คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

เลขมาตรฐานสากลประจำหนงสอ 978-974-296-684-3

รวบรวมขอมลและเรยบเรยงโดย

นรมย คมรกษา

อจจมา ศรพบลยผล

บรรณาธการ : วนดา ชนนทยทธวงศ

พมพครงท 1 กนยายน 2552 จำนวน 1,000 เลม

ผลตโดย

สถาบนราชานกล กรมสขภาพจต

โทร. 0 2245 4601-5 โทรสาร 0 2248 2944

สนบสนนงบประมาณโดย สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

สงวนลขสทธตามพระราชบญญต

หามลอกเลยนแบบสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมน

โดยไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธ

พมพท

บรษท บยอนด พบลสชง จำกด

คำนำ

คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป ก

เดกแรกเกด – 5 ป ตองการพอแม ผใหญในการอบรมเลยงด ปกปอง คมครอง ใหความรก

ความอบอน เอาใจใสอยางใกลชด การอบรมเลยงดทมคณภาพจะสงผลใหเดกเจรญเตบโต สขภาพ

แขงแรง มพฒนาการสมดลทงทางดานรางกาย สตปญญา จตใจ อารมณ สงคม

คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0-5 ป (2ก 2ล) เลมน กรมอนามยรวมกบ

กรมสขภาพจต โดยการสนบสนนของสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) ไดรวมมอกนจด

ทำขนเพอใหบคลากรสาธารณสข และผทำงานดานเดก ใชเปนแนวทางในการประชาสมพนธและ

เผยแพรความรแกพอแม ผเลยงดเดกใหตระหนกถงความสำคญของการสงเสรมพฒนาการเดกทกดาน

ตงแตแรกเกด เพอใหเดกไทยมสตปญญาและความฉลาดทางอารมณเพมขน และเตบโตเปนทรพยากร

บคคลทมคณภาพ

ดวยความปรารถนาดจาก

กรมอนามยและกรมสขภาพจต

กระทรวงสาธารณสข

ข คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

บทนำ 1

แนวคดทฤษฎทเกยวของ 3

แนวคดในการดแลสขภาพ 3

แนวคดในการเลนเพอสงเสรมพฒนาการ 4

แนวคดในการสรางนสยรกการอาน 4

แนวคดในการสรางความผกพน 5

แนวคด Positive Parenting 5

โครงสรางหลกสตรการจดกจกรรมเสรมสรางไอควอควเดก 0 – 5 ป 13

(สำหรบ พอแม)

แผนกจกรรม 15

แผนกจกรรมสำหรบพอแมผเลยงดเรอง 15

รเลอกรกกนเตบโตสมวยสดใสแขงแรง(กน)สำหรบเดกอาย0-2ป

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 0 – 2 ป 15

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 3 – 5 ป 27

แผนกจกรรมสำหรบพอแมผเลยงดเรอง 39

การเลนเพอการสงเสรมพฒนาการ(เลน)สำหรบเดกอาย0-5ป

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 0 – 5 ป 39

แผนกจกรรมสำหรบพอแมผเลยงดเรอง 53

สรางนสยรกการอานสานไอควและอคว(เลา)สำหรบเดกอาย0-2ป

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 0 – 2 ป 53

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 3 – 5 ป 65

แผนกจกรรมสำหรบพอแมผเลยงดเรอง 77

การสรางความผกพน(กอด)สำหรบเดกอาย3-5ป

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 0 – 2 ป 77

แผนกจกรรมสำหรบเดกอาย 3 – 5 ป 83

สารบญ

คคมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ง คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

จากการสำรวจของ สำนกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย รวมกบสถาบนแหงชาตเพอการพฒนา

เดกและครอบครว มหาวทยาลยมหดล สำรวจสภาวะสขภาพ พฒนาการและการเจรญเตบโตเดกปฐมวย

ของประเทศไทย ป พ.ศ. 2542 ในเดกอาย 1 ป และ 4 ป จำนวน 3,096 คน ใน 4 ภาค 9 จงหวด

โดยใชแบบทดสอบพฒนาการ Denver II พบวาพฒนาการรวมทกดานของเดกปฐมวยปกต (Normal)

รอยละ 71.69 สงสยลาชา (Suspect) รอยละ 28.31 ป 2546 เดกอาย 0-5 ป มพฒนาการรวมปกต

รอยละ 71.69 ป 2550 มพฒนาการรวมปกต 67.7

พ.ศ. 2544 รศ. พญ.ลดดา เหมาะสวรรณ และคณะ ดำเนนโครงการวจยพฒนาการแบบ

องครวมของเดกไทยในกรงเทพมหานครและ 16 จงหวด ใน 4 ภาค ในเดกอาย 12-35 เดอน

(1,571 คน) ประเมนโดยแบบทดสอบพฒนาการ Capture scales พบวา มพฒนาการสมวยรอยละ

79.3 คอนขางชาและชารวมกนรอยละ 20.6 และ รศ.พญ.ลดดา เหมาะสวรรณ และรศ.พญ. ศรกล

อศรานรกษ (พ.ศ. 2546) พบวาเดกปฐมวย (1-<6 ป) มคะแนนการมสมาธจดจอ และแรงจงใจใฝ

สำเรจ (Mastery motivation) ตำ

พ.ศ. 2545 กรมสขภาพจตไดดำเนนการสำรวจ ระดบความฉลาดทางอารมณเดกวย 3-5 ป

พบวา พ.ศ. 2545 เกณฑปกต 139-202 คะแนน ป 2550 เกณฑปกตลดลง 125 – 198 คะแนน

ดานทลดลงเปนดานการปรบตวตอปญหาและความกระตอรอรน

จากขอมลสถานการณของนกวชาการทสำรวจแลวพบวา พฒนาการของเดกไทยทสมวยม

แนวโนมลดลง ความฉลาดทางอารมณกมคาเกณฑปกตลดลงดวย ดงนนกรมสขภาพจตจงไดรวมกบ

กรมอนามย พฒนาหลกสตรการจดกจกรรมเสรมสรางไอควอควเดก 0 – 5 ป (สำหรบ พอแม) ขน

โดยยดหลก 2 ก 2 ล “กน กอด เลน เลา” ในการดแลเลยงดเดก ซงมจดมงหมายเพอใหพอแม

ตลอดจนผเลยงดเดกมความรและทกษะในการดแลทงทางดานสขภาพ ดานการเลนเพอสงเสรม

พฒนาการ ดานการสรางนสยรกการอาน และการสรางความผกพน โดยออกแบบเปนหลกสตรการจด

กจกรรมสำหรบพอแมหรอผเลยงด จำนวน 4 ครงตดตอกน

บทนำ

1คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

2 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

3คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

แนวคดทฤษฎทเกยวของในการจดหลกสตรการจดกจกรรมเสรมสรางไอควอควเดก

0 – 5 ป (สำหรบ พอแม) มดงน การดแลสขภาพ

การเลนเพอสงเสรมพฒนาการ

การสรางนสยรกการอาน

การสรางความผกพน

Positive Parenting

แนวคดในการดแลสขภาพ เดกวย 0 – 2 ปเปนวยทมการเจรญเตบโตและการเปลยนแปลงทางรางกายอยางรวดเรว การ

เจรญเตบโตของเดกขนอยกบปจจยหลายดาน ไดแก พนธกรรม ฮอรโมน ภาวะโภชนาการ

โรคทางกาย และสภาพแวดลอมการเลยงด เดกมการเจรญเตบโตและเปลยนแปลงเกดขนอยางตอเนอง

ตลอดเวลา การเจรญเตบโตในแตละชวงอายแตกตางกน โดยในชวงแรกเกด วยทารก เดกจะมการเจรญ

เตบโตอยางรวดเรว การตดตามการเจรญเตบโตในเดกเลก ใชการวดความยาว ชงนำหนก และวดเสน

รอบศรษะ เปนตน

อาหารเปนปจจยทมบทบาทอยางมากตอการเจรญเตบโตของเดกอาย 0-2 ป การใหอาหาร

นอกจากชวยใหมชวตรอด เจรญเตบโตและพฒนาตามศกยภาพยงชวยใหเดกแขงแรง และมสขภาพด

ในวยเดก การเลอกอาหารทเหมาะสมตองคำนงถงการสรางเสรมภมคมกนโรค และขอจำกดทาง

สรรวทยาของทารก เชน การยอยอาหาร และการทำงานของไต นมแมเปนอาหารทดทสดของทารกใน

ชวงหกเดอนแรกของชวต และควรใหนมแมรวมกบอาหารทเหมาะสมตามวยจนลกอายครบ 2 ป หรอ

นานกวานนเพอใหเกดผลดตอสขภาพลกและแมอยางเตมท

นอกเหนอจากนนแลวการทพอแมมความรเรองการสงเกตความผดปกต และปญหาทพบบอย

ในเดกอาย 0-2 ป ยงชวยปองกน และแกไขสงทมาบนทอนพฒนาการการเจรญเตบโต และสขภาพของ

เดกวย 0 – 2 ปไดในเบองตน

เดกวย 3 – 5 ปเปนวยทมการเจรญเตบโต อาหารเปนปจจยทมบทบาทอยางมากตอการ

เจรญเตบโตของเดกอาย 3-5 ป การไดรบสารอาหารครบทง 5 หม และมปรมาณทเหมาะสมมความ

จำเปนตอการเจรญเตบโตและพฒนาการทกสวนของรางกายและสมอง

แนวคด ทฤษฎ ทเกยวของ

4 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

นอกเหนอจากนนแลวการทพอแมมความรเรองการสงเกตความผดปกต และปญหาทพบบอย

ในเดกอาย 3-5 ป ยงชวยปองกน และแกไขสงทมาบนทอนพฒนาการการเจรญเตบโต และสขภาพของ

เดกวย 3 – 5 ปไดในเบองตน

แนวคดในการเลนเพอสงเสรมพฒนาการ วธแหงการเรยนรทเปนธรรมชาตทดทสดสำหรบเดกคอ การเลน การเลนกระตนการคดและ

จนตนาการของเดก การเลนเปนสญลกษณของการถายทอดประสบการณของเดก ซงเปนการตอบสนอง

ความตองการของเดก ในปจจบนและถายโยงประสบการณนไปสอนาคต นอกจากนการเลนทำใหเดก

เรยนรธรรมชาตและสงแวดลอมรอบตว ประสบการณทเดกไดจากการเลนจะนำไปสการรบผดชอบตอ

ตนเอง และปรบตวใหเขากบสงคม อกทงสงเสรมพฒนาการดานตาง ๆ ไดสมวย

แนวคดในการสรางนสยรกการอาน ภาษาและการใชภาษาพดนนมความเกยวพนกนอยางแยกไมออก ภาษาคอสญลกษณในการ

ออกเสยง สวนการใชภาษาพดคอ การแสดงความรสกภายในออกมา ทงสองเรองสะทอนถงความ

ตองการสอสารของมนษย การสงเสรมและปลกฝงการใชภาษาพด ไมวาจะเปนการพดคย การรองเพลง

เหกลอม จะเปนการกระตนใหเซลลประสาทในสมองของเดกใหเชอมตอเปนเครอขาย จนพฒนาเปน

ภาษาพดไดในทสด อกทงยงเปนกลวธทเดกเรยนรในการแสดงความรสกและสภาวะทางอารมณของ

ตวเองไดเปนอยางด

นทานเปนจดเรมตนของการสอสารดวยภาษา เดกเรยนรทจะออกเสยงพดเพอสอความหมาย

ใหคนอนเขาใจดวยการฟงคนอนพด การเลานทานเปนการกระตนใหเดกมทกษะในการเปนผฟงทด

รวมทงจนตนาการทเหมาะสมและทศนคตทดตอการดำเนนชวต เชน ทำใหเดกเลกมพฒนาการการพด

ไดเรวขน นอกจากนนการสรางนสยรกการอานใหลกเปนการลงทนทคมคามากในเรองของเวลา และท

สำคญการอานเปนการเปดโลกกวางทมคณคามากใหแกลก ซงจะมบทบาทมากในการเปลยนแปลงชวต

ของลกในอนาคตตอไป

เดกวย 3-5 ป เปนวยทอยากเรยนรสงตางๆ โดยเดกจะตงคำถามบอยๆ สนใจคนหาและ

สำรวจสงตางๆ เรมมสมาธ มพฒนาการทางภาษาทรวดเรว ชอบดหนงสอภาพ เรยนรสงแวดลอม ฟง

บทกลอน ชอบใหเลาซำๆ โดยไมรจกเบอ เรมสนใจเลนรวมกบเดกอนๆ เรมเลนแบบจนตนาการ และ

เลนสมมต เมอไดรบฟงนทานทกวน เดกจะจำไดทกถอยคำ หรอทกตวอกษร ประสบการณทางภาษาทด

จะเปนพนฐานนสยรกการอานของเดกในอนาคต

นทานเปนเรองราวทผกขนและถายทอดออกไปสผฟง การเลานทานเปนศลปะทกอใหเกด

ความบนเทง จนตนาการ ความร ผานประสบการณของผเลา และพฒนาความคดไปสการมเหตผล

นทานนอกจากจะใหความสขแกผฟงและผเลาแลว ยงสรางความผกพนทางจตใจระหวางผเลาและผฟง

ดวย นทานจงเหมอนอาหารสมองและอาหารใจทสามารถหลอหลอมความคดและพฤตกรรมท

สรางสรรค

5คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

การฟงนทานบอยๆ เดกจะซมซบวฒนธรรมการอานจากผใหญ ทำใหเดกเกดทกษะในการอาน

เมอเดกเรมอานหนงสอออกจะพฒนามากขนจนทำใหเดกเกดความรกในการอานจนเปนนสย

แนวคดในการสรางความผกพน ลกอาย 0-5 ป จะรบรถงความรกความผกพนจากพอแมหรอผแลได โดยการสมผส

การโอบกอด การพดคยกบลก การเลน การใหอาหาร จะทำใหลกอบอน อารมณด

แนวคด Positive Parenting “ลก”เปนรางวลชวตทมคาสำหรบพอแม แตการเปนพอแมไมใชเรองงาย พอแมหลายคนรสก

ถงความเหนดเหนอยออนลาจากความกดดนทเกดขนจากการดแลลก พอแมสวนมากไมไดเตรยมตวตอ

สงเหลานมากอน ในขณะทพอแมปรารถนาทจะเลยงดลกใหมความสข เตบโตเปนผใหญทมสขภาพ

สมบรณ มความสามารถในการดำเนนชวต ทำใหบอยครงพอแมรสกวาตนเองหมดหนทางในการดแล

ลกและเกดความกดดนจนตองใชวธทรนแรงในการจดการลก

ในกระบวนการเรยนรเหลาน พอแมตองการการสนบสนนขอมล การฝกฝนตนเองและกำลงใจ

จากคนรอบขางในครอบครว ชมชนและสงคม วธการและทกษะการเลยงดลกทเหมาะสมและเปนไปได

ไมยากเกนไปสำหรบพอแมทจะพฒนาทกษะใหกบลก กระตนพฤตกรรมทเหมาะสมใหเกดขน และม

ทกษะในการจดการพฤตกรรมทเปนปญหา รวมทงชวยใหพอแมรสกสนกในการเลยงดลกเปนสงทพอแม

ทกคนปรารถนาและยงชวยใหพอแมลดวธการดแลลกทไมเหมาะสมลง

สงสำคญทพอแมตองตระหนก 5 ประการ

1. การจดสงแวดลอมทปลอดภยและนาสนใจ สงแวดลอมทปลอดภยมลกษณะของความ

ปลอดภยทางกายภาพ และความรสกปลอดภยดานจตใจ บรรยากาศในครอบครวท

เตมไปดวยความรกความเอาใจใส การดแลตอบสนองความตองการของลกอยาง

เหมาะสมตามวย สงแวดลอมทปลอดภย ชวยใหเดกมความมนคง อบอนใจ กระตอรอรน

ทจะคนหา เรยนร สงแวดลอมจงตองมความนาสนใจดวย จะชวยสนบสนนใหการเรยนร

ของเดกเกดขนไดอยางกวางขวาง ความนาสนใจของสงแวดลอมเกดจากความ

หลากหลายของกจกรรมทพอแมทำรวมกบลก

2. การกระตนการเรยนรทเหมาะสม ดวยการใสใจในการเรยนรของลกทงดานสตปญญา

อารมณ และสงคม พอแมควรชวยใหลกเรยนรทกษะทจำเปนเหลาน โดยการสงเกตลก

สงเสรมใหลกประสบความสำเรจในการเรยนร

3. การฝกวนยดวยความรก ในการฝกวนยพอแมตองมความสมำเสมอในการฝก สนใจ

พฤตกรรมทแสดงปญหาและรบแกไขตงแตตน มวธการสอนการปฏบตตนทเหมาะสม

การใชวธฝกทจรงจงแตนมนวลทำใหเดกเรยนรทจะมความรบผดชอบตอพฤตกรรม

ตนเองและสามารถควบคมดแลตนเองได

6 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

4. การตงความหวง พอแมมกมความคาดหวงตอตวลก ซงพอแมทเขาใจจะสามารถยอมรบ

ลกตามพฒนาการตามวย นอกจากอายและพฒนาการตามวย เดกอาจมลกษณะท

แตกตางกนระหวางบคคล การยอมรบและเขาใจชวยใหพอแมฝกลกเรยนรทกษะตางๆ

เชน การขบถาย การรบประทานอาหาร การแตงตว แตถาความคาดหวงของพอแมทมตอ

ลกเปนความคาดหวงทมากเกนไป เชน ความคาดหวงวาลกจะเรยบรอย เชอฟงตลอด

เวลา เมอลกไมเปนไปตามทหวง ทำใหพอแมผดหวงและเกดความขดแยงในการดแลลก

และใชอารมณในการเลยงดลก

5. การดแลตนเองของพอแม การเปนพอแมเปนเรองยาก หากพอแมอยภายใตอารมณท

ตองการคนเขาใจ เปนคนทเครยด และมกกงวลใจ แตพอแมจะพบวาการดแลลกงายขน

สนกขน เมอพอแมดแลตนเองดวย โดย

5.1 การทำงานเปนทม การเปนพอแมจะเปนเรองงายขน ถาพอแมเหนพองตองกนใน

การฝกวนยลกและชวยเหลอซงกนและกน พอแมควรไดพดคยปรกษาหารอเรอง

การเลยงด

5.2 หลกเลยงการทะเลาะกนตอหนาลกเดกจะออนไหวตอความขดแยงของผใหญ โดย

เฉพาะการทะเลาะกนบอยๆ ทไมมขอยต หากมปญหาพอแมควรมเวลาปรกษา

หารอกนตามลำพง

5.3 หากำลงใจ พอแมทกคนตองการกำลงใจจากคสมรส ครอบครว เพอนหรอแมแต

เพอนบาน การพดคยแลกเปลยนความรสกจะชวยไดมาก

5.4 หาเวลาพก การหาเวลาสวนตวเพอพกผอนเปนเรองททำได ควรหาคนดแลลกท

ไวใจไดและใชเวลาพกรวมกนระหวางพอแม

ทกษะทจำเปนในการเปนพอแม

ทกษะในการเปนพอแม คอ การสนบสนนพฒนาการของลกและดแลสงเสรมพฤตกรรมของลก

ดวยวธสรางสรรคทไมทำรายลก เดกทเตบโตภายใตการดแลของพอแมทมทกษะ จะสามารถพฒนา

ทกษะชวต เตบโตดวยความรสกทดตอตนเองและไมมปญหาพฤตกรรมทรนแรง

1. ทกษะการสรางสมพนธภาพกบลก

1.1 ใหเวลากบลก เดกจะรสกไดถงความเอาใจใสทพอแมมตอตวลก การใหเวลากบลก

แมชวงสนๆ แตถาพอแมใหเวลาอยางสมำเสมอ ทำกจกรรมทลกสนใจอยางม

ความสขรวมกนจะมคาตอความรสกของลกเปนอยางมาก เวลาทพเศษสดสำหรบ

เดก คอ เวลาทลกเดนเขามาหาพอแมเพอพดหรอบอกอะไรบางอยาง หรอเพอขอ

ใหพอแมมารวมทำกจกรรมอะไรบางอยางกบลก และพอแมตอบสนองตอลกดวย

การหยดสงทพอแมกำลงทำอย นอกจากนพอแมควรวางแผนเรองเวลาทจะใหกบลก

ในแตละวน ซงมความแตกตางกนไปในแตละครอบครว

7คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

1.2 คยกบลก การคยกบลกชวยกระตนทงภาษา การสนทนาและทกษะทางสงคมใหกบ

ลก นอกจากนยงเปนการสรางเสรมความภาคภมใจใหกบลก การคยกบลกควรม

ทกษะทสำคญคอการใสใจและรบฟงสงทลกมความสนใจ การสงเกตสงทลกทำดวย

ความสนใจ แลวคยกบลกเกยวกบกจกรรมนนจะเปนการเรมตนการพดคยทลก

ตองการและพรอมทจะพดคยกบพอแม

1.3 แสดงความรก การแสดงออกถงความรก เปนการแสดงความสนใจ ความเอาใจใส

ตอลก ดวยการสมผส โอบกอด อมช ชวยใหลกรสกไดถงความรก ความสข

สามารถรบและใหความรสกทดแกผอนไดตอไป การแสดงความรกในชวง 2-3 ปแรก

ของชวต จะชวยใหลกเกดความผกพนทลกซงและมนคงกบพอแม

2. ทกษะการกระตนใหลกมพฤตกรรมทด

2.1 แสดงความชนชม เดกมความพงพอใจเมอไดรบคำชมจากพอแม ควรชมลกเมอ

ลกมพฤตกรรมทด ดวยคำพดทวไป เชน ยอดเลยลก เยยมมาก พอ/แมชอบมาก

เปนตน หรอบอกถงสงทคณพอใจอยางชดเจน เชน แมพอใจมากทลกชวยกน

เกบของเลนหลงจากเลนเสรจแลว เปนตน การบอกทเฉพาะเจาะจงจะใหผลดกวา

คำชมทวไป เพราะชวยใหเดกเขาใจวาพฤตกรรมใดทเขาทำแลวไดรบคำชมและ

ทำใหเดกอยากทำพฤตกรรมนนซำ

2.2 ความสนใจลก การแสดงความสนใจลกทำไดหลายวธ ตงแตยม สบตา อมลก

นงบนตก ลบแกม ตบบา กอด หรอนงอยกบลก การแสดงความสนใจเหลาน

สามารถกระตนใหลกมพฤตกรรมทดตอเนองและสามารถใชรวมกบการใหคำชม

2.3 การสรางกจกรรมทเหมาะสมกบวยใหลก การทพอแมชวยใหลกมกจกรรมท

สามารถเลนไดตามลำพง และพฒนาการเลนไดดวยตวเองตามวยภายใต

สงแวดลอมทปลอดภย มสงทนาสนใจหลากหลายทเดกจะคนควาเรยนรเปนการ

กระตนพฒนาการตามวย เดกจะใชเวลาสวนใหญอยกบกจกรรมเหลาน จะชวย

สงเสรมพฤตกรรมทดของลก ของเลนและกจกรรมเหลานไมจำเปนจะตองมราคาแพง

แตตองเปนสงทลกมความสนใจ

3. ทกษะการจดการพฤตกรรมทเปนปญหา

เดกควรไดรบการเรยนรในการจดการกบความกดดน หรอความผดหวงทเกดจากการ

ไมไดอยางทตนเองตองการ พอแมตองเรยนรทจะจดการสถานการณเชนนเพอชวยลกเรยนรการควบคม

ตวเอง เงอนไขสำคญคอความสมำเสมอและจดการทนทอยางชดเจน

3.1 กำหนดกฎพนฐานของบานใหชดเจน เดกเรยนรไดดในสงแวดลอมทมขอบเขต

ชดเจน ทชวยใหเดกรวาอะไรทำได อะไรไมควรทำ กฎของบานควรมความยตธรรม

สำหรบเดก ไมยากเกนไปทจะทำไดและเมอเดกโตขนควรใหเดกเขามามสวนรวมใน

การตกลงกฎกตกาในครอบครววาอะไรทนาจะทำมากกวาการตงขอหามมากมาย

8 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

3.2 พดคยถงปญหาโดยตรง เมอเดกไมทำตามกฎซงอาจเกดขนได การพดคยโดย

พดถงปญหาทเกดขนมองหาทางออกรวมกนและกระตนใหเดกเปลยนวธการใหม

3.3 การลดใหความสนใจ บางครงเดกอาจจะมปญหาพฤตกรรมเลกๆ นอยๆ พอแม

ควรใชวธไมสนใจในขณะทเดกแสดงพฤตกรรม จนกระทงพฤตกรรมหยดลง ควรให

คำชมทลกหยดพฤตกรรม อยาใชวธนเวลาเดกมพฤตกรรมทเปนปญหารนแรง ควร

เขาไปจดการทนททเดกแสดงพฤตกรรมทรนแรง

3.4 บอกสงทตองการใหชดเจน เมอพอแมตองการใหลกทำอะไร บอกใหชดเจน การ

บอกใหเกดความสำเรจควรเตรยมตวของพอแมเองโดยเฉพาะดานอารมณ รวมทง

สงเกตเดกดวย หากเปนไปไดควรใหลกทำกจกรรมทกำลงทำอยใหแลวเสรจ หรอ

จงหวะทคดวาเหมาะทจะเขาไปขดกจกรรมทเดกทำอย แลวใชขนตอนการบอก

ดงตอไปน

เขาใกลลกและดงความสนใจ พอแมตองหยดสงทกำลงทำอย เขาใกลประมาณ 1

ชวงแขน นงลงในระดบสบสายตาไดและเรยกชอลก

บอกใหลกทราบวาจะใหทำอะไร พดใหชดเจน ตรงกบสงทคณตองการใหลกทำ

ใหเวลาลกทจะทำตามทบอกนงอยกบลกจนลกเรมลงมอทำตามทบอก

ขอบคณในความรวมมอ

หากลกยงไมปฏบตตาม พอแมบอกซำอกครงหนง หากลกยงไมทำตามใหใชวธ

ในขอตอไปในการจดการ

3.5 มการจดการใหลกทำในสงทควรจะตองทำ เมอลกไมทำตามทพอแมบอก ควรม

การจดการทพอเหมาะ โดยทำตามขนตอนตอไปน

หยดกจกรรมทกำลงทำอย หากกจกรรมนนนำไปสพฤตกรรมทเปนปญหา

พอแมจำเปนตองหยดพฤตกรรมนนและอธบายใหเดกเขาใจ เชน แมตองเกบ

ของเลนชนนกอนเพราะลกไมยอมแบงกนเลน

รกษาคำพดทเปนขอตกลง ถาคณบอกหรอสญญาบางอยางกบลกเพอใหลกหยด

พฤตกรรม คณควรทำตามทบอก เชน 5 โมงเยน แมจะเปดทวอกครงกควรทำ

ตามทบอก

จดการปญหาอยางรวดเรว หลกเลยงการถกเถยงกน เมอเกดพฤตกรรมทเปน

ปญหาควรเขาไปจดการโดยเรว อยาเอาแตถกเถยงกนไปมาโดยไมลงมอทำอะไร

เวลาทใชในการจดการ 5 -30 นาทกเพยงพอ

ใชเหตผล การจดการควรพอเหมาะกบปญหา ถาหากหยดกจกรรมแลวกลบมา

เรมทำกจกรรม เดกเรมมปญหาพฤตกรรมอก ใชวธการหยดกจกรรมอก

ครงหนงแตนานกวาครงแรก หรอใชวธในขอตอไป

9คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

3.6 การใชมมสงบเปนวธการใหเดกเรยนรปญหาพฤตกรรมของตนเอง โดยการเอา

ตวเดกออกจากสถานการณ ใหเดกนงทมมสงบของหองตามลำพงตามเวลาท

กำหนด

เมอเกดปญหาเขาไปจดการโดยเรว เขาใกลลก ดงความสนใจ บอกสงทตองการ

ใหชดเจน เชน หยดผลกนอง ถาเดกหยดพฤตกรรม กลาวคำชนชม

ถาพฤตกรรมทเปนปญหายงเกดขนซำ บอกเดกซำอกครง “ลกยงไมหยดผลก

นอง” บอกผลทตามมา “ลกตองไปนงทมมหอง 5 นาท” พอแมควรมทาท

เอาจรงแทนทจะเถยงกน และไมสนใจทาทางเรยกรองของเดก ขณะทเดกอยใน

ชวงมมสงบ ควรเปนเวลาทสงบ พอแมควรลดความสนใจเดกลง

เมอครบเวลาทกำหนด อยาพดซำๆถงปญหาทเกดขน ควรหากจกรรมใหเดกได

ทำ และถาเดกทำกจกรรมใหมดวยด ควรใหคำชมเดก

3.7 การใชเวลานอก เปนวธการตอเนอง เมอเขามมสงบแลวเดกหยดตวเองไมได ควร

เอาตวเดกออกจากสถานการณแทนทพอแมจะตะโกนเสยงดงหรอขเดก วธการนจะ

ไดผลเมอพอแมมความสงบ เพราะหากอารมณพอแมไมสงบพอ เมอเขาไปจดการ

จะทำใหพอแมสญเสยการควบคมตวเอง และทำรายลกได การใชเวลานอกจะ

คลายกบการเขามมสงบ แตการใชเวลานอกเดกจะถกนำออกไปอยอกทหนง หองท

แยกเดกไมควรเตมไปดวยของเลนแตเปนททปลอดภย

กอนใชเวลานอกควรอธบายกอน มขอตกลงกบลกวาพฤตกรรมใดจะตองใช

เวลานอก

เมอเกดปญหาเรมจากการใหความสนใจลก บอกวาใหหยดพฤตกรรมใด และลก

ควรแสดงพฤตกรรมใดแทน

ถาลกไมหยดพฤตกรรมทบอก ใชเวลานอกดวยทาททสงบและจรงจง ไมควรพด

ตอวาซำๆ หรอขนเสยงเถยงกน

เมอลกเขาชวงเวลานอก บอกกตกาใหลกรวาเมอลกสงบลง ลกจะออกจาก

เวลานอกได การใชเวลานอกไมควรนานเกนไป เชน เดก 2-3 ขวบ อาจใช

1-2 นาท เดก 4 -5 ขวบ ใช 3-5 นาท เดกโตใช 10 นาท อยาทงลกไวกบ

เวลานอกจนลมไปวาเดกถกแยกออกไป

หยดใหความสนใจขณะอยในเวลานอก ชวงแรกเดกอาจตอตานดวยการรอง

เตะตอย พอแมไมควรเขาไปตอบสนองพฤตกรรมเหลาน จนกวาจะหมด

เวลานอก ขณะทเดกอาละวาด ถาไมไดรบความสนใจ เดกจะเรมสงบลง

หลงเวลานอก ไมควรกลบไปพดตอวาเดกอก หากจกรรมใหเดกทำ ถาเดกทำ

กจกรรมไดด พอแมควรชนชม แตถาเดกยงคงแสดงพฤตกรรมทเปนปญหา อาจ

ใชเวลานอกซำไดอก

10 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

พอแมอาจจะบนทกการใชเวลานอกแตละครง ดเวลาทใช จะพบวาเมอใชวธน

อยางสมำเสมอ เวลาทใชจะสนลง และพบวาพอแมตองใชเวลานอกในการ

จดการปญหานอยลง

ปญหาทอาจจะเกดขนจากการใชเวลานอก ททำใหพอแมรสกวาวธนใชไมไดผล อาจเนองจาก

พอแมปลอยใหเดกเปนคนบอกวาอยากจะขอเวลานอกเมอไหร พอแมไมไดทำอยางสมำเสมอ พอแม

ยอมแพเมอจบเดกออกจากสถานการณแลวเดกอาละวาดจนพอแมยอมแพ

4. ทกษะการสอสารในครอบครว

การสอสารภายในครอบครว มความสำคญอยางยง ซงมการสอสารดวยคำพดและการ

สอสารดวยทาทาง เชน

การสบตา ทำใหสนทนากนเขาใจงายขนและชวยใหระงบอารมณทเกดขนระหวางการ

สนทนากน

สหนา ทำใหทราบถงความรสกของคสนทนาและสามารถเลอกคำใชพดไดอยาง

เหมาะสม

ทาทาง ทาทางทแสดงออก เชน การผงกศรษะรบฟง การโนมตวเขาหาทำใหคสนทนา

ยนดทจะสนทนาดวย

การสมผส เชน การจบมอ การโอบกอด ทำใหรสก อบอน เขาใจไดเปนอยางด ใน

ระยะใกลกนจะทำใหการสนทนาดขนไมทำใหตองใชเสยงดง

4.1 การสอสารทางบวก

การสอสารทเปดเผยตอกนจะชวยใหเกดความเขาใจกนและมผลตอความผกพนทม

ตอกน การสอสารเพอแสดงความตองการในชวตประจำวน เปนทกษะพนฐานทครอบครวควรเรยนรและ

นำไปใชดงน

- การบอกความรสกของตนเอง ทำใหเกดความเขาใจทถกตองวาอกฝายเกด

ความรสกอยางไร

- การถามและรบฟงความคดเหนของอกฝาย ทำใหทราบความรสกวาอกฝายม

ความรสกอยางไรและการถามเมอเกดความไมเขาใจทำใหเกดการสอสาร

2 ทางซงเปนการสอสารทด

- การแสดงความชนชมและขอบคณ เปนทกษะการสอสารทสำคญทชวยใหเกด

สมพนธภาพทดได

4.2 การสอสารทางลบ

การสอสารทางลบ จะแสดงออกทงทางคำพดและภาษาทาทาง มลกษณะตางๆ

ดงน

- เกบกดใชวธไมพด หลกเลยงความขดแยง แตภายในเตมไปดวยความโกรธ

นอยใจ วตกกงวล

- คลมเครอ โดยไมบอกชดเจนวาตองการอะไร ทำใหตองคาดเดาและไมสามารถ

ตอบสนองไดตรงตามความตองการได

11คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

- เจากเจาการ เปนลกษณะการไปกำหนดกฎเกณฑใหคนอน

- การสงสอน ประชด กลาวหา เปรยบเทยบ ต บน ดา วา

การสอนทกษะทจำเปนใหกบลก

ทกษะทควรสอนใหกบลก เปนทกษะทจำเปนสำหรบเดกเนนทกษะทชวยใหเขาเปนตวของ

ตวเองและสามารถอยรวมกบผอนไดไดแก

การสอสาร - การแสดงความคดเหน

- การบอกความตองการของตวเอง

-การขอความชวยเหลอเมอจำเปน

-การยอมรบกฎกตกาของการอยรวมกน

การจดการกบอารมณ -การแสดงอารมณอยางเหมาะสม

-การจดการอารมณของตวเองอยางเหมาะสม

-การรจกควบคมอารมณเมอตองเผชญกบสถานการณทยวย

กอใหเกดความรนแรงไมปลอดภย

การเปนตวของตวเอง - การชวยเหลอตวเองตามพฒนาการ

- สามารถเลนหรอทำกจกรรมไดตามลำพง

การแกไขปญหา - การถามและขอความชวยเหลอ

- มความสนใจอยากรอยากเหนตอสงตางๆ

- แกปญหาดวยตวเอง

- รจกประเมนสถานการณทไมนาไววางใจและหลบหนออกจาก

สถานการณทไมปลอดภยได

วธการสอนทกษะ

1. เปนแบบอยางทด เดกเรยนรจากการสงเกตคนรอบขาง พอแมควรแสดงแบบอยางทด

ในการจดการสถานการณ อยาคาดหวงวาเดกจะทำตามกฎทตงไวหากทกคนในบานกไม

สามารถทำได การทพอแมปฏบตใหลกไดเหนและอธบายใหลกเขาใจจะชวยใหลก

เลยนแบบพฤตกรรมได บางครงอาจตองชวยในระยะเรมตนและกระตนใหลกพยายามทำ

ดวยตนเองจนเกดความสำเรจ

2. การสอนเมอไดโอกาส เวลาทลกเขาหาพอแมดวยความตองการการชวยเหลอ เปน

ชวงเวลาทเดกมความพรอมทจะเรยนร และพอแมควรใชโอกาสนสอนลก ดวยการให

คำตอบทลกตองการและตงคำถามทชวยการเรยนรตอเนองใหกบลก แตถาหากเดก

ไมตอบสนองกควรรอจงหวะในครงตอไป

3. ขอรอง บอกใหทำ เปนวธการทดในการฝกกจวตรประจำวนใหเดกสามารถชวยเหลอ

ตวเองได การฝกควรเรมทนททเดกมความพรอม และฝกทละขนตอน เชน การเขา

หองนำ ฝกจากใหเดกบอกไดเมอปวดปสสาวะ ปสสาวะในกระโถนได แลวจงฝกเขา

หองนำ วธการบอกเดกทำไดโดยบอกวธการทเดกจะตองทำทละขนตอน กระตนใหเดก

ลงมอทำ ชวงแรกอาจจะตองจบมอใหเดกทำ เมอเดกทำได พอแมลดการชวยเหลอลง

12 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใหคำชมในความรวมมอและชนชมในสงทเดกทำ เมอทำไดสมำเสมอสามารถลดการ

ชนชมลง

4. ตารางบนทกพฤตกรรม ใชในการสรางแรงจงใจใหเดกปรบเปลยนพฤตกรรม ฝกทกษะ

ใหม หรอฝกทำงานใหสำเรจ การทำตารางพฤตกรรมทชดเจนทตองการใหเกดขน ใช

สตกเกอรสะสมคะแนนเปนรางวลเมอเดกทำพฤตกรรมในสงททำใหเดกเหนเปนรปธรรม

ไดสำเรจ นอกจากนอาจจะใชการสะสมสตกเกอรหรอคะแนน เพอไดรบรางวลหรอไดทำ

กจกรรมพเศษ

เคลดลบในการเลยงดเดก

การเลยงดเดกเปนศลปะ ซงพอแมแตละคเปนเจาของชนงานศลปะ ผทประสบความสำเรจใน

การเลยงดบตรอาจมเคลดลบตางๆ ททำใหเดกเตบโตไดอยางมประสทธภาพ เชน (ศรเรอน แกวกงวาน,

2545 น. 432-433)

1. พอแมลกควรมกจกรรมตางๆ รวมกนในวนหยด และควรมเวลาแสดงความรกตอกน

เรยนรจากกนและกน

2. การลงโทษเดก ควรชแจงเหตผลทเดกตองถกทำโทษ ไมควรลงโทษโดยใชอารมณกบเดก

หรอลงโทษรนแรงเกนกวาเหต

3. พอแมควรเปดโอกาสใหเดกไดเจรจา สอสาร โตแยง ใหเหตผลแสดงความรสกและ

ความคดเหน เพอเดกจะไดเรยนรทจะเปนผฟงและผพดทดมเหตผลและมความหมาย

4. พอแมไมควรปกปองเดกจากโลกแหงความเปนจรงตลอดเวลา เดกจะกลายเปนคน

ออนแอไมสามารถทนความทกขความไมสมปรารถนาได

5. ไมควรเรงรดเดกใหรบผดชอบหรอประสบความสำเรจเรวเกนความพรอมทางดาน

รางกาย อารมณ สงคม

6. อยาตตราเดก เพราะเปนการสรางสมพนธภาพทางลบกบลก อาจจะทำใหลกเรยนรทจะ

เปนแบบอยางทพอแมตตราใหเขาเชนนน

7. อยารนแรงกบเดก ทงทางกาย ทางอารมณหรอโดยการทอดทงอยางรนแรง ทำใหเดก

ไมสามารถสรางสมพนธกบผอนได ไมรกตนเองและไมรกผอน

13คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

โครงสราง หลกสตร

การจดกจกรรมเสรมสรางไอควอคว เดก 0 – 5 ป (สำหรบ พอแม)

ประกอบดวย 1. เปาหมายของหลกสตร

2. ขอบขายของหลกสตร

3. การนำหลกสตรไปใช

เปาหมายของหลกสตร เพอพฒนาศกยภาพของพอแมหรอผเลยงดเดกใหมมความรและทกษะในการดแลทงทางดาน

สขภาพ ดานการเลนเพอสงเสรมพฒนาการ ดานการสรางนสยรกการอาน และการสรางความผกพน

ขอบขายของหลกสตร ประกอบดวยแผนการจดกจกรรม 4 แผนกจกรรม ไดแก

1. แผนกจกรรมเรอง เตบโตสมวย สดใสแขงแรง (กน)

2. แผนกจกรรมเรองการเลนเพอสงเสรมพฒนาการ (เลน)

3. แผนกจกรรมเรอง สรางนสยรกการอานสานไอควอคว (เลา)

4. แผนกจกรรมเรอง การสรางความผกพน (กอด)

การนำหลกสตรไปใช 1. วทยากร ไดแก บคลากรทเกยวของในพนทนนๆ เชน บคลากรทางดานสาธารณสข

บคลากรทางดานการศกษา แกนนำชมชน เปนตน

2. ผเขารวมกจกรรม ไดแก พอแมหรอผเลยงดเดกอาย 0-5 ป

14 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

3. วธการนำไปใช ควรใชประกอบกบคมอพอแมเดกอาย 0-5 ป ภายใตโครงการพฒนา

ไอควอควเดกไทยวย 0-5 ปทพฒนาขนโดยกรมอนามยกบกรมสขภาพจต โดยการจด

กจกรรม 4 ครงๆ ละ 2 ชวโมง ดงน

ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4

เตบโตสมวย

สดใสแขงแรง

(กน)

การเลนเพอสงเสรม

พฒนาการ

(เลน)

สรางนสยรกการอาน

สานไอควอคว

(เลา)

การสรางความผกพน

(กอด)

15คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วตถประสงค 1. เพอใหพอ แม ผปกครองของเดกอาย 0 – 2 ปมความร ความเขาใจเรองการดแลสขภาพ

ในเรองการเจรญเตบโต พฒนาการตามวย และอาหารตามวย

2. เพอใหพอ แม ผปกครองของเดกอาย 0 – 2 ป สามารถสงเกตความผดปกตและสามารถ

ใหการแกไขเบองตนได

อปกรณ 1. ใบงานท 1

2. ใบงานท 2

3. ใบความรท 1 เรอง การสงเกตความผดปกต และการเลยงดแบบสงเสรมพฒนาการ

3. ใบความรท 2 เรอง ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 0 - 2 ป

4. ใบความรท 3 เรอง อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 0 - 2 ป

5. กระดาษเปลาสำหรบเขยนคำตอบคนละ 3 แผน

6. กระดาษสตดขนาด 2 x 2 นว สำหรบใชแบงกลมยอย ม 5 สๆ ละ 20 แผน

7. กลองทบสำหรบใสกระดาษส

8. รปภาพอาหารจำนวนชดเทากลมยอย แตละชดประกอบดวยรปภาพอาหารตอไปน ไดแก

รปนมในแกว รปไขไก รปเนอสตว รปขาว รปผกหลากชนด รปผลไมหลากชนด

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรทกทายพอ แม ผปกครอง และใหทกคนในกลมแนะนำชอตนเอง

2. วทยากรใหพอ แม ผปกครองจบคกนเพอพดคยแลกเปลยนตามประเดนทกำหนด

ดงน

2.1 “ทานอยากใหลกหลานเปนเดกอยางไร ?”

2.2 “ทานมวธใหลกหลานทมอาย 0 – 2 ป เจรญเตบโตสมวย สขภาพแขงแรงได

อยางไรบาง ?”

2.3 “ทานคดวาอะไรบางททำใหลกหลานทมอาย 0 – 2 ปเจรญเตบโตสมวย

สขภาพแขงแรง ?”

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง รเลอก รกกน เตบโตสมวย สดใสแขงแรง (กน)

สำหรบเดกอาย 0 – 2 ป เวลา 2 ชวโมง

16 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

3. วทยากรสมผเขารบการอบรมแตละคใหมานำเสนอประมาณ 5 ค

4. วทยากรสรปคำตอบในขอตางๆ จากนนบรรยายตามเอกสารประกอบคำบรรยาย

และPower point เรอง ปจจยททำใหลกหลานทมอาย 0 – 2 ป เจรญเตบโตสมวย

สขภาพแขงแรง โดยสรปประเดนหลกทจะเรยนร ดงน

4.1 การสงเกตความผดปกตของเดกเบองตน และการสงเสรมพฒนาการเบองตน

4.2 ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 0 -2 ป

4.3 อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 0 -2 ป

5. วทยากรใหผเขารบการอบรมแบงกลมยอยออกเปน 5 กลมๆ ละ 15 คน รวมกนคด

และอภปรายตามประเดนดงตอไปน

5.1 พอ แม ผปกครอง สามารถสงเกตความผดปกตเบองตนเดกอาย 0 – 2 ป

อยางไรบาง จงชวยกนคด และอภปราย

5.2 พอ แม ผปกครองสามารถสงเสรมพฒนาการเบองตนของเดกอาย 0 – 2 ปได

อยางไรบาง จงชวยกนคด และอภปราย

5.3 ปญหาทพบบอย สาเหตการเกดปญหาและการแกปญหาเดกอาย 0 - 2 ป

5.4 พอ แม ผปกครองมหลกปฏบตในการจดอาหารใหเดกอาย 0 - 2 ป ได

อยางไรบาง ?

5.5 พอ แม ผปกครองจะสรางนสยทดในการรบประทานอาหารใหเดกอาย 0 – 2 ป

ไดอยางไรบาง ?

6. เมออภปรายเสรจแลวใหตวแทนออกมานำเสนอทละกลม

7. วทยากรสรปและบรรยายตามเอกสารประกอบคำบรรยาย และ Power point เรอง

การสงเกตความผดปกตเบองตน และการสงเสรมพฒนาการเบองตนในเดกอาย

0 - 2 ป (ตามใบความรท 1), ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 0 - 2 ป

(ตามใบความรท 2), อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 0 - 2 ป

(ตามใบความรท 3)

8. วทยากรแบงกลมยอย 5 กลมๆ ละ 15 คน (ตามกลมเดม) ใหแตละกลมสงตวแทน

มารบรปภาพอาหารจากวทยากรกลมละ 1 ชด วทยากรใหสมาชกแตละกลมชวยกน

จดรายการอาหารเดกอาย 1 – 2 ป โดยใชอาหารในรปภาพเปนสวนประกอบหลก

รายการอาหารทจดสำหรบ 1 วน (3 มอ) โดยใหคำนงถงความเหมาะสมกบวย และ

ถกตองตามหลกโภชนาการ (ตามใบงานท 2)

9. วทยากรใหแตละกลมออกนำเสนอรายการอาหารเดกอาย 1 – 2 ป

10. วทยากรกลาวปดกจกรรม

17คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

กลมท 1 พอ แม ผปกครอง สามารถสงเกตพฒนาการเบองตนของเดกอาย 0 – 2 ป อยางไรบาง

จงชวยกนคด และอภปราย ?

อาย ลกษณะพฒนาการทควรสงเกต

เดก 1- 9 เดอน

เดก 1 ขวบ

เดก 2 ขวบ

กลมท 2 พอ แม ผปกครองสามารถสงเสรมพฒนาการเบองตนของเดกอาย 0 – 2 ปได

อยางไรบางจงชวยกนคด และอภปราย ?

อาย วธการสงเสรมพฒนาการเบองตน

เดก 1- 9 เดอน

เดก 1 ขวบ

เดก 2 ขวบ

กลมท 3 เลอกปญหาทพบบอยในเดกวย 0 – 2 ป กลมละ 1 ปญหา อภปราย ปญหา สาเหต

และแนวทางการแกไขปญหารวมกน (กรอกขอมลใสในแบบฟอรมใบงานท 1.3)

ปญหา สาเหต แนวทางแกปญหา

กลมท 4 พอแมผปกครองมหลกปฏบตในการจดอาหารใหเดกอาย0-2ปไดอยางไรบาง?

กลมท 5พอแมผปกครองจะสรางนสยทดในการรบประทานอาหารใหเดกอาย0-2ปได

อยางไรบาง?

3. ผแทนแตละกลมนำเสนอผลการอภปรายกลม

ใบงานท 1

1. แบงกลมผเขารบการอบรมเปน 5 กลมๆ ละ 15 คน

2. ใหแตละกลมรวมกนคด และอภปรายตามประเดนทกลมได ดงน

18 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบงานท 2

1. แบงกลมผเขารบการอบรมเปน 5 กลมๆละ 15 คน

2. ใหแตละกลมสงตวแทนมารบรปภาพอาหารจากวทยากรกลมละ 1 ชด

3. วทยากรใหสมาชกแตละกลมชวยกนจดรายการอาหารเดกอาย 1 – 2 ป โดยใช

อาหารในรปภาพเปนสวนประกอบหลก รายการอาหารทจดสำหรบ 1 วน (3 มอ)

โดยใหคำนงถงความเหมาะสมกบวย และถกตองตามหลกโภชนาการ ตามตารางตอ

ไปน

ตารางจดรายการอาหารสำหรบ1วน(3มอ)สำหรบเดกอาย1–2ป

มอ ชอเมน สวนประกอบจากรปภาพท

เลอกใช

ประโยชนจากอาหาร

ทเดกไดรบ

เชา

กลางวน

เยน

4. ตวแทนแตละกลมออกนำเสนอรายการอาหารเดกอาย 1 – 2 ป ของกลมตนให

นาสนใจมากทสด

5. ใหสมาชกแตละกลมโหวตเลอกรายการอาหารทชอบมากทสดของกลมอนเพยง

1 เสยง นอกเหนอจากกลมตน

6. ประกาศผลโหวตกลมทไดคดเลอก

19คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 1 เรอง การสงเกตความผดปกต และการเลยงดแบบ สงเสรมพฒนาการเดก 0 – 2 ป ตารางการสงเกตความผดปกตของเดก

เดอนท 1

ลกษณะทสงเกตไดวาปกต การเลยงดแบบสงเสรมพฒนาการ

มองหนาทำเสยงในคอเบาๆ

สบตา จองหนา มองตาม สงตางๆ

เชน โมบาย

ผงกศรษะซายขวาไดเมอจบนอน

ควำ

1. พดคยหยอกลอ สบตา อมชใกลชด

2. แขวนโมบายไวหนาเดก

3. เคลอนไหวสงของสสดใสผานหนา

เดกไปมา โดยสงเกตการมองตาม

เดอนท 4

พลกควำไดและสนใจหนตวหา

ของเลน

ไขวควาของมาเลน

หนตามเสยงดงขางๆ ห

1. จดสงแวดลอมทปลอดภยให

พลกควำงาย

2. หาตกตาตวนมๆ ใหเดกเลน

ซงวยนจะนำของเขาปาก

เดอนท 6

การไดยนชดเจน โดยสงเสยงเรยก

ผทรจกเวลาเดนผาน

นงทรงตวไดแตยงไมคอยแขงแรง

แสดงทาทางตองการใหอมเมอมผท

คนเคยเดนผาน

1. พดคยดวยและหาของเลนมา

นงเลนดวยกน

2. ใหนงรบประทานอาหาร

3. เรมเปดหนงสอนทานภาพใหดอม

เดนเลน

เดอนท 9

คลานได ชอบคลานหรอเคลอนตว

แบบนงขยบตวไปรอคนของเลน

หยบของโดยใชนวมอได และยาย

ของเปลยนมอได เชน แกวนำ

ชอนกนขาว

แสดงอารมณดใจและโกรธเมอถก

ขดใจ

1. การจดสงแวดลอมใหมโตะ เกาอ

รวทมนคงใหเดกเกาะยน

2. ใหชวยเหลอตวเอง เชน การหยบ

อาหารรบประทาน ใหหยบ

แกวนำดม

20 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

เดอนท 12

ลกษณะทสงเกตไดวาปกต การเลยงดแบบสงเสรมพฒนาการ

เดกจะชอบยนบอยๆ เรมจะกาวเดน

เรมออกเสยงคำมความหมาย

หนหาเมอถกเรยกชอ

เลยนแบบทาทาง เชน บายบาย

สงจบ ขยบมอรำ

1. จดสถานทใหเดกเกาะยน เดนให

สะดวก หรอจงมอเดน

2. ชคนหรอสงของใหเดกเรยกคำสน

เดอนท 15

เดนเองได ชอบกาวขนบนได

เรยกชอคน สตว สงของ เปนคำ

คำเดยว เชน ปามา พอ แม หมา

แมว ฯลฯ

อานนทานใหฟง

1. พาเดนเลน ใหเลนกองทราย ไม

บลอก กรอกนำ ตกยายของ

2. สอนชอวยวะในรางกาย เชน ตา ห

จมก

3. ใหเปดหนงสอนทานอาน

เดอนท 24

แปรงฟน รบประทานอาหารเอง

วางของซอนกน

กลงบอลเลนกน

เลนกลางแจง

1. จดอปกรณ แปรงฟน และชอน

จาน ใหชวยเหลอตวเอง

2. เลนกองทราย

3. ออกกำลงกาย เตะบอล ในสนาม

กลางแจง

4. รดนำตนไม

21คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

1. เดกเบออาหาร พบมากในชวง 1-2 ป

สาเหต

- เดกวยนชอบปฏเสธ การปฏเสธอาหารเปนวธทดทสดทจะตอตานการบงคบของพอแม

- เลยนแบบผใหญ

- สภาพแวดลอมขณะกนอาหารไมมความสข

การชวยเหลอ

- ใหกนเมอหว ไมควรบงคบใหกนอาหาร

- กนอาหารเปนมอๆ ไมกนจบจบ งดขนมและของจกจกระหวางมอ

- ใหกนแบบอารมณด ใหเดกหยบจบกนเอง หกบางไมเปนไร สรางบรรยากาศทชวนกน ไม

บงคบดวา

- เปลยนอาหารไมใหซำซาก

- ใหเดกมสวนรวมในการประกอบอาหาร เชน ใหเดกชวยเดดผก หยบอปกรณตางๆ

2. เดกอมขาว

สาเหต

- เดกไมอยากกน ไมหว

- ถกบงคบใหกนมาก

การชวยเหลอ

- ไมบงคบ

- เวลากนขาวควรกำหนดระยะเวลา เชน 30 นาทตอมอ

- สรางบรรยากาศในการกน

3. ปญหาการนอน เชน ไมยอมนอน หลบยาก ตนกลางดก

สาเหต

- สงแวดลอม เชน เสยงดง และสวางเกนไป

- เดกเหนอยเกนไป ตนเตน กงวล กลว

การชวยเหลอ

- จดสภาพแวดลอมใหเงยบ ไมสวางเกนไป

- ไมปลอยใหเดกเลนหรอออกกำลงกายเหนอยเกนไป

ใบความรท 2 เรอง ปญหาทพบบอยและการแกไขในเดก 0-2 ป

22 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

4. เดกเอาแตใจตวเอง (Temper Tantrums)

เดกแสดงอาการกระทบเทา ลงดนกบพน ทำลายขาวของ โขกศรษะกบพน

สาเหต

- เดกเรยกรองความสนใจ

- เลยนแบบพอแม

- ถกตามใจมากเกนไป

การชวยเหลอ

- เวลาเดกเกดอาการ พอแมควรทำเปนไมสนใจ ไมควรใหสงทเดกตองการ ควรปลอยให

เดกอยคนเดยวจนระบายความโกรธหมดแลว จงคอยพดอธบายเหตผลภายหลง ไมควร

ลงโทษเดกขณะเกดอาการ

5. เดกอจฉานอง

สาเหต

- เดกรสกสญเสยสงทตนเคยเปนเจาของ เชน ถกแยงความรก พอแมไปใหนองใหมทแตเดม

ตวเองไดรบเตมท

- ทาทลำเอยงของพอแม ผเลยงด

การชวยเหลอ

- พอแมควรแสดงทาทตอลกเทาเทยมกน

- พอแมควรเตรยมความพรอมตงแตตงครรภนองใหม โดยบอกใหลกทราบวาจะมนอง

ใหเดกมสวนรวมในการออกความเหน เชน ตงชอนอง ซอของใหนอง ชวยเลยงนอง

6. เดกขกลว

เดกวย 5-6 เดอน เรมกลวคนแปลกหนา

สาเหต

- การเกบเดกไวไมใหออกไปไหน

- การขเดก

การชวยเหลอ

- พาเดกออกไปพบคนอนๆ บาง

เดก 2 ปขนไป กลวสตวตวโต

สาเหต

- การขเดก

- การเลานทานทไมเหมาะสม

- โทรทศน สอตางๆ

- การถกทำราย

- เดกทชอบเพอฝน

23คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

การชวยเหลอ

- ไมขเดก

- ไมหลอกเดก

- ไมกกขงหรอแยกเดกใหอยตามลำพง

- เลยงดอยางมเหตผล

- สอนใหเดกรวาเรองใดจรง เรองใดสมมต

- ใหเดกพบกบสงทกลวทละเลกทละนอยจนเคยชนและหายกลว

7. เดกขอาย

สาเหต

- อาจเกดจากพอแมปกปองลกมากเกนไป หรอไมเคยใหโอกาสเดกมสวนเขาสงคมตามวย

การชวยเหลอ

- ใหเดกเขารวมกลมกบเดกอนตงแตอาย 2 ป

- พอแมชวยเสรมสรางความมนใจใหแกเดกไดกลาพด กลาทำ และใหคำชมเชยเมอเดกได

รบความสำเรจจากการกระทำของตนเอง

- ไมควรดวาหรอพดถงปญหาของเดกตอหนาเดก

24 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

1. อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย

เดกในชวงอายแรกเกด – 2 ป เปนวยทมความสำคญ ถอวาเปนรากฐานแหงคณภาพชวต และ

พรอมทจะเตบโตเปนบคคลทมคณภาพตอไป ถาไดรบการเลยงดทด ไดรบอาหารทมปรมาณ คณคาทาง

อาหารทเพยงพอเหมาะสมตามวย ซงในระยะนการเจรญเตบโตของรางกายและสมองจะรวดเรวกวา

วยอนๆ ดงนนแมหรอผปกครองจะตองเตรยมอาหารไวใหถกตอง เหมาะสมเพยงพอกบความตองการ

ของเดก

1.1 อาหารกบการพฒนาสมอง

สมองเปนอวยวะของรางกายททำงานอยางหนก เพราะสมองทำงานตลอดเวลาแมยามท

เราหลบ ดงนนสมองจงตองการพลงงานอยางมาก สมองทำงานโดยใชพลงงานจากกลโคสในเสนเลอด

และออกซเจน โดยตองการถง 25 % ของความตองการทงหมดของรางกาย ทงทสมองมสดสวนเพยง

2% ของขนาดรางกายเทานน นอกจากนการศกษาผลกระทบของการขาดสารอาหารตอสมองเดก มผล

ตอกระบวนการคดและการแกปญหา ดงนน จงสรปไดวาสารอาหารทง 5 หมจงมประโยชน และมความ

สำคญตอการเจรญเตบโตและพฒนาการทางสมองทงสน

1.2 แนวปฏบตในการใหอาหารเดกแรกเกด – 1 ป

1.2.1 นมแมเปนอาหารหลก แรกเกด – 6 เดอน เดกทไดรบนมแมจะเจรญเตบโตทง

รางกาย จตใจ สมอง จะทำใหลก แขงแรง ฉลาด อารมณด จากการไดรบสาร

อาหารครบถวน และการไดรบความรกความอบอน การโอบกอด การบบนำนม

ม 3 วธ

1) การบบนำนมดวยมอ(Hand expresssion) เปนวธเหมาะสมทสด เพราะ

สะดวก ประหยดและชวยกระตนการการสรางนำนมดวย แมไมดเทาการ

ดดนมของลก

2) การใชเครองปมไฟฟา (Electric pump) มราคาแพง คอนขางยงยาก ควรใช

ในรายทมปญหา เชน เตานมคดมากจนจบหรอแตะไมได

3) การใชทปม (Breast pump) ไมสะดวกตองลางทำควาสะอาด นงหรอตม

ในนำเดอด อยางนอย 10 นาท ไมแนะนำใหใชเพราะไมกระตนการสราง

นำนม

ใบความรท 3 เรอง อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 0-2 ป

25คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

1.2.2 เรมอาหารตามวยเมออาย 6 เดอน เนองจากลกษณะของอาหารทเปลยนจาก

อาหารเหลวเปนอาหารออนนม ระยะเปลยนผานสำคญมาก หากไมเหมาะสม

ทารกจะปรบตวไมไดด มผลใหไดรบโปรตนและพลงงานไมพอเพยง เมอทารก

อาย 1 ป อาหารทใหควบคกบนมแมจะกลายเปนอาหารหลกและนมแมเปน

อาหารเสรมทควรใหตอเนองจนอาย 2 ป

อาย อาหาร

แรกเกด – 6 เดอน นมแมอยางเดยว

6 เดอน นมแม และอาหาร 1 มอ

7 เดอน นมแม และอาหาร 1 มอ

8-9 เดอน นมแม และอาหาร 2 มอ

10-12 เดอน นมแม และอาหาร 3 มอ

ครงแรกของการใหอาหาร ควรใหอาหารออนนมทละนอย และสงเกตความพรอมและการ

ยอมรบ ถาทารกไมยอมรบกไมบงคบ แตชะลอเวลาสกระยะและเรมใหม จนเดกยอมรบ เรมอาหาร

แตละชนดทละอยางเพอใหเดกเรยนรชนดของอาหารใหมๆ

1.2.3 หลกการใหอาหารเสรม

l เรมอาหารทละนอย และคอยเพมทละนอยจนไดปรมาณทตองการ

l ใหอาหารทละอยาง เวนระยะในการใหอาหารแตละชนดใหหางกนพอควร

l ระมดระวงความสะอาดทงอาหารสด อาหารสก ภาชนะ

l ไมบงคบใหทารกกน แตใหทารกเรมชมกอนทละนอย จนยอมรบ

l ใหทารกกนนมแมตามทกครง

1.3 แนวปฏบตในการใหอาหารเดก 1 ป – 2 ป

l ใหอาหารทมปรมาณและคณคาพอเพยงกบความตองการของเดก

l ฝกใหเดกกนอาหารแปลกใหมจากทเดกเคยกนมากอนเชน ผก มะเขอเทศ

ไมควรบงคบเดก ถาเดกไมยอมกน เพราะทำใหเดกไมชอบอาหารชนดนน

แตใชวธดดแปลงวธการปรงและรสชาตใหเดกจนเดกยอมรบ

l ลกษณะอาหารนากน มสสน นารบประทาน

l อาหารตองรสชาตไมจด ไมเคม หวาน เปรยว มขนาดเลก ออนนม เคยวงาย

l แบงมออาหารเปนหลายมอ ใหเดกไดรบพอเพยงตอความตองการ

l สรางบรรยากาศการกนอาหารทด ไมเครยด ไมดบนวา ไมทะเลาะเบาะแวง

ระหวางรบประทานอาหาร

26 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

l ไมนำอาหารทปรงดบๆ สกๆ หรออาหารเหลอคางมาใหเดกรบประทาน

ปรมาณอาหารสำหรบเดก 1-2 ป ใน 1 วน ทควรไดรบ

กลมอาหาร ปรมาณ เดก 1-2 ป

นม 1-3 แกว

ไขสก ครงฟอง

เนอสตว 2 ชอนกนขาว

ขาว 4 ทพพ

ผกใบเขยว 1 ทพพ

ผลไม 3 สวน

นำมน 2-3 ชอนชา

1.4 ปญหาทพบจากการใหอาหารตามวย

l ใหอาหารเรวหรอชากวาเวลาทเหมาะสม

l การเตรยมอาหารไมถกสขลกษณะ ไมสะอาด รวมทงภาชนะทใสอาหาร

ปนเปอน

l ปรงอาหารโดยใชเครองปรงรส เชน นำตาล นำปลา ผงชรส ทำใหเดกตด

รสชาดของความหวาน ความเคม

1.5 การสรางบรโภคนสยทดกบเดก

l ผใหญกระทำตวเปนแบบอยางทดกบเดกในการกนอาหารทมประโยชน ไม

เลอกอาหารรบประทาน

l ไมสงเสรมใหเดกกนอาหารทไมมประโยชน เชน อาหารกรบกรอบ อาหารทม

ไขมนสง

l สรางวสยในการรบประทานอาหาร สอนใหเดกนงรบประทานอาหารทโตะ

ไมเดนปอนอาหาร

2 1

2 1

27คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วตถประสงค 1. เพอใหพอ แม ผปกครองของเดกอาย 3 – 5 ปมความร ความเขาใจเรองการดแลสขภาพ

ในเรองการเจรญเตบโต พฒนาการตามวย และอาหารตามวย

2. เพอใหพอ แม ผปกครองของเดกอาย 3 – 5 ป สามารถสงเกตความผดปกตและสามารถ

ใหการแกไขเบองตนได

อปกรณ 1. ใบงานท 1

2. ใบความรท 1 เรอง การสงเกตความผดปกต และการเลยงดแบบสงเสรมพฒนาการ

3. ใบความรท 2 เรอง ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 3 -5 ป

4. ใบความรท 3 เรอง อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 3 - 5 ป

5. กระดาษเปลาสำหรบเขยนคำตอบคนละ 3 แผน

6. กระดาษสตดขนาด 2 x 2 นว สำหรบใชแบงกลมยอย ม 5 สๆ ละ 20 แผน

7. กลองทบสำหรบใสกระดาษส

8. ซองสำหรบใสจกซอว RC 5 ซอง

9. จกซอว RC แตละชดม 6 ชนยอย ทงหมด 5 ชด (เทาจำนวนกลมยอย)

10. การดคำถามจำนวน 6 แผน (6 คำถาม)

11. ธงสำหรบเปนรางวลใหผชนะแตละกลม ในธงมขอความ “รเลอก รกกน เตบโตสมวย

สดใสแขงแรง” 5 อน

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรทกทายพอ แม ผปกครอง และใหทกคนในกลมแนะนำชอตนเอง

2. วทยากรใหพอ แม ผปกครองจบคกนเพอพดคยแลกเปลยนตามประเดนทกำหนด ดงน

2.1 “ทานอยากใหลกหลานเปนเดกอยางไร ?”

2.2 “ทานมวธใหลกหลานทมอาย 3 – 5 ป เจรญเตบโตสมวย สขภาพแขงแรงได

อยางไรบาง ?”

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง รเลอก รกกน เตบโตสมวย สดใสแขงแรง (กน)

สำหรบเดกอาย 3 – 5 ป เวลา 2 ชวโมง

28 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

2.4 “ทานคดวาอะไรบางททำใหลกหลานทมอาย 3 – 5 ปเจรญเตบโตสมวยสขภาพ

แขงแรง ?”

3. วทยากรสมผเขารบการอบรมแตละคใหมานำเสนอประมาณ 5 ค

4. วทยากรสรปคำตอบในขอตางๆ จากนนบรรยายตามเอกสารประกอบคำบรรยาย และ

Power point เรอง ปจจยททำใหลกหลานทมอาย 3 – 5 ป เจรญเตบโตสมวย สขภาพ

แขงแรง โดยสรปประเดนหลกทจะเรยนร ดงน

4.1 การสงเกตความผดปกตของเดกเบองตน และการสงเสรมพฒนาการเบองตน

4.2 ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 3 -5 ป

4.3 อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 3-5 ป

5. วทยากรใหผเขารบการอบรมแบงกลมยอยออกเปน 5 กลมๆละ 15 คน รวมกนคด และ

อภปรายตามประเดนดงตอไปน

5.1 พอ แม ผปกครอง สามารถสงเกตความผดปกตเบองตน และสงเสรมพฒนาการ

เดกอาย 3 – 5 ป อยางไรบาง จงชวยกนคด และอภปราย

5.2 พอ แม ผปกครองสามารถสงเสรมพฒนาการเบองตนของเดกอาย 3 – 5 ปได

อยางไรบาง จงชวยกนคด และอภปราย

5.3 ปญหาทพบบอย สาเหตการเกดปญหาและ การแกปญหาเดกอาย 3 -5 ป

5.4 พอ แม ผปกครองมหลกปฏบตในการจดอาหารใหเดกอาย 3 - 5 ป ไดอยางไรบาง ?

5.5 พอ แม ผปกครองจะสรางนสยทดในการรบประทานอาหารใหเดกอาย 3 - ได

อยางไรบาง ?

6. เมออภปรายเสรจแลวใหตวแทนออกมานำเสนอทละกลม

7. วทยากรสรปและบรรยายตามเอกสารประกอบคำบรรยาย และ Power point เรอง การ

สงเกตความผดปกตเบองตน และการสงเสรมพฒนาการเบองตนในเดกอาย 3 – 5 ป

(ตามใบความรท 1), ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 3 - 5 ป (ตาม

ใบความรท 2), อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 3-5 ป (ตามใบความรท 3)

8. วทยากรนำเขาสการเลนเกมสตอบคำถามพชตแผนคำปรศนา (RC) ดงน

10.1 แบงกลมยอย 5 กลมๆละ 15 คน (ตามกลมเดม)

10.2 วทยากรอธบายวธการเลนโดยใหแตละกลมชวยกนสงตวแทนมาตอบคำถามโดย

สมาชกทมาตอบตองไมซำกน หากตอบไดกลมจะไดรบแผนจกซอวคำปรศนา (RC)

มาครงละ 1 ชน นำชนสวนยอยมาประกอบกนใหไดมากทสดจะไดคำปรศนา (RC)

สำหรบฐานกจกรรมนดงประโยคสมบรณวา“รเลอก–รกกน–เตบโต–สมวย

–สดใส-แขงแรง”

29คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

10.3 วทยากรเรมดำเนนการเลนเกมสโดยจบสลากกระดาษส ตรงกบสของกลมใดใหเปน

ตวแทนมาจบแผนคำถาม วทยากรถามคำถามใหสงตวแทนมาตอบทกกลมพรอมทง

ใหตวแทนแสดงความคดเหนทเลอกขอนนดวย เมอสมาชกทกกลมตอบแลววทยากร

จงคอยเฉลยคำตอบทถกตอง ใหแผนคำกลมทตอบถก กลมละ 1 ชน ทำเชนเดมจน

ตอบคำถามทง 6 ขอ

10.4 วทยากรใหกลมทตอแผนคำปรศนาครบแลวใหชวยกนอานออกเสยงดงๆ และ

วทยากรสรปกจกรรมทงหมดโดยเชอมโยงกบคำปรศนา (RC)“รเลอก–รกกน–

เตบโต–สมวย–สดใส-แขงแรง”

9. วทยากรกลาวปดกจกรรม

30 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

กลมท 1 กลมท 1 พอ แม ผปกครอง สามารถสงเกตพฒนาการเบองตนของเดกอาย 3 – 5

ป อยางไรบาง จงชวยกนคด และอภปราย ?

อาย ลกษณะพฒนาการทควรสงเกต

เดก 3 ขวบ

เดก 4 ขวบ

เดก 5 ขวบ

กลมท 2 พอ แม ผปกครองสามารถสงเสรมพฒนาการเบองตนของเดกอาย 3 – 5 ปได

อยางไรบางจงชวยกนคด และอภปราย ?

อาย วธการสงเสรมพฒนาการเบองตน

เดก 3 ขวบ

เดก 4 ขวบ

เดก 5 ขวบ

กลมท 3 เลอกปญหาทพบบอยในเดกวย 3 – 5 ป กลมละ 1 ปญหา อภปราย ปญหา

สาเหตและแนวทางการแกไขปญหารวมกน (กรอกขอมลใสในแบบฟอรมใบงานท 1.3)

ปญหา สาเหต แนวทางแกปญหา

กลมท 4 พอ แม ผปกครองมหลกปฏบตในการจดอาหารใหเดกอาย 3 - 5 ป ไดอยางไรบาง ?

กลมท 5 พอ แม ผปกครองจะสรางนสยทดในการรบประทานอาหารใหเดกอาย 3 - 5 ป ได

อยางไรบาง ?

3. ผแทนแตละกลมนำเสนอผลการอภปรายกลม

ใบงานท 1

1. แบงกลมผเขารบการอบรมเปน 5 กลมๆละ 15 คน

2. ใหแตละกลมรวมกนคด และอภปรายตามประเดนทกลมได ดงน

31คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 1 เรอง การสงเกตความผดปกต และการเลยงดแบบ สงเสรมพฒนาการเดก 3 – 5 ป ตารางการสงเกตความผดปกตของเดก

เดอนท 36

ลกษณะทสงเกตไดวาปกต การเลยงดแบบสงเสรมพฒนาการ

วงเลนคลองแคลว ชอบจบราวบนได

ขน ลง

จบดนสอ ปากกา ขดเสนตรงได

พดเปนประโยคสนๆ ไดใจความ

รจกเลนกบเพอน รจกรอคอย

1. ใหเลนในสนามกลางแจงท

ปลอดภยกบเพอน

2. ใชนวมอจบคม จบฟองนำ นำแขง

3. ชอบพดคย และใหตอบคำถาม

โดยมคำถามวาอะไร ทำอยางไรให

เดกอธบาย

4. ขจกรยาน 3 ลอ

เดอนท 48

ลางมอ แปรงฟน อาบนำ แตงตวเอง

บอกส คอ แดง เขยว เหลอง แดง

ไดถก

ตอบคำถามทลงทาย อะไร ทำไม ได

1. ใหชวยเหลอตวเองใหมาก ใชให

ชวยทำงาน

2. ใหวาดรปคน สตว สงของ

3. สอนเรองสและการเลอกจบคส

เหมอน

4. พดคย ซกถาม อานหนงสอ สอน

การพมพ จำนวนงายๆ 0-10

5. สนใจตอบขอซกถาม เมอลกหลาน

ถาม

6. ใหรอยดอกไม ชวยเดดผก

เดอนท 60

เลาเหตการณทไปพบมาประจำวน

ได

เลนกบเพอนได

เปรยบเทยบสงของเหมอนและ

ตางกนได

นบเลข 1-30 ได

1. ถามประโยคคำถาม

2. กำหนดเวลาเลน เวลาเลกเลน การ

ทำกจกรรมการเรยนใหเดกชดเจน

3. จดเรยนอปกรณสอนการเรยนร

เรองรปทรง 4. สอนจำนวนโดยใหนบไมหรอ

ลกนบ มานบจำนวนได

5. สงเสรมเรยนรภาษาไทย ภาษา

องกฤษ

32 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

เดอนท 72 ทำความเคารพผใหญโดยไมตอง

เตอน

หยบของตามจำนวนทสงมาวางได

ถกตอง (ตงแต 1-10)

รจกกตกา เลนเกม

ใหเลาเรองราว

1. ใหคนทอายมากกวาแสดงมารยาท

เปนตนแบบ

2. สงเสรมการเรยนร คณตศาสตร

ภาษา

3. ใหเลนกฬา ทชอบทกวน

4. ใหเลานทาน รองเพลง

5. ชม เมอทำดทกครง

6. ใหชวยเหลองานโดยมอบหมายให

ชดเจน

33คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

การพจารณาวาเดกมพฤตกรรมทผดไปจากปกตหรอไม ใหพจารณาจากความเหมาะสมของ

พฤตกรรมนนกบเวลา สถานท และอายของเดกดงน

1. อาย พฤตกรรมทเดกแสดงออกมานนมลกษณะเปนเดกเกนอาย หรอแกกวาอายจรงของ

เดก

2. ความถและความรนแรงของการเกดพฤตกรรม ถาถมาก มผลกระทบตอตนเองหรอผอน

สงถอวาเปนปญหา

3. จำนวนของพฤตกรรมทเปนปญหา ถามลกษณะเปนปญหามากกวาพฤตกรรมปกตทวไป

ไมสามารถปรบตวเขาสงคมไดถอวาเปนปญหา

4. การสญเสยโอกาสในสงคม มผลกระทบตอชวตของเดกในสงคมมาก ถอวาเปนปญหา

5. การมผลตอความรสกเจบปวดของเดก ถากอใหเกดความรสกเจบปวดมาก เปนปญหา

6. พฤตกรรมทอยในสภาพแวดลอมทเปนปญหาและไมสามารถควบคมได

7. พฤตกรรมทวๆ ไปทเดกแสดงออกจะไปขดขวางการดำเนนชวตของเดกในการปรบตว

เขากบครอบครว โรงเรยน ถาปรบไดดไมมปญหา

ปญหาทพบบอยในเดกแรกเกด – 5 ป ซงรบกวนการเตรยมความพรอมในเรองการเรยนของ

เดก ทำใหคร/ครพเลยงรสกลำบากใจเนองจากเดกไมสามารถทำกจกรรมไดดวยตนเอง และไมสามารถ

รวมกจกรรมกบเพอนได สาเหตสำคญของปญหาเกดจากการเลยงดและปลกฝงตงแตวยแรกเกดของ

ครอบครว ถาปญหาเหลานสามารถแกไขไดเหมาะสม กจะเปนการชวยใหเดกไดใชศกยภาพทมอยอยาง

เตมท ในการพฒนาไอควและอคว

ปญหาทพบบอยและการแกไขในเดกอาย 3-5 ป

1. เดกขกลว

เดกอาย 3-4 ปครง กลวความมด เปนปญหาในกรณทมความกลวมากจนเกนไปและม

ความกงวล

สาเหต

- อาจเกดจากการขเดกการเลานทานทไมเหมาะสมกบวยการถกทำราย

การชวยเหลอ

- ใหความมนใจ ไมข ไมหลอกเดก เลยงดแบบใชเหตผล สอนใหเดกรวาเรองใดจรงเรองใด

ไมจรง ใหเดกพบกบสงทกลวทละเลกทละนอยจนเคยชนและหายกลวไป

ใบความรท 2 เรอง ปญหาทพบบอย และการแกปญหาเดกอาย 3 - 5 ป

34 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

2. เดกเลนอวยวะเพศตวเอง

สาเหต

- อาจเกดจากการคนบรเวณอวยวะเพศจากพยาธ เดกจงพยายามเกา กางเกงคบไป เดก

เหงาวาเหวขาดความอบอนกงวลวางเกนไปไมมอะไรทำ

การชวยเหลอ

-ไมควรดวาเดก ไมขเดก เดกจะรสกวาผดนาละอายและยงทำมากขนควรแกไขทสาเหต

หาของเลนใหเดกเลนไมเปดโอกาสใหเดกอยคนเดยวบอยๆ

3. เดกพดตดอาง

สาเหต

- เกดจากความกงวลขาดความมนใจถกบงคบใหเลนทำบางสงบางอยาง

การชวยเหลอ

- ใหเดกมความมนใจใหกำลงใจปรกษานกบำบดการพด

4. เดกพดคำหยาบ

สาเหต

-เดกไดยนคนอนพดและรวาพดแลวมคนสนใจ

การชวยเหลอ

- อยาแสดงอาการตกใจหรอตนเตนเพอไมใหเดกรวาสนใจแตสอนเดกดวยทาทสงบวาคำน

ไมควรพด

35คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 3 เรอง อาหารกบการเจรญเตบโตตามวยของเดกอาย 3-5 ป

อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย

อาหารเปนปจจยทมความสำคญตอการเจรญเตบโตและพฒนาการของเดกปฐมวย เปนวยทม

การเจรญเตบโตอยางรวดเรว ทงทางดานรางกาย และสมอง เดกปฐมวยเปนวยทมความเสยงตอการ

เปนโรคขาดสารอาหาร โดยมสาเหตสำคญมาจากพฤตกรรมการเลยงดทไมเหมาะสม

1. แนวปฏบตในการใหอาหารเดก 3 – 5 ป

l ใหอาหารทมปรมาณและคณคาพอเพยงกบความตองการของเดก

l ฝกใหเดกกนอาหารแปลกใหมจากทเดกเคยกนมากอน เชน ผก มะเขอเทศ ไมควรบงคบเดกถา

เดกไมยอมกน เพราะทำใหเดกไมชอบอาหารชนดนน แตใชวธดดแปลงวธการปรงและรสชาต

ใหเดก จนเดกยอมรบ

l ลกษณะอาหารนากน มสสน นารบประทาน

l อาหารตองรสชาตไมจด ไมเคม หวาน เปรยว

l มขนาดเลก ออนนม เคยวงาย

l แบงมออาหารเปนหลายมอ ใหเดกไดรบพอเพยงตอความตองการ

l สรางบรรยากาศการกนอาหารทด ไมเครยด ไมดบนวา ไมทะเลาะเบาะแวง ระหวางรบประทาน

อาหาร

l ไมนำอาหารทปรงดบๆ สกๆ หรออาหารเหลอคางมาใหเดกรบประทาน

l ไมควรใหเดกดม เครองดมบางชนด เชน นำอดลม นำชา กาแฟ เครองดมชกำลง

l ไมควรใหเดกกน ขนมกรบกรอบ ขนมหวานจด และ ทอฟฟ

2. การสรางบรโภคนสยทดกบเดก

l ผใหญกระทำตวเปนแบบอยางทดกบเดกในการกนอาหารทมประโยชน ไมเลอกอาหาร

รบประทาน

l ไมสงเสรมใหเดกกนอาหารทไมมประโยชน เชน อาหารกรบกรอบ อาหารทมไขมนสง

l สรางวนยในการรบประทานอาหารสอนใหเดกนงรบประทานอาหารทโตะ ไมเดนปอนอาหาร

l วธการจะใหเดกกนผกมหลายวธ เชน

- เรมใหเดกกนผกทเคยวงายไมมกลน เชน ผดกาดขาว กะหลำปล ผกบง

- จดผกใหมสสนสลบกบเพมความอยากลอง

- หนผกใหเปนชนเลก ๆ แทรกลงไปในอาหารทเดกชอบ

36 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

- นำผกมาชบแปงทอด

- ใหเดกมสวนรวมในการทำอาหารจานผก เชน ลางผก แกะผก หนผก เปนตน

- อาจยกตวอยางบคคลทลกชนชมวาเปนผทกนผกเปนประจำ

l พอแมตองทำเปนตวอยางเมอนงโตะอาหารและกนอาหารรวมกน ออกปากชมอาหารจานผกท

ลกชวยทำ และชกชวน

l อาหารบางอยางทไมเหมาะสำหรบเดก ควรหลกเลยงเพราะการกนอาหารทไมมประโยชน กน

จบจบกอนเวลาอาหารจะทำใหกนอาหารมอหลกไดนอยลง ไดแก

- อาหารทยอยยาก อาหารเนอสตว ทปรงไมสก หรอสกๆดบๆ

- อาหารรสจด และอาหารเผด

- เครองดมบางชนด เชน นำอดลม นำชา กาแฟ เครองดมชกำลง

- ขนมหวานจด ทอฟฟ

3. ตวอยางรายการอาหารสำหรบเดก 3 – 5 ป

รายการอาหาร ตวอยางอาหาร

ขาวตมพระจนทร

ไขตนพลงผก

ทอดมนปลา

ซปแอปเปล

37คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

คำถาม และเฉลยเกมสตอบคำถามพชตแผนคำปรศนา RC

1. จงบอกวธการสงเกตพฒนาการเบองตนของเดก 3, 4, 5 ป อยางละ 1 ขอ ?

ตอบ

- การสงเกตพฒนาการเดกอาย 3 ป

วงเลนคลองแคลว ชอบจบราวบนได ขน ลง

จบดนสอ ปากกา ขดเสนตรงได

พดเปนประโยคสนๆ ไดใจความ

รจกเลนกบเพอน รจกรอคอย

- การสงเกตพฒนาการเดกอาย 4 ป

ลางมอ แปรงฟน อาบนำ แตงตวเอง

บอกส คอ แดง เขยว เหลอง แดง ไดถก

ตอบคำถามทลงทาย อะไร ทำไม ได

- การสงเกตพฒนาการเดกอาย 5 ป

เลาเหตการณทไปพบมาประจำวนได

เลนกบเพอนได

เปรยบเทยบสงของเหมอนและตางกนได

นบเลข 1-30 ได

2. การพจารณาวาเดกมพฤตกรรมทผดไปจากปกตหรอไม ใหพจารณาจากอะไรบาง ?

ตอบ

- อาย

- ความถและความรนแรงของการเกดพฤตกรรม

- จำนวนของพฤตกรรมทเปนปญหา

- การสญเสยโอกาสในสงคม

- การมผลตอความรสกเจบปวดของเดก

- พฤตกรรมทอยในสภาพแวดลอมทเปนปญหาและไมสามารถควบคมได

- พฤตกรรมทวๆ ไปทเดกแสดงออกจะไปขดขวางการดำเนนชวตของเดกในการปรบตว

3. ขอใดเปนการสรางนสยการกนทดใหกบเดก ?

ก. พอแมไมจำเปนตองสอนใหเดกนงรบประทานอาหารทโตะ อาจใหลกเดนไปกนอาหารไปได

ข. ผใหญกระทำตวเปนแบบอยางทดกบเดกในการกนอาหารทมประโยชน ไมเลอกอาหาร

รบประทาน

38 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

4. วธการจะใหเดกกนผกมหลายวธ ไดแกอะไรบางจงบอกมาอยางนอย 2 วธ ?

- เรมใหเดกกนผกทเคยวงายไมมกลนเชนผดกาดขาวกะหลำปลผกบง

- จดผกใหมสสนสลบกบเพมความอยากลอง

- หนผกใหเปนชนเลกๆแทรกลงไปในอาหารทเดกชอบ

- นำผกมาชบแปงทอด

- ใหเดกมสวนรวมในการทำอาหารจานผกเชนลางผกแกะผกหนผกเปนตน

- อาจยกตวอยางบคคลทลกชนชมวาเปนผทกนผกเปนประจำ

5. ใหชวยกนคดชอเมนอาหารทเหมาะสำหรบเดกอาย 3 – 5 ป ใหนาสนใจทสด พรอมบอก

สวนประกอบหลก และประโยชนทเดกจะไดรบ ?

ตอบเมนอาหารทเหมาะสำหรบเดกอาย3–5ปเชน

เครองปรง :ไขแดงอมยม

- มนฝรง

- ไขไก

- แครอตสบละเอยด

- ผกกาดขาวสบละเอยด

- นมทลกกน

ไขแดงมทงโปรตน ไขมน วตามนบ ธาตเหลก กรดโฟลก ไรโบฟลาวน และโคลนทชวยเสรม

สรางความจำใหกบเจาตวเลก

6. ขอใดถกตอง ?

ก. เดกกนจบจบกอนเวลาอาหารไดไมมผลตอการกนอาหารมอหลกไดนอยลง

ข. เดกไมควรกนอาหารทยอยยากเชนเนอสตวทปรงไมสกหรอสกๆดบๆ

39คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง การเลนเพอสงเสรมพฒนาการ (เลน)

สำหรบเดกอาย 0 – 5 ป เวลา 2 ชวโมง

วตถประสงค 1. เพอใหผปกครองมความร ความเขาใจเรองการเลน การเลอกของเลน ประโยชนของ

การเลนตอพฒนาการและการเรยนรของเดก และนำไปประยกตใชในชวตประจำวน

2. เพอใหผปกครองสามารถจดกจกรรมการเลน ใหเออตอพฒนาการตามวยของเดก

รวมทงใหมทกษะการเลนกบลก

3. เพอใหผปกครองไดแลกเปลยนประสบการการสงเสรมการเลนในเดก

อปกรณ 1. ของเลนเดกวยแรกเกด – 5 ป จำนวน 15 ชน ไดแก โมบาย กรงกรง ตกตายางบบ

ของเลนทไขลานได ลกบอล ถวย ชาม ชอน สเทยน ไมบลอค ภาพตดตอ ของเลนจำลอง

ปนเดกเลก งยางหรอสตวเลอยคลานยาง ดาบ

2. กระดาษ A 4

3. สเทยน

4. วทย เทป / CD

5. เพลงบรรเลง / อมอน เพลงจงหวะเรว เสยงธรรมชาต / เพลงเดกๆ เชนเพลงกบ เพลง

จงหวะเรว เสยงธรรมชาต

6. กระปอง

7. ไมแขวนเสอ

8. กระดาษ วสดเหลอใชทมลกษณะแตกตางกน เชน กระดาษกลองนม กระดาษลง

กระดาษทมผวขรขระ

9. กรรไกร กาว ทเยบกระดาษ

10. เชอกเสนเลก ๆ

11. รปใบหนาคนหลากหลายอารมณ จากนตยสารหรอหนงสออนๆ

12. กอนบลอคไมทมรปรางตางๆ จำนวน 1 กลอง

40 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วธการดำเนนกจกรรม 1. นำเขาสบทเรยนโดยจดกจกรรมกลมสมพนธ เพอสรางความคนเคย (10 นาท)

2. วทยากรสมถามผเขาอบรม 2 - 3 คน “ทผานมาพอแมเลนกบลกอยางไร” (10 นาท)

3. จดกจกรรมการเลอกของเลนตามใบกจกรรมท 1 (20 นาท)

4. วทยากรสรปเรองการเลนเพอสงเสรมพฒนาการ ตามใบความรท 1 (20 นาท)

5. จดกจกรรมฐานเรอง “เคลดลบ ทกษะ เทคนค” การเลนกบลก 3 ฐาน ตามใบกจกรรม

ท 2 (60 นาท)

41คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมสำหรบเดกอาย 0 - 2 ป

ใบกจกรรมท 1 กจกรรมการเลอกของเลน สำหรบเดก 0 – 2 ป

อปกรณ ของเลนเดกวยแรกเกด – 5 ป จำนวน 15 ชน ไดแก โมบาย กรงกรง ตกตายางบบ

ของเลนทไขลานได ลกบอล ถวย ชาม ชอน สเทยน ไมบลอค ภาพตดตอ ของเลนจำลอง

ปนเดกเลก งยางหรอสตวเลอยคลานยาง ดาบ

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรขออาสาสมครใหผเขารบอบรมจำนวน 7 คน ออกมาเลอกของเลนคนละ

1- 2 ชน

2. วทยากรใหอาสาสมครบอกเหตผลทเลอกของเลนแตละชนพรอมวธการเลนและ

ประโยชนของของทเลอกพรอมทงใหกลมแสดงความคดเหน

3. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกน ถงสงท

ไดรบจากกจกรรมตามใบความรท 1

42 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2

ใหผเขารวมอบรมแบงกลมเปน 3 กลม จำนวนเทาๆ กนเพอเขาสกจกรรมฐานดงน

1. ฐานกจกรรมการเลนโดยใชกจกรรมศลปะ (ตามใบกจกรรมท 2.1)

2. ฐานกจกรรมการเลนโดยใชกจกรรมดนตร (ตามใบกจกรรมท 2.2)

3. ฐานกจกรรมการเลนโดยใชของเลนตามวย (ตามใบกจกรรมท 2.3)

ใบกจกรรมท 2.1

ฐานท 1 กจกรรมการเลนโดยใชศลปะสำหรบแรกเกด – 2 ป

อปกรณ 1. กระดาษ A 4

2. สเทยน

วธการดำเนนกจกรรม 1. แจกกระดาษและสเทยนใหผปกครองทานละ 1 ชด

2. ใหผปกครองเลนกบลกโดยใหลกระบายสเทยนหรอ ฉกกระดาษทแจกให

3. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกนถงสงท

ไดรบจากกจกรรมตามใบความรท 2

ใบกจกรรมท 2.2

ฐานท 2 กจกรรมการเลนโดยใชดนตรสำหรบแรกเกด – 2 ป

อปกรณ 1. วทย เทป / CD

2. เพลงบรรเลง / อมอน เพลงจงหวะเรว เสยงธรรมชาต

3. กระปอง

43คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรเปดเพลง

2.1 บรรเลง / อมอน ใหผรบเขารบการอบรมฟงเพลงพรอมกบการเลนกบลก

2.2 เพลงทมจงหวะเรว ใหผเขารบการอบรมฟงเพลงพรอมกบการเลนกบลก

2.3 เสยงธรรมชาต ใหผเขารบการอบรมฟงเสยงพรอมกบการเลนเลยน

เสยงธรรมชาตกบลก

2. วทยากรเคาะกระปองใหเปนจงหวะ พรอมทงใหผเขารบการอบรมเลนเคาะจงหวะ

พรอมๆ กนไปกบลก

3. วทยากรสมถาม ความรสกของผอบรมจากการทฟงเสยงตางๆ และรวมอภปราย

เรอง การใชดนตรในการเลนกบเดก

4. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกนถงสงท

ไดรบจากกจกรรม ตามใบความรท 3

ใบกจกรรมท 2.3

ฐานท 3 กจกรรมการเลนโดยใชของเลนสำหรบเดกแรกเกด – 2 ป

อปกรณ 1. ไมแขวนเสอ

2. กระดาษ วสดเหลอใชทมลกษณะแตกตางกน เชน กระดาษกลองนม กระดาษลง

กระดาษทมผวขรขระ

3. กรรไกร กาว ทเยบกระดาษ

4. เชอกเสนเลก ๆ

วธการดำเนนกจกรรม 1. นำเศษกระดาษ วสดเหลอใชมาไวรวมกน

2. ใหผเขาอบรมผลตโมบายโดยเลอกวสดทเตรยมไวมาตด ฉก ทากาว แลวเยบตดกนไว

3. เจาะรกระดาษทดานบน

4. ผกเชอกหอยกบไมแขวนเสอ

5. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกนถงสงท

ไดรบจากกจกรรม

44 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมสำหรบเดกอาย 3 - 5 ป

ใบกจกรรมท 1 กจกรรมการเลอกของเลน สำหรบเดก 3 – 5 ป

อปกรณ ของเลนเดกวยแรกเกด – 5 ป จำนวน 15 ชน ไดแก โมบาย กรงกรง ตกตายางบบ

ของเลนทไขลานได ลกบอล ถวย ชาม ชอน สเทยน ไมบลอค ภาพตดตอ ของเลนจำลอง ปนเดกเลก

งยางหรอสตวเลอยคลานยาง ดาบ

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรขออาสาสมครใหผเขารบอบรมจำนวน 7 คน ออกมาเลอกของเลนคนละ

1- 2 ชน

2. วทยากรใหอาสาสมครบอกเหตผลทเลอกของเลนแตละชนพรอมวธการเลนและ

ประโยชนของของทเลอกพรอมทงใหกลมแสดงความคดเหน

3. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกน ถงสงท

ไดรบจากกจกรรมตามใบความรท 1

45คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2

ใหผเขารวมอบรมแบงกลมเปน 3 กลม จำนวนเทาๆกนเพอเขาสกจกรรมฐานดงน 1. ฐานกจกรรมการเลนโดยใชกจกรรมศลปะ (ตามใบกจกรรมท 2.1)

2. ฐานกจกรรมการเลนโดยใชกจกรรมดนตร (ตามใบกจกรรมท 2.2)

3. ฐานกจกรรมการเลนโดยใชของเลนตามวย (ตามใบกจกรรมท 2.3)

ใบกจกรรมท 2.1

ฐานท 1 กจกรรมการเลนโดยใชศลปะสำหรบเดก 3 – 5 ป “กจกรรมใบหนาหลายอารมณ”

อปกรณ 1. รปใบหนาคนหลากหลายอารมณ จากนตยสารหรอหนงสออนๆ

2. กรรไกร กาว

3. กระดาษ เอ 4

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรใหผเขารบการอบรมและเดกเลอกรปใบหนาคนทเตรยมไวมาอยางนอยคนละ

5 รป

2. ใหตดแบงสวนอวยวะตางๆ จากรปภาพ แยกออกเปนชนสวน เชน สวนผม หนาผาก

ตา คว จมก ปาก ห คาง คอ แกม

3. เลอกชนสวนทตดมาจากหลายๆ ใบหนา นำมาทากาว ปะลงบนกระดาษขาวททาไวให

เปนใบหนาคนๆ เดยว

4. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกนถงสงท

ไดรบจากกจกรรม ตามใบความรท 2

46 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2.2

ฐานท 2 กจกรรมการเลนโดยใชดนตรสำหรบเดก 3 – 5 ป

อปกรณ 1. วทย เทป / CD

2. เพลงเดกๆ เชนเพลงกบ เพลงจงหวะเรว เสยงธรรมชาต

3. กระปองตางๆ

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรเปดเพลง

2.1 เพลงเดกๆ เชน เพลงกบใหผรบเขารบการอบรมฟงเพลงพรอมกบทำทาประกอบ

เพลงกบลกโดยใหคดทาประกอบเพลงดวยกน

2.2 เสยงธรรมชาต ใหผเขารบการอบรมฟงเสยงพรอมกบการเลนเลยนเสยงธรรมชาต

กบลก เชน เสยงสตวรอง เสยงธรรมชาตตางๆ พรอมทงคดทาทางประกอบ

2. วทยากรเคาะกระปองใหเปนจงหวะ พรอมทงใหผเขารบการอบรมเลนเคาะจงหวะ

พรอมๆ กนไปกบลก

3. วทยากรสมถาม และรวมอภปราย เรอง การใชดนตรในการเลนกบเดก

4. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกนถงสงทไดรบ

จากกจกรรม ตามใบความรท 3

ใบกจกรรมท 2.3

ฐานท 3 กจกรรมการเลนโดยใชของเลนสำหรบเดก 3 – 5 ป

อปกรณ 1. กอนบลอคไมทมรปรางตางๆ จำนวน 1 กลอง

วธการดำเนนกจกรรม 1. นำกอนบลอคไมทมรปรางตางๆกนทเตรยมไวใหผเขาอบรมเลอก และนำไปเลนกบลก

ตามจนตนาการ

2. ใหผเขาอบรมและเดกบอกเลาถงผลงานทสรางสรรคจากบลอคไมใหกลมฟง

3. วทยากรและผเขารบการอบรมอภปรายและสรปผลการทำกจกรรมรวมกนถงสงท

ไดรบจากกจกรรม

47คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 1 การเลนเพอสงเสรมพฒนาการสำหรบเดก 0 - 5 ป ความหมายของการเลน

การเลนของเดก หมายถง กจกรรมหรอการกระทำใดๆ ทใหความสนกสนานเพลดเพลน

แกเดกโดยไมคำนงถงผลทซงเกดขน เปนวถการเรยนรอยางหนงทเปนธรรมชาต การเลนมความสำคญ

อยางยงตอชวตเดก

พฒนาการการเลนของเดก เดกทารกชอบเลน สมผส หยบจบ

เดกวยเตาะแตะชอบเลนคน และทดลอง

เดกวยอนบาลชอบเลนเปนงานเปนการ เลนสรางสรรค เลนนำ เลนทราย เพราะไดตก ไดขด

ดการเปลยนของรปราง ของนำ ของทราย การเลอนไหล สมผสทเดกไดรบจะพฒนาเดกทงทางดาน

รางกาย จตใจ อารมณ และสตปญญา

ประโยชนของการเลน 1. ทำใหมพฒนาการดานรางกาย ดานภาษา สตปญญา สงคม การชวยเหลอตนเอง และ

อารมณดขน

2. เพมพนความอสระ สรางความมนใจ

3. เกดความภาคภมใจในความสำเรจจากการเลน

4. ไดเรยนรบทบาทของการเปนผใหญ การคดวางแผน การตดสนใจ และความรวมมอ

กบผอน

5. ชวยในการระบายอารมณ

ประเภทของการเลนกบเดก 1. ดนตร

2. ศลปะ

3. เลนนำเลนทราย

4. วธการเลนของเลนตามวย

48 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ตวอยางการเลน ตวอยางการเลนกบทารกวย 6- 11 เดอน เชน

ใหลกนอน แลวเอาปากเปาทองลกเบา ๆ ใหมเสยง

รองเพลงและตบมอใหจงหวะหรอจบลกใหจงหวะดวย

อมลกนงบนเขา จบลกเลนโยกเยก

เลนจะเอ / คลานแขงกนไลจบสงของหรอลกบอล

พาเดนออกนอกบาน ทำเสยงใหลกฟงตามสงทเหน เชนเสยงนก เสยงเครองบน ฯลฯ

ตวอยางการเลนกบทารกวย 12 - 24 เดอน เชน

ซอนของในกลอง ใหลกหาหรอถามวาอะไรอยขางใน

เตะลกบอล

นอนลงบนทนอนกบลกแลวกลงตวบนทนอนไปในทศทางเดยวกนหรอกลงตวไปมา

ดวยกน

เปดเพลงและเตนพรอม ๆ กบลก

ตวอยางการเลนวย 3 – 5 ป

1. ตกทรายใสภาชนะ ขดทราย กอเจดยทราย กดทราย ขดเขยนบนพนทราย

2. เลนหมอขาวหมอแกง

3. กรอกนำใสขวด บบฟองนำ งมของในนำ

4. หนบผา

5. ฉกกระดาษ

6. เกมทายอะไรเอย

ขอเสนอแนะสำหรบพอแมในการเลอกของเลน 1. เลอกของเลนทปลอดภย คงทน ไมมมมหรอเหลยมคม ใชสทไมเปนพษ มความแขงแรง

คงทน ทำความสะอาดไดงาย มนำหนกทเหมาะสมกบเดก

2. เหมาะสมกบวย สสนสดใส มประโยชนรอบดาน และเดกสามารถเรยนรไดหลากหลาย

3. หลกเลยงของเลนทมขนาดเลกใหกบเดกทอายตำกวา 3 ขวบ เนองจากเปนวยทชอบหยบ

ของเลนเขาปาก

4. หลกเลยงของเลนทสงเสรมความกาวราวรนแรง เชน ของเลนทเปนอาวธ

5. มมาตรฐานความปลอดภย โดยไดรบความปลอดภยจากสถาบนทไดมาตรฐาน เชน มอก.

49คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ขอเสนอแนะสำหรบพอแมในการเลนกบลก เขาใจวาการเลนคอ พฒนาการเรยนร และสงเสรมใหเดกมความคดสรางสรรค

เลนกบเดกทกวน วนละเลกวนละนอย อยางสมำเสมอ

ปลอยใหเดกเลนอสระ มอสระในการตดสนใจ แกปญหา และแสดงออกดวยตนเอง

ใหคำชมเชยเมอเดกเลนไดสำเรจ ถาเลนไมสำเรจกใหกำลงใจ

จดสภาพแวดลอมทปลอดภยในการเลน ตลอดจนเลอกของเลนทปลอดภย

การเลนไมจำเปนตองเลอกซอของเลนทราคาแพง ของเลนทพอแมทำเองจากวสดทม

ในบาน หรอการพดคย หยอกลอ การเลานทาน รองเพลง การทายปญหา จะเปนการ

เลนทสงเสรมพฒนาการเดกไดอยางด และมคณคามากสำหรบลก

50 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 2 การเลนโดยใชศลปะ

กจกรรมศลปะทเหมาะสมสำหรบเดก ไดแก 1. กจกรรมวาดเสน

2. กจกรรมระบายส

3. กจกรรมภาพพมพ

4. กจกรรมประตมากรรม เชน การปน

5. กจกรรมประดษฐตกแตง เชน ตด ฉก ปะ

ประโยชนทไดรบจากการเลนโดยใชศลปะ 1. เปดโอกาสใหเดกไดคดอยางอสระ ไดฝกจนตนาการ มอทธพลตอความคดสรางสรรค

ทำใหเดกเปนคนกลาคด

2. เดกไดสอสาร ถายทอด อารมณ ความคดทนอกเหนอจากคำพด โดยเฉพาะในเดกเลก

ทยงไมสามารถสอสารดวยคำพด

3. ทำใหเดกรกการทำงานและภาคภมใจกบผลงานของตนเอง

4. ทำใหเดกมสมาธ มความละเอยดออน

5. ทำใหเดกมสนทรยภาพ

6. ทำใหเดกรจกการทำงานรวมกนกบผอน

51คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 3 การเลนโดยใชดนตร

การจดกจกรรมดนตรและการเคลอนไหวเปนการนำกจกรรมการเคลอนไหวและดนตรมาใช

เพอพฒนารางกาย จตใจ และชวยสงเสรมพฒนาการของเดกในดานตาง ๆ เพอใหเดกเกดความพรอม

ทางสตปญญาและอารมณทเหมาะสมตามศกยภาพของแตละบคคล ทำใหเกดความสนกเพอใหเดกได

เรยนรอยางเพลดเพลนตรงตามธรรมชาตของเดกในวยน

กจกรรมทเหมาะสมสำหรบเดก 1. ฟงเสยงเพลงหรอดนตร

2. การเคาะจงหวะ

3. อดเสยงรองและเปดใหฟง

4. รองเพลง

5. กจกรรมเขาจงหวะ

6. แสดงออกประกอบเพลง

ประโยชนทไดรบจากการเลนโดยใชดนตร 1. เดกเกดความสนกสนาน

2. ทำใหพฒนาการดานรางกาย ภาษา สงคมและอารมณดขน

3. ทำใหเดกเปนคนชางสงเกต ชวยพฒนาสตปญญาในดานความคดสรางสรรค

4. ชวยพฒนาจตใจใหเดกเปนคนละเอยดออน

5. เปนการเพมจำนวนคำศพท ใหเดกรจกเสยงและไวตอการฟงเสยง ฝกการแสดงและ

พฒนาการในการควบคมกลามเนอ

52 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

53คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการอบรมมความเขาใจเรองการสอสารและการพดคยกบลก

2. เพอใหผเขารบการอบรมมความเขาใจเรองวธการพฒนาภาษาของลก

3. เพอใหผเขารบการอบรมสามารถเลอกนทานทเหมาะสมกบวยของลกได

4. เพอใหผเขารบการอบรมสรางนสยรกการอาน และพฒนาภาษาและการสอสารของลก

โดยการเลานทานจากบตรภาพได

อปกรณ 1. ใบกจกรรมท 1 แบบสงเกตการณใชภาษาพดสำหรบเดกอาย 0-2 ป

2. หนงสอนทาน 5 เลม (ประกอบดวยหนงสอนทานตามวย 0-5 ป)

3. บตรภาพ 25 แผน ไดแก ภาพ เดกชาย เดกหญง ผชาย ผหญง หมา แมว นก ปลา

กลวย สม แตงโม ขาว โตะ เกาอ เตยง จาน ชอน แกว บอล รถ กน นอน นง เตะ อาบนำ

จำนวน 3 ชด

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรใหผเขารบการอบรมทำแบบสงเกตการณใชภาษาพด ตามใบกจกรรมท 1

2. วทยากร และผเขารบการอบรมรวมอภปรายผลการทำแบบสงเกตการณใชภาษาพด

3. วทยากรใหความรเรอง “การสอสารและการพดคย” ตามใบความรท 1

4. วทยากรใหผเขารบการอบรมแบงกลมระดมความคดเหน และอภปรายเรอง

“ภาษาพฒนาไดอยางไร” และใหผเขารบการอบรมสงตวแทนนำเสนอความคดเหน

ตามใบกจกรรมท 2

5. วทยากรสรปสงทพอแมจะชวยไดเกยวกบการพฒนาภาษา ตามใบความรท 2

6. วทยากรสมผเขารบการอบรมใหทำกจกรรม “เลอกนทานตามวย” ตามใบกจกรรมท 3

7. วทยากรสรปและใหความรเรองประโยชนของนทาน และการเลอกนทานทเหมาะสมตาม

วย ตามใบความรท 3

8. วทยากรใหผเขารบการอบรมแบงกลมเลาเรองโดยใชบตรภาพตามใบกจกรรมท 4

9. วทยากรสรปหลกการเลาเรองโดยใชบตรภาพ

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง สรางนสยรกการอานสานไอควอคว (เลา)

สำหรบเดกอาย 0 - 2 ป เวลา 2 ชวโมง

54 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 1

แบบสงเกตการณใชภาษาพด

สำหรบเดก อาย 0-2 ป

เสยงออแอ 3.2 เดอน

เสยงออแอคยกบพอแม 2.6 เดอน

เสยงหวเราะ 4.0 เดอน

เปาฟอง เลนนำลาย 7.3 เดอน

เสยงพยางคเดยว (ดา ดา ดา) 10.0 เดอน

หลายพยางค (ไมเปนภาษา) 10.8 เดอน

มามา/ปาปา (ไมมความหมายเฉพาะ) 10.1 เดอน

มามา/ปาปา (ใชไดอยางถกตอง) 14.0 เดอน

คำแรก (นอกเหนอจากมามา /ปาปา) 17.0 เดอน

คำเดยว 4-6 ป 23.5 เดอน

บอกความตองการ 2 อยาง 20.8 เดอน

ประโยค 2 คำ 23.2 เดอน

55คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2

1. วทยากรใหผเขารบการอบรม แบงกลม 3 กลม

2. ใหแตละกลมระดมความคดเหน และอภปรายในประเดน “ภาษาพฒนาไดอยางไร”

3. ใหผเขารบการอบรมสงตวแทนนำเสนอความคดเหน

ใบกจกรรมท 3

1. วทยากรใหสมผเขารบการอบรม 2 คน

2. ใหผเขารบการอบรมแตละคนเลอกนทานทเหมาะสมกบเดกวย 0-2 ป จากหนงสอ

นทาน 5 เลมทจดให

3. ใหผเขารบการอบรมแตละคนนำเสนอเหตผลในการเลอกนทาน

ใบกจกรรมท 4

1. แบงผเขารบการอบรมออกเปน 3 กลม

2. ใหผเขารบการอบรมแตกลมเลอกบตรภาพจำนวน 10 แผน และนำมารอยเรยงให

เปนเรองราว

3. ใหผเขารบการอบรมแตละกลมสงตวแทนออกมาเลาเรองจากบตรภาพทเลอก

56 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 1 การสอสารและการพดคย

การใชภาษาพด พนฐานของภาษาอยในสมองของเดก แมเดกหหนวกกยงสงเสยงออแอเชนเดยวกบเดกปกตใน

วยเดยวกน นกทฤษฎบางคนเชอวา สมองเราม “กลไกการสรางคำ” รอพรอมอยแลว ภาษาและการใช

ภาษาพดเกยวพนกนอยางแยกไมออก เราพอจะจำกดความไดวา ภาษาคอสญลกษณในการออกเสยง

สวนการใชภาษาพดนนกคอ การแสดงความรสกภายในออกมา ทงสองเรองสะทอนสญชาตญาณความ

ตองการสอสารของมนษย ซงความตองการสอสารเหนไดชดแมในเดกทารกแบเบาะกพยายาม

จบปากจบคอ สงเสยงออแอ แสดงความรสกของตน เมอเดกอายได 6 สปดาห เดกจะตอบสนอง

“สนทนา” ถาแมพดคยดวย เพราะเขาเลยนเสยง ทาทางและภาษากายจากแม

การใชภาษาพดในเดกแรกเกดถง 2 ป อาย 0-2 เดอน

เปนขนแรกของการเรยนรภาษาและการพด เรมมตงแตเดกรองไหตอนแรกคลอด ซงเปนการ

แสดงถงการพฒนาการทำงานของอวยวะทใชในการออกเสยงและหายใจทจะเปนพนฐานของการพด

ตอไป การรองไหระยะตอมาจะแสดงถงความตองการของเดกไดหลายอยาง เชน หว เปยก หรอ ตกใจ

อาย 2 - 2 เดอน

เปนขนทเดกสงเสยงดวยความพอใจทไดเคลอนไหวอวยวะทใชในการพด โดยจะเลยนแบบ

เสยงของตวเองซำๆ เสยงออแอนเกดขนโดยสญชาตญาณของความเปนมนษย จงพบไดในเดกทกคน

แมกระทงเดกหหนวกหตง แตการสงเสยงออแอในเดกเหลานจะไมพฒนาตอไปเพราะไมไดยนเสยงของ

ตนเอง

อาย 5-6 เดอน

เปนขนทเดกเรมสงเสยงเพอการสอสารกบผอนโดยเดกจะฟงเสยงผอนและสงเสยงโตตอบเปน

ครงคราว ขนนเปนขนทคาบเกยวกบการสงเสยงออแอ ซงบางครงจะสงเสยงออแอเลนคนเดยว บางครง

สงเสยงเพอโตตอบคนรอบขาง

อาย 10-18 เดอน

เปนขนทเดกเรมเขาใจคำพดทเคยไดยนจากการเชอมโยงคำพดกบเหตการณตางๆ แลวสะสม

เปนความรภายใน เมอเดกมความพรอมเดกจะเลยนแบบการออกเสยงผอน และออกเสยงพดคำคำนน

ไดถกตองในเวลาตอมา

1 2

57คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

อาย 12-24 เดอน

เปนขนทเดกเรมพดเปนคำทยาว 2 พยางค หรอคำ 2 คำ รวมกนเปนวล และประโยค ซงม

ความซบซอนมากขนตามอาย ในบางครงเดกจะมการทดลองใชคำศพทใหมๆ ซงอาจจะมลกษณะของ

การหยดคด พดซำๆ ใชคำเออ อา บอยๆ คลายคนพดตดอาง เมอเดกเรยนรคำศพทตางๆ มากขนกจะ

คอยๆ หายไป หรอในบางครงเดกเองอยากพดอยากอธบายบางสงบางอยาง แตไมทราบวาจะใชคำศพท

อะไร เดกจะใชพยางคทไมมความหมายปนกบพยางคทมความหมายในการพด ในระยะนอาจจะยงพด

ไมชดนกเนองจากการประสานงานของกลามเนอยงพฒนาไมเตมท

58 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 2 ภาษาพฒนาไดอยางไร

สงทพอแมจะชวยไดในการพฒนาภาษาทารกอาย 0 ถง 6 เดอน สงเสรมพฒนาการทางอารมณ และความเชอมนในตนเอง โดยการแสดงความรก ความ

ตองการ การใหความอบอนขณะทสมผสหรอโอบอม และพดคยดวยนำเสยงทบงบอกถง

ความนมนวล เพอเปนการสงเสรมใหลกเรยนรทจะดำรงชวตในโลกดวยความรก และ

ไวใจบคคลรอบขางซงจะเปนพนฐานของการพฒนาความเชอมนในตวเองตอไป

สงเสรมใหลกเลยนแบบเสยงตางๆ โดยการเลยนแบบการเลนเสยงของลก เพอใหลก

สนใจและเลยนแบบเสยงของผอนบาง

สงเสรมการเรยนรการฟง โดยการเปดเพลงใหลกฟง หรอใหลกเลนของเลนทมเสยง

ตางๆ ซงอาจจะใชรปภาพทนาสนใจ หรอใชของเลนทมเสยงและเคลอนไหวได เปน

ตวกระตนใหลกมองและฟงเสยงมากขน

สงเสรมใหลกมองการเคลอนไหวของอวยวะทเกยวของกบการพด เพอใหสามารถ

เลยนแบบการออกเสยงตามได โดยจดใหระดบหนาของลกอยในระดบเดยวกบหนาของ

พอแม ซงอาจทำไดโดยใหลกนงเกาอของเดกทมความสงพอเหมาะ

สงเสรมการเรยนรการสมผสของเลนตางๆ เพอใหสามารถรบรลกษณะของสงตางๆ ดวย

การสมผสในการนำไปใชผสมผสานกบการเรยนรภาษาพดได

สงทพอแมจะชวยไดในการพฒนาภาษาเดกอาย 6 – 12 เดอน สงเสรมใหลกพดคำแรกทมความหมาย โดยการพดคำพดงายๆ และคนเคย ทเกยวของ

กบสถานการณในขณะนน แลวใหโอกาสลกพดเลยนแบบ ถาลกพดไมชดไมควรไปแกไข

การพดไมชด เพยงแคพดเปนตวอยางใหชดเจน และไมสนบสนนใหทำทาใบเพอบอก

ความตองการของตวเองเพราะอาจทำใหลกไมเหนความสำคญของการพด

สงเสรมใหลกฟงเสยงตางๆ ในสงแวดลอมรอบตว เชน การฟงเพลง เสยงกรงโทรศพท

เสยงประต เสยงนำไหล เปนตน เพอใหลกเรยนรการเชอมโยงเสยงตางๆ กบวตถ

เลยนแบบเสยงตางๆ รวมทงฝกใหรวาสงตางๆ มเสยงเฉพาะตว

สงเสรมการพดของลก โดยพดกบลกในสถานการณตางๆ ดวยคำพดทตองการใหลก

เขาใจคำพดได เชน ชอสงของตางๆ กรยาอาการตางๆ เปนตน พดซำ 2-3 ครง แลว

เวนชวงเวลาเพอรอใหลกพดตามสก 2-3 วนาท แตไมควรคาดหวงหรอบงคบใหลกพด

ตามทกคำ เพราะจะทำใหลกเกดความคบของใจได

59คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

สงเสรมใหลกพดกบตวเอง เปนการใหเวลาลกเลนคนเดยวและหดพดกบของเลนหรอ

พดกบตนเอง โดยอาจใชของเลนทสงเสรมการพด เชน ตกตา รถ นกแกวพดได กระจกเงา

เปนตน

สงเสรมการพดดวยการเลนเกมสตางๆ เพอกระตนใหลกมวฒภาวะทพรอมในการท

จะพดและพฒนาคำศพทตางๆ เชน การเลนเสยงทไมมความหมายตางๆ การเลนเกมส

การเคลอนไหวอวยวะในปาก การเลนเสยงสตว การเลนของเลนใสหลก การรอยลกปด

เปนตน นอกจากนนยงเปนการสงเสรมการใชอวยวะตางๆ ประสานกบสายตาอกดวย

สงเสรมใหลกรจกและบอกชอเลนของตวเอง รวมทงสงตางๆ ในชวตประจำวนหรอ

สงแวดลอมรอบตว โดยการเรยกชอลกและบอกชอสงตางๆ รอบตวบอยๆ และใหโอกาส

ลกบอกชอสงตางๆ ดวยตวเอง

สงทพอแมจะชวยได ในการพฒนาภาษาเดกอาย 12 – 18 เดอน สงเสรมการพฒนาภาษาและการพดตามประสบการณ เดกวยนเรมเดนได และชอบ

สำรวจสงแวดลอมตางๆ รอบตว ในระยะนเราควรจะสงเสรมใหลกไดเรยนรภาษาตาม

ประสบการณ ดวยการบอกชอสงตางๆ กรยาทาทาง ความรสก รปราง และคณสมบต

เฉพาะของสงนนๆ ทกครงทลกไดพบกบสงใหมๆ เพอใหโอกาสลกเลยนแบบการพด

รวมทงการใชคำพดเพอสอนใหลกเรยนรพฤตกรรมอะไรควรทำหรอไมควรทำ เชน

ลกเออมมอไปจบปลกไฟ จะตองทำการหามและแสดงทาทางใหลกทราบวามอนตราย

ทกครง ฯลฯ

เปนครทดสำหรบลก โดยปฏบตดงตอไปน

พดคำศพทงายๆ ซำๆ และชดเจน

ถาเปนคำศพทใหมๆ ควรพดอธบายกอนทำ ขณะทำ และหลงทำ พรอมทงใหลกได

มองเหนวธการพดของพอแม

สอนคำศพททมประโยชนและเกยวของกบตวลกกอน

ตงใจฟงคำพดของลก แมวาไมเขาใจกตาม

ไมควรคาดหวงเกยวกบการพดในตวลกสงเกนไป ลกอาจจะยงไมพรอมในการพด

ขณะนน ควรใหเวลาอกสกระยะหนง

พดอธบายกจกรรมตางๆ ทลกทำอย โดยตองพดอธบายการกระทำของพอแมขณะทำ

กจกรรมใดๆ อย และพดอธบายสงตางๆ ทลกทำเพอเปนการเชอมโยงคำพดกบ

สถานการณจรง

สงเสรมการฟง การสมผส การอานรปภาพ โดยใหโอกาสลกไดฟงเสยงตางๆ และสมผส

สงตางๆ ในขณะทพดอธบายใหลกฟง นอกจากนนการอานหนงสอใหลกฟงพรอมทง

อธบายรปภาพไปดวยจะชวยใหลกเรยนรภาษาไดมากขน

สงเสรมการเรยนรคำใหม ดวยการใชคำศพทเกาทลกรจกมาอธบายใหม เชน รง คอ

บานของนก รถบส คอ รถคนใหญ เปนตน

60 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

สงเสรมการเลน โดยอาจจะใหลกเลนเองคนเดยวหรอเลนกบเดกกได เพราะการทเดก

เลนหรอทำอะไรกบของเลนดวยตนเองจะชวยพฒนาความเชอมนในตนเอง ความรสกทด

เกยวกบตวเอง อารมณ และการทำงานของกลามเนอมอและตา

สงทพอแมจะชวยได ในการพฒนาภาษาเดกอาย 18 – 24 เดอน เปนครทดใหกบลก ดงไดกลาวรายละเอยดไวแลวขางตน

ฝกใหเดกทำตามคำสง 1 – 2 ขนตอน

ฝกใหเดกฟงเทปเพลง ดนตร นทาน

อานนทาน อานหนงสอทมรปภาพใหลกฟง

พดอธบายสงทลกทำ

พาลกไปเทยวตามสถานทตางๆ และทำสงตางๆ เพอใหเกดโอกาสในการเรยนรภาษา

และการพด โดยใชการพดกบตวเองและการพดอธบายสงทลกทำ

สอนใหเดกหดบอกชอรปภาพตางๆ ทเกยวของกบเหตการณตางๆ

สงเสรมทกษะทางภาษา ดวยการใชของเลนทมการพดสนทนาโตตอบกน เชน การพด

โทรศพท วทยสมครเลน การเลนเกมสตอภาพ การเลนนำ เปนตน นอกจากนนกจกรรม

เหลานยงเปนการฝกชวงความสนใจใหยากขนอกดวย

สงทพอแมจะชวยได ในการพฒนาภาษาเดกอาย 2 – 3 ป ฝกใหลกแกไขการพดดวยตนเอง โดยการทำเปนตวอยาง เชนลกพดคำวา “นนต” ควร

แกไขวา “ไมใช นนประต” เปนตน

สงเสรมการฟงและปฏบตตามเกยวกบทศทางทไดยน เชน ฝกเลนเกมสซอนหา ขณะท

กำลงซอนอย บอกลกใหมองสงขน แมอยขางบน

ฝกการสนทนา ใหโอกาสลกไดพดคยโตตอบกบผอนขณะทสนทนาเรองตางๆ โดยไมควร

ปลอยใหลกเปนผฟงแตอยางเดยว

ฝกการใชคำขยายคำศพท และพดเปนแบบอยางในกรณทลกพดผด เชน ลกพด “มาวง”

ควรพดเปนตวอยางวา “มาวงเรว” หรอลกพดวา “หนทำแตกแกว” ควรพดเปนตวอยาง

วา “หนทำแกวแตก” เปนตน

เดกวยนจะมชวงความสนใจยาวประมาณ 20 นาท กจกรรมทชวยฝกชวงความสนใจให

ยาวขน และชวยพฒนาภาษาและการพดอนๆ เชน

การเลนสำรวจสงตางๆ ในบาน สวน และสถานทตางๆ

การฝกฟง ชวนลกฟงเสยงตางๆ สภาวะแวดลอมและบอกชอของเสยงนนๆ

การฝกฟงดนตร แลวชวนลกเคาะจงหวะหรอเตนรำไปดวย

การอาน อานหนงสอทมรปภาพประกอบใหลกฟง หรอการอานหนงสอทไมม

รปภาพประกอบกได

การจดสมดภาพถายของลก แลวฝกใหลกอธบายภาพวากำลงทำอะไร

61คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

การปนดนเหนยว ฝกใหลกปนสงตางๆ ควรพดอธบายขณะททำไปดวย เชน

ปนกลมๆ แหลมๆ ยาวๆ ปนใหเหมอนกน เปนตน

การเลนสงจดหมาย ใหลกเลนสงจดหมายใหบคคลในครอบครว เพอฝกใหลกใช

ประโยคทยาวขน รวมทงการฝกใชคำบพบท เชน ใน นอก ใต กลองจดหมาย

เปนตน

การสอนคำศพททเกยวกบกจกรรมในชวตประจำวน เชน การผกเชอกรองเทา การ

ตดกระดม การแตงตว เปนตน

การฝกฟงนทาน

62 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 3 ประโยชนของนทานและการเลอกนทานตามวย

ประโยชนของหนงสอนทาน 1. ให “ความสข ความสนกเพลดเพลนและมสมาธ” แกเดก ชวยจดประกายความสนใจทม

ตอหนงสอใหเกดขนในใจเดก

2. เปนสอกลางสรางความผกพนระหวางพอแมลก ความสขและความอบอนในครอบครว

เปนพนฐานสำคญในการสรางอารมณและจตใจของเดก สรางพนฐานดานมนษยสมพนธ

ใหเดกเตบโตขนเปนคนทเปยมไปดวยความโอบออมอาร ความมเมตตา ความรกเพอน

มนษยรวมสงคม

3. ชวยใหเดกเรยนรภาษา ความคดรเรมสรางสรรค และจนตนาการ

4. เปนพนฐานของการสรางความสามารถในการอานหนงสอ และรกการอาน

หนงสอนทานในปจจบนนมหลากหลาย ซงผเลาจะตองเลอกหนงสอทจะใชในการเลาให

เหมาะสมกบผฟงแตละวย โดยสามารถเลอกหนงสอทดไดดงน

1. ภาพด สสนสวยงาม ตวอกษรชดเจน

2. มความเหมาะสมกบผฟงแตละวย เชน เดกเลกๆ ควรเปนหนงสอรปภาพมากกวาตว

อกษร

3. สามารถถายทอดความรสผฟงไดอยางถกตอง

4. ไมจงใจสอนในรปแบบการสงสอนอยางเครงครด

5. ไดฟงแลวผฟงรสกประทบใจอยากอานเอง

6. ผฟงสามารถคนพบสงตางๆ ไดมากมาย

7. ควรเปนหนงสอทใหความรโดยผานเรองราวของความรก ความเอออาทร

8. สอสารความคดของผประพนธไดชดเจน

9. ใชภาษางายๆ อานแลวเขาใจ

10. รปภาพเมอดแลวสามารถสอความหมายได

นทานตามวย การเลอกหนงสอนทานใหแกเดก จำเปนตองเขาใจพฒนาการตามวยของเดกเพอใหการ

สงเสรมการเรยนรตามวยไดอยางเหมาะสม

63คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วย 3-4 ป

เดกมพฒนาการทางภาษาทรวดเรวอยางนาทง มจนตนาการสรางสรรค และมความอยากร

อยากเหนมาก สามารถตดตามและเขาใจเรองเลางายๆ ไดแลว เดกวยนชอบเรองซำไปซำมา และ

เรองไหนทชอบมาก เดกจะใหอานซำแลวซำอก ไมรจกเบอ ทงๆ ทจำเรองไดหมดทกตวอกษรตงแตตน

จนจบ

หนงสอนทานทเหมาะสมกบวย นทานกอนนอนทมเนอเรองเดมๆ ซำแลวซำอก

วย 4-5 ป

เดกวยนสามารถแตงประโยคได โดยใชคำ 5-6 คำ ชอบตงคำถาม ทำไม เมอไร อยางไร ม

จนตนาการ เปนวยชางฟง ชางสงเกต ชอบเลนบทบาทสมมต รจกเลาเรองราวตางๆ ทคดขนดวยตวเอง

ชอบสมผสสงใหมๆ ชอบอยเปนกลม สามารถเขาใจความหมายทเชอมโยง สอดคลองกน

หนงสอนทานทเหมาะสมกบวย หนงสอทภาพและเรองราวประสานกลมกลนกน เนอเรองสนก ตลกขบขน ใชภาษาแปลกๆ แต

รายละเอยดของภาพมากขน เพอใหเดกไดใชจนตนาการไดเตมท รปภาพมความจำเปนนอยลงไมเนน

สสน

หนงสอนทานทไมเหมาะสมกบวย หนงสอทใชความรนแรง อภนหาร ลกลบ

ทารกแรกเกด – 1 ป

เดกจะเรยนรตงแตออกจากทองแม จะมความสนใจสงแวดลอมรอบๆ ตวชอบมองของทมสสน

สวยงาม ชอบมอง มความไวตอการสมผสทางกายมการรบรทางโสตประสาท สามารถรบฟงเสยงได

ตงแตออกจากทองแมทนทและชอบฟงเสยงททอดยาวไปนานๆ ราว 10 วนาท จะไมชอบเสยงทสะดด

เสยงทพดเพยง 1-2 วนาทแลวหายไป ชวงอาย 8-10 เดอน เดกจะมองหนงสอภาพเหมอนเปนของเลน

ซงมภาพตดอยและเปดได เดกจะรสกสนกกบการคนหา เมอเปดหนงสอแลวพบสงของทรจก เชน แมว

หมา ซงประสบการณนจะเปนจดชกจง ใหเดกมความสนใจหนงสอ ทำใหหนงสอเปนสวนหนงของชวต

ประจำวน

หนงสอนทานทเหมาะสมกบวย ภาพเหมอนจรง สสนสวยงาม ชดเจนเปนภาพเดยว เชน รปสตว ผก ผลไม สงของตางๆ ทใช

ในชวตประจำวน

64 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

หนงสอนทานทไมเหมาะสมกบวย ภาพไมเหมอนจรง (ภาพนามธรรม) ภาพสลกกวาดทไมมความหมาย ภาพทมสวนประกอบ

ฉากหลงรกรงรง

วย 2-3 ป

เปนวยทอยากเรยนรสงตางๆ โดยเดกจะตงคำถามบอยๆ สนใจคนหาหรอสำรวจสงตางๆ เรม

มสมาธ มพฒนาการทางภาษาทรวดเรซ ชอบดหนงสอภาพ เลยนเสยงสงแวดลอม ฟงบทกลอน ชอบให

เลาซำๆ โดยไมรจกเบอ เรมสนใจเลนรวมกบเดกอนๆ เรมเลนแบบจตนาการและสมมต เมอไดรบฟง

นทานทกวน เดกจะจำไดทกถอยคำ หรอทกตวอกษร ประสบการณทางภาษาทดเปนพนฐานสำคญใน

การสรางนสยรกการอานของเดกในอนาคต

หนงสอนทานทเหมาะสมกบวย หนงสอภาพเกยวกบชวตประจำวน หนงสอภาพสตวและสงของ หนงสอกาพย กลอน สำหรบ

เดกทมภาพประกอบ หนงสอภาพทมบทกว

หนงสอนทานทไมเหมาะสมกบวย หนงสอทมแตภาพ รายละเอยดนอย หรอไมมตวอกษร

65คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง สรางนสยรกการอานสานไอควอคว

สำหรบเดกอาย 3 - 5 ป เวลา 2 ชวโมง

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการอบรมมความเขาใจเรองการสอสารและการพดคยกบลก

2. เพอใหผเขารบการอบรมมความเขาใจเรองวธการพฒนาภาษาของลก

3. เพอใหผเขารบการอบรมสามารถเลอกนทานทเหมาะสมกบวยของลกได

4. เพอใหผเขารบการอบรมสรางนสยรกการอาน และพฒนาภาษาและการสอสารของลก

โดยการเลานทานรวมกบการใชเทคนคในการเลานทานไดอยางเหมาะสม

อปกรณ 1. ใบกจกรรมท 1 แบบสงเกตการณใชภาษาพดสำหรบเดกอาย 3-5 ป

2. หนงสอนทาน 5 เลม (ประกอบดวยหนงสอนทานตามวย 0-5 ป)

3. บตรขอความ 10 แผน

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรใหผเขารบการอบรมทำแบบสงเกตการณใชภาษาพด ตามใบกจกรรมท 1

2. วทยากร และผเขารบการอบรมรวมอภปรายผลการทำแบบสงเกตการณใชภาษาพด

3. วทยากรใหความรเรอง “การสอสารและการพดคย” ตามใบความรท 1

4. วทยากรใหผเขารบการอบรมแบงกลมระดมความคดเหน และอภปรายเรอง “ภาษาพฒนา

ไดอยางไร” และใหผเขารบการอบรมสงตวแทนนำเสนอความคดเหน ตามใบกจกรรมท 2

5. วทยากรสรปสงทพอแมจะชวยไดเกยวกบการพฒนาภาษา ตามใบความรท 2

6. วทยากรสมผเขารบการอบรมใหทำกจกรรม “เลอกนทานตามวย” ตามใบกจกรรมท 3

7. วทยากรสรปและใหความรเรองประโยชนของนทาน และการเลอกนทานทเหมาะสมตามวย

ตามใบความรท 3

8. วทยากรใหผเขารบการอบรมแบงกลมเลาเรองโดยใชบตรขอความตามใบกจกรรมท 4

9. วทยากรสรปเทคนคการเลานทานตามใบความรท 4

66 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 1

แบบสงเกตการณใชภาษาพด

สำหรบเดก อาย 3-5 ป

เสยงออแอ 3.2 เดอน

เสยงออแอคยกบพอแม 2.6 เดอน

เสยงหวเราะ 4.0 เดอน

เปาฟอง เลนนำลาย 7.3 เดอน

เสยงพยางคเดยว (ดา ดา ดา) 10.0 เดอน

หลายพยางค (ไมเปนภาษา) 10.8 เดอน

มามา/ปาปา (ไมมความหมายเฉพาะ) 10.1 เดอน

มามา/ปาปา (ใชไดอยางถกตอง) 14.0 เดอน

คำแรก (นอกเหนอจากมามา /ปาปา) 17.0 เดอน

คำเดยว 4-6 ป 23.5 เดอน

บอกความตองการ 2 อยาง 20.8 เดอน

ประโยค 2 คำ 23.2 เดอน

คำเดยว 50 คำ 25.6 เดอน

ใชคำวา “หน” หรอ “แม” 28.8 เดอน

ใชคำบพบท 34.2 เดอน

พดคยสนทนาสนๆ ได 34.3 เดอน

บอกชอและประโยชนใชสอยของวตถได 2 ชน 34.4 เดอน

ใชสรรพนามแทนตวไดอยางถกตอง 3.0 ป

บอกชอสไดไมตำกวา 3 ส 3.0 ป

พดคำกรยา เชน กนขาว กวาดบาน ลางมอ 3.2 ป

พดวเศษณ คำบพบท เชน ใหญ เลก บน ใน ใต 3.2 ป

พดคำลกษณะนาม อนตว 3.4 ป

ตอบคำถาม อะไร ใคร ทำไม อยางไร 3.5 ป

ตอบคำถามทตองใชเหตผลประกอบ เชน 3.5 ป

หนาทอวยวะหรอสงของ

67คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

เลาเรองจากภาพแบบถามคำตอบคำ 3.6 ป

เลาเรองเกยวกบตนเองในสงททำผานไปแลวโดย 3.8 ป

มการถามนำ

พดคำวเศษณและคำบพบท เชน สน ยาว สง เตย 4.0 ป

ขางหนา ขางหลง ตรงกลาง ขางๆ อวน ผอม

พดประโยคโดยจดเรยงลำดบไดถกตอง 4.0 ป

ใชคำถามอะไร ใคร ทำไม ทไหน อยางไร เทาไหร เมอไหร 4.2 ป

ตอบปฎเสธไดเปนประโยคในประโยคคำถามทไมซบซอน 4.4 ป

เชน “อนนใชของหนไหม”

ตอบคำถามทมการระบตวเลอกไดถามตวเลอกไมเกน 4.6 ป

2 เชน “หนอยากไดตกตาสแดงหรอสสม”

บอกชอจรงตนเองได 4.8 ป

เลาเรองโดยจบใจความสำคญมาเลา 5 ป

68 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2

1. วทยากรใหผเขารบการอบรม แบงกลม 3 กลม

2. ใหแตละกลมระดมความคดเหน และอภปรายในประเดน “ภาษาพฒนาไดอยางไร”

3. ใหผเขารบการอบรมสงตวแทนนำเสนอความคดเหน

ใบกจกรรมท 3

1. วทยากรใหสมผเขารบการอบรม 2 คน

2. ใหผเขารบการอบรมแตละคนเลอกนทานทเหมาะสมกบเดกวย 3-5 ป จากหนงสอ

นทาน 5 เลมทจดให

3. ใหผเขารบการอบรมแตละคนนำเสนอเหตผลในการเลอกนทาน

ใบกจกรรมท 4

1. แบงผเขารบการอบรมออกเปน 3 กลม

2. ใหผเขารบการอบรมแตกลมนำบตรขอความจำนวน 10 แผน และเรยบเรยงใหเปนเรอง

3. ใหผเขารบการอบรมแตละกลมสงตวแทนออกมาเลาเรองจากบตรขอความทเรยบเรยงไว

พรอมทงใชเทคนคประกอบการเลานทานใหเหมาะสมกบเรอง

69คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 1 การสอสารและการพดคย

การใชภาษาพด พนฐานของภาษาอยในสมองของเดก แมเดกหหนวกกยงสงเสยงออแอเชนเดยวกบเดกปกตใน

วยเดยวกน นกทฤษฎบางคนเชอวา สมองเราม “กลไกการสรางคำ” รอพรอมอยแลว ภาษาและการใช

ภาษาพดเกยวพนกนอยางแยกไมออก เราพอจะจำกดความไดวา ภาษาคอ สญลกษณในการออกเสยง

สวนการใชภาษาพดนนกคอ การแสดงความรสกภายในออกมา ทงสองเรองสะทอนสญชาตญาณความ

ตองการสอสารของมนษย

การใชภาษาพดในเดกอาย 3 ขวบ ถง 5 ป อาย 3-4 ป

คำศพททเดกพดไดสวนใหญอยในลกษณะเดยวกบชวง 2-3 ป สามารถใชคำทกประเภท

เพมขนทงจำนวนคำและพยางค เดกสวนมากจะสามารถพดเปนประโยค ตอบคำถาม อะไร ใคร ทำไม

อยางไร และคำถามทตองใชเหตผลประกอบ เชน หนาทของอวยวะหรอสงของ มการใชคำถาม อะไร

ทำไม และคำตางๆ มาเรยบเรยงเปนประโยคทยาวและซบซอนมากขน และสนทนาไดนานขน ชวงวยนม

การตอบรบมากกวาการปฏเสธ สวนการออกเสยงสระ พยญชนะ และวรรณยกต เรมฟงชดเจนขนเรอยๆ

คำพดเกอบทงหมดมความชดเจนทอายประมาณ 4 ป การเลาเรองของเดกวยนอยในลกษณะแบบถาม

คำตอบคำ ซงไมเปนเรองราวตอเนอง เพราะมขอจำกดในดานการใชคำศพท ถาเปนการเลาจากภาพ

สวนใหญจะเปนลกษณะการบรรยายภาพวาในภาพนนประกอบดวยอะไรบางมากกวาการเลาเรองท

เชอมโยงกน และเนอหาทไดขนอยกบการซกถามเพมเตม สวนการเลาเรองเกยวกบตนเองเลาได

เลกนอยในสงททำผานไป โดยตองมการถามนำตามลำดบเหตการณ

อาย 4-5 ป

เดกในวยนพดคำนามไดเพมขนซงเปนคำศพททไดจากการพบเหนนอกเหนอจากชวต

ประจำวนมทงสงใกลตวและไกลตว เกดจากการเรยนรและมประสบการณทงทางตรงและทางออม เชน

จากโทรทศน วดโอ สมดภาพ การไปเทยวสถานทตางๆ โรงเรยน เปนตน การพดหรอตอบคำวเศษณ

และคำบพบทอาจสบสนอยบาง และจะถกตองมากขนเมอมการใชบอยหรออายเพมขน ใชคำลกษณะ

นามมากขนโดยมกใชกบสงทคนเคย สำหรบการพดในระดบประโยค เดกสามารถจดเรยงลำดบคำไดถก

ตองขนเนองจากใชคำศพทตางๆ ไดเกอบทกประเภท ทำใหพดคยสอสารไดมากขน การใชวลแทน

ประโยคยงคงมอยบาง การใชคำขยายตางๆ ขนอยกบความสามารถในดานการรจกคำศพท แตการใช

คำถามตางๆ ไดทกคำถาม เชน อะไร ใคร ทำไม ทไหน อยางไร เทาไร เมอไหร ชอบใชคำถาม ทำไม

ถามในสงทตนอยากรหรอสงสยอยเสมอโดยไมสนใจคำตอบ ตอบปฏเสธไดเปนประโยคอยางถกตองใน

70 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ประโยคคำถามทไมซบซอน ตอบคำถามทมการระบตวเลอกไดถามตวเลอกไมเกน 2 โดยตอบไดถกตอง

ถาเปนคำถามเกยวกบความตองการของเดก ความยาวของประโยคทใชพดประมาณ 6-8 คำ ตอ

ประโยค บอกชอจรงของตนเองได การเลาเรองของเดกวยนอยในลกษณะจบใจความสำคญของเรองมา

เลา สวนใหญจะเปนลกษณะเชงรปธรรม อาจจะเลาเรองจากสงทตนไดเหนหรอดจากโทรทศน หรอฟง

จากนทานแลวเลาตอใหคนอนฟงได แตบอกเหตผลไมไดวาเพราะอะไรเขาทำแบบนแบบนนหรอกอน

หนานนเขาไปทำอะไรมา รวมทงไมมการใชคำพดโตตอบของตวละครในเรองทเลา สงทเลาเปนสงทเกด

ในขณะนน ในวยนเดกเรมมจนตนาการและอารมณกลว จงอาจเลาเรองทประสบมาเสรมตาม

จนตนาการ ทำใหเรองทเลาเกนจรงได

71คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 2 ภาษาพฒนาไดอยางไร

สงทพอแมจะชวยไดในการพฒนาภาษาเดกอาย 3-4 ป เลาเรอง อาน หรอ รองเลนเปนทำนองเพลง เพอชวยใหลกคนเคยกบคำพองเสยง

เปนการเรยนรพนฐานของระบบเสยงทเกยวของกนการอานไดงายขน

สอนความเขาใจในเรองลำดบกอนหลง สงทเปนนามธรรมมากขน ไดแก ส ขนาด

จำนวน ซงเปนทกษะพนฐานทางภาษาอนๆ ทเกยวของกบสตปญญา

พดกบตวเองและการพดอธบายกจกรรมทลกทำ

อธบายเพมเตมโดยใชคำพดทงายขน หรอหาสออนมาชวยอธบายคำตอบ เมอลกถาม

ซำๆ ในเรองเดมๆ ทไมเขาใจ ในกรณทลกเขาใจคำตอบแลวแตยงถามคำถามเดมซำๆ

อาจสะทอนถงความกงวลหรอตองการความสนใจจากผใหญ ซงพอแมตองสงเกต

พฤตกรรมอนรวมดวย

เลนเกมสการพดเลยนแบบ เชน การเลนกบตกตาทพดตามได การเลยนแบบตวหน

กระบอก เปนตน

ใหแรงเสรมเมอเดกพยายามพดหรอพดไดถกตอง

สรางโอกาสการพดคย เพอใหลกจะไดฝกหดการพด

พยายามพดขยายคำพดของลก มหลกดงน

ดานตำแหนงคำพด เนนใหลกแกไขการพดของตวเอง เมอลกพดผดไวยากรณหรอ

วางตำแหนงคำในประโยคไมถกตอง ไมควรตำหนหรอแกไขการพดอยางเครงครด

ในกรณทลกไมสามารถแกไขตวเองได ควรพดเปนตวอยางใหลกฟง

ดานการเชอมโยงคำ ฝกใหลกเชอมโยงคำกบวตถ อธบายสงตางๆ ในรปภาพ

ฝกเลาเรองจากภาพ โดยการเรมเลาเรองแลวใหลกเลาตอ พรอมทงเปดโอกาสใหลกได

แสดงความคดเหนตางๆ ดวย

ใชการถามคำถาม เพอใหลกหาคำตอบจากคำถามทถาม ดงน

ถามคำถามยอนใหลกตอบดวยตวเอง เชน ลกถามวา “นอะไร” ควรพดกบลกตอวา

“มนเอาไวใสนำดม มนคอแกวใชไหม” เปนตน

ใหลกคนหาคำตอบจากการถามของลกเอง เชน ลกถามวา “ฝนจะตกไหม” ควรพด

วา “มกอนเมฆใหญ ทองฟามดครม ฝนมนจะตกไหมเอย” เปนตน

สงเสรมการเลนกบเดกคนอน เพอเปนการเรยนรภาษาซงกนและกน

72 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

สงเสรมการอาน โดยใหฝกฟงและอานเรองทมภาพประกอบทนาสนใจยาวและซบซอน

มากยงขน

สงเสรมการฝกแยกสงของทเปนกลมเดยวกน เชน แยกกระดมกระดาษหรอแทงไมทม

ขนาดและสทแตกตางกน

เลนเกมสตางๆ แลวสนทนาเกยวกบกจกรรมนนๆ เชน เกมสตกปลา เกมสการเดนทาง

เปนตน

สงทพอแมจะชวยไดในการพฒนาภาษาเดกอาย 4-5 ป พดคยกบลก เพอสงเสรมการขยายคำพดของเดก

สงเสรมการดโทรทศน ในรายการทเหมาะสม โดยใหดรวมกบบคคลในบาน เพอสราง

โอกาสการสนทนาจากเรองในโทรทศน ไมควรใหลกดรายการทโหดรายและรนแรง และ

ควรจำกดเวลาดโทรทศนของลกดวย

สงเสรมใหเดกทำกจกรรมการเลนในลกษณะตางๆ ดงน

เลนปนดนเหนยว/ดนนำมน โดยการใหลกปนดนเหนยว/ดนนำมน เปนตวหนงสอ

3 มต เพอฝกใหเรยนร และจำตวหนงสอไดดเมอเรมหดอาน

เลนนำ เพอใหลกเรยนรวานำเปลยนแปลงรปรางตามภาชนะทใส และพฒนาภาษา

ขณะเลนนำเนองจากเดกวยนชอบนำ

เลนตกตา โดยลกจะมโอกาสฝกใชประโยคและภาษาพดกบตกตา โดยเลนสมมตวา

ตกตาเปนคน

ฝกสมาธและการสงเกตโดยการเลนเกมสตางๆ เชน เกมสของหาย ใหลกหาของทหายไป

หรออะไรทเพมเขามา เปนตน

ฝกการสมผส โดยการเลนเกมสบอกชอสงทคลำไดในกลอง

เลนเกมสคำตางๆ เชน เกมส 20 คำถาม เกมสบงโก เกมสปรศนาคำ เปนตน

ฝกจำแนกพวก โดยใหลกจดของเปนหมวดหม เชน เครองครว เครองใชในหองนำ

สตวบก สตวนำ เปนตน

เลนสมดภาพ เพอฝกออกเสยงทลกพดไมชด โดยใชสมดภาพทมรปภาพของสงของ

ทมเสยงทออกไดไมชดประกอบเปนประโยคใตรปภาพ ใหลกฝกหดแยกเสยงและ

ออกเสยง

ฝกใชโทรศพท โดยฝกใหลกรบโทรศพทและถามตอบทางโทรศพทดวยประโยคงายๆ

ฝกความจำดวยภาษา โดยใหลกเลนเกมสตอคำโดยตองพดทวนประโยคเดมกอน เชน

“ฉนจะไปเทยว ฉนตองเอากระเปา” แลวใหลกตอคำโดยตองพดทวนประโยคเดมกอน

เปน “ฉนจะไปเทยว ฉนตองเอากระเปา ฉนตองเอาสบ” เปนตน

73คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 3 ประโยชนของนทานและการเลอกนทานตามวย

ประโยชนของหนงสอนทาน 1. ให “ความสข ความสนกเพลดเพลนและมสมาธ” แกเดก ชวยจดประกายความสนใจทม

ตอหนงสอใหเกดขนในใจเดก

2. เปนสอกลางสรางความผกพนระหวางพอแมลก ความสขและความอบอนในครอบครว

เปนพนฐานสำคญในการสรางอารมณและจตใจของเดก สรางพนฐานดานมนษยสมพนธ

ใหเดกเตบโตขนเปนคนทเปยมไปดวยความโอบออมอาร ความมเมตตา ความรกเพอน

มนษยรวมสงคม

3. ชวยใหเดกเรยนรภาษา ความคดรเรมสรางสรรค และจนตนาการ

4. เปนพนฐานของการสรางความสามารถในการอานหนงสอ และรกการอาน

หนงสอนทานในปจจบนนมหลากหลาย ซงผเลาจะตองเลอกหนงสอทจะใชในการเลาให

เหมาะสมกบผฟงแตละวย โดยสามารถเลอกหนงสอทดไดดงน

1. ภาพด สสนสวยงาม ตวอกษรชดเจน

2. มความเหมาะสมกบผฟงแตละวย เชน เดกเลกๆ ควรเปนหนงสอรปภาพมากกวา

ตวอกษร

3. สามารถถายทอดความรสผฟงไดอยางถกตอง

4. ไมจงใจสอนในรปแบบการสงสอนอยางเครงครด

5. ไดฟงแลวผฟงรสกประทบใจอยากอานเอง

6. ผฟงสามารถคนพบสงตางๆ ไดมากมาย

7. ควรเปนหนงสอทใหความรโดยผานเรองราวของความรก ความเอออาทร

8. สอสารความคดของผประพนธไดชดเจน

9. ใชภาษางายๆ อานแลวเขาใจ

10. รปภาพเมอดแลวสามารถสอความหมายได

นทานตามวย การเลอกหนงสอนทานใหแกเดก จำเปนตองเขาใจพฒนาการตามวยของเดกเพอใหการ

สงเสรมการเรยนรตามวยไดอยางเหมาะสม

74 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วย 3-4 ป

เดกมพฒนาการทางภาษาทรวดเรวอยางนาทง มจนตนาการสรางสรรค และมความอยากร

อยากเหนมาก สามารถตดตามและเขาใจเรองเลางายๆ ไดแลว เดกวยนชอบเรองซำไปซำมา และ

เรองไหนทชอบมาก เดกจะใหอานซำแลวซำอก ไมรจกเบอ ทงๆ ทจำเรองไดหมดทกตวอกษรตงแตตน

จนจบ

หนงสอนทานทเหมาะสมกบวย นทานกอนนอนทมเนอเรองเดมๆ ซำแลวซำอก

วย 4-5 ป

เดกวยนสามารถแตงประโยคได โดยใชคำ 5-6 คำ ชอบตงคำถาม ทำไม เมอไร อยางไร ม

จนตนาการ เปนวยชางฟง ชางสงเกต ชอบเลนบทบาทสมมต รจกเลาเรองราวตางๆ ทคดขนดวยตวเอง

ชอบสมผสสงใหมๆ ชอบอยเปนกลม สามารถเขาใจความหมายทเชอมโยง สอดคลองกน

หนงสอนทานทเหมาะสมกบวย หนงสอทภาพและเรองราวประสานกลมกลนกน เนอเรองสนก ตลกขบขน ใชภาษาแปลกๆ แต

รายละเอยดของภาพมากขน เพอใหเดกไดใชจนตนาการไดเตมท รปภาพมความจำเปนนอยลงไมเนน

สสน

หนงสอนทานทไมเหมาะสมกบวย หนงสอทใชความรนแรง อภนหาร ลกลบ

75คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 4 เทคนคการเลานทาน

เลานทานทไหนด การเลานทานผเลาสามารถเลอสถานท ทไหนกได ทผเลาสะดวกและเหมาะสมกบกลมของ

ผฟง โดยสถานทนนๆ จะชวยกระตนความสนใจของผฟงได เชน บรเวณสวนสาธารณะ สนามหญา

ใตตนไม หองเรยน หรอในหองนอนทบาน เปนตน

เลานทานอยางไรใหสนกตนเตน นำเสยง

ตองใชนำเสยงทมความหนก เบา ควรเนนคำใหชดเจน มชวงจงหวะชาหรอเรวตาม

เนอเรอง ซงอาจขนอยกบอารมณของตวละครในขณะนน

สหนาทาทาง

ผเลาตองแสดงสหนา ทาทาง ตามบทบาทและอารมณของตวละครอยางเหนไดชด

การสบตา

ผเลาจะตองสบตากบผฟงใหทวถง เพอใหผฟงมความสนใจมากขน

การมสวนรวมของผฟง

ขณะเลานทาน ผเลาควรใหผฟงไดมสวนรวม เชน หยบ จบ สมผส สอ หรออกเสยง

ทาทาง ประกอบตวละครไปพรอมๆ กบผเลา

เปดโอกาสใหผฟงไดซกถาม

ผเลาควรเปดโอกาสใหผฟงซกถามไดตลอดเวลา หรออาจใชคำถามนำชวยกระตนใหผฟง

ตอบและอยางมสวนรวม

ใหแรงเสรม

เมอผฟงมสวนรวมในขณะเลานทาน ผเลาควรใหแรงเสรม เพอกระตนใหผฟงมความ

สนใจ และเกดความสนกสนาน อยากมสวนรวม เชน การปรบมอ การกลาวชมเชย การ

ใหรางวล ฯลฯ

76 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วธการเลานทาน การเลานทานมขนตอนตางๆ ทสำคญดงน

การเตรยมตวกอนเลานทาน

1. กำหนดวตถประสงค

ผเลาจะตองกำหนดวตถประสงคในการเลาแตละครงวา ตองการใหผฟงเกดการ

เรยนรหรอรบรเรองใด เชน การฟงนทานเรอง กระตายกบเตา กำหนดวตถประสงค

วา ตองการใหผฟงเกดการเรยนรวาเมอมความพยายามจะนำไปสความสำเรจ

2. เตรยมอปกรณ

ผเลาจะตองเตรยมอปกรณทจะใชประกอบการเลานทานแตละครงใหพรอม เชน

หนงสอนทาน บตรคำ บตรภาพ หรออปกรณอนๆ ทเกยวกบ เนอเรองทจะเลา

3. เตรยมสถานท

ผเลาตองสำรวจสถานท ทจะใชในการเลานทาน กอนเพอความเหมาะสมกบกลม

ผฟง และควรเปนสถานทคอนขางเงยบสงบ เชน ผฟง 1 คน ใชบรเวณทไมตองกวาง

อาจใชมมใดมมหนง ในบรเวณสถานทนนๆ ถาผฟงหลายๆ คน ควรใชบรเวณท

คอนขางกวางขวาง อาจใชเครองขยายเสยงเพอชวยใหผฟงไดยนอยางทวถง

4. เปดโอกาสใหผฟงมสวนรวมตลอดเวลา

5. เมอสงเกตเหนวาผฟงมความสนใจลดลง ใหผเลากระตนผฟงโดยการใชคำถามหรอ

คำถาม

6. สรปเนอเรองทเลามาทงหมดสนๆ โดยเนนสาระสำคญทตองการใหผฟงเกดการ

เรยนร

ประเมนผลผฟง

ผเลาและผฟงรวมกนสรปเนอเรองทเลามาทงหมด โดยผเลาอาจใชคำถามหรอคำถามนำ

เพอใหผฟงรวมกนตอบ

เลาจากหนงสอ

การเลานทานจากหนงสอตองขนตนการเลาใหตนเตน นาสนใจโดยใชนำเสยงประกอบ

ใหเขากบเนอเรอง และความยาวของเรองตองเหมาะสมกบผฟงแตละวย ไมควรเลอกนทานทมเนอเรอง

ยาวเกนไป

เลาโดยใชภาพประกอบ

ผเลาควรเลอกรปภาพทสมพนธกบเนอเรองทจะเลา ภาพทใชควรเปนภาพขนาด

เหมาะสมกบกลมทจะเลา ภาพตองชดเจน มสสนสวยงาม จะชวยกระตนผฟงใหมความสนใจมากขน

เลาไปวาดไป

ขณะเลาเรอง ผเลาเหรอผชวยจะตองวาดภาพประกอบการเลาไปพรอมๆ กนตลอดการ

เลาเนอเรอง ภาพทวาดนนตองสอดคลองกบเนอเรองทเลา หรอเปนภาพปรศนา ทตองการใหผฟงใช

ความคดและจตนาการใหการผกเรองราว

เลาโดยใชอปกรณ

นอกจากการใชวธเลานทานดงกลาวมาแลวนน ผเลาสามารถใชอปกรณอนๆ มา

ประกอบการเลานทานไดอกมากมาย เชน แปงปน ดนนำมน ดน หนมอ เชอก กระดาษ ฯลฯ

77คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการสรางความรกความผกพนใน

เดกแรกเกด - 2 ป

2. เพอใหผเขารบการอบรมมทกษะในการสรางความผกพนเดกวยแรกเกด – 2 ป

อปกรณ 1. บตรคำ

2. เพลงอมอน /เพลงคานำนม /เพลงบรรเลง

3. เพลง “เมอยไหมจะพจา (ลกจา) ตองทำทาอยางนๆ

ทำแลวสดชนด อยางน อยางน สบายใจจง”

4. แบบฟอรม/ฟลบชารท

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรแนะนำตวและสรางสมพนธภาพระหวางผ เขารบการอบรม พรอมชแจง

วตถประสงคขนตอนการอบรมในภาพรวม (ตามใบกจกรรมท 1)

2. ผทำกจกรรมใชกจกรรมบตรคำแหงความผกพน (ตามใบกจกรรมท 2) เพอสรางความ

ตระหนกใหแกผรวมกจกรรมเหนความสำคญของการสรางความผกพน (เนอหาในคมอ

พอแม 0-2 ป)

3. ผทำกจกรรมใชกจกรรมสปา (ตามใบกจกรรมท 3)

4. ผทำกจกรรมใชกจกรรมกอดกนรกกน (ตามใบกจกรรมท 4)

5. ผทำกจกรรมทำกจกรรมวธสรางความผกพนในบาน (ตามใบกจกรรมท 4)

6. ผทำกจกรรมสรปตามสาระสำคญของการสรางความผกพน

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง สรางความผกพน (กอด)

สำหรบเดกอาย 0 - 2 ป เวลา 2 ชวโมง

78 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 1 “บตรคำแหงความผกพน” วตถประสงค เพอฝกใหผเขารบการอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการบทบาทของพอแมในการสราง

ความรกความผกพนใหกบลกอาย 0- 2ป

อปกรณ บตรคำ

ขนตอนการทำกจกรรม 1. วทยากรสมถามผเขารบการอบรม“ การสรางความรกความผกพนใหกบลกมวธใดบาง ?

2. วทยากรสรปสงทไดจากกลม

3. วทยากรแจกบตรคำใหผเขารบการอบรมคนละ 1 ใบ

4. วทยากรขานเรยกผขารบการอบรมทมบตรคำตอไปนมาทหนาหอง ไดแก การให

อาหาร การสมผส การพดคยกบลก การเลนกบลก มายนหวแถว

5. วทยากรใหผเขารบการอบรมเปดบตรคำของตนเอง ถาคดวาบตรคำทตนเองไดรบควร

อยในหวขอใด ใหไปตอแถวดานหลงกลมคำนน

6. วทยากรสอบถามผเขารบการอบรมประมาณ 2-3 คน อาจเปนคนทเขาแถวถก และ

เขาแถวผด นำมาอภปรายแลกเปลยนกน

7. วทยากรสรปความรใหกลมเกยวกบวธและการปฏบตตวของพอแมทสรางความผกพน

กบลกได

79คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2 “กอดกนรกกน”

วตถประสงค เพอฝกใหผเขารบการอบรมไดฝกทกษะการสมผส-กอด

เพอใหผเขารบการอบรมรบรความรสกของการกอด

อปกรณ เพลงอมอน/เพลงคานำนม

เพลงบรรเลง

ขนตอนการทำกจกรรม 1. วทยากรสมถามผเขารบการอบรม “เวลาคณรกใคร เชน รกลก รกภรรยา รกสาม หรอ

รกเพอน คณแสดงกรยาอยางไรในการแสดงความรก”

2. วทยากรสรปสงทไดจากกลม

3. วทยากรใหผเขารบการอบรมยนเขาแถวเปนวงกลมและใหนบ 1 และ2 สลบกนจน

ครบรอบ ผทนบหมายเลข 2. ใหกาวเทาเขามา 1 กาว หลงจากนนใหหนหนาเขาหา

หมายเลข 1 จบคกน (ใหแตละคเปนเพศเดยวกน)

4. วทยากรใหผเขารบการอบรมแสดงความรกตอกนโดยการกอดกนประมาณ 5 นาท

วทยากรเปดเพลงประกอบ

5. วทยากรสมถาม ประมาณ 1-2 ค รป ถามความรสกทเกดขนจากการกอด

6. วทยากรสรปความรการกอด สามารถสรางความผกพนไดอยางไร

80 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 3 “สปาสมผสแหงความรก”

วตถประสงค เพอฝกใหผเขารบการอบรมเกดความรสกใสใจตอกนและกน ความรสกทดระหวางกน

อปกรณ เพลง “เมอยไหมจะพจา(ลกจา) ตองทำทาอยางนๆ

ทำแลวสดชนด อยางน อยางน สบายใจจง

ขนตอนการทำกจกรรม 1. วทยากรใหผเขารบการอบรมยนเปนวงกลม หนหนาไปทางเดยวกน ยนระยะหางท

มอจะเออมถงหลงของเพอน

2. วทยากรบอกใหแตละคนใชนวไตบนหลงคนทอยขางหนา ไตชาๆในทศทางตางๆ เชน

ขนขางบน ลงขางลาง ไปทางขวา

3. ใหผเขารบการอบรมบบนวดไปบนบา ไหล ของเพอนขางหนาเบาๆ พรอมทงวทยากร

รองเพลง

4. สลบกนนวด คนขางหนามาขางหลง

5. เมอทำกจกรรมแลว วทยากรสมถาม 1- 2 คสนทนาเกยวกบความรสกจากการทำ

กจกรรม

81คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 4 วธสรางความผกพนในบาน

วตถประสงค เพอฝกใหผเขารบการอบรมเกดความรสกใสใจตอกนและกน ความรสกทดระหวางกน

อปกรณ แบบฟอรม/ฟลบชารท

ขนตอนการทำกจกรรม 1. วทยากรแบงกลมผเขารบการอบรมเปนกลมๆละ 5-6 คน โดยใชกจกรรมการแบงกลม

ตามความถนดของวทยากร

2. ใหแตละกลมคดกจกรรมทสามารถสรางความผกพน ใหเวลาประมาณ 10 นาท ให

ตวแทนกลมนำเสนอพรอมแสดงสาธตกจกรรมใหสมาชกกลมด

3. วทยากรสรปกจกรรมและประโยชนของการจดกจกรรมในบานและสามารถสรางความ

ผกพนใหเกดขนในครอบครวได

82 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

83คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

วตถประสงค 1. เพอใหผเขารบการอบรมมความรความเขาใจ และตระหนกถงบทบาทการสรางความรก

ความผกพนในเดกอาย 3 – 5 ป

2 เพอใหผเขารบการอบรมมทกษะในการสรางความผกพนเดกอาย 3 – 5 ป

สาระสำคญ การสรางความผกพนอยางถกตองเหมาะสมใหแกลกตงแตในวยทารก จะเปนพนฐานทดใน

การพฒนาความฉลาดทางอารมณ ซงจะเกดกระบวนการพฒนาบคลกภาพทดในเดกจนกระทงเตบโต

เปนผใหญ การสรางความผกพนใหเกดในเดกวยนตองสรางจากประสบการณในชวตประจำวน ไดแก

การรบประทานอาหาร การสมผสโอบกอด การสอสารพดคย และการเลน

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากร สมถามผเขารบการอบรม ประมาณ 2 – 3 คน โดยมคำถามดงน

“ทานเขาใจคำวา ความผกพน หมายถงอะไร”

“ความผกพน มความสำคญอยางไรตอเดกอาย 3 -5 ป”

อปกรณ CD/รปภาพเดก/ภาพแสดงความผกพน

วธการดำเนนกจกรรม 1. วทยากรแนะนำตวและสรางสมพนธภาพระหวางผ เขารบการอบรม พรอมชแจง

วตถประสงค ขนตอนการอบรมในภาพรวม (ใบกจกรรมท 1)

2. วทยากร สมถามผเขารบการอบรม ประมาณ 2-3 คน โดยมคำถาม ดงน

“ทานเขาใจคำวา ความผกพน หมายถงอะไร”

“ความผกพน มความสำคญอยางไรตอเดกอาย 3-5 ป”

3. วทยากรสรป ความหมายและความสำคญ (ตามเอกสารคมอ/ภาพพลก)/ใบความรท 1

แผนกจกรรมสำหรบพอแม ผเลยงด เรอง สรางความผกพน (กอด)

สำหรบเดกอาย 3 - 5 ป เวลา 2 ชวโมง

84 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

4. วทยากรฉายภาพเดกจาก CD/รปภาพ แลวสมถามผเขารบการอบรม ประมาณ 2-3 คน

“จากภาพทเหนทำใหคณรสกอยางไร” วทยากรสรปความรสกทไดจากผเขารบการ

อบรม

5. วทยากรถามคำถามอกครง โดยสมถามผเขารบการอบรม ประมาณ 2-3 คน มคำถาม

ดงน

“คณอยากใหลกของคณเปนอยางไร” แลวสรปความคาดหวง

6. วทยากรแบงกลมผเขารบการอบรม กลมละ ประมาณ 5-6 คน (โดยใชกจกรรมจาก

ประสบการณของวทยากร หรอจากตวอยางกจกรรมในภาคผนวก) โดยใหสมาชกกลม

ชวยกนหาคำตอบตามคำถามตอไปน

“ถาอยากใหลกเปนอยางทคาดหวง คณจะทำอยางไร” ใหตวแทนแตละกลมนำ

เสนอ

7. วทยากรสรปวธการทไดจากกลม และบรรยายความรเพมเตม (ตามเนอหาในคมอ 3-5 ป)/

ใบความรท 2

8. วทยากรฉายภาพ CD ทสอถงความผกพน และถามคำถาม “คณสมผสความผกพนจาก

ภาพทเหนหรอไม”

9. ใหผเขารบการอบรมจบคกบเพอนทคดวาสนทกน/เพศเดยวกน วทยากรใหผเขารบการ

อบรมแสดงการกอดทสอความผกพนตามความเหมาะสม และสมถามผเขารบการอบรม

วารสกอยางไรบาง

10. วทยากรดำเนนกจกรรม “สญญาใจ” เพอเปนการเตอนใจใหผรบการอบรมสรางความ

ผกพนใหเกดในครอบครว (ใบกจกรรมท 2)

85คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 1 “สรางสมพนธภาพ”

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสรางความคนเคย

อปกรณ ปายชอ / หรอกระดาษ ดนสอน ปากกา สำหรบเขยนชอ

สาระสำคญ

เปนการสรางบรรยากาศทเปนกนเองและเรยนรมารยาททางสงคม เปนแนวทางนำไปส

สมพนธภาพทดระหวางสมาชกกลม

ขนตอนการทำกจกรรม 1. ผนำกลมแนะนำตว และใหสมาชกทกคนแนะนำตว

2. ผนำกลมใหสมาชกนงเปนวงกลม

3. ใหสมาชกหยบปายชอมาคนละ 1 ปายชอ ทไมใชปายชอของตนเองแลวกลบไปนงท

เดม

4. ผนำกลมสาธตการรองเพลงซงมทงหมด 3 ทอน พรอมทงทำทาประกอบตาม

ใบกจกรรม 1 (เนอเพลง) และบอกกตกาวาจะใหทกคนรองเพลงพรอมสงปายและ

เมอผนำกลมใหสญญาณหมดเวลา ทกคนควรมปายชออยในมอคนละ 1 ปายชอ

5. เมอผนำกลมรองเพลงในแตละทอน โดยขณะรองเพลง มอขวาจะแตะบนขาซาย–

ขวา–ซาย และสงปายชอใหคนดานขวาพรอมรบปายชอจากคนดานซายดวยมอซาย

6. เมอผนำกลมใหสญญาณหยดกจกรรมโดยใหสมาชกหยดสงปายชอ ใหตรวจสอบดวา

สมาชกคนใดบางทไมมปายชออยในมอหรอสมาชกคนใดทมปายชอมากกวา 1 ปายชอ

ใหแบงปายใหกบสมาชกทไมม

7. ผนำกลมเรมเลนเกมสอกครงโดยทนำผนำกลมใหสญญาณแลวใหสมาชกเอาปายชอ

อยในมอของตนเองไปตดใหเจาของปายชอใหเรวทสด

86 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

8. ใหสมาชกแตละคนทเอาปายชอไปตดใหกบเจาของปายชอแลวใหสอบถามรายละเอยด

เจาของปายชอมากทสด

9. ผนำกลมถามสมาชกในกลมวา ขณะทมสมาชกเอาปายชอมาตดนนไดกลาวขอบคณ

หรอไม

10. สมาชกแตละกลมพดคยกนถงความรและคามคดเหนทไดรบการขอบคณ

11. กลมตวแทน 3-4 คนนำเสนอและใหกลมทมความคดเหนแตกตางนำเสนอเพมเตม

12. ผนำกลมกลาวปดกลม

87คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบกจกรรมท 2 “สญญาใจ”

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมมความตระหนก และแนวทางในการสรางความผกพนระหวาง

พอแม/ผปกครอง กบลกวย 3-5 ป

อปกรณ การดาษสตดเปนรปหวใจ ขนาดประมาณ หนากระดาษ A4

สาระสำคญ

เปนวธการสรางความรกความผกพนของพอแม/ผปกครองทจะนำไปปฏบตทบาน

ขนตอนการทำกจกรรม 1. ผนำกจกรรมแจกกระดาษรปหวใจใหผรบการอบรมทกคน

2. แจงใหผเขารบการอบรมเขยนวธการสรางความผกพนทจะนำกลบไปใชทบาน คนละ

2-3 วธ

3. ผนำกจกรรมสมถามผเขารบการอบรม 2-3 คน ถงวธการสรางความผกพนทเขยนไว

ในกระดาษ

4. ผนำกจกรรมนำผรบการอบรมปฏญาณตนวา “ขาพเจา ขอสญญาวาจะสรางความ

ผกพนทดแกลกตามทเขยนไว ทกวน”

5. ผทำกจกรรมเชญชวนผเขารบการอบรม ปรบมอใหกนและกนเพอแสดงความยนด

6. ผทำกจกรรมสรปวา สญญาใจนจะเปนเครองเตอนใจในการสรางความผกพนให

เกดขนในครอบครว

1 4

88 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 1 ความหมายและความสำคญของการสรางความผกพน

ความผกพนคอ ความผกพนเปนพฒนาการความสมพนธระหวางเดกกบบคคลใดบคคลหนงอยางเฉพาะ

เจาะจง ดวยความมนคงเปนระยะเวลานาน ซงความสมพนธนเกดจากการตอบสนองความตองการทาง

ดานรางกายและจตใจของเดกทมการปฏบตตอกนดวยความรก ความหวงใยและเอออาทรตอกน

เดกทมความผกพนกบพอแม/ผเลยงด จะแสดงพฤตกรรมตางๆ ทบงบอกถงความปรารถนาท

จะอยใกลชดกบบคคลนน เชน ยมมองตามการเคลอนไหว คลานเขาไปหา เรยกหา อวดของเลน รองไห

เมออยหางจากคนคนนน แสดงอาการเพลดเพลนสนกสนานหรอคลายจากอาการเปนทกขเมอบคคลนน

กลบมา

ความผกพนสำคญอยางไร เดกทไดรบความผกพนและการตอบสนองจากพอแม/ผเลยงดอยางถกตองเหมาะสม จะ

สามารถสรางความผกพนระหวางตนเองและพอแม/ผเลยงดได ซงจะสงผลใหเดกมความรสกทดตอ

ตนเองและผอน เมอเตบโตขนจะเปนผทสามารถสรางความสมพนธทดกบกลมเพอนใหมและคน

แปลกหนาได ชวยใหสามารถดำรงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข มคณภาพและประสบความสำเรจ

ในชวต เปนพนฐานทดในการพฒนาอควเดกในวยตอไป

เดกทถกทอดทงไมเคยถกอม ยมดวยหรอพดดวยจะมความผดปกตทเรยกวา “อาการโดดเดยว

ทางสงคม” ชอบแยกตวอยคนเดยวโยกตวเอง ไมสนใจทจะเลนหรอพดคยกบคนอน

เดกทไดรบการตอบสนองทไมถกตองเหมาะสม หรอเดกทขาดความรกความผกพน จะสงผล

ใหเปนคนทไมไววางใจผอน มองโลกในแงราย และสรางความสมพนธกบคนอนไดยาก

89คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ใบความรท 2 ปจจยทมอทธพลตอการสรางความผกพน

บทบาทของพอแมในการเลยงลกวย 3-6 ป ทเปนปจจยตอการสรางความผกพน 1. เขาใจอารมณพนฐานของเดก เขาใจลกษณะเดกวย 3-6 ป

2. แสดงความรกทมตอลกอยางชดเจน หลกเลยงการเปรยบเทยบ เนองจากเดกแตละคนม

ลกษณะเฉพาะตวมความตองการแตกตางกน ใหความเขาใจ และยอมรบความสามารถ

ของเดกในแตละชวงอาย

3. ฝกลกใหทำสงตางๆ ตามความสามารถตามวย กระตนพฒนาการทกดานทงกลามเนอ

ใหญเลก ภาษาพด การชวยเหลอตนเองและผอน รวมทงมารยาทในการอยกบคนอน

4. สงเสรมสขภาพใหแขงแรง โดยจดสงแวดลอมใหเอออำนวยใหเดกไดออกกำลงกาย ใช

พลงงานในการสรางสรรค เชน เดาะบอล, ขบจกรยาน วายนำ เปนตน เพอฝกทกษะใน

การมองเหน การไดฝก การรบร การถายทอดขอมล การเปรยบเทยบการสรรหาขอมล

ตางๆ ฯลฯ

5. มความอดทนตอขอบกพรองของลกในพฒนาการดานตางๆ ทเดกยงมความสามารถ

ไมถงจดทพอแมตองการเขาใจหลกในการฝกฝนวาตองเปดโอกาสใหเดกไดฝกฝนหดทำ

อยางสมำเสมอ เปนแบบอยางทด ชวยใหเดกไดรบความสำเรจเปนขนตอนและชนชมให

กำลงใจเปนระยะ และกำจดพฤตกรรมทไมเหมาะสม ไมควรปลอยปละละเลย

6. ปกปองอนตรายทกรปแบบทอาจเกดกบเดก เพราะวยนเดนไดคลอง ชอบปนปายจน

บางครงทำใหเกดบาดเจบได

วธการสรางความผกพนลกวย 3-5 ป 1. ใหเวลากบลก เดกจะรสกไดถงความเอาใจใสทพอแมมตอตวลก การใหเวลากบลกแม

ชวงเวลาสนๆ แตถาพอแมใหเวลาอยางสมำเสมอ ทำกจกรรมทลกสนใจอยางมความสข

รวมกนจะมคาตอความรสกของลกเปนอยางมาก เวลาทพเศษสดสำหรบเดก คอ เวลาท

ลกเดนเขามาหาพอแม เพอพดหรอบอกอะไรบางอยาง หรอเพอขอใหพอแมมารวม

ทำกจกรรมอะไรบางอยางกบลกและพอแมตอบสนองตอลกดวยการหยดสงทพอแมกำลง

ทำอย นอกจากนพอแมควรวางแผนเรองเวลาทจะใหกบลกในแตละวน ซงมความ

แตกตางกนไปในแตละครอบครว

90 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

2. คยกบลก การคยกบลกชวยกระตนทงภาษาการสนทนาและทกษะทางสงคมใหกบลก

นอกจากนยงเปนการสรางเสรมความภาคภมใจใหกบลก การคยกบลกควรมทกษะท

สำคญคอการใสใจและรบฟงสงทลกมความสนใจ การสงเกตสงทลกทำดวยความสนใจ

แลวคยกบลกเกยวกบกจกรรมนนจะเปนการเรมตนการพดคยทลกตองการและพรอมท

จะพดคยกบพอแม

3. แสดงความรก การแสดงออกถงความรกเปนการแสดงความสนใจ ความเอาใจใสตอลก

ดวยการสมผสโอบกอด อมช ชวยใหลกรสกไดถงความรก ความสข สามารถรบและให

ความรสกทดแกผอนไดตอไป การแสดงความรกในชวง 2-3 ปแรกของชวต จะชวยใหลก

เกดความผกพนทลกซงและมนคงกบพอแม

4. แสดงความชนชม เดกมความพงพอใจเมอไดรบคำชมจากพอแม ควรชมลกเมอลกม

พฤตกรรมทด ดวยคำพดทวไป เชน ยอดเลยลก เยยมมาก พอ/แมชอบมาก เปนตน

หรอบอกถงสงทคณพอใจอยางชดเจน เชน แมพอใจมากทลกชวยกนเกบของเลนหลงจาก

เลนเสรจแลว เปนตน การบอกทเฉพาะเจาะจงจะใหผลดกวาคำชมทวไป เพราะชวยให

เดกเขาใจวาพฤตกรรมใดทเขาทำแลวไดรบคำชมและทำใหเดกอยากทำพฤตกรรมนนซำ

5. ความสนใจลก การแสดงความสนใจลกทำไดหลายวธ ตงแตยม สบตา อมลกนงบนตก

ลบแกม ตบบา กอด หรอนงอยกบลก การแสดงความสนใจเหลานสามารถกระตนใหลก

มพฤตกรรมทดตอเนองและสามารถใชรวมกบการใหคำชม

6. การสรางกจกรรมทเหมาะสมกบวยใหลก การทพอแมชวยใหลกมกจกรรมทสามารถ

เลนไดตามลำพง และพฒนาการเลนไดดวยตวเองตามวยภายใตสงแวดลอมทปลอดภย

มสงทนาสนใจหลากหลายทเดกจะคนควาเรยนรเปนการกระตนพฒนาการตามวยเดก

จะใชเวลาสวนใหญอยกบกจกรรมเหลาน จะชวยสงเสรมพฤตกรรมทดของลก ของเลน

และกจกรรมเหลานไมจำเปนจะตองมราคาแพง แตตองเปนสงทลกมความสนใจ

91คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ผลทลกจะไดรบเมอพอแมไดความรก/ความผกพน

วธการ ถาพอแมสรางความผกพนทด ถาพอแมสรางความผกพนทไมด

รกและเอาใจใสสราง

สายใยผกพน

ลกจะเตบโตเปนคนทม

มนษยสมพนธทด จตใจมนคง

เชอมนในตนเอง มอารมณสขม

หนกแนน

ลกจะไมเกดความผกพนและ

ไมไววางใจผอน ขาดความอบอน

ขาดความมนคงทางใจ และ

มแนวโนมทจะมอารมณออนไหวงาย

ใหเวลากบลก เชน พา

ลกไปเทยว พบเหน

สงตางๆ รบประทานขาว

รวมกน

ลกจะรสกไดถงการเอาใจใสทด ท

พอแมมตอตวลก ทำใหลกรสกวา

เวลาทอยกบพอแมนบเปนชวงเวลา

แหงความสขการเรยนรทลกจะ

จดจำไปชวชวต

ลกจะรสกโดดเดยว หวาเหว ขาด

ทพง สงผลเมอโตเปนผใหญหาก

เผชญปญหา อาจไมสามารถแกไข

ปญหาไดอยางเหมาะสม

คยกบลกบอยๆ

พยายามเขาใจความคด

อยางเดกๆ ของลก

ชวยกระตนทงภาษาการสนทนาและ

ทกษะทางสงคมและเปนการสราง

เสรมความภาคภมใจใหกบลกและ

สอดแทรกความคด คานยมทดงาม

ใหแกลก

จะยบยงพฒนาการทางดานความคด

/ภาษา ปดกนชองทางการสอสาร

สรางความเขาใจระหวางพอ แม กบ

ลก

เปนการแสดงความรก

(สมผสโอบกอด)โอบ

กอดปลอบโยน

ชวยเหลอเมอลกเขา

มาหาและควรมอบ

ความรกความสนใจ

ชวยใหลกรสกไดถงความรก

ความสข สามารถรบและให

ความรสกทดกบผอน

ไมสามารถรบรความรสกรก/ผกพน

ทพอแมมตอลก สงผลตอการทไม

สามารถถายทอดความรก/ความ

ผกพนกบผอน

แสดงความชนชมทนท

เมอลกทำด เชน ยอม

ใหนองเลนดวย เขา

มาชวยเหลอพอแมทำ

โนนทำน

ทำใหเดกเกดความภาคภมใจ และ

เกดความเขาใจวา พฤตกรรมนนเมอ

ไดรบคำชม ทำใหเดกอยากทำ

พฤตกรรมนนซำๆและสามารถ

กระตนใหลกมพฤตกรรมทดตอเนอง

ลกจะขาดความมนใจตนเอง และขาด

แรงจงใจในการทจะทำความดอยาง

ตอเนอง

การจดกจกรรมท

เหมาะสมกบลก เชน

การเลานทาน การ

เคลอนไหวทางรางกาย

เลนในบาน โดยท

พอแมรวมกนกบลก

จะทำใหความผกพนแนบแนนกน

มากขน เสรมสรางโอกาสในการ

เรยนรของลกไดเปนอยางด

กจกรรมบางอยางทมความรนแรง

กาวราว ถาไมมพอแมคอยดแลจด

กจกรรมทเหมาะสมใหลก กมโอกาส

เรยนรความรนแรง กาวราว ทำให

เปนคนทมพฤตกรรมไมเหมาะสม

เมอโตเปนผใหญได

92 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ขอแนะนำสำหรบพอแมเกยวกบการสรางความผกพน เปนคนเสมอตนเสมอปลายกบลก

เปนคนอดทน ใจเยน บางครงตองฝนความเคยชนใหนกถงผลดทจะเกดขนกบลก

เปนตวอยางทดใหกบลก คอ คำพดและการกระทำอยในสายตาลก ลกพรอมทจะซมซบอย

ทกเวลา

แสวงหาความรรอบตวอยสมำเสมอจากโทรทศน วทย หนงสอ จากการพดคยกบผทม

ประสบการณหรอผทมความร

พบปะแลกเปลยนประสบการณระหวางคร, พอแม, ญาตผใหญ, ซงอาจไดรบคำแนะนำ

หรอวธการทด เพมเตม

เลยงดแบบรจกเขาใจเหตผล ไมใชควบคมหรอออกคำสง ยดความพอดและมความ

ยดหยน

93คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ตวอยางภาพเดก/ภาพแสดงความผกพน

94 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

95คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

รายนามคณะทำงาน

ทปรกษา 1. นายแพทยโสภณ เมฆธน กรมอนามย

2. นายแพทยสมศกด ภทรกลวณชย กรมอนามย

3. แพทยหญงนพรรณพร วรมงคล กรมอนามย

4. แพทยหญงพรรณพมล หลอตระกล กรมสขภาพจต

คณะทำงานจดทำตนฉบบ กรมอนามย

1. นางสาวสขจรง วองเดชากล

2. นางประภาภรณ จงพานช

3. นางอสรย เจตนประยกต

4. นางบญชอบ เกษโกวท

5. นางสาวพชรวรรณ เจนสารกรณ

6. นางสาวพรณชา ชนหคนธรส

7. นางแนงนอย ธปแชม

8. นางสาวนตยา พรรณนาภพ

9. นางรำไพ เกยรตอดศร

10. นางพรรณ ไพบลย

11. นางสมจต ยาใจ

กรมสขภาพจต

1. นางวนดา ชนนทยทธวงศ

2. นางพรพมล ธรนนท

3. นางนรมย คมรกษา

4. นางสาวรชดาวรรณ แดงสข

5. นางสาวชตวรรณ แกวไสย

6. นางสาวจนทน มงเขตกลาง

7. นางสาวอจจมา ศรพบลยผล

8. นางวาสนา เกษมสข

9. นางสาวสงเวยน ธำรงวจนะเมธาว

10. นางจรพนธ สทธปรญญานนท

11. นางสาวคชชาตา เจรญวงศ

12. นางสาววรวรรณ หนงดานจาก

13. นางสาวเปยทพย แกวพวง

14. นางสาวธนกร เพชรเศรษฐ

96 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

97คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป

ภาคผนวก

ตวอยางกจกรรมแบงกลม กจกรรมท 1 แบงกลมงายๆ โดยวธนบเลข โดยใหสมาชกกลมนบเลข 1,2,3,.........จนเทากบ

จำนวนกลมทตองการแบง

ใหสมาชกทนบเลขเหมอนกนรวมกลมกน เชน คนทนบเลข 1 รวมกลมกน คน

ทนบเลข 2 รวมกลมกน ฯลฯ

กจกรรมท 2 ใชกจกรรมชอ “ลมเพลมพด”

วทยากรกำหนดจำนวนกลมทตองการ

กำหนดเกณฑวาจะเรยกสมาชกกลมเปาหมายใด เชน คนตดกบ/โบ, คนทนง

กางเกง/กระโปรง, คนทใสแหวน/ตมห/สรอยฯ แลวพดกบสมาชกกลมวา

“ลมเพลมพด พดคนตดกบมารวมกน” ถาจำนวนคนเกนกใชวธคดออกตาม

ความเหมาะสม ทำจนกวาจะไดกลมครบตามทกำหนด

กจกรรมท 3 ใชกจกรรมชอ “ผงแตกรง”

วทยากรอธบายลกษณะของรงผงวาตองประกอบดวย คนทำลกษณะเปนรง

2 คน และคนเปนผง 1 คน

คำสงทใช

1. ผงเปลยนรง คนเปนผงตองวงเปลยนรง

2. รงเปลยนผง คนเปนรงตองวงเปลยน

3. ผงแตกรง ทงผงทงรงตองเปลยนทงหมด

4. วทยากรสงใหผเขารบการอบรมปฏบตตามขอ 1-3 หรอสลบขอใดกอนกได

5. เมอตองการจดกลมตามทตองการใหสงใหมองคประกอบของรงและผงทม

จำนวนคนเทากบจำนวนสมาชกกลมทตองการ เชน ถาตองการแบงกลมให

มสมาชกกลม 7 คนใหสง 1 รง ผง 5 ตว หรอ 2 รงผง 3 ตว

98 คมอการจดกจกรรมสำหรบพอแมเดกอาย 0 – 5 ป