CONFIDENTIAL

QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐỐI VỚI CÔNG TY UPCOM

QUAN ĐIỂM CỦA NHÀ ĐẦU TƯ TỔ CHỨC

Bà Nguyễn Hoài Thu ____________________________

Giám đốc điều hànhVinaCapital

Quản trị công ty là gì?

• Một phần của bộ tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị công ty), gắn liền với nhiệm vụ

chính của nhà đầu tư tổ chức : đánh giá và lựa chọn các khoản đầu tư tốt

• Quản trị công ty (QTCT) đặc biệt quan trọng trong các thị trường cận biên bởi vì nó có thể tạo ra

hoặc phá vỡ một công ty.

– Một công ty có QTCT tốt có thể giao dịch với giá cao hơn so với các công ty cùng ngành trong khi

một công ty có CG kém có xu hướng giao dịch với mức định giá thấp hơn và có chi phí vốn cao hơn

– Một công ty có ban điều hành không liên kết với các cổ đông có thể chứng kiến phần lớn lợi nhuận

của công ty bị rò rỉ cho các doanh nghiệp “sân sau” của ban điều hành

• Chúng tôi đánh giá QTCT của một doanh nghiệp như thế nào?

– Hội đồng quản trị: cách họ nhận trách nhiệm ủy thác từ cổ đông, số lượng thành viên độc lập, mức

thù lao

– Ban kiểm soát: trình độ của các thành viên, trách nhiệm, quy trình, tính độc lập trong việc thực hiện

vai trò giám sát của mình, báo cáo với HĐQT

– Ban điều hành: thù lao, liên kết lợi ích, mối quan hệ làm việc với HĐQT

– Cơ chế báo cáo: Ban kiểm soát báo cáo cho HĐQT, HĐQT báo cáo với các cổ đông

– Quyền lợi của cổ đông: bảo vệ cổ đông thiểu số, tổ chức ĐHĐCĐ thường niên, chính sách cổ tức,

công bố giao dịch của các bên liên quan

– Công khai và minh bạch: kiểm toán viên nội bộ, ủy ban quản lý rủi ro, kiểm toán độc lập, chuẩn mực

kế toán, công bố báo cáo tài chính và công bố thông tin quan trọng kịp thời, quan hệ nhà đầu tư

2

Điểm tin thị trường: Sàn UpCom vs Sàn GDCK chính

3

29 Tháng 11, 2019 HOSE HNX UpCom Tổng cộng

Số cổ phiếu 377 363 862 1,602

Lợi nhuận 8.7% -1.7% 5.3%

Vốn hóa (tỷ USD) 142.6 7.9 40.8 191.3

P/E (x) (TTM) 15.9 7.4 8.4 13.9

P/B (x) 2.3 0.9 0.8 1.9

ROE (%) 14.7 12.0 9.2 13.4

Thanh khoản hàng ngày (triệu USD) 125.2 14.8 9.4 149.4

% của vốn hóa thị trường 0.1% 0.2% 0.02% 0.1%

Sở hữu nước ngoài 24.9% 16.4% 4.3% 20.2%

Sở hữu nhà nước 29.9% 9.5% 60.5% 35.6%

Tỷ lệ Free-float 32.5% 71.5% 15.2% 30.4%

Nguồn: Bloomberg, Fiinpro

Sức tăng trưởng quy mô nhanh của sàn UpCom…

4Nguồn: Bloomberg

Tại ngày 29 tháng 11, 2019

26.79 30.3121.57

32.5539.95

46.08 50.99

65.52

115.12123.89

142.63

6.767.31

4.14

4.27

5.08

6.426.62

6.73

9.82

8.29

7.87

0.230.74

1.07

1.37

1.22

1.73

2.69

4.75

29.64

40.21

40.83

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

USD

ngh

ìntỷ

HOSE HNX UPCOM

…là do các công ty ồ ạt lên sàn sau khi có quy định mới năm 2014

5Nguồn: Fiinpro

1,460 companies listed in the last 10 years

Số công ty

56

116

3816 12 19

4426 33

237

35

83

23

9 914

32

1522

11

9

15

58

36

10 420

71152

268

119

55

0

50

100

150

200

250

300

350

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

HOSE HNX UPCOM

1,460 Công ty niêm yết trong 10 năm qua

TOP 5 Công ty UpCom xét theo vốn hóa thị trường

Nguồn: Bloomberg 6

MSR MSR

ACV

ACV

ACVACV

HVN

MCH

MCH

MCH

VEA

VEA

VEA

BSR

GVR

GVR

VGI

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 11M2019

USD

bn

UpCom

7

Phân loại theo quy mô Phân loại theo ngành

604.0

168.4

98.5

55.5 17.6

> VND10trn 2 - 10trn 0.5 - 2trn 0.1 - 0.5trn <0.1trn

Vốn thị trường

278.2

95.1

9376.3

72.1

66.2

51

46

43.7

39.5

82.8

Industrial Goods & Services Food & Beverage

Telecommunications Utilities

Real Estate Chemicals

Construction & Materials Basic Resources

Banks Oil & Gas

Other

Vốn thị trường

Số công ty

Hàng hóa và Dịch vụ công nghiệp

Viễn thông

Bất động sản

Vật liệu xây dựng

Ngân hàng

Khác

Thực phẩm, nước giải khát

Tiện ích

Hóa học

Cung cấp tài nguyên

Dầu và khí

Số công ty

Nguồn: Fiinpro

20 công ty lớn nhất

8

STT

.Mã Lĩnh vực

Vốn hóa thị

trường.

(nghìn tỷ VND)

P/E Cổ đông lớnTỷ lệ Free

float

Tên % Sở hữu

1 ACV Hàng không 162,330.1 28.4 - Bộ Giao thông Vận tải 95.4% 4.6%

2 VGI Viễn thông di động 81,078.0 n.a - Tập đoàn VIETTEL 99.0% 1.3%

3 VEA Máy công nghiệp 62,363.2 8.9 - MOIT 88.5% 15.0%

- Công ty TNHH Thương mại và Đầu Tư Hoa An 6.0%

4 GVR Cao su 54,500.0 21.0 - Nhà nước 96.8% 3.2%

5 MCH Nguyên liệu thực phẩm 49,554.1 14.6 - Công ty Masan Consumer Holdings 95.1% 10.0%

- Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan 81.5%

6 BSR Khai thác và sản xuất 29,126.1 8.1 - Tập đoàn Dầu Khí Việt Nam 92.1% 7.8%

7 BCM Phát triển BĐS công nghiệp 28,383.8 13.4 - Hội đồng Nhân dân tỉnh Bình Dương 51.0% 2.4%

8 VEF Y tế 20,111.4 617.3 - Công ty Cổ phần VinGroup 83.3% 10.0%

- Bộ Văn hóa, Du lịch và Thể thao 10.0%

9 MVN Vận tải đường thủy nội địa 17,417.1 n.a - Nhà nước 99.4% 0.4%

10 VIB Ngân hàng thương mại 15,894.8 5.4 - Ngân hàng Commonwealth of Australia (CBA) 20.0% 70.0%

VIB- Công ty CP Thương mại đầu tư và Mạng lưới toàn

cầu14.9%

VIB - Đặng Khắc Vỹ 5.2%

Nguồn: Fiinpro, Bloombergs

The mighty top 20 (cont’d)STT. Mã Lĩnh vực

Vốn hóa thị

trường.

(nghìn tỷ VND)

P/E Cổ đông lớnTỷ lệ Free

float

Tên % Sở hữu

11 MSR Khai khoáng 14,505.2 21.9 - Tập đoàn Masan Horizon 96.0% 10.0%

VIB- Công ty CP Thương mại đầu tư và Mạng lưới toàn

cầu14.9%

VIB - Đặng Khắc Vỹ 5.2%

12 SDI Phát triển BĐS nhà ở 13,498.4 19.3 - Công ty CP VinGroup 89.5% 10.0%

13 BAB Ngân hang Thương mại 11,700.0 17.2 n.a 0.0% 95.0%

14 DNH Conventional Electricity 11,193.6 8.7 - Tổng công ty phát điện 1 99.9% 0.1%

15 FOXFixed Line

Telecommunications11,193.4 11.9 - Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước 50.2% 3.9%

FOX - Tập đoàn FPT 45.7%

16 PGV Ngành Điện 10,565.9 n.a - Công ty điện Việt Nam 99.2% 0.7%

17 QNS Ngành Đường 10,543.6 7.1 - Công ty TNHH MTV Thanh Phat Trading 15.8% 80.0%

QNS - Quỹ VinaCapital Vietnam Opportunity 6.4%

QNS - Võ Thành Đàng 5.3%

QNS - Công ty Foremost Worldwide Limited 5.2%

18 OIL Khai thác và Sản xuất 9,658.7 25.5 - Tập đoàn Dầu khí Việt Nam 80.5% 19.4%

- Công ty SK Energy 5.2%

19 SQC Khai khoáng 8,798.5 n.a - Đặng Thành Tâm 41.0% 35.0%

SQC - Nguyễn Sơn 7.0%

SQC - Nguyễn Thi Kim Xuan 6.4%

SQC - Tổng Công ty Phát Triển Đô Thị Kinh Bac 6.3%

SQC - Tập đoàn Công nghệ Viễn thông Sài Gòn 5.2%

20 VIF Lâm nghiệp 7,665.0 9.5 - CMSC 51.0% 10.0%

Nguồn: Fiinpro, Bloombergs 9

Hoàn toàn là ẩn số (i.e. Những công ty rất nhỏ)

STT. Mã Tên công ty Lĩnh vựcVốn hóa thị

trườngP/E

1 X77 Công ty CP Thành An 77 n.a 0.4 n.a

2 CTN Công ty CP Xây dựng Công trình ngầm - VINAVICO Xây dựng & Kỹ thuật 1.0 n.a

3 S12 Công ty CP Sông Đà 12 Xây dựng & Kỹ thuật 1.0 n.a

4 SD8 Công ty CP Sông Đà 12 n.a 1.4 n.a

5 TVG CTCP Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Giao thông Vận tải n.a 1.6 (0.1)

6 HFX CTCP Xuất Nhập Khẩu Sản Xuất Thanh Hà n.a 1.8 n.a

7 V15 Công ty CP Vinaconex 15 Joint Stock Company Xây dựng & Kỹ thuật 2.0 n.a

8 PTO CTCP Dịch vụ - Xây dựng Công trình Bưu Điện n.a 2.2 0.1

9 GTC CTCP Trà Rồng Vàng n.a 2.2 n.a

10 B82 CTCP Số 482 Xây dựng & Kỹ thuật 2.4 10.0

11 KHL Công ty Cổ phần Khoáng sản và Vật liệu Xây dựng Hưng Long Vật liệu xây dựng 2.4 n.a

12 V11 Công ty CP Xây dựng VInaconex n.a 2.5 n.a

13 I10 Công ty CP Xây dựng Số 10 - IDICO n.a 2.8 n.a

14 VC5 Công ty CP Xây dựng Số 5 Xây dựng & Kỹ thuật 3.0 n.a

15 FBA Tập đoàn Quốc tế FBA n.a 3.1 n.a

16 ATA Tập đoàn NTACO Sản phẩm thực phẩm 3.6 n.a

17 LM3Công ty CP Xây dựng VInaconex

Công ty CP Lilama 3Xây dựng & Kỹ thuật 3.6 n.a

18 VPC Công ty CP Phát triển và Đầu tư Năng lượng Việt Nam Các nhà sản xuất điện tái tạo 3.9 n.a

19 VKP Công ty CP Nhựa Viky n.a 4.0 n.a

20 CDH Công ty cổ phần CTCC và DVDL Hải Phòng n.a 4.2 0.6

Nguồn: Fiinpro, Bloombergs10

Tại sao chỉ số UpCom kém hơn chỉ số của sànHNX và HSX

11Nguồn: Bloomberg

-30

20

70

120

170

220

2009 2011 2013 2015 2017 2019

HOSE HNX UPCOM

+63.2%

-50.1%

-57.3%

12

Có phải quản trị công ty là một trong những lý

do cho sự kém hiệu quả?

• Quyền sở hữu và tỷ lệ free float

– Sở hữu tập trung trong nhiều công ty lớn → bảo vệ cổ đông thiểu số?

– Sở hữu chéo phức tạp /sử dụng mô hình người đại diện → khó thấy ai thực sự sở hữu

– Xung đột lợi ích/ Người chủ – Vấn đề đại diện

• Ban điều hành của các DNNN không sở hữu nhiều cổ phần hoặc có quyền kiểm soát kế hoạch kinh

doanh

• Công bố thông tin

– Chất lượng công bố thông thường không tốt bằng sàn HOSE

– Một số công ty công bố những thông tin nhỏ giọt (bản cáo bạch IPO hoặc tài liệu cung cấp

nợ, báo cáo tài chính mà không có thuyết minh, Tài liệu họp ĐHĐCĐ, v.v.)

• Quan hệ cổ đông/ Tiếp cận Ban điều hành

– Khó để gặp Ban điều hành của doanh nghiệp Nhà nước

– Nhiều công ty không có ban quan hệ cổ đông

• Thành phần Hội đồng Quản trị

– Không đủ thành viên độc lập

13

Một số ví dụ tốt

• Họ đã làm gì đúng?

– Quan hệ nhà đầu tư và công bố thông tin hiệu quả cho các cổ đông

– Công bố kết quả hàng quý

– Có thành viên Hội đồng Quản trị độc lập (1/7)

80

90

100

110

120

130

140

150

160

170

Jan/19 Feb/19 Mar/19 Apr/19 May/19 Jun/19 Jul/19 Aug/19 Sep/19 Oct/19 Nov/19

Giá cổ phiếu vượt trội

VIB VTP UpCom VNIndex

Nguồn: Bloomberg

14

Khuyến nghị

• HNX tổ chức đào tạo các công ty UpCom companies về bộ tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội

và Quản trị công ty),

– Khuyến khích các công ty không chỉ tuân thủ các quy định về QTCT, mà là tìm cách thực

hiện theo thông lệ tốt nhất

– Giải thích lợi ích của QTCT tốt cho các công ty về sức khỏe tài chính, tiếp cận thị trường

vốn, chi phí vốn, danh tiếng, v.v.

• Phân tách nhiệm vụ giữa HĐQT và Ban điều hành (trường hợp CEO kiêm Chủ tịch HĐQT)

• Yêu cầu các công ty phải có thành viên Hội đồng Quản trị độc lập / không điều hành

• Khuyến khích các công ty thiết lập bộ phận Quan hệ Cổ đông để cung cấp cho các cổ đông

thông tin kịp thời và đầy đủ

• Yêu cầu các công ty công bố các tài liệu quan trọng trên trang web công ty: điều lệ, báo cáo tài

chính được kiểm toán, báo cáo thường niên, kết quả tài chính hàng quý, báo cáo của ban điều

hành, kiểm toán độc lập, các giao dịch cổ phiếu của các bên liên quan, v.v.

• Nâng cao chất lượng ĐHĐCĐ

– Tạo điều kiện, thêm thời gian để cổ đông chất vấn trong cuộc họp

– Bỏ phiếu điện tử để tiết kiệm thời gian

• HNX cung cấp một cổng thông tin cho các cổ đông để đánh giá các công ty theo tiêu chuẩn

QTCT và kết quả được công bố

Miễn trừ trách nhiệm

Thông tin trong tài liệu này đã được Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ VinaCapital (Công ty ") cung cấp và có thể cập nhật, hoàn thành,

sửa đổi, xác minh và sửa đổi thêm mà không cần thông báo trước.

Thông tin trong tài liệu này chưa được phê duyệt bởi bất kỳ cơ quan niêm yết hoặc cơ quan quản lý đầu tư nào. Thông tin không cấu

thành hoặc tạo thành một phần của bất kỳ đề nghị bán hoặc chào mời bất kỳ đề nghị mua hoặc đăng ký bất kỳ chứng khoán nào cũng

như tất cả hoặc bất kỳ phần nào trong số đó tạo thành cơ sở hoặc được dựa vào liên quan đến, hoặc hành động như bất kỳ sự thúc

đẩy nào để tham gia, bất kỳ hợp đồng hoặc cam kết nào.

Không có cam kết, đại diện, bảo hành hoặc bảo đảm khác, rõ ràng hay ngụ ý, được thực hiện hoặc đưa ra bởi hoặc nhân danh Công

ty hoặc bất kỳ giám đốc, cán bộ, đối tác, nhân viên, đại lý hoặc cố vấn hoặc bất kỳ người nào khác về tính chính xác hoặc hoàn chỉnh

về thông tin hoặc ý kiến trong tài liệu này và không có trách nhiệm hoặc trách nhiệm pháp lý nào được chấp nhận bởi bất kỳ thông tin

hoặc ý kiến nào như vậy hoặc cho bất kỳ lỗi, thiếu sót, sai sót, sơ suất hoặc bất kỳ thông tin liên lạc nào khác được viết hoặc bằng

cách khác.

Thông tin trong tài liệu này không được sao chép, phân phối lại hoặc chuyển cho bất kỳ người nào khác hoặc được công bố toàn bộ

hoặc một phần cho bất kỳ mục đích nào. Bằng cách chấp nhận nhận tài liệu này, bạn đồng ý bị ràng buộc bởi các giới hạn và hạn chế

được nêu ở trên.

Các trang này cũng như bất kỳ bản sao nào của tài liệu này đều không thể bị lấy hoặc chuyển vào hoặc phân phối trong bất kỳ khu

vực tài phán nào mà việc phân phối tài liệu đó sẽ bị cấm theo luật pháp chứng khoán áp dụng. Bất kỳ sự không tuân thủ hạn chế này

có thể cấu thành vi phạm luật chứng khoán quốc gia.

16

VinaCapitalTầng 17, Tòa nhà Sunwah115 Nguyễn HuệQuận 1Thành phố Hồ Chí Minh

Việt Nam

www.vinacapital.com

TP. Hồ Chí Minh Hà Nội Đà Nẵng Singapore

Thu Nguyen, CFA

Trưởng Bộ phận Đầu tưThu.Hoai.Nguyen@vinacapital.com+84 28 3821 9930

Chi tiết liên hệ