Upload
mary-luz
View
232
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
quillacollo provincia de cochabamba bolivia
Citation preview
Licenciada:
Gladys Marquez
Estudiantes:
Mariela Zambrana Urquidi
Semestre:
Cuarto D 1
Gestión
2015
Quillacollo llaqtamanta, ñawpa kawsayniymanta
Quilllacollo llaqtaqa, ancha ñawpamantaña kasqa, chayrayku mana sumaqta yachakunchu
maymantachus chay sutin chayamun; tapurispa tapurispa ñawpa runakunaman,
Quillacollo llaqtamanta, ñawpa kawsayniymanta
p”anqakunatawan ñawirispari juk p”anqata tarini chaytaq sutikun: “ Urqupiña una luz de
esperanza” chay raphikunanpi jinamanta nichkan :
“juk runakuna ninku chay sutiqa jamun aymara simimanta q”ella = uschpa, qollu= qollu, chayrayku sutinqa kasqa “Quillacollo” ; waq runakunari qhichwa simimanta chayamun quillacolloqpata sutin
Ninku Quillacollo = quillaq qhawakunanpaq (espejo de la luna). Chantapis tiyallantaq waq runakuna nisqanta quillacolloqa sutin chayamun imaqtinchus sayarikurqa uschpa qullu patanpi”Ramos, 25 (2009)
Chay tatakura Alfredo ramos nisqanmanta mana sumaqta yachakunchu maymantachus
riqhurimun chay Quillacollo sutiqa.
Jinamanta manacha sumaqmantachu yachakusunman maymantachus Quillacollo sutiqa
rikhurimurqa, chantaqa sumaqmanta parlasunman imaynatachus Quillacollo llaqtaqa ñawpa
pachapi karqa. Quillacollo qallarikurqa jutch”uy llaqtakunajinalla, chaypi tiyakuq kanku
aymara runakuna, qhipanpitaq inkaq qhichwaq runakuna ima, chayta yachayku imaqtinchus
thaymispa thaymispa wasikunata ruwanankupaq chuwakunata, kirukunata, tullukunatawan
ima quillacollinusqa tarirqanku (Juk T”ipanchay).
Aschka watakuna kawsayninpi chay llaqtaqa jatunyaspa jatunyaspa ñawaqpaqman purirqa,
chayrayqu 1960 watapaq jatun llaqtaña karqa, wawakunasninqa pataman uqharispa
llank”arqanqu jinamanta: (iskay t”ipanchay)
Kunan pachapi jinamanta Quillacollo llaqtaqa jatunyapun rikhuriychik qamkuna
(Kimsa t”ipanchay)
Ajinamanta quillacollo llajtaqa kunan ñaqaqman lluqsisan imaqtinchus tukuy imamanta
llank”arinku:
a) uywakunamanta
kaypi parlarisunman imaynamantachus Quillacollo runakunaqa llank”anku uywakunata
uywaspa, wakakunata, uwijakunata, kawallukunata, j”uchikuna, pilikuna,
quwikunata,wallpakunatawan ima mikhuchispa kawsachinku. Chaywanri ñak”akuspa
paykuna mikhukunku, wakintaq, llank”achinku, wakintataq ranqhaykunqu (tawa t”ipanchay )
b) jallp”a llank”ayniy
kaypi parlarisunman imaynamantachus Quillacollo runakunaqa llank”anku jallp”ata,
sarakunata, papakunta, chuqllukunata ima puquchinku. Chaytapis mikhukapunku wakintataq
ranqhapunku.
Phisqa t”ipanchay agriculatura
(Pshisqa t”ipaychay)
c) ranqhayninmanta
Quillacollo llaqta uqhupiqa mana uywakunata, nitaq jallp”a llankayta atikunchu, chayrayku
jaqaypiqa tukuy layamanta ranqhakun , chayrayku yupaychasunman jimanta:
-P”achakuna
-mikhunakuna
-t”ikunata
-misk”i
-electrodomesticos nisqa
-llank”anapaq herramientas nisqa
(Suqta t”ipanchay)
Jinamanta Quillacollo p”unchaymanta p”unchaymanta llank”anllaspapuni purín ñawpaqman,
jinapis kay llaqtaqa juk juatun raymiyuq, kaytaq sutikun urqupina raymi.
Chaypiqa kimsa p”unchaypi raymirikuspa, kusirikuspa, tusurikuspa, takirikuspa ima
Quillacollo llaqtamasisqa sumaqmanta kawsakunku. Kay raymipiri urqupiña mama virginman
mañakuspa kanku, jimanatataq paralarisun imaynatataq kay raymi:
a) entrada autóctona nisqa:
-kaypi tususpa takispa ima kanku tukuy laya qutus, tarkiada, musiñada, pukllay,
sikuri, lichiwayu ima.( qanchis t”ipanchay)
b) entrada folklorica nisqa:
- kaypi tususpa takispa ima kanku tukuy laya qutus, caporales, tinkus, tobas, morenada,
cuecas, valluneada, antawara, diabla, chacarera ima. (Pusaq t”ipaychay)
c) calvario p”unchay:
-kay p”unchaypi Quillacollo runakunaqa, waq llaqtamasikunapis Quta urquman purispa
virginman mañakuq rinku. Kaypitaq rumista takaspa takaspa urkhunku chantaqa
ch”allaykuytawan chay rumikunata wasinman apakapunku, chay runi qullqi nispa
umallarikuspa ripunku. Watapaqri chay rumikunata watiqmanta quta urquman
kutichinpunku.
(qhiskun t”ipanchay)
Tukuchinapaq nisunman jinamanta, Quillacollo llaqtaqa manchay sumaq kawsakunaq
imaqtinchis tukuyimakuna tiyan kawsanapaq, mana jutch”uy llaqtachu, manapis nitaq
k”uñichu nitaq chirichu kawsanapaq chayrayku nuqaqa ancha kusisqa kasani, imaqtinchis kay
llaqtapi paqarikurqani.
T”IPANCHAY
Juk T”ipanchay
ñawpa quillacollo llaqta
Iskay t”ipanchay
Calle héroes del chaco nisqa ñawpaqpi
Kimsa t”ipanchay
Calle héroes del chaco nisqa kunanpi
Tawa t”ipamchay
Phisqa t”ipanchay
Suqta t”ipanchay
Qanchis t”ipanchay
Pusaq t”ipanchay
Qhiskun t”ipanchay
Quillaqullu iglisiaqa ñawpaqpi Quillaqullu iglisiaqa kunan
Plaza Bolívar ñawpaqpi Plaza Bolívar kunan
EL DIABLO QUE POSEE A LAS MUJERES VIRGENES
Cierto tiempo en medio de cerros había un pueblo lejano, llamado Patiño cerca a kami
provincia independencia situada en Cochabamba, había pocos habitantes donde la gente
era conservadora y humilde ellos se dedicaban a la siembra y cosecha de productos
agrícolas también a la crianza de animales en un casa cerca una mina vivía una familia que
solo tenían una hija joven hermosa y virgen , debido a la pobreza sus padres se dedicaban
al trabajo todo el día y parte de la noche, una ocasión cuando la joven se quedo sola en su
cuarto el diablo se metió a los sueños de la joven queriendo poseerla , la muchacha daba
gritos de auxilio hasta que alguien entraba e interrumpía el sueño, esto ocurría cuando la
joven estaba sola en casa y los sueños la atormentaban ella no quería contarles a sus
padres, hasta que en una ocasión el sueño fue casi real, ella asustada le comento a su
madre, ella de inmediato comunico a su esposo y ambos hicieron humear insencio y copal
en el cuarto de la joven, también pusieron una biblia en la cabecera de la cama de la
muchacha, de esta manera ahuyentaron al diablo para que no se acercara más a su joven
hija porque ellos sabían que hace muchos años el diablo había poseído a muchas jóvenes
vírgenes y ellas habían enloquecido por los sueños atemorizantes que les causaba el diablo
es de esta manera que ellos procedieron inclusive de irse del pueblo porque no querían que
le ocurriese nada a su joven hija.