4
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev aprelin 30-da Yunanıstan Respublikasının xarici işlər naziri Dimitrios Avramopoulosun başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul etmişdir. Görüşdə ölkələrimiz arasında əlaqələrin müxtəlif istiqamətlərdə, o cümlədən siyasi, iqtisadi, enerji, ticarət, turizm sahələrində inkişaf etdirilməsi, həmçinin Avropa İttifaqı və NATO çərçivəsində əməkdaşlıq məsələləri ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılmışdır. * * * Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev aprelin 30-da Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyasının Baş direktoru və baş icraçı direktoru Toni Tayleri qəbul etmişdir. İqtisadiyyatın sürətli inkişafında aviasiya nəqliyyatının rolunu qeyd edən Toni Tayler dünyada bu sahənin tərəqqisinin vacibliyini bildirdi. O, Azərbaycanda dövlətin aviasiya nəqliyyatının inkişafına göstərdiyi diqqəti yüksək dəyərləndirdi. Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda aviasiya nəqliyyatına dövlətin daim qayğı göstərdiyini vurğuladı. Son illər dövlət vəsaiti hesabına ölkəmizin müxtəlif regionlarında müasir hava limanlarının inşa olunduğunu və yeni təyyarələrin alındığını qeyd edən dövlətimizin başçısı ölkənin biznes, turizm imkanlarının artırılmasında aviasiya nəqliyyatının önəmini vurğuladı. Görüşdə Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası ilə “Azərbaycan Hava Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsi, aviasiya nəqliyyatı sahəsində yeni tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması ilə bağlı məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparıldı. Rəsmi xronika Ø ß Ã Ð Doğma, canım-varlığım qədər sevdiyim Azərbaycanım mənim qibləgahımdır Təsisçi: Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi və Nazirlər Kabineti www.serqqapisi.az Qiyməti 20 qəpik Gündəlik ictimai-siyasi qəzet qapısı Qəzet 1921-ci ildən çıxır Sayı: 78 (20.732) 1 may 2013-cü il, çərşənbə Xəbər verdiyimiz kimi, İsrailin Azərbaycandakı fövqəladə və sə- lahiyyətli səfiri Rafael Harpaz muxtar respublikamıza ikigünlük səfərə gəlib. Səfər çərçivəsində israilli diplomat Naxçvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri və bir sıra hökumət rəsmiləri ilə görüşlər keçirib. Həmçinin Nax- çıvanın tarixi yerləri, mədəniyyət, səhiyyə və sənaye müəssisələri, Naxçıvan Dövlət Universiteti ilə tanış olub. Dünən isə İsrailin ölkəmizdəki səfiri muxtar respublikada fəaliyyət göstərən kütləvi informasiya vasi- tələrinin nümayəndələri ilə görüşüb və onların suallarını cavablandırıb. Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı İdarəsində keçi- rilən görüşdə səfir səfərin məqsədi, keçirdiyi görüşlər haqqında məlumat verib. Rafael Harpaz iki ölkə ara- sında əlaqələrin inkişafının ümum- milli lider Heydər Əliyevin Prezi- dentliyi dövründən başladığını və bu gün Prezident İlham Əliyev tə- rəfindən uğurla davam etdirildiyini deyib. İsrailli diplomat azərbaycan- lılarla yəhudilər arasında ta- rixi əlaqələrdən də danışıb. Vurğulanıb ki, Azərbaycanda yəhudi icması tarixən firavan və təhlükəsiz şəraitdə yaşa- yıb. Elə bu səbəbdən də Azər- baycan İsrail üçün tolerantlıq nümunəsidir. 22 yaşlı Azər- baycan Respublikası ilə 65 yaşlı İsrail dövlətinin inki- şafını müqayisə edən israilli diplomat ölkəsinin ilk 22 ildə bu qədər uğur əldə etmədiyini də diq- qətə çatdırıb. İsrail səfiri qeyd edib ki, Naxçı- vana ikigünlük səfər onda böyük təəssürat yaradıb. Səfir Naxçıvana səfəri çərçivəsində keçirilən görüşlər zamanı kənd təsərrüfatı, tibb, rabitə və informasiya texnologiyaları, su və su texnologiyaları sahələrində əməkdaşlıq imkanlarının müzakirə olunduğunu bildirib. Qeyd olunub ki, artıq bir neçə layihə və proqramlar Azərbaycanda həyata keçirilir. Biz bu layihələrin Naxçıvanda həyata keçirilmə imkanları haqqında dü- şünürük. Rafael Harpaz İsrailin Azər- baycanın ərazi bütövlüyünü birmə- nalı şəkildə dəstəklədiyini deyib və Naxçıvanın blokada vəziyyətində olmasına baxmayaraq, sürətli inki- şafının şahidi olduğunu qeyd edib: “İnkişafı görürük və biz sizin əldə etdiklərinizin şahidi olduqca bilirik ki, gələcəkdə nələr olacaq”. Naxçıvanın ciddi turizm imkan- larının olduğunu söyləyən səfir bu barədə təbliğat aparılmasının vacib- liyini vurğulayıb. Azərbaycan döv- lətinin əsas məqsədlərindən birinin qeyri-neft sektorunun inkişafı oldu- ğunu deyən Rafael Harpaz ölkəsinin bu sahədə Azərbaycanla əməkdaş- lıqda maraqlı olduğunu deyib. Səfir Naxçıvanla təhsil sahəsində əlaqələrin inkişaf perspektivləri haq- qında da danışıb. - Elnur KƏLBİZADƏ Rafael Harpaz: Naxçıvan blokada vəziyyətində olmasına baxmayaraq, sürətlə inkişaf edir Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi münasibətilə muxtar respublikamızda silsilə tədbirlər təşkil edilir, belə tədbirlərdə dahi rəhbərin həyat yolu, ictimai-siyasi fəaliyyətinə nəzər salınır. Ümummilli liderimizin 90 illik yubileyi münasibətilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Na- zirliyində keçirilən tədbir də ulu öndərimizə sonsuz və dərin ehtiramın ifadəsi idi. Əvvəlcə tədbir iştirakçıları Heydər Əliyev Muzeyində dahi öndərin mənalı həyatını və siyasi fəaliyyətini əks etdirən eksponatlara baxıblar. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyində davam etdirilən tədbiri giriş sözü ilə ədliyyə naziri, II dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri Suliddin Əliyev açaraq ulu öndərin nəsillərə örnək olan şərəfli ömür yolundan, milli dövlətçilik tarixi- mizdəki misilsiz xidmətlərindən da- nışıb, dahi şəxsiy- yətin ölkəmizin si- yasi və iqtisadi tə- rəqqisində, ictimai həyatımızın bütün sahələrində müs- təsna rolunu qeyd edib, milli ma- raqları daim hər şeydən üstün tutan ulu öndər Heydər Əliyevin əziz xa- tirəsinin xalqımızın yaddaşında əbədi yaşayacağını bildirib. Qeyd olunub ki, Sovetlər Birliyi dövründə böyük öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan rəhbərliyinə gəlişi ilə ədliyyə sistemi də inkişaf edib, milli kadr hazırlığına xüsusi diqqət yetirilib, Ədliyyə Na- zirliyinin fəaliyyəti bərpa olunub, ədalət mühakiməsinin səmərəliliyinin artırılması üzrə ardıcıl tədbirlər gö- rülüb. Müstəqillik illərində ümum- milli liderimizin qayğısı və böyük etimadı ilə ilbəil inkişaf edən Azər- baycan ədliyyəsinin fəaliyyəti bey- nəlxalq standartlara uyğunlaşdırılıb, yeni məhkəmə və hüquq sistemi bərqərar olunub. Bildirilib ki, bu gün Heydər Əliyev milli dövlətçilik ideyalarının uğurla həyata keçirilməsi, genişmiqyaslı qu- ruculuq işləri, uğurlu xarici siyasət respublikamızı regionun lider döv- lətinə çevirib, Azərbaycan dünyada analoqu olmayan iqtisadi inkişaf sü- rətinə nail olub. Ədliyyə orqanlarının fəaliyyətinin, ədalət mühakiməsinin səmərəliliyinin artırılması ilə bağlı həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində Azərbaycan ədliyyəsi də öz inkişafının yeni, müasir mərhələsinə qədəm qo- yub. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin 24 avqust 2002-ci il tarixli Fərmanı ilə muxtar respublika Əd- liyyə Nazirliyinin səlahiyyətləri ar- tırılıb. Bu fərmanın muxtar respub- likada ədliyyə sisteminin inkişafında müstəsna tarixi əhəmiyyəti olub. Sonra nazirliyin əməkdaşlarından Elnur İsmayılov, Niyaməddin Əliyev, Həbibə Talıbova, Rafiq Cəfərov çıxış ediblər. Çıxışlarda qeyd olunub ki, dövlətçiliyimizin inkişafında ümummilli liderimizin fədakar əmə- yini özlərinə örnək bilən ədliyyə iş- çiləri göstərilən etimadı doğruldacaq, üzərlərinə düşən mühüm vəzifələri bundan sonra da vicdanla icra edə- cək, ədliyyə işçisi adını daim uca tutaraq ölkəmizin tərəqqisi üçün əl- lərindən gələni əsirgəməyəcəklər. - S.HÜSEYNOV Ədliyyə Nazirliyində ulu öndərimiz Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi qeyd edilib Dünən Naxçıvan Şəhər Mə- dəniyyət və Turizm Şöbəsinin təşkilatçılığı ilə ulu öndər Heydər Əliyevin 90 illik yu- bileyinə həsr olunmuş “Za- manın dahisi – ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbay- can mədəniyyətinin hamisi- dir” mövzusunda tədbir keçirilmişdir. Tədbiri Naxçıvan Şəhər Mədə- niyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri, Azərbaycan Respublikasının əmək- dar mədəniyyət işçisi İmamqulu Əhmədov açmış, Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin şöbə müdiri İsmayıl Gülməmmədovun “Zamanın dahisi – ümummilli lider Heydər Əliyev”, Naxçıvan şəhərindəki 2 nömrəli Uşaq Musiqi Məktəbinin direktoru, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Natəvan Qədim- ovanın “Heydər Əliyev və Azər- baycan mədəniyyəti” mövzularında məruzələri dinlənilmişdir. Bildirilmişdir ki, görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının milli mədəniyyətinə, onun tarixi qaynaqlarına həmişə böyük diqqətlə yanaşmışdır. Respublikaya rəhbərlik etdiyi dövrdə ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycanın mu- siqi, balet, teatr, kino sahəsində uğurlar qazanması üçün bütün qüv- vəsini sərf etmişdir. 1969-cu ilədək Azərbaycan Respublikasının Mə- dəniyyət Nazirliyi sistemində cəmi 12 teatr, 5 konsert təşkilatı, 2312 kitabxana, 1535 klub müəssisəsi, 17 mədəniyyət və istirahət parkı, 29 muzey, 75 uşaq musiqi, incə- sənət və bədii sənətkarlıq məktəbi olduğu halda, artıq 2003-cü ildə respublikamızda 27 professional teatr, 50 xalq və özəl teatr, 13 kon- sert təşkilatı, 3275 klub müəssisəsi, 4313 kitabxana, 58 mədəniyyət və istirahət parkı, 140 muzey, 30 döv- lət rəsm qalereyası, 2 bədii sərgi salonu, 300 uşaq musiqi, incəsənət və bədii sənətkarlıq məktəbi fəa- liyyət göstərirdi. Qeyd olunmuşdur ki, Azərbay- can Respublikasında mədəniyyət obyektlərinin qorunub saxlanılma- sını və inkişafını, mədəniyyət sis- teminin demokratik əsaslarla təşkili və idarə olunmasını, bu sahədə fəaliyyətin hüquqi əsaslarını, şifahi xalq yaradıcılığını, adət-ənənələrin qorunmasını təmin edən “Mədə- niyyət haqqında”, ölkəmizdə turizm ehtiyatlarından səmərəli istifadə qaydalarını müəyyənləşdirən “Tu- rizm haqqında”, tarix və mədəniy- yət abidələrinin qorunması, öyrə- nilməsi məqsədinə xidmət edən “Tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunması haqqında”, kinemato- qrafiyanın inkişafı sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinə təminat yaradan “Kinematoqrafiya haqqında”, kitabxana işinin ümumi əsaslarını, onların fondlarının for- malaşdırılmasını və mühafizəsini təmin edən “Kitabxana işi haq- qında” qanunların qəbulu bu sa- həyə ulu öndərin böyük qayğısının təzahürüdür. Muzeylərin fəaliyyə- tinin təşkilat-hüquqi əsaslarını müəyyən edən “Muzeylər haqqın- da”, milli folklor nümunələrinin qorunması və müdafiəsinin təmi- natı ilə əlaqədar yaranan münasi- bətləri tənzimləyən “Azərbaycan folkloru nümunələrinin hüquqi qo- runması haqqında” Azərbaycan Respublikası qanunlarının qəbul edilməsi ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin uzaqgörən fəa- liyyətinin nəticəsidir. Vurğulanmışdır ki, Naxçıvan Muxtar Respublikasında da ulu öndərin mədəniyyət siyasəti uğurla davam etdirilir. Bunun nəticəsidir ki, Naxçıvan Muxtar Respublika- sında bu sahədə böyük uğurlara nail olunmuşdur. Naxçıvanın mə- dəniyyət işçiləri ümummilli lider Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi münasibətilə muxtar respublikada “Heydər Əliyev ili” elan edilən 2013-cü ilə öz layiqli töhfələrini verməyə çalışırlar. Sonda “Heydər Əliyev – Azər- baycan mədəniyyətinin hamisi” adlı sənədli film nümayiş etdirilmişdir. Xəbərlər şöbəsi Zamanın dahisi – ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycan mədəniyyətinin hamisidir

ØßÐÃqapısı - e-kitab.nakhchivan.aze-kitab.nakhchivan.az/QezetSekilleri/bugun 01.05.13.pdfinşa olunduğunu və yeni təyyarələrin alındığını qeyd edən dövlətimizin

Embed Size (px)

Citation preview

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev aprelin 30-da Yunanıstan Respublikasınınxarici işlər naziri Dimitrios Avramopoulosun başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul etmişdir.

Görüşdə ölkələrimiz arasında əlaqələrin müxtəlif istiqamətlərdə, o cümlədən siyasi, iqtisadi, enerji,ticarət, turizm sahələrində inkişaf etdirilməsi, həmçinin Avropa İttifaqı və NATO çərçivəsində əməkdaşlıqməsələləri ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılmışdır.

* * *Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev aprelin 30-da Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı

Assosiasiyasının Baş direktoru və baş icraçı direktoru Toni Tayleri qəbul etmişdir.İqtisadiyyatın sürətli inkişafında aviasiya nəqliyyatının rolunu qeyd edən Toni Tayler dünyada bu

sahənin tərəqqisinin vacibliyini bildirdi. O, Azərbaycanda dövlətin aviasiya nəqliyyatının inkişafınagöstərdiyi diqqəti yüksək dəyərləndirdi.

Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda aviasiya nəqliyyatına dövlətin daim qayğı göstərdiyinivurğuladı. Son illər dövlət vəsaiti hesabına ölkəmizin müxtəlif regionlarında müasir hava limanlarınıninşa olunduğunu və yeni təyyarələrin alındığını qeyd edən dövlətimizin başçısı ölkənin biznes, turizmimkanlarının artırılmasında aviasiya nəqliyyatının önəmini vurğuladı.

Görüşdə Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyası ilə “Azərbaycan Hava Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsi, aviasiya nəqliyyatısahəsində yeni tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması ilə bağlı məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparıldı.

Rəsmi xronika

Øß ÃÐDoğma, canım-varlığım qədərsevdiyim Azərbaycanımmənim qibləgahımdır

Təsisçi: Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi və Nazirlər Kabineti

www.serqqapisi.az

Qiyməti 20 qəpikGündəlik ictimai-siyasi qəzet

qapısıQəzet 1921-ci

ildən çıxır Sayı: 78 (20.732)

1 may 2013-cü il, çərşənbə

Xəbər verdiyimiz kimi, İsrailinAzərbaycandakı fövqəladə və sə-lahiyyətli səfiri Rafael Harpazmuxtar respublikamıza ikigünlüksəfərə gəlib. Səfər çərçivəsindəisrailli diplomat Naxçvan MuxtarRespublikası Ali Məclisinin Sədrivə bir sıra hökumət rəsmiləri iləgörüşlər keçirib. Həmçinin Nax-çıvanın tarixi yerləri, mədəniyyət,səhiyyə və sənaye müəssisələri,Naxçıvan Dövlət Universiteti ilətanış olub.

Dünən isə İsrailin ölkəmizdəkisəfiri muxtar respublikada fəaliyyətgöstərən kütləvi informasiya vasi-tələrinin nümayəndələri ilə görüşübvə onların suallarını cavablandırıb.Azərbaycan Respublikası Xariciİşlər Nazirliyinin Naxçıvan MuxtarRespublikasındakı İdarəsində keçi-rilən görüşdə səfir səfərin məqsədi,keçirdiyi görüşlər haqqında məlumatverib. Rafael Harpaz iki ölkə ara-sında əlaqələrin inkişafının ümum-milli lider Heydər Əliyevin Prezi-dentliyi dövründən başladığını vəbu gün Prezident İlham Əliyev tə-rəfindən uğurla davam etdirildiyinideyib. İsrailli diplomat azərbaycan-

lılarla yəhudilər arasında ta-rixi əlaqələrdən də danışıb.Vurğulanıb ki, Azərbaycandayəhudi icması tarixən firavanvə təhlükəsiz şəraitdə yaşa-yıb. Elə bu səbəbdən də Azər-baycan İsrail üçün tolerantlıqnümunəsidir. 22 yaşlı Azər-baycan Respublikası ilə 65yaşlı İsrail dövlətinin inki-şafını müqayisə edən israillidiplomat ölkəsinin ilk 22 ildə buqədər uğur əldə etmədiyini də diq-qətə çatdırıb. İsrail səfiri qeyd edib ki, Naxçı-vana ikigünlük səfər onda böyüktəəssürat yaradıb. Səfir Naxçıvanasəfəri çərçivəsində keçirilən görüşlərzamanı kənd təsərrüfatı, tibb, rabitəvə informasiya texnologiyaları, suvə su texnologiyaları sahələrindəəməkdaşlıq imkanlarının müzakirəolunduğunu bildirib. Qeyd olunubki, artıq bir neçə layihə və proqramlarAzərbaycanda həyata keçirilir. Bizbu layihələrin Naxçıvanda həyatakeçirilmə imkanları haqqında dü-şünürük. Rafael Harpaz İsrailin Azər-baycanın ərazi bütövlüyünü birmə-nalı şəkildə dəstəklədiyini deyib və

Naxçıvanın blokada vəziyyətindəolmasına baxmayaraq, sürətli inki-şafının şahidi olduğunu qeyd edib:“İnkişafı görürük və biz sizin əldəetdiklərinizin şahidi olduqca bilirikki, gələcəkdə nələr olacaq”. Naxçıvanın ciddi turizm imkan-larının olduğunu söyləyən səfir bubarədə təbliğat aparılmasının vacib-liyini vurğulayıb. Azərbaycan döv-lətinin əsas məqsədlərindən birininqeyri-neft sektorunun inkişafı oldu-ğunu deyən Rafael Harpaz ölkəsininbu sahədə Azərbaycanla əməkdaş-lıqda maraqlı olduğunu deyib. Səfir Naxçıvanla təhsil sahəsindəəlaqələrin inkişaf perspektivləri haq-qında da danışıb.

- Elnur KƏLBİZADƏ

Rafael Harpaz: Naxçıvan blokada vəziyyətində olmasına baxmayaraq, sürətlə inkişaf edir

Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin90 illik yubileyi münasibətilə muxtarrespublikamızda silsilə tədbirlərtəşkil edilir, belə tədbirlərdə dahirəhbərin həyat yolu, ictimai-siyasifəaliyyətinə nəzər salınır. Ümummilli liderimizin 90 illikyubileyi münasibətilə NaxçıvanMuxtar Respublikası Ədliyyə Na-zirliyində keçirilən tədbir də uluöndərimizə sonsuz və dərin ehtiramınifadəsi idi. Əvvəlcə tədbir iştirakçılarıHeydər Əliyev Muzeyində dahiöndərin mənalı həyatını və siyasifəaliyyətini əks etdirən eksponatlarabaxıblar. Naxçıvan Muxtar RespublikasıƏdliyyə Nazirliyində davam etdiriləntədbiri giriş sözü ilə ədliyyə naziri,II dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviriSuliddin Əliyev açaraq ulu öndərin

nəsillərə örnəkolan şərəfli ömüryolundan, millidövlətçilik tarixi-mizdəki misilsizxidmətlərindən da-nışıb, dahi şəxsiy-yətin ölkəmizin si-yasi və iqtisadi tə-rəqqisində, ictimaihəyatımızın bütünsahələrində müs-

təsna rolunu qeyd edib, milli ma-raqları daim hər şeydən üstün tutanulu öndər Heydər Əliyevin əziz xa-tirəsinin xalqımızın yaddaşında əbədiyaşayacağını bildirib. Qeyd olunubki, Sovetlər Birliyi dövründə böyüköndər Heydər Əliyevin Azərbaycanrəhbərliyinə gəlişi ilə ədliyyə sistemidə inkişaf edib, milli kadr hazırlığınaxüsusi diqqət yetirilib, Ədliyyə Na-zirliyinin fəaliyyəti bərpa olunub,ədalət mühakiməsinin səmərəliliyininartırılması üzrə ardıcıl tədbirlər gö-rülüb. Müstəqillik illərində ümum-milli liderimizin qayğısı və böyüketimadı ilə ilbəil inkişaf edən Azər-baycan ədliyyəsinin fəaliyyəti bey-nəlxalq standartlara uyğunlaşdırılıb,yeni məhkəmə və hüquq sistemibərqərar olunub. Bildirilib ki, bu gün Heydər Əliyev

milli dövlətçilik ideyalarının uğurlahəyata keçirilməsi, genişmiqyaslı qu-ruculuq işləri, uğurlu xarici siyasətrespublikamızı regionun lider döv-lətinə çevirib, Azərbaycan dünyadaanaloqu olmayan iqtisadi inkişaf sü-rətinə nail olub. Ədliyyə orqanlarınınfəaliyyətinin, ədalət mühakiməsininsəmərəliliyinin artırılması ilə bağlıhəyata keçirilən tədbirlər nəticəsindəAzərbaycan ədliyyəsi də öz inkişafınınyeni, müasir mərhələsinə qədəm qo-yub. Ümummilli liderimiz HeydərƏliyevin 24 avqust 2002-ci il tarixliFərmanı ilə muxtar respublika Əd-liyyə Nazirliyinin səlahiyyətləri ar-tırılıb. Bu fərmanın muxtar respub-likada ədliyyə sisteminin inkişafındamüstəsna tarixi əhəmiyyəti olub. Sonra nazirliyin əməkdaşlarındanElnur İsmayılov, Niyaməddin Əliyev,Həbibə Talıbova, Rafiq Cəfərovçıxış ediblər. Çıxışlarda qeyd olunubki, dövlətçiliyimizin inkişafındaümummilli liderimizin fədakar əmə-yini özlərinə örnək bilən ədliyyə iş-çiləri göstərilən etimadı doğruldacaq,üzərlərinə düşən mühüm vəzifələribundan sonra da vicdanla icra edə-cək, ədliyyə işçisi adını daim ucatutaraq ölkəmizin tərəqqisi üçün əl-lərindən gələni əsirgəməyəcəklər.

- S.HÜSEYNOV

Ədliyyə Nazirliyində ulu öndərimiz Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi qeyd edilib

Dünən Naxçıvan Şəhər Mə-dəniyyət və Turizm Şöbəsinintəşkilatçılığı ilə ulu öndərHeydər Əliyevin 90 illik yu-bileyinə həsr olunmuş “Za-manın dahisi – ümummillilider Heydər Əliyev Azərbay-can mədəniyyətinin hamisi-dir” mövzusunda tədbirkeçirilmişdir.

Tədbiri Naxçıvan Şəhər Mədə-niyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri,Azərbaycan Respublikasının əmək-dar mədəniyyət işçisi İmamquluƏhmədov açmış, Naxçıvan Şəhərİcra Hakimiyyətinin şöbə müdiriİsmayıl Gülməmmədovun “Zamanındahisi – ümummilli lider HeydərƏliyev”, Naxçıvan şəhərindəki2 nömrəli Uşaq Musiqi Məktəbinindirektoru, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfədoktoru, dosent Natəvan Qədim -ovanın “Heydər Əliyev və Azər-baycan mədəniyyəti” mövzularındaməruzələri dinlənilmişdir. Bildirilmişdir ki, görkəmli dövlətxadimi Heydər Əliyev Azərbaycanxalqının milli mədəniyyətinə, onuntarixi qaynaqlarına həmişə böyükdiqqətlə yanaşmışdır. Respublikayarəhbərlik etdiyi dövrdə ulu öndərHeydər Əliyev Azərbaycanın mu-siqi, balet, teatr, kino sahəsindəuğurlar qazanması üçün bütün qüv-vəsini sərf etmişdir. 1969-cu ilədəkAzərbaycan Respublikasının Mə-dəniyyət Nazirliyi sistemində cəmi12 teatr, 5 konsert təşkilatı, 2312kitabxana, 1535 klub müəssisəsi,17 mədəniyyət və istirahət parkı,29 muzey, 75 uşaq musiqi, incə-sənət və bədii sənətkarlıq məktəbiolduğu halda, artıq 2003-cü ildərespublikamızda 27 professionalteatr, 50 xalq və özəl teatr, 13 kon-sert təşkilatı, 3275 klub müəssisəsi,4313 kitabxana, 58 mədəniyyət vəistirahət parkı, 140 muzey, 30 döv-lət rəsm qalereyası, 2 bədii sərgisalonu, 300 uşaq musiqi, incəsənətvə bədii sənətkarlıq məktəbi fəa-liyyət göstərirdi. Qeyd olunmuşdur ki, Azərbay-can Respublikasında mədəniyyət

obyektlərinin qorunub saxlanılma-sını və inkişafını, mədəniyyət sis-teminin demokratik əsaslarla təşkilivə idarə olunmasını, bu sahədəfəaliyyətin hüquqi əsaslarını, şifahixalq yaradıcılığını, adət-ənənələrinqorunmasını təmin edən “Mədə-niyyət haqqında”, ölkəmizdə turizmehtiyatlarından səmərəli istifadəqaydalarını müəyyənləşdirən “Tu-rizm haqqında”, tarix və mədəniy-yət abidələrinin qorunması, öyrə-nilməsi məqsədinə xidmət edən“Tarix və mədəniyyət abidələrininqorunması haqqında”, kinemato -qrafiyanın inkişafı sahəsində dövlətsiyasətinin həyata keçirilməsinətəminat yaradan “Kinematoqrafiyahaqqında”, kitabxana işinin ümumiəsaslarını, onların fondlarının for-malaşdırılmasını və mühafizəsinitəmin edən “Kitabxana işi haq-qında” qanunların qəbulu bu sa-həyə ulu öndərin böyük qayğısınıntəzahürüdür. Muzeylərin fəaliyyə-tinin təşkilat-hüquqi əsaslarınımüəyyən edən “Muzeylər haqqın-da”, milli folklor nümunələrininqorunması və müdafiəsinin təmi-natı ilə əlaqədar yaranan münasi-bətləri tənzimləyən “Azərbaycanfolkloru nümunələrinin hüquqi qo-runması haqqında” AzərbaycanRespublikası qanunlarının qəbuledilməsi ümummilli liderimizHeydər Əliyevin uzaqgörən fəa-liyyətinin nəticəsidir. Vurğulanmışdır ki, NaxçıvanMuxtar Respublikasında da uluöndərin mədəniyyət siyasəti uğurladavam etdirilir. Bunun nəticəsidirki, Naxçıvan Muxtar Respublika-sında bu sahədə böyük uğurlaranail olunmuşdur. Naxçıvanın mə-dəniyyət işçiləri ümummilli liderHeydər Əliyevin 90 illik yubileyimünasibətilə muxtar respublikada“Heydər Əliyev ili” elan edilən2013-cü ilə öz layiqli töhfələriniverməyə çalışırlar. Sonda “Heydər Əliyev – Azər-baycan mədəniyyətinin hamisi” adlısənədli film nümayiş etdirilmişdir.

Xəbərlər şöbəsi

Zamanın dahisi – ümummilli lider Heydər ƏliyevAzərbaycan mədəniyyətinin hamisidir

2Naxçıvan Azərbaycanın ən qədim si-

vilizasiya və mədəniyyət mərkəzlə-rindən biridir. Vaxtilə coğrafi cəhətdən Azər-baycanın mərkəzində yerləşən bu diyar əninkişaf etmiş əyalətlərdən biri olmuşdur. Tə-sadüfi deyildir ki, son illərin tədqiqatlarıNaxçıvanda ilkin şəhər mədəniyyətinin ya-ranması tarixinin beş min ildən artıq oldu-ğunu göstərir. Naxçıvan Azərbaycanın ayrılmaz bir his-səsidir. Qədim tarixə və mədəniyyətə malikolan diyardır. Lakin təəssüf ediləsi haldır ki,Sovetlər Birliyi dövründə Naxçıvana, onuntarixinə lazımi diqqət yetirilməmişdir. Buqədər zəngin olan bir diyarın tarixi əhatəli vəsistemli tədqiq edilməmişdir. Ulu öndər HeydərƏliyev Azərbaycanda rəhbərliyə gələndənsonra Naxçıvana da diqqət və qayğı artırılmışdır.Ümummilli liderimiz Naxçıvanın Azərbay-canın həyatında mühüm və əhəmiyyətli roloynadığını bildirərək demişdir: “Azərbaycanınsiyasi, iqtisadi, mədəni və elmi həyatındaözünəməxsus rol oynamış və oynamaqdaolan Naxçıvanın qədim və çox zəngin tarixivardır... Öz əlverişli coğrafi mövqeyi, təkrar -olunmaz mədəniyyəti və incəsənət abidələriilə seçilən bu diyar dünyanın bir çox tarixçi,səyyah və alimlərinin diqqətini cəlb etmiş,onların əsərlərində dərin iz qoymuş və özü-nəməxsus yer tutmuşdur. Həmin qaynaqlarınaraşdırılması, onlarda Naxçıvan haqqındaqeyd olunmuş məlumatların toplanıb tədqiqvə nəşr olunması Azərbaycan tarixinin ob-yektiv, elmi şəkildə işlənib hazırlanması üçünmisilsiz əhəmiyyət kəsb edir”. Azərbaycanın başqa əraziləri kimi, Nax-çıvan ərazisi də bu diyarın dünyanın ən qədiminsan məskənlərindən biri olduğunu sübutedən arxeoloji abidələrlə son dərəcə zəngindir.Qazma, Kilid, Daşqala, Ərməmməd mağara-larında yaşayan ibtidai insanlar Neolit döv-ründən başlayaraq I Kültəpə, Sədərək, Ovçulartəpəsi, Xələc, Duzdağ, Şahtaxtı, Nəhəcir kimiyaşayış yerləri salmışlar. Eramızdan əvvəlIV-I minilliklərə aid olan Gəmiqaya abidəsi,həmçinin “Əshabi-Kəhf” Ziyarətgahı Dini-Mədəni Abidə Kompleksi bu ərazinin ilkinməskunlaşma, eləcə də zəngin mədəniyyətmərkəzlərindən biri kimi əhəmiyyətini göstərir.Muxtar respublika ərazilərindəki Naxçıvançayvə Əlincəçay vadilərində, Batabat yaylağında,Haçadağın cənub ətəyində aşkar olunan tarixiabidələr Daş dövrü mədəniyyətinin qalıqlarınıyaşatmaqdadır. IV minilliyin sonu – II minil-liklərdə Naxçıvan ərazisində Oğlanqala, Çal-xanqala, Govurqala kimi qala-şəhər məntə-qələri, ilkin şəhər mədəniyyəti yaranmışdır. Naxçıvan ərazisində olan ən qədim abidə-lərdən biri Gəmiqaya qayaüstü rəsmləridir.Eradan əvvəl IV-I minilliyə aid olan bu abidəAzərbaycan xalqının qədim tarixini və mə-dəniyyətini özündə yaşadır. Görkəmli dövlətxadimi Heydər Əliyev qayaüstü rəsmlərlə,simvolik işarələrlə zəngin olan Gəmiqayaabidəsinin tədqiq edilməsinə xüsusi əhəmiyyətvermiş və bunu alimlər qarşısında bir vəzifəolaraq irəli sürmüşdür. Gəmiqaya abidəsininAzərbaycan tarixində oynadığı rolu yüksəkqiymətləndirən ulu öndərimiz deyirdi: “Bu,bildiyimiz kimi, həm təbiətin böyük bir abi-dəsidir, eyni zamanda insan yaradıcılığınınabidəsidir. Bu abidə Azərbaycanındır. Azər-baycanın tarixini əks etdirən abidədir”. Ümummilli lider Heydər Əliyev Naxçıvanınzəngin tarixə malik olduğunu, lakin bununhələ də zəif öyrənildiyini tarixçilərin diqqətinəçatdırırdı: “Naxçıvanın qədim, zəngin tarixiAzərbaycan tarixinin çox parlaq səhifələ-rindəndir. Əgər Azərbaycanın tarixi haqqında,ümumiyyətlə, bir çox işlər görülübsə, Nax-çıvanın tarixi haqqında, qədim tarixi haq-qında və Naxçıvanın bir diyar kimi öyrənil-məsi – həm təbiətinin, həm adət-ənənələrinin,etnoqrafiyasının öyrənilməsi barədə çox aziş görülübdür”. Naxçıvan tarixi-memarlıq abidələri ilə zən-gin bir diyardır. Həmin abidələri bu ərazininən qədim insanları yaratmış və gələcək nəsillərəötürmüşlər. Bu abidələr qədim əcdadlarımızınhəyat tərzi, təsərrüfat həyatı, dünyagörüşü,mədəni inkişafı haqqında bizdə təsəvvür ya-radır. Ulu öndər Heydər Əliyev qeyd etmişdirki, “Naxçıvan Azərbaycan xalqının tarixiniözündə əks etdirən abidələri özündə cəm-ləşdirən bir diyardır... Bu kiçik ərazidə həd-dindən çox dünya miqyaslı tarix-memarlıqabidələri var. Onların hər biri Azərbaycanxalqının həm tarixini, həm də mədəniyyətini,adət-ənənələrini göstərən abidələrdir”. Naxçıvan Muxtar Respublikasında diyarıntarixi abidələrinə münasibət diqqətəlayiq şə-kildədir. Naxçıvan Muxtar Respublikası AliMəclisi Sədrinin “Naxçıvan Muxtar Respub-likası ərazisindəki tarix və mədəniyyət abidə-

lərinin qorunması və pasportlaşdırılması işinintəşkili haqqında” 2005-ci il 6 dekabr tarixliSərəncamında deyilir: “Naxçıvan Muxtar Res-publikası zəngin tarixə malikdir. Burada əldəolunan maddi-mədəniyyət nümunələri Nax-çıvan ərazisində qədim Daş dövründən başla-yaraq bu yurdun ilkin sivilizasiyalı yaşayışməskənlərindən biri olduğunu sübut edir”. Qarşıya qoyulan vəzifələrə uyğun olaraq,Naxçıvan ərazisində olan onlarla abidə bərpaedilərək əvvəlki görkəminə qaytarılmış,

1200-dən artıq tarix və mədəniyyət abidəsiqeydə alınaraq pasportlaşdırılmışdır ki, bununda 800-ü yenidir. Bununla belə, tarix və mə-dəniyyət abidələrinin öyrənilməsi, onlarhaqqında kitab və monoqrafiyalar, albomlarhazırlanması da tədqiqatçılar qarşısında qo-yulan vəzifələrdəndir. Azərbaycan Atabəyləri dövləti dövründənbaşlayaraq Naxçıvanda 3-4 mərtəbəli yaşayışevləri, əsilzadə sarayları, məscidlər, hamamlarinşa olunurdu. Buradakı qədim dövrlərə vəorta əsrlərə aid yaşayış məskənləri, siklop ti-kililər, qalalar, istehkamlar, memarlıq abidələriinşaat materiallarının və tikinti texnikasınınzənginliyi ilə diqqəti cəlb edir. Bunlara yüksəkqiymət verən ümummilli liderimiz HeydərƏliyev deyirdi: “Naxçıvanın əskidən, keç-mişdən çox gözəl, özünəməxsus siması var.Onun memarlıq abidələri, ümumiyyətlə,şəhər quruluşu var. Əgər insanlar onlarıöyrənə bilsələr, görərlər ki, Naxçıvanda hələqədim zamanlardan şəhərin planlaşdırılması,küçələrin, evlərin, məhəllələrin yerləşdirilməsixaotik olmayıb, çox əsaslı olubdur”. Ümummilli lider Heydər Əliyevin hakimiy-yəti illərində bütövlükdə tarix və mədəniyyətabidələrimizə diqqət və qayğı artırılmış, onlarınyad təsirlərdən qorunması, mühafizəsi və bərpasıişi diqqət mərkəzində saxlanılmışdır. Möminəxatın türbəsi və Qarabağlar Memarlıq Kompleksikonservasiya edilmiş, Əshabi-Kəhf, İmamzadə,Buzxana abidələri, Bazarçay ətrafındakı yeraltıabidə, Şərq hamamı, Yusif Küseyir oğlu türbəsi,Xan evi, Ordubadda Aza körpüsü, qədim Zor-xana abidəsi, Culfadakı Xanəgah kompleksiəsaslı bərpa olunmuşdur. Daşdan düzəldilmişqədim qoç heykəllərini qorumaq, bu nadir nü-munələri öyrənmək və təbliğ etmək məqsədiləAçıq Səma Altında Muzey yaradılmışdır. Bütünbunlar Heydər Əliyev irsinin və siyasi kursununNaxçıvan Muxtar Respublikasında uğurla yerinəyetirilməsinin nəticəsidir. Erməni daşnakları “böyük Ermənistan”yaratmaq üçün XX əsrin əvvəllərindən Azər-baycana qarşı bir sıra ərazi iddiaları irəlisürür, İrəvan, Naxçıvan və Qarabağ bölgələ-rində dinc azərbaycanlı əhaliyə divan tuturdular.Ulu öndər deyirdi: “Erməni silahlı quldurdəstələri İrəvan, Naxçıvan və Qarabağ böl-gələrində dinc azərbaycanlı əhaliyə divantutur, yerli azərbaycanlıların sayını süni su-rətdə azaltmaq üçün hər cür vasitəyə əl atır-dılar... Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti döv-ründəki sərhədlər alt-üst edilməyə başlandı.İlk olaraq əzəli Azərbaycan torpağı Zəngəzurmahalı Ermənistan SSR-in tərkibinə qatıldı.Əslində isə ermənilərin planları daha genişidi və onların torpaq iddialarının əsas hədəfiməhz Naxçıvan idi. Onlar Zəngəzurun Er-mənistana ilhaq edilməsini bu yolda atılmışmühüm addım hesab edirdilər. Beləliklə də,Naxçıvanı Azərbaycandan ayıran Azərbaycantorpaqlarının – Zəngəzur mahalının Ermə-nistana verilməsi Naxçıvanın muxtariyyətməsələsini zəruri etdi”. Ermənistanın həm daşnak hökuməti döv-ründə, həm də Sovet hakimiyyəti qurulduqdansonra Naxçıvanı Azərbaycandan ayıraraq

özünə birləşdirmək üçün göstərdiyi səylərNaxçıvan əhalisinin birmənalı qəti mövqeyisayəsində uğursuzluğa düçar olmuşdur. Nax-çıvan əhalisinin 90 faizdən çoxu 1921-ci ilinəvvəlində Azərbaycan, Ermənistan və Rusiyanümayəndələrinin təşəbbüsü ilə keçirilmişrəy sorğusunda Naxçıvan mahalının muxta-riyyət statusunda Azərbaycanın tərkibindəqalmasını dəstəkləmişdir. Rusiya ilə Türkiyə arasında bağlanmışMoskva müqaviləsi Naxçıvana Azərbaycanın

tərkibində muxtariyyət statusu vermişdir. Qarsmüqaviləsi isə Türkiyə ilə Cənubi Qafqaz res-publikaları arasında sərhəd məsələlərini də-qiqləşdirmiş və Naxçıvanla bağlı Moskva mü-qaviləsinin şərtlərini təsdiq etmişdir. Bu mü-qavilənin Naxçıvanın muxtariyyət statusununhüquqi təminatı üçün son dərəcə böyük əhə-miyyəti vardır. Bunu nəzərə alan ulu öndərHeydər Əliyev demişdir: “Naxçıvanın mux-tariyyəti mühüm hadisədir. Bu, çətin birdövrdə böyük mübarizənin nəticəsi olubdur.Naxçıvanın statusunu qoruyub saxlamaqüçün Moskva müqaviləsinin və xüsusən Qarsmüqaviləsinin böyük əhəmiyyəti olubdur.Naxçıvan Azərbaycanın əsas torpağındanayrı düşdüyünə görə Naxçıvanın bütövlüyünü,təhlükəsizliyini, dövlətçiliyini, muxtariyyətinigələcəkdə də təmin etmək üçün Qars müqa-viləsi bizim üçün çox böyük, əvəzi olmayanbir sənəddir. Belə ağır şəraitdə Naxçıvanınyaşamasının, inkişaf etməsinin əsas şərtlə-rindən biri də odur ki, Naxçıvana o vaxtmuxtariyyət hüququ veriblər. Bu muxtariyyəthüququ bu çətin vəziyyətdə yaşamaqda,inkişaf etməkdə Naxçıvana böyük şərait ya-radıbdır. Amma Naxçıvanın bundan sonrada buna ehtiyacı vardır, müstəqil Azərbaycandövlətinin içində buna ehtiyacı vardır”. Ümummilli lider Heydər Əliyev ötən əsrin90-cı illərinin əvvəllərində Naxçıvanda yaşayıbfəaliyyət göstərdiyi dövrdə Naxçıvanın qorunubsaxlanılması uğrunda ciddi səylər göstərmişdir.Erməni yaraqlıları Naxçıvan ərazisinə basqınlaredəndə Qars müqaviləsini yenidən gündəliyəgətirmiş və bu məqsədlə 1992-ci ilin martayında Türkiyə Cümhuriyyətinə səfər etmiş,danışıqlar aparmışdır. Qars müqaviləsi iləTürkiyənin Naxçıvanın qarantı olduğunu mü-zakirə mövzusuna çevirmiş və beynəlxalqaləmə çatdırmışdır. Daxildəki bəzi qüvvələr Naxçıvanın mux-tariyyət statusunun ləğvinə çalışırdılar. Lakinonlar başa düşmürdülər ki, bu müqavilənibirtərəfli qaydada ləğv etmək olmaz. 1992-ci il iyunun 17-də Naxçıvan MuxtarRespublikası Ali Məclisi Rəyasət Heyətininiclasında çıxış edən görkəmli dövlət xadimiHeydər Əliyev Naxçıvanın muxtariyyət statu-sunun dəyişdirilməsi ilə bağlı təklifləri ermə-nilərin işğalçı siyasəti ilə eyniləşdirirdi: “Nax-çıvanın statusunun dəyişdirilməsinə yönəldilənhər hansı cəhdin, onun ərazisinə edilən hərcür qəsdin qarşısı qətiyyətlə alınacaqdır”. Ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycandaikinci dəfə siyasi hakimiyyətə qayıtdıqdansonra Azərbaycanın ayrılmaz parçası olanNaxçıvanın muxtariyyət statusunun siyasi-hüquqi cəhətdən daha da möhkəmləndirilməsiüçün mühüm tədbirlər həyata keçirmişdir.Belə ki, 1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalqsəsverməsi ilə qəbul olunmuş AzərbaycanRespublikası Konstitusiyasının VIII fəsli“Naxçıvan Muxtar Respublikası” adlanır.

Həmin fəslin 134-cü maddəsinin ilk üç bən-dində deyilir: “Naxçıvan Muxtar RespublikasıAzərbaycan Respublikasının tərkibində muxtardövlətdir. Naxçıvan Muxtar Respublikasınınstatusu bu Konstitusiya ilə müəyyən edilir.Naxçıvan Muxtar Respublikası AzərbaycanRespublikasının ayrılmaz tərkib hissəsidir”. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasıəsasında Naxçıvan Muxtar Respublikasınınyeni Konstitusiyası hazırlanmışdır. NaxçıvanMuxtar Respublikası Ali Məclisinin 1998-ci

il aprelin 28-də keçirilən sessiyasında qəbulolunmuş bu Konstitusiya 1998-ci il dekabrın29-da Azərbaycan Respublikasının MilliMəclisi tərəfindən təsdiq edilmiş və 1999-cuil yanvar ayının 8-dən qüvvəyə minmişdir. Ulu öndər Heydər Əliyev Naxçıvanın mux-tariyyət statusu əleyhinə, onun ləğvinə yönələncəhdlərin də qarşısını böyük qətiyyətlə almış,bununla da, əslində, ölkəmizin ərazi bütöv-lüyünün qorunması sahəsində mühüm xid-mətlər göstərmişdir. Məlumdur ki, Naxçıvana muxtariyyət sta-tusu tarixi, geosiyasi, coğrafi amillərə və ikibeynəlxalq müqavilənin şərtlərinə görə ve-rilmişdir. Böyük öndər bu statusu qazanmışNaxçıvanın muxtariyyətinin qorunmasını həmdə itirilmiş ərazilərin bərpası üçün hüquqibaza hesab edirdi. Bu məqsədlə o, 1998-ci ilyanvarın 14-də Azərbaycan RespublikasıKonstitusiya Komissiyasının iclasında deyirdi:“Naxçıvanın muxtariyyəti tarixi nailiyyətdir,biz bunu qoruyub saxlamalıyıq. Naxçıvanınmuxtariyyəti Naxçıvanın əldən getmiş başqatorpaqlarının qaytarılması üçün ona xidmətedən çox böyük bir amildir. Biz bu amili qo-ruyub saxlamalıyıq”. Qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycanın qədimvə zəngin tarixə, mədəniyyətə və çoxəsrlikdövlətçilik ənənələrinə malik olan Naxçıvandiyarı mürəkkəb və çətin inkişaf yolu keç-mişdir. Naxçıvan ərazisində Naxçıvan şahlığı,Naxçıvan tüməni, Naxçıvan sancağı, Naxçıvanxanlığı, Araz-Türk Respublikası, NaxçıvanMSSR və Naxçıvan Muxtar Respublikasıkimi müstəqil, yaxud yarımmüstəqil dövlətqurumları, inzibati ərazi vahidləri olmuşdur.Bu, bir sıra hallarda diyarı qoruyub saxlamış,Azərbaycandan ayrı düşməsinə imkan vermə -mişdir. Ulu öndər qeyd etmişdir ki, “Naxçı-vanın qədim dövlətçilik tarixi vardır. Bu,Azərbaycanın dövlətçilik tarixidir. XII əsrdəNaxçıvan Azərbaycanın Atabəylər, Eldənizlərdövlətinin, o əsrdə Azərbaycanın ən böyük,ən qüdrətli dövlətinin paytaxtı olubdur. Ata-bəylər dövləti yüz ildən artıq hökm sürmüşvə onun paytaxtı Azərbaycançılığı qoruyubsaxlamışdır”. Azərbaycanın bir parçası kimi Naxçıvandadövlətçilik sonrakı dövrlərdə, orta əsrlərdədə olubdur. Xüsusilə XVIII əsrin ortalarındaAzərbaycanda müstəqil feodal dövlətləri –xanlıqlar yaranarkən onların arasında Naxçıvanxanlığı da diqqəti cəlb edir. Naxçıvan xanlığıI Kalbalı xanın dövründə öz müstəqil siyasətiilə bir sıra xanlıqlara nümunə idi. Ümummillilider Naxçıvan xanlığı, onun dövlətçilik tari-xində yerindən bəhs edərkən demişdir: “Nax-çıvan xanlığı da Atabəylər dövlətçiliyinindavamı kimi özünü göstəribdir. İrəvan xanlığı,Naxçıvan xanlığı, Azərbaycanın başqa böl-gələrinin xanlıqları – bu xanlıqlar Azərbaycandövlətçiliyini təmsil ediblər, Azərbaycanı qo-ruyub yaşadıblar. Ancaq o dövrlərdə də ayrı-ayrı ölkələr tərəfindən Azərbaycanı, o cüm-lədən Naxçıvanı ələ keçirmək cəhdləri ol-muşdur. Azərbaycan xalqı bunlara da sinəgərmiş, o cümlədən naxçıvanlılar da Nax-çıvanı qoruyub saxlamışlar”. Naxçıvan çox böyük mütəfəkkirlər diyarı,böyük alimlər, sənətkarlar diyarı olmuşdur.Qüdrətli dövlət rəhbəri bir sıra çıxış və nitq-lərində buna işarə edərək demişdir: “Naxçıvanmütəfəkkirlərlə zəngin olmuşdur. Orta əsr-lərdə Azərbaycanın memarlıq sənətinin ənyüksək nümunəsi Əcəmi Naxçıvaninin ya-radıcılığı olmuşdur. Böyük Cəlil Məmməd-quluzadə, Hüseyn Cavid Azərbaycan mədə-niyyətinin, ədəbiyyatının fəxrinə çevrilmişşəxsiyyətlər, onların əsərləri öz həyat yolunuNaxçıvandan başlamışlar. Naxçıvanda təh-silin, ümumiyyətlə, mədəniyyətin inkişafındamütəfəkkir Məhəmməd Tağı Sidqinin çoxböyük rolu olmuşdur”.

Naxçıvan tarixinə Heydər Əliyev qayğısı

Göründüyü kimi, Naxçıvan öz tarixi, mədəniyyəti, abidələri, görkəmli şəxsiyyətləriilə həmişə diqqəti cəlb etmişdir. Ümummilli lider Heydər Əliyev isə bütün bunları

görmüş, dəyərləndirmiş və yüksək qiymətləndirmişdir.

Azərbaycanın özü qədər əbədi

İsmayıl HACIYEV AMEA Naxçıvan Bölməsinin sədri, akademik

3

Bir sıra ərzaq məhsullarının istehsalı,satışı və istehlakı zamanı mövsümilikproblemi aqrar sahənin özünəməxsusxüsusiyyətlərindəndir. Meyvəçilik vətərəvəzçilikdə isə bu məsələlər özünüdaha qabarıq olaraq göstərməkdədir.Yetişdirilmiş və tədarük olunmuş məh-sulların soyuducu anbarlarda saxlanılmasıvə il boyu istehlakçılara çatdırılması,yaxud istixana kompleksləri vasitəsiləilin soyuq aylarında da təzə tərəvəzinyetişdirilməsi texnologiyası bu məsələninhəllinə kömək edir. Bu da çox vacibməsələdir. Çünki bitkiçilik məhsullarıarasında təzə meyvə və tərəvəzin faydasıhər kəsə məlumdur. İnsanların gündəlikqida normasında tərəvəz məhsullarınınpayının artırılması vitamin və digər mi-neral maddələrlə bəslənməni sürətləndirirki, bu da orqanizmin müqavimətini ar-tırmaqla sağlamlığa öz müsbət təsirinigöstərir. Xüsusən uşaqların meyvə-tə-rəvəzlə qidalanmasına daha ciddi ya-naşmaqla biz öz gələcəyimizə də qayğıgöstərmiş oluruq. Ona görə gəlirlərimizinartması ilə süfrəmizi bəzəyən nemətlərarasında həmişə təzə-tər meyvə-tərəvəzində olmasına ciddi diqqət yetirməli, sağ-lamlığımızın qayğısına qalmaq üçünonların istehlakına üstünlük verməliyik. Naxçıvan torpağı öz yüksək keyfiy-yətli yerli tərəvəz məhsulları ilə tanın-mışdır. Naxçıvanlılar öz mətbəxində təzəmeyvə-tərəvəzə üstünlük vermişlər. Tə-rəvəz yetişən aylardan başqa, digər vaxt-larda isə muxtar respublikamıza idxalolunan məhsulların tədricən yerli məh-sullarla əvəz olunması bu sahədə daxilibazarın maraqlarının qorunmasına vəvalyuta itkisinin qarşısının alınmasınaxidmət edir. Ona görə də muxtar res-publikamızda enerji təminatı məsələlə-

rinin kompleks həll olunması və sahibkar -lara maliyyə dəstəyinin verilməsi təzətərəvəz yetişdirilməsi sahəsindəki prob-lemlərin həll olunmasına öz təsirini gös-tərməkdədir. Məsələnin ciddiliyi isə gözqabağındadır. Dükan-bazara çıxıb təzətərəvəz qiymətlərinə baxanda mövcudqiymətlər hər bir naxçıvanlını düşündürür:bir tərəfdə öz dadı-tamı ilə yaxşı tanınan,ancaq pərakəndə satış qiymətləri “əlyandıran” yerli tərəvəzlər, digər tərəfdəyerli məhsullardan 2-3 dəfə ucuz idxalməhsullar. Kimin hansına üstünlük ve-rəcəyi isə artıq qalır fərdi seçimə. Ammabir fakt var ki, indi nə qışın ortası, nə dəyazın əvvəlidir. May ayının ilk günləriolmasına baxmayaraq, yerli tərəvəz məh-sulları ilə idxal məhsulların qiymətləriarasında belə fərq olması təkcə alıcılarıdeyil, sahibkarları və iqtisadçıları dadüşündürməlidir. Məsələ ilə bağlı muxtar respublika-mızda fəaliyyət göstərən bir neçə istixanakompleksinə müraciət edib, onların is-tehsal gücü və bazara çıxardıqları məh-sulun həcmi ilə maraqlandıq. İlin buvaxtında onların bəzilərinin çox da məh-suldar işləməməsi elə bazardakı qiy-mətlərdən bəlli idi. Sahibkarlar mövcudqiymətləri yetişdirilən tərəvəzin həcmininaz olması ilə əlaqələndirməyə çalışdılar.Amma halbuki muxtar respublikada sa-hibkarlığın inkişafına verilən dəstək vədaxili bazarın qorunması istiqamətindəgörülən işlər ilin-günün bu vaxtında bi-zim tərəvəz idxalçısı deyil, tərəvəz ix-racatçısı olmağımızı şərtləndirir. Bu sa-hədəki tələbatın mövcud səviyyəsi, əha-linin alıcılıq qabiliyyəti və kiçik sahibkar -lığın inkişafına verilən diqqət bunu de-məyə əsas verir.

- Əli CABBAROV

Təzə tərəvəz istehsalı vacib məsələdir

Aqrar sahənin inkişafı və əhalinin yüksək keyfiyyətli ərzaq məhsulları ilətəmin edilməsi həmişə dövlətin qarşısında duran vacib məsələlərdən ol-

muşdur. Bu baxımdan zəruri ərzaq məhsullarından biri olan tərəvəzçiliyin dəinkişaf etdirilməsi və bu sahədə sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsininmühüm əhəmiyyəti vardır. İndi ilin bütün fəsillərində bazarlarda və meyvə-tərəvəz dükanlarında satılan təzə, ekoloji təmiz tərəvəz çeşidləri əhalinin buvacib məhsullara olan tələbatının ödənilməsi məqsədi güdür. Buna görə dəmuxtar respublikamızda əhalinin yüksək keyfiyyətli yerli ərzaq məhsulları ilətəmin olunması sahəsində atılan mühüm addımlardan biri kimi istixana təsər-rüfatlarının genişləndirilməsi günün vacib məsələlərindəndir.

İlkin mərhələdə ticarət vəxidmət obyektlərinin özəlləşdi-rilməsi ilə başlanan özəlləşdirməprosesi getdikcə iqtisadiyyatındigər sahələrini, o cümlədənyeyinti və yüngül sənaye, tikinti,nəqliyyat sahələrini də əhatə et-mişdir. Dövlət əmlakının özəl-ləşdirilməsi həyata keçirilən iq-tisadi islahatların başlıca isti-qamətlərindən biridir. Ötən illərərzində dövlət mülkiyyətininözəlləşdirilməsinin qanunveri-cilik bazası yaradılmış və mü-vafiq Dövlət proqramları təsdiqolunmuşdur. Özəlləşdirmənin başlıca məq-sədi təsərrüfat subyektləri üçünxüsusi mülkiyyət və sərbəst rə-qabət prinsipləri əsasında öz-özünü tənzimləyən bazar iqtisa-diyyatı mühitinin yaradılması,iqtisadiyyatın strukturunun bazariqtisadiyyatının tələblərinə uyğunolaraq yenidən qurulması, inves-tisiyaların, o cümlədən xarici in-vestisiyaların cəlb edilməsi, əha-linin həyat səviyyəsinin və sosialvəziyyətinin yaxşılaşdırılmasın-dan ibarət olmuşdur. Dövlətin iqtisadi siyasətininəsas məqsədlərinə uyğun olaraq,muxtar respublikamızda da özəl-ləşdirmə prosesi uğurla həyatakeçirilməkdədir. 2000-ci ilin av-qust ayında “Dövlət əmlakınınözəlləşdirilməsi haqqında” Azər-baycan Respublikası Qanunununvə “Naxçıvan Muxtar Respubli-kası dövlət əmlakının özəlləşdi-rilməsinin II Dövlət Pro qramı”nınqəbul edilməsi ilə özəlləşdirməninikinci mərhələsinə start verilmiş-dir. Bu məqsədlə dövlət müəssi-sələrinin səhmdar cəmiyyətlərəçevrilməsi və özəlləşdirilməsi,cəmiyyətlərin fəaliyyətinin bər-pası, yeni istehsal və xidmət sa-hələrinin qurulması, müəssisə,təşkilat və obyektlərin, nəqliyyatvasitələrinin, torpaq sahələrininözəlləşdirilməsi, dövlət mülkiy-

yətində olan obyektlərin icarəyəverilməsi, dövlət əmlakının qo-runub saxlanılması və səmərəliistifadəsinə nəzarət olunması is-tiqamətində həyata keçirilən təd-birlər davam etdirilməkdədir. Naxçıvan Muxtar Respubli-kasında dövlət mülkiyyətininözəlləşdirilməsi prosesi başlandığıdövrdən indiyədək 4 minə yaxınkiçik müəssisə və obyekt, 1 mil-yon kvadratmetrdən artıq torpaqsahəsi özəlləşdirilmiş, bütün bun-lara görə 4 milyon manatdan çoxvəsait daxil olmuşdur. Dövlət müəssisələrinin səhm-dar cəmiyyətlərə çevrilməsi vəözəlləşdirilməsi istiqamətində hə-yata keçirilən məqsədyönlü təd-birlər nəticəsində 55 dövlət müəs-sisəsi səhmdar cəmiyyətə çev-rilmiş, 41 səhmdar cəmiyyət özəl-ləşdirilmiş, 35-nin fəaliyyəti bər-pa edilmişdir. Fəaliyyəti bərpa edilmiş səhm-dar cəmiyyətlərdə müasir dövrüntələblərinə cavab verən yeni tex-noloji avadanlıqlar quraşdırılmış,2 cəmiyyətdə mehmanxana xid-məti, 4 cəmiyyətdə kənd təsər-rüfatına aqrotexniki xidmət, 1cəmiyyətdə məişət xidməti, 2 cə-miyyətdə broyler təsərrüfatı, 3cəmiyyətdə taxıl emalı və taxılməhsullarının, 4 cəmiyyətdə ti-kinti və tikinti materiallarının,19 cəmiyyətdə sənaye məhsul-larının istehsalı sahələri yaradıl-mışdır. Bu istehsal və xidmət sa-hələri üzrə, ümumilikdə, 2 mindənçox yeni iş yeri açılmışdır. Dövlət əmlakından səmərəliistifadə edilməsi məqsədilə dövlətmülkiyyətində olan obyektlərdəmonitorinqlər aparılmış və həminobyektlərin icarəyə verilməsi tə-min edilmişdir. İcarədə olan 136qeyri-yaşayış və torpaq sahələriüzrə dövlət büdcəsinə bu ilin ilk3 ayında 15 min manatdan çoxicarə haqqı ödənilmişdir. Dövlət əmlakının qorunub sax-

lanılması və ondan səmərəli isti-fadə olunmasına nəzarəti təminetmək məqsədilə nizamnamə ka-pitalında dövlət payı olan səhmdarcəmiyyətlərdə hər il mütəmadiolaraq inventarizasiya aparılır. Dаşınmаz dövlət əmlаkınınqоrunub sахlаnılmаsının səmə-rəliliyinin аrtırılmаsı, müvаfiqinfоrmаsiyа bаzаsının fоrmаlаş-dırılmаsı məqsədilə 2013-cü ilinI rübündə ümumi sаhəsi 27.791,2kvadratmetr оlаn 16 müəssisə vəоb yеktə tехniki pаspоrt və 1 sme-ta hаzırlаnmış, 1 müəssisədə qiy-mətləndirmə aparılmışdır. Ümu-milikdə, muxtar respublika üzrəindiyə qədər 1694 obyekt texnikipasportla təmin edilmişdir. Bir sözlə, iqtisadiyyatın bütünsahələrini əhatə edən özəlləşdirməprosesi muxtar respublikamızdabazar iqtisadiyyatı meyarlarınınsürətlə formalaşmasına, ölkəninxarici iqtisadi əlaqələrinin yük-səlməsinə əsaslı zəmin yaratmış-dır. Muxtar respublikamızda iq-tisadi islahatların tərkib hissəsikimi dövlət mülkiyyətinin özəl-ləşdirilməsi prosesinin uğurla hə-yata keçirilməsi sərbəst bazar rə-qabəti prinsiplərinin bərqərarolunmasına və insanların həyattərzinə böyük təsir göstərmişdir.Özəlləşdirmə prosesinin məqsədidə məhz hər bir vətəndaşın iqti-sadi islahatlarda şəxsi marağınıtəmin etmək, əhalinin həyat sə-viyyəsini yaxşılaşdırmaq, sağlamrəqabətə əsaslanan istehsal üçünşərait yaratmaqdır. Bu istiqamətdəhəyata keçirilən tədbirlərin müasirdövrün tələblərinə uyğun şəkildəbundan sonra da davam etdiril-məsi muxtar respublika iqtisa-diyyatının daha sürətlə inkişafınaimkan yaradacaq, dövlət əmla-kından səmərəli istifadəni təminedəcəkdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin

mətbuat xidməti

Dövlət əmlakının qorunması və özəlləşdirilməsi sahəsində ardıcıl tədbirlər görülür

“Azərbaycan Respublikasındaavtomobil yolları şəbəkəsinin ye-niləşməsinə və inkişafına dair (2006-2015-ci illər) Dövlət Proqramı”nauyğun olaraq, ölkəmizdə, eləcə dəmuxtar respublikamızda yol-nəq-liyyat kompleksinin yenilənməsi vəbeynəlxalq standartlara uyğunlaş-dırılması istiqamətində mühüm təd-birlər həyata keçirilir. Bu tədbirlərinbir hissəsini də magistral yollarınyenidən qurulması təşkil edir. Artıqmuxtar respublikamızda magistralyolların çoxu yenidən qurulmuşdur.Naxçıvan-Sədərək, Naxçıvan-Culfamagistral yolları, həmçinin Naxçıvandairəvi avtomobil yolu, Təzəkənd-Çalxanqala-Qıvraq dairəvi avtomo-bil yolu, Çeşməbasar-Boyəhmədavtomobil yolu yenidənqurmadansonra istifadəyə verilmişdir. Yol infrastrukturunun bərpası vəyenidən qurulması istiqamətindəhəyata keçirilən tədbirlər cari ildədə uğurla davam etdirilir. Hazırda

uzunluğu 59,2 kilometr olan Nax-çıvan-Şahbuz-Batabat avtomobilyolu yenidən qurulur. Naxçıvan-Şahbuz-Batabat avto-mobil yolunda ahəngdar iş prosesihökm sürür. Ağırtonnajlı maşınlarlatorpaq daşınır, inşaatçılar tərəfindənkörpü və selötürücülər tikilir, yolyatağı bərkidilir, asfalt-beton örtüksalınır. Bir sözlə, hər bir inşaatçıöz üzərinə düşən vəzifəni layiqincəyerinə yetirməyə çalışır, görülənişin keyfiyyətinə ciddi fikir verir.“Gəmiqaya Yol, Su, Enerji” MəhdudMəsuliyyətli Cəmiyyətinin mühən-disi Rəhim Əhmədov bildirdi ki,layihəyə əsasən, Naxçıvan-Şahbuz-Batabat avtomobil yolunun Naxçı-van-Şahbuz hissəsi 4 zolaqlı olmaqlauzunluğu 31,8 kilometr, eni 17,2metr, Şahbuz-Batabat hissəsi isəikizolaqlı olmaqla uzunluğu 27,4kilometr, eni 9 metr olacaq. Avto-mobil yolunda 9 ədəd monolit kör-pünün, 297 ədəd selötürücünün ti-

kintisi nəzərdə tutulmuşdur. Hazırdaavtomobil yolunun Naxçıvan-Şah-buz hissəsində yol yatağı genişlən-dirilmiş, yola laborator analizdənkeçirilmiş inşaat materialları tökülübbərkidilmişdir. Həmçinin 43 sel -ötürücü salınmış, 1 körpüdə inşaatişləri başa çatdırılmış, 4 körpüdəisə tikinti işləri davam etdirilir. Mühəndis Qadir Babayevin de-diklərindən: “Son illər muxtar res-publikamızda yol təsərrüfatının ye-nidən qurulmasında əsas amil olankeyfiyyətli asfalt istehsalı üçünmöhkəm zəmin yaradılmış, müasiravadanlıqlarla təmin olunmuş yeniasfalt-beton zavodları, qum-çınqıl

karxanaları istifadəyə verilmişdir.“Gəmiqaya Yol, Su, Enerji” MəhdudMəsuliyyətli Cəmiyyətinin maddi-texniki bazası möhkəmləndirilmiş-dir. İstehsal olunan betonun key-fiyyətlə obyektlərə çatdırılması, sel -ötürücülərdə və körpülərdə inşaatişlərinin vaxtında aparılması üçünxüsusi betonvuran maşınlardan sə-mərəli istifadə olunur”. Söhbətimizəqoşulan iş icraçısı Bəylər Sultanovqeyd etdi ki, istehsal olunan asfaltın

vaxtında yerlərə çatdırılması və as-falt-beton örtüyünün keyfiyyətləsalınmasında mühüm rol oynayanmüasir mexanizmlərlə təminat diq-qət mərkəzində saxlanılmışdır. Ağır-tonnajlı yük avtomobilləri ilə daşı-nan asfalt-beton kompyuterlə ida-rəetmə mərkəzi ilə təmin olunmuşxüsusi mexanizmlərə boşaldılır vəasfalt örtüyünün qalınlığı müasirtələblər səviyyəsində qurulur. ArtıqNaxçıvan-Şahbuz avtomobil yolu-nun Naxçıvan-Xalxal istiqamətində15 kilometr məsafədə yolun ikizo-laqlı hissəsinə asfalt-beton örtüksalınmışdır. Bu istiqamətdə işlərdavam etdirilir.

Naxçıvan-Şahbuz-Batabat avto-mobil yolunun yenidən qurulmasınıŞahbuz rayon sakinləri minnətdarlıqhissi ilə qarşılayır, bu quruculuqtədbirini onlara göstərilən davamlıdövlət qayğısının nəticəsi hesabedirlər. Sələsuz kənd sakini VilayətNəsirov: – Son illər muxtar res-publikamızda həyata keçirilən ge-nişmiqyaslı quruculuq tədbirlərin-dən Şahbuz rayonuna da xeyli pay

düşmüş, ayrı-ayrı yaşayış məntə-qələrində təhsil, səhiyyə, mədə-niyyət müəssisələri, kənd mərkəz-ləri tikilib istifadəyə verilmişdir.Hazırda inşası davam etdirilənNaxçıvan-Şahbuz-Batabat avtomo-bil yolu hər bir rayon sakini kimi,məni də sevindirir. Çünki bu layi-hələrin həyata keçirilməsi bölgəiqtisadiyyatının inkişafında mühümrol oynamaqla yanaşı, yük və sər-nişindaşıma xidmətinin yüksək sə-viyyədə aparılmasına, maşın vəmexanizmlərin tez sıradan çıxma-sının qarşısının alınmasına, avto-mobillərin istismar müddətinin uza-dılmasına səbəb olacaq.

Daylaqlı kənd sakini Şəmsi Nov-

ruzov Naxçıvan-Şahbuz-Batabat

avtomobil yolunun yenidən qurul-

masından sonra ərazisi dağlıq və

dağətəyi zonadan ibarət olan Şah-

buz rayonunun turizm imkanla-

rından istifadə etməyə geniş im-

kanlar açılacağını, nəticə etibarilə,

muxtar respublikamıza gələn qo-

naqların rahatlığının təmin olu-

nacağını bildirdi.

- Kərəm HƏSƏNOV

Naxçıvan-Şahbuz-Batabat avtomobilyolunun inşası uğurla davam etdirilir

“Yol mədəniyyət, iqtisadiyyat, bir sözlə, həyatdeməkdir”, – deyən ümummilli liderimiz

Heydər Əliyevin 1993-cü ildə Azərbaycanda yenidənsiyasi hakimiyyətə qayıdışından sonra ölkə iqtisa-diyyatının inkişafında mühüm rol oynayan avtomobilyollarının yenidən qurulmasına başlanılmışdır. Buistiqamətdə işlər ölkə başçısı cənab İlham Əliyev tə-rəfindən uğurla davam etdirilir.

4

Allah rəhmət eləsinAzərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Naxçıvan Bölməsinin kollektivi Malikəjdər İbrahimova, oğlu

VÜSALINvəfatından kədərləndiyini bildirir və

dərin hüznlə başsağlığı verir.Naxçıvan Şəhər Təcili Tibb Mərkəzinin kollektivi Malikəjdər İbrahimova, oğlu

VÜSALINvəfatından kədərləndiyini bildirir və

dərin hüznlə başsağlığı verir.Naxçıvan Muxtar Respublikası

Kardioloji Mərkəzin kollektivi iş yoldaşları Malikəjdər İbrahimova, oğlu

VÜSALINvəfatından kədərləndiyini bildirir və

dərin hüznlə başsağlığı verir.Ordubad Rayon Dövlət Sığorta Agentliyinin kollektivi Hikmət

Əsgərova, qardaşıMURAD ƏSGƏROVUN

vəfatından kədərləndiyini bildirir vədərin hüznlə başsağlığı verir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası GözXəstəxanasının baş həkimi Səidə Hüseynova, həkimlərdən Elmira

Əliyeva, Nəcibə Abbasova, KamiləOrucəliyeva, Zinyət Zeynalova və

Rəhmiyyə Əliyeva həkim Malikəjdərİbrahimova, oğlu

VÜSALIN

vəfatından kədərləndiklərini bildirir vədərin hüznlə başsağlığı verirlər.

Naxçıvan Özəl Universitetinin rektoruİsmayıl Əliyev Malikəjdər İbrahimova,

oğluVÜSALIN

vəfatından kədərləndiyini bildirir vədərin hüznlə başsağlığı verir.

Şərur Rayon Dövlət Sığorta Agentliyininkollektivi Hikmət Əsgərova, qardaşı

MURAD ƏSGƏROVUNvəfatından kədərləndiyini bildirir və

dərin hüznlə başsağlığı verir.Qərib Allahverdiyev və Əmir Kərimov

Behruz Əzimova, əziziVÜSALIN

vəfatından kədərləndiklərini bildirir vədərin hüznlə başsağlığı verirlər.Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzinin baş həkimi Abasət

Hüseynəliyev və mərkəzin kollektiviMalikəjdər İbrahimova, oğlu

VÜSALINvəfatından kədərləndiklərini bildirir və

dərin hüznlə başsağlığı verirlər.Babək Rayon Dövlət Sığorta

Agentliyinin kollektivi Hikmət Əsgərova, qardaşı

MURAD ƏSGƏROVUNvəfatından kədərləndiyini bildirir və

dərin hüznlə başsağlığı verir.

Ümummilli liderimiz HeydərƏliyevin 90 illik yubileyi münasi-bətilə keçirilən “Naxçıvan Open-2013” Beynəlxalq Şahmat Festi-valında VIII turun oyunları yekun-laşıb. Bu turda “C” qrupunda Sum-qayıt şahmatçısı Murad İbrahimli7,5 xalla birinci sırada qərarlaşıb.Gəncə şahmatçısı Qurban Bayramovikinci, Bakı şahmatçısı Kənan Qa-rayev üçüncü sıradadır. İkinci vəüçüncü sıraları bölüşən şahmatçılarınbeynəlxalq reytinq əmsalı 1200-1706 arasında dəyişir. Naxçıvanşahmatçısı Rəvan Rəhimov isə VIIIturdan sonra 6 xal toplaya bilib vəbeşinci yerə sahiblənib. Bu turda “B” qrupunda Ağdamşahmatçısı, beynəlxalq reytinqəmsa lı 2128 olan Fariz Əhmədov7,5 xalla birincidir. İkinci sıradaFİDE ustası, İran şahmatçısı AryanQolami 6,5 xalla inamlı mübarizə-sini davam etdirir. Bakı şahmatçısıGünay Məmmədzadə isə üçüncü

yerdə qərarlaşıb. Naxçıvan şah-matçısı Toğrul Həsənzadə 5,5 xalla13-cü sıradadır. Yüksək reytinqli şahmatçılarınqələbə uğrunda mübarizə apardığı“A” qrupunda VIII turdan sonraAzərbaycan şahmatçısı Qədir Hü-seynov 6 xalla turnir cədvəlinə li-derlik edir. Rusiyalı şahmatçı İqorKurnosov 5,5 xalla ikinci, belarusluşahmatçı Aleksey Aleksandrov eynixalla üçüncü sıradadır. Naxçıvanşahmatçısı Talıb Babayevin VIIIturdan sonra 4, digər bir həmyerlimizÜrfan Sevdimalıyevin isə 3 xalıvar. Azərbaycan şahmatçısı QədirHüseynov bu turda gürcü şahmatçıLevan Pantsulaiaya qalib gəlib vəbu qalibiyyət ona liderlik mövqeyiniqazandırıb. Bu tur Türkan və ZeynəbMəmmədyarovalar üçün uğurlu ol-mayıb. Belə ki, hər iki şahmatçırəqibləri ilə görüşdə məğlubiyyətləqarşılaşıblar. Turnir davam edir.

Xəbərlər şöbəsi

Şahmat festivalında VIII turun oyunları keçirilib“A” qrupunda Azərbaycan şahmatçısı turnir

cədvəlinə liderlik edir

Aprelin 30-da Naxçıvan şəhə-rindəki “Gənclik” Mərkəzindəümummilli lider Heydər Əliyevin90 illik yubileyi münasibətilə Nax-çıvan Musiqi Kollecində keçirilənmüsabiqənin final konserti təşkilolunmuşdur. Konsertdən əvvəl kol-lecin direktoru Yusif Babayev çıxışedərək gənc istedadların üzə çıxa-rılması istiqamətində ulu öndərHeydər Əliyev tərəfindən həyatakeçirilən tədbirlərdən danışmışdır.Bildirmişdir ki, ümummilli lideringənclər siyasəti ölkəmizin hər ye-rində olduğu kimi, muxtar respub-likamızda da uğurla həyata keçirilir.Bu tədbirlərin nəticəsidir ki, nax-çıvanlı gənclər ictimai-siyasi, mə-dəni həyatın bütün sahələrinin fəaliştirakçılarına çevrilmişlər. Uluöndərin şəxsi təşəbbüsü ilə 1975-ciildən fəaliyyət göstərən Naxçıvan

Musiqi Kolleci dəbu qayğıdan bəh-rələnərək muxtarrespublikanın mə-dəni həyatında özsözünü deməyəçalışır. Gənc iste-dadların üzə çı -xarılması, onlarınqabiliyyət və ba-carıqlarının düz-gün istiqamətləndirilməsi üçün həril kollecdə müxtəlif müsabiqələrinkeçirildiyini deyən Yusif Babayevbildirmişdir ki, ulu öndər HeydərƏliyevin yubileyinə həsr olunmuşbu müsabiqə ümummilli liderə bö-yük diqqət və ehtiramın ifadəsidir. Sonra müsabiqənin qalibləri elanedilmiş, onlara diplomlar və mü-kafatlar verilmişdir. Qaliblər yekun konserti ilə çıxış

etmişlər. Kollecin xalq çalğı alət-ləri ixtisası üzrə IV kurs tələbəsiFərid Babayev, fortepiano ixtisasıüzrə IV kurs tələbəsi Nərmin Hə-sənli, orkestr alətləri üzrə III kurstələbəsi Nicat Həsənov, vokal sə-nəti ixtisası üzrə III kurs tələbəsiBəsti Qasımova və başqalarınınifaları tədbir iştirakçılarında xoşovqat yaratmışdır.

- Sara ƏZİMOVA

Final konserti olmuşdur

Xalqımızın ümummilli lideriHeydər Əliyevin 90 illik yubileyimünasibətilə keçirilən “NaxçıvanOpen-2013” Beynəlxalq ŞahmatFestivalı davam edir. Festivaldaiştirak edən hakimlər, beynəlxalqqrossmeysterlər, məşqçilərlə görü-şüb təəssüratlarını öyrənirik: İlqar BACARANİ – beynəlxalqdərəcəli hakim, beynəlxalq usta,şahmat üzrə əməkdar məşqçi: – Artıq üçüncü dəfədir ki, Nax-çıvanda ümummilli lider HeydərƏliyevin anadan olmasının ildönü-mü münasibətilə keçirilən Beynəl-xalq Şahmat Festivalında iştirakedirik. Əvvəlki illərdə olduğu kimi,bu il də festival çox təntənəli şəkildəkeçir. Burada şahmatçılar 3 qrupda– “A”, “B”, “C” qruplarında mü-barizə aparırlar. “C” qrupunda 12yaşadək uşaqlar, “B” qrupunda rey-tinq əmsalı 1250-dən aşağı olanşahmatçılar, “A” qrupunda isə rey-tinq əmsalı 2250-dən yuxarı olanzəka sahibləri yarışırlar. Əvvəlcə“A” qrupunda yarışan şahmatçılarhaqqında onu demək istərdim ki,bu qrupda yarışan şahmatçılar, əsa-sən, dünyanın aparıcı şahmat ölkə-lərini təmsil edirlər. Onlar arasındaAzərbaycan yığma komandasınınüzvləri də var. Mükafat fondu, şah-

matçılar üçün yaradılan şərait ki-fayət qədər cəlbedicidir və bunagörə də bu festivalda yüksək rey-tinqə sahib şahmatçıların oyununuizləyə bilirik. Onu da qeyd edimki, şahmat festivalında “A” qrupu-nun oyunlarını internet üzərindənbütün dünya izləyir. – Sizcə, Naxçıvan şahmatçıları

hansı müddətdə beynəlxalq arenada

öz sözünü deyə biləcək?

– Bildiyiniz kimi, mən ŞahbuzRayon Şahmat Məktəbində məşqləraparıram. Onu deyə bilərəm ki, bugün muxtar respublikada şahmat id-man növünün inkişafına böyük diq-qət və qayğı var. Mənim və mənimkimi bir neçə təcrübəli məşqçininmuxtar respublikaya dəvət olunmasıelə bu qayğıdan xəbər verir. Bu günmuxtar respublikada şahmat idmannövünə böyük həvəs göstərən birnəsil yetişməkdədir. Uşaqların oyunyaradıcılığı yüksək səviyyədədir.Düzdür, muxtar respublika bloka-dada olduğu üçün Azərbaycan miq-yaslı yarışlarda uşaqların kütləvi iş-tirakı bir az məhduddur. Ancaq əsasolan odur ki, qələbə qazanmaq üçünistək var. Şahmat elə bir idman nö-vüdür ki, ona göstərilən diqqət birneçə ildən sonra bəhrələrini verməyəbaşlayır. Bu, dünya təcrübəsində

təsdiq olunan fikirdir. İnanıram ki,qısa müddətdə Naxçıvan şahmat sa-həsində daha böyük nailiyyətlər əldəedə biləcək. – Orta məktəblərdə keçirilən

şahmat dərslərinin effektivliyini

necə dəyərləndirirsiniz?

– İndi məktəbli uşaqlar sərbəstoyun şəraitində keçirilən dərslərdəhəvəslə iştirak edirlər. Bu uşaqlarşahmatla ilk dəfə elə orta məktəbdətanış olur və yaxşı nəticələr göstə-rirlər. Bu dərslər uşaqların məntiqidüşünmə qabiliyyətinin inkişaf et-dirilməsindən başqa, daha qabiliy-yətliləri artıq 8-9 yaşında müəyyənetməyə imkan verir. Daha sonraonların məşqlərini ixtisaslaşdırılmışdərnək və məktəblərdə davam edəbilmək imkanları olur. Seçimi bizedirik və düşünürəm ki, bu seçimləryaxşı effekt verir. Bir məşqçi müəl-lim kimi məktəbdə şahmat dərslərinitəşkil etmək təşəbbüsünü alqışla-yıram. Mən elə bilirəm, bütün va-lideynlər də belə düşünürlər. Birdə ki, şahmatın rəqabətçilik ruhubizim təfəkkürümüzə uyğun gəlir.Şahmat aydın məqsədi olan, inti-zamlı və sistemli düşünmə qabi-liyyəti olan insanlar yetişdirir. – Müsahibə üçün sağ olun!

- Səbuhi HÜSEYNOV

Şahmat intizamlı və sistemli düşünmə qabiliyyəti olan insanlar yetişdirir

Balakən Rayon Olimpiya İdmanKompleksində məktəblilərin VIrespublika oyunlarının proqramınadaxil olan sərbəst güləş üzrə yarışkeçirilmişdir. Yarışda muxtar res-publikamızın da komandası iştiraketmişdir. Güləşçilərimizdən 42 ki-loqram çəkidə mübarizə aparanƏyyub Sadıxov finala qədər yük-

sələ bilmişdir. Həlledici mərhələdədə bu üstünlüyü əldən verməyəngüləşçimiz yarışın qızıl medalınasahib olmuşdur. 47 kiloqram çəkidəöz qüvvəsini sınayan Sənan Zey-nalov isə yarışda üçüncü yerə çı-xaraq mükafatçılar sırasına düş-müşdür. Digər idmançılarımızdan52 kiloqramda güləşən Qoca Əh-

mədov üçüncü yerlə kifayətlənərəkbürünc medalla mükafatlandırıl-mışdır. Fəxri yerləri tutan idman-çılarımıza diplomlar və medallarverilmişdir.

Naxçıvan Muxtar RespublikasıGənclər və İdman Nazirliyinin

mətbuat xidməti

Uşaqlara göstərilən tibbi xidmətinyaxşılaşdırılması, hamilə qadınlaravə uşaqlara patronaj xidmətin güc-ləndirilməsi, yenidoğulmuşların vax-tında qeydiyyata alınması, uşaqlarınqidalanmasının düzgün təşkil edil-məsi, onların xüsusən ana südü iləqidalandırılması muxtar respubli-kamızda uğurla həyata keçirilən sə-hiyyə islahatlarının tərkib hissələ-rindən biridir. Bununla yanaşı, uşaq-ların idarəolunan yoluxucu xəstə-liklərə qarşı aldığı peyvəndlərin ar-dıcıl icra olunması gələcək nəslinsağlam böyüməsində mühüm roloynayır. Müasir texnologiya səviy-yəsində uşaqlara elektron sağlamlıqkartlarının verilməsinin əhəmiyyə-tinin izah edilməsində, uşaq və ye-niyetmələrin zərərli vərdişlərdən,xüsusən siqaretə, spirtli içkilərə me-yillilikdən uzaq böyümələri üçünvalideynlərin maariflənməsində“Ailə sağlamlıq məktəbi”nin böyükəhəmiyyəti vardır. Hazırda muxtar respublikanınsəhiyyə müəssisələrində fəaliyyətgöstərən belə məktəblərdə məş-ğələlər ardıcıl şəkildə davametdirilir. Babək Rayon Mərkəzi Xəstəxa-nasında yaradılmış “Ailə sağlamlıq

məktəbi”nin növbəti məşğələsi Neh-rəm Kənd Sahə Xəstəxanasında ke-çirilmişdir. Məşğələni NaxçıvanMuxtar Respublikası Səhiyyə Na-zirliyinin Tibbi yardımın təşkili şö-bəsinin baş məsləhətçi-pediatrı, Azər-baycan Respublikasının əməkdarhəkimi İbrahim Ağayev açaraq mux-tar respublikada uşaqlara göstəriləndövlət qayğısından, onlara idarə -olunan yoluxucu xəstəliklərə qarşıvurulan peyvəndlərin, verilən elek-tron sağlamlıq kartlarının əhəmiy-yətindən danışmışdır. Babək Rayon Mərkəzi Xəs-təxanasının pediatrı Leylan Əli-yeva və Nehrəm Kənd Sahə Xəs-təxanasının neonatoloqu ŞəmilƏliyev uşaqlara verilən ana sü-dünün əvəzolunmaz qida kimi üs-tünlükləri və yenidoğulmuşlaradüzgün qulluq göstərilməsi qay-daları barədə tibbi məsləhətlərvermişlər. Nehrəm Kənd SahəXəstəxanasının baş həkimi HüseynNiftəliyev bölgələrdə keçirilənbelə məşğələlərin əhalinin tibbimaariflənməsində böyük rolu ol-duğunu qeyd etmişdir.

Naxçıvan Muxtar RespublikasıSəhiyyə Nazirliyinin

mətbuat xidməti

“Ailə sağlamlıq məktəbi”nin növbəti məşğələsi

Qeydiyyat №: 575

Əlyazmalara cavab verilmirvə onlar geri qaytarılmır

ØßÐÃqapısıÜnvan: AZ-7000,

Naxçıvan şəhəri, “Təbriz” küçəsi, 1.

Telefonlar: Məsul katib: 545-62-47 Şöbələr: 545-81-44, 545-51-18

Müxbirlər: 545-75-21, Faks: 544-52-52E-mail: [email protected]

Nömrəyə məsul: Kərəm Həsənov

Qəzet redaksiyanın kompyuter mərkəzində yığılıb, səhifələnib və“Əcəmi” NPB-də ofset üsulu ilə çap olunmuşdur.

Tiraj: 3940. Sifariş № 433Baş redaktor:

TURAL SƏFƏROV

Naxçıvan Muxtar Respublikası

Ekoloji Tərbiyə Mərkəzi Naxçıvan

şəhər 5 nömrəli tam orta məktəblə

birlikdə Heydər Əliyev Uşaq-Gənc -

lər Yaradıcılıq Mərkəzində “Gənc -

lərə örnək olan dahi rəhbər” möv-

zusunda tədbir keçirmişdir.

Əvvəlcə tədbir iştirakçıları Nax-çıvan Muxtar Respublikası EkolojiTərbiyə Mərkəzinin dərnək üzvlə-rinin əl işlərindən ibarət sərgiyəbaxmışlar. Sonra Azərbaycan xalqınınümummilli lideri Heydər Əliyevinhəyat və siyasi fəaliyyətini əks et-dirən film nümayiş etdirilmişdir. Tədbirdə Naxçıvan Şəhər Təhsil

Şöbəsinin müdiri Hüseyn Məm-mədyarov, Naxçıvan şəhər 5 nömrəlitam orta məktəbin direktoru ƏsmərXəlilova çıxış etmişlər. Qeyd olunmuşdur ki, Azərbay-can tarixinin qırx ilə yaxın birdövrü ümummilli liderimiz HeydərƏliyevin adı ilə bağlıdır. Bu mər-hələdəki bütün uğurlarımızın, siyasi,iqtisadi, sosial-mədəni tərəqqimizinrəhbəri, ilhamvericisi, təminatçısıulu öndərimiz Heydər Əliyevdir.Bu böyük insanın, zamanın dahisininnurlu şəxsiyyəti, parlaq əməlləri,möhtəşəm fəaliyyəti dünya durduqca

nəsillərə örnəkdir. Yurdu, millətisevməyin, ona fədakar xidmət et-məyin, əsl dövlət başçısı və xalqadamı olmağın etalonu da məhzümummilli liderimizdir. Ulu öndərHeydər Əliyevin zəngin irsi müstəqilAzərbaycan dövlətinin inkişafı vətərəqqisi yolunun etibarlı bələdçisiolmaqla, indiki və gələcək nəsillərüçün əvəzsiz sərvət, böyük qürurvə iftixar mənbəyidir. Sonra məktəbin şagirdləri uluöndər Heydər Əliyevə həsr olunmuşşeirləri bədii qiraət etmiş, mahnılarsəsləndirmişlər.

Gənclərə örnək olan dahi rəhbər

Güləşçilərimiz mükafata layiq yerlər tutublar