Upload
arif-andriyanto
View
217
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
1/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
2/407
Disusun Oleh :
Joko Supriyadi
L2C!"#
Supriya$di
L2C!%
JURUSAN TEKNIK KIMIA &AKULTAS TEKNIK
UNI'ERSITAS DIPONE(ORO
SEMARAN(
2)2
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
3/407
i
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
4/407
Laporan Umum
LEM*AR PEN(ESA+AN
LAPORAN KERJA PRAKTEK
DEPARTEMEN OPERASI KALTIM - 2
PT. PUPUK KALIMANTAN TIMUR
*ONTAN(, DESEM*ER 2)2
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
5/407
MENGETAHUI,
Pbibi$ Kr/a Prak0k
KA*A(. AMMONIA KALTIM-2
A1ad Roi3, S.T.
NPK #4"5
MENGESAHKAN,
MANA(ER
MANA(ER
DEPARTEMEN DIKLAT 6 MP
DEPT. OPERASI KALTIM-2
Ir. Lo7a Kar-i7a
Ir. +ri Subayo, M3i
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
6/407
NPK !4)%#
NPK !24255
ii
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
7/407
Laporan Umum
+ALAMAN PEN(ESA+AN
PRAKTEK KERJA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
FAKULTAS TEKNIK
JURUSAN TEKNIK KIMIA
Nama/ Nim
: Joko Supriyadi
L2C0090!
Supriya"di
L2C0090#0
$a%rik
: $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur, T%k&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
8/407
)o*+" $+m%im%i"
: Ir& Kri*(i"a- Harya"i, MT
S+mara", )+*+m%+r 20.2
)o*+" $+m%im%i"
Ir& Kri*(i"a- Harya"i, MT
NI$& .9#!02.!.99.022002
https://sift.undip.ac.id/browse.php/Oi8vc2lh/LmZ0LnVu/ZGlwLmFj/LmlkL2tp/bWlhL21h/aWx0bzox/ODUwQGtp/bWlhLmZ0/LnVuZGlw/LmFjLmlk/b0/https://sift.undip.ac.id/browse.php/Oi8vc2lh/LmZ0LnVu/ZGlwLmFj/LmlkL2tp/bWlhL21h/aWx0bzox/ODUwQGtp/bWlhLmZ0/LnVuZGlw/LmFjLmlk/b0/https://sift.undip.ac.id/browse.php/Oi8vc2lh/LmZ0LnVu/ZGlwLmFj/LmlkL2tp/bWlhL21h/aWx0bzox/ODUwQGtp/bWlhLmZ0/LnVuZGlw/LmFjLmlk/b0/https://sift.undip.ac.id/browse.php/Oi8vc2lh/LmZ0LnVu/ZGlwLmFj/LmlkL2tp/bWlhL21h/aWx0bzox/ODUwQGtp/bWlhLmZ0/LnVuZGlw/LmFjLmlk/b0/
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
9/407
iii
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
10/407
Laporan Umum
KATA PEN(ANTAR
S+a'a pui da" *yukur %ai A''a- ST ya" (+'a- m+'impa-ka" ra-ma( da"
karu"ia1Nya *+-i"a p+"yu*u" dapa( m+"y+'+*aika" prak(+k k+ra *+'ama dua
%u'a" mu'ai (a"a' . 3k(o%+r 20.2 4 No5+m%+r 20.2 di U"i( 3p+ra*i $T&
$upuk Ka'ima"(a" Timur -i"a (+r*u*u""ya 'apora" i"i&
$rak(+k k+ra m+rupaka" *a'a- *a(u ma(a ku'ia- ya" 6ai% di(+mpu- *+%aai p+r*yara(a" m+"y+'+*aika" *(udi di Juru*a" T+k"ik Kimia U"i5+r*i(a* )ipo"+oro,
S+mara"& $rak(+k k+ra i"i dimak*udka" aar ma-a*i*6a dapa( m+ma-ami
p+"+rapa" (+ori ya" dip+ro'+- di %a"ku ku'ia- pada i"du*(ri kimia&
$ada k+*+mpa(a" i"i p+"yu*u" m+"u7apka" ra*a (+rima ka*i- k+pada:
I%u Ir& Lo'a Karmi'a *+'aku Ma"a+r $+"didika" da" $+'a(i-a" )+par(+m+"$+"+m%a"a" Sum%+r )aya Ma"u*ia
8apak 8am%a" Gu"a6a", *+'aku ka*i+ $S)M
8apak Jo-", 8apak Sii", 8apak u"u* da" *(a;; )+par(+m+"( $S)M ya" (+'a-
m+m%a"(u da'am p+'ak*a"aa" K+ra $rak(+k di $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur&
8apak Ir& H+ri Su%ayo, M&Si, *+'aku Ma"a+r 3p+ra*i Ka'(im12
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
11/407
8apak Ir& Sudio"o, *+'aku K+pa'a 8aia" U(i'i(y Ka'(im12, da" 8apak Syari;uddi",
*+'aku aki' K+pa'a 8aia" U(i'i(y Ka'(im12&
8apak A7-mad
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
12/407
Laporan Umum
)6i, 8apak Sa(iyo, 8apak Jo"o, 8apak Gu;ro", da" 8apak18apak *-i;( 'ai"
ya" %+r(ua* *+'ama kami K+ra $rak(+k&
8apak1I%u karya6a" di )+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im12&
Karya6a" $T& $upuk Ka'(im a(a* %a"(ua""ya&
8apak )r& Ir& 8udiyo"o, M&Si&, *+'aku K+(ua Juru*a" T+k"ik Kimia U"dip&
I%u Ir& Kri*(i"a- Harya"i, M&Si&, *+'aku do*+" p+m%im%i" K+ra $rak(+k&
3ra" (ua da" k+'uara kami ya" *+'a'u m+m%+rika" %a"(ua" mora' da" ma(+ri&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
13/407
8o"(a", No5+m%+r 20.2
$+"yu*u"
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
14/407
5
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
15/407
Laporan Umum
DA&TAR ISI
Ha'ama" Judu' i
Ha'ama" $+"+*a-a" ii
Ka(a $+"a"(ar i5
)a;(ar I*i 5i
)a;(ar Ta%+' i>
)a;(ar Gam%ar >
*A* I PENDA+ULUAN
.&.& S+ara- $+ru*a-aa" $T $upuk Ka'ima"(a" Timur .
.&.&.& Lam%a" $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur 2
.&.&2& J+"i* $+ru*a-aa"
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
16/407
.&2& Loka*i $a%rik #
.&?& 8a-a" 8aku da" $roduk
.&?&.& 8a-a" 8aku $+m%ua(a" Ammo"ia
.&?&2& 8a-a" 8aku $+m%ua(a" Ur+a
.&?&?& $roduk Ur+a .0
.&!& 3ra"i*a*i $+ru*a-aa" ..
.&& K+*+'ama(a" da" K+*+-a(a" K+ra .#
*A* II DESKRIPSI PROSES
2&.& Ko"*+p $ro*+* .@
2&.&.& U"i( Ammo"ia .@
2&.&2& U"i( Ur+a .
2&.&2&.& )a*ar
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
17/407
2&?&.&2& $+m%+"(uka" Ga* Si"(+*i* 20
2&?&.&?& $+mi*a-a" da" $+mur"ia" Ga* Si"(+*i* 2?
2&?&.&!& Sy"(-+*a Ammo"ia 2
5i
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
18/407
Laporan Umum
2&?&.&& Ammo"ia
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
19/407
?&2&Sp+*i;ika*i a'a( p+"duku" 9
*A* I' UTILITAS
!&.& U"i( $+"y+diaa" Air #.
!&.&.& S+a a(+r I"(ak+ #2
!&.&2& U"i( K'ori"a*i #
!&.&?& U"i( )+*a'i"a*i #@
!&.&!& U"i( )+mi"+ra'i*a*i @.
!&.&& U"i( S6++( Coo'i" a(+r @#
!&.& U"i( )+a+ra(or @
!&2& U"i( $+m%a"ki( S(+am 0
!&?& U"i( $+m%a"ki( T+"aa Li*(rik 2
!&!& U"i( $+"y+dia Udara $a%rik/Udara I"*(rum+"( 2
!&& U"i( $roduk*i U=C ?
!& U"i( $+"a"a"a" Lim%a-#
*A* ' LA*ORATORIUM
&.& La%ora(orium $u*a(
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
20/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
21/407
Laporan Umum
&.&!& La%ora(orium I"5+"(ory 9
&.&& La%ora(orium $+"+'i(ia" 90
&2& La%ora(orium Ko"(ro' 90
*A* 'I PENUTUP
#&.& K+*impu'a" 9
#&2& Sara" 9
DA&TAR PUSTAKA 9#
LAMPIRAN
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
22/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
23/407
5iii
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
24/407
Laporan Umum
DA&TAR TA*EL
Ta%+' .&.& )a(a Kapa*i(a* $roduk*i )a'am To" $+r Ta-u"BBBBB&B& 2
Ta%+' 2&.& Kompo*i*i $roduk Ur+a &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&BBBBB&B& 0
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
25/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
26/407
i>
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
27/407
Laporan Umum
DA&TAR (AM*AR
Gam%ar .&. Lam%a" $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur ?
Gam%ar .&2 M+rk )aa" $upuk Ur+a Ma"dauBBB&& ?
Gam%ar .&? M+rk )aa" $upuk N$K $+'a"iBBB&& !
Gam%ar .&! M+rk )aa" $upuk )au" 8ua-
Gam%ar .& $+(a Loka*i $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur @
Gam%ar . S(ruk(ur 3ra"i*a*i )+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im12 .
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
28/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
29/407
>
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
30/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
31/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
32/407
>i
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
33/407
Laporan Umum
*A* I
PENDA+ULUAN
I.). S/ara Pru3aaa$ PT Pupuk Ka7ia$0a$ Tiur
$+r(a"ia" m+rupaka" *a'a- *a(u *+k(or p+m%a"u"a" ya" m+"dapa( p+r-a(ia"
%+*ar dari p+m+ri"(a- m+"i"a( *+%aia" %+*ar ma*yaraka( I"do"+*ia ada'a-
p+(a"i *+r(a da'am ra"ka m+m+"u-i k+%u(u-a" pa"a" ma*yaraka(, kar+"a i(u
pupuk m+m+a" p+ra"a" p+"(i" da'am ra"ka m+"i"ka(ka" produk*i -a*i'1
-a*i' p+r(a"ia"& )i *ampi" i(u, *aa( i"i pupuk (idak -a"ya di%u(u-ka" o'+- *+k(or
p+r(a"ia" "amu" ua di%u(u-ka" o'+- *+k(or i"du*(ri& 3'+- kar+"a i(u, k+%u(u-a"
pupuk (iap (a-u" %+r(am%a- %+*ar&
$roy+k $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur 'a-ir u"(uk m+m+"u-i k+%u(u-a" pupuk
ya" *+maki" m+"i"ka( (+r*+%u(& $ada mu'a"ya proy+k $T $upuk Ka'ima"(a"
Timur dik+'o'a o'+- $+r(ami"a *+%aai u"i(1u"i( pa%rik (+rapu" ya" (+rdiri dari
. u"i( pa%rik amo"iak da" . u"i( pa%rik ur+a d+"a" %+%+rapa %a"u"a"
p+"duku""ya di pa"(ai& S+(+'a- m+"i"au da" m+"i'ai k+m%a'i ko"*+p pa%rik
(+rapu" i"i d+"a" m+mp+r-a(ika" a*p+k (+k"i* da" %a-a" %aku maka
p+m%a"u"a" pa%rik di'a"u(ka" di dara(&
8+rda*arka" K+pr+* No& ?9 (a-u" .9@# di'akuka" *+ra- (+rima proy+k i"i dari
$+r(ami"a k+pada )+par(+m+" $+ri"du*(ria" da'am -a' i"i )ir+k(ur J+"d+ra'
I"du*(ri Kimia )a*ar pada (a-u" .9@#& S+(+'a- p+"y+'+*aia" pro*+* -ukum da'am
ra"ka *+ra- (+rima p+ra'a(a" pa%rik di Eropa, maka pada (a"a' @ )+*+m%+r
.9@@ didirika" *+%ua- $+r*+ro N+ara d+"a" "ama $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur&
)+"a" dipi"da-ka""ya 'oka*i pa%rik di dara( dip+r'uka" p+ru%a-a" da"
p+"y+*uaia" d+*ai" pa%rik&
M+"uru( ad6a' ma*a ko"*(ruk*i ya" dimu'ai pada %u'a" Mar+( .9@9
dip+rkiraka" aka" %+r'a"*u" *+'ama ?# %u'a", "amu" da'am p+'ak*a"aa""ya
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
34/407
(+rdapa( %a"yak k+*u'i(a" *+-i"a *(ar( up %aru dapa( di'akuka" pada %u'a" Ju'i
.92, produk*i amo"iak I di-a*i'ka" pada (a"a' 20 )+*+m%+r .9? da"
produk*i pupuk ur+a I di-a*i'ka" pada (a"a' . Apri' .9!& )a'am (a-u" .9.
diadaka" p+r*iapa" p+m%a"u"a" $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur ya" k+dua da"
pada (a"a' 2? Mar+( .92 ko"(rak p+m%a"u"a""ya di(a"da (a"a"i& Ma*a
.
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
35/407
Laporan Umum
ko"*(ruk*i Ka'(im 2 dimu'ai pada %u'a" Mar+( .9? da" *(ar( up dari u(i'i(y
dimu'ai pada %u'a" Apri' .9!, produk*i amo"iak I di-a*i'ka" pada (a"a' #
S+p(+m%+r .9! da" produk*i ur+a p+r(ama di-a*i'ka" pada (a"a' . S+p(+m%+r
.9!& )ari pro*+* *upp'y1d+ma"d pupuk ur+a "a*io"a' dipr+dik*i %a-6a mu'ai
(a-u" .9@ I"do"+*ia aka" m+"a'ami k+kura"a" da" aka" (+ru* m+"i"ka( pada
(a-u"1(a-u" %+riku("ya& S+-u%u"a" d+"a" -a' i(u maka p+m+ri"(a- (+'a-
m+mu(u*ka" p+r'u"ya di%a"u" pa%rik pupuk Ka'(im ? ya" %+r'oka*i %+rdampi"a" d+"a" pa%rik Ka'(im 2 ya" %+rop+ra*i *+7ara kom+r*ia' *+ak
Apri' .9& S+a'a" d+"a" p+rk+m%a"a" 6ak(u da" p+rmi"(aa" amo"iak da"
ur+a ya" (+ru* m+"i"ka(, maka $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur & da'am (a-u"
(+rak-ir (+'a- m+"am%a- pa%rik %aru 'ai yai(u $3$KA da" Ka'(im !& $3$KA
m+rupaka" pa%rik ya" k-u*u* m+"-a*i'ka" ur+a ra"u' u"(uk (uua" +k*por,
*+da"ka" Ka'(im ! (a-u" 2002 (+'a- dapa( m+mproduk*i amo"iak da" pada (a-u"
200? (+'a- dapa( m+mproduk*i ur+a& )+"a" (am%a-a" pa%rik Ka'(im ! i"i maka
*aa( i"i (o(a' kapa*i(a* produk*i *+7ara k+*+'uru-a" ada'a- .&0&000 (o" amo"iak
da" 2&90&000 (o" ur+a p+r (a-u" da" $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur m+"adi produ*+" ur+a (+r%+*ar di du"ia da'am *a(u 'oka*i&
Ta%+' .&.& )a(a Kapa*i(a* $roduk*i )a'am To" $+r Ta-u"
PA*RIK
AMONIAK
UREA
Ka'(im .
9&000
@00&000
Ka'(im 2
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
36/407
9&000
@0&000
Ka'(im ?
??0&000
@0&000
$3$KA
1
@0&000
Ka'(im !
??0&000
@0&000
TOTAL
).8".
2.!8.
).).). Laba$ PT. Pupuk Ka7ia$0a$ Tiur
Mak"a dari 'am%a" $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur & :
S+i 'ima m+'am%a"ka" $a"7a*i'a, m+rupaka" 'a"da*a" idii' p+ru*a-aa"&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
37/407
)au" %ua- m+'am%a"ka" k+*u%ura" da" k+makmura"&
2
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
38/407
Laporan Umum
Li"kara" k+7i' pu(i- m+'am%a"ka" '+(ak 'oka*i 8o"(a"&
Gari* m+ra- -ori*o"(a' di kiri ka"a""ya m+"am%arka" ari* ka(u'i*(i6a&
ar"a %iru m+'am%a"ka" k+'ua*a" 6a6a*a"&
ar"a m+ra- m+'am%a"ka" di"amika k+6ira*6a*(aa"&
(abar ).). Lam%a" $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur
Ar(i m+rk daa" Ma"dau :
)au" *+%a"yak .@ m+'am%a"ka" k+makmura" *+%aai *a'a- *a(u 7i(a17i(a
k+m+rd+kaa"&
Ma"dau a'a( u"(uk m+m%ua( 'a-a" p+r(a"ia" ya" dip+ru"aka" p+"duduk a*'i
Ka'ima"(a", m+'am%a"ka" k+p+'opora" p+ru*a-aa" da'am m+"+m%a"ka"
u*a-a p+r(a"ia"&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
39/407
Ma"dau %+rum%ai 'ima m+'am%a"ka" $a"7a*i'a&
Ma"dau %iru m+'am%a"ka" k+'ua*a" 6a6a*a" p+ma*ara"&
ar"a m+ra- m+'am%a"ka" di"amika k+6ira*6a*(aa"&
(abar ).2. M+rk )aa" $upuk Ur+a Ma"dau
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
40/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
41/407
Laporan Umum
$T& $upuk Ka'ima"(a" Timur da'am ra"ka m+"i"ka(ka" k+*+a-(+raa" p+(a"i,
m+"am%a- *a(u 'ai 5aria" dari produk"ya, ya" di%+ri "ama *+%aai pupuk N$K
$+'a"i& $upuk N$K $+'a"i ada'a- pupuk ma+muk ya" m+"a"du" "i(ro+",
;o*;or, da" ka'ium ya" di%ua( dari %a-a"1%a-a" %+rmu(u& Kompo*i -ara pupuk
N$K $+'a"i dapa( di*+*uaika" d+"a" +"i* (a"a- da" +"i* (a"ama" ya"
di%udidayaka"&
$upuk N$K $+'a"i m+mpu"yai %+%+rapa k+'+%i-a", yai(u :
• M+"i"ka(ka" -a*i' '+%i- dari !0
•
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
42/407
(abar ).4. Mrk Daa$ Pupuk P7a$i
Ar(i M+rk daa" $upuk N$K $+'a"i :
Loo (+rdiri dari *im%o'i*a*i p+'a"i yai(u (ia %ida" '+"ku" d+"a" 6ar"a
da*ar u"*ur 7a-aya, M+ra-, Hiau, da" 8iru D
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
43/407
Laporan Umum
ar"a -iau m+"am%arka" karak(+r *+uk, k+*u%ura", da" k+makmura" *+*uai
d+"a" +*+"*i pupuk ya" m+m%+ri k+*u%ura" (a"a-&
ar"a %iru m+"am%arka" k+maua" da" ma";aa( (+k"o'oi&
(abar ).#. M+rk )aa" $upuk )au" 8ua-
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
44/407
Ar(i M+rk daa" $upuk )au" 8ua- :
Loo dio'a- m+'a'ui p+"a%u"a" *im%o' dau" %ua- ya" *uda- m+"adi
*im%o'/iko" dari $upuk Ka'(im d+"a" i'u*(ra*i *(i'a*i dau"&
Sim%o' dau" %ua- m+6aki'i p+ru*a-aa" $upuk Ka'(im ya" *uda- dik+"a'&
)au" -iau m+'+%ar da" m+"+m%a" m+'am%a"ka" k+*u%ura", -a*i' ya"
%+rma";aa( *+r(a k+makmura"&
ar"a m+ra- m+"am%arka" di"amika da" k+7+ra-a" -arapa"&
ar"a -iau m+"am%arka" karak(+r *+uk, k+*u%ura", da" k+makmura" *+*uai
d+"a" +*+"*i pupuk ya" m+m%+ri k+*u%ura" (a"a-&
ar"a %iru m+"am%arka" k+maua" da" ma";aa( (+k"o'oi&
J$i3 Pru3aaa$
$ada *aa( i"i $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur, m+"op+ra*ika" %ua- pa%rik yai(u
pa%rik Ka'(im1., pa%rik Ka'(im12, pa%rik Ka'(im1?, pa%rik Ka'(im1!, da" $3$KA&S+(iap pa%rik (+rdiri dari (ia u"i( yai(u u"i( Utility, U"i( Ammo"ia, U"i( Ur+a,
*+da"ka" $3$KA -a"ya m+mpu"yai U"i( Utility da" U"i( Gra"u'&
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
45/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
46/407
$T& Ka'(im 8a-(+ra Adi-u"a DK8A
$T& Ka'(im I"du*(ria' E*(a(+ DKIE
S+'ai" i(u ua didirika" ua %+%+rapa p+ru*a-aa" pa(u"a" d+"a" p+ru*a-aa"
%+*ar Na*io"a' da" I"(+r"a*io"a' *+p+r(i :
$T& Ka'(im M+(-a"o' I"du*(ri
$T& )SM Ka'(im M+'ami"+
$T& Ka'(im $a*i;i7 Ammo"ia
$T& Ka'(im $ar"a I"du*(ri
Loka3i Pabrik
$a%rik $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur m+"+mpa(i ar+a' *+'ua* !9? Ha& $a%rik i"i
(+r'+(ak di Fo"a i"du*(ri Ka'ima"(a" Timur& T+pa("ya di d+*a 8+'im%i",
k+7ama(a" 8o"(a" U(ara, Ka%upa(+" Ku(ai& Loka*i i"i kura" '+%i- .20 km di
*+%+'a- u(ara Samari"da, i%u ko(a propi"*i Ka'ima"(a" Timur& S+7ara
#
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
47/407
Laporan Umum
+ora;i* (+r'+(ak pada 0.0!#,99 LU da" ..@29?0,# 8T& )i*+%+'a- *+'a(a"
pa%rik, kura" '+%i- .0 km, (+rdapa( 'oka*i p+"7aira" a* a'am $T& 8adak NGL&
U"(uk (ra"*por(a*i k+ da+ra- 8o"(a" dapa( diu"aka" a'ur dara(, 'au( maupu"
udara& Ja'ur udara m+"u"aka" p+*a6a( mi'ik $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur dari
%a"dara S+pi"a" 8a'ikpapa" ya" (+r%a" d+"a" ad6a' ru(i" 2 ka'i *+-ari&
$+"+r%a"a" 8a'ikpapa" 4 8o"(a" (+r*+%u( di(+mpu- da'am 6ak(u ! m+"i(&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
48/407
(abar ).". $+(a Loka*i $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur
)a*ar p+r(im%a"a" p+mi'i-a" 'oka*i pa%rik :
Loka*i d+ka( d+"a" *um%+r %a-a" %aku %+rupa a* a'am&
Loka*i d+ka( d+"a" pa"(ai *+-i"a m+muda-ka" p+"a"ku(a"&
Loka*i %+rada di (+"a-1(+"a- da+ra- p+ma*ara" pupuk u"(uk +k*por maupu"
p+ma*ara" da'am "++ri&
$+m+(aa" o"+ I"du*(ri&
$+'ua" u"(uk p+r'ua*a" pa%rik kar+"a 'ua*"ya 'a-a" ya" dimi'iki&
@
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
49/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
50/407
: mi"imum 99,9 %+ra( Dmi" : mak*ima' 0,. %+ra( Dma> : .0 ppm Dma>
: mi"imum 2#,0 k/7m2 A : ?0 °C
Laporan Umum
).4. *aa$ *aku da$ Produk
).4.). *aa$ *aku Pbua0a$ Ao$ia
Udara
Udara ya" dip+ru"aka" ada'a- udara *+ki(ar ya" m+mpu"yai kompo*i*i
*+%aai %+riku( :
Ni(ro+"
: @!,# 5o'um+
3k*i+"
: .9, 5o'um+
H23
: ,# 5o'um+
)+"a" *p+*i;ika*i *+%aai %+riku( :
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
51/407
T+ka"a"
: mi"imum 0,@ k/7m2G
Su-u
: ?°C
).4.2. *aa$ *aku Pbua0a$ Ura
8a-a" %aku pa%rik ur+a ada'a- ammo"ia da" kar%o" diok*ida& Sp+*i;ika*i %a-a"
%aku $a%rik Ur+a Ka'(im12 dapa( di(+ra"ka" *+%aai %+riku(:
Ammo"ia DNH?
Sp+*i;ika*i DM&& K+''o,.9! :
Ka"du"a" NH?
Ka"du"a" H23
Oil Content
T+ka"a" D7air
Su-u D7air
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
52/407
Si;a(1*i;a( :
$ada (+mp+ra(ur kamar %+rupa a* ya" (idak %+r6ar"a
M+mpu"yai %au (aam
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
53/407
Laporan Umum
)apa( m+"y+%a%ka" ma(a %+rair, da'am um'a- %+*ar dapa( m+"aki%a(ka" *+*ak
"a;a*
L+%i- ri"a" dari udara
K+rapa(a" D7air, 20 k/7m2,2°C : #0? k/7m?
Ti(ik '+'+-
: 1@°C
Ti(ik didi-
: 1??°C
Ti(ik "ya'a
: #0°C
8a(a* '+daka" da'am udara
: . 4 2 5o'um+
8+ra( mo'+ku'
: .@,0? mo'/ram
%& Kar%o"diok*ida DC32
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
54/407
Sp+*i;ika*i D M& K+''o, .9! :
Ka"du"a" C32
: Mi"imum 9, 5o'um+
Ka"du"a" H2
: Mak*ima' .,2# 5o'um+
Ka"du"a" N2
: Mak*ima' 0,2.@ 5o'um+
Ka"du"a" C3
: Mak*ima' 0,00 5o'um+
Ka"du"a" M+(a"a
: Mak*ima' 0,00 5o'um+
Ka"du"a" Su';ur
: Mak*ima' . ppm 5o'um+
T+ka"a" Da*
: Mi"imum .,. k/7m2A
Su-u Da*
: !0°C
Si;a(1*i;a( :
$ada *u-u kamar %+rupa a* (idak %+r6ar"a
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
55/407
Tidak %+r%au
Tidak %+ra7u",aka" (+(api dapa( m+"im%u'ka" +;+k *+*ak "a;a* aki%a( k+kura"a"
32
9
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
56/407
Laporan Umum
Laru( da'am air pada (+mp+ra(ur
.°C, (+ka"a" . a(m d+"a"
p+r%a"di"a" 5o'um+ C32:H23 .:.
K+rapa(a" a* D . k/7m2, 2 °C
: .,00 k/m?
Ti(ik (rip+'
: 1@ °C da" ,. a(m
Ti(ik kri(i*
: ?.°C da" @2, a(m
8+ra( mo'+ku'
: !!,0. mo'/ram
).4.4. Produk Ura
Sp+*i;ika*i produk ur+a DM& K+''o,.9! dapa( di"ya(aka" *+%aai %+riku( :
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
57/407
1
Ka"du"a" Ni(ro+"
:
!#,?
Dmin. weight
1
Moi*(ur+
:
0,?
Dmax weight
1
8iur+(
:
0,9
Dmax weight
1
=+
:
2 ppm
Dmax weight
1
Ammonia free
:
200 ppm
Dmax weight
1
Ukura" par(ik+'
:
9 (+r(a-a" pada . US mesh, .00 'o'o* dari #
US mesh
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
58/407
1
8+"(uk
: $ri'' D free floming
Si;a(1*i;a( produk ur+a :
$ada k+adaa" kamar %+rupa Fa( pada( kri*(a' %+r6ar"a pu(i-, (idak muda- (+r%akar
da" (idak %+r*i;a( p+"-a"(ar
1
K+rapa(a" Dpada( 20°C
: .?? k/m?
1
Ti(ik '+'+-
: .?2,# °C
.0
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
59/407
Laporan Umum
1
Kapa*i(a* pa"a*
: .2# J/mo' °C
1
$a"a* p+'+'+-a"
: .?,# kJ/mo'
1
8+ra( mo'+ku'
: #0,0# mo'/ram
).#. Ora$i3a3i Pru3aaa$
Si*(+m ora"i*a*i $T& $upuk Ka'ima"(a" Timur m+"u"aka" *i*(+m d+6a"
dir+k*i& )+6a" dir+k*i (+rdiri dari :
)ir+k(ur U(ama
)ir+k(ur $roduk*i
)ir+k(ur T+k"ik da" $+"+m%a"a"
)ir+k(ur K+ua"a"
)ir+k(ur $+ma*ara"
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
60/407
)ir+k(ur S)M da" Umum
$ada p+'ak*a"aa" *+-ari 4 -ari, )+6a" )ir+k*i di%a"(u o'+- :
K+pa'a Kompar(+m+"
)+pu(i Kompar(+m+"
K+pa'a )+par(+m+"
aki' K+pa'a )+par(+m+"
K+pa'a 8aia"
aki' K+pa'a 8aia"
K+pa'a S+k*i
K+pa'a
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
61/407
a& Sa(ua" $+"a6a*a" I"(+r"
1 )+par(+m+" $+"a6a*a" K+ua"a"
..
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
62/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
63/407
)+par(+m+" K+ua"a" da" $aak A*ura"*i
)+par(+m+" Aku"(a"*i
8aia" K+ua"a" Ka"(or $+r6aki'a" Jakar(a
)ir+k(ora( $+ma*ara"
)+par(+ma" $+'a%u-a" da" )i*(ri%u*i
)+par(+m+" $+r+"7a"aa" da" $+"+m%a"a" $a*ar
Kompar(+m+" Niaa :
)+par(+m+" Niaa .
)+par(+m+" Niaa 2
)+par(+m+" $+'aya"a" da" $romo*i
Kompar(+m+" $+ma*ara" i'aya- .
Ka"(or $+ma*ara" Ja(im
Ka"(or $+ma*ara" NT8
Ka"(or $+ma*ara" 8a'i
Ka"(or $+ma*ara" NTT
Kompar(+m+" $+ma*ara" i'aya- 2
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
64/407
Ka"(or $+ma*ara" Ja(+"
Ka"(or $+ma*ara" Su'*+' da" Su'%ar
Ka"(or $+ma*ara" Ka'*+' da" Ka'(+"
.2
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
65/407
Laporan Umum
Ka"(or $+ma*ara" Ka'(im
Ka"(or $+ma*ara" Su'(+"
Ka"(or $+ma*ara" Su'u( da" Goro"(a'o
Ka"(or $+ma*ara" Su'a6+*i T+"ara
Ka"(or $+ma*ara" Ma'uku da" Ma'uku U(ara
)ir+k(ora( T+k%a"
)+par(+m+" $+"adaa"
Kompar(+m+" T+k"ik
)+par(+m+" Ja*a T+k"ik
)+par(+m+"
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
66/407
)+par(+m+" Kaia" $+"+m%a"a" U*a-a
Kompar(+m+" $+"+'o'aa" K+ra*ama U*a-a
)+par(+m+" Admi"i*(ra*i $+"y+diaa" $roduk da" Ja*a KSU
)+par(+m+" A"a'i*i* da" E5a'ua*i 3p+ra*io"a' KSU
)ir+k(ora( S)M da" Umum
)+par(+m+" $K8L
Kompar(+m+" Umum
$+r6aki'a" 8a'ikpapa"
$+r6aki'a" Samari"da
)+par(+m+" $+'aya"a" Umum
)+par(+m+" Kam(i%
Kompar(+m+" S)M
)+par(+m+" Si*(+m $ro*+dur 3ra"i*a*i
)+par(+m+" $+"+m%a"a" S)M
)+par(+m+" K+*+a-(+raa" da" Hu%u"a" I"du*(ria'
)+par(+m+" Si*(+m Ma"a+m+" S)M
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
67/407
Ka"(or $+r6aki'a" Jakar(a
)ir+k(ora( $roduk*i
Kompar(+m+" 3p+ra*i
.?
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
68/407
Laporan Umum
K+pa'a S-i;( $a%rik
)+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im1.
)+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im12
)+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im1?
)+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im1!
)+par(+m+" 3p+ra*i $3$KA da" $roduk Lai"
Kompar(+m+" $+m+'i-araa"
)+par(+m+" $+r+"7a"aa" da" $+"+"da'ia" $+m+'i-araa"
)+par(+m+" $+m+'i-araa" Li*(rik da" I"*(rum+"(
)+par(+m+" $+m+'i-araa" M+ka"ik Lapa"a"
)+par(+m+" $+r%+"k+'a"
)+par(+m+" K+a"da'a" $a%rik
S-i;( Sup+r5i*or $+m+'i-araa"
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
69/407
Kompar(+m+" $+"+"da'ia" da" $+"a6a*a"
)+par(+m+" $+"+"da'ia" $ro*+*
)+par(+m+" I"*p+k*i T+k"ik
)+par(+m+" K?LH
)i5i*i J$$
)+par(+m+" $+ma*ara", K+ua"a", da" $+r*o"a'ia
)+par(+m+" Ja*a K+a-'ia"
)+par(+m+" T+k"ik da" $roduk*i
S(ruk(ur ora"i*a*i ya" p+r'u diama(i '+%i- 'a"u( ada'a- ya" di%a6a-i o'+-
dir+k(ur produk*i& )ir+k(ur $roduk*i di%a"(u o'+- *+ora" k+pa'a kompar(+m+"
Dkompar(+m+" produk*i, ya" m+"a(ur d+par(+m+"1d+par(+m+" op+ra*i DI, II,
III, I da" d+par(+m+" p+m+'i-araa"& )+par(+m+" op+ra*i II ya" dipimpi" o'+-
*+ora" K+pa'a )+par(+m+" ya" m+m%a6a-i %aia"1%aia" Du"i( u(i'i(y,
ammo"ia da" ur+a& S+(iap %aia" dipimpi" o'+- *+ora" 6aki' ya" m+m%a6a-i
%+%+rapa r+u *-i;(& S+(iap r+u *-i;( dipimpi" o'+- *+ora" ;or+ma"& U"(uk '+%i-
+'a*"ya dapa( di'i-a( pada am%ar .&? (+"(a" *(ruk(ur ora"i*a*i )+par(+m+"
3p+ra*i Ka'(im12&
.!
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
70/407
Laporan Umum
K+pa'a )+par(+m+"( 3p+ra*i Ka'(im12
koordi"a(or
S(a;;
Ka%a
Ka%a
Ka%a
S-i;(
U(i'i(a*
Ammo"ia
Ur+a
Sup+r5i*or
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
71/407
aka%a
aka%a
aka%a
U(i'i(a*
Ammo"ia
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
72/407
Ur+a
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
73/407
=or+ma"
k+pa'a
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
74/407
Lapa"a"
Gam%ar I& S(ruk(ur 3ra"i*a*i )+par(+m+" 3p+ra*i Ka'(im12
ak(u k+ra %ai karya6a" $T& $upuk Ka'(im D$+r*+ro di%ai 2, yai(u karya6a"
*-i;( da" karya6a" "o" *-i;(& Karya6a" *-i;( (+r%ai m+"adi +mpa( r+u, yai(u
(ia r+u *-i;( %+k+ra da" *a(u r+u *-i;( 'i%ur& Tiap r+u *-i;( %+k+ra *+'ama
(uu- -ari *+'ama %+ra"(ia" 6ak(u k+ra"ya da" m+mp+ro'+- 2 a(au ? -ari 'i%ur&
.
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
75/407
Laporan Umum
ak(u k+ra karya6a" *-i;( :
1
)ay *-i;(
Dam 0@&001.&00 ITAE
1
S6i" *-i;(
Dam .&0012?&00 ITAE
1
Ni-( *-i;(
Dam 2?&0010@&00 ITAE
$ada am k+ra day *-i;(, ;or+ma" %+r(a"u" a6a% k+pada k+pa'a %aia",
*+da" pada *6i" *-i;( da" "i-( *-i;( %+r(a"u" a6a% k+pada *-i;(
*up+r5i*or&
ak(u k+ra karya6a" "o" *-i;( :
1
S+"i" 4 Kami*
: $uku' 0@&001.#&00 ITA DI*(ira-a( puku' .2&001.?&00E
1
Juma(
: $uku' 0@&001.@&00 ITA DI*(ira-a( puku' ..&?01.?&?0E
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
76/407
).". K37aa0a$ da$ K3a0a$ Kr/a
U*a-a k+*+-a(a" da" k+*+'am(a" k+ra di $&T $upuk Ka'ima"(a" Timur
m+mpu"yai *a*ara" umum da" *a*ara" k-u*u*& Sa*ara" umum ya" i"i" di7apai
ada'a- *+%aai %+riku(:
$+r'i"du"a" (+r-adap karya6a" ya" %+rada di (+mpa( k+ra aar *+'a'u (+rami"
k+*+'ama(a" da" k+*+-a(a""ya, *+-i"a dapa( m+6uudka" p+"i"ka(a" produk*i
da" produk(i5i(a* k+ra&
$+r'i"du"a" (+r-adap *+(iap ora" ya" %+rada di (+mpa( k+ra aar *+'a'u da'am
k+adaa" ama", *+'ama(, da" *+-a(&
$+r'i"du"a" (+r-adap %a-a" da" p+ra'a(a" produk*i aar dapa( dipakai
da" diu"aka" *+7ara ama" da" +;i*i+"&
S+da"ka" *+7ara k-u*u* u*a-a k+*+'ama(a" da" k+*+-a(a" k+ra a"(ara 'ai"
*+%aai %+riku(:
M+"7+a- da" a(au m+"ura"i *+r(a m+"7+a- k+7+'akaa", k+%akara", '+daka"
da" p+"yaki( aki%a( k+ra&
M+"ama"ka" m+*i", i"*(a'a*i, p+*a6a(, a'a( k+ra, %a-a" %aku, da" produk&
M+"7ip(aka" 'i"ku"a" da" (+mpa( k+ra ya" ama", "yama", *+-a( da"
p+"y+*uaia" a"(ara p+k+raa" d+"a" ma"u*ia a(au ma"u*ia d+"a" p+k+raa"&
M+"7ip(aka" ko"di*i p+ru*a-aa" *+*uai d+"a" *(a"dar IS3 .!00.
.#
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
77/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
78/407
Laporan Umum
*A* II
DESKRIPSI PROSES
2.). Ko$3p Pro33
2.).). U$i0 Ao$ia
$ro*+* p+m%ua(a" ammo"ia DNH? ya" (+'a- %a"yak dik+m%a"ka" *+7ara
kom+r*ia' -i"a *aa( i"i ada'a- pro*+* Ha%+r18o*7-& $ro*+* i"i dik+m%a"ka"
dari p+r7o%aa" L+ C-a(+'i+r ya" m+"*i"(+*i* *+"ya6a
-idrokar%o" ri"a" d+"a" udara&
$ada pri"*ip"ya %+rda*arka" pro*+* Ha%+r18o*7- r+ak*i p+m%+"(uka"
NH? (+r*+%u( ada'a- *+%aai %+riku( :
N2D ? H2D 2 NH?D H29 1..0!0 7a'/mo'
)+"a" ka(a'i* ok*ida %+*i *+r(a p+"am%a-a" A'23
? da" K
23 *+%aai promo(or&
$+"a(ura" ko"5+r*i r+ak*i da'am pro*+* p+m%+"(uka" NH? dapa( di'akuka"
d+"a" p+"a(ura" *u-u da" (+ka"a" r+ak(or kar+"a r+ak*i"ya m+rupaka" r+ak*i
k+*+(im%a"a"&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
79/407
Ko"di*i op+ra*i r+ak*i *i"(+*a %+r'a"*u" pada (+mp+ra(ur+ .@00C da" (+ka"a"
.# k/7m2 aar %a-a" %aku ya" %+rupa a* dapa( *a'i" %+r+ak*i da"
dip+r(a-a"ka" aar k+7+pa(a" r+ak*i"ya (i"i&
)ari p+r*amaa" r+ak*i dia(a* dip+ro'+- %a-6a u"(uk m+m%+"(uk . mo' a*ammo"ia di%u(u-ka" 0& mo' a* N2 da" .& mo' a* H2 Dd+"a" p+r%a"di"a"
mo' H2/N2 ?& $ada k+"ya(aa""ya u"(uk m+mp+ro'+- k+7+pa(a" r+ak*i (+r(i"i
dip+ro'+- pada ra*io H2/N2 *+diki( di%a6a- ?, yai(u a"(ara 2&@12&9& -a' i"i
.@
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
80/407
Laporan Umum
dikar+"aka" di;u*i "i(ro+" k+ da'am ka(a'i* '+%i- 'am%a( di%a"di"ka" -idro+"
*+-i"a N2 di%ua( *+diki( %+r'+%i-&
)+6a*a i"i pro*+* ya" '+%i- dimi"a(i ada'a- pro*+* ya" %+rop+ra*i pada
(+ka"a" m+"+"a- d+"a" %+%a" r+*irku'a*i ya" %+*ar& Ha' i"i (ak '+pa* dari
k+"ya(aa" ma-a'"ya %iaya op+ra*i d+"a" (+ka"a" (i"i&&
U$i0 ura
Da3ar Rak3i
$ro*+* p+m%ua(a" Ur+a DNH2C3NH2 dida*arka" pada r+ak*i p+"uraia"
Ammo"ium Kar%ama( DNH2C33NH!& Ammo"ium kar%ama( di%ua( dari
Ammo"ium da" Kar%o" diok*ida m+"uru( r+ak*i %+riku( D$arik+*i(, .990 :
D2 2NH? C32 NH2C33NH! H29 12, kka' / mo'&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
81/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
82/407
Laporan Umum
ur+a ya" (i"i, ko"*+"(ra*i NH? r+"da-, da" *u-u (i"i& 8iur+( (idak dii"i"ka"
kar+"a m+rupaka" ra7u" %ai (a"ama"&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
83/407
(a-ap *+%aai %+riku( :
$+mur"ia" a* a'am ya" m+'ipu(i pro*+* m+"-i'a"ka" %a-a" pada(, 7aira",
*+"ya6a *u';ur DS da" *+"ya6a 'ai" ya" m+ra7u"i ka(a'i*&
$+m%+"(uka" a* *i"(+*i* pada #rimary da" Secondary eformer *+r(a p+"u%a-a" C3 m+"adi C32 di $.T.S da" %.T.S Con&erter.
$+mur"ia" a* *i"(+*i* ya" m+'ipu(i p+mi*a-a" C32 da" p+'+pa*a" di C32
emo&al da" p+"u%a-a" *i*a C3 da" C32 m+"adi CH! di 'ethanator &
Si"(+*i* NH? ya" m+'ipu(i kompr+*i a* *i"(+*i* *ampai pada (+ka"a" op+ra*i
*+r(a r+ak*i a* H2 da" Ni(ro+" DN2 m+"adi NH? di Synthesis Con&erter &
.9
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
84/407
Laporan Umum
& $+mi*a-a" produk NH? dari a* *i"(+*i* da'am refrigerant system&
2.4.).). Pur$ia$ (a3 A7a
Ga* a'am umpa" ma*uk u"i( NH? m+'a'ui noc Out *rum D.201= u"(uk
m+mi*a-ka" 7aira" da" pada(a" ya" (+r*u*p+"*i da'am a'ira" a*& A'ira" a*
a'am dari .O *rum di%ai m+"adi dua yai(u *+%aai a* pro*+* da" a* %a-a"
p+m%akar D fuel gas& Ga* pro*+* di7ampur d+"a" recycle a* dari discharge
p+r(ama synthesis a* 7ompr+**or da" H2 produk H
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
85/407
$+m%+"(uka" a* *i"(+*i* di'akuka" da'am dua (a-ap, ya" p+r(ama di
#rimary eformer da" ya" k+dua di Secondary eformer & Ga* *i"(+*i* i"i
(+r%+"(uk dari a* a'am da" *(+am d+"a" r+ak*i *+%aai %+riku( :
CH! H23
C3 ?H2
∆H29
!92@. 7a'/mo'
D.
C3 H23
C32 H2
∆H29 19? 7a'/mo'
D2
20
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
86/407
Laporan Umum
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
87/407
T+mp+ra(ur a* pro*+* k+'uar dari #rimary eformer @9#1?0C d+"a"
ka"du"a" CH! 91.2, dry a* & Ga* dari #rimary eformer ma*uk k+ da'am
Secondary eformer *+(+'a- *+%+'um"ya di7ampur d+"a" udara da" *(+am ya"
(+'a- dipa"a*ka" *ampai *u-u !9#C& Campura" a* i"i m+"a'ir k+ %a6a-
m+'a'ui ka(a'i* Ni&
Tuua" a* dir+ak*ika" di Secondary eformer ada'a- *+%aai %+riku( :
U"(uk m+"dapa(ka" a* N2 ya" dip+r'uka" da'am p+m%ua(a" a* *i"(+*i*&
M+"uru"ka" ka"du"a" CH! di a* m+"adi *+ki(ar 0,? mo'&
2.
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
88/407
Laporan Umum
$a"a* ya" di%u(u-ka" da'am Secondary eformer i"i dip+ro'+- dari r+ak*i
*+%aai %+riku( :
2 H2D 32D 2 H23D ∆H29 1..9# k7a'/mo'
8a"yak"ya H2 ya" %+r+ak*i di%a(a*i o'+- k+%u(u-a" N2, H2/N2 ?/.&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
89/407
22
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
90/407
Laporan Umum
m+"adi C32& Kar+"a r+ak*i"ya +k*o(+rmi* maka *u-u k+'uar HTS aka" "aik
m+"adi !20 4 !?0C da" C3 ya" 'o'o* a"(ara 2& 4 ?& mo' dry gas&
U"(uk m+"7apai ko"5+r*i C3 ya" dii"i"ka" ada 2 5aria%+' ya" p+r'u
dip+r-a(ika", yai(u *u-u da" steam gas ratio ma*uk bed & $ada ka(a'i* %aru u"(uk
m+mp+ro'+- ko"5+r*i ya" 7ukup %aik, *u-u ma*uk bed diaa r+"da-, (+(api
-aru* dia(a* (i(ik ko"d+"*a*i *(+am& K+"aika" *u-u aka" m+m%ua( k+*+(im%aa"
%+r+*+r k+ kiri *+-i"a C3 ya" 'o'o* *+maki" %+*ar, (+(api dari *+i ki"+(ika
aka" m+mp+r7+pa( 'au r+ak*i *+-i"a m+"d+ka(i ko"5+r*i C3 pada ko"di*i
k+*+(im%a"a"& 8i'a m+"aikka" a'ira" *(+am, ra*io *(+am a* ma*uk %+d
%+r(am%a- *+-i"a m+mp+r%+*ar ko"5+r*i C3&
Low Temperature Shift 9)#-D*:
J+"i* ka(a'i* ya" diu"aka" pada LTS i"i ada'a- Co""er oxide, kar+"a ka(a'i* i"i
*a"a( *+"*i(i; (+r-adap *+"ya6a *u'p-ur . 3'+- kar+"a i(u ka(a'i* i"i di'+"kapi
d+"a" "3& )i LTS, *i*a C3 ya" 'o'o* dari HTS aka" diko"5+r*ika" m+"adi
C32 pada *u-u ya" '+%i- r+"da- yai(u *u-u ma*uk bed pada 20042?C&
$+"aru- *u-u da" ra*io *(+am1a* ma*uk bed (+r-adap ko"5+r*i C3 *ama d+"a"
di HTS&
2.4.).4. Pi3aa$ da$ Pur$ia$ (a3 Si$03i3
CO2 Ro;a7
U"i( i"i (+rdiri dari u"i( p+"y+rapa" C32 di m+"ara a%*or%+r da" u"i(
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
91/407
p+'+pa*a" C32 di m+"ara *(ripp+r d+"a" m+"u"aka" 'aru(a" benfield *+%aai
2?
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
92/407
Laporan Umum
p+"y+rap& /enfield #rocess m+"u"aka" ACT1. *+%aai a7(i5a(or da" 5a"adium
*+%aai p+'i"du" (+r-adap koro*i&
Ga* *i"(+*a dari LTS didi"i"ka" pada -+a( +>7-a"+r *+-i"a *u-u"ya (uru"
'a'u ma*uk m+'a'ui i"'+( as S"arger da" m+"a'ir k+ a(a* m+'a'ui %+d ya"
(+r%a6a-& Ga* diko"(akka" d+"a" *+%aia" %+*ar 'aru(a" ya" (+'a- dir++"+ra*i
(semi lean) m+'a'ui %+d1%+d& $ada ko"(ak p+r(ama i"i *+%aia" %+*ar C32 di*+rap
o'+- 'aru(a" benfield & $ada ko"(ak ya" k+dua, *+%aia" %+*ar *i*a C32 di*+rap
lean solution& )i %aia" i"i a* ya" m+"i"a'ka" %aia" (+r%a6a- di*+rap o'+-
'aru(a" lean solution ya" (+'a- dir++"+ra*i pada %aia" a(a* "aced absorber &
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
93/407
C32D
3H1D'
HC3?1
C32D
21
1
C3? D' H23D'
2 HC3?
$ada (+ka"a" (i"i r+ak*i D? aka" *+maki" %aik, i"i %+rar(i maki" %a"yak C32
ya" (+r'aru(& S+%a'ik"ya pada (+ka"a" r+"da- k+*+(im%a"a" r+ak*i D? aka"
%+r+*+r k+ kiri m+"aki%a(ka" C32 aka" (+r'+pa* dari HC3? D.& )+"a" pri"*ip
(-+rmodi"amika i"i maka pro*+* p+"y+rapa" di'akuka" pada (+ka"a" (i"i D29k/7m
2 *+r(a *u-u r+"da- D@0
C& S+da"ka" pada pro*+* p+'+pa*a" C32
di'akuka" pada (+ka"a" r+"da- D0,12 k/7m2 da" *u-u (i"i D.001.?0
C&
2!
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
94/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
95/407
Laporan Umum
Ga* k+mudia" m+"a'ir ko"(i"yu k+ a(a* pada *u-u @0C da" ma*uk k+da'am
Absorber noc Out *rum .0?1= u"(uk m+mi*a-ka" 'aru(a" %+";i+'d ya" ma*uk
a(au kar+"a (+r%a6a o'+- a'ira" a*&
Laru(a" ri7- dari a%*or%+r di'+6a(ka" m+'a'ui $ydraulic Turbine D.0@ JAHT/.0@
J8HT u"(uk m+ma";aa(ka" (+"aa *+%+'um dikirim k+ *(ripp+r ya" ma*uk dari
a(a* m+'a'ui to" bed u"(uk m+'+pa*ka" C32 *+-i"a (+ka"a""ya (uru" dari 2
k/7m2 m+"adi # k/7m
2& Laru(a" rich benfield i"i dir++"+ra*i d+"a" 7ara
flashing pada (+ka"a" r+"da- D0,# k/7m2 ma*uk k+ da'am Stri""ing Tower D.021
E pada *u-u .09C m+"a'ir k+ %a6a- m+'a'ui pu"7ak %+d ya" %+rko"(ak
d+"a" uap %+";i+'d pa"a* ya" m+"dapa( pa"a* dari r+%oi'+r D.01C ya"
m+"a'ir dari da*ar m+"ara *+-i"a C32 aka" (+r'+pa*& Laru(a" benfield ya"
(+'a- di'+pa* C32 "ya pada *u-u .?0C (+r(ampu" di da*ar m+"ara da"
didi"i"ka" m+'a'ui shell side exchanger D.091C da" k+'uar pada *u-u @0C&
Laru(a" %+";i+'d ya" (+'a- dir++"+ra*i aka" di (ra"*;+r 'ai k+ a%*or%+r d+"a"
m+"u"aka" pompa .01JA/J8/JC&
Uap dari *(ripp+r i"i k+'uar pada (+mp+ra(ur .02C da" (+ka"a" 2,.. k/7m2& Uap
p+r(ama didi"i"ka" d+"a" ..01C ada'a- cooler ty"e fin fan&
2xchanger i"i (+rdiri dari %ari* ya" m+"a"du" ;i"+ (u%+& S+(iap %ari* didi"i"ka" o'+- dua air ;a", +"am %+'a* ;a" dipu(ar o'+- 3-belts ya"
di-u%u"ka" k+ electric motor & $ada op+ra*i "orma' u"i( NH? m+mproduk*i C32
'+%i- dari ya" di%u(u-ka" o'+- ur+a p'a"( da" *i*a"ya i"i dikirim k+ pa%rik
$3$KA& C32 ya" m+"a'ir k+ $a%rik Ur+a didi"i"ka" *ampai *u-u !0C o'+-
C32 Stri""er O&erhead Trim Cooler D.0@1C&
2
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
96/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
97/407
Laporan Umum
Kompo*i*i a* k+'uar a%*or%+r .0.1E :
CH!
0,?
Ar
= 0,31%
H2
@?,!0
C32
0,.0
C3
0,?.
N2
2,0
A'a(1a'a( ya" diu"aka" di U"i( #urification
CO! Absorber D.0.1E :
8+r;u"*i u"(uk m+mur"ika" a* *y"(-+*a d+"a" a'a" m+"y+rap C32 m+'a'ui
'au(a" %+";i+'d, kar+"a C32 dipakai u"(uk p+m%ua(a" ur+a&
Kompo*i*i 'aru(a" %+";i+'d :
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
98/407
K 2C3?
21?0
ACT1.
?1
23
0,10,#
T+mp+ra(ur r+"da-
@00C
T+ka"a" (i"i
2 k/7m2
Outlet design Absorber
C32 0,.
C3 0,?.
Anti foaming
U7o" 0 M81.00 , .12 ppm
CO! Stri""er D.021E
8+r;u"*i u"(uk m+'+pa* a* C32 dari 'aru(a" %+";i+'d d+"a" m+"aikka"
(+mp+ra(ur+ da" m+"uru"ka" (+ka"a"& $+"uru"a" (+ka"a" di'akuka" di $ydrolic
Turbine D.0@1HT a(au 3al&e 2x"antion& K+"aika" (+mp+ra(ur+ kar+"a ada"ya
2#
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
99/407
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
100/407
Laporan Umum
ko"(ak 'a"*u" d+"a" uap pa"a* dari ...1C, .01C, da" .0#1C& $+"uraia"
C32 *+%aia" di'akuka" di .?21= DSemi %ean Solution Flash Tan d+"a" a'a"
di-i*ap d+"a" *(+am ++7(or produk ...1C& Si*a %+";i+'d ya" m+"a"du"
*+diki( C32 dipompa d+"a" .0@1JA/J8 da" ma*uk k+ (+"a-1(+"a- CO!
Absorber u"(uk m+"y+rap C32 'ai& Ga* C32 dari Stri""er *+(+'a- m+'a'ui
%+%+rapa p+"di"i"a" da" *+para(or dikirim k+ ur+a p'a"(&
M0a$a0or 9)%-D:
S+"ya6a ok*ida m+rupaka" ra7u" (+r-adap ka(a'i* 4$5 Con&erter ,
*+-i"a *+"ya6a i"i -aru* di-i'a"ka" a(au dikura"i *ampai pada um'a- ya"
*a"a( k+7i' *+ka'i&
)i da'am M+(-a"a(or, *+"ya6a C3 da" C32 ya" (+rka"du" di da'am a* *i"(+*a
diu%a- d+"a" pro*+* m+(-a"a*i yai(u m+r+ak*ika" k+dua *+"ya6a
(+r*+%u( d+"a" H2 d+"a" m+"u"aka" ka(a'i* Ni&
C3 ?H2
CH!
H23
∆H 1!92@. ka'/mo'
C32 !H2
CH!
2H23
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
101/407
∆H 1.??! ka'/mo'
Si"(+*a a* d+"a" ka"du"a" C3 0,?. da" C32 0,. mo' (+r'+%i- da-u'u
di"aikka" *ampai m+"7apai *u-u r+ak*i 29.0C& Kar+"a k+dua r+ak*i dia(a*
+k*o(-+rmi* dima"a *+(iap . mo' C3 aka" m+"aikka" *u-u @20C da" *+(iap .
mo' C32 aka" m+"aikka" *u-u #.0
C maka a* k+'uar m+(-a"a(or aka" "aik*u-u"ya m+"adi ?.9
0C
, *+da"ka" C3 da" C32 ya" 'o'o* P.0 ppm&
2fluent m+(-a"a(or m+m%+rika" pa"a* k+ H$ %oi'+r ;++d 6a(+r di ..!1C, k+ %#
/oiler Feed 0ater di .#1C da" Fresh Cooling System di ..1C&
2@
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
102/407
N2
Ar
H2
CH!
Laporan Umum
Kompo*i*i a* k+'uar m+(-a"a(or D.0#1)
0,@9 0,?. @?,0! 2,!
'ethanator D.0#1) %+ri*i ka(a'i* Ni7k+' ya" %+r;u"*i u"(uk m+"u%a-
*i*a1*i*a C3 da" C32 m+"adi CH!& Kar+"a C3 da" C32 dapa( m+"adi ra7u"
pada ka(a'i* 4$ 5 con&erter &
Syn as Se"arator D.0!1= %+r;u"*i u"(uk m+mi*a-ka" condensate d+"a" syn
gas outlet M+(-a"a(or, *+(+'a- m+'a'ui %+%+rapa p+"di"i"a" yai(u ..!1C d+"a"
8= .#1C d+"a" d+mi" 6a(+r, ..1C d+"a" =C& Condensate (+r*+%u(
dia'irka" k+ Condensate Stri""er Utility #lant &
2.4.).#. Sy$03a Ao$ia
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
103/407
Ga* *i"(+*i* aka" diko"5+r*ika" m+"adi NH? pada (+ka"a" da" *u-u (i"i
m+'a'ui (a-apa" *+%aai %+riku( :
Kopr3i a3 3i$03i3
#urified synthesis gas dikompr+*i di Centrifugal Com"ressor D.0?1J ya"
di+raka" o'+- Steam Turbine& Com"ressor (+rdiri dari dua Case d+"a" inter
cooling pada first case da" *+%ua- ecycle 0heel ya" (+rpi*a- dari Casing
k+dua& $+"+rak kompr+*or ada'a- 2xtraction6Condensation Ty"e Steam Turbine
ya" m+"u"aka" $igh #ressure ($S) Steam da" *+%aia" exhaust "ya
2
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
104/407
Laporan Umum
m+rupaka" 'edium #ressure ('S) Steam da" *i*a"ya (+rko"d+"*a*i di condenser
.0?1JTC&
#urified synthesis gas7 m+"a"du" H2 da" N2 d+"a" p+r%a"di"a" ra(io ?:.
dikirim k+ suction first case pada (+mp+ra(ur !,! 0C *+(+'a- didi"i"ka" di 7-i''+r
.?0 CA/C8 da" (+ka"a""ya 2# k/7m2& Ga* dikompr+*i di first section L$ 7a*+
*ampai !,? k/7m2, (+mp+ra(ur 9.
0C & k+mudia" didi"i"ka" m+"adi ?9
0C
d+"a" m+'+6a(ka" *+7ara *+ri k+da'am tube side exchanger .?#1C da" .@01C& )i
.?#1C pa"a* ya" dika"du" syn gas di%+rika" k+ a'ira" feed gas M+(-a"a(or da"
di .@01C k+ fresh cooling system&
Air ya" (+rko"d+"*a*i dipi*a-ka" di O *rum .!21= *+%+'um a* *i"(+*i*dik+m%a'ika" k+ (a-ap k+dua %# case& $ada *(a+ k+ dua i"i *+%+'um"ya di
i"+k*ika" a* H2 dari H
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
105/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
106/407
Laporan Umum
(+rko"d+"*a*i dipi*a-ka" di 4$5 Se"arator .0#1=& Ga* dari .0#1= dipa"a*ka"
*ampai 290C o'+- 7ampura" a* dari .2!1C da" k+mudia" di(+ka" di Syn as
Com"ressor *ampai (+ka"a" *i"(+*i* .0 k/7m2&
Sy$03i3 (a3 Ko$;r3i k N+4
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
107/407
1nlet manifold u"(uk Ammonia Con&erter .01) di%ai da'am 7a%a"& Tia
7a%a" ada'a- 8uench a'ira" a* di"i" ma*uk k+ &essel m+'a'ui di*(ri%u(or
?0
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
108/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
109/407
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
110/407
Laporan Umum
S+%aia" k+7i' a'ira" Ammonia Con&erter ya" m+"i"a'ka" shell side
.2.1C ada'a- +k*(rak*i o'+- "urge gas& Ko"(i"yu a'ira" "urge gas i"i %+rmak*ud
m+"o"(ro' ko"*+"(ra*i i"+r( dari synthesis gas& Kompo"+" ya" (idak %+r+ak*i
ada'a- CH! da" Aro"DAr& 8i'a ko"*+"(ra*i dari i"+r( "aik dari ya" diii"ka",
*+7ara +;+k(i; (+ka"a" *y"(-+*i* aka" "aik, aki%a("ya ko"5+r*i p+m%+"(uka"
synthesis gas k+ NH? aka" '+%i- r+"da-& 4$ 5 content dari a'ira" "urge gas
didi"i"ka" k+ 2?0C o'+- a* ya" m+'+6a(i +>7-a"+r .?91C da" .21C&
)ida'am .?91C "urge gas ya" pa"a* m+m%+rika" pa"a*"ya pada a'ira" "urge
gas ya" di"i" dari .01=& )i .21C "urge gas didi"i"ka" o'+- p+r(ukara"
pa"a* dari Ammonia efrigerant System. A'ira" a* ya" (idak (+rko"d+"*a*i
dikirim k+ H
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
111/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
112/407
Laporan Umum
Cooler ya" di+rakka" o'+- *+%ua- Turbine Condensing7 *+%ua- efrigerant
Condenser7 *+%ua- efrigerant ecei&er7 2&a"orator da" +mpa( Flash *rum.
Ha' p+r(ama pada Ammonia efrigeration Com"ressor .01J (+rdapa(
#rimary Suction Side7 Stream Suction da" Single *ischarge. 2&a"orator dari
(i"ka( k+ +mpa( Flash *rum ..21= pada (+mp+ra(ur+ 4??,!0C da" (+ka"a" 0,0
k/7m2 ma*uk k+ suction p+r(ama& I"i dikompr+*i d+"a" (ia (i"ka( k+mudia"
di-u%u"ka" k+ %aia" da'am o'+- a'ira" &a"or dari (i"ka( k+ (ia Flush *rum
...1= pada (+mp+ra(ur+ 4.9,?0C da" (+ka"a" .,. k/7m
2& A'ira" a%u"a"
*+'a"u("ya dikompr+*i da'am (ia (i"ka( da" discharge"ya ma*uk k+ %aia"
Shell Side 1nter Cooler .#@1C pada (+mp+ra(ur+ #90C da" (+ka"a" ?, k/7m
2&
I"(+r 7oo'+r .#@1C ada'a- ko"5+"*io"a' d+"a" (yp+ Sheel and Tube
2xchanger dima"a pa"a* kompr+*i di%+rika" pada fresh water cooling system&
A'ira" &a"or m+"i"a'ka" .#@1C pada (+mp+ra(ur+ ?
0
C da" dia%u"ka"d+"a"
0C &a"or dari *(a+ k+dua Flash *rum .!.1=& A'ira" a%u"a" pada
(+mp+ra(ur+ .@,0C ma*uk k+ *u7(io" p+r(ama dari (i"ka( k+dua& A'ira" i"i
m+'+6a(i (ia (i"ka( kompr+*i da" discharge"ya m+"uu %aia" Shell Side 1nter
Cooler .21C pada (+mp+ra(ur+ !0C da" (+ka"a" ,0 k/7m
2&
1nter cooler .21C ada'a- Con&entional Shell and Tube 2xchanger dima"a pa"a*
kompr+*i di%+rika" pada sea water cooling system& A'ira" uap ya" m+"i"a'ka"
.21C dia%u"ka" d+"a" &a"or (+mp+ra(ur+ 20,#0C dari (i"ka( p+r(ama Flash
*rum ..01=&
A'ira" a%u"a" i"i pada (+mp+ra(ur+ ?!,!0C ma*uk k+m%a'i k+
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
113/407
Com"ressor suction k+dua, di kompr+*i da'am (ia (i"ka( da" discharge"ya
m+"uu %aia" shell side pada amo"ia& efrigerant Condenser .2@1CA da" C8
??
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
114/407
Laporan Umum
pada (+mp+ra(ur+ 92,@0C da" (+ka"a" .,! k/7m
2& Condenser .2@1CA da" C8
ada'a- Con&ensional Shell and Tube 2xchanger dima"a pa"a* ak-ir dikompr+*i
di%+rika" sea water cooling system& Condenser pada ma*i"1ma*i" shell ya"
m+"a'ir k+ Ammonia efrigerant ecei&er .091= pada (+mp+ra(ur ?0C ya"
(idak (+rko"d+"*a*i ma*uk .2@1CA/C8 di &ent ma"ua' ma*uk k+ 2xchanger7
7aira" m+"a'ir k+ .091=& Caira" NH? ya" di*impa" da'am ecei&er .091=
dikirim *+%aai -a*i' NH? pa"a* o'+- pompa .2?1J/JA da" *+%aia" m+"a'ir k+
*(a+ . Flush drum ..01= *+%aai mak+ up r+;ri+ra"( ya" *+'a"u("ya m+"adi
NH? di"i" u"(uk dikirim k+ *(ora+ d+"a" pompa ..01J/JA&
I"+k*i NH? dari pompa .201J ma*uk pada line discharge case p+r(ama pada Syn
as Com"ressor .0?1J da" aka" (+ra%u" d+"a" air *y*(+m m+m%+"(uk
solution a9ua. $+"uru"a" p+"di"i"a" water &a"or i"i aar a'ira" a* dapa(
didi"i"ka" k+ 0C *+%+'um ma*uk pada Second Case Com"ressor .0?1J&
3a"or dari .091= m+"a'ir m+'+6a(i %aia" Shell Side 2xchanger .2#1C dima"a
di*i"i didi"i"ka" *ampai 49,!0C u"(uk reco&ery NH?& a" (idak (+rko"d+"*a*i
di'+pa*ka" k+ fuel gas *i*(+m&
Ha*i' NH? 7air da'am synthesis loo" dikirim dari Ammonia %et *own *rum ..01=
ma*uk k+ (i"ka( p+r(ama dari k++mpa( Flash *rum ..01= da" ..21=& k+'+%i-a"
7aira" di(ampu" di efrigerant ecei&er .091=, di flash da" dikirim k+..01=&
K+'+%i-a" 7aira" da'am ..01=, .!.1= di let down k+%+riku("ya ma*uk k+ %aia"&essel (+ka"a" ya" '+%i- r+"da-, k+'+%i-a" 7aira" m+"a'ir ma*uk
Flash *rum (i"ka( +mpa( ..21= da" di(arik k+m%a'i *+%aai produk& Caira" NH?
da'am *+(iap Flash *rum aka" m+"uap& )a'am pa"a* p+"uapa" *irku'a*i *+*uai
d+"a" 7ampura" uap da" 7aira" ya" k+m%a'i k+ Flash *rum& apor ya" di
?!
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
115/407
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
116/407
Laporan Umum
flash pada *+(iap drum di kompr+*i o'+- Com"ressor .01J, diko"d+"*a*ika"
da'am 2xchanger .2@1CA/C8 da" di(ampu" da'am efrigerant ecei&er .091=
A'a(1a'a( u(ama ya" diu"aka" :
Ammonia Con&erter (:;
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
117/407
.!.1= %+rop+r*i pada (+ka"a" !,? k/7m2, (+mp+ra(ur 1.,!
0C
...1= %+rop+r*i pada (+ka"a" 2,. k/7m2, (+mp+ra(ur+ 4.9,?
0C
..21= %+rop+r*i pada (+ka"a" 0,0! k/7m2, (+mp+ra(ur+ 1??,!
0C
#urge as Se"arator (:;=-F)
8+r;u"*i u"(uk m+mi*a-ka" a*1a* *i*a DCH!, Ar aar dapa( diko"(ro'
k+mur"ia" NH? produ7(& Ga*1a* *i*a dari .01=, .2#1C Flash Chiller dikirim
?
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
118/407
Laporan Umum
k+ H
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
119/407
U"i( i"i m+rupaka" u"i( u"(uk m+"am%i' k+m%a'i a* H2 dari "urge gas
da" flash gas dari u"i( Ammo"ia Ka'(im1., Ka'(im1?, Ka'(im1! & #urge gas pada
(+ka"a" @ k/7m2 da" (+mp+ra(ur 42
0C dipa"a*ka" di ?1E1.0. m+"u"aka"
p+ma"a* air dari 'ae-u" 3essel ?11.02 *+(+'a- m+'a'ui pompa ?1$1.0.1A/8&
?#
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
120/407
Laporan Umum
S+%aia" air dari pompa i"i dia'irka" k+m%a'i k+ ?11.02 da" *+%aia" 'ai k+ ?1
E1.0. (+r*+%u( u"(uk *+'a"u("ya diu"aka" *+%aai p+"y+rap pada m+"ara ?1C1
.0.& Flash gas pada (+ka"a" #1@ k/7m2 dia'irka" k+ se"arator ?1S1.0., a*"ya
di(+ka" di kompr+*or ?1K1.0. *ampai @ k/7m2 k+mudia" didi"i"ka" di ?1E1
../.2 m+"u"aka" ;a" *+'a"u("ya dia'irka" k+ m+"ara A%*or%*i Ammo"ia ?1
C1.0. pada (+mp+ra(ur ?0
C&
)i a%*or%+r ?1C1.0. NH? di*+rap o'+- air& Caira" dari da*ar m+"ara pada *u-u @20C
dipa"a*ka" *ampai *u-u .290C di ?1E1.02, *+'a"u("ya dia'irka" k+ m+"ara *(ripp+r
?1C1.02 ya" %+rop+ra*i pada (+ka"a" 2# k/7m2& )i m+"ara i"i NH? diuapka",
*+da"ka" a* ya" k+'uar dari pu"7ak m+"ara didi"i"ka" di ?1E1.0!A& NH? ya"
m+"+m%u" dipi*a-ka" di eflux Accumulator ?11.0?, *+'a"u("ya dipompa o'+- ?1
$1.02A/8 *+%aia" dik+m%a'ika" k+ %aia" a(a* m+"ara ?1C1.02, da" *+%aia" 'aidia'irka" *+%aai NH? produk 7air& Caira" ya" k+'uar dari da*ar m+"ara Stri""er ?1
C1.02 ya" m+"a"du" kira1kira . NH? dia'irka" k+m%a'i k+ eboiler ?1E1.0?
Ddipa"a*i o'+- $# steam *+-i"a NH? (+r'+pa* da" dik+m%a'ika" 'ai k+ %aia"
%a6a- m+"ara Stri""er7 *+da"ka" 7aira" dari eboiler dia'irka" *+%aai p+ma"a* di
?1E1.02 da" *+'a"u("ya dia'irka" k+ 'ae-u" 3essel ?11.02& Ga* dari pu"7ak
m+"ara Absorber ?1C1.0. dia'irka" k+ Adsorber ?11.0. A/8 ya" %+rop+ra*i
%+ra"(ia"& )i 3essel i"i NH? da" air ya" (+r%a6a o'+- a* diam%i' pada *aa( ?11
.0. A %+k+ra DT r+"da- $ (i"i 3essel ?11.0.8 dir++"+ra*i pada *u-u (i"i da"
(+ka"a" r+"da- dima"a NH? da" air di'+pa*ka"& Tiap1(iap pro*+* %+ra'a" *+'ama #
am& $+rpi"da-a" dari ;a*a r++"+ra*i k+ ;a*a ak(i; di*+%u( charge o&er ya"
%+r'a"*u" *+'ama ?, am& Ga* ya" k+'uar dari ?11.0. A/8 dia'irka" k+ Cold /ox
u"(uk
?@
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
121/407
Laporan Umum
m+"di"i"ka" da" m+"+m%u"ka" a*& Ga* pada *u-u 290C didi"i"ka" di ?1E1
20.A o'+- a* di"i" *+-i"a *u-u"ya m+"7apai 4.0C da" didi"i"ka" 'ai di
?1E120.C *ampai *u-u 4.!.0C *+'a"u("ya didi"i"ka" di ?1E120.8 *+-i"a
m+"7apai 4.@0C& $+"di"i"a" i"i m+"y+%a%ka" (+radi"ya p+"+m%u"a" da" a*
*+'"u("ya dia'irka" k+ Se"arator ?1120.& Caira" dari ?1120. ya" m+"a"du"
CH! dia'irka" k+ ?11202 da" *+'a"u("ya a* *+r(a 7aira" dari ?11202 diu"aka"
*+%aai p+"di"i" di ?1E120. A/8 da" k+'uar *+%aai fuel gas& )+"a" Thom"son
effect a* ya" (+'a- didi"i"ka" pada (+ka"a" @ k/7m2, (+ka"a""ya di(uru"ka"
k+ k/7m2 *+-i"a (+mp+ra(ur"ya (uru" k+ 4.?
0C&
Ga* dari %aia" a(a* ?1120. ua dia'irka" k+ ?1E120.A/8 *+%ai p+"di"i"
*u-u"ya "aik m+"adi 290C *+%aai a* H2& Ga* i"i *+'a"u("ya dikirim k+ suction
com"ressor a* *i"(+*i* .0?1J pada *(a+ dua di $a%rik Ammo"ia Ka'(im12
maupu" di Ka'(im1. da" Ka'(im1?&
+ydro$ R1o;ry U$i0 II 9+RU Mbra$:
U"i( i"i m+rupaka" u"i( p+"am%i'a" a* H2 dari "urge gas da" flash gas
dari $a%rik Ammo"ia Ka'(im12&
S+7ara umum u"i( i"i di%ai m+"adi 2 %aia" :
8aia" #re-Treatment
8aia" Se"arator M+m%ra" Uraia" $ro*+*:
a. #re-treatment
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
122/407
NH? ya" (+rdapa( da'am pur+ a* di*+rap d+"a" m+"u"aka"
Absorber ya" %+rupa $# Scrubber & #urge gas dari #abri Ammonia ya"
%+r(+ka"a" .@0 k/7m2 diumpa"ka" k+ $# Scrubber *+da"ka" air demin
?
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
123/407
Laporan Umum
dipompaka" *+7ara ko"(i"yu k+ %aia" a(a* $# Scrubber *+%aai p+"y+rap NH?
di "urge gas& as outlet $# Scrubber ya" (idak (+r*+rap dikirim k+ Se"arator
u"(uk m+mi*a-ka" H2 dari a*1a* 'ai"& NH? ya" (+riku( m+rupaka" ra7u"
(+r-adap m+m%ra" *+-i"a p+r'u di%a(a*i mak*imum ppm ma*uk k+ Se"arator
u"(uk m+mp+r(a-a"ka" life time m+m%ra"& NH? water *+%aai -a*i' %a6a- $#
Scrubber ya" m+"a"du" NH? di'+6a(ka" m+'a'ui Stri""er 1nterchanging
Stri""ing di m+"ara Stri""er d+"a" p+ma"a* *(+am %+r(+ka"a" !2, k/7m2
ya"
*+ka'iu* %+r;u"*i *+%aai steam stri""ing & U"(uk m+"ko"d+"*a*ika" uap NH?
ya" (+r%+"(uk *+%aai outlet stri""er diu"aka" =C *+%aai ;a*i'i(a* p+"di"i"
pada *+%ua- Condensor da" di-a*i'ka" 7aira" NH? mur"i D99,9 &
%& Se"arator M+m%ra"
$ada a'a( i"i (+radi p+mi*a-a" H2 dari a*1a* 'ai"& $roduk a(a* $# Scrubber
(+ka"a" .?. k/7m ya" m+"a"du" H2 dima*ukka" Se"arator & $+mi*a-a" H2
da'am *+para(or i"i m+"u"aka" (+k"o'oi m+m%ra" 2 stage, yai(u '# Stage
ya" (+rdiri dari 9 %ua- m+m%ra" *+para(or da" %# Stage ya" (+rdiri dari # %ua-
m+m%ra" se"arator & '# dan %# Stage i"i (+r*u*u" *+ri dima"a non "ermeate
produk '# Stage m+rupaka" a* umpa" u"(uk %# Stage& %# stage m+"-a*i'ka"
-idro+" 9.,! (+ka"a" 2# k/7m2 *+'a"u("ya dikirim k+ *u7(io" L$ syn gas
kompr+*or *+da"ka" '# Stage m+"-a*i'ka" H2 9# (+ka"a" k/7m2 ya"
*+'a"u("ya dikirim k+ Suction '# Syngas Com"ressor & S+para(or i"i dapa(
m+r+7o5+ry 92 H2 feed gas m+m%ra", *+da"ka" off gas Dnon "ermeate
"roduct dikirim k+ eformer *+%aai fuel gas&
?9
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
124/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
125/407
Laporan Umum
2.4.2. U$i0 Ura
Pr3iapa$ *aa$ *aku
Ga* C32 pada (+mp+ra(ur !00C da" (+ka"a" .,2# k/7m
? a%*& dari battery
limit m+"a'ir m+'a'ui noc Out *rum D?0.1= m+"uu k+ *u7(io" C32
kompr+*or D?021J& K+mur"ia" C32 ya" di-arapka" 99,? D5o'um+& noc Out
*rum %+r;u"*i u"(uk m+'i"du"i C32 kompr+*or dari 7aira" ya" (+r%a6a dari
u"i( Ammo"ia a(au ko"d+"*a( dari *a'ura" p+rpipaa" ya" di'a'ui"ya&
S+%+'um a* C32 m+'a'ui O *rum (+r'+%i- da-u'u dii"+k*ika" udara k+da'am
a'ira" a* C32 (+r*+%u( *+%a"yak 22!@ k/am, d+"a" mak*ud u"(uk
m+ma*ukka" ok*i+" D32 k+da'am *i*(+m u"(uk m+"ika( H2 di H2 con&erter
D?021) da" *+%aia" 'ai dip+r'uka" u"(uk pa**i5a*i a(au m+'i"du"i ma(+ria'
p+ra'a(a" *i"(+*i* dari koro*i& Sup'ai udara i"i di'akuka" dari #rocess Air /lower
D?0.1J/JA di u"i( ur+a&
Ga* C32 dikompr+*i *ampai (+ka"a" *+ki(ar .! k/7m2 a%*& dida'am C32
kompr+*or yai(u Centrifugal 'ulti Stage Com"ressor D?021J ya" di'+"kapi
d+"a" i"(+r7oo'+r& Kompr+*or i"i di+rakka" o'+- Steam Turbine7 s"eed Turbine
a(au kompr+*or dia(ur o'+- 0oodward o&ernor *+*uai d+"a" ;'o6 pada
d-i*7-ar+ kompr+*or ya" dik+-+"dakiD*+*uai d+"a" ra(+ pa%rik& T+ka"a"
*u7(io" diko"(ro' *+7ara o(oma(i* o'+- ko"(ro' 5a'5+ ya" %+r7a%a" d+"a" line
&ent C32 ya" ada di u"i( ammo"ia&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
126/407
M+"-i"dari k+mu"ki"a" (+radi"ya '+daka" da'am op+ra*i scrubbing di da'am
H$ scrubber D?0!1C maka di'akuka" p+"-i'a"a"/p+"uru"a" ka"du"a" H2 di
da'am a* umpa" C32 d+"a" m+"u"aka" H2 con&erter D?021)&
!0
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
127/407
Laporan Umum
$ada (+ka"a" di*7-ar+ com"ressor C32, D?021J a'ira" C32 di'+6a(ka" k+ H2
con&erter ya" m+"a"du" ka(a'i* p'a(i"a Dp( d+"a" p+"ya"a AL23?& )i
da'am con&erter i"i, H2 ya" (+rka"du" da'am a* C32 aka" %+r+ak*i *+7ara
ka(a'i(ik d+"a" 32 m+m%+"(uk uap air&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
128/407
noc Out (O) *rum D?0.1=
!.
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
129/407
Laporan Umum
=u"*i : m+'i"du"i C32 Com"ressor (+r-adap 7aira" ya" (+r%a6a dari u"i(
ammo"ia a(au ko"d+"*a( dari *a'ura" p+rpipaa" ya" di'a'ui"ya&
CO! Com"ressor D?021J
=u"*i : m+"aikka" (+ka"a" C32 *ampai .! k/7m2 a%*& *+%+'um di umpa"ka"
k+ $# Stri""er.
$ ! Con&erter D?021)
=u"*i : m+"uru"ka" a(au m+"-i'a"ka" ka"du"a" H2 di da'am a* umpa"
C32&
$# Ammonia #um" D?0!1J/JA
=u"*i : m+"aikka" (+ka"a" NH? *ampai .@# k/7m2 a%*&
2.4.2.2. Synthesis
)a'am *+k*i i"i ur+a di-a*i'ka" dari r+ak*i NH?7air da" a* C32 dida'am r+ak(or&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
130/407
)+-idra*i Kar%ama( D$arik+*i(, .990
NH2C33NH! NH2C3NH2 H23 H29 1?,# kka'/mo'
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
131/407
Laporan Umum
G dida'am Lp Steam drum D?021=A/8& L$ Steam *rum i"i *+'a"u("ya dipakai
u"(uk pro*+* di down stream *+k*i *i"(+*i* da" Steam Admission Turbine.
)+raa( ko"d+"*a*i dari NH? da" C32 ya" m+m%+"(uk kar%ama( di H$CC D?0?1
C dia(ur o'+- (+ka"a" *(+amya" di%a"ki(ka" (+r*+%u(, -a' i"i ua %+rar(i
m+"a(ur (+ka"a" *i"(+*a& )+raa( ko"d+"*a*i i"i -aru* di a(ur *+d+mikia" rupa
*+-i"a a*1a* ya" %+'um (+rko"d+"*a*i aka" (+rko"d+"*a*i di da'am r+ak(or,
*+-i"a 7ukup u"(uk m+"-a*i'ka" pa"a* di da'am r+ak(or ya" dip+r'uka"
u"(uk r+ak*i p+m%+"(uka" ur+a&
Campura" a* dari H$CC D?0?1C d+"a" (+mp+ra(ur *+ki(ar .#@,#0C m+"uu
%aia" %a6a- dari r+ak(or&
)ida'am r+ak(or *+%aia" a* dari H$CC aka" m+"ko"d+"*a*i m+m%+"(uk
kar%ama(, pa"a* ya" di-a*i'ka" dima";aa(ka" u"(uk r+ak*i p+m%+"(uka" ur+a
da" m+"aikka" (+mp+ra(ur 7ampura" Fa(1Fa( ya" ada dida'am r+ak(or D?0.1)&
$ada ko"di*i *i"(+*i* ya" op(imum, produk ya" m+"i"a'ka" r+ak(or aka"
m+mpu"yai (+mp+ra(ur mak*imum& $ada (+ka"a" *i*(+m ya" ada, (+mp+ra(ur i"i
%+rki*ar .?0
C& $ada (+ka"a" ko"*(a", (+mp+ra(ur 7ampura" Fa(1Fa( ya" ada aka""aik *+pa"a"
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
132/407
!?
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
133/407
Laporan Umum
M+mp+ro'+- ko"(ak ya" i"(+"*i; a"(ara ;a*+ a* da" 7air aar r+ak*i dapa(
%+r'a"*u" pada (+mp+ra(ur ya" *+(i"i mu"ki"&
M+mp+ro'+- 6ak(u (i"a' ya" 7ukup da" *+raam u"(uk k+*+(im%a"a" ur+a
ya" -ampir *+mpur"a&
Larua(a" ya" m+"i"a'ka" r+ak(or d+"a" (+mp+ra(ur .?0C m+"a"du" ur+a,
air, kar%ama(, da" k+'+%i-a" ammo"ia ya" dikirim k+ $# Stri""er. )i da'am $#
Stri""er r+ak(a"1r+ak(a" ya" (idak (+rko"5+r*i m+"adi ur+a dipi*a-ka" dari
'aru(a""ya da" dik+m%a'ika" k+ r+ak*i *i"(+*a&
Stri""er dira"7a" *+%aai counter current fill e&a"orator7 7aira" a(au 'aru(a"
m+"a'ir (uru" m+m%a*a-i *+pa"a" di"di" (u%+ m+m%+"(uk 'api*a" (ipi* a(au
;i'm da" a* C32 ya" ma*uk dari %aia" %a6a- Stri""er aka" m+m%a6a
kar%ama( ya" (+'a- diuraika" m+"adi NH? da" a* C32 k+m%a'i k+ H$CC&
$a"a* ya" dip+r'uka" u"(uk pro*+* Stri""ing Carbamate i"i di *up'ai o'+-
ko"d+"*a*i $# steam DSteam 20 k/7m2 G& =u"*i dari a* C32 dida'am pro*+*
Stri""ing i"i ada'a- :
M+"uru"ka" (+ka"a" par*ia' NH? di da'am 'aru(a" da'am r+ak(or, *+-i"a
*+%aia" %+*ar dari kar%ama( aka" (+rurai&
M+m%a6a r+ak(a" ya" (idak (+rko"5+r*i k+m%a'i k+ *i"(+*a
M+"uru"ka" (+mp+ra(ur 'aru(a" ya" aka" m+"i"a'ka" $" Stri""er Ddi%aia"
%a6a- *+-i"a m+"ura"i p+m%+"(uka" %iur+( da" -idro'i*i*
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
134/407
ur+a&
S+%aai a* carrier Dp+m%a6a ya" m+m%a6a 32 u"(uk "assi&asi p+ra'a(a" di
*i"(+*i*&
!!
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
135/407
Laporan Umum
Laru(a" ur+a ya" m+"a"du" r+'a(i; k+7i' kar%ama( m+"i"a'ka"
%aia" %a6a- $# Stri""er pada (+mp+ra(ur .#0C m+"uu *+k*i r+*irku'a*i&
S+da"ka" 7ampura" a* k+'uar m+"uu %aia" a(a* $# Stri""er pada (+mp+ra(ur
.@0C m+"uu H$CC&
=a*+ Ga* dari r+ak(or ya" m+"a"du" ammo"ia da" C32 ya" (idak (+rko"5+r*i
%+r*ama1*ama d+"a" i"+r( aka" m+"a'ir m+"uu k+ H$ S7ru%%+r D?0!1C& )i
da'am *7ru%%+r, a* NH? da" C32 di*+rap d+"a" m+"u"aka" ammo"ium
kar%ama( +"7+r dari L$CC, *+da"ka" *+%aia" 'ai diko"d+"*a*i d+"a"
m+"u"aka" *i*(+m air p+"di"i" ya" di*irku'a*ika" o'+- pompa ?.#1J& $a"a*
ya" di*+rap o'+- air p+"di"i" diu"aka" *+%aai p+ma"a* di ?0#1C8 *+%+'um
ak-ir"ya didi"i"ka" di ?201C& Air ya" (+'a- didi"i"ka" i"i diu"aka" k+m%a'i
u"(uk m+"ko"d+"*a*i ammo"ia da" C32 dari k+'uara" r+ak(or&
Laru(a" kar%ama( pada (+mp+ra(ur .#0C di *+rap o'+- $# 2?ector da" m+"a'ir
%+r*ama1*ama umpa" NH? m+"uu H$CC&
Ga* i"+r( dari $# Scrubber ya" m+"a"du" *+diki( *+ka'i NH? da" C32
di &ent k+ a(mo*;+r m+'a'ui inert &ent.
$+ra'a(a" u(ama ya" dipakai pada (a-ap i"i a"(ara 'ai" :
$# Carbamate Condensor D?0?1C
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
136/407
=u"*i : m+"ko"d+"*a*ika" a* m+"adi kar%ama( *+%+'um di umpa"ka" k+
r+ak(or&
eactor D?0.1)
=u"*i : m+"u%a- kar%ama( m+"adi ur+a&
$# Stri""er D?201C
=u"*i : m+mi*a-ka" r+ak(a"1r+ak(a" ya" (idak (+rko"5+r*i m+"adi ur+a di
da'am r+ak(or da" di k+m%a'ika" k+ *+k*i *i"(+*a&
$# Scrubber D?0!1C
!
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
137/407
Laporan Umum
=u"*i : m+"ko"d+"*a*ika" a* NH? da" C32 ya" (idak (+rko"5+r*i di da'am
r+ak(or k+mudia" di a'irka" k+ H$CC %+r*ama1*ama umpa" NH?& S+'ai" ua
u"(uk m+"aa ka"du"a" i"+r(, d+"a" 7ara m+m%ua" *+%aia" i"+r( m+'a'ui
inert &ent.
2.4.2.4. R3irku7a3i
Laru(a" ur+a kar%ama( Dko"*+"(ra*i ur+a 9, Dd+*i"O ? Dak(ua' k+'uar dari
%aia" %a6a- $# Stri""er7 di +k*pa"*ika" *ampai (+ka"a" !,2 k/7m2 a%*&
*+-i"a *+%aia" kar%ama( aka" (+rurai m+"adi NH? da" C32& $a"a* p+"uraia"
i"i di am%i' dari 'aru(a" i(u *+"diri *+-i"a (+mp+ra(ur 'aru(a" aka" (uru" dari
.#0C m+"adi ..?
0C&
Campura" a* 7aira" i"i k+mudia" di *prayka" k+ #aced /ed ya" ada di a(a*
ectifiying Column D?0.1E& Ga*1a* ya" (+radi aka" di'+pa*ka" k+'uar dari
ko'om, *+da"ka" 7aira""ya m+"a'ir k+%a6a- m+'a'ui "aced bed m+"uu
heater esirulasi D?0#1CA/C8 ya" ada di %aia" %a6a-
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
138/407
!#
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
139/407
Laporan Umum
rectifiying column m+"uu L$ Carbamate Condensor D%+r*ama1*ama d+"a"
'aru(a" dari reflux Condenser *+r(a pro*+* ko"d+"*a( dari (a"i pro*+* ko"d+"*a(&
)i da'am %#CC a*1a* dari ectifiying Column diko"d+"*a*ika" m+m%+"(uk
carbamate, pa"a* ko"d+"*a*i ya" di-a*i'ka" di*+rap o'+- *irku'a*i air p+"di"i"&
Laru(a" carbamate ya" (+r%+"(uk pada (+mp+ra(ur 2C o5+r;'o6 m+"uu
%e&el Tan %#CC da" *+'a"u("ya dipompaka" k+m%a'i k+ *+k*i synthesa $#
Scrubber & Ga* ya" (idak (+rko"d+"*a*i *+%+'um di&ent di a%*or%di Absorber ,
*+-i"a -ampir *+mua a* aka" di*+rap o'+- pro*+* ko"d+"*a( di Absorber
(+r*+%u( da" dik+m%a'ika" k+ (a"ki pro*+* ko"d+"*a(&
Laru(a" dari ectifiying Column di(uru"ka" (+ka"a""ya dari !,2 k/7m2 a%*
m+"adi 0,! k/7m2 a%* di da'am Flash Tan , *+-i"a *+um'a- %+*ar air da"
*+diki( NH? aka" m+"uap, kar+"a i(u (+mp+ra(ur 'aru(a" (uru" dari .?C
m+"adi #C da" ko"*+"(ra*i Ur+a aka" "aik m+"adi @ u"(uk d+*i", da" @.1
@? pada ko"di*i ak(ua'& )ari Flash Tan i"i 'aru(a" aka" m+"a'ir (uru" k+
(a"ki 'aru(a" Ur+a&
$+ra'a(a" u(ama ya" dipakai pada (a-ap i"i, a"(ara 'ai":
ectifying Column
=u"*i : M+mi*a-ka" 'aru(a" Ur+a ya" dikirim k+ Flash Tan d+"a" carbamate
ya" aka" diuraika" m+"adi C32 da" NH?&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
140/407
$eater esirulasi
=u"*i : M+"uraika" 'aru(a" carbamate m+"adi C32 da" NH? d+"a" d+"a"
%a"(ua" %# steam&
!@
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
141/407
Laporan Umum
Flash Tan
=u"*i : M+mi*a-ka" C32 da" NH? dari 'aru(a" Ur+a *+%+'um dia'irka" k+
Urea Solution Tan.
%# carbamate Condensor
=u"*i : M+"ko"d+"*a*ika" a*1a* dari ectifying Column m+"adi carbamate
ya" *+'a"u("ya dipompaka" k+ da'am $# Scrubber.
2.4.2.#. E;apora3i
Urea Solution d+"a" ko"*+"(ra*i @ D@? ak(ua' dari Urea Storage Tan
dip+ka(ka" *ampai ko"*+"(ra*i 99,@ di da'am dua (a-ap e&a"orator. )ari (a"ki
'aru(a" ur+a, Urea Solution dipompaka" k+ %aia" %a6a- : st
2&a"orator &
Solution i"i *+'a"u("ya dipa"a*i 'ai di %aia" : st
2&a"orator d+"a" %# Steam
*+-i"a (+mp+ra(ur 'aru(a" m+"adi .?C& )i da'am Se"arator :
st 2&a"orator
i"i, ko"*+"(ra*i ur+a di"aikka" *ampai 9! D9# d+"a" ko"di*i (+mp+ra(ur
.?C, di da'am Se"arator :
st 2&a"orator 7aira" da" uap dipi*a-ka"& Uap"ya
diko"d+"*a*ika" di da'am : st
stage e&a"orator condenser ya" *+'a"u("ya
di(ampu" di 4$ 5 0ater Tan , *+da"ka" 7aira""ya o5+r;'o6 k+ !nd 2&a"orator 7
di*i"i ko"*+"(ra*i Urea 'elt di"aikka" *ampai 99,@& Ko"di*i pada
!nd 2&a"orator i"i (+mp+ra(ur"ya .!0 C da" (+ka"a" 0,0? k/7m
2&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
142/407
)i da'am Se"arator !nd 2&a"orator ;a*+ uap da" 7air dipi*a-ka", uap"ya d+"a"
/ooster dikirim k+ Unit Condenser 3acuum !nd 2&a"orator u"(uk diko"d+"*a*ika"
da" dia'irka" k+ 4$ 5 0ater Tan & S+da"ka" Urea melt dari
!nd 2&a"orator dipompaka" k+ #rilling Tower.
!
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
143/407
Laporan Umum
$+ra'a(a" ya" diu"aka" pada (a-ap i"i, a"(ara 'ai":
: st
Stage 2&a"orator
=u"*i : U"(uk m+"aikka" ko"*+"(ar*i ur+a *ampai 9! D9# ak(ua' d+"a"
ko"di*i (+mp+ra(ur .?C da" (+ka"a" 0,?! k/7m2 a%*&
!nd
Stage 2&a"orator
=u"*i : M+"aikka" ko"*+"(ra*i ur+a *ampai 99,@ pada *u-u .!0C da" (+ka"a"
0,0? k/7m2 a%*&
2.4.2.". Finishing dan Prilling
Ur+a m+'( d+"a" ko"*+"(ra*i 99,@ da" (+mp+ra(ur .!00C dima*ukka" k+
#rilling /ucet & #rilling /ucet i"i %+r%+"(uk k+ru7u( da" %+r'u%a"1'u%a" k+7i',da" %+rpu(ar d+"a" k+7+pa(a" (+r(+"(u da" (+r'+(ak di a(a* #rilling Tower , *+ka(1
*+ka(/ki*i1ki*i di %aia" da'am bucet %+r-u%u"a" d+"a" pu(ara" bucet ya"
m+"a'irka" urea melt m+'a'ui 'u%a"1'u%a" (+r*+%u( kar+"a aya *+"(ri;ua'&
)+"a" 7ara i"i ur+a d+"a" %+"(uk dro"lets k+7i'1k+7i' didi*(ri%u*ika" *+7ara
m+ra(a k+ *+'uru- p+"ampa" m+'i"(a" dari m+"ara&
*ro"let i"i *+'ama a(u- di da'am m+"ara aka" di7ampur d+"a" Ca'*ium S(+ara(,
dii'i" m+"adi d+%u da'am air +( mi'' Dp+"i'i" d+"a" udara da" di %'o6 k+da'am pri''i" (o6+r& U"(uk m+mp+r%aiki kua'i(a* dari ur+a pri'', *++di"
dima*ukka" k+ mi>i" 5+**+' !0#1L=& )i(am%a- *+ki(ar .,2 %+ra( a"(i 7a7ki"
a+"( DCa'7ium S(+ara(& S+(+'a- m+'a'ui p+"7ampura" k+dua"ya, 7ampura"
dia'irka" k+ ur+a -opp+r !0#1L ya" diop+ra*ika" *+7ara "orma'& )ari -opp+r
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
144/407
7ampura" dima*ukka" k+ air +( mi'' !0#1L. dari 5i%ra(io" o" ;++d+r m+''
5i%ra(i" *i+5+ !0#1L!& )+%u Dur+a *(+ara( *+(+'a- i(u di%'o6 k+ da'am pri''i"
(o6+r d+"a" ur+a du*( ++7(or !0#1L2& Jum'a- d+%u ya" dip+r'uka" *+ki(ar .0
k/- pada ;u'' 'oad&
Udara ya" dip+r'uka", dipa"a*ka" da'am *++di" air -+a(+r ?221C, dima*ukka"
k+ air +( mi'' da" ur+a du*( ++7(or &
Ko"*(a" ;'a*- L/(o" k+ "oFF'+ %oo*(+r -aru* diaa m+'a'ui =I19!0?& 8oo*(+r
;'u*- ya" 'ai""ya dipakai *+7ara ara"1ara"& )+"a" m+"u"aka"
!9
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
145/407
Laporan Umum
$) 0,? 6(
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
146/407
8iur+(
Ma> 0,9 6(
Kadar Ni(ro+"
Ma> !#,? 6(
Cru*-i" S(r+"(-
Mi" 2 k/7m2
Impa7( S(r+"(-
R 9 6(
0
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
147/407
Laporan Umum
$+ra'a(a" u(ama da'am (a-ap i"i, a"(ara 'ai":
#rilling /ucet
=u"*i : M+"a'irka" urea melt m+'a'ui 'u%a"1'u%a" k+7i' d+"a" aya
*+"(ri;ua'&
Scra""er
=u"*i : M+"umpu'ka" urea "rill da" dia'irka" di (+"a- 'a"(ai #rilling Tower
m+"uu /elt Con&eyor &
1* Fan
=u"*i : M+"-i*ap udara dari %aia" %a6a- #rilling Tower ya" %+r(uua" u"(uk
m+"arik %u(ira" seeding da" m+"uru"ka" *u-u dro"let ur+a&
/elt Con&eyor
=u"*i : M+"a"ku( ur+a pri'' k+ $u*a( $+"yimpa"a" Ur+a&
2.4.2.%. Waste Water Treatment (WWT)
S+mua pro*+* ko"d+"*a( dari ko"d+"*or1ko"d+"*or +5apora(or ya" m+"a"du"
NH?, C32, da" ur+a dikumpu'ka" da" di(ampu" di da'am 4$ 5
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
148/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
149/407
Laporan Umum
dari @0C m+"adi *+ki(ar ..2
0C , d+"a" m+makai 'aru(a" !
nd *esorber sebagai
"emanas.
)i da'am : st
*esorber , pro*+* ko"d+"*a( i"i m+"a'ir k+ %a6a- m+'a'ui (ray1(ray
*+%a"yak . %ua- da" ko"(ak d+"a" aup pa"a* dari !nd
*esorber ya" ma*uk
dari %aia" %a6a- :
st
*esorber *+-i"a (+mp+ra(ur pro*+*ko"d+"*a( (+r*+%u("aik m+"adi *+ki(ar .?#
0C d+"a" (+ka"a" *+ki(ar ?, k/7m
2 a%* *+-i"a
ka"du"a" NH? aka" (uru"&
)ari %aia" %a6a- : st
*esorber 7aira" ya" ma*uk m+"a"du" *+um'a- NH?
da" ur+a dipompaka" k+ $ydroli+er m+'a'ui a'a( p+"ukar pa"a* hydroli+er u"(uk
di"aikka" (+mp+ra(ur"ya *ampai *+ki(ar .0C d+"a" m+makai 'aru(a" dari !
nd
$ydroli+er di"aikka" d+"a" m+makai M$ S(+am D20 k/7m2 G di da'amhydroli+er di'+"kapi d+"a" .9 %ua- (ray ya" %+r'u%a"1'u%a" u"(uk
m+mp+ro'+- ko"(ak ya" %aik dia"(ara pro*+* ko"d+"*a( da" *(+am&
S+'ama 6ak(u (i"a' '+%i- dari *a(u am, ur+a aka" (+r-idro'i*a m+"adi NH ? da"
C32, *+-i"a ka"du"a" ur+a di da'am pro*+* ko"d+"*a( aka" (uru"& )ari %aia"
aa(a* : st hydroli+er a*1a* ya" di%+%a*ka" aka" m+"a'ir k+ : st
*esorber7 *+da"ka" 'aru(a""ya dari %aia" %a6a- dipompaka" k+ !nd
hydroli+er.
)i !nd
hydroli+er 'aru(a" dimur"ika" 'ai d+"a"di-idro'i*a m+"u"aka"
1ndo Steam 0 k/7m2& Ka"du"a" ur+a, C32, da" NH? (uru" m+"7apai Pppm&
Laru(a" (+r*+%u( k+mudia" dia'irka" k+ %aia" a(a* ! nd
*esorber m+'a'ui a'a(
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
150/407
p+"ukar pa"a* hydroli+er u"(uk m+ma"a*ka" 'aru(a" dari .*( *esorber *+p+r(i
ya" (+'a- di*+%u(ka" dia(a*& Kar+"a -a' (+r*+%u( maka (+mp+ra(ur 'aru(a"
2
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
151/407
Laporan Umum
hydroli+er i"i (uru" m+"adi *+ki(ar .!@0C& Ga* ya" (+r'+pa* %+r*ama *(+am
m+"a'ir m+"uu .*( *esorber %+r*ama a* k+'uara" :
st hydroli+er &
)ida'am !nd
desorber d+"a" 2. %ua- (ray, 'aru(a" ya" m+"a'ir (uru" aka"
%+rko"(ak d+"a" L$ *(+am ya" di *up'ai dari %aia" %a6a-, *+-i"a NH? ya"
ada aka" di *(rippi" da" di%a6a k+a(a* o'+- *(+am (+r*+%u(&
Air dari %aia" !nd
desorber ya" m+"a"du" (idak '+%i- dari ppm NH? da"
ppm ur+a d+"a" (+mp+ra(ur .!?0C dikirim k+ u"i( u(i'i(a* Ka'(im12 m+'a'ui
desorber $eat 2xchanger7 p+ma"a* a6a' umpa" NH? da" p+"di"i" air %ua"a",
u"(uk m+"uru"ka" (+mp+ra(ur air (+r*+%u( m+"adi *+ki(ar 00C&
Ga*1a* dari %aia" a(a* : st
*esorber dikirim k+ reflux Condenser , u"(uk
diko"d+"*a*ika"& Laru(a" dari reflux Condenser i"i dikirim k+ L$CC& Ga*1a*
ya" (idak (+rko"d+"*a*i di da'am reflux Condenser dima*ukka" k+ Absorber.
$+ra'a(a" ya" diu"aka" da'am (a-ap i"i a"(ara 'ai" :
NH? 0ater Tan D?01=
=u"*i: m+"ampu" *+mua pro*+* ko"d+"*a( dari ko"d+"*or1ko"d+"*or
+5apora(or ya" ma*i- m+"a"du" NH?, C32, da" ur+a&
: st
*esorber D?0!1EA
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
152/407
=u"*i : m+"uru"ka" ka"du"a" NH? d+"a" a'a" p+"o"(akka" a"(ara
ko"d+"*a( d+"a" uap pa"a* dari !nd
*esorber *+-i"a (+mp+ra(ur "aik *ampai
.?@0C d+"a" (+ka"a" ?, k/7m
2 a%*&.
!nd
*esorber D?0!1E8
?
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
153/407
Laporan Umum
=u"*i : m+"uru"ka" kadar NH? d+"a" 7ara m+'+pa*ka" NH? Dd+*orp*i dari
pro*+* ko"d+"*a(&
: st
$ydroli+er D?01E
=u"*i : m+"-idro'i*a 'aru(a" ur+a m+"adi NH? da" C32 *+-i"a kadar ur+a
da'am pro*+* ko"d+"*a( (uru"&
!nd
$ydroli+er D?01E
=u"*i : m+"-i'a"ka" ka"du"a" ur+a, C32, da" NH? ya" ma*i- (+r'aru(
da'am ou('+( : st
$ydroli+er d+"a" 7ara m+"-idro'i*a ur+a m+"adi NH? da"
C32, da" dipa"a*ka" d+"a" *(+am k/7m2 u"(uk m+"uapka" NH? da"
C32&
2.4.2.5. Steam System
S(+am %+r(+ka"a" (i"i D*+ki(ar 0 k/7m2 dari battery limit di +k*pa"*ika" di
da'am kompr+*or C32 turbin D?021JT, *+-i"a (+ka"a""ya m+"adi *+ki(ar 2
k/7m2 a%* Dmak*imum& S+(+'a- +k*pa"*i i"i, *+um'a- %+*ar uap di +k*(rak*i
dikirim k+pa%rik ur+a u"(uk pro*+* ya" dik+-+"daki, *i*a"ya di+k*pa"*ika" di
da'am (ur%i" lube oil *ampai 0,.2 k/7m2 a%*& 2xhaust Steam i"i diko"d+"*a*ika"
da'am ko"d+"*+r, ko"d+"*a("ya dipompaka" u"(uk di +k*por( k+
aw Condensate Tan &
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
154/407
S(+am +k*(rak*i dari (ur%i" i"i *+%aia" %+*ar di +k*pa"*ika" (+ka"a""ya m+"adi
2. k/7m2 a%* da" di +"u-ka" di da'am $# Steam Saturator , *i*a"ya 'a"*u"
dipakai di da'am Hidro'i*+r, u"(uk 'ae-u" M$ S(+am& S(+am ya" di+"u-ka"
pada (+ka"a" 2. k/7m2 a%* di da'am $# Saturator di a(ur 'a"*u" dida'am shell
side stri""er , di*i"i *(+am (+r*+%u( (+rko"d+"*a*i m+"adi
!
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
155/407
Laporan Umum
ko"d+"*a(& Ko"d+"*a( i"i k+m%a'i 'ai k+ $# Steam saturator ya" ua %+r;u"*i
u"(uk m+"uru"ka" (+mp+ra(ur *(+am ya" ma*uk&
$+"o"(ro' '+5+' u"(uk $# Steam Saturator m+'+pa*ka" ko"d+"*a( k+ '# Steam
Saturator dima"a di+"u-ka" pada (+ka"a" 9 k/7m2 a%*& M$ *(+am i"i dipakai di
!nd
2&a"orator da" u"(uk (ra7i" di *+k*i *i"(+*a&
Ko"d+"*a( dari '# Steam Saturator di'+pa*ka" di%a6a- ko"(ro' '+5+'"ya k+ L$
Steam *rum dari $#CC ya" %+r;u"*i *+%aai air umpa" %oi'+r&
$a"a* ya" di-a*i'ka" dari pro*+* ko"d+"*a*i dida'am $#CC dipakai u"(uk
m+m%a"ki(ka" *(+am *a(ura(+d pada (+ka"a" !, k/7m2 a%* di da'am L$
Steam *rum. %# Steam dipakai di da'am -+a(+r r+*irku'a*i, : st
2&a"orator7 !nd
desorber7 2?ector7 da" tracing di%aia" %+r(+ka"a" r+"da-& K+'+%i-a""ya di
+k*por k+ battery %imit *+%aai admission steam turbine p+"+rak kompr+*or
C32& Ko"d+"*a(1ko"d+"*a( dari -+a(+r r+*irku'a*i da" : st
2&a"orator
dikumpu'ka" di da'am /F0 Collecting *rum da" dari *i"i dik+m%a'ika" k+ %#
Steam *rum&
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
156/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
157/407
Laporan Umum
*A* III
SPESI&IKASI ALAT
Sp3i 2
T+ka"a" DK/7m2G
: !.
T+mp+ra(ur D0C
: ?@.
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
158/407
2& $rimary
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
159/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
160/407
Laporan Umum
T+ka"a" DK/7m2G
: ?!,.
T+mp+ra(ur D0C
: i"'+( : ?! O ou('+( : 99#
!& HTS Co"5+"(+r D.0!1)A
=u"*i
: m+ru%a- a* C3 ya" (+r%+"(uk di *+k*i r+;ormi"
m+"adi C32
Typ+
: +r(ika'
Ukura" Dmm
: !200 > !2!0 > ?000
8+ra( D(o"
: @2
T+ka"a" DK/7m2G
: ?.
T+mp+ra(ur D0C
: i"'+( : ?@. O ou('+( : !?
& LTS Co"5+"(+r D.0!1)8
=u"*i
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
161/407
: m+ru%a- a* C3 ya" (+r%+"(uk di *+k*i r+;ormi"
m+"adi C32
Typ+
: +r(ika'
Ukura" Dmm
: !!00 > !2!0 > ?000
8+ra( D(o"
: @
T+ka"a" DK/7m
2
G
: ?0
T+mp+ra(ur D0C
: i"'+( : 2. O ou('+( : 2?#
#& A%*or%+r C32 D.0.1E
=u"*i
: m+"y+rap a* C3 pada a* pro*+*
Typ+
: pa7ki"
Ukura" Dmm
: 2290 / ??0 > #?!00 > .@00
8+ra( D(o"
: .#
T+ka"a" DK/7m2G
: 29
@
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
162/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
163/407
Typ+ Ukura" Dmm 8+ra( D(o"
T+ka"a" DK/7m2G T+mp+ra(ur D
0C
& M+(-a"a(or D.0#1) =u"*i
T+mp+ra(ur D0C
@& S(ripp+r C32 D.021E =u"*i
Laporan Umum
: %a6a- : ..@ O a(a* : @0
: m+r++"+ra*i 'aru(a" p+"y+rap C32 / %+";i+'d *+-i"a dapa( diu"aka" k+m%a'i
: pa7ki"
: ?9#0 / 2?20 > #.00 > .!?00 : 2.! : 2
: %a6a- : .?0 O a(a* : .0.
: m+ru%a- a* C3 da" C32 ya" ada pada a*
pro*+* m+"adi CH! ya" m+rupaka" i"+r( pada
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
164/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
165/407
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
166/407
Laporan Umum
T+mp+ra(ur D0C : i"'+( : .29 O ou('+( : ?0
Sp3i 2.0 > .000
8+ra( D(o" : ?,?
T+ka"a" DK/7m
2
G : !2,
T+mp+ra(ur D0C : #0
2& H$ S(+am )rum D.0.1=
=u"*i : S+%aai (+mpa( u"(uk m+"-a*i'ka" *(+am H$
Typ+ : -oriFo"(a'
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
167/407
Ukura" Dmm : 2?#2 > 900
8+ra( D(o" : .0
T+ka"a" DK/7m2G : .2#
T+mp+ra(ur D0C : ??
?& Sy"(-+(i7 Ga* Compr+**or D.0?1J
=u"*i : m+"+ka" a* *i"(+(i* *ampai (+ka"a" r+ak*i
Typ+ : ! *(a+ kompr+*or
T+ka"a" DK/7m2G : i"'+( : 2 O ou('+( : .9.
T+mp+ra(ur D0C : i"'+( : ?# O ou('+( : ?2
!& Ammo"ia S+para(or D.0#1=
9
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
168/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
169/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
170/407
#0
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
171/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
172/407
#.
TEKNIK KIMIA FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS DIPONEGORO
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
173/407
8/18/2019 pupuk kaltim.docx
174/407
Laporan Umum
ya" ada *+-i"a di-arapka" mikroora"i*m+ (+r*+%u( (idak k+%a' (+r-adap
Na3C', d+"a" d+mikia" u*a-a p+"7+a-a" p+r(um%u-a" mikroora"i*m+
m+"adi '+%i- +;+k(i;& I"+k*i S-o7k )o*i" di'akuka" di -+ad+r air 'au( ya" (idak
m+"ara- k+ u"i( d+*a'i"a*i kar+"a air 'au( umpa" u"i( d+*a'i"a*i m+mi'iki *yara(
ka"du"a" 7-'ori"+ DC'2 mak*ima' . ppm aar (idak m+"y+%a%ka" koro*i di 'i"+
u"i( d+*a'i"a*i& K+mudia" air 'au( dipompaka" m+'a'ui Sea 0ater Circulation
#um"sD220.1JA/8/C/), da'am k+adaa" "orma' ? %+rop+ra*i . *(a"d %y& Kar+"a
air 'au( m+mpu"yai karak(+r ya" %+r%+da d+"a" air (a6ar, dima"a air 'au( %i*a
m+"im%u'ka" kara( pada p+ra'a(a" maka u"(uk m+"a(a*i"ya ua dip+r'uka" a'a(1
a'a( ya"