Punime të Kuvendit Legjislatura e 13-të Viti 1993, nr · Ligjeve? Halit Shamata – Komisioni e gjykon të nevojshëm ndryshimin dhe shtojcën në ligjin nr. 7574 “Për organizimin

Punime të KuvenditLegjislatura e 13-të

Viti 1993, nr.2

Libri 2, fq. 493 - fq. 1032Ribotim, 2009Botimi i parë, 2008

PUNIME TË KUVENDIT

Seancat plenareViti 1993

2

Tiranë, 2009

Përgatiti për botimDrejtoria e Shërbimit të Botimeve Parlamentare

497

REPUBLIKA E SHQIPËRISËPunime të Kuvendit

Seancat plenare

LEGJISLATURA E 13-tëSesioni i tretë

E mërkurë, 17.03.1993Seanca e paradites, ora 10:00

Drejton seancën Kryetari i Kuvendit,zoti Pjetër Arbnori

Pjetër Arbnori – Meqenëse grupetparlamentare nuk kanë parë disa ligje, të cilat do tëkalojnë pastaj për diskutim në seancë plenare,paradite ato do të shikojnë vërejtjet e komisionevelidhur me ligjin “Për bashkëpronësinë në banesa”, icili është parë nga Komisioni i Ligjeve dhe Komisionii Ndërtimit. Po kështu duhet të shikojnë projektligjin“Për organizimin e drejtësisë dhe disa ndryshimenë kodet e procedurave penale e civile”, i cili ështëparë nga Komisioni i Ligjeve; duhet të shikojnëprojektligjin “Për disa ndryshime në dekretin nr. 7458“Për të drejtën e grevës”, i cili është parë ngaKomisioni i Ligjeve dhe nga Komisioni i ÇështjeveSociale; duhet të diskutojnë propozimin e Komisionittë Mandateve dhe Rregullores për orarin e veprimevetë Kuvendit Popullor dhe ndryshimet që mund tëbëhen në Rregulloren e Kuvendit. Materiali u ështëdhënë grupeve parlamentare në datën 08.03.1993për ta diskutuar në grupe.

Prandaj u lutem deputetëve të grupeve tëndryshme parlamentare që t’i shikojnë këtoprojektligje, në mënyrë që në seancën e pasdites,

në orën 17:00, të shikojmë këto projektligje.Gjithashtu është shpërndarë fleta me vërejtjet e

Komisionit të Ligjeve dhe të Komisionit të të Drejtavetë Njeriut lidhur me projektligjin “Për liritë dhe tëdrejtat e njeriut”. Duhet të fillojë studimi i këtijprojektligji dhe të diskutohet në grupe në të gjithakëto ditë, sepse ditën e hënë ai do të paraqitet nëseancë plenare.

U lutem atyre komisioneve që nuk janë mbledhurpër të shqyrtuar ligjin “Për urbanistikën”, ta shikojnëedhe këtë ligj, në mënyrë që të plotësohet si duhetrendi i ditës.

Seanca hapet pasdreke në orën 17:00.

(Rifillon seanca)Pjetër Arbnori – Meqenëse shumica e

deputetëve janë të pranishëm, seanca hapet.Në rendin e ditës kemi për të shqyrtuar

projektligjin “Për bashkëpronësinë në banesa”.Deputetët mund t’u bëjnë pyetje specialistëve.

Po, zoti Rakaj.Gjergj Rrakaj – A është konsultuar ky projektligj

Viti 1993

498

Legjislatura e 13-të

me organet e drejtësisë?Pjetër Arbnori – Pyetje tjetër? Nuk ka pyetje

tjetër, prandaj u lutem specialistëve të përgjigjen përpyetjen e bërë. Edhe Komisioni i Ligjeve mund tëpërgjigjej lidhur me këtë pyetje.

Specialistja – Ligji është dërguar në Ministrinëe Drejtësisë. Është një rregull që të gjitha vendimete Qeverisë dhe ligjet shkojnë në ministrinë përkatësetë interesuar, në Ministrinë e Ekonomisë dheFinancave për problemet financiare dhe detyrimishtnë Ministrinë e Drejtësisë. Ne e kemi çuar dhe atanuk kanë pasur vërejtje, kanë qenë dakord me ligjin.

Pjetër Arbnori – Atëherë kalojmë në diskutim.Grupi Parlamentar i Partisë Socialdemokrate?

Gjergj Rrakaj – Ne, zoti Kryetar, jemi dakordqë të kalojë për miratim, është një ligj i punuar mekujdes, vetëm më habit fakti se si e ka miratuarMinistria e Drejtësisë, kur këtu, sipas mendimit tim,në aspektin ligjor ka gjëra mjaft të pasakta.Falemnderit!

Pjetër Arbnori – Grupi Parlamentar i PartisëSocialiste?

Ylli Bufi – Edhe Grupi Parlamentar i PartisëSocialiste është dakord me këtë projektligj. Kaçështje të vogla që mund t’i diskutojë gjatë shqyrtimittë neneve të veçanta.

Pjetër Arbnori – Grupi Parlamentar i PartisëDemokratike? Zonja Deliu.

Liri Deliu – Falemnderit, zoti Kryetar!Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike e pa

projektligjin e paraqitur nga Këshilli i Ministrave dheështë i mendimit se miratimi i ligjit “Për privatizimine banesave shtetërore”, që do t’i kthejë qytetarët nëpronarë, që do ta bëjë më të sigurt banimin e do tëshëndoshë psikologjinë e shoqërisë, duke e bërëatë më të ndërgjegjshme ndaj pronës private dhevetë ekonomisë së tregut e duke përfituarnjëkohësisht edhe raportin e humbur me pronëngjatë viteve të pushtetit totalitar, bën tëdomosdoshëm plotësimin e kuadrit ligjor të tij.

Projektligji i paraqitur “Për bashkëpronësinë nëbanesa”, që është një zgjerim i një neni të KoditCivil për bashkëpronësinë, është një plotësim i këtijkuadri ligjor, i domosdoshëm gjatë privatizimit tëbanesave shtetërore, pasi e plotëson atë dhe eqartëson për atë pjesë të pronës së përbashkët qëi përket pronës së njësisë. Njëkohësisht ky ligjndihmon dhe krijon lehtësira për ato marrëdhënieqë krijohen për herë të parë në vendin tonë ndërmjetpronarëve në ndërtesa me shumë apartamente, sidhe në banesa e lokale me më shumë se një pronar,

për administrimin, mirëmbajtjen dhe riparimin e tyre.Projektligji i paraqitur nga Këshilli i Ministrave

them se është i arrirë dhe i kompletuar me gamën egjerë të problemeve që trajton, ashtu edhe meplotësimin ligjor të zbatimit konkret të tij. Duke qenësi i tillë, i ftoj zotërinjtë deputetë ta miratojmë nëparim dhe gjatë diskutimit nen për nen të bëjmëplotësimet e nevojshme, nëse e shohim tëarsyeshme se duhen bërë.

Ju falemnderit!Pjetër Arbnori – Ka njeri tjetër për të diskutuar?

(S’ka.)Atëherë, kush është për miratimin në parim të

ligjit “Për bashkëpronësinë në banesa”? Kundër?Abstenim?

Miratohet në parim ligji “Për bashkëpronësinënë banesa”.

Neni 1. Vërejtje ju lutem? Të gjitha vërejtjet ekomisionit përkatës, që i keni përpara, janë tënënkuptuara që ligji miratohet bashkë me to.

Po, zoti Lloshi.Xhevat Lloshi – Do të më lejoni të përsëris një

vërejtje që e kam bërë gjithnjë, që ligjet nuk fillohenme fjalët “Ky ligj ka si qëllim...” e kështu me radhë.Ose duhet hequr fare, ose të paktën duhet tëndryshojë në dy gjëra: e para, të thuhet: “Ky ligjpërcakton statusin ligjor të bashkëpronësisë nëbanesa dhe lokale”. Më tej, edhe këtu, edhe në nenin2 thuhet “lokalet që lidhen me to”. Është e pasaktëjo nga ana gjuhësore, por nga ana juridike. Duhetthënë “lokalet si pjesë e tyre”, sepse lidhja me këtëbanesë mund të jetë në një mënyrë krejt tjetër, paqenë fare pjesë e asaj banese. Interpretimi i kësajpastaj pranë një çështjeje gjyqësore mund të sjellëngatërresa pa fund. Edhe në paragrafin e dytë poashtu duhet thënë “lokale shërbimi e tregtie si pjesëtë tyre”, jo “që lidhen me to”, se lidhjen mund tabëjë me një sistem krejt tjetër, edhe me një copëxhami, që s’është fare pjesë e tyre. Ka shumë rrezikpastaj të interpretohet nga avokatë e gjithë të tjerëtqë kanë qëllime të këqija, t’i bëjnë si të duan këtoligje.

Pjetër Arbnori – Dakord. Atëherë, kush ështëpro me nenin 1, me vërejtjet e bëra nga deputetiLloshi? Kundër? Abstenim?

Miratohet me shumicë votash.Neni 2. Vërejtje? Po, zoti Rakaj.Gjergj Rrakaj – Mbase e kam gabim, zoti

Kryetar, por edhe specialistët, edhe juristët që janënë këtë sallë, mund të na e shpjegojnë këtë qëthuhet këtu, se ky ligj zbatohet për të gjitha banesat

499

Viti 1993 Legjislatura e 13-të

me më shumë se një pronar. Derisa bëjmë fjalë përbashkëpronësi, domethënë s’bëhet fjalë për njëpronar. Pse duhet ta shprehim këtë? Në të gjitharastet ky ligj shprehet për banesat që janë me mbinjë pronar. Gjithashtu dhe ajo që tha zoti Lloshi, “qëlidhen me to”... Kështu që mua pjesa e parë,domethënë gjysma e fjalisë më duket pa vend.Prandaj thashë si e ka kaluar Ministria e Drejtësisë.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Abdiu.Fehmi Abdiu – Zoti Kryetar, vetë konceptimi,

vetë titullimi i ligjit si ligj për bashkëpronësinënënkupton në mënyrë të domosdoshme qenienpronar e bashkëpronar të më shumë se një personi,jo të një personi vetëm. Kur flasim për pronësiindividuale, nuk trajtohet bashkëpronësia në këtëmënyrë. Vetë bashkëpronësia nënkupton qenien edy ose më shumë personave si pjesëtarë në pasurinëekzistuese.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Caka.Bashkim Caka – Zoti Kryetar, unë mendoj se

neni duhet të jetë, pavarësisht nga një kontradiktëqë mund të shfaqet. Mendoj se duhet të jetë përkëtë arsye: ligji rregullon bashkëpronësinë, por neni2 bën të qartë që kjo bashkëpronësi në banesa mundtë shtrihet edhe për lokale shërbimesh apo tregtieqë lidhen me to. Për faktin që jep këtë përkufizimnjë çikë më tepër se ç’ka titulli i ligjit në fillim, unëmendoj se neni 2 duhet të jetë pikërisht për të bërëtë qartë këtë, që bashkëpronësia ekziston jo vetëmpër banesat, por edhe për lokale tregtie oseshërbimesh që lidhen me këto njësi. Prandaj e quajtë saktë.

Pjetër Arbnori – Më fal, më duket se u fol përnjë redaktim, jo “që lidhen me to”, po “që kanë tëbëjnë me to”, më duket.

Bashkim Caka – Po, ajo qëndron.Pjetër Arbnori – Zoti Gjinushi.Skënder Gjinushi – Ky nen mund të jetë, por

kështu siç është formuluar, krijon një ekskluzivitet,se thotë “Për banesat me më shumë se një pronarqë shërbejnë për banim dhe që kanë lokale”. Pra,po s’pati lokale, nuk vepron ky ligj. (Flet dikush ngasalla.) “Dhe që mund të kenë...”

Pjetër Arbnori – “Që mund të kenë”.Skënder Gjinushi – “Dhe që kanë”, thoni ju.Pjetër Arbnori – Ju lutem, bëni redaktimet

përkatëse!Atëherë, kush është dakord me nenin 2, me

redaktimet përkatëse të propozuara? Po, zoti Ferizaj.Ismet Ferizaj – Nuk e di, a kanë mundësi

specialistët të më sqarojnë, sepse, me sa kam

dëgjuar, ka një ligj që në një hyrje nuk rrinë më dyose tri familje, aty ku mund të jenë, për shembull,dy dhoma e një kuzhinë. Tani unë dua të sqarohem:a do të ketë bashkëpronësi në qoftë se ekzistojnëdy familje në një hyrje? Do t’i marrin prapë ashtusiç janë aty, që të mbesin në bashkëpronësi gjithëjetën?

Pjetër Arbnori – Specialistët, ju lutem?Specialistja – Problemi i dy familjeve në një

hyrje është trajtuar në ligjin “Për privatizimin ebanesave” dhe aty është thënë që çdo qytetar do tëprivatizojë pjesën e banesës që i takon sipaskontratës së qirasë. Ndërsa se si do të zhvillohenmarrëdhëniet e tyre në bazë të ligjit “Përbashkëpronësinë në banesa”, në nenin 8 të këtijligji është thënë që edhe në rastin kur ka dy pronarëbrenda një apartamenti, ata do të dalin nëbashkëpronësi si pronarë të veçantë në kuotën etyre të pjesëmarrjes.

Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është dakordme nenin 2, me redaktimet përkatëse, sipasvërejtjeve të komisionit? Kundër? Abstenim?

Miratohet neni 2 sipas vërejtjeve të komisionit,me redaktimet përkatëse.

Neni 3. Po, zoti Rakaj.Gjergj Rrakaj – Ne kemi mendimin që neni 3

duhet hequr, pasi nuk është ky ligj që do tëpërcaktojë se asnjë akt nënligjor nuk mund të dalënë kundërshtim me ligjet. Kjo është normëkushtetuese. Mbi aktet ligjore nuk mund të dalinaktet nënligjore asnjëherë. Është e tepërt. Mendojmëqë të mos jetë ky nen.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Abdiu.Fehmi Abdiu – Duke mbështetur mendimin e

deputetit parafolës, zotit Rakaj, edhe unë them qëkjo dispozitë është e tepërt, pasi në kuptimin ligjor-kushtetues e ligjor në tërësi asnjë akt nënligjor, qëbie ndesh me një akt ligjor, nuk zbatohet. Edhe sikurorgane të caktuara, duke mos njohur ligjin, do tënxjerrin një akt nënligjor, ai përpara fuqisë së ligjitnuk zbatohet, mbetet pa fuqi. Duke qenë kështu,mendoj se është gabim që në një akt të tillë kaq tërëndësishëm, në një ligj, të vëmë shtojca të tilla tëpanevojshme, që e bëjnë ligjin jo të pastër, jo tëpërsosur, që ia humbasin vlerat e tij.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Peshkëpia.Ridvan Peshkëpia – A mund të na thoni, ju

lutem, si do të bëhet bashkëpronësia në njëapartament me WC-në, në korridor apo në një depoqë mund të jetë në korridor? A e ka detyrë ky ligj tapërcaktojë dhe si?

Viti 1993

500


Specialistja – Ligji nuk merr përsipër të ndajëambientet brenda një apartamenti ku ka dy pronarë.Ato janë ndarë. Në radhë të parë janë ndarë mekontratën e qirasë që kanë pasur dhe në momentinqë do të privatizohet kjo banesë, po në të njëjtënmënyrë do të bëhen edhe pronarë të dhomave dhebashkëpronarë të ambienteve të përbashkëta. Atonuk ndahen, janë të pandashme. Dhe kuptimi bazëi bashkëpronësisë është ekzistenca e ambienteveqë nuk mund të ndahen.

Fehmi Abdiu – Zoti Kryetar, ju lutem, të shfaqëedhe specialistja mendimin e vet për faktin nëseështë i domosdoshëm apo jo neni 3.

Specialistja – Në variantin fillestar kur ështëparaqitur ky nen, ka pasur idenë që asnjë akt ligjorose nënligjor nuk mund të vendosë për ndërtesatnë bashkëpronësi, kufizime që nuk i vendos përndërtesa që kanë formë tjetër pronësie, duke pasurparasysh ndërtesat private, shtetërore etj.,domethënë për t’u dhënë një status baraziendërtesave në bashkëpronësi me ndërtesat që kanëformë tjetër pronësie. Nga redaktim pas redaktimika dalë kjo formë, që fare mirë, kështu siç është,edhe mund të hiqet, pra nuk prish asnjë punë kështusiç është katandisur.

Fehmi Abdiu – Me këtë formulim, zoti Kryetar,në qoftë se do ta lëmë siç është, mua më duket sedo të bëjmë gabim.

Pjetër Arbnori – Po atë po diskutojmë ne,zotëri. Ne po diskutojmë propozimin për ta hequr.

Fehmi Abdiu – Me variantet e tjera nuk e di,po me këtë formulim ne do të bëjmë gabim, në qoftëse do ta lëmë.

Pjetër Arbnori – Keni ndonjë propozim përformulim tjetër, në rast se është i nevojshëm?

Fehmi Abdiu – Unë mendoj se duhet të hiqet fare.Pjetër Arbnori – Kush është për heqjen e nenit

3? Kundër?Abstenim? Hiqet neni 3.Neni 4. Vërejtje? Po, zoti Lloshi.Xhevat Lloshi – Kam një problem lidhur me

pikën “b”: “Asamble do të thotë organizimi i të gjithëpronarëve të njësive në një ndërtesë nëbashkëpronësi”. Si formulim më duket në rregull,po ka një problem të madh, sepse pronari i një njësienga pikëpamja juridike përbën një problem, se nëpjesën më të madhe pronar i një njësie do të jetënjë familje. Është një problem i ndërlikuar. Përshembull, unë jam bashkë me gruan time pronar ikësaj njësie. Tani, kur do të bëhet mbledhja easamblesë, duhet të marr pjesë unë, apo unë bashkë

me gruan time, kur një tjetër është beqar?Prandaj unë do ta formuloja në këtë mënyrë:

“Asamble do të thotë organizimi i të gjithëpërfaqësuesve të njësive në një ndërtesë nëbashkëpronësi”. Domethënë çdo njësi kapërfaqësuesin e vet, në mënyrë që edhe kur të vijëpuna për votimin, atëherë do të shkojë një njësi, njëpërfaqësues si pronar. Përndryshe do të ketëprobleme shumë të ndërlikuara. Ju falemnderit!

Pjetër Arbnori – Zoti Apostoli.Gaqo Apostoli – Mua më duket që formulimi

në pikën “b” është formulim i saktë, “organizimi i tëgjithë pronarëve...”. Domethënë do të marrin pjesëata që janë në kontratën e qirasë, përfaqësuesit,ose që mund të delegohen nga pronari. Se mund tëjenë edhe kalamajtë etj., etj. Këtu si pronar njihetkryefamiljari. Në qoftë se janë dy familje bashkë,përsëri brenda një njësie... (Flet dikush nga salla.)Të lutem...

Pjetër Arbnori – Zonja Deliu.Gaqo Apostoli – Po unë s’mbarova...Pjetër Arbnori – Po unë e di që mbarove, zotëri.

Ju filluat të bisedonit me njëri-tjetrin.Gaqo Apostoli – Ç’t’i bëj unë? Ju flirtoni me të

majtën, çfarë të them unë tani.Pjetër Arbnori – Jo, jo, zotëri, nuk flirtoj unë

me të majtën, shiko se mos flirtoni ju. (Të qeshura.)Zonja Deliu.Liri Deliu – Unë them që pika “b” duhet të

ngelet kështu siç është, sepse ai shqetësim që ngritideputeti Lloshi, shpjegohet në pikën “d”, ku thuhet:“Pronar i njësisë do të thotë një ose më shumë personaqë kanë në pronësi një njësi bashkëpronësie.” Kështuqë është fare e qartë dhe duhet të rrijë kështu siçështë. Mbështes zotin Apostoli.

Ju falemnderit!Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është për nenin

4 siç është?Kundër? Abstenim? Miratohet me shumicë

votash.Neni 5. Vërejtje? Kush është për nenin 5?

Kundër? Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Neni 6. Vërejtje? Po, zoti Gjika.Ndue Gjika – Unë mendoj që pika 4 duhet të

hiqet, domethënë përshkrimi i pronës së përbashkët,duke përfshirë bashkëpronësinë. Më duket e tepërtpika 4.

Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është për nenin6? Kundër?

Abstenim? Miratohet neni 6.

501


Neni 7. Vërejtje? Po, zoti Gjinushi.Skënder Gjinushi – Neni 7 është mirë të

bashkohet me nenin 6, se nuk shkon.Pjetër Arbnori – Specialistët?Specialistja – Neni 7 ka dalë si nen më vete

për faktin se herë pas here i referohemi aktit tëbashkëpronësisë, sepse problemi kyç i gjithë ligjitështë mënyra se si do të përcaktohet kuota epjesëmarrjes dhe çfarë përbën kjo kuotë.Domethënë, për t’i dhënë rëndësinë e duhur dhepër ta shpjeguar më hollësisht ka dalë në një pikëmë vete. Nuk është thjesht një përshkrim, por janëdisa probleme që lidhen me të.

Pjetër Arbnori – Kryetari i Komisionit tëNdërtimit?

Ylli Bufi – E diskutuam këtë problem dhemendojmë që neni 7 mirë është të jetë më vete përrëndësinë që ka ndarja e kuotave në pjesëmarrjennë bashkëpronësi.

Pjetër Arbnori – Kush është për nenin 7 siçështë në tekst?

Kundër? Abstenim? Miratohet neni 7.Neni 8. Vërejtje? Po, zoti Ferizaj.Ismet Ferizaj – Do ta shtroj edhe një herë

problemin e bashkëpronësisë në apartamentetshtetërore ku dy familje janë në një hyrje. Ndryshonproblemi me shtëpitë private, se në shtëpitë privatenuk ka dy veta të huaj në një shtëpi, ata janë vëllezërme njëri-tjetrin; shumë-shumë largësia mund të jetëderi djem xhaxhallarësh me njëri-tjetrin, ndërsa nëbashkëpronësinë në apartamentet shtetërore njëriështë, ta zëmë, nga Saranda, tjetri nga Tropoja.Prandaj unë them që duhet të rregullohet me njëfarëligji, në një mënyrë të tillë që të eliminohetbashkëpronësia ku njëri të ketë një dhomë e tjetrinjë dhomë.

Pjetër Arbnori – Ne do ta dëshironim tëeliminohej kjo gjë, por ajo është një fakt dhe kurështë fakt, ne duhet të përcaktojmë rregullin se sido të kenë bashkëpronësinë.

Ismet Ferizaj – Zoti Pjetër, privatizimi i banesaveu jep atyre të drejtën ta marrin, ta privatizojnë, ndërsase kujt i jepet njësia me tapi, është ky ligj që epërcakton.

Pjetër Arbnori – Specialistët, ju lutem?Specialistja – Ky ligj nuk ka të bëjë me faktin

se kush do ta marrë tapinë, se tapi do të marrin tëdy palët. Ne mundohemi të rregullojmëmarrëdhëniet e njerëzve në këto kushte që janë,nuk marrim përsipër t’u rregullojmë strehimin. E mirado të ishte që të strehoheshin veç, po nuk ka lidhje

fare ky problem me ligjin që po diskutojmë.Pjetër Arbnori – Kush është pro me nenin 8?

Kundër? Abstenim?Miratohet neni 8.Neni 9. Vërejtje? Po, zoti Makariadhi.Kosta Makariadhi – Në këtë rast, sipas nenit

9, aktin e bashkëpronësisë kush e bën?Pjetër Arbnori – Specialistët?Specialistja – Akti i bashkëpronësisë është një

dokument në formën e një kontrate, i cili do tëmiratohet nga Këshilli i Ministrave dhe do të jetë tippër të gjitha rastet kur do të regjistrohetbashkëpronësia. Në të do të ndryshojë vetëmmënyra e pjesëmarrjes në vartësi të banesës, tënumrit të bashkëpronarëve, të përqindjes si kuotëpjesëmarrëse që kanë ata në bashkëpronësi. Kydokument do të regjistrohet në zyrën ku regjistrohenpronat e paluajtshme, në një regjistër të veçantë,në një fletë të veçantë, ku do të shkruhetbashkëpronësia dhe do të thuhet që pallati iks kakëta bashkëpronarë, do të vihen emrat, numri iapartamentit që kanë dhe përqindja e tyre nëbashkëpronësi. Dhe sa herë që do të ndodhë njëndryshim, një tjetërsim, një shitje apo dhurim proneetj., etj., në këtë regjistër do të shënohet që ikspronar zëvendësohet me pronarin ypsilon. Pra kjoregjistrohet në zyrën e regjistrimit të pasurive tëpaluajtshme. Sot është hipoteka, nesër mendohettë jetë kadastra urbane.

Pjetër Arbnori – Kush është për nenin 9?Kundër? Abstenim?

Miratohet neni 9.Neni 10. Po, zoti Gjinushi.Skënder Gjinushi – Neni 10 është i tepërt. Për

mua shpreh vetëm një veti të matematikës, që shumae thyesave jep një, në qoftë se veprimet janë bërënë rregull, dhe nuk e di pse është vënë kjo.

Specialistja – Ne, duke pasur parasysh që jotë gjithë ata që do ta zbatojnë ligjin janë të aftë dhetë zotë në matematikë, menduam që s’do të bëntedëm sikur ta vinim. Megjithatë...

Skënder Gjinushi – Nuk mund të thuhet nëligj provoni që shuma të japë një, ndryshe s’e keninë rregull.

Specialistja – Duke pasur parasysh se bëhetfjalë për ndarje prone, dikush mund të ketë dëshirëta nxjerrë më shumë se një shumën, kështu që nee kufizojmë atë.

Pjetër Arbnori – Zoti Bufi.Ylli Bufi – Edhe në komision doli ky mendim,

që neni duket i tepërt, por argumentimi që bëri

Viti 1993

502


specialistja sikur na i mbushi mendjen, se mund tëketë raste që njerëzit s’i kuptojnë shumë mirë cagjëra, prandaj le të jetë, s’prish punë.

Pjetër Arbnori – Më fal. Një familje ka njëdhomë, një familje tjetër ka katër dhoma. Është ebarabartë?

Skënder Gjinushi – Ideja këtu është shumë eqartë. Do të llogaritet gjithë sipërfaqja, që, ta zëmë,është 100 metra katrorë dhe u bie dy të dhjetat.Njëri që ka 10 metra, i bie një e dhjeta. Këta thonëtani që të bësh provën në fund dhe t’i mbledhësh. Podha një, e ke bërë mirë; po s’dha një, fillo bëje prapë.

Pjetër Arbnori – Dakord. Mund të na bëni njëformulim?

(Zëra në sallë: “Mund ta heqim”.)E heqim. Atëherë, kush është për heqjen e nenit

10? Kundër? Abstenim? Miratohet heqja e nenit 10.Neni 11. Po, zoti Rakaj.Gjergj Rrakaj – Do të kisha mendimin që të

mos shprehej kështu, por të formulohej ndryshe:“Shtesa ose ndryshime në aktin e bashkëpronësisëkryhen me miratimin e të gjithë pronarëve të njësive.”

Pjetër Arbnori – Zoti Alimhilli.Tonin Alimhilli – Kam një pyetje: këto

ndryshime në aktin e bashkëpronësisë apresupozojnë edhe ndryshimin e pronarit të njësisë?Se kjo ka edhe kuptimin që për të bërë ndryshimenë aktin e bashkëpronësisë, pra të emrit, për tashitur njësinë, u dashka të merret miratimi. Edhekështu mund të merret kjo.

Pjetër Arbnori – Specialistja?Specialistja – Ky rast, që keni merak ju, është

shpjeguar në një nen tjetër, ku thuhet që pronari injësisë ka të drejtë ta shesë në çdo kohë, tatjetërsojë pronën e tij, pa marrë miratimin e askujt.Këtu bëhet fjalë që në këtë kontratë, për të cilënpalët kanë rënë dakord me krijimin ebashkëpronësisë, në qoftë se në një moment tëcaktuar lind nevoja që të ndryshohen kushtet e kësajkontrate, pra marrëdhëniet e bashkëpronarëve midistyre, nuk mund të ndryshohen pa pasur miratimin etë gjithëve. Një pjesë nuk mund të vendosë për tëtërë.

Pjetër Arbnori – Zoti Alimhilli.Tonin Alimhilli – Në këtë nen kisha propozimin

që fjala “shtesa” të hiqet, se është e tepërt, dhe tëbëhet kështu: “Për të bërë ndryshime në aktin ebashkëpronësisë”, se me ndryshime presupozojmëedhe shtesat, edhe pikësimet, edhe ndryshimet nëaktin e bashkëpronësisë.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Stratobërdha.

Sotiraq Stratobërdha – Në qoftë se do tashprehim në këtë formë, kam përshtypjen që bëhetfjalë vetëm për ndryshime sasiore, apo jo? Se dikujti vdes babai dhe do të bëhet një ndryshim, do t’ikalojë pronësia, të supozojmë, djalit. Nuk bëhet fjalëpër ndryshime të tilla.

Pjetër Arbnori – Është tjetër ajo, është nentjetër ai.

Sotiraq Stratobërdha – A jemi në nenin 11?Pra, ndryshime sasiore thjesht në pjesë, domethënëpër këto lloj ndryshimesh, apo jo?

Pjetër Arbnori – Marrëveshja përbashkëpronësinë është tjetër gjë më duket.

Specialistja – Këtu nuk bëhet fjalë përndryshimin e pronarëve, por bëhet fjalë përmarrëveshjen që kanë bërë palët për ta administruarkëtë bashkëpronësi. Në qoftë se palët,bashkëpronarët pra, janë marrë vesh midis tyre qëvotimin do ta bëjnë në këtë ose në atë formë, që përriparimet e kësaj ose asaj lloj forme do të votohetnë këtë mënyrë dhe do të shpenzohet kaq apo aq,bëhen këto ndryshime, shtesa në këtë aktbashkëpronësie lidhur me këto probleme, jo mendryshimin e pronarëve. Këtu nuk bëhet fjalë përndryshimin e pronarëve, por bëhet fjalë për kushtete kësaj kontrate bashkëpronësie.

Pjetër Arbnori – Po, zonja Deliu.Liri Deliu – Neni 11 duhet të mbetet kështu siç

është, se parashikon plot gjëra që ne këtu nuk iparashikojmë dot, por janë ato që i shpjegoispecialistja. Prandaj është mirë të mbetet kështusiç është, se është i saktë.

Pjetër Arbnori – Po. Të bëhet ai redaktimi iparë që propozoi zoti Rakaj. Kush është përmiratimin e nenit 11 të redaktuar? Kundër?Abstenim? Miratohet me shumicë votash.

Neni 12. Vërejtje? Po, zoti Makariadhi.Kosta Makariadhi – Kam një pyetje në

përgjithësi për detyrimet e këtyre pronarëve. Në qoftëse për nevoja të ndryshme, për shembull, duhet tëvihet një reklamë, çfarë detyrimesh kanë këtapronarë ose asambleja për këtë rast? Se na lindintani probleme të kësaj natyre.

Pjetër Arbnori – Për reklamën ata do të marrinpara, po qe se do të vihet. Është akti ibashkëpronësisë që tregon se si ndahen edhehumbjet, edhe fitimet. Po deshe të mbyllësh dritaretti e të vësh reklamë, fito.

Specialistja – Ne nuk e kemi marrë parasyshrastin kur nga bashkëpronësia duhet të nxirret fitim,por përderisa shpenzimet ndahen me një formulë të

503


caktuar dhe me përqindje të caktuara, fare mirëedhe fitimet mund të ndahen po në të njëjtënmënyrë. Ne nuk e kishim parashikuar që do tëshfrytëzohet banesa për të nxjerrë para në këtëformë.

Kosta Makariadhi – Kjo në qytete ndodh, ështëfaktike.

Specialistja – Në aktin e bashkëpronësisëmund ta vëmë edhe këtë, që në qoftë se nga kjondërtesë nxirren para, ndahen në të njëjtën mënyrësi dhe shpenzimet.

Pjetër Arbnori – Duhet parashikuar edhe kjozonjë, në rast se është krejt e rregullt, dhe të bëjmëmodifikimin përkatës.

Specialistja – Jo këtu, e bëjmë në aktin ebashkëpronësisë.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Rakaj.Gjergj Rrakaj – Kisha një pyetje për

specialisten: Çfarë do të thotë “pronari i njësisë katë drejtë të përdorë”?

Specialistja – Ky formulim në fakt është njëpërsëritje e të drejtave që njihen edhe nga Kodi Civilpër pronën private dhe ne e kemi pranuar mendërgjegje që ta bëjmë këtë përsëritje, domethënëtë përmendim të gjitha rastet se ç’mund të ndodhëme një banesë, të përdoret, të shitet, të hipotekohetetj., për të dalë tek ideja tjetër që pjesa në pronën epërbashkët është e pandashme nga kjo pronëvetjake.

Gjergj Rrakaj – Fjala “përdoret” ç’do të thotë?Do të thotë ta shesësh.

Specialistja – Jo, “të përdorë” domethënë tëbanojë në të.

Gjergj Rrakaj – Nuk do të thotë ashtu.Specialistja – Të paktën, për këtë jam e sigurt,

që “të përdorë” nuk do të thotë të shesë. Tani, sepër çfarë përdoret banesa...

Pjetër Arbnori – Mund të banosh në të, mundta bësh atelie, mund ta bësh zyrë, mund ta bëshsallë.

Atëherë, kush është për miratimin e nenit 12?Po, zoti Caka.

Bashkim Caka – Unë kam një shqetësim, zotiKryetar, se ky nen paracakton të drejtën eparablerjes për komshinjtë, më shqip, s’po e themme terma të tjera. Pra, pronari, para se të shesëbanesën e vet, do të marrë pëlqimin e të gjithëbashkëpronarëve të tjerë. (Flet dikush nga salla.)Nuk e kam keq më duket, megjithatë le të flasëspecialistja. Derisa themi që zbatohen rregullat eKodit Civil, ky kod përcakton që kur është pronë në

bashkëpronësi, në rast se ke ndërmend ta shesësh,je i detyruar t’u drejtohesh bashkëpronarëve të tjerëme shkrim dhe vetëm në rast se ata nuk të japinpëlqimin, ke të drejtën e shitjes sipas Kodit Civil.Ky shqetësim më duket se do të na lindë, nëkuptimin që unë që bëhem pronar e do ta shes këtëbanesë, nuk dua ta shes brenda bashkëpronësisë,por dua ta shes jashtë bashkëpronësisë. A mund taevitoj?

Pjetër Arbnori – Specialistja, ju lutem?Specialistja – Problemi është kështu: rregulli

bazë në bashkëpronësi është që bashkëpronari katë drejtën e parablerjes, domethënë unë, në qoftëse do ta shes, jam e detyruar t’ia ofroj me të njëjtatkushte në të radhë të parë bashkëpronarit tjetër.Pra është si puna e ortakëve. Në qoftë se ai nuk eblen, atëherë unë jam e lirë ta shes ku të dua.

Bashkim Caka – Kur gjithë pallati nuk ta blen,vetëm atëherë ke të drejtë të shesësh. Mepsikologjinë që kemi, mos ka ardhur koha tarishikojmë më thellë? Unë këtë problem po shtroj.

Pjetër Arbnori – Për komshiun unë do të ishadakord, po për atë që banon në katin e gjashtë, kurunë jam në katin e dytë...

Bashkim Caka – Jemi të gjithë bashkëpronarë,zoti Kryetar, nga kati i parë deri në katin e gjashtë,dhe kur me privatizimin e tyre do të kemi të drejtët’i shesim, do t’u marrim lejen të gjashtëve dhe dot’ua marrim me shkrim. Prandaj, në qoftë se duamtë zgjidhim diçka, ta zgjidhim. Në mos, ta lëmëkështu.

Pjetër Arbnori – A mund ta bëjmë atëherë qëbashkëpronarit më të afërt... Po, zonja Golemi.

Rushen Golemi – Falemnderit! Në vijim tëmendimeve të mësipërme lidhur me këtë nen, taniai mund ta shesë, mund ta japë me qira etj., etj. Kukufizohen? E kam edhe si pyetje. Në rast se, përshembull, ai e ka apartamentin në katin e gjashtëdhe e jep me qira që të bëhet diskotekë, gjëkunditjetër ka kufizime për këtë? Ose, për shembull, aido që ta prishë dhe e prish, duke prishur edhearkitekturën e pallatit. Ka gjëkundi tjetër kufizime,apo duhet t’i vëmë këtu? Falemnderit!

Pjetër Arbnori – Specialistja, ju lutem?Specialistja – Për këto dy probleme:

destinacioni i përdorimit të banesës dhe anaarkitektonike, qoftë dhe strukturale, do të thoshaqë ana strukturale është e mbrojtur me këtë ligj,domethënë nuk mund të cenosh integritetin strukturaltë ndërtesës, as rrjetin inxhinierik etj. Ndërsadestinacioni i përdorimit të banesës kontrollohet me

Viti 1993

504


ligjin “Për urbanistikën”. Është detyrë e seksionevetë urbanistikës të kontrollojnë që banesat e reja dhetë vjetra të përdoren sipas destinacionit. Dhe mëposhtë thuhet që nuk mund të përdoret banesa nënjë formë të atillë që të cenojë të tjerët. Diskoteka,kuptohet, cenon qetësinë. Mund të ngresh padinënë çdo kohë, në qoftë se dikush e përdor banesënjashtë qëllimit të vet.

Pjetër Arbnori – Po, zoti Gjika.Ndue Gjika – Ka shumë pallate që kanë

vendstrehime dhe te neni që kaloi, për fat të keq,unë nuk e kapa në atë kohë. A duhet ta specifikojmëdhe ç’do të bëhet me këto vendstrehime që janë?

Pjetër Arbnori – Specialistja, ju lutem?Specialistja – Më falni, për cilat vendstrehime

e keni fjalën, për ato që ndodhen nën banesë, apo?...Ndue Gjika – Për ato që janë nën banesë.Specialistja – Ato do të trajtohen, si të thuash,

si bodrumet e banesave, domethënë do të kenë tënjëjtin trajtim.

Ndue Gjika – Po duhet të specifikohen, mendojunë.

Pjetër Arbnori – Po, zonja Deliu.Liri Deliu – Më duket se shqetësimi është i

drejtë, por duhet shpjeguar një gjë, që përveçshpenzimeve që janë bërë në fazën e ndërtimit, kujanë harxhuar më tepër për të kryer atë qëllim përtë cilin janë destinuar, në kohë paqeje ato janë njëllojsi bodrumet dhe mbeten si të tilla. Për pajisjetbrenda është tjetër gjë. Në qoftë se kanë pajisje,duhet të merren nga shteti, se ato nuk hyjnë nëbashkëpronësi. Kurse bodrumi është bodrum,pavarësisht se i ka muret më të forta për të përballuarnjë goditje, apo më të lehta për të mbajtur vetëmstrukturën. Kështu që ajo hyn në bashkëpronësi.

Ndue Gjika – Ajo ka emërtesën “vendstrehim”,jo “bodrum”. Duhet specifikuar, sepse kur tëzbatohet...

Pjetër Arbnori – Zoti Gjika, ju lutem mos bënidialog! Zoti Luli.

Gëzim Luli – Zoti Kryetar, unë desha të bëj njështojcë ose një sugjerim në lidhje me atë që thazoti Caka. U diskutua që personi që do të shesë,për shembull, apartamentin, duhet të pyesë të gjithëbashkëpronarët e pallatit. Mua më duket se kjo nukqëndron, në kuptimin logjik të problemit, për arsyese ndoshta nga një komshi me të cilin shkohet keq,u dashka marrë leje me shkrim dhe ky person kapër detyrë të të zvarritë, të të hallakatë me vite tëtëra dhe s’ke të drejtën për ta shitur apartamentin.Unë them që të lihet në këtë prizëm: është e drejta

e tij që të thotë ose të shpallë që do ta shesështëpinë dhe ka të drejtë secili prej tyre ta blejë sipasofertës që paraqet ky. Në rast se apartamentin nuk epëlqejnë këta persona që janë brendapërbrendabashkëpronësisë, atëherë ky mund t’ia shesë kujtdodhe s’ka pse të marrë leje me shkrim. Më duket ses’ka vlerë kjo.

Pjetër Arbnori – Zoti Stratobërdha.Sotiraq Stratobërdha – Mendoj se për të

zgjidhur atë që thotë zoti Caka dhe zoti Luli, nëfund të nenit mund të shtohet: “Bashkëpronarët nukgëzojnë të drejtën e parablerjes në rast shitje.”

Pjetër Arbnori – Jo, e gëzojnë ata.Sotiraq Stratobërdha – Në zbatimin e këtij ligji

të mos e gëzojnë, t’i përjashtojmë nga ky ligj.Pjetër Arbnori – Zoti Caka.Bashkim Caka – Më duket se zotërinjtë janë

keqkuptuar. Unë nuk them që ka ndonjë ngatërresëligji që ekziston. Kodi Civil e përcakton saktë.Parablerje do të thotë që pronari i cakton banesësnjë çmim të caktuar dhe u bën kërkesëbashkëpronarëve: “Doni ta blini shtëpinë time mekëtë çmim?” Pra me çmimin që vë pronari. Ky nukmerr leje tek të tjerët, tek bashkëpronësia, por ështëi detyruar ta paraqesë kërkesën me shkrim, dukethënë që e shes shtëpinë, ta zëmë, tre milionë lekë.E blen ti tre milionë, se tre milionë ma blejnë nëlagjen tjetër. Në rast se ata bien dakord për ta blerëtre milionë, atëherë ky nuk mund t’ia shesë atij tëlagjes tjetër, se të njëjtin çmim ka. Në qoftë sekomshiu thotë që e dua për dy milionë lekë, ky ithotë që për dy milionë nuk e shet, por do ta shesëtre milionë. Pra është e drejta e pronarit që tëvendosë. Dhe unë mendoj që ligji është i saktëkështu siç është. Pra është i detyruar çdo pronarqë të marrë mendimin e të gjithë komshinjve të tij,në rast se do ta blejnë me çmimin që ai vendos.Është shumë e drejtë dhe kjo është e vendosurhistorikisht në Shqipëri qysh me Kanunin e LekëDukagjinit. E drejta e parablerjes u ka ekzistuargjithmonë komshinjve. Dhe është shumë e drejtë.Shqetësimi që kam unë, që kërkoj ta zgjidh mespecialistët është kjo: ndërsa për shitjen kemi këtëinstitut, kur vjen puna për dhurimin, nuk e kemi. Amund të vendosim edhe për dhurimin? Në qoftë sedoni. Në qoftë se s’doni, është komplet e saktë.

Pjetër Arbnori – Jo, dhurimin s’mund t’ia bëjmëkomshiut, atë ia bëjmë kujt të dëshirojmë.

Bashkim Caka – Jo, blerja, se mund të ngrihenkomshinjtë e të thonë: “Ou, na solle filanin këtu.”

Pjetër Arbnori – Për atë që ka pranë, është e

505


drejtë t’ia shesë atij që ka pranë, po jo atij të katittë gjashtë.

Bashkim Caka – Në rregull. Këtu e kishashqetësimin, zoti Kryetar. Ne e zgjidhim me ligjinqë është në fuqi, nuk ka problem. U keqkuptuam...

Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është përmiratimin e nenit 12, siç është paraqitur nëprojektligj? Kundër? Abstenim?

Miratohet me shumicë votash.Neni 13. Vërejtje? Kush është pro me nenin 13?

Kundër? Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Neni 14. Vërejtje? Po, zoti Lloshi.Xhevat Lloshi – (Flet pa u incizuar.)Specialistja – Ky nen ka parasysh personat

që mund të jenë me qira në atë shtëpi. Në qoftë seju e jepni me qira apartamentin tuaj, personi që banonaty është i detyruar të zbatojë të gjitha rregullat ebashkëpronësisë, por nuk ka të drejtë të votojë, tëpaguajë shpenzimet etj. Ato janë të gjitha nëngarkimin tuaj. Pjesëtarët e familjes, që janëmadhorë dhe që quhen bashkëpronarë nëapartamentin iks, janë bashkëpronarë dhe qofshindy, qofshin 12, kuota e pjesëmarrjes së tyre nëbashkëpronësi është një, është e njëjtë dhe lidhetme sipërfaqen. Pra, në qoftë se shkojnë 1, 2 apo 12përfaqësues, vlera e votës së tyre është e caktuardhe nuk ka fare rëndësi se sa veta paraqiten nëvotim.

Pjetër Arbnori – Votojnë metrat katrorë.Specialistja – Votojnë metrat pra.Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është pro me

nenin 14? Kundër?Abstenim? Miratohet neni 14.Neni 15. Vërejtje? Ne jemi me të gjitha

korrigjimet që janë në vërejtjet e komisionit.Kush është pro me nenin 15, gjithnjë me vërejtjet

e komisionit?Kundër? Abstenim? Miratohet me shumicë

votash.Neni 16. Vërejtje? Kush është pro me nenin 16?

Kundër? Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Neni 17? Vërejtje? Kush është pro? Kundër?

Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Neni 18. Vërejtje? Po, zoti Çela.Nevruz Çela – Falemnderit, zoti Kryetar!Tek neni 18 parashoh diçka që zakonisht ka

ndodhur në banesat tona të përbashkëta. Njerëzitkanë bërë shumë modifikime të paligjshme, duke

pushtuar, si të themi, në qoftë se mund të shprehemkështu, pjesë të korridoreve e duke modifikuarndërtesat, gjë që te ky nen mohohet. Unë mendojqë të shtojmë diçka në fund të nenit, ku të themi:“Ndryshimet e sipërfaqeve të banueshme të njësisëjanë të paligjshme”. Sepse mund të ngjasë që edhekur vjen puna që të formohet asambleja, kjo sipërfaqejo vetëm që është e paligjshme, po do të ndikojë edhenë përqindjen që do të marrë ky pronar i njësisë nëasamble. Prandaj mendoj që të shtohet një gjë e tillë.

Falemnderit!Specialistja – Problemi i kufijve midis njësive

është i zgjidhur në nenin 19. Aty është përcaktuarqë nuk mund të ndryshojnë kufijtë midis njësive dhenga njësia në pronën e përbashkët.

Nevruz Çela – Në këtë rast, të supozojmë senjë pallat që i takon një planimetrie të caktuar, tëthemi tipi A/1, do të jetë i ndryshëm nga po ai tip,sepse nga pronarët e tij është modifikuar në formënsi u ka dashur qejfi atyre, një kat është kështu, njëkat është tjetërsoj e kështu me radhë. Më duket sekjo do të cenojë edhe përfaqësinë në asamble.

Specialistja – Brenda njësisë pronari është ilirë të bëjë si të dojë, mund t’i hapë të gjithaambientet e ta bëjë të tërën një dhomë dhe sipërfaqjambetet po ajo, nuk ndryshon.

Nevruz Çela – Patjetër. Unë them kur kanëmarrë nga sipërfaqja e përbashkët, për shembull,në korridor.

Specialistja – Në nenin 19 thuhet që kjo ështëe ndaluar.

Pjetër Arbnori – Zoti Lloshi.Xhevat Lloshi – Unë e mbështes deputetin

parafolës, ai ka plotësisht të drejtë. Në ndërtesënku banoj unë, para një muaji, një banor ka marrë 12metra katrorë nga korridori, duke e bërë me mur,me derë, me instalime e me të gjitha. Dhe tani, kurtë bëhet privatizimi i kësaj ndërtese, ai del me njëpronë tjetër, që në të vërtetë nuk e ka as në kontratë,as gjëkundi. Prandaj vërejtja e tij është plotësisht edrejtë.

Specialistja – Ky rast që tregoni ju dhe rastetë tjera të ngjashme me këtë janë veprime tëpaligjshme dhe kur të bëhet privatizimi, ai do tëprivatizojë dy dhoma e një kuzhinë, nuk do tëprivatizojë edhe copën e korridorit, as ia quan njerifare atë.

Xhevat Lloshi – Ai e ka bërë, mund të japë njëryshfet dhe e merr atë. Po ne s’mund ta lejojmëkëtë gjë.

Specialistja – Po në qoftë se ai jep ryshfet, ne

Viti 1993

506


nuk mund ta themi këtu në ligj...Xhevat Lloshi – Ne duhet ta vëmë në ligj që

kjo të mos jetë e mundshme.Pjetër Arbnori – Është e ndaluar, zotëri, me ligj.Specialistja – Është e ndaluar, pra, sipas nenit 19.Nevruz Çela – Më fal, zoti Kryetar. Te neni 19

thuhet: “Kufijtë midis njësive mund të ndryshohenme marrëveshje Dhe kjo nuk qëndron, për arsyese, për shembull, në Durrës ka disa pallate buzëdetit që janë të parashikuara me ashensor, por tëgjitha hapësirat që janë të destinuara për ashensorinjanë pushtuar nga qytetarët, janë mbyllur me shtresadhe i kanë kthyer në dhoma. Nesër, në qoftë se dotë vijë puna për ta vënë ashensorin, do të jetë epamundur. Dhe të gjithë këta qytetarë, duke qenëse kanë interesin e vet, do të thonë se janë dakordtë bëhet ky ndryshim. Po ajo cenon organikishtndërtesën. Prandaj mendoj që duhet shtuar diçkakëtu.

Specialistja – Zotëri, në nenin 19 thuhet qëpër ndryshime të kufijve midis njësive kërkohetmiratim unanim. Në qoftë se të gjithë pronarët easaj banese janë dakord që të mos kenë ashensor,bile, po të duan, le të mos kenë as shkallë, është edrejta e tyre t’i prishin shkallët dhe t’i bëjnë dhomadhe askush s’i ndalon.

Pjetër Arbnori – Kur janë të gjithë dakord.Specialistja – Kur janë të gjithë unanimisht

dakord.Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është pro me

nenin 18? Kundër?Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Neni 19. Vërejtje? Kush është pro me nenin 19?

Kundër? Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Neni 20. Vërejtje? Po, zoti Lloshi.Xhevat Lloshi – Ka një gabim në formulim, që

mund të keqinterpretohet, sepse thotë: “ose të njënjësie tjetër”. Meqenëse është kjo njësi, duhetthënë: “Pronari i njësisë së parë”, sepse del sikurky i dyti duhet të paguajë. Pra, duhet thënë nëmënyrë të qartë, se keqkuptohet.

Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është pro menenin 20, me redaktimin përkatës? Kundër?Abstenim?

Miratohet me shumicë votash, me redaktiminpërkatës.

(Nenet 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30miratohen pa vërejtje.)

Neni 31. Vërejtje? Po, zoti Lloshi.

Xhevat Lloshi – Mendoj se duhet shtuar njëfjali për kryetarin e kryesisë dhe për kryesinë, që tëpërgjigjen për veprimet e tyre përpara asamblesë.Sepse kështu, duke u dhënë një varg të drejtash,shumë e drejtë është, ka mundësi që ata, nëmarrëveshje me dy-tre pronarë që kanë interesat etyre, bëjnë një veprim i cili prek interesat e të tjerëve.Kështu i është dhënë e drejta atij pa asnjë llojkufizimi.

Specialistja – Kryetari i kryesisë është pronarsi gjithë të tjerët. Kundër tij, në çdo kohë, çdo pronartjetër mund të ngrejë një padi gjyqësore, në qoftëse mendon se nuk është në rregull me...

Xhevat Lloshi – Më fal, po ai, edhe në gjyq pota çosh, thotë që e kam bërë në emër të asamblesë.Prandaj mendoj se duhet të ketë një lloj detyrimi,një lloj përgjegjësie përpara asamblesë.

Specialistja – Për vendimet që merr asambleja,del ai si përfaqësues, pra merr përgjegjësitë.

Xhevat Lloshi – Nuk e di, më duket se ështëlënë pa asnjë lloj kufizimi dhe do të shkaktojëkontradikta.

Specialistja – Merr përgjegjësi pra në emër tëasamblesë. Përderisa mënyra se si merren vendimetështë e përcaktuar, kryetarit nuk i ngelet gjë për tëmarrë vendim, ai s’merr vendime vetë.

Pjetër Arbnori – Zotëri, po qe se keni për tështuar ose për të redaktuar gjë, na e thoni.

Xhevat Lloshi – Zoti Kryetar, e thashë: “Kryetarii kryesisë mban përgjegjësi për veprimet e tij përparaasamblesë”. Sepse kur vete në gjyq thotë që e kambërë në emër të asamblesë dhe e ka gjithmonë tëfituar çështjen ai.

Specialistja – Zotëri, të gjitha vendimet merrenme shumicë votash.

Pjetër Arbnori – Zonja Deliu.Liri Deliu – Ai nuk bën veprime të pavarura, po

bën veprime në emër të bashkëpronarëve. Kështuqë më duket se po ta shtojmë fjalinë “mbanpërgjegjësi për veprimet që bën”, e keqësojmë, jo epërmirësojmë.

Pjetër Arbnori – Kush është pro me nenin 31?Kundër?

Abstenim? Miratohet me shumicë votash.Neni 32. Vërejtje? Kush është pro me nenin 32?

Kundër? Abstenim?Miratohet me shumicë votash.(Nenet 33, 34, 35, 36, 37 miratohen pa vërejtje.)Neni 38. Vërejtje?Specialistja – Më fal. Në qoftë se ka mundësi,

meqenëse ligji është paraqitur në Këshillin e

507


Ministrave që në dhjetor dhe afati është zgjatur paksi shumë, këtë “30 ditë pas shpalljes” ta shkurtojmë.Të paktën të jetë 15 ditë pas shpalljes.

Pjetër Arbnori – 15 ditë pas shpalljes. Më paknuk mund ta bëjmë. Edhe sikur ta bëjmë më pak,ajo ka fuqi 15 ditë pas shpalljes.

Kush është pro me nenin 38, për të hyrë në fuqi15 ditë pas shpalljes? Kundër? Abstenim?

Miratohet me shumicë votash.Do të votojmë projektligjin në tërësi.Kush është pro me ligjin në tërësi? Kundër?

Abstenim?Miratohet me shumicë votash.Tani kemi për të shqyrtuar projektligjin “Për disa

ndryshime në ligjin nr. 7574, datë 24.06.1992 “Përorganizimin e drejtësisë dhe disa ndryshime në kodete procedurave penale e civile”.

Kush ka pyetje, ju lutem? Po, zoti Apostoli.Gaqo Apostoli – Kam një pyetje të tillë: si ka

qenë më përpara?Ka ndonjë ndryshim këtu?Specialisti – Me ligjet ekzistuese gjykimi është

bërë me tre dhe një gjyqtar, në vartësi të vepravepenale apo të çështjeve civile, që kryesisht janë bërëme një gjyqtar në shkallë të dytë. Tani propozohetqë gjykimet në shkallë të dytë të bëhen me tregjyqtarë. Arsyeja është kjo: meqenëse është njëgjykim përfundimtar dhe rrëzon përfundimishtvendimin e gjykatës së shkallës së parë, vendimiduhet të jetë i drejtë dhe i bazuar në ligj. Gjithashtugarancia është më e madhe me tre gjyqtarë sesame një gjyqtar.

Pjetër Arbnori – Pyetje të tjera? Nuk ka pyetje.Atëherë, ju lutem, kryetari i Komisionit të

Ligjeve?Halit Shamata – Komisioni e gjykon të

nevojshëm ndryshimin dhe shtojcën në ligjin nr. 7574“Për organizimin e drejtësisë dhe disa ndryshimenë kodet e procedurave penale e civile”. Ai kamendimin se ndryshimet e mësipërme natyrishtreflektojnë në zbatimin praktik të ligjit të mëparshëm,ku shpeshherë ka pasur raste paradoksale, kurgjykatat e apelit, me një gjyqtar, për çështje tëvartësive të ndryshme kanë dhënë gjykime ose kanëapeluar si të thuash vendimet e gjykatave të shkallëssë parë në mënyrë të çuditshme. Ne mendojmë qëedhe ndryshimi i nenit 10 është gjithashtu inevojshëm dhe krijon hapësira më të gjera nëçështjen e procedurave penale dhe civile.

Ju falemnderit!Pjetër Arbnori – Përfaqësuesi i Grupit

Socialdemokrat?Gaqo Apostoli – Ne nuk kemi vërejtje, jemi

dakord të kalojë.Pjetër Arbnori – Përfaqësuesi i Grupit të

Partisë Socialiste?Fehmi Abdiu – Zoti Kryetar,Duke miratuar ligjin nr. 7574, datë 24.06.1992,

ndër shumë gjëra të mira që mendoj se bëri kyParlament, nuk i shpëtoi një pasaktësie ose do tëthosha një gabimi, që u bë pasi diskutoi ose pasibëri shumë debate për problemin për të cilinkërkohen të bëhen ndryshimet sot. Kur u diskutuapër këtë dispozitë, për nenin e parë, që mendohettë ndryshohet sot, u shtrua mendimi se lejimi i sëdrejtës për të gjykuar në shkallë të dytë, vetëm njëgjyqtar i Gjykatës së Apelit nuk do të përligjteinteresat e drejtësisë. Por në atë kohë, me sa duket,nuk arritëm dot të bindemi se nuk duhej lejuar qënjë gjyqtar të gjykonte në shkallë të dytë. Përrrjedhojë, ai gabim na kaloi dhe tani, për mendimintim dhe të gjithë grupit, ky gabim me të drejtëkërkohet të riparohet.

Interesat e drejtësisë, veçanërisht në situata tëtilla në të cilat ndodhet vendi ynë, kërkojnë që në tëme gjithë mend të bëhen përpjekje për të zbatuarrigorozisht ligjin, pasi ne mund të bëjmë ligje, biledhe të mira, qofshin dhe shumë të mira, por në qoftëse nuk arrijmë t’i zbatojmë në mënyrë rigoroze ato,organet përkatëse dhe të gjithë qytetarët, nukarrijmë atë që kërkohet gjatë kësaj periudhe meshumë rëndësi. Për rrjedhojë, kam mendimin se këtondryshime duhet të pranohen, pasi ndryshimet janëtë domosdoshme. Duke pranuar ato, ne riparojmënjë gabim që për mua e bëmë në atë kohë, pasi ushpejtuam shumë.

Grupi ynë, edhe në atë kohë, në diskutimin nëparim u shfaq kundër një alternative të tillë, prakundër këtij mendimi që duam të riparojmë sot, pasiqë në atë kohë kishim mendimin se një gjë e tillënuk do të jepte rezultatet e duhura.

Ne në parim jemi për t’i miratuar këto ndryshime.Natyrisht, në nenin 2 do të parashtrojmë një idefare të vogël, pa ndryshuar përmbajtjen e dispozitës,dhe në qoftë se Parlamenti do ta quajë të nevojshme,mund ta miratojmë pa vonesë.

Falemnderit!Pjetër Arbnori – Në emër të Grupit të Partisë

Demokratike foli zoti Shamata.Atëherë, kush është për miratimin në parim të

këtij projektligji? Kundër? Abstenim?Miratohet ligji në parim.

Viti 1993

508


Neni 1. Vërejtje? Kush është pro me nenin 1?Kundër? Abstenim?

Miratohet neni 1.Neni 2. Vërejtje? Po, zoti Abdiu.Fehmi Abdiu – Pa ndryshuar përmbajtjen, se

me përmbajtjen e dispozitës ne jemi dakord,interesat e punës e kërkojnë që shpeshherë ministrii Drejtësisë të detyrohet të bëjë transferime tëpërkohshme, jo transferime pune, po të çojëpërkohësisht për nevoja urgjente nga një gjykatërrethi në një gjykatë tjetër ose nga një gjykatëushtarake në një tjetër një gjyqtar, se lindinshpeshherë, për shkaqe objektive, nevoja të kësajnatyre. Kjo mund të bëhet edhe për gjykatën e apelit,asgjë të keqe s’ka, por për të mirën e punës, nëqoftë se shfrytëzohet me gjithë mend drejt përmbajtjae kësaj dispozite. Një gjë e tillë, në fakt, nëveprimtarinë praktike bëhet me kërkesën e organevetë bazës, të gjykatës që ka nevojë, të gjykatës sërrethit, të gjykatës së apelit ose të gjykatësushtarake.

Derisa bëhet me kërkesën faktike të titullarëvetë këtyre organeve, se pa kërkesën e tyre ministrinuk e njeh situatën dhe për pasojë nuk bën lëvizjetë kësaj natyre, pati një mendim që në rreshtin eparë, pas fjalëve “në raste të veçanta” të shtohenfjalët “me kërkesë të arsyetuar”. Domethënë, mekërkesë të kryetarit të gjykatës së rrethit a tëgjykatës së apelit apo të gjykatës ushtarake, ai mundtë ngarkojë një gjyqtar të gjykatës së rrethit, tëgjykatës ushtarake ose të gjykatës së apelit për tëgjykuar përkatësisht në gjykata të tjera. Pra, ështënjë shtesë e tillë, thjesht e karakterit proceduralmetodik, që nuk ndryshon asgjë në përmbajtjen edispozitës. Është vetëm për të ruajtur objektivitetine punës, për t’u dhënë rrugë problemeve që lindingjatë veprimtarisë praktike, për të mos penguarorganizimin dhe veprimtarinë e drejtësisë.

Pjetër Arbnori – Më falni. Për shembull, nënjë gjykatë të një rrethi të caktuar kanë pasurkontradikta ose grindje gjykatësit. Ka të drejtëministri i Drejtësisë që me këtë rast të?...

Fehmi Abdiu – Zoti Kryetar, kjo është detyrëmbase e specialistëve, po megjithatë unë mund tëpërgjigjem që ky rregull ka qenë edhe më përpara,është edhe në shumë vende të botës, por kjo bëhetnë raste të veçanta, në raste përjashtimore.

Pjetër Arbnori – Unë pyes, sepse nuk e di.Fehmi Abdiu – Qartë, zoti Kryetar. Kjo do të

bëhet, siç thashë, në raste të veçanta. Fjala vjen,gjykata e Shkodrës mbeti pa gjyqtarë, sepse tre

gjyqtarë, nga pesë që ka gjykata e apelit, u sëmurënose u shtruan në spital, pra për shkaqe objektivenga më të ndryshmet dhe kështu trupi gjykues nukformohet me tre gjyqtarë. Për rrjedhojë, ministriështë i detyruar të urdhërojë që për një ose për dyditë të shkojnë aty dy gjyqtarë të apelit të Tiranës,filani dhe filani.

Në qoftë se aty ka zënie e mosmarrëveshje, ajoqë parashtruat ju në pyetjen tuaj, zoti Kryetar,ministri, për mendimin tim, është i detyruar tësqarojë shkaqet e këtyre zënieve e tëmosmarrëveshjeve dhe në qoftë se ka vend për tëqëndruar, për masa disiplinore administrative, t’irekomandojë organit përkatës. Në qoftë se më vonëlind nevoja që për shkak të zëvendësimit, të heqjessë ndonjërit prej tyre, të emërohen atje persona tëtjerë, ministri do t’i kërkojë organit përkatës, Këshillittë Lartë të Drejtësisë, që të emërojë përfundimishtkuadro të tjerë në vend të atyre.

Në rastin konkret nuk është vendi për të operuarpër shkaqe të kësaj natyre, por është për shkaqeobjektive, për ato raste kur puna çalon jo për faj tënjërit ose të tjetrit.

Pjetër Arbnori – Po. Zonja Golemi.Rushen Golemi – Falemnderit! Unë mendoj që

këtë të drejtë, ashtu siç thatë edhe ju, t’ia lëmëministrit të Drejtësisë, se presupozohet që titullari ikëtij dikasteri e njeh situatën. Pra, kur ai e quan tëarsyeshme dhe për raste të veçanta, mund të dërgojënjë gjyqtar. Por unë mbështes njëkohësisht edhezotin Abdiu që mund të shtojmë fjalët “dhe mekërkesën nga baza...”, sepse mundet që në një rasttë caktuar ministri nuk e di situatën. Ne nuk duhett’ia heqim këtë të drejtë ministrit të Drejtësisë.

Pjetër Arbnori – Zoti Shamata.Halit Shamata – Unë mendoj se sugjerimi i

zonjës Golemi ka njëfarë argumenti, ka njëfarëlogjike, sepse, pa dashur të rrëzoj sugjerimin ekolegut Abdiu, duke vendosur në këtë formulim tëtekstit fjalinë “në raste të veçanta dhe me kërkesë...”,krijohet një obligim i tërë, domethënë duhet të jetërast i veçantë për ministrin dhe të ketë patjetërkërkesë. Prandaj duhet lënë e drejta e ministrit nëraste të veçanta, por edhe kur nuk mungon kërkesa.

Pjetër Arbnori – Edhe me kërkesë të arsyetuar.Halit Shamata – Po. Pra, është çështje

formulimi.Pjetër Arbnori – Zonja Shehu.Natasha Shehu – Falemnderit! Unë nuk desha

të shtoj gjë tjetër, vetëm do të thosha se, meqenësemendimi është njësoj si i zotit Shamata, edhe i

509


zonjës Golemi, edhe i zotit Fehmi, atëherë nuk hynmë në punë lidhëza “dhe” aty, por duhet thënë:“Ministri i Drejtësisë, në raste të veçanta ose mekërkesën...”

Pjetër Arbnori – Po. Specialisti?Specialisti – Unë nuk arrita dot të kuptoj se

kërkesa e kujt duhet të jetë, pasi kërkesa mund tëjetë e gjykatës, por mund të jetë edhe e palëve nëproces...

Pjetër Arbnori – E gjykatës.Specialisti – Mundet që të mos jetë fare

kërkesa e gjykatës, por në fakt të dalë kërkesa ngapalët në proces. Ne, po e vumë “kërkesë e gjykatës”,atëherë u heqim të drejtën palëve në proces që tëbëjnë një kërkesë, kur kjo kërkesë mund të jetë edrejtë. Kështu që, siç është formulimi, do të thoshaqë e plotëson kushtin, sepse nuk është një gjë ere, kjo është diçka e miratuar më përpara, por tanivetëm se është shtuar gjykata e apelit, dhe nëpraktikë këtu nuk ka ndonjë problem që të lindë, sepo të vëmë njërën, duhet t’i vëmë të dyja palët.

Pjetër Arbnori – Zoti Apostoli.Gaqo Apostoli – Unë mendoj, zoti Kryetar, që

po e vumë “në raste të veçanta ose me kërkesë ngabaza”, fjalët “ose me kërkesë nga baza” janë brendafjalëve “në raste të veçanta”, pra inkludohen aty dhes’kemi pse i shënojmë.

Rushen Golemi – Në rast se e nënkupton,dakord. Por ministri të ketë të drejtën ekskluzive qëta çojë edhe vetë.

Pjetër Arbnori – Atëherë, si do ta lëmë?Specialisti – Për mua si specialist nuk ka nevojë

për një shtesë tjetër, se edhe kur është diskutuarneni 10 i ligjit ekzistues, ky moment duhet të jetëdiskutuar, sepse në nenin 10 nuk ka ndryshim. Këtu,përveç atyre gjyqtarëve që ministri ka të drejtë t’içojë në një vend tjetër, shtohen vetëm gjyqtarët eapelit, të cilët ishin harruar në ligjin e mëparshëm.Pra, unë them që neni 10 është diskutuar dhe,kështu siç është diskutuar, mua më duket shumë ipërshtatshëm. Fjalët e tepërta në një ligj sikur nukkanë vlerë.

Pjetër Arbnori – Zoti Abdiu.Fehmi Abdiu – Për mendimin tim, nënvizimi

ose vënia midis presjeve e kësaj shtese nuk e rëndon

përmbajtjen e dispozitës.Pjetër Arbnori – Atëherë, kush është pro me

nenin 2, me redaktimin përkatës: “ose mekërkesë...”? Kundër? Abstenim?

Miratohet neni 2 me redaktimin përkatës.Neni 3. Vërejtje? Kush është pro me nenin 3?

Kundër? Abstenim?Miratohet neni 3.Kush është për miratimin e ligjit në tërësi?

Kundër? Abstenim?Miratohet ligji në tërësi.Seanca mbyllet. Seanca tjetër hapet nesër në

orën 10.Namik Dokle – Zoti Kryetar, kur do të vijë zoti

Verner në Parlament, se sipas një fjale në Kryesi,unë e kam kuptuar për nesër.

Pjetër Arbnori – Pasnesër, në orën 10:00,zotëri. Ose jam shprehur unë gabim, ose e kenikuptuar ju gabim, zotëri. Nesër vjen zoti Verner nëvendin tonë, kurse pasnesër vjen në Parlament, nëorën 10:00.

Zoti Angjeli?Anastas Angjeli – Zoti Kryetar, meqenëse

është ngritur një komision për skandalin bankar dhepasnesër apo mbas një muaji do të na kërkonillogari, kam mendimin që anëtarët e këtij komisionitë mblidhen dhe të caktojmë një program se çfarëdo të bëjmë.

Pjetër Arbnori – Patjetër.Anastas Angjeli – Për këtë kërkova leje. Unë

nuk e di kush janë.Pjetër Arbnori – U lutem anëtarëve të

komisionit të mblidhen.Zoti Tomor Malasi të drejtojë mbledhjen, derisa

të zgjidhet kryetari i këtij komisioni, dhe të bëjëplanin se me se do të merret e çfarë do të bëjë.

Seanca, siç thashë, hapet nesër në orën 10:00,ku kemi për të parë ligjin “Për grevat”. I lutemkomisionit përkatës që të shikojë ligjin “Përurbanistikën” dhe grupet parlamentare të diskutojnëedhe një herë çështjen e propozimit të Komisionittë Mandateve dhe Rregullores. Gjithashtu grupet tëvazhdojnë diskutimin e projektligjit të paraqitur ngaPresidenti “Për liritë dhe të drejtat e njeriut”, i cili dotë shqyrtohet ditën e hënë, në orën 17:00.

Viti 1993

510


Pjetër Arbnori – Meqenëse shumica edeputetëve janë të pranishëm, seanca hapet.

Sot kemi për të shqyrtuar projektligjin “Përgrevat”, i cili, sikurse jemi marrë vesh, do të hyjë nëfuqi së bashku me ligjin “Për kontratat kolektive”.

U lutem specialistëve të zënë vendet!U lutem deputetëve, kush ka pyetje? Urdhëro,

zoti Dokle!Namik Dokle – Ky projektligj, sipas rregullit që

kemi ndjekur, a është parë nga të gjitha sindikatatdhe çfarë vërejtjesh kanë pasur?

Pjetër Arbnori – Po, zoti Bregu.Bahri Bregu – Midis deputetëve që kanë

paraqitur këto ndryshime jam edhe unë dhe jamautorizuar për të mbrojtur këtë ligj.

Me sindikatat e pavarura kemi marrë kontaktdhe këto ndryshime janë si rezultat i vërejtjeve dhesugjerimeve të tyre. Ndërsa Konfederata ka vërejtjenqë e drejta e grevës të jetë edhe kur nënshkruhetkontrata, pra e drejta e grevës të jetë jo vetëm nëfillim, në momentin kur nënshkruhet kontrata midisdy palëve, punëdhënësit dhe punëmarrësit, por edhenë vazhdim. Ne e diskutuam si deputetë dhe nukishim dakord me këtë mendim, sepse, pasinënshkruhet kontrata, ajo përbën një akt ligjor dhetë dyja palët kanë pasoja ligjore. Kështu që konfliktitani zgjidhet në mënyrë normale, të natyrshme,nëpërmjet ligjit. Dhe këtë praktikë e kanë disavende, si Greqia, Çekia, të cilat nuk i lejojnë grevatpasi janë nënshkruar kontratat.

Pjetër Arbnori – Pyetje tjetër? Po, zoti Metani.Vladimir Metani – Kontrata është nënshkruar

dhe s’ka lënë fare hapësirë për të bërë ndryshime.Nuk është parashikuar edhe në atë pikën ku mundtë bëhen ndryshime. Duhet të bëhen ndryshime,por nuk pranon njëra palë. Zakonisht punëmarrësikërkon të bëhen ndryshime, pra ai shtrëngon,punëdhënësi tërheq, nuk lëshon. Atëherë, pse iduhet mbyllur rruga grevës edhe gjatë kësaj faze?Si e konsideron specialistja këtë? Nuk e kam fjalënpër kohën kur është nënshkruar kontrata, dakordjam, kontrata është nënshkruar dhe zë vendin eligjit...

Pjetër Arbnori – Zoti Abdiu.Fehmi Abdiu – Zoti Kryetar, kisha tri pyetje.Pyetja e parë është kjo: cilat janë problemet e

reja ligjore, juridike që sjell projekti i cili ka ardhur

sot, në raport me ligjin ekzistues dhe me ndryshimetqë janë bërë muaj më parë?

E dyta, ç’mendim kanë specialistët dhedeputetët që kanë ndërmarrë këtë nismë, cili ështëraporti ose dimensioni i të drejtave të sindikatavepër greva sipas këtij projekti, në raport me atë çkakemi bërë ndryshime më parë?

E treta, kush do ta vlerësojë paraprakishtveprimin e paligjshëm për të pasur të drejtë për t’iudrejtuar gjykatës, njëra palë apo tjetra, apo të dyjasë bashku, sipas përmbajtjes së nenit 3, qëndryshon nenin 9?

Ju falemnderit!Pjetër Arbnori – Pyetje tjetër? Po, zoti Lloshi.Xhevat Lloshi – Zoti Kryetar, kam një pyetje

për specialistët. Kam në dorë Kartën SocialeEvropiane të Këshillit të Evropës. Neni 6, pika 4thotë: “Palët që nënshkruajnë këtë Kartë të Evropës,duhet të pranojnë të drejtën e punonjësve dhe tënëpunësve për veprime aktive në raste konflikteshtë interesave, duke përfshirë të drejtën për grevë,që iu nënshtrohet detyrimeve që mund të lindin ngamarrëveshjet kolektive të nënshkruara më përpara”.E kanë pasur parasysh këtë gjë apo jo, në qoftë sene duam të hyjmë në Kartën Evropiane të të Drejtavetë Njeriut?

Falemnderit!Pjetër Arbnori – Po, zoti Apostoli.Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar!Unë diçka e konsumova edhe me specialistin,

por dua ta shtroj problemin edhe më konkretisht.Zakonisht, në kontratën e punës, një nga elementetkryesore është paga, e cila fiksohet në kushtet enjë inflacioni të caktuar, të parashikuar, dhe nëkushtet e një sistemi taksash të caktuara dhe qëparashikohen. Gjatë zhvillimit të situatës mund tëndodhë që edhe inflacioni të jetë disa herë më ilartë dhe taksat të rriten shumë më shpesh. Dhesindikalistët luftojnë që kjo pikë të mbetet e hapur,domethënë që palët mund ta rishikojnë kontratën.Si mund të eliminohet kjo, domethënë e drejta egrevës? Si argumentohet nga specialistët?

Pjetër Arbnori – Zoti Bej.Theodhori Bej – Falemnderit, zoti Kryetar!Unë kam një pyetje për sqarim. Ne kemi nëpër

duar projektligjin “Për të drejtat e njeriut”, që kaardhur nga Presidenti dhe që së shpejti do ta

E enjte, 18.03.1993Seanca e paradites, ora 10:00

Drejton seancën Kryetari i Kuvendit,zoti Pjetër Arbnori

511


miratojmë. Në nenin 30 thuhet: “E drejta për grevë.E drejta e punonjësve për grevë që synonpërmirësimin e kushteve të punës, të pagës ose tëçdo përfitimi tjetër nga puna, nuk mund të kufizohet”.Dhe vazhdon: “Me ligj caktohen kushtet (nuk thotëkufizimet) dhe rregullat e ushtrimit të kësaj të drejte”.Mos bie gjë në kundërshtim me këtë dhe ne do t’irikthehemi pas dy ditëve, kur të shqyrtojmë projektine Presidentit? Ju falemnderit!

Pjetër Arbnori – Po, zoti Cani.Shkëlqim Cani – Nëse ka ndonjë ide për t’u

rishikuar nga specialisti, kur mendohet afërsisht qëtë rishikohet tërësisht ligji “Për grevat”?

E dyta, a është dakord Qeveria me këtë projekttë paraqitur, meqenëse u pyet për sindikatat?

E treta, çfarë ndryshimesh ka ky ligj melegjislacionin perëndimor përkatës? Falemnderit!

Pjetër Arbnori – Mirë. Përgjigjuni zonjë!Specialistja – Pyetjes së parë: “A është

diskutuar projekti me sindikatat dhe ç’vërejtjekanë?”, më duket se iu përgjigj njëri nga deputetët.

Një deputet – Përgjigjuni ju! Pyetja u bë për ju,nuk u bë për deputetët.

Specialistja – Në rregull, edhe unë mund t’ipërgjigjem, s’ka problem. Ne kemi diskutuar edheme sindikatat, kemi marrë vërejtjet e tyre, edhe ngaKonfederata, edhe nga sindikatat e pavarura.

Për sa i përket Konfederatës, ato kanë pasurdy vërejtje thelbësore: e para ka qenë që greva tëlejohet edhe pas lidhjes së kontratës kolektive dhee dyta është për krijimin e gjykatave të punës. Përtë parën e kemi argumentuar që nuk qëndronteteorikisht, pra pas lidhjes së kontratës kolektivepalët nuk mund të bëjnë grevë, por t’i drejtohengjykatës, ndërsa për të dytën, për krijimin e gjykatavetë punës, nuk jemi ne që mund ta vendosim. Mbasedo të jetë e drejtë e hallkave të organeve tëdrejtësisë.

Ndërsa nga sindikatat e pavarura nuk kemi pasurvërejtje. Me to kemi rënë dakord, e kanë pranuarprojektin siç është paraqitur.

Pyetja tjetër: Nëse kontrata është nënshkruardhe duhet të bëhen ndryshime, pse të hiqet e drejtae grevës? Pra, në rast se punëdhënësi nuk biedakord me ndryshimet e bëra, punëmarrësit të kenëtë drejtë të bëjnë grevë.

Unë mendoj se një nga elementet thelbësore tëkontratës, ose një nga elementet proceduralethelbësore të saj, është edhe pika që parashikonndryshime në ekzekutimin ose mbarëvajtjen ekontratës. Palët duhet ta kenë parasysh që në

kohën e nënshkrimit të saj të lënë një pikë, ku tëketë vend të bëhen ndryshime edhe gjatë zbatimittë kontratës kolektive. Në rast se nuk bihet dakordnga punëdhënësi, atëherë ata kanë të drejtë që përkëtë shkelje të kësaj pike të kontratës t’i drejtohengjykatës, e cila do ta shqyrtojë çështjen në themeldhe do t’i japë njërës palë të drejtë, osepunëdhënësit, ose punëmarrësit.

Cilat janë problemet e reja ligjore që sjell projektii ri?

Nuk mund të themi që ky është rregullim absoluti të drejtës së grevës dhe as rregullim absolut përmarrëveshjen kolektive të punës që lidhet midispunëdhënësit dhe punëmarrësit. Kemi menduar qëme ndihmën e specialistëve të huaj, kryesisht ngaOrganizata Ndërkombëtare e Punës, të krijojmë njëlegjislacion të ri, që përfshin edhe kontratënkolektive, edhe të drejtën e grevës, ndoshta në njëligj të përbashkët.

Ç’mendime ka për dimensionin e të drejtës sëgrevës?

Unë e vlerësoj që ky dimension është më i gjerë,pra u jep të drejtë punëmarrësve të bëjnë grevë paralidhjes së kontratës kolektive dhe ta detyrojnëpunëmarrësin që t’u bindet kushteve të saj, ndryshenga varianti i mëparshëm. (Flet një deputet ngavendi.) Ka edhe demokraci brenda. Po, detyrimi ipunëdhënësit për t’iu bindur kërkesave tëpunëmarrësve.

Gjergj Rrakaj – Po e kundërta: detyrimi ipunëmarrësit për t’iu bindur punëdhënësit ështëdemokratike?

Specialistja – Po, është demokratike.Pjetër Arbnori – Zoti Rakaj, më falni, ju keni të

drejtë të bëni pyetje, keni të drejtë të diskutoni, jotë hyni në dialog. Nuk është puna të bëjmë dialog,zotëri. Kjo po u përgjigjet pyetjeve. Në rast se s’upërgjigjet pyetjeve në rregull, ju keni të drejtë tëdiskutoni dhe të diskutoni si të dëshironi ju.

Specialistja – Kush do ta vlerësojë paraprakishtnëse janë veprime të paligjshme apo jo?

Unë po mundohem të sqaroj njëherë përmbajtjene nenit 3, i cili thotë: “Kur greva shoqërohet meveprime të paligjshme, palët i drejtohen gjykatës”.Secila nga palët ka të drejtë ta bëjë këtë dhe sipasgjykimit të saj ta vlerësojë nëse është veprim ipaligjshëm apo jo. Kjo është paraprakisht. Pastajato do t’i drejtohen gjykatës dhe ajo do të vendosëpërfundimisht nëse ka veprime të paligjshme apojo. Këtu nuk thuhet që punëdhënësi ose punëmarrësido t’i drejtohet gjykatës, por secili prej tyre ka të

Viti 1993

512


drejtë t’i drejtohet gjykatës.A është pasur parasysh Karta Sociale

Evropiane?Këtu mendoj se nga prilli, kur të vijnë edhe

specialistët e huaj nga ILO-ja, do ta kemi më mirëparasysh Kartën Sociale Evropiane, që të mos biemnë kontradiktë me nenet e saj. Megjithatë, nuk mundtë them që ne do ta nënshkruajmë këtë vit ose vitintjetër. Ndoshta legjislacioni që do të krijojmë, do tëjetë më në përputhje me të.

Si mund të eliminohet e drejta e grevës?Mendoj se kësaj pyetjeje i dhashë përgjigje në

fillim. Kemi gjykuar dhe kështu është rënë dakordme ndryshimet që iu bënë ligjit të kontratëskolektive, që pas lidhjes së kontratës kolektive tëmos ketë grevë, por palët t’i drejtohen gjykatës, ecila zgjidh mosmarrëveshjen midis tyre. Pra, secilaprej tyre ka të drejtë t’i drejtohet gjykatës.

A bie në kundërshtim me projektin e paraqiturnga Presidenti?

Unë them që me paragrafin e dytë të nenit qëpropozohet nuk bie në kundërshtim.

Kur mendohet të rishikohet ligji për grevën?Ne kemi bërë kërkesë. Nuk e di datën e saktë

se kur mund të vijnë edhe përfaqësuesit eOrganizatës Ndërkombëtare të Punës dhepërfaqësues nga Banka Botërore, megjithatë sëshpejti duhet rishikuar, them unë, i gjithë legjislacionii punës, pra edhe Kodi i Punës, sepse disa pjesë tëtij janë shfuqizuar, edhe ligji “Për marrëdhëniet epunës”, ligji “Për të drejtën e grevës”, ligji “Përsindikatat” dhe ligji “Për kontratën kolektive tëpunës”.

A është dakord Qeveria me ndryshimet e bëra?Është dakord, nuk kemi pasur vërejtje.Ç’ndryshim ka ky ligj me legjislacionin

perëndimor?Ka disa ndryshime, që më tepër konsistojnë te

procedurat. Ndryshe nga vendet e EvropësPerëndimore, që përveç ndërmjetësimit dhearbitrimit mund të kenë edhe gjykatat e punës, nenuk e kemi këtë hallkë, gjykatat e punës namungojnë. Megjithatë, praktika në vende tëndryshme të Evropës është e ndryshme.

Këto ishin pyetjet.Pjetër Arbnori – Mirë. Atëherë, për diskutim

fjalën e ka përfaqësuesi i Grupit Socialdemokrat.Gaqo Apostoli – Zoti Kryetar, unë dua të shpreh

diçka lidhur me relacionin, ku thuhet: “në këtëkuptim, ndryshimi i nenit 17, i ligjit “Për kontratënkolektive të punës”, që përcakton mekanizmin e

zgjidhjes së konfliktit për lidhjen e kontratëskolektive, na detyron ndryshimin e nenit 3 të dekretit“Për të drejtën e grevës”, pra praktikisht ne meshumicë votash e kemi vendosur, por për koherencëvendosëm të bëjmë edhe këto ndryshime në këtëamendament. Dua të sqaroj një fakt, që në nenin17 të ligjit “Për kontratën kolektive të punës”, grupisocialdemokrat ka shprehur rezervat e veta, kavotuar kundër, domethënë të mos pengohet grevaedhe në kushtet kur shkelet kontrata e punës.Prandaj edhe ne, për të qenë koherentë meqëndrimin tonë, por kryesisht për bindje, ekundërshtojmë këtë amendament, shumë-shumëmund të abstenojmë.

Dua të shpreh këtu që një nga elementetkryesore të kontratës së punës është paga, e cilacaktohet mbi bazën e disa kritereve apo dhe tëkushteve fillestare, për shembull, në kushtet e njëinflacioni të caktuar të parashikuar apo dhe sistemitaksash e tatimesh të parashikuara. Zakonisht, nëkontratën e punës, sindikalistët luftojnë që kjo pikëtë lihet e hapur, sepse do të ketë elemente që mundtë ndryshojnë. Domethënë në këtë kontratë mundtë thuhet shprehimisht që në kushtet e një rritjeje tëpaparashikuar të inflacionit dhe të taksave, palëtjanë të detyruara të rishikojnë kontratën për këtëelement, për të rënë në ujdi. Pra, në dinamikëkrijohen elemente të situatës fillestare përnënshkrimin e kontratës së punës për këtoelemente. Palët mund të ulen për të rënë në ujdipër ta respektuar kontratën e punës, por në faktnuk bien në ujdi, sepse inflacioni është rritur disaherë dhe pronari nuk pranon që rrogën t’ua rrisë nëatë masë që është rritur edhe inflacioni, se edhemund të mos ketë para. Atëherë, si zgjidhet kykonflikt? Gjykata vetëm mund të mbrojë ligjin,domethënë grevën mund ta quajë të ligjshme apotë paligjshme, sepse ka një bazë ligjore që quhetkontrata e punës. Por në qoftë se nuk zgjidhet, prapëpunonjësit janë të detyruar për t’u mbrojtur që tabëjnë grevën, pasi greva është një mjet vetëmbrojtjepër kërkesat e punonjësve ndaj punëdhënësve. Pra,në këtë kuptim, punëmarrësit i bëjnë grevëpunëdhënësit. Por mund t’i bëjnë grevë edheQeverisë për të ulur taksat. Ne në fakt nuk e kemilejuar.

Në qoftë se ne shpeshherë themi që i referohemilegjislacionit zviceran, atij gjerman për kontratat epunës, për këtë ligj i referohemi legjislacionit grekapo atij çek, domethënë nuk zgjedhim, por marrimmë tepër atje ku na intereson ose për të bërë një

513


lloj amalgame, duke pasur edhe ndërhyrjen nëpushtetet. Mendoj se kjo nuk është një zgjidhje edrejtë, është e përkohshme. Por në fund të funditne shkelim të drejtën e grevës. Në ligjin që e ktheuPresidenti, kishte diçka nga Karta Sociale Evropiane,ne tani detyrohemi ta heqim. Bëmë riparimin përlejimin e grevës në fillim të kontratës së punës dhei mbyllëm ato të drejta që burojnë edhe nga KartaSociale Evropiane. Prandaj, duke shprehur edhemendimin e grupit socialdemokrat, ne për këtë ligjabstenojmë.

Pjetër Arbnori – Kryetari i Grupit Parlamentartë Partisë Socialiste?

Namik Dokle – Dihet që pas miratimit të ligjeve:për grevën, për kontratën kolektive, për marrëdhëniete punës etj., ka pasur reagime të forta nga sindikatat,edhe nga Sindikata e Pavarur, edhe nga Konfederata,edhe nga Sindikata e Naftës etj., dhe si rezultat ikëtij reagimi, kemi këtu këtë ndryshim të ligjit “Përgrevën”. Po të marrësh thjesht këtë ndryshim që ipropozohet Kuvendit Popullor, është një përmirësimnë raport me atë çfarë kemi miratuar disa muaj mëparë. Edhe në atë kohë grupi ynë parlamentar kaqenë kundër atij neni që e kufizon grevën. Ka qenëkundër atij neni, sepse në atë kohë e mbështetëmkëtë në të drejtat e njeriut, të cilat duhet tërespektohen në të gjitha aspektet, qoftë për tëdrejtën e punës, të jetës, të besimit etj., etj. dhenjë nga të drejtat bazë të njerëzve është edhe edrejta për grevë.

Tani kemi këtu përpara projektligjin e paraqiturnga Presidenti “Për të drejtat e njeriut”, i cili në nenin30 shprehet që “E drejta e punonjësve për grevë qësynon përmirësimin e kushteve të punës, të pagësose të çdo përfitimi tjetër nga puna, nuk mund tëkufizohet”. Pra, është një e drejtë e pakufizuar,pavarësisht nga situatat që mund të zhvillohen, dhenatyrisht duhen parë në lidhje edhe me ligjet e tjera,por thelbësorja në të drejtat e njeriut ështëmoskufizimi i të drejtës së grevës. Dhe kufijtë sepër çfarë mund të bëhet greva mund të përcaktohenqartë: për pagën, për punën, për mjetet e jetesës,për sigurimin në punë etj. dhe nuk mund të ketëgrevë për ato çfarë nuk u takon. Por brenda kuadrittë lejuar të problemeve, për të cilët punonjësit dhesindikatat do të shprehen nëpërmjet grevës, kjo edrejtë është e pakufizuar.

Ky ligj, kështu siç ka ardhur, e kufizon këtë tëdrejtë. Pra, gjithsesi mbetet i kufizuar në krahasimme të drejtën e Kartës Sociale Evropiane dhe ashtusiç u tha edhe nga specialistët, legjislacioni ynë i

punës nuk është i plotë dhe duhet ripunuar. Nësene kemi bindjen që ky legjislacion duhet ripunuar,atëherë sot ne po marrim një pjesë të atijlegjislacioni. Përse duhet të presim? Para tremuajsh kemi miratuar një ligj, tani bëjmë një gjysmëpërmirësim të tij dhe pas tre muajsh mund të bëjmënjë përmirësim tjetër, ndërkohë që duke njohurdokumentet, duke njohur praktikën evropiane,sidomos praktikën perëndimore, ne mund të bëjmëkorrigjimin që tani, për të mos e kufizuar të drejtëne grevës edhe pas nënshkrimit të kontratës.

E drejta e grevës duhet kufizuar në dy aspekte:e para, lidhur me angazhimet që merren në kontratë,sepse dihet që të dy palët, kur nënshkruajnëkontratën, marrin angazhime reciproke. Shpjegimi ideputetit Bregu, deri në këtë pikë, është iarsyeshëm, se ky problem i kalon gjykatës. Por,ama, duhet ditur që gjykata është një instrument ishtetit, ndërsa greva është instrument i sindikatësdhe nëse ajo shikon një padrejtësi nga gjykata, katë drejtë të përdorë instrumentin e vet, sepseinstrumenti i shtetit nuk i jep të drejtën. Dhe tëdrejtën ajo e fiton nëpërmjet grevës, pra për gjëratqë angazhohen në kontratë. Plus asaj ka edhe disagjëra për të cilat sindikata ka të drejtën e saj tëmbrojë punëtorët, si në rastet e fatkeqësiveteknologjike, natyrore, ekonomike, financiare etj.,etj., siç janë taksat, çmimet, papunësia etj., etj.Ndodh, për shembull, një Çernobil dhe si rezultat ifatkeqësive të tij ngrihen çmimet ose sigurimi ipunës, ndotja etj. bëhen të tillë që kërkojnë njështesë të së drejtës të punonjësve nga ana e shtetit.Por kontrata nuk e parashikon këtë. Atëherë, si dotë bëjmë? Gjykata nuk ia jep, shteti nuk ia jep,kontrata nuk ia jep. Kush do t’i mbrojë atëherësindikatat, punonjësit, përveçse instrumenti i vetëmqë ata kanë, greva?

Paragrafi i dytë i projektligjit të paraqitur ngaPresidenti, më duket se këtu specialistja bën njëgjysmë shpjegimi, flet për kushte dhe kushte mundtë ketë, por kufizim në asnjë mënyrë nuk duhet tëketë.

Përveç kësaj, nuk i përket këtij ligji, por dukesynuar që ne të krijojmë një legjislacion të punës, icili, ashtu siç u tha edhe nga specialistja, duhetripunuar totalisht, unë mendoj se ka ardhur koha qëne të kemi edhe gjykatën e punës, siç e kanë edheshumë vende të Evropës Perëndimore, sepse kjogjykatë e punës nuk do të jetë më einstrumentalizuar nga shteti, ashtu siç janë gjykatat.Atëherë do të kishim një besim më të madh te

Viti 1993

514


gjykata e punës, sesa te një gjykatë e zakonshmee shtetit, që në çdo rast do të mbrojë interesat eshtetit dhe jo interesat e sindikatave. Nga kjopikëpamje, ne mendojmë që ky ligj është i paplotë.Parimisht edhe ne do të mbajmë një qëndrimabstenues, por do t’i propozojmë Kuvendit disandryshime në nen dhe mundet që të përmirësohet,të paktën t’i afrohemi diçka më shumë legjislacionittë punës së Evropës sot.

Lidhur me atë që tha specialistja, që nuk dihetse kur do ta nënshkruajmë atë Kartë, do tanënshkruajmë këtë vit apo vitin tjetër, dua t’i kujtojqë Shqipëria për shumë vjet në ILO, atje ku ështëOrganizata Ndërkombëtare e Punës, ka qenë eshkruar në tabelën e zezë pikërisht se nuk e kishtenënshkruar këtë. Prandaj unë propozoj që të bëjmënjë legjislacion të tillë që ta heqim emrin e Shqipërisënga tabela e zezë.

Pjetër Arbnori – Nga Grupi Parlamentar iPartisë Demokratike?

Zoti Bregu.Bahri Bregu – Pa dyshim, zoti Kryetar, ne si

grup deputetësh që kemi paraqitur këto ndryshimenë dekretin nr. 7458, datë 21.01.1991, nuk marrimpërsipër që të përmirësojmë të gjithë legjislacionine punës, sepse, ashtu siç e tha edhe specialistja,ky legjislacion do të bëhet në bashkëpunim mespecialistët e huaj, të cilët priten të vijnë në vendintonë. Por, duke qenë në prag të nënshkrimit tëkontratave kolektive të punës, për t’u hapur rrugënkëtyre kontratave, ne i paraqesim këto ndryshime,pasi dekreti “Për të drejtën e grevës” dhe pikërishtneni 3 ekzistues i këtij dekreti, bie ndesh me nenin17 të ligjit “Për kontratën kolektive të punës” dheme ndryshimin që bëjmë, ne e përmirësojmë këtëlegjislacion, duke u dhënë të drejtën punëmarrësvepër të bërë grevë. Dhe pikërisht kemi hequr pikën“e” të këtij neni, për arsye se kjo pikë e nenit 6ekzistues, për të drejtën e grevës, parashikon qëgreva nuk lejohet ose ndërpritet kur ka filluar përkërkesa që nuk janë të bazuara në kontratënkolektive të punës. Pra, me fjalë të tjera, konceptiynë i tanishëm është që në kohën pasi nënshkruhetkontrata, të gjitha konfliktet midis dy palëve tëzgjidhen në rrugë të natyrshme ligjore, pasi menënshkrimin e kontratës të dyja palët kanë pasojaligjore. Në këtë drejtim edhe legjislacioni i shumëvendeve e parashikon këtë. Dhe bile grevat mblidhennë periudha të caktuara, që quhen periudha të errëta,që zakonisht koincidojnë me fundin e vitit ose fillimine vitit, kur nënshkruhen këto kontrata. Gjithashtu,

ne si grup deputetësh kemi paraqitur ndryshimeedhe në nenin 9, pasi neni 9 ekzistues thoshte që“Kur pajtimi nuk arrihet dhe greva fillon, secila palëka të drejtë t’i drejtohet gjykatës, e cila brenda 10ditëve shqyrton kërkesën dhe vendos. Me paraqitjene çështjes në gjykatë greva ndërpritet”. Pra mohoheje drejta e vazhdimësisë së grevës. Prandaj kemiparaqitur edhe ndryshimin. Me ndryshimin e ri kemithënë që kur greva shoqërohet me veprime tëpaligjshme, palët i drejtohen gjykatës. Gjykatapërcakton përgjegjësinë e palëve, veprimet që duhettë kryejnë ato dhe kur ka pasoja financiare, caktonse kush duhet të zhdëmtojë. Këtë e bëjmë me qëllimqë greva të mos shoqërohet me shkatërrime tëobjekteve etj., etj., gjë që është vënë re në disaraste.

Prandaj, duke përfunduar, ndryshimet që kemiparaqitur nuk marrin përsipër që të përmirësohettotalisht legjislacioni i punës, por për t’i hapur rrugënnënshkrimit të kontratave kolektive, pasi deri tanikëto kontrata nuk janë nënshkruar dhe nuk kanëhyrë në fuqi.

Falemnderit!Pjetër Arbnori – Po, zoti Peshkëpia.Ridvan Peshkëpia – Moslejimi i grevës pas

nënshkrimit të kontratës së punës, për mendimintim, mbetet një nocion i ngurtë, që nuk merrparasysh progresin e shoqërisë dhe evoluimin ekërkesave të dyanshme: punëmarrës-punëdhënës.Zhvillimet e shoqërisë diktojnë shpeshherë edhendryshime të përshpejtuara të shumë kushteve dheshpeshherë zhvillimet dhe rritja e standardit mundtë jenë më të mëdha se ato që parashikon t’u japëpunëtorëve kontrata e punës. Në këto kushte nukmund të përjashtohet e drejta e grevës. Kur nesynojmë të anëtarësohemi në Këshillin e Evropës,mendojmë që paraprakisht të adoptojmë aktetbotërisht të njohura të të drejtave të njeriut, kupërfshihet edhe Karta Sociale Evropiane, aq më tepërqë ky është një detyrim kushtetues për ne.

Me sa duket, ky projektligj është hartuar ashtusi shumica e projektligjeve të tjera të ardhura,domethënë në të mbizotëron fryma e sëpërkohshmes. Këtë gjë e shprehu edhe specialistjakur tha që pas nënshkrimit të Kartës SocialeEvropiane ne mund të bëjmë ndryshimet enevojshme. Mendoj se ky nuk është nga ato ligjepër të cilët është e domosdoshme përkohshmëria,përkundrazi, duhet të jetë sa më afatgjatë. Në Greqi,Çeki apo Japoni vërtet mund të jenë në fuqi ligje menjë frymë të përafërt, por në këto vende funksionojnë

515


gjykatat e punës. Ndërkohë unë mund t’ju them se,për shembull, në Itali janë të zakonshme grevat përrinovimin e kontratave të punës.

Veç asaj, e konsideroj të papranueshëmmospranimin e grevës së solidaritetit, e cila ështëpranuar edhe në legjislacionin e Greqisë, Çekisëdhe Japonisë, meqë u përmend. Për shembull, nëmuajin shtator, një pjesë e madhe e ekonomisë sëGreqisë u paralizua nga grevat e solidaritetit mepunonjësit e shërbimit, të transportit urban einterurban kundër privatizimit.

Nuk më duket normale edhe qëndrimi ndajsindikatave, ato janë qëndrime si ndaj një sindikatenë fuqi dhe ndaj një sindikate në opozitë. Për sakohë që nuk ka raporte të sakta numerike midissindikatave, më duket i tepërt paragjykimi ndaj tyredhe ndaj mendimit të tyre.

Kështu që unë, në emër të grupit të deputetëvetë Partisë Aleanca Demokratike, deklaroj votënkundër.

Pjetër Arbnori – Zotëri, ju mund të shprehnimendimin tuaj si deputet i pavarur. Grupi i PartisëAleanca Demokratike, në bazë të Rregullores sëKuvendit Popullor, nuk...

Zoti Imami, mos flisni pa leje, se jeni duke epërsëritur shpesh. Kur kërkoni leje, unë jua kamdhënë dhe do t’jua jap fjalën. Pa leje mos flisni!

Zoti Pepa.Pjetër Pepa – Falemnderit, zoti Kryetar!Komisioni i Çështjeve Sociale e ka shqyrtuar

projektligjin dhe me unanimitet e ka miratuar atë, sinjë projektligj që nuk heq, as pakëson asgjë lidhurme të drejtën e grevës, ai vetëm se orienton drejtmbi të drejtat demokratike të secilës palë që merrpjesë në kontratat kolektive që lidhen.

Nga ana tjetër, ky projektligj s’bën as

Documents

Punime të Kuvendit Legjislatura e 13-të Viti 1993, nr · Ligjeve? Halit Shamata – Komisioni e gjykon të nevojshëm ndryshimin dhe shtojcën në ligjin nr. 7574 “Për organizimin