PUM-Netherlands Senior Experts အဖြ႔အစညး၏

ကြမးကငပညာရင Mr. Huub Smits သငၾကားပ႔ခသည

လကဖကစကပးခးဆြတျခငးနညးပညာ

နဒါနး

စကမႈ နႀကးဌာန၈ စကမႈႀကးၾကပေရးႏငစစေဆးေရးဦးစးဌာန၈ အေသးစားႏငအလတစား

လပငနးမားဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဌာနႏင နယသာလနႏငင၏ PUM-Netherlands Senior Experts

အဖြ႕အစညးတ႔ ပးေပါငး။ ရမးျပညနယအတြငးရ လကဖကစကပးထတလပသမားအား အေထာက

အကျပႏငရနအတြက လကဖကစကပးထတလပသညနညးပညာမားအား PUM အဖြ႔အစညးမ

ကၽြမးကငပညာရင Mr. Huub Smits မ (၂.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔မ (ဿ၁.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔အထ

စာေတြ႔/လကေတြ႔ သငၾကားပ႔ခေပးခပါသည၉

ရညရြယခက

ရမးျပညနယေျမာကပငး၈ ေကာကမၿမ႕နယရ လကဖကစကပးထတလပသမားအား

အထြကနႈနး တးတကေစရန နညးစနစမနကနစြာခးဆြတႏငေစရန၈ ေျမဆလႊာထနးသမးတကေစ

ရန၈ စနစတကကငးျဖတေဆာငရြကရျခငးျဖင ခးဆြတေသာမကႏာျပငအျမငက ထနးထားရန

ကငးေသးကငးေျခာကမား နညးပါးလာေစရနရညရြယၿပး၈ ႏငငျခားသားကၽြမးကငပညာရင ေခၚယ။

သငၾကားေပးချခငး ျဖစပါသည၉

လကေတြ႔သငၾကားပ႔ခခသညေနရာမား

Mr. Smits သည နနကခငးပငးတြင စာေတြ႔သငၾကားပ႔ခၿပး၈ ေန႔လညပငးတြင ေကာကမ

ၿမ႕ျပငရ ေအာကေဖာျပပါေကးရြာမားတြင လကေတြ႔ကြငးဆငးျပသခပါသည -

- (၂.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕နယ၈ (၀) မငကနး၈ ကလားရြာရ ဦးေမာငဥး

ပငဆငသည ဧက (၁) လကဖကစကခငး၈

- (၄.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕နယ၈ ေမြေတာကနးရြာရ ဥးသနးထြနး ပငဆင

သည ဧက (၀) ရ လကဖကစကခငး (စမးလနးေျမ)၈

- (၅.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕ အဝငလမးေဘးရ ေရႊေတာငတနး လကဖက

စကခငး၈

- (၆.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕နယ၈ ပနးဖကရြာရ ဥးစနေမာင ပငဆငသည

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

ဧက(၄) ရ လကဖကစကခငး၈

- (၇.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕နယ၈ ပနးကြမေကးရြာရ ေဒၚအနးခင ပငဆင

သည ဧက (ဿ၃) ရ စျပလကဖကစကခငးနငဥးမငးစပြင၏ လကဖကစကခငး၈

- (ဿ.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕နယ၈ အမးငနးေကးရြာရ ဥးေဇာႏငဥး ပငဆင

သည ဧက (၀) ရ လကဖကစကခငး၈

- (ဿဿ.ဿ.၀ဿ၃) ရကေန႔တြင ေကာကမၿမ႕နယ၈ လြယဆာေကးရြာရ ဥးရလ ပငဆင

သည ဧက (၁) ရ လကဖကစကခငး၈

သငၾကားပ႔ခခကမား

ဿ၉ Mr. Huub Smits မ လကဖကပင ေရရညတညတေစရနႏင အရြကမား အထြကႏႈနး

တးတကေစရန၈ မးေကာငးမးသန႔မား ရရေစရနအတြက ကငးျဖတစကပးျခငးက အေလးထား

ေဆာငရြကသငေၾကာငး၈ အေစစကပးပါက "မးေစမမန ပငမသန" ဆသည ဆရးစကားအတငး

မးေကာငးမးသန႔ ရရႏငရန အလြနပင ခကခပါေၾကာငး၈ သ႔ျဖစပါ။ မးေကာငးမးသန႔အပငမ

ကငးကျဖတ။ စကပးပါက အထြကႏႈနး ေကာငးၿပး ေစးကြကဝင လကဖကကနေခာမားအထ

ထတလပႏငမည ျဖစပါသည၉

၀၉ စကခငးမားသ႔ လကေတြ႔ကြငးဆငးရာတြင ေတြ႔ရရသညအခကမား -

- ေလာေစာကမား အလြနမတေနျခငး၈

- ကငးျဖတရာတြင အသးျပသညအခါ ဓါးမားမာ မလအပဘ အရြယအစား ႀကးမားေန

သျဖင အပငမားအား ႀကးႀကးမားမား ထခကေစျခငး၈

- အပငပမားမာ အရပလအပၿပး၈ အပငအမားမာ အရပအနညးငယ (သ႔မဟတ) လးဝ

အရပေပးရန မလအပျခငး၈

- လကဖကအား စးပြားျဖစစကပးထတလပေရာငးခရာတြင ေကာငးမြနသည စကပစၥညး

ခ႕တျခငးႏငျပညတြငးရ စကရမား၏ အားနညးခကမားေၾကာင ျပနာမား ရငဆင

ရျခငး၈

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

၁၉ "Technology Transfer on Tea Plantation" အလပရေဆြးေႏြးပြတြင ေဆြးေႏြးသငၾကား

ခသည ေခါငးစဥမား -

(က) အဓကအားျဖင လကဖကဆသညမာ အပငတစမးပင

အစပးအဆငတြင အပငအား ကငးျဖတရမည၉ လကဖကပငအား လတဆတ

သည အရြကမားမား အလြယတက ခးဆြတ။ ရႏငေစရန စားပြပစကသ႔ စနစတက

ျဖတကာ ျပစေပးရမည၉

(ခ) လကဖကပင၏အရပရရန လအပခက

လကဖကပငသည အပငအမးအစားဝငတစမး ျဖစေသာေၾကာင လကဖက

ပငပမားအား ပးခငးထတြင ပးသညအခန၊ အရပရရန လအပသည၉ ကငးျဖတ

ျခငးလပငနးက တမထထပသည ရာသဥတအခနမး၊ ေဆာငရြကသငသည၉

သ႔မသာ ကငးျဖတထားၿပးကာစ၈ လကဖကပငအစ၏ အကငးမား၏အတြငးသ႔

ေနေရာငျခည ျပငးျပငးထနထန တကရကမကေရာကေစရန ျဖစသည၉ အပငမား

လးဝ ႀကးထြားလာေသာအခါတြငမ ေနေရာငျခညေၾကာင အရြကမား ေလာငကြမး

သြားႏငသညေနရာမားတြငသာ အရပရရန လအပပါသည၉ ပေတာငရညအႏြယဝင

အပငမားက အျမစမားတြင ႏကထရဂငဓါတ ျဖညသြငးၿပး၈ ျပညတြငးအရပရအပင

မားအျဖစ အသးျပလက ေနေရာငျခည လးဝမထေတြ႔ေစမညအစား ျပငးထနေသာ

ေနေရာငျခညကသာ ကာကြယႏငေရးအတြက အသးျပနငသည၉

(ဂ) ေျမတကစားျခငးမ ကာကြယပါ

လကဖကပငမားက ေရျပငညအတငး စတနးလက ဆငေျခေလာတေလာက

စကပးပါ၉ လကဖကပငတနးမား၏ၾကား၊ ရဖနရခါတြင ဝါးပင (သ႔မဟတ) ျမကပင

မား ၾကားခစကပးေပးျခငးျဖင ေျမတကစားျခငးမ ကာကြယႏငပါသည၉ မညသည

အပင၏ အျမစမဆ ေရတကစားျခငးမ ေကာငးစြာအကာအကြယေပးႏငသျဖင

ေပါငးပငမားႏင အျခားပငမားက ေျမႀကးမအျမစမား ဆြႏႈတျခငး မျပပ ျဖတရသာ

ျဖတရပါသည၉ ေျမဆလႊာထနးသမးေစရနႏငအစဓါတ ထနးသမးေစရနအတြက

ေပါငးပငမား အကနမေပါကပ (၁) လကမခန႔ ခနၿပးမ ရငးသငေၾကာငး၈ သ႔မသာ

ေနပဒဏခၿပး၈ အစဓါတ ထနးသမးႏငမာျဖစေၾကာငး၈ လကဖကပငသည အပခန

(ဿ၁) ဒဂရစငတဂရတႏင (၀) ဒဂရစငတဂရတအၾကားတြင ေပါကေရာကရငသန

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

ျခငးျဖစသညအတြက အစဓါတ ရရေအာငႏငေျမဆလႊာ မျပနးတးေအာင ကြနတ

စနစျဖင နညးစနစ မနကနေအာင စကပးေစလေၾကာငး၈ ေျမဆလႊာမား ေရတကစား

ျခငးမ ကာကြယရန တစပငႏငတစပင (၀.၃) ေပျခား စကပးၿပး၈ (၃) ေပျခား

အတနးလက စကပးသငေၾကာငး၈ သ႔မသာ ေလဝငေလထြက ေကာငးမြနၿပး၈

ခးဆြတရသညမာလညး လြယကမညျဖစပါသည၉

(ဃ) ကငးျဖတရာတြင သငေလာသည ပစၥညးကရယာက သးၿပး၈ ကငးျဖတနညးလမး

မနကနစြာ ေဆာငရြကပါ

ေယဘယအားျဖင ဓါးမားက အသးမျပပါႏင၈ ဓါးျဖင ကငးျဖတျခငးသည အပင

အား ဒဏရာႀကးမားစြာ ရေစၿပး၈ အကငးမား ကြထြကေစကာ၈ အငးဆကမႈႏငပးမႊား

မား အလြယတက ကေရာကႏငပါသည၉ အကငးအေသးမား ျဖတေတာကရန

အတြက ထကသညကငးျဖတကတေၾကးက အသးျပပါ၉ အကငးအရြယအစား ႀကးမား

ပါက ထကျမကသည လႊသြားက အသးျပ။ ျဖတေတာကပါ၉

ထ႔သ႔ နညးစနစမနမန၈ ပစၥညးကရယာေကာငးေကာငး အသးျပ။ ကငးျဖတ

ျခငးအားျဖင ကငးျဖတထားသညေနရာရ အတြငးသားမကႏာျပင ေခာမြတမႈ ရေစ

ကာ ဒဏရာအကကျမနေစႏငမည ျဖစပါသည၉ အဖးမား၏ အထကမကပ။ ျဖတ

ေတာကျခငးအားျဖင သစခက (Twigs) (သ႔မဟတ) ကငးခြမား ျဖစေပၚၿပး၈ အကငးမ

အသားေသျခငး မျဖစေစႏငပါ၈ ကငးသားအေသမားအား သစခက (Twigs) အသစ

မား ထပမမျဖစေပၚေစရန ေသခာစြာ ျဖတေတာကဖယရားပါ၉

(င) လကဖကအား စးပြားျဖစ ထတလပႏငေစရန လအပသည စကပစၥညးႏင ေနေရာင

ျခညစြမးအငက အသးျပႏငမည ေနရာေဒသအား ရာေဖြေဖာထတပါ

ျမနမာလကဖကက ေသာကသးရနအတြကသာမက အရသာရစြာ လကဖက

သတ အျဖစလညး စားသးႏငမည၉ လကဖကပငက ငယစဥကတညးကပင အရသာ

ျမညးရန လြယကပါသည၉ အေစမာ မးပြားထားသည လကဖကပငအား ျမညးၾကည

လကသညႏငအရသာခမႈ ကြမးကငသသည လကဖကတြင မတညေသာ အရသာ

မးစ ရေၾကာငး သႏငသည၉ သသည အရသာပ။ ေကာငးမြနလာမည အရည

အေသြးရ အပငအခ႕အား ေဒသအေျခအေနႏငကကညစြာ စကပးမည ျဖစသည၉

အဆပါအပငမားသည ပငပြားအပငသစျဖစလာရနအတြက ကငးျဖတယႏငမည

မခငအပင ျဖစလာေပမည၉ အခါးေျခာက (Green Tea) က ပစမးစျဖင ပ။အသးျပ

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

လာၾကသည၉ အကယ။ ကနးမာေရးေကာငးမြနေစမည အျခားပစၥညးမားျဖင တြစပ

အသးျပပါက ေနာငတြင အားျပညအခရညတစမးအျဖစ အသးဝငလာႏငေပသည၉

အနာဂတလကဖကစကခငးမားအတြက အစအမမား

လကဖကပငအား ကငးျဖတရာတြင အပငအား အလြနအကၽြ မထခကေစရနႏင ေနမေလာင

ေစရန သတထားေဆာငရြကပါ၉ တဆငၿပးတဆင ေဆာငရြကပါ၉ အရပရအပငႀကးမားအား ကငး

ျဖတရာတြငလညး ေျမဆလႊာ တကစားျခငးမ ကာကြယေပးႏငမည ပငစညက ခနလပၿပးျဖတပါ၉

သစပငအမား၏ ပတလညတြငရသည ေပါငးျမကမားအား ျဖတၿပး သန႔စငပါ၉ ၂ငးေနာက ေျမႀကး

အား အစဓါတ ထနးရနအတြက ျဖတထားသညေပါငးပငမားအား ျပနအေပးပါ၉

ပးပင စကပးရာတြင ပလတစတစအတျဖင ထညပါ၉ အဆပါအတအား ေအာကေျခမပတပ

ဖြငထားပါ၉ ေျမဆလႊာက ေကာငးစြာေပါငးစပထညသြငးေပးပါ၉ လကဖကပငပမား စကပးရာတြင

ထညသြငးစကပးရသည အရပရအပငမားအား စမေျမ (သ႔မဟတ) ေရအရငးအျမစႏငနးသည

ေျမဆလႊာက အသးျပစကပးပါ၉

မးရာသတြင စကပးလပါက စကပးရန ေျမေနရာအား အထးဂရျပ ေရြးခယပါ၉ ေျမဆလႊာ

တကစားျခငးမ ကာကြယပါ၉ မးရာသတြင အတမပါဘ ေတာငေစာငးတြင စကပးပါက ခးယရ

လြယကေစရန ဂရျပစကပးပါ၉ သဘာဝေခး (Manure) ႏငေျမေဆြးကသ႔ေသာ သဘာဝေျမၾသဇာ

မားက အပငပတလညတြင ထညသြငးစကပးပါ၉

ရတသမးၿပးရာသတြင အပငက ကငးျဖတပါက ကငးအား ေလဝငေလထြကရၿပး၈ အလငးေရာင

ရေစရန ျဖတပါ၉ ပငစညလးေခာတြင ကနးမာေစႏငသည ကငးမားအျဖစ ျပနလညဖြ႔ၿဖးႀကးထြား

လာေစေရး အားျပညေဆာငရြကပါ၉ အပငပပကေလးအျဖစ ေကာငးမြနစြာ ျပနလညေပါကေရာက

လာေစရန ေဆာငရြကပါ၉ ကငးေသကငးေျခာကမားႏငေရာဂါပးကထားေသာ ကငးမား၈ ေနေလာင

ထားေသာ Twigs ကငးေျခာကမားအား ျဖတထတပစပါ၉ သဘာဝေျမၾသဇာ သစရြကေစးမားအား

အပငပတပတလညတြင ျပနအေပးပါ၉

စကခငး ပမေအာငျမငေကာငးမြနေစရနအတြက ေနာကတြင မမတ႔ ဆကလကစကပးမည

ပစအေၾကာငးက PUM Experts အား သတငးပ႕ပါ၉ သငယခရသည နညးစနစသစမားက ယၾကညစြာ

အသးျပစကပးပါ၉ အခကအခမား ေမးျမနးလပါက Hypsmits@gmail.com သ႕ ဆကသြယေမးျမနး

ႏငပါသည၉

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

GAPစနစျဖငလကဖကစကပးခးဆြတနညးသငတနးဖြငပြအခမးအနားမတတမးဓါတပမား

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

လကဖကစကခငးမားတြငကငးျဖတနညးပညာအားလကေတြ႕ေဆာငရြကေနပ

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

လကဖကဖကစကခငးမားတြငကငးျဖတနညးပညာအားလကေတြ႔ေဆာငရြကေနပ

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

လကဖကဖကစကခငးမားတြငကငးျဖတနညးပညာအားလကေတြ႔ေဆာငရြကေနပ

C:\Users\User\Desktop\PUM tea.docx

GAPစနစျဖငလကဖကစကပးခးဆြတနညးသငတနးဆငးပြအခမးအနားမတတမးဓါတပမား