پوکـــی استخوان (استئوپورزیز)

با آزمایش خون در موقع مناسب

به سرعت تشخیص داده می شود

پوکـــی استخوان (استئوپورزیز)

با آزمایش خون در موقع مناسب

به سرعت تشخیص داده می شود

آیا می دانید ؟

آزمایشگاه تشخیص پزشكی اریترون

www.erythron-lab.com

پس از میان سالی بافت استخوانی انسان به دالیل مختلف در مردان و زنان تحلیل می

رود و در مراحل پیشرفته تر به پوکی استخوان و گاهی شكستگی و تخریب گسترده

بافت استخوانی منتهی می شود.

متاسفانه توجه به سالمت استخوان ها جز معیارهای مراقبتی حوزه سالمت نیست

بنابراین الزم است در این باره اطالع رسانی و آموزش بیشتری داده شود.

مواد اصلی بافت استخوان کریستال های فسفات کلسیم، امالح معدنی

ومواردپروتئینی می باشندکه دراثرعلل وعوامل مختلف به مرور زمان ترکیب و بافت

طبیعی خود را از دست می دهند.

علل شایع تحلیل بافت استخوانی عبارتند از :

1. سن و جنس

2. رژیم نا مناسب غذایی کمبود کلسیم ویتامین و...

3. شغل

4. عدم تحرك

5. الكل سیگار

6. منطقه جغرافیایی و عدم دریافت مناسب نور خورشید

7.تغییرات هورمونی بدن به ویژه پس از دوران یائسگی در بانوان

8.کمبود هورمون تستوسترون در مردان

9.بیماری های متابولیك و مزمن مانند دیابت ، بیماری های کلیوی ، بیماری های

تیروئید ، گوارشی و...

10. بیماری های ژنتیكی

11.مصرف برخی داروها به ویژه کورتیكواسترویید ها ،داروهای ضد تشنج و...

12.عفونت های بافت استخوانی

13. بیماری های بدخیم با گرفتاری بافت استخوان

تحلیل بافت استخوانی ( ) و به دنبال

آن استئوپورزیز یا پوکی استخوان از شایعترین و مهمترین اختالالت بافت

استخوانی می باشد.

از استئوپورزیز به عنوان بیماری خفته نام برده می شود چراکه فرسایش و تحلیل

بافت استخوانی به کندی و در طول چند سال اتفاق می افتد. بنابراین این بیماری

خاموش تهدیدی جدی برای سالمت جامعه به ویژه بانوان می باشد.

براساس اعالم رسمی وزارت بهداشت و درمان دو میلیون زن در کشور در معرض

پوکی استخوان و عوارض شكستگی هستند که الزم است برای افزایش آگاهی

بانوان اطالع رسانی کامل تری شود.

اگر چه بیماری پوکی استخوان در زنان و مردان شایع است اما در زنان با کاهش

2

مقدمه

D

Bone Resorbtion

میزان هورمون استروژن در سن یائسگی سرعت از دست رفتن و تحلیل بافت

استخوانی بیشترمی شود.

استئوپورزیز با درد شدید استخوان ها همراه می شودو در مراحل پیشرفته باعث بافت

استخوانی عمدتادرران ،ستون فقرات و مچ دست می گردد.

پس از شكستگی عوارض خاص آن گاهی عوارض عمیق عاطفی ، مالی ، دردهای

مزمن ، افسردگی ،گوشه گیری ، و معلولیت اتفاق می افتد که توجه جدی تر به

بیماری را الزم تر می نمایید.

در ابتال به بیماری پوکی استخوان عوامل خطری ( )

وجود دارد که نمی توان آنها را تغییر داد که عبارتند از :

استئوپورزیز در زنان 4 برابر مردان رخ می دهد .

% از افراد باالی 50 با افزایش سن شیوع بیماری افزایش می یابد. حدود 55

سال از این بیماری رنج می برند البته بیماری می تواند در هر سنی بروز نماید.

بیماری در خانواده هایی که قبال پوکی استخوان داشته

اند شایع تر است.

در زنان به دلیل ظرافت استخوان ها و جثه کوچكتر پوکی استخوان

همراه با دالیل بیماری را تشدید می کند. زنان در طول 5 تا 7 سال ابتدای یائسگی

20حدود در صد از توده جرم استخوانی را از دست می دهند.

پوکی استخوان در زنان سفید پوست و آسیایی شایع تر است. اغلب مردم

فكر می کنند که بیماری پوکی استخوان فقط در زنان سالخورده و میانسال را گرفتار

می کند ولی باید توجه داشت که سالمتی استخوان ها ارتباطی به سن ندارد. در

کودکی زمانی که ساختن بافت استخوان فعاالنه صورت می گیرد الزم است رژیم

غذایی مناسب ، فعالیت بدنی و شیوه صحیح زندگی به کودکان آموزش داده شود.

ـ 18رژیم غذایی نامناسب و فعالیت ناکافی در دوران کودکی و نوجوانی (سالگی 9

) منجر به بروز ضعف بافت استخوانی دردوران بزرگسالی خواهد شد. بنابراین توان

بدن در برابر آسیب ها و تصادف ها کاهش می یابد.

با پیروی از یك برنامه غذایی مناسب و حاوی مقادیر کلسیم فعالیت بدنی منظم

دردوران کودکی ونوجوانی می توان خطر بروز پوکی استخوان را دردوران

بزرگسالی کاهش داد.

1. جنس :

2. سن :

سابقه و پیشینه خانوادگی :

اندازه بدن :

3. نژاد :

Femoralhead

Diseasedbone

Hip fracture due toosteoporosis

Femur(cross section)

Femur

3

Risk Factors

روش های تشخیص پوکی استخوان و بررسی سالمت بافت استخوانی عبارت

است از :

ـ تكنیك های رادیوگرافی و عكس برداری 1

ـ تكنیك های سنجش تراکم استخوان ( ) 2

ـ نمونه برداری از بافت استخوان ( ) 3

4ـ اندازه گیری مارکرهای بیوشیمیایی استخوانی ( )

مهمترین روش درتشخیص استئوپورزیز می باشد.

ولی تشخیص تغییرات و اختالالت اولیه بافت استخوانی درمراحل حادوآغازین و

قبل ازبروزعالیم تنهابا استفاده از مارکرهای بیوشیمیایی استخوانی امكان پذیر است.

دربین روش های باال اندازه گیری مارکرهای بیوشیمیایی استخوانی (

) شـامل مجموعه ای از آزمایش های خون می باشـد که بــه عنوان

روش غیر تهاجمی ( ) وبسیاربا ارزش برای تشخیص نارسایی

ها و اختالالت بافت استخوانی در مراحل اولیه و زود هنگام کاربرد گسـترده ای

پیدا کرده است.

با تشخیص استئوپورزیز و درمان مناسب بهترین و سریع ترین روش برای

بررسی اثر بخشی درمان و پاسخ به درمان اندازه گیری مارکرهای استخوانی پس

از 3 ماه از شروع درمان می باشد.

4

Bone Densitimetry

Bone Biopsy

Bone Markers

Bone Densitimetry

Bone

Markers

Non invasive

اندازه گیری مارکرهای بیوشیمیایی استخوانی در خون به سرعت می تواند

در تشخیص و بررسی اختالالت بافت استخوانی زیر کمك کند:

1ـ تشخیص زودهنگام ترمیم وبازسازی بافت استخوانی( )

ـ تشخیص و شناسایی فرایند تحلیل استخوانی ( ) 2

ـ ارزیابی و بررسی استخوان سازی در بدن ( ) 3

ـ تشخیص اختالالت استخوان سازی ( ) 4

ـ تشخیص زود هنگام علل شكست استخوان ( ) 5

ـ پایش و بررسـی پاســخ به درمان بیماران مبتال به اختالالت استخوان سازی 6

( )

ـ تشخیص متاستازهای استخوانی ( ) 7

ـ تشخیص اختالالت انهدام استخوان ( ) 8

ـ تشخیص زود هنگام و بررسی سریع پاسخ به درمان استئوپورزیز 9

بیو مارکرهای بیوشمیایی استخوانی شامل مجموعه آزمایش زیر می باشد :

Normal Bone

Section of bone

showing osteoporosis

1986=1:16-21 with Reproduced from J Bone Miner Res

Permission of the American Society for Bone and Mineral Research

Osteoporotic Bone

Bone Remodeling

Bone Resorption

Bone Formation

Bone disorders

Bone fracture

Drug monitoring & HRT

Bone metastases

Bone loss condition

-Cross.Lap (CTX)B

Bone.ALP

-Mid Osteocalcin (N-Mid.OC)N

Total P1Np

3(25 OH Vitamin D Vitamin D.)(I.PTH)Intact PTH (SHBG)Sex Hormon Binding Globolin

شاخص تجزیه و تخریب بافت استخوانی و کالژن

شاخص ترمیم استخوان

شاخص ومارکرکارکرداستئوبالست ها(سلول های سازنده بافت استخوانی)

شاخص اختصاصی استخوان سازی

5

اصفهان، خیابان شیخ صدوق شمالی، خیابان شیخ مفید غربی

6623366تلفن: 2- فاکس: 6633621

www.erythron-lab.commed@erythron-lab.com

آزمایشگاه تشخیص پزشكی اریترون

پیشگیری :

با رعایت موارد زیر می توان سالمت بافت استخوان را تامین نمود و تا حد ممكن از پیشرفت استئوپورزیز جلوگیری نمود :

ـ تنظیم رژیم غذایی غنی از کلسیم و ویتامین 1

ـ تنظیم و کنترل وزن بدن با انجام فعالیت های بدنی مداوم و مناسب 2

ـ عدم مصرف سیگار و الكل 3

ـ انجام آزمایش های مربوطه به پوکی استخوان و تشخیص و درمان مناسب 4

ـ تنظیم و اصالح شیوه زندگی 5

6ـ مشاوره و مشورت با پزشكان متخصص و تنظیم برنامه و دستورالعملهای تغذیه های دارویی (هورمون تراپی) ، فیزیوتراپی و ... و اجتناب از پیروی از

الگوهای غیر علمی و نادرست .

آزمایشهای تشخیص پوکی استخوان و بررسی سالمت بافت استخوان هر روز

در آزمایشگاه اریترون انجام می شود.

6