qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw

ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer

tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty

uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui

opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop

asdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas

dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdf

ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh

jklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl

zxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx

cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcv

bnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn

mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm

qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw

ertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyui

P.T.I 4 E.S.O. LATN

25/06/2014

DEPARTAMENTO DE LATN

P.T.I 4 E.S.O. LATN

1. LIBRO ISAAC ASIMOV. 20% ponderacin del examen.

- PREGUNTAS SACADAS Y RESUELTAS DE LOS CAPTULOS 1 AL 4.

2. MORFOLOGA. 40% de la ponderacin del examen.

- DECLINACIN DE LOS SUSTANTIVOS

- DECLINACIN DE LOS ADJETIVOS EN GRADO POSITIVO, COMPARATIVO Y

SUPERLATIVO.

- PRONOMBRES (PERSONALES, REFLEXIVO, POSESIVOS, RELATIVO Y ANAFRICO)

- CONJUGACIN VERBAL (INDICATIVO, IMPERATIVO Y PRESENTE E IMPERFECTO DE

SUBJUNTIVO)

3. TRADUCCIN Y ANLISIS MORFOSINTCTICO DE LOS

EJERCICIOS Y TEXTOS DE LOS TEMAS ESTUDIADOS. 40%

de la ponderacin del examen

A. Traducir al castellano

Magnam victoriam speras.-Stellae altae longam viam monstrabant. - Filia tua amicas

superabat. - Parva puella novam victoriam nuntiat. - Parvas puellas vocabamus. -

Bonam viam monstratis. - Puellae longas vias tolerabant. - Vitam bonam filiae tuae

sperant. - Parva puella longam vitam sperat.

Agricola terras amat bonas. - Regina, agricolas amare debes. - Puellis pecuniam

dabamus. - Poeta, parvas filias habes. -Insularum regina aquam agricolis dabat. -

Reginam in magna insula videbatis. - Nautae reginam insulae non timebant. Agricola

pecunia carebat. - Magna laetitia vastam silvam videbamus. In piratarum insulis magnam aquae copiam videbas. -Agricolae magna laetitia aquam vident.

Magnae divitiae non semper magnam laetitiam dant. -Incolae in silvis insidias parabant.

- Ad Romae portas copiae pugnabant. Magnam praedam sub terra collocatis. Romae iam es, puella.-Regina ad aram erat et deabus multas rosas portabat -In Italia longas vias

videbamus - Filiae, magnas divitias habetis. Agricolae semper laborant, numquam sine cura sunt. -Puellae rosas magna diligentia curabant. - Multas horas laborabatis. -

Athenis poetarum magna copia erat.

Servi dominum mane salutabant. Populus Romanus domi militiaeque magnam

patientiam habebat. Fili, multos libros legere debes. Epistolas amicorum legetis. Domi

tuae multi libri sunt. Magnum adversariorum numerus ad oppidi portas pugnabat. In

castris viri magna diligentia arma parabant. Romani, auxilio deorum victoria nostra est.

P.T.I 4 E.S.O. LATN

Incolae magna cura oppidi muros aedificabant. Dominus servum litteras dat servusque

litteras ad domini amicum portat. Puer et puella Romae habitant.

Pueri puellarum verba male audiebant. - Nostrae copiae adversariorum castra expugnant

ibique magnum thesaurum auri et argenti invenlunt. - Bellum agros, domos, vicos et

oppida vastat, odia movet, vitas supprimit, magnas miserias importat; concordiam

semper colere debemus. - Puer, litteras iam scis. - Miseri pueri longa via ad oppidum

perveniunt altosque muros vident. - Romani cum adversariis pugnabant victoriamque

sperabant.

Raras epistulas ad me mittis, amice; tardus esse non debes; amicorum epistulae magnam

laetitiam mihi important: inter nos saepe scribere debemus; ita minus molesta mihi

absentia erit, et ego tibi semper gratus ero.- Nos neque aurum neque argentum

habebimus, sed nos aurum et argentum numquam vincent. - Nostri in suis agris

adversariorum copias videbunt. - Ego laboro; tu semper otiosus es. -Multi ex agris in

oppida venient; pauci ex oppidis in vicos migrabunt. - Tua dicta mihi grata sunt, sed

facta mihi non placent. - Strenui viri pauca dicunt multaque agunt.

Milites magna audacia pugnaverunt locumque defenderunt. -Pauca verba, sed grata,

mihi dixisti.-Vir bonus vera semper dicere debet.-Multa itinera in oppidum ducebant. -

Pauca habemus, sed multa speramus.-Romae fuimus ibique magna deorum templa

vidimus. -Romanorum copiae ad oppidum adversariorum appropinquaverunt. - Ruri

multas capras bovesque vidistis. - Romani milites in oppidi oppugnatione magnos

labores toleraverunt.

Hostes populi Romani acre bellum moverant. -Prima luce nostri milites cum hostibus

proelium commiserant. - Omnes iuvenes ad proelium venerant. - Legiones magna vi

pugnaverant castraque acriter defenderant. - Hostium magna pars celeriter pervenerat ac

brevi tempore proelium fortiter commiserat.

Caesar equitatum omnem in cornibus collocaverat. -Dextrum cornu proelium equestre

commisit. -Peditatus, iussu consulis, impetum in hostes fecit. -Ducis equum eques

hostium vulneraverat. -Senes prudentiores quam iuvenes sunt. - Equitatus noster cum

infirmioribus hostibus pugnavit. - Pedestris pugna acrior quam equestre proelium fuit.-

Dux equitibus ita dixit: firmiores estis quam hostes; victoria in manibus est - Pedites

tela omnis generis in hostium equitatum iaciunt. - Tua consilia luce clariora mihi sunt. -

Facilius fuit oppidum capere quam hostium fugam continere.

Timorem mittite, milites, bonamque spem habete. - Fili mi, in rebus secundis

adversisque omnia tua mihi dic. - Tibi gratias agimus, quod maximum beneficium a te

accepimus.-Rex erat haud nomine, sed re.-Maximam inopiam omnium rerum

tolerabamus. - Romani multas res utiles in Hispaniam importaverunt. - Homines

facillima semper quaerunt; difficilia autem quaerere debemus. -Multa mihi hodie

dixisti.- Hostes celerrime ad montem currebant, sed tamen nostri celerius iter fecerunt

locumque antea ceperunt. -Difficilius est labores fortiter tolerare quam vitam relinquere.

A. Si meus pater viveret, domi meae eum haberem. - Si hic mecum esses, multa tibi

dicerem.-Si pecuniam haberemus, eam vobis daremus.-Hannibal, qui suas copias in

Italiam duxerat, cum Romanis pugnavit eorumque exercitus vicit. - Ei pueri, quibus

praemia promisisti, maiore spe laborabunt. - Tibi quae habeo do. -Dic mihi quod

P.T.I 4 E.S.O. LATN

audivisti. -Omnia quae scio vobis iam dixi. -Qui talia nescit, is miserrimus hominum

esto - Litteras accepi quas ad me misisti.

Sagunti fuimus, cuius incolae atrocem oppugnationem toleraverunt.- Ouod scripsi,

scripsi. -In oppidum Galli sese receperunt, quorum agros Germani vastaverant. - Age

quod agis.- Regio est, cuius flumlna multas insulas efficiunt. -Caesar quinque cohortes

reliquit, quae castra defenderent. - Te his manibus necabo. -Illos clarissimos viros

laudemus.-Ista dicere non debuisti. -In locum Romani pervenerunt, unde hostes se

receperant / qua hostes iter fecerant / ubi hostes insidias paraverant / quo hostium copiae

convenerant.

B. LECTURAS

LAS DIOSAS ROMANAS

Romani multos deos deasque colebant. Dis deabusque magna templa aedificabant

pulchrasque statuas dicabant. Deorum dearumque aras rosis ornabant ibique columbas,

capras, aliasque victimas sacrificabant. Magnas deas noscere debemus: Iuno dearum

regina erat familiamque protegebat; Minerva sapientiae, Venus amoris dea erat. Dianam

inter deas puellae amant; clarae lunae et vastarum silvarum dea est ferasque sagittis

vulnerat.

LOS NIOS EN LA ESCUELA

Romae parvi pueri, circiter annorum septem, ad magistrum veniebant; ibi, in ludo (sic

magistri domum appellabant Romani) numeros et litteras discebant. Pueri tabellas

ceratas stilumque in ludum portabant. Tabellas sinistra, stilum dextra tenebant; stilo

litteras ac verba in tabellarum cera inscribebant. Magister discipulique numeros

cantabant: unus et unus, duo; duo et duo, quattuor; quattuor et quattuor. octo...

Postea, cum (1) numeros sciebant iamque bene legebant ac scribebant, ad grammaticum

pueri veniebant, ubi poetas Graecos et Latinos recitabant. Magister poetarum libros

commentabat: ita discipuli grammaticam, historiam, geographiam, physicam aliasque

disciplinas discebant.

(1) Conj. Temp. = cuando.

EL REGRESO DE LOS SOLDADOS

Romanorum copiae ad oppidum appropinquant. Viri fessi longo bello longisque viis

sunt. Altos patriae muros iam vident, mox vias, aedificia, deorum templa ac forum

videbunt, amigos salutabunt laetique apud suos erunt, longe a castris atque a belli

periculis. .

Ad oppidi portas imperator (1) copias dimittet, quia copiae in oppidum intrare non

debent. Quisque (= cada uno) domum suam migrabit, ubi, laetus, suos inveniet. Post

prima oscula, gratias dis agent. Deinde cenam copiosam parabunt. Post cenam tota

familia iuncta erit; multa memorabunt; multa facta longas horas inter sese narrabunt.

Cras vir diu quiescet etiamque multa dicet atque audiet. Postridie in agris iterum

laborabit magnaque laetitia tranquillam vtam renovabit.

(1) El general (3 declinacin).

P.T.I 4 E.S.O. LATN

EL ARMAMENTO DEL SOLDADO

Romanus miles caput galea tegebat, pectus lorica, crura ocreis. Sinistro brachio scutum

tenebat dextraque pugnabat. Ideo dexterum latus apertum appellabant. quia scuti

praesidio carebat. Hasta, pilum gladiusque militum tela erant.

Cum (1) non longe ab adversariorum ordinibus adveniebant, primo in adversarios pila

hastasque mittebant; deinde magis magisque appropinquabant; postremo gladiis

proelium committebant.

(1) Conj. temp. = cuando.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Romulus et Remus, Martis filii, urbem Romam (1) condiderunt; sed Romulus fratrem

necavit quod muros novae urbis violaverat. Ita Romulus primus Romae rex fuit.

Pastores et aagricolae regionis primi urbis incolae fuerunt. Romulus autem reliquique

Romae incolae mulieribus carebant. Itaque (2) legatos in finitimas civitates miserunt et

viros feminasque vocaverunt ad magnum ludorum spectaculum. Sabini cum liberis ac

coniugibus convenerunt. Ubi omnes ad ludos attenti erant, iuvenes Romani virgines

Sabinas captaverunt et secum duxerunt.

(1) Notad la aposicin. En castellano, genitivo.

(2) Conj. ilativa = as pues, por consiguiente. Lase taque.

EL CAMPAMENTO ROMANO

Nocte legiones Romanae idoneum locum deligebant ibique castra ponebant. Milites

fossa valloque castra muniebant. Castra quattuor latera et quattuor angulos rectos

habebant. Portae quattuor in castris erant: porta praetoria, porta decumana, porta

principalis dextra et porta principalis sinistra. In castrorum foro praetorium imperatori

collocabant atque ad praetorium aram sacrificiis statuebant. Via principalis duas

principales portas coniungebat; praetoriana via ex foro ad praetoriam portam ducebat.

Reliquae castrorum viae, inter militum tentoria. minus latae erant.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Titus Tatius (1), Sabinorum rex, virginum raptu iratus, bellum adversus Romanos

magna cura parabat. At ceterae finitimae civitates sese ad bellum imprudenter

praecipitaverunt. Itaque Romani celeriter omnes vicerunt. Ita Romanorum vires et

potentia magis magisque crescebant.

Sabini autem, ut (2) antea diximus, bellum haud temere (3) gesserunt: magnum

exercitum praeparaverunt omniaque bene providerunt. In urbem Romam pervenerunt et

Capitolium dolo ceperunt. Inter Capitolium Palatiumque atrox proelium erat. Tum

Sabinae mulieres se inter tela miserunt et patrum coniugumque pugnam diremerunt.

(1) Tito Tacio.

(2) Ut = como, segn.

P.T.I 4 E.S.O. LATN

(3) El adverbio de negacin haud suele utilizarse para negar adverbios o adjetivos: haud

temere (no irreflexivamente) = con prudencia.

EL CAMPO DE MARTE

Campus Martius (1) aequus locus erat apud Tiberim, extra Romana moenia. Ibi iuvenes

exercitationibus omnium generum corpora firmabant, ibique Romani cives comitia

centuriata habebant, quia centuriae ordines militares erant ideoque extra urbem esse

debebant. Quotannis in campo Martio comitia centuriata consules creabant.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Sabinae, novae Romanorum coniuges, ita dixerunt: Patres virique nosti estis. Arma

ponite vel in nos vertite, quod viduae aut orbae vivere non cupimus . Talia verba

multitudinem et duces moverunt. Duces pacem fecerunt et civitates iunxerunt sub

Romanorum imperio. Post bellum tam triste, laeta pax cariores Sabinas viris ac

parentibus fecit. Romulus et Titus Tatius simul feliciter regnaverunt usque ad Tatii

mortem. Postea Fidenates et Veientes bellum adversus Romanos gesserunt, quia novae

urbis vires nimis crescebant. Romulus semper victor fuit.

VIDA DE ANBAL

Hannibal, Hamilcaris filius, omnium Carthaginiensium ducum longe maximus fuit.

Clarae sunt Hannibalis victoriae in Italia. Populum Romanum paene devicit; sed Poeni,

multorum invidia, auxilia in Italia m Hannibali non miserunt. Itaque magni ducis

virtutem inutilem reddiderunt.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Quondam Romulus, qui exercitum recensere cupiebat, contionem in Campo Martio

habebat. Subito nigerrima nubes supra capita omnium apparuit, quae atrocem

tempestatem cum magnis tonitribus fulguribusque adduxit. Densissimus nimbus regem

operuit, quem deinde Romani numquam in terris viderunt. Populus Romanus in numero

deorum eum habuit et Quirinum nominavit.

VIDA DE ANBAL

Hannibal, annorum novem puer, odium perpetuum in Romanos iuravit. In Hispaniam

venit cum patre Hamilcare, qui bellum adversus Hispanos gerebat. Cupiebat enim

Carthaginiensium imperium ac vires quam maxime (1) augere. Post Hamilcaris mortem

Carthaginienses Hasdrubalem imperatorem creaverunt, qui Hannibalem equitatui omni

praefecit. Hispani autem Hasdrubalem necaverunt, tum exercitus summam imperii

Hannibali tradidit.

Quam maxime = cuanto ms, lo ms posible. Aqu Quam no es relativo; es un adverbio

de cantidad que sirve de refuerzo al superlativo

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Post Romulum Numa Pompilius Romae regnavit, qui Sabinus erat et insignis iustitia;

pietate ac sapientia. Bellum nullum omni tempore gessit, sed omnem curam in legibus

P.T.I 4 E.S.O. LATN

et rebus divinis posuit. Annum divisit in decem menses et multa templa Romae

aedificavit.

Huic Tullus Hostilius successit, qui Albanos, Veientes et Fidenates vicit. Urbem auxit et

curiam senatui fecit, quam a nomine eius Curiam Hostiliam appellaverunt.

VIDA DE ANBAL

Hannibal omnes gentes Hispaniae bello subegit. Saguntum, foederatam civitatem (1),

quae longam atrocemque oppugnationem fortiter toleravit, tandem vi expugnavit.

Hasdrubalem fratrem cum magnis copiis in Hispania reliquit. Ingentem exercitum

paravit, quem per Pyrenaeos montes in Galliam atque inde in Italiam secum duceret.

Quacumque iter fecit, cum omnibus incolis pugnavit omnesque vicit.

(1) Poblacin aliada de Roma.

LOS ALUMNOS CALIFICADOS CON ABANDONO DEBEN ENTREGAR AL PROFESOR LOS

CUATRO LTIMOS TEXTOS ANALIZADOS MORFOSINTCTICAMENTE PARA PODER SER

CALIFICADOS SIN ABANDONO.