Een schokkende gebeurtenis op school

Psychosociale aandacht bij noodplanning: introductieEen schokkende gebeurtenis op school

Een schokkende gebeurtenis op school

Sinds meer dan 30 jaar – ‘vergeten slachtoffers’

Psychosociale opvang de eerste uren/dagen

Psychosoc. opvang bij rampen via noodplanning+ Psychosociale opvang bij schokkende gebeurtenis+ Voorbereiding: opleiding – noodplannen maken

Voorbeelden op school − Schooluitstap, zelfdoding, werkplaatsongeval, …

Evidence Based Practice

Dringende Sociale Interventie

Een schokkende gebeurtenis op school

Psychosociale basisopleiding

Bijkomende training + permanente vorming

Ervaring met kinderen en groepsopvang

Kennis onderwijswereld

De DSI-hulpverlener

Een schokkende gebeurtenis op school

Voor een noodsituatie− Nascholing: Hoe als school omgaan met een

schokkende gebeurtenis?• Uw noodplan in de praktijk• Omgaan met getroffenen

Wat kan DSI doen voor scholen?

Een schokkende gebeurtenis op school

Doelgroep: − Directies− Verantwoordelijken noodplanning− CLB-medewerkers

Herken en erken de crisis > activeer crisisplan Eigen veiligheid eerst: Organiseer jezelf

Vorm een crisisteam Hou een logboek bij

Bewaak de communicatie Gebruik je netwerk (koepel, gemeente, …)

Nascholing: Uw noodplan in de praktijk

Een schokkende gebeurtenis op school

Doelgroep: − Directies en verantwoordelijken noodplanning− Sleutelfiguren in begeleiding en eerste opvang:

• Bijv. CLB-medewerkers, (zorg)leerkrachten

Kalm blijven en rustig handelen maakt anderen rustig

Vertrouwen winnen en behouden− Door te werken met een vaste contactpersoon− Geef eerlijke en duidelijke informatie

Hoop en toekomstperspectief: hoe ankerpunten plaatsen in de tijd?

Nascholing: Omgaan met getroffenen

Een schokkende gebeurtenis op school

Bij een noodsituatie− Coaching

Na een noodsituatie − Opvang personeel− Ondersteuning bij opvang leerlingen− Ondersteuning bij opvang ouders

Wat kan DSI doen voor scholen?

Een schokkende gebeurtenis op school

onderwijs.rodekruis.be

Eerste hulpopleidingen - Train the trainer Hartveilig - AED Bezoek een opvangcentrum voor asielzoekers

Brugfigurenproject (lager onderwijs)

Internationaal Humanitair recht (hoger onderwijs)

Rode Kruis-Vlaanderen en scholen

Een schokkende gebeurtenis op school

Wie ben je?

Welke functie?

Waarom koos je voor deze infosessie?

Voorstellen

Een schokkende gebeurtenis op school

Wat is een schokkende gebeurtenis? Wie wordt erdoor getroffen? Hoe reageren mensen? Wat kan ik doen om te helpen? Zorg ook voor jezelf

Programma

Een schokkende gebeurtenis op school

SCHOKKENDE GEBEURTENISSEN

Een schokkende gebeurtenis op school

Ervaring met een gebeurtenis die jullie/anderen als ‘schokkende’ hebben ervaren?

Wat zijn specifieke kenmerken van een schokkende gebeurtenis?

Schokkende Gebeurtenissen

Een schokkende gebeurtenis op school

3 kenmerken:

Gevaar

Onverwacht

Machteloosheid

Wat is een Schokkende Gebeurtenis?

Een schokkende gebeurtenis op school

Jongen sterft na aanrijding Op de Gentse steenweg werd gisterenochtend Ward

D.B., 12 jaar, aangereden door een auto die uit een zijstraat kwam. De hulpdiensten waren snel ter plaatse, maar Ward D.B. was op slag dood. Twee vrienden die de jongen vergezelden naar school kwamen er met de schrik vanaf. (belga)

Wie is getroffen?

Een schokkende gebeurtenis op school

− Ward zelf− Vrienden die bij hem waren− Ooggetuigen− Gezin, familie− Werkomgeving, school− Vrienden− ...

Wie is getroffen?

Een schokkende gebeurtenis op school

Inleefoefening

Hoe reageren mensen?

Een schokkende gebeurtenis op school

Ongeloof en verbijstering Lichamelijke reacties Angst Boosheid / Schuld Neerslachtigheid Tunnelzicht Gevoelens van vervreemding Niet alle reacties zijn negatief (Paniek)

Normale reacties op een abnormale gebeurtenis!

Mogelijke reacties

Een schokkende gebeurtenis op school

Wanneer? Uitzonderlijk!! Als na tweetal maanden nog geen evolutie in de

verwerking− Intensiteit reacties niet afneemt− Gevaar voor zichzelf en de omgeving

Enkele voorbeelden− Depressie− Middelgebonden afhankelijkheid (drugs, alcohol…)− Angststoornis− Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS)

Verwerkingsproblemen?

Een schokkende gebeurtenis op school

Hoe iemand reageert is niet te voorspellen Iedereen reageert anders

= Normale reacties op abnormale gebeurtenis

Onmiddellijke reacties zeggen weinig over de latere verwerking.

Als er maar evolutie is

Onthou!

Een schokkende gebeurtenis op school

WAT KAN IK DOEN OM TE HELPEN?

Een schokkende gebeurtenis op school

Schokkende gebeurtenis

Noden Getroffenen

Wat kan jij doen?

Gevaar Veiligheid

Onverwacht Informatie

Machteloosheid Controle

Noden getroffenen

Een schokkende gebeurtenis op school

Schokkende gebeurtenis

Noden Getroffenen

Wat kan jij doen?

Gevaar Veiligheid Onthaal

Onverwacht Informatie Informatie

Machteloosheid Controle Begeleiding

Noden getroffenen

Een schokkende gebeurtenis op school

Doel: mensen krijgen weer vat op de situatie

Uitgangspunt: mensen zijn veerkrachtig Hulpverlening = voorkomen van onnodig leed= faciliteren van die veerkracht

− Praktische hulp− Luisteren/meedenken overzicht krijgen

Hoe begeleiden?

5 principes van Veerkracht

1. Veiligheid - Vertrouwen 2. Kalmte3. Zelfredzaamheid4. Verbondenheid 5. Hoop - Toekomstperspectief

(Hobfoll et al 2007)Een schokkende gebeurtenis op school

Een schokkende gebeurtenis op school

Veerkracht

Een schokkende gebeurtenis op school

Veerkracht– Veiligheid (I)

Veiligheid - Fysieke veiligheid

- Psychische veiligheid: Vertrouwen- Draag zorg over informatie, hulp zoeken,

verduidelijk informatie- ….

Een schokkende gebeurtenis op school

Veerkracht– Veiligheid (II)

Vertrouwen, winnen en houden

- Om het vertrouwen te houden moet je zorgen dat je je afspraken kan nakomen: zorg voor jezelf

- Let op niet te worden opgeslorpt in de vraag

- Begrens je engagement, en wees daar duidelijk over .

Zorg dragen voor jezelf is zorg dragen voor de ander

Een schokkende gebeurtenis op school

ZORG VOOR JEZELF

Een schokkende gebeurtenis op school

Kenmerken SG: − Gevaar − Onverwacht− Machteloos

Schokkende Gebeurtenis?

Een schokkende gebeurtenis op school

Verkomen dat het een SG wordt:− Gevaar ?− Onverwacht ja− Machteloos ?

• Zoveel mogelijk proberen beperken• Kennis structuren• Wat kan ik wél doen voor de mensen

− Maatregelen vóór, tijdens en na interventie

Schokkende gebeurtenis?

Een schokkende gebeurtenis op school

Voor: − Opleiding/ bijscholing− Oefeningen

Tijdens: − Eigen veiligheid eerst!− Grenzen

• Hou jezelf in de gaten• Hou je collega’s in de gaten

Voor en tijdens

Een schokkende gebeurtenis op school

Je bent je eigen werkinstrument ! De dingen mogen je “raken” Iedereen is anders Reacties zijn normale reacties op een abnormale

gebeurtenis…

Tijdens: Grenzen

Een schokkende gebeurtenis op school

Evenwicht terugvinden

Eventueel debriefing− Samen puzzel terug vormen

Nadien

Familie/vrienden?

Je eigen professioneel netwerk?− Huisarts (als je er een goede relatie mee hebt)

− School? CLB?

Extern− Tele-onthaal (106 of www.tele-onthaal.be)

− Centrum Algemeen Welzijnswerk (www.caw.be)

Fit in je hoofd (www.fitinjehoofd.be)

Waar kan jij terecht?

Een schokkende gebeurtenis op school

Een schokkende gebeurtenis op school

Ik ga & neem mee

Ik neem mee:

Bedankt voor uw aandachtIlona Sauwen

Rode Kruis Vlaanderen – Dringende Sociale Interventie (DSI)Motstraat 40 - 2800 Mechelen

015/44.35.00 - e-mail: DSI@rodekruis.be