Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
FUTURE ENTREPRENEURS
OF POLAND
MY FUTURE | Radomska 49, 26-630 Jedlnia-Letnisko, Poland
[email protected] NIP:7962973270
MY FUTURE | RADOMSKA 49, 26-630 JEDLNIA-LETNISKO, [email protected] NIP:7962973270
PRZYSZLI PRZEDSIĘBIORCY
POLSKI
E-GUIDE
PROJEKT PILOTAŻOWY
Drogi Czytelniku,
Niezmiernie ważny dla przyszłego progresu naszego kraju jest dalszy rozwój metod nauczania i instrumentów wspomagających. Jest to istot-na kwestia dla przedsiębiorców, jak i dla całego społeczeństwa.Tylko w ten sposób będziemy mogli utrzymać wzrost poziomu życia, który udało nam się osiągnąć w ciągu ostatniej dekady.
Główne cele edukacji powinny być dużo bardziej praktyczne i kłaść na-cisk na zdobywanie doświadczeń, a także znacznie bardziej skierowane na rozwój i wzmacnianie umiejętności miękkich. Celem tego artykułu jest wstępne przedstawienie tego, w jaki sposób Ty i Twój zespół możecie przyczynić się do ważnej, wartościowej i - odważy-my się powiedzieć, że koniecznej - zmiany w sposobie rozwijania umie-jętności miękkich w zakresie przedsiębiorczości i intraprzedsiębiorczoś-ci. Możesz być właścicielem firmy, pracownikiem, nauczycielem, przedstawicielem organizacji publicznej lub studentem. Jeśli jesteś zainteresowany długoterminowym rozwojem, niniejszy artykuł jest dla Ciebie odpowiedni. Jeśli będziesz postępować zgodnie z radami, które tu dajemy, będziesz na bieżąco ze współczesnymi i solidnymi badania-mi w nauce, a także możesz oczekiwać wyższego zwrotu z inwestycji w HR, w sektorze edukacyjnym korzyścią będzie bardziej zmotywowana młodzież, dla społeczeństwa wartością dodatnią będą silniejsze, zrówn-oważone pomysły i inicjatywy o niższym wskaźniku upadku i bank-ructwa.
Prezentujemy Państwu silne uzasadnienie naszych sugestii dotyczących przedstawionych inicjatyw, a także pokazujemy, jak budować doświad-czenia edukacyjne dostosowane do dzisiejszej młodzieży i przyszłych przedsiębiorców.
Strona 2
Teraz piłka jest po Waszej stronie. Dzieląc się z Wami naszymi metoda-mi i udokumentowanymi sukcesami z naszych warsztatach FEP, zam-ierzamy zapewnić wam wysokie prawdopodobieństwo powodzenia w przyszłości. Zgodnie z jakościową wiedzą o nauce, być może sprzeczną z powszechnymi przekonaniami, musimy stwierdzić, że nikt nie może nikogo czegoś nauczyć. Od ciebie zależy, czy zdecydujesz się uczyć z tego, co zapewniamy.Nauka jest sportem kontaktowym. Spodziewaj się wielu wyzwań na drodze. Należy jednak pamiętać, że uczenie się na błędach jest o wiele bardziej skuteczne niż świętowanie sukcesów. Osoby tworzące ten projekt, chciałyby podziękować naszym partnerom z rządu, społeczności, jednostek edukacyjnych, korporacji a także wszyst-kim pojedynczym osobom, za pomoc w tworzeniu tej niezwykle ważnej platformy, i w zmniejszeniu niektórych luk pomiędzy edukacją formalną a przedsiębiorstwami. W imieniu MY FUTURE i INSTITUTE FOR APPLIED KNOWLEDGE, życzy-my wszystkim udanej lektury i wielu sukcesów.
Natalia Różańska, Prezydent My Future, PLMarta Różańska, Członek zarządu My Future PLCarsten Thornhøj, Załorzyciel Institute for Applied Knowledge, DKEnija Mugruevica, Wolontariusz Institute for Applied Knowledge, DK
POLSKA, Czerwiec 2018
Strona 3
SPIS TREŚCI
PODSUMOWANIE 7WSTĘP 9IstotaprojektupilotażowegoPrzyszłePrzedsiębiorcyPolski 9Grupadocelowa 10Linkpomiędzystrategiąawynikami 10Zdrowakulturaczynie? 11Harmonograminterwencjiedukacyjnych 12Wyzwaniemierzalności 13Identyfikacjaproblemu 13Luki 14Strach 16Wewnętrznakonkurencja 17Nieefektywneposzukiwanieogólnychrozwiązań dlakonkretnychproblemów 18Mistrziuczeń 18Osobistywybór 19Skupieniesięnasłabymuczniu 14Wynikisatysfakcjiwnauce 20Dlaczegostartupyupadają 20Ryzykownarentownośćinwestycji 21StatusmetoduczeniasięwPolscevswDanii 22EdukacjawPolsceaedukacjawDanii 23Problemywpolskimsystemieedukacji 24Biernarolastudentów 25Niezależnemyślenie 25Uczeniesięnabłędachitestowaniewłasnegorozumowania 25Efektywnakomunikacja 25Wnioskizprzedstawionychróżnic 26ROZWIĄZYWANIEPROBLEMÓW 26PrzyszliprzedsiębiorcyDanii 27CzymjestFED 27AdaptacjeidodatkiodprogramuFEDdoFEP 27Duńskatradycjanauczania 28Coeksperciuważajązadobrąnaukę? 29Kiedysięuczymy 30Umiejętnościmiękkieaumiejętnościtwarde 31Trend“uczeń-mistrz”wnauczaniuitransferzewiedzy 33Warsztatyjakometodanauczania 34
Strona 4
Strona 5
Metodawarsztatów 34Nauczaniepoprzez“wzorcedonaśladowania” 34Dodatkoweporadydotyczącenauczania 35Wyjaśnienietrójkątaedukacyjnego 35Niebezpieczeństwo“Edu-Rozrywka” 35WyzwaniaAutorytetu 36KontekstdlaPrzyszłychPrzedsiębiorców 37Społeczeństwozyskujedziękiedukacji 38PrzedsiębiorczośćwPolsce 38Potrzebneumiejętności.Perspektywypracowniczeiprzedsiębiorcze 40Wyzwaniaprzyszłości 41Izolacja 41PODSUMOWANIE 42PokrycielukipomiędzyświatemnaukiibiznesupoprzezwarsztatyFEP 43Zastosowaneumiejętnościmiękkich 46Rolawolontariuszyiprzystępnychautorytetów 47PraktyczneaspektyprogramuFEP 48Korzyścidlainteresariuszy 48Limityiograniczenia 49Marketing 50Celemarketingowe 51Strategiekomunikacji 51Cooferujemy 51Promocja 52Sprzedażosobista 52Narzędziamarketingowe 52Zasięg 52Czastrwaniamarketinguibudżet 53Budżetmarketingowy 54Zarządzanieprojektemiimplementacja 55Etapyplanuwdrożeniowego 56Intencja 57Czastrwaniaorazzakres 57Elementywdrożenia 57Finansowanie 57WNIOSKI 58
Strona 6
ZAŁĄCZNIKI 59Załącznik1:HarmonogramPrzyszłychPrzedsiębiorcówwDanii 59Załącznik2:AnalizaSWOT 59Załącznik3:Materiałymarketingowe 60Załącznik4:Ocenawyniku 61Załącznik5:Kimjesteśmy 62Załącznik6:planprojektupilotażowegowarsztatów 63Załącznik7:Artykułyizródła 64
Strona 7
PODSUMOWANIE
E-guide omawia trzy główne problemy konwencjonalnej edukacji.
1.Zbytdużynacisknatwardeumiejętnościwrozwojuprzedsiębiorczościuczniów.2.Nierealneoczekiwaniacodotego,jakszybkomożnapoprawićumie-jętnościmiękkie.3.Brakprzykładówdobrejnaukiidobregonauczanie.
Badanietypowychstylówimetodedukacjipokazujenam,żezbytczęstokoncentrujemysięnapodnoszeniutwardychumiejętności,kiedyuczymymłodychludzi.Jesttozłe,ponieważtowłaśnietemiękkieumiejętnościwykorzystujemydoprowadzeniabiznesu,pracytwórczejczywprow-adzeniuzespołu.
Podstawowewnioskiwskazująrównież,żetwardeumiejętnościsąbardziej“namacalne”i“mierzalne”wporównaniuzumiejętnościamimięk-kimi,takimijakcechyosobowościiumiejętnościwspółpracy.Artykułwskazujenaszerokieisolidnebadania,którewyraźniewskazująnaogromnąliczbędysfunkcjonalnościwkonwencjonalnychmetodachnauczaniawnaszychszkołachiinnychmiejscachwbranżydoradztwabiznesowego.Jednymzprzykładówjestmitmożliwościzmianywzach-owaniupoprzezkrótkoterminoweinterwencjeiniezdrowepielęgnowaniewzorcówdonaśladowania.Dodatkowo,istniejedysfunkcyjna“inspiracji”wierząc,żedoprowadzitodosamodzielnegouczeniasię.
Wartykule,pokazujemyrównież,żeumiejętnościmiękkiesąpreferow-anymijakdotejporybrakującymizperspektywypracodawców.Prezentujemywstępnekrokidorozpoczęciarozwiązywaniaobuprob-lemów:WarsztatPrzyszłychPrzedsiębiorcówPolski.Rozwiązanieto,topierwszykrokwkierunkunowegopodejściadonauczaniaiuczeniasię.
Przedstawiamymożliwenarzędziadobardziejwydajnegoszkoleniaiedukacjiwrazzwytycznymidotyczącymirealizacjitegopomysłu.Poka-zujemywystarczającąwiedzęnatematzasadnauczania,abywyjaśnić,dlaczegoWarsztatyFEPsąwartościowymiważnymuzupełnienieminic-jatywjużrealizowanychwostatnichlatach.
Twierdzimy, że musimy mieć znacznie wcześniejszy start i znacznie bardziej prakty-czne podejście do nauczania i uczenia się niż obecnie jest to postrzegane.
Strona 8
Twierdzimy,żemusimymiećznaczniewcześniejszystartiznaczniebardziejpraktycznepodejściedonauczaniaiuczeniasięniżobecniejesttopostrzegane.Mówiąc,dlaczegomusimyijakmożemy,wyposażyćludzijużodnajmłodszychlatwrealistycznąmożliwośćpójściaścieżkąwkierunkurozpoczęciawłasnejdziałalnościgospodarczejlubpodjęciaroliprzykładuzmianwfirmach.Odkryliśmy,żedziękinaszymwarsztatomFEPmożnamotywowaćmłodetalentyiprzekazywaćwiedzęomiękkichumiejętnościach.Ważnymosiągnięciembyłdobryodbiórprzezuczestników.Mimożeuczącysięczęstoniejestwstanieocenićumiejętnościnauczycielaiocenićnabytejwiedzypoczątkowo,uważamy,żesilnewsparciezestronytych,którzywtymuczestniczyli,jestkorzystnedlarozwojutejidei.Prezentujemypodstawowewymaganiainwestycyjnepotrzebnenapoczątek.Zakładamy,żebędąonebardzoróżnewzależnościodkontek-stu.Możliwymiulepszeniamiimożliwymikrokaminaprzyszłośćbyłobyzbudowanieosobnychzakresówdlakonkretnychbranż,atakżeprze-prowadzeniewarsztatówskierowanychbezpośrednionakonkretnypro-filfirm.WtensposóbFEPmożejeszczebardziejułatwićwspółpracępomiędzyuczniamiastricteprzedsiębiorcami,którazwiększyefektywn-ościzasobówzainwestowanychwszkoleniaiedukację.
Rysunek 1 i 2 : Video z warsztatów
Videa dostępne na:
https://www.youtube.com/watch?v=M6CQ4W1StK0https://www.youtube.com/watch?v=Z5v-Z1_JAwQ&t=27s
Strona 9
WSTĘP
PoniższyartykułstanowidorobekintelektualnyprojektupilotażowegoPrzyszłePrzedsiębiorcyPolski,któryodbyłsięwJedlni-Letnisko,wojew-ództwomazowieckiewPolscewdniach12-15kwietnia2018roku.
Istota projektu pilotażowego Przyszli Przedsiębiorcy Polski
Niniejszydokumentdotyczyfirm,instytucjiedukacyjnych,władziinnychosóbzaangażowanychworganizacjęedukacji,atakżeosóbkorzysta-jącychzniej.Szczególnieszkołyifirmyotrzymająmapędotyczącąno-woczesnychmetodzwiększanianajbardziejpożądanychirzadkichkompe-tencjiwzakresiezarządzaniazasobamiludzkimi.Dlakażdego,ktopragnieodnieśćsukceswżyciu,jesttorównieważne.Przezlatauczononas,awiększośćznaswtowierzyła,żeciężkapracaiosiąganiecelówwpracypraktyczniegwarantujesukceszawodowy.Jestto,niestety,nieprawdziwe.
Zbytczęstoludziesązatrudnianizaswojeumiejętnościtwarde,np.eg-zaminy,CV,poprzednieosiągnięciaitp.Przeważnie,gdycisamiludziesązwolnienizpracylubzinnychpowodówzmieniająpracę,dziejesiętakzewzględuna“kwestiewspółpracy”,“nieporozumienia”,“zepsutemarzenia”itympodobne.Rzadkodostrzegamybraktwardychumiejętnościjakoprzy-czynęwypowiedzeniazktórejkolwiekstrony.
Niektórzyuczenitwierdzą,żekosztzłegozatrudnieniawynosiaż240000USD.Ponieważjestto“średnialiczbaglobalna”,jejdokładnakwotapraw-dopodobnieniejesttakasamadlakażdejfirmywróżnejbranży.Jednakniemożnazaprzeczyć,żedlafirm,osóbispołeczeństwainicjatywyma-jącenacelupoprawęumiejętnościmiękkichmająprawdopodobniewyższyzwrotzinwestycjiniżjakakolwiekinnainwestycja.Podwarunkiem,żenauczaniewzakresieumiejętnościmiękkichjestkompetentneidobrzestosowane.
Pozostawianastozchęcią,abyspróbowaćzbudowaćsiłęrobocząolepszychumiejętnościachmiękkich,wspieraćinnowacyjnośćidążyćdomaksymalizacjirentownościprzedsiębiorstw,atymsamymdowzrostuPKBkraju.Pytaniebrzmioczywiście,dlaczegotenprocesjestniedziała?Niesątonoweodkrycia,więcdlaczegotaksięniedzieje?Dlaczegoproblempozos-taje?Powódtego,jaktopokażetendokumentwdalszejczęści,jestjasny:jesttotrudneiwymagaczasu.
Przez lata uczono nas, a większość z nas w to wierzyła, że ciężka praca i osiąganie celów w pracy prak-tycznie gwa-rantuje sukces zawodowy. Jest to, niestety, nieprawdziwe.
Strona 10
Grupa docelowa
Naszymcelemjestnauczanieuczniówwwieku16-18lat.Osobyzwrodzonąchęciąuczeniasię.Rzucamyimwyzwanieiużywamyprakty-cznegopodejściadonauki.Jesteśmylojalniwobecnajbardziejzaawanso-wanychmetodnauczaniaipracujemywoparciuowieloletniedoświadcze-niewdziedzinieszkolenia,nauczania,przywództwaiwierzymy,żerobimyróżnicę.
Uczestnicy,którzyuczestniczyliwprojekciepilotażowym,podzielajątęopinię.Wiemy,żeuczeńniejestwstanieocenićdokładnienauczycie-la–wkońcujestuczniem,jednakwyczerpanieibólzwiązanyzkażdymćwiczeniembyłukojonyradościązezdobywanianowychdoświadczeń.
Link pomiędzy strategią a wynikami
Każdainicjatywawśrodowiskubiznesowymabyzaistniećmusibyćopła-calnadlaakcjonariuszom.Nauczaniemiękkichumiejętnościmatowsobie.
Obecniewiemy,żenajważniejsząrzecząwkażdejorganizacjiniejeststrategiafirmy,jejproduktyiusługianicenaakcji.Jesttozdolnośćdociągłegodostosowywaniasiędoklientówirynku.IngemarDierickxiKarelKoolzINSEADnazywająto“dynamicznymimożliwościami”–zdolnościąfirmy,gdyjużjestkonkurencyjna,doPOZOSTANIAnią.Jesttooczywiściezwiązanezumiejętnościamiprzedsiębiorczymiiintraprzedsiębiorczymi.
Kiedypytamyekonomistębiznesu,zpewnościąoceni“zasobyniemateri-alne”jakokluczoweźródłoszacowaniawartościfirmywdzisiejszychcza-sach.Niemajuż“wartościksięgowej”firmywtakiejroli,jakkiedyś.Umie-jętnościmiękkiesąjednązgrupniematerialnychzasobówfirmy.Niektórzyekonomiścinazywająto“zasobamiwspółpracy”.Zasobytemajądecydu-jąceznaczeniedlaaktywizacjipozostałychwartościniematerialnych.Naprzykładkapitałludzki-wformieegzaminów,twardychumiejętnościczydoświadczenia.
MargaretPeterafiinnibadaczezajmującysięzrównoważonąkonkurency-jnościązgadzająsię,żeumiejętnościmiękkiesątrudnedonaśladowania,atymsamymstanowiąpodstawętrwałejrentowności.Umiejętnościmięk-kiesąrównież,jakwidaćwtymraporcie,rzadkieisąniezbędnedousta-nowieniaograniczeńdlakonkurencji.
(..) umiejęt-ności miękkie są trudne do naśladowania, a tym samym sta-nowią podstawę trwałej rentown-ości.
Strona 11
Umiejętnościte,jeślisąprawidłowowyważone,prowadządopozytywne-gowpływunawetnaPKBpowiatu.MatowpływnawzrostGDP,gdyż,naprzykładstreszwiązanyzpracąspowodowanynieefektywnymiwarunkamipanującymiwmiejscupracy,jestkosztownyzarównodlafirm,jakisekto-raopiekizdrowotnej.Stresjestprzezwielupostrzeganyjakonajwiększyproblemwobecnychmiejscachpracy.Takiedeficytysąponadtotrudnedooszacowania,doleczeniaiwyleczenia.Ważnejeststwierdzenie,żestresniejestproblemem-toSYMPTOMproblemów.Częstozwiązanyzbrak-iemumiejętnościmiękkich.
Zdrowa kultura czy nie?
UMIEJĘTNOŚCIMIĘKKIE,częstoużywanejakotakzwanyklej,którypozwoliskleićwszystko.Sąonekluczemdooptymalnejwydajnościwpracy,atakżesilnymczynnikiemzapewniającymefektywnąrównowagęmiędzyżyciemza-wodowym,atymsamym,wperspektywiepublicznej,zapewniająoptymalnewarunkamidlaspołeczeństwa.Sprawiają,żewysyłaniedziecidoszkołyprzez10latlubdłużejjestwartościowe.
Najbardziejdecydującąrzecząwkażdejorganizacjijestenergiaprzepływają-caodgórydodołu,wcałymmiejscupracy.WkontekściezarządzaniaczęstonazywamytoKULTURĄORGANIZACJI.Kulturajesttworzonaprzezludzi.Zawsze,automatycznieinieuchronnie.AbyistniałaZDROWAiOPŁACAL-NAkulturadlaspołeczeństwa,firmiosób,ważnejest,abyumiećstosowaćumiejętnościmiękkie.Wprostszychsłowach:abywspółpracować,zachowaćuczciwośćiumiećzarządzaćzespołemwodpowiednisposób.
Każdafirma,agencjarządowaiorganizacjanon-profitjestorganizmemiwszystkiefunkcjonujątak,jakkażdyorganizm.Tylkowtedy,gdyorganizmjestzdrowy,mogąsięzdarzaćdobrerzeczy.Kiedyorganizmjestniezdrowy,jestodwrotnie-ruchjestpowolnyiniezdrowy.
Łatwojestpowiedzieć,kiedykulturafirmyidzieźle.Todlatego,żekulturajestnajgłośniejsząrzeczą,jakadziejesięwkażdymmiejscupracy.Jesttopoważne,ponieważzbadańEdSheinwiemy,żenarzuconazewnętrzniezmi-anakulturyjesttrudna.Niektórzynawetpowiedzą,żeniemożliwe.
Zdrowieorganizmu,dlaktóregoludziepracują,jestniezwykleważnedlawszystkichosóbworganizacji,bezwzględunanazwęczyopisstanowiska.Wieluinteligentnychiutalentowanychintraprzedsiębiorcówodbyłotęlekcję
Strona 12
nawłasnejskórze.Osiągnęliswojecele,zadowoliliswoichklientów,pracow-alinadswoimitalentamiiwpełniangażowalisięwpracę-alewciążwpadaliwtarapaty.Możezdenerwowaćkogośwyżejwhierarchii,ponieważbylizbytdobrzepostrzeganiwswojejpracylubmówiliwięcejprawdy,niżstarszaekipakierowniczabyłagotowausłyszeć.Możebylizbytspragnieniblasku,azespółniechciałpozostawaćwcieniu.
Napewnopopełnilibłąd:źleodczytalisygnały,żeichzastosowanieumiejęt-nościmiękkichniebyłowystarczającodobre.
Harmonogram interwencji edukacyjnych
Jeśliwięczmianakulturyjesttrudna/kosztowna/niemożliwa,musimyumoż-liwićstosowanieumiejętnościmiękkichPRZEDwejściemdomiejscapracy.Niektóreosobymogąpozostaćobojętneinadalsprawiać,żeludziesąwścieklilubczująsięzranieni,niezauważająctego.Jesttokatastrofalne,ponieważludziewstrachusądobrzyw“czytaniuenergii”.Sączęstoczujni.Niektórzystająsiętakprzerażeniitakobolali,żełatwowidząinnychjakoswoichwrogów,nawetjeśliciszczerzechcąpomóc.
Rozwiązanietegoproblemuniejestłatwedlażadnegodladyrektorageneral-negolubdyrektoraszkoły.Podobniejakwprzypadkuzakochaniasię.Wiemy,żetodobrze,gdywszystkoidzieponaszejmyśli,aleniemożemytegozapla-nować.Niezawszemożemyzoptymalizowaćrozwiązanie,niemożemyteżiśćnadtym.
Dlaliderówspołecznychchodzioplannastępnychlat,następnąelekcję,kole-jnąryzykownąinwestycjęikolejnyosądrynku.Jesttouzasadnione,biorącpoduwagętrudneżądaniaakcjonariuszyigiełdy.Wystarczającouczciwe,wielupowie.
Możetospowodować,żeprzejdziemydokrótkoterminowychinterwencji.KiedyjużOSIĄGNIEMYDEFICYTY,wysyłamyludzinaseminariaikursy.Organizujemyspotkaniaintegracyjneiogłaszamy“pracownikaroku”porazdziesiąty.Zbytczęstonapróżno.WUSAw2012r.aszkoleniakorporacyjnewydano162bilionyUSD.Badaniaprzeprowadzonepokazują,żetylkookoło10%takichszkoleniajestskuteczne.
Kluczemdotego,jakzgadzasięwiększośćnaukowców,jestto,żemusimyoderwaćsięodkrótkoterminowychinterwencji.Wniniejszymraporcieprzed-stawiamyniezaprzeczalnydowód,żewszyscymusimylepiejzrozumieć,żepotencjalnakorzyśćdlafirmyzzastosowanianowychumiejętnościniemożedziaćsięautomatycznieiwpośpiechu-pomimowszelkichkosztów
W USA w 2012 r. a szkolenia kor-poracyjne wy-dano 162 biliony USD. Badania przeprowadzone pokazują, że tylko około 10% takich szkolenia jest skuteczne.
Strona 13
przydzielonychprzezkierownictwoipomimoapetytunaosiągnięcieszyb-kichiłatwychobrotówprzezdostawcówkonwencjonalnychseminariówiprogramówszkoleniowych.
Wyzwanie mierzalności
Dodatkowo,umiejętnościmiękkiesątrudnedozmierzenia.Owieletrud-niejszeniżjakiekolwiektwardeumiejętności.Jakajestwartośćgraczazespołowego?Jakajestwartośćwzajemnegozrozumienia?Jakijestdokładnyzyskzwysłuchaniakolegilubzprośbyoinformacjeodintrow-ertyków?
Nicdziwnego,żeproblempozostaje.Pocoinwestowaćwrzeczy,którychniemożemyzmierzyć.NadziejeimodlitwysądlaKościoładozałatwienia,prawda?
Rozwiązaniemtegoproblemujestpodejmowanie-znaczniewięcejniżobecnie,wspólnychprzedsięwzięciefirm,szkółirządu.Możebyćtosfinansowane,nawetznadwyżką,zmiliardóweuroktóresąprzeznaczanenakrótkoterminoweinterwencjeiszkolenia,któreodbywałysięprzeztelata.
Identyfikacja problemu
Wtejsekcjiznajdzieszniektórezwyzwańzwiązanychzkulturą,edukacjąiszkoleniem.Niezamierzamyomawiaćwszystkichobszarówtradycyjnegonauczania.Dostarczymyjednakkluczowychzasad,którenależyrozważyć,jeślicelemjestwypełnienielukwkonwencjonalnympodejściudonaukizprzyczynzwiązanychzkarierą.
Przedstawimyogólnezagadnieniadotyczącychkonwencjonalnegozarządzania,nauczaniairozwojuzasobówludzkich,którenależyzop-tymalizowaćidostosowaćdowspółczesnegomyśleniaoszkoleniachiedukacji.Następnieszczegółowewyjaśnimypolskąsytuacjęedukacyjnąiwarunkiszkolnictwa.Jesttobardzoważne,ponieważwiemy,żewszyst-kieinterwencjewzakresiezarządzaniamusząopieraćsięnakontekście.DotyczytooczywiściejeszczebardziejHRM.
Zaprezentujemywybraneprzeznasblokadyiprzeszkody,któremogąstaćnadrodzeedukacji,anaktórejeszczeniestetynieznaleźliśmyodpow-iednichrozwiązań.Apelujemy,abyściesięnatymopraliiprzyczynićdodalszychrozwiązańtychproblemów.Zachęcamydorefleksjinadprolema-
Strona 14
miiniechnaszaselekcjazainspirujeCięnadrodzedorozwiązaniaodpo-wiadającegoTwoimpotrzebom,poziomowiambicjiisytuacjiwjakiejsięznajdujesz.
Luki
Abymócusprawnićtransferwiedzywśródmłodzieży,ważnejestzro-zumienielukwkonwencjonalnychmetodachuczeniasię.Tradycyjnenauczaniezapewniaważnyprzepływinformacjimiędzyuczniemanauczy-cielem,comaznaczącycelwużywaniudostarczanejwiedzy.
Pragnienieuczeniasię-lubjegobrak-byłobadaneprzezbadaczybe-hawioralnychikilkuinnychoddziesięcioleci.Wierzymy,żewynikdebaty,rozpoczętejprzezMcGregora,otym,żeludzierodząsięzchęciądobadaniaiangażowaniasię,atymżepotrzebadodziałańirozwojupozos-tajeniezaspokojonadlaprzyszłychpokoleń.
Jednakwielubadaczyprzeprowadzaciągłebadaniadowodząceargu-mentów,żekonwencjonalnemetodynauczanianiesąwystarczającedoznaczącegowzrostuiuczeniasię.Częstomylonejestto,żewiedzajako“efektkońcowy”jesttym,coważne,zaniedbującznaczenieindywidualne-gosamorozwoju.
Poniższyrozdziałrzucaświatłonazrozumienie,cooznaczauczeniesięiprzedstawiawynikibadańuczonychnatemataspektów,którezwracająuwagęnanieefektywnośćkonwencjonalnegouczeniasię.Większośćekspertówdowiadujesię,żepodstawąjestwłasnamoty-wacjazestronyuczącegosię.Odwołujemysiędotegoaspektuwoddziel-nejsekcjitegoraportu.
Problem z poznawaniem BadaniaprzeprowadzoneprzezPfeffer&Sutton,przedstawionewlatach90-tych,wskazywałynaszeregprzypadków“brakuakcji”wbiznesie–znanyjakoproblemzpoznawaniem.Zjawiskotojestrównieżtytułembestsellerowejksiążki,przedstawiającejwielemitówizbytdobrzeznanychsytuacji“wiemy,conależyZROBIĆ”,alezbytmałojestrozwiązań,ajeszc-zemniejznichjestpodejmowanych.
BadaniaP&Swskazująnakilkaprzyczynnieefektywnościwwiedzyotym,conależyrobić,alenienapodstawieichdziałania.Możnatopostrze-gaćjakonieużywaniewiedzy.
Strona 15
Ważnąprzyczynąbrakudziałań,wedługPfefferaiSuttona,jestnadmiernezaufaniedowpływuposzczególnych“supergwiazd”ibiernesłuchanieichopinii.Większośćludzimyśli,żenapędzaniesięnowymipomysłamiiinspiracjamibędziepóźniejprowadzićdozmianyichzachowania.Jesttoznanejako“mówieniejakosubstytutdziałania”.Dlategowidzimycałąbranżę“inspirującychmówców”idośćwyraźnych“coachów”.Dobrzejestsłuchaćpiłkarzarokuijegoosiągnięć.Niebędzietojednakjednoznacznezezdobyciemnowychumiejętnościpiłkarskich.Częstoprzyczyniasiętonawetdozwiększonejliczbyograniczeńnauczania,jakzostałotouzgodnionemiędzyekspertamiwdziedzinienauczania-strachprzedniepowodzeniemwzrasta,gdyróżnicamiędzyuczniemanauczycielemjestpostrzeganajakozbytduża.Niemaznaczenia,czylukajestduża,czytylkopostrzeganajakotaka.
Wtensposób,zapraszając“wysokiejklasyinspiratorów”i“supergwiazdy”napokład,wielunauczycieliimenedżerówzachowujesiędysfunkcyjniedlaoczekiwanegoprzekazuwiedzy.Myślą,żeciludziezainspirująinnych,podczasgdyoniniebędąprzekazywaćwiedzy.Dobrynastrójiwieleuśmiechówzarazpoprzemówieniumędrcalubwybitnegobiznesmenaoimponującychwynikachmożnałatwozinterpretowaćjako“nauczyliśmysięczegośnowegodzisiaj”,przezniedoświadczonegolubniedoinformowane-godyrektorageneralnego.
Niektórzyzbardziejznanych“inspiratorów”iwzorcówdonaśladowaniasąnawetprzestępcamii,jaktwierdząniektórzyekspercibehawioralni,chory-miludźmi.
RichardBransonjestnaprzykładskazanymoszustempodatkowym,por-zuconymprzezswojegooryginalnegowspólnikabiznesowegoiodbywałkaręwwięzieniuzaswojeczyny.Niekażdyzdajesobiesprawę,żewielezjegomajątkupochodzizcięciawynagrodzeńpracownikówwliniilot-niczej,którzyniemieligdziesiępodziać.Rodzinapilota,któryzginąłwkatastrofielotniczejVirgin,możeuznaćsloganVirgin:“Jeślitwojesnysięnieboją,niesąwystarczającoduże”zaobraźliwe.Zmarliniemogąmówićobuzującychcytatachwyprodukowanychprzezdziałosobistegobrandin-guBransoniumieszczonychnaLinkedIn.Takieprosteicynicznedziałaniamająniewielewspólnegozumiejętnościamiprzywódczymi.SteveJobsjestjestuważanyprzezwieluprzezekspertów,zasocjopatęipsychopatęzsilnymisymptomamiAspergera.Niejesteśmypsychologami.Istniejąjed-nakbezspornestwierdzenia,żeosobyzjegonajbliższegootoczeniaza-wodowegozachorowalipracującdlaniego.PodobnezachowaniazarzucasięElonowiMusk.Niemożemytegoosądzać,alefaktemjestjednak,żeTESLAnigdynieprzynosiłazyskówwżadnymroku,abankructwozbliża
Większość ludzi myśli, że napędzanie się nowymi po-mysłami i inspi-racjami będzie później prow-adzić do zmiany ich zachowania. Jest to znane jako “mówienie jako substytut działania”.
Strona 16
wielkimikrokami.Mimoto,tetrzyosobowościsąwielokrotniepokazywanemłodymludziomjakowzorce“wielkichzestawówumysłów”.Uważamy,żejesttozłei,coważniejsze,przeszkadzawdobrymuczeniusię.Uważamy,żetakie“wzorcedonaśladowania”sąpoczęścipowodemwielu“seryjnychkłamcówioszustówstartupowych”.Prowadzitodoistnieniadużejilościpokusyw“branżystartupowej”ibłędnegopostrzeganiatego,ocochodziwstartupie.Tasytuacjajestszkodliwadladobrzeprzemyślanychinicjatywpotr-zebnych,abyspołecznościstartupówżyłydłużej.
Rozwójodpowiednichumiejętnościmiękkich,jaktwierdzimy,zminimalizuje“wielerozmówibezczynności”iobniżypodziwdlapokusynadużycia.
Strach i konkurencja wewnętrzna jako ograniczenia dla uczenia się Dlanaukiidzieleniasięwiedzą,dwainnezjawiska,związanezpowyższym,wydająsiębardzoważne.Popierwszejesttostrach,apodrugiewewnętrznakonkurencja.
Strach Strachodgrywaznaczniewiększąrolęwzarządzaniuprzedsiębiorstwaminiżzwykleuznawane.Jesttozwiązanezdośćpowszechnymstosowaniemtwardych,udanychiodważnychmodelirólwbiznesie.Wieluliderówbiznesuowysokichprofilach,którzyosiągnęlikilkakrótkoterminowychzwycięstw,zbytszybkopublikujeksiążkęowłasnychniesamowitychrezultatach.Kilkaznichzostajenawetbestsellerami.Częstochwaleniprzezwielbicieliiwspominaniwmediachspołecznościowych,gdziekontrolajakościjestczęstonieobecna,anawetniechciana.Niestety,kiedytakzwane“wyniki”tychgwiazdsąanalizowanekilkalatpóźniej,niejestprzyjemnewidziećszkody,którespowodowałystosującterrorjakonarzędzieprzywódcze.PrzykłademtegowbadaniachPfeffer&Suttonsjest“PiłaŁańcuchowaAl”(AlbertJ.Dunlap),przezinnychnazywanych“Ram-boinPinstripes”.NapoziomiefirmykulturaINTELCorporationzniszczyłażycietysięcypra-cowników.NieprzezżadnegoindywidualnegoCEO,aleprzezistniejącądominującąkulturę,zaktórąodpowiedzialnybyłkażdydyrektorgeneralnypracującytamprzeztelata.Wydajesię,żetrudnojestwśrodowiskubiznesowemuzastosowaćpamięćdługoterminową.Dlategonadużyciamogąbyćkontynuowane.Ludzie,którzyżyjąwstrachu,będąchronićwiedzę,abychronićsiebie.Moty-wydopomaganiainnymsąsłabe.Ludziezdobrymiumiejętnościamimiękkimimogązapewnićsobiewiększąwytrzymałość,abywkonstruktywnysposóbprzeciwdziałaćutraciepamięci.
Odwaga jest umiejętnością miękką, a także umiejętnością współpracy.
Strona 17
Wewnętrzna konkurencja
Drugimmechanizmemjestwewnętrznakonkurencja.Tojestproblemiparadoks.Firmypotrzebująbyćkonkurencyjne-topodstawoweprawobi-znesu.Niebieskiocean,stworzonyprzeznowąpomysłowąideę,nieistnie-jezbytdługo.Gdyfirmaodniesiesukces,wejdziekonkurencja,niezależnieodbarierwejścia.
Oznaczato,żespełnienieambicjiizdolnościdobrychosiągnięćwtrudnychwarunkachstająsięważne,dlategoniezbędnesąumiejętnościkonkurencyjne.
Dowiedziono,żeambicjepołączonezdelegowaniemuprawnieńdecyz-yjnychczęstomogąprowadzićdozwiększeniamotywacjijednostki,jakrównieżosobistegodocenienia.Biorąctopoduwagę,abyprzetrwaćkonkurencjęnarynku,delegujemywładzędecyzyjnąidoceniamypra-cowników.
Pamiętajmyjednak,żewprzypadkuuczeniasięmożetoczęstoprow-adzidobrakuchęcidzieleniasięwiedzą.Łatwojestzrozumieć,żejeślinahoryzonciewidocznesąnagrody,gotówkalubawans,ludziestara-jąsięzdobyćto,couważajązasprawiedliwączęśćtortudlasiebie.Jesttoukierunkowaniewykorzystaniaumiejętnościkonkurencyjnychnawspółpracownikówbardziejniżnakonkurentów.Firmaniemaumiejętnoś-cizespołowychwtejsytuacji.Umiejętnościzespołowesąumiejętnościamimiękkimi.
Wcałejzachodniejkulturzenagradzamygłównieioczywiściebezpośred-niezachęcamydoindywidualnychosiągnięć.Jestjednakinteresujące,żenajszybciejrozwijającesięgospodarkinaświecie,takiejakAzji,mająowieleszerszespojrzenienapowodysukcesuiporażki.Wtychkulturachczęściejzwracasięuwagęnakolektywizm.Twierdzimy,żepowinniśmysięprzeciwstawićnaszejzachodniejkulturze.Ciekawejestrównieżto,żekoncepcjetakiejakLEAN,SECIiinnenarzęd-ziadozarządzaniapochodząwłaśniezAzji.Jeszczebardziejinteresującejestto,żepodstawynowoczesnychmetodnauczaniapochodzązAzji:“Powiedzmi,azapomnę,pokażmiibędępamiętać.Pozwól,żespróbuję,azrozumiem“.Konfutse570B.C.Poniżejprzedstawimyproblem“osobistegowyboru”,umiejętnościkonkurencyjnemająwartośćtylkowtedy,gdysąskierowanedozewnę-trznychkonkurentów!
Strona 18
Nieefektywne poszukiwanie ogólnych rozwiązań dla konkretnych problemów
Jestjeszczekilkalukwkonwencjonalnychmetodachrozwiązywaniaprob-lemów.
NiedawnoLeighThompsonopisałanieefektywnośćwbardzozrozumiałysposób.Powodyautorkimożemyznaleźć,naprzykładwjejksiążce“StopSpending,StartManaging”.TeoriaThompsonidziewparzezodkryciamiPfefferiSuttonsgdziemenedżerowieczęstoponownieanalizujądobrzezdefiniowanyproblem,wielokrotnieangażujączewnętrznychkonsultantów-“Specjalistów”zograniczonąwiedząnatematkontekstu,którzystara-jąsięzastosowaćogólnerozwiązaniedookreślonegoproblemu.Wśródbardziejwykształconychiwykwalifikowanych,mantramówi:“dlakażdegoproblemujestdostępneprosterozwiązanie,któreniezadziała”.Aby“kon-cepcja”mogłabyćsprzedanawsposóbzyskowny,musibyćstandardowa.Jesttojedynysposób,wjakijednaosobamożejądostarczyćizreal-izowaćzgodniezplanem.Tooczywiścieprowadzidopowiedzenia“Jedenrozmiartozłyrozmiar”.Jesttoargumentowanewbadaniachjakojedenzpowodów,dlaktórych“zwycięskiekoncepcje”zawodzą,ponieważniesąwystarczającopowiązanezkontekstem.
Częstoci,którzyoferująnaukęwkonwencjonalnysposóbzapomina-jąokontekście,wktórymmusząbyćzastosowane.Wbrewwszystkimbadaniomwtejdziedziniewieludoradcówidostawcówszkoleńuważa,żewiedzęmożnagromadzić,pakować,przechowywaćiponowniestosowaćwnowymkontekście.Mamynadzieję,żetoniewiedza,aniebraketykisprawiają,żedziejesiętowielokrotnie.
Mistrz i uczeń
Wostatnichlatachniektórzybadaczeargumentowali,żepracodawcaipracownikpowinnibyćbardziej“równi”.Przezniektórychzostałotozin-terpretowane,jako:“niewdrażajniczego,coniejestlubianeprzezpra-cownika.”Stanowitoproblem,ponieważkierownictwomaznaczenietylkowtedy,gdychodziozapewnieniekierunku,któryniebyłbyustalanyprzezsamychpracowników.Dlategowszystkieistotnedziałaniaprzywódczesązwiązanezezmianami.Zmianajestwbrewludzkiejnaturze,jakzostałotopowiedzianeprzezMaslowaiinnych:“każdainicjatywaedukacyjnamawbudowanywsobiekonflikt”.
Wieleprocesówtransferuwiedzyjestwszczepianychowielebardziejdemokratycznieiznaczniebardziejelastycznie,niżpowinny.Dziejesię
Dla każdego problemu jest dostępne pros-te rozwiązanie, które nie zad-ziała.
Strona 19
zpowodustrachuprzedoporemidlatego,żeliderboisięnaruszeniaatmosferywmiejscupracy.Jednakniematutajpowiązańpomiędzydobrostanemaproduktywnościąpracowników.Zdajemysobiesprawę,żetąnieistniejącąkorelacjęczęstodeklarujądoradcykierowników.Jednaknigdyniezostałotoudowodnione.
Wydajesięjednak,żedziękinajnowszymartykułomwtejsprawieuznaniezwiązku“mistrzówipraktykantów”wstarymstyluwcaleniejesttakiezłe.Przywódcamusinaciskać,apóźniejwprocesieuczeńzrozumienaukę.Intuicyjniemożemytozrozumieć,myślącotym,żesierżantwojskowypopychanowychrekrutówprzezbłotnistąwodęidrutkolczastynapoligo-nie.Większośćżołnierzypamiętaotymdobrze,aledopieropóźniejwidzącelnauki,kiedyratujążyciawprawdziwejsytuacji,cowymagaodżołnierzadoskonałejformyfizycznej.Dlategoodczuciesatysfakcjiprzedużyciemnabytejwiedzyniejestistotne.
Osobisty wybór
Wnawiązaniudoomówionegopowyżejdziału:“Mistrziuczeń”ijakwy-jaśnionoprzezkilkuekspertówwzakresietransformacjiwiedzy,wydajnośćprocesuuczeniaczęstocierpina“osobistymwyborze”pracowników.Tenproblempojawiasię,gdyuczeńmawybór,czyzastosowaćnowąwiedzę,czynie.Wwielukulturachtenwolnywybórwiążesięzmotywac-ją,naprzykład:ludzieczęstowidząisłyszązbadańmotywacyjnych,żepracapodsilnymprzywództwemmożedemotywować.Wprostszychsłowach:Jeślistrachprzedporażkąznowonabytymiumiejętnościamijestdużyiuczącysięuważa,żekarazakontynuowanieniezmienionegozach-owanianiejestzbytciężka,toprawdopodobniechęćpodejmowaniaryzykajestniska.Oznaczato,żenauczaniemusimiećnieuniknione“gorszestrony”,abywesprzećnowenabytezachowania.Możnatowz-mocnićnagrodamiza“noweprawidłowezachowanie”.
Postroniehumorystycznejmożemywziąćprzykład“naukipaleniapapi-erosów”.Tonigdyniebyłoprzyjemnedlanikogo,alerezultatypowinnybyćwartedlapoczątkującegopalacza.Wydajesię,żeniemaznaczenia,jakwieleinformacjioniebezpieczeństwiepaleniazostałoprzedstawionychuczniowi,poniewazchęćzdobyciaumiejętnościprzezosobęjestowieleważniejszaniżracjonalnawartośćumiejętności,którejnależysięnauczyć.
Mówiącnajprościej,ważniejszajestumiejętnośćprzezwyciężaniabóluuczenianiznauczaniaprzedmiotu.
Mówiąc najprościej, ważniejsza jest umiejętność przezwyciężania bólu uczenia niz nauczania przedmiotu.
Strona 20
Skupienie się na słabszym uczniu
Czasamiwidzimymenedżerówinauczycieliszkolnych,którzykoncen-trująsięnasłabszymuczniu,próbującmotywowaćizachęcaćgoowielebardziejniżtych,którzypodążajązanimi.Jesttozrozumiałezewzględunakorzyścispołeczne.Niezdarzasiętojednakwzespołachowysokichosiągnięciach,gdziewarunkiemwstępnymjestwniesieniewłasnejmoty-wacji.Najlepsitrenerzysportowiniezwracająsiędoswoichsportowców,abydbaliodobrąkondycjęlubwyjaśnilikorzyścipłynącezeszkolenia.Częstochodzibardziejoto,jakuniknąćobrażeńidowiedziećsię,jakniewypalićsięzpowoduzadużejilościtreningu.
Wyniki satysfakcji w nauce
Bardzoczęstowidzimyocenyinicjatywedukacyjnychopartychna“czylubisz”lub“jakodbierasz”.Toniejestzłe,aletakiewynikiniemogąbyćbezpośrednioużytedooptymalizacjinauki.Jakożejakośćiilośćuczeniasięniemożebyćocenianaprzedtym,jaknowawiedzazostałaużytaiprzyniosłaulepszoneitrwałerezultaty.Długopotym,jakwprowadzaniewiedzyzostałozaprzestane.Krótkomówiąc,chęćwprowadzanianarynekkursówzwykorzystaniemwynikówpopularnościzebranychnadługoprzedtym,zanimktokolwiekbędziewstaniestwierdzić,czynaukasięwydarzyła,doprowadzidoutratyskutec-zności.Częstomówimy:“nigdyniezmieniajzwycięskiejkoncepcji”.Jednakże,jeślinieistniejeuważneiumiejętnewykorzystaniewynikówsatysfakcji,jesttodysfunkcjonalne.Faktemjest,żeuczeńjest,bysięuczyćiniemazwiązkumiędzy“przyjemnością”a“efektemkształcenia”.
Dlaczego Startupy upadają
Pomimolicznychinicjatywstart-upowych,inkubatorówiorganizacji,statystykiupadającychstartupówsązaskakującowysokie.WskaźnikniepowodzeńzidentyfikowanyprzezForbesw2015r.wskazujeże90%startupówupadamożebyćniecoprzesadzony,statystykipokazują,żeokoło60-70%wszystkichstartupówupada.Niemajednoznacznejodpowiedzinaniepowodzenielubprzepisunasukces,jednakwielebadańdostarczainteresującychinformacjinatematczęstychprzyczynniepowodzeństartupów.BadaniaCBprzedstawiająnajczęstszebłędyStartupowe.Trzynajważniejszepowodyto:brakpotrzebyrynkowej,brakgotówkiiwybórniewłaściwegozespołu.BadaniaGoGlobewspierająterezultatyzpodob-nymiwynikami,któreprzedstawiająinteresującestatystyki.29%firmzabrakłogotówki,zanimbyłyotworzone.Jesttościślepowiązanezinnymiwyróżnionymistrefami
Strona 21
niebezpieczeństwa,np.“miłościądowłasnegopomysłu”ibrakiemprzy-gotowania.Abypotwierdzićteorię,żeporażkisąbezpośredniozwiązanezumiejętnościamimiękkimi,badaniapokazują,że20%założycieli,którzyniezdaliegzaminuzapierwszymrazem,odniosłosukceszadru-gimrazem,comogłooznaczać,żezdobyliumiejętnościpotrzebnedoosiągnięciasukcesupoprzez“naukęprzezpraktykę”.
Problempozostaje.Naprzykładrządyzwiększająwydatkinainkubatorystartupowe,w2017r.rządIndonezjipodwoiłwydatkinastartupyzajmu-jącesiętechnologią,wktórezainwestował27,6mlnUSD,podczasgdynaprzykładliczbastart-upówwWielkiejBrytaniiwzrastadonowegorekor-du,copokazuje,żecelemjestraczejtworzenienowychfirm,aniewspieranieodnoszącychsukcesynowychfirm.
Łączącwątki,właściweumiejętnościizrozumienieprawdziwegozwiązkumiędzyporażkąasukcesempowinnybyćzakorzenionewcześniejniżwtedy,gdypomysłnabizneszostałstworzony,akołokorporacyjnezaczy-nasiętoczyć.
Ryzykowna rentowność inwestycji
Jednymznajbardziejznanychstartupówwostatnichlatachjest“FinTech”.FinTechjestwykorzystaniemnajnowocześniejszychrozwiązańdousprawnianiausługfinansowych–zaciąganiakredytów,pożyczek,zarządzaniafinansami,operowaniawalutamiczyteżdokonywaniapłat-nościonline.WydatkiwDolinieKrzemowejwzrosłyod2012do2015rokuoponad40miliardówUSD.Takiescenariuszeistniejąpodbyćmożenietakpochlebnymokreśleniem“szczęśliwepieniądze”.
W2016r.wydatkispadłydo25mldpotym,jakinwestorzyzdalisobiesprawę,żezwrotzinwestycjiprawdopodobniebyłprzereklamowany.Todajenamwskazówkęcodo(braku)zdolnościzestronyVCdosprawdza-niawypłatPRZEDinwestowaniem.
DużeinstytucjeinwestycyjnewDaniiiinnychkrajachmająniewielkiapetytnainwestycjewIT.“Naszymobowiązkiemjestochronafunduszynaszychudziałowców”-mówiHenrikNøhrPoulsen,szefinwestycjiwPFAPension,komentującryzykozwiązanezsektoremIT.
PodczasgdyfinansowanieFinTechwydajesięatrakcyjnedlanowejgrupyinwestorów-instytucjifinansowych,ważnejestrównieżrozważenieinicjatywrządowychifinansowaniastartupów.
Naszym obow-iązkiem jest ochrona fun-duszy naszych udziałowców.
Strona 22
WDaniinowyfirmowyformularz“IVSltd.”nieodniósłsukcesu.KonstrukcjaIVSspecjalnieskierowanadoprzedsiębiorcówzdużymipomysłamiimałymikieszeniami,osiągnęłabardzozłąreputację.Zewzględunawysoceoportunistycznezachowanieibezpośrednieoszustwapopełnianeprzezwieluprzedsiębiorców,prawieniemożliwestałosięustanowienierachunkubankowegolubkredytupracującegojakoIVS.Wiarygodnośćprzedsiębiorcówwzrosła.Odważmysiępowiązaćtozezłymwyborem“wzorcówdonaśladowania”,októrychwspomnianowcześniej.Startupybędąmusiałyuzyskaćpomocwzakresieetykiimoralności.Jesttowyraźniezwiązanezumiejętnościamimiękkimi.
Tospowodowałoby,żezapotrzebowanienalepsząedukacjęwzrośnieautomatycznie,należypomyśleć.“Potrójnaspirala”toterminużywanykilkalattemudlawspólnychrządowych,biznesowychiedukacyjnychinstytucjibudującychedukacjęwspierającąprzedsiębiorców.Badaniawskazująnato,żeobecniewsektorzeedukacyjnymniełatwoznaleźćsposobyedukacjinatentemat.Tesamebadaniapokazująrównież,żekonwencjonalneteoriezarządzaniawynikająceztakichinicjatywbardziejblokująsukces,niżgowspierają.
Towzmacnianasząambicję.DziękiwarsztatomFutureEntrepreneursofPo-landprzyczyniamysiędoedukacjiisukcesumłodzieży,wprowadzającważnydodatekdoobecnychofertuniwersytetówiinstytucjiszkolnictwawyższego.
Status metod uczenia się w Polsce vs w Danii
ZmianywsystemieedukacjiwPolscebyłydyskutowanebardzointensywniewciąguostatnichkilkulat.Polskisystemedukacjiod2016r.uległznaczącymzmianom,wtymzmianiewiekurozpoczęcianauczaniaiorganizacjiszkół.Wśródinnychzmianobowiązkowekształcenieogólnebędziekrótsze,anaukawszkołachśrednichlubzawodowychbędzieodbywaćsięwcześniej.
Istniejewielewątpliwościdotyczącychwynikówtychzmian.ListwysłanyprzezMinistraEdukacjiodgrupynaukowcówzajmującychsiębadaniamiedukacyjnymipodkreślaobawyzwiązanezkosztamiiharmonogramempro-ponowanychzmianwnadchodzącychlatach.Naukowcyzajmującysięeduk-acjąwskazująrównież,żeskrócenieczasutrwaniapowszechnegokształce-niaogólnegostanowipoważneryzykozwiększenianierównościwwynikachkształcenia.
Możemywyciągnąćwniosek,żekonsekwencjezmianzostanązainicjowaneprzezlokalneadministracje,nauczycieli,rodzicówisamychuczniów.Ponadtozmianywedukacjisąintensywniedyskutowanenietylkowszkolepod-
Strona 23
stawowejiśredniej,aletakżenapoziomieuniwersyteckim.MinisterNaukiiSzkolnictwaWyższegowPolsceJarosławGowinchciałbyposzerzyćkształcenieteoretyczneonauczanieumiejętnościmiękkich,copozwoliło-bystudentompoprawićswojekompetencjeilepiejprzygotowaćsięnaprzyszłość.Wieleuwagiwniedawnejdyskusjinatematzmianwedukacjikoncentrujesięnawspółpracymiędzybiznesemaedukacją.JarosławGowinpowiedziałnakonferencji“Impact\17-Economy4.0-”,wynalazkipowstająnienauniwer-sytetach,aniwsamychfirmach,alewichmiejscukontaktu(...)“.
DebatatajestpowiązanazdyskusjamiwDaniinapoczątku2000r.Jako“Po-trójnaspirala”wspomnianapowyżej.Jesttobardzoprawdopodobne,żePolskamożeskorzystaćzduńskichdoświadczeń.
Edukacja w Polsce a edukacja w Danii
PolskaiDaniamająznaczneróżnicewmetodachkształcenia.Niektóreróżnicemogąbyćspowodowaneważnąreformą,którąDaniapodjęławlatachdziewięćdziesiątych.Reformyobejmowałygłównieprzejścieodnauczaniazapamiętywaniafaktówprzezrozumowaniedorozwijaniaumiejętnościoby-watelskich.
NaukowcyzPolskizIBEdyskutowalizAmbasadoremEuropejskiegoStowarzyszeniaNauczycieliHistorii,BennymChristensenemotym,któryzwnioskówduńskichreformatorówmapotencjalneznaczeniedlapolskiegosystemuedukacji.Jednąznajważniejszychróżnic,naktórezwróconouwagęjestliczbagodzinspędzonychnapracyinterdyscyplinarnej.Duńczycymająobowiązkowykursdlaogólnegozrozumieniatekstu,któryobejmujenaukihumanistyczne,społeczneiprzyrodnicze.
Podczastrzechlatnauki,uczniowieszkółśrednichmusząnapisaćspecjalnyprojektoobjętościokoło20stron.Projektmusipołączyćdwaprzedmioty.His-toriajestjednymznajpopularniejszychtematówwtychprojektach.Uczniowiepracująnadprojektemprzeztydzień,podczasktóregoniemusząchodzićdoszkoły.Podczaspracynadprojektemmogąkonsultowaćsięzkażdym,wtymznauczycielami.
Kolejnąróżnicąmiędzyedukacjąpolskąiduńskąjestsystemegzaminacyjny.WDaniiuczniowieużywająlaptopówwewszystkichegzaminachpisemnych.Wsaliegzaminacyjnejmogąrównieżkorzystaćzpodręczników,słownikówlubichwcześniejszychtestów.Egzaminatorzywiedzą,żeliczysięto,wjakisposóbuczniowiemogąkorzystaćzeźródeł,aniejakdobrzeodtwarzająwiedzęzpamięci.
Strona 24
DyskusjapomiędzyprzedstawicielamiPolskiiDaniidoprowadziładowątpli-wościPolakówcodoformułypozwalającejnawcześniejszeprzygotowanieprezentacjiiwykorzystaniemateriałównaegzaminach.Niektórzyzauważyli,żejednymzpowodówrezygnacjizprezentacjistudentówwpolskimegza-miniekońcowymbyłopodejrzenie,żeuczniowiekorzystajązzbytszerokiejpomocyinnychwprocesieprzygotowawczym.
JednakwDaniiwprowadzonozmianypomimopewnegoryzyka,żeucznio-wiemogąuzyskaćlepszeocenypodczasegzaminu,niżnatozasługują.Duńczycynierobiąztegowielkiegoproblemu.Organybadawczeskładająsięzdoświadczonychosób,jedennauczycieljestzawszespozaszkoły,wysłanyprzezministerstwo,abyzapewnićróżnepoglądyisprawiedliwośćoceny.Pod-czasrozmowyzuczniemnatematjegoprojektu,oceniającymogązłatwościąsprawdzić,jakniezależnajestpraca,gdyuczeńwyrażagłębokieopinie,przynosirozwiązania,wyjaśniającprocesywnioskowania.
Problemy w polskim systemie edukacji
Dlanasponiższeproblemyzostałypodkreślone,ponieważsąonenajważniejsze,gdypatrzymynaprzeszkodywrozwijaniuumiejętnościmięk-kich.DlategoteżsąonenajbardziejistotnedlacelówFEP.
Bierna rola studentówSystematycznebadaniaprowadzoneprzezIBEwskazują,żenajważniejszymproblememszkółwPolscejestzbytbiernarolauczniawprocesieuczeniasię.Konwencjonalnanauka,choćniezamierzona,generujestosunkowobiernąrolęuczniapodczaszajęć.Stwarzatozczasemtrudnośćwrozwijaniuniezależnegomyśleniaitworzybarierywrozwojubardziejzłożonychumiejętności.Szkoładefiniujeramyakceptacjiwiedzypodanejprzeznauczyciela,aniejego“konstrukcję”przezuczniów.Tymczasemodnajmłodszychlatmożliweiniezbędnejestrozwijaniezdolnościpoznawczychmłodzieżypoprzezaktywn-ość,atakżeotwartośćnaemocjeiwłasnesposobyrozumowania.
Niezależne myślenieNaukowcyzIBEwyciągajątesamewnioskicopanChristensenowyko-rzystaniuźródełiodtwarzaniuwiedzyzpamięci.PolscybadaczezIBEpodająprzykładyprzekonania,żewPolscerozumowaniematematycznejestdomenądlawybranych,bardziejzaawansowanychstudentówiraczejosóbstarszych,najczęściejwklasachmatematycznychszkółśrednich.Zezwykłychlekcjiuczniowiemająwprzeważającejczęścinauczyćsiępod-stawowychalgorytmówpostępowaniaiasymilacjiterminówpodanychprzeznauczyciela.
Strona 25
SzkoławPolscenieuczystudentówtakdużosamodzielnegomyślenia,wporównaniudoDanii.Badaczeudowodnili,żeprzeprowadzającbadaniazgrupamimłodzieży,gdzieuczniowieotrzymalićwiczeniamatematyczneściślezwiązanezrzeczywistymisytuacjamiżyciowymi,młodzieżwpadłanatosamorozwiązanie,aleużywającróżnychmetod.Jakwskazująbadania,ponadpołowanauczycielinieakceptujeinnychmetodniżtypowametodaszkolna,nawetjeślimożetoprowadzićdoprawidłowegowyniku.
Wedługnaukowcówdrogadorozwijaniamatematycznegorozumowaniajestprzeciwieństwemtego,copraktykujesięwtypowejszkole.
Uczenie się na błędach i testowanie własnego rozumowaniaCowięcej,nietylkopoprawnematematycznierozumowanie(choćniekonwencjonalne),aletakżerozumowaniezpewnymibłędamipowinnybyćrozpatrywanewspólnieprzezuczniówinauczyciela.Dorosłyuczysięrównieżnabłędach,zwłaszczagdyczujesiębezpiecznyimazaufanie,żemożepo-kazywaćswojebłędyinnyminiebędzieprzeztostygmatyzowany.Młodzieżuczysięodnajwcześniejszychlatmalucha,“testując”własnerozumowanieisprawdzającreakcjedorosłych.Podobniejakpracownicyzkolegamiisze-fem.
Wśrodowiskuszkolnymniemawielemiejsca,abyotwarciepokazaćwłasnebłędyiniedoskonałości.Nietylkouczniowie,aletakżenauczycieleszybkozdobywajądoświadczenieżyciowe,abyraczejunikaćodkrywaniawłasnychbłędów.Uczeniesięprzezzapytanieibłądzenieustępujemiejscapraktyceszkolnejipostępowaniuzgodniezaktualnymwzorcem.
Efektywna komunikacjaZazwyczajpolscyuczniowiemogąmówićspontanicznieiwyrażaćswojezdanie.Jednakbardzoczęstobrakujeimumiejętnościradzeniasobiezdys-kusjamizinnymi,którzymająprzeciwnąopinię.Jesttocierpliwośćsłuchaniaorazutrzymaniedyscyplinyintelektualnejprzyjednoczesnymporównywaniuróżnychargumentów,atakżekontrolaemocji,którajestważnawtakichdys-kusjach,porazkolejny-umiejętnościmiękkie.
Strona 26
Wniosek z przedstawionych różnic
Należyterazwyjaśnić,żedysfunkcjonalnepraktykizarządzaniapołączoneznierealistycznymiambicjami,codoskutecznościstosowanychmetoducze-niasięblokująpoprawęumiejętnościmiękkich.
Prawdopodobnieniedasięusunąćprzeszkód,uczącsięsamemu.Jednakzmianapraktykizarządzaniamożepochodzićtylkoznaukiotym,dlategopunktemwyjściajestnauka,aniezmianapraktyk.
Czynnikiinstytucjonalnewwysokimstopniuwpływająnauczeniesię,aobecnysposóbnauczaniawPolsceniszczyumiejętnościmiękkieizniechęcauczniówdosamodzielnegoichzdobywania.
Inicjatywymającenaceluwspieranieprzedsiębiorcówsąwwysokimsto-pniuwykorzystywaneniezgodniezprzeznaczeniemprzezoportunistów,napędzanychzachowaniemprzekazanymprzezwątpliwewzorcedonaśladowania.
Skutkiemtychdysfunkcjijestdodzisiajstabilnywskaźnikniepowodzeniastartupówiniestetyniskipoziomsukcesu,gdzieistniejącefirmydziałająwniewłaściwysposóbzdynamicznymimożliwościamiiinicjatywamizmian.
Rozwiązywanie problemów
Terazzwracamysiędoprezentacji,wjakisposóbprogram”PrzyszliPrzed-siębiorcyPolski”opierasięnaniezbędnejwiedzyouczeniusięigłębokimspojrzeniunaobecnąsytuacjęwPolsce,atakżeodeklarowanychambicjachpolskichwładzifirmowychpotrzebachkadrowych.Takombinacjabadańsprawia,żenaszesugestiesąwykonalnewbardzodużymstopniu.
WtymdzialemożeszzobaczyćkrótkiewyjaśnieniepodstawyFEPjakopro-gramu“PrzyszłychPrzedsiębiorcówDanii”,któryzostałznaczniezmienionyizaadaptowany.PrezentujemyrównieżwyrażonepotrzebyświatabiznesuwPolscewpołączeniuztym,jakduńskatradycjanauczaniaiinnedobrezasa-dyuczeniasięmogąbyćwykorzystanedorozwiązaniajużujawnionychluk.
Nakoniecprzedstawiamy,cozrobiliśmypodczasprojektupilotażowegoFEP,abypoprowadzićCięprzezTwójwłasnyprojektimarketingTwojejpropozycjiwartości.
Należy teraz wyjaśnić, że dysfunkcjo-nalne praktyki zarządzania połączone z nie-realistycznymi ambicjami, co do skuteczności stosowanych metod uczenia się blokują po-prawę umiejęt-ności miękkich.
Strona 27
Przyszli Przedsiębiorcy Danii
Czym jest FED?
PrzyszliprzedsiębiorcyDanii(FED)toorganizacjanon-profit,którapowstaławceluwypełnienialukimiędzywiedząakademickąatzw.Praktykamibizne-sowymi.DobrepraktykiedukacyjnezainspirowałytwórcówFEPdoprze-niesieniamocnychstronprogramuduńskiegodoPolskidziękikorektom,którezostaływprowadzonenapodstawiedoświadczeńczłonkówFEDibadańdoty-czącychskutecznychpraktyk.
Adaptacje i dodatki od programu FED do FEP
CeleFEDdowyposażeniatalentówwróżnorodną,multidyscyplinarnąsieć,praktyczneumiejętnościipodejście“know-how”,abydysponowaćniezbęd-nyminarzędziamidowykorzystaniaszansnaprzedsiębiorczośćiprzeksz-tałceniepomysłówbiznesowychwrzeczywistość.FEDrobitopoprzez2-miesięcznyprogram,któryskładasięz7różnychwarsztatówzróżnychdziedzin,coprowadzidoStartupowegoWeekendiWielkiegoFinału.
FEDmakilkamocnychstron,któreokazałysiękorzystnedoprzeniesienianapolskirynek.GłównymaspektemznaczeniazidentyfikowanymprzezczłonkówIFAKwewspółpracyzczłonkamiFEDjestmożliwośćnawiązaniakontaktówzrówieśnikamizróżnychśrodowisk,atakżezprofesjonalnymiipotencjalnymiprzyszłymipracownikamilubwspółpracownikamiorazzdoby-ciemnowejwiedzy.Większośćalternatywnychmetoddostępnychnarynkuograniczagrupędocelowądouczestnikówopodobnychdoświadczeniach,zarównoakademickich,jakizainteresowaniach,copowoduje,żeuczestnicyniemogąsięuczyć,będącpozaswoimzwykłymśrodowiskiem.Tojestzłedlauczeniasię.
FEDkultywujekomunikację,pracującwróżnychzespołach,umiejętnościprezentacji,któresąważnedlaporównaniawFEP.Jednakże,napodstawiewcześniejszychustaleń,wprogramieFEDniemamożliwościuczeniasię,po-nieważwiększośćskupiasięnaciężkichumiejętnościach,którełatwomożnazapomniećiktóremogą,aleniemusząbyćużywanewprzyszłości.WynikatozbrakuwgląduwtransformacjęwiedzywprogramieFED.
Jakpokazująbadania,naukatrwadługo,costanowiwyzwaniedlagrupywie-kowejFED,wktórejpulatalentówwynosiod20do35lat.Wnaszychbada-niachodkryliśmy,żeprogrambędziebardziejkorzystnydlagrupywiekowejliceum,wktórymuczestnikomzostanierzuconewyzwanie,alebędąwspiera-niwtakisposób,żemożetobyćpodstawądoprzyszłejkariery.
Strona 28
Kolejnymzidentyfikowanymsłabympunktemjestbrakceluwynikupro-gramu,którypowstajewwynikuwprowadzającegowbłądmarketingu.FEDoświadczył,żezapewniakompletnyzestawstartowy,awielenauczanychumiejętnościniemaznaczenialubniemawpływunakarieręuczestnikówjakoprzyszłyprzedsiębiorca.WzwiązkuztymFEPjestdostosowywany,abyzapewnićzestawumiejętnościwewnętrznychiprzedsiębiorczych,ponieważrównieżgrupadocelowajestwwiekukształtowaniaswojejprzyszłości.
Duńska tradycja nauczania
PowinniśmyzacząćodstwierdzeniaNielsaBuuraHansena:“Wpostrzeganiuduńskiejszkołynauczanieiuczeniesiętonietosamo.Sąonedlasiebiekomplementarne.Niemogąsięnawzajemwymienić.Dlategoniemożnatwi-erdzić,żemożemyprzejśćodnauczaniadouczeniasię.”
Jakwiększośćludzizapewnezauważyła,wciąguostatnichkilkudziesięciulatstałosięnowoczesne,abymówićouczeniuzamiastonauczaniu.PrzezwielelattensposóbmyśleniaopercepcjizostałzapoczątkowanyprzezteorięautorstwaHowardaGardneraowieluinteligencjach.
TeorieGardnerasąpopularneodwczesnychlat90-tych.TeoriaGardneraanalizujepotencjałuczniów,anieichwady.Teoriaskupiasięnawielumoż-liwościachucznia(inteligencji)idlategojestodpowiednimnarzędziemdospełnieniawymagańszkołypodstawowejdlazróżnicowanegonauczania,naprzykładnauczaniedostosowanedopoziomukażdejosobywklasie.Podpewnymiwzględami,aledalekoodwszystkich,teoriaGardnerapasujedoduńskiejtradycjiszkolnej.
Problempolegajednaknatym,żehasło“idącodnauczaniadonauki”czę-stopokazuje,żeprzytejzmianienazwymożemyzapomniećoinnejbardzowybitnejduńskiejtradycji,amianowicie,żenauczycielmusimiećmożliwośćodniesieniasięzarównodoswoichmetodedukacyjnych,jakidoceluwyko-rzystaniatychmetodwjegoinicjatywachedukacyjnych.
Znajomośćtychokolicznościmożepomócnauczycielowiwnauczaniu.Po-jęcieuczeniasię,niemówinicotym,gdziejakonauczycielchceiśćzeswo-imnauczaniem(idlaczego).Dlategokoncepcjauczeniasięinauczaniawperspektywieduńskiejuzupełniasięnawzajem,aleniemożezastąpićsiebienawzajem.
Torozumowanieioddzielenienaukiodnauczaniajestwbudowanewwarsz-tatyFEP.DlauczestnikaFEPjesttoodczuwalnedziękiwyraźnemukierunko-wipołączonemuzprawidłowympoziomemzachętyapchnięciem.
Strona 29
Co Eksperci uważają za dobrą naukę?
Jakmówidefinicja,uczeniesiętozdobywaniewiedzylubumiejętnościpoprzeznaukę,doświadczenielubbycienauczanym.KnudIlleriswyjaśnia,żecałenauczaniezawieradwabardzoróżneprocesy,zktórychobamusząbyćakty-wne,zanimdanaosobamożesięczegośnauczyć:interakcjaipozyskiwanie.
Wswojejksiążce“Jaksięuczymy”(2007)Illerisprzedstawiapięćrodzajówuczeniasię:“Uczeniesię0”touczeniemechaniczne,wktórymimpulsjestakceptowanybezżadnejkorekty.Poprzezewolucjęetapówprzekształcasięwprzeciwieństwo:“UczeniesięIV”,którejestwyimaginowanąprzyszłąformąuczeniasięprzezzmysły.Illerispodkreśla,żeszerokierozumienietreścijestważnenietylkojakowiedzaiumiejętności,aletakżejaknaprzykładzrozumienie,znaczenie,przegląd,orientacjakulturowaispołecznaorazsamoświadomość.Motywacja,emocjeiwolauczniamająkluczoweznaczeniedlauczeniasię,atemogąbyćpotencjalnieaktywowanewprocesie“UczeniasięIII”,któreprzedstawiapodejście,wktórymmożnawprowadzićzmianyko-rygującewsystemiezestawówalternatywnych,alewciążkluczowenauczeniemożnadoświadczyćtylkow“UczeniesięIV”.
MatoistotneznaczeniedlawspieraniamodeluwymiarówIllerisLearn-ing,gdzieautorwyjaśnia,żedobranaukaskładasięztrzechkamieniwęgielnych.Znanyjako“TrójkątIlleris”:treści,zachętyiinterakcje,któreniesąpowszechne,abymogłybyćrównieaktywowanewkonwencjonalnymnauczaniu.Tradycyjnemetodynauczaniakładąnacisknatreść,podczasgdyzachętyiinterakcjepowinnyodgrywaćrównieważnąrolę.Illeriswrazzinny-miuczonymiwprowadzapogląd,że“zdoświadczeniapowinieneśsięuczyć”,któryjestrównieżduńskimwyrazemludowymwspierającymduńskątradycjęwinteraktywnymuczeniusięwklasach.
AutorzystalewspierająpoglądIllerisnatemattego,cojestuważanezadobrąnaukęidostarczająinformacjinatematróżnychaspektówznaczeniaaktyw-negouczeniasię.Abywymienićtylkokilku,D.FvanEyndeiR.WSpencer,badalizwiększonywpływnapamięćpoprzezuczeniesięprzezstosowaniemetod,podczasgdyJ.Hackathorniinnizakończylibadanie,żeaktywnemeto-dyuczeniasięsąściślepowiązanezwyższąwydajnościąuczestników.
Knud Illeris wyjaśnia, że całe nauczanie zawiera dwa bardzo różne procesy, z których oba muszą być akty-wne, zanim dana osoba może się czegoś nauczyć: interakcja i pozyskiwanie.
Strona 30
Kiedy się uczymy?
CykluczeniasięKolbajestdobrzeznanąteorią,którawspierawyżejwymie-nionychautorów,argumentując,żenajwiększywpływnauczeniesięwynikazdoświadczenia.WedługKolba(1984),procesuczeniasięprzebiegawedługschematulubcykluskładającegosięzczterechetapów,któreobejmujądoś-wiadczenie,refleksja,teoriaipraktyka,któreprzekształcająsięwnowycykluczeniasię.(Rysunek1).Meltzoffdokonałwielubadańnadpodkreśle-niemrolikrytycznegomyśleniawprocesieuczeniasię.“Krytycznemyślenietointelektu-alnadyscyplina,którawymagaprzetwarzaniaaktywnieiumiejętniekonceptualizacji,stoso-wania,analizowania, Rysunek 2: Kolb’s Cycle i/lubocenianiainformacjizebranychodlubgenerowanychprzezobserwa-cję,doświadczenie,refleksję,rozumowanielubkomunikację,służyjakoprze-wodnikpowierzeidziałaniu”(Scriven,1996)TowyjaśniaznaczenieczterechetapówKolba,ponieważrefleksjaodgrywaważnąrolęwprocesieuczeniasię,aleniejestmożliwabezobserwacjiidziałań.
DodatkowoL-D.Hammond,K.Austin,S.OrcuttiJ.Rossowswoichbadaniachwyjaśniająpogląd,żezarównomyśli,jakiemocjekształtująpro-cesuczeniasię.Umiejętnościmetakognitywne-umiejętnośćmyśleniaimonitorowaniawłasnegomyślenia-umożliwiająuczniomzarządzanieproce-semuczeniasię,poznanietrudnychnowychkoncepcjiiefektywnerozwiązy-wanieproblemów.Emocjerównieżodgrywająważnąrolę;uczniowie,którzysąprzerażeni,zaniepokojeni,przygnębienilubrozproszeni,niemogąskupićsięnaprzetwarzaniuinformacji.Pozytywneemocje-poczuciepewnościichęćdowysiłku-pomagająuczniommyśleć,wykonywaćzadaniaedukacyjneiprzetwarzaćnowąwiedzę.Inteligencjaemocjonalna-umiejętnośćrozpoznawaniairadzeniasobiezemocjami,rozwiązywaniakonfliktów,motywowaniasięiwytrwaniawobliczutrudności-możebyćtakżenauczanaiodgrywaćniezastąpionąrolęwprocesieuczeniasię.TeoriaXiTeoriaYMcGregorawyjaśnia,jakważnąrolęmaprzekazanieinformacjiodnadawcynawłaściwypunktwyjściadlawiedzy,atakżepostawa,kierunek,odpowiedzialność,motywacjaikreatywnośćsąbezpośredniozwiązanezzainteresowaniemzaangażowaniemiwzrostem.
Strona 31
Umiejętności miękkie a umiejętności twarde
Wkonwencjonalnychpraktykachuczeniasięgłównynaciskkładzionyjestnaumiejętnościtwarde,podczasgdyjakpokazująbadania,umiejętnościmięk-kieodgrywająrównieważną,jeślinawetnieważniejszą,rolęwuczeniusię.(Hes,2007).Zarównoumiejętnościtwarde,jakiumiejętnościmiękkiemająkluczoweznaczeniedlarozwojuosobistego,jednakżezróżnychpowodów.Ważnyjestrównieżfakt,żeumiejętnościmiękkiepomogąnamwzdobyciuumiejętnościtwardych,alenienaodwrót.Umiejętnościmiękkiesątrudniejszedozdobycia,sąbardzotrudnedozmierzenia,aleodgrywająnajsilniejsząrolęwprocesieuczeniasię.(Schulz,2008)Chociażniejesttomożliwe,abydokładniezmierzyćktóreumiejętnościmięk-kiesąnajważniejsze,naukowcyprowadząciągłebadaniazwiązaneztym,jakieumiejętnościmiękkiesąnajbardziejoczekiwaneprzezpracodawców.Przeprowadzonowielebadań,abypotwierdzićznaczenieumiejętnościinter-personalnychpotrzebnychwbiznesieiprzemyśle.Ichwynikiemsąinformacjezwrotne,któresugerują,żewśródpracodawcównadalpanujeniezadowoleniezbrakugotowościniektórychabsolwentówi/lubpracowników,którepowstałyzbrakuaktywnegouczeniasię(Nealy,2005).
NiskaWysoka Rysunek 3: Standaryzowana miara wymaganej biegłości (przedstawione wyniki są przybliżone)
Strona 32
Ankietaprzeprowadzonawśródkorporacjiprzedstawiaumiejętności,jakichwymagająfirmyodabsolwentówszkółbiznesowychiwyjaśnia,żenajwyższąrolęodgrywająróżnerodzajekomunikacji,pracyzespołowejorazprzywód-ztwa.WhetteniCameron(1980)przeprowadzilibadaniez420praktykującymimenedżerami,którzyzostaliwyselekcjonowaniprzezprzezswoichwspółpra-cownikówiprzełożonychjakonajbardziejefektywniwwielupublicznychiprywatnychorganizacjach.Wynikipokazały,żenajważniejszeumiejętnościnależądotejsamejkategoriiumiejętnościmiękkich-czylikomunikacjaiumiejętnośćprzywództwa.
Podczasgdytradycyjnenauczaniewpewnymstopniuobejmujeniektórezprzedstawionychumiejętności,takiejakumiejętnościprezentacjiczykomu-nikacjapisemna,większośćumiejętnościwymaganychprzezfirmyodabsol-wentówjestbardzomałolubwogóleniezidentyfikowanapoprzezedukację.
(...) większość umiejętności wymaganych przez firmy od absolwentów jest bardzo mało lub w ogóle niezidentyfi-kowana poprzez edukację.
Strona 33
Trend “uczeń-mistrz” w nauczaniu i transferze wiedzy
Jakwskazująbadania,motywacjaucznia,krytycznemyślenie,inteligencjaemocjonalnaodgrywająbardzoważnąrolęwprocesieuczeniasię,jednakzwracasięrównieżuwagęnatowjakisposóbmetodynauczaniaczyteżmentorowaniawpływająnauczeniesięichęćuczeniasię.BazującnateoriachT.Maynard`aiJ.Furlong`a(1993),istniejątrzyzdefiniowanemodelementoringu:kompetencje,stażimodelrefleksyjny.
Wostatniejdekadziebardziejpowszechnestałosięskupieniesięnahory-zontalnychmetodachmentoringu,ponieważpoglądtenzachęcadoprakty-cznegozaangażowaniaobustron.I.W.Calwert(2014)przeprowadziłbadanierelacjijeden-do-jednego:Mistrz-Uczeń.Głównewnioskipokazują,żechęćnauczaniajestrównieważnajakchęćuczeniasię.Ludzkiezachowanieipostawasąniedocenianewprocesieuczeniasięiabyzapewniaćskute-cznąwymianęinformacji,nauczycieltakżemusiwykazywaćzainteresowanie.Calwertwyjaśnia,żeporażkajestkluczowymelementemprzyuczeniasiędozawodu,cooznacza,żeuczeńMUSIPONIEŚĆPORAŻKĘ,nieodczuwającjednakupokorzeniaizniechęcenia.Innymważnympunktem,którywyjaśniaCalwert,jestto,żeotwartośćmistrzanadzieleniesięwłasnymibłędamizachęcauczniówdonauki.Tenfaktodgrywabardzoistotnąrolęwdoborzenauczycieli/wzorcówdonaśladowania,ponieważnauczycielpozaumieję-tnościamiidoświadczeniemmusibyćrównieżprzystępny.
Wyżejopisanebadaniasąpowodem,dlaktóregotakjakwyjaśniliśmywcześniejniejestwskazaneabyzapraszać“imponującychmówców”oraz“zwycięzcówzłotychmedali”donauczania,takjakjesttobardzoczęstowykonywane.
Jesttorównieżściślezwiązanezfaktem,żeuczniowiemusząnauczyćsiędziałać(ireagować)naróżnesposoby,aby“nauczyćsięjaksięuczyć”.Habitustonieświadomeuczeniesię,dlategoteżinterakcjaczłowiek-człowiekprzezdoświadczeniatworzytrwaływpływnauczeniesię.Rolanauczycielawtymjestkluczowa,ponieważjestwstanienietylkouczyćwiedzy,aleprzedewszystkimpomagauczniom“staćsięsobą”.(Højlt,Hermansen,2006).
JakwyjaśniaP.Jarviswswoimwywiadzie“Kształceniedorosłychjakotroskanacałeżycie”(“Adultlearningasalifelongconcern”),podczasuczeniasięludzieniepowinnibyćzbytniozobowiązanidoprzestrzeganiaściśleustalo-nychzasad,alepowinnipodążaćzamyślamiiodczuciami,któreprzyczyniąsiędowiększejinnowacjiwprocesiemyślenia.Tebadaniawyjaśniająrównież,dlaczegoróżnerodzajee-nauczaniaoraznis-kokosztowe,zdalneuczeniesię(np.kursyonlinezapewnianeprzezuniwer-
Strona 34
sytetyitp.),mająniewielkieznaczeniedlaefektywnegouczeniasię.
Warsztaty jako metoda nauczania
Treningumiejętnościmiękkichzapewniawielekorzyści,którewzmacniająefektywnąkomunikacjęzewspółpracownikami,pracodawcami,klientami,przyjaciółmi,członkamirodzinyitp.
Treningumiejętnościmiękkichpomagarównieżwbudowaniurelacjizinnymi,wdoskonaleniuzarządzaniaczasemorazulepszeniuumiejętnościorgani-zacyjnych.Umiejętnościmiękkierozwijająumiejętnościprzywódczewcelupoprawypracyzespołowej,kreatywności,wydajnościiproduktywności.Treningumiejętnościmiękkichzwiększaumiejętnośćradzeniasobiezestresem.Wynikaztego,żenaukaitrenowanieumiejętnościmiękkichwatmosferze“uczeniasięprzezrobienie”,wśródosóbzpodobnymiwyzwaniamijestopty-malnymwarunkiemrozwoju.Dlategoteżwarsztatysąkluczowąmetodą.
Metoda warsztatów
StrukturaWarsztatuFEPzostałazbudowanapoprzezpoczątkoweprzed-stawienieplanu,abyuczestnicymoglizrozumiećsiebienawzajem,atakżenauczyciela.Tenplanumożliwiarównieżkorzystnywpływnarefleksje.
Nauczanie poprzez “wzorce do naśladowania”
Wielefirmposzukujenajlepszegokandydatadozatrudnienianadanejpozycji.Częstooznaczato,żedanaosobapowinnamiećudokumentow-aneosiągnięciawdanejdziedzinie.Wnauczaniutakiepodejściemożebyćbardzoniebezpieczne,ponieważtakjakwiemy,dobryprzedstawicielhandlowymożestaćsiękatastrofalnymmenedżeremsprzedaży,tosamomożesięzdarzyćprzydoborzeosób,któreuczą.
Niemagwarancjinato,żenajlepszystolarzuczyniinnychlepszymstolarzemniżpotrafiłbytozrobićprzeciętnycieśla.Terozważaniamożnazrozumiećpo-przezanalizęzagadnieńopisanychpowyżej.Dlategoteż,lepiejjestoceniaćzdolnościnauczania,niżskupiaćsięwyłącznienadoświadczeniu,zapiskachwcvitp.
Zdrugiejstrony,jeślijedynąpodstawątransferuwiedzyjestumiejętnośćnauczania,uczeńczęstoniebędziemiałzaufaniadonauczyciela.Ponieważjużwczasachstarożytnychmożnabyłopoprosićbezpośredniegoprzełożone-gooporadę,odszefówoczekujesię,żeniebędąprosiliinnychowykonanie
(...) nauka i tre-nowanie umiejęt-ności miękkich w atmosferze “uczenia się przez robienie”, wśród osób z podobnymi wyzwaniami jest optymal-nym warunkiem rozwoju. Dlatego też warsztaty są kluczową metodą.
Strona 35
pracy,którejniemoglibysamiwykonać.To,byćmoże,niejestw100%racjonalne,instynktsprawia,żepodczaswarsztatówważnejeststosowanie“wzorcówdonaśladowania”zpewnympoziomemumiejętności.Dobreintencjeniepokierująsamolotem.
Dodatkowe porady dotyczące nauczania
Wyjaśnienie trójkąta edukacyjnegoModelKnud`aIlleris`a“Trzywymiarymodeluuczeniasię”(ang.ThreeDimen-sionsofLearningmodel)wyjaśnionypowyżejpokazuje,żeuczeniesięodby-wasięnawielupłaszczyznach.Wuczeniusięmusibyćsynergiapomiędzywewnętrznymprocesempozyskiwaniawiedzy(content+incentive)aproce-seminterakcjizewnętrznej,któryodbywasięmiędzyjednostkąindywidualnąaotoczeniem.
Każdaztychpłaszczyznodgrywaistotnąrolęwprocesieuczeniasię.Treścisąpowszechnierozumianejako“wiedza”.Jesttorównieżdziałzwiąza-nyzezdolnościamiucznia,rozumieniemorazrozwijającymisięwumiejętnoś-ci.Wprzypadkupłaszczyznywewnętrznegouczeniasiętendziałmusibyćzgodnyzmotywacją,emocjamiiwoląuczeniasię.Istniejąróżnerodzajemotywacji,ponieważpodczasuczeniasięmożeonapojawićsięzinnychpowodówdlakażdegouczącegosię.Aktywowanieodpowiedniejmotywacjimakluczoweznaczeniedlaprocesudługoterminowegouczeniasię.
Płaszczyznainterakcjidotyczykomunikacjiiwspółpracy,któresąbardzoważnymielementamirelacjiześrodowiskiem.
DlategoteżwarsztatyFEP,nauczycieleimentorzykoncentrująsięwbardzodużymstopniunabyciuprzystępnym.
Niebezpieczeństwo “Edu-Rozrywka”
Rozrywkazdominowaławieleaspektówżycia,równieżedukację.Edukacjarozrywkowa(Edu-rozrywka,ang.Edutainment)nazywanajestprzeznie-których“akademickimwypoczynkiem”.TentrendzauważamywwykładachTEDTalks,wakacjachpołączonychznauką,podcastach,internetowychgrachstymulującychpracęmózguitp.
PrzykładówtakzwanejEdu-rozrywkijestwiele.Jaksugerujesamosłowo,edu-rozrywkałączywsobieaspektyedukacjiirozrywkitworzącproduktyiserwisy,którychcelemjestpoprawaprocesuuczeniasięisprawienie,żebynietylkobyłprocesembezbolesnym,alenawetprzyjemnym.
Strona 36
NeilPostman,profesornowojorskiegouniwersytetuiteoretykmediów,krytykowałEdu-rozrywkęwswojejksiążcez1985roku“AmusingOurselftoDeath”.WksiążcePostmanargumentował,żekulturaprzesuwasięzdrukuwkierunkumediów,azatymidzieprzekształceniewieluaspektówżycia(polity-ka,religia,handel,edukacja)wshowbiznes.
Ryzykopoleganatym,żejeślirośniepopytnauczeniesięwformiezabawy,którejestzawszebliskieprzyjemności,liczbaosób,któresądobryminauczy-cielamispadnie.Łatwojestzrozumieć,żebokserwchodzącynaringmusiałspędzićwielewyczerpującychgodzinnasiłowniprzedwalką.Niktniebędziekwestionowałfaktu,żetylkonaetapiewyczerpaniaiprzybardzodużejwytr-zymałościmogąnastąpićbardzodobrewynikiwsporcie.Dotyczytorównieżnauki.Celemniejestdoprowadzeniedotego,abynaukabyłabardzotrudnymprocesem.Jednaknauczycielmusizaakceptowaćfakt,żewprocesieuczeniasiębędąpojawiałysięskargidotyczącezmęczeniaitp.Dlategoteżpodczasprocesunauki,bardzoważnejestprzypomnienieuczniomocelu,nagrodzieioinnychaspektachmotywacyjnych.
Wyzwania Autorytetu
Duńskiekspertnauki,Hemmingsen,twierdzi,żeistniejewbudowanyproblemzuczeniemsię.Ponieważcelemuczniajestpoprawaumiejętności,automaty-czniemaonmniejszyzakreswiedzyodnauczyciela.Gdybytakniebyło,wybranynauczycielniemiałbywystarczającejwartościdodanej.
Jesttobardzoważne,abydwiestronyzwróciłyuwagęnatąasymetrie.JakmówiHemmingsen,zwłaszczanauczycielpowinienbyćtegoświadom.Częs-topojawiasięryzyko,żeuczucieposiadaniamniejszejwiedzymożezniech-ęcićdonauki.Możetonawetsprawić,żeuczącysięudadząsiędomniejwykwalifikowanychźródełwiedzy.Jesttozwiązaneztym,coIlleriswyjaśniajako“procesinterakcjizewnętrznych”.
Możesięrównieżzdarzyć,żechęćpodporządkowaniasięporadomnauczy-cielajestsilnazewzględunapostrzeganiemocnychstronnauczycielaprzezucznia.Dlategobardzoważnejest,abyzaangażowaćzasadyetyki.Ponieważ“silnaosobowość”niejestrówna“silnymumiejętnościompedagogicznym”.Teumiejętnościniesąnawetskorelowane.Tenaspektjestzgodnyzwcześnie-jsządyskusjąnatemat“wzorcówdonaśladowania”.
Ryzyko polega na tym, że jeśli rośnie popyt na uczenie się w formie zabawy, które jest zawsze bliskie przyjem-ności, liczba osób, które są dobrymi nauczy-cielami spadnie.
Strona 37
Kontekst dla Przyszłych Przedsiębiorców
Wtymdzialeznajdująsięinformacjeoaktualnymstanie(przedsiębiorczej)edukacjiorazwyjaśnieniedlaczegojesttobardzoważne,abyPolskaorazinnekrajeskupiłysięnajejrozwoju.
Społeczeństwo zyskuje dzięki edukacji
Ogólnierzeczbiorąc,jestbardzowielebadańdotyczącychtego,dlaczegoedukacjajestkluczemdorozwoju.OECD,UNESCOorazglobalnepartnerst-wanarzeczedukacjisątylkokilkomainstytucjami,którewydałytakiespra-wozdanianaprzestrzenilat.
Jakoprzykładwpływuedukacjinawzrostmożnapodaćinformację,żeaż420milionówubogiejpopulacjibyłobynastałewyciągniętezubóstwa,gdybyotrzymaliśredniewykształcenie.Edukacjazredukukowałabyliczbębiednychludzinaświecieoponadpołowę.WedługdanychGPE,każdykolejnyrokedukacjizwiększaPKBkrajuo0,37%.
Wpływedukacjinarównouprawnienieodgrywarównieżważnąrolę.Jedendodatkowyrokszkolnymógłbyzwiększyćzarobkikobieto10-20%.
Umiejętnościmiękkiemogątakżemiećbardzoważnywpływnapokójistabil-ność.Tobardzosilnestwierdzenie,alemyzgadzamysięzbyłymprezyden-temIndii,profesoremktóryzdobyłponad30razystopieńdoktora,gdymówi:
“Tam, gdzie jest sprawiedliwość w sercu, jest piękno w charakterze. Kiedy jest piękno w charakterze, w domu panuje harmonia. Kiedy w domu panuje harmonia, istnieje porządek w państwie. Kiedy w państwie panuje
porządek, na świecie panuje pokój. “
Bezwątpienia,tesłowabrzmiąjakmarzenie.Jednakjesttorównieżbezdy-skusyjnymfaktem,żeistotaludzkamawielkipotencjałdotworzeniairozwo-ju.Jakjużwcześniejpisaliśmy,todospołeczeństwanależystymulowanierozwoju.Jeśliprocesjestodpowiedni,granicewzrostusąbardzowysokie.WPolscewielejużosiągnięto,alemożnapowiedzieć,żeowielewięcejjestdoosiągnięcia.
Przedsiębiorczość w Polsce
Potrzebneumiejętności.PerspektywypracowniczeiprzedsiębiorczeWnioskujączrozdziału“Największeproblemywpolskimsystemieoświaty”wyraźniewidać,żeumiejętnościmiękkiestająsięcorazważniejsze.
Strona 38
Jednakżeedukacjawszkołachapraktykiwsiedzibiepracodawcysąjakdwaróżneświaty,którefunkcjonująosobnoiniekomunikująsięzesobąwwystarczającymstopniu.
WbadaniachprzeprowadzonychprzezInstytutBadańEdukacji(IBE),przed-siębiorcyimenedżerowiezostalipoproszeniowskazanienajważniejszychkryteriówstosowanychprzezfirmęprzyzatrudnianiuabsolwentów.Wynikibadańwskazują,żeumiejętnościmiękkieodgrywająbardzoistotnąrolę.Licząsięumiejętnościpracywzespole,odpowiedzialnośćzazadaniagrupowe,samodzielnemyślenie,umiejętnośćrozwiązywaniaproblemów,kreatywnośćwznajdowaniurozwiązań,umiejętnośćporozumiewaniasię.
PodobnebadanianaukowewPolscepotwierdzają,żespołeczneiemocjo-nalnekompetencje,takiejakwytrwałośćwosiąganiucelów,samoregulacjaorazumiejętnościinterpersonalne,sąrównieważnewosiąganiusukcesówwedukacji,karierzezawodowejiżyciuspołecznym,jaktypoweumiejętnościpoznawczewokreślonychprzedmiotach.PonadtobadaniaprzeprowadzoneprzezBostonConsultingGroupwewspółpracyzWorldEconomicForumwPolscedowodzą,żeumiejętnościmiękkiesąnajważniejszymkryterium(32%)branympoduwagęprzezpracodawcówpodczasrekrutacjiabsolwentów.Kompetencjeintelektualneiakademickie,choćnadaluważanezaważne,majądrugorzędneznaczenie(BCG,WorldEconomicForum,Nowawizjaedukacji,2015).
Badania (..) dowodzą, że umiejętnoś-ci miękkie są najważniejszym kryterium (32%) branym pod uwagę przez pra-codawców pod-czas rekrutacji absolwentów.
Strona 39
Jeśli pracodaw-ca ma dwóch kandydatów z podobną eduk-acją i doświad-czeniem, kandy-dat z wyższymi umiejętnościami interpersonal-nymi będzie miał większe szanse.
Rysunek 4: Najważniejsze kryterium stosowane przez firmę przy zatrud- nianiu absolwentów
TesamewnioskiprzedstawiająbadaniaprzeprowadzoneprzezSzkołęGłównąHandlowąAmericanChamberofCommerceorazErnst&Young.Badaniapodkreślają,żeidealnykandydatpowinienbyćkomunikatywny,otwartynanowąwiedzę,elastyczny,musiposiadaćumiejętnośćpracywgrupie,umiejętnośćdostosowaniasiędozmiany,atakżezdolnośćwymyśla-nianowychrozwiązań.Ocenynaświadectwieodgrywajądrugorzędnąrolęwprocesierekrutacji.Jednakmenedżerowiezfirmprzyznają,żeocenynaświa-dectwiesąnadalważne,ponieważpokazujązaangażowanieipotencjałdanejosoby.
Chociażbadaniapodkreślająfakt,żeumiejętnościinterpersonalnesąnaj-bardziejdocenianeprzezmenedżerów,nieoznaczato,żeabsolwenciniepowinnizapisywaćwswoimCVkierunkustudiów,nazwyszkoły,czyteżdoś-wiadczeniazawodowego.JedenzpartnerówZarządzającychzErnst&Youngpodkreśla:“Jeślipracodawcamadwóchkandydatówzpodobnąedukacjąidoświadczeniem,kandydatzwyższymiumiejętnościamiinterpersonalnymibędziemiałwiększeszanse”.
Strona 40
Rysunek 5: Kompetencje najważniejsze dla badanych pracodawców: waż-nosc vs. ocena posiadania przez absolwentów
Wbadaniuwziętorównieżpoduwagępytanie“Jakichkompetencjiikwali-fikacjinajbardziejbrakujepracodawcomuzatrudnionychabsolwentów?”.Poniższywykrespokazuje10kompetencji,wktórychwystępujenajwiększaróżnicapomiędzyważnościądlapracodawcyasamoocenątejkompetencjiprzezabsolwentów.Możemywywnioskować,żeistniejeznaczącaluka,np.wumiejętnościokreślaniaiuzasadnianiapriorytetów(-1,14pkt,25%),umi-ejętnościorganizacjipracyiefektywnegozarządzaniaczasem(-1,09pkt,25%),poprawnejsamoocenie-zrozumieniuwłasnychmocnychstroniograniczeń(-1,03pkt,25%),efektywnejkomunikacji(-0,95pkt,20%),umi-ejętnościformułowaniairozwiązywaniaproblemów(-0,84pkt,19%),umie-jętnościpracywzespole(-0,81pt,18%),zaangażowaniu(-0,8pkt,18%),umiejętnościzarządzaniaprojektami(-0,8pkt,21%).
Poniższywykreswskazuje10kompetencjionajwyższymrankinguważności(wkolorzeszarym)wporównaniuześredniąocenąpoziomutychkompetencjiwśródabsolwentówprzezfirmybiorąceudziałwbadaniu(nażółto).Różnicawpoziomieoczekiwanychkompetencjiiichaktualnympoziomiejestznaczą-ca.Największelukiwystępująwumiejętnościokreślaniaiuzasadnianiaprio-rytetów(-1,14pkt),umiejętnościorganizacjipracyiefektywnegozarządzaniaczasem(-1,09pkt)orazwefektywnejkomunikacji(-0,95pkt).
Strona 41
Rysunek 6: Kompetencje z najwiekszą luką kompetencyjną w stosunku do oczekiwań pracodawców
Wyzwania przyszłości
Jakbadaniapokazują,umiejętnościmiękkiesąniezbędnezarównodlaprzed-siębiorcy,jakipracownikówzarządzających.Jednakzastanawianasjakieumiejętnościbędąwymaganeodprzedsiębiorcówwciąglezmieniającejsięgospodarceipodejściudoglobalizacji?
Izolacja
RaportzostatnichlatopublikowanyprzezKomisjęEuropejską(HARNESS-INGGLOBALIZATION,maj2017r.)opisujedziałaniazmierzającedoizolacjiwielukrajów.Wielostronnenegocjacjemającenaceluusunięciebarierhan-dlowych,wostatniejdekadziewdużejmierzeutknęływmartwympunkcie,prowadzącdotego,żeizolacjapowraca.Nawetkraje,któretradycyjniebroniłyotwartej,globalnejgospodarki,rozważająobecnierozwiązaniaprzy-czyniającesiędozahamowaniaimportu,ograniczeniaimigracjiifaworyzowa-niaprodukcjikrajowej.Wszystkotoprzyczyniłosiędowyraźnegospowolnie-niawzrostuhandlumiędzynarodowego.
Strona 42
PolskawczasierządówpartiiPISrównieżpodejmujedziałaniazmierzającedoizolacji.JakpodajeFinancialTimes,PremierMateuszMorawieckinapoczątku2018r.przybyłdoBudapesztunapierwsządwustronnąwizytęodczasupowołanianastanowisko.JegospotkaniezViktoremOrbanempoka-załościsłezwiązkirząduzsojusznikamikonserwatywno-nacjonalistycznyminaWęgrzech.PanOrban,którymówił,że2018,będzie“rokiemwielkichbitew”przeciwkowielokulturowymwartościomEuropyZachodniejpowiedział:“Niechcemyżyćwimperium,aleraczejwsojuszuwolnychnarodów”,nazy-wającpolitykęmigracyjnąUniiEuropejskiej“spektakularnąporażką”imówiąc,żeEuropamożebyćsilnatylkopoprzez“zachowanieswojejchrześcijańskiejkultury”.
JakpodajeFinancialTimes,PolskabyłakiedyśpostrzeganajakonajbardziejobiecującykrajUniiEuropejskiejwEuropieŚrodkowejiWschodniej,krajcieszącysiętransformacyjnymwzrostemgospodarczym.Alekonserwatyw-no-nacjonalistycznyrządtegokraju,kierowanyprzezPrawoiSprawiedliwość,od2016r.niepokoisojusznikówUE,zmieniającsystemsądowniczyimediapublicznewkraju(FinancialTimes,Eastvwest:HungaryandPolandfighttogetherinEUclash).
Jakiwpływmataizolacjanaprzedsiębiorczość?Handeljużstałsiębardziejskomplikowanyzewzględunaizolację,apotrzebaporadzeniasobiezróż-norodnościąbędzienarastała.Wzwiązkuztymumiejętnościmiękkie,którezostaływymienionewpowyższychbadaniach,odegrająjeszczewiększąrolę.
Następnieopracowaliśmypodstawoweibardziejzaawansowaneumieję-tnościnauczaniaiprzedstawiliśmydlaczegoczasjestważnymczynnikiemwrozwijaniuumiejętności.Wyjaśniamy,żetylkodziękiwspólnemuwysiłkowiizaangażowaniuosóbmożemyosiągnąćoptymalnąnaukęiprzynieśćkorzyścijednostkom,firmomispołeczeństwu
Strona 43
PODSUMOWANIE
Podsumowującwnioskizdoradczejczęściraportumożemypotwierdzić,dlaczegowarsztatyFEPsąodpowiedniąinicjatywą,któraprzyczyniasiędolikwidacjilukipomiędzyedukacjąszkolną,akarierą.
Rozpoczęliśmyodprzedstawieniaistniejącychwyzwaństojącychprzeddziałemzarządzaniazasobamiludzkimiiorazprzedinicjatywamiwświe-cieedukacji.Niektórewyzwaniastojąprzedprzedsiębiorstwamiinneprzedjednostkamioświaty.Zeznajomościątychaspektówjestłatwiejzrozumieć,dlaczegonowepodejściejestpotrzebne.
Niewszystkieluki,którewymieniliśmysąnowe.Dlategoteżwymaganezmia-nysąkoniecznewodpowiednichkategoriach.
Zaprezentowaliśmytakżeinformacjeowysokimiutrzymującymsięwskaźnikuupadłościstartupów.
Następnie,podsumowaliśmypodstawowe,jakibardziejzaawansowanemetodynauczania,iuargumentowaliśmy,dlaczegoodpowiedniwiekjestbardzoważnymczynnikiemwrozwijaniuumiejętności.Niemawątpliwości,żetylkodziękiwspólnemuwysiłkowiwszystkichinteresariuszymożemyosiągnąćoptymalnyprocesnauczaniaiabyskorzystałnatymmłodzież,firmyispołec-zeństwo.
Strona 44
Pokrycie luki pomiędzy światem nauki i biznesu poprzez warsztaty FEP
PrzedstawiliśmystatusipoziomświadomościwPolscenatematproblemulukipomiędzyświatemnaukiiświatembiznesu.Przedsta-wiliśmytakżewjakisposóbobecnaformaedukacjiwramachwiększegoprocesusocjalizacjiprowadzidoutrzymywaniasiębrakuumiejętnościprzedsiębiorczych.Wyjaśniliśmy,dlaczegoobecnyrozwójpatriotyzmuiizolacjiwwielukrajachodgrywaważnąrolę.
Rysunek 7: Warsztaty FEP
Następniewyjaśniliśmy,wjakisposóbwykorzystaliśmyistniejącąipop-ularnąformęwarsztatówzrynkuduńskiegojakoinspirację.Dostosow-aliśmyformęwarsztatówdopolskiegorynku,zewzględunakontekst.
WarsztatyFutureEntrepreneursofPoland(FEP)zostałystworzonewramachprogramuErasmus+,KA2,Wymianadobrychpraktyk,wewspółpracypolskiejfundacjiMyFuturezduńskąfirmąInstituteForAppliedKnowledge,któramawieloletniedoświadczeniewnauczaniuformalnyminieformalnymwKopenhadze,Danii.
Podczasczterodniowychwarsztatówpoświęconych“przedsiębiorczościiintraprzedsiębiorczości”,FEPzapewniadawkęprzydatnejwiedzyorazinteraktywne,praktycznedoświadczeniedlamłodzieżywwieku16-18lat.Uczestnicypodczaswarsztatówzdobywająumiejętności,którepomogąimodnieśćsukcespodczasprzyszłejkarieryiedukacji.Czterodniowyprogramobejmujepracęwgrupach,któraostatniegodniakończysięprezentacjąprzedjuryiWielkimFinałem,wktórymzwycięskadrużynaotrzymujenagrodę.Nagrodanawarsztatachmożebyćdostoso-
Strona 45
-wanadobranżyizasobówfinansowych.Ważnejestjednak,abypostrzeganawartośćnagrodybyłarównalubprzewyższaławysiłekuczestników.
ProgramFEPzostałdos-tosowanydogrupydoce-lowejiskupiasięprzedewszystkimnaumiejęt-nościachmiękkich,którezostałyzdefiniowanenapodstawiebadańjakoważnedlafirmispołe-czeństwa.Czastrwaniawarsztatówzostałdobra-nydogrupydocelowejioczekiwanychrezul-tatów.Warsztatyobe-jmują4intensywnednipracy:wczwartek,piątek(od17:00do21:00)oraz
sobotęiniedzielę(od9:00do18:00).Lokalizacjawarsztatówjestłatwodostępnadlawszystkichuczestników.
ProgramFEPjestbezpłatnydlauczestników,obejmujeśniadanieilunchoraznapojepodczaswarsztatów.Jedynymkosztemzestronyuczest-nikówjestpokryciekosztówdojazdunawarsztaty.
Szczegółowyplanwarsztatówmożnaznaleźćwzałącznikutegodokumentu.
Rysunek 8: Warsztaty FEP
Rysunek 9: Warsztaty FEP
Strona 46
WarsztatyFEPdająmożliwośćwprowadzeniadoprogramunauczania,metody“naukaprzezdziałanie”wtakimetapieżyciamłodzieży,kiedyrozwijanieumiejętnościmiękkichjestmożliwe.FEPzapewniaodpowiednibalanspomiędzypresjąanagrodąistymulujeodpowiedniprocesrekru-tacjitalentów.
Tenkontekstzapewniaoptymalneskupieniesięnaumiejętnościachmięk-kich.Wynikiankiety,którewypełniliuczestnicywarsztatów,sądobrymwskaźnikiempotwierdzającym.Pomimo,żestwierdzenie“podobałomisię”nieoznaczategosamegoco“nauczyłemsię”.
Zastosowane umiejętności miękkich
Niektórezumiejętnościmiękkich,któreprogramFEPpomagaudoskon-alićto:otwartość,umiejętnośćsłuchaniairefleksji,komunikacja,umiejęt-nośćpracypodpresją,odwagaorazopiekuńczość.
Umiejętnościmiękkiesąbardzotrudnedozdefiniowaniaiokreślen-ia.Umiejętnościmiękkiepomagająskuteczniezdobywaćumiejętnościtwarde,więcichpunktwyjściamusibyćwcześniejszyniżzazwyczajwpodobnych,istniejącychinicjatywach.
Rola wolontariuszy i przystępnych autorytetów
Dziękitemu,żeuczestnicyczująsiębardziejzachęcenidoroz-mowyzprezentującymlubmentorem,bezpoczucia“jestemjedynymszczęściarzem”,osiągająoniowieległębszeibardziejowocnekonwer-sacje,niżmoglibyosiągnąćgdybyśmypowiedzieli:“PrzedstawiamyWammistrzaświata,abyściegopodziwiali”.
Niektóre z umiejętności miękkich, które program FEP pomaga udo-skonalić to: otwartość, umiejętność słuchania i refleksji, komu-nikacja, umie-jętność pracy pod presją, odwaga oraz opiekuńczość.
Jakjużwyjaśniliśmy,przystępnośćjestniezbędnadlaefektywnejnauki.Pro-gramFEPłączydoświadczeniemłodychutalentowanychmentorówzosobamiktóresąwzorcamidonaśladowania,autoryte-temdlamłodzieży.Wolon-tariuszeiosobyprezentu-jącezostałytakdobrane,abyosiągnąćmaksymalnąwartośćdodanądlauczest-ników.
Rysunek 10: Warsztaty FEP
Strona 47
Takiepodejściewywarłodużąpresjęnaosobachktóreprezento-wały.Radzimywybraćtylkotych,którzymająodwagę,abyrozma-wiaćoodwadze,gdysamisąniedokońcapewnisiebie.Takichosóbjestniewiele,aleichwpływwprocesienauczaniajestfenomenalny,takjakopisywałytosamebadania.Niektórym,uwzględnieniesłynnejosobylubcelebrytówwmateriałachmarketingowychmożewydawaćsiękorzystne.Jednakbądźmyświadomi,żetakiepodejściemożezaszkodzićnauceumiejętnościmiękkichjeśliniejestprawidłowodozowane.
Wolontariuszetakżeodgrywająważnąrolęwprocesienauczania.ZbadańIlleriswiemy,żenietylkomotywacjauczniaodgrywaważnąrolę.Nauczy-cieltakżemusiwykazaćchęćnauczania.NawarsztatachFEP,usuwającaspektmotywacjifinansowejosóbzaangażowanychwprocesnauczania,możemywybraćosobyzsercemdlaedukacjizamiastosoby,któremająsercedowynagrodzeniafinansowego.
Organizującwarsztatyupewnijsię,żemniejdoświadczeninauczycieleiwolontariuszeotrzymająodpowiednieinstrukcje.Zmniejszytoryzykozłegopoinformowaniauczestnikówprzezwieluwolontariuszyimentorówpodczaspracynadrozwiązaniami.
Rysunek 11: Warsztaty FEP
Strona 48
Praktyczne aspekty programu FEP
Wtymrozdzialewyjaśnimykonkretnekorzyścipłynącezzarządzaniaprojektemiwsparciamarketingowego.
FundacjaMyFuturewrazzfirmąInstituteforAppliedKnowledgeopra-cowałaczterodniowyplanwarsztatówotematyce“Intra&Entrepreneur-ship”znaciskiemnaumiejętnościmiękkie.Przedstawionyponiżejplanmarketingowyilustrujegrupędocelowąorazstrategie,którezostaływdrożonepodczasprojektupilotażowego2018rokuwcelurekrutacjiuczestnikóworazzaangażowaniazaintereso-wanychstron(tj.menedżerowie,wolontariuszeitd).WarsztatyFEPniesątylkojednazwieluinicjatywnieformalnejedukacji;naszunikalnynacisknastworzeniewarsztatówzskupieniemsięnaumiejętnościachmiękkichdajenamprzewagęnadpodobnymirozwiązaniami.FEPdajefirmomiinnyminteresariuszommożliwośćzdobywaniaidzieleniasięumiejętnościamipoprzezpodejście“uczeniesięprzezdziałanie”.
Korzyści dla interesari-uszy Programpilotażowywarsz-tatówzostałzrealizowanydziękiwsparciufinansowymprogramuErasmus+,KA2.WprzyszłościwarsztatyFEPmusząobejmowaćpakietysponsorskiedlafirmiindywidualnychpartnerów.JesttoplanowanysposóbpodtrzymaniainicjatywyFEPpozakończeniufinansowa-niaUE.Niemamywątpli-wości,żezwrotzinwesty-cjidlaspołeczeństwajestznaczniewiększyniżzwiększościinnychinicjatywzwiązanychzkonwencjonal-nymnauczaniem.
Rysunek 12: Materiały marketingowe
Rysunek 13: Materiały marketingowe
Strona 49
Oczekujemy,żezwiększonaświadomośćnatemataspektówporuszonychwprogramieFEPbędzieprowadzićdopotencjalniewiększegozapotrze-bowanianaumiejętnościmiękkieiwiedzęzdobytąwprogramieFEPodfirm.Topowinnospowodowaćciągłekorzyścimiędzyinteresariuszami.
Limity i ograniczenia
Tak,jakwprzypadkukażdejinicjatywywprogramieFEPbędąlimityiograniczenia.Jesteśmywpełniświadomi,żeczterydniwarsztatównieprzyczyniąsiędorewolucji.Anidlaspołeczeństwa,anidlajednostki.Uważamy,żejesttobardzoważneabyodróżnićdorobekintelektualnyodfałszywychobietnictegocojedno-dwudnioweseminariummożezrobićdlafirmylubdlaindywidualnejosoby.Takieofertysądostępnenarynku,a90%znichjestnieefektywne.My,wpełnizgadzamysięzbadaniamiJarvisaiinnych.Uczeniesięprzezcałeżyciejestkluczem.
Dlategoteżważnejest,abykażdy,ktorozpocząłrozwójumiejętnościmiękkich,zrozumiałdługoterminowąperspektywę.Motto:“Rzymniezostałzbudowanywjedendzień.”jestprawdopodobnienajbardziejtrafnymmotemwtymkontekście.WarsztatyFEPtodobrypoczątek.Prawdopodobniejedenznajlepszych.
Oczywiścieistniejedużoograniczeń.Chcielibyśmywskazaćtutajmiędzyinnymiprocespozyskiwaniasponsorów(budżet),ponadto,ważnejest,abyodpowiedniozaplanowaćprocesrekrutacji.
AbywarsztatyFEPzakończyłysięsukcesem,uczestnicymusząodsamegopoczątkubyćrówniechętnidonauki.Oczywiście,możliwejestabyzmotywowaćtych,którzyniesązmotywowani,aletenaspektjestpozazakresemprogramuFEP.
Strona 50
Marketing
Cele marketingowe
1.Zdobycieconajmniej3umówpartnerskichnawarsztatyFEP2.Uzyskanieminimum3umówzinstytucjamiedukacyjnymi3.Zrekrutowanie30osóbwprzedzialewiekowym16-18zregionunawarsztatyFEP4.ŚwiadomićinteresariuszomnaczympolegająwarsztatyFEPzbudowaćrelacjepomiędzyfirmamiorazszkołami
Strategia komunikacji
Wrazzewdrożeniemwarsztatówważnebyłopołączenieróżnychczynnikówmarketingowychtakichjak:produkt,cena,wygodaorazpromocja.PoniżejzostałyprzedstawioneelementystrategiimarketingowejFEP.
Co oferujemy:Oferujemyrozwiązanieproblemujakimjestprzepaśćpomiędzyedukacjąszkolnąapracąfirmach.Dostarczamydodatkowemożliwościdoistniejącychjużofertnarynku.
Nasza propozycja wartości dla partycypantów: Zapewniamynoweiniezbędnedopełnienie,nieformalnejedukacji,chodzitutajposzerzenieumiejętnościmiękkichdlaintraprzedsiębiorcówiprzed-siębiorcówwPolsce.
Nasza Unikalna Cecha Oferty:Ofertaopartaolepszespostrzeżeniabazującanasprawdzonejskandy-nawskiejtradycjinauczania:1.Wysokistopieńuczeniasiępoprzezdziałanie2.PostawieniesięwrolinauczającegoOdnoszącasiędorozpoznanychizbadanychnieefektywnychmetodniedlazysku
PromocjaWoparciuoprzeanalizowanemożliwościnadanymrynku,poniżejnas-tępującekanałyreklamowe,którenależywykorzystać1.Lokalnegazety,publikująckomunikatprasowy2.Lokalneradia,10-minutowarozmowazorganizatorami3.Odpowiednieforainternetowe,publikująckomunikaty
Usłyszałem i zapomniałem Zobaczyłem i zapamiętałem Zrobiłem i zrozumiałem
Strona 51
Spotkania promocyjne1.Wizytyorganizatorów,wolontariuszywszkołach,firmach,organizacjach2.Uczestnictwowwydarzeniachbiznesowychihandlowych-nawiązy-waniekontaktówzpotencjalnymiuczestnikami,sponsoramiiinnymi.3.Bezpośredniekampaniemarketingowe–wizytywszkołach,kierowanebezpośredniodomłodzieży4.Biuletynoprogramie/dodawanienajświeższychinformacjiwistnieją-cychbazach5.Mediaspołecznościowe:Instagram,Facebook,Linked-in
Narzędzia marketingowe1.Dziesięćplakatówzróżnymimotywującymihasłami.Trzyrodzajeulotekzlogotypamipartnerów,zawierającedetalenatematwarsztatów,kiedyodbędziesięrekrutacja,dokładnedatyorazczastrwaniawarsztatów.2.Trzybiuletynowee-mailewysyłanedoposiadającejbazyorganizacjiipartycypantów3.Reklamamedialna:zdjęciaorazkomunikatyprasowe,wywiadyradioweorazlokalnereportażetelewizyjne4.PodstronanaMyFuturestworzonanawarsztaty5.Prezentacjedlamłodzieżyorazszkół6.Sponsoringmedialny-gazeta,radio,telewizja7.Marketingszeptany-ambasadorzy,wolontariusze,znajomi
ZasięgPodczaspilotażowegoprojektu„FEPSpring2018”marketingbezpośredniodegrałdużąrole.Biorącpoduwagęgrupydocelowe.Patrzącnawyniki63,3%uczestnikówdowiedziałosięoFEPpodczasprez-entacjiprzeprowadzonychwszkołach.65%instytucjinaukowych/szkółzgodziłosięnaprzeprowadzeniemarketingubezpośredniegopodczaszajęćwszkołach.Prezentacjezajmowałyokoło20minut,podczasktórychuczniowieoraznauczycielemoglidopytaćorganizatorów/wolontariuszyoszczegóływarsztatów.Oczywiścieniemogliśmystwierdzićktórenarządziemarketingowesprawdzisięprzynaszymprzedsięwzięciu.Wyciągnęliśmywnioskiżepowinniśmypostawićbardziejnakontaktosobisty(prezentacjew
Rysunek 14: Spotkanie promocyjne
Strona 52
szkołach)niżnarzędziamarketingowektórewmniejszymstopniusprawdziłysięunastakiejakdrukowanieulotek,komunikatyprasoweczyinternetowe.Analizującinformacjeodpozostałychinteresariuszy–ważnąroleodegrałyznajomości.10na13partnerówzdecydowałosięnawzięcieudziałuorazdowiedziałosięonaspoprzezsieciznajomości(networking).Pozostałe3zapomocąbezpośredniegokontaktutelefonicznegooraze-milowegoodorganizatorów.Kolejnastrategiąktóraokazałasięzadziałaćpodczaspilotażowegoprojektubyłmarketingszeptany.Wedługankietyprzeprowadzonejnamłodzieżywwieku16-18latwnioskujemyżemłodzieżtaliczysięzezdaniemrodzicóworaznauczycielijeżelichodzioaspektyedukacyjne.Aż13,5%respondentówdowiedziałosięoprogramieFEPwłaśnieodrodzicóworaznauczycieli.
Czas trwania marketingu i budżet
Całkowityczastrwaniamarketingto8miesięcy.Wdodatkowejsekcjimożnaznaleźćszczegółowyprogrammarketingowy.Budżetprzeznaczonynamarketingzostałprzeliczonynapolskąwalutę(zł).Funduszzostałoszacowanynapodstawiepotrzebstrategiimarketin-gowejprojektupilotażowego.
Rysunek 15: Materiały marketingowe
Strona 53
Poniższatabelaprzedstawiaszacunkowewydatkizwiązanezmarketingiem.Tabelaniezawierainnychwydatkówzwiązanychzimplementacjąwarsz-tatów,marketingupowarsztatach,jakrównieżwydatkówadministracyjnych,wszystkietewydatkisązależneodlokalizacjiorazczasuwydarzenia.
Strona 54
Rysunek 16: Budżet marketingu
Strona 55
Zarządzanie projektem i implementacja
Tasekcjaobejmujeplanprojektu.PlanjestgłównymipodstawowymnarzędziemdokierowaniarozwojemprogramuFEP.CzterodniowawizjawarsztatówFEPmogłazostaćzrealizowanatylkowtedygdyplanjestracjonalnyidostosowanydokontekstu.Celemsekcjijestprzedstaw-ieniewszelkichwskazówekizaplanowanierozwojuwarsztatów.Zaimple-mentowanieprojektuwymagazbalansowaniaaspiracjiorganizatorówopisanychwplanieidostosowaniesiędowarunków,któreulegnązmianiewcałymokresieobowiązywaniaplanu.Naturalnąrzecząjesttożeorganizatorzyrównieżbylistawianiprzedwyzwaniamipodczascałegoprojektuzczymwiązałosięrozwiązywanienapotkanychzdarzeńpodpresjączasu.Takjakzostałowspomnianewcześniejwhasłachnaplakatach,czykiedyprogrambyłprzedstawianyuczestnikom–naukapoprzezpracę.
Pracanadwarsztatamiiprzeprowadzenieichdałowieleokazjidonaukidlaorganizatorów.Jesttościślezwiązanezzałożeniamiorazwiarygod-nościąwarsztatów,amianowicieosobyktórepoczątkowoniedokońcazdawałysobiesprawęolucejakawystępujewkonwencjonalnymnauczaniu,mająmożliwośćzdobyćwiedzynatentemat.Osobyzarządzającepowinnyuważniemonitorować,czytakanaukamamiejsce,ajeżeliniemożepodjąćdziałanianaprawcze.
Wtejsekcji,poruszanesątakiezagadnieniajakszczegółowezasadyprogramuorazbadaniarynkujakiesązalecanedorealizacjiwizjiicelówtegoplanu.Celemogólnegoplanuwdrożeniajestzebranieidostarczeniewszystkichdostępnychnarzędziwdrożeniowychorazopisaniejakzostałyonezastosowaneprzyimplementacjiplanu.
Planzarządzaniamadwagłównecele,któresąwspieraneprzezsiedemmniejszychorazszeregdziałań,któremajązazadanieosiągnięcietychgłównychcelów.Zawierarównieżwspierającepolitykiiprocedury,któreumożliwiająefektywnyispójnyrozwójwarsztatówFEP.
Strona 56
EtapyplanuwdrożeniowegoIstniejądwagłównecele:1.ZapewnieniewskazóweknaprzyszłewarsztatyFEPabyodbywałysięonespójnyijakościowysposób,
2.Zoptymalizowaniekosztówpoprzezefektywnąanalizępodejmowanychdecyzjiprzyzarządzaniukonkretnymikwestiami.
Wplanieprojektuistniejąetapy:1:Zrozumienieróżnicmiędzyedukacjąwszkołachapotrzebamirynkupracywdanejbranży/dziedzinie2:Tworzeniewytycznychdoplanowaniatj.ośczasu,zasobyorazzrozumie-niejakiudziałwszystkichinteresariuszywzarządzaniewarsztatamiFEP.3:Stworzeniewskazówekdotyczącychrekrutacjitalentów4:Stworzenieplanurealizacjiwarsztatów5:Opracowanieewaluacjiprogramu,którepomogąustalićczywarsztatyzakończyłysięsukcesem6:Opracowaniewytycznychdotyczącychocenyiraportowaniaskutecznościplanuzarządzaniapoprzezprzeglądraportóworazmonitorowanie.
Poniżejznajdujesiękilkadziałańpodjętychwramachkażdejstrategii,któreopisująwjakisposóbzostanąoneosiągnięte:Intencja
Figure nr 7: Przykład Listy Zadań
Strona 57
CelemplanuwdrożeniowegowarsztatówFEPjestukierunkowaniedziałańpriorytetowychdlafazypoczątkowej-implementacjeplanuzarządzania.Harmonogramwdrożeniapodajepowiązaniamiędzyplanemstrategiizarządzaniaawynikamiiakcjamijakiemajamiejscenacodzień.TenPlanZarządzaniazostałopracowanynapodstawiepilotażowegoprojektu„WarsztatyFEP2018”,którezostaływdrożonejakocześćprogramuErasmus+KA2.
Czas trwania oraz zakres Planzarządzaniaprojektemto6miesięcy.Możnagopodzielićnatrzyfazy:Faza1:InicjowanieprojektuFaza2:WdrożenieIorazIIFaza3:Ocenawarsztatów
Elementy wdrożeniaWplaniewdrożeniowymwarsztatówFEPuwzględnionoszeregczynników,któremiaływpływnarozwójkluczowychdziałań:Działaniaprawne-takiejakpozwoleniaiaprobaty,tematwarsztatów(Przedsiębiorczośćogólnie,przedsiębiorczośćwdanejbranżyitp.),obecneibieżącedziałaniezarządzające,ocenaryzykaorazzłożoności,jakirównieżalokacjitakichzasobówjakpersonel,budżetczyczas.
Finansowanie:FinansowaniewarsztatówFEPjestniezbędnedorealizacjidziałań.Zasobymogąpochodzićzeźródeł:1.Zewnętrznych–takichjakotwartegranty,2.Współfinansowanierzeczowe–sponsorzy,którzyniesąbezpośredniozaangażowaniwprojekt,3.Współfinansowanie–zapytanipartnerzy
Strona 58
Wnioski
KończącsprawozdaniemożemydojśćdownioskudlaczegowarsztatyFEPsądobrąinicjatywą,którawypełnialukęmiędzynaukąwszkoleakarierą.Rozpoczęliśmyodzaprezentowaniaistniejącychwyzwańjakimadz-iałZarządzaniaZasobamiLudzkimi(HR)orazinicjatywedukacyjnychktóremająnaceluichrozwiązanie.Niektóreztychwyzwańmogąbyćrozwiązanetylkopostroniefirmzatrudniającychaniektórepostronieosób/instytucjinauczających.Dziękitejinicjatywiemożnazrozumiećdlaczegonowepodejście,któremyproponujemyjestkorzystne.Oczywiście,niewszystkielukiktórezostałyporuszonesąnowopowstałe.Sątoproblemyzktórymizmagająsięfirmyjużodjakiegośczasuzczegownioskujemy,żewniektórychmomentachbrakujęodpowiedniej,istotnejwiedzy.Prezentujemyrównieżjakwielejestniepowodzeńwnowopowstałychstartupach–cotezmożebyćskutkiemlukijakajestpomiędzynauka,aprowadzeniemfirmy.
Następnieopracowaliśmypodstawoweorazbardziejzaawansowanetechnikinauczaniaorazporuszyliśmytematdlaczegoczasjesttakważnymczynnikiemwrozwijaniuumiejętności.Pokazaliśmyrównieżjakważnajestpracawgrupach,żedziękiwspólnemuzaangażowaniumożemyosiągnąćwięcej.Nietylkoprzynosząckorzyścifirmomdlaktórychrobimydanyprojektalerównieżdosamychsiebie–uczącsięodinnych.PrzedstawiliśmystatusipoziomświadomościwPolsce,natematproblemujakiporuszamy.Zademonstrowaliśmyjakteraźniejszaformaedukacjiwramachwiększegoprocesusocjalizacjiukazujebrakumiejętnościwzakresieprzedsiębiorczości.Wyjaśniliśmyrównieżdlaczegorozwójpatri-otyzmuodgrywaważnąrolę.
Nawiązującdopowyższych,wyjaśniliśmywjakisposóbwykorzystujemyistniejącąipopularnąinicjatywęprzedsiębiorczościzDanioraztożezainspirowaliśmysięnią. Nakoniecprzedstawiliśmykontekstorazjakzostałoprzeprowadzonecałeprzedsięwzięcie.Wierzymy,żetematlukipomiędzyedukacjąapracązos-tałwyczerpany.Jakrównieżwjakisposóbzarządzaćwiedzączyumiejętnościami,któresąnamprzekazywanewszkoleczyrównieżwżyciucodziennymiwykorzystaćtekompetencjepodczasrozmówopracęczywtrakciepracy. Mamynadzieję,żekażdyktodołączydotegojakżeważnegoprzedsięwzięciaprzyczynisiędowzrostuPrzyszłychPrzedsiębiorcówwPolsce(FEP).
Strona 59
DODATKI Załącznik 1. Harmonogram Przyszłych Przedsiębiorców w Danii.
Załącznik 2. Analiza SWOT
1http://www.universitas21.com/article/projects/details/152/u21-rankings-of-national-higher-education-systems
MOCNE STRONY
-Program,któryumożliwianaw-iązaniekontaktówzrówieśnikamizróżnychśrodowisk
-Ustanowionemożliwościłącze-nia/nawiązywaniakontaktumiędzystudentamiorazfirmami
-Uzyskanobazędanychczłonków Aluminium
SŁABE STRONY
-Nieskutecznemetodynauczania,któreznaczącopoprawiłybyumiejęt-nościwzakresieprzedsiębiorczości-Brakceluwwynikuprogramu-Utrzymywaniekontroliprzezdoświad-czonychpartnerów(nadużyciafaktówwprezentacjach)-Brakśrodków-Brakwiedzyiprzedsiębiorczejek-spertyzyorganizatorów(studentdlastudentów)-Nieefektywnypodziałrólipoziomodpowiedzialności-Wysokarotacjawolontariuszy
MOŻLIWOŚCI
-uzyskanefundusze-potencjałrynkowy-Wysokaliczbawykwalifikowanychstudentów/uczniów(Daniazostałauznanaza4najlepszysystemszkolnictwawyższegonaświeciew2017roku)
ZAGROŻENIA
-Rosnącakonkurencjaibarierywejś-cianarynekwbranży-„Pokoleniepłatkówśniegu”-Różnicawpoziomachwiedzyspec-jalistycznejpomiędzyuczestnikami,spowalniaprocesuczeniasię-Marketingwprowadzającywbłąd
Strona 60
Załącznik 3: Materiały marketingowe
Strona 61
Załącznik 4: Ocena wyniku
Strona 62
Załącznik 5: Kim jesteśmy
My FutureMyFuturetoorganizacjanon-profitzałożonaw2016roku,którakon-centrujesięnapomaganiumłodymludziomwpodejmowaniudecyzjidotyczącychichprzyszłości.MyFuturepostrzegaświatzmyślą,żejestowielewięcejmożliwościdlamłodzieżyniżkiedykolwiekwcześniej.MającmnóstwomożliwościwMyFuturechcemyabymłodzieżodkryłairozwijałaswójpotencjał,jakirównieżposzerzałaswojesiecikontak-tówizdobywałanowedoświadczenie.MyFutureinspirujemłodzieżabyzobaczylijakiemożliwościczekająnakażdegomłodegoczłowieka.Or-ganizacjaMyFutureprowadziwydarzeniazapomocąktórychmłodzieżmożedotrzećdomentorów,którzyinspirująorazpomagająprzypodjęciuprzyszłychdecyzjizwiązanychzkarierą.
Więcejnahttp://www.my-future.info
Institute for Applied Knowledge -IFAK
InstituteforAppliedKnowledge-IFAK(InstytutWiedzyStosowanej)Jestprywatnymdostawcąwiedzybiznesowejdlafirmiosóbprywatnych.ZespółIFAKtodoświadczeninauczyciele(niekonsultanci),posiadającyspecjalistycznąwiedzę-stądnazwa.IFAKprzekazujefirmąorazosobąprywatnymwiedzęzesprawdzonychiaktualnychźródeł.Instytutudowad-nia,żewiedzastosowanajestjednymznajlepszychsposobówwyróżnie-niasięwbiznesiejakrównieżiwżyciu.Działamywoparciuobadaniaifakty,nietylkokoncepcje,któreczasemdziałają,aczasemniestetynie.
Więcejnawww.ifak.info
Przedsiębiorstwa wspierające warsztaty FEP - pilotażowego projektu
Miejsce:PodRóżamihttps://www.pod-rozami.com.pl/concact
Zadaniedowykonania:Decathlonhttps://www.decathlon.pl/o-nas.html
Strona 63
Załącznik 6 : plan projektu pilotażowego warsztatów
Strona 64
Inne przedsiebiorstwa:
Załącznik 7 : Artykuły i zródła
M.Peteraf:CornerstonesofCompetitiveAdvantage
Dierickx&Kool:AssetStockAccumulation
JanaHackathorn,ErinD.Solomon,KateL.Blankmeyer,RachelE.Tenni-al,AmyM.Garczynski,LearningbyDoing
VanEynde,D.F.,&Spencer,R.W.:Lectureversusexperientiallearning.Theirdifferenteffectsonlong-termmemory.
Stewart-Wingfield,S.,&Black,G.S.:Activeversuspassivecoursede-signs:Theimpactonstudentoutcomes.
P.Jarvis:AdultEducationandLifelongLearning
Pfeffer&Sutton:TheKnowingDoingProblem
LeighThompson:StopSpending,StartManaging
K.Illeris:Læring
M.Boisot:KnowledgeAssests
RóżneArtykuły,podręcznikiifragmentyzWWWnatematuczeniasięizarządzaniazasobamiludzkimi.