PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK ... · Web viewTECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA 325511 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ TYP SZKOŁY: TECHNIKUM RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2012 Autorzy:

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA 325511

O STRUKTURZE MODUŁOWEJ

TYP SZKOŁY: TECHNIKUM

RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

Warszawa 2012



Autorzy: mgr inż. Joanna Górzyńska, mgr inż. Irena Kowalska, mgr inż. Marzena SokołowskaRecenzenci: mgr inż. Ewa Marciniak-Kulka, dr inż. Paweł ReligaLider grupy branżowej: mgr inż. Teresa JaszczykLider zadania „Opracowanie przykładowych zmodernizowanych programów nauczania dla zawodów”: mgr inż. Joanna KsieniewiczKoordynator merytoryczny projektu: mgr inż. Maria SuligaMenadżer projektów systemowych realizowanych przez KOWEZiU: mgr Agnieszka Pfeiffer

Redakcja i skład: zespół Addvalue Dorota Burzec

Publikacja powstała w ramach projektu systemowego „Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego” w ramach Działania 3.3. Poprawa jakości kształcenia, Poddziałanie 3.3.3. Modernizacja treści i metod kształcenia, Priorytet III, Program Operacyjny KAPITAŁ LUDZKI. Projekt realizowany przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie.

© Copyright by Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i UstawicznejWarszawa 2012

Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej02-637 Warszawaul. Spartańska 1Bwww.koweziu.edu.pl

Program nauczania dla zawodu technik ochrony środowiska 325511 o strukturze modułowej

2



SPIS TREŚCI1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO...........................................................................................................................................................52. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO.....................................................................................................................................................63. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA...........................................................................................................................................74. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA...............................................................................................75. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Z INNYMI ZAWODAMI..........................................................................................................86. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA........................................................................................................97. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM........................................................................................................................................................................98. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO.....99. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA................................................................................................................................1110. PROGRAM NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW.............................................................................................................................................15

325511.M1. Monitorowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby...................................................................................................................16325511.M2. Posługiwanie się językiem obcym w ochronie środowiska...............................................................................................................................38325511.M3. Planowanie i wykonywanie działań na rzecz ochrony środowiska....................................................................................................................46Praktyka zawodowa.............................................................................................................................................................................................................. 79

ZAŁĄCZNIKI.................................................................................................................................................................................................................................. 84Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH.....................................................................................................................................................................84Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA...............................................................................91Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA.......................................................................107


3




4



1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGOProgram nauczania dla zawodu TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r.

o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r, Nr 205, poz. 1206), rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 7), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012 r., poz. 184), rozporządzenie z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 204), rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2012 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626), rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz

dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. 2012 r., poz. 752), rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania

sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.), rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach

i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487), rozporządzenie MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69

z późn. zm.),akty prawne z zakresu ochrony środowiska: Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 z 2001r.), ustawa o odpadach (Dz. U. Nr 62 z 2001r.), ustawa o odpadach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63 z 2001r.), ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63 z 2001r.), ustawa o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92 z 2002r.), Prawo wodne (Dz. U. Nr 223 z 2001r.), Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 228 z 2005r.),

ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 z 2003r.).


5



2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGOCelem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy.

Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników.

W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.

W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki.

Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie powyższych celów ogólnych kształcenia zawodowego.


6



3. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKATechnik ochrony środowiska powinien być przygotowany do wypełnienia następujących zadań zawodowych: badania stanu środowiska; monitorowania poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby; sporządzania bilansów zanieczyszczeń odprowadzanych do atmosfery, wód oraz gleby; planowania i prowadzenia racjonalnej gospodarki odpadami; planowania i realizacji działań na rzecz ochrony środowiska. Technik ochrony środowiska w szczególności: określa aktualny stan zanieczyszczeń środowiska na skutek działalności człowieka; przeprowadza proste badania technologiczne w zakresie ochrony środowiska, oznacza parametry zanieczyszczenia wody, powietrza, poziomu hałasu i stopnia zanieczyszczenia gleby; określa zgodności z normami oczyszczania ścieków, powietrza i odpadów; wykonuje pomiary poziomu hałasu i drgań mechanicznych; bada i kontroluje emisję i imisję zanieczyszczeń; sporządza bilanse wodno-ściekowe, zanieczyszczeń odprowadzanych z gazami odlotowym ido atmosfery oraz zanieczyszczeń odprowadzanych z odpadami; posługuje się aparaturą pomiarową oraz urządzeniami stosowanymi w ochronie środowiska; posługuje się dokumentacją techniczną; przygotowuje mapy oraz schematy technologiczne; współpracuje w przygotowaniu planów zagospodarowania przestrzennego terenu uwzględniając zasoby przyrody; posługuje się aktami prawnymi dotyczącymi ochrony środowiska; stosuje procedury oceny oddziaływania inwestycji szkodliwych dla zdrowia człowieka i środowiska przyrodniczego; podejmuje działania w sytuacji wystąpienia zagrożeń ekologicznych; współpracuje z organizacjami zajmującymi się ochroną środowiska; przygotowuje propozycje zarządzania środowiskiem na szczeblu lokalnym; prowadzi kampanię na rzecz poprawy stanu środowiska, w szczególności w zakresie edukacji ekologicznej i segregacji odpadów komunalnych.

4. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKATechnik ochrony środowiska to kierunek przyszłościowy w dobie polityki ekologicznej w Polsce i Unii Europejskiej. W związku z pozyskiwaniem środków z UE na uzdatnianie i dostarczanie wody, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków, rozwiązania systemów cieplnych w oparciu o niekonwencjonalne źródła energii oraz gospodarkę odpadami, na rynku pracy poszukiwani są specjaliści tej branży. Absolwenci szkoły mogą kontynuować naukę na uczelniach wyższych lub znaleźć zatrudnienie w placówkach zajmujących się ochroną środowiska (działy ochrony środowiska w urzędach miejskich i powiatowych, w zakładach pracy, oczyszczalniach ścieków i zakładach utylizacji odpadów).Zawód szczególnie promowany przez kraje Unii Europejskie.Zawody związane z branżą przyrodniczą i ochroną środowiska należą do rozwijających się z każdym rokiem. To może zaskakiwać, ponieważ do tej pory absolwenci tych kierunków mieli niewielkie szanse na pracę zgodną z wykształceniem. Słabe perspektywy, niewielkie zarobki, niewiele miejsc pracy zniechęcało do poszukiwania pracy w tej branży. Polityka Unii Europejskiej jest nastawiona na zwiększenie działań związanych z ochroną środowiska naturalnego, niewykluczone więc, że w przyszłości dużo łatwiej będzie dostać pracę nie tylko w Polsce, ale również za granicą. Gwarancją jest fakt, że stale rozwija się infrastruktura związana z ochroną środowiska. Zakłady przemysłowe inwestują w filtry i ekologiczne produkty, budowane są oczyszczalnie ścieków, rośnie zapotrzebowanie na ekspertów od spraw wodociągów i kanalizacji, klimatyzacji, oczyszczania powietrza. Pracę dostaną też specjaliści od odkażania. Warto wspomnieć o szeroko zakrojonym poszukiwaniu źródeł alternatywnej energii. Ekologiczne bio-


7



paliwa, energia wiatrowa, słoneczna i wodna, opał pozyskiwany z wierzby – to stale rozwijające się kierunki przemysłu, wychodzące naprzeciw wymaganiom i polityce Unii Europejskiej.Poszukując pracy w zawodach technicznych, należy wziąć pod uwagę to, że dla pracodawców liczy się przede wszystkim wiedza specjalistyczna, która zresztą jest sprawdzana w czasie rozmowy z fachowcami czy też poprzez specjalne zadania. Pracodawcy przyjmujący absolwentów na kandydatów do pracy zwracają szczególną uwagę nie tylko na wykształcenie zawodowe, solidną wiedzę kandydata, znajomość języków obcych, lecz również znajomość konkretnych programów komputerowych (np. znajomość zaawansowanego oprogramowania CAD), odbyte praktyki, dodatkowe umiejętności i zainteresowania.

5. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Z INNYMI ZAWODAMIPodział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. W zawodzie technik ochrony środowiska nie występuje podbudowa w zawodzie w zasadniczej szkole zawodowej. Zawód ten, jak i podział jego kwalifikacji, stanowi odrębny element w grupie zawodów z obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska; choć tak naprawdę ma wiele zawodów pokrewnych, np.: technik inżynierii środowiska i melioracji. Zarówno technik ochrony środowiska, jak i technik inżynierii środowiska i melioracji, mają grupę wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego; są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem PKZ(R.g).

Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy

wspólne

R.7. Ocena stanu środowiska 325511 Technik ochrony środowiska OMZPKZ(R.g)

R.8. Planowanie i realizacja zadań związanych z ochroną środowiska 325511 Technik ochrony środowiska OMZ

PKZ(R.g)

R.23. Organizacja i prowadzenie robót związanych z budową obiektów inżynierii środowiska 311208 Technik inżynierii środowiska

i melioracji

OMZPKZ(R.g)PKZ(R.m)

R.24. Organizacja i prowadzenie robót melioracyjnych 311208 Technik inżynierii środowiska i melioracji

OMZPKZ(R.g)PKZ(R.m)


8



6. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik ochrony środowiska powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) badanie stanu środowiska;2) monitorowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby;3) sporządzanie bilansów zanieczyszczeń odprowadzanych do atmosfery, wód oraz gleby;4) planowanie i prowadzenie racjonalnej gospodarki odpadami;5) planowanie i realizacja działań na rzecz ochrony środowiska.

Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik ochrony środowiska:

efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochrona środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie PKZ(R.g), efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie R.7. Ocena stanu środowiska, efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie R.8. Planowanie i realizacja zadań związanych z ochroną środowiska.

7. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUMW programie nauczania dla zawodu technik ochrony środowiska uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: chemię i matematykę, których nauka odbywać się będzie na poziomie rozszerzonym.

8. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Program nauczania dla zawodu technik ochrony środowiska uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:


9



1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa;

2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na

obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej.

W programie nauczania dla zawodu technika ochrony środowiska uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów, jak: chemia, matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa.

Matematyka jest najważniejszym przedmiotem kształtującym umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik ochrony środowiska. Uzyskanie większości efektów określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik ochrony środowiska jest bezpośrednio związane z treściami zawartymi w zakresie rozszerzonym matematyki. Są to np. następujące zagadnienia: obliczanie błędów pomiarowych, wykonywanie przeliczeń procentowych, określanie funkcję, geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej, zagadnienia z trygonometrii. Rozszerzenie z matematyki ułatwi realizację zagadnień związanych z obliczaniem, przeliczaniem i naliczaniem danych matematycznych wykorzystywanych w pracy technika ochrony środowiska.

Zastosowanie rozszerzeń z chemii będzie polegało na dostarczeniu uczniowi podbudowy do zajęć laboratoryjnych, tak ważnych w zawodzie technika ochrony środowiska; pozwoli na przybliżenie uczniom zagadnień związanych z procesami i reakcjami zachodzącymi w środowisku oraz powiązań tych procesów z elementami środowiska, mającymi później wpływ na wszystkie organizmy żywe. Uczniowie realizując rozszerzenie z chemii, będą bardziej rozumieli zagadnienia dotyczące roztworów, różnic we właściwościach roztworów właściwych, koloidów i zawiesin, właściwie zaplanują doświadczenia pozwalające otrzymać roztwory o odpowiednim stężeniu procentowym i molowym; będą właściwie klasyfikowali związki chemiczne, doskonale znając ich wpływ na środowisko przyrodnicze.

Realizacja wybranych przedmiotów w zakresie rozszerzonym będzie sprzyjać pogłębianiu wiedzy zawodowej oraz da potencjalnie większe szanse na kontynuację nauki w wyższych uczelniach na kierunkach zgodnych z wyuczonym zawodem.


10



9. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKAZgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe o strukturze modułowej wynosi 1470 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik ochrony środowiska minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: 500 godzin na kształcenie w ramach kwalifikacji R.7., 650 godzin na kształcenie w ramach kwalifikacji R.8., 200 godzin na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia.

Tabela. Plan nauczania dla zawodu technik ochrony środowiska o strukturze modułowej

Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjneKlasa Liczba godzin w okresie nauczania*

I II III IV tygodniowo łącznieI II I II I II I II

1. 325511.M1. Monitowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby 9 9 10 10 19 570

2. 325511.M2. Posługiwanie się językiem obcym w ochronie środowiska 1 1 1 1 2 60

3. 325511.M3. Planowanie i wykonywanie działań na rzecz ochrony środowiska 7 7 14 14 21 855

Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 9 9 18 18 15 15 15 0 49,5 1485

PRAKTYKI ZAWODOWE 4 tyg. 160

* do celów obliczeniowych przyjęto 30 tygodni w ciągu jednego roku szkolnego**zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy

Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (R.7.) odbywa się pod koniec klasy drugiej.


11



Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (R.8.) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej.


12



Tabela. Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu technik ochrony środowiskaNazwa obowiązkowych zajęć

edukacyjnych Nazwa jednostki modułowej Liczba godzin przeznaczona na jednostkę

325511.M1. Monitowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby (570 godzin)

325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiska 270325511.M1.J2.Opracowanie oceny zanieczyszczenia środowiska 300

325511.M2. Posługiwanie się językiem obcym w ochronie środowiska (60 godzin)

325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiska 30

325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiska 30

325511.M3. Planowanie i wykonywanie działań na rzecz ochrony środowiska (855 godzin)

325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wód. 280325511.M3.J2. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego. 240

325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony gleb. 280325511.M3.J4. Podejmowanie działalności gospodarczej w ochronie środowiska. 55

Praktyki zawodowe (160 godzin) Badanie stanu środowiskaOrganizacja pracy w ochronie środowiska 160


13



MAPA DYDAKTYCZNA PROGRAMU NAUCZANIA


14

325511.M1. Monitorowanie

poziomu zanieczyszczeń

powietrza, wody i gleby

325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu

środowiska

325511.M1.J2.Opracowanie oceny

stanu zanieczyszczenia

środowiska

325511.M2.Posługiwanie się

językiem obcym w ochronie środowiska

325511.M2.J1.

Posługiwanie się językiem obcym

podczas monitoringu środowiska

325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym

podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiska

325511.M3. Planowanie

i realizacja działań na rzecz ochrony

środowiska

325511.M3.J1. Planowanie

i wykonywanie zadań dotyczących ochrony

wód



powietrza atmosferycznego



gleb

325511.M3.J4. Podejmowanie

działalności gospodarczej

w ochronie środowiska



10. PROGRAM NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓWW programie nauczania dla zawodu technik ochrony środowiska zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko.


15



325511.M1. Monitorowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiska325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska

325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaUszczegółowione efekty kształcenia

Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:Poziom wymagań

programowychKategoria

taksonomiczna Materiał nauczania

PKZ(R.g)(1)1 dokonać interpretacji pojęć: środowisko, zasoby przyrody, stan środowiska przyrodniczego, biocenoza, biotop, ekosystem, populacja, nisza ekologiczna, biom, biosfera, krajobraz, ekologia, czynniki środowiska;

P B Pojęcia i zakres badań ekologii. Działy ekologii. Środowisko przyrodnicze i jego elementy. Czynniki mające wpływ na środowisko przyrodnicze. Ekosystemy i ich funkcjonowanie. Formy ochrony przyrody. Człowiek a zasoby przyrody. Środowisko a oddziaływania człowieka. Gospodarka zasobami przyrody. Zmiany w środowisku wywołane działalnością

człowieka. Zasady prowadzenia badań powietrza, wód, gleby. Ochrona środowiska przyrodniczego. Organizacja i zasady prowadzenia monitoringu. Podstawy prawne monitoringu w Polsce. Zadania monitoringu. Charakterystyka bloków monitoringu. Sieci pomiarowe w ramach monitoringu. Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Podstawy analizy miareczkowej. Podstawy analizy wagowej. Podstawy analizy kolorymetrycznej. Podstawy potencjometrii. Zasady pomiaru natężenia dźwięku. Zasady pomiaru wybranych parametrów.

PKZ(R.g)(1)2 rozróżnić zasoby przyrody; P B

PKZ(R.g)(1)3 scharakteryzować podstawowe formy ochrony przyrody; P C

PKZ(R.g)(1)4 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie;

PP C

PKZ(R.g)(1)5 rozróżnić niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;

P B

PKZ(R.g)(1)6 zaplanować działania związane z ochroną zasobów przyrody; PP D

PKZ(R.g)(1)7 dokonać analizy czynników środowiska mających wpływ na organizmy żywe;

PP C

PKZ(R.g)(2)1 rozróżnić elementy środowiska przyrodniczego; P B

PKZ(R.g)(2)2 określić zależności zachodzące pomiędzy poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego;

P C

PKZ(R.g)(2)3 przeprowadzić podstawowe badania elementów środowiska przyrodniczego;

P B

PKZ(R.g)(2)4 przedstawić wpływ różnych elementów środowiska przyrodniczego na warunki środowiska w danym regionie;

PP D

PKZ(R.g)(5)1 sklasyfikować rodzaje gleb występujące w Polsce; P B

PKZ(R.g)(5)2 określić cechy jakościowe gleb; P C

PKZ(R.g)(5)3 rozróżnić znaczenie gleb w przyrodzie i gospodarce człowieka; P C


16



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiska Zasady i sposoby poboru i utrwalania próbek cieczy,

gazów, materiałów sypkich. Zasady korzystania z aparatury kontrolno-pomiarowej

i przeprowadzania pomiarów. Mineralizacja próby ścieków. Analiza fizycznych wskaźników wody i ścieków. Analiza chemicznych wskaźników wody i ścieków. Analiza zanieczyszczeń gazowych i pyłowych. Analiza właściwości gleby. Samooczyszczanie zbiorników wodnych i deficyt

tlenowy. Badanie procesu powstawania i skutków kwaśnych

deszczy. Badanie skutków procesu eutrofizacji wód. Opracowanie wyników badań, błędy pomiaru. Ocena i klasyfikacja wód powierzchniowych

i podziemnych. Warunki odprowadzania ścieków do kanalizacji oraz

do wód lub do ziemi. Klasyfikacja gleb. Raporty o stanie środowiska w Polsce.

PKZ(R.g)(5)4 określić formy i czynniki degradacji gleb; PP C

PKZ(R.g)(5)5 dobrać sposoby ochrony gleb; PP D

PKZ(R.g)(6)1 sklasyfikować źródła i rodzaje zagrożeń powietrza atmosferycznego, wód oraz gleb;

P B

PKZ(R.g)(7)1 uzasadnić w logiczny sposób wpływ człowieka na środowisko; P B

PKZ(R.g) (7)2 określić wpływ działalności człowieka na zmiany komponentów środowiska;

PP D

PKZ(R.g)(7)3 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko;

PP C

PKZ(R.g)(8)1 odczytać dane zawarte na mapie pogody; P C

PKZ(R.g)(8)2 skorzystać z danych meteorologicznych i hydrologicznych przy wykonywaniu zadań zawodowych;

P C

PKZ(R.g)(8)3 opisać wpływ czynników meteorologicznych i hydrologicznych na jakość komponentów środowiska;

PP D

PKZ(R.g)(10)1 posłużyć się przepisami prawa dotyczącymi badania stanu środowiska;

P B

PKZ(R.g)(10)2 odczytać właściwie potrzebne metody pomiaru, sposoby prowadzenia badania stanu środowiska;

P B

PKZ(R.g)(10)3 odszukać dyrektywy unijne, które zajmują się ochroną powietrza, ochroną przed hałasem i drganiami, wymienić zakres ich stosowania;

PP D

PKZ(R.g)(11)1 zastosować programy komputerowe do wykonywania rysunków technicznych i szkiców pomocniczych;

P C

PKZ(R.g)(11)2 posłużyć się programami komputerowymi w celu tworzenia dokumentacji podczas badania stanu środowiska;

P C

PKZ(R.g)(11)3 wykonać prezentację multimedialne, prezentacje graficzne i tabelaryczne obrazujące badania stanu środowiska;

P C

PKZ(R.g)(11)4 zastosować programy komputerowe wspomagające obliczenia przy wykonywaniu zadań zawodowych technika ochrony środowiska;

PP D

R.7.1(1)1 zaplanować prace związane z oceną stanu środowiska w strefie PP C


17



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaoddziaływania obiektu przemysłowego;R.7.1(1)2 wymienić kolejność prac związanych z oceną stanu środowiska; P B

R.7.1(1)3 wymienić, jakie rodzaje pomiarów należy zaplanować oceniając stan jakości powietrza;

PP B

R.7.1(1)4 zaplanować kolejność wykonywania analiz fizyko-chemicznych do oceny wód powierzchniowych;

P C

R.7.1(1)5 określić zasady poboru prób wód, powietrza i gleby; PP C

R.7.1(2)1 zaproponować lokalizację punktów pomiarowych przy określaniu wpływu ścieków na wody płynące;

PP C

R.7.1(2)2 wymienić zasady lokalizacji punktów pomiarowych przy pomiarze parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;

P B

R.7.1(2)3 omówić sposoby i miejsca poboru prób powietrza w celu określenia jego jakości;

P B

R.7.1(2)4 podać podział sieci pomiarowych w zależności od celów, którym ma służyć;

P A

R.7.1(2)5 wyjaśnić, do czego wykorzystuje się otwory hydrogeologiczne; P B

R.7.1(3)1 wyliczyć gałęzie analizy miareczkowej i omówić je (jodometria, argentometria, manganometria, alkacymetria, kompleksometria); P B

R.7.1(3)2 omówić podstawy analizy kolorymetrycznej, spektrofotometrycznej, wagowej, potencjometrii; P B

R.7.1(3)3 omówić podstawy teoretyczne pomiarów natężenia dźwięku, pomiaru temperatury, gęstości i lepkości; P B

R.7.1(3)4 dobrać metodę analizy i aparaturę pomiarową do badań w zależności od badanego komponentu środowiska; P C

R.7.1(4)1 przedstawić zasady poboru próbek cieczy, gazów, materiałów sypkich; P BR.7.1(4)2 omówić procedurę poboru próbek (pobór, oznakowanie, utrwalenie, transport); P B

R.7.1(4)3 wyjaśnić pojęcie próbka złożona, próbka ogólna średnia, próbka proporcjonalna;

P A


18



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaR.7.1(4)4 scharakteryzować metody poboru próbek powietrza (gazowych i pyłu), próbek wody powierzchniowej (płynącej, stojącej) i podziemnej, próbek gleby;

PP C

R.7.1(4)5 przygotować próbkę reprezentatywną i przeprowadzić ją do roztworu; P C

R.7.1(5)1 skalibrować aparaturę pomiarową i przeprowadzić pomiar (pH-metr, spektrofotometr, sonda tlenowa, sonometr, wagi analityczne); P C

R.7.1(5)2 wykreślić krzywe wzorcowe przy oznaczeniach spektrofotometrycznych; P C

R.7.1(5)3 przestrzegać zasad prawidłowego korzystania z aparatury i urządzeń pomiarowych (np. łaźnia wodna, suszarka, piec sylitowy, piknometr, wiskozymetr, barograf);

P C

R.7.1(6)1 wykonać oznaczenia fizycznych wskaźników wody i ścieków (barwa, mętność, zawiesina łatwo opadająca, przewodnictwo właściwe); P C

R.7.1(6)2 wykonać oznaczenia wskaźników chemicznych wody i ścieków (pH, tlen rozpuszczony, utlenialność, BZT5, twardości, kwasowość i zasadowość, żelazo, mangan i chlorki, związki azotu, fosforany, detergenty);

P C

R.7.1(6)3 wykonać proces mineralizacji próby ścieków; P CR.7.1(6)4 przeprowadzić pomiar poziomu natężenia dźwięku; P CR.7.1(6)5 oznaczyć stężenia zanieczyszczeń gazowych i zapylenia w powietrzu atmosferycznym (SO2, NOX ) w powietrzu atmosferycznym i na stanowisku pracy;

P C

R.7.1(6)6 przeprowadzić oznaczenia właściwości gleby; P CR.7.1(7)1 wyznaczyć wielkość deficytu tlenowego rzeki, określić przebieg procesu samooczyszczania wód; PP C

R.7.1(7)2 oznaczyć poziom zakwaszenia gleby jako skutek kwaśnych deszczy; P CR.7.1(7)3 oznaczyć stężenie substancji biogennych w wodach odbiornika jako skutek procesu eutrofizacji wód; P C

R.7.1(7)4 oznaczyć stężenie SO2 i NOx w powietrzu jako przyczynę kwaśnych P C


19



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskadeszczy;R.7.1(8)1 wymienić metody opracowywania wyników badań; P AR.7.1(8)2 skontrolować i dostrzec błędy pomiaru; P CR.7.1(8)3 sprawdzić poprawność wyników pomiarów; PP CR.7.1(8)4 ocenić poprawność wykonanych badań; PP CR.7.1(9)1 ocenić przydatność badanej wody do spożycia przez ludzi na podstawie rozporządzenia; P B

R.7.1(9)2 sklasyfikować wody powierzchniowe i podziemne zgodnie z rozporządzeniem; P C

R.7.1(9)3 ocenić możliwość odprowadzenia badanych ścieków do kanalizacji i wód lub do ziemi zgodnie z rozporządzeniem; P C

R.7.1(9)4 ocenić poziom przekroczenia dopuszczalnego poziomu natężenia dźwięku na podstawie rozporządzenia; P D

R.7.1(9)5 sklasyfikować badaną glebę zgodnie ze standardem jakości gleb; P CR.7.1(9)6 ocenić stan czystości powietrza atmosferycznego i powietrza atmosferycznego na stanowisku pracy na podstawie odpowiedniego rozporządzenia;

P C

R.7.1(10)1 wyjaśnić pojęcie monitoringu środowiska; P AR.7.1(10)2 omówić organizację Państwowego Monitoringu Środowiska; P BR.7.1(10)3 wymienić kolejne działania związane z prowadzeniem monitoringu środowiska;

P B

R.7.1(10)4 wyjaśnić pojęcie „Bloku” w Państwowym monitoringu środowiska; P BR.7.1(10)5 podać zakres prowadzenia Państwowego Monitoringu Środowiska; PP C

R.7.1(10)6 wymienić prace prowadzone przez poszczególne Bloki Państwowego Monitoringu Środowiska;

P B

R.7.1(10)7 określić do czego wykorzystywane są informacje wytworzone w ramach monitoringu środowiska;

P C

R.7.1(11)1 wyjaśnić zależność między monitoringiem środowiska i monitoringiem przyrody;

P B

R.7.1(11)2 scharakteryzować obszary na których winny być zlokalizowane stacje PP C


20



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskabazowe związane z monitoringiem przyrody ożywionej;R.7.1(11)3 scharakteryzować metodykę monitoringu terenowego typów siedlisk przyrodniczych;

PP C

R.7.1(11)4 zbadać stan ochrony wybranych siedlisk przyrodniczych i gatunków na wybranych stanowiskach;

PP C

R.7.1(11)5 wymienić poziomy prac monitoringowych; P B

R.7.1(11)6 opisać metodyki monitoringu terenowego gatunków zwierząt i roślin;

P B

R.7.1(12)1skorzystać z systemu operacyjnego podczas prowadzenia prac; P C

R.7.1(12)2 zastosować zasady archiwizacji zbiorów; PP C

R.7.1(13)1 wymienić podstawowe cele zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;

P B

R.7.1(13)2 wyjaśnić pojęcie geoekosystemu; P B

R.7.1(13)3 wyjaśnić związek zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego z państwowym monitoringiem środowiska;

P B

R.7.1(13)4 omówić strukturę organizacyjną zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;

P B

R.7.1(13)5 podać czas prowadzenia zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;

P B

R.7.1(14)1 wymienić założenia przy wyborze stanowiska monitoringowego; P B

R.7.1(14)2 wyjaśnić poszczególne elementy karty obserwacji gatunku dla stanowiska;

P B

R.7.1(14)3 zbadać stan ochrony wybranych siedlisk przyrodniczych i gatunków na wybranych stanowiskach;

P C

R.7.1(14)4 opracować wnioski dotyczące ochrony przyrody ożywionej na podstawie wyników monitoringu;

PP C

R.7.1(14)5 omówić ocenę parametrów: populacja, siedlisko gatunku oraz perspektywy zachowania gatunku;

PP C


21



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaR.7.1 (15)1 wymienić komponenty środowiska podlegające ocenie; P BR.7.1 (15)2 wymienić akty prawne według których ocenia się stan środowiska; P CR.7.1 (15)3 wyjaśnić, na czym polega ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; P C

R.7.1 (15)4 opracować prognozę zmian zachodzących w środowisku dla konkretnego przedsięwzięcia np. dla transportu kolejowego; PP C

R.7.1 (16)1 podać przykłady zagrożeń ekologicznych; P BR.7.1 (16)2 opracować plan działań w przypadku wystąpienia jednego z zagrożeń ekologicznych; PP C

R.7.1 (16)3 opracować plan działań w sytuacji wystąpienia poważnej awarii; PP CR.7.1(17)1 wymienić kategorie zagrożeń dla zdrowia człowieka stwarzanych przez substancje chemiczne; P B

R.7.1(17)2 wyjaśnić, co to jest najwyższe dopuszczalne NDS; P BR.7.1(17)3 wymienić drogi wchłaniania substancji chemicznych do organizmu człowieka; P B

R.7.1(17)4 opisać zagrożenia na jakie narażony jest człowiek podczas pomiarów terenowych; P B

R.7.1(17)5 podać zasady bezpiecznych pomiarów emisji i immisji dla powietrza i wody; P B

R.7.1(17)6 wymienić środki ochrony indywidualnej podczas prac laboratoryjnych i terenowych; P B

R.7.1(17)7 omówić zagrożenia dla człowieka podczas poboru i analizy ścieków; PP CR.7.1(17)8 wymienić zasady bezpiecznych pomiarów na wysypisku; P BBHP(1)1 zinterpretować podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higiena pracy, ochroną przeciwpożarową, ochrona środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska, monitorowaniem środowiska;

P B

BHP(4)1 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia P B


22



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskai środowiska podczas wykonywania badań stanu środowiska; BHP(5)1 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy, w których dokonuje się badania stanu środowiska;

P C

BHP(5)2 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas oceny stanu i zasobów środowiska;

PP C

BHP(5)3 dokonać prawidłowej charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy badania stanu i zasobów środowiska;

P C

BHP(5)4 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się badaniem stanu i zasobów środowiska;

PP C

BHP(6)1 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika badającego stan i zasoby środowiska;

P B

BHP(6)2 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika dokonującego oceny badania stanu i zasobów środowiska na organizm człowieka;

PP B

BHP(7)1 dobrać sprzęt i materiały do wykonywanych zadań zawodowych; P B

BHP(8)1 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;

P B

BHP(8)2 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;

PP C

BHP(9)1 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska technika ochrony środowiska;

P C

BHP(9)2 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska, zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;

PP C

BHP(10)1 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;

P C

BHP(10)2 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej P C


23



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskapomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej;KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami;KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy;KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;KPS(5)3 określić skutki stresu;KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych;KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań;KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko;KPS(10)4 rozwiązać konflikty w zespole;OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;


24



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaOMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;Planowane zadaniaW grupie dwuosobowej wykonajcie zadanie polegające na oznaczeniu BZT5 w próbie ścieków, wiedząc, że utlenialność tych ścieków wynosi 200mgO2/dm3.W wykonanym przez was zadaniu powinniście: obliczyć stopień rozcieńczenia ścieków obliczyć objętości ścieków i wody do rozcieńczeń przygotować rozcieńczenie w kolbie miarowej na 1000 cm3 wykonać oznaczenia zawartości tlenu w dniu badania, 2 próby wstawić do cieplarki dokonać pomiaru temperatury i ciśnienia zapisać wszystkie wyniki w opracowanej tabeli po upływie 7 dni wykonać oznaczenia zawartości tlenu w próbach z cieplarki dokonać pomiaru temperatury i ciśnienia obliczyć wartość BZT7 odczytać współczynnik BZT i przelicz wartość BZT7 na BZT5Z wykonanego zadania sporządźcie sprawozdanie, które oddacie do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneW pracowni badań środowiska, w której będą zajęcia powinny znajdować się: a) stanowiska do badania wody i ścieków (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w aparaturę kontrolno-pomiarową do badania wody i ścieków, modele urządzeń do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków,b) stanowiska do badania jakości powietrza i poziomu hałasu (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: aparaturę kontrolno-pomiarową do poboru prób powietrza,


25



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskabadania jakości powietrza i poziomu hałasu, modele urządzeń ograniczających emisję gazów i pyłów w spalinach, modele ekranów akustycznych,c) stanowiska do badania jakości gleby (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w aparaturę kontrolno-pomiarową do badania gleby,d) stanowisko do pomiarów meteorologicznych, wyposażone w: klatkę meteorologiczną, przyrządy pomiarowe, mapy pogody i zanieczyszczeń środowiska.Pracownia powinna być też wyposażona w: dygestorium, stoły laboratoryjne pokryte materiałem odpornym na chemikalia z doprowadzoną instalacją wodno-kanalizacyjną i elektryczną, szkło laboratoryjne, odczynniki laboratoryjne, instrukcje do wykonywania ćwiczeń.

Poza tym, pracownia powinna być wyposażona w komputer oraz projektor multimedialny.

Środki dydaktyczneZestawy przepisów prawa i norm dotyczących ochrony i kształtowania środowiska, przykładowe mapy, plany zagospodarowania przestrzennego, przykładowe wyniki analizy fizykochemicznej, chemicznej i mikrobiologicznej badanych elementów środowiska, natężenia hałasu, przykładową dokumentacje projektową, opisy metodyczne dotyczące wykonania badań, instrukcje stanowiskowe, układ okresowy pierwiastków. Poza tym: roczniki statystyczne, opracowania dotyczące danego regionu związane z ochroną środowiska, zasobami przyrody, gałęziami przemysłu, gospodarką prowadzoną w regionie, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące badania i oceny stanu środowiska.

Zalecane metody dydaktyczneJednostka modułowa „Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiska” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych, które zostaną poprzedzone instrukcją z objaśnieniem lub pokazem. Na zajęciach proponuje się stosowanie ćwiczeń praktycznych poprzedzonym pokazem, który powinien dotyczyć kolejnych czynności podczas wykonywania np. badań laboratoryjnych, a także zwrócić uwagę na przestrzeganie obowiązujących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na danym stanowisku.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana lub grupowa. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie sporządzonego sprawozdania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna (struktura dokumentacji zgodnie z zasadami), sposób wykonania sprawozdania (układ, czytelność, bezbłędny edycyjnie).W danej jednostce modułowej przedmiot oceny ucznia powinna stanowić umiejętność zastosowania wiedzy chemicznej podczas wykonywania prostych badań laboratoryjnych elementów środowiska przyrodniczego. Jest ona niezbędna i ułatwia rozumienie istotnych zagadnień z zakresu środowiska przyrodniczego. Po zakończeniu realizacji jednostki modułowej proponuje się przeprowadzić badanie osiągnięć edukacyjnych w formie sprawdzianu teoretycznego (test dydaktyczny wielostopniowy). W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów; a także umiejętność problemowego podejścia ucznia do zagadnień; co będzie ilustracją umiejętności myślenia kompleksowego, integrującego wiedzę niezbędną w jednostce modułowej "Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiska". Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:


26



325511.M1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiska dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.Nauczyciel powinien: udzielać wskazówek i służyć pomocą w trakcie uczenia się; pomóc ustalić cele uczenia się i oceniać uzyskane efekty; stosować materiały i pomoce dydaktyczne odwołujące się do różnych zmysłów; zadawać prace związane z zainteresowaniami uczniów; wyszukiwać mocne strony uczniów i na nich opierać nauczanie; motywować uczniów do pracy; w ocenie wyników nauczania uwzględniać również zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.

325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska

Uszczegółowione efekty kształceniaUczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań

programowych

Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania

PKZ(R.g)(1)8dokonać interpretacji pojęć: środowisko, zasoby przyrody, stan środowiska przyrodniczego, czynniki środowiska, zanieczyszczenia pyłowe, gazowe, cykl hydrologiczny, degradacja, rekultywacja;

P B Źródła i rodzaje zanieczyszczeń środowiska. Charakterystyka wybranych zanieczyszczeń

środowiska. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w atmosferze. Metody pomiaru zanieczyszczeń powietrza, wód,

gleb. Oznaczenia parametrów określających stopień

zanieczyszczeń środowiska. Stan zanieczyszczeń powietrza, wód i gleb w Polsce. Skutki zanieczyszczeń środowiska. Sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom środowiska. Ochrona powietrza atmosferycznego, wód, gleb przed

zanieczyszczeniami. Rodzaje bilansów. Cele sporządzania bilansów. Zasady sporządzania bilansów. Dokumentacja sporządzania bilansu zanieczyszczeń. Normy oraz akty prawne określające dopuszczalne

PKZ(R.g)(1)9 scharakteryzować podstawowe zanieczyszczenia środowiska; P C


PP C

PKZ(R.g)(1)11 zaplanować działania związane z ochroną środowiska przyrodniczego;

PP D

PKZ(R.g)(1)12 dokonać analizy czynników mających wpływ na środowisko; PP C

PKZ(R.g)(2)5 scharakteryzować elementy środowiska przyrodniczego, które uległy zanieczyszczeniu;

P C

PKZ(R.g)(2)6 rozróżnić elementy środowiska przyrodniczego ulegające szybkiej degradacji na skutek zanieczyszczeń;

P B

PKZ(R.g)(2)7 określić zależności negatywnych skutków pochodzących z zanieczyszczeń wpływających na środowisko przyrodnicze;

P C

PKZ(R.g)(2)8 dokonać oceny elementów środowiska przyrodniczego na skutek zachodzących zanieczyszczeń;

PP D


27



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska stopnie zanieczyszczenia środowiska.

Standardy emisyjne, standardy jakości i klasy jakości dla poszczególnych komponentów środowiska.

Niezbędny stopień redukcji zanieczyszczeń przy oczyszczaniu gazów odlotowych i na oczyszczalni ścieków.

Zasady naliczania opłat i kar za gospodarcze korzystanie ze środowiska.

Pozwolenia emisyjne, warunki wydania pozwoleń i decyzji wodno-prawnych.

Ocena oddziaływania na środowisko. Kataster wodny. Operat wodno-prawny. Poważne awarie.

PKZ(R.g)(3)1 sklasyfikować zasady zapobiegania zanieczyszczeniom mające wpływ na racjonalną gospodarkę środowiska przyrodniczego;

P B

PKZ(R.g)(3)2 zastosować zasady zapobiegające zanieczyszczeniom dla racjonalnej gospodarki zasobami przyrody;

P C

PKZ(R.g)(3)3 opracować kampanię ograniczania zanieczyszczeń środowiska; P C

PKZ(R.g)(3)4 opracować zasady ochrony środowiska przyrodniczego przed zanieczyszczeniami;

PP C

PKZ(R.g)(6)2 sklasyfikować źródła i rodzaje zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wody i gleby;

P B

PKZ(R.g)(6)3 dokonać charakterystyki wybranych zanieczyszczeń; P C

PKZ(R.g)(6)4 opisać niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;

P B

PKZ(R.g)(6)5 określić skutki zanieczyszczeń powietrza, wód, gleb dla środowiska; PP C

PKZ(R.g)(6)6 dobrać sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom powietrza, wód, gleb;

PP D

PKZ(R.g)(7)4 uzasadnić w logiczny sposób wpływ człowieka na zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego;

P B

PKZ(R.g) (7)5 określić wpływ działalności człowieka na zmiany poszczególnych komponentów środowiska;

PP D

PKZ(R.g)(7)6 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ zanieczyszczeń z działalności człowieka na środowisko;

PP C

PKZ(R.g)(10)4 zinterpretować pojęcie stref ochronnych środowiska przyrodniczego;

P B

PKZ(R.g)(10)5 omówić normy prawne skierowane na zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego;

P B

PKZ(R.g)(10)6 przedstawić główne założenia ustaw dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego; wód i gleb;

PP C

PKZ(R.g)(10)7 określić wymagania dotyczące zanieczyszczeń stawiane powietrzu, wodzie, glebie na podstawie odpowiedniego rozporządzenia;

PP C


28



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska PKZ(R.g)(10)8 sklasyfikować rodzaje zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby na podstawie odpowiednich rozporządzeń;

P B

PKZ(R.g)(10)9 ustalić warunki odprowadzania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w oparciu o rozporządzenia;

P B

PKZ(R.g)(11)5 obsłużyć programy komputerowe przy opracowaniu ocen zanieczyszczenia środowiska; P C

PKZ(R.g)(11)6 sporządzić bilanse zanieczyszczeń tabelarycznie i graficznie; PP C

PKZ9(R.g)(11)7 wykonać prezentacje komputerowe określające rozmieszczenia zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego; PP C

PKZ(R.g)(11)8 naliczyć opłaty za zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego; PP C

PKZ(R.g)(11)9 naliczyć kary za nadmierne zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego;

PP C

R.7.2(1)1 dokonać podziału bilansów zanieczyszczeń; P B

R.7.2(1)2 określić cele i zasady sporządzania bilansów zanieczyszczeń; P B

R.7.2(1)3 dokonać analizy informacji zawartych w dostępnych, sporządzonych bilansach zanieczyszczeń;

P B

R.7.2(1)4 sporządzić schematy opracowania bilansów zanieczyszczeń; PP C

R.7.2(1).5. zgromadzić i zanalizować dane dotyczące aktualnego stanu środowiska;

PP D

R.7.2(2)1 dobrać metody badania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w danym regionie;

P B

R.7.2(2)2 określić sposoby rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie, glebie;

P C

R.7.2(2)3określić zasady lokalizacji punktów pomiarowych zanieczyszczeń; P C

R.7.2(2)4 określić poziom stężenia zanieczyszczeń powietrza, wód i gleb; PP C

R.7.2(2)5 sporządzić prawidłowo całą dokumentację związaną z określeniem stężenia i rozmieszczenia zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w danym

PP C


29



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska regionie; R.7.2(3)1 sporządzić bilanse zanieczyszczeń wprowadzanych do wód płynących, powietrza i gleby;

P B

R.7.2(3)2 sporządzić bilans zanieczyszczeń pyłowych; PP C

R.7.2(3)3 sporządzić bilans wodno-ściekowy regionu; PP D

R.7.2(3)4 opracować prosty bilans odpadów przemysłowych; PP C

R.7.2(3)5 przedstawić wyniki bilansów w formie tabelarycznej; P C

R.7.2(3)6 przedstawić wyniki bilansów w formie graficznej; P C

R.7.2(3)7 dokonać analizy sporządzonych bilansów zanieczyszczeń powietrza, wód, gleb;

PP D

R.7.2(4)1 sporządzić bilanse za pomocą specjalistycznych programów komputerowych;

PP D

R.7.2(4)2 przedstawić wyniki bilansów w sposób tabelaryczny i graficzny; PP C

R.7.2(5)1 porównać wyniki badań stopnia zanieczyszczenia środowiska z dopuszczalnymi, określonymi w normach;

P B

R.7.2(5)2 zinterpretować wyniki stopnia zanieczyszczenia środowiska; PP D

R.7.2(5)3 ocenić stopień zanieczyszczenia środowiska na podstawie obowiązujących norm i przepisów prawa;

PP C

R.7.2(5)4 opracować raport z zanieczyszczeń środowiska na podstawie przepisów prawa;

PP D

R.7.2(5)5 zaplanować rozwiązania na podstawie raportu stwierdzającego podwyższone stopnie zanieczyszczenia środowiska;

PP D

R.7.2(6)1 wykonać obliczenia opłat lub kar zanieczyszczeń odprowadzanych z gazami odlotowymi do atmosfery;

P C

R.7.2(6)2 wykonać obliczenia opłat lub kar zanieczyszczeń odprowadzanych ze ściekami;

P C

R.7.2(6)3 skorzystać z aktów prawnych przy obliczeniach stopnia redukcji zanieczyszczeń gazów odlotowych i ścieków;

PP D


30



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska R.7.2(7)1 posłużyć się normami do oceny stanu środowiska naturalnego; P C

R.7.2(7)2 wykonać obliczenia opłat lub kar emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wód oraz gleb;

PP C

R.7.2(8)1 ocenić stan zanieczyszczenia na podstawie sporządzonego bilansu; P C

R.7.2(8)2 zgromadzić dane bilansu dotyczące aktualnego stanu zanieczyszczenia środowiska;

P B

R.7.2(8)3 prognozować zmiany zachodzące w środowisku na podstawie sporządzonego bilansu zanieczyszczeń;

PP C

R.7.2(9)1 posłużyć się dokumentacją katastru wodnego; P B

R.7.2(9)2 odczytać dane o sieciach hydrograficznych; stanach wód, stopniu zanieczyszczenia wód, na podstawie katastru wodnego;

P B

R.7.2(9)3 opracować raport ze stanu biologicznego wód na podstawie katastru wodnego;

PP D

R.7.2(10)1 skorzystać z aktów prawnych przy wydawaniu pozwoleń i decyzji wodno-prawnych;

P C

R.7.2(10)2 wydać pozwolenia za gospodarcze korzystanie ze środowiska; PP C

R.7.2(10)3 wykonać oceny oddziaływania inwestycji szkodliwych dla zdrowia i środowiska przyrodniczego zgodnie z procedurami;

PP D

R.7.2(11)1 odczytać informacje zawarte w instrukcji gospodarowania wodą; P B

R.7.2(11)2 zanalizować informacje zawarte w instrukcji gospodarowania wodą; PP C

R.7.2(12)1 rozróżnić rodzaje zagrożeń środowiska przyrodniczego; P B

R.7.2(12)2określić wpływ zagrożeń na środowisko przyrodnicze; P C

R.7.2(12)3 zanalizować skutki zagrożeń na środowisko przyrodnicze; PP C

R.7.2(13)1 dokonać obliczeń opłat za korzystanie ze środowiska za pomocą programów komputerowych;

P C

R.7.2(13)2 zgromadzić raporty naliczania opłat i kar za gospodarcze korzystanie ze środowiska;

P A


31



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska R.7.2(14)1 rozpoznać rodzaje inwestycji szkodliwych na środowisko przyrodnicze i ludzi;

P B

R.7.2(14)2 rozróżnić czynniki szkodliwe w oddziaływaniach inwestycji; P B

R.7.2(14)3 dobrać metody ochrony środowiska przyrodniczego i ludzi podczas oddziaływania inwestycji szkodliwych;

PP C

BHP(2)1 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony środowiska Polsce;

P A

BHP(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony środowiska w Polsce;

P A

BHP(6)1 rozpoznać oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas pracy przy komputerze;

P B

BHP(6)2 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika wykonującego długotrwale pracę przy komputerze;

P B

BHP(6)3 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika badającego i określającego zanieczyszczenia środowiska;

P B

BHP(6)4 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika badającego zanieczyszczenia środowiska;

P B

BHP(7)2 zorganizować stanowisko do pracy technika badającego i określającego zanieczyszczenia środowiska zgodnie z wymogami ergonomii, ppoż, bhp i ochrony środowiska;

P C

BHP(7)3 dobrać sprzęt do wykonywanych zadań zawodowych; P B

BHP(7)4 dobrać materiały do wykonywanych zadań zawodowych; P B

KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej;

KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;

KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów;

KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;


32




KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami;

KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy;KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;

KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;

KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;

KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;

KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;

KPS(5)3 określić skutki stresu;KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;

KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych;KPS(7)1 przyjąć odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe;

KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej;

KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej;

KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań;

KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania;

KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;

KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;

KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;

KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane


33



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska stanowisko;KPS(10)4 rozwiązać konflikty w zespole;

OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;

OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;

OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole;

OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;

OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;

OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;

OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;

OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;

OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;

OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;

Planowane zadaniaZadanie wykonajcie w grupie, w formie projektu:1. Wskażcie miejsca i parametry o największym stężeniu w mieście Olsztynie oraz opracujcie mapę rozkładu przestrzennego emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych według powiatów województwa warmińsko-mazurskiego w roku 2012 na podstawie kart stężenia zanieczyszczeń powietrza ze stacji automatycznego monitoringu. Sporządzoną mapę zaprezentujcie na forum grupy oraz przekażcie w wersji elektronicznej i papierowej do oceny.2. Opracujcie bilans zanieczyszczeń odpadów przemysłowych w Waszym mieście z ostatnich trzech lat. Bilans sporządźcie zarówno w formie tabelarycznej, jak i graficznej wykorzystując programy komputerowe – na podstawie corocznych sprawozdań. Sporządzony raport, bilans w formie elektronicznej przekażcie do oceny.3. Na podstawie załącznika zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i wysokości należnych opłat opracuj formularz naliczania opłat za korzystanie ze środowiska. Sporządzony wydruk formularza przekażesz w wersji papierowej do oceny.


34




Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneJednostka modułowa „Opracowanie oceny zanieczyszczenia środowiska” powinna być prowadzona w pracowni ochrony środowiska, w której powinny znajdować się: a) stanowiska do badania wody i ścieków (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w aparaturę kontrolno-pomiarową do badania wody i ścieków, modele urządzeń do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków,b) stanowiska do badania jakości powietrza i poziomu hałasu (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: aparaturę kontrolno-pomiarową do poboru prób powietrza, badania jakości powietrza i poziomu hałasu, modele urządzeń ograniczających emisję gazów i pyłów w spalinach, modele ekranów akustycznych,c) stanowiska do badania jakości gleby (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w aparaturę kontrolno-pomiarową do badania gleby;d) stanowisko do pomiarów meteorologicznych, wyposażone w: klatkę meteorologiczną, przyrządy pomiarowe, mapy pogody i zanieczyszczeń środowiska;ponadto pracownia powinna być wyposażona w: dygestorium, stoły laboratoryjne pokryte materiałem odpornym na chemikalia z doprowadzoną instalacją wodno-kanalizacyjną i elektryczną, szkło laboratoryjne, odczynniki laboratoryjne, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, zestaw przepisów prawa oraz norm dotyczących ochrony i kształtowania środowiska; stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz z pakietem programów biurowych; stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), z pakietem programów biurowych oraz oprogramowaniem do wspomagania opracowywania wyników analiz.Część zajęć powinna być przeprowadzona w pracowni komputerowej wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, programy komputerowe wspomagające monitorowanie środowiska. Część zajęć może być prowadzona w zakładach i instytucjach z zakresu ochrony środowiska, tak aby wskazać uczniom rzeczywiste warunki pracy, ukazać nowe technologie wykorzystywane w pracy technika ochrony środowiska.

Środki dydaktyczneOprogramowanie do wspomagania monitorowania stanu środowiska, zestawy przepisów prawa i norm dotyczących ochrony i kształtowania środowiska, przykładowe mapy, plany zagospodarowania przestrzennego, przykładowe wyniki analizy fizykochemicznej, chemicznej i mikrobiologicznej badanych elementów środowiska, natężenia hałasu, przykładową dokumentacje projektową, układ okresowy pierwiastków. Poza tym: mapy regionów, województw z aktualnymi rodzajami zanieczyszczeń środowiska, roczniki statystyczne, opracowania dotyczące występujących w danych regionach, województwach, miastach zanieczyszczeń, aparatura do pomiaru zanieczyszczeń środowiska, karty stężania zanieczyszczeń z odpowiednich punktów pomiarowych, wzorcowe raporty określające zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego, np. w danym mieście; czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne obrazujące źródła zanieczyszczeń, ich rodzaje, charakterystyczne miejsca, okolice w Polsce odznaczające się poszczególnymi zanieczyszczeniami środowiska. Zalecane metody dydaktyczneJednostka modułowa „Opracowanie oceny zanieczyszczenia środowiska” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych, które zostaną poprzedzone instrukcją z objaśnieniem lub pokazem; wycieczek. Część zajęć z danego przedmiotu powinna być prowadzona w formie wycieczek, tak aby uczeń mógł zapoznać się z lokalizacją zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego w danym


35



325511.M1.J2. Opracowywanie oceny zanieczyszczenia środowiska regionie, pracą, aby mógł zapoznać się z najnowszymi technologiami stosowanymi w branży zabezpieczającymi przez zanieczyszczeniami, z potencjalnym miejscem zatrudnienia w danym zawodzie, już na początku swojego kształcenia.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana lub grupowa.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia 1. Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie sporządzonej mapy. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna (struktura dokumentacji zgodnie z zasadami), sposób wykonania mapy (układ, czytelność, bezbłędny edycyjnie, estetyczność) oraz prezentacja zadania na forum klasy.2. Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie sporządzonego bilansu. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna (struktura dokumentacji zgodnie z zasadami), sposób wykonania bilansu (układ, czytelność, bezbłędny edycyjnie).3. Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie wydruku formularza. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna (struktura dokumentacji zgodnie z zasadami), wydruk dokumentacji (układ, bezbłędny edycyjnie).Oceniając ucznia w jednostce modułowej " Opracowanie oceny zanieczyszczenia środowiska" nauczyciel ocenia zakres opanowanych teoretycznych wiadomości oraz umiejętności ich wykorzystania w ćwiczeniach praktycznych. Ważnym elementem działu jest tez umiejętność rozpoznawania zanieczyszczeń, miejsca ich występowania, czy sposobów ich ograniczania, sprawdzana przez nauczyciela w różnych formach pracy ucznia na zajęciach edukacyjnych. Nauczyciel prowadzący proces dydaktyczny zobowiązany jest opracować wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne. Oceny osiągnięć uczniów należy dokonywać na podstawie: sprawdzianów pisemnych i ustnych, sprawdzianów praktycznych, testów osiągnięć szkolnych oraz obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia podczas ćwiczeń.Po zakończeniu realizacji jednostki modułowej proponuje się przeprowadzić badanie osiągnięć edukacyjnych w formie sprawdzianu teoretycznego (test dydaktyczny wielostopniowy). W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów; a także umiejętność problemowego podejścia ucznia do zagadnień; co będzie ilustracją umiejętności myślenia kompleksowego, integrującego wiedzę niezbędną w jednostce modułowej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.Nauczyciel powinien: udzielać wskazówek i służyć pomocą w trakcie uczenia się; pomóc ustalić cele uczenia się i oceniać uzyskane efekty; stosować materiały i pomoce dydaktyczne odwołujące się do różnych zmysłów; zadawać prace związane z zainteresowaniami uczniów; wyszukiwać mocne strony uczniów i na nich opierać nauczanie; motywować uczniów do pracy; w ocenie wyników nauczania uwzględniać również zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.


36



325511.M2. Posługiwanie się językiem obcym w ochronie środowiska 325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiska

25511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiska325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiska


Poziom wymagań

programowych


JOZ(1)1 posłużyć się poprawnie kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w zakresie badania i oceny stanu środowiska;

P C Słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych, np. określenie stanu i zasobów środowiska przyrodniczego, wykonywanie badań i ocena komponentów środowiska, określenie stopnia zanieczyszczenia środowiska.

Rodzaj prac wykonywanych podczas monitoringu środowiska przyrodniczego przez technika ochrony środowiska.

Obsługa klientów w języku obcym. Rozmowa z klientem pracownika wykonującego

określone zadanie zawodowe z zakresu ochrony środowiska.

Zastosowanie zwrotów grzecznościowych. Wydawanie poleceń. Negocjowanie warunków porozumień w zakresie

wykonywanych zadań zawodowych. Porozumienie o współpracy. Organizacja stanowiska pracy.

JOZ(1)2 porozmawiać z klientem, współpracownikami używając odpowiedniego słownictwa z zakresu ochrony środowiska;

P C

JOZ(1)2 obsłużyć klienta w języku obcym zgodnie z jego oczekiwaniami; P CJOZ(1)3 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu dotyczącego ochrony środowiska przez zanieczyszczeniami wprowadzanymi do powietrza, wody, gleby;

P C

JOZ(1)4 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej;

PP C

JOZ(2)1 określić w języku obcym czynności związane z obsługą klienta w zakresie określonego zadania zawiązanego z ochroną środowiska w poprawny sposób;

P C

JOZ(2)2 zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi pracownika wykonującego określone zadanie związane z monitoringiem środowiska;

PP D

JOZ(2)3 przeprowadzić rozmowę z klientem w języku obcym z uwzględnieniem zakresu wykonywanych prac monitoringu środowiska;

P D


37



325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiska Korespondencja z zakresu monitoringu środowiska w

języku obcym. Informacje dostępna w prze pisach prawnych, normach,

instrukcjach urządzeń z zakresu monitoringu środowiska.

Źródła informacji o ochronie środowiska. Wiedza z zakresu monitoringu środowiska dostępna w

zasobach internetowych. Oferty szkoleniowe.

JOZ(2)4 zastosować w prawidłowy sposób zwroty grzecznościowe w rozmowach; P CJOZ(2)5 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych technika ochrony środowiska z zastosowaniem poprawnej terminologii;

PP C

JOZ(2)6 zinterpretować poprawnie typowe pytania stawiane przez klientów w języku obcym;

PP D

JOZ(2)7 wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie zgodnie z zasadami gramatyki;

P C

JOZ(2)8 dokonać obsługi klienta w języku obcym zgodnie z zasadami kultury i etyki;

P C

JOZ(2)9 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym zgodnie z zasadami; P CJOZ(2)10 negocjować warunki określonego zadania z zakresu ochrony środowiska w języku obcym zgodnie z zasadami gramatyki i z wykorzystaniem odpowiedniej terminologii;

PP C

JOZ(2)11 opracować w języku obcym porozumienie o współpracy w klientem zgodnie z zasadami gramatyki;

PP D

JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim;

P C

JOZ(3)2 sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu; P CJOZ(3)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotycząca realizowanych zadań z zakresu monitoringu środowiska;

P C

JOZ(3)4 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w monitoringu środowiska;

P C

JOZ(3)5 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego;

PP D

JOZ(3)6 odczytać i dokonać analizy informacji z aktów prawnych z zakresu ochrony środowiska w języku obcym;

P C

JOZ(3)7 odczytać informacje zamieszczone na instrukcjach, normach, obsłudze urządzeń w języku obcym;

P C

JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy w języku obcym wykorzystując słownictwo zawodowe;

P C


38



325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiskaJOZ(4)2 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac zgodnie z zasadami gramatyki;

P C

JOZ(4)3 słuchać ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego słuchania;

P C

JOZ(4)4 porozumiewać się z zespołem współpracowników poprawnie w języku obcym zgodnie z zasadami;

P C

JOZ(5)1 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową;

P C

JOZ(5)2 wyszukać w różnych źródłach informacje z zakresu ochrony środowiska; P CJOZ (5)3 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu ofert szkoleniowych;

PP D

JOZ (5)4 zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie oferty szkoleniowe dla branży ochrony środowiska;

P C

OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;Planowane zadaniaWykonaj ćwiczenie weryfikujące rozumienie tekstu ze słuchu na temat zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego. Na podstawie wysłuchanego tekstu uzupełnij ćwiczenia gramatyczne.


39



325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiskaĆwiczenia gramatyczne zostaną sprawdzone na forum klasy. W grupie wykonajcie ćwiczenie wydawania poleceń i dokonajcie krótkiej instrukcji w języku obcym, dotyczących wykonywania zadań zawodowych, np. Pobierz próbki komponentów środowiska do badań laboratoryjnych. Pracę grupy przedstawicie na forum klasy (6 minut), rozmawiając jako współpracownicy wykonujący określone zadanie zawodowe w języku obcym. Zadanie grupy zostanie ocenione przez nauczyciela. Wykonaj krótką charakterystykę opisując w języku obcym zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego, np. zanieczyszczenia wód płynących w Twoim regionie. Pracę w wersji papierowej oddaj do sprawdzenia nauczycielowi. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneZajęcia edukacyjne z jednostki modułowej „Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiska” powinna odbywać się w pracowni języka obcego. Pracownia powinna być wyposażona w sprzęt multimedialny: telewizor, odtwarzacz DVD, projektor z podłączeniem do komputera.

Środki dydaktyczneSłowniki języka obcego, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne w języku obcym o tematyce dotyczącej pracy technika ochrony środowiska, zanieczyszczeń środowiska.

Zalecane metody dydaktyczneDominująca metodą kształcenia powinna być metoda ćwiczeń w formie rozmów sterowanych, która będzie wspomagać ucznia w rozwijaniu umiejętności językowych. Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna lub grupowa.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie wykonanych ćwiczeń. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna ćwiczeń, ich poprawność, formy przedstawienia, czy poprawności pisowni, zgodnie z zasadami języka obcego. Sprawdzanie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały okres realizacji programu zajęć z języka obcego na podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć. Należy stosować obowiązujący system oceniania i skalę ocen. Podczas realizacji programu nauczania należy oceniać osiągnięcia uczniów w zakresie wyodrębnionych uszczegółowionych celów kształcenia. Ocena postępów uczniów powinna być dokonywana na podstawie często przeprowadzanych sprawdzianów pisemnych - głównie w formie uzupełniania luk w tekście, odpowiedzi na pytania, uzupełniania i układania dialogów oraz sporządzania notatek i dokumentów służbowych. Oceniając opanowanie poszczególnych umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia należy posłużyć się następującymi kryteriami: biegłość posługiwania się językiem obcym z użyciem leksyki dotyczącej zawodu i zadań zawodowych, umiejętność komunikowania się w celu uzyskania i udzielania informacji, prawidłowej reakcji na wypowiedź z klientem i współpracownikami z użyciem leksyki, percepcja tekstu słuchanego dotyczącego zadań zawodowych technika ochrony środowiska, percepcja tekstu pisanego: pism służbowych, materiałów, prospektów, katalogów, poprawność fonetyczna, poprawność gramatyczna. Stopień opanowania leksyki i poprawność struktur leksykalno-gramatycznych należy sprawdzać w symulowanych sytuacjach dialogowych, w wykonaniu uczniów. W ocenie końcowej osiągnięć edukacyjnych uczniów należy uwzględnić wyniki sprawdzianów oraz poziom wykonania ćwiczeń.


40



325511.M2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiskaFormy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.Nauczyciel powinien wskazywać konieczność znajomości języka obcego, udzielać wskazówek jak się uczyć i pomagać w trakcie uczenia się; wyszukiwać w uczeniu się uczniów mocne strony i na nich opierać nauczanie; zachęcać uczniów do pracy i pozytywnie ich motywować; w ocenie uwzględniać zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.

325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiska


Poziom wymagań

programowych


JOZ(1)5 posłużyć się poprawnie kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w zakresie zadań związanych z ochroną środowiska;

P C Słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych związanych z ochroną środowiska.

Rodzaj prac wykonywanych przez technika ochrony środowiska.

Obsługa klientów w języku obcym. Rozmowa z klientem pracownika wykonującego

określone zadanie zawodowe z zakresu ochrony środowiska.

Zastosowanie zwrotów grzecznościowych. Wydawanie poleceń. Negocjowanie warunków porozumień w zakresie

wykonywanych zadań zawodowych. Porozumienie o współpracy. Organizacja stanowiska pracy. Korespondencja z zakresu zadań związanych z

ochroną środowiska w języku obcym. Informacje dostępne w prze pisach prawnych,

normach, instrukcjach urządzeń z zakresu zadań

JOZ(1)6 porozmawiać z klientem, współpracownikami używając odpowiedniego słownictwa z zakresu ochrony środowiska;

P C

JOZ(1)7 obsłużyć klienta w języku obcym zgodnie z jego oczekiwaniami; P CJOZ(1)8 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu dotyczącego zadań wykonywanych przez technika ochrony środowiska;

P C

JOZ(1)9 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej;

PP C

JOZ(2)12 określić w języku obcym czynności związane z obsługą klienta w zakresie określonego zadania zawiązanego z ochroną środowiska w poprawny sposób;

P B

JOZ(2)13 zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi pracownika wykonującego określone zadanie związane z ochroną środowiska;

PP D

JOZ(2)14 przeprowadzić rozmowę z klientem w języku obcym z uwzględnieniem zakresu wykonywanych prac technika ochrony środowiska;

P D

JOZ(2)15 zastosować w prawidłowy sposób zwroty grzecznościowe P C


41



325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiskaw rozmowach; związanych z ochroną środowiska.

Źródła informacji o ochronie środowiska. Wiedza z zakresu prac prowadzonych na rzecz

ochrony środowiska dostępna w zasobach internetowych.

Oferty szkoleniowe.

JOZ(2)16 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych technika ochrony środowiska z zastosowaniem poprawnej terminologii;

PP C

JOZ(2)17 zinterpretować poprawnie typowe pytania stawiane przez klientów w języku obcym;

P C

JOZ(2)18 wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie zgodnie z zasadami gramatyki;

P C

JOZ(2)19 dokonać obsługi klienta w języku obcym zgodnie z zasadami kultury i etyki;

P C

JOZ(2)20 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym zgodnie z zasadami; P C

JOZ(2)21 negocjować warunki określonego zadania z zakresu ochrony środowiska w języku obcym zgodnie z zasadami gramatyki i z wykorzystaniem odpowiedniej terminologii;

PP C

JOZ(2)22 opracować w języku obcym porozumienie o współpracy w klientem zgodnie z zasadami gramatyki;

PP D

JOZ(3)8 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim;

P C

JOZ(3)9 sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu; P C

JOZ(3)10 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotycząca realizowanych zadań z zakresu zadań technika ochrony środowiska;

P C

JOZ(3)11 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w pracach ochrony środowiska;

PP C

JOZ(3)12 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego;

PP D

JOZ(3)13 odczytać i dokonać analizy informacji z aktów prawnych z zakresu ochrony środowiska w języku obcym;

P C

JOZ(3)14 odczytać informacje zamieszczone na instrukcjach, normach, obsłudze urządzeń w języku obcym;

P C

JOZ(4)5 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy w języku obcym P C


42



325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiskawykorzystując słownictwo zawodowe;JOZ(4)6 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac zgodnie z zasadami gramatyki;

P C

JOZ(4)7 słuchać ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego słuchania;

P C

JOZ(4)8 porozumiewać się z zespołem współpracowników poprawnie w języku obcym zgodnie z zasadami;

P C

JOZ(5)5 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową;

P C

JOZ(5)6 wyszukać w różnych źródłach informacje z zakresu ochrony środowiska; P CJOZ (5)7 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu ofert szkoleniowych;

PP D


P C

OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;

Planowane zadania


43



325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiskaWyślij wiadomość mailową do Twojego kolegi za granicą na temat stanu środowiska przyrodniczego w Twoim regionie. Do celów sprawdzenia poprawności wykonania zadania wyślij tą wiadomość do swego nauczyciela. Dokonaj tłumaczenia tekstu zawodowego z języka polskiego na język obcy, na temat wpływu oddziaływania inwestycji szczególnie szkodliwych na środowisko przyrodnicze i ludzi. Przetłumaczony tekst zostanie sprawdzony na forum klasy, a wersję papierową z wykonanego zadania oddaj nauczycielowi do sprawdzenia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneZajęcia edukacyjne z jednostki modułowej „Posługiwanie się językiem obcym podczas zadań związanych z ochroną środowiska” powinny odbywać się w pracowni języka obcego. Pracownia powinna być wyposażona w sprzęt multimedialny: telewizor, odtwarzacz DVD, projektor z podłączeniem do komputera. Część zajęć powinna być prowadzona w pracowni komputerowej, wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych.

Środki dydaktyczneSłowniki języka obcego, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne w języku obcym o tematyce dotyczącej pracy technika ochrony środowiska, zanieczyszczeń środowiska.

Zalecane metody dydaktyczneDominująca metodą kształcenia powinna być metoda ćwiczeń pisania form użytkowych, tj.: widomość, ogłoszenie, notatka służbowa, mail, list prywatny, list formalny; które będą wspomagać ucznia w rozwijaniu umiejętności językowych.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna lub grupowa.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie wykonanych ćwiczeń. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna ćwiczeń, ich poprawność, formy przedstawienia, czy poprawności pisowni, zgodnie z zasadami języka obcego.Sprawdzanie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały okres realizacji programu zajęć z języka obcego na podstawie kryteriów przedstawionych na początku zajęć. Należy stosować obowiązujący system oceniania i skalę ocen. Podczas realizacji programu nauczania należy oceniać osiągnięcia uczniów w zakresie wyodrębnionych uszczegółowionych celów kształcenia. Ocena postępów uczniów powinna być dokonywana na podstawie często przeprowadzanych sprawdzianów pisemnych - głównie w formie uzupełniania luk w tekście, odpowiedzi na pytania, uzupełniania i układania dialogów oraz sporządzania notatek i dokumentów służbowych. Oceniając opanowanie poszczególnych umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia należy posłużyć się następującymi kryteriami: biegłość posługiwania się językiem obcym z użyciem leksyki dotyczącej ochrony środowiska, umiejętność komunikowania się w celu uzyskania i udzielania informacji, percepcja tekstu słuchanego dotyczącego zadań zawodowych technika ochrony środowiska, percepcja tekstu pisanego: pism służbowych, materiałów, prospektów, katalogów, poprawność fonetyczna, poprawność gramatyczna. Stopień opanowania leksyki i poprawność struktur leksykalno-gramatycznych należy sprawdzać w symulowanych sytuacjach dialogowych, w wykonaniu uczniów. W ocenie końcowej osiągnięć edukacyjnych uczniów należy uwzględnić wyniki sprawdzianów oraz


44



325511.M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiskapoziom wykonania ćwiczeń.Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.Nauczyciel powinien wskazywać konieczność znajomości języka obcego, udzielać wskazówek jak się uczyć i pomagać w trakcie uczenia się; wyszukiwać w uczeniu się uczniów mocne strony i na nich opierać nauczanie; zachęcać uczniów do pracy i pozytywnie ich motywować; w ocenie uwzględniać zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.

325511.M3. Planowanie i wykonywanie działań na rzecz ochrony środowiska325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wód.325511.M3.J2. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego.325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony gleb.325511.M3.J4. Podejmowanie działalności gospodarczej w ochronie środowiska.

325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wód


Poziom wymagań

programowych

Kategoria taksonomiczn

aMateriał nauczania

R.8.1(1)1 rozpoznać typy ujęć wód powierzchniowych i podziemnych; P A Klasyfikacja ujęć wód powierzchniowych i podziemnych. Budowa ujęć wody powierzchniowej. Budowa studni kopanej i wierconej. Wydajność studni kopanej i wierconej, zasięg leja depresyjnego. Objawy zakłóceń w pracy pompy eksploatacja studni kopanej i wierconej. Strefy ochronne ujęć wody.

R.8.1(1)2 opisać elementy i budowę poszczególnych ujęć; P BR.8.1(1)3 obliczyć wydajność studni kopanej i wierconej; P CR.8.1(1)4 przewidzieć zakłócenia w pracy studni wierconej; PP DR.8.1(1)5 określić zasady eksploatacji ujęć wód powierzchniowych i poziemnych; P C

PKZ(R.g)(8)1 odczytać dane zawarte na mapie pogody, np. wysokość opadów, temperatura, kierunek wiatru, wyż, niż baryczny, ciśnienie, itp.;

P A


45



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wód Zbiorniki wodociągowe. Hydrofory. Sieć wodociągowa. Sieć kanalizacyjna. Charakterystyka wód występujących w przyrodzie. Wskaźniki zanieczyszczeń wód. Schematy technologiczne uzdatniania wód

powierzchniowych i podziemnych. Wymagania stawiane wodom użytkowym. Metody i procesy uzdatniania wód. Cedzenie na kratach i sitach. Teoretyczne podstawy sedymentacji. Budowa i zasada działania osadników poziomych, pionowych i

radialnych. Teoretyczne podstawy procesu koagulacji. Budowa i zasada działania urządzeń do koagulacji. Koagulacja kontaktowa. Mechanizm działania złóż filtracyjnych. Wymagania stawiane piaskom filtracyjnym. Budowa i zasada działania filtrów powolnych, pospiesznych,

otwartych i zamkniętych. Napowietrzanie wody – budowa i eksploatacja urządzeń,

kontrola procesu napowietrzania. Skutki występowania żelaza w wodzie. Metody odżelaziania i odmanganiania wody. Odżelaziacze otwarte i zamknięte. Odkwaszanie wody. Teoretyczne podstawy procesu dezynfekcji wody. Organizacja i prowadzenie procesu dezynfekcji, zasady bhp. Wymagania stawiane wodzie do celów chłodniczych i kotłowych. Schematy technologiczne uzdatniania wód

PKZ(R.g)(8)2 ocenić stan wody na podstawie odczytu z krzywej wodowskazowej; P CPKZ(R.g)(8)3 interpretować treść profili hydrologicznych i hydrochemicznych, przekrojów geologicznych, itp. ; P B

R.8.1(1)6 określić zasady prawidłowej pracy ujęć wód powierzchniowych i podziemnych; PP C

R.8.1(1)7 scharakteryzować strefy ochronne ujęć wody; P CR.8.1(1)8 omówić przeznaczenie i rodzaje zbiorników wody; P BR.8.1(1)9 przedstawić elementy składowe i zasadę działania hydroforni;

R.8.1(14)1 rozróżnić rodzaje sieci wodociągowych i kanalizacyjnych; P BR.8.1(14)2 przedstawić elementy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych; P BR.8.1(14)3 odczytać informacje zawarte w dokumentacji projektowej sieci wodociągowych i kanalizacyjnych; P B

R.8.1(14)4 przeliczyć skalę podaną w dokumentacji projektowej sieci wodociągowych i kanalizacyjnych; PP C

PKZ(R.g)(4)1 scharakteryzować klasy czystości wód powierzchniowych i podziemnych;

P A

PKZ(R.g)(4)2 wymienić czynniki kształtujące skład wód powierzchniowych i podziemnych; P B

R.8.1(2)1 sklasyfikować zanieczyszczenia wód wg wybranego kryterium; P BR.8.1(2)2 wymienić źródła zanieczyszczeń fizycznych, chemicznych i bakteriologicznych wody; P A

R.8.1(2)3 opisać zanieczyszczenia fizyczne, chemiczne i bakteriologiczne wody; P BPKZ(R.g)(4)3 przyporządkować poszczególne wskaźniki zanieczyszczeń odpowiedniemu rodzajowi wody;R.8.1(3)1 omówić wymagania stawiane wodzie do celów użytkowych, chłodniczych i kotłowych; P B

R.8.1(3)2 różnicować pojęcia: metody i procesy uzdatniania wody; P CR.8.1(3)3 wymieniać metody uzdatniania wód powierzchniowych, podziemnych oraz wód do celów chłodniczych i kotłowych; P A

R.8.1(3)4 omawiać istotę fizycznych, chemicznych i biologicznych metod uzdatniania P B


46



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódwody; przemysłowych.

Organizacja i prowadzenie procesu dekarbonizacji i zmiękczania wody metodami chemicznymi.

Organizacja i prowadzenie dekarbonizacji, zmiękczania i demineralizacji na kolumnach jonitowych.

Przepisy BHP na ujęciach i stacjach uzdatniania wody. Akty prawne regulujące wymagania wód do picia, do celów chłodniczych, kotłowych i innych.

Rodzaje i charakterystyka ścieków. Wpływ ścieków na wody odbiornika. Proces samooczyszczania zbiorników wodnych. Akty prawne regulujące warunki odprowadzania ścieków do wód

lub do ziemi i do kanalizacji. Klasyfikacja procesów oczyszczania ścieków miejskich. Schematy technologiczne oczyszczania ścieków miejskich. Podstawy teoretyczne mechanicznego oczyszczania ścieków. Urządzenia do mechanicznego oczyszczania ścieków. Dobór, eksploatacja i kontrola pracy urządzeń

mechanicznej oczyszczalni ścieków. Podstawy teoretyczne biologicznego oczyszczania ścieków. Oczyszczanie ścieków na złożach biologicznych. Oczyszczanie

ścieków w komorach osadu czynnego. Organizacja biologicznej oczyszczalni ścieków z osadem czynnym. Usuwanie substancji biogennych. Kontrola i eksploatacja komór tlenowych, beztlenowych i

atoksycznych. Charakterystyka osadów powstających na oczyszczalni

ścieków bytowo-gospodarczych. Dobór urządzeń, eksploatacja i kontrola procesu

zagęszczania i odwadniania osadów ściekowych.

R.8.1(3)5 weryfikować układy metod uzdatniania wody (fizyczno-chemiczne, fizyczno-biologiczne); P C

R.8.1(4)1 dobrać wskaźniki przeznaczone do usunięcia w zależności od rodzaju wód i dobrać do nich metodę usunięcia; PP C

R.8.1(5)1 wyszczególnić urządzenia do uzdatniania wód powierzchniowych, podziemnych, chłodniczych i kotłowych; P A

R.8.1(4)2 opisać podstawy teoretyczne procesów uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych; P B

R.8.1(4)3 opisać podstawy teoretyczne procesów uzdatniania wód chłodniczych i kotłowych; P B

R.8.1(4)4 obliczyć dawki reagentów do dekarbonizacji i zmiękczania wody; PP CR.8.1(4)5 obliczyć parametry pracy wymienników jonitowych; PP CR.8.1(4)6 dobrać metodę dekarbonizacji, zmiękczania, demineralizacji w zależności od składu wody; PP D

R.8.1(5)2 wyjaśnić zasadę działania poszczególnych urządzeń do uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych. P B

R.8.1(6)1 wyjaśnić na czym polega rozruch urządzeń stosowanych do uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych;

PP D

R.8.1(6)2 wymienić kolejność prac podczas montażu filtrów do wody; P AR.8.1(6)3 dobrać do filtra właściwy materiał filtracyjny; P CR.8.1(6)4 podać sposoby dawkowania reagentów do uzdatnianej wody; P BR.8.1(6)5 opisać zakres kontroli bieżącej pracy urządzeń stosowanych na stacji uzdatniania wody;

P B

R.8.1(6)6zaplanować pomieszczenia budynku chlorowni z uwzględnieniem technologii dezynfekcji i zasad bhp;

P C

R.8.1(6)7 wymienić zasady eksploatacji urządzeń służących do uzdatniania wód podziemnych i powierzchniowych;

P B

R.8.1(5)3 wyjaśnić zasadę działania poszczególnych urządzeń do uzdatniania wód chłodniczych i kotłowych; P B

R.8.1(5)4 zestawiać w odpowiedniej kolejności urządzenia do uzdatniania wód P B


47



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódpowierzchniowych, podziemnych, chłodniczych i kotłowych; Komory fermentacyjne – rodzaje, budowa i parametry

pracy. Tlenowa stabilizacja osadów. Inne sposoby zagospodarowania osadów organicznych

i mineralnych. Procesy i urządzenia stosowane przy oczyszczaniu

ścieków przemysłowych. Rola przydomowej oczyszczalni ścieków. Klasyfikacja przydomowych oczyszczalni ścieków. Możliwości zastosowania przydomowych oczyszczalni ścieków. Budowa i zasada działania przydomowych oczyszczalni ścieków. Instalowanie przydomowych oczyszczalni ścieków. Eksploatacja przydomowych oczyszczalni ścieków.

R.8.1(4)7 zaproponować kolejność procesów przy uzdatnianiu wód powierzchniowych i podziemnych oraz dobrać schemat do uzdatniania wód przemysłowych;

P C

R.8.1(6)8 omówić układ chłodniczy z zastosowaniem chłodni otwartej lub zamkniętej; P BR.8.1(6)9 zaproponować urządzenia do uzdatniania wód przemysłowych w zależności od prowadzonego procesu;

P B

R.8.1(6)10 przeprowadzić proces dekarbonizacji metodami chemicznymi; PP CR.8.1(6)11 skontrolować proces prowadzony w Virbosie; P CR.8.1(6)12 scharakteryzować układ kotłowy wodny i wodno-parowy; PP CR.8.1(6)13 obsłużyć urządzenia do zmiękczania wód kotłowych; P CR.8.1(6)14 prowadzić kontrolę procesu zmiękczania na kolumnach jonitowych; P CR.8.1(6)15 prowadzić proces demineralizacji wody na jonitach; PP CR.8.1(6)16 wymieniać zasady eksploatacji urządzeń stosowanych przy dekarbonizacji, zmiękczaniu i demineralizacji;

P A

R.8.1(7)1 wyjaśnić pojęcie ścieki; P AR.8.1(7)2 wymieniać rodzaje ścieków wraz z podaniem kryterium podziału; P BR.8.1(7)3 wymieniać źródła powstawania ścieków; P AR.8.1(7)4 przewidzieć wpływ ścieków na wody odbiornika; PP DR.8.1(8)1 omówić przebieg procesu samooczyszczania wód powierzchniowych; P B R.8.1(8)2 wyszczególniać stopnie oczyszczania ścieków; P BR.8.1(8)3 wyjaśnić teoretyczne podstawy procesów mechanicznego oczyszczania ścieków (cedzenie, flotacja, sedymentacja); P B

R.8.1(10)1 wymienić procesy zachodzące na poszczególnych urządzeniach oczyszczalni;

P B

R.8.1(10)2 określić znaczenie nierównomierności spływu ścieków dla oczyszczalni; P CR.8.1(10)4 podać zasady eksploatacji krat, piaskownika, osadnika; PP CR.8.1(8)4 opisać podstawowe układy pracy złóż biologicznych i komór osadu czynnego; P B

R.8.1(10)5 wyjaśnić, na czym polega kontrola biologicznego procesu oczyszczania P B


48



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódścieków;R.8.1(10)6 obsługiwać urządzenia do biologicznego oczyszczania; PP CR.8.1(10)7 zanalizować parametry osadu czynnego lub złoża biologicznego; P CR.8.1(10)8 dobrać urządzenia napowietrzające do komory napowietrzania kierując się m.in. ekonomiką natleniania;

PP C

R.8.1(10)9 zanalizować działanie oczyszczalni z osadem czynnym i złożem biologicznym;

PP C

R.8.1(8)5 uzasadnić konieczność defosfatacji i denitryfikacji ścieków oczyszczanych biologicznie oraz przedstawić metody ich realizacji; P B

R.8.1(8)7 ocenić efekty oczyszczania ścieków poddanych oczyszczaniu mechanicznemu i biologicznemu PP D

R.8.1(10)3 obliczyć ładunek zanieczyszczeń dla zakładu przemysłowego na podstawie współczynnika RLM;

P C

R.8.1(10)11 dobrać procesy i urządzenia dla oczyszczalni ścieków przemysłowych w oparciu o prowadzone procesy technologiczne i skład ścieków;

PP C

R.8.1(11)1 odróżniać pojęcia oczyszczalnia ścieków i przydomowa oczyszczalnia ścieków; P A

R.8.1(11)2 określić cel i warunki stosowania przydomowej oczyszczalni ścieków; P CR.8.1(11)3 wyszczególniać elementy konstrukcji przydomowych oczyszczalni ścieków; P BR.8.1(12)1określićprzeznaczenie poszczególnych elementów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków; P C

R.8.1(12)2 objaśnić zasadę działania przydomowych oczyszczalni ścieków; P BR.8.1(12)3 wyszczególniać etapy budowy przydomowych oczyszczalni ścieków; PP C

R.8.1(12)4 przestrzegać przepisów bhp obowiązujących podczas budowy przydomowych oczyszczalni ścieków; PP C

R.8.1(12)5 przewidzieć najczęstsze zakłócenia w pracy przydomowych oczyszczalni ścieków i wskazuje sposoby ich usunięcia; PP D

R.8.1(12)6 wyliczać zasady poprawnej eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków i omówić sposoby ich realizacji; PP C

R.8.1(8)8 omówić procesy unieszkodliwiania osadów ściekowych; P B


49



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódR.8.1(9)1 wyliczać urządzenia do unieszkodliwiania osadów ściekowych; P AR.8.1(9)2 przedstawić budowę i zasadę działania poszczególnych urządzeń do unieszkodliwiania osadów ściekowych; PP C

R.8.1(9)3 zestawiać w odpowiedniej kolejności urządzenia do oczyszczania ścieków miejskich i unieszkodliwiania osadów ściekowych; P B

R.8.1 (13)1 wymienić metody zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w Polsce;

p B

R.8.1 (13)2 omówić sposoby postępowania ze skratkami; P AR.8.1 (13)3 zaproponować metodę zagospodarowania osadu z piaskownika; P CR.8.1 (13)4 zaproponować metodę zagospodarowania osadów z procesu odtłuszczania;

P C

R.8.1 (13)5 omówić warunki przyrodniczego wykorzystania osadów; P BPKZ(R.g)(1)4 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie; P CPKZ(R.g)(1)5 rozróżnić niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;

PP C

PKZ(R.g)(1)6 zaplanować działania związane z ochroną zasobów przyrody; PP DPKZ(R.g)(1)7 dokonać analizy czynników środowiska mających wpływ na organizmy żywe;

PP C


PP C

PKZ(R.g)(2)3 przeprowadzić podstawowe badania elementów środowiska przyrodniczego;

PP C


PP C

PKZ(R.g)(3)1 sklasyfikować zasady zapobiegania zanieczyszczeniom mające wpływ na racjonalną gospodarkę środowiska przyrodniczego;

P B

PKZ(R.g)(3)2 zastosować zasady zapobiegające zanieczyszczeniom dla racjonalnej gospodarki zasobami przyrody;

PP D

PKZ(R.g)(3)3 opracować kampanię ograniczania zanieczyszczeń środowiska; PP CPKZ(R.g)(3)4 opracować zasady ochrony środowiska przyrodniczego przed zanieczyszczeniami;

PP C


50



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódPKZ(R.g)(6)1 sklasyfikować źródła i rodzaje zagrożeń powietrza atmosferycznego, wód oraz gleb;

P B

PKZ(R.g)(7)1 omówić negatywny wpływ człowieka na środowisko P BPKZ(R.g) (7)2określićwpływ działalności człowieka na zmiany komponentów środowiska;

P C

PKZ(R.g)(7)3 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko;

PP D

PKZ(R.g)(10)1 określić wymagania stawiane wodzie do picia na podstawie odpowiedniego rozporządzenia

P C

PKZ(R.g)(10)4 sklasyfikować wody powierzchniowe i podziemne na podstawie odpowiednich rozporządzeń

PP C

PKZ(R.g)(10)5 ustalić warunki odprowadzania ścieków do wód lub do ziemi w oparciu o rozporządzenie

PP C

PKZ(R.g)(10)6określićwarunki odprowadzania ścieków do kanalizacji ziemi w oparciu o rozporządzenie

PP C


PP C

PKZ(R.g)(11)2 posłużyć się programami komputerowymi w celu tworzenia dokumentacji podczas badania stanu środowiska;

PP C

PKZ(R.g)(11)3 wykonać prezentację multimedialne, prezentacje graficzne i tabelaryczne obrazujące badania stanu środowiska;

PP D

PKZ(R.g)(11)4 zastosować programy komputerowe wspomagające obliczenia przy wykonywaniu zadań zawodowych technika ochrony środowiska;

PP C

BHP(1)2 zinterpretować podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków;

P B

BHP(4)2 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas pracy na ujęciach, pracy przy uzdatnianiu wód i oczyszczaniu ścieków;

P C

BHP(5)5 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i P B


51



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódżycia w miejscu pracy podczas wykonywania prac na ujęciach, pracy przy uzdatnianiu wód i oczyszczaniu ścieków;BHP(5)6 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas pracy na ujęciach, pracy przy uzdatnianiu wód i oczyszczaniu ścieków;

PP C

BHP(5)7 określić sposoby zabezpieczania przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się pracą na ujęciach, pracą przy uzdatnianiu wód i oczyszczaniu ścieków;

PP D

BHP(6)5 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika pracującego na ujęciach, przy uzdatnianiu wód i oczyszczaniu ścieków;

P B

BHP(6)6 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika pracującego na ujęciach, przy uzdatnianiu wód i oczyszczaniu ścieków; PP C

BHP(7)5 dobrać sprzęt i materiały do wykonywanych zadań zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków; P B

BHP(8)3 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków;

P B

BHP(8)4 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków;

PP C

BHP(9)3 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych technika ochrony środowiska związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków;

P C

BHP(9)4 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;

PP C

BHP(10)3 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków;

P B


52



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódBHP(10)4 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z pracą na ujęciach, uzdatnianiem wód i oczyszczaniem ścieków;

P C

KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko;OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;Planowane zadania1. Wykonaj w formie graficznej uproszczony projekt ujęcia wody podziemnej wraz z wytyczeniem stref ochronnych ujęcia. W części opisowej projektu zamieść niezbędne zasady eksploatacji ujęcia ze szczególnym uwzględnieniem zakłóceń pracy pompy Sporządzony projekt będziesz prezentować na forum grupy (10 minut) oraz przekażesz w wersji papierowej do oceny.2.Na podstawie analizy wody przeznaczonej do celów kotłowych opracuj uproszczony projekt uzdatniania tej wody za pomocą wymienników jonitowych. Ustal rodzaj i kolejność kolumn jonitowych, dobierz rodzaje jonitów i rozmiary kolumn, przeprowadź niezbędne obliczenia.3. Wykonaj w formie graficznej uproszczony projekt przydomowej oczyszczalni ścieków dla przeciętnego 4-osobowego gospodarstwa domowego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneZajęcia edukacyjne powinny być prowadzone W pracowni ochrony środowiska w szkole, terenowych organach administracji rządowej, wydziałach ochrony środowiska, stacjach sanitarno-epidemiologicznych, działach ochrony środowiska przedsiębiorstw przemysłowych, miejskich przedsiębiorstwach wodociągów i kanalizacji, stacjach uzdatniania wody i oczyszczalniach ścieków

Środki dydaktyczneZestawy przepisów prawa i norm dotyczących ochrony i kształtowania środowiska, przykładowe mapy, plany zagospodarowania przestrzennego, przykładowe wyniki analizy fizykochemicznej, chemicznej i mikrobiologicznej badanych elementów środowiska, przykładową dokumentacje projektową, układ okresowy pierwiastków. Poza tym: roczniki statystyczne, opracowania dotyczące danego regionu związane z ochroną środowiska, zasobami przyrody, gałęziami przemysłu, gospodarką prowadzoną w regionie , czasopisma branżowe, katalogi, poradniki, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce środowiska przyrodniczego w danych regionach Polski. Stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wspomagania projektowania


53



325511.M3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódprocesów uzdatniania wody, oczyszczania ścieków, oraz monitorowania stanu środowiska,

Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej.Dominującą metodą będą ćwiczenia. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane pomoce dydaktyczne do ćwiczenia umiejętności z zakresu jednostki modułowej. Ćwiczenia będą poprzedzane pokazem z objaśnieniem.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć uczniów mogą posłużyć : ćwiczenia, sprawdziany pisemne i ustne, sprawdziany praktyczne, testy osiągnięć szkolnych oraz obserwacje czynności wykonywanych przez ucznia podczas ćwiczeń projektowych. Po zakończeniu realizacji programu działu proponuje się zastosowanie sprawdzianu teoretycznego. W końcowej ocenie należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Nauczyciel powinien: udzielać wskazówek i służyć pomocą w trakcie uczenia się; pomóc ustalić cele uczenia się i oceniać uzyskane efekty; stosować materiały i pomoce dydaktyczne odwołujące się do różnych zmysłów; zadawać prace związane z zainteresowaniami uczniów; wyszukiwać mocne strony uczniów i na nich opierać nauczanie; motywować uczniów do pracy; w ocenie wyników nauczania uwzględniać również zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.

325511.M3.J2. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego


Poziom wymagań programowych


R.8.2(1)1 rozróżnić podstawowe rodzaje zanieczyszczeń powietrza; P A Rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich charakterystyka.

Przemiany fizykochemiczne zanieczyszczeń w atmosferze.

R.8.2(2)1 scharakteryzować rodzaje zanieczyszczeń powietrza; P A


54




Wpływ poszczególnych zanieczyszczeń atmosfery na środowisko.

Charakterystyka źródeł zanieczyszczeń. Charakterystyka procesów spalania w kontekście

emisji zanieczyszczeń. Mechanizm wyniesienia. Obliczanie wyniesienia dla zadanych warunków. Rozkład stężeń w smudze zanieczyszczeń. Wpływ warunków meteorologicznych na

rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń. Mechanizm i skutki niszczenia warstwy ozonowej,

efektu cieplarnianego, powstawania kwaśnych deszczy.

Podstawowe procesy fizyczne wykorzystywane w energetyce atomowej.

Wpływ elektrowni atomowej na środowisko w porównaniu z innymi źródłami energii.

Kierunki ograniczania emisji zanieczyszczeń „u źródła”. Modernizacja istniejących źródeł ciepła. Klasyfikacja metod odsiarczania spalin. Charakterystyka metod odsiarczania spalin. Bilanse w metodach odsiarczania spalin. Charakterystyka metod usuwania tlenków azotu ze

spalin. Charakterystyka metody usuwania H2S, CO, par

związków organicznych z gazów odlotowych. Osuszanie gazów. Zasada działania elektrofiltrów. Czynniki wpływające na skuteczność odpylania.

R.8.2(1)2 określić wpływ poszczególnych zanieczyszczeń powietrza na środowisko;

PP C

R.8.2(1)3 scharakteryzować podstawowe źródła emisji zanieczyszczeń; P A

R.8.2(1)4 przeanalizować procesy spalania w kontekście emisji zanieczyszczeń; PP C

R.8.2(2)2 dokonać klasyfikacji źródeł zanieczyszczeń powietrza i wymienić substancje zanieczyszczające powietrze;

P C

R.8.2(2)3 wyjaśnić pojęcia: emisja, immisja, stężenie zanieczyszczenia, opad pyłu, unos, doza zanieczyszczeń, MAQI i współczynnik toksyczności;

P A

R.8.2(2)4wyjaśnić pojęcie emisji i immisji. P B

R.8.2(4)1 dokonać uproszczonych obliczeń emisji dla źródeł projektowanych i istniejących;

PP D

R.8.2(3)1 dokonać analizy rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w atmosferze; P B

R.8.2(3)2 scharakteryzować metody ograniczające emisję zanieczyszczeń do atmosfery;

P C

R.8.2(3)3 zaplanować rozwiązania ograniczające stężenie zanieczyszczeń w powietrzu w zależności od rodzaju i ilości zanieczyszczeń;

PP C

R.8.2(4)2 wymienić zjawiska wykorzystywane podczas usuwania zanieczyszczeń pyłowych i gazowych;

P B

R.8.2(4)3. dokonać klasyfikacji metod odsiarczania spalin; P A

R.8.2(4)4 określić zakres zastosowania metod redukcji NOx w spalinach; P C

R.8.2(4)5 zaproponować działania związane z usunięciem zanieczyszczeń gazowych z gazów odlotowych;

PP C


55




Budowa elektrofiltru. Odpylanie mechaniczne. Zasada działania cyklonów. Odpylacze tkaninowe i filtry powietrza. Charakterystyka materiałów filtracyjnych. Zasada działania odpylaczy mokrych. Budowa odpylaczy mokrych. Zasady doboru urządzeń odpylających. Odpylanie w przemyśle i energetyce. Pojęcia dotyczące wentylacji i klimatyzacji. Elementy instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej. Charakterystyka możliwości poprawy efektywności

wykorzystania ciepła i energii w powiązaniu z ograniczeniem zanieczyszczenia środowiska.

Rola energii we współczesnej gospodarce. Rodzaje i podział źródeł energii. Charakterystyka nieodnawialnych i odnawialnych

źródeł energii. Produkcja energii elektrycznej w oparciu o różne

źródła energii. Wpływ energetyki na środowisko. Efektywne użytkowanie energii. Ruch drgający i falowy. Odbiór dźwięków przez ucho ludzkie. Pojęcie decybela. Poziom natężenia dźwięku, ciśnienia akustycznego,

poziom dźwięku, poziom głośności. Pojęcia drgań i wibracji. Wrażenia słuchowe, pojęcie hałasu.

R.8.2(4)6 zaproponować działania związane z usunięciem zanieczyszczeń pyłowych z gazów odlotowych;

PP C

R.8.2(4)7 ocenić skuteczność poszczególnych metod ograniczania emisji; PP C

R.8.2(5)1 planować metody ograniczające emisję zanieczyszczeń do atmosfery; PP D

R.8.2(5)2 określić obowiązki zakładów w zakresie pomiarów stężenia zanieczyszczeń powietrza;

PP D

R.8.2(5)3 dobrać odpowiednią metodę do procesu odsiarczania; PP C

R.8.2(5)4 ocenić skuteczność wybranej metody odsiarczania; P C

R.8.2(5)5 sporządzić prosty bilans jednej z metod odsiarczania spalin; PP C

R.8.2(5)6 prowadzić proces usuwania tlenków azotu ze spalin; PP C

R.8.2(5)7 podać zakres stosowania metod redukcji NOx w spalinach; PP D

R.8.2(5)8 prowadzić proces usuwania H2S, CO, par związków organicznych; P C

R.8.2(5)9 omówić czynności przy prowadzeniu procesu osuszania gazów; P B

R.8.2(5)10 obsłużyć urządzenia do usuwania zanieczyszczeń gazowych; PP D

R.8.2(5)11 omówić zasady eksploatacji dotyczące urządzeń odpylających; P B

R.8.2(5)12 wymienić elementy konstrukcji urządzeń odpylających; P A


56




Klasyfikacja hałasu. Parametry hałasu. Prawne podstawy oceny hałasu i drgań. Metody oceny oddziaływania hałasu i drgań. Podstawy fizyczne tłumienia hałasu i drgań. Charakterystyka materiałów i ustrojów

dźwiękochłonnych. Zasady i metody ograniczania hałasu i drgań w

środowisku pracy. Zasady i metody ograniczania emisji hałasu do

środowiska. Zasady i metody ograniczania hałasów

komunikacyjnych. Zasady i metody ograniczania drgań. Przepisy BHP podczas wykonywania zadań

zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem.

R.8.2(5)13 dobrać urządzenia odpylające do oczyszczania powietrza; PP C

R.8.2(5)14 dobrać ekonomiczne w eksploatacji urządzenie odpylające; PP C

R.8.2(5)15 zagospodarować substancje powstałe i odzyskane w procesach oczyszczania powietrza;

PP D

R.8.2(6)1 wymienić technologie wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej; P B

R.8.2 (6)2 sklasyfikować urządzenia do wytwarzania energii; P B

R.8.2(6)3 wymienić niekonwencjonalne źródła energii oraz uwarunkowania ich stosowania;

P A

R.8.2 (6)4 podać przykłady konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł energii;

PP C

R.8.2 (6)5 opisać zasady działania niekonwencjonalnych źródeł energii; P C

R.8.2 (6)6 uzasadnić możliwość zastosowania odnawialnych źródeł energii w warunkach polskich;

PP D

R.8.2 (6)7 zaproponować wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł energii dla konkretnego obiektu;

PP D

R.8.2 (7)1 określić prawa ruchu drgającego i falowego; P A

R.8.2 (7)2 scharakteryzować pojęcie i parametry fal akustycznych oraz prawa odbioru dźwięku przez ucho ludzkie;

P B

R.8.2 (7)3 omówić pojęcia : dźwięk, drgania mechaniczne, hałas i jego rodzaje; P A

R.8.2 (7)4 wymienić zakresy poziomów dźwięku, w decybelach, nieprzyjemnych i szkodliwych dla człowieka;

P A


57




R.8.2 (7)5 wymienić szkody jakie czyni hałas i drgania wśród organizmów żywych (również człowieka);

P B

R.8.2 (7)6 wyjaśnić, jaki wpływ ma czas ekspozycji na hałas; P B

R.8.2 (7)7 przewidzieć skutki hałasu na podstawie map akustycznych; PP C

R.8.2 (7)8 rozpoznać w swoim otoczeniu skutki wibracji PP C

R.8.2 (8)1 scharakteryzować podstawy fizyczne tłumienia hałasu i drgań; P A

R.8.2 (8)2 wybrać sposób ograniczenia hałasu w środowisku pracy; PP C

R.8.2 (8)3 dobrać metodę ograniczenia emisji hałasu do środowiska; PP D

R.8.2 (8)4 zaproponować metodę ograniczenia hałasu komunikacyjnego; P C

R.8.2 (8)5 dobrać sposób ograniczenia drgań; PP C

R.8.2 (8)6 omówić parametry charakteryzujące od strony akustycznej materiały, wyroby i ustroje dźwiękochłonne;

P B

R.8.2 (8)7 wymienić administracyjno -prawne metody i sposoby zwalczania hałasu;

P A

R.8.2 (8)8 podać przykład zastosowania prawnych środków ochrony przed hałasem;

PP C

R.8.2 (9)1 zaproponować różne rodzaje rozwiązań zmierzające do obniżenia hałasu związanego z przemysłem i komunikacją w miejscu zamieszkania;

PP D

R.8.2 (9)2 wskazać najistotniejsze czynności mające na celu akustyczną adaptację pomieszczeń;

P C


58




R.8.2 (9)3 wymienić poczynania mające na celu ograniczenie hałasu w każdym punkcie dokonywanych inwestycji;

PP D

R.8.2 (9)4 wyjaśnić, na czym polega czynna redukcja hałasu; P B

R.8.2(9)5 zastosować materiały i ustroje dźwiękochłonne w pomieszczeniu; PP C

R.8.2(9)6 podjąć działania ograniczające hałas komunikacyjny i przemysłowy; P C

R.8.2(9)7 wskazać sposoby ochrony przeciwdźwiękowej w budownictwie i przemyśle;

PP D

R.8.2(9)8 Zaproponować metody ograniczenia drgań maszyn oraz urządzeń przemysłowych;

PP C

R.8.2(9)9 zastosować środki ochrony osobistej przed hałasem w miejscu pracy; PP C

R.8.2(9)10 zapobiec zagrożeniom wywołanym przez hałas i drgania; P C

R.8.2 (10)1 omówić prawne środki ochrony przed hałasem; P A

R.8.2 (10)2 wskazać kilka aktów prawnych dotyczących zapobiegania powstawaniu oraz rozprzestrzenianiu się hałasu i drgań;

P B

R.8.2 (10)3 wyjaśnić na czym polega ochrona przed hałasem w przepisach; P B

R.8.2 (10)10 wskazać normy dotyczące hałasu i drgań mechanicznych; P A

PKZ(R.g)(10)11 ustalić dopuszczalny poziom hałasu w miejscu pracy; PP C

PKZ(R.g)(10)12 wskazać zawody, w których choroba wibracyjna jest chorobą zawodową;

P A


59




PKZ(R.g)(10)13 odszukać dyrektywy unijne, które zajmują się ochroną przed zanieczyszczeniem powietrza, ochroną przed hałasem i drganiami, wymienić zakres ich stosowania;

P B

PKZ(R.g)(10)14 omówić ochronę przed hałasem pomieszczeń w budynkach na podstawie norm;

PP C

BHP(1)3 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P B

BHP(1)4 rozróżnić środki gaśnicze używanych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P A

BHP(1)5 wyjaśnić pojęcie ergonomia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P A

BHP(4)3 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas wykonywania zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

PP C

BHP(4)4 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w pracach związanych z organizacją ochrony środowiska ;

P B

BHP(4)5 scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy związanym z organizacją ochrony środowiska;

P A

BHP(4)6 ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia w pracach związanych z organizacją ochrony środowiska;

PP C

BHP(5)8 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia podczas wykonywania zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

P A

BHP(5)9 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych w ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

PP C

BHP(5)10 dokonać prawidłowej charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

PP C


60




BHP(5)11 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

P A

BHP(5)12 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących pracy związanej z organizacją ochrony środowiska;

PP C

BHP(5)13 dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P A

BHP(5)14 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P A

BHP(6)7 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika zajmującego się ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

PP C

BHP(6)8 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika dokonującego oceny czystości powietrza;

P B

BHP(6)9 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P C

BHP(6)10 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P B

BHP(7)6 dobrać sprzęt i materiały podczas wykonywania zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

P B

BHP(7)7 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P C

BHP(7)8 zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

PP C

BHP(8)5 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

P B

BHP(8)6 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i

P C


61




hałasem;BHP(8)7 zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;;

P A

BHP(8)8 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P B

BHP(8)9 dobrać środki ochrony zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P B

BHP(8)10 zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

PP D

BHP(9)5 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem technika ochrony środowiska;

P C

BHP(9)6 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem, zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;

P C

BHP(9)7 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P C

BHP(9)8 przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P C

BHP(9)9 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną wód, powietrza, gleby oraz gospodarki odpadami;

P C

BHP(10)5 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

PP D

BHP(10)6 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;

PP C


62




BHP(10)7 powiadomić system pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P C

BHP(10)8 zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

PP C

BHP(10)9 zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

P C

BHP(10)10 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)1.)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(5)2.)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(6)2.)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;

P B

Planowane zadania1. Ustal rodzaje zanieczyszczeń, ich źródło oraz które związki chemiczne najczęściej zanieczyszczające powietrze. w twojej miejscowości.

Uzupełnij tabelę wpisując substancje, rodzaj i źródło zanieczyszczeń powietrza.Substancje zanieczyszczające powietrze Rodzaj zanieczyszczenia Źródło


63




Korzystając z map pogody oraz danych meteorologicznych zaznacz na mapie obszary i kierunki rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń. Określ skutki oddziaływania ich zanieczyszczeń na środowisko. Dokonaj analizy informacji zgromadzonych na dany temat i udokumentuj przewidywane skutki oddziaływania zanieczyszczeń na środowisko. Wynik zadania udokumentuj w formie sprawozdania i przedstaw do oceny.

2. Na podstawie otrzymanej karty pracy oceń skuteczność urządzeń do usuwania zanieczyszczeń pyłowych. Dokonaj obserwacji modeli i makiet urządzeń do usuwania zanieczyszczeń pyłowych zgromadzonych w pracowni, zapoznaj się z ich konstrukcją i zasadą działania na podstawie dołączonych instrukcji. Dokonaj analizy prospektów i katalogów wyrobów odpylających zgromadzonych w pracowni. Zastanów się nad warunkami, w których urządzenia te mogą być zastosowane jako najbardziej skuteczne. Wybierz te, które są najbardziej ekonomiczne, biorąc pod uwagę czynniki środowiskowe i finansowe. Wyniki analizy zapisz w formie raportu, który zaprezentujesz na forum grupy oraz przekażesz w wersji papierowej do oceny.

3. Zaproponuj wykorzystanie różnych źródeł energii dla gospodarstwa rolnego uwzględniając ich dostępność i kalkulację. Oceń faktyczną możliwość wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii. Sformułuj wnioski, odnośnie zabezpieczenia obiektu w źródła energii. Analizę przedstaw w formie prezentacji multimedialnej. Otrzymane wyniki zaprezentuj w zespole.

4. Oceń klimat akustyczny na podstawie wyników pomiarów poziomu dźwięku, wykonanych w pobliżu trasy szybkiego ruchu. Opracuj w formie schematu blokowego procedurę oceny klimatu akustycznego. Zaprezentuj ją na forum grupy. Po prezentacji zostanie przeprowadzona dyskusja pod kierunkiem eksperta (nauczyciela lub eksperta zewnętrznego) w celu zweryfikowania przedstawionych propozycji i ustalenia właściwej procedury. Na podstawie opracowanej procedury oceń klimat akustyczny dla konkretnego terenu, sformułuj wnioski. Sprawozdanie z pracy oddaj w wersji papierowej do oceny.

5. Zaobserwuj w swoim najbliższym terenie, miejscu zamieszkania jaki jest wpływ drgań na środowisko i zdrowie człowieka oraz zaproponuj środki ograniczające wpływ drgań na środowisko i zdrowie człowieka. Zaznacz na mapie najbardziej narażone miejsca oraz zaproponuj lokalizację ochrony przeciwwibracyjnej. Sporządź raport z wykonanej pracy przedstaw go grupie. Formę pisemną raportu oddaj do oceny.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneJednostka modułowa „Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego” powinna być prowadzona w szkolnej pracowni ochrony środowiska, w ośrodkach badań i kontroli środowiska, terenowych organach administracji rządowej, wydziałach ochrony środowiska, działach ochrony środowiska przedsiębiorstw przemysłowych, ośrodkach badawczo-rozwojowych zajmujących się ochroną środowiska.

Środki dydaktyczneOprogramowanie do wspomagania monitorowania stanu środowiska, zestawy przepisów prawa i norm dotyczących ochrony i kształtowania środowiska, przykładowe mapy, plany zagospodarowania przestrzennego, przykładowe wyniki analizy fizykochemicznej, chemicznej i mikrobiologicznej badanych elementów środowiska, natężenia hałasu, przykładową dokumentacje projektową, układ okresowy pierwiastków. Poza tym: mapy regionów, województw z aktualnymi rodzajami zanieczyszczeń środowiska, roczniki statystyczne, opracowania dotyczące występujących w danych regionach, województwach, miastach zanieczyszczeń, karty stężania zanieczyszczeń z odpowiednich punktów pomiarowych, wzorcowe raporty


64




określające zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego, np. w danym mieście; czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne obrazujące źródła zanieczyszczeń, ich rodzaje, charakterystyczne miejsca, okolice w Polsce odznaczające się poszczególnymi zanieczyszczeniami środowiska. Zalecane metody dydaktyczneJednostka modułowa „ Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych, które zostaną poprzedzone instrukcją z objaśnieniem lub pokazem.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana lub grupowa.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Jednostka modułowa „ Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej.Ogólne: zawartość merytoryczna (struktura dokumentacji zgodnie z zasadami), sposób prezentacji (układ, czytelność), wydruk dokumentacji (układ, bezbłędny edycyjnie).Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia.- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebUszczegółowione efekty kształcenia

Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:Poziom wymagań

programowychKategoria

taksonomiczna Materiał nauczania

PKZ(R.g)10 wybrać nazwy aktów prawnych związanych z gospodarowaniem odpadami w Polsce i UE; P B Rola aktów prawnych w gospodarowaniu odpadami.

Ustawa o odpadach. Pojęcia związane z gospodarką odpadami. Źródła powstawania odpadów komunalnych

i przemysłowych. Charakterystyka odpadów komunalnych i przemysłowych. Charakterystyka odpadów niebezpiecznych. Cel i kryteria klasyfikacji odpadów. Klasyfikacja odpadów zgodna z Ustawą o odpadach

PKZ(R.g)11 wyszczególnić główne założenia treści Ustawy o odpadach; P CR.8.3(1)1 rozróżnić pojęcia: odpady, odpady niebezpieczne i szczególnie uciążliwe dla środowiska; P B

R.8.3(1)2 wymieniać rodzaje odpadów i źródła ich powstawania; P AR.8.3(1)3 scharakteryzować odpady komunalne i przemysłowe; P CR.8.3(1)4określić rodzaje odpadów niebezpiecznych; P AR.8.3(1)5 przeprowadzać klasyfikację i identyfikację odpadów według Ustawy P B


65



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebo odpadach oraz według innych kryteriów; Klasyfikacja odpadów wg innych kryteriów.

Oddziaływanie odpadów komunalnych na środowisko. Substancje niebezpieczne w odpadach komunalnych. Unieszkodliwianie i gospodarcze wykorzystanie odpadów. Metody unieszkodliwiania odpadów. Klasyfikacja wysypisk. Zagrożenia ze strony wysypisk dla środowiska - zasady

lokalizacji wysypisk. Zabezpieczenie wód gruntowych. Zagospodarowanie biogazu. Monitoring, zamknięcie i rekultywacja składowiska. Ogólne zasady eksploatacji składowisk odpadów. Dziennik eksploatacji składowiska. Przepisy BHP podczas prac związanych ze składowaniem odpadów na składowisku. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminie. Obowiązki wytwórców odpadów zawarte w przepisach

prawnych.

Klasyfikacja termicznych metod utylizacji odpadów. Teoretyczne podstawy termicznych metod utylizacji. Typowe technologie spalania odpadów komunalnych. Oddziaływanie spalarni na środowisko. Metody zapobiegania szkodliwym wpływom spalarni

na środowisko. Zasady eksploatacji spalarni odpadów. Teoretyczne podstawy procesu pirolizy. Paliwo uzyskiwane z odpadów. Procesy zachodzące w kompostowanych odpadach. Typowe technologie kompostowania. Operacje jednostkowe w procesie kompostowania i ich

R.8.3(2)1 wyjaśnić szkodliwy wpływ odpadów na środowisko przyrodnicze i uzasadnić konieczność unieszkodliwiania odpadów; P B

R.8.3(2)2 objaśnić pojęcia: unieszkodliwianie odpadów i gospodarcze wykorzystanie odpadów; P A

R.8.3(7)1 sklasyfikować metody unieszkodliwiania odpadów; P BR.8.3(2)3 objaśnić podstawy teoretyczne procesów kompostowania, spalania, pirolizy i składowania odpadów; P B

R.8.3(7)2 opisać przebieg technologiczny procesu składowania odpadów; P BR.8.3(2)5 wskazywać wady i zalety wynikające ze składowania odpadów na składowisku; P C

R.8.3(2)4 uzasadnić ograniczenia w zastosowaniu metod unieszkodliwiania przez składowanie dla określonych odpadów; PP D

R.8.3(4)1 sklasyfikować wysypiska wg odpowiednich kryteriów; P BR.8.3(4)2 dobrać teren na lokalizację składowiska; PP CR.8.3(4)3 wykonać uproszczony projekt składowiska odpadów komunalnych; PP DR.8.3(4)4 omówić sposoby zabezpieczenia gruntów przed odciekami i sposoby zagospodarowania biogazu; P B

R.8.3(9)1 wymienić główne czynności eksploatacyjne na składowisku odpadów komunalnych;

P B

R.8.3(4)5 przestrzegać zasad eksploatacji składowisk; P CR.8.3(9)2 określić zakres kontroli przyjmowania odpadów; P CR.8.3(9)3 prawidłowo uzupełnić dziennik eksploatacji składowiska; PP CR.8.3(9)4 skontrolować prawidłowe rozmieszczenie odpadów na kwaterach; P CR.8.3(9)5 skontrolować urządzenia pomiarowe i odczytać pomiary; P C

R.8.3(4)6 ustalić zakres monitoringu składowiska; P CR.8.3(4)7 zaplanować przebieg zamknięcia i rekultywacji składowiska; PP DPKZ(R.g)(10)12 wymienić główne założenia Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie; P A

PKZ(R.g)(10)13 zinterpretować zapisy zawarte w dyrektywach Unii Europejskiej PP D


66



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebi Ustawie o odpadach dotyczących podstawowego obowiązku wytwórców odpadów; charakterystyka.

Kompostowanie osadów ściekowych. Kontrola jakości kompostu i zagrożenia ze strony

kompostu. Metody fermentacji beztlenowej odpadów komunalnych. 2-stopniowa fermentacja na mokro.

Sens ekologiczny i ekonomiczny recyklingu odpadów. Pojemniki na odpady. Zasady wyboru sprzętu.

Zasady organizacji miejsc zbiórki odpadów. Systemy wywozu odpadów. Transport 2-stopniowy, stacje i punkty przeładunkowe. Schematy stacji przeładunkowych. Selektywna zbiórka odpadów. System zbiórki „u źródła”. Sortownie odpadów. Możliwości zastosowania recyklingu odpadów. Recykling wybranych odpadów (makulatury, szkła,

tworzyw sztucznych, itp.). Rodzaje odpadów niebezpiecznych i ich charakterystyka. Zagrożenia ze strony odpadów niebezpiecznych dla

środowiska. Organizacja zbiórki odpadów niebezpiecznych. Sposoby postępowania z odpadami niebezpiecznymi. Zasady składowania odpadów niebezpiecznych. Ogólna charakterystyka odpadów przemysłowych. Źródła odpadów przemysłowych. Wpływ odpadów przemysłowych na środowisko. Klasyfikacja operacji stosowanych przy unieszkodliwianiu

R.8.3(11)1 sklasyfikować termiczne metody unieszkodliwiania odpadów; P AR.8.3(11)2 przedstawić typowe technologie spalania odpadów; P CR.8.3(2)6 objaśnić podstawy teoretyczne procesów: spalania, pirolizy i kompostowania; P B

R.8.3(7)3 opisać przebieg technologiczny procesu spalania, pirolizy i kompostowania; P B

R.8.3(11)3 przewidzieć zagrożenia dla środowiska ze strony spalarni odpadów; PP DR.8.3(11)4 omówić proces pirolizy; P BR.8.3(11)5 wymienić podstawowe zasady prawidłowej eksploatacji spalarni odpadów komunalnych; P A

R.8.3(11)6 scharakteryzować procesy zachodzące w kompostowanych odpadach; P CR.8.3(11)8 wyszczególnić operacje jednostkowe stosowane w procesie kompostowania i scharakteryzować je;

P B

R.8.3(10)1 opisać operacje jednostkowe stosowane w procesie kompostowania; P BR.8.3(11)7 omówić technologie kompostowania odpadów komunalnych i omówić je;

P C

R.8.3(10)2 przedstawić typowe technologie kompostowania i optymalne warunki kompostowania; P C

R.8.3(11)9 określić zagrożenia dla środowiska ze strony kompostu; PP CR.8.3(10)3określić zakres kontroli jakości kompostu; P BR.8.3(10)4 omówić zagrożenia ze strony kompostu dla środowiska i metody zapobiegania im; PP C

R.8.3(10)5 wykonać uproszczony projekt technologiczny kompostowni; PP DR.8.3(10)6scharakteryzować metody fermentacji beztlenowej odpadów komunalnych; P B

R.8.3(11)10 omówić metody fermentacji beztlenowej odpadów komunalnych; P BR.8.3(7)3 dobrać metody unieszkodliwiania do podanych rodzajów odpadów; P CR.8.3(7)4 przewidzieć efekty unieszkodliwiania odpadów przy zastosowaniu określonej metody;

PP C


67



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebodpadów przemysłowych i ich charakterystyka.

Podstawy teoretyczne operacji jednostkowych (magazynowanie, przesiewanie, rozdrabnianie, zagęszczanie, itp.).

- Urządzenia stosowane do unieszkodliwiania odpadów przemysłowych. Charakterystyka osadów powstających na oczyszczalni

ścieków bytowo-gospodarczych; Schematy technologiczne „przeróbki” osadów z

osadników biologicznego oczyszczania i urządzeń mechanicznego oczyszczania;

Dobór urządzenia, eksploatacja i kontrola procesu zagęszczania;

Komory fermentacyjne – rodzaje, budowa i parametry pracy;

Tlenowa stabilizacja osadów; Organizacja procesu zagęszczania osadów; Inne sposoby zagospodarowania osadów organicznych; Gospodarowanie osadami mineralnymi; Przepisy BHP podczas prac związanych

z zagospodarowaniem i przeróbką osadów; Degradacja gleb i jej zasięg, dewastacja gleb. Erozja gleb. Zanieczyszczenie środowiska jako źródło degradacji gleb. Chemizacja rolnictwa jako źródło degradacji gleb. Działalność górnictwa podziemnego i odkrywkowego jako źródła zanieczyszczenia gleb. Działalność zakładów energetycznych jako źródło

zanieczyszczenia gleb.

R.8.3(6)1 objaśnić pojęcia: zagospodarowanie odpadów, recykling; P AR.8.3(6)2 wyliczyć korzyści ekologiczne i ekonomiczne wynikające z zastosowania recyklingu; P A

R.8.3(3)1 opisać rodzaje i przeznaczenie pojemników na odpady; P BR.8.3(3)2 przyporządkować rodzaj pojemników w zależności od rodzaju zabudowy; P CR.8.3(3)3 scharakteryzować metody zbiórki odpadów; PP CR.8.3(3)4 przedstawić systemy wywozu odpadów; P BR.8.3(3)5 uzasadnić celowość stosowania stacji przeładunkowych; P CR.8.3(3)6 szkicować schematy różnych wariantów stacji przeładunkowych; PP DR.8.3(6)4 określić zadania sortowni odpadów komunalnych; P AR.8.3(6)5określić rodzaje surowców wtórnych, które można poddać procesowi recyklingu; P C

R.8.3(6)6 przeanalizować możliwości i uwarunkowania selektywnej zbiórki wykorzystania surowców wtórnych; PP D

R.8.3(5)1 uzasadnić potrzebę selektywnej zbiórki odpadów i ich sortowania; P CR.8.3(5)2 wymienić zasady lokalizacji sortowni odpadów; P BR.8.3(5)3 opisać sposoby selektywnej zbiórki odpadów; P BR.8.3(5)4 przedstawić sposób wykorzystania zbiorników wielkogabarytowych; P CR.8.3(5)5 podać przykłady zagospodarowania zbiorczego punktu selektywnej zbiórki odpadów;

P B

R.8.3(6)7 przedstawić możliwości ponownego wykorzystania surowców, np. papieru, szkła, tworzyw sztucznych; PP DR.8.3(8)1 zaplanować kampanię informacyjno-promocyjną na rzecz propagowania świadomego korzystania ze środowiska; PP D

R.8.3(8)2 zmobilizować uczniów do udziału w akcjach ekologicznych; P CR.8.3(8)3 opracować program minimalizacji odpadów w szkole i w środowisku;

PP D

R.8.3(12)1 wyjaśnić pojęcie „odpady niebezpieczne”; P AR.8.3(12)2 podać skutki obecności odpadów niebezpiecznych w odpadach komunalnych i przemysłowych;

PP C


68



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony gleb Zjawiska krasowe. Sposoby rekultywacji gleb. Ogólne zasady rekultywacji gruntów zdegradowanych. Rekultywacja gleb zdegradowanych przez górnictwo

podziemne i odkrywkowe. Rekultywacja gleb zdegradowanych przez zakłady

energetyczne. Ustawa ochronie gruntów rolnych i leśnych.

R.8.3(12)3 zaproponować sposoby ograniczenia udziału odpadów niebezpiecznych w odpadach komunalnych; PP C

R.8.3(12)4określićwarunki deponowania odpadów niebezpiecznych; P CR.8.3(13)1 wyjaśnić pojęcie odpadów przemysłowych i wymienić źródła powstawania odpadów przemysłowych; P A

R.8.3(13)2 zdiagnozować skład jakościowy i ilościowy odpadów z poszczególnych gałęzi przemysłu oraz ich uciążliwość dla środowiska; P C

R.8.3(13)3 sklasyfikować operacje jednostkowe stosowane przy unieszkodliwianiu odpadów przemysłowych i przyporządkować urządzenia poszczególnym procesom i operacjom jednostkowym;

PP C

R.8.3(13)4scharakteryzować urządzenia stosowane do poszczególnych operacji jednostkowych procesów unieszkodliwiania odpadów przemysłowych;

PP C

R.8.3 (14)1 zaprojektować schemat unieszkodliwiania osadów z osadników uwzględniając procesy: zagęszczania, fermentacji lub tlenowej stabilizacji, odwadniania, suszenia i spalania;

PP D

R.8.3 (14)2 wymienić parametry komory fermentacyjnej; P AR.8.3 (14)3 ustalić sposoby postępowania z cieczą osadową oraz gazem fermentacyjnym po komorze fermentacyjnej;

P C

R.8.3 (14)4 wyjaśnić rolę temperatury w komorze fermentacyjnej; P BR.8.3 (14)5 uzasadnić potrzebę fermentacji i tlenowej stabilizacji podczas przeróbki osadów ściekowych; P C

R.8.3 (14)6 wymienić urządzenia stosowane do odwodnienia osadu; P BR.8.3 (14)7 podać warunki, w których może odbywać się suszenie osadów; PP CR.8.3 (14)8 wymienić elementy pieca do spalania osadów; P AR.8.3 (14)9 przeanalizować zasadność spalania osadów ściekowych; P CR.8.3 (14)10 podać skład i uwodnienie osadów powstających na poszczególnych urządzeniach oczyszczalni; PP C

R.8.3 (14)11 omówić zasady eksploatacji urządzeń stosowanych do przeróbki osadów ściekowych; P B

PKZ(R.g)(5)6 wyjaśnić pojęcie gleba i wyliczyć funkcje gleby w środowisku; P A


69



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebPKZ(R.g)(5)7 rozróżnić właściwości fizykochemiczne gleby; P BPKZ(R.g)(5)8 rozpoznać różne rodzaje gleb oraz dobrać szkic profilu glebowego do właściwego rodzaju gleby; PP C

PKZ(R.g)(5)9określić czynniki wpływające na żyzność gleby; P BR.8.3(15)1 określić, na czym polega degradacja gleb i oszacować zasięg degradacji gleb; PP C

R.8.3(15)2 przedstawić skutki zanieczyszczenia środowiska jako przyczynę degradacji gleb; PP C

R.8.3(15)3 wyjaśnić, na czym polega chemizacja rolnictwa w aspekcie degradacji gleb; P BR.8.3(15)4 omówić rodzaje oraz przyczyny i skutki erozji gleb; P CR.8.3(15)5określić skutki zjawisk krasowych; PP CR.8.3(15)6 ocenić wpływ górnictwa podziemnego i odkrywkowego jako źródła zanieczyszczenia gleb; PP C

R.8.3(15)7 wykazywać wpływ zakładów energetycznych jako źródło zanieczyszczenia gleb; PP C

R.8.3(16)1 rozróżnić pojęcia: degradacja i dewastacja gleb; P AR.8.3(16)2 wskazywać przyczyny degradacji gleb; P BR.8.3(16)3 wymienić zabiegi chroniące gleby przed degradacją; P BR.8.3(16)4 dobrać odpowiednie metody rekultywacji gleb stosownie do rodzaju degradacji; PP C

R.8.3(16)5 przedstawić sposoby rekultywacji gleb zdegradowanych przez górnictwo podziemne i odkrywkowe; PP C

R.8.3(16)6 przedstawić sposoby rekultywacji gleb zdegradowanych przez zakłady energetyczne; PP C

R.8.3(17)1 sklasyfikować metody rekultywacji gleb; P AR.8.3(17)2 przyporządkować metody rekultywacji odpowiedniej formie degradacji gleb; PP C

R.8.3(17)3 organizować prace związane z rekultywacją terenów zdegradowanych przez górnictwo podziemne i odkrywkowe; PP D

R.8.3(17)4 organizować prace związane z rekultywacją terenów zdegradowanych przez zakłady energetyczne;

PP D


70



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebBHP(1)46 zinterpretować podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P B

BHP(4)7 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas prac związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P C

BHP(5)15 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy podczas wykonywania prac związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P C

BHP(5)16ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas wykonywania prac związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

PP C

BHP(5)17 określić sposoby zabezpieczania przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

PP D

BHP(6)11 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika zajmującego się unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P B

BHP(6)12 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika zajmującego się unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

PP C

BHP(7)9 dobrać sprzęt i materiały do wykonywanych zadań zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P B

BHP(8)11 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P B

BHP(8)12 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem

PP C


71



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebodpadów oraz ochroną gleb przed degradacją; BHP(9)10 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych technika ochrony środowiska związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P C

BHP(9)11 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

PP C

BHP(10)11 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P C

BHP(10)12 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z unieszkodliwianiem i gospodarczym wykorzystaniem odpadów oraz ochroną gleb przed degradacją;

P C

KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;KPS(9)3 zaproponować konstruktywne rozwiązania;KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;Planowane zadania

1. Dokonaj klasyfikacji podanych niżej odpadów w oparciu o Katalog odpadów i załącznik nr 1 do Ustawy o odpadach; wyniki pracy zamieść w tabeli.Lp Klasyfikowany odpad Podział wg Katalogu odpadów Podział wg załącznika nr 1

symbol kategoria symbol kategoria123


72



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony gleb4567

Wykaz odpadów do sklasyfikowania:1. Odczynniki fotograficzne2. Skratki z oczyszczalni ścieków3. Leki cytotoksyczne i cytostatyczne4. Odpadowa amunicja5. Benzyna6. Cząstki i pyły z hutnictwa szkła7. Odpadowa masa roślinna.

2. Opracuj w formie graficznej lub makiety uproszczony projekt prawidłowo eksploatowanego wysypiska odpadów komunalnych (nadpoziomowego) z zaznaczeniem wszystkich niezbędnych instalacji, obiektów, itp. Zaproponuj sposób rekultywacji tego wysypiska i przedstaw go graficznie w przekroju pionowym.

3. Na podstawie danych z raportu WIOŚ lub danych Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej przeanalizuj skład morfologiczny odpadów komunalnych z twojej miejscowości wywożonych i składowanych na wysypisku w skali roku. Wyszczególnij, które z nich mogą być poddane kompostowaniu (oszacuj ich ilość w m 3), a które należałoby przeznaczyć do spalenia w spalarni odpadów komunalnych. Oblicz, o ile zwiększyłaby się pojemność wysypiska w ciągu 10 lat.

4. Opracuj projekt realizacji prac związanych z ograniczeniem ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w twoim środowisku (w domu lub szkole). Podaj przykłady wykorzystania surowców wtórnych.

5. Na podstawie danych statystycznych przeprowadź analizę źródeł odpadów niebezpiecznych w kraju. Określ, jakie to rodzaje odpadów, podaj nazwę wytwórców tych odpadów i zlokalizuj ich na mapie gospodarczej Polski. Przedstaw sposoby postępowania z w/w odpadami niebezpiecznymi.

6. Opisz wpływ górnictwa odkrywkowego na degradację gleb i przedstaw stosowane w takich przypadkach metody rekultywacji gleby.Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneKształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, ośrodkach badań i kontroli środowiska, terenowych organach administracji rządowej, wydziałach ochrony środowiska, przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej, działach ochrony środowiska przedsiębiorstw przemysłowych, ośrodkach badawczo-rozwojowych zajmujących się ochroną środowiska.

Środki dydaktyczneZestawy przepisów prawa i norm dotyczących ochrony i kształtowania środowiska, przykładowe mapy, plany zagospodarowania przestrzennego, przykładowe wyniki analizy fizykochemicznej, chemicznej i mikrobiologicznej badanych elementów środowiska, przykładową dokumentacje projektową, układ okresowy pierwiastków.


73



325511.M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebPoza tym: roczniki statystyczne, opracowania dotyczące danego regionu związane z ochroną środowiska, zasobami przyrody, gałęziami przemysłu, gospodarką prowadzoną w regionie, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce środowiska przyrodniczego w danych regionach Polski.

Zalecane metody dydaktyczneDominującą metodą będą ćwiczenia. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane pomoce dydaktyczne do ćwiczenia umiejętności z zakresu Jednostki modułowej „ Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony gleb. Ćwiczenia będą poprzedzane pokazem z objaśnieniem.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć uczniów mogą posłużyć : ćwiczenia, sprawdziany pisemne i ustne, sprawdziany praktyczne, testy osiągnięć szkolnych oraz obserwacje czynności wykonywanych przez ucznia podczas ćwiczeń projektowych. Po zakończeniu realizacji programu działu proponuje się zastosowanie sprawdzianu teoretycznego. W końcowej ocenie należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia.– dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

Nauczyciel powinien: udzielać wskazówek i służyć pomocą w trakcie uczenia się; pomóc ustalić cele uczenia się i oceniać uzyskane efekty; stosować materiały i pomoce dydaktyczne odwołujące się do różnych zmysłów; zadawać prace związane z zainteresowaniami uczniów; wyszukiwać mocne strony uczniów i na nich opierać nauczanie; motywować uczniów do pracy; w ocenie wyników nauczania uwzględniać również zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.

325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiska


Poziom wymagań

programowych


PDG(1)1 rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; P B Podstawy działalności gospodarczej. Zasady planowania określonej działalności. Formy

organizacyjno-prawne działalności przedsiębiorstwa. Formy pozyskiwania kapitału. Rejestrowanie firmy.

PDG(1)2 wyjaśnić pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo z zakresu ochrony środowiska;

P B

PDG(2)1 zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego;

P B


74



325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiska Dokumentacja dotycząca podejmowania działalności

gospodarczej. Opodatkowanie działalności gospodarczej. Wydajność pracy. Systemy wynagrodzeń

pracowników. Obowiązki pracodawcy dotyczące ubezpieczeń

społecznych. Ubezpieczenia gospodarcze. Etyka w biznesie. Obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i

higieny pracy i ppoż. Badanie potrzeb klientów w zakresie ochrony

środowiska. Działania w małej firmie. Źródła przychodów i kosztów w firmie świadczącej

usługi w zakresie ochrony środowiska. Usługi świadczone w zakresie ochrony środowiska

przez przedsiębiorstwa. Zasady współpracy przedsiębiorstwa z otoczeniem.

PDG(2)2 zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; P B

PDG(2)3 dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PP C

PDG(2)4 określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

P c

PDG(3)1 zidentyfikować aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

P B

PDG(3)2 dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej;

P C

PDG(3)3 przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej;

P D

PDG(3)4 skorzystać z aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie ochrony środowiska;

P C

PDG(4)1 scharakteryzować zakres podejmowanych prac przez przedsiębiorstwa zajmujące się ochroną środowiska;

P B

PDG(4)2 dobrać instytucje z zakresu ochrony środowiska wspomagające wykonywanie zadań zawodowych;

PP C

PDG(5)1 dokonać analizy działalności z zakresu ochrony środowiska na rynku; P C

PDG(5)2 dokonać analizy czynników kształtujących popyt na prowadzenie firm w zakresie ochrony środowiska;

P C

PDG(5)3 porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PP C

PDG(6)1 zidentyfikować procedury wymiany zakresu usług między przedsiębiorstwami funkcjonującymi na rynku;

P B

PDG(6)2 zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie wymiany usług z zakresu ochrony środowiska;

P C

PDG(6)3 ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami z branży; PP D

PDG(6)4 zaplanować wspólne przedsięwzięcia dotyczące zadań ochrony środowiska;

P C


75



325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiskaPDG(7)1 sporządzić algorytm postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej;

P D

PDG(7)2 wybrać właściwą do możliwości przedsiębiorstwa z zakresu ochrony środowiska formę organizacyjno-prawną planowanej działalności;

P C

PDG(7)3 sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności;

P C

PDG(7)4 wybrać odpowiednią do zamierzonego przedsięwzięcia formę opodatkowania działalności;

PP C

PDG(7)5 sporządzić biznesplan dla wybranej działalności zgodnie z ustalonymi zasadami;

P C

PDG(8)1 sporządzić niezbędną korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;

P c

PDG(9)1 posłużyć się urządzeniami biurowymi podczas prac w przedsiębiorstwie; P c

PDG(9)2 skorzystać z programów biurowych do prowadzenia działalności; P C

PDG(9)3 skorzystać z poczty elektronicznej, Internetu, sieci komputerowych podczas prac w przedsiębiorstwie;

P C

PDG(10)1 rozróżnić elementy marketingu w przedsiębiorstwach z zakresu ochrony środowiska;

P C

PDG(10)2 dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności; P CPDG(10)3 opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczącego potrzeb klientów;

P D

PDG(10)4 dokonać analizy potrzeby klientów na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych;

P C

PDG(11)1 zidentyfikować składniki kosztów i przychodów w działalności; P BPDG(11)2 określić poprawnie wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy; P cPDG(11)3 wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności;

PP B

BHP(2)3 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

PP c

BHP(2)4 zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; P B


76



325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiskaBHP(3)1 rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

P B

BHP (3)2 rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

P B

BHP(3)3 opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie;

PP C

KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej;KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami;KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy;KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;KPS(5)3 określić skutki stresu;KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych;KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań;KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;KPS(9)1 zastosować techniki negocjacyjne;KPS(9)2 zachowywać się asertywnie;KPS(9)3 zaproponować konstruktywne rozwiązania;


77



325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiskaKPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko;KPS(10)4 rozwiązać konflikty w zespole;OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;Planowane zadaniaZadanie będzie składać się z dwóch „małych” projektów za które będą odpowiedzialni poszczególni uczniowie w grupach: 1. Opracujcie w grupie procedury postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej związanej z ochroną środowiska. Grupy zaprezentują swoje opracowania w formie prezentacji (w dowolnej formie, np.: plakaty, prezentacja multimedialna,). Po prezentacji zostanie przeprowadzona dyskusja pod kierunkiem eksperta (nauczyciela lub eksperta zewnętrznego) w celu zweryfikowania przedstawionych propozycji i ustalenia właściwej procedury. Na podstawie opracowanej procedury grupa uczniów opracuje poradnik „Krok po kroku – zakładam własne biuro, sporządzające oceny oddziaływania inwestycji na środowisko”. Poradnik oddajcie w wersji papierowej do oceny. 2. W grupie opracujcie projekt. Pierwszym działaniem będzie przygotowanie opisu (konspektu) projektu, w którym określcie szczegółowe cele projektu, konieczne do podjęcia działania, lub pytania, na które należy poszukiwać odpowiedzi, czas wykonania projektu, ustalone z nauczycielem terminy konsultacji oraz kryteria, zakres i terminy oceny.Drugi etap – opracujcie szczegółowy planu działania zawierający następujące informacje: zadanie do wykonania, osoba odpowiedzialna za wykonanie zadania, termin wykonania zadania oraz ewentualne koszty. Trzeci etap - podejmijcie systematyczne działania projektowe:


78



325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiskazbieranie i gromadzenie informacji potrzebnych do rozstrzygnięcia postawionych w projekcie problemów,selekcja i analiza zgromadzonych informacji,wnioskowanie ukierunkowane na wybór optymalnego rozwiązania,wykonanie projektu w praktyce.Przykładem zadania projektowego może być sporządzenie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko na danym obszarze lokalnym, przy współpracy z nauczycielem przedmiotów zawodowych w zakresie ochrony środowiska. Projekt zostanie oceniony pod koniec semestru z wykonanych etapów pracy.Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneJednostka modułowa „Podejmowanie działalności gospodarczej w ochronie środowiska” powinna być prowadzona w pracowni przedsiębiorczości, w której będą znajdować się: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych.

Środki dydaktyczneW pracowni, w której będą zajęcia powinny znajdować się: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej, prawa pracy, prawa ochrony środowiska.

Zalecane metody dydaktyczneDominująca metodą kształcenia powinna być metoda projektu, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zakładania własnej działalności. Metoda projektu sprzyjać będzie rozwijaniu kompetencji personalnych i społecznych, samodzielnemu rozwiązywaniu problemów oraz rozpoznaniu wybranej tematyki w pogłębiony sposób.Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do funkcjonowania na rynku pracy, wskazują możliwości założenia własnej firmy. Na zajęciach powinna być kształtowana postawa przedsiębiorczości, kreatywności i innowacyjności działania.

Formy organizacyjneZajęcia powinny być prowadzone w grupach 15-osobowe. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: grupowa.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie wykonanego projektu. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna (struktura projektu, zgodnie z zasadami), sposób prezentacji (układ, czytelność), poprawność wykonania projektu i jego terminowość prac."Podejmowanie działalności gospodarczej w ochronie środowiska" jest jednostką modułową, która umożliwi uczniowi zdobywanie umiejętności sprawniejszego poszukiwania pracy, szybszego załatwienia spraw formalnych w przypadku otwierania własnego przedsiębiorstwa, poprzez realizacje zadań przedmiotowych głównie metodą projektu edukacyjnego. Dlatego, też ocenia powinna być określona na podstawie podanych wcześniej kryteriów różnych zadań powierzonych uczniowi w trakcie pracy na zajęciach. Do oceny osiągnięć uczniów mogą posłużyć też: ćwiczenia, sprawdziany pisemne i ustne, sprawdziany praktyczne, testy osiągnięć szkolnych oraz obserwacje czynności wykonywanych przez ucznia podczas ćwiczeń


79



325511.M3.J4. Podejmowanie dzielności gospodarczej w ochronie środowiskaprojektowych. Po zakończeniu realizacji programu działu proponuje się zastosowanie sprawdzianu teoretycznego. W końcowej ocenie należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.Nauczyciel powinien: udzielać wskazówek i służyć pomocą w trakcie uczenia się; pomóc ustalić cele uczenia się i oceniać uzyskane efekty; stosować materiały i pomoce dydaktyczne odwołujące się do różnych zmysłów; zadawać prace związane z zainteresowaniami uczniów; wyszukiwać mocne strony uczniów i na nich opierać nauczanie; motywować uczniów do pracy; w ocenie wyników nauczania uwzględniać również zaangażowanie uczniów podczas wykonywania zadań.

Praktyka zawodowa Badanie stanu środowiska Organizacja prac w ochronie środowiska

1. Badanie stanu środowiska


Poziomwymagań

programowych

Kategoriataksonomiczna Materiał nauczania

BHP(5)1 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy;

P B Charakterystyka ogólna organizacji zakładu. Warunki i przepisy bhp. Ocena jakości wody przeznaczonej do picia w oparciu o

akty prawne. Sporządzanie bilansów zanieczyszczeń. Warunki odprowadzania ścieków do kanalizacji i

odbiorników.


PP C

BHP(7)1 dobrać sprzęt i materiały do wykonywanych zadań zawodowych; P BBHP(8)1 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych;

P B


80



1. Badanie stanu środowiska Naliczanie opłat za gospodarcze korzystanie ze

środowiska. Prace laboratoryjne przy wykonywaniu analiz wody,

ścieków i osadów ściekowych. Zakres kontroli bieżącej pracy urządzeń na ujęciu wody

i oczyszczalni ścieków.

PKZ(R.g)(1)4 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie; PP CPKZ(R.g)(8)2 skorzystać z danych meteorologicznych i hydrologicznych przy wykonywaniu zadań zawodowych;

P C

PKZ(R.g)(10)1 posłużyć się przepisami prawa dotyczącymi badania stanu środowiska; P BPKZ(R.g)(10)62 ustalić warunki odprowadzania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w oparciu o rozporządzenia;

P B


PKZ(R.g)(11)22 sporządzić bilanse zanieczyszczeń tabelarycznie i graficznie; PP CPKZ(R.g)(11))42 naliczyć opłaty za zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego; PP CR.7.1(1)4 zaplanować kolejność wykonywania analiz fizyko-chemicznych do oceny wód powierzchniowych;

P B

R.7.1(1)5 określić zasady poboru prób wód, powietrza i gleby; PP CR.7.1(2)2 wymienić zasady lokalizacji punktów pomiarowych przy pomiarze parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;

P B

R.7.1(3)4 dobrać metodę analizy i aparaturę pomiarową do badań w zależności od badanego komponentu środowiska; P C

R.7.1(4)2 omówić procedurę poboru próbek (pobór, oznakowanie, utrwalenie, transport) P BR.7.1(5)1 skalibrować aparaturę pomiarową i przeprowadzić pomiar (pH-metr, spektrofotometr, sonda tlenowa, sonometr, wagi analityczne); P C

R.7.1(5)2 wykreślić krzywe wzorcowe przy oznaczeniach spektrofotometrycznych; P BR.7.1(5)3 przestrzegać zasad prawidłowego korzystania z aparatury i urządzeń pomiarowych (np. łaźnia wodna, suszarka, piec sylitowy, piknometr, wiskozymetr, barograf); P C

R.7.1(6)1 wykonać oznaczenia fizycznych wskaźników wody i ścieków (barwa, mętność, zawiesina łatwo opadająca, przewodnictwo właściwe); P C

R.7.1(6)2 wykonać oznaczenia wskaźników chemicznych wody i ścieków (pH, tlen rozpuszczony, utlenialność, BZT5, twardości, kwasowość i zasadowość, żelazo, mangan i chlorki, związki azotu, fosforany, detergenty);

P C

R.7.1(6)3 wykonać proces mineralizacji próby ścieków; P CR.7.1(8)3 sprawdzić poprawność wyników pomiarów; PP C


81



1. Badanie stanu środowiskaR.7.1(8)4 ocenić poprawność wykonanych badań; PP CR.7.1(9)1 ocenić przydatność badanej wody do spożycia przez ludzi na podstawie rozporządzenia; P B

R.7.1(9)2 sklasyfikować wody powierzchniowe i podziemne zgodnie z rozporządzeniem; P C

R.7.1(9)3 ocenić możliwość odprowadzenia badanych ścieków do kanalizacji i wód lub do ziemi zgodnie z rozporządzeniem; P C

R.7.2(1)4 sporządzić schematy opracowania bilansów zanieczyszczeń; PP CR.7.2(2)7 sporządzić prawidłowo całą dokumentację związaną z określeniem stężenia i rozmieszczenia zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w danym regionie;

PP C

R.7.2(3)1 sporządzić bilanse zanieczyszczeń wprowadzanych do wód płynących, powietrza i gleby;

P B

Planowane zadaniaOpracuj projekt realizacji prac związanych z obliczeniem niezbędnego stopnia oczyszczania ścieków odprowadzanych do odbiornika z oczyszczalni w oparciu o analizy BZT 5.Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneZajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w przedsiębiorstwie wodno-kanalizacyjnym.

Środki dydaktyczneDokumentacja techniczna oczyszczalni ścieków, akty prawne, aparatura i odczynniki do oznaczenia BZT5.

Zalecane metody dydaktyczneZaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika ochrony środowiska. W czasie praktyk powinny być kształtowane umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, pomiarów w terenie, analizowania, wyszukiwania i logicznego myślenia.

Formy organizacyjnePraktyka zawodowa powinna być prowadzona z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie oceny wykonanego zadania.Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.


82



2. Organizacja prac w ochronie środowiska


Poziomwymagań

programowych

Kategoriataksonomiczna Materiał nauczania


P B Warunki i przepisy bhp. Organizacja i zadania działu gospodarki wodno

-ściekowej.Podstawowe urządzenia służące do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków.

Dokumentacja ruchowa, eksploatacyjna i remontowa zakładu.

Zasady eksploatacji i obsługi urządzeń do uzdatniania wody, oczyszczania ścieków i przeróbki osadów ściekowych.


PP C

BHP(7)1 dobrać sprzęt i materiały do wykonywanych zadań zawodowych; P B

BHP(8)1 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych; P BPKZ(R.g)(8)2 skorzystać z danych meteorologicznych i hydrologicznych przy wykonywaniu zadań zawodowych;

P C

PKZ(R.g)(10)62 ustalić warunki odprowadzania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w oparciu o rozporządzenia;

P B


R.8.1(6)1 wyjaśnić, na czym polega rozruch urządzeń stosowanych do uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych;

PP D

R.8.1(6)5 opisać zakres kontroli bieżącej pracy urządzeń stosowanych na stacji uzdatniania wody; P B

R.8.1(10)4 podać zasady eksploatacji krat, piaskownika, osadnika; PP C

R.8.1(10)6 prowadzić prace związane z oczyszczaniem biologicznym ścieków; P B


P C

Planowane zadaniaWykonaj uproszczony rysunek piaskownika do oczyszczania ścieków, oblicz w sposób uproszczony prędkość przepływy, sprawdź zgodność wymiarów urządzenia w stosunku do założeń teoretycznych. Ustal sposób zapewnienia stałej prędkości przepływu ścieków. Oceń prawidłowość działania urządzenia w oparciu o właściwe analizy piasku.


83



2. Organizacja prac w ochronie środowiska Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjneZajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w przedsiębiorstwie wodno-kanalizacyjnym.

Środki dydaktyczneDokumentacja techniczna oczyszczalni ścieków, wyniki analizy piasku z piaskownika.

Zalecane metody dydaktyczneZaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika ochrony środowiska. W czasie praktyk powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania i logicznego myślenia.

Formy organizacyjnePraktyka zawodowa powinna być prowadzona z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo.Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie oceny wykonanego zadania.Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.


84



ZAŁĄCZNIKIZałącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKAZałącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH

Efekty kształceniaEfekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodówBezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG)PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;


85



Efekty kształceniaPDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ)JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

Kompetencje personalne i społeczne (KPS)KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej;


86



Efekty kształceniaKPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole. Organizacja pracy małych zespołów (OMZ)OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami.

Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodówPKZ(R.g)PKZ(R.g)(1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(3) przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(4) charakteryzuje rodzaje wód powierzchniowych i podziemnych;PKZ(R.g)(5) klasyfikuje gleby według określonych kryteriów;PKZ(R.g)(6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;PKZ(R.g)(7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;PKZ(R.g)(8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych;PKZ(R.g)(9) przestrzega zasad wykonywania rysunków technicznych oraz szkiców rysunkowych;PKZ(R.g)(10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie


87



Efekty kształceniaR.7.R.7.1(1) planuje prace związane z badaniem i oceną stanu środowiska;R.7.1(2) lokalizuje punkty pomiaru parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;R.7.1(3) dobiera metody prowadzenia badań oraz aparaturę pomiarową w zależności od badanego komponentu środowiska;R.7.1(4) pobiera próbki komponentów środowiska do badań laboratoryjnych i terenowych;R.7.1(5) obsługuje urządzenia i aparaturę kontrolno-pomiarową;R.7.1(6) wykonuje oznaczenia laboratoryjne określonych komponentów środowiska;R.7.1(7) prowadzi badania procesów zachodzących w środowisku;R.7.1(8) opracowuje i ewidencjonuje wyniki badań;R.7.1(9) ocenia jakość komponentów środowiska na podstawie obowiązujących norm oraz przepisów prawa;R.7.1(10) organizuje działania związane monitoringiem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wód powierzchniowych i podziemnych, gleby oraz hałasu;R.7.1(11) opracowuje plany działań związanych z monitoringiem przyrody ożywionej;R.7.1(12) korzysta z systemu gromadzenia, przesyłania i przetwarzania danych;R.7.1(13) określa cele i przestrzega zasad zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;R.7.1(14) wykonuje badania związane z prowadzeniem zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;R.7.1(15) ocenia aktualny stan środowiska oraz opracowuje prognozy zmian zachodzących w środowisku;R.7.1(16) opracowuje plany działań w sytuacji wystąpienia zagrożeń ekologicznych;R.7.1(17) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka, wynikające z prowadzonych prac laboratoryjnych i terenowych.R.7.2(1) przestrzega zasad sporządzania bilansów zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby;R.7.2(2) określa stężenie i rozmieszczenie zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w różnych regionach kraju;R.7.2(3) sporządza bilanse zanieczyszczeń wód płynących, powietrza i gleby;R.7.2(4) opracowuje wyniki bilansów z wykorzystaniem specjalistycznych programów komputerowych;R.7.2(5) określa dopuszczalny stopień zanieczyszczenia środowiska na podstawie obowiązujących norm i przepisów prawa;R.7.2(6) oblicza stopień redukcji zanieczyszczeń gazów odlotowych i ścieków;


88



Efekty kształceniaR.7.2(7) oblicza emisje zanieczyszczeń na podstawie wyników monitoringu; R.7.2(8) ocenia aktualny stan środowiska na podstawie bilansu zanieczyszczeń;R.7.2(9) korzysta z informacji zamieszczanych w katastrze wodnym; R.7.2(10) określa warunki wydawania pozwoleń emisyjnych i decyzji wodno-prawnych;R.7.2(11) opracowuje instrukcje gospodarowania wodą;R.7.2(12) rozpoznaje rodzaje zagrożeń i określa ich wpływ na środowisko;R.7.2(13) oblicza opłaty za korzystanie ze środowiska;R.7.2(14) określa wpływ oddziaływania inwestycji szczególnie szkodliwych na środowisko przyrodnicze i ludzi.R.8.R.8.1(1) przestrzega zasad eksploatacji ujęć wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(2) rozpoznaje źródła zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(3) dobiera metody uzdatniania wody;R.8.1(4) planuje proces uzdatniania wody w zależności od jej składu chemicznego;R.8.1(5) dobiera urządzenia do uzdatniania wody przeznaczonej do określonych celów;R.8.1(6) obsługuje urządzenia stosowane w procesie uzdatniania wody przeznaczonej do celów pitnych i przemysłowych;R.8.1(7) klasyfikuje ścieki według określonych kryteriów;R.8.1(8) analizuje procesy zachodzące podczas oczyszczania ścieków miejskich i przemysłowych;R.8.1(9) dobiera urządzenia do oczyszczania różnego rodzaju ścieków;R.8.1(10) prowadzi prace związane z oczyszczaniem ścieków miejskich i przemysłowych;R.8.1(11) rozpoznaje rodzaje i elementy przydomowej oczyszczalni ścieków;R.8.1(12) kieruje pracami związanymi z budową i eksploatacją przydomowych oczyszczalni ścieków;R.8.1(13) prowadzi prace związane z zagospodarowaniem osadów ściekowych;R.8.1(14) korzysta z dokumentacji projektowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych.R.8.2(1) rozpoznaje źródła zanieczyszczeń powietrza;


89



Efekty kształceniaR.8.2(2) określa rodzaj i stężenie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego;R.8.2(3) dobiera metody ochrony powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami;R.8.2(4) planuje działania związane z ograniczeniem emisji zanieczyszczeń do atmosfery;R.8.2(5) organizuje i prowadzi prace związane z usuwaniem zanieczyszczeń z powietrza atmosferycznego;R.8.2(6) propaguje stosowanie bezodpadowych technologii wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej;R.8.2(7) określa wpływ hałasu na organizm człowieka i środowisko przyrodnicze;R.8.2(8) dobiera metody i środki ochrony przed hałasem;R.8.2(9) podejmuje działania związane z ograniczaniem hałasu i drgań w środowisku;R.8.2(10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przed hałasem i drganiami.R.8.3(1) klasyfikuje odpady według określonych kryteriów;R.8.3(2) określa warunki i metody unieszkodliwiania odpadów;R.8.3(3) organizuje zbiórkę i wywóz odpadów komunalnych;R.8.3(4) przestrzega zasad składowania i magazynowania odpadów;R.8.3(5) sortuje odpady komunalne;R.8.3(6) dobiera sposoby zagospodarowania odpadów;R.8.3(7) dobiera metody unieszkodliwiania odpadów;R.8.3(8) prowadzi kampanię na rzecz ochrony środowiska;R.8.3(9) nadzoruje prace związane z eksploatacją składowiska odpadów komunalnych;R.8.3(10) prowadzi prace związane z kompostowaniem odpadów;R.8.3(11) planuje i prowadzi prace związane ze spalaniem odpadów komunalnych oraz eksploatacją spalarni;R.8.3(12) prowadzi prace związane z zagospodarowaniem odpadów niebezpiecznych;R.8.3(13) dobiera metody unieszkodliwiania odpadów przemysłowych;R.8.3(14) organizuje prace związane z przeróbką osadów ściekowych i eksploatacją urządzeń;R.8.3(15) rozpoznaje źródła zanieczyszczenia gleb;


90



Efekty kształceniaR.8.3(16) dobiera metody ochrony gleb przed degradacją i dewastacją;R.8.3(17) organizuje prace związane z rekultywacją gleb.


91



Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA

Efekty kształcenia/umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/

Uczeń:

Klasa

Licz

ba g

odzin

pr

zezn

aczo

na n

a re

aliza

cję

efek

tów

ks

ztał

ceni

aI II III IV

I II I II I II I II

Kształcenie modułoweM1.Monitorowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i glebyM1.J1. Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaR.7.1(1) planuje prace związane z badaniem i oceną stanu środowiska;

X X X X 280

R.7.1 (2) lokalizuje punkty pomiaru parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;R.7.1 (3) dobiera metody prowadzenia badań oraz aparaturę pomiarową w zależności od badanego komponentu środowiska;R.7.1 (4) pobiera próbki komponentów środowiska do badań laboratoryjnych i terenowych;R.7.1 (5) obsługuje urządzenia i aparaturę kontrolno-pomiarową;R.7.1 (6) wykonuje oznaczenia laboratoryjne określonych komponentów środowiska;R.7.1 (7) prowadzi badania procesów zachodzących w środowisku;R.7.1(8) opracowuje i ewidencjonuje wyniki badań;R.7.1 (9) ocenia jakość komponentów środowiska na podstawie obowiązujących norm oraz przepisów prawa;R.7.1 (10) organizuje działania związane monitoringiem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wód powierzchniowych i podziemnych, gleby oraz hałasu;R.7.1 (11) opracowuje plany działań związanych z monitoringiem przyrody ożywionej;R.7.1 (12) korzysta z systemu gromadzenia, przesyłania i przetwarzania danych;R.7.1 (13) określa cele i przestrzega zasad zintegrowanego monitoringu środowiska


92



przyrodniczego;R.7.1 (14) wykonuje badania związane z prowadzeniem zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;R.7.1 (15) ocenia aktualny stan środowiska oraz opracowuje prognozy zmian zachodzących w środowisku;R.7.1 (16) opracowuje plany działań w sytuacji wystąpienia zagrożeń ekologicznych;R.7.1 (17) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka, wynikające z prowadzonych prac laboratoryjnych i terenowych.PKZ(R.g) (1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

X X X X 10PKZ(R.g) (2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (5) klasyfikuje gleby według określonych kryteriów; PKZ(R.g) (6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;PKZ(R.g) (7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;PKZ(R.g) (8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych, hydrologicznych;PKZ(R.g) (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;PKZ(R.g) (11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie badań;BHP (1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

X X X X 10

BHP (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;BHP (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;BHP (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;BHP (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;BHP (9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa


93



dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;BHP (10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki;

X X X X

KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;KPS (3) przewiduje skutki podejmowanych działań;KPS (4) jest otwarty na zmiany;KPS (5) potrafi radzić sobie ze stresem;KPS (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS (10) współpracuje w zespole.OMZ (1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

X X X X

OMZ (2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;

OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ (4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;OMZ (5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;

Łączna liczba godzin 300M1.J2. Opracowanie oceny zanieczyszczenia środowiska R.7.2 (1) przestrzega zasad sporządzania bilansów zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby; X X X X 250R.7.2 (2) określa stężenie i rozmieszczenie zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w różnych regionach kraju;R.7.2 (3) sporządza bilanse zanieczyszczeń wód płynących, powietrza i gleby;R.7.2 (4) opracowuje wyniki bilansów z wykorzystaniem specjalistycznych programów komputerowych;R.7.2 (5) określa dopuszczalny stopień zanieczyszczenia środowiska na podstawie obowiązujących norm i przepisów prawa;


94



R.7.2 (6) oblicza stopień redukcji zanieczyszczeń gazów odlotowych i ścieków;R.7.2 (7) oblicza emisje zanieczyszczeń na podstawie wyników monitoringu;R.7.2 (8) ocenia aktualny stan środowiska na podstawie bilansu zanieczyszczeń;R.7.2 (9) korzysta z informacji zamieszczanych w katastrze wodnym;R.7.2 (10) określa warunki wydawania pozwoleń emisyjnych i decyzji wodno-prawnych;R.7.2(11) opracowuje instrukcje gospodarowania wodą;R.7.2 (12) rozpoznaje rodzaje zagrożeń i określa ich wpływ na środowisko;R.7.2 (13) oblicza opłaty za korzystanie ze środowiska;R.7.2 (14) określa wpływ oddziaływania inwestycji szczególnie szkodliwych na środowisko przyrodnicze i ludzi.PKZ(R.g) (1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

X X X X 10

PKZ(R.g) (2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (3) przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;PKZ(R.g) (7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;PKZ(R.g) (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;PKZ(R.g) (11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie badań;BHP (2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

X X X X 10BHP (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;BHP (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki;

X X X X KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;KPS (3) przewiduje skutki podejmowanych działań;


95



KPS (4) jest otwarty na zmiany;KPS (5) potrafi radzić sobie ze stresem;KPS (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;KPS (7) przestrzega tajemnicy zawodowej;KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS (10) współpracuje w zespole.OMZ (1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

X X X X


OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ (4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;OMZ (5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;OMZ (6) komunikuje się ze współpracownikami.

Łączna liczba godzin 270Łączna liczba godzin 570

M2. Posługiwanie się językiem obcym w ochronie środowiskaM2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiskaJOZ (1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

X X 30

JOZ (2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;JOZ (3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;JOZ (4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;JOZ (5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji

OMZ (1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X


96



OMZ (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;OMZ (3) przewiduje skutki podejmowanych działań;OMZ (4) jest otwarty na zmiany;OMZ (5) potrafi radzić sobie ze stresem;OMZ (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

Łączna liczba godzin 30M2.J2. Posługuje się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiska

JOZ (1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

X X 30

JOZ (2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

JOZ (3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ (4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ (5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

OMZ(1) przestrzega zasad kultury i etyki;

X X

OMZ(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;OMZ(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;OMZ(4) jest otwarty na zmiany;OMZ(5) potrafi radzić sobie ze stresem;OMZ(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

Łączna liczba godzin 30Łączna liczba godzin 60

M3. Planowanie i realizacja działań na rzecz ochrony środowiska


97



M3.J1 Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wód R.8.1(1) przestrzega zasad eksploatacji ujęć wód powierzchniowych i podziemnych;

X X X X X 245

R.8.1(2) rozpoznaje źródła zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(3) dobiera metody uzdatniania wody;R.8.1(4) planuje proces uzdatniania wody w zależności od jej składu chemicznego;R.8.1(5) dobiera urządzenia do uzdatniania wody przeznaczonej do określonych celów;R.8.1(6) obsługuje urządzenia stosowane w procesie uzdatniania wody przeznaczonej do celów pitnych i przemysłowych;R.8.1(7) klasyfikuje ścieki według określonych kryteriów;R.8.1(8) analizuje procesy zachodzące podczas oczyszczania ścieków miejskich i przemysłowych;

R.8.1(9) dobiera urządzenia do oczyszczania różnego rodzaju ścieków;R.8.1(10) prowadzi prace związane z oczyszczaniem ścieków miejskich i przemysłowych;R.8.1(11) rozpoznaje rodzaje i elementy przydomowej oczyszczalni ścieków;R.8.1(12) kieruje pracami związanymi z budową i eksploatacją przydomowych oczyszczalni ścieków;R.8.1(13) prowadzi prace związane z zagospodarowaniem osadów ściekowych;R.8.1(14) korzysta z dokumentacji projektowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych.PKZ(R.g) (1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

X X X X X 15

PKZ(R.g) (2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (3) przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (4) charakteryzuje rodzaje wód powierzchniowych i podziemnych; PKZ(R.g) (6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;PKZ(R.g) (7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;PKZ(R.g) (8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych, hydrologicznych;PKZ(R.g)(9) przestrzega zasad wykonywania rysunków technicznych oraz szkiców rysunkowych;

PKZ(R.g) (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz


98



przestrzega norm w tym zakresie;PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie badań;BHP (1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

X X X X X 10

BHP (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;BHP (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;BHP (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;BHP (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;BHP (9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;BHP (10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki;

X X X X X

KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS (4) jest otwarty na zmiany;KPS (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS (10) współpracuje w zespole.

OMZ (1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

X X X X X OMZ (2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ (4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;

Łączna liczba godzin 270


99



M3.J2. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego R.8.2 (1) rozpoznaje źródła zanieczyszczeń powietrza;

X X X X X 245

R.8.2 (2) określa rodzaj i stężenie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego;R.8.2 (3) dobiera metody ochrony powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami;R.8.2 (4) planuje działania związane z ograniczeniem emisji zanieczyszczeń do atmosfery;R.8.2 (5) organizuje i prowadzi prace związane z usuwaniem zanieczyszczeń z powietrza atmosferycznego;R.8.2 (6) propaguje stosowanie bezodpadowych technologii wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej;

R.8.2 (7) określa wpływ hałasu na organizm człowieka i środowisko przyrodnicze;R.8.2 (8) dobiera metody i środki ochrony przed hałasem;R.8.2 (9) podejmuje działania związane z ograniczaniem hałasu i drgań w środowisku;R.8.2 (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przed hałasem i drganiami.

PKZ(R.g) (1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

X X X X X 15

PKZ(R.g) (2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (3) przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;PKZ(R.g) (7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;

PKZ(R.g)(9) przestrzega zasad wykonywania rysunków technicznych oraz szkiców rysunkowych;PKZ(R.g) (8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych, hydrologicznych;PKZ(R.g) (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;PKZ(R.g) (11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie badań;BHP (1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; X X X X X 10


100



BHP (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;BHP (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;BHP (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;BHP (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;BHP (9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;BHP (10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;

X X X X X KPS (3) przewiduje skutki podejmowanych działań;KPS (4) jest otwarty na zmiany;KPS (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

X X X X X

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami.

Łączna liczba godzin 270M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony glebR.8.3 (1) klasyfikuje odpady według określonych kryteriów;

X X X 230R.8.3 (2) określa warunki i metody unieszkodliwiania odpadów;


101



R.8.3 (3) organizuje zbiórkę i wywóz odpadów komunalnych;R.8.3 (4) przestrzega zasad składowania i magazynowania odpadów;

R.8.3 (5) sortuje odpady komunalne;R.8.3 (6) dobiera sposoby zagospodarowania odpadów;R.8.3 (7) dobiera metody unieszkodliwiania odpadów;R.8.3 (8) prowadzi kampanię na rzecz ochrony środowiska;R.8.3 (9) nadzoruje prace związane z eksploatacją składowiska odpadów komunalnych;

R.8.3 (10) prowadzi prace związane z kompostowaniem odpadów;R.8.3 (11) planuje i prowadzi prace związane ze spalaniem odpadów komunalnych oraz eksploatacją spalarni;

R.8.3 (12) prowadzi prace związane z zagospodarowaniem odpadów niebezpiecznych;

R.8.3 (13) dobiera metody unieszkodliwiania odpadów przemysłowych;R.8.3 (14) organizuje prace związane z przeróbką osadów ściekowych i eksploatacją urządzeń;

R.8.3 (15) rozpoznaje źródła zanieczyszczenia gleb;R.8.3 (16) dobiera metody ochrony gleb przed degradacją i dewastacją;R.8.3 (17) organizuje prace związane z rekultywacją gleb.

PKZ(R.g) (1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

X X X 15

PKZ(R.g) (2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (3) przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (5) klasyfikuje gleby według określonych kryteriów; PKZ(R.g) (6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;PKZ(R.g) (7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;


102



PKZ(R.g) (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;PKZ(R.g) (11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie badań;BHP (1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

X X X 10

BHP (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;BHP (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP (9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP (10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki;

X X X

KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;KPS (6) aktualizuje wiedze i doskonali umiejętności zawodowe; KPS (9) potrafi negocjować warunki porozumień;KPS (10) współpracuje w zespole.

OMZ (1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; X X X


103



OMZ (2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;

Łączna liczba godzin 255M3.J4. Podejmowanie działalności gospodarczej w ochronie środowiska

PDG (1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

X X 55

PDG (2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;PDG (3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG (4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

PDG (5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;PDG (6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

PDG (7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG (8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;

PDG (9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG (10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;PDG (11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

BHP (2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; X X 5


104



BHP (3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki;

X X KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;KPS (3) przewiduje skutki podejmowanych działań;KPS (4) jest otwarty na zmiany;KPS (5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS (6) aktualizuje wiedze i doskonali umiejętności zawodowe; KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS (9) potrafi negocjować warunki porozumień;KPS (10) współpracuje w zespole.


OMZ (2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ (4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;

OMZ (5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;OMZ (6) komunikuje się ze współpracownikami.



Praktyki zawodowe

Badanie stanu środowiska BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; x x

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; x x


105



BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; x x

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; x x

PKZ(R.g)(1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego; x xPKZ(R.g)(8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych; x xPKZ(R.g)(10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie; x x

PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. x xR.7.1(1) planuje prace związane z badaniem i oceną stanu środowiska; x xR.7.1(2) lokalizuje punkty pomiaru parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań; x x

R.7.1(3) dobiera metody prowadzenia badań oraz aparaturę pomiarową w zależności od badanego komponentu środowiska; x x

R.7.1(4) pobiera próbki komponentów środowiska do badań laboratoryjnych i terenowych; x xR.7.1(5) obsługuje urządzenia i aparaturę kontrolno-pomiarową; x xR.7.1(6) wykonuje oznaczenia laboratoryjne określonych komponentów środowiska; x xR.7.1(8) opracowuje i ewidencjonuje wyniki badań; x xR.7.1(9) ocenia jakość komponentów środowiska na podstawie obowiązujących norm oraz przepisów prawa; x x

R.7.2(1) przestrzega zasad sporządzania bilansów zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby; x xR.7.2(2) określa stężenie i rozmieszczenie zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w różnych regionach kraju; x x

R.7.2(3) sporządza bilanse zanieczyszczeń wód płynących, powietrza i gleby; x xŁączna liczba godzin przeznaczona na praktykę zawodową 80

Organizacja prac w ochronie środowiskaBHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; x x

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; x xBHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, x x


106



przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; x x

PKZ(R.g)(8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych; x xPKZ(R.g)(10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie; x x

PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. x xR.8.1(6) obsługuje urządzenia stosowane w procesie uzdatniania wody przeznaczonej do celów pitnych i przemysłowych; x x

R.8.1(10) prowadzi prace związane z oczyszczaniem ścieków miejskich i przemysłowych; x xŁączna liczba godzin przeznaczona na praktykę zawodową 80

Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA

Efekt kształcenia z podstawy programowejUczeń:


M1. Monitowanie poziomu zanieczyszczeń powietrza, wody i glebyM1.J1.Wykonywanie badań dotyczących stanu środowiskaR.7.1(1) planuje prace związane z badaniem i oceną stanu środowiska;

R.7.1(1)1 zaplanować prace związane z oceną stanu środowiska w strefie oddziaływania obiektu przemysłowego;R.7.1(1)2 wymienić kolejność prac związanych z oceną stanu środowiska;R.7.1(1)3 wymienić, jakie rodzaje pomiarów należy zaplanować oceniając stan jakości powietrza;R.7.1(1)4 zaplanować kolejność wykonywania analiz fizyko-chemicznych do oceny wód powierzchniowych;R.7.1(1)5 określić zasady poboru prób wód, powietrza i gleby;

R.7.1(2) lokalizuje punkty pomiaru parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;

R.7.1(2)1 zaproponować lokalizację punktów pomiarowych przy określaniu wpływu ścieków na wody płynące;R.7.1(2)2 wymienić zasady lokalizacji punktów pomiarowych przy pomiarze parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;R.7.1(2)3 omówić sposoby i miejsca poboru prób powietrza w celu określenia jego jakości;R.7.1(2)4 podać podział sieci pomiarowych w zależności od celów, którym ma służyć;R.7.1(2)5 wyjaśnić do czego wykorzystuje się otwory hydrogeologiczne;


107





R.7.1(3) dobiera metody prowadzenia badań oraz aparaturę pomiarową w zależności od badanego komponentu środowiska;

R.7.1(3)1 wyliczyć gałęzie analizy miareczkowej i omówić je (jodometria, argentometria, manganometria, alkacymetria, kompleksometria);R.7.1(3)2 omówić podstawy analizy kolorymetrycznej, spektrofotometrycznej, wagowej, potencjometrii;R.7.1(3)3 omówić podstawy teoretyczne pomiarów natężenia dźwięku, pomiaru temperatury, gęstości i lepkości;R.7.1(3)4 dobrać metodę analizy i aparaturę pomiarową do badań w zależności od badanego komponentu środowiska;

R.7.1(4) pobiera próbki komponentów środowiska do badań laboratoryjnych i terenowych;

R.7.1(4)1 przedstawić zasady poboru próbek cieczy, gazów, materiałów sypkich;R.7.1(4)2 omówić procedurę poboru próbek (pobór, oznakowanie, utrwalenie, transport);R.7.1(4)3 wyjaśnić pojęcia próbka złożona, próbka ogólna średnia, próbka proporcjonalna;R.7.1(4)4 scharakteryzować metody poboru próbek powietrza (gazowych i pyłu), próbek wody powierzchniowej (płynącej, stojącej) i podziemnej, próbek gleby;R.7.1(4)5 przygotować próbkę reprezentatywną i przeprowadzić ją do roztworu;

R.7.1(5) obsługuje urządzenia i aparaturę kontrolno-pomiarową;

R.7.1(5)1 skalibrować aparaturę pomiarową i przeprowadzić pomiar (pH-metr, spektrofotometr, sonda tlenowa, sonometr, wagi analityczne);R.7.1(5)2 wykreślić krzywe wzorcowe przy oznaczeniach spektrofotometrycznych;R.7.1(5)3 przestrzegać zasad prawidłowego korzystania z aparatury i urządzeń pomiarowych (np. łaźnia wodna, suszarka, piec sylitowy, piknometr, wiskozymetr, barograf);

R.7.1(6) wykonuje oznaczenia laboratoryjne określonych komponentów środowiska;

R.7.1(6)1 wykonać oznaczenia fizycznych wskaźników wody i ścieków (barwa, mętność, zawiesina łatwo opadająca, przewodnictwo właściwe);R.7.1(6)2 wykonać oznaczenia wskaźników chemicznych wody i ścieków (pH, tlen rozpuszczony, utlenialność, BZT5, twardości, kwasowość i zasadowość, żelazo, mangan i chlorki, związki azotu, fosforany, detergenty);R.7.1(6)3 wykonać proces mineralizacji próby ścieków;R.7.1(6)4 przeprowadzić pomiar poziomu natężenia dźwięku;R.7.1(6)5 oznaczyć stężenia zanieczyszczeń gazowych i zapylenia w powietrzu atmosferycznym (SO2, NOX ) w powietrzu atmosferycznym i na stanowisku pracy;R.7.1(6)6 przeprowadzać oznaczenia właściwości gleby;

R.7.1(7) prowadzi badania procesów zachodzących w środowisku;

R.7.1(7)1 wyznaczać wielkość deficytu tlenowego rzeki,określić przebieg procesu samooczyszczania wód;R.7.1(7)2 oznaczać poziom zakwaszenia gleby jako skutek kwaśnych deszczy;R.7.1(7)3 oznaczać stężenie substancji biogennych w wodach odbiornika jako skutek procesu eutrofizacji wód;R.7.1(7)4 oznaczać stężenie SO2 i NOx w powietrzu jako przyczynę kwaśnych deszczy;


108





R.7.1(8) opracowuje i ewidencjonuje wyniki badań; R.7.1(8)1 wymienić metody opracowywania wyników badań;R.7.1(8)2 skontrolować i dostrzec błędy pomiaru;R.7.1(8)3 sprawdzić poprawność wyników pomiarów;R.7.1(8)4 ocenić poprawność wykonanych badań;

R.7.1(9) ocenia jakość komponentów środowiska na podstawie obowiązujących norm oraz przepisów prawa;

R.7.1(9)1 ocenić przydatność badanej wody do spożycia przez ludzi na podstawie rozporządzenia;R.7.1(9)2 sklasyfikować wody powierzchniowe i podziemne zgodnie z rozporządzeniem;R.7.1(9)3 ocenić możliwość odprowadzenia badanych ścieków do kanalizacji i wód lub do ziemi zgodnie z rozporządzeniem;R.7.1(9)4 ocenić poziom przekroczenia dopuszczalnego poziomu natężenia dźwięku na podstawie rozporządzenia;R.7.1(9)5 sklasyfikować badaną glebę zgodnie ze standardem jakości gleb;R.7.1(9)6 ocenić stan czystości powietrza atmosferycznego i powietrza atmosferycznego na stanowisku pracy na podstawie odpowiedniego rozporządzenia;

R.7.1(10) organizuje działania związane monitoringiem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wód powierzchniowych i podziemnych, gleby oraz hałasu;

R.7.1(10)1 wyjaśnić pojęcie monitoringu środowiska;R.7.1(10)2 omówić organizację Państwowego Monitoringu Środowiska;R.7.1(10)3 wymienić kolejne działania związane z prowadzeniem monitoringu środowiska;R.7.1(10)4 wyjaśnić pojęcie „Bloku” w Państwowym monitoringu środowiska;R.7.1(10)5 podać zakres prowadzenia Państwowego Monitoringu Środowiska;R.7.1(10)6 wymienić prace prowadzone przez poszczególne Bloki Państwowego Monitoringu Środowiska;R.7.1(10)7 określić do czego wykorzystywane są informacje wytworzone w ramach monitoringu środowiska;

R.7.1(11) opracowuje plany działań związanych z monitoringiem przyrody ożywionej;

R.7.1(11)1 wyjaśnić zależność między monitoringiem środowiska i monitoringiem przyrody;R.7.1(11)2 scharakteryzować obszary na których winny być zlokalizowane stacje bazowe związane z monitoringiem przyrody ożywionej;R.7.1(11)3 scharakteryzować metodykę monitoringu terenowego typów siedlisk przyrodniczych;R.7.1(11)4 zbadać stan ochrony wybranych siedlisk przyrodniczych i gatunków na wybranych stanowiskach;R.7.1(11)5 wymienić poziomy prac monitoringowych;R.7.1(11)6 opisać metodyki monitoringu terenowego gatunków zwierząt i roślin;

R.7.1(12) korzysta z systemu gromadzenia, przesyłania i przetwarzania danych;

R.7.1(12)1 skorzystać z systemu operacyjnego, edytora teksów, arkusza kalkulacyjnego, edytora graficznego, programu do zarządzania bazami danych w celu gromadzenia, przesyłania i przetwarzania danych; R.7.1(12)2 zastosować zasady archiwizacji zbiorów;


109





R.7.1(13) określa cele i przestrzega zasad zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;

R.7.1(13)1 wymienić podstawowe cele zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;R.7.1(13)2 wyjaśnić pojęcie geoekosystemu;R.7.1(13)3 wyjaśnić związek zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego z państwowym monitoringiem środowiska;R.7.1(13)4 omówić strukturę organizacyjną zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;R.7.1(13)5 podać czas prowadzenia zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;

R.7.1(14) wykonuje badania związane z prowadzeniem zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego;

R.7.1(14)1 wymienić założenia przy wyborze stanowiska monitoringowego;R.7.1(14)2 wyjaśnić poszczególne elementy karty obserwacji gatunku dla stanowiska;R.7.1(14)3 zbadać stan ochrony wybranych siedlisk przyrodniczych i gatunków na wybranych stanowiskach; R.7.1(14)4 opracować wnioski dotyczące ochrony przyrody ożywionej na podstawie wyników monitoringu;R.7.1(14)5 omówić ocenę parametrów: populacja, siedlisko gatunku oraz perspektywy zachowania gatunku;

R.7.1(15) ocenia aktualny stan środowiska oraz opracowuje prognozy zmian zachodzących w środowisku;

R.7.1 (15)1 wymienić komponenty środowiska podlegające ocenie;R.7.1 (15)2 wymienić akty prawne według których ocenia się stan środowiska;R.7.1 (15)3 wyjaśnić na czym polega ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko;R.7.1 (15)4 opracować prognozę zmian zachodzących w środowisku dla konkretnego przedsięwzięcia np. dla transportu kolejowego;

R.7.1(16) opracowuje plany działań w sytuacji wystąpienia zagrożeń ekologicznych;

R.7.1 (16)1 podać przykłady zagrożeń ekologicznych;R.7.1 (16)2 opracować plan działań w przypadku wystąpienia jednego z zagrożeń ekologicznych;R.7.1 (16)3 opracować plan działań w sytuacji wystąpienia poważnej awarii;

R.7.1(17) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka, wynikające z prowadzonych prac laboratoryjnych i terenowych.

R.7.1(17)1 wymienić kategorie zagrożeń dla zdrowia człowieka stwarzanych przez substancje chemiczne;R.7.1(17)2 wyjaśnić co to jest najwyższe dopuszczalne NDS;R.7.1(17)3 wymienić drogi wchłaniania substancji chemicznych do organizmu człowieka;R.7.1(17)4 opisać zagrożenia na jakie narażony jest człowiek podczas pomiarów terenowych;R.7.1(17)5 podać zasady bezpiecznych pomiarów emisji i immisji dla powietrza i wody;R.7.1(17)6 wymienić środki ochrony indywidualnej podczas prac laboratoryjnych i terenowych;R.7.1(17)7 omówić zagrożenia dla człowieka podczas poboru i analizy ścieków;R.7.1(17)8 wymienić zasady bezpiecznych pomiarów na wysypisku;

PKZ(R.g)(1) określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

PKZ(R.g)(1)1 dokonać interpretacji pojęć: środowisko, zasoby przyrody, stan środowiska przyrodniczego, biocenoza, biotop, ekosystem, populacja, nisza ekologiczna, biom, biosfera, krajobraz, ekologia, czynniki środowiska;


110





PKZ(R.g)(1)2 rozróżnić zasoby przyrody; PKZ(R.g)(1)3 scharakteryzować podstawowe formy ochrony przyrody; PKZ(R.g)(1)4 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie; PKZ(R.g)(1)5 rozróżnić niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;PKZ(R.g)(1)6 zaplanować działania związane z ochroną zasobów przyrody;PKZ(R.g)(1)7 dokonać analizy czynników środowiska mających wpływ na organizmy żywe;

PKZ(R.g)(2) charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;

PKZ(R.g)(2)1 rozróżnić elementy środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(2)2 określić zależności zachodzące pomiędzy poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego; PKZ(R.g)(2)3 przeprowadzić podstawowe badania elementów środowiska przyrodniczego; PKZ(R.g)(2)4 przedstawić wpływ różnych elementów środowiska przyrodniczego na warunki środowiska w danym regionie;

PKZ(R.g)(5) klasyfikuje gleby według określonych kryteriów; PKZ(R.g)(5)1 sklasyfikować rodzaje gleb występujące w Polsce;PKZ(R.g)(5)2 określić cechy jakościowe gleb;PKZ(R.g)(5)3 rozróżnić znaczenie gleb w przyrodzie i gospodarce człowieka;PKZ(R.g)(5)4 określić formy i czynniki degradacji gleb;PKZ(R.g)(5)5 dobrać sposoby ochrony gleb;

PKZ(R.g)(6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;


PKZ(R.g)(7) ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;

PKZ(R.g)(7)1 uzasadnić w logiczny sposób wpływ człowieka na środowisko;PKZ(R.g) (7)2 określić wpływ działalności człowieka na zmiany komponentów środowiska; PKZ(R.g)(7)3 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko;

PKZ(R.g)(8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych;

PKZ(R.g)(8)1 odczytać dane zawarte na mapie pogody;PKZ(R.g)(8)2 skorzystać z danych meteorologicznych i hydrologicznych przy wykonywaniu zadań zawodowych;PKZ(R.g)(8)3 opisać wpływ czynników meteorologicznych i hydrologicznych na jakość komponentów środowiska;

PKZ(R.g)(10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;

PKZ(R.g)(10)1 posłużyć się przepisami prawa dotyczącymi badania stanu środowiska; PKZ(R.g)(10)2 odczytać właściwie potrzebne metody pomiaru, sposoby prowadzenia badania stanu środowiska;PKZ(R.g)(10)3 odszukać dyrektywy unijne, które zajmują się ochroną powietrza, ochroną przed hałasem i drganiami, wymienić zakres ich stosowania;

PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe PKZ(R.g)(11)1 zastosować programy komputerowe do wykonywania rysunków technicznych i szkiców pomocniczych;


111





wspomagające wykonywanie zadań. PKZ(R.g)(11)2 posłużyć się programami komputerowymi w celu tworzenia dokumentacji podczas badania stanu środowiska;PKZ(R.g)(11)3 wykonać prezentację multimedialne, prezentacje graficzne i tabelaryczne obrazujące badania stanu środowiska; PKZ(R.g)(11)4 zastosować programy komputerowe wspomagające obliczenia przy wykonywaniu zadań zawodowych technika ochrony środowiska;

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP(1)1 zinterpretować podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higiena pracy, ochroną przeciwpożarową, ochrona środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska, monitorowaniem środowiska;

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP(4)1 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas wykonywania badań stanu środowiska;

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP(5)1 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy, w których dokonuje się badania stanu środowiska;BHP(5)2 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas oceny stanu i zasobów środowiska; BHP(5)3 dokonać prawidłowej charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy badania stanu i zasobów środowiska; BHP(5)4 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się badaniem stanu i zasobów środowiska;

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(6)1 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika badającego stan i zasoby środowiska;BHP(6)2 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika dokonującego oceny badania stanu i zasobów środowiska na organizm człowieka;

BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi zasadami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska;

BHP(7)1 dobrać sprzęt i materiały do wykonywanych zadań zawodowych;


112





BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(8)1 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska; BHP(8)2 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(9)1 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska technika ochrony środowiska;BHP(9)2 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska, zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

BHP(10)1 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;BHP(10)2 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z badaniem stanu środowiska;

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej;KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami;KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy;

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;

KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;KPS(5)3 określić skutki stresu;

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego;KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych;

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań;


113





działania; KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;

KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko;KPS(10)4 rozwiązać konflikty w zespole;


OMZ(1)1 dokonać analizy przydzielonych zadań;OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu;

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;

OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole;OMZ(2)2 rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu;

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;

OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;

OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;

M1.J2. Opracowanie oceny zanieczyszczenia środowiskaR.7.2(1) przestrzega zasad sporządzania bilansów zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby

R.7.2(1)1 dokonać podziału bilansów zanieczyszczeń; R.7.2(1)2 określić cele i zasady sporządzania bilansów zanieczyszczeń; R.7.2(1)3 dokonać analizy informacji zawartych w dostępnych, sporządzonych bilansach zanieczyszczeń; R.7.2(1)4 sporządzić schematy opracowania bilansów zanieczyszczeń;R.7.2(1).5. zgromadzić i zanalizować dane dotyczące aktualnego stanu środowiska;

R.7.2(2) określa stężenie i rozmieszczenie zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w różnych regionach kraju;

R.7.2(2)1 dobrać metody badania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w danym regionie;R.7.2(2)2 określić sposoby rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie, glebie;R.7.2(2)3określić zasady lokalizacji punktów pomiarowych zanieczyszczeń; R.7.2(2)4 określić poziom stężenia zanieczyszczeń powietrza, wód i gleb;R.7.2(2)5 sporządzić prawidłowo całą dokumentację związaną z określeniem stężenia i rozmieszczenia zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w danym regionie;

R.7.2(3) sporządza bilanse zanieczyszczeń wód płynących, R.7.2(3)1 sporządzić bilanse zanieczyszczeń wprowadzanych do wód płynących, powietrza i gleby;


114





powietrza i gleby; R.7.2(3)2 sporządzić bilans zanieczyszczeń pyłowych; R.7.2(3)3 sporządzić bilans wodno-ściekowy regionu; R.7.2(3)4 opracować prosty bilans odpadów przemysłowych; R.7.2(3)5 przedstawić wyniki bilansów w formie tabelarycznej; R.7.2(3)6 przedstawić wyniki bilansów w formie graficznej; R.7.2(3)7 dokonać analizy sporządzonych bilansów zanieczyszczeń powietrza, wód, gleb;

R.7.2(4) opracowuje wyniki bilansów z wykorzystaniem specjalistycznych programów komputerowych;

R.7.2(4)1 sporządzić bilanse za pomocą specjalistycznych programów komputerowych;R.7.2(4)2 przedstawić wyniki bilansów w sposób tabelaryczny i graficzny;

R.7.2(5) określa dopuszczalny stopień zanieczyszczenia środowiska na podstawie obowiązujących norm i przepisów prawa;

R.7.2(5)1 porównać wyniki badań stopnia zanieczyszczenia środowiska z dopuszczalnymi, określonymi w normach;R.7.2(5)2 zinterpretować wyniki stopnia zanieczyszczenia środowiska;R.7.2(5)3 ocenić stopień zanieczyszczenia środowiska na podstawie obowiązujących norm i przepisów prawa;R.7.2(5)4 opracować raport z zanieczyszczeń środowiska na podstawie przepisów prawa;R.7.2(5)5 zaplanować rozwiązania na podstawie raportu stwierdzającego podwyższone stopnie zanieczyszczenia środowiska;

R.7.2(6) oblicza stopień redukcji zanieczyszczeń gazów odlotowych i ścieków;

R.7.2(6)1 wykonać obliczenia opłat lub kar zanieczyszczeń odprowadzanych z gazami odlotowymi do atmosfery ;R.7.2(6)2 wykonać obliczenia opłat lub kar zanieczyszczeń odprowadzanych ze ściekami;R.7.2(6)3 skorzystać z aktów prawnych przy obliczeniach stopnia redukcji zanieczyszczeń gazów odlotowych i ścieków;

R.7.2(7) oblicza emisje zanieczyszczeń na podstawie wyników monitoringu;

R.7.2(7)1 posłużyć się normami do oceny stanu środowiska naturalnego; R.7.2(7)2 wykonać obliczenia opłat lub kar emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wód oraz gleb;

R.7.2(8) ocenia aktualny stan środowiska na podstawie bilansu zanieczyszczeń;

R.7.2(8)1 ocenić stan zanieczyszczenia na podstawie sporządzonego bilansu;R.7.2(8)2 zgromadzić dane bilansu dotyczące aktualnego stanu zanieczyszczenia środowiska;R.7.2(8)3 prognozować zmiany zachodzące w środowisku na podstawie sporządzonego bilansu zanieczyszczeń;

R.7.2(9) korzysta z informacji zamieszczanych w katastrze wodnym;

R.7.2(9)1 posłużyć się dokumentacją katastru wodnego; R.7.2(9)2 odczytać dane o sieciach hydrograficznych; stanach wód, stopniu zanieczyszczenia wód, na podstawie katastru wodnego;R.7.2(9)3 opracować raport ze stanu biologicznego wód na podstawie katastru wodnego;

R.7.2(10) określa warunki wydawania pozwoleń emisyjnych i decyzji wodno-prawnych;

R.7.2(10)1 skorzystać z aktów prawnych przy wydawaniu pozwoleń i decyzji wodno-prawnych;R.7.2(10)2 wydać pozwolenia za gospodarcze korzystanie ze środowiska;


115





R.7.2(10)3 wykonać oceny oddziaływania inwestycji szkodliwych dla zdrowia i środowiska przyrodniczego zgodnie z procedurami;

R.7.2(11) opracowuje instrukcje gospodarowania wodą; R.7.2(11)1 odczytać informacje zawarte w instrukcji gospodarowania wodą;R.7.2(11)2 zanalizować informacje zawarte w instrukcji gospodarowania wodą;

R.7.2(12) rozpoznaje rodzaje zagrożeń i określa ich wpływ na środowisko;

R.7.2(12)1 rozróżnić rodzaje zagrożeń środowiska przyrodniczego;R.7.2(12)2określić wpływ zagrożeń na środowisko przyrodnicze;R.7.2(12)3 zanalizować skutki zagrożeń na środowisko przyrodnicze;

R.7.2(13)oblicza opłaty za korzystanie ze środowiska; R.7.2(13)1 dokonać obliczeń opłat za korzystanie ze środowiska za pomocą programów komputerowych;R.7.2(13)2 zgromadzić raporty naliczania opłat i kar za gospodarcze korzystanie ze środowiska;

R.7.2(14) określa wpływ oddziaływania inwestycji szczególnie szkodliwych na środowisko przyrodnicze i ludzi;

R.7.2(14)1 rozpoznać rodzaje inwestycji szkodliwych na środowisko przyrodnicze i ludzi; R.7.2(14)2 rozróżnić czynniki szkodliwe w oddziaływaniach inwestycji; R.7.2(14)3 dobrać metody ochrony środowiska przyrodniczego i ludzi podczas oddziaływania inwestycji szkodliwych;


PKZ(R.g)(1)8dokonać interpretacji pojęć: środowisko, zasoby przyrody, stan środowiska przyrodniczego, czynniki środowiska, zanieczyszczenia pyłowe, gazowe, cykl hydrologiczny, degradacja, rekultywacja;PKZ(R.g)(1)9 scharakteryzować podstawowe zanieczyszczenia środowiska;PKZ(R.g)(1)10 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie; PKZ(R.g)(1)11 zaplanować działania związane z ochroną środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(1)12 dokonać analizy czynników mających wpływ na środowisko;


PKZ(R.g)(2)5 scharakteryzować elementy środowiska przyrodniczego, które uległy zanieczyszczeniu;PKZ(R.g)(2)6 rozróżnić elementy środowiska przyrodniczego ulegające szybkiej degradacji na skutek zanieczyszczeń;PKZ(R.g)(2)7 określić zależności negatywnych skutków pochodzących z zanieczyszczeń wpływających na środowisko przyrodnicze; PKZ(R.g)(2)8 dokonać oceny elementów środowiska przyrodniczego na skutek zachodzących zanieczyszczeń;

PKZ(R.g)(3) przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;

PKZ(R.g)(3)1 sklasyfikować zasady zapobiegania zanieczyszczeniom mające wpływ na racjonalną gospodarkę środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(3)2 zastosować zasady zapobiegające zanieczyszczeniom dla racjonalnej gospodarki zasobami przyrody; PKZ(R.g)(3)3 opracować kampanię ograniczania zanieczyszczeń środowiska; PKZ(R.g)(3)4 opracować zasady ochrony środowiska przyrodniczego przed zanieczyszczeniami;

PKZ(R.g)(6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa PKZ(R.g)(6)2 sklasyfikować źródła i rodzaje zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, wody i gleby;


116





ich wpływ na środowisko; PKZ(R.g)(6)3 dokonać charakterystyki wybranych zanieczyszczeń;PKZ(R.g)(6)4 opisać niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby; PKZ(R.g)(6)5 określić skutki zanieczyszczeń powietrza, wód, gleb dla środowiska;PKZ(R.g)(6)6 dobrać sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom powietrza, wód, gleb;


PKZ(R.g)(7)4 uzasadnić w logiczny sposób wpływ człowieka na zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g) (7)5 określić wpływ działalności człowieka na zmiany poszczególnych komponentów środowiska; PKZ(R.g)(7)6 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ zanieczyszczeń z działalności człowieka na środowisko;

PKZ(R.g)(10)stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;

PKZ(R.g)(10)4 zinterpretować pojęcie stref ochronnych środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(10)5 omówić normy prawne skierowane na zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego; PKZ(R.g)(10)6 przedstawić główne założenia ustaw dotyczących ochrony powietrza atmosferycznego; wód i gleb;PKZ(R.g)(10)7 określić wymagania dotyczące zanieczyszczeń stawiane powietrzu, wodzie, glebie na podstawie odpowiedniego rozporządzenia;PKZ(R.g)(10)8 sklasyfikować rodzaje zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby na podstawie odpowiednich rozporządzeń;PKZ(R.g)(10)9 ustalić warunki odprowadzania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w oparciu o rozporządzenia;

PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań;

PKZ(R.g)(11)5 obsłużyć programy komputerowe przy opracowaniu ocen zanieczyszczenia środowiska;PKZ(R.g)(11)6 sporządzić bilanse zanieczyszczeń tabelarycznie i graficznie;PKZ9(R.g)(11)7 wykonać prezentacje komputerowe określające rozmieszczenia zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(11)8 naliczyć opłaty za zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego;PKZ(R.g)(11)9 naliczyć kary za nadmierne zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego;

BHP(2) rozróżnia zadania i usprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(2)1 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony środowiska Polsce; BHP(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony środowiska w Polsce;


BHP(6)1 rozpoznać oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas pracy przy komputerze;BHP(6)2 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika wykonującego długotrwale pracę przy komputerze; BHP(6)3 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika badającego i określającego zanieczyszczenia środowiska;


117





BHP(6)4 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika badającego zanieczyszczenia środowiska;



BHP(7)2 zorganizować stanowisko do pracy technika badającego i określającego zanieczyszczenia środowiska zgodnie z wymogami ergonomii, ppoż., bhp i ochrony środowiska; BHP(7)3 dobrać sprzęt do wykonywanych zadań zawodowych;BHP(7)4 dobrać materiały do wykonywanych zadań zawodowych;

KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej;KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;

KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami;KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy;

KPS (3) przewiduje skutki podejmowanych działań;KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;

KPS (4) jest otwarty na zmiany;

KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;

KPS (5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;KPS(5)3 określić skutki stresu;

KPS (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;


KPS (7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)1 przyjąć odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe;KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej;KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej;

KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;

KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań;KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;


118





KPS (10) współpracuje w zespole. KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko;KPS(10)4 rozwiązać konflikty w zespole;





OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;

OMZ (4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;

OMZ (5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;


OMZ (6) komunikuje się ze współpracownikami. OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;

M2. Posługiwanie się językiem obcym w ochronie środowiskaM2.J1. Posługiwanie się językiem obcym podczas monitoringu środowiskaJOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ(1)1 posłużyć się poprawnie kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w zakresie badania i oceny stanu środowiska;JOZ(1)2 porozmawiać z klientem, współpracownikami używając odpowiedniego słownictwa z zakresu ochrony środowiska; JOZ(1)2 obsłużyć klienta w języku obcym zgodnie z jego oczekiwaniami;JOZ(1)3 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu dotyczącego ochrony środowiska przez zanieczyszczeniami wprowadzanymi do powietrza, wody, gleby;JOZ(1)4 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej;

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania JOZ(2)1 określić w języku obcym czynności związane z obsługą klienta w zakresie określonego zadania zawiązanego z


119





typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

ochroną środowiska w poprawny sposób; JOZ(2)2 zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi pracownika wykonującego określone zadanie związane z monitoringiem środowiska; JOZ(2)3 przeprowadzić rozmowę z klientem w języku obcym z uwzględnieniem zakresu wykonywanych prac monitoringu środowiska;JOZ(2)4 zastosować w prawidłowy sposób zwroty grzecznościowe w rozmowach;JOZ(2)5 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych technika ochrony środowiska z zastosowaniem poprawnej terminologii;JOZ(2)6 zinterpretować poprawnie typowe pytania stawiane przez klientów w języku obcym;JOZ(2)7 wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie zgodnie z zasadami gramatyki;JOZ(2)8 dokonać obsługi klienta w języku obcym zgodnie z zasadami kultury i etyki;JOZ(2)9 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym zgodnie z zasadami; JOZ(2)10 negocjować warunki określonego zadania z zakresu ochrony środowiska w języku obcym zgodnie z zasadami gramatyki i z wykorzystaniem odpowiedniej terminologii;JOZ(2)11 opracować w języku obcym porozumienie o współpracy w klientem zgodnie z zasadami gramatyki;

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim;JOZ(3)2 sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu;JOZ(3)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotycząca realizowanych zadań z zakresu monitoringu środowiska; JOZ(3)4 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w monitoringu środowiska;JOZ(3)5 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego;JOZ(3)6 odczytać i dokonać analizy informacji z aktów prawnych z zakresu ochrony środowiska w języku obcym;JOZ(3)7 odczytać informacje zamieszczone na instrukcjach, normach, obsłudze urządzeń w języku obcym;

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy w języku obcym wykorzystując słownictwo zawodowe;JOZ(4)2 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac zgodnie z zasadami gramatyki;JOZ(4)3 słuchać ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego


120





słuchania;JOZ(4)4 porozumiewać się z zespołem współpracowników poprawnie w języku obcym zgodnie z zasadami;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji JOZ(5)1 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową;JOZ(5)2 wyszukać w różnych źródłach informacje z zakresu ochrony środowiska;JOZ (5)3 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu ofert szkoleniowych;JOZ (5)4 zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie oferty szkoleniowe dla branży ochrony środowiska;





OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;

OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;

OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;



OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami.

OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;

M2.J2. Posługiwanie się językiem obcym podczas realizacji zadań związanych z ochroną środowiska JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ(1)5 posłużyć się poprawnie kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w zakresie zadań związanych z ochroną środowiska;JOZ(1)6 porozmawiać z klientem, współpracownikami używając odpowiedniego słownictwa z zakresu ochrony środowiska; JOZ(1)7 obsłużyć klienta w języku obcym zgodnie z jego oczekiwaniami;JOZ(1)8 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu dotyczącego zadań wykonywanych przez technika ochrony środowiska;


121





JOZ(1)9 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej;JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

JOZ(2)12 określić w języku obcym czynności związane z obsługą klienta w zakresie określonego zadania zawiązanego z ochroną środowiska w poprawny sposób; JOZ(2)13 zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi pracownika wykonującego określone zadanie związane z ochroną środowiska; JOZ(2)14 przeprowadzić rozmowę z klientem w języku obcym z uwzględnieniem zakresu wykonywanych prac technika ochrony środowiska;JOZ(2)15 zastosować w prawidłowy sposób zwroty grzecznościowe w rozmowach;JOZ(2)16 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych technika ochrony środowiska z zastosowaniem poprawnej terminologii;JOZ(2)17 zinterpretować poprawnie typowe pytania stawiane przez klientów w języku obcym;JOZ(2)18 wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie zgodnie z zasadami gramatyki;JOZ(2)19 dokonać obsługi klienta w języku obcym zgodnie z zasadami kultury i etyki;JOZ(2)20 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym zgodnie z zasadami; JOZ(2)21 negocjować warunki określonego zadania z zakresu ochrony środowiska w języku obcym zgodnie z zasadami gramatyki i z wykorzystaniem odpowiedniej terminologii;JOZ(2)22 opracować w języku obcym porozumienie o współpracy w klientem zgodnie z zasadami gramatyki;

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(3)8 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim;JOZ(3)9 sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu;JOZ(3)10 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotycząca realizowanych zadań z zakresu zadań technika ochrony środowiska; JOZ(3)11 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w pracach ochrony środowiska;JOZ(3)12 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego;JOZ(3)13 odczytać i dokonać analizy informacji z aktów prawnych z zakresu ochrony środowiska w języku obcym;JOZ(3)14 odczytać informacje zamieszczone na instrukcjach, normach, obsłudze urządzeń w języku obcym;

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz JOZ(4)5 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy w języku obcym wykorzystując słownictwo zawodowe;


122





teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(4)6 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac zgodnie z zasadami gramatyki;JOZ(4)7 słuchać ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego słuchania;JOZ(4)8 porozumiewać się z zespołem współpracowników poprawnie w języku obcym zgodnie z zasadami;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji JOZ(5)5 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową;JOZ(5)6 wyszukać w różnych źródłach informacje z zakresu ochrony środowiska;JOZ (5)7 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu ofert szkoleniowych;






OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;



OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami.

OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;

M3. Planowanie i wykonywanie działań na rzecz ochrony środowiskaM3.J1. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony wódR.8.1(1) przestrzega zasad eksploatacji ujęć wód powierzchniowych i podziemnych;

R.8.1(1)1 rozpoznać typy ujęć wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(1)2 opisać elementy i budowę poszczególnych ujęć;R.8.1(1)3 obliczać wydajność studni kopanej i wierconej;R.8.1(1)4 przewidzieć zakłócenia w pracy studni kopanej i wierconej;R.8.1(1).5.określić zasady eksploatacji ujęć wód powierzchniowych i podziemnych;


123





R.8.1(1)6określać zasady prawidłowej pracy ujęć wód powierzchniowych;R.8.1(1)7 scharakteryzować strefy ochronne ujęć wody;R.8.1(1)8 omówić przeznaczenie i rodzaje zbiorników wody;R.8.1(1)9 przedstawić elementy składowe i zasadę działania hydroforni;

R.8.1(2)rozpoznaje źródła zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych;

R.8.1(2)1 sklasyfikować zanieczyszczenia wód wg wybranego kryterium; R.8.1(2)2 wymieniać źródła zanieczyszczeń fizycznych, chemicznych i bakteriologicznych wody; R.8.1(2)3 opisać wskaźniki fizyczne, chemiczne i bakteriologiczne wody;

R.8.1(3)dobiera metody uzdatniania wody; R.8.1(3)1 omówić wymagania stawiane wodzie do celów użytkowych, chłodniczych i kotłowych;R.8.1(3)2 różnicować pojęcia: metody i procesy uzdatniania wody;R.8.1(3)3 wymieniać metody uzdatniania wód powierzchniowych, podziemnych oraz wód do celów chłodniczych i kotłowych;R.8.1(3)4 omówić istotę fizycznych, chemicznych i biologicznych metod uzdatniania wód ;R.8.1(3)5weryfikować układy metod uzdatniania wody(fizyczno-chemiczne, fizyczno-biologiczne);

R.8.1(4)planuje proces uzdatniania wody w zależności od jej składu chemicznego;

R.8.1(4)1 dobrać wskaźniki przeznaczone do usunięcia w zależności od rodzaju wód i dobrać do nich metodę usunięciaR.8.1(4)2 opisać podstawy teoretyczne procesów uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(4)3 opisać podstawy teoretyczne procesów uzdatniania wód do celów chłodniczych i kotłowych; R.8.1(4)4 obliczać dawki reagentów do dekarbonizacji i zmiękczania wody;R.8.1(4)5 obliczać parametry pracy wymienników jonitowych;R.8.1(4)6 dobrać metodę dekarbonizacji, zmiękczania, demineralizacji w zależności od składu wody;R.8.1(4)7 zaproponować kolejność procesów przy uzdatnianiu wód powierzchniowych i podziemnych oraz dobrać schemat do uzdatniania wód przemysłowych;

R.8.1(5)dobiera urządzenia do uzdatniania wody przeznaczonej do określonych celów;

R.8.1(5)1 wyszczególnić urządzenia do uzdatniania wód powierzchniowych, podziemnych, chłodniczych i kotłowych;R.8.1(5)2 wyjaśnić zasadę działania poszczególnych urządzeń do uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(5)3 wyjaśnić zasadę działania poszczególnych urządzeń do uzdatniania wód chłodniczych i kotłowych;R.8.1(5)4 zestawiać w odpowiedniej kolejności urządzenia do uzdatniania wód powierzchniowych, podziemnych, chłodniczych i kotłowych;

R.8.1(6) obsługuje urządzenia stosowane w procesie uzdatniania wody przeznaczonej do celów pitnych i przemysłowych;

R.8.1(6)1 wyjaśnić, na czym polega rozruch urządzeń stosowanych do uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(6)2 wymienić kolejność prac podczas montażu filtrów do wody;


124





R.8.1(6)3 dobrać do filtra właściwy materiał filtracyjny;

R.8.1(6)4 podać sposoby dawkowania reagentów do uzdatnianej wody;

R.8.1(6)5 opisać zakres kontroli bieżącej pracy urządzeń stosowanych na stacji uzdatniania wody;

R.8.1(6)6 zaplanować pomieszczenia budynku chlorowni z uwzględnieniem technologii dezynfekcji i zasad bhp;R.8.1(6)7 wymienić zasady eksploatacji urządzeń służących do uzdatniania wód podziemnych i powierzchniowych;R.8.1(6)8 omówić układ chłodniczy z zastosowaniem chłodni otwartej lub zamkniętej;R.8.1(6)9 zaproponować urządzenia do uzdatniania wód przemysłowych w zależności od prowadzonego procesu;R.8.1(6)10 przeprowadzić proces dekarbonizacji metodami chemicznymi;R.8.1(6)11 skontrolować proces prowadzony w Virbosie;R.8.1(6)12 scharakteryzować układ kotłowy wodny i wodno-parowy;R.8.1(6)13 obsłużyć urządzenia do zmiękczania wód kotłowych;R.8.1(6)14 prowadzić kontrolę procesu zmiękczania na kolumnach jonitowych;R.8.1(6)15 prowadzić proces demineralizacji wody na jonitach;R.8.1(6)16 wymieniać zasady eksploatacji urządzeń stosowanych przy dekarbonizacji, zmiękczaniu i demineralizacji;

R.8.1(7)klasyfikuje ścieki według określonych kryteriów; R.8.1(7)1 wyjaśnić pojęcie ścieki;R.8.1(7)2 wymieniać rodzaje ścieków wraz z podaniem kryterium podziału;R.8.1(7)3 wymieniać źródła powstawania ścieków;R.8.1(7)4 przewidzieć wpływ ścieków na wody odbiornika;R.8.1(7)5 opisać przebieg procesu samooczyszczania w zbiorniku wodnym;

R.8.1(8)analizuje procesy zachodzące podczas oczyszczania ścieków miejskich i przemysłowych;

R.8.1(8)1 omówić przebieg procesu samooczyszczania wód powierzchniowych;R.8.1(8)2 wyszczególnić stopnie oczyszczania ścieków;


125





R.8.1(8)3 wyjaśnić teoretyczne podstawy procesów mechanicznego oczyszczania ścieków (cedzenie, flotacja, sedymentacja); R.8.1(8)4 opisać podstawowe układy pracy złóż biologicznych i komór osadu czynnego;R.8.1(8)5 uzasadnić konieczność defosfatacji i denitryfikacji ścieków oczyszczanych biologicznie oraz przedstawić metody ich realizacji;R.8.1(8)6 omówić procesy unieszkodliwiania osadów ściekowych;

R.8.1(9)dobiera urządzenia do oczyszczania różnego rodzaju ścieków;

R.8.1(9)1 wyliczyć urządzenia do oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych;R.8.1(9)2 przedstawić budowę i zasadę działania poszczególnych urządzeń do oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych;R.8.1(9)3 zestawiać w odpowiedniej kolejności urządzenia do oczyszczania ścieków miejskich i unieszkodliwiania osadów ściekowych;

R.8.1(10) prowadzi prace związane z oczyszczaniem ścieków miejskich i przemysłowych;

R.8.1(10)1 wymienić procesy zachodzące na poszczególnych urządzeniach oczyszczalni;R.8.1(10)2 Określić znaczenie nierównomierności spływu ścieków dla oczyszczalni;R.8.1(10)3 obliczyć ładunek zanieczyszczeń dla zakładu przemysłowego na podstawie współczynnika RLM;R.8.1(10)4 podać zasady eksploatacji krat, piaskownika, osadnika;R.8.1(10)5 wyjaśnić na czym polega kontrola biologicznego procesu oczyszczania ścieków;R.8.1(10)6 obsługiwać urządzenia do biologicznego oczyszczania R.8.1(10)7 zanalizować parametry osadu czynnego lub złoża biologicznego;R.8.1(10)8 dobrać urządzenia napowietrzające do komory napowietrzania kierując się m.in. ekonomiką natleniania;R.8.1(10)9 zanalizować działanie oczyszczalni z osadem czynnym i złożem biologicznym;R.8.1(10)10 dobrać procesy i urządzenia dla oczyszczalni ścieków przemysłowych w oparciu o prowadzone procesy technologiczne i skład ścieków;

R.8.1(11)rozpoznaje rodzaje i elementy przydomowej oczyszczalni ścieków;

R.8.1(11)1 odróżniać pojęcia oczyszczalnia ścieków i przydomowa oczyszczalnia ścieków;R.8.1(11)2określić cel i warunki stosowania przydomowej oczyszczalni ścieków;R.8.1(11)3 wyszczególnić elementy konstrukcji przydomowych oczyszczalni ścieków;

R.8.1(12)kieruje pracami związanymi z budową i eksploatacją przydomowych oczyszczalni ścieków;

R.8.1(12)1określić przeznaczenie poszczególnych elementów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;R.8.1(12)2 objaśnić zasadę działania przydomowych oczyszczalni ścieków;R.8.1(12)3 wyszczególnić etapy budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;


126





R.8.1(12)4 przestrzegać przepisów bhp obowiązujących podczas budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;R.8.1(12)5 przewidzieć najczęstsze zakłócenia w pracy przydomowych oczyszczalni ścieków i wskazywać sposoby ich usunięciaR.8.1(12)6 wyliczyć zasady poprawnej eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków i omówić sposoby ich realizacji ;

R.8.1(13) prowadzi prace związane z zagospodarowaniem osadów ściekowych;

R.8.1(13)1 wymienić metody zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w Polsce;R.8.1(13)2 omówić sposoby postępowania ze skratkami;R.8.1(13)3 zaproponować metodę zagospodarowania osadu z piaskownika;R.8.1(13)4 zaproponować metodę zagospodarowania osadów z procesu odtłuszczania;R.8.1(13)5 omówić warunki i sposoby przyrodniczego wykorzystania osadów;

R.8.1(14)korzysta z dokumentacji projektowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych;

R.8.1(14)1 rozróżnić rodzaje sieci wodociągowych i kanalizacyjnych;R.8.1(14)2 przedstawić elementy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych;R.8.1(14)3 odczytać informacje zawarte w dokumentacji projektowej sieci wodociągowych i kanalizacyjnych;R.8.1(14)4 przeliczać skalę podaną w dokumentacji projektowej sieci wodociągowych i kanalizacyjnych;

PKZ(R.g)(1)określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

PKZ(R.g)(1)4 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie;PKZ(R.g)(1)5 rozróżnić niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;PKZ(R.g)(1)6 zaplanować działania związane z ochroną zasobów przyrody;

PKZ(R.g)(1)7 dokonać analizy czynników środowiska mających wpływ na organizmy żywe;




PKZ(R.g)(3)przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;


PKZ(R.g)(4)charakteryzuje rodzaje wód powierzchniowych i podziemnych;

PKZ(R.g)(4)1 scharakteryzować klasy czystości wód powierzchniowych i podziemnych;PKZ(R.g)(4)2 wymieniać czynniki kształtujące skład wód powierzchniowych i podziemnych


127





PKZ(R.g)(4)3 przyporządkować poszczególne wskaźniki zanieczyszczeń odpowiedniemu rodzajowi wody;PKZ(R.g)(6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;



PKZ(R.g)(7)1 omówić negatywny wpływ człowieka na środowisko;PKZ(R.g) (7)2określić wpływ działalności człowieka na zmiany komponentów środowiska; PKZ(R.g)(7)3 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko;

PKZ(R.g)(8)korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych;

PKZ(R.g)(8)1 odczytać dane zawarte na mapie pogody, np. wysokość opadów, temperatura, kierunek wiatru, wyż, niż baryczny, ciśnienie, itp.;PKZ(R.g)(8)2 oceniać stan wody na podstawie odczytu z krzywej wodowskazowej; PKZ(R.g)(8)3 interpretować treść profili hydrologicznych i hydrochemicznych, przekrojów geologicznych, itp. ;


PKZ(R.g)(10)1 określić wymagania stawiane wodzie do picia na podstawie odpowiedniego rozporządzeniaPKZ(R.g)(10)4 sklasyfikować wody powierzchniowe i podziemne na podstawie odpowiednich rozporządzeń;PKZ(R.g)(10)5 ustalić warunki odprowadzania ścieków do wód lub do ziemi w oparciu o rozporządzeniePKZ(R.g)(10)6określić warunki odprowadzania ścieków do kanalizacji ziemi w oparciu o rozporządzenie;

PKZ(R.g)(11) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

PKZ(R.g)(11)1 zastosować programy komputerowe do wykonywania rysunków technicznych i szkiców pomocniczych;PKZ(R.g)(11)2 posłużyć się programami komputerowymi w celu tworzenia dokumentacji podczas badania stanu środowiska;PKZ(R.g)(11)3 wykonać prezentację multimedialne, prezentacje graficzne i tabelaryczne obrazujące badania stanu środowiska; PKZ(R.g)(11)4 zastosować programy komputerowe wspomagające obliczenia przy wykonywaniu zadań zawodowych technika ochrony środowiska;


BHP(1)3 zinterpretować podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higiena pracy, ochroną przeciwpożarową, ochrona środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną wód;


BHP(4)3 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas wykonywania zadań związanych z ochroną wód;

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem BHP(5)8 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy;


128





szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP(5)9 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych w ochroną wód; BHP(5)10 dokonać prawidłowej charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych z ochroną wód; BHP(5)11 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się ochroną wód;


BHP(6)5 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika zajmującego się ochroną wód; BHP(6)6 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika dokonującego oceny czystości wód;





BHP(8)3 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych;BHP(8)4 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych;


BHP(9)3 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych technika ochrony środowiska;BHP(9)4 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych, zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;


BHP(10)3 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych;BHP(10)4 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych;

M3.J2. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony powietrza atmosferycznegoR.8.2(1) rozpoznaje źródła zanieczyszczeń powietrza; R.8.2(1)1 rozróżnić podstawowe rodzaje zanieczyszczeń powietrza;

R.8.2(1)2 określić wpływ poszczególnych zanieczyszczeń powietrza na środowisko;R.8.2(1)3 scharakteryzować podstawowe źródła emisji zanieczyszczeń;R.8.2(1)4 przeanalizować procesy spalania w kontekście emisji zanieczyszczeń;

R.8.2(2) określa rodzaj i stężenie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego;

R.8.2(2)1 scharakteryzować rodzaje zanieczyszczeń powietrza;R.8.2(2)2 dokonać klasyfikacji źródeł zanieczyszczeń powietrza i wymienić substancje zanieczyszczające powietrze;


129





R.8.2(2)3 wyjaśnić pojęcia: emisja, immisja, stężenie zanieczyszczenia, opad pyłu, unos, doza zanieczyszczeń, MAQI i współczynnik toksyczności;R.8.2(2)4wyjaśnić pojęcie emisji i immisji.

R.8.2(3) dobiera metody ochrony powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami;

R.8.2(3)1 dokonać analizy rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w atmosferze;R.8.2(3)2 scharakteryzować metody ograniczające emisję zanieczyszczeń do atmosfery;R.8.2(3)3 zaplanować rozwiązania ograniczające stężenie zanieczyszczeń w powietrzu w zależności od rodzaju i ilości zanieczyszczeń;

R.8.2(4) planuje działania związane z ograniczeniem emisji zanieczyszczeń do atmosfery;

R.8.2(4)1 dokonać uproszczonych obliczeń emisji dla źródeł projektowanych i istniejących;R.8.2(4)2 wymienić zjawiska wykorzystywane podczas usuwania zanieczyszczeń pyłowych i gazowych;R.8.2(4)3. dokonać klasyfikacji metod odsiarczania spalin;R.8.2(4)4 określić zakres zastosowania metod redukcji NOx w spalinach;R.8.2(4)5 zaproponować działania związane z usunięciem zanieczyszczeń gazowych z gazów odlotowych;R.8.2(4)6 zaproponować działania związane z usunięciem zanieczyszczeń pyłowych z gazów odlotowych;R.8.2(4)7 ocenić skuteczność poszczególnych metod ograniczania emisji;R.8.2(5)1 zaplanować metody ograniczające emisję zanieczyszczeń do atmosfery;R.8.2(5)2 określić obowiązki zakładów w zakresie pomiarów stężenia zanieczyszczeń powietrza;R.8.2(5)3 dobrać odpowiednią metodę do procesu odsiarczania;R.8.2(5)4 ocenić skuteczność wybranej metody odsiarczania;R.8.2(5)5 sporządzić prosty bilans jednej z metod odsiarczania spalin;R.8.2(5)6 prowadzić proces usuwania tlenków azotu ze spalin;R.8.2(5)7 podać zakres stosowania metod redukcji NOx w spalinach;

R.8.2(5) organizuje i prowadzi prace związane z usuwaniem zanieczyszczeń z powietrza atmosferycznego;

R.8.2(5)8 prowadzić proces usuwania H2S, CO, par związków organicznych;R.8.2(5)9 omówić czynności przy prowadzeniu procesu osuszania gazów;R.8.2(5)10 obsłużyć urządzenia do usuwania zanieczyszczeń gazowych;R.8.2(5)11 omówić zasady eksploatacji dotyczące urządzeń odpylających;R.8.2(5)12 wymienić elementy konstrukcji urządzeń odpylających;R.8.2(5)13 dobrać urządzenia odpylające do oczyszczania powietrza;R.8.2(5)14 dobrać ekonomiczne w eksploatacji urządzenie odpylające;R.8.2(5)15 zagospodarować substancje powstałe i odzyskane w procesach oczyszczania powietrza;


130





R.8.2 (6) propaguje stosowanie bezodpadowych technologii wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej;

R.8.2(6)1 wymienić technologie wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej;R.8.2 (6)2 sklasyfikować urządzenia do wytwarzania energii;R.8.2(6)3 wymienić niekonwencjonalne źródła energii oraz uwarunkowania ich stosowania;R.8.2 (6)4 podać przykłady konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł energii;R.8.2 (6)5 opisać zasady działania niekonwencjonalnych źródeł energii;R.8.2 (6)6 uzasadnić możliwość zastosowania odnawialnych źródeł energii w warunkach polskich;R.8.2 (6)7 zaproponować wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł energii dla konkretnego obiektu;

R.8.2 (7) określa wpływ hałasu na organizm człowieka i środowisko przyrodnicze;

R.8.2 (7)1 określić prawa ruchu drgającego i falowego;R.8.2 (7)2 scharakteryzować pojęcie i parametry fal akustycznych oraz prawa odbioru dźwięku przez ucho ludzkie;R.8.2 (7)3 omówić pojęcia : dźwięk, drgania mechaniczne, hałas i jego rodzaje;R.8.2 (7)4 wymienić zakresy poziomów dźwięku, w decybelach, nieprzyjemnych i szkodliwych dla człowieka;R.8.2 (7)5 wymienić szkody jakie czyni hałas i drgania wśród organizmów żywych (również człowieka);R.8.2 (7)6 wyjaśnić, jaki wpływ ma czas ekspozycji na hałas;R.8.2 (7)7 przewidzieć skutki hałasu na podstawie map akustycznych;R.8.2 (7)8 rozpoznać w swoim otoczeniu skutki wibracji

R.8.2 (8) dobiera metody i środki ochrony przed hałasem;

R.8.2 (8)1 scharakteryzować podstawy fizyczne tłumienia hałasu i drgań;R.8.2 (8)2 wybrać sposób ograniczenia hałasu w środowisku pracy;R.8.2 (8)3 dobrać metodę ograniczenia emisji hałasu do środowiska;R.8.2 (8)4 zaproponować metodę ograniczenia hałasu komunikacyjnego;R.8.2 (8)5 dobrać sposób ograniczenia drgań;R.8.2 (8)6 omówić parametry charakteryzujące od strony akustycznej materiały, wyroby i ustroje dźwiękochłonne;R.8.2 (8)7 wymienić administracyjno -prawne metody i sposoby zwalczania hałasu;R.8.2 (8)8 podać przykład zastosowania prawnych środków ochrony przed hałasem;

R.8.2 (9) podejmuje działania związane z ograniczaniem hałasu i drgań w środowisku;

R.8.2 (9)1 zaproponować różne rodzaje rozwiązań zmierzające do obniżenia hałasu związanego z przemysłem i komunikacją w miejscu zamieszkania;R.8.2 (9)2 wskazać najistotniejsze czynności mające na celu akustyczną adaptację pomieszczeń;R.8.2 (9)3 wymienić poczynania mające na celu ograniczenie hałasu w każdym punkcie dokonywanych inwestycji;R.8.2 (9)4 wyjaśnić, na czym polega czynna redukcja hałasu;R.8.2(9)5 zastosować materiały i ustroje dźwiękochłonne w pomieszczeniu;


131





R.8.2(9)6 podjąć działania ograniczające hałas komunikacyjny i przemysłowy;R.8.2(9)7 wskazać sposoby ochrony przeciwdźwiękowej w budownictwie i przemyśle;R.8.2(9)8 zaproponować metody ograniczenia drgań maszyn oraz urządzeń przemysłowych;R.8.2(9)9 zastosować środki ochrony osobistej przed hałasem w miejscu pracy;R.8.2(9)10 zapobiec zagrożeniom wywołanym przez hałas i drgania;

R.8.2 (10) stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przed hałasem i drganiami;

R.8.2 (10)1 omówić prawne środki ochrony przed hałasem;R.8.2 (10)2 wskazać kilka aktów prawnych dotyczących zapobiegania powstawaniu oraz rozprzestrzenianiu się hałasu i drgań;R.8.2 (10)3 wyjaśnić na czym polega ochrona przed hałasem w przepisach;R.8.2 (10)10 wskazać normy dotyczące hałasu i drgań mechanicznych;


PKZ(R.g)(10)11 ustalić dopuszczalny poziom hałasu w miejscu pracy;PKZ(R.g)(10)12 wskazać zawody, w których choroba wibracyjna jest chorobą zawodową;PKZ(R.g)(10)13 odszukać dyrektywy unijne, które zajmują się ochroną przed zanieczyszczeniem powietrza, ochroną przed hałasem i drganiami, wymienić zakres ich stosowania;PKZ(R.g)(10)14 omówić ochronę przed hałasem pomieszczeń w budynkach na podstawie norm;


BHP(1)3 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(1)4 rozróżnić środki gaśnicze używanych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(1)5 wyjaśnić pojęcie ergonomia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(4)3 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas wykonywania zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(4)4 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w pracach związanych z organizacją ochrony środowiska ;BHP(4)5 scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy związanym z organizacją ochrony środowiska;BHP(4)6 ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia w pracach związanych z organizacją ochrony środowiska;


BHP(5)8 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia podczas wykonywania zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(5)9 ustalić dwa rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych w ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;


132





BHP(5)10 dokonać prawidłowej charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem; BHP(5)11 określić trzy sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(5)12 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących pracy związanej z organizacją ochrony środowiska;BHP(5)13 dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(5)14 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(6)7 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika zajmującego się ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem; BHP(6)8 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika dokonującego oceny czystości powietrza; BHP(6)9 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(6)10 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi zasadami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(7)6 dobrać sprzęt i materiały podczas wykonywania zadań związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(7)7 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(7)8 zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(8)5 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(8)6 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(8)7 zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;; BHP(8)8 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


133





BHP(8)9 dobrać środki ochrony zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(8)10 zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(9)5 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem technika ochrony środowiska;BHP(9)6 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem, zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;BHP(9)7 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(9)8 przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(9)9 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną wód, powietrza, gleby oraz gospodarki odpadami;


BHP(10)5 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(10)6 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z ochroną powietrza, ochroną przed drganiami i hałasem;BHP(10)7 powiadomić system pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(10)8 zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(10)9 zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(10)10 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

M3.J3. Planowanie i wykonywanie zadań dotyczących ochrony gleb R.8.3(1) klasyfikuje odpady według określonych kryteriów; R.8.3(1)1 rozróżnić pojęcia: odpady, odpady niebezpieczne i szczególnie uciążliwe dla środowiska;

R.8.3(1)2 wymieniać rodzaje odpadów i źródła ich powstawania;R.8.3(1)3 scharakteryzować odpady komunalne i przemysłowe;


134





R.8.3(1)4określić rodzaje odpadów niebezpiecznych;R.8.3(1)5 przeprowadzać klasyfikację i identyfikację odpadów wg Ustawy o odpadach z 2001r. oraz według innych kryteriów;

R.8.3(2) określa warunki i metody unieszkodliwiania odpadów;

R.8.3(2)1 wyjaśnić szkodliwy wpływ odpadów na środowisko przyrodnicze i uzasadnić konieczność unieszkodliwiania odpadów;R.8.3(2)2 objaśnić pojęcia: unieszkodliwianie odpadów i gospodarcze wykorzystanie odpadów;R.8.3(2)3 objaśnić podstawy teoretyczne procesów: kompostowania, spalania, pirolizy i składowania odpadów;R.8.3(2)4 uzasadnić ograniczenia w zastosowaniu metod unieszkodliwiania dla określonych odpadów; R.8.3(2)5 wskazywać wady i zalety stosowania podanych metod unieszkodliwiania odpadów;

R.8.3(3) organizuje zbiórkę i wywóz odpadów komunalnych;

R.8.3(3)1 opisać rodzaje i przeznaczenie pojemników na odpady;R.8.3(3)2 przyporządkować rodzaj pojemników w zależności od rodzaju zabudowy;R.8.3(3)3 scharakteryzować metody zbiórki odpadów;R.8.3(3)4 przedstawić systemy wywozu odpadów;R.8.3(3)5 uzasadnić celowość stosowania stacji przeładunkowych;R.8.3(3)6 szkicować schematy różnych wariantów stacji przeładunkowych;

R.8.3(4) przestrzega zasad składowania i magazynowania odpadów;

R.8.3(4)1 sklasyfikować wysypiska wg odpowiednich kryteriów;R.8.3(4)2 dobrać teren na lokalizację wysypiska;R.8.3(4)3 wykonać uproszczony projekt wysypiska odpadów komunalnych;R.8.3(4)4 omówić sposoby zabezpieczenia gruntów przed odciekami i sposoby zagospodarowania biogazu;

R.8.3(4)5 przestrzegać zasad eksploatacji wysypisk;

R.8.3(4)6 ustalić zakres monitoringu wysypiska;R.8.3(4)7 zaplanować przebieg zamknięcia i rekultywacji wysypiska;

R.8.3(5) sortuje odpady komunalne; R.8.3(5)1 uzasadnić potrzebę selektywnej zbiórki odpadów i ich sortowania;R.8.3(5)2 wymienić zasady lokalizacji sortowni odpadów;R.8.3(5)3 opisać sposoby selektywnej zbiórki odpadów;R.8.3(5)4 przedstawić sposób wykorzystania zbiorników wielkogabarytowych;R.8.3(5)5 podać przykłady zagospodarowania zbiorczego punktu selektywnej zbiórki odpadów


135





R.8.3(6) dobiera sposoby zagospodarowania odpadów; R.8.3(6)1 objaśnić pojęcia: zagospodarowanie odpadów, recykling;R.8.3(6)2 wyliczyć korzyści ekologiczne i ekonomiczne wynikające z zastosowania recyklingu;R.8.3(6)3 wymienić i omówić systemy zbiórki odpadów;R.8.3(6)4określić zadania sortowni odpadów;R.8.3(6)5określić rodzaje surowców wtórnych, które można poddać procesowi recyklingu;R.8.3(6)6 przeanalizować możliwości i uwarunkowania selektywnej zbiórki i wykorzystania surowców wtórnych;R.8.3(6)7 przedstawić możliwości ponownego wykorzystania papieru, szkła, metali, tworzyw sztucznych;

R.8.3(7) dobiera metody unieszkodliwiania odpadów; R.8.3(7)1 sklasyfikować metody unieszkodliwiania odpadów;R.8.3(7)2 opisać przebieg technologiczny procesów: kompostowania, spalania, pirolizy i składowania odpadów;R.8.3(7)3 dobrać metody unieszkodliwiania do podanych rodzajów odpadów;R.8.3(7)4 przewidzieć efekty unieszkodliwiania odpadów przy zastosowaniu określonej metody;

R.8.3(8)prowadzi kampanię na rzecz ochrony środowiska; R.8.3(8)1 zaplanować kampanię informacyjno-promocyjną na rzecz propagowania świadomego korzystania ze środowiska; R.8.3(8)2 zmobilizować uczniów do udziału w akcjach proekologicznych;

R.8.3(9) nadzoruje prace związane z eksploatacją składowiska odpadów komunalnych;

R.8.3(9)1 wymienić główne czynności eksploatacyjne na składowisku odpadów komunalnych;R.8.3(9)2 określić zakres kontroli przyjmowania odpadów;R.8.3(9)3 prawidłowo uzupełnić dziennik eksploatacji składowiska;R.8.3(9)4 skontrolować prawidłowe rozmieszczenie odpadów na kwaterach;R.8.3(9)5 skontrolować urządzenia pomiarowe i odczytać pomiary;

R.8.3(10) prowadzi prace związane z kompostowaniem odpadów;

R.8.3(10)1 opisać operacje jednostkowe stosowane w procesie kompostowania;R.8.3(10)2 przedstawić typowe technologie kompostowania i optymalne warunki kompostowania;R.8.3(10)3określić zakres kontroli jakości kompostu;R.8.3(10)4 omówić zagrożenia ze strony kompostu dla środowiska i metody zapobiegania im;R.8.3(10)5 wykonać uproszczony projekt technologiczny kompostowni;R.8.3(10)6 scharakteryzować metody fermentacji beztlenowej odpadów komunalnych;

R.8.3(11)planuje i prowadzi prace związane ze spalaniem odpadów komunalnych oraz eksploatacją spalarni;

R.8.3(11)1 sklasyfikować termiczne metody unieszkodliwiania odpadów;R.8.3(11)2 przedstawić typowe technologie spalania odpadów;


136





R.8.3(11)3 przewidzieć zagrożenia dla środowiska ze strony spalarni odpadów; R.8.3(11)4 omówić proces pirolizy;R.8.3(11)5 wymienić podstawowe zasady prawidłowej eksploatacji spalarni odpadów komunalnych;R.8.3(11)6 scharakteryzować procesy zachodzące w kompostowanych odpadach;R.8.311)7 omówić technologie kompostowania odpadów komunalnych;R.8.3(11)8 wyszczególnić operacje jednostkowe stosowane w procesie kompostowania i scharakteryzować je; R.8.3(11))9 określić zagrożenia dla środowiska ze strony kompostu;R.8.3(11)10 przedstawić metody fermentacji beztlenowej odpadów komunalnych;

R.8.)3(12)prowadzi prace związane z zagospodarowaniem odpadów niebezpiecznych;

R.8.)3(12)1 wyjaśnić pojęcie „odpady niebezpieczne”;R.8.)3(12)2 podać skutki obecności odpadów niebezpiecznych w odpadach komunalnych; R.8.)3(12)3 zaproponować sposoby ograniczenia udziału odpadów niebezpiecznych w odpadach komunalnych;R.8.)3(12)4określić warunki deponowania odpadów niebezpiecznych;

R.8.3(13)dobiera metody unieszkodliwiania odpadów przemysłowych;

R.8.3(13)1 wyjaśnić pojęcie odpadów przemysłowych i wymienić źródła powstawania odpadów przemysłowych;R.8.3(13)2 zdiagnozować skład jakościowy i ilościowy odpadów z poszczególnych gałęzi przemysłu oraz ich uciążliwość dla środowiska;R.8.3(13)3 sklasyfikować operacje jednostkowe stosowane przy unieszkodliwianiu odpadów przemysłowych i przyporządkować urządzenia poszczególnym procesom i operacjom jednostkowym;R.8.3(13)4 scharakteryzować urządzenia stosowane do poszczególnych operacji jednostkowych procesów unieszkodliwiania;

R.8.3(14) organizuje prace związane z przeróbką osadów ściekowych i eksploatacją urządzeń;

R.8.3(14)1 zaprojektować schemat unieszkodliwiania osadów z osadników uwzględniając procesy: zagęszczania, fermentacji lub tlenowej stabilizacji, odwadniania, suszenia i spalania;R.8.3(14)2 skontrolować proces fermentacji analizując parametry komory fermentacyjnej;R.8.3(14)3 ustalić sposoby postępowania z cieczą osadową oraz gazem fermentacyjnym po komorze fermentacyjnej;R.8.3(14)4 wyjaśnić rolę temperatury w komorze fermentacyjnej;R.8.3(14)5 uzasadnić potrzebę fermentacji i tlenowej stabilizacji podczas przeróbki osadów ściekowych;R.8.3(14)6 dobrać urządzenie do odwodnienia osadu;R.8.3(14)7 podać warunki, w których może odbywać się suszenie osadów;R.8.3(14)8 organizować prace związane ze spalaniem osadów;


137





R.8.3(14)9 przeanalizować zasadność spalania osadów ściekowych;R.8.3(14)10 podać skład i uwodnienie osadów powstających na poszczególnych urządzeniach oczyszczalni;R.8.3(14)11 omówić zasady eksploatacji urządzeń stosowanych do przeróbki osadów ściekowych;

R.8.3(15)rozpoznaje źródła zanieczyszczenia gleb; R.8.3(15)1 określić, na czym polega degradacja gleb i oszacować zasięg degradacji gleb;R.8.3(15)2 przedstawić skutki zanieczyszczenia środowiska jako przyczynę degradacji gleb;R.8.3(15)3 wyjaśnić, na czym polega chemizacja rolnictwa w aspekcie degradacji gleb;R.8.3(15)4 omówić rodzaje oraz przyczyny i skutki erozji gleb;R.8.3(15)5określić skutki zjawisk krasowych; R.8.3(15)6 ocenić wpływ górnictwa podziemnego i odkrywkowego jako źródła zanieczyszczenia gleb;R.8.3(15)7 wykazywać wpływ zakładów energetycznych jako źródło zanieczyszczenia gleb;

R.8.3(16)dobiera metody ochrony gleb przed degradacją i dewastacją;

R.8.3(16)1 rozróżnić pojęcia: degradacja i dewastacja gleb;R.8.3(16)2 wskazywać przyczyny degradacji gleb;R.8.3(16)3 wymienić zabiegi chroniące gleby przed degradacją;R.8.3(16)4 dobrać odpowiednie metody rekultywacji gleb stosownie do rodzaju degradacji;R.8.3(16)5 przedstawić sposoby rekultywacji gleb zdegradowanych przez górnictwo podziemne i odkrywkowe;R.8.3(16)6 przedstawić sposoby rekultywacji gleb zdegradowanych przez zakłady energetyczne;

R.8.3(17)organizuje prace związane z rekultywacją gleb; R.8.3(17)1 sklasyfikować metody rekultywacji gleb;R.8.3(17)2 przyporządkować metody rekultywacji odpowiedniej formie degradacji glebR.8.3(17)3 organizować prace związane z rekultywacją terenów zdegradowanych przez górnictwo podziemne i odkrywkowe;R.8.3(17)4 organizować prace związane z rekultywacją terenów zdegradowanych przez zakłady energetyczne;

PKZ(R.g)(1)Określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;

PKZ(R.g)(1)4 określić aktualny stan środowiska przyrodniczego w danym regionie;PKZ(R.g)(1)5 rozróżnić niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;PKZ(R.g)(1)6 zaplanować działania związane z ochroną zasobów przyrody;PKZ(R.g)(1)7 dokonać analizy czynników środowiska mających wpływ na organizmy żywe;


PKZ(R.g)(2)2 określić zależności zachodzące pomiędzy poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego; PKZ(R.g)(2)4 przedstawić wpływ różnych elementów środowiska przyrodniczego na warunki środowiska w danym regionie;


138





PKZ(R.g)(3)Przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;


PKZ(R.g)5 klasyfikuje gleby według określonych kryteriów; PKZ(R.g)51. wyjaśnić pojęcie gleba i wyliczyć funkcje gleby w środowisku;PKZ(R.g)52. rozróżnić właściwości fizykochemiczne gleby;PKZ(R.g)53. rozpoznać różne rodzaje gleb oraz dobrać szkic profilu glebowego do właściwego rodzaju gleby;PKZ(R.g)54.określić czynniki wpływające na żyzność gleby;

PKZ(R.g)(6) rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;



PKZ(R.g)(7)1 uzasadnić w logiczny sposób wpływ człowieka na środowisko;PKZ(R.g) (7)2określić wpływ działalności człowieka na zmiany komponentów środowiska; PKZ(R.g)(7)3 dobrać sposoby ograniczające negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko; PKZ(R.g)106. wybrać nazwy aktów prawnych związanych z gospodarką odpadami w Polsce i UE;PKZ(R.g)107. wymienić główne założenia Ustawy o utrzymaniu czystości w gminie;PKZ(R.g)108. zinterpretować zapisy zawarte w dyrektywach Unii Europejskiej i ustawie o odpadach dotyczącymi podstawowego obowiązku wytwórców odpadów;PKZ(R.g)109. streścić najważniejsze postanowienia aktów prawnych dotyczących ochrony gleb i lasów;


PKZ(R.g)(11)1 zastosować programy komputerowe do wykonywania rysunków technicznych i szkiców pomocniczych;PKZ(R.g)(11)2 posłużyć się programami komputerowymi w celu tworzenia dokumentacji podczas badania stanu środowiska;PKZ(R.g)(11)3 wykonać prezentację multimedialne, prezentacje graficzne i tabelaryczne obrazujące badania stanu środowiska; PKZ(R.g)(11)4 zastosować programy komputerowe wspomagające obliczenia przy wykonywaniu zadań zawodowych technika ochrony środowiska;


139






BHP(1)5 zinterpretować podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higiena pracy, ochroną przeciwpożarową, ochrona środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z zagospodarowaniem odpadów oraz ochroną gleb;


BHP(4)5 rozpoznać bezbłędnie źródła i czynniki szkodliwe dla człowieka, mienia i środowiska podczas wykonywania zadań związanych z zagospodarowaniem odpadów oraz ochroną gleb;


BHP(5)16 scharakteryzować wybrane sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy;BHP(5)17 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych z zagospodarowaniem odpadów oraz ochroną gleb;BHP(5)18 dokonać prawidłowej charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy podczas zadań związanych z zagospodarowaniem odpadów oraz ochroną gleb; BHP(5)19 określić trzy sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika zajmującego się zagospodarowaniem odpadów oraz ochroną gleb;


BHP(6)9 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy technika zajmującego się zagospodarowaniem odpadów oraz ochroną gleb;BHP(6)10 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy technika dokonującego oceny zagospodarowania odpadów oraz ochrony gleb;




BHP(8)7 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych;BHP(8)8 zastosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych;


BHP(9)7 zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas wykonywania zadań zawodowych technika ochrony środowiska;BHP(9)8 zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas wykonywania zadań zawodowych, zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej;

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia

BHP(10)6 zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania zadań zawodowych;


140





i życia; BHP(10)7 dobrać odpowiednie działania w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej podczas wykonywania zadań zawodowych;

M3.J4. Podejmowanie działalności gospodarczej w ochronie środowiskaPDG (1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG(1)1 rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(1)2 wyjaśnić pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo z zakresu ochrony środowiska;

PDG (2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(2)1 zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego;PDG(2)2 zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)3 dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego;PDG(2)4 określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG (3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(3)1 zidentyfikować aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;PDG(3)2 dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej;PDG(3)3 przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej;PDG(3)4 skorzystać z aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie ochrony środowiska;

PDG (4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

PDG(4)1 scharakteryzować zakres podejmowanych prac przez przedsiębiorstwa zajmujące się ochroną środowiska; PDG(4)2 dobrać instytucje z zakresu ochrony środowiska wspomagające wykonywanie zadań zawodowych;

PDG (5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;

PDG(5)1 dokonać analizy działalności z zakresu ochrony środowiska na rynku;PDG(5)2 dokonać analizy czynników kształtujących popyt na prowadzenie firm w zakresie ochrony środowiska; PDG(5)3 porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne;

PDG (6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

PDG(6)1 zidentyfikować procedury wymiany zakresu usług między przedsiębiorstwami funkcjonującymi na rynku;PDG(6)2 zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie wymiany usług z zakresu ochrony środowiska;PDG(6)3 ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami z branży;PDG(6)4 zaplanować wspólne przedsięwzięcia dotyczące zadań ochrony środowiska;

PDG (7) przygotowuje dokumentację niezbędną do PDG(7)1 sporządzić algorytm postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej;


141





uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)2 wybrać właściwą do możliwości przedsiębiorstwa z zakresu ochrony środowiska formę organizacyjno-prawną planowanej działalności; PDG(7)3 sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności;PDG(7)4 wybrać odpowiednią do zamierzonego przedsięwzięcia formę opodatkowania działalności;PDG(7)5 sporządzić biznesplan dla wybranej działalności zgodnie z ustalonymi zasadami;

PDG (8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;

PDG(8)1 sporządzić niezbędną korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;

PDG (9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG(9)1 posłużyć się urządzeniami biurowymi podczas prac w przedsiębiorstwie; PDG(9)2 skorzystać z programów biurowych do prowadzenia działalności; PDG(9)3 skorzystać z poczty elektronicznej, Internetu, sieci komputerowych podczas prac w przedsiębiorstwie;

PDG (10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(10)1 rozróżnić elementy marketingu w przedsiębiorstwach z zakresu ochrony środowiska;PDG(10)2 dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności;PDG(10)3 opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczącego potrzeb klientów;PDG(10)4 dokonać analizy potrzeby klientów na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych;

PDG (11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej

PDG(11)1 zidentyfikować składniki kosztów i przychodów w działalności;PDG(11)2 określić poprawnie wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy;PDG(11)3 wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności;

BHP (2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(2)3 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)4 zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy;

BHP (3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(3)1 rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;BHP (3)2 rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;BHP(3)3 opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie handlowym;

KPS (1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej;KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej;

KPS (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów;KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu;


142





KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami;KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy;

KPS (3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;

KPS (4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;

KPS (5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;KPS(5)3 określić skutki stresu;

KPS (6) aktualizuje wiedze i doskonali umiejętności zawodowe;


KPS (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;

KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań;KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania;KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań;

KPS (9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(9)1 zastosować techniki negocjacyjne;KPS(9)2 zachowywać się asertywnie;KPS(9)3 zaproponować konstruktywne rozwiązania;

KPS (10) współpracuje w zespole. KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;KPS(10)2 uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu;KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko;KPS(10)4 rozwiązać konflikty w zespole;





OMZ (3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;

OMZ (4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;


143





OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;OMZ (5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;


OMZ (6) komunikuje się ze współpracownikami. OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;

Praktyka zawodowaBadanie stanu środowiskaBHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;




BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;



BHP(8)1 dobrać odzież ochronną i środki ochrony osobistej do określonych prac zawodowych;



PKZ(R.g)(8) korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych;

PKZ(R.g)(8)2 skorzystać z danych meteorologicznych i hydrologicznych przy wykonywaniu zadań zawodowych;


PKZ(R.g)(10)1 posłużyć się przepisami prawa dotyczącymi badania stanu środowiska; PKZ(R.g)(10)2 ustalić warunki odprowadzania zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w oparciu o rozporządzenia;


PKZ(R.g)(11)12 obsłużyć programy komputerowe przy opracowaniu ocen zanieczyszczenia środowiska;PKZ(R.g)(11)22 sporządzić bilanse zanieczyszczeń tabelarycznie i graficznie;PKZ(R.g)(11))42 naliczyć opłaty za zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego;

R.7.1(1) planuje prace związane z badaniem i oceną stanu R.7.1(1)4 zaplanować kolejność wykonywania analiz fizyko-chemicznych do oceny wód powierzchniowych;


144





środowiska; R.7.1(1)5 określić zasady poboru prób wód, powietrza i gleby;R.7.1(2) lokalizuje punkty pomiaru parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;

R.7.1(2)2 wymienić zasady lokalizacji punktów pomiarowych przy pomiarze parametrów powietrza, wody, gleby oraz natężenia hałasu i drgań;

.7.1(3) dobiera metody prowadzenia badań oraz aparaturę pomiarową w zależności od badanego komponentu środowiska;

R.7.1(3)4 dobrać metodę analizy i aparaturę pomiarową do badań w zależności od badanego komponentu środowiska;

R.7.1(4) pobiera próbki komponentów środowiska do badań laboratoryjnych i terenowych;

R.7.1(4)2 omówić procedurę poboru próbek (pobór, oznakowanie, utrwalenie, transport);

R.7.1(5) obsługuje urządzenia i aparaturę kontrolno-pomiarową;

R.7.1(5)1 skalibrować aparaturę pomiarową i przeprowadzić pomiar (pH-metr, spektrofotometr, sonda tlenowa, sonometr, wagi analityczne);R.7.1(5)2 wykreślić krzywe wzorcowe przy oznaczeniach spektrofotometrycznych;R.7.1(5)3 przestrzegać zasad prawidłowego korzystania z aparatury i urządzeń pomiarowych (np. łaźnia wodna, suszarka, piec sylitowy, piknometr, wiskozymetr, barograf);

R.7.1(6) wykonuje oznaczenia laboratoryjne określonych komponentów środowiska;

R.7.1(6)1 wykonać oznaczenia fizycznych wskaźników wody i ścieków (barwa, mętność, zawiesina łatwo opadająca, przewodnictwo właściwe);R.7.1(6)2 wykonać oznaczenia wskaźników chemicznych wody i ścieków (pH, tlen rozpuszczony, utlenialność, BZT 5, twardości, kwasowość i zasadowość, żelazo, mangan i chlorki, związki azotu, fosforany, detergenty);R.7.1(6)3 wykonać proces mineralizacji próby ścieków;

R.7.1(8) opracowuje i ewidencjonuje wyniki badań; R.7.1(8)3 sprawdzić poprawność wyników pomiarów;R.7.1(8)4 ocenić poprawność wykonanych badań;

R.7.1(9) ocenia jakość komponentów środowiska na podstawie obowiązujących norm oraz przepisów prawa;

R.7.1(9)1 ocenić przydatność badanej wody do spożycia przez ludzi na podstawie rozporządzenia;R.7.1(9)2 sklasyfikować wody powierzchniowe i podziemne zgodnie z rozporządzeniem;R.7.1(9)3 ocenić możliwość odprowadzenia badanych ścieków do kanalizacji i wód lub do ziemi zgodnie z rozporządzeniem;

R.7.2(1) przestrzega zasad sporządzania bilansów zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby; R.7.2(1)4 sporządzić schematy opracowania bilansów zanieczyszczeń;

R.7.2(2) określa stężenie i rozmieszczenie zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w różnych regionach kraju;

R.7.2(2)7 sporządzić prawidłowo całą dokumentację związaną z określeniem stężenia i rozmieszczenia zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby w danym regionie;

R.7.2(3) sporządza bilanse zanieczyszczeń wód płynących, R.7.2(3)1 sporządzić bilanse zanieczyszczeń wprowadzanych do wód płynących, powietrza i gleby;


145





powietrza i gleby;Organizacja prac w ochronie środowiskaR.8.1(6) obsługuje urządzenia stosowane w procesie uzdatniania wody przeznaczonej do celów pitnych i przemysłowych;

R.8.1(6)1 wyjaśnić istotę procesu uzdatniania wody;R.8.1(6)2 opisać procesy jednostkowe uzdatniania wody oraz rodzaje usuwanych domieszek i zanieczyszczeń;R.8.1(6)3opracować własny schemat technologii uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych;R.8.1(6)4 opisać urządzenia stosowane w uzdatnianiu wody podziemnej;R.8.1(6)5opisać urządzenia stosowane w uzdatnianiu wody powierzchniowej;R.8.1(6)6 omówić znaczenie krat, siatek i mikrosit w procesie uzdatniania wody;R.8.1(6)7 opisać materiały stosowane w filtracji;R.8.1(6)9 wyjaśnić co to są zbiorniki zarobowe;R.8.1(6)10 omówić budowę zbiorników zarobowo-roztworowych;R.8.1(6)11 wyjaśnić na czym polega dezynfekcja wody;R.8.1(6)12 zaplanować pomieszczenia budynku chlorowni z uwzględnieniem technologii dezynfekcji i zasad bhp;R.8.1(6)13 wymienić urządzenia do napowietrzania wody;R.8.1(6)14 wymienić zasady eksploatacji urządzeń służących do uzdatniania wód podziemnych i powierzchniowych;R.8.1(6)15 dobrać schemat uzdatniania dla wód przemysłowych;R.8.1(6)16 omówić wymagania stawiane wodom chłodniczymR.8.1(6)17 omówić układ chłodniczy z zastosowaniem chłodni otwartej lub zamkniętej;R.8.1(6)18 dobrać metodę dekarbonizacji w zależności od składu wody;R.8.1(6)19 wymienić wymagania wód kotłowych;R.8.1(6)20 scharakteryzować układ kotłowy wodny i wodno-parowy;R.8.1(6)21 obliczać dawki reagentów do zmiękczania wód kotłowych;R.8.1(6)22 obsłużyć urządzenia do zmiękczania wód kotłowych;R.8.1(6)23 prowadzić proces zmiękczania na kolumnach jonitowych;R.8.1(6)24 prowadzić proces demineralizacji wody na jonitach;R.8.1(6)25 wymienić zasady eksploatacji urządzeń stosowanych przy dekarbonizacji zmiękczaniu i demineralizacji;

R.8.1(10) prowadzi prace związane z oczyszczaniem ścieków miejskich i przemysłowych;

R.8.1 (10)1 wyjaśnić cel oczyszczania ścieków;R.8.1 (10)2 sklasyfikować rodzaje ścieków;


146





R.8.1 (10)3 scharakteryzować jakościowo i ilościowo poszczególne rodzaje ścieków;R.8.1 (10)4 obliczyć ładunek zanieczyszczeń dla zakładu przemysłowego na podstawie współczynnika RLM; R.8.1 (10)5 zaproponować schemat oczyszczalni ścieków bytowo-gospodarczych;R.8.1 (10)6wymienić jakie procesy zachodzą podczas oczyszczania ścieków miejskich;R.8.1 (10)7 podać zasady eksploatacji krat, piaskownika, osadnika;R.8.1 (10)8 wyjaśnić na czym polega proces biologicznego oczyszczania ścieków;R.8.1 (10)9 scharakteryzować proces aerobowy i anaerobowy;R.8.1 (10)10 zanalizować parametry osadu czynnego lub złoża biologicznego;R.8.1 (10)11 dobierać urządzenia napowietrzające do komory napowietrzania kierując się m.in. ekonomiką natleniania;R.8.1 (10)12 zanalizować działanie oczyszczalni z osadem czynnym i złożem biologicznym;R.8.1 (10)13 wyjaśnić przeznaczenie komory anoksycznej;R.8.1 (10)14 dobrać procesy i urządzenia dla oczyszczalni ścieków przemysłowych w oparciu o prowadzone procesy technologiczne i skład ścieków;R.8.1 (10)15 dobrać z katalogu, małą oczyszczalnię ścieków, dla pojedynczego gospodarstwa lub małego osiedla mieszkaniowego;

R.8.1(13) prowadzi prace związane z zagospodarowaniem osadów ściekowych;

R.8.1 (13)1 wymienić metody zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w Polsce;R.8.1 (13)2 omówić sposoby postępowania ze skratkami;R.8.1 (13)3 zaproponować metodę zagospodarowania osadu z piaskownika;R.8.1 (13)4 zaproponować metodę zagospodarowania osadów z procesu odtłuszczania;R.8.1 (13)5 podać sposoby wykorzystania osadów ściekowych;R.8.1 (13)6 omówić warunki przyrodniczego wykorzystania osadów;

R.8.2(5) organizuje i prowadzi prace związane z usuwaniem zanieczyszczeń z powietrza atmosferycznego;

R.8.2 (5)1 scharakteryzować metody ograniczające emisję zanieczyszczeń do atmosfery;R.8.2 (5)2 określić obowiązki zakładów w zakresie pomiarów stężenia zanieczyszczeń powietrza;R.8.2 (5)3 zaplanować rozwiązania ograniczające stężenie zanieczyszczeń w powietrzu,R.8.2 (5)4 dokonać klasyfikacji metod odsiarczania;R.8.2 (5)5 scharakteryzować podstawowe metody odsiarczania spalin;R.8.2 (5)6 wyjaśnić przebieg procesów odsiarczania spalin;R.8.2 (5)7 dobrać odpowiednie urządzenia do procesu odsiarczania;R.8.2 (5)8 ocenić poszczególne metody odsiarczania;


147





R.8.2 (5)9 podać zakres stosowania poszczególnych metod odsiarczania;R.8.2 (5)10 sporządzić prosty bilans jednej z metod odsiarczania spalin;R.8.2 (5)11 scharakteryzować podstawowe metody usuwania tlenków azotu ze spalin;R.8.2 (5)12 podać zakres stosowania metod redukcji NOx w spalinach;R.8.2 (5)13 omówić metody usuwania H2S, CO, par związków organicznych;R.8.2 (5)14 scharakteryzować metody osuszania gazów;R.8.2 (5)15 dobrać urządzenia do usuwania zanieczyszczeń gazowych;R.8.2 (5)16 wyjaśnić pojęcia dotyczące urządzeń odpylających;R.8.2 (5)17 wymienić elementy konstrukcji urządzeń odpylających;R.8.2 (5)18 dobrać urządzenia odpylające do oczyszczania powietrza;R.8.2 (5)19 dokonać analizy informacji zamieszczonych w prospektach i katalogach wyrobów odpylających w kontekście sprawności urządzeń;R.8.2 (5)20 wybrać ekonomiczne w eksploatacji urządzenie odpylające;R.8.2 (5)21 obsłużyć urządzenia do oczyszczania powietrza z zanieczyszczeń;R.8.2 (5)22 zagospodarować substancje powstałe i odzyskane w procesach oczyszczania powietrza;R.8.2 (5)23 zaplanować wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł energii;

R.8.2(9) podejmuje działania związane z ograniczaniem hałasu i drgań w środowisku

R.8.2 (9)1 scharakteryzować zasady tłumienia hałasu i drgań;R.8.2 (9)2 zastosować materiały i ustroje dźwiękochłonne;R.8.2 (9)3 scharakteryzować metody walki z hałasem i drganiami;R.8.2 (9)4 zaplanować sposoby ograniczenia hałasu komunikacyjnego i przemysłowego;R.8.2 (9)5 zaplanować sposoby ochrony przeciwdźwiękowej w budownictwie i przemyśle;R.8.2 (9)6 dobrać metody ograniczenia drgań maszyn oraz urządzeń przemysłowych;R.8.2 (9)7 zastosować środki ochrony osobistej przed hałasem w miejscu pracy;R.8.2 (9)8 zapobiegać zagrożeniom wywołanym przez hałas i drgania;

R.8.3(3) organizuje zbiórkę i wywóz odpadów komunalnych;

R.8.3(3)1 opisać rodzaje i przeznaczenie pojemników na odpady;R.8.3(3)2 przyporządkować rodzaj pojemników w zależności od rodzaju zabudowy;R.8.3(3)3 scharakteryzować metody zbiórki odpadów;R.8.3(3)4 przedstawić systemy wywozu odpadów;R.8.3(3)5 uzasadnić celowość stosowania stacji przeładunkowych;


148





R.8.3(3)6 szkicować schematy różnych wariantów stacji przeładunkowych;R.8.3(5) sortuje odpady komunalne; R.8.3(5)1 uzasadnić potrzebę selektywnej zbiórki odpadów i ich sortowania;

R.8.3(5)2 wymienić zasady lokalizacji sortowni odpadów;R.8.3(5)3 opisać sposoby selektywnej zbiórki odpadów;R.8.3(5)4 przedstawić sposób wykorzystania zbiorników wielkogabarytowych;R.8.3(5)5 podać przykłady zagospodarowania zbiorczego punktu selektywnej zbiórki odpadów;

R.8.3(9) nadzoruje prace związane z eksploatacją składowiska odpadów komunalnych;

R.8.3(9)1 wymienić główne czynności eksploatacyjne na składowisku odpadów komunalnych;R.8.3(9)2 określić zakres kontroli przyjmowania odpadów;R.8.3(9)3 uzupełnić dziennik eksploatacji składowiska;R.8.3(9)4 skontrolować prawidłowe rozmieszczenie odpadów na kwaterach;R.8.3(9)5 skontrolować urządzenia pomiarowe i odczytywać pomiary;

R.8.3(10) prowadzi prace związane z kompostowaniem odpadów;

R.8.3(10)1 opisać operacje jednostkowe stosowane w procesie kompostowania;R.8.3(10)2 przedstawić typowe technologie kompostowania i optymalne warunki kompostowania;R.8.3(10)3 określić zakres kontroli jakości kompostu;R.8.3(10)4 omówić zagrożenia ze strony kompostu dla środowiska i metody zapobiegania im;R.8.3(10)5 wykonać uproszczony projekt technologiczny kompostowni;R.8.3(10)6 scharakteryzować metody fermentacji beztlenowej odpadów komunalnych;

R.8.3(14) organizuje prace związane z przeróbką osadów ściekowych i eksploatacją urządzeń

R.8.3 (14)1 zaprojektować schemat unieszkodliwiania osadów z osadników uwzględniając procesy: zagęszczania, fermentacji lub tlenowej stabilizacji, odwadniania, suszenia i spalania;R.8.3 (14)2 wymienić parametry komory fermentacyjnej;R.8.3 (14)3 ustalić sposoby postępowania z cieczą osadową oraz gazem fermentacyjnym po komorze fermentacyjnej;R.8.3 (14)4 wyjaśnić rolę temperatury w komorze fermentacyjnej;R.8.3 (14)5 uzasadnić potrzebę fermentacji i tlenowej stabilizacji podczas przeróbki osadów ściekowych;R.8.3 (14)6 wymienić urządzenia stosowane do odwodnienia osadu;R.8.3 (14)7 podać warunki, w których może odbywać się suszenie osadów;R.8.3 (14)8 wymienić elementy pieca do spalania osadów;R.8.3 (14)9 przeanalizować zasadność spalania osadów ściekowych;R.8.3 (14)10 podać skład i uwodnienie osadów powstających na poszczególnych urządzeniach oczyszczalni;R.8.3 (14)11 zanalizować zasady eksploatacji urządzeń stosowanych do przeróbki osadów ściekowych;


149





PKZ(R.g)(9) przestrzega zasad wykonywania rysunków technicznych oraz szkiców rysunkowych;

PKZ(R.g)(9)6 odczytać rysunki techniczne podczas prac uzdatniania wód;PKZ(R.g)(9)7 wykonać rysunki techniczne stosując zasady rzutowania podczas prac uzdatniania wód;PKZ(R.g)(9)8 wykonać odręcznie szkice technicznepodczas prac uzdatniania wód;PKZ(R.g)(9)9 odczytać rysunki techniczne podczas prac przy oczyszczaniu ścieków;PKZ(R.g)(9)10 wykonać rysunki techniczne stosując zasady rzutowania podczas prac przy oczyszczaniu ścieków;PKZ(R.g)(9)11 wykonać odręcznie szkice techniczne podczas prac przy oczyszczaniu ścieków;PKZ(R.g)(9)12 odczytać rysunki techniczne podczas prac przy obróbce i zagospodarowaniu osadów ściekowych;PKZ(R.g)(9)13 wykonać rysunki techniczne stosując zasady rzutowania podczas prac przy obróbce i zagospodarowaniu osadów ściekowych;PKZ(R.g)(9)14 wykonać odręcznie szkice techniczne podczas prac przy obróbce i zagospodarowaniu osadów ściekowych;PKZ(R.g)(9)15 odczytać rysunki techniczne podczas prac zagospodarowania odpadów;PKZ(R.g)(9)16 wykonać rysunki techniczne stosując zasady rzutowania prac zagospodarowania odpadów;PKZ(R.g)(9)17 wykonać odręcznie szkice techniczne prac zagospodarowania odpadów;PKZ(R.g)(9)18 odczytać rysunki techniczne podczas prac przy ochronie powietrza;PKZ(R.g)(9)19 wykonać rysunki techniczne stosując zasady rzutowania prac przy ochronie powietrza;PKZ(R.g)(9)20 wykonać odręcznie szkice techniczne prac przy ochronie powietrza;


BHP(1)6 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

BHP(1)7 rozróżnić środki gaśnicze używanych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

BHP(1)8 wyjaśnić pojęcie ergonomia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(4)5 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w pracach związanych z organizacją ochrony środowiska ;BHP(4)6 scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy związanym z organizacją ochrony środowiska;


BHP(5)17 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących pracy związanej z organizacją ochrony środowiska;BHP(5)18 dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(6)11 rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


150





BHP(6)12 wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(7)6zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(7)7 zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(8)13 zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;; BHP(8)14 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(8)16 zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;


BHP(9)11 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(9)12 przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(9)13 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas organizacji prac związanych z ochroną wód, powietrza, gleby oraz gospodarki odpadami;


BHP(10)11 powiadomić system pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(10)12 zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(10)13 zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;BHP(10)14 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia podczas organizacji prac związanych z ochroną środowiska;

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;KPS(3)1 zanalizować rezultaty działań;KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań;

KPS(4) jest otwarty na zmiany;KPS(4)1 zanalizować zmiany zachodzące w branży;KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania;KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy;


151





KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem;KPS(5)1 przewidzieć sytuacje wywołujące stres;KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem;KPS(5)3 określić skutki stresu;





OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań;OMZ(3)2 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań;OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów;



OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami;OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników;OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami;OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych;


152

Documents

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK ... · Web viewTECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA 325511 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ TYP SZKOŁY: TECHNIKUM RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2012 Autorzy: