Program kształcenia 2012

1

Akademia Morska w Szczecinie

Program kształcenia

2012 (Korekta 2012/2013)

Kierunek - informatyka studia inżynierskie

2

Redakcja

Wydziałowa Komisja ds. Programów Nauczania na kierunku informatyka

w składzie:

Dziekan Wydziału Nawigacyjnego dr inż. kpt.ż.w. Jerzy Hajduk, prof. nadzw. AM (przewodniczący)

mgr inż. kpt. ż.w. kpt. ż.ś. Jacek Frydecki – prodziekan

dr Piotr Borkowski - Koordynator dziekana ds. kierunku kształcenia informatyka

Opracowanie i skład komputerowy

inż. Andrzej Kornacki

Program kształcenia zatwierdzony na posiedzeniu Rady Wydziału Nawigacyjnego 20 czerwca 2012

Korekta 2012/2013 zatwierdzona uchwałą Rady Wydziału Nawigacyjnego

w dniu 15 maja 2013 r.

3

SPIS TREŚCI

PROGRAM KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU INFORMATYKA

CZĘŚĆ A - OPIS PROGRAMU KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU INFORMATYKA ................................................................................. 5

Ogólna charakterystyka prowadzonych studiów ................................................................................................................ 5

Ogólne informacje związane z programem kształcenia ..................................................................................................... 6

OPIS SPÓJNYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA .................................................................................................................................... 7

Efekty kształcenia dla kierunku studiów informatyka, studia pierwszego stopnia, profil ogólnoakademicki ................... 8

Tabela pokrycia obszarowych efektów kształcenia przez kierunkowe efekty kształcenia ............................................... 10

OPIS PROGRAMU STUDIÓW ....................................................................................................................................................... 12

Struktura programu studiów ............................................................................................................................................ 12

Sumaryczne wskaźniki ilościowe charakteryzujące program studiów, wyjaśnienia i uzasadnienia................................ 14

Opis spełnienia warunków prowadzenia studiów na kierunku informatyka .................................................................... 15

Wewnętrzny system zapewnienia jakości kształcenia ..................................................................................................... 16

Pozostałe informacje, wyjaśnienia i uzasadnienia ........................................................................................................... 17

Uwagi końcowe ............................................................................................................................................................... 17

Spis załączników ............................................................................................................................................................. 18

Załącznik 1 Zasady rekrutacji ........................................................................................................................................ 19

Załącznik 2 Matryca efektów kształcenia ...................................................................................................................... 27

Załącznik 3 Tabela - odniesienie efektów kierunkowych do różnych form realizacji przedmiotów kształcenia .......... 31

Załącznik 4 Sumaryczne wskaźniki ilościowe ............................................................................................................... 35

Załącznik 5 Wykaz nauczycieli akademickich zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, zaliczanych do minimum kadrowego kierunku i stopnia studiów ...................................................................................... 39

Załącznik 6 Lista osób realizujących program kształcenia na kierunku nawigacja ....................................................... 43

Załącznik 7 Baza dydaktyczna i zasoby biblioteki ........................................................................................................ 47

CZĘŚĆ B – PROGRAM STUDIÓW

Informatyka morska.

WYDZIAŁ NAWIGACYJNY

KIERUNEK – INFORMATYKA (2012)

CZĘŚĆ A

Opis programu kształcenia dla kierunku informatyka Jednostka prowadząca Wydział Nawigacyjny, Akademia Morska w Szczecinie Wały Chrobrego 1/2 70-500 Szczecin

Ogólna charakterystyka prowadzonych studiów Nazwa kierunku studiów Informatyka Specjalności w ramach kierunku studiów

� Informatyka morska – IM Poziom kształcenia Polska rama kwalifikacji - PRK poziom 6, studia inżynierskie Bologna- First Cycle Degree, The European Qualifications Framework - EQF 6 Profil kształcenia W ramach kierunku informatyka na studiach I stopnia zdefiniowano profil ogólnoakademicki, zapewniający uzyskanie kompetencji niezbędnych w przebiegu informatycznej kariery zawodowej. Do zdefiniowanego profilu kształcenia dostosowane jest minimum kadrowe. Osoby je stanowiące posiadają odpowiedni i znaczący dorobek naukowy i zawodowy, w pełni pozwalający realizować efekty kształcenia założone w programie studiów. Forma studiów Stacjonarne, niestacjonarne Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta Inżynier

Obszar kształcenia Kierunek studiów należy do obszaru kształcenia w zakresie nauk technicznych, w dziedzinie nauk technicznych. Dyscypliny naukowe, do których odnoszą się efekty kształcenia dla kierunku informatyka to: geodezja i kartografia, trans-port, telekomunikacja, elektronika i elektrotechnika, automatyka i robotyka, budowa i eksploatacja maszyn. Związek kierunku studiów z misją uczelni i wydziału oraz strategią ich rozwoju W procesie kształcenia na kierunku Informatyka uwzględnia się fakt iż ta dziedzina nauki jest wszechobecna w niemal we wszystkich sektorach gospodarki. Informatyka znajduje zastosowanie m.in. w procesie projektowania i wdrażania syste-mów informatycznych wspomagających pracę przedsiębiorstw (np. systemy ERP i CRM), w procesie wspomagania decy-zji, monitorowaniu pracy obiektów technicznych, wspomaganiu bezpieczeństwa transportu, zarządzaniu portami morskimi czy lotniczymi i wielu innych. Proces kształcenia jest wspierany przez badania naukowe, których wyniki są wykorzystywane w praktyce dla zwiększania bezpieczeństwa ochrony informacji i efektywności wytwarzania systemów informatycznych w przedsiębiorstwach regionu zachodniopomorskiego oraz umacniają pozycję uczelni jako ośrodka tworzącego zaplecze intelektualne i kulturalne swoje-go otoczenia. Ogólne cele kształcenia Celem kształcenia na kierunku Informatyka jest zapewnienie studentom poznania szerokich podstaw wiedzy z informatyki oraz innych powiązanych dyscyplin nauki, które pozwalają na osiągnięcie dużej elastyczności w czasie planowania kariery zawodowej. Ukończenie studiów według zatwierdzonego programu pozwala na uzyskanie wiedzy niezbędnej do dalszego rozwoju zawodowego i naukowego. Kierunek pozwala na zdobycie umiejętności przydatnych w wielu sektorach gospodar-ki. Ponadto rozwijanie wiedzy z zakresu matematyki, nauki i wiedzy inżynierskiej pozwalają na osiągnięcie nadrzędnych celów takich jak: wskazanie drogi naukowej w informatyce, wdrożenie w proces naukowy i promowanie umiejętności kry-tycznego myślenia. Celem kształcenia jest również nabycie i rozwijanie umiejętności projektowania systemów, jako ele-mentów procesu technicznego poprzez skuteczne łączenie wiedzy teoretycznej z praktyczną. Rozwój odpowiedzialności zawodowej, etyczna postawa w zawodzie oraz uświadomienie obowiązków wobec społeczeństwa i środowiska stanowią dalsze, nierozerwalne cele kształcenia.



6

Przewidywane możliwości zatrudnienia Po ukończeniu tych studiów absolwent znajdzie pracę w firmach informatycznych zajmujących się budową, wdrażaniem lub utrzymaniem narzędzi i systemów informatycznych, w szczególności pracę w zespołach projektowych, w tym progra-mistycznych. Z łatwością odnajdzie swoje miejsce w organizacjach i przedsiębiorstwach stosujących nowoczesne systemy zarządzania, sterowania i inżynierii wiedzy. Dzięki temu, że w trakcie studiów studenci poznają technologie informatyczne stosowane w najbardziej zaawansowanych symulatorach wykorzystywanych w kształceniu specjalistów do pracy na morzu, mogą podejmować pracę zawodową na szerokim rynku pracy przedsiębiorstw gospodarki morskiej o wysokim stopniu spe-cjalizacji. Zdobyte na uczelni umiejętności ułatwią prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Absolwenci kierunku uzyskują podczas studiów poszerzoną znajomość języka angielskiego, także specjalistycznego w dziedzinie wiedzy, którą się zajmują. Dzięki temu bez problemu mogą odnaleźć się nie tylko na polskim, ale też światowym rynku pracy. Możliwości kontynuacji kształcenia Studenci, którzy ukończą studia inżynierskie na kierunku informatyka, mogą kontynuować naukę na studiach magisterskich kierunku informatyka, bądź na studiach drugiego stopnia innych uczelni w obszarze nauk technicznych i innych, jeżeli bę-dą spełniali warunki i wymagania określone w rekrutacjach na te studia. Wymagania wstępne dla kandydatów Świadectwo dojrzałości. Zasady rekrutacji Szczegółowe warunki i tryb rekrutacji na studia w danym roku akademickim określone są w uchwale Senatu (Załącznik 1.) Rekrutację na studia przeprowadza wydziałowa komisja rekrutacyjna, która podejmuje decyzje w sprawach przyjęcia na studia. Kryterium rekrutacyjnym w przypadku studiów pierwszego stopnia są wyniki egzaminu maturalnego uzyskane przez kandydata w części pisemnej z następujących przedmiotów: matematyka, fizyka lub fizyka i astronomia, język obcy, język polski, informatyka, geografia. Wydziałowa komisja rekrutacyjna tworzy listę rankingową dla danego kierunku stu-diów, zgodnie z liczbą uzyskanych przez kandydata punktów (wg zasad określonych ww uchwale). Uzasadnienie celowości prowadzenia studiów w szczególności wskazanie różnic w stosunku do innych programów

kształcenia o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia prowadzonych w Uczelni Nie dotyczy. Związek kierunku studiów z prowadzonymi na wydziale badaniami naukowymi (opis wymagany dla studiów II

stopnia) Nie dotyczy.

Ogólne informacje związane z programem kształcenia

Struktura i plan studiów Struktura i plan studiów ilustrują progres w poszczególnych latach studiów. By ukończyć studia w przewidzianym czasie /toku student powinien zgromadzić 60 punktów w każdym roku. Program zawiera grupy przedmiotów obowiązkowych: kształcenia ogólnego i podstawowego oraz przedmiotów właściwych dla realizowanego kierunku studiów, a także obieralną grupę przedmiotów specjalistycznych. Przypisana liczba punktów ECTS Przedmioty ogólne 10 Przedmioty podstawowe 43 Przedmioty kierunkowe 97 Przedmioty specjalistyczne 43 Praktyki 2 Praca inżynierska 15

Łącznie 210 ECTS

Osiagnięcie efektów kształcenia Kierunek informatyka prowadzony jest w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Programy kształcenia w obu tych formach studiów zapewniają uzyskanie takich samych efektów kształcenia.

Uznawanie zdobytego uprzednio wykształcenia



7

Uznawanie przez uczelnie wyższe zdobytego wcześniej wykształcenia jest w obecnej chwili w polskim szkolnictwie wyż-szym w fazie dyskusji i przygotowań. Akademia Morska w Szczecinie rozpoczęła prace przygotowawcze w tym kierunku. Aktualnie w procesie kształcenia uwzględnia się uzyskane certyfikaty potwierdzające znajomość języka obcego i certyfi-katy umiejętności komputerowych. Zgodność kształcenia z wymaganiami Nie dotyczy.

Egzaminowanie, przepisy w zakresie oceniania i zaliczania Egzaminowanie, warunki uzyskiwania zaliczeń, ocenianie w semestrze, stosowana skala ocen są określone przez Senat Uczelni dla całej uczelni i zawarte w Regulaminie studiów Akademii Morskiej. Metody i kryteria oceny zakładanych efektów kształcenia określone są w każdym przedmiocie, a ich szczegółowy zapis zawarty jest w poszczególnych kartach przedmiotów. Warunki wydania dyplomu ukończenia studiów By zapewnić osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia dla poziomu studiów inżynierskich na kierunku informatyka, tym samym uzyskać tytuł inżyniera informatyka, wymagane jest: a/ zaliczenie wszystkich przedmiotów ujętych w programie nauczania zgodnie z określonymi zasadami, b/ osiągnięcie przypisanych w programie kształcenia liczby 210 punktów ECTS, c/ wypełnienie i zaliczenie programowej praktyki zgodnie z określonymi zasadami, d/ przygotowanie i uzyskanie pozytywnej recenzji z pracy dyplomowej, e/ złożenie egzaminu dyplomowego.

Opis spójnych efektów kształcenia Sylwetka absolwenta Absolwent kierunku informatyka posiada następujące kompetencje ogólne:

• demonstruje podstawową wiedzę z zakresu nauk technicznych; • posiada umiejętność analizy i syntezy; • posiada umiejętności zarządzania informacją (wykazuje umiejętność pobierania i analizowania informacji z róż-

nych źródeł); • posiada umiejętności badawcze i umiejętność rozwiązywania problemów, jest kreatywny; • posiada zdolność do stosowania wiedzy w praktyce; • wykazuje inicjatywę i przedsiębiorczość w zdobywaniu pozycji na rynku pracy; • potrafi planować zadania, przygotowywać i zarządzać projektami; • wykazuje umiejętność autonomicznej pracy, ma zdolność uczenia się, rozumie potrzebę rozwoju zawodowego;

potrafi krytycznie ocenić własne umiejętności i zidentyfikować braki; • posiada zdolność adaptacji do nowych sytuacji zdobywaną w trakcie praktyk zawodowych; • demonstruje umiejętność pracy zespołowej, podejmowania decyzji i przywództwa; • potrafi właściwie komunikować się w zakresie działalności zawodowej; • potrafi współpracować w zespole interdyscyplinarnym.

Absolwent kierunku informatyka posiada następujące kompetencje szczegółowe:

• absolwent posiada nowoczesną wiedzę i umiejętności z zakresu ogólnych zagadnień informatyki; • posiada wiedzę i umiejętności techniczne z zakresu systemów informatycznych; • dobrze zna zasady działania i budowy sprzętu komputerowego; • posiada umiejętności programowania komputerów, projektowania baz danych, sieci komputerowych; • zna mechanizmy bezpieczeństwa i potrafi je stosować w systemach informatycznych; • ma podstawową wiedzę w zakresie systemów operacyjnych, algorytmów, sztucznej inteligencji, grafiki

komputerowej i multimediów oraz komunikacji człowiek – komputer; • ma przygotowanie ogólne w zakresie przedmiotów matematyczno-fizycznych, podstawowych przedmiotów

elektronicznych i przedmiotów ekonomiczno-humanistycznych; • umie posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu informatyki; • ma wiedzę i umiejętności niezbędne do projektowania, implementowania i eksploatacji systemów

informatycznych, obejmujących zarówno sprzęt jak i oprogramowanie; • zna zasady inżynierii oprogramowania pozwalające na prowadzenie projektów informatycznych; • jest przygotowany do pracy w firmach informatycznych lub w innych firmach i organizacjach zajmujących się

tworzeniem, wdrażaniem lub utrzymaniem narzędzi i systemów informatycznych;



8

• ma umiejętności stosowania nowoczesnych metod organizacji pracy w celu osiągnięcia wysokiej jakości i efektywności działania;

• posiada szczegółowe umiejętności w zakresie programowania komputerów, sieci mobilnych, technik multimedialnych;

• posiada przygotowanie do pracy w tych dziedzinach, w których istotne jest połączenie wiedzy informatycznej z wiedzą z zakresu projektowania i programowania graficznego i multimediów;

• ma umiejętności językowe zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego, biegle posługuje się językiem angielskim w zakresie słownictwa zawodowego;

• rozumie znaczenie reguł kodeksu zawodowego i postawy etycznej w zawodzie; • jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.

Efekty kształcenia dla kierunku studiów informatyka, studia pierwszego

stopnia, profil ogólnoakademicki Objaśnienie oznaczeń: K (przed podkreślnikiem) - kierunkowe efekty kształcenia W - kategoria wiedzy U - kategoria umiejętności K (po podkreślniku) - kategoria kompetencji społecznych T1A - efekty kształcenia w obszarze kształcenia w zakresie nauk technicznych dla studiów

pierwszego stopnia ,profil ogólnoakademicki 01, 02, 03 i kolejne - numer efektu kształcenia

Symbol

Efekty kształcenia dla kierunku studiów informatyka. Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunku studiów

Informatyka absolwent:

Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze

kształcenia w

zakresie nauk technicznych

Wiedza

K_W01 ma wiedzę ogólną z zakresu matematyki niezbędną do rozwiązywania problemów in-żynierskich

T1A_W01

K_W02 ma wiedzę ogólną z zakresu fizyki niezbędną do rozwiązywania problemów inżynier-skich, w szczególności obliczeniowych

T1A_W01

K_W03 ma podstawową wiedzę z zakresu elektroniki, automatyki i techniki cyfrowej T1A_W02 K_W04 ma wiedzę w zakresie metod wymiany informacji między urządzeniami i systemami

komputerowymi, w szczególności protokołów komunikacyjnych i transmisji danych T1A_W03

K_W05 ma uporządkowaną wiedzę w zakresie wykorzystania narzędzi informatycznych T1A_W03 K_W06 ma uporządkowaną wiedzę w zakresie systemów operacyjnych, w szczególności ad-

ministrowania systemami w sieciach komputerowych T1A_W03

K_W07 ma uporządkowaną wiedzę ogólną obejmującą przedmiot, metody i narzędzia sztucz-nej inteligencji

T1A_W03

K_W08 ma uporządkowaną wiedzę w zakresie systemów baz danych T1A_W03 K_W09 ma uporządkowaną wiedzę w zakresie bezpieczeństwa sieci komputerowych i ochrony

informacji T1A_W03

K_W10 ma uporządkowaną wiedzę z zakresu Cloud Computing T1A_W03 K_W11 ma uporządkowaną wiedzę z zakresu architektury systemów komputerowych T1A_W03 K_W12 ma uporządkowaną wiedzę z zakresu inżynierii oprogramowania T1A_W03 K_W13 ma uporządkowaną wiedzę w zakresie architektury, programowania, protokołów i

transmisji danych w systemach wbudowanych T1A_W03

K_W14 ma szczegółową wiedzę z zakresu analizy algorytmów oraz struktur danych T1A_W04 K_W15 ma szczegółową wiedzę z zakresu grafiki komputerowej i technik multimedialnych T1A_W04 K_W16 ma szczegółową wiedzę z zakresu architektury stron www i aplikacji webowych T1A_W04 K_W17 ma szczegółową wiedzę w zakresie programowania strukturalnego i obiektowego,

programowania równoległego i sieciowego, metod analizy i projektowania systemów informatycznych, a także z zakresu wieloprogramowości i wielozadanio-wości

T1A_W04

K_W18 ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych w dziedzinie informatyki T1A_W05 K_W19 ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń teleinformatycznych oraz ich obsługi i T1A_W06



9

eksploatacji K_W20 zna metody, techniki, narzędzia i materiały wykorzystywane do budowy systemów in-

formatycznych T1A_W07

K_W21 ma podstawową wiedzę o prawnych i ekonomicznych uwarunkowaniach funkcjono-wania gospodarki, w szczególności zna podstawy prawa pracy oraz podstaw prawnych i etycznych niezbędnych do uprawiania zawodu informatyka

T1A_W08

K_W22 ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania przedsiębiorstwem informatycznym i organizacją pracy w nim

T1A_W09

K_W23 zna i rozumie działania związane z wdrażaniem osiągnięć nauk technicznych w gospodarce, obrotu patentami i licencjami oraz ochrony własności intelektualnej

T1A_W10

K_W24 zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości w branży IT

T1A_W11

Umiejętności

K_U01 potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł, integrować po-zyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz for-mułować i uzasadniać opinie

T1A_U01

K_U02 potrafi pracować indywidualnie i w zespole; umie oszacować czas potrzebny na reali-zację zleconego zadania; potrafi opracować oraz zrealizować harmonogram prac za-pewniający dotrzymanie terminów

T1A_U02

K_U03 potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania inżynierskiego i przygo-tować tekst zawierający omówienie wyników realizacji tego zadania

T1A_U03

K_U04 potrafi przygotować i przedstawić krótką prezentację poświęconą wynikom realizacji zadania inżynierskiego w języku polskim i obcym (angielskim lub niemieckim)

T1A_U03 T1A_U04

K_U05 ma umiejętność samodzielnego uczenia się i pracy oraz rozumie ich znaczenie w nadą-żaniu za tempem zmian standardów i technologii; wykazuje zaangażowanie w stałe podnoszenie swoich kompetencji zawodowych i osobistych, w tym kompetencji języ-kowych; skutecznie wykorzystuje zasoby informacyjne, w tym międzynarodowe źró-dła informacji, takie jak literaturę fachową, Internet, e-learning

T1A_U05

K_U06 posługuje się językiem angielskim lub niemieckim w stopniu wystarczającym do po-rozumiewania się, a także czytania ze zrozumieniem w zawodzie informatyka

T1A_U06

K_U07 posiada umiejętność efektywnego wykorzystania technik informatyczno-komunikacyjnych, w tym programów użytkowych, edytorów tekstu, arkuszy kalkula-cyjnych, relacyjnych baz danych, potrafi przygotować prezentacje multimedialne

T1A_U07

K_U08 potrafi zaplanować i przeprowadzić eksperyment w warunkach rzeczywistych, oraz opracować statystycznie zebrany materiał i przedstawić wnioski

T1A_U08 T1A_U09

K_U09 potrafi zaplanować eksperyment z wykorzystaniem technik symulacyjnych, właściwie go przeprowadzić oraz opracować statystycznie zebrany materiał i przedstawić wnioski

T1A_U08 T1A_U09

K_U10 potrafi przeprowadzić analizę zadanych algorytmów pod względem ich poprawności i złożoności (obliczeniowej i pamięciowej) oraz dokonać wyboru najlepszego rozwiąza-nia

T1A_U09

K_U11 wykorzystuje umiejętności syntezy do identyfikacji, wyboru metody i rozwiązywania prostych i złożonych zadań inżynierskich

T1A_U09

K_U12 potrafi przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich integrować wiedzę z różnych dziedzin i dyscyplin oraz zastosować podejście systemowe, uwzględniające także aspekty pozatechniczne

T1A_U10

K_U13 posiada umiejętności do pracy w środowisku przemysłowym, w szczególności w za-wodzie informatyka, zna i umie stosować zasady bezpieczeństwa pracy i ergonomii

T1A_U11

K_U14 potrafi ocenić aspekty ekonomiczne podejmowanych działań inżynierskich, w szcze-gólności potrafi ocenić aspekty ekonomiczne realizowanego projektu informatycznego

T1A_U12

K_U15 posiada umiejętności analizy oraz budowy algorytmów T1A_U13 K_U16 potrafi dokonywać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić istniejące sys-

temy teleinformatyczne T1A_U13

K_U17 posiada umiejętność formułowania i rozwiązywania prostych problemów inżynier-skich w zakresie analizy, projektowania i implementacji systemów informatycznych

T1A_U14

K_U18 potrafi oceniać i wybierać rutynowe metody i techniki wykorzystywane do wytwarza-nia systemów informatycznych oraz ich eksploatacji

T1A_U15

K_U19 potrafi zgodnie z zadaną specyfikacją zaprojektować, zrealizować oraz przetestować prosty projekt informatyczny używając właściwych technik i narzędzi

T1A_U16

K_U20 posiada umiejętność programowania zgodnie z różnymi paradygmatami w tym struk-turalnego, obiektowego, równoległego i sieciowego

T1A_U16

K_U21 wykorzystując poznane struktury danych i techniki programistyczne potrafi zaprojek-tować program realizujący wyznaczone zadanie

T1A_U16



10

K_U22 posiada umiejętność praktycznego wprowadzania programu do komputera rozróżnia-nia błędów formalnych od merytorycznych, wykorzystania śledzenia programu do wy-szukiwania i korekty błędów oraz do optymalizacji jego działania

T1A_U16

K_U23 posiada umiejętność budowania scenerii graficznych, przetwarzania obrazów oraz wy-korzystania technik multimedialnych

T1A_U16

K_U24 posiada umiejętność budowania stron internetowych i aplikacji webowych T1A_U16

Kompetencje społeczne

K_K01 rozumie potrzebę kształcenia ustawicznego (uczenia się przez całe życie) niezbędnego dla rozwoju zawodowego i nadążania za tempem zmian standardów i technologii, a także posiada kompetencje w kierowaniu grupą ludzi; umie organizować proces ucze-nia się własnego i innych oraz skutecznie wykorzystywać zasoby informacyjne

T1A_K01

K_K02 ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inży-niera-informatyka, w tym jej wpływ na środowisko i związaną z tym odpowiedzial-ność za podejmowane decyzje

T1A_K02

K_K03 zna zasady pracy indywidualnej i w zespole, kierowania zespołem ludzi, a także po-trafi określać i przydzielać obowiązki z uwzględnieniem właściwych priorytetów dla wykonania niezbędnych zadań (priorytetyzowanie zadań)

T1A_K03 T1A_K04

K_K04 ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej

T1A_K05

K_K05 potrafi oceniać aspekty ekonomiczne realizowanego projektu informatycznego T1A_K06 K_K06 ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej, a zwłaszcza rozumie

potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu – m. in. poprzez środki maso-wego przekazu – informacji oraz opinii dotyczących osiągnięć informatyki i innych aspektów działalności inżyniera-informatyka; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały

T1A_K07

Deskryptory obszarowe uwzględnione w opisie kierunku W opisie kierunku informatyka uwzględniono wszystkie efekty kształcenia dla obszaru kształcenia w zakresie nauk tech-nicznych.

Tabela pokrycia obszarowych efektów kształcenia przez kierunkowe efekty

kształcenia

Nazwa kierunku studiów: informatyka Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia Profil kształcenia: ogólnoakademicki

Symbol Efekty kształcenia dla obszaru kształcenia w zakresie nauk technicznych

Odniesienie do

efektów kształcenia dla kierunku

Wiedza

T1A_W01 ma wiedzę z zakresu matematyki, fizyki, chemii i innych obszarów właści-wych dla studiowanego kierunku studiów przydatną do formułowania i roz-wiązywania prostych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów

K_W01 K_W02

T1A_W02 ma podstawową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze stu-diowanym kierunkiem studiów

K_W03

T1A_W03

ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu studiowanego kierunku studiów

K_W04 K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 K_W09 K_W10 K_W11 K_W12 K_W13

T1A_W04 ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu stu-diowanego kierunku studiów

K_W14 K_W15 K_W16 K_W17

T1A_W05 ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów

K_W18

T1A_W06 ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów tech-nicznych

K_W19

T1A_W07 zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy roz-wiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów

K_W20

T1A_W08 ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicz-nych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inży-

K_W21



11

nierskiej

T1A_W09 ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej

K_W22

T1A_W10 zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego; potrafi korzystać z zasobów informacji patentowej

K_W23

T1A_W11 zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczo-ści, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów

K_W24

Umiejętności

T1A_U01

potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych właściwie dobranych źródeł, także w języku angielskim lub innym języku obcym uzna-wanym za język komunikacji międzynarodowej w zakresie studiowanego kierunku studiów; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie

K_U01

T1A_U02 potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawo-dowym oraz w innych środowiskach

K_U02

T1A_U03

potrafi przygotować w języku polskim i języku obcym, uznawanym za pod-stawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studio-wanego kierunku studiów, dobrze udokumentowane opracowanie problemów z zakresu studiowanego kierunku studiów

K_U03 K_U04

T1A_U04 potrafi przygotować i przedstawić w języku polskim i języku obcym prezen-tację ustną, dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu studiowanego kie-runku studiów

K_U04

T1A_U05 ma umiejętność samokształcenia się K_U05

T1A_U06

ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Ję-zykowego

K_U06

2) podstawowe umiejętności inżynierskie

T1A_U07 potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właści-wymi do realizacji zadań typowych dla działalności inżynierskiej

K_U07

T1A_U08 potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski

K_U08 K_U09

T1A_U09 potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne

K_U08 K_U09 K_U10 K_U11

T1A_U10 potrafi — przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich — do-strzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne

K_U12

T1A_U11 ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpieczeństwa związane z tą pracą

K_U13

T1A_U12 potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działań in-żynierskich

K_U14

3) umiejętności bezpośrednio związane z rozwiązywaniem zadań inżynierskich

T1A_U13

potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić — zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów — istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, pro-cesy, usługi

K_U15 K_U16

T1A_U14 potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań in-żynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowa-nego kierunku studiów

K_U17

T1A_U15

potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do roz-wiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, cha-rakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastoso-wać właściwą metodę i narzędzia

K_U18

T1A_U16 potrafi — zgodnie z zadaną specyfikacją — zaprojektować oraz zrealizować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kie-runku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi

K_U19 K_U20 K_U21 K_U22 K_U23 K_U24

Kompetencje społeczne

T1A_K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; potrafi inspirować i organi-zować proces uczenia się innych osób

K_K01

T1A_K02 ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działal-ności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym od-

K_K02



12

powiedzialności za podejmowane decyzje T1A_K03 potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role K_K03

T1A_K04 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania

K_K03

T1A_K05 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu

K_K04

T1A_K06 potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy K_K05

T1A_K07

ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej, a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, w szczególności poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących osiągnięć techniki i innych aspektów działalności inżynierskiej; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały

K_K06

Uzasadnienie, jeżeli został pominięty którykolwiek obszarowy efekt kształcenia Nie dotyczy

Opis programu studiów

Struktura programu studiów Program studiów obejmuje plan studiów i program nauczania. Program studiów inżynierskich kierunku informatyka obej-muje łącznie 3,5 roku nauki, podzielone na 7 semestrów. Program zawiera 40 przedmiotów realizowanych w wymiarze 1536 godzin zajęć kontaktowych, z czego na przedmioty kształcenia ogólnego przypada 180 godzin, na przedmioty pod-stawowe 348 godzin, na przedmioty kierunkowe 636 godzin i na przedmioty specjalistyczne 372 godzin. Liczba punktów ECTS wymagana do uzyskania kwalifikacji odpowiadającej poziomowi studiów, tytułu zawodowego inżyniera wynosi 210. Egzaminowi bądź zaliczeniu podlegają wszystkie przedmioty objęte planem studiów. W tabelach na następnej stronie ukazana jest struktura studiów ze wskazaniem wymagań etapowych. Pierwszy rok studiów obejmuje przede wszystkim naukę przedmiotów ogólnych i podstawowych takich, jak matematyka dyskretna, algebra li-niowa, fizyka, oraz wprowadza podstawowe moduły z grupy przedmiotów kierunkowych. Drugi rok studiów rozpoczyna semestr trzeci, w którym przewagę uzyskują przedmioty kierunkowe. Od czwartego semestru na kierunku informatyka stu-denci kontynuują naukę w jednakowym zakresie dla przedmiotów kierunkowych i specjalistycznych, w ramach których jest możliwość wyboru przedmiotów obieralnych. Praktyki programowe stanowią integralną część programu kształcenia, wzmacniając kształtowane umiejętności praktyczne i postawy. Semestr siódmy jest ostatnim semestrem nauki po ukończe-niu którego studenci zobowiązani są do złożenia inżynierskiej pracy dyplomowej i przystąpienia do egzaminu dyplomowe-go inżynierskiego. Proces zaliczania, egzaminowania i dyplomowania

Egzamin i inne formy zaliczania zajęć stanowią integralną cześć zajęć dydaktycznych. Zaliczanie zajęć polega na we-

ryfikacji efektów w kształcenia oraz ocenie obecności i aktywności na zajęciach w trakcie semestru. Zaliczeniu, z

podaniem oceny wg obowiązującej skali ocen podlegają wszystkie przedmioty objęte planem studiów. Nie podlegają

zaliczeniu te formy zajęć, z których w danym okresie zaliczeniowym przewidziany jest egzamin.

Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena

z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z zasa-

dami (średnia ważona) podanymi w karcie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu powoduje przyznanie studentowi

liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy

przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Plan studiów Plan studiów określa czas trwania studiów, przedstawia spis przedmiotów kształcenia wraz z przypisany mi punktami ECTS, wskazuje sekwencję ich nauczania i formę realizacji; wskazuje grupę przedmiotów podlegających wyborowi przez studenta; wyznacza zaliczenia i egzaminy, ustala harmonogram programowych praktyk. Program nauczania Program nauczania zawiera opis przedmiotów, w tym zakładanych efektów kształcenia oraz sposobów weryfikacji efektów kształcenia osiąganych przez studentów, liczbę przypisanych punktów ECTS, wskazane są treści kształcenia i wymagana literatura przedmiotu. W przypadku, gdy realizacja przedmiotu przekracza jeden semestr, przedmiot ukazany jest w podziale na moduły kształce-nia, przy czym cele kształcenia określone są w module pierwszym, a zalecana literatura przedmiotu i nauczyciele prowa-dzący zajęcia w ostatnim module zamykającym przedmiot. Program nauczania zawiera karty przedmiotów zgodne ze spisem przedmiotów kształcenia określonym w planie studiów.



13

Struktura programu studiów ze wskazaniem wymagań etapowych

Kierunek – informatyka

Pierwszy rok studiów Semestr 1 Semestr 2 Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS In/IM2012/11/02/PZL Psychologia zachowań ludzkich 1 In/IM2012/12/01A/JA1 Język angielski 2* In/IM2012/11/03/WF1 Wychowanie fizyczne 0 In/IM2012/12/01B/JN1 Język niemiecki 2* In/IM2012/11/04A/EMME Elementy mikro i makroekonomii* 2* In/IM2012/12/02/WF2 Wychowanie fizyczne 0 In/IM2012/11/04A/PE Podstawy ekonomii* 2* In/IM2012/12/05A/POZ Podstawy organizacji i zarządzania* 1* In/IM2012/11/08/AL Algebra liniowa 7 In/IM2012/12/05B/ZP Zarządzanie przedsiębiorstwem* 1* In/IM2012/11/09/AM Analiza matematyczna 7 In/IM2012/12/07/MD Matematyka dyskretna 7 In/IM2012/11/11/F Fizyka 7 In/IM2012/12/10/RPS Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka 7 In/IM2012/11/14/WP Wstęp do programowania 6 In/IM2012/12/15/MP Metody programowania 6 30 In/IM2012/12/16/ASK Architektura systemów komputerowych 7 30

Drugi rok studiów Semestr 3 Semestr 4 Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS In/IM2012/23/01/JA2 Język angielski* 2* In/IM2012/24/01/JA3 Język angielski* 1* In/IM2012/23/01/JN2 Język niemiecki* 2* In/IM2012/24/01/JN3 Język niemiecki* 1* In/IM2012/23/03/WF3 Wychowanie fizyczne 0 In/IM2012/24/03/WF4 Wychowanie fizyczne 0 In/IM2012/23/12/EL Elektronika 4 In/IM2012/24/19A/PN Programowanie niskopoziomowe* 2* In/IM2012/23/17/ASD Algorytmy i struktury danych 6 In/IM2012/24/19B/TM Technologie multimedialne* 2* In/IM2012/23//18/SO Systemy operacyjne 6 In/IM2012/24/20/ PO Programowanie obiektowe 6 In/IM2012/23/32/MN Metody numeryczne 4 In/IM2012/24/21/BD Bazy danych 6 In/IM2012/23/33A/SIP Systemy informacji przestrzennej* 4* In/IM2012/24/22/SK Sieci komputerowe 7 In/IM2012/23/33B/PSG Projektowanie systemów geoinformatycznych* 4* In/IM2012/24/31/SD1 Seminarium dyplomowe 1 In/IM2012/23/34A/MSII Morskie systemy informatyczne I* 4* In/IM2012/24/35A/SM1 Symulatory morskie 5* In/IM2012/23/34B/IN Informatyzacja w nawigacji* 4* In/IM2012/24/35B/PMSN1 Programowanie morskich symulatorów nawigacyj-

nych 5*

30 I/IM2012/24/41/PP Praktyki programowe 2 30

Trzeci rok studiów Semestr 5 Semestr 6 Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS In/IM2012/35/13/AUC Automatyka i układy cyfrowe 4 In/IM2012/36/26/AW Aplikacje www 6 In/IM2012/35/23/GK Grafika komputerowa 6 In/IM2012/36/27/BSK Bezpieczeństwo systemów komputerowych 6 In/IM2012/35/24/IO Inżynieria oprogramowania 6 In/IM2012/36/28/SW Systemy wbudowane 6 In/IM2012/35/25/PP Paradygmaty programowania 6 In/IM2012/36/29/SI Sztuczna inteligencja 6 In/IM2012/35/36A/ST Systemy telekomunikacji* 4* In/IM2012/36/35A/SM2 Symulatory morskie* 2* In/IM2012/35/36B/M Metrologia* 4* In/IM2012/36/35B/PMSN2 Programowanie morskich symulatorów nawigacyjnych* 2* In/IM2012/35/37A/SR Systemy radiokomunikacji* 4* In/IM2012/36/38A/MSIII Morskie systemy informatyczne II* 4* In/IM2012/35/37B/POC Przetwarzanie obrazów cyfrowych* 4* In/IM2012/36/38A/ESN Elektroniczne systemy nawigacyjne* 4* 30 30

Czwarty rok studiów

Semestr 7

Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu ECTS

In/IM2012/47/06/E Ergonomia 1 In/IM2012/47/30/PSZI Problemy społeczne i zawodowe informatyki 2 In/IM2012/47/31/SD2 Seminarium dyplomowe 0 In/IM2012/47/39/PI Projekt indywidualny 5 In/IM2012/47/40/PZ Projekt zespołowy 7 In/IM2012/47/42/PD Praca dyplomowa 15 30

Moduły

Przedmioty ogólne Przedmioty podstawowe Przedmioty kierunkowe Przedmioty specjalistyczne Praktyki programowe * symbol oznacza przedmioty obieralne



14

Matryca efektów kształcenia W załączniku 2 zamieszczono tabelę zbiorczą przedstawiającą matrycę efektów kształcenia. Dla wszystkich przedmiotów kształcenia zdefiniowano w sposób szczegółowy, dla każdego modułu i formy zajęć, przedmiotowe efekty kształcenia i odniesiono je do efektów kierunkowych. Wskazane w matrycy liczby informują ile razy przywoływany jest kierunkowy efekt kształcenia. Analiza matrycy efektów kształcenia pozwala na wyciagnięcie kilku wniosków:

� Większość przedmiotów kształcenia realizuje założone efekty kształcenia � Większość przedmiotów kształcenia realizuje więcej niż jeden z zakładanych efektów kształcenia. Mniejszą ich

liczbę można zauważyć dla grupy przedmiotów ogólnych, które uzupełniają program kształcenia i nie są w sposób ścisły związane z kierunkowymi efektami kształcenia.

� Program kształcenia w pełni realizuje zakładane efekty kształcenia. Żaden z efektów kształcenia nie jest pomijany w procesie kształcenia. Większość z nich pokrywana jest w różnym stopniu przez kilka przedmiotów kształcenia, co pokazuje wszechstronność przekazywanej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, które absolwent będzie mógł wykorzystać w swojej przyszłej pracy zawodowej, bądź w dalszym etapie kształcenia.

Odniesienie efektów kierunkowych do form realizacji przedmiotów kształcenia W załączniku 3 zamieszczono tabelę pokazującą odniesienie efektów kierunkowych do różnych form realizacji przedmio-tów kształcenia. Dopuszczono następujące formy realizacji przedmiotów kształcenia i ich modułów: wykład, seminarium, ćwiczenia, laboratorium, warsztaty, projekt, zajęcia terenowe, praktyki.

Sumaryczne wskaźniki ilościowe charakteryzujące program studiów,

wyjaśnienia i uzasadnienia

Lp. Sumaryczne wskaźniki ilościowe – tabela w załączniku 4 Opis wskaźników

ECTS

1. Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach wymagających bezpo-średniego udziału nauczycieli akademickich

105

2. Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć z zakresu nauk pod-stawowych, do których odnoszą się efekty kształcenia dla określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia Określona na WN minimalna liczba punktów ECTS z zakresu nauk podstawowych dla obu pro-

fili studiów ogolnoakademickiego i praktycznego wynosi: a/ studia pierwszego stopnia -24 ECTS, b/drugiego stopnia - 12 ECTS);

43

3. Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć o charakterze prak-tycznym, takich jak zajęcia ćwiczeniowe, laboratoryjne i projektowe Określona na WN minimalna liczba punktów ECTS w ramach zajęć o charakterze praktycznym

wynosi dla wszystkich kierunków technicznych:

a /dla studiów o profilu ogolnoakademickim, pierwszego stopnia 70 ECTS, drugiego stopnia

35 ECTS;

b /dla studiów o profilu praktycznym pierwszego stopnia 100 ECTS, drugiego stopnia 40

ECTS);

105

4. Minimalna liczba punktów, którą student musi zdobyć, realizując przedmioty kształcenia ofe-rowane na innym kierunku studiów lub na zajęciach ogólnouczelnianych

Nie dotyczy

5. Minimalna liczba punktów ECTS, którą student musi zdobyć na zajęciach z wychowania fizycznego Na WN przyjęto ‚0‘ punktację dla zajęć wychowania fizycznego,

0

6. Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje realizując przedmioty kształcenia podlegające wyborowi (nie mniej niż 30% liczby punktów ECTS)

66

Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich ( dotyczy studiów stacjonarnych) W trakcie studiów student musi uzyskać 105 ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli aka-demickich i studentów. Stanowi to 50% ogólnej liczby punktów wymaganych do uzyskania tytułu inżyniera. Wskaźnik do-kumentuje, że (co najmniej połowa programu kształcenia) prawie wszystkie zajęcia oferowane w programie kształcenia wymagają bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów. Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć z zakresu nauk podstawowych, do których odnoszą się efekty kształcenia dla określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia



15

W trakcie studiów student musi uzyskać 43 ECTS w ramach zajęć z zakresu nauk podstawowych do których odnoszą się efekty kształcenia dla kierunku informatyka. Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć o charakterze praktycznym W trakcie studiów, w ramach przedmiotów obowiązkowych, student musi zrealizować zajęcia o charakterze praktycznym, których punktacja stanowi 50 % ogólnej liczby ECTS koniecznej do uzyskania tytułu inżyniera. Składają sie na nie ćwicze-nia, laboratoria, seminaria oraz projekty. Wskaźnik wyboru przedmiotów kształcenia Program studiów inżynierskich na kierunku informatyka zapewnia studentom wybór w obrębie przedmiotów specjalistycz-nych, kierunkowych i ogólnych. Program kształcenia na kierunku informatyka umożliwia studentowi wybór praktycznego kształcenia, które realizowane jest w środowisku zawodowym. Stąd określając wskaźnik wyboru uwzględniono liczbę punktów ECTS przypisaną prakty-kom programowym. Wskaźnik wyboru wynosi 31,4%.

Opis spełnienia warunków prowadzenia studiów na kierunku informatyka Informacja o minimum kadrowym Lista nauczycieli akademickich zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, zaliczanych do minimum kadrowego kie-runku I stopnia studiów, z określonymi „przyporządkowaniami” poszczególnych osób do dyscyplin naukowych i obszarów kształcenia oraz w przypadku studiów o profilu praktycznym – opisem doświadczeń zawodowych przedstawiono w załącz-niku 6.

Stosunek liczby nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe dla kierunku informatyka, do liczby studentów na tym kierunku Na Wydziale Nawigacyjnym, na kierunku informatyka, na studiach pierwszego stopnia studiuje 56 studentów (łącznie na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych). Liczba nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe dla kierunku nawigacja, studiów pierwszego stopnia wynosi 10 . Stosunek liczby studentów do liczby nauczycieli zaliczanych do mini-mum kadrowego wynosi (dla obszaru nauk technicznych nie może być mniejszy niż 1:60)

6,51056

==St

Lista osób realizujących program kształcenia na kierunku informatyka Listę osób realizujących program kształcenia na kierunku informatyka przedstawiono w załączniku 6. Opis działalności naukowej lub naukowo-badawczej wydziału (dotyczy studiów drugiego stopnia) Nie dotyczy Informacje o infrastrukturze zapewniającej prawidłową realizację celów kształcenia Baza dydaktyczna Wydział Nawigacyjny ma dostęp do ogólnouczelnianej infrastruktury dydaktycznej, a także dysponuje własną bazą prze-znaczoną na realizowanie potrzeb naukowo – dydaktycznych. Sale audytoryjne w liczbie 13, wszystkie wyposażone w rzutniki multimedialne, mieszczące od 50 do 220 studentów zajmują łącznie powierzchnię ponad 1500 m2. Pozostałe 50 sal ćwiczeniowych, laboratoryjnych, symulatorów i pracowni naukowych, o łącznej powierzchni ponad 2000 m2 są w bezpo-średniej dyspozycji jednostek naukowo-dydaktycznych Wydziału. Szczegółowy opis bazy dydaktycznej ze wskazaniem po-siadanego wyposażenia zamieszczony jest w załączniku 7.

Internet Do większości pomieszczeń dydaktycznych, laboratoriów komputerowych, czy sal wykładowych doprowadzona jest insta-lacja internetowa w kategorii transmisji danych FastEthernet (100Mbps). Na niewielkim obszarze dostępna jest także kor-poracyjna sieć bezprzewodowa. W domach studenckich AM, w każdym pokoju znajduje się gniazdko z dostępem do Inter-netu oraz sieć bezprzewodowa przeznaczona dla mieszkańców domów studenckich. W chwili obecnej prowadzone są pra-ce, których efektem od roku akademickiego 2012/13 będzie stworzenie infrastruktury technicznej umożliwiającej urucho-mienie otwartych, dostępnych publicznie punktów dostępu do Internetu za pomocą sieci bezprzewodowej WiFi – tzw. Hot-spot’ów. W zasięgu sieci znajdą się publicznie dostępne pomieszczenia wszystkich budynków uczelni, a także utworzenie publicznych punktów dostępu do Internetu w postaci tzw. Kiosków Multimedialnych czyli samodzielnych, podłączonych do Internetu stanowisk komputerowych dostępnych dla wszystkich obiektów dydaktycznych uczelni, z przygotowaniem w dwóch obiektach dostępu PPDI dla osób niepełnosprawnych. Akademia Morska jest także członkiem porozumienia „Eduroam”, w ramach którego studenci i pracownicy mogą w różnych miastach korzystać z sieci w ramach w/w programu. Jest on przeznaczony głównie dla osób, które będą wykorzystywały go w celach edukacyjnych. Prowadzone obecnie w



16

uczelni prace naukowe i projekty badawcze, działalność statutowa oraz planowana jakościowa zmiana w technologii na-uczania, w tym e-learningu wymagają stworzenia dogodnych warunków pracy, a także zapewnienia stabilności i bezpie-czeństwa działania sieci komputerowych. Akademia Morska opracowała wieloletni całościowy projekt wykonawczy budo-wy nowoczesnej sieci teleinformatycznej wraz z punktami dystrybucyjnymi. Jednolita struktura logiczna sieci oraz jej duża wydajność, zapewni lepszą jakość pracy oraz możliwość rozszerzenia wachlarza usług świadczonych centralnie dla proce-sów dydaktycznych, pozwoli na zwiększenie efektywnych przepływów w sieci, wzrost bezpieczeństwa i niezawodności. Biblioteka Wydział Nawigacyjny korzysta z Biblioteki Głównej Akademii Morskiej w Szczecinie, która jest placówką ogólnouczel-nianą o charakterze dydaktycznym, naukowym i usługowym. Podstawę zbiorów stanowią książki, czasopisma i zbiory spe-cjalne związane z profilem Uczeni oraz potrzebami środowiska regionu w zakresie ogólnie pojętej problematyki morskiej. Zasoby Biblioteki Głównej Akademii Morskiej przedstawiają się następująco:

� liczba woluminów książek 135 945 vol. � liczba woluminów czasopism inwentaryzowanych 8 512 vol. � z prenumeraty czasopism polskich w 2011 wpłynęło 109 tyt. � z prenumeraty czasopism zagranicznych w 2011 wpłynęły 44 tyt. � liczba zbiorów specjalnych 18 676 jedn.

Oprócz tradycyjnych, biblioteka coraz częściej zakupuje elektroniczne książki i czasopisma oraz pozyskuje dostępy do baz danych. Aktualnie biblioteka posiada dostęp online do następujących baz danych (bazy dostępne są ze wszystkich kompute-rów podłączonych do sieci komputerowej Akademii Morskiej): SCIENCE DIRECT; KNOVEL; MORSKI WORTAL; EB-SCO ; SPRINGER ; ELSEVIER; EMERALD IEEE Xplore;; LEX Omega; PROQUEST; WILEY-BLACKWELL. Biblioteka pracuje w komputerowym systemie bibliotecznym ALEPH. System umożliwia automatyzację procesów biblio-tecznych takich jak: gromadzenie wydawnictw zwartych i ciągłych, opracowanie zbiorów, zapisywanie i prowadzenie kont czytelników oraz tworzenie własnych bibliograficznych baz danych. Informacje o księgozbiorze dostępne są poprzez uczelnianą sieć komputerową oraz online poprzez Internet. Pełny tekst informacji o działalności i zasobach Biblioteki Głównej zamieszczony jest w załączniku 9. Prowadzenie zajęć związanych z praktycznym przygotowaniem zawodowym Informacje o prowadzeniu zajęć związanych z praktycznym przygotowaniem zawodowym przewidzianych w programie studiów dla profilu praktycznego, w warunkach właściwych dla danego zakresu działalności zawodowej i umożliwiających bezpośrednie wykonywanie odpowiednich czynności praktycznych przez studentów. Nie dotyczy.

Wewnętrzny system zapewnienia jakości kształcenia Starania o zapewnienie jakości kształcenia na prowadzonych na Wydziale Nawigacyjnym kierunkach studiów należą do jednych z najważniejszych zadań działalności dydaktycznej. Wydział prowadząc swój wiodący kierunek studiów, nawiga-cję, zdobył wieloletnie doświadczenie wynikające z potrzeby dostosowania poziomu kształcenia studentów i uzyskiwanych przez nich kompetencji do dynamicznie zmieniającego się rynku pracy, podążającego za gwałtownym rozwojem nowocze-snych technologii w zakresie budowy, wyposażania i eksploatacji jednostek morskich. Ewaluacja programów kształcenia, form i metod dydaktycznych ma charakter ciągły i wspierana jest odpowiedzią Wydziału na wzrastające w tym zakresie wymagania i obligatoryjne standardy międzynarodowe. Aktualnie działania w zakresie systemu jakości kształcenia realizowane są w całej uczelni na podbudowie Systemu zarzą-

dzania jakością. Do poprawy jakości kształcenia wykorzystywane są narzędzia, działania i procesy doskonalące, weryfiko-wane i nadzorowane przez ten system W najbliższej przyszłości System zarządzania jakości stanie się częścią nowej struk-tury Systemu jakości kształcenia, jako jeden z elementów służący poprawie jakości kształcenia. Działania te wynikają z wdrażania Procesu Bolońskiego w Akademii Morskiej w Szczecinie. Dział Nauczania i Certyfikacji w pionie Prorektora ds. Nauczania przygotowuje strukturę i zadania następujących zespołów: Na poziomie Uczelni: 1. Zespół ds. jakości kształcenia 2. Zespół ds. oceny jakości kształcenia które będą realizować plany rektora w odniesieniu do misji uczelni oraz analizować raporty dotyczące poprawy jakości kształcenia z poszczególnych wydziałów wskazując cele, metody i instrumenty oceny jakości procesu dydaktycznego. Na poziomie wydziałów: 1. Zespół ds. jakości kształcenia – będzie wdrażać nowe narzędzia służące poprawie jakości kształcenia oraz doskonalić do-tychczasowe 2. Zespół ds. oceny jakości kształcenia - zweryfikuje osiągane wyniki i dokona analizy pod kątem zgodności z złożeniami polityki wydziału i określonymi kierunkami rozwoju.



17

Pozostałe informacje, wyjaśnienia i uzasadnienia Sposób współdziałania z interesariuszami zewnętrznymi Studia na kierunku Informatyka prowadzone w Akademii Morskiej w Szczecinie realizowane są we współpracy z firmami z branży IT. Partnerzy wspomagają proces dydaktyczny między innymi poprzez współprowadzenie wybranych zajęć dy-daktycznych, współprowadzenie prac dyplomowych, współorganizację praktyk zawodowych. Przez ostatni okres czasu podpisano umowy o współpracę m.in. z firmami BTC sp. z o.o., ComAngle Entertainment, Home.pl, Microsoft, NetStream Poland, Szczeciński Park Naukowo-Technologiczny, Tieto Poland sp. z o.o., Vobis Digital sp. z o.o. Uwzględnienie w pro-cesie dydaktycznym aktualnej tematyki zgłaszanej przez pracodawców jest gwarancją uzyskania wykształcenia odpowiada-jącego potrzebom rynku pracy. Zasady i formy mobilności krajowej i międzynarodowej umożliwiającej jego realizację

Zapewnienie jakości kształcenia, w tym doskonalenia programu kształcenia

� Sposób wykorzystania dostępnych wzorców międzynarodowych; � Sposób uwzględnienia wyników monitorowania karier absolwentów; � Sposób uwzględnienia wyników analizy zgodności zakładanych efektów kształcenia z potrzebami rynku pracy

Uwagi końcowe Program kształcenia dla kierunku studiów informatyka dostosowano do wymagań KRK i obowiązujących rozporządzeń, a także przygotowano w oparciu o zalecane przez MNiSW publikacje. MNiSW; AM; PKA

1. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie warunków oceny programowej i oceny insty-tucjonalnej (z dnia 29 września 2011 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 1232)

2. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie warunków prowadzenia studiów na określo-nym kierunku i poziomie kształcenia (z dnia 5 października 2011 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 1445)

3. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnic-twa Wyższego (z dnia 2 listopada 2011 r. )

4. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie wzorcowych efektów kształcenia ( z dnia 4 listopada 2011 r.)

5. Uchwała Senatu AM- w sprawie wytycznych dla RW dotyczących przygotowania programów kształcenia zgod-nie z KRK z dnia 11 stycznia 2012r.

6. PKA- Uchwała nr 920 / 2011 Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia 17 października 2011 r. zmie-niająca Uchwałę Nr 873 / 2007 Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie wytycznych do przygotowania raportu samooceny; ujednolicony tekst Uchwały Nr 873 / 2007; Załącznik nr 1, Załącznik nr 2, Załącznik nr 3.

a. PKA- Uchwała nr 961 / 2011 Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia 24 listopada 2011 r. w sprawie zasad przeprowadzania wizytacji przy dokonywaniu oceny programowej; Załącznik nr 1); Za-łącznik nr 2,

b. PKA- Uchwała nr 962 / 2011 Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej z dnia 24 listopada 2011 r. w sprawie zasad przeprowadzania wizytacji przy dokonywaniu oceny instytucjonalnej; Załącznik nr 1; Załącznik nr 2.

c.

Publikacje 1. Jak przygotowywać programy kształcenia zgodnie z wymaganiami wynikającymi z Krajowych Ram Kwalifikacji

dla Szkolnictwa Wyższego – publikacja prof. dr hab. Andrzej Kraśniewski, Warszawa 2011 (MNiSW lub http://ekspercibolonscy.org.pl)

2. Publikacje oraz materiały z seminariów i warsztatów Ekspertów Bolońskich http://ekspercibolonscy.org.pl 3. A Guide to Formulating Degree Programme Profiles. Including Programme Competences and Programme

Learning Outcomes”, Bilbao, Groningen, Haga 2010.



18

Spis załączników Załącznik 1. Zasady rekrutacji Załącznik 2. Matryca efektów kształcenia. Załącznik 3. Tabela - odniesienie efektów kierunkowych do różnych form realizacji przedmiotów kształcenia. Załącznik 4. Sumaryczne wskaźniki ilościowe Załącznik 5. Wykaz nauczycieli akademickich zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, zaliczanych do minimum

kadrowego kierunku i stopnia studiów Załącznik 6. Lista osób realizujących program kształcenia na kierunku informatyka Załącznik 7. Baza dydaktyczna i zasoby biblioteki



19

Załącznik 1

Zasady rekrutacji



21

Warunki i tryb rekrutacji na studia w roku akademickim 2012/2013 w Akademii Morskiej w Szczecinie.

1. Warunki i tryb przyjęć na studia stacjonarne i niestacjonarne, I i II stopnia na następujące kierunki: Wydział Nawigacyjny:

studia stacjonarne I stopnia, kierunek nawigacja; studia stacjonarne I stopnia, kierunek transport; studia stacjonarne I stopnia, kierunek geodezja i kartografia; studia stacjonarne I stopnia, kierunek informatyka; studia stacjonarne II stopnia, kierunek nawigacja; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek nawigacja; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek geodezja i kartografia; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek informatyka; studia niestacjonarne II stopnia, kierunek nawigacja; studia niestacjonarne II stopnia, kierunek nawigacja (studia w języku angielskim);

Wydział Mechaniczny:

studia stacjonarne I stopnia, kierunek mechanika i budowa maszyn; studia stacjonarne I stopnia, kierunek mechatronika; studia stacjonarne II stopnia, kierunek mechanika i budowa maszyn; studia stacjonarne II stopnia, kierunek mechanika i budowa maszyn (computer aided enginering - studia w języku angielskim realizowane wraz z Fachhochschule Flensburg)1; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek mechanika i budowa maszyn; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek mechatronika; studia niestacjonarne II stopnia, kierunek mechanika i budowa maszyn.

Wydział Inżynieryjno-Ekonomiczny Transportu:

studia stacjonarne I stopnia, kierunek zarządzanie i inżynieria produkcji; studia stacjonarne I stopnia, kierunek transport; studia stacjonarne I stopnia, kierunek logistyka; studia stacjonarne II stopnia, kierunek zarządzanie i inżynieria produkcji; studia stacjonarne II stopnia, kierunek transport; studia stacjonarne II stopnia, kierunek zarządzanie i inżynieria produkcji (Maritime Management - studia w języku angielskim realizowane wraz z Latvian Maritime Academy z Łotwy i Satakunta University of Applied Sciences z Finlandii)2; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek zarządzanie i inżynieria produkcji; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek transport; studia niestacjonarne I stopnia, kierunek logistyka; studia niestacjonarne II stopnia, kierunek zarządzanie i inżynieria produkcji; studia niestacjonarne II stopnia, kierunek transport;

1.1. Specjalności na poszczególnych kierunkach studiów zostaną podane w Informatorze dla kandydatów na studia stacjo-

narne i niestacjonarne w roku akademickim 2012/2013. 1.2. Na wszystkich wydziałach rekrutacja na studia prowadzona jest na kierunki. Wybór specjalności dokonywany będzie w

semestrze wskazanym przez dziekana. Dziekan określa i podaje do wiadomości studentów, które z oferowanych dla poszczególnych kierunków specjalności będą uruchomione w danym roku akademickim. W celu odpowiedniego przy-gotowania oferty kształcenia, już w toku rekrutacji, kandydat wskazuje jedną lub dwie specjalności, w których chciał-by się kształcić.

1.3. Rekrutację na studia przeprowadzają wydziałowe komisje rekrutacyjne, które podejmują decyzje

w sprawach przyjęcia na studia. W przypadku rekrutacji na studia prowadzone wspólnie z innymi uczelniami skład Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej może być rozszerzony o osoby wskazane przez uczelnie partnerskie.

1po pozytywnej ocenie wniosku oraz decyzji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego 2 po pozytywnej ocenie wniosku oraz decyzji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego



22

1.4. Od decyzji wydziałowej komisji rekrutacyjnej służy odwołanie, w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji, do

Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej. Podstawą odwołania może być jedynie wskazanie naruszenia warunków i trybu rekrutacji na studia. W przypadku odwołania decyzję podejmuje Rektor, po rozpatrzeniu wniosku uczelnianej komisji rekrutacyjnej. Decyzja Rektora jest ostateczna.

2. Warunki formalne

2.1. Do odbywania studiów I stopnia w Akademii Morskiej w Szczecinie może być dopuszczona osoba, która posiada

świadectwo dojrzałości oraz spełnia warunki rekrutacji (patrz 2.2). 2.2. Kandydaci na studia I stopnia składają w wyznaczonym terminie, w dziekanatach wydziałów:

- podanie o przyjęcie na studia, - ankietę osobową, - świadectwo dojrzałości3, - sześć fotografii o wymiarach 3,5cm x 4,5cm4 oraz w formie elektronicznej (jako załącznik podczas rejestracji na

stronie internetowej Uczelni w zakładce – REKRUTACJA), - własnoręcznie napisane oświadczenie kandydata, że w stosunku do jego osoby nie wydano zakazu opuszczania

kraju, - dowód wpłaty za postępowanie kwalifikacyjne w wysokości określonej Zarządzeniem Rektora AM w Szczecinie,

(wpłaty można dokonać na konto Akademii Morskiej w Szczecinie Bank Pekao S.A. VII O/Szczecin 16124018641111000022055615 lub w kasie Uczelni),

- kserokopie 1 i 2 strony dowodu osobistego5, - dotyczy wyłącznie kandydatów studiów stacjonarnych - zobowiązanie rodziców do zwrotu kosztów w razie rezy-

gnacji ze studiów lub skreślenia z listy studentów z winy studenta za: - niezwrócone książki oraz pomoce naukowe – dotyczy wszystkich kandydatów, - niewynoszone umundurowanie, oraz obowiązkowe kursy w Ośrodku Szkoleniowym Ratownictwa Morskiego

– dotyczy kandydatów na kierunku nawigacja, mechanika i budowa maszyn oraz mechatronika, - zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do nauki na obranym kierunku studiów, - dotyczy wyłącznie kandydatów studiów niestacjonarnych - morskie świadectwo zdrowia na kierunki nawigacja,

mechanika i budowa maszyn oraz mechatronika

oraz dokonują rejestracji poprzez stronę internetową Uczelni, w zakładce – REKRUTACJA. 2.3. Do odbywania studiów II stopnia w Akademii Morskiej w Szczecinie może być dopuszczona osoba, która ma ukoń-

czone studia I stopnia na danym lub pokrewnym kierunku (tytuł inżyniera lub równorzędny) oraz spełnia warunki re-krutacji (patrz 2.4).

2.4. Kandydaci na studia II stopnia składają w wyznaczonym terminie, w dziekanatach wydziałów:

- podanie o przyjęcie na studia, - ankietę osobową, - odpis dyplomu ukończenia studiów I stopnia (w przypadku uzyskania dyplomu ukończenia studiów I stopnia za

granicą, należy złożyć dokument jego uznania lub nostryfikacji w kraju), - świadectwo dojrzałości3, - trzy fotografie papierowe o wymiarach 3,5cm x 4,5cm4 oraz w formie elektronicznej (jako załącznik podczas re-

jestracji na stronie internetowej Uczelni w zakładce – REKRUTACJA, - zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do nauki na obranym kierunku studiów; - kserokopie 1 i 2 strony dowodu osobistego5, - dowód wpłaty za postępowanie kwalifikacyjne w wysokości określonej Zarządzeniem Rektora AM w Szczecinie,

(wpłaty można dokonać na konto Akademii Morskiej w Szczecinie Bank Pekao S.A. VII O/Szczecin 16124018641111000022055615 lub w kasie Uczelni).

3 świadectwo dojrzałości wydane przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną, świadectwo dojrzałości wydane przez szkołę średnią (tzw. stara matura) lub inne równoważne (w tym: świadectwo matury międzynarodowej, świadectwo matury dwu-języcznej, świadectwo uzyskane poza granicami Polski przez obywatela Polski, świadectwo uzyskane przez cudzoziemca poza granicami Polski). 4 fotografie powinny być jednakowe, aktualne, wyraźne, przedstawiające osobę: bez nakrycia głowy, bez okularów z ciemnymi szkłami, głowa w lewym półprofilu z widocznym całym lewym uchem, równomiernie oświetlona twarz; 5 w przypadku nie posiadania dowodu osobistego kserokopie stron paszportu z danymi osobowymi.



23

2.5. Kandydaci na studia, będący obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej lub posiadający Kartę Polaka, a

także obywatele innych państw nie będący obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej mogą ubiegać się o przyjęcie na studia na podstawie odrębnych przepisów.

2.6. Cudzoziemiec, który uzyskał świadectwo poza granicami Polski składa oryginał świadectwa ukończenia szkoły lub po-

twierdzoną notarialnie kopię tego dokumentu wraz z zaświadczeniem o możliwości podjęcia na podstawie tego świa-dectwa studiów w kraju w którym zostało wydane. W przypadku uzyskania świadectwa w kraju, z którym Rzeczpo-spolita Polska nie podpisała umowy o uznawalności wykształcenia kandydat jest zobowiązany do nostryfikacji świa-dectwa w Kuratorium Oświaty.

2.7. Dokumenty wystawione w języku obcym powinny być złożone wraz z tłumaczeniem na język polski sporządzonym

lub poświadczonym przez tłumacza przysięgłego wpisanego na listę tłumaczy przysięgłych prowadzoną przez Mini-stra Sprawiedliwości albo konsula RP urzędującego w państwie, w którym został wydany dokument.

2.8. Decyzję o przyjęciu na studia kandydatów cudzoziemców nie uprawnionych do studiowania na zasadach obowiązują-

cych obywateli polskich podejmuje Rektor. 2.9. Informacje o terminach składania dokumentów dla poszczególnych form i kierunków studiów będą dostępne w dzieka-

natach oraz zostaną podane: - w Informatorze dla Kandydatów na studia stacjonarne i niestacjonarne w roku akademickim 2012/2013, - na tablicach ogłoszeń dziekanatów, - na stronie internetowej Uczelni www.am.szczecin.pl w zakładce - REKRUTACJA

2.10. Wyniki rekrutacji kandydaci mogą sprawdzić poprzez stronę internetową Uczelni w zakładce – REKRUTACJA,

wprowadzając PESEL oraz będą powiadamiani listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, wysłanym na adres korespondencyjny wskazany przez kandydata w trakcie rekrutacji.

3. Studia I stopnia – kryteria rekrutacyjne 3.1. Kryterium rekrutacyjnym w przypadku studiów I stopnia są wyniki egzaminu maturalnego uzyskane przez kandydata

w części pisemnej z następujących przedmiotów: - matematyka, - fizyka lub fizyka i astronomia, - chemia, - język obcy, - informatyka, - geografia, - język polski.

3.2. Wydziałowa komisja rekrutacyjna tworzy listę rankingową dla każdego kierunku studiów, zgodnie z liczbą uzyskanych przez kandydata punktów. Liczba punktów uzyskanych przez kandydata obliczana jest zgodnie z następującymi wzorami:

3.2.1. Dla kandydatów przedstawiających wyniki egzaminu maturalnego według nowej matury od roku szkolnego 2007/2008:

(1)

2

21,0

2

22,0

2

22,0

2

22,0

2

25,0

2

25,0

2

25,0 00 ppggiiccffmm

rprprprprprprpP

+

+

+

⋅++

⋅++

⋅++

⋅+

+

⋅++

⋅=

gdzie:

pm, pf, pc, po, pi, pg, pp – liczba punktów procentowych uzyskanych przez kandydata w części pisemnej egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, odpowiednio z: matematyki, fizyki, fizyki i astronomii lub chemii, języka obcego, informatyki, geografii, języka polskiego;

rm, rf, rc, ro, ri, rg, rp – liczba punktów procentowych uzyskanych przez kandydata w części pisemnej egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym, odpowiednio z: matematyki, fizyki, fizyki i astronomii lub chemii, języka obcego, informatyki, geografii, języka polskiego.



24

3.2.2. Dla kandydatów przedstawiających wyniki egzaminu maturalnego tzw. „nowa matura” uzyskanego przed rokiem szkolnym 2007/2008:

(2)

2

21,0

22,0

22,0

22,0

25,0

25,0

25,0 ppggiiooccffmm

rprprprprprprpP

+

+

+

⋅++

⋅++

⋅++

⋅+

+

⋅++

⋅=

gdzie:

pm, pf, pc, po, pi, pg, pp – liczba punktów procentowych uzyskanych przez kandydata w części pisemnej egzami-nu maturalnego na poziomie podstawowym, odpowiednio z: matematyki, fizyki, fizyki i astronomii lub chemii, języka obcego, informatyki, geografii, języka polskiego;

rm, rf, rc, ro, ri, rg, rp – liczba punktów procentowych uzyskanych przez kandydata w części pisemnej egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym, odpowiednio z: matematyki, fizyki, fizyki i astronomii lub chemii, języka obcego, informatyki, geografii, języka polskiego.

3.3. Jeżeli kandydat nie zdawał egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub nie zdawał danego przedmiotu na określo-nym poziomie w odpowiednim miejscu we wzorze (1) lub (2) należy wstawić zero.

3.4. Jeżeli kandydat zdawał na egzaminie maturalnym więcej niż jeden język obcy, w odpowiednim miejscu we wzorze (1) lub (2) należy wstawić wynik z tego języka, z którego kandydat uzyskał lepszy rezultat.

3.5. Jeżeli kandydat uzyskał świadectwo maturalne w systemie tzw. starej matury stopnie uzyskane na egzaminie matural-nym (w części pisemnej lub ustnej) przelicza się na punkty zgodnie z poniższą tabelą. Punkty te stanowią sumę po-ziomu podstawowego i rozszerzonego w systemie tzw. nowej matury – odpowiednie liczniki we wzorze (1). Jeżeli kandydat zdawał dany przedmiot zarówno w części ustnej, jak i pisemnej, do określenia liczby punktów uzyskanych za ten przedmiot należy wziąć pod uwagę lepszy wynik.

Ocena Liczba punktów

Dopuszczający 30

Dostateczny 73

Dobry 115

Bardzo dobry 158

Celujący 200

3.6. Na studia zostają przyjęte - w ramach limitu miejsc na dany kierunek - osoby, które uzyskały najlepsze wyniki punk-towe, spełniły wymagania formalne, zdrowotne i wymagania wynikające z dodatkowych form rekrutacji (jeżeli doty-czą). Limity miejsc określa Senat Akademii Morskiej w Szczecinie. W przypadku, gdy na granicy limitu znajdują się kandydaci z jednakową liczbą punktów, na studia zostanie przyjęty każdy z nich.

3.7. Zasady uzupełniania listy kandydatów przyjętych na studia w przypadku skreśleń bądź rezygnacji ze studiów po ogło-

szeniu wyników rekrutacji, określają odpowiednie wydziałowe komisje rekrutacyjne. 3.8. Kandydaci ubiegający się o przyjęcie na dany wydział mogą deklarować drugi kierunek studiów,

na jakim chcieliby studiować. W przypadku nieprzyjęcia na dany kierunek z powodu braku wolnych miejsc, dany kandydat uczestniczy w rekrutacji na drugi zadeklarowany kierunek.

3.9. Dodatkowe warunki rekrutacji.

3.9.1. Dodatkowe warunki rekrutacji obowiązują kandydatów ubiegających się o przyjęcie na studia stacjonarne na kierun-ku nawigacja, mechanika i budowa maszyn oraz mechatronika (kierunki objęte Konwencją STCW - praca we flo-cie handlowej na stanowiskach oficerskich).



25

3.9.2. Dodatkowym warunkiem rekrutacji są:

- pozytywne wyniki dodatkowych badań lekarskich przeprowadzonych w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Szkół Wyższych,

- spełnienie wymagań do uzyskania międzynarodowego świadectwa zdrowia marynarza potwierdzone przez Komi-sję Lekarską AM w Szczecinie.

- praktyka przygotowawcza w okresie wakacji w 2012 roku, odbywana w Ośrodku Szkoleniowym Ratownictwa Morskiego Akademii Morskiej w Szczecinie.

3.9.3. Nieobecność na praktyce przygotowawczej bez usprawiedliwienia powoduje skreślenie z listy. Usprawiedliwienia

lub zwolnienia z praktyki przygotowawczej dokonuje dziekan wydziału. Zaliczenia praktyki dokonuje dziekan wy-działu na podstawie protokołu Dyrektora Ośrodka Szkoleniowego Ratownictwa Morskiego.

3.10. Finaliści olimpiad stopnia centralnego przyjmowani są na studia poza konkursem wyników egzaminu maturalnego, po

spełnieniu wymagań formalnych i dodatkowych form rekrutacji (patrz 3.9). 3.11. Informacje dotyczące rekrutacji, tj. przebiegu kwalifikacji, wyników, skierowań na praktyki, terminów realizacji prak-

tyk, dodatkowych ogłoszeń itd. zostaną podane na tablicy ogłoszeń dziekanatów odpowiednich wydziałów oraz na stronach internetowych Uczelni w zakładce – REKRUTACJA.

4. Studia II stopnia – kryteria rekrutacyjne 4.1. Kryterium rekrutacyjnym w przypadku studiów II stopnia jest ocena ukończenia studiów I stopnia. 4.2. Wydziałowa komisja rekrutacyjna tworzy listę rankingową dla każdego kierunku studiów. 4.3. Na studia zostają przyjęte – w ramach limitu miejsc na dany kierunek – osoby, które uzyskały najlepsze oceny ukoń-

czenia studiów I stopnia i spełniły warunki formalne. Limity miejsc określa Senat Akademii Morskiej w Szczecinie. W przypadku, gdy na granicy limitu znajdują się kandydaci z taką samą oceną, w następnej kolejności bierze się pod uwagę ocenę egzaminu dyplomowego. W przypadku, gdy na granicy limitu ponownie znajdują się kandydaci z jedna-kową liczbą punktów, na studia zostanie przyjęty każdy z nich.

4.4. W przypadku studiów stacjonarnych II stopnia, kierunek mechanika i budowa maszyn specjalność: computer aided en-

gineering (studia w języku angielskim realizowane wraz z Fachhochschule Flensburg) kandydatów obowiązuje test z języka angielskiego. Z testu są zwolnieni kandydaci:

- dla których język angielski jest językiem ojczystym, - którzy przedłożyli certyfikat - Cambridge First Certificate, - którzy ukończyli studia I stopnia w języku angielskim, - którzy posiadają ocenę, co najmniej dobrą uzyskaną na egzaminie końcowym z języka angielskiego w ramach

studiów I stopnia. 4.5. W przypadku studiów stacjonarnych II stopnia, kierunek zarządzanie i inżynieria produkcji specjalność: Maritime Ma-

nagement (studia w języku angielskim realizowane wraz z Latvian Maritime Academy z Łotwy i University of Cadiz z Hiszpani) kandydatów obowiązuje test z języka angielskiego oraz test ze znajomości gospodarki morskiej.

4.6. Informacje dotyczące rekrutacji, tj. przebiegu kwalifikacji, wyników itp. Zostaną podane na tablicy ogłoszeń dziekana-

tów poszczególnych wydziałów. 5. Postanowienia końcowe 5.1. Decyzje w sprawach, które nie zostały uregulowane niniejszymi warunkami, podejmują wydziałowe komisje rekruta-

cyjne.



27

Załącznik 2

Matryca efektów kształcenia

1A/ B 2 3 4A 4B 5A 5B 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19A 19B 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33A 33B 34A 34B 35A 35B 36A 36B 37A 37B 38A 38B 39 40 41 42

SYMBOL

K_W01 2 4 2 1 1 1 1 1 13

K_W02 3 3

K_W03 2 2 1 1 2 8

K_W04 1 2 1 1 2 2 1 1 11

K_W05 1 1 1 1 1 1 6

K_W06 2 1 1 3

K_W07 2 2

K_W08 2 2

K_W09 1 2 1 1 4

K_W10 1 2 3

K_W11 1 1 1 2

K_W12 1 2 3

K_W13 3 3

K_W14 1 3 1 1 1 2 9

K_W15 1 2 1 1 1 1 7

K_W16 2 1 3

K_W17 1 4 1 2 1 9

K_W18 1 1 1 1 2

K_W19 1 1 1 1 1 1 2 8

K_W20 1 1 1 1 1 5

K_W21 3 3 1 2 9

K_W22 1 1 3 5

K_W23 1 1 1 1 1 3

K_W24 1 3 1 5

K_U01 1 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 14

K_U02 1 1 1 1 1 1 1 6

K_U03 1 1 1 1 2 1 1 1 1 8

K_U04 3 2 1 5

K_U05 3 1 1 1 1 1 1 8

K_U06 3 1 1 5

K_U07 2 1 3 1 7

K_U08 3 2 1 6

K_U09 1 2 1 1 1 6

K_U10 1 1 1 1 2 6

K_U11 2 2 3 1 1 1 1 1 1 13

K_U12 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1 11

K_U13 1 2 1 1 1 1 1 8

K_U14 3 1 1 1 5

K_U15 1 1 1 1 1 1 2 8

K_U16 2 1 1 1 2 2 9

K_U17 1 1 1 1 1 2 1 1 9

K_U18 1 1 1 1 1 1 5

K_U19 1 1 1 1 1 1 1 7

K_U20 1 1 1 2

K_U21 1 1 3 2 3 10

K_U22 1 1 3 1 2 1 1 10

K_U23 1 4 1 1 1 1 2 11

K_U24 1 2 3

K_K01 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9

K_K02 4 1 1 1 1 1 1 9

K_K03 1 1 1 1 1 1 1 6

K_K04 3 1 1 2 5

K_K05 1 1 1 2

K_K06 1 1 1 1 3

13 5 6 8 4 6 7 9 9 8 4 4 8 7 9 6 4 3 3 6 8 4 11 7 9 13 14 3 13 5 11 6 9 10 5 5 7 4 6 7 13 5 4 5 9 3 5 6 8 16 8

NUMER

PRZEDMIOTU

Matryca efektów kształcenia



31

Załącznik 3

Tabela - odniesienie efektów kierunkowych do różnych form

realizacji przedmiotów kształcenia

1A/ B 2 3 4A 4B 5A 5B 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19A 19B 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33A 33B 34A 34B 35A 35B 36A 36B 37A 37B 38A 38B 39 40 41 42

SYMBOL

K_W01 A A A A A A A A

K_W02 A

K_W03 A A A A A

K_W04 A A A A A A A A

K_W05 A A A A A A

K_W06 A A P

K_W07 A

K_W08 A

K_W09 A A A P

K_W10 A A

K_W11 A A P

K_W12 A A

K_W13 A

K_W14 A A A A A A

K_W15 A A A A A A

K_W16 A A

K_W17 A A A A A

K_W18 A A P P

K_W19 A A A A A A A

K_W20 A A A A L

K_W21 A A A A

K_W22 A A A

K_W23 A A C P P

K_W24 A A A

K_U01 C L A C C C L L C L L P

K_U02 L C L L L L P

K_U03 C L L L L L L P P

K_U04 C L P

K_U05 C L A C L L P

K_U06 C L L

K_U07 L L L L

K_U08 L L L

K_U09 L L L L L

K_U10 C L L L L

K_U11 C C C C L L L L L

K_U12 C L L L L L L L L P

K_U13 C A L L L L L

K_U14 A L L P

K_U15 L L L L L L L

K_U16 L L L L L L

K_U17 L L L L L L L L

K_U18 L L L L L P

K_U19 L L L L L L L

K_U20 L L P

K_U21 L L L L L

K_U22 L L L L L L L

K_U23 L L L L L L L

K_U24 L L

K_K01 C A L A AC AL. AL. AL. AL. P

K_K02 A A A AL. A AL. P

K_K03 L A AL. C A L P

K_K04 A AL. L P

K_K05 L L P

K_K06 A AL. C P

Tabela - odniesienie efektów kierunkowych do różnych form realizacji przedmiotów kształcenia.

NUMER

PRZEDMIOTU

A- audytoria C- ćwiczenia L- laboratoria P- praktyki

LEGENDA:



35

Załącznik 4

Sumaryczne wskaźniki ilościowe



Kierunek informatyka - Program 2012

Studia pierwszego stopnia, inżynierskie Liczba godzin Punkty ECTS Liczba godzin Punkty ECTS Liczba godzin Punkty ECTS

A Przedmioty ogólne

1A/ B Język angielski / niemiecki * 135 3 215 2 350 5

2 Psychologia zachowań ludzkich 14 1 0 0 14 1

3 Wychowanie fizyczne 0 0 0 0 0 0

6 Ergonomia 14 1 0 0 14 1

B Przedmioty podstawowe

7 Matematyka dyskretna 64 3 94 4 158 7

8 Algebra liniowa 64 3 94 4 158 7

9 Analiza matematyczna 64 3 119 4 183 7

10 Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka 64 3 94 4 158 7

11 Fizyka 64 3 115 4 179 7

12 Elektronika 25 2 81 2 106 4

13 Automatyka i układy cyfrowe 28 2 74 2 102 4

C Przedmioty kierunkowe

14 Wstęp do programowania 40 3 90 3 130 6

15 Metody programowania 40 3 90 3 130 6

16 Architektura systemów komputerowych 52 4 115 3 167 7

17 Algorytmy i struktury danych 60 3 110 3 170 6

18 Systemy operacyjne 40 3 54 3 94 6

20 Programowanie obiektowe 40 3 100 3 140 6

21 Bazy danych 40 3 95 3 135 6

22 Sieci komputerowe 40 3 110 4 150 7

23 Grafika komputerowa 38 3 96 3 134 6

24 Inżynieria oprogramowania 38 3 96 3 134 6

25 Paradygmaty programowania 40 3 114 3 154 6

26 Aplikacje www 40 3 130 3 170 6

27 Bezpieczeństwo systemów komputerowych 40 3 90 3 130 6

28 Systemy wbudowane 40 3 96 3 136 6

29 Sztuczna inteligencja 40 3 90 3 130 6

30 Problemy społeczne i zawodowe informatyki 28 2 0 0 28 2

31 Seminarium dyplomowe 34 1 10 0 44 1

D Przedmioty specjalistyczne

32 Metody numeryczne 28 2 39 2 67 4

39 Projekt indywidualny 38 2 150 3 188 5

40 Projekt zespołowy 62 4 140 3 202 7

41 Praktyka programowa wg harmonogramu 0 0 160 2 160 2

42 Praca dyplomowa 10 1 290 14 300 15

Suma przedmiotów A + B + C: 1364 82 3151 96 4515 178

D Przedmioty specjalistyczne - moduł A

4A Elementy mikro i makroekonomii * 27 2 0 0 27 2

5A Podstawy organizacji i zarządzania * 14 1 0 0 14 1

19A Programowanie niskopoziomowe * 28 1 44 1 72 2

33A Systemy informacji przestrzennej 40 3 84 1 124 4

34A Morskie systemy informatyczne I 40 3 70 1 110 4

35A Symulatory morskie 80 4 192 3 272 7

36A Systemy telekomunikacji 40 3 80 1 120 4

37A Systemy radiokomunikacji 40 3 90 1 130 4

38A Morskie systemy informatyczne II 40 3 80 1 120 4

Suma przedmiotów A + B + C + D: 1713 105 3791 105 5504 210

D Przedmioty specjalistyczne - moduł B

4B Podstawy ekonomii * 27 2 0 0 27 2

5B Zarządzanie przedsiębiorstwem * 14 1 0 0 14 1

19B Technologie multimedialne * 28 1 50 1 78 2

33B Projektowanie syst. geoinformatcznych 40 3 74 1 114 4

34B Informatyzacja w nawigacji 40 3 70 1 110 4

35B Programowanie morskich symulatorów nawigacyjnych 78 4 190 3 268 7

36B Metrologia 40 3 90 1 130 4

37B Przetwarzanie obrazów cyfrowych 40 3 100 1 140 4

38B Elektroniczne systemy nawigacyjne 40 3 70 1 110 4

Suma przedmiotów A + B + C + D: 1711 105 3795 105 5506 210

Bezpośredni udział

nauczycieli akademickich

Zajęcia o charakterze

praktycznym

Łączny nakład pracy

studenta

Sumaryczne wskaźniki ilościowe charakteryzujące program studiów



39

Załącznik 5

Wykaz nauczycieli akademickich zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, zaliczanych do minimum kadrowego kierunku i stopnia studiów



41

Nazwa uczelni: AKADEMIA MORSKA w SZCZECINIE Nazwa podstawowej jednostki organizacyjnej: Wydział Nawigacyjny Nazwa kierunku: Informatyka

Lista osób stanowiących minimum kadrowe na kierunku informatyka

L.p. Nazwisko i imię Tytuł/Stopień Dziedzina/ dyscyplina

nauki /sztuki

L. godz. zaj. dydakt. przwidz. do realiz.

na danym kierunku studiów

1. Waldemar Uchacz dr hab.inż.prof.nzw. o.n.tech./n.tech./informatyka 60

2. Evgeny Ochin prof.dr hab.inż. o.n.tech./n.tech./informatyka 60

3. Zbigniew Pietrzykowski dr hab.inż.prof.nzw. o.n.tech./n.tech./transport 60

4. Jury Korostil prof.dr hab.inż. o.n.tech./n.tech./informatyka 90

5. Piotr Borkowski dr o.n.tech./n.tech./informatyka 90

6. Mariusz Dramski dr inż. o.n.tech./n.tech./informatyka 90

8. Paweł Banaś dr inż. o.n.tech./n.tech./informatyka 90

9. Maciej Gucma dr inż. o.n.tech./n.tech./transport 90

10. Marcin Mąka dr inż. o.n.tech./n.tech./elektronika 90



43

Załącznik 6

Lista osób realizujących program kształcenia na kierunku informatyka



45

LISTA OSÓB REALIZUJĄCYCH PROGRAM KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU INFORMATYKA:

1. prof. dr hab. inż. Evgeny Ochin 2. prof. dr hab. inż. Jerzy Korostil 3. prof. dr hab. inż. Ignacy Chrzanowski 4. dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski 5. dr hab. inż. Waldemar Uchacz 6. dr inż. Paweł Banaś 7. dr inż. Andrzej Bąk 8. dr inż. Mariusz Dramski 9. dr inż. Maciej Gucma 10. dr inż. Stefan Jankowski 11. dr inż. Andrzej Lisaj 12. dr inż. Piotr Majzner 13. dr inż. Marcin Mąka 14. dr inż. Ryszard Pikuła 15. dr inż. Janusz Uriasz 16. dr inż. Piotr Wołejsza 17. dr Piotr Borkowski 18. dr Joanna Brózda 19. dr Janusz Chrzanowski 20. dr Lech Kasyk 21. dr Monika Kijewska 22. dr Sylwester Kowalski 23. mgr inż. Ryszard Bober 24. mgr inż. Jarosław Chomski 25. mgr inż. Marek Duczkowski 26. mgr inż. Janusz Magaj 27. mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski 28. mgr Zbigniew Bobrowski 29. mgr Alojzy Gołąb 30. mgr Wojciech Jaśkiewicz 31. mgr Marcin Krogulec 32. mgr Ewa Ślufarska-Miączyńska 33. mgr Grzegorz Wilento 34. mgr Małgorzata Zgrych



47

Załącznik 7

Baza dydaktyczna i zasoby biblioteki



49

Baza dydaktyczna Wydziału Nawigacyjnego, Akademii Morskiej w Szczecinie

Zajęcia odbywają się w czterech budynkach, przy czym zdecydowana większość zajęć dla prowadzonych kierunków od-bywa się w siedzibie głównej AM przy Wałach Chrobrego (z wyłączeniem kierunku geodezja i kartografia). Wszystkie bu-dynki posiadają dobre wyposażenie w zakresie oświetlenia, ogrzewania, szatni, WC, itp. Budynki (poza budynkiem Kate-dry Geoinformatyki, który odległy jest o 6 km) są położone w odległości do 1-2 km od siebie. W budynkach o wysokości powyżej 4 pięter znajdują się windy. Celom dydaktycznym służy także, będący własnością AM, statek szkolno-badawczy m/v „Nawigator XXI”. Dydaktyka wspomagana jest bogatym wyposażeniem laboratoriów wydziałowych. Zakłady dysponują oprogramowaniem komputerowym wspomagającym realizację poszczególnych zagadnień. W większości przypadków laboratoria specjali-styczne wyposażone są w instrukcje przygotowania i przeprowadzenia poszczególnych zadań przewidzianych programem laboratoriów. Proces dydaktyczny prowadzony jest także w oparciu o techniki symulacyjne z wykorzystaniem symulatorów najnowszej generacji. Dydaktykę w zakresie praktycznym wspomagają praktyki programowe, zarówno morskie, jak i lądo-we. Praktyki odbywają się na statku szkolnym m/v „Nawigator XXI”, statkach EuroAfrica, PŻM oraz na innych statkach. AM dysponuje Działem Wydawnictw, który wydaje podręczniki i skrypty dydaktyczne. Podstawowe dane o bazie szkoleniowej Wydziału Nawigacyjnego W dyspozycji Wydziału znajdują się następujące sale audytoryjne:

L.p. Nr sali Powierzchnia

[m2] Liczba miejsc

1. Aula im. Łaskiego 223,91 216 2. 19 126,49 120 3. 181 106,24 70 4. 172 60,08 50 5. 7 215,00 220 6. 6 161,00 130 7. 5 158,00 120 8. 4 150,00 150 9. 265 71,31 50

10. 203 38,10 50 11. 303 38,10 50 12. 407 63,32 50 13. 55 95,03 60

Uwaga: Sale 5 i 6 są oddzielone ruchomą dźwiękoszczelną przegrodą i mogą być połączone.

Instytut Nawigacji Morskiej – baza szkoleniowa

Nr sali Przeznaczenie sali Powierzchnia

[m2] 33 laboratorium meteorologii 48,7 30 pracownia nawigacji 41,0

218 laboratorium planetarium 52,8 208 symulator ECDIS 50,4 213 pracownia nawigacji/symulator ECDIS 51,25 210 pracownia nawigacji 55,2 220 pracownia nawigacji 78,0 131 laboratorium stateczności 43,5 217 laboratorium technologii przewozu 25,4 212 Pracownia nawigacji/ symulator PISCES II 89,3 211 sala wykładowa 54,42



50

Symulator ECDIS Na wyposażeniu Zakładu Nawigacji Morskiej znajduje się symulator Systemu Zobrazowania Elektronicznej Mapy i Infor-macji Nawigacyjnej ECDIS (Electronic Chart Display & Information System), Navi-Trainer 4000 wraz z aplikacją do ob-sługi map elektronicznych Navi-Sailor 3000i firmy Transas. Jego rdzeń stanowi serwer wysokiej wydajności z systemem operacyjnym Microsoft Windows Server 3.0, pełniący rolę komputera zarządzającego specjalnie do tego celu zbudowanej sieci o topologii gwiazdy. Elementami składowymi powyższej sieci jest osiem stanowisk studenckich, opartych na kompu-terach PC z procesorami Intel Core 2 Duo oraz dwa stanowiska instruktora nadzorującego przebieg ćwiczeń, oparte również na komputerze PC. Zarówno stanowiska studenckie jak i instruktorskie posiadają zainstalowane jedynie odpowiednie kon-sole sterujące, zaś wszystkie operacje programu symulatora dokonywane są na serwerze, przez co wydajność całego syste-mu sprowadza się praktycznie do wydajności sieci zbudowanej w jego ramach oraz komputerów wchodzących w jej skład. Program napisany dla potrzeb symulatora przez firmę Transas stanowi coś więcej niż symulację systemu ECDIS. Jest wir-tualnym mostkiem umożliwiającym pracę z radarem, manewrowanie, cumowanie itp. Niemniej jednak służy przede wszystkim do przeprowadzania powyższych operacji przy użyciu systemu zobrazowania elektronicznych map i informacji nawigacyjnych. Interfejs programu zapewnia intuicyjną obsługę przy użyciu typowej myszy komputerowej i nie powinien przysporzyć żadnych problemów nikomu, kto zna podstawy obsługi głównych urządzeń nawigacyjnych. Stanowisko stu-denckie symulatora podzielone zostało na trzy sekcje: ECDIS, RADAR i VISUAL. Laboratorium umożliwia szkolenie z zakresu obsługi i wykorzystania systemu ECDIS zgodnie z wymaganiami Konwencji STCW 78/95. W zajęciach uczestniczą zarówno studenci studiów stacjonarnych jak i niestacjonarnych. W ramach zajęć re-alizowana jest tematyka związana z planowaniem podróży oraz znajomością obsługi i wykorzystania map elektronicznych (RNC, ENC). Organizowane są również specjalistyczne szkolenia w ramach SDKO (Studium Doskonalenia Kadr Oficer-skich) – kurs operatorów systemu ECDIS. Sprzęt laboratoryjny wykorzystywany jest również w pracach naukowo-badawczych w ramach wykonywania różnych pro-jektów badawczych. Wyposażenie laboratoriów w sprzęt specjalistyczny Laboratorium – symulator do oceny i modelowania rozlewów olejowych (Potential Incident Scenario, Control and

Evaluation System). PISCES2 jest symulatorem akcji ratowniczych przeznaczonym do przygotowywania oraz przeprowadzania ćwiczeń w ko-ordynacji z lądowymi ośrodkami koordynacyjnymi. Aplikacja, wspierając podejmowanie decyzji, jest głównie przeznaczo-na do symulowania akcji dotyczących rozlewów olejowych. PISCES2 pozwala na projektowanie scenariuszy ćwiczeń opar-tych na rzeczywistych danych hydrometeorologicznych, które mają bezpośredni wpływ na zachowanie się oraz rozchodze-nie symulowanych rozlewów olejowych. System również jest wyposażony w definiowaną przez użytkownika bazę sił i środków do zwalczania rozlewów olejowych. System potrafi na podstawie wprowadzonych kosztów pośrednich oszaco-wać całkowity koszt akcji oraz podać sposoby jego optymalizacji. Model matematyczny systemu PISCES2 pozwala na wierne symulowanie sposobu rozchodzenia się substancji na po-wierzchni wody biorąc pod uwagę następujące elementy: prąd powierzchniowy oraz pływowy, wiatr, parowanie, dyspersję, emulsyfikację, zmienność lepkości, spalanie oraz interakcję ze sprzętem do usuwania substancji olejowych. Na dogłębną analizę poszczególnych incydentów oraz awarii, w których dochodzi do rozlewów olejowych, pozwalają za-implementowane w symulatorze moduły odpowiedzialne za realizację kluczowych funkcji z punktu widzenia ich skutecz-nej ewaluacji. Są to między innymi serwery odpowiedzialne za komunikację, obliczenia w modelu matematycznym, wizu-alizację 3D, obsługę map elektronicznych w formacie ENC (S-57). Ponadto symulator wyposażony jest w wiele modułów pomocniczych zapewniających transfer danych z innych systemów zewnętrznych takich jak system automatycznej identyfi-kacji statków (AIS), system bazodanowy zawierający informacje hydrometeorologiczne. Kluczowym składnikiem symula-tora jest moduł do określania źródła rozlewu poprzez symulację wsteczną w czasie oraz moduł do wyliczania prognozy roz-chodzenia się plam olejowych. Jest to zaawansowany technologicznie i rozbudowany model matematyczny. Symulator zo-stał zaprojektowany przez firmę Transas, pierwotnie na zamówienie amerykańskiej straży granicznej (US Coast Guard). Oprogramowanie to umożliwia, po dostarczeniu szczegółowych danych hydrometeorologicznych, odpowiedzieć kto był sprawcą zanieczyszczenia środowiska. Co więcej umożliwia cofnięcie się w czasie tzn. po odkryciu zanieczyszczenia (pla-my) i podaniu jego charakterystyki umożliwia oszacowanie potencjalnego miejsca, momenty i wielkości wycieku. Posiada-jąc informację o ruchu na akwenie (np. z SafeSeaNet) możliwe jest wytypowanie potencjalnego sprawcy zanieczyszczenia. Jako narzędzie do badania przypadków rozlewów olejowych symulator PISCES2 współpracując z systemami AIS i VTS (system kontroli i nadzoru ruchu statków) umożliwia prezentację jednostek potencjalnie odpowiedzialnych za spowodowa-nie zanieczyszczenia środowiska morskiego. Symulator może również pełnić funkcję zarządzania akcją ratowniczą usuwa-nia rozlewów olejowych poprzez bezpośrednią komunikację z centrum ratownictwa morskiego i monitoring jednostek uczestniczących w akcji. Symulator PISCES2 jest obecnie jedną z najefektywniejszych aplikacji służącą jako narzędzie do zwalczania i prognozo-wania rozchodzenia się rozlewów olejowych. Korzystanie z tej aplikacji w symulatorze pozwala na odpowiednie przygoto-wanie kadry zajmującej się zwalczaniem rozlewów.



51

Symulator umożliwia szkolenie zespołów prowadzących akcje zwalczania rozlewów w tym: koordynację i monitoring dzia-łań, dyslokację środków, wymianę informacji. Odpowiednie scenariusze dotyczą różnych szczebli odpowiedzialności i za-kresów np. terminal, port, akwen, strefa. Możliwe są także szkolenia i ćwiczenia na poziomie międzynarodowym poprzez połączenie symulatora z urządzeniami (i zespołami) w Finlandii i Estonii. Symulator będzie także wykorzystany w badaniach prowadzonych przez Akademię Morską. Umożliwi symulację skutków awarii nawigacyjnych oraz ocenę ich skali i wpływu na środowisko morskie i wody połączone; planowanie trasy przejścia jednostek przewożących ładunki niebezpieczne itd. Pozwoli umiejętnie zaplanować i koordynować akcje zwalczania zanie-czyszczeń rozlewami. Instytut Nawigacji Morskiej posiada na wyposażeniu inne systemy i symulatory, jak: symulator systemu zobrazowania elektronicznej mapy i informacji nawigacyjnej. Na nim, po podłączeniu symulatora PISCES, można wizualizować rozlewy widoczne z mostków szesnastu statków. Tym sposobem można jednocześnie szkolić zespoły koordynujące i załogi jedno-stek zwalczających rozlewy. W pełni przygotowane zespoły będą mogły skutecznie przeciwdziałać rozlewom. Jest to szczególnie ważne w przypadku Bałtyku, gdzie ze względu na ograniczenia obszaru czas dotarcia odpowiednich jednostek do rozlewu i właściwa prognoza są bardzo istotne. Z punktu widzenia Polski niebezpieczeństwo zanieczyszczenia środowi-ska morskiego jest duże. Należy zakładać, iż jakikolwiek rozlew na Bałtyku, który wystąpiłby od wejścia do Zatoki Fińskiej aż po Bałtyk Zachodni może dotrzeć do naszych wybrzeży. Koszty zwalczania rozlewów mogą być bardzo duże, a skutki niepoliczalne. Centrum Technologii Przewozów LNG - Symulator do załadunku ładunków ciekłych Symulator służy symulacji procesów za/wyładunku ładunków ciekłych (ciekłego gazu) i jest przewidziany do wielu warian-tów pracy. Symulator może być wykorzystany jako symulator różnych typów statków (zbiornikowców) oraz jako terminal lądowy ładunków ciekłych. Symulator zawiera dwa główne modele:

• Oil and Product (produkty ropopochodne), który zawiera modele statków LCC, VLCC, FPSO i oprogramowa-nie symulatora terminalu olejowego

• GAS (produkty gazowe) zawierający w sobie modele statków LNG, LEG/LPG i oprogramowanie terminalu lą-dowego LNG w Świnoujściu, przedstawiające rzeczywisty terminal przeładunkowy LNG / LPG w porcie Świ-noujście. Wszystkie symulatory bazują na standardzie COTS (Commercial-off-the-shelf) na sprzęcie kompute-rowym PC i programie Microsoft Windows.

Dodatkowym elementem symulatora jest zobrazowanie pomiędzy statkiem i terminalem lądowym w konfiguracji „statek – statek” , „ląd - statek – ląd” zgodnie z wymaganiami konwencji. Umożliwia przećwiczenie operacji ładunkowych i proce-dur, które są bardzo ważne ze względów bezpieczeństwa szczególnie na terminalach przeładunkowych ładunków ciekłych (w tym płynnego gazu), zasady komunikowania się podczas operacji przeładunkowych oraz w sytuacji zagrożenia lub ska-żenia środowiska. Oprogramowanie symulatora Oprogramowanie symulatora symuluje wszystkie najważniejsze części i systemy, które są niezbędne do przygotowania i transferu ładunków płynnych pomiędzy statek-statek i statek-ląd na pokładzie tankowca. Systemy (ładunku, balastu, gazu obojętnego oraz dystrybucji cieczy) mogą być włączane poprzez przyciski na monitorach i wyświetlone na oddzielnych ekranach. Każde stanowisko posiada co najmniej dwa monitory. Użycie dwóch monitorów na stanowisku ćwiczeniowym (dla instruktora i kursantów) jest pomocne dla lepszego zobrazowania i efektywniejszych ćwiczeń (podstawowa konfigura-cja). Na stanowisku instruktora drugi monitor może być używany jako „monitor dodatkowy” dla podglądu czynności jakie wykonuje kursant. Na stanowiskach treningowych drugi monitor umożliwia przełączanie systemów ładunkowych lub pracę z dwoma systemami jednocześnie. Niektóre stanowiska szkoleniowe są wyposażone w dodatkowe 42’ monitory dotykowe TFT. Pozwala to na zaawansowaną konfigurację na wszystkich stanowiskach kursantów. Podczas gdy dwa monitory pokazują główny obraz LCHS, dodatkowe monitory są używane dla rzeczywistego obrazu terminala, nabrzeża i operacji ładunko-wych na statku w zobrazowaniu 3D z kamer CCTV (kamery przemysłowe). Konsola kontroli ładunku oraz konsola terminala, zawierają:

• panele imitujące rzeczywiste przełączniki stanowiska kontroli ładunku, • panele imitujące ekrany komputerowego systemu monitoringu używanego na pokładzie statku, • interaktywne diagramy systemów i podsystemów operacji ładunkowych (z możliwością zbliżania i oddalania), • interaktywne wizualizacje 3D statku z możliwością kontroli urządzeń pokładowych, • wizualizacje 3D widoku z kamer CCTV zainstalowanych na statku i pirsie, • wizualizacje 3D widoku z iluminatorów na elementy pokładowe, przechył i trym.

Zgodność symulatora z międzynarodowymi wymaganiami. Symulatora pozwala na przeprowadzanie:

- szkoleń dla oficerów statków wszystkich typów w zakresie konwencji STCW78/95 (system kontroli balastowej stat-ku, trymu, stateczności i wytrzymałości kadłuba, zapobieganie zanieczyszczeniom olejowym ze statku, symulowanie i



52

aranżacja systemów na tankowcach na poziomie zarządzania, sprawność w operacjach technologicznych na tankow-cach);

Symulator jest zgodny także z: - wymaganiami szkoleniowymi dla terminali olejowych wg OCIMF; - wymaganiami szkoleniowymi dla terminali olejowych wg konwencji MARPOL 73/78; - wymaganiami szkoleniowymi dla terminali gazowych wg SIGTTO;

Symulator spełnia wszystkie wymagania niezbędne do przeprowadzania szkoleń w zakresie systemów zbiornikowca oraz zgodnie z kursami modelowymi IMO (zaleceniami IMO)w odniesieniu do:

- IMO 2.06 Oil Tanker Cargo and Ballast Handling Simulator, - IMO 1.01 Tanker Familiarization, - IMO 1.02 Specialized Training for Oil Tankers, - IMO 1.04 Specialized Training for Chemical Tankers, - IMO 1.06 Specialized Training for Liquefied Gas Tankers; - IMO 1.35 LPG Tanker Cargo & Ballast Handling, - IMO 1.36 LNG Tanker Cargo & Ballast Handling, - IMO 1.37 Chemical Tanker Cargo & Ballast Handling.

Laboratorium symulatora rozlewów olejowych, rozlewów chemikaliów oraz akcji poszukiwania i ratownictwa mor-skiego Symulator OILMAP OILMAP to standardowy system dostarczający informacji o trajektorii ruchu i zachowaniu plamy olejowej na skutek roz-lewu posiadający bazę danych zawierającą historię warunków hydrometeorologicznych oraz narzędzia do ich wizualizacji. Model ten przewiduje trajektorię ruchu plamy olejowej zarówno dla zrzutów olejowych jak i ciągłych wycieków. Model posiada algorytm rozpraszania, parowania, emulsyfikacji oraz interakcji plamy olejowej z linią brzegową opierający się na dystrybucji oleju, w czasie w zależności od rodzaju rozlanego oleju. Zawarte narzędzia graficzne pozwalają użytkownikowi:

• określać scenariusz rozlewu, • obrazować trajektorię rozlewu, • określać typ oleju, • łączyć się on-line z prognozą pogody.

ASA OILMAP model łączy się w czasie rzeczywistym z systemem prognozowania pogody używając COSTMAP Envi-romental Data Server (EDS), który integruje dane z obserwacji oraz globalne, państwowe i regionalne prognozy pogody. EDS wykorzystywany jest przez takie agencje, jak Straż Przybrzeżna Stanów Zjednoczonych, Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych i Marynarka Nowej Zelandii do pozyskiwania krytycznych informacji o środowisku w celu podejmowania decyzji. Tryb receptora wykonuje obliczenia odwrotnej trajektorii. Obliczenia te mogą być wykorzystywane do określania prawdo-podobnych miejsc uwolnienia wycieku. Punktem wyjściowym receptora są mapy pokazujące prawdopodobną trajektorię ruchu plamy olejowej na zadanym akwenie. OILMAP posiada również model stochastyczny wykorzystywany do oceny ryzykai planowania awaryjnego. Model ten za-pewnia przewidywanie oparte na “najgorszym przypadku” scenariusza typowego dla różnych miesięcy lub pór roku, który pokazuje najprawdopodobniejszą trajektorię plamy olejowej i potencjalne zanieczyszczenie linii brzegowej lub miejsc wrażliwych. Symulator SARMAP SARMAP to narzędzie służące do prowadzenia akcji poszukiwania i ratownictwa zarówno osób jak i zgubionego ładunku. Gdy w środowisku morskim zaginął obiekt, bez względu na to czy jest to statek, osoba czy kontener, głównym celem jest zlokalizowanie tego obiektu oraz wyznaczenie najbardziej prawdopodobnego obszaru poszukiwań. Należy to zrobić w jak najkrótszym czasie, od którego zależy bezpieczeństwo poszukiwanego obiektu. SARMAP posiada takie narzędzia jak: - zintegrowane dane z różnych źródeł (morska/cyfrowa kartografia, prognoza pogody, wzory poszukiwania i ratownic-

twa, informacje o ruchu morskim itp.); - realistyczny moduł modelowania dryfu do przewidywania kierunku dryfowania ludzi lub przedmiotów w wodzie na

skutek działania prądu i wiatru za pomocą modelu Monte-Carlo (stochastyczny) lub IAMSAR/AMS (podejście empi-ryczne). Moduł ten zawiera bazę danych USCG SAR ;

- dostosowaną bazę jednostek ratowniczych zawierającą opisy dla każdego środka ratowniczego (helikoptery, łodzie, statki) wraz z ich dyslokacją i właściwościami (wytrzymałość, niezależność);

- przyjazne dla użytkownika Narzędzie Planowania Poszukiwań, które odzwierciedla powszechnie stosowane przez ope-



53

ratorów SAR praktyki i zalecenia IAMSAR. Wszystkie wyniki mogą być eksportowane, jako wzór sprawozdania w formatach tekstowych i graficznych; ponadto narzędzie Optymalnego Planowania Poszukiwań pozwala na łączenie wielu jednostek SAR i maksymalizacji prawdopodobieństwa sukcesu;

- dostęp on-line do prognozy wiatru i prądu przy użyciu EDS/COSTMAP; pliki są automatycznie zintegrowane i goto-we do użycia w narzędziu modelowania i planowania.

SARMAP zapewnia szybkie prognozowanie ruchu obiektów dryfujących w wodzie po wprowadzeniu ostatniej znanej po-zycji obiektu oraz konfiguracji obiektu (zachowanie podczas dryfowania). Baza danych zawierających zachowanie się po-szczególnych obiektów podczas dryfowania jest częścią systemu i opiera się na najnowszych danych US Coast Guard. CHEMMAP CHEMMAP to narzędzie służące do oceny skutków zrzutu substancji chemicznych i niebezpiecznych. Do oceny skutków takich zrzutów potrzebne są informacje o ilości i właściwości uwolnionej substancji. W tym celu ASA opracowała model rozprzestrzeniania się substancji chemicznych oraz system wspomagania decyzji. CHEMMAP przewiduje trójwymiarową trajektorię i zachowanie różnych substancji chemicznych w tym możliwość zato-nięcia, rozpuszczania i utrzymywania się na wodzie. Dotyczy to zarówno rozpuszczalnych jak i nierozpuszczalnych w wo-dzie substancji chemicznych. Model trójwymiarowej trajektorii zawarty jest w standardowym systemie CHEMMAP. Dostarcza on informacji o kierunku rozprzestrzeniania się substancji chemicznych na i pod powierzchnią wody oraz określa dystrybucję chemikaliów w atmos-ferze, na powierzchni wody, w wodzie i na brzegu. Punktem wyjściowym modelu jest zmienna w czasie koncentracja chemikaliów w powietrzu i wodzie oraz masa substancji na jednostkę powierzchni z uwzględnieniem działania substancji chemicznych na człowieka, środowisko wodne, zwierzęta i rośliny. Dodatkową funkcją CHEMMAP jest baza chemikaliów ChemWatch Chemical Management System’s. ChemWatch zawiera narzędzia do zarządzania chemikaliami, odpowiedzialnością i komunikacją w niebezpieczeństwie. Aplikacje CHEMMAP:

• rozlewy substancji chemicznych i planowanie akcji ratowniczej, • obliczanie zagrożenia dla środowiska i człowieka, • edukacja, • analiza kosztów.

Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego – baza szkoleniowa


[m2] 407 wykładowa 63,00 405 laboratorium radionawigacji 28,90 408 laboratorium radionawigacji 31,7

331 - 329 laboratorium elektronawigacji 45,85 327 - 326 laboratorium hydrolokacji 31,95 317 - 318 laboratoria LITE i LSTPD 81,53

313 laboratorium radarów 67,90 311 - 312 laboratorium radarów 55,30 307 - 309 laboratorium symulatora ARPA 79,60

306 Laboratorium symulatora ARPA 60,70 112 sala wykładowa - multimedialna ok. 50 02 laboratorium sieciarstwa ok. 70

110 laboratorium IRM 51,20 310 siłownia laboratorium radarów 18,20 303 pracownia naukowa 54,88 337 pracownia naukowa 26,30

Laboratoria wyposażone są w następujący sprzęt specjalistyczny: - Laboratorium Elektronawigacji i Hydrolokacji;

symulator echosondy, echosondy, autopilot, symulatory autopilotów, sonary, logi. - Laboratorium Radionawigacji

10 wysokiej klasy odbiorników morskich systemów GPS, DGPS i LORAN C oraz 5 odbiorników przenośnych systemów



54

GPS i DGPS. - Laboratorium Symulatora Rybackiego

Symulator rybacki firmy Norcontrol umożliwiający symulowanie wszystkich urządzeń pełnomorskich statków rybackich i zachowanie się ławicy ryb.

- Laboratorium Radarów 10 stanowisk radarowych wyposażonych w rzeczywiste radary różnych producentów w tym 3 radary cyfrowe; 5 stano-wisk symulatorów radarowych o różnych możliwościach i zastosowaniach.

- Laboratorium Symulatora ARPA Symulator radarów ARPA firmy Norcontrol wraz z 3 kompletnymi mostkami nawigacyjnymi. Symulator ARPA wraz z 6 stanowiskami radarowymi.

- Laboratorium Symulatora Manewrowego Wizualny symulator manewrowy firmy Norcontrol (mostek nawigacyjny). Symulator na komputery PC – 9 stanowisk.

- Laboratorium Symulatora VTS Symulator systemu VTS firmy Atlas służący do symulacji pracy systemu kontroli i nadzoru ruchem statków. Wyposażo-ny jest w 2 stanowiska ćwiczących i jedno instruktorskie.

- Laboratorium Sieciarstwa Podstawowy sprzęt do nauki prac liniowych i sieciarskich.

- Laboratorium Inżynierii Ruchu Morskiego 17 stanowisk komputerowych z oprogramowaniem wykorzystywanym do prowadzenia przedmiotów inżynieria ruchu morskiego, sterowanie ruchem statków, bezpieczeństwo nawigacji i urządzenia nawigacyjne.

- Laboratorium komputerowe Inżynierii Ruchu Morskiego 17 stanowisk z dostępem do internetu

- Naukowe pracownie komputerowe 2 sale po 5 stanowisk z dostępem do internetu

- Komputery z dostępem do internetu w większości pomieszczeń pracowniczych (24 pomieszczenia) Laboratorium innowacyjnych technologii elektronicznych (LITE) Głównym elementem laboratorium LITE jest mostek zintegrowany IBS spełniający wymagania IMO dotyczące wyposaże-nia statków morskich wraz z systemem symulacyjnym wszystkich jego podzespołów. Taka konfiguracja umożliwia badanie stanu systemu mostka zintegrowanego na poziomie podstawowych interakcji pomiędzy jego komponentami. Laboratorium LITE jest wyposażone w następujące stanowiska naukowo-badawcze:

1) stanowisko podstawowych układów elektroniki analogowej i cyfrowej z nastawieniem na nowoczesne układy i urządzenia elektroniki stosowane w żegludze; 2) stanowisko podstawowych elementów optoelektroniki i mechatroniki – metody współczesnych, morskich, zasto-sowań elektroniki; 3) stanowisko systemów akwizycji danych elektronicznych w tym cyfrowo-analogowe przetworniki A/D, konwer-tery, technika pomiarowa; 4) stanowisko mikrokontrolerów i układów cyfrowych; 5) stanowisko sterowników programowalnych z oprogramowaniem nawigacyjnym i kontrolnym dla środowiska morskiego; 6) stanowisko czujników, sensorów i przetworników – z nastawieniem na układy stosowane w nawigacji; 7) stanowisko integracji układów – ze szczególnym uwzględnieniem układów mostka zintegrowanego i systemów pozycjonowania dynamicznego; 8) stanowisko pomiarowo – kontrolne urządzenia pomiarowe i badawcze dla w/w stanowisk.

LITE posiada następujące podzespoły elektroniczne: 1) system radarowy i system antykolizyjny (ARPA); 2) system mapy elektronicznej ECDIS z kompletem map standardu IHO S57; 3) system pozycjonowania GNSS i kompas GNSS; 4) system wskazywania kierunku oparty na żyrokompasie i kompasie magnetyczny fluxgate; 5) system monitoringu kursu, trasy (trajektorii), prędkości, prędkości obrotowej, wychylenia sterów, informacji z

systemu napędowego, kierunku wiatru, czasu; 6) system echosondy; 7) system rzeczywisty AIS; 8) system alarmowania zgodny z IBS; 9) układy kontroli manewrowania statkiem; 10) układy sterowania światłami nawigacyjnymi; 11) system akwizycji danych VDR.

LITE zapewnia możliwość kształcenia inżynierów w dziedzinie technologii transportowych na poziomie inżynierskim i magisterskim. Kształcenie obejmuje zagadnienia budowy, eksploatacji oraz podstaw serwisowania urządzeń nawigacyjnych na mostku statku morskiego wymaganych konwencjami międzynarodowymi i przepisami klasyfikacyjnymi. Laboratorium posiada funkcjonalną budowę modułową oraz otwartą architekturę wszystkich urządzeń. Funkcjonowanie wszystkich urzą-



55

dzeń musi być oparte na modelu symulacyjnym sterowanym przez prowadzącego. Wyposażenie stanowisk naukowo-badawczych ma zapewnione bezpieczeństwo elektryczne. Laboratorium sieci i mobilnych technologii przesyłu danych (LSTPD) Laboratorium LSTPD składa się z komputerowych symulatorów sieci przemysłowych stosowanych na statkach wraz z gru-pami elementów interfejsowych. Laboratorium sieci i mobilnych technologii przesyłu danych jest wyposażone w następujące stanowiska naukowo-badawcze:

1) stanowisko systemów i protokołów łączności: RS232, RS485, I2C, OneWire, SPI; 2) stanowisko sieci wymiany danych w zastosowaniach morskich takie jak: Modbus, ProfiBus, CAN; 3) stanowisko Embedded Ethernet – kompletna sieć komputerowa wymiany danych z czujników przemysłowych; 4) stanowisko bezprzewodowych sieci komputerowych z pasma K,X (2.4-5GHz ); 5) stanowisko bezprzewodowych sieci przemysłowych wymiany danych dla pasm VHF - modemy ISM, modemy zintegrowane GPRS; 6) stanowisko pomiarowo – kontrolne urządzenia pomiarowe i badawcze dla w/w stanowisk;

Sprzęt i oprogramowanie LSTPD oparte jest na komputerach PC zawierających odpowiednie oprogramowanie oraz urzą-dzenia. Funkcjonalność laboratorium została osiągnięta dzięki zastosowaniu budowy modułowej stanowisk. Zapewnia to możliwość pracy na poszczególnych stanowiskach z różnymi scenariuszami ćwiczeń oraz oprogramowaniem. Dla laboratoriów LITE oraz LSTPD zapewniono zgodność z następującymi wymaganiami technicznymi:

1. IMO resolution MSC.191(79) Performance standards for the presentation of navigation-related information on

shipborne navigational displays

2. IMO resolution MSC.252(83) Revised performance standards for Integrated Navigation Systems (INS)

3. IMO MSC/Circ.982 Guidelines on ergonomic criteria for bridge equipment and layout 4. IMO SN/Cir. 243 Guidelines for the presentation of navigation-related symbols, terms and abbreviations

5. IMO SN.1/Circ.265 Guidelines on the application of SOLAS regulation V/15 to INS, IBS and bridge design

6. IMO SN.1/Circ.274 Guidelines for the application of the modular concept to performance standards

7. SOLAS regulation IX/3 International safety management code 8. SOLAS 1974 The international convention for safety of life at sea, 1974, as amended 9. IMO Res. A.997(25) Survey guidelines under the harmonized system of survey and certification, 2007, (HSSC).

Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego – baza szkoleniowa Symulator manewrowo-nawigacyjny CIRM

Typ: Kongsberg Polaris

Rok instalacji: 2007

Ilość mostków nawigacyjnych: 3

Powierzchnia: 202,75m2

Zakres szkoleń / zastosowań: Wielozadaniowy - Full Mission

Ilość instruktorów / prowadzących: 1 – 3

Ilość szkolonych: do 12

System wizji: Dzień [ x ] Noc [ x ]

Pole widzenia: (stopnie) W poziomie: mostek 1: 270, mostek 2 i 3: 120 W pionie: 45

Dźwięk: Tak – otoczenie i sygnały statków

Wibracje maszyny: Tak

Ilość statków własnych: 5

Ilość statków obcych: Ograniczona zasobami sprzętu komputerowego

Pomoce nawigacyjne (radar, GPS, AIS, etc): ARPA - radar, ECDIS, DGPS, AIS, żyrokompas, echo-sonda, logi, lornetka, wiatromierz, namiernik optyczny

Komunikacja (GMDSS, VHF, etc): VHF, Intercom



56

Symulator DP

Typ: Kongsberg K-Pos

Rok instalacji: 2010

Ilość konsoli: 2 x 2 advanced (klasa 2 DP) w tym 1 x 2 zintegrowana z symulatorem wielozadaniowym full mission CIRM, 6 basic

Powierzchnia: 114,63m2 plus mostek 1 symulatora CIRM

Zakres szkoleń / zastosowań: Basic i Advanced DP Operator

Ilość instruktorów / prowadzących: 1 – 3

Ilość szkolonych: do 6

Pomoce nawigacyjne: Stacje / stanowiska planowania operacyjnego – ECDIS

Typy jednostek DP: Zaopatrzeniowiec, zbiornikowiec, platforma z możliwo-ścią indywidualnego dostrojenia parametrów pędników

Symulator manewrowy Norcontrol/Norview - s. 113, 114, 115

Typ: symulator manewrowy (mostka) - 'full mission'

Rok produkcji: 1993

Liczba mostków: 1

Opis: system wizyjny Norview, projektory komputerowe Panasonic/Epson (2008) -5 szt. x 40°

Liczba instruktorów/wykładowców: 3

Liczba studentów jednocześnie: 5

System wizyjny: dzień [x] noc [x]

Pole widzenia: poziomo 200° z możliwością obracania pionowo 30° z możliwością obracania

Dźwięk: tak (symulowany w trybie 'surround')

Wibracje SG: tak

Liczba modeli statków własnych: 20 (dostarczone przez producenta), ale możliwość two-rzenia własnych modeli hydrodynamicznych (dowol-nie złożonych)

Liczba modeli statków obcych: 50 różnych

Urządzenia nawigacyjne (radar, GPS, AIS, itd.): radar/ARPA radar/APA, echosonda, GPS

Urządz. komunik. (GMDSS, VHF, etc): VHF, Intercom

Symulator VTS - s. 111

Type: Atlas

Date of manufacture: 2000

Number of lecturers: 3

Number of students simultaneously: 6

Cost to students:



57

Instytut Technologii Morskich – baza szkoleniowa


[m2] 323/324 Laboratorium radioelektroniki 31,0 320/321 Laboratorium łączności morskiej 44,7

319 Laboratorium elektroniki 32,5 339 Laboratorium informatyki 41,5 216 Laboratorium informatyki 75,0 226 Laboratorium informatyki 41,5

401/402 Laboratorium GMDSS 72,4

1. Wirtualne laboratoria komputerowe Instytut Technologii Morskich dysponuje trzema szesnastostanowiskowymi laboratoriami komputerowymi działającymi w oparciu o technologię usług terminalowych. Serwery terminalowe w infrastrukturze BladeSystem stanowią zestaw serwerów Windows, pracujących w klastrze wysokiej dostępności, który zapewnia równomierne obciążenie wydajno-ściowe oraz sieciowe. Wszystkie zasoby aplikacji wykorzystywane na zajęciach są dostępne zdalnie z dowolnego miejsca na świecie. Do zajęć specjalistycznych studenci otrzymują dodatkowo maszyny wirtualne. Każde z laboratoriów wyposa-żone jest w projektor multimedialny umożliwiający przekazanie obrazu na ekran z dowolnego stanowiska. Laboratoria znajdują się w budynku głównym uczelni w salach 216, 226 i 339. 2. Laboratorium GMDSS Laboratorium GMDSS - stanowi symulator mieszczący się w trzech klimatyzowanych pomieszczeniach - statkach. W każdym z tych pomieszczeń zainstalowano pełny system łączności w GMDSS. Każde pomieszczenie ma przypisany oddzielny numer MMSI - numer identyfikujący statek. Dzięki takiej strukturze możliwe jest prowadzenie pełnej łączno-ści alarmowej i rutynowej pomiędzy stanowiskami. Laboratorium znajduje się w budynku głównym uczelni w salach 401/402. 3. Laboratorium łączności morskiej Laboratorium łączności morskiej oparte jest na rzeczywistych urządzeniach radiowych, działających w systemie za-mkniętym - producent SAILOR i SAIT. Są to między innymi: radiotelefony VHF wraz z przystawkami DSC, radiotele-fony MF/HF wraz z DSC, Radiotelex, Inmarsat C, Inmarsat B, odbiorniki wiadomości tekstowych NAVTEX, odbiornik map faksymilowych FURUNO, radiotelefony przenośne GMDSS. Laboratorium składa się z 8 stanowisk przeznaczo-nych dla 16 studentów, wyposażone jest w następujący sprzęt radiowy :

lp nazwa ilość sztuk

1 Radiostacja HF SSB "SAILOR" RM2150 z kontrolerami DSC RM 2150 i RM2151 3 2 Wynośny moduł sterujący "SAILOR" C2140 1 3 Radiostacja VHF "SAILOR" RT 2048 z kontrolerem DSC RM 2042 5 4 Radiotelefon VHF-DSC A1 SAILOR 1 5 Radiotelefon VHF-DSC RT 4822 SAILOR 1 6 Teleks radiowy THRANE & THRANE" 3 7 Terminal standardu C Capsat "THRANE & THRANE" 1 8 Teleks lądowy T 1200 CT SIEMENS 1 9 Terminal standardu B "SATURN B" ABB NERA z modułem teleksowym 1

10

Konsola GMDSS f-my SAIT w składzie: - terminal standardu C "SATURN C" ABB NERA - teleks radiowy TRP 8251 S - radiostacja HF "SCANTI" z kontrolerem DSC XH 5140 ….- radiostacja VHF "SCANTI" z kontrolerem DSC XH 5141

1

11 Odbiornik NAVTEX "SHIPMATE" RS 6100 2 12 Radiopława EPIRB LOCATA 406 2 13 Radiopława EPIRB 406 JOTRON 1



58

14 Transponder radarowy SART LOCATA 1 15 Radiotelefon VHF GMDSS EMERGENCY SP 3110 1 16 Radiotelefon VHF GMDSS AXIS 250 "NAVICO" 1 17 Radiotelefon ICOM IC-M5 1 18 Odbiornik GPS KGP 98 KODEN 1

Laboratorium łączności znajduje się w budynku głównym uczelni w salach 320/321. 4. Laboratorium radioelektroniki Laboratorium radioelektroniki wyposażone jest w wzmacniacze operacyjne, filtry, urządzenia do modulacji i demodulacji sygnału. Laboratorium znajduje się w salach 323/324. 5. Laboratorium elektroniki Laboratorium elektroniki wyposażone jest w zestaw podstawowych elektronicznych przyrządów pomiarowych, takich jak zasilacze, generatory, oscyloskopy, mierniki uniwersalne analogowe i cyfrowe. Zestawy ćwiczeniowe przygotowane są w dwóch postaciach: jako zmontowane na płytkach drukowanych podstawowe układy elektroniki z wyprowadzonymi punktami pomiarowymi oraz w postaci oprogramowania symulującego układy rzeczywiste. Laboratorium znajduje się w sali 319.

Katedra Geoinformatyki – baza szkoleniowa

L.p. Nr sali Przeznaczenie sali

Powierzchnia [m2]

Liczba miejsc

1. 05 Laboratorium fotogrametrii i teledetekcji 55,07 16 osób 2. 21 Laboratorium hydrografii morskiej 63,70 16 osób 3. 119 Laboratorium systemów informacji przestrzennej 56,76 16 osób 4. 17 Sala ćwiczeniowa 46,30 16 osób 5. 18 Sala ćwiczeniowa 64,16 50 osób 6. 24 Sala ćwiczeniowa 80,03 50 osób 7. 124 Sala ćwiczeniowa 80,47 50 osób 8. 125 Sala ćwiczeniowa 81,40 50 osób 9. Pływające laboratorium Hydrograf XXI

1. Laboratorium fotogrametrii i teledetekcji Studenci w trakcie zajęć zapoznają się z podstawowymi pojęciami i czynnościami związanymi z pozyskiwaniem, przetwa-rzaniem i analizą zdjęć lotniczych i satelitarnych, danych ze skaningu laserowego oraz wykorzystaniem ich do tworzenia Numerycznego Modelu Terenu. Sprzęt: 17 stanowisk ze stacją roboczą Dell Precision T3500 wraz z monitorami Samsung SyncMaster 2233 (3D). Oprogramowanie: bezpłatne: E-Foto, Bilko, OSSIM, Monteverdi, Optics, MultiSpec, MicroDEM, 3DEM, FugroViewer, ILWIS, QGIS, Spring; komercyjne: ArcGIS, docelowo laboratorium będzie wyposażone w jeden z wybranych pakietów (Erdas Imagine, Dephos, ENVI). 2. Laboratorium hydrografii morskiej Zajęcia realizowane w laboratorium obejmują zagadnienia z zakresu: − projektowania i prowadzenia badań i pomiarów hydrograficznych; − opracowania wyników z zakresu pomiarów hydrograficznych; − obsługi sprzętu pomiarowego – sondy wielowiązkowe, sonary boczne, sondy sejsmoakustyczne, sondy CTD. Zajęcia realizowane są, między innymi, z wykorzystaniem sprzętu badawczego znajdującego się na wyposażeniu statku szkolno-badawczego m/s Nawigator XXI. Studenci zapoznają się z praktyczną obsługą sondy wielowiązkowej Elac Nautik, a także z obsługą sonaru bocznego EdgeTech TD-272D. Są to podstawowe typy urządzeń wykorzystywane w prowadzeniu badań hydrograficznych.



59

Ponadto studenci mają możliwość zapoznania się z obsługą sondy sejsmoakustycznej EdgeTech SB-212. Urządzenie to jest jednym z podstawowych narzędzi, które wykorzystuje się do kategoryzacji i opracowywania map przestrzennych osadów dennych – nawet do 20m w głąb osadu – bez konieczności dokonywania drogich i pracochłonnych odwiertów. Urządzenie to wykorzystuje teorię BIOT'a, która pozwala na automatyczną klasyfikację typu osadu, jego miąższości i gęstości. Do obróbki wyników badań wykorzystywane jest na zajęciach oprogramowanie CARIS HIPS ver. 5.4 oraz CARIS SIPS ver. 4.22. Jest to szeroko stosowane oprogramowanie, między innymi w Biurze Hydrograficznym Marynarki Wojennej w Gdyni, przy pomocy którego możliwe jest przeprowadzenie pełnego cyklu tworzenia mapy elektronicznej – od obróbki da-nych batymetrycznych do gotowego produktu, jakim jest planszet sondażowy. Po zakończeniu serii zajęć teoretyczno-praktycznych studenci udają się na praktykę hydrograficzną na statku m/s Nawiga-tor XXI – gdzie w praktyce wykorzystują zdobytą wiedzę, prowadząc własne projekty hydrograficzne, z wykorzystaniem sprzętu badawczego. Sala jest wyposażona w 16 stanowisk komputerowych, w rzutnik i ekran multimedialny. 3. Laboratorium SIP Systemy informacji przestrzennej (ang. Geographic Information System – GIS) są dynamicznie rozwijającym się narzę-dziem dedykowanym dla przechowywania i przetwarzania danych przestrzennych oraz zarządzania nimi. Czerpiąc metody i techniki zarówno z geodezji i kartografii, jak i informatyki, skutecznie łączą w sobie wiedzę z zakresu tych nauk, oferując użytkownikowi szeroki wachlarz możliwości analiz geoprzestrzennych i prezentacji ich wyników. Przyjazność i intuicyj-ność oprogramowania, a także zadowalające możliwości wizualizacyjne powodują, że zainteresowanie systemami SIP stale rośnie i są one wykorzystywane powszechnie w coraz to nowych gałęziach życia i gospodarki. Laboratorium SIP jest wyposażone w oprogramowanie ArcGIS 10.0 firmy ESRI (stale aktualizowane do najnowszych wer-sji), będące wiodącym oprogramowaniem wykorzystywanym w aspekcie analiz przestrzennych, a także w cały pakiet pro-gramów firmy Bentley opartych na interoperacyjnej platformie Bentley Microstation. W pakiecie, z punktu widzenia syste-mów GIS na wyróżnienie zasługują szczególne Bentley Map, będący kompletnym systemem GIS, znanym zwłaszcza ze swoich możliwości w zakresie edycji danych przestrzennych oraz Bentley Descartes i Bentley I/Ras do przetwarzania i wektoryzowania danych rastrowych. Dla potrzeb wizualizacji danych trójwymiarowych wykorzystywane jest dodatkowo oprogramowanie firmy Golden Softwa-

re – Surfer, które oferuje bardzo szerokie spektrum metod tworzenia numerycznych modeli terenu. Dodatkowo w laboratorium udostępnione jest także oprogramowanie EWMapa firmy Geoid, wykorzystywane na zajęciach z kartografii do pracy z numerycznymi mapami zasadniczymi i ewidencyjnymi. Studenci w ramach przedmiotów systemy informacji przestrzennej, kartografia, geowizualizacja, geobazy danych, analizy przestrzenne poznają zarówno podstawy systemów GIS, jak i możliwości skomplikowanych analiz przestrzennych. Na po-szczególnych zajęciach laboratoryjnych studenci realizują zadania, które w istocie odzwierciedlają cały cykl przygotowania i prowadzenia systemu geoinformatycznego, od pozyskania danych przez utworzenie i zarządzanie bazą danych, opracowa-nie dokumentu mapowego, przeprowadzenie odpowiednich analiz przestrzennych, aż po odpowiednią wizualizację danych i wyników analiz. Studenci, wykorzystując poznane metody prezentacji kartograficznej, mają okazję samodzielnie opraco-wać zarówno mapy dwuwymiarowe, jak i trójwymiarowe numeryczne modele terenu, które pozwalają na prowadzenie na-wet czterowymiarowych analiz. Oprócz zajęć laboratoryjnych studenci realizują zajęcia projektowe, w ramach których opracowują samodzielnie system geoinformatyczny według własnego pomysłu (pod okiem prowadzącego), co pozwala na utrwalenie i poszerzenie zdoby-tych na laboratoriach wiedzy i umiejętności. 4. Pływające laboratorium Hydrograf XXI Hydrograf XXI posiada standardowe wyposażenie do żeglugi śródlądowej. Jednostka wyposażona jest w napęd hybrydowy - elektryczny i spalinowy, dlatego może pracować na akwenach chronionych lub jeziorach ciszy. Hydrograf XXI jest kabi-nową jednostką wykonaną z tworzywa sztucznego o wzmocnionej części podwodnej dwoma warstwami płótna i laminatu. Podstawowe dane techniczne i eksploatacyjne: Wymiary: długość 9.0m, szerokość 2.5m, zanurzenie max. 0.7m. Napęd i zasilanie:

• 2 silniki elektryczne; • 1 silnik spalinowy; • zestaw bezobsługowych akumulatorów rozlokowanych w całej jednostce; • prostownik do ładowania z zasilania zaburtowego z licznikiem pobranej energii; • agregat; • układ automatycznej regulacji ładowania z urządzeń pokładowych i zewnętrznych.

Sterowanie:

• podstawowe standardowe z pomieszczenia badawczego; • awaryjne (koło sterowe, manetka) z kokpitu.



60

Obsada: 8 osób Pomieszczenia (stanowiska) przystosowane do prac naukowo-badawczych dla nie mniej niż 8 osób:

• w części dziobowej pomieszczenia 3 stanowiska robocze: sternika (lewa burta), hydrografa, kierownika prac ba-dawczych (prawa burta);

• pomieszczenie socjalne w części rufowej jednostki; • wyposażenie socjalne w kabinie: miejsca do siedzenia dla 5 osób, stół składany, pulpit na aparaturę naukowo-

badawczą, szafki na wyposażenie. Inne informacje:

• Kokpit otwarty, pokład na dachu pomieszczenia badawczego i przejścia burtowe wzmocnione drewnem; • Wyposażenie dodatkowe do prac hydrograficznych (uchwyty zewnętrzne do sondy i sonaru, dławica na kable)

oraz inne, dotyczące bezpieczeństwa żeglugi. Na wyposażeniu Katedry Geoinformatyki znajduje się następujący sprzęt: a) Sonda wielowiązkowa Geoswath Plus Interferometryczna sonda wielowiązkowa Geoswath Plus wraz ze zintegrowanym sonarem bocznym 250 kHz pozwala ma-pować dno z dokładnością przekraczającą standardy narzucone przez Międzynarodową Organizację Hydrograficzną (IHO). Zastosowana sonarowa technologia pomiaru fazy zapewnia pokrycie danych do 12-krotności głębokości akwenu, dając nie-zrównaną wydajność prowadzenia badań hydrograficznych w płytkich środowiskach wodnych. Ten sam obszar może być odwzorowywany od 30% do 40% szybciej niż przy użyciu typowych echosond kształtujących wiązki. GeoSwath Plus jest rozwiązaniem kompleksowym. W jego skład wchodzi jednostka pokładowa, dwugłowicowy przetwornik oraz pełny pakiet oprogramowania do gromadzenia i przetwarzania danych, kalibracji systemu i produkcji końcowej siatki modelu batymerii oraz mozaiki sonarowej. Dane sonarowe dodatkowo mogą być przetwarzane w oprogramowaniu GeoTexture w celu klasy-fikacji dna i analizy tekstur. GeoSwath Plus posiada funkcje czasu rzeczywistego jak kalibracja, testowanie i diagnostyka. Oprogramowanie służące do późniejszej obróbki danych zawiera funkcje kalibracji, która oblicza statystyczne współczynniki, ugięcie wiązki oraz po-prawki do prędkości dźwięku w wodzie. Szczegółowe dane głębokości oraz przetworzone izobaty, jako wyjście z systemu, mogą być eksportowane w wielu formatach, takich jak ASCII, HPGL and DXF dla potrzeb narzędzi CAD, czy innego oprogramowania. b) Sonar MS1000 Sonar stacjonarny - skanujący MS-1000 firmy Kongsberg jest wysokoczęstotliwościowym sonarem na wyposażeniu łodzi hydrograficznej Hydrograf XXI. Sonar ten, posiada możliwość pracy w wersji: sonaru bocznego (montaż na maszcie przy burcie łodzi), opuszczanej (na stalowym trójnogu) i w wersji do inspekcji stanu ścian podwodnych (za pomocą stelażu do skanowania poziomego). Najważniejszymi parametrami sonaru MS 1000, wpływającymi na uzyskiwany obraz są:

• wysoka częstotliwość pracy 675 kHz, • szerokość wiązki akustycznej 0.9° x 30°, • ustawienie prędkości skoku skanowania, • skanowanie w zakresie 360° lub dowolnym kącie, • współpraca z urządzeniami typu GPS przez protokół NMEA, • wbudowany kompas głowicy.

Współpraca z komputerem PC Sonar zamontowany na maszcie łodzi może pracować w dwóch głównych trybach: Polar i SideScan. Tryb Polar w zależno-ści od głębokości opuszczenia służyć może do skanowania powierzchni dna oraz obrazowania ułożenia nabrzeża. Tryb Si-deScan, pełni funkcję pracy w trybie bocznym, w czasie ruchu jednostki na zaplanowanych profilach. Działanie sonaru MS 1000 w trybie bocznym, nie odbiega w zasadzie od działania sonaru holowanego. Różnice objawiają się jedynie w: posia-daniu jednego przetwornika (obraz tylko z prawej strony jednostki) i większej podatności na zniekształcenia obrazu spowo-dowane ruchem jednostki. Praca sonaru MS 1000 w wersji na trójnogu jest bardzo przydatną metodą uzyskania dużej rozdzielczości obrazu na sta-nowczo małym akwenie. Zaletą stosowania trójnogu jest wyeliminowanie efektu myszkowania lub falowania, które są naj-częstszą przyczyną zniekształceń obrazu sonarowego. Niskie położenie przetwornika, powoduje uzyskanie bardzo wyraź-nego obrazu odbić od obiektów i wygenerowanie cieni sonarowych, dających informacje o kształcie obiektów. Właściwości sonaru MS 1000 sprawiają, że możliwe jest stworzenie mozaiki pionowych struktur podwodnych, takich jak: nabrzeża, filary mostów, itp. Główną zaletą wykorzystania sonaru w tej wersji, jest inspekcja budowli z wyeliminowaniem pracy nurka. c) MiniSVP



61

MiniSVP jest wysokiej jakości narzędziem do zbierania profili prędkości dźwięku w wodzie. Jest idealnie przystosowany do zdalnie sterowanych pojazdów podwodnych i aplikacji dla firm hydrograficznych, wojska oraz środowiska naukowego. Będąc łatwym w użyciu i obsłudze urządzeniem posiada najdokładniejsze (z obecnie dostępnych) sensory. MiniSVP zawie-ra sensor cyfrowego pomiaru prędkości dźwięku, czujnik temperatury oraz ciśnienia. Posiada duży wybór preprogramowal-nych metod próbkowania standardowych dla większości istniejących aplikacji. Dane mogą być próbkowane z częstotliwo-ścią od 1 do 16Hz, co daje możliwość profilowania na bieżąco jak i przeprowadzania stacjonarnych pomiarów ciągłych w określonym punkcie. Urządzenie posiada wbudowaną odporną pamięć szybko dostępną mającą możliwość przechowy-wania ponad 10 mln linii danych, co odpowiada 10 tysiącom profili do 500 m przy jednometrowej rozdzielczości. d) Odbiornik GPS-RTK System Trimble R6 GPS składa się z trzech integralnych części:

• odbiornika Trimble R6 - zaawansowanego technologicznie odbiornika z anteną, baterią i radiomodemem w jednej obudowie;

• rejestratora Trimble TSC2, umieszczenie kontrolera na jednej ruchomej tyczce razem z odbiornikiem pozwoliło zminimalizować wagę systemu i zwiększyć jego niezawodność;

• oprogramowania terenowego rejestratora, Trimble Survey Controller™ jest kluczem wydajności prac geodezyj-nych.

Odbiornik ma 72 kanały, odbiera pasma L1, L2, L2C (opcjonalnie L5, GLONASS), system poprawek WAAS, EGNOS. Posiada Bluetooth, za pomocą którego komunikuje się z kontrolerem. Wbudowany akumulator gwarantuje do 12 godzin pracy jako stacja ruchoma. Jest też możliwość wpięcia odbiornika bezpośrednio do źródła prądu (np. dla potrzeb pracy na jednostce pływającej Hydrograf XXI) Kontroler posiada modem GPRS w formie karty CF (TSC2 posiada 2 sloty na karty CF oraz 1 na SD), wbudowaną pamięć Flash 512MB i pamięć operacyjną RAM 128MB. To wszystko jest zamknięte w wodoszczelnej obudowie. Pomiar na osnowie geodezyjnej POLREF’u wykazał, że urządzenie uzyskuje wysoką precyzję pomiaru, z błędem średnim wynoszącym ok. 0.0015 m. Pozwala to na przeprowadzenie bardzo dokładnych pomiarów terenowych (linii brzegowej, umiejscowienia oznakowania) jak i pomiarów hydrograficznych - sondaży batymetrycznych sondą pionową oraz skanu so-narem bocznym. e) Sonda EA400 Simrad EA400P jest przenośną dwukanałową hydrograficzną echosondą opracowaną dla potrzeb środowiska profesjonal-nych hydrografów, zawierającą ostatnie innowacje techniczne. Może pracować z sieci lub ze standardowego samochodo-wego akumulatora. Wymaga bardzo małego poboru mocy. Zasadniczo echosonda EA400 składa się z jednego lub dwóch przetworników, zespołu nadawczo-odbiorczego GPT (Gene-

ral Purpose Transceiver) oraz standardowego komputera przenośnego. Przetworniki są dostępne w zakresie częstotliwości od 38 do 710 kHz. Dla potrzeb badań na obszarze systemu RIS zastosowano dwa przetworniki. Dostępne są także prze-tworniki podwójne do jednoczesnej pracy na dwóch częstotliwościach. Zespół GPT zawiera układy elektroniki nadajnika i odbiornika. Mogą one być konfigurowane do pracy jedno lub dwu kanałowej. Moc wyjściowa każdego kanału wynosi 300 W. Nisko szumowe odbiorniki nigdy nie ulegają nasyceniu ponieważ posiadają układ natychmiastowo reagujący w bardzo dużym zakresie dynamiki amplitudy sygnału wejściowego. Wszystkie echa od celów, od najmniejszego pojedynczego planktonu do silnego echa od dna na płytkiej wodzie, są właściwie mierzone i wyświetlane. Do prezentacji echogramów oraz obsługi echosondy służy przenośny komputer pracujący pod kontrolą systemu z rodziny Microsoft Windows. Krótki kabel Ethernet w formie pary skrętek łączy GPT z przenośnym komputerem. Dlatego też dystans pomiędzy kompu-terem a zespołem GPT może być łatwo wydłużony do 100 metrów. Odpowiednie algorytmy oprogramowania realizują większość funkcji echosondy. Dla każdego kanału częstotliwościowego zaimplementowane są w oprogramowaniu odpo-wiadające im algorytmy detekcji dna. Dla wyjściowych telegramów o głębokości, dla wejściowych danych nawigacyjnych oraz dla danych wejściowych z czujników wahań pionowych dostarczone są odpowiednie interfejsy. Może być podłączony także dodatkowy przycisk do ręcznego oznaczania początku. f) Sprzęt geodezyjny:

• Niwelatory optyczne DSZ-32, • Niwelatory elektroniczne Leica Sprinter 150M, • Teodolity optyczne Carl Zeiss Jena Theo 020, Theo 030, • Teodolit elektroniczny, • Radiotelefony Motorola XTR 446, • Mini lustra pryzmatyczne do pomiarów precyzyjnych, • Zestawy pryzmatyczne do wykonywania pomiarów metodą „trzech statywów”, • Instrument do opracowywania zdjęć fotogrametrycznych – autograf analogowy, • Ponadto uczelnia posiada klasyczny sprzęt pomiarowy m.in. taśmy, ruletki, węgielnice, tyczki, łaty, statywy,

szpilki geodezyjne.



62

Działalność i zasoby Biblioteki Głównej Akademii Morskiej w Szczecinie

Wydział Nawigacyjny korzysta z Biblioteki Głównej Akademii Morskiej w Szczecinie, która jest placówką ogólno-uczelnianą o charakterze dydaktycznym, naukowym i usługowym. Biblioteka powstała w wyniku połączenia zbiorów Pań-stwowej Szkoły Rybołówstwa Morskiego i Państwowej Szkoły Morskiej, a właściwa jej działalność rozpoczęła się w 1969 roku po utworzeniu Wyższej Szkoły Morskiej. Od roku 1996 biblioteka mieści się w nowo wybudowanym budynku przy ulicy Henryka Pobożnego 11.

Działalność Biblioteki Głównej AM opiera się na statucie zatwierdzonym przez władze AM w którym określono jej

strukturę i kierunki rozwoju. Na całość biblioteki składają się następujące sekcje: 1) Gromadzenia i Opracowania Zbiorów 2) Wypożyczalni 3) Czytelni

a) Książek b) Czasopism

4) Informacji Naukowej w skład której wchodzi: a) Czytelnia Informacji Naukowej b) Czytelnia Multimedialna

5) Archiwum Uczelniane Gromadzeniem zbiorów bibliotecznych zajmuje się Sekcja Gromadzenia i Opracowania Zbiorów, pozyskując je

głównie z zakupu, wymiany międzybibliotecznej a także z darów od osób prywatnych i instytucji. Podstawę zbiorów sta-nowią książki, czasopisma i zbiory specjalne związane z profilem Uczeni oraz potrzebami środowiska regionu w zakresie ogólnie pojętej problematyki morskiej. Czytelnikami Biblioteki są przede wszystkim studenci, dyplomanci i pracownicy naukowo-dydaktyczni AM, również środowisko akademickie Szczecina, pracownicy Polskiej Żeglugi Morskiej i uczestnicy kursów organizowanych przez AM.

Zasoby Biblioteki Głównej Akademii Morskiej przedstawiają się następująco:

� liczba woluminów książek 135 945 vol. � liczba woluminów czasopism inwentaryzowanych 8 512 vol. � z prenumeraty czasopism polskich w 2011 wpłynęło 109 tyt. � z prenumeraty czasopism zagranicznych w 2011 wpłynęły 44 tyt. � liczba zbiorów specjalnych 18 676 jedn.

Oprócz tradycyjnych, biblioteka coraz częściej zakupuje elektroniczne książki i czasopisma oraz pozyskuje dostępy

do baz danych. Aktualnie biblioteka posiada dostęp online do następujących baz danych (bazy dostępne są ze wszystkich komputerów podłączonych do sieci komputerowej Akademii Morskiej):

SCIENCE DIRECT – pełnotekstowa baza oferująca czasopism dotyczące m.in. takich dziedzin jak: chemia, inżynieria

chemiczna, informatyka, nauki o ziemi, ekonomia, biznes i zarządzanie, energetyka, ochrona środowiska, nauki biologiczne,

nauki społeczne, matematyka, fizyka, astronomia. KNOVEL – pełnotekstowa, interaktywna baza książek z takich dziedzin jak: ochrona środowiska, elektronika, metalurgia, mechanika i in. MORSKI WORTAL (Maritime Vertical Portal) – serwis składający się ze zbioru informacji o polskich portach, żegludze, przemyśle okrętowym i przystaniach rybackich. Zawiera także dane teleadresowe ok. 3000 firm związanych z gospodarką morską. EBSCO – pełnotekstowa wielodziedzinowa baza. Tematyka bazy obejmuje nauki społeczne, humanistyczne, medyczne, biomedyczne, rolnictwo, nauki ścisłe, techniczne i in. Baza obejmuje ponad 3000 czasopism w pełnym tekście. SPRINGER – baza poświęcona naukom technicznym, medycznym, przyrodniczym, humanistycznym oraz z zakresu ma-tematyki, fizyki, chemii, astronomii. ELSEVIER - baza zawiera czasopisma książki, konferencje przede wszystkim z zakresu nauk technicznych, chemii, fizyki i matematyki oraz przyrodniczych i medycznych. EMERALD - baza czasopism elektronicznych uwzględnionych w kolekcji tematycznej Operations and Logistics Manage-ment eJournal Collection. IEEE Xplore – baza IEEE Xplore, zawiera publikacje z dziedziny informatyki, elektrotechniki, elektroniki oraz nauk po-krewnych. Baza obejmuje wydawnictwa IEEE (Institute of Electrical and Electronic Engineers) oraz IET (Institution of Engineering and Technology). LEX Omega – baza umożliwia wyszukiwanie tekstów, ustaw, rozporządzeń, pism urzędowych oraz orzeczeń sądowych. W bazie dostępne są wszystkie obowiązujące ustawy z prawa resortowego, miejscowego i UE PROQUEST - baza obejmuje ponad 160 dziedzin . Oferuje obszerny zbiór różnorodnych treści, w tym czasopisma na-ukowe, publikacje branżowe, magazyny, książki, gazety, raporty i filmy. WILEY-BLACKWELL - Kolekcja czasopism Wiley-Blackwell obejmuje 1367 tytułów z nauk ścisłych, humanistycz-nych i społecznych.



63

Z wielu baz na CD-ROM-ach wyszczególnić można m. in.:

IMO–VEGA – pełnotekstowa baza obejmująca konwencje, kody i rezolucje ustanowione przez Międzynarodową Organi-zację Morską (IMO) do roku 2006 włącznie;

IMDG CODE – Międzynarodowy Morski Kodeks Towarów Niebezpiecznych. Dotyczy klasyfikacji towarów niebezpiecz-nych opracowanej przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO) zgodnej z wymogami prawa międzynarodowego;

LLOYD’S REGISTER OF SHIP – baza obejmuje światowy rejestr statków. Dostarcza szczegółów dotyczących świato-wej floty handlowej (158 tys. Rekordów). Można w niej znaleźć informacje na temat statków już istniejących a także tych w budowie. Dostępne są w niej też informacje na temat portów i terminali na całym świecie;

PORTS & TERMINALS GUIDE – dostarcza informacji o ponad 9.400 portów i terminali na całym świecie, włączając w to plany i mapy portów, odległości pomiędzy poszczególnymi portami jak również szczegóły usługodawców portów;

INFORMATOR NAUKI POLSKIEJ – zawiera informacje o: instytucjach decyzyjnych i doradczych funkcjonujących w sferze nauki, instytucjach naukowych, społecznym ruchu naukowym, ludziach nauki;

LEKSYKON MATERIAŁOZNAWSTWA- kompendium wiedzy o materiałach inżynierskich wraz z normami. Cało-ściowe opracowanie materiałów inżynierskich: metali, polimerów, ceramiki i kompozytów;

ENCYKLOPEDIA BRYTANICA – najstarsza wydawana do chwili obecnej i najbardziej prestiżowa anglojęzyczna ency-klopedia;

POLSKA KLASYFIKACJA WYROBÓW I USŁUG (PKWiU) – pierwsza polska klasyfikacja produktów, obejmującą zarówno usługi jak i wyroby. Została opracowana dla potrzeb statystyki oraz ewidencji źródłowej podmiotów gospodar-czych w postaci indeksów materiałowych, towarowych itp. urządzeń ewidencyjnych.

Biblioteka pracuje w komputerowym systemie bibliotecznym ALEPH. System umożliwia automatyzację procesów

bibliotecznych takich jak: gromadzenie wydawnictw zwartych i ciągłych, opracowanie zbiorów, zapisywanie i prowadzenie kont czytelników oraz tworzenie własnych bibliograficznych baz danych. Informacje o księgozbiorze dostępne są poprzez uczelnianą sieć komputerową oraz online poprzez Internet.

Działalnością informacyjną Biblioteki Głównej AM zajmuje się Sekcja Informacji Naukowej. Pracownicy Sekcji

świadczą usługi w zakresie informacji rzeczowych, katalogowych, bibliograficznych i bibliotecznych. Prowadzone są szko-lenia z zakresu korzystania ze źródeł bibliograficznych, umiejętności wyszukiwania dokumentów w uczelnianej sieci kom-puterowej oraz elektronicznego przeszukiwania zbiorów znajdujących się w zasobach bibliotek na terenie Polski. Ponadto udostępniane są prezencyjnie, dokumenty Międzynarodowej Organizacji Morskiej, normy polskie i zagraniczne, instrukcje techniczno-ruchowe, leksykony, encyklopedie, słowniki i in.

W Bibliotece prowadzone są szkolenia z przysposobienia bibliotecznego studentów I roku. Pracownicy Sekcji In-formacji Naukowej opracowują własne bibliograficzne bazy danych. Są to: KART - baza obejmująca opisy bibliograficzne wybranych artykułów z czasopism polskich dostępnych w Czytelni Czaso-pism min. z zakresu transportu i gospodarki morskiej, mechaniki, logistyki, informatyki, ekonomii i in. PUBLI - baza rejestrująca dorobek naukowy pracowników AM; BAZTECH - baza współtworzona w ramach współpracy krajowej z 21 innymi bibliotekami naukowymi w kraju. Rejestru-je zawartość polskich czasopism technicznych. PRACE -w Bibliotece tworzona jest także baza zawierająca opisy bibliograficzne prac dyplomowych inżynierskich i magi-sterskich napisanych w AM.

Sekcja Informacji Naukowej zajmuje się także wysyłaniem w formie elektronicznej kart SYNABA do bazy tworzo-nej przez OPI.

W 2005 roku otwarta została przy pomocy środków Unii Europejskiej w ramach Zintegrowanego Programu Opera-

cyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) Czytelnia Multimedialna. W Czytelni Multimedialnej gromadzone i udostępnia-ne są na terminalach płyty CD będące załącznikami czasopism elektronicznych oraz bazy danych na CD-ROM oraz online. Informacje o wszystkich zasobach elektronicznych i bazach danych wykazane są na stronie Biblioteki Głównej AM prowa-dzonej przez Sekcję Informacji Naukowej.

W 2009 roku Biblioteka Główna AM rozpoczęła realizację projektu POIG "Biblioteka Cyfrowa Świat Morskich Pu-

blikacji". W ramach tego projektu - Biblioteka Główna AM zakupuje dostępy do baz danych:

Internet Ships Register - baza obejmuje informacje na temat statków handlowych i ich właścicieli, operatorów; Seaweb Ports - baza zawiera informacje na temat portów i terminali na całym świecie; Sea-web Lloyd's Register of Ships - zawiera informacje dotyczące statków, budownictwa okrętowego, wypadków mor-skich, rzeczywistej pozycji statku, kontroli portów; Sea-Sentinel - zawiera informacje o wydarzeniach o zasięgu globalnym mającym wpływ na bezpieczeństwo portów i stat-ków; Aislive - The First Global AIS Network - baza aktualizowana na bieżąco pokazuje rzeczywistą pozycję statków oraz do-starcza szczegółowych informacji na temat statku, zawiera dokumenty Międzynarodowej Organizacji Morskiej IMO – baza rejestruje najnowsze dokumenty Międzynarodowej Organizacji Morskiej



64

Projekt „Biblioteka Cyfrowa Świat Morskich Publikacji”- obejmuje także tworzenie przez BG AM biblioteki cyfrowej z własnych i pozyskiwanych zbiorów. Część zasobów, do których pozyskano prawa autorskie udostępniona jest bez ogra-niczeń przez Internet. Pozostałe publikacje udostępniane są jedynie z terminali w Czytelni Multimedialnej. Zasób Biblio-teki Cyfrowej Świat Morskich Publikacji został podzielony na 5 dużych kolekcji tematycznych:

1) Nauka i dydaktyka, 2) Bazy Portale Linki, 3) Marynistyka i Żeglarstwo, 4) Z życia Akademii Morskiej w Szczecinie, 5) Bibliografie

W ramach tych kolekcji znajdują się:

� wydawnictwa ciągłe, � skrypty, podręczniki i materiały dydaktyczne, � dorobek naukowy pracowników Akademii Morskiej i innych uczelni związanych z gospodarką morską, � materiały konferencyjne, � doktoraty, � artykuły z czasopism, � artykuły zamawiane do Biblioteki Cyfrowej Świat Morskich Publikacji � adresy portali i stron internetowych powiązanych z gospodarką morską, � aktywne linki dostępu do baz danych � bazy morskie

Biblioteka Główna AM przystąpiła przy współudziale Zachodniopomorskiego Porozumienia Bibliotek do Za-

chodniopomorskiej Biblioteki Cyfrowej "Pomerania" oraz Katalogu Centralnego Bibliotek Szczecina i Województwa Za-chodniopomorskiego. Zadaniem tego projektu jest scalenie rozproszonych katalogów online i naukowych baz danych, two-rzenie zasobów informacyjnych i umożliwienie wolnego dostępu do narodowego i regionalnego dziedzictwa kulturowego oraz zasobów naukowych.

Wszystkie agendy Biblioteki Gł. AM działają od poniedziałku do piątku zgodnie z harmonogramem oraz w so-

boty zjazdowe.

Akademia Morska w Szczecinie

Program studiów

2012 (Korekta 2012/2013)

Kierunek - informatyka specjalność: informatyka morska studia inżynierskie niestacjonarne

2

Redakcja

Wydziałowa Komisja ds. Programów Nauczania na kierunku informatyka w składzie:

Dziekan Wydziału Nawigacyjnego

dr inż. kpt.ż.w. Jerzy Hajduk, prof. nadzw. AM (przewodniczący) mgr inż. kpt. ż.w. kpt. ż.ś. Jacek Frydecki – prodziekan

dr Piotr Borkowski - Koordynator dziekana ds. kierunku kształcenia informatyka

Opracowanie planu studiów oraz treści kształcenia

dr inż. Paweł Banaś, mgr inż. Ryszard Bober, dr Piotr Borkowski, mgr inż. Jarosław Chomski, dr inż. Maria Christowa-Dobrowolska, mgr Jakub Chuta, dr Janusz Chrzanowski, dr inż. Mariusz Dramski, dr inż. Maciej Gucma, dr inż. Stefan Jankowski, dr hab. inż. Zofia Jóźwiak, prof. nadzw. AM, dr inż. Witold Kazimierski, dr Monika Kijewska, prof. zwycz. dr hab. inź. Yurij Korostil, dr inż. Ryszard Krupiński, dr inż. kpt. ż.w. Piotr Lewandowski, mgr Artur Lipecki, dr inż. Andrzej Lisaj, mgr inż. Janusz Magaj, dr inż. Piotr Majzner, dr inż. Marcin Mąka, mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski, prof. dr hab. inż. Evgeny Ochin, dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski, prof. nadzw. AM, mgr Elżbieta Plucińska, mgr inż. kpt. ż.w. Wiesław Salmonowicz, dr hab. inż. Waldemar Uchacz, prof. nadzw. AM, dr inż. Janusz Uriasz, dr inż. Piotr Wołejsza.

Opracowanie i skład komputerowy

inż. Andrzej Kornacki

Program studiów zatwierdzony na posiedzeniu Rady Wydziału Nawigacyjnego 26 września 2012



Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013

WYDZIAŁ NAWIGACYJNY KIERUNEK – INFORMATYKA

SPECJALNOŚĆ − INFORMATYKA MORSKA (2012)

SPIS TREŚCI

Informacje o planie studiów i programie nauczania ............................................................................................. 5

Sylwetka absolwenta ............................................................................................................................................ 5

Wprowadzone zmiany .......................................................................................................................................... 8

PLAN STUDIÓW ..................................................................................................................................................

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM NAUCZANIA – karty przedmiotów

01a. Język angielski .......................................................................................................................................... 11

01b. Język niemiecki ......................................................................................................................................... 17

02. Psychologia zachowań ludzkich ................................................................................................................... 22

03. Wychowanie fizyczne ................................................................................................................................. 25

04a. Elementy mikro i makroekonomii .............................................................................................................. 34

04b. Podstawy ekonomii .................................................................................................................................... 37

05a. Podstawy organizacji i zarządzania ............................................................................................................ 39

05b. Zarządzanie przedsiębiorstwem ................................................................................................................. 42

06. Ergonomia .................................................................................................................................................... 44

07. Matematyka dyskretna .................................................................................................................................. 48

08. Algebra liniowa ............................................................................................................................................ 52

09. Analiza matematyczna .................................................................................................................................. 57

10. Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka ................................................................................................ 63

11. Fizyka ........................................................................................................................................................... 66

12. Elektronika ................................................................................................................................................... 70

13. Automatyka i układy cyfrowe ...................................................................................................................... 74

14. Wstęp do programowania ............................................................................................................................. 78

15. Metody programowania ................................................................................................................................ 83

16. Architektura systemów komputerowych ...................................................................................................... 86

17. Algorytmy i struktury danych....................................................................................................................... 89

18. Systemy operacyjne ...................................................................................................................................... 92

19a. Programowanie niskopoziomowe ............................................................................................................... 95

19b. Technologie multimedialne ........................................................................................................................ 99

20. Programowanie obiektowe ......................................................................................................................... 102

21. Bazy danych ............................................................................................................................................... 106

22. Sieci komputerowe ..................................................................................................................................... 110



2

23. Grafika komputerowa ................................................................................................................................. 113

24. Inżynieria oprogramowania ........................................................................................................................ 116

25. Paradygmaty programowania ..................................................................................................................... 121

26. Aplikacje www ........................................................................................................................................... 124

27. Bezpieczeństwo systemów komputerowych .............................................................................................. 128

28. Systemy wbudowane .................................................................................................................................. 132

29. Sztuczna inteligencja .................................................................................................................................. 137

30. Problemy społeczne i zawodowe informatyki ............................................................................................ 141

31. Seminarium dyplomowe ............................................................................................................................ 144

32. Metody numeryczne ................................................................................................................................... 149

33a. Systemy informacji przestrzennej ............................................................................................................. 152

33b. Projektowanie systemów geoinformatycznych ........................................................................................ 155

34a. Morskie systemy informatyczne i ............................................................................................................. 159

34b. Informatyzacja w nawigacji...................................................................................................................... 162

35a. Symulatory morskie ................................................................................................................................. 165

35b. Programowanie morskich symulatorów nawigacyjnych ......................................................................... 170

36a. Systemy telekomunikacji .......................................................................................................................... 175

36b. Metrologia ................................................................................................................................................ 178

37a. Systemy radiokomunikacji. ...................................................................................................................... 181

37b. Przetwarzanie obrazów cyfrowych ........................................................................................................... 184

38a. Morskie systemy informatyczne II ........................................................................................................... 188

38b. Elektroniczne systemy nawigacyjne ......................................................................................................... 191

39. Projekt indywidualny.................................................................................................................................. 194

40. Projekt zespołowy ...................................................................................................................................... 196

41. Praktyka programowa wg harmonogramu .................................................................................................. 198

42. Praca dyplomowa ....................................................................................................................................... 200



3

WYDZIAŁ NAWIGACYJNY KIERUNEK INFORMATYKA

SPECJALNOŚĆ: INFORMATYKA MORSKA STUDIA INŻYNIERSKIE

INFORMACJE O PLANACH I PROGRAMACH STUDIÓW

Celem 7 semestralnych studiów inżynierskich jest wykształcenie wysoko kwalifikowanych kadr dla instytucji i przed-siębiorstw zajmujących się realizacją zadań z zakresu informatyki.

Program studiów obejmuje 7 semestrów zajęć dydaktycznych oraz 4 tygodnie praktyki programowej. Zawiera on 40 przedmiotów realizowanych w ciągu 1536 godzin, z czego na przedmioty kształcenia ogólnego przypada 180 godzin, na przedmioty podstawowe 348 godzin, na przedmioty kierunkowe 636 godzin oraz na przedmioty specjalistyczne 372 godzin. Przedmioty do wyboru obejmują 492 godzin co stanowi ponad 30% ogólnej liczby godzin.

Egzaminowi bądź zaliczeniu podlegają wszystkie przedmioty objęte planem studiów. Student przed przystąpieniem do egzaminu inżynierskiego jest zobowiązany do złożenia pracy dyplomowej inżynier-

skiej oraz sprawozdania z praktyki programowej. Absolwent otrzymuje tytuł zawodowy inżyniera.

SYLWETKA ABSOLWENTA

Informatyka jest dziedziną rozwijającą się niezwykle dynamicznie, stąd też podstawowymi kwalifikacjami absolwenta kierunku Informatyka w AM w Szczecinie będą umiejętności abstrakcyjnego myślenia, ścisłego i formalnego opisu zjawisk oraz twórcze i pragmatyczne podejście do rozwiązywania zadań zawodowych typowych dla informatyka.

Absolwent Informatyki będzie posiadał gruntowne przygotowanie: • informatyczne (języki i techniki programowania, systemy operacyjne, projektowanie systemów, bazy danych) ko-

nieczne do zrozumienia zjawisk i procesów informatycznych zachodzących w otoczeniu, • ogólne (matematyka, podstawy automatyki i elektroniki), • specjalistyczne z zakresu analizy, projektowania, programowania, implementacji, uruchamiania czy też admini-

strowania systemami informatycznymi małej lub średniej skali; zostanie wdrożony do podjęcia pracy samodzielnej, jak i w większych zespołach, przy realizacji zarówno nowych systemów informatycznych, jak i obsłudze systemów istniejących,

• praktyczne i specjalistyczne, którego przykładem szczegółowym są szeroko rozumiane technologie internetowe obejmujące projektowanie, programowanie, uruchamianie i utrzymywanie sieci i serwerów internetowych, a także tworzenie stron, portali internetowych, handel elektroniczny - przygotowanie to obejmować będzie także różne in-terakcje, np. z serwisami bazodanowymi,

• do ustawicznego samokształcenia, co wynika z konieczności nadążania za nieustannie zmieniającymi się okolicz-nościami, a w szczególności za ciągle pojawiającymi się nowymi technologiami informatycznymi,

Absolwenci kierunku informatyka znajdą zatrudnienie w firmach i przedsiębiorstwach branży informatycznej, a także

instytucjach korzystających z technologii informatycznych. Będą również przygotowani do rozpoczęcia działalności na wła-sny rachunek, tworząc samodzielnie firmy o charakterze usługowym (projektowanie, wdrażanie, doradztwo). Znajomość ję-zyka obcego absolwentów winna osiągać poziom biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy , co umożliwi im płynną współpracę z firmami zagranicznymi.

W szczególności zaś absolwenci powinni znaleźć zatrudnienie w charakterze specjalistów ds. informatyki w admini-stracji morskiej, instytucjach związanych z gospodarką i transportem morskim oraz jego obsługą, w przedsiębiorstwach ar-matorskich i portowych.



5

WPROWADZONE ZMIANY

Data Charakter zmiany Zakres

Zatwierdzone na posiedzeniu RW w dniu 15.05.2013 r.

Korekta 2012/2013 Doskonalenie programu kształcenia

1. Korekta programu studiów, w tym planu studiów i szczegółowego pro-gramu nauczania

2. Karty przedmiotów: • korekta szczegółowych treści kształ-

cenia • korekta bilansu nakładu pracy stu-

denta w semestrze

Zatwierdzono na posiedzeniu RW

w dn. 26.09.2012 r.

Semestr I Semestr II Semestr III Semestr IV Semestr V Semestr VI

15 tygodni 15 tygodni 15 tygodni 15 tygodni 15 tygodni 15 tygodni

Lp.

A C L ECTS A C L ECTS A C L ECTS A C L ECTS A C L ECTS A C L ECTS A C L ECTS A C L ECTS

A Przedmioty ogólne 180 60 0 120 10 3 3 2 1 0 0 1

1A/ B Język angielski / niemiecki * 120 0 0 120 5 4 2 4 2 2 1

2 Psychologia zachowań ludzkich 12 12 0 0 1 1 1

3 Wychowanie fizyczne ** 0 0 0 0 0

4A Elementy mikro i makroekonomii *4B Podstawy ekonomii *5A Podstawy organizacji i zarządzania *5B Zarządzanie przedsiębiorstwem *

6 Ergonomia 12 12 0 0 1 1 1

B Przedmioty podstawowe 348 144 156 48 43 21 14 4 0 4 0 0

7 Matematyka dyskretna 60 24 36 0 7 2 3 7

8 Algebra liniowa 60 24 36 0 7 2 3 7

9 Analiza matematyczna 60 24 36 0 7 2 3 7

10 Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka 60 24 36 0 7 2 3 7

11 Fizyka 60 24 12 24 7 2 1 2 7

12 Elektronika 24 12 0 12 4 1 1 4

13 Automatyka i układy cyfrowe 24 12 0 12 4 1 1 4

C Przedmioty kierunkowe 636 240 12 384 97 6 13 12 22 18 24 2

14 Wstęp do programowania 36 12 0 24 6 1 2 6

15 Metody programowania 36 12 0 24 6 1 2 6

16 Architektura systemów komputerowych 48 24 0 24 7 2 2 7

17 Algorytmy i struktury danych 36 12 0 24 6 1 2 6

18 Systemy operacyjne 36 12 0 24 6 1 2 6

19A Programowanie niskopoziomowe * 1 1 2

19B Technologie multimedialne *

20 Programowanie obiektowe 36 12 0 24 6 1 2 6

21 Bazy danych 36 12 0 24 6 1 2 6

22 Sieci komputerowe 48 24 0 24 7 2 2 7

23 Grafika komputerowa 36 12 0 24 6 1 2 6

24 Inżynieria oprogramowania 36 12 0 24 6 1 2 6

25 Paradygmaty programowania 36 12 0 24 6 1 2 6

26 Aplikacje www 36 12 0 24 6 1 2 6

27 Bezpieczeństwo systemów komputerowych 36 12 0 24 6 1 2 6

28 Systemy wbudowane 36 12 0 24 6 1 2 6

29 Sztuczna inteligencja 36 12 0 24 6 1 2 6

30 Problemy społeczne i zawodowe informatyki 24 24 0 0 2 2 2

31 Seminarium dyplomowe 24 0 12 12 1 1 1 1 0

D Przedmioty specjalistyczne 372 96 0 276 43 0 0 12 7 8 6 27

32 Metody numeryczne 24 12 0 12 4 1 1 4

33A Systemy informacji przestrzennej 1 2 4

33B Projektowanie syst. geoinformatcznych 34A Morskie systemy informatyczne I 1 2 4

34B Informatyzacja w nawigacji 35A Symulatory morskie 2 2 5 2 2

35B Programowanie morskich symulatorów nawigacyjnych36A Systemy telekomunikacji 1 2 4

36B Metrologia 37A Systemy radiokomunikacji 1 2 4

37B Przetwarzanie obrazów cyfrowych38A Morskie systemy informatyczne II 1 2 4

38B Elektroniczne systemy nawigacyjne

39 Projekt indywidualny 36 0 0 36 5 3 5

40 Projekt zespołowy 60 0 0 60 7 5 7

41 Praktyka programowa wg harmonogramu 2 2

42 Praca dyplomowa 15 15

Ogółem 1536 540 168 828 210 30 30 30 30 30 30 30

Liczba godzin w tygodniu 10 7 4 8 6 8 6 0 14 7 1 11 6 0 11 5 0 12 3 0 9

Liczba godzin w tygodniu A+C+L 21 22 20 19 17 17 12

Liczba egzaminów w semestrze 4 4 3 3 3 3 1

* Przedmioty obieralne

** Zajęcia z wychowania fizycznego nie dotyczą studentów studiów niestacjonarnych

Obowiązuje od roku akademickiego 2012/ 2013



specjalność: informatyka morska

STUDIA NIESTACJONARNE

PIERWSZEGO STOPNIA

PLAN STUDIÓW

kierunek informatyka

Przedmiot

Liczba godzin w tygodniu

Liczba godzin

Semestr VII

15 tygodni

24 12 20

1

2

0

0

0 1 112

24 2 2

12

24

24

24

24

48

12

0

36

12

0

240

0

0

24

4

4

4

7

4

4

12

012

36

0

1236

36

72

36 12

24



9

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM NAUCZANIA

STUDIA NIESTACJONARNE I STOPNIA



11

01a Przedmiot: IN/IM2012/12/01A/JA1

JĘZYK ANGIELSKI – MODUŁ 1 Semestr Liczba tygodni

w semestrze Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze

ECTS A C L A C L

II 12 4 48 2 III 12 4 48 2 IV 12 2 24 1

I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest nauczanie języków obcych, zgodnie z zasadami zapewniania i doskonalenia znajomości języków ob-cych, tj. nabywania przez studentów kompetencji językowych i międzykulturowych zgodnych ze standardami Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy -ESOKJ. II. Wymagania wstępne Znajomość języka obcego po szkole średniej na poziomie wymaganym przez ESOPKJRE. III/1. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, uka-zane są dla całego przedmiotu i nie obejmują podziału na semestry nauki.

Metody i kryteria oceny EK1, EK2, EK3, EK4, EK5, EK6, EK7

Podane poniże metody i kryteria oceny odnoszą się do wszystkich zdefiniowanych dla przedmiotu efektów kształcenia.

Metody oceny Zadania pisemne, wejściówki, sprawdziany (min.2), zadania w e-learning, odpowiedzi ustne, kolo-kwium, ocena aktywności studenta w trakcie prowadzonych zajęć.

Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 - znajomość słownic-twa fachowego w mowie i w piśmie

Brak odpowiedzi lub bardzo ograniczona znajomość słownic-twa uniemożliwiająca wykonanie zadania.

Zakres słownictwa fa-chowego w mowie i piśmie na poziomie ograniczonym do ko-niecznego minimum.

Zadowalający poziom znajomości słownic-twa pozwalający na bezpieczne porozu-miewanie się.

Bardzo dobry poziom znajomości słownictwa wykraczający poza normy programowe.

Kryterium 2 - znajomość struktur gramatycznych w mowie i piśmie

Brak odpowiedzi lub bardzo ograniczona znajomość struktur językowych uniemoż-liwiająca wykonanie zadania.

Ograniczona znajo-mość struktur języ-kowych, liczne błędy językowe zakłócające komunikację i płyn-ność wypowiedzi, błędy w wymowie i intonacji.

Dobra znajomość struktur językowych, błędy językowe nie-znacznie zakłócające komunikację, nie-znaczne zakłócenia w płynności wypowiedzi, popraw-na wymowa i intona-cja.

Umiejętności językowe i stosowanie struktur językowych wykracza poza normy programo-we; nieliczne błędy ję-zykowe nie zakłócające komunikacji, wypo-wiedź płynna, popraw-na wymowa i intonacja.

Efekty kształcenia Kierunkowe

EK1 Wykazuje znajomość języka angielskiego w zakresie słownictwa specjalistycznego i ogólnego umożliwiającą porozumiewanie się w życiu zawodowym.

K_U04; K_U05 K_U06

EK2 Stosuje wyrażenia językowe zalecone przez ESOPKJRE. K_U04; K_U05 K_U06

EK3 Potrafi porozumieć się w języku angielskim w środowisku zawodowym. K_U04; K_U05 K_U06

EK4 Potrafi zdawać raporty techniczne ustnie i pisemnie oraz sporządzać sprawozdania w języku angielskim.

K_U03

EK5 Zna, rozumie i stosuje zasady bezpieczeństwa pracy w środowisku pracy. K_U13

EK6 Potrafi samodzielnie korzystać z literatury fachowej. K_U01

EK7 Wykazuje zaangażowanie w stałe podnoszenie swoich kompetencji językowych. K_K01



12

Kryterium 3 - przekazywanie do-kładnych informacji zawodowych w mo-wie i piśmie

Chaotyczna konstruk-cja wypowiedzi, bardzo uboga treść, niekomunikatywność, mylenie i zniekształ-canie podstawowych informacji.

Niepełne odpowiedzi na niektóre pytania, odpowiedzi częścio-wo odbiegające od treści zadanego pyta-nia, część informacji nie ujęta w odpowie-dzi lub dwuznaczna w znaczeniu.

Praktyczne posługi-wanie się wiadomo-ściami wg podanych wzorów w formie pi-semnej i w aspekcie mowy. Przekazanie wszystkich danych zgodnie z wymaga-niami.

Umiejętność interpre-towania i opiniowania posiadanej informacji, a także formułowania problemów i planu działania. Bardzo dobra komunikacja w zakre-sie zagadnień zawodo-wych.

Kryterium 4 - rozumienie tekstu mówionego (wraz z zniekształceniami) i pisemnego

Niezrozumienie tekstu mówionego w mini-malnym stopniu po-zwalającym określić sens/ znaczenie wy-powiedzi.

Rozumienie w ogra-niczonym zakresie tekstu mówionego, z pomocą nauczyciela oddaje sens komuni-katu (wypowiedzi).

Odpowiedzi pełne nieznacznie odbiega-jące od treści zadane-go pytania. Umiejęt-ność przekazania in-formacji dalej.

Bardzo dobre rozumie-nie tekstu, właściwe rozróżnianie i interpre-towanie zniekształceń i zakłóceń.

Kryterium 5 - umiejętność prezen-tacji siebie lub pro-blemu w mowie i pi-śmie

Nie potrafi przedsta-wić problemu i doko-nać autoprezentacji ani w mowie, ani w piśmie;.

Niekompletna, jedno-stronna prezentacja ustna lub pisemna za-danego materiału, od-twórcza prezentacja.

Poprawna konstrukcja prezentacji, bogata w treść. Umiejętność kontynuowania mimo przerywania pytania-mi.

Doskonała konstrukcja prezentacji/ autoprezen-tacji ciekawa, znacząca treść. Łatwość wysła-wiania się. Koncentra-cja na treści a nie na ję-zyku.

Kryterium 6 -umiejętność pozy-skiwania informacji i wykorzystania zaso-bów literatury facho-wej

Nie potrafi korzystać z literatury fachowej, pozyskać określonej informacji.

Niezbędna pomoc przy korzystaniu z materiałów i napro-wadzanie. Bardzo sła-be zorientowanie się jak korzystać z dane-go materiału.

Potknięcia w interpre-tacji materiału spo-wodowane brakami w stosowaniu odpo-wiednich struktur gramatycznych. Moż-liwość występowania dwuznaczności.

Swobodnie korzysta z literatury fachowej, za-sobów anglojęzycz-nych; dokonuje prawi-dłowej interpretacji.

Kryterium 7 - zaangażowanie stu-denta w podnoszenie kompetencji języko-wych

Nie wykazuje postę-pów w podnoszeniu umiejętności języko-wych.

Postęp w umiejętno-ściach językowych bardzo mały i wymu-szony przez nauczy-ciela.

Rozwijanie zawodo-wych umiejętności ję-zykowych z pominię-ciem języka ogólnego.

Indywidualna praca nad podniesieniem znajo-mości języka, wykra-czająca poza wymaga-nia programowe.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II JĘZYK ANGIELSKI LABORATORYJNE 48 GODZ.

1. ZAKRES GRAMATYCZNY: Present Simple, Present Continuous, Past Simple, Past Continuous, Present Perfect, future forms – future will, be going to, Past Perfect, modal verbs: must, can, could, may, might, will, would, shall,

should, need; adjectives. 2. ZAKRES TEMATYCZNY: vocabulary referring to computer parts, desktop, using a word processor, storing data,

creating folders, saving files, the Internet, mobile phones, e-mail addresses, servers, writing e-mails, sending files over the Internet, viewing and downloading files.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze II Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady X Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

48

Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: udział w konsultacjach, zaliczeniach / egza-minach poza godz. zajęć dydaktycznych

5

Własna praca studenta, w tym: przygotowanie do ćwiczeń, laboratoriów, symulatorów, w tym wy-konanie sprawozdań, zadań

32

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 5 Łączny nakład pracy 90 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 53 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 85 1



13

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.



14

01.a Przedmiot: IN/IM2012/23/01A/JA2

JĘZYK ANGIELSKI – moduł 2 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 4 48 2 III 12 4 48 2 IV 12 2 24 1

III/2. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia

Efekty kształcenia, kryteria i metody oceny zdefiniowane zostały w odniesieniu do całego przedmiotu i umieszczone są w module 1.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III JĘZYK ANGIELSKI LABORATORYJNE 48 GODZ.

1. ZAKRES GRAMATYCZNY: the Passive, Reported Speech, Conditionals. 2. ZAKRES TEMATYCZNY: vocabulary referring to downloading materials from the Internet, desktop publishing,

image editing, reviewing websites, designing web pages, multimedia, e-commerce, netiquette, computer program-ming, videoconferencing, peripherials, storage devices.


48


5


32

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 5 Łączny nakład pracy 90 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 53 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 85 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.



15

01.a Przedmiot: IN/IM2012/24/01A/JA3

JĘZYK ANGIELSKI – moduł 3 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 4 48 2 III 12 4 48 2 IV 12 2 24 1



Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV JĘZYK ANGIELSKI LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. ZAKRES GRAMATYCZNY: grammar revision. 2. ZAKRES TEMATYCZNY: business correspondence: enquiries, offers, complaints, invoices; managing telephone

calls; CV, letters of application; subject magazine articles, instruction manuals, computing support, data security, hackers, development of IT.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze IV Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady X Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

24


5


16

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 5 Łączny nakład pracy 50 1 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 29 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 45 X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.

IV. Literatura podstawowa 1. van KluijvenP., An English Course for Students at Maritime Colleges and for On-Board Training. 2. BonamyD “Technical English 1” 3. Glendinning E.H. “Oxford English For Careers – Technology 1” 4. GlendiningE.H. “Oxford English For Information Technology” 5. CoeN et all “Oxford Practice Grammar Basic” 6. Dooley et all “Grammarway 2” 7. MartinetA. et all „Practical English Grammar 1&2” V. Literatura uzupełniająca 1. “Safety Digests” – Marine Accident Reports 2. Programy komputerowe Seagull’a 3. Program komputerowy MarEng 4. An Illiustrated English-Polish Seaman’s Dictionary (Ilustrowany angielsko-polski słownik marynarza). 5. AshleyA.: A Handbook of Commercial Correspondence.



16

6. BlakeyT.N.: English for Maritime Studies. 7. Capt.F. Weeks; Sea speak Training Manual, Essential English for International Maritime Use 8. Dokumentacja awaryjna na morskich statkach handlowych.

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr Elżbieta Plucińska [email protected] SNJO Pozostałe osoby prowadzące zajęcia: mgr Marek Biegański m.biegań[email protected] SNJO mgr Barbara Dynowska [email protected] SNJO mgr Halina Gajewska [email protected] SNJO mgr Magdalena Gunia [email protected] SNJO mgr Rafał Litwin [email protected] SNJO mgr Janusz Kłosiński [email protected] SNJO mgr Jacek Roenig [email protected] SNJO mgr Ewa Ślufarska-Miączyńska [email protected] SNJO mgr Zbigniew Tamilin [email protected] SNJO mgr Małgorzata Zgrych [email protected] SNJO



17

01.b Przedmiot: IN/IM2012/12/01B/JN1

JĘZYK NIEMIECKI – MODUŁ 1 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 4 48 2 III 12 4 48 2 IV 12 2 24 1

I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy i wykształcenie umiejętności mających na celu rozumienie i formułowanie wypo-wiedzi w sposób pisemny i ustny w rejestrze fachowym i ogólnym języka niemieckiego. II. Wymagania wstępne Znajomość języka obcego po szkole średniej. III/1. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, uka-zane są dla całego przedmiotu i nie obejmują podziału na semestry nauki.

Metody i kryteria oceny EK1, EK2, EK3, EK4, EK5, EK6,

Podane poniże metody i kryteria oceny odnoszą się do wszystkich zdefiniowanych dla przedmiotu efektów kształcenia.

Metody oceny Zadania pisemne, wejściówki, sprawdziany (min.2), zadania w e-learning, odpowiedzi ustne, kolo-kwium, ocena aktywności studenta w trakcie prowadzonych zajęć.

Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 - znajomość słownic-twa fachowego w mowie i w piśmie

Brak odpowiedzi lub bardzo ograniczona znajomość słownic-twa uniemożliwiająca wykonanie zadania.

Zakres słownictwa fa-chowego w mowie i piśmie na poziomie ograniczonym do ko-niecznego minimum.

Zadowalający poziom znajomości słownic-twa pozwalający na bezpieczne porozu-miewanie się.

Bardzo dobry poziom znajomości słownictwa wykraczający poza normy programowe.

Kryterium 2 - znajomość struktur gramatycznych w mowie i piśmie

Brak odpowiedzi lub bardzo ograniczona znajomość struktur językowych uniemoż-liwiająca wykonanie zadania.

Ograniczona znajo-mość struktur języ-kowych, liczne błędy językowe zakłócające komunikację i płyn-ność wypowiedzi, błędy w wymowie i intonacji.

Dobra znajomość struktur językowych, błędy językowe nie-znacznie zakłócające komunikację, nie-znaczne zakłócenia w płynności wypo-wiedzi, poprawna wymowa i intonacja.

Umiejętności językowe i stosowanie struktur językowych wykracza poza normy programo-we; nieliczne błędy ję-zykowe nie zakłócające komunikacji, wypo-wiedź płynna, popraw-na wymowa i intonacja.

Kryterium 3 - przekazywanie do-kładnych informacji zawodowych w mo-wie i piśmie

Chaotyczna konstruk-cja wypowiedzi, bar-dzo uboga treść, nie-komunikatywność, mylenie i zniekształ-canie podstawowych informacji.

Niepełne odpowiedzi na niektóre pytania, odpowiedzi częścio-wo odbiegające od treści zadanego pyta-nia, część informacji nie ujęta w odpowie-dzi lub dwuznaczna w znaczeniu.

Praktyczne posługi-wanie się wiadomo-ściami wg podanych wzorów w formie pi-semnej i w aspekcie mowy. Przekazanie wszystkich danych zgodnie z wymaga-niami.

Umiejętność interpre-towania i opiniowania posiadanej informacji, a także formułowania problemów i planu działania. Bardzo dobra komunikacja w zakre-sie zagadnień zawodo-wych.


EK1 Wykazuje znajomość języka niemieckiego w zakresie słownictwa specjalistycznego i ogólnego umożliwiającą porozumiewanie się w życiu zawodowym.

K_U04; K_U05 K_U06

EK2 Potrafi porozumieć się w języku niemieckim w środowisku zawodowym. K_U04; K_U05 K_U06

EK3 Potrafi zdawać raporty techniczne ustnie i pisemnie oraz sporządzać sprawozdania w języku niemieckim.

K_U03

EK4 Zna, rozumie i stosuje zasady bezpieczeństwa pracy w środowisku pracy. K_U13

EK5 Potrafi samodzielnie korzystać z literatury fachowej. K_U01

EK6 Wykazuje zaangażowanie w stałe podnoszenie swoich kompetencji językowych. K_K01



18

Kryterium 4 - rozumienie tekstu mówionego (wraz z zniekształceniami) i pisemnego

Niezrozumienie tekstu mówionego w mini-malnym stopniu po-zwalającym określić sens/ znaczenie wy-powiedzi.

Rozumienie w ogra-niczonym zakresie tekstu mówionego, z pomocą nauczycie-la oddaje sens komu-nikatu (wypowiedzi).

Odpowiedzi pełne nieznacznie odbiega-jące od treści zadane-go pytania. Umiejęt-ność przekazania in-formacji dalej.

Bardzo dobre rozumie-nie tekstu, właściwe rozróżnianie i interpre-towanie zniekształceń i zakłóceń.

Kryterium 5 - umiejętność prezen-tacji siebie lub pro-blemu w mowie i pi-śmie

Nie potrafi przedsta-wić problemu i doko-nać autoprezentacji ani w mowie, ani w piśmie;.

Niekompletna, jedno-stronna prezentacja ustna lub pisemna za-danego materiału, od-twórcza prezentacja.

Poprawna konstrukcja prezentacji, bogata w treść. Umiejętność kontynuowania mimo przerywania pytania-mi.

Doskonała konstrukcja prezentacji/ autoprezen-tacji ciekawa, znacząca treść. Łatwość wysła-wiania się. Koncentra-cja na treści a nie na ję-zyku.

Kryterium 6 -umiejętność pozy-skiwania informacji i wykorzystania zaso-bów literatury facho-wej

Nie potrafi korzystać z literatury fachowej, pozyskać określonej informacji.

Niezbędna pomoc przy korzystaniu z materiałów i napro-wadzanie. Bardzo sła-be zorientowanie się jak korzystać z dane-go materiału.

Potknięcia w interpre-tacji materiału spo-wodowane brakami w stosowaniu odpo-wiednich struktur gramatycznych. Moż-liwość występowania dwuznaczności.

Swobodnie korzysta z literatury fachowej, za-sobów anglojęzycz-nych; dokonuje prawi-dłowej interpretacji.

Kryterium 7 - zaangażowanie stu-denta w podnoszenie kompetencji języko-wych

Nie wykazuje postę-pów w podnoszeniu umiejętności języko-wych.

Postęp w umiejętno-ściach językowych bardzo mały i wymu-szony przez nauczy-ciela.

Rozwijanie zawodo-wych umiejętności ję-zykowych z pominię-ciem języka ogólnego.

Indywidualna praca nad podniesieniem znajo-mości języka, wykra-czająca poza wymaga-nia programowe.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II JĘZYK NIEMIECKI LABORATORYJNE 48 GODZ.

1. ZAKRES GRAMATYCZNY: czas Präsens (czasowniki ze zmianą w temacie; czasowniki złożone); zdania twierdzące i pytające; szyk wyrazów w zdaniu; liczebniki, liczebniki porządkowe; zaimki dzierżawcze oraz oso-bowe; Nominativ: rodzajniki określone i nieokreślone; czas: Präteritum; czasowniki modalne; tryb rozkazujący; Akkusativ: rodzajniki określone i nieokreślone, zaimki dzierżawcze oraz osobowe.

2. ZAKRES TEMATYCZNY: dane osobiste, rodzina, praca; życie codzienne; opis miejsc; opisywanie byłych dzia-łań, umiejętności, obowiązki, potrzeby; sprawozdanie; obsługa komputera i innych urządzeń biurowych.


48


5


32




19


JĘZYK NIEMIECKI – moduł 2 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 4 48 2 III 12 4 48 2 IV 12 2 24 1



Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III JĘZYK NIEMIECKI LABORATORYJNE 48 GODZ.

1. ZAKRES GRAMATYCZNY: czas Perfekt; Futur I; Genitiv; Dativ; przyimki; rodzajniki określone i nieokreślo-ne, zaimki dzierżawcze oraz osobowe; zdania podrzędnie złożone.

2. ZAKRES TEMATYCZNY: tłumaczenie prostych artykułów fachowych, streszczanie nabytej wiedzy; opisy; formy umów handlowych; negocjacje.


48


5


32




20


JĘZYK NIEMIECKI – moduł 3 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 4 48 2 III 12 4 48 2 IV 12 2 24 1



Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV JĘZYK NIEMIECKI LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. ZAKRES GRAMATYCZNY: Passiv; rekcja czasownika; tryb przypuszczający Konjunktiv II i forma opisowa Konditionalis.

2. ZAKRES TEMATYCZNY: Życiorys i list motywacyjny; szukanie pracy; rozmowa kwalifikacyjna; rozwijanie słownictwa związanego z informatyką.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze IV Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady X Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

24


5


16

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 5 Łączny nakład pracy 50 1 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 29 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 45 X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.

IV. Literatura podstawowa

1. Słownik naukowo-techniczy niemiecko-polski, polsko-niemiecki, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne. 2. Taschenwörterbuch Deutsch-Polnisch- Langenscheidt. 3. Unternehmen Deutsch-Podręcznik, zeszyt ćwiczeń –Grundkurs, Hueber. 4. Wybrane artykuły z prasy branżowej. V. Literatura uzupełniająca 1. Bildwörterbuch –Duden. 2. Blickpuntk Wirtschaft Stanisław Bęza,Poltext. 3. Alles klar; Grammatik- WSIP. 4. Klipp und klar- Grammatik und Lexik- Klett.



21

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr Elżbieta Plucińska [email protected] SNJO Pozostałe osoby prowadzące zajęcia:



22

02 Przedmiot: IN/IM2012/11/02/PZL

PSYCHOLOGIA ZACHOWAŃ LUDZKICH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 12 1 12 1 I. Cele kształcenia Celem kształcenia przekazanie wiedzy z zakresu psychologii, socjologii i ergonomii. Wykształcenie umiejętności obserwo-wania i analizowania rożnych procesów społecznych i psychologicznych. Wyrobienie postaw w celu lepszego funkcjonowa-nia w środowisku społecznym, by nie narażać się na zbędne problemy. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.

III. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw. Efekty kształcenia – semestr I Kierunkowe

EK1 Zna podstawowe pojęcia z psychologii procesów poznawczych, uczenia się i pamięci, ro-zumie ich znaczenie w rozwoju osobowym człowieka.

K_K01

EK2 Rozumie naturę emocji, ich mechanizm oddziaływania i regulacji oraz znaczenie w budo-waniu właściwych relacji międzyludzkich.

K_K04

EK3 Charakteryzuje podstawowe procesy społeczne: przystosowania, współpracy, współzawod-nictwa i konfliktu, oraz ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej.

K_K06

EK4 Określa zachowanie człowieka w sytuacjach zagrożenia. Rozumie potrzebę kontrolowania zachowań własnych, przeciwdziałania stresowi.

K_K04

EK5 Potrafi ocenić własne umiejętności asertywnego zachowania się i reagowania na asertyw-ność innych osób.

K_K04

Metody i kryteria oceny EK1 Zna podstawowe pojęcia z psychologii procesów poznawczych, uczenia się i pamięci, rozumie

ich znaczenie w rozwoju osobowym człowieka. Metody oceny Esej, sprawdzian kontrolny, udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1

Nie zna w podsta-wowym zakresie omawianych zagad-nień.

Identyfikuje podsta-wowe procesy po-znawcze, ukierunko-wany omawia ich znaczenie w rozwoju osobowym człowie-ka.

Definiuje procesy poznawcze, uczenia się i pamięci. Rozu-mie ich znaczenie w rozwoju osobowym człowieka.

Ma pogłębioną wie-dzę o procesach po-znawczych, ocenia ich znaczenie w roz-woju osobowym człowieka.

EK2 Rozumie naturę emocji, ich mechanizm oddziaływania i regulacji oraz znaczenie w budowaniu właściwych relacji międzyludzkich.

Metody oceny Esej, sprawdzian kontrolny, udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5

Kryterium 1


Ukierunkowany, w podstawowym zakre-sie definiuje emocje, wyjaśnia mechanizm oddziaływania.

Właściwie definiuje emocje, rozumie ich mechanizm oddzia-ływania i regulacji.

Ma pogłębioną wie-dzę o naturze emocji, mechanizmie ich od-działywania i regula-cji. Charakteryzuje działania kontrolne.

EK3 Charakteryzuje podstawowe procesy społeczne: przystosowania, współpracy, współzawodnic-

twa i konfliktu, oraz ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej. Metody oceny Esej, sprawdzian kontrolny, udział w dyskusji na zajęciach.

Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1


Ukierunkowany cha-rakteryzuje podsta-wowe procesy spo-łeczne.

Właściwie charakte-ryzuje podstawowe procesy społeczne, ocenia wpływ grupy na zachowanie czło-wieka.

Ma pogłębioną wie-dzę o procesach spo-łecznych, interpretuje źródła i przyczyny błędów oraz granice przystosowania.



23

EK4 Określa zachowanie człowieka w sytuacjach zagrożenia. Rozumie potrzebę kontrolowania za-chowań własnych, przeciwdziałania stresowi.

Metody oceny Esej, sprawdzian kontrolny, udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1

Nie identyfikuje pro-blemu, nie rozumie zagadnień.

Określa zachowanie człowieka w sytu-acjach zagrożenia, radzi sobie ze stre-sem.

Określa zachowanie człowieka w sytu-acjach zagrożenia, radzi sobie ze stre-sem i negatywnymi emocjami. Potrafi ocenić własne za-chowania w sytuacji zagrożenia.

Ma pogłębioną wie-dzę o zachowaniu człowieka w sytu-acjach zagrożenia. Właściwie ocenia i kontroluje własne za-chowania w sytu-acjach zagrożenia. Rozumie potrzebę przeciwdziałania stresowi związanemu z pracą na różnych stanowiskach, w tym kierowniczych.

EK5 Potrafi ocenić własne umiejętności asertywnego zachowania się i reagowania na asertywność innych osób.

Metody oceny Egzamin ustny, egzamin pisemny. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1

Nie zna w podsta-wowym zakresie omawianych zagad-nień, nie bierze udziału w dyskusji.

Ukierunkowany oce-nia potrzebę zacho-wań asertywnych.

Rozumie potrzebę zachowań asertyw-nych, umie ocenić własne umiejętności. Ukierunkowany wła-ściwie reaguje na asertywność innych osób w przeprowa-dzanych ćwiczeniach.

Doskonale ocenia sy-tuację i potrzebę asertywnego zacho-wania, właściwie re-aguje na zachowania asertywne innych osób w przeprowa-dzanych ćwiczeniach.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR I PSYCHOLOGIA ZACHOWAŃ LUDZKICH AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Przedmiot i metody psychologii. 2. Proces poznawczy – percepcja. 3. Psychologiczne aspekty procesu motywacyjnego. 4. Psychologia procesu decyzyjnego. 5. Emocje. 6. Osobowość – rozwój. 7. Stres. 8. Adaptacja. 9. Niezawodność człowieka. 10. Czynniki ergonomiczne w projektowaniu procesu pracy. 11. Usprawnienia pracy: mechanizacja, automatyzacja, robotyzacja. 12. Praca umysłowa. 13. Organizacja pracy własnej. 14. Higiena psychiczna. 15. Porozumiewanie się ludzi. 16. Asertywność.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze V Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: udział w konsultacjach, zaliczeniach / eg-zaminach poza godz. zajęć dydaktycznych

2

Własna praca studenta, w tym: przygotowanie do ćwiczeń, laboratoriów, symulatorów, w tym wykonanie sprawozdań, zadań

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 13



24

Łączny nakład pracy 27 1 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 14 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Argyle M., Psychologia stosunków międzyludzkich, PWN, Warszawa 1991. 2. Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Astrum, Wrocław 2004. 3. Myers D., Psychologia społeczna, Zysk i S-ka, Warszawa 2003. 4. Sternberg R., Wprowadzenie do psychologii, WSiP, Warszawa 1999. 5. Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003. 6. Wykowska M., Ergonomia, http:/ergonomia.imir.agh.edu.pl, (strona www). 7. Zimbardo P., Psychologia i życie, GWP, Gdańsk 2002. V. Literatura uzupełniająca 1. Charaktery – miesięcznik. 2. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, GWP, Gdańsk 2007. 3. Doliński D., Techniki wpływu społecznego, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa 2006. 4. Elliot A., Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa 2006. 5. Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, GWP, Gdańsk 2003. 6. Korodecka D., Bezpieczeństwo pracy i ergonomia, CIOP, Warszawa 1999. 7. Kowal E., Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, PWN, Warszawa-Poznań 2002. 8. Personel, Zastosowania ergonomii – czasopisma. 9. Ratajczak Z., Niezawodność człowieka w pracy, PWN, Warszawa 1988. 10. Terelak J., Psychologia pracy i bezrobocia, Warszawa 1993. 11. Tyszka T., Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, GWP, Gdańsk 2000. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. kpt. ż.w. Piotr Lewandowski [email protected] ZNEiS Pozostałe osoby prowadzące zajęcia dr S. Kowalski [email protected] ZNEiS



25

03. Przedmiot: IN/IM2012/11/03/WF1

WYCHOWANIE FIZYCZNE – moduł 1 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 15 0 0

II 15 0 0

III 15 0 0

IV 15 0 0

I. Cele kształcenia Przekazanie wiedzy o zagrożeniach związanych z pracą i rekreacją nad wodą, wykształcenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia i niesienia pomocy oraz na temat higieny umysłu w kontekście zrównoważonej proporcji wysiłku psychicznego i fizycznego .Wyposażenie w wiedzę i umiejętności z zakresu organizacji i uczestnictwa w różnorodnych for-mach aktywności ukierunkowanej na rozwój i utrzymanie sprawności fizycznej. Przekazanie wiedzy z zakresu zasad bezpie-czeństwa podczas treningu z wykorzystaniem sprzętu sportowego i realizacja różnych form wysiłku fizycznego, indywidual-nego oraz zespołowego. Kształtowanie postawy w celu aktywnego wykorzystania czasu wolnego i postaw prozdrowotnych.

II. Wymagania wstępne Brak przeciwwskazań do wysiłku fizycznego

III/1. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, i ukazane są z podziałem na semestry nauki.

Metody i kryteria oceny EK1 Realizuje zadania ruchowe o charakterze sportowym oraz umie dobrać i korzystać ze standardowe-

go wyposażenia siłowni kulturystycznej oraz studio fitness. Rozumie i stosuje właściwe technik i metody w celu kształtowania sprawności fizycznej i prawi-dłowej postawy ciała z zachowaniem zasad bezpieczeństwa podczas ćwiczeń w salach treningo-wych Przyjmuje postawę gotowości do współpracy i odpowiedzialności za członków zespołu

Metody oceny Sprawdzian praktyczny Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium1 Zgodność wykonywa-nia zadania ruchowego ze wzorcem charakte-rystycznym dla ćwi-czeń w siłowni kultu-rystycznej oraz studio fitness

Brak umiejętności w realizacji podstawo-wych zadań rucho-wych

Wykonuje zadania ru-chowe z dużymi od-stępstwami od wzorca

Wykonuje zadania ru-chowe z nielicznymi odstępstwami od wzorca

Wykonuje zadania ru-chowe zgodnie ze wzorcem i wysoką efektywnością ruchu

Kryterium 2 Efektywność wykona-nia zadania ruchowego

Wykonanie zadania z efektywnością poni-żej 50% określonej liczby powtórzeń

Wykonanie zadania z efektywnością 50% określonej liczby po-wtórzeń



Kryterium3 Organizacja stanowi-ska i bezpieczeństwo podczas ćwiczeń

Nie stosuje podsta-wowych zasad bez-pieczeństwa -stwarza zagrożenie dla siebie lub współćwiczących

Stosuje podstawowe za-sady bezpieczeństwa podczas pracy indywi-dualnej- samo asekura-cja

Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas pracy w zespole- ase-kuracja

Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas pracy w zespole przyjmując rolę lidera

Efekty kształcenia – semestr I Kierunkowe EK1 Realizuje zadania ruchowe o charakterze sportowym oraz umie dobrać i korzystać ze standardo-

wego wyposażenia siłowni kulturystycznej oraz studio fitness. Rozumie i stosuje właściwe technik i metody w celu kształtowania sprawności fizycznej i prawi-dłowej postawy ciała z zachowaniem zasad bezpieczeństwa podczas ćwiczeń w salach treningo-wych Przyjmuje postawę gotowości do współpracy i odpowiedzialności za członków zespołu

K_U01,K_U02, K_U05, K_K01, K_K03,K_K05



26

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR I WYCHOWANIE FIZYCZNE LABORATORIUM 15 GODZ.

SIŁOWNIA*:

1. Zapoznanie z regulaminem siłowni i zasadami bezpieczeństwa na zajęciach, higieną zajęć , właściwym korzysta-niem z urządzeń oraz sprzętu na siłowni, warunkami zaliczenia

2. Energetyka wysiłku, Pomiar i ocena siły mięśniowej-sprawdzian. 3. Ćwiczenia izolowane jako ćwiczenia angażujące pojedyncze grupy mięśni. 4. Ćwiczenia segmentowe jako ćwiczenia angażujące kilka dużych grup mięśniowych. 5. Ćwiczenia globalne jako ćwiczenia angażujące kompleksowo mięśnie całego ciała. 6. Wiosłowanie na ergometrze Concept II. Nauka techniki wiosłowania. 7. Metody rozwoju wytrzymałości: ciągła, przemienna, powtórzeniowa, interwałowa. 8. Wybrane metody rozwoju siły: body building system, ciężko atletyczna, progresywna. 9. Podstawowe metody kształtowania wytrzymałości siłowej: stacyjna, obwodowa, strumieniowa 10. Ocena reakcji na obciążenia treningowe 11. Trening kulturystyczny i jego oddziaływanie na rozwój umiejętności ćwiczących. Atlas ćwiczeń 12. Testy oceny sprawności i nabytych umiejętności. Doskonalenie techniki wiosłowania na ergometrze. Rozkład siłna dystan-

sie-sprawdzian. 13. Praktyczne wykorzystanie znaczenia siły mięśniowej w życiu człowieka. 14. Układanie własnego programu treningowego na zwiększenie poszczególnych cech układu mięśniowego. 15. Testy oceny sprawności i nabytych umiejętności-wyciskanie w leżeniu. Indywidualna poprawa sprawdzianów

FITNESS*:

1. Zapoznanie z regulaminem sali fitness i zasadami bezpieczeństwa na zajęciach, higieną zajęć , właściwym korzy-staniem z urządzeń oraz sprzętu na siłowni, warunkami zaliczenia

2. Zasady rozgrzewki i jej rola treningu. Ćwiczenia kształtujące gibkość 3. Ćwiczenia kształtujące siłę mięśni obręczy barkowej i klatki piersiowej 4. Ćwiczenia kształtujące siłę mięśni brzucha i nóg ( piszczelowy i czworogłowy ) 5. Ćwiczenia kształtujące siłę mięśni grzbietu i nóg ( łydki i dwugłowy ) 6. Obwód stacyjny kształtujący siłę większych partii mięśniowych 7. Wiosłowanie na ergometrze Concept II. Nauka techniki wiosłowania. 8. Inne formy treningu – nauka kroków na platformie fitness 9. Inne formy treningu – nauka pracy rąk podczas ćwiczeń na platformie fitness 10. Inne formy treningu – nauka ćwiczeń na piłce fitness 11. Inne formy treningu – nauka ćwiczeń i zasad stretchingu i pilates 12. Wykorzystanie trenażerów do treningu aerobowego 13. Organizacja treningu fitness - indywidualnego 14. Organizacja treningu fitness – zespołowego 15. Testy oceny sprawności i nabytych umiejętności

* Forma zajęć do wyboru

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze I Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

0


0


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu Łączny nakład pracy 0 0 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: X X Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. Uwaga:



27

Dla wszystkich chętnych studentów niestacjonarnych jest możliwość uczestniczenia w zajęciach prowadzonych w sekcjach sportowych Akademickiego Związku Sportowego działającego przy Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Akademii Morskiej w Szczecinie.



28




ECTS A C L A C L

I 15 0 0 0

II 15 0 0 0

III 15 0 0 0

IV 15 0 0 0


Metody i kryteria oceny

EK1 Realizuje zadania ruchowe o charakterze sportowym stosując techniki i metody kształtujące sprawność fizyczną na hali sportowej w wybranych grach zespołowych oraz potrafi zastosować je podczas testów sportowych. Rozumie i stosuje zasady bezpieczeństwa podczas ćwiczeń gru-powych oraz zna podstawowe przepisy wybranych gier zespołowych. Odpowiedzialnie pełni funkcje w drużynie podczas gry oraz indywidualnie w roli sędziego.

Metody oceny Sprawdzian praktyczny Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 – 5 Kryterium1 Efektywność i zgodność wykonywania zadania ru-chowego ze wzorcem charakterystycznym dla technik w wybranych grach zespołowych

Brak umiejętności w realizacji podstawo-wych zadań rucho-wych

Wykonuje zadania ruchowe z dużymi odstępstwami od wzorca

Wykonuje zadania ruchowe z nielicz-nymi odstępstwami od wzorca

Wykonuje zadania ruchowe zgodnie ze wzorcem i wysoką efektywnością ruchu

Kryterium 2 Skuteczność wykonania testu siatkarskiego i ko-szykarskiego

Wykonanie zadania ze skutecznością poniżej 50% określo-nej liczby powtó-rzeń/trafień

Wykonanie zadania ze skutecznością 50% określonej liczby powtórzeń/trafień

Wykonanie zadania ze skutecznością 75% określonej liczby powtórzeń/trafień

Wykonanie zadania ze skutecznością 100% określonej liczby powtó-rzeń/trafień

Kryterium3 Organizacja i bezpie-czeństwo podczas ćwi-czeń


Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas ćwiczeń . Zna zasady wybranych gier ze-społowych

Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas ćwiczeń. Zna zasady i przepisy wybranych gier ze-społowych

Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas ćwiczeń. Zna zasady i przepisy wybranych gier ze-społowych pełniąc rolę sędziego

Szczegółowe treści kształcenia

SEMESTR II WYCHOWANIE FIZYCZNE LABORATORIUM 15 GODZ. GRY ZESPOŁOWE*

1. Zapoznanie z programem zajęć, regulaminem sali gier, wymogami oraz omówienie bezpieczeństwa zajęć. Znacze-nie rozgrzewki w zajęciach sportowych.

2. Piłka koszykowa- nauka i doskonalenie kozłowania piłki oraz podań i chwytów. 3. Piłka koszykowa- nauka i doskonalenie rzutów piłką do kosza z miejsca, biegu i wyskoku. 4. Piłka koszykowa- nauka i doskonalenie elementów techniki indywidualnej. 5. Piłka koszykowa- test sprawdzający umiejętności techniki indywidualnej 6. Piłka siatkowa- nauka i doskonalenie odbić piłki sposobem oburącz górnym i dolnym. 7. Piłka siatkowa- nauka i doskonalenie zagrywki- małe gry 2x2, 3x3 8. Piłka siatkowa- nauka i doskonalenie ataku, ustawienie na boisku. 9. Piłka siatkowa- nauka i doskonalenie zastawienia.

Efekty kształcenia – semestr II Kierunkowe EK1 Realizuje zadania ruchowe o charakterze sportowym stosując techniki i metody kształtujące

sprawność fizyczną na hali sportowej w wybranych grach zespołowych oraz potrafi zastosować je podczas testów sportowych. Rozumie i stosuje zasady bezpieczeństwa podczas ćwiczeń gru-powych oraz zna podstawowe przepisy wybranych gier zespołowych. Odpowiedzialnie pełni funkcje w drużynie podczas gry oraz indywidualnie w roli sędziego.

K_U01,K_U02, K_U05, K_K01, K_K03,K_K05



29

10. Piłka siatkowa- test sprawdzający umiejętność techniki indywidualnej. 11. Badminton- zapoznanie z przepisami gry, nauka podstawowych umiejętności techniki indywidualnej. 12. Badminton -doskonalenie podstawowych umiejętności techniki indywidualnej, gry singlowe i deblowe. 13. Unihokej -nauka i doskonalenie umiejętności techniki indywidualnej. 14. Unihokej- nauka i doskonalenie systemów ataku i obrony - turniej gry 4x4 15. Tenis stołowy -nauka i doskonalenie umiejętności techniki indywidualnej, gry singlowe i deblowe.

*Treści ( dyscyplina) do wyboru Bilans nakładu pracy studenta w semestrze II Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

0


0


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu Łączny nakład pracy 0 0 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: X X Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. Uwaga: Dla wszystkich chętnych studentów niestacjonarnych jest możliwość uczestniczenia w zajęciach prowadzonych w sekcjach sportowych Akademickiego Związku Sportowego działającego przy Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Akademii Morskiej w Szczecinie.



30




ECTS A C L A C L

I 15 0 0 0

II 15 0 0 0

III 15 0 0 0

IV 15 0 0 0


Metody i kryteria oceny EK1 Potrafi pływać stylem grzbietowym. Potrafi przepłynąć dłuższe odcinki bez zatrzymania. Ro-

zumie zasady bezpiecznego przebywania nad wodą i potrafi je zastosować podczas organizacji oraz realizacji działań mających kształtować sprawność fizyczną i podnosić poziom umiejętno-ści pływackich. Przyjmuje postawę odpowiedzialności za siebie i współćwiczących podczas wypoczynku nad wodą , prawidłowo reaguje w sytuacji zagrożenia.

Metody oceny Sprawdzian praktyczny Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium1 Technika pływania sty-lem grzbietowym

Brak umiejętności –nie potrafi płynąć na plecach



Wykonuje zadania ruchowe zgodnie ze wzorcem i średnią efektywnością ruchu

Kryterium 2 Umiejętność przepłynię-cia dystansu w czasie 15minut

Nie przepływa mini-malnie określonego dystansu

Przepływa 50% okre-ślonego dystansu


Przepływa 100% określonego dystansu

Kryterium3 Organizacja i bezpie-czeństwo podczas ćwi-czeń w wodzie


Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas ćwiczeń w wodzie – samo asekuracja

Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas ćwiczeń w wodzie-rozpoznaje zagroże-nia

Stosuje zasady bez-pieczeństwa podczas ćwiczeń w wodzie-rozpoznaje i reaguje na zagrożenia

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III WYCHOWANIE FIZYCZNE LABORATORYJNE 15 GODZ. PŁYWALNIA*

1. Zapoznanie z regulaminem basenu i zasadami bezpieczeństwa na zajęciach, higieną zajęć w wodzie, wymaganym podstawowym wyposażeniem osobistym, warunkami zaliczenia

2. Ćwiczenia oswajające w wodzie, diagnoza wstępna umiejętności pływackich 3. Nauka leżenia w pozycji na plecach; Pływanie z pomocą deski 4. Nauka naprzemianstronnej pracy nóg i doskonalenie leżenia na plecach 5. Nauka pracy rąk w stylu grzbietowym 6. Nauka skoków do wody w różnych pozycjach: na nogi, kuczny 7. Technika pływania na plecach stosowana w ratownictwie morskim 8. Podstawowe ćwiczenia z zanurzenia pod wodę (w miejscu) 9. Ćwiczenia grupowe w wodzie – piłka wodna - gra właściwa 10. Ocena techniki pływania na plecach 11. Nauka pływania w płetwach po powierzchni 12. Nauka naprzemianstronnej pracy nóg w pozycji na piersiach z oddechem na boku 13. Nauka naprzemianstronnej pracy rąk kraulem

Efekty kształcenia – semestr III Kierunkowe

EK1

Potrafi pływać stylem grzbietowym. Potrafi przepłynąć dłuższe odcinki bez zatrzymania. Ro-zumie zasady bezpiecznego przebywania nad wodą i potrafi je zastosować podczas organizacji oraz realizacji działań mających kształtować sprawność fizyczną i podnosić poziom umiejętno-ści pływackich. Przyjmuje postawę odpowiedzialności za siebie i współćwiczących podczas wypoczynku nad wodą , prawidłowo reaguje w sytuacji zagrożenia.

K_U01,K_U02, K_U05, K_K01, K_K03,K_K05



31

14. Sprawdzian wytrzymałości w pływaniu - pływanie dystansowe w czasie 15 min. 15. Pływanie w kamizelce ratunkowej w różnych pozycjach – auto ratownictw

*Treści ( styl) do wyboru

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze III Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

15


1


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu Łączny nakład pracy 16 X Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 16 X Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 15 X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. Uwaga: Dla wszystkich chętnych studentów niestacjonarnych jest możliwość uczestniczenia w zajęciach prowadzonych w sekcjach sportowych Akademickiego Związku Sportowego działającego przy Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Akademii Morskiej w Szczecinie.



32




ECTS A C L A C L

I 15 0 0 0

II 15 0 0 0

III 15 0 0 0

IV 15 0 0 0



EK1 Potrafi pływać kraulem. Potrafi przepłynąć dłuższy odcinek bez zatrzymania Rozumie i potrafi zastosować techniki i metody w kształtowaniu sprawności fizycznej charakterystycznej w dzia-łaniach związanych z wodą – płetwonurkowanie , elementarne techniki ratownicze.

Metody oceny Sprawdzian praktyczny Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium1 Technika pływania krau-lem

Brak umiejętności –nie potrafi płynąć kraulem



Wykonuje zadania ruchowe zgodnie ze wzorcem i średnią efektywnością ruchu

Kryterium 2 Umiejętność przepłynię-cia dystansu w czasie 30 minut

Nie przepływa mini-malnie określonego dystansu



Przepływa 100% określonego dystansu

Kryterium 3 Umiejętność wstrzymania oddechu pod wodą na czas

Nie potrafi zanurzyć twarzy na minimalnie określony czas

Wstrzymuje oddech z zanurzoną twarzą z efektywnością 50% limitu czasu

Zanurza się pod wo-dę z efektywnością 75% limitu czasu

Zanurza się pod wo-dę z efektywnością 100% limitu czasu

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV WYCHOWANIE FIZYCZNE LABORATORYJNE 15 GODZ. PLYWALNIA*

1. Zapoznanie z programem zajęć, sprzętem dodatkowym używanym na zajęciach, warunkami zaliczenia. 2. Kształtowanie wytrzymałości i poprawa techniki w pływaniu na piersiach i na plecach 3. Nauka pływania w płetwach oraz zapoznanie ze sprzętem ratowniczym – rzutka ,bojka SP, 4. Nauka kraula ratowniczego; doskonalenie pływania różnymi technikami; wślizg do wody na głowę 5. Nauka skoków ratowniczych do wody – wykroczny , rozkroczny 6. Nauka pracy nóg w stylu klasycznym w pozycji na plecach 7. Nauka pracy nóg w stylu klasycznym w pozycji na piersiach 8. Nauka pracy rąk w stylu klasycznym 9. Nauka skoku na głowę i doskonalenie skoków na nogi 10. Nauka holowania w pozycji na plecach i bokiem 11. Zatrzymanie oddechu z zanurzoną twarzą 12. Podstawowe ćwiczenia z zanurzania się i pływania pod wodą. 13. Sprawdzian wytrzymałości w wodzie - pływanie dystansowe w czasie 30 min. 14. Ocena techniki pływania kraulem i stylem klasycznym 15. Pływanie w ubraniu roboczym w różnych pozycjach – Kontrola efektów kształcenia i ocena końcowa.

*Treści ( styl) do wyboru

Efekty kształcenia – semestr IV Kierunkowe

EK1

Potrafi pływać kraulem. Potrafi przepłynąć dłuższy odcinek bez zatrzymania Rozumie i potrafi zastosować techniki i metody w kształtowaniu sprawności fizycznej charakterystycznej w dzia-łaniach związanych z wodą – płetwonurkowanie , elementarne techniki ratownicze.

K_U01,K_U02, K_U05, K_K01, K_K03,K_K05



33

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze IV Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

15


1


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu Łączny nakład pracy 16 X Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 16 X Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 15 X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. Uwaga: Dla wszystkich chętnych studentów niestacjonarnych jest możliwość uczestniczenia w zajęciach prowadzonych w sekcjach sportowych Akademickiego Związku Sportowego działającego przy Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Akademii Morskiej w Szczecinie. IV. Literatura podstawowa:

1. H. Nawara – „Badminton” 2. D. Abramuk i zespół – „Unihoc” 3. W. Bilski – „Tenis stołowy” 4. T. Huciński – „Koszykówka” 5. Z. Zatyracz – L. Piasecki – „Piłka siatkowa” 6. dr J.Orzech – Monografia treningu siły mięśniowej 7. T. Laughlin – „Pływanie dla każdego”

V. Literatura uzupełniająca:

1. D .Salski – „Vademecum ratownika wodnego” 2. Cz. Sieniek – „Sporty całego życia” 3. M. Kruszewski - „ Metody treningu i podstawy żywienia w sportach siłowych …”

VI. Prowadzący przedmiot

Koordynator przedmiotu mgr Artur Lipecki [email protected] SWFiS mgr Jakub Chuta [email protected] SWFiS Pozostałe osoby prowadzące zajęcia dr Marian Zajączkowski m.zajączkowski @am.szczecin.pl SWFiS mgr Norbert Marchewka n,marchewka @am.szczecin.pl SWFiS mgr Wojciech Jaśkiewicz w.jaśkiewicz @am.szczecin.pl SWFiS mgr Artur Jankowiak a.jankowiak @am.szczecin.pl SWFiS mgr Alojzy Gołąb a.gołąb @am.szczecin.pl SWFiS mgr Tadeusz Skrzypkowski t.skrzypkowski @am.szczecin.pl SWFiS mgr Robert Terczyński r.terczyński @am.szczecin.pl SWFiS



34

04A. Przedmiot: IN/IM2012/11/04A/EMME

ELEMENTY MIKRO I MAKROEKONOMII Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 12 2 24 2 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych praw ekonomii w skali makro i mikr, zasad działania rynku, jako podstawowego regulatora gospodarki oraz narzędzi stosowanych przez państwo w polityce gospodarczej i eko-nomicznej. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.

III. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw.

Metody i kryteria oceny EK1 Definiuje różnicę zakresu badań i analiz makro i mikroekonomii. Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie rozumie podsta-wowych zagadnień we wskazanym za-kresie.

Ukierunkowany omawia podstawowy zakres badań makro i mikroekonomii.

Zna i rozumie istotę badań makro i mi-kroekonomii.

Wykazuje rozszerzo-ną wiedzę o charakte-rze badań i analiz makro i mikroeko-nomii.

EK2 Charakteryzuje podstawowe podmioty gospodarcze. Określa rolę poszczególnych podmiotów w procesie gospodarowania.

Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie zna w podsta-wowym zakresie pro-cesu gospodarowania i jego elementów.

Ukierunkowany po-prawnie określa po-szczególne podmioty w procesie gospoda-rowania.

Charakteryzuje udział poszczegól-nych podmiotów w procesie gospodaro-wania.

Określa zasady ra-cjonalnego gospoda-rowania i odnosi je do podmiotów go-spodarczych.

EK3 Określa warunki równowagi rozwoju przedsiębiorstwa, omawia strategie rozwoju, rozumie przedsiębiorczość i jej znaczenie ekonomiczne.

Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 – 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie potrafi określić w podstawowym zakre-sie przedsiębiorstwa, jako podmiotu dzia-łalności gospodar-czej.

W podstawowym za-kresie omawia istotę i funkcje przedsiębior-stwa, jako podmiotu działalności gospo-darczej.

Charakteryzuje ro-dzaje przedsiębiorstw i ich cele; określa wa-runki równowagi rozwoju, rozumie po-jęcie konkurencji i kooperacji.

Wykazuje dobrą zna-jomość zagadnień, omawia strategie zrównoważonego rozwoju, rozumie znaczenie ekono-miczne przedsiębior-czości.

EK4 Rozumie pojęcia produkt krajowy brutto i dochód narodowy. Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5

Efekty kształcenia – semestr I Kierunkowe EK1 Definiuje różnicę zakresu badań i analiz makro i mikroekonomii. K_W21; K_K02

EK2 Charakteryzuje podstawowe podmioty gospodarcze. Określa rolę poszczególnych pod-miotów w procesie gospodarowania.

K_W21; K_K02

EK3 Określa warunki równowagi rozwoju przedsiębiorstwa, omawia strategie rozwoju, rozumie przedsiębiorczość i jej znaczenie ekonomiczne.

K_W22; K_K02

EK4 Rozumie pojęcia produkt krajowy brutto i dochód narodowy. K_W21; K_K02



35

Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie zna w podsta-wowym zakresie i nie rozumie pojęć pro-duktu krajowego brutto i dochodu na-rodowego.

W ograniczonym za-kresie rozumie poję-cia dochodu krajo-wego brutto dochodu narodowego.

Charakteryzuje poję-cie produktu krajo-wego brutto oraz za-sady tworzenia i po-działu dochodu naro-dowego.

Wykazuje pogłębioną wiedzę o zasadach tworzenia i podziału dochodu narodowe-go; określa mierniki dochodu narodowe-go.


SEMESTR I ELEMENTY MIKRO I MAKROEKONOMII AUDYTORYJNE 24 GODZ. ELEMENTY MIKROEKONOMII

1. Struktura podmiotowa gospodarki i jej główne mechanizmy regulacyjne. 2. Rynek. Konkurencja w skali mikro i makroekonomicznej. 3. Mechanizm rynkowy i cena. 4. Struktura rynku kapitałowego; znaczenie giełd papierów wartościowych. 5. Rynek pracy. Gospodarowanie zasobami siły roboczej, źródła bezrobocia i sposoby jego ograniczania. 6. Podstawy teorii zachowań konsumenta (teoria równowagi i popytu konsumenta). 7. Podstawy teorii przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo, jako podmiot działalności gospodarczej; rodzaje przedsiębiorstw i

ich cele. Równowaga przedsiębiorstwa, efektywność działania, znaczenie ekonomiczne przedsiębiorczości. Strategie rozwoju przedsiębiorstwa. ELEMENTY MAKROEKONOMII

8. Produkt krajowy brutto i dochód narodowy. Tworzenie, ewidencja i podział dochodu narodowego. 9. Czynniki wzrostu i rozwoju gospodarczego. 10. Pieniądz i jego funkcje w gospodarce. Przyczyny i skutki inflacji. 11. Instrumenty polityki pieniężno-kredytowej banku centralnego, rola banków komercyjnych. 12. System finansowy państwa. Funkcje, dochody, wydatki. System budżetowy, struktura budżetu państwa. System podat-

kowy państwa. 13. Gospodarka światowa, główne cechy współczesnych procesów globalizacji. Międzynarodowa współpraca ekonomiczna

i integracja gospodarcza, międzynarodowe przepływy czynników produkcji i usług. Główne problemy społeczno-ekonomiczne współczesnego świata.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze I Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 24 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe


2 + 1


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 21 Łączny nakład pracy 48 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 27 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Samuelson P. K., Nordhaus W.D.: Ekonomia, PWN, Warszawa 2003. 2. Kwiatkowski E., Milewski R.: Podstawy ekonomii, PWN Warszawa 2008. 3. Marciniak S., Makro i mikroekonomia - Podstawowe problemy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. V. Literatura uzupełniająca 1. Beksiak J., Ekonomia, Warszawa 2000.



36

2. Nasiłowski M.: Podstawy mikro i makro ekonomii, Key Text, Warszawa 2006 VI. Prowadzący przedmiot

Koordynator przedmiotu dr inż.kpt.ż.w. Piotr Lewandowski [email protected] ZNEiS Pozostałe osoby prowadzące zajęcia prof. zw. dr hab. Hubert Bronk [email protected] ZNEiS mgr inż. Marek Szelest [email protected] ZRiOŻ mgr inż. Dariusz Szelest [email protected] ZRiOŻ



37

04B. Przedmiot: IN/IM2012/11/04B/PE

PODSTAWY EKONOMII Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 12 2 24 2 I. Cele kształcenia Wykształcenie umiejętności pracy przy stosowaniu zasad charakterystycznych dla gospodarki rynkowej. Przekazanie wiedzy z zakresu tworzenia, ewidencji i podziału dochodu narodowego oraz problematyki wzrostu gospodarczego. Przekazanie wie-dzy z zakresu podstawowych kategorii mechanizmu rynkowego oraz określania roli poszczególnych podmiotów w procesie gospodarowania. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Metody i kryteria oceny EK1 Zna i rozumie istotę, cele i prawidłowości gospodarowania. Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Brak wiedzy we wskazanym zakresie.

Zna i rozumie istotę gospodarowania.

Rozumie istotę, po-trafi omówić cele go-spodarowania.

Określa wszystkie prawidłowości go-spodarowania.

EK2 Identyfikuje podstawowe elementy mechanizmu rynkowego. Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie zna podstawo-wych działań mecha-nizmu rynkowego.

Ukierunkowany wła-ściwie określa ele-menty mechanizmu rynkowego.

Charakteryzuje ele-menty i działanie mechanizmu rynko-wego, odnosi je do problemów wzrostu gospodarczego.

Określa wzajemne zależności między elementami mechani-zmu rynkowego, w aspekcie równowagi rynkowej; analizuje problemy wzrostu gospodarczego.

EK3 Rozumie tworzenie, ewidencję i podział dochodu narodowego oraz problematykę wzrostu go-spodarczego.

Metody oceny Sprawdzian wiadomości, esej, opracowanie , udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie zna w podsta-wowym zakresie i nie rozumie pojęcia do-chodu narodowego.

Rozumie zasady two-rzenia dochodu naro-dowego.

Charakteryzuje za-sady tworzenia i po-działu dochodu naro-dowego.

Wykazuje pogłębioną wiedzę o zasadach tworzenia i podziału dochodu narodowe-go; określa mierniki dochodu narodowe-go.


SEMESTR I PODSTAWY EKONOMII AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Istota, cele i prawidłowości gospodarowania, gospodarka jako system ekonomiczny, charakterystyka podstawowych

systemów ekonomicznych, gospodarowanie w warunkach zagrożeń ekologicznych.

Efekty kształcenia – semestr I Kierunkowe

EK1 Zna i rozumie istotę, cele i prawidłowości gospodarowania. K_W21; K_K02

EK2 Identyfikuje podstawowe elementy mechanizmu rynkowego. K_W21

EK3 Rozumie tworzenie, ewidencję i podział dochodu narodowego oraz problematykę wzrostu go-spodarczego.

K_W21



38

2. Tworzenie, ewidencja i podział dochodu narodowego, budżet państwa i polityka fiskalna, wzrost gospodarczy. 3. Rola państwa w gospodarce rynkowej, opcje i dylematy transformacji polskiego systemu gospodarczego. 4. Gospodarka rynkowa; segmenty rynku, podstawowe kategorie i uczestnicy rynku, teoria wyboru konsumenta, mecha-

nizm rynkowy. 5. Funkcjonowanie przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej; formy przedsiębiorstw, efektywność działania przedsiębior-

stwa, strategie rozwoju przedsiębiorstwa. 6. Funkcjonowanie rynku pieniężno-kapitałowego; pieniądz – ewolucja pieniądza i jego funkcji, podstawowe operacje na

rynku pieniężnym, funkcje, zadania i cele banków, rynek papierów wartościowych, funkcjonowanie giełdy. 7. Rynek pracy; podaż i popyt na pracę; bezrobocie jako przejaw nierównowagi na rynku pracy, rodzaje, przyczyny i skut-

ki bezrobocia, bezrobocie a inflacja. 8. Gospodarka światowa, globalizacja gospodarki światowej, międzynarodowa współpraca ekonomiczna i integracja go-

spodarcza. Główne problemy społeczno-ekonomiczne współczesnego świata.



2 + 1


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 21 Łączny nakład pracy 48 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 27 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Samuelson P. K., Nordhaus W.D.: Ekonomia, PWN, Warszawa 2003. 2. Kwiatkowski E., Milewski R.: Podstawy ekonomii, PWN Warszawa 2008. 3. Marciniak S., Makro i mikroekonomia - Podstawowe problemy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. V. Literatura uzupełniająca 1. Beksiak J., Ekonomia, Warszawa 2000. 2. Nasiłowski M.: Podstawy mikro i makro ekonomii, Key Text, Warszawa 2006 VI. Prowadzący przedmiot

Koordynator przedmiotu dr inż.kpt.ż.w. Piotr Lewandowski [email protected] ZNEiS Pozostałe osoby prowadzące zajęcia prof. zw. dr hab. Hubert Bronk [email protected] ZNEiS mgr inż. Marek Szelest [email protected] ZRiOŻ mgr inż. Dariusz Szelest [email protected] ZRiOŻ



39

05a. Przedmiot: IN/IM2012/12/05A/POZ

PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 1 12 1

I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu organizacji i zarządzania, wykorzystywania umiejętności analizy i in-terpretacji zjawisk zachodzących w organizacji, dokonywania oceny zmian zachodzących w otoczeniu i ich wpływu na organizację oraz rozwiązywania problemów funkcjonowania organizacji z zastosowaniem wybranych metod i narzędzi zarządzania. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia – semestr II Kierunkowe

EK1 Ma wiedzę z podstaw organizacji i zarządzania K_W22; K_W24

EK2 Potrafi zdefiniować i scharakteryzować funkcje i procesy zarządzania organizacjami K_U14

EK3 Posiada umiejętności opisywania i analizowania problemów decyzyjnych oraz zasad i metod ich rozwiązywania

K_U14

EK4 Posiada umiejętności projektowania i wdrażania efektywnych rozwiązań w zakresie struktur organizacyjnych i zarządzania organizacjami

K_U14

EK5 Posiada umiejętność projektowania kodeksów etycznych przedsiębiorstw oraz określania modelu zawodowego, osobowego i etycznego menedżera

K_W21

Metody i kryteria oceny EK1 Ma wiedzę z podstaw organizacji i zarządzania Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Nie ma wiedzy z pod-

staw organizacji i za-rządzania.

Z trudnościami potrafi opisać przedmiot, za-kres i cel nauki o or-ganizacji i zarządza-niu.

Potrafi prawidłowo opisać i analizować przedmiot, zakres i cel nauki o organi-zacji i zarządzaniu.

Potrafi prawidłowo opi-sać analizować przed-miot, zakres i cel nauki o organizacji i zarządza-niu, cykl organizacyjny i efekt synergii.

EK2 Potrafi zdefiniować i scharakteryzować funkcje i procesy zarządzania organizacjami Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Nie potrafi zdefinio-

wać i scharakteryzo-wać funkcji i proce-sów zarządzania or-ganizacjami.

Z trudnościami potraf potrafi zdefiniować i scharakteryzować funkcje i procesy za-rządzania organiza-cjami.

Potrafi prawidłowo zdefiniować i scha-rakteryzować funkcje zarządzania organiza-cjami.

Potrafi prawidłowo zde-finiować i scharaktery-zować funkcje i procesy zarządzania organiza-cjami.

EK3 Posiada umiejętności opisywania i analizowania problemów decyzyjnych oraz zasad i metod ich rozwiązywania

Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Nie posiada umiejęt-

ności opisywania i analizowania pro-blemów decyzyjnych oraz zasad i metod ich rozwiązywania.

Z błędami opisuje i analizuje problemy decyzyjnych oraz za-sady i metody ich rozwiązywania

Poprawnie opisuje i analizuje problemy decyzyjnych oraz za-sady i metody ich roz-wiązywania.

Szczegółowo opisuje i analizuje problemy de-cyzyjnych oraz zasady i metody ich rozwiązy-wania. Określa kryteria optymalizacji decyzji i warunki ich wdrożenia.

EK4 Posiada umiejętności projektowania i wdrażania efektywnych rozwiązań w zakresie struktur organi-zacyjnych i zarządzania organizacjami

Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze



40

Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1

Nie posiada umiejęt-ności projektowania i wdrażania efektyw-nych rozwiązań w za-kresie struktur organi-zacyjnych i zarządza-nia organizacjami.

Z trudnościami i z drobnymi błędami przedstawia zasady projektowania i wdra-żania efektywnych rozwiązań w zakresie struktur organizacyj-nych i zarządzania or-ganizacjami.

Poprawnie przedsta-wia zasady projekto-wania i wdrażania efektywnych rozwią-zań w zakresie struk-tur organizacyjnych i zarządzania organiza-cjami.

Poprawnie i szczegóło-wo przedstawia zasady, metody i skutki projek-towania i wdrażania efektywnych rozwiązań w zakresie struktur or-ganizacyjnych i zarzą-dzania organizacjami.

EK5 Posiada umiejętność zaprojektowania kodeksów etycznych przedsiębiorstw oraz określania modelu zawodowego, osobowego i etycznego menedżera

Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1

Nie potrafi zaprojek-tować kodeksu etycz-nego przedsiębiorstwa i określić modelu za-wodowego, oso-bowego i etycznego menedżera.

Z błędami projektuje kodeks etyczny przedsiębiorstwa i określa model zawo-dowy, osobowy i etyczny menedżera.

Dobrze wykonuje projekt kodeksu etycznego przedsię-biorstwa oraz prawi-dłowo przedstawia model zawodowy, osobowy i etyczny menedżera.

Dobrze wykonuje pro-jekt kodeksu etycznego przedsiębiorstwa oraz prawidłowo przedstawia model zawodowy, oso-bowy i etyczny mene-dżera. Szczegółowo uza-sadnia przedstawione warianty rozwiązań.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA AUDYTORYJNE 12 GODZ. 1. Przedmiot, zakres i cel nauki o organizacji i zarządzaniu. Teoretyczne podstawy organizacji

i zarządzania. Analiza podstawowych pojęć 2. Cykl organizacyjny. Działanie zorganizowane i jego cechy. Działanie indywidualne

i zespołowe. Podział pracy, specjalizacja, standaryzacja. Synergia i efekt organizacyjny 3. Teorie struktur. Podstawowe typy struktur. Kryteria doboru struktur organizacyjnych 4. Model systemu zarządzania. Struktura funkcjonalna, własnościowa, organizacyjna, informacyjna, przestrzenna sys-

temu zarządzania 5. Funkcje zarządzania. Charakterystyka funkcji planowania, organizowania, motywowania, przewodzenia, kontrolowa-

nia 6. Kadry i gospodarka zasobami ludzkimi 7. Metody i style zarządzania 8. Podstawy teorii podejmowania decyzji. Podstawowe modele procesów decyzyjnych. Ryzyko decyzyjne. Sfery odpo-

wiedzialności w zarządzaniu 9. Organizacja i zarządzanie przedsiębiorstwem 10. Czynniki konkurencyjności i rozwoju przedsiębiorstw 11. Metody analizy strategicznej organizacji gospodarczych. Zarządzanie strategiczne i bieżące przedsiębiorstwem 12. Wycena i zarządzanie wartością przedsiębiorstwa 13. Etyka w biznesie. Kodeksy etyczne przedsiębiorstw 14. Model zawodowy i osobowy menedżera 15. Kierunki rozwoju nauki o organizacji i zarządzaniu

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze II Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

-


2


x

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych x Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 13 Łączny nakład pracy 27 1



41

Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 30+1+1+1

14 1

Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 25

X X

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Griffin R.W.: Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999 2. Bozarth C., Handfield R.B.: Wprowadzenie do zarządzania operacjami i łańcuchem dostaw,

Wydawnictwo Helion S.A., Gliwice 2007 3. Drucker P.F.: Praktyka zarządzania, Wydawnictwo MT Biznes Sp. z o.o., Warszawa 2005 4. Strategor: Zarządzanie firmą. Strategie. Struktury. Decyzje. Tożsamość, Wydawnictwo PWE,

Warszawa 2005 5. Christowa-Dobrowolska M.: Konkurencyjność portów morskich basenu Morza Bałtyckiego, Wydawnictwo AM, Szcze-

cin 2007

1. Penc J.: Kreatywne kierowanie, Wydawnictwo Placet, Warszawa 2000 2. Analiza najlepszych praktyk w zakresie zarzadzania w portach morskich Unii Europejskiej, Monografia

pod redakcją naukową Cz. Christowej, Wyd. Naukowe Akademii Morskiej, Szczecin 2010 (Biblioteka Cyfrowa Akademii Morskiej w Szczecinie)

3. Christowa Cz.: Systemy zarządzania i eksploatacji w polskich portach morskich (ze szczególnym

uwzględnieniem portów w Szczecinie i Świnoujściu), Wydawnictwo Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2011

4. Christowa Cz.: Podstawy budowy i funkcjonowania portowych centrów logistycznych. Zachodniopomorskie Centrum

Logistyczne – Port Szczecin, Wydawnictwo Akademii Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2005 5. System transportowy regionu zachodniopomorskiego. Ocena stanu, Monografia pod redakcją naukową

Cz. Christowej, Wyd. Naukowe Akademii Morskiej, Szczecin 2010 (Biblioteka Cyfrowa Akademii Morskiej w Szczecinie)

6. Model inżynierii finansowania budowy statków w polskich stoczniach i ich zakupu przez polskich

armatorów, praca zbiorowa pod redakcją Cz. Christowej, Wydawnictwo Akademii Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2007

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Maria Christowa-Dobrowolska [email protected] IZT/ZOiZ Pozostałe osoby prowadzące zajęcia dr inż. Maria Christowa-Dobrowolska [email protected] IZT/ZOiZ

V. Literatura uzupełniająca



42

05B. Przedmiot: IN/IM2012/12/05B/ZP

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 1 12 1 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu zarządzania. Wykształcenie umiejętności analizy i interpretacji zjawisk zachodzących w przedsiębiorstwie oraz rozwiązywania problemów funkcjonowania przedsiębiorstwa z zastosowaniem wy-branych metod i technik zarządzania przedsiębiorstwem. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr II Kierunkowe

EK1 Charakteryzuje zjawiska zachodzące w procesach zarządzania przedsiębiorstwem w ujęciu lokalnym i globalnym.

K_W22; K_W24 K_K03

EK2 Opisuje i analizuje problemy funkcjonowania przedsiębiorstwa. K_W22; K_W24

EK3 Zna i rozumie systemy wspomagające zarządzanie przedsiębiorstwem. K_W22; K_W24


EK 1 Charakteryzuje zjawiska zachodzące w procesach zarządzania przedsiębiorstwem w ujęciu lokal-nym i globalnym.

Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Znajomość zagadnień z teorii zarządzania przedsiębiorstwem

Brak podstawowej wiedzy z zakresu przedstawionej pro-blematyki.

Charakteryzuje pod-stawowe zjawiska za-chodzące w proce-sach zarządzania przedsiębiorstwem.

Charakteryzuje i defi-niuje podstawowe zjawiska zachodzące w procesach zarzą-dzania przedsiębior-stwem.

Charakteryzuje i defi-niuje kluczowe zjawi-ska zachodzące w procesach zarządza-nia przedsiębior-stwem.

EK 2 Opisuje i analizuje problemy funkcjonowania przedsiębiorstwa. Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Znajomość zagadnień z zakresu problemów organizacyjnych za-rządzania przedsię-biorstwem

Brak podstawowej wiedzy z zakresu funkcjonowania przedsiębiorstw.

Opisuje podstawowe problemy funkcjono-wania przedsię-biorstw.

Opisuje i analizuje podstawowe proble-my funkcjonowania przedsiębiorstw.

Opisuje i analizuje podstawowe proble-my funkcjonowania przedsiębiorstw, omawia przykłady.

EK 3 Zna i rozumie systemy wspomagające zarządzanie przedsiębiorstwem. Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze, prezentacja Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Brak podstawowej wiedzy z zakresu przedstawionej pro-blematyki.

Identyfikuje systemy wspomagające zarzą-dzanie przedsiębior-stwem.

Charakteryzuje sys-temy wspomagające zarządzanie przedsię-biorstwem, wskazuje rozwiązania wybra-nych problemów funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Potrafi ocenić syste-my wspomagające za-rządzanie przedsię-biorstwem, wskazuje rozwiązania kluczo-wych problemów funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM AUDYTORYJNE 12 GODZ.



43

1. Teoretyczne i praktyczne podstawy funkcjonowania przedsiębiorstw. 2. Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw. 3. Restrukturyzacja i prywatyzacja przedsiębiorstw. 4. Postępowanie naprawcze, układowe, upadłościowe i likwidacja jako elementy restrukturyzacji naprawczej. 5. Otoczenie przedsiębiorstwa z innymi podmiotami gospodarczymi. 6. Przedsiębiorstwo na rynku globalnym. 7. Zasoby przedsiębiorstwa i ich charakterystyka (naturalne, ludzkie, kapitałowe, niematerialne, patenty, prawa autor-

skie, reputacja, wiedza, kultura, informacja, czas). 8. Czynniki lokalizacji współczesnych przedsiębiorstw. 9. Gospodarowanie zasobami w przedsiębiorstwie. 10. Planowanie strategiczne i kontrola strategiczna w przedsiębiorstwie. 11. Organizowanie działalności operacyjnej w przedsiębiorstwie. 12. Motywowanie pracowników. 13. Kontrola i kontroling. Kontroling w zarządzaniu przedsiębiorstwem. 14. Zarządzanie międzynarodowe. Zarządzanie międzykulturowe. 15. Metody i mierniki oceny działalności przedsiębiorstwa.


x-

Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: udział w konsultacjach, zaliczeniach / egzaminach poza godz. zajęć dydaktycznych

2


x

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych x Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 13 Łączny nakład pracy 27 1 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 14 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Knosala R., Komputerowe wspomaganie zarządzania przedsiębiorstwem, Wyd. PWE 2007. 2. Kowalczewski W., Instrumenty zarządzania współczesnym przedsiębiorstwem, Wyd. DIFIN 2006. 3. Marek S., Elementy nauki o przedsiębiorstwie, Wyd. Fundacji na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego 1999. V. Literatura uzupełniająca 1. Kupski R., Zarządzanie przedsiębiorstwem w turbulentnym otoczeniu, Wydawnictwo PWE 2005. 2. Strużycki M., Zarządzanie przedsiębiorstwem, Wyd. Difin 2004. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Maria Christowa-Dobrowolska [email protected] IZT/ZOiZ Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



44

06. Przedmiot: IN/IM2012/47/06/E

ERGONOMIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VII 12 1 12 1

I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy z zakresu ergonomii pracy, w układzie "człowiek - maszyna - środowisko" (c-m-s), uświadomienie zagrożeń i ryzyka, jakie pojawiają się każdego dnia w miejscu pracy, wskazanie standardów optymal-nej budowy stanowiska pracy. Wyrobienie postaw w kontekście odpowiedzialności za stan swojego zdrowia, w tym kształto-wania prawidłowej postawy ciała, zmniejszania występowania dolegliwości bólowych i zmęczenia w trakcie wykonywanych czynności zawodowych, które powodują poprawę samopoczucia i komfortu pracy.

II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej, bezpieczeństwo i higiena pracy na statku.

III. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, i ukazane są z podziałem na semestry nauki.

Metody i kryteria oceny EK1 Zna podstawowe pojęcia z zakresu ergonomii oraz przykłady zastosowań w środowisku pracy. Ro-

zumie co to jest interdyscyplinarny charakter ergonomii. Zna kierunki działania ergonomii. Metody oceny Sprawdzian kontrolny, test, udział w dyskusji na zajęciach.

Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie

Nie zna i nie rozumie podstawowych pojęć z zakresu ergonomii.

Rozumie podstawowe pojęcia z zakresu er-gonomii oraz przykła-dy zastosowań w śro-dowisku pracy.

Potrafi scharaktery-zować układ "czło-wiek - maszyna śro-dowisko" (c-m-s). Ro-zumie co to jest inter-dyscyplinarny charak-ter ergonomii.

Analizuje układ" człowiek - maszyna - środowisko" (c-m-s) w kontekście zasto-sowania ergonomii.

EK2 Charakteryzuje analitycznie czynniki fizyczne i chemiczne środowiska pracy oraz potrafi objaśnić ich wpływ na człowieka oraz określić ich najwyższe dopuszczalne natężenia i stężenia.

Metody oceny Sprawdzian kontrolny, test, udział w dyskusji na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5

Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej zrozumienie

Nie potrafi wymienić czynników środowi-ska pracy.

Potrafi wymienić czynniki środowiska pracy, ale nie potrafi objaśnić ich wpływu na organizm człowie-ka oraz podać ich

Potrafi scharaktery-zować czynniki śro-dowiska pracy i podać ich wpływ na orga-nizm człowieka, ale nie potrafi podać ich

Potrafi scharaktery-zować czynniki śro-dowiska pracy (oświe-tlenie, barwy, hałas drgania, pyły, promie-niowanie), podać ich

Efekty kształcenia – semestr VII Kierunkowe

EK1 Zna podstawowe pojęcia z zakresu ergonomii oraz przykłady zastosowań w środowisku pracy. Rozumie, co to jest interdyscyplinarny charakter ergonomii. Zna kierunki działania ergonomii.

K_W21; K_U23

EK2 Charakteryzuje analitycznie czynniki fizyczne i chemiczne środowiska pracy oraz potrafi ob-jaśnić ich wpływ na człowieka oraz określić ich najwyższe dopuszczalne natężenia i stężenia.

K_K02

EK3 Potrafi stosować czynniki ergonomiczne w celu poprawienia jakości stanowiska pracy. Defi-niuje wypadki przy pracy oraz choroby zawodowe. Zna zasady i instytucje ochrony pracy.

K_U13

EK4 Definiuje i weryfikuje wszystkie potencjalne niebezpieczeństwa związane ze stanowiskiem pracy i wykonywaną pracą. Rozróżnia obciążenia dynamiczne, statyczne, monotypowe i hipo-kinetyczne człowieka.

K_U13

EK5 Zna czynniki kształtujące mikroklimat środowiska pracy. K_W21

EK6

Posiada umiejętności samokształcenia i skutecznego wykorzystywania zasobów informacyj-nych, zawartych w normach, katalogach, Internecie. Rozumie potrzebę kształcenia ustawicz-nego w rozwoju zawodowym wynikającą z tempa zmian w układach „człowiek – maszyna –środowisko” w ujęciu ergonomicznym.

K_U01; K_U05; K_K01



45

NDN i NDS. NDN i NDS. wpływ na organizm człowieka oraz potra-fi podać ich NDN i NDS.

EK3 Definiuje wypadki przy pracy oraz choroby zawodowe. Zna zasady i instytucje ochrony pracy. Po-trafi zaproponować czynniki ergonomiczne w celu poprawienia jakości stanowiska pracy.


Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej zrozumienie

Nie potrafi zdefinio-wać wypadków przy pracy ani chorób za-wodowych.

Potrafi zdefiniować wypadki przy pracy oraz choroby zawo-dowe.

Potrafi zdefiniować wypadki przy pracy oraz choroby zawo-dowe oraz zasady ochrony pracy.

Potrafi zdefiniować wypadki przy pracy oraz choroby zawo-dowe oraz zasady ochrony pracy. Potrafi zaproponować czyn-niki ergonomiczne w celu poprawienia ja-kości stanowiska pra-cy.

EK4 Definiuje i weryfikuje wszystkie potencjalne niebezpieczeństwa związane ze stanowiskiem pracy i wykonywaną pracą. Rozróżnia obciążenia dynamiczne, statyczne, monotypowe i hipokinetyczne człowieka.


Kryterium 1 Umiejętność identyfi-kacji problemu w URA.

Nie zna potencjalnych niebezpieczeństw związanych ze stano-wiskiem pracy i wykonywaną pracą.

Zna potencjalne nie-bezpieczeństwa zwią-zane ze stanowiskiem pracy i wykonywaną pracą.

Zna, definiuje i wery-fikuje wszystkie po-tencjalne niebezpie-czeństwa związane ze stanowiskiem pracy i wykonywaną pracą.

Zna, definiuje i wery-fikuje wszystkie po-tencjalne niebezpie-czeństwa związane ze stanowiskiem pracy i wykonywaną pracą. Rozróżnia obciążenia dynamiczne, statycz-ne, monotypowe i hi-pokinetyczne czło-wieka.

EK5 Zna czynniki kształtujące mikroklimat środowiska pracy. Metody oceny Sprawdzian kontrolny, test, udział w dyskusji na zajęciach.

Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Umiejętność identyfi-kacji problemu w URA

Nie zna czynników kształtujących mikro-klimat środowiska pracy.

Zna czynniki kształtu-jące mikroklimat śro-dowiska pracy.

Definiuje pojęcia temperatury powie-trza, wilgotności, ru-chu powietrza, pro-mieniowania cieplne-go, ciśnienia atmosfe-rycznego.

Zna, definiuje i potrafi wpływać na poprawę lub ograniczenie nega-tywnego wpływu na organizm człowieka warunków mikrokli-matycznych środowi-ska pracy.

EK6 Posiada umiejętności samokształcenia i skutecznego wykorzystywania zasobów informacyjnych, zawartych w normach, katalogach, Internecie. Rozumie potrzebę kształcenia ustawicznego w roz-woju zawodowym wynikającą z tempa zmian w układach człowiek - maszyna-środowisko.


Kryterium 1 Umiejętność wyko-rzystania informacji źródłowych

Nie rozumie podsta-wowych pojęć z za-kresu ergonomii.

W podstawowym za-kresie korzysta z ter-minologii z zakresu ergonomii.

W znacznym stopniu korzysta z terminolo-gii z zakresu ergono-mii.

Swobodnie, porusza się w zakresie zagad-nień związanych z er-gonomią.

Kryterium 2 Efektywne korzysta-nie z zajęć, umiejęt-ność samokształcenia i rozumienie potrzeby rozwoju zawodowego

Nie wykazuje właści-wej aktywności na za-jęciach, umiejętności samodzielnego przy-swajania i pogłębia-nia wiedzy.

Wykazuje niezbędną, do efektywnego ucze-nia się aktywność.

Wykazuje zaangażo-wanie w procesie uczenia się. Identyfi-kuje i rozwiązuje pro-blem przy nieznacznej pomocy nauczyciela.

Pracuje samodzielnie, wykazuje chęć pogłę-biania wiedzy. Rozwi-ja swą inicjatywę, krytyczne myślenie i potrzebę doskonalenia zawodowego.



46

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VII ERGONOMIA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

PODSTAWOWE ZAGADNIENIA ERGONOMII 1. Definicje ergonomii. 2. Interdyscyplinarny charakter ergonomii. 3. Zastosowanie ergonomii w środowisku człowieka.

3.1. Społeczne i ekonomiczne aspekty ergonomii. 3.2. Ergonomia a zadowolenie z pracy. 3.3. Ergonomia osób w starszym wieku. 3.4. Ergonomia wyrobów masowego użytku.

4. Kierunki działania ergonomii. 4.1. Ergonomia korekcyjna. 4.2. Ergonomia koncepcyjna. 4.3. Atestacja prototypów maszyn i urządzeń.

5. Układ człowiek- praca. 6. Fizyczne warunki pracy, wpływ środowiska pracy na człowieka. 7. Grupy czynników środowiska pracy, fizyczne i chemiczne.

7.1. Mikroklimat. 7.2. Oświetlenie. 7.3. Barwy hałas . 7.4. Drgania. 7.5. Pyły. 7.6. Promieniowanie.

8. Obciążenie pracą. Praca statyczna i dynamiczna. 9. Fizjologia organizmu człowieka a praca fizyczna.

9.1. Wpływ postawy ciała na samopoczucie. 9.2. Zasady biomechaniki kręgosłupa. Mechanizmy powstawania dolegliwości mięśniowo-szkieletowych. Unikanie

przeciążeń. 9.3. Regeneracja sił psychofizycznych w pracy.

10. Czynniki ergonomiczne w kształtowaniu środowiska pracy. 10.1. Przestrzeń pracy. Antropometria, modele człowieka. 10.2. Projektowanie i rozmieszczanie stanowisk.

11. Stanowisko komputerowe. 11.1 Skutki obsługi komputera dla organizmu człowieka. 11.2 Parametry warunków pracy. Monitor jako źródło promieniowania. 11.3 Wysokość krzesła, biurka i kąt widzenia monitora. 11.4 Przeciwwskazania do pracy na stanowiskach komputerowych.

12. System nerwowy człowieka a praca umysłowa. 13. Wypoczynek w godzinach i po godzinach pracy. 14. Badania ergonomiczne.

14.1 Ergonomiczna ocena projektów i prototypów maszyn i urządzeń technicznych. 14.2 Metody i techniki stosowane w badaniach ergonomicznych. 14.3 Badanie obciążenia psychicznego i fizycznego. 14.4 Badanie fizycznego środowiska pracy.

15. Ochrona pracy. 15.1 Choroby zawodowe. 15.2 Wypadki przy pracy. 15.3 Zarządzanie bezpieczeństwem pracy.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VII Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

x


2


x

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych x Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 11 Łączny nakład pracy 25 1



47

Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 14 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Koradecka Danuta, Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia, CIOP, Warszawa 2002, 2. Kowal Edward, Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii , Warszawa-Poznań : Wydaw. Naukowe PWN, 2002. 3. Tytyk Edwin, Projektowanie ergonomiczne”, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa-Poznań 2001. 4. Bugajska Joanna i in., , Ergonomia - Warszawa : CIOP (Centralny Instytut Ochrony Pracy), 2001. 5. Bugajska Joanna, Komputerowe stanowisko pracy : aspekty zdrowotne i ergonomiczne , Warszawa : Centralny Instytut

Ochrony Pracy, 1997. 6. Wróblewska Małgorzata, Ergonomia- skrypt dla studentów, Politechnika Opolska, Opole 2004 7. Bezpieczeństwo i higiena pracy / Jan Szlązak, Nikodem Szlązak. - Kraków : Uczelniane Wydaw. Naukowo-

Dydaktyczne AGH [Akademia Górniczo-Hutnicza], 2005. ISBN 83-7464-000-6. V. Literatura uzupełniająca

1. Karczewski J. T., System zarządzania bezpieczeństwem pracy, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2000. 2. Lewandowski J., Zarządzanie bezpieczeństwem pracy w przedsiębiorstwie, Politechnika Łódzka, Łódź 2000.

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu: dr hab. inż. Zofia Jóźwiak, prof. nadzw. AM [email protected] ZTTZiOŚ Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



48

07. Przedmiot: IN/IM2012/12/07/MD

MATEMATYKA DYSKRETNA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 2E 3 24 36 7 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy w zakresie podstawowych narzędzi matematyki dyskretnej oraz rozumienie umie-jętności ich stosowania w wybranej dyscyplinie inżynierskiej. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie algebry zbiorów, relacji oraz funkcji. K_W01

EK2 Stosuje prawa logiki matematycznej przy konstruowaniu programu oraz przy ulepszaniu, testowaniu i badaniu jego poprawności.

K_U01; K_U11 K_U12

EK3 Przeprowadza proste rozumowania dedukcyjne, stosuje zasadę indukcji matematycznej i widzi jej związek z programowaniem.

K_U11; K_U12

EK4 Potrafi zliczać obiekty w celu analizy kosztu algorytmu. K_U10

EK5 Zna podstawowe problemy grafowe. K_W01; K_W14


EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie algebry zbiorów, relacji oraz funkcji.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej zastosowanie.

Nie zna definicji pod-stawowych działań na zbiorach.

Wyznacza elementy sumy, iloczynu, różni-cy, dopełnienia zbio-rów.

Jak na ocenę 3 plus: wyznacza elementy różnicy symetrycznej zbiorów, zbioru będą-cego kombinacją kilku działań na zbiorach, zbioru potęgowego danego zbioru.

Jak na ocenę 3,5-4 plus: zna i udowadnia własności działań na zbiorach, podaje defi-nicje działań uogól-nionych i ich własno-ści, stosuje specjali-styczny język mate-matyczny w opisie rozwiązań zadań, pro-blemów.

Kryterium 2 Zakres wiedzy i jej zastosowanie.

Nie zna pojęcia relacji binarnej.

Wyznacza elementy podanego produktu kartezjańskiego, podanej relacji binar-nej, podaje przykłady relacji binarnych (w tym funkcje).

Jak na ocenę 3 plus: przedstawia relację w postaci macierzy i grafu, zna rodzaje re-lacji binarnych, ustala rodzaj relacji binarnej, zna pojęcie relacji odwrotnej, ustala wła-sności danej funkcji.

Jak na ocenę 3,5-4 plus: udowadnia wła-sności produktu karte-zjańskiego zbiorów, udowadnia własności związane z pojęciem relacji binarnej, stosu-je notację asympto-tyczną, stosuje specja-listyczny język mate-matyczny przy opisie rozwiązań zadań, pro-blemów prowadzą-cych do wykorzysta-nia pojęcia relacji bi-narnej.

Kryterium 3 Rozpoznaje relacje równoważności.

Nie zna pojęcia relacji równoważności.

Zna definicję relacji równoważności, poda-je przykłady relacji

Jak na ocenę 3 plus: wykazuje, że dana re-lacja jest relacją rów-

Jak na ocenę 3,5-4 plus: zna własności klas abstrakcji, zna



49

równoważności. noważności, podaje klasy abstrakcji do-wolnej relacji równo-ważności.

pojęcie podziału zbio-ru oraz zasadę abs-trakcji i potrafi je za-stosować, stosuje spe-cjalistyczny język ma-tematyczny w opisie rozwiązań zadań, pro-blemów.

Kryterium 4 Ustala relacje po-rządkujące dany zbiór.

Nie zna pojęcia relacji porządkującej.

Zna definicję relacji częściowego porząd-ku, podaje przykłady zbiorów uporządko-wanych.

Jak na ocenę 3 plus: wykazuje, że dana re-lacja jest relacją czę-ściowego porządku, podaje elementy wy-różnione w dowolnych zbiorach uporządko-wanych, zna pojęcie porządku liniowego i dobrego porządku, podaje zbiory w ten sposób uporządkowa-ne.

Jak na ocenę 3,5-4 plus: stosuje własności relacji porządkujących i potrafi je wykazać, stosuje specjalistyczny język matematyczny w opisie rozwiązań zadań, problemów.

EK 2 Stosuje prawa logiki matematycznej przy konstruowaniu programu oraz przy ulepszaniu, testowaniu i badaniu jego poprawności


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Stosuje prawa logiki matematycznej.

Nie zna funktorów zdaniotwórczych.

Tworzy proste formu-ły rachunku zdań, ustala ich wartość lo-giczną.

Jak na ocenę 3 plus: zna prawa rachunku zdań, predykatów, dowodzi prawdziwość tych praw logicznych, stosuje te prawa przy konstruowaniu pro-gramów,

Jak na ocenę 3,5-4 plus: Biegle posługuje się prawami rachunku zdań, predykatów przy rozwiązywaniu róż-nych problemów, sto-suje specjalistyczny język matematyczny przy rozwiązywaniu różnych problemów, zadań.

EK 3 Przeprowadza proste rozumowania dedukcyjne, stosuje zasadę indukcji matematycznej i widzi jej związek z programowaniem.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Przeprowadza dowo-dy stwierdzeń.

Nie zna metod dowo-dzenia.

Potrafi wymienić i opisać metody dowo-dzenia.

Jak na ocenę 3 plus: Potrafi przeprowadzić proste dowody metodą „nie wprost“, wprost, przez kontrapozycję, przez indukcję mate-matyczną (potrafi je wykorzystać w prak-tyce).

Jak na ocenę 3,5-4 plus: prowadzi dowo-dzenie różnymi meto-dami różnych proble-mów, stosuje specjali-styczny język mate-matyczny przy opisie różnych problemów, zadań.

EK 4 Potrafi zliczać obiekty w celu analizy kosztu algorytmu Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,

sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zlicza obiekty.

Nie zna żadnych tech-nik zliczania obiektów.

Zna podstawowe techniki zliczania obiektów.

Jak na ocenę 3 plus: Stosuje różne metody zliczania obiektów.

Jak na ocenę 3,5-4 plus: Potrafi wykorzy-stać metody zliczania obiektów do oceny kosztu algorytmu, sto-suje specjalistyczny język matematyczny przy opisie różnych problemów, zadań.



50

EK 5 Zna podstawowe problemy grafowe. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,

sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5

Kryterium 1 Prezentuje i rozwią-zuje podstawowe problemy grafowe.

Nie zna pojęcia grafu. Zna pojęcie grafu i je-go podstawowe rodza-je, wyznacza jego podstawowe parame-try, prezentuje wybra-ny problem grafowy.

Jak na ocenę 3 plus: zna pojęcie izomorfi-zmu grafów, potrafi podać różne reprezen-tacje grafów, opisuje podstawowe problemy grafowe, potrafi podać rozwiązania wybra-nych problemów gra-fowych.

Jak na ocenę 3,5-4 plus: Wykorzystując znane algorytmy po-daje rozwiązania róż-nych problemów gra-fowych, potrafi wyja-śnić poprawność uzy-skanych rozwiązań, stosuje specjalistyczny język matematyczny przy opisie różnych problemów, zadań.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II MATEMATYKA DYSKRETNA AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Funkcje, relacje i zbiory. 2. Elementy logiki matematycznej. 3. Rachunek zdań i tautologie. 4. Techniki dowodzenia twierdzeń. 5. Zasada indukcji matematycznej. 6. Rekurencja. 7. Kombinatoryka. 8. Teoria liczb. 9. Drzewa i grafy. 10. Asymptotyka, notacja asymptotyczna. 11. Arytmetyka modularna.

SEMESTR II MATEMATYKA DYSKRETNA ĆWICZENIOWE 36 GODZ.

1. Ćwiczenia rachunkowe obejmują zagadnienia z zakresu tematyki realizowanej na zajęciach audytoryjnych.


36


4


60

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 154 7 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 64 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 94 4 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Lipski W., Marek W., Analiza kombinatoryczna, Państwowe Wydawnictwo Naukowa 1986.



51

2. Pałka Z., Ruciński A., Wykłady z kombinatoryki, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1998. 3. Ross K., Wright C., Matematyka Dyskretna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1996. 4. Wilson R., Wprowadzenie do teorii grafów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1985. V. Literatura uzupełniająca 1. Bryant V., Aspekty kombinatoryki, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1977. 2. Graham R., Knuth D., Patashnik O., Matematyka Konkretna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1996. 3. Lipski W., Kombinatoryka dla programistów, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2004. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr Monika Kijewska [email protected] ZM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



52

08. Przedmiot: IN/IM2012/11/08/AL

ALGEBRA LINIOWA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 12 2E 3 24 36 7 I. Cele kształcenia Przekazanie wiedzy z wybranych działów algebry liniowej oraz osiągnięcie kompetencji w zakresie posługiwania się apara-tem algebry do rozwiązywania problemów w wybranych dyscyplinach inżynierskich. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.

III/1. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw.


EK1 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu zbioru liczb zespolonych. K_W01; K_U01

EK2 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z teorii macierzy i wyznaczników oraz układów rów-nań liniowych.

K_W01; K_U01

EK3 Ma podstawową wiedzę i umiejętności w zakresie geometrii analitycznej przestrzeni trójwy-miarowej.

K_W01; K_U01

EK4 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu teorii grup, teorii ciał i przestrzeni wektoro-wych.

K_W01; K_U01


EK 1 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu zbioru liczb zespolonych.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze;

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Umiejętność wyko-nywania działań.

Nie potrafi wykonać żadnego działania w zbiorze liczb zespolo-nych.

Podaje postać karte-zjańską, trygonome-tryczną liczby zespo-lonej i jej interpreta-cję geometryczną, podaje liczbę sprzę-żoną do danej liczby zespolonej, dodaje, odejmuje, mnoży, dzieli liczby zespolo-ne w postaci karte-zjańskiej, mnoży i dzieli liczby zespolo-ne w postaci trygo-nometrycznej, stosuje wzór de Moivre’a do zapisania n-tej potęgi liczby zespolonej, stosuje wzór na k-ty pierwiastek liczby ze-spolonej.

Jak na ocenę 3 plus: podaje postać wy-kładniczą liczby ze-spolonej, wyznacza n-tą potęgę liczby ze-spolonej i wynik po-zostawia (o ile to możliwe) w postaci kartezjańskiej, wy-znacza pierwiastki z liczby zespolonej na podstawie definicji i twierdzenia oraz wy-nik pozostawia (o ile to możliwe) w postaci kartezjańskiej, roz-wiązuje proste rów-nania w zbiorze liczb zespolonych.

Jak na ocenę 4 plus: interpretuje geome-trycznie podane zbio-ry liczb zespolonych.

EK 2 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z teorii macierzy i wyznaczników oraz układów równań li-niowych.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wykonywanie dzia-łań w zbiorze macie-rzy

Nie potrafi wykonać żadnych działań w zbiorze macierzy.

Dodaje, odejmuje macierze, mnoży ma-cierz przez skalar, wyznacza macierz

Jak na ocenę 3 plus: Wyznacza iloczyn macierzy niekoniecz-nie kwadratowych,

Jak na ocenę 4 plus: Oblicza wyznacznik macierzy stopnia n przy pomocy twier-



53

transponowaną ma-cierzy, mnoży macie-rze kwadratowe, obli-cza wyznacznik ma-cierzy stopnia 1, 2 i stopnia 3 stosując wzór Sarussa.

znajduje macierz od-wrotną do danej ma-cierzy, oblicza wy-znacznik macierzy kwadratowej stopnia n z definicji (rozwi-nięcie Laplace’a), Wykonuje ciągi dzia-łań na macierzach rozwiązuje równania macierzowe, oblicza rząd macierzy wyko-rzystując pojęcie mi-nora

dzeń i własności wy-znacznika, oblicza rząd macierzy dopro-wadzając macierz do postaci zredukowanej, stosuje specjalistycz-ny język matematycz-ny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów

Kryterium2 Rozwiązywanie układów równań li-niowych

Nie potrafi rozwiązy-wać układów równań liniowych

Stosuje metodę ma-cierzową i metodę Cramera do rozwią-zania układu równań o trzech niewiado-mych i trzech równa-niach

Jak na ocenę 3 plus: stosuje metodę macie-rzową i metodę Cra-mera do rozwiązywa-nia układów równań o n niewiadomych i n równaniach, na pod-stawie twierdzenia Kroneckera-Capelliego ustala liczbę rozwiązań układu równań linio-wych

Jak na ocenę 4 plus: Podaje rozwiązania układu równań linio-wych o n niewiado-mych i m równaniach, stosuje specjalistycz-ny język matematycz-ny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów prowa-dzących do układów równań liniowych

EK 3 Ma podstawową wiedzę i umiejętności w zakresie geometrii analitycznej przestrzeni trójwymia-rowej.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wykonywanie dzia-łań na wektorach w przestrzeni trójwy-miarowej

Nie potrafi wykonać żadnych działań na wektorach

Wyznacza współ-rzędne wektora, obli-cza długość wektora, dodaje, odejmuje wektory, mnoży wek-tor przez skalar, wy-konuje mnożenie ska-larne i wektorowe wektorów, liczy ilo-czyn mieszany wekto-rów, wyznacza miarę kąta między wekto-rami, sprawdza waru-nek prostopadłości, równoległości i kom-planarności wektorów

Jak na ocenę 3,5 plus: oblicza pole równole-głoboku zbudowane-go na dwóch wekto-rach, oblicza pole trójkąta o podanych wierzchołkach na podstawie iloczynu wektorowego, oblicza objętość równoległo-ścianu rozpiętego na trzech wektorach, ob-licza objętość czwo-rościanu zbudowane-go na trzech wekto-rach,

Jak na ocenę 4 plus: rozwiązuje różne za-dania z wykorzystaniem wektorów, zna poję-cie liniowej zależno-ści i niezależności wektorów, stosuje specjalistyczny język matematyczny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów z wykorzystaniem ra-chunku wektorowego

Kryterium2 Zapisuje równanie płaszczyzny

Nie potrafi zapisać równania płaszczyzny

Zapisuje równanie płaszczyzny mając podany punkt należą-cy do płaszczyzny i wektor normalny płaszczyzny, oblicza odległość punktu od płaszczyzny, potrafi wyznaczyć współ-rzędne wektora nor-malnego płaszczyzny na podstawie określe-nia współrzędnych wektora i podać rów-nanie płaszczyzny, znajduje punkt prze-cięcia płaszczyzn

Jak na ocenę 3 plus: znajduje równanie płaszczyzny mając dane dwa wektory równoległe do tej płaszczyzny, ale nie równoległe względem siebie, potrafi napisać równanie płaszczyzny mając dane trzy punk-ty należące do tej płaszczyzny, bada czy dane dwie płaszczy-zny są równoległe, prostopadłe, wyzna-cza kąt między tymi płaszczyznami, obli-

Jak na ocenę 4 plus: znajduje równania płaszczyzn dwusiecz-nych kątów między danymi płaszczyzna-mi, znajduje równa-nie płaszczyzny prze-chodzącej przez daną oś układu współrzęd-nych i tworzącej dany kąt z pewną daną płaszczyzną, znajduje punkt symetryczny danego punktu względem danej płaszczyzny, stosuje specjalistyczny język



54

cza odległość między płaszczyznami, znaj-duje równanie płasz-czyzny przechodzącej przez dany punkt i równoległej do innej płaszczyzny, znajduje równanie płaszczyzny przechodzącej przez dany punkt i prosto-padłej do danych dwóch płaszczyzn nierównoległych, po-daje równanie odcin-kowe płaszczyzny, znajduje równanie płaszczyzny równole-głej do danej płasz-czyzny i oddalonej od niej o podaną odle-głość,

matematyczny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów

Kryterium3 Zapisuje równanie prostej w przestrzeni trójwymiarowej

Nie potrafi zapisać równania prostej

Zapisuje równanie pa-rametryczne i kano-niczne prostej mając podany punkt należą-cy do prostej i wektor równoległy do tej prostej, potrafi podać równanie parame-tryczne i kanoniczne tej prostej mając dane dwa punkty należące do szukanej prostej,

Jak na ocenę 3 plus: znajduje równanie prostej mając dany punkt należący do tej prostej i równanie pewnej prostej równo-ległej lub prostopadłej do szukanej prostej, znajduje kąt między prostymi zadanymi w postaci parametrycz-nej lub kanonicznej, znajduje wzajemne położenie par pro-stych zadanych w po-staci parametrycznej lub kanonicznej, znajduje odległość punktu od prostej za-danej w postaci para-metrycznej lub kano-nicznej, znajduje od-ległość między pro-stymi równoległymi zadanymi w postaci parametrycznej lub kanonicznej, przed-stawia prostą daną w postaci krawędziowej w postaci parame-trycznej, znajduje kąt między prostymi za-danymi w postaci krawędziowej, znaj-duje wzajemne poło-żenie par prostych za-danych w postaci krawędziowej, znaj-duje odległość punktu od prostej zadanej w postaci krawędziowej, znajduje odległość między prostymi równoległymi zada-

Jak na ocenę 4 plus: znajduje równania dwusiecznych kątów między prostymi za-danymi różnymi rów-naniami, znajduje równanie prostej przechodzącej przez dany punkt i przecina-jącej dwie proste, znajduje punkt syme-tryczny do danego punktu względem da-nej prostej, stosuje specjalistyczny język matematyczny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów.



55

nymi w postaci kra-wędziowej, znajduje odległość między pro-stymi skośnymi,

Kryterium4 Rozwiązuje zadania dotyczące prostej i płaszczyzny

Nie potrafi rozwiązać żadnego zadania doty-czącego prostej i płaszczyzny

Znajduje punkt prze-cięcia prostej podanej w postaci parame-trycznej i płaszczyzny

Jak na ocenę 3 plus: oblicza kąt jaki two-rzy prosta podana w postaci parametrycz-nej lub kanonicznej z płaszczyzną, znaj-duje równanie płasz-czyzny przechodzącej przez proste podane w postaci parametrycz-nej lub kanonicznej, oblicza kąt jaki two-rzy prosta podana w postaci krawędziowej z płaszczyzną, znaj-duje równanie płasz-czyzny przechodzącej przez dwie proste za-dane w postaci kra-wędziowej, znajduje równanie płaszczyzny przechodzącej przez dany punkt i prosto-padłej do prostej za-danej w postaci kra-wędziowej,

Jak na ocenę 4 plus: znajduje rzut prostej na płaszczyznę, znaj-duje rzut punktu na płaszczyznę, znajduje rzut punktu na prostą, stosuje specjalistycz-ny język matematycz-ny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów

EK 4 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu teorii grup, teorii ciał i przestrzeni wektorowych. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-

rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5

Kryterium1 Grupa

Nie potrafi wykazać, że struktura algebra-iczna jest grupą

Potrafi sprawdzić własność działania w grupie

Jak na ocenę 3 plus: potrafi wykazać, że struktura algebraiczna jest grupą, potrafi wykazać, że struktura jest grupą abelową

Jak na ocenę 4 plus: potrafi podać przy-kład grupy, ścisły za-pis matematyczny, ścisły zapis matema-tyczny

Kryterium2 Ciało

Nie potrafi wykazać żadnej własności cia-ła.

Potrafi określić ele-menty neutralne ciała

Jak na ocenę 3 plus: potrafi wykazać wła-sności jednego z działań, potrafi wy-kazać, że struktura al-gebraiczna jest ciałem

Jak na ocenę 4 plus: podać przykład ciała

Kryterium3 Przestrzeń wektoro-wa

Nie potrafi sprawdzić własności żadnego z działań określonego w przestrzeni wekto-rowej

Potrafi sprawdzić własności mnożenia elementu w przestrze-ni wektorowej przez skalar

Jak na ocenę 3 plus: potrafi sprawdzić własności dodawania, potrafi wykazać, że dany zbiór jest prze-strzenią wektorową z nieistotnymi błęda-mi

Jak na ocenę 4 plus: potrafi wykazać, że dany zbiór jest prze-strzenią wektorową nad danym ciałem, ścisły opis matema-tyczny

Kryterium3 Baza, wymiar

Nie potrafi wskazać żadnego elementu ba-zy

Potrafi podać element bazy

Jak na ocenę 3 plus: potrafi wyznaczyć, potrafi wykazać, że elementy tworzą bazę elementy bazy

Jak na ocenę 4 plus: potrafi wykazać li-niową niezależność elementów, formalny ścisły zapis matema-tyczny

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR I ALGEBRA LINIOWA AUDYTORYJNE 24 GODZ.



56

1. Zbiór liczb zespolonych: definicja liczby zespolonej, postać kartezjańska i trygonometryczna liczby zespolonej, działania na liczbach zespolonych.

2. Macierze i wyznaczniki: definicja i rodzaje macierzy, algebra macierzy, definicja i własności wyznacznika, rząd macierzy, macierz odwrotna.

3. Układy równań liniowych: wzory Cramera, metoda macierzowa, twierdzenia Kroneckera-Capellego. 4. Ciała i przestrzenie wektorowe: grupa, ciało (przemienne), charakterystyka ciała, przykłady ciał, definicja prze-

strzeni wektorowej, podprzestrzenie wektorowe, kombinacja liniowa wektorów, układ liniowo niezależny, wymiar przestrzeni wektorowej.

5. Elementy geometrii analitycznej. SEMESTR I ALGEBRA LINIOWA ĆWICZENIOWE 36 GODZ.

1. Ćwiczenia rachunkowe obejmują zagadnienia z zakresu tematyki realizowanej na zajęciach audytoryjnych. Bilans nakładu pracy studenta w semestrze I Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 24 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

36

Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: udział w konsultacjach, zaliczeniach / egzami-nach poza godz. zajęć dydaktycznych

4

Własna praca studenta, w tym: przygotowanie do ćwiczeń, laboratoriów, symulatorów, w tym wyko-nanie sprawozdań, zadań

60

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 154 7 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 64 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 94 4 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Białynicki-Birula A., Algebra liniowa z geometrią, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1979. 2. Krupiński R., Kasyk L., Poradnik matematyczny, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2004. 3. Krupiński R., Repetytorium z matematyki, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2004. 4. Winnicki K., Landowski M., Matematyka, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2005. V. Literatura uzupełniająca 1. Gancarzewicz J., Algebra liniowa z elementami geometrii, Wydawnictwo Naukowe UJ 2001. 2. Nomizu K., Fundamentals of Linear Algebra, McGraw-Hill 1966. 3. Zbiór zadań z matematyki, Skrypt pod redakcją R. Krupińskiego, Dział Wydawnictw AM w Szczecinie, 2004. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Ryszard Krupiński [email protected] ZM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



57

09. Przedmiot: IN/IM2012/11/09/AM

ANALIZA MATEMATYCZNA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 15 2E 3 24 36 7 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z wybranych działów analizy matematycznej oraz osiągnięcie kompetencji w za-kresie posługiwania się aparatem analizy matematycznej do rozwiązywania problemów w wybranych dyscyplinach inżynier-skich. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.

III. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, i ukazane są z podziałem na semestry nauki.


EK1 Posługuje się aparatem rachunku różniczkowego funkcji jednej i wielu zmiennych. K_U11

EK2 Zna reguły całkowania, umie je zastosować oraz potrafi wykorzystywać całkę oznaczoną w geometrii.

K_W01

EK3 Ma podstawową wiedzę z teorii szeregów i ich zastosowań. K_W01

EK4 Rozróżnia podstawowe typy równań różniczkowych zwyczajnych pierwszego i drugiego rzę-du i potrafi je rozwiązywać.

K_U11


EK 1 Posługuje się aparatem rachunku różniczkowego funkcji jednej i wielu zmiennych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Umiejętność oblicza-nia granic ciągów liczbowych i granic funkcji

Nie potrafi obliczyć żadnej granicy ciągu oraz funkcji.

Potrafi obliczać gra-nice ciągu, którego wyrazy są ilorazami wielomianów, oblicza granice funkcji ele-mentarnych w punk-cie i w + - ∞, wyzna-cza asymptoty funkcji wymiernych.

Jak na ocenę 3 plus: oblicza niezbyt trudne granice ciągów i funkcji w punkcie, w + - ∞ prowadzący do symboli nieoznaczo-

nych ∞/∞, ∞-∞, ∞1 ,

bada ciągłość funkcji opisanych jednym równaniem, wyznacza asymptoty funkcji niewymiernych, obli-cza granice ciągów i funkcji o różnym stopniu trudności, wykorzystuje twier-dzenie o trzech cią-gach do obliczania granic ciągów, bada ciągłość funkcji skle-janych.

Jak na ocenę 4 plus: na podstawie definicji wykazuje, że dana liczba jest granicą ciągu, granicą funkcji, stosuje specjalistycz-ny język matematycz-ny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów wykorzy-stuje ciągi liczbowe i ich granice, funkcje i ich granice.

Kryterium 2 Umiejętność oblicza-nia pochodnych funkcji.

Nie potrafi wyznaczyć pochodnych funkcji.

Wyznacza pochodne i różniczki funkcji ele-mentarnych, sumy funkcji, różnicy funk-cji, iloczynu stałej i funkcji, iloczynu dwóch funkcji ele-mentarnych, ilorazu dwóch funkcji ele-

Jak na ocenę3 plus: wyznacza pochodne i różniczki funkcji złożonych z dwóch funkcji, podaje inter-pretację geometrycz-ną pochodnej funkcji, stosuje różniczkę funkcji w oblicze-

Jak na ocenę 4 plus: bada różniczkowal-ność funkcji o różnym stopniu trudności, sto-suje twierdzenie o po-chodnej funkcji od-wrotnej, stosuje spe-cjalistyczny język ma-tematyczny przy opi-



58

mentarnych. niach przybliżonych, na podstawie definicji wyznacza pochodną funkcji wymiernej, wyznacza pochodne i różniczki funkcji wielokrotnie złożo-nych, bada różnicz-kowalność niezbyt skomplikowanych funkcji, na podstawie definicji wyznacza pochodną funkcji try-gonometrycznej, loga-rytmicznej, niewy-miernej.

sywaniu rozwiązań zadań, problemów wykorzystując pojęcie pochodnej funkcji..

Kryterium 3 Stosowanie pochod-nych funkcji.

Nie potrafi stosować pochodnych funkcji.

Bada monotoniczność funkcji elementar-nych, wyznacza eks-trema tych funkcji, bada wypukłość, wklęsłość funkcji elementarnych, wy-znacza ich punkty przegięcia, stosuje re-gułę de l’Hospitala do wyliczenia grani ilo-razu funkcji elemen-tarnych.

Jaka na ocenę 3 plus: bada monotoniczność funkcji złożonych z dwóch funkcji, wy-znacza ekstrema tych funkcji, bada wypu-kłość i wklęsłość tych funkcji, wyznacza ich punkty przegięcia, stosuje regułę de l’Hospitala do wyli-czenia granic ilorazu, iloczynu różnicy ta-kich funkcji, wyzna-cza asymptoty róż-nych, bada monoto-niczność, wypukłość, wklęsłość różnych funkcji, wyznacza ich ekstrema oraz punkty przegięcia, stosuje re-gułę de l’Hospitala do wyznaczania granic różnych funkcji, zapi-suje wzór Taylora i Maclaurina dla wie-lomianu funkcji wy-miernej, wykładni-czej, trygonometrycz-nej

Jak na ocenę 4 plus: bada przebieg zmien-ności różnych funkcji, stosuje specjalistycz-ny język matematycz-ny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów prowa-dzących do badania monotoniczności, wypukłości, wklęsło-ści funkcji, wyzna-czania ich ekstremów, punktów przegięcia.

Kryterium 4 Wyznaczanie po-chodnych cząstko-wych funkcji.

Nie potrafi wyznaczać pochodnych cząstko-wych funkcji.

Wyznacza pochodne cząstkowe pierwszego i drugiego rzędu pro-stych funkcji dwóch zmiennych.

Jak na ocenę 3 plus: wyznacza pochodne cząstkowe pierwsze-go, drugiego i trze-ciego rzędu prostych funkcji trzech zmien-nych, wyznacza róż-niczki zupełne funkcji dwóch zmiennych.

Jak na ocenę 4 plus: wyznacza różniczki zupełne funkcji trzech zmiennych, wyznacza pochodne kierunkowe funkcji dwóch zmien-nych.

Kryterium 5 Stosowanie pochod-nych cząstkowych funkcji.

Nie potrafi zastoso-wać pochodnych cząstkowych.

Wyznacza ekstrema prostych funkcji dwóch zmiennych.

Jak na ocenę 3 plus: oblicza przybliżoną wartość wyrażenia, wyznacza najmniej-szą, największą war-tość prostej funkcji dwóch zmiennych w obszarze domknię-tym i ograniczonym.

Jak na ocenę 4 plus: wyznacza ekstrema różnych funkcji dwóch zmiennych, stosuje specjalistycz-ny język matematycz-ny przy opisywaniu rozwiązań zadań, problemów z wyko-rzystaniem pochod-



59

nych cząstkowych funkcji dwóch zmien-nych.

EK 2 Zna reguły całkowania, umie je zastosować oraz potrafi wykorzystywać całkę oznaczoną w geo-metrii.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Obliczanie całek.

Nie potrafi obliczyć całki z wielomianu.

Oblicza całki z wie-lomianów.

Stosuje całkowanie przez podstawianie lub przez części we wskazanych całkach, stosuje całkowanie przez podstawianie i przez części we wskazanych całkach.

Potrafi samodzielnie dobrać metodę cał-kowania i ją zastoso-wać, potrafi samo-dzielnie dobrać meto-dę całkowania i ją za-stosować.

Kryterium 2 Wyznaczanie wielko-ści geometrycznych.

Nie potrafi narysować obszaru, którego doty-czy zadanie lub nie potrafi wyznaczyć po-la tego obszaru.

Rysuje obszar we współrzędnych karte-zjańskich, którego po-le trzeba obliczyć i wyznacza to pole.

Wyznacza wskazaną wielkość geometrycz-ną we współrzędnych kartezjańskich, wy-znacza wskazaną wielkość geometrycz-ną w opisie parame-trycznym.

Wyznacza wskazaną wielkość geometrycz-ną we współrzędnych biegunowych, wyzna-cza wielkości geome-tryczne w dowolnych współrzędnych.

Kryterium 3 Obliczanie całek wie-lokrotnych i krzywo-liniowych.

Nie potrafi obliczyć żadnej całki.

Umie obliczać jeden, wskazany, typ całek.

Umie obliczać dwa, wskazane, typy całek, umie obliczać trzy, wskazane, typy całek.

Potrafi samodzielnie rozróżnić typy całek i większość z nich ob-liczyć, potrafi samo-dzielnie rozróżnić ty-py całek i je obliczyć.

EK 3 Ma podstawową wiedzę z teorii szeregów i ich zastosowań


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Badanie zbieżności szeregów.

Nie potrafi zbadać zbieżności szeregów.

Sprawdza warunek konieczny zbieżności szeregu, znajduje su-my wybranych szere-gów, bada zbieżność prostych szeregów liczbowych o wyra-zach nieujemnych za pomocą kryterium d’Alemberta, Cau-chy’ego i całkowego.

Jak na ocenę 3 plus: bada zbieżność szere-gów liczbowych o wyrazach nieujem-nych o średnim stop-niu trudności za po-mocą kryterium d’Alemberta, Cau-chy’ego, całkowego prowadzącego do cał-kowania bezpośred-niego, przed podsta-wienie, przez części, bada zbieżność szere-gów liczbowych o wyrazach nieujem-nych o różnym stop-niu trudności za po-mocą kryterium d’Alemberta, Cau-chy’ego całkowego prowadzącego do cał-kowania bezpośred-niego, przed podsta-wianie, przez części, bada zbieżność szere-gów o wyrazach do-wolnych za pomocą kryterium Leibniza, wyznacza promień i

Jak na ocenę 4 plus: bada zbieżność nie-zbyt skomplikowa-nych szeregów o wy-razach nieujemnych za pomocą kryterium porównawczego, bada zbieżność jednostajną wybranych szeregów funkcyjnych.



60

przedział zbieżności wybranych szeregów potęgowych.

Kryterium 2 Rozwijanie funkcji w szereg Taylora.

Nie potrafi rozwijać funkcji w szereg Tay-lora.

Rozwija funkcje wy-mierne w szereg Tay-lora, Maclaurina.

Jak na ocenę 3 plus: rozwija w szereg Tay-lora i Maclaurina wy-brane funkcje niewy-mierne, trygonome-tryczne, wykładnicze i logarytmiczne, obli-cza przybliżone war-tości liczb niewy-miernych, korzystając z otrzymanych rozwi-nięć, rozwija w szereg Taylora, Maclaurina funkcje cyklome-tryczne.

Jak na ocenę 4 plus: oblicza przybliżone wartości całek ozna-czonych korzystając z rozwinięcia w szeregi potęgowe i odpo-wiednich twierdzeń dotyczących całko-wania i różniczkowa-nia szeregów funk-cyjnych, stosuje spe-cjalistyczny język ma-tematyczny przy opi-sywaniu rozwiązań zadań, problemu z wykorzystaniem sze-regów potęgowych.

EK 4 Rozróżnia podstawowe typy równań różniczkowych zwyczajnych pierwszego i drugiego rzędu i potrafi je rozwiązywać.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Rozwiązywanie rów-nań różniczkowych o zmiennych rozdzie-lonych.

Nie potrafi rozdzielić zmiennych.

Potrafi rozdzielić zmienne.

Potrafi rozdzielić zmienne i obliczyć całkę dla jednej zmiennej. Potrafi roz-dzielić zmienne i ob-liczyć całki dla obu zmiennych.

Rozwiązuje równania i wynik zostawia w postaci uwikłanej. Rozwiązuje równania i wynik przedstawia w postaci nieuwikła-nej.

Kryterium 2 Rozwiązywanie rów-nań różniczkowych jednorodnych.

Nie potrafi przekształ-cić równania do po-staci jednorodnej lub nie potrafi zastosować podstawienia.

Potrafi przekształcić równanie do postaci jednorodnej i zasto-sować podstawienie.

Potrafi przekształcić równanie do postaci jednorodnej zastoso-wać podstawienie i obliczyć całkę dla jednej zmiennej. Po-trafi przekształcić równanie do postaci jednorodnej zastoso-wać podstawienie i obliczyć całki dla obu zmiennych.

Rozwiązuje równania i wynik zostawia w postaci uwikłanej. Rozwiązuje równania i wynik przedstawia w postaci nieuwikła-nej.

Kryterium 3 Rozwiązywanie rów-nań różnych typów.

Nie potrafi rozwiązać żadnego ze wskaza-nych równań.

Umie rozwiązywać jeden, wskazany, typ równań.

Umie rozwiązywać dwa, wskazane, typy równań. Umie roz-wiązywać trzy, wska-zane, typy równań.

Potrafi samodzielnie rozróżnić typy rów-nań i je rozwiązać, wyniki zostawiając w postaci uwikłanej. Po-trafi samodzielnie rozróżnić typy rów-nań i je rozwiązać, wyniki przedstawiając w postaci nieuwikła-nej.

Kryterium 4 Rozwiązywanie rów-nań różniczkowych liniowych drugiego rzędu.

Nie potrafi rozwiązać żadnego ze wskaza-nych równań.

Umie rozwiązywać równanie różniczko-we liniowe jednorod-ne.

Umie wyznaczać rozwiązanie szcze-gólne równań jedno-rodnych. Umie roz-wiązać równanie róż-niczkowe niejedno-rodne o stałych współczynnikach.

Potrafi wyznaczyć rozwiązanie szcze-gólne równania linio-wego niejednorodne-go. Potrafi rozwiązać równanie różniczko-we dotyczące zagad-nień technicznych.



61

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR I ANALIZA MATEMATYCZNA AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej rzeczywistej: wiadomości uzupełniające dotyczące granic ciągów i

granic funkcji, funkcje cyklometryczne, pochodna i różniczka funkcji, pochodne i różniczki wyższych rzędów, twierdzenia o wartości średniej, wzór Taylora, monotoniczność, ekstrema, wypu-kłość, wklęsłość, punkty przegięcia, asymptoty, reguły de L’ Hospitala, badania przebiegu zmienności funkcji.

2. Rachunek całkowy funkcji jednej zmiennej: całka nieoznaczona, podstawowe metody i twierdzenia całkowania, całka oznaczona Riemanna, definicja całki oznaczonej, własności, twierdzenie Newtona – Leibniza, całki niewła-ściwe, zastosowanie całki oznaczonej w geometrii.

3. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji wielu zmiennych: definicja funkcji dwóch zmiennych, granica, ciągłość, pochodne cząstkowe i różniczka zupełna, pochodne cząstkowe i różniczki zupełne wyższych rzędów, wzór Taylo-ra, ekstrema funkcji wielu zmiennych, definicja i własności całki podwójnej i całki potrójnej, zamiana całek wielo-krotnych na całki iterowane, całki krzywoliniowe niekierowane i skierowane, twierdzenie Greena.

4. Równania różniczkowe zwyczajne; wybrane typy równań różniczkowych pierwszego rzędu (np. równania o zmiennych rozdzielonych, równania jednorodne, równania liniowe), równania różniczkowe drugiego rzędu, przy-padki szczególne, równania różniczkowe liniowe drugiego rzędu o stałych współczynnikach.

5. Szeregi liczbowe i funkcyjne: definicja szeregu liczbowego, kryteria zbieżności szeregów o wyrazach dodatnich, szeregi przemienne, szeregi warunkowo i bezwzględnie zbieżne, ciągi i szeregi funkcyjne, zbieżność i jednostajna zbieżność ciągu i szeregu funkcyjnego, szeregi potęgowe, szereg Tay-lora.

SEMESTR I ANALIZA MATEMATYCZNA ĆWICZENIOWE 36 GODZ.



36


4


85

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X

Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30

Łączny nakład pracy 179 7 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 64 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 119 4

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Krupiński R., Kasyk L., Poradnik matematyczny, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2004. 2. Krupiński R., Repetytorium z matematyki, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2004. 3. Krysicki W., Włodarski L., Analiza matematyczna w zadaniach część I i II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1986. 4. Winnicki K., Landowski M., Matematyka, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2005. 5. Zbiór zadań z matematyki, Skrypt pod redakcją R. Krupińskiego, Dział Wydawnictw AM w Szczecinie, 2004. V. Literatura uzupełniająca 1. Banaś J., Wędrychowicz S., Zbiór zadań z analizy matematycznej, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 2001. 2. Fichtenholz G., Rachunek różniczkowy i całkowy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1978. 3. Rudin W., Podstawy analizy matematycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1982. 4. Rudnicki W., Wykłady z analizy matematycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 2001.



62

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Ryszard Krupiński [email protected] ZM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



63

10. Przedmiot: IN/IM2012/12/10/RPS RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA I STATYSTYKA

Semestr Liczba tygodni w semestrze

Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze ECTS

A C L A C L II 12 2E 3 24 36 7

I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych pojęciać rachunku prawdopodobieństwa i statystyki oraz nauczenie statystycznych metod analizy danych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Zna podstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa i potrafi obliczyć prawdopodobień-stwo, stosując m.in. wzory kombinatoryczne.

K_W01

EK2 Posiada umiejętność wyznaczania parametrów zmiennych losowych jednowymiarowych i dwuwymiarowych oraz rozpoznaje charakterystyczne rozkłady.

K_U11

EK3 Wyznacza przedziały ufności dla różnych parametrów. K_U11

EK4 Formułuje hipotezy statystyczne i umie przeprowadzić ich weryfikację K_U11


EK 1 Zna podstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa i potrafi obliczyć prawdopodobieństwo, stosując m.in. wzory kombinatoryczne.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wyznaczanie prze-strzeni wyników.

Nie potrafi wypisać wszystkich zdarzeń elementarnych.

Wypisuje wszystkie zdarzenia elementar-ne.

Jak na ocenę 3 plus: wyznacza zdarzenia elementarne sprzyja-jące wszystkim zda-rzeniom.

Jak na ocenę 4 plus: wyznacza sumę i ilo-czyn zdarzeń.

Kryterium2 Obliczanie prawdo-podobieństw.

Nie potrafi obliczyć prawdopodobieństwa żadną metodą.

Potrafi obliczyć praw-dopodobieństwo zli-czając elementy w przestrzeni wyników lub stosując drzewo zdarzeń, oblicza prawdopodobieństwa w schemacie Bernoul-liego.

Jak na ocenę 3 plus: stosuje wzór na liczbę kombinacji, permuta-cji i wariacji oraz sto-suje prawdopodobień-stwo warunkowe.

Jak na ocenę 4 plus: stosuje własności prawdopodobieństwa i prawdopodobieństwo geometryczne.

Kryterium3 Język matematyczny.

Czynności wykonywa-ne są nie po kolei, cha-otycznie, nie widać ciągu przyczynowo-skutkowego w rozwią-zywanym zadaniu.

Minimalny opis wy-konywanych czynno-ści lub jego brak, ale czynności wykonywa-ne są po kolei tworząc logiczną całość.

Język matematyczny z zastrzeżeniami, wyja-śniona większość wy-konywanych czynno-ści.

Język matematyczny bez zastrzeżeń, wyja-śnione wszystkie wy-konywane czynności.

EK 2 Posiada umiejętność wyznaczania parametrów zmiennych losowych jednowymiarowych i dwuwy-miarowych oraz rozpoznaje charakterystyczne rozkłady.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wyznaczanie para-metrów zmiennych losowych skoko-wych.

Nie potrafi wyznaczyć, na podstawie rozkładu prawdopodobieństwa, żadnego parametru.

Wyznacza, na pod-stawie rozkładu praw-dopodobieństwa, je-den parametr.

Wyznacza, na pod-stawie rozkładu praw-dopodobieństwa, wszystkie parametry.

Wyznacza rozkład prawdopodobieństwa zmiennej losowej i jej parametry oraz potrafi na podstawie parame-trów wyznaczyć roz-



64

kład zmiennej loso-wej.

Kryterium2 Wyznaczanie para-metrów zmiennych losowych ciągłych.

Nie potrafi wyznaczyć, na podstawie funkcji gęstości prawdopodo-bieństwa, żadnego pa-rametru.

Wyznacza, na pod-stawie funkcji gęstości prawdopodobieństwa, jeden parametr.

Wyznacza, na pod-stawie funkcji gęstości prawdopodobieństwa, wszystkie parametry.

Jak na ocenę 4 plus: wyznacza dystrybuan-tę i określa warunki, dla których dana funkcja jest funkcją gęstości.

Kryterium3 Rozpoznawanie cha-rakterystycznych rozkładów zmien-nych losowych.

Nie potrafi obliczyć prawdopodobieństwa dla żadnego wskazane-go rozkładu.

Oblicza prawdopodo-bieństwa dla jednego wskazanego rozkładu.

Oblicza prawdopodo-bieństwa dla wskaza-nych rozkładów.

Jak na ocenę 4 plus: na podstawie treści zadania rozpoznaje dany rozkład i stosuje odpowiednie wzory.

EK 3 Wyznacza przedziały ufności dla różnych parametrów. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,


Kryterium1 Wyznaczanie prze-działów ufności.

Nie potrafi wyznaczyć parametrów z próby, niezbednych do wy-znaczenia wskazanego przedziału ufności.

Oblicza parametry z próby, niezbedne do wyznaczenia wskaza-negoprzedziału ufno-ści.

Wyznacza wskazany przedział ufności.

Wybiera odpowiednią metodę i ocenia uzy-skane dzięki niej wy-niki.

Kryterium2 Język matematyczny





EK 4 Formułuje hipotezy statystyczne i umie przeprowadzić ich weryfikację. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,


Kryterium1 Weryfikacja hipotez statystycznych.

Nie potrafi wyznaczyć statystyki testowej na podstawie wskazanej próby.

Wyznacza statystykę testową na podstawie wskazanej próby oraz wartość krytyczną.

Weryfikuje wskazaną hipotezę.

Potrafi sformułować hipotezę, zweryfiko-wać ją i zinterpreto-wać uzyskane wyniki.

Kryterium2 Język matematyczny.





Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA I STATYSTYKA AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Definicje prawdopodobieństwa, własności, niezależność zdarzeń, prawdopodobieństwo warunkowe, prawdopodo-

bieństwo całkowite , schemat Bernoulliego. 2. Zmienna losowa typu skokowego i ciągłego, dystrybuanta, wartość oczekiwana, wariancja. 3. Własności wartości oczekiwanej i wariancji, standaryzacja zmiennej losowej. 4. Wektor losowy dwuwymiarowy, niezależność zmiennych losowych. 5. Współczynniki korelacji zmiennych losowych, centralne twierdzenie graniczne. 6. Estymacja punktowa i przedziałowa wartości oczekiwanej, wariancji, oraz wskaźnika struktury dla małej i dużej

próby. 7. Testy dla wartości oczekiwanej, wariancji i wskaźnika struktury dla małej i dużej próby – jedna i dwie populacje. 8. Testy zgodności i niezależności chi-kwadrat. 9. Korelacja i regresja liniowa.

SEMESTR II RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA I STATYSTYKA ĆWICZENIOWE 36 GODZ.




65


36


4


75

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych X Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30

Łączny nakład pracy 154 7 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 64 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 94 4 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.

IV. Literatura podstawowa 1. Gajek L., Kałuszka M., Wnioskowanie statystyczne dla studentów, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1998. 2. Krupiński R., Zalewski Z., Podstawy statystyki matematycznej, Skrypt dla studentów WSM w Szczecinie 1988. 3. Krupiński R., Zalewski Z., Rachunek prawdopodobieństwa, Skrypt dla studentów WSM w Szczecinie 1988. 4. Krysicki W. i współautorzy, Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach, część I, II, Wy-

dawnictwo Naukowe PWN 2004. V. Literatura uzupełniająca 1. Jakubowski J., Sztencel R., Rachunek prawdopodobieństwa dla prawie każdego, Script 2006. 2. Jóźwiak J., Podgórski J., Statystyka od podstaw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2006. 3. Koronacki J., Mielniczuk J., Statystyka dla studentów kierunków technicznych i przyrodniczych, Wydawnictwa Nauko-

wo-Techniczne 2001. 4. Ombach J., Rachunek prawdopodobieństwa wspomagany komputerowo – Maple, Wydawnictwo UJ, 2000.

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr Piotr Borkowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



66

11 Przedmiot: IN/IM2012/11/10/F

FIZYKA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 12 2 1 2 24 12 24 7 I. Cele kształcenia Przekazanie wiedzy w zakresie podstaw fizyki jako nauki o własnościach otaczającego nas świata i zachodzących w nim zjawisk oraz kojarzenie na tej podstawie wzajemnej zależności między przyczynami i skutkami procesów zachodzących w świecie materialnym. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr I Kierunkowe

EK1 Potrafi definiować pojęcia i wielkości fizyczne z wykorzystaniem poznanego aparatu mate-matycznego, odczytywać sens fizyczny z ich definicji; ustalić zależności od innych wielko-ści fizycznych. Zna i rozumie podstawowe prawa fizyki.

K_W02; K_U11

EK2

Posiada umiejętność pomiaru podstawowych wielkości fizycznych i prezentowania wyników pomiarów na wykresach zależności wielkości fizycznych. Potrafi zestawić układ pomiaro-wy do przeprowadzenia badań właściwości fizycznych przy rozwiązywaniu prostszych za-gadnień technicznych. Potrafi swobodnie posługiwać się wybranymi urządzeniami kontrol-no-pomiarowymi , pracować indywidualnie i zespołowo.

K_W02;K_U02

EK3 Potrafi wykonać niezbędne obliczenia w celu wyznaczenia wielkości fizycznej z wykorzy-staniem obowiązujących definicji i praw. Potrafi przeprowadzić działania na jednostkach.

K_W02

EK4

Posiada umiejętności samokształcenia i skutecznego wykorzystywania zasobów informacyj-nych, w tym międzynarodowych źródeł informacji w zakresie praw i zjawisk fizycznych za-chodzących w otaczającej nas rzeczywistości. Rozumie, że konieczność kształcenia usta-wicznego w rozwoju zawodowym wynikająca z tempa zmian w standardzie i stosowanej technologii wymaga znajomości podstawowych praw fizyki.

K_U01; K_U05 K_K01


EK 1 Potrafi definiować pojęcia i wielkości fizyczne z wykorzystaniem poznanego aparatu matematycz-nego, odczytywać sens fizyczny z ich definicji; ustalić zależności od innych wielkości fizycznych. Zna i rozumie podstawowe prawa fizyki.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej zrozumienie

Nie zna i nie rozumie podstawowych praw fizyki, nie zna pod-stawowych jednostek.

Zna podstawowe prawa i jednostki, wykazuje jednak pewne problemy z ro-zumieniem i prawi-dłową interpretacją.

Demonstruje dobre zrozumienie zagad-nień i umiejętność wykorzystania apara-tu matematycznego.

Ma znacznie rozsze-rzoną, usystematyzo-waną wiedzę , de-monstruje wykorzy-stanie zalecanej litera-tury.

EK 2 Posiada umiejętność pomiaru podstawowych wielkości fizycznych i prezentowania wyników po-miarów na wykresach zależności wielkości fizycznych. Potrafi zestawić układ pomiarowy do przeprowadzenia badań właściwości fizycznych przy rozwiązywaniu prostszych zagadnień tech-nicznych. Potrafi swobodnie posługiwać się wybranymi urządzeniami kontrolno-pomiarowymi , pracować indywidualnie i zespołowo.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Umiejętność pomia-ru podstawowych wielkości fizycznych.

Nie potrafi wykonać podstawowych pomia-rów z wykorzystaniem odpowiednich mierni-ków

Potrafi dokonać po-miaru podstawowych wielkości fizycznych, przy niewielkiej po-mocy prowadzącego zajęcia.

Potrafi samodzielnie dokonać pomiaru podstawowych wiel-kości fizycznych, a także zestawić prosty układ pomiarowy.

Potrafi samodzielnie dokonać pomiaru róż-nych wielkości fi-zycznych, a także ze-stawić układ pomia-rowy.

Kryterium 2 Znajomość rachunku

Nie rozumie przyczyn powodujących po-

Zna przyczyny po-wodujące powstanie

Dodatkowo wymienia ograniczenia metod ,

Ocenia możliwości wykorzystania metod



67

błędu wstanie błędu pomia-rowego ani wyzna-czyć go przy pomocy metod analitycznych.

błędu pomiarowego oraz proste metody rachunku błędu.

zakłada dozwolony błąd lub przybliżenie obliczeń, ilustruje je graficznie.

w różnych przypad-kach Podaje przykła-dy.

EK 3 Potrafi wykonać niezbędne obliczenia w celu wyznaczenia wielkości fizycznej z wykorzystaniem obowiązujących definicji i praw. Potrafi przeprowadzić działania na jednostkach.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i po-prawność obliczeń

Nie zna podstawo-wych praw, ani rów-nań opisujących zja-wiska fizyczne.

Zna podstawowe równania i potrafi je przekształcać.

Potrafi przeanalizo-wać problem wybiera-jąc odpowiednie rów-nania, przekształcać je, oraz wykonać działania na jednost-kach.

Potrafi znaleźć roz-wiązania alternatywne wskazać zalety i wady różnych metod.

EK 4 Posiada umiejętności samokształcenia i skutecznego wykorzystywania zasobów informacyjnych, w tym międzynarodowych źródeł informacji w zakresie praw i zjawisk fizycznych zachodzących w otaczającej nas rzeczywistości. Rozumie, że konieczność kształcenia ustawicznego w rozwoju zawodowym wynikająca z tempa zmian w standardzie i stosowanej technologii wymaga znajo-mości podstawowych praw fizyki.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Efektywne korzysta-nie z zajęć, umiejęt-ność samokształcenia i rozumienie potrzeby ciągłego pogłębiania wiedzy.

Nie wykazuje właści-wej aktywności na za-jęciach, umiejętności samodzielnego przy-swajania i pogłębia-nia wiedzy

Wykazuje niezbędną, do efektywnego ucze-nia się, aktywność.

Wykazuje zaangażo-wanie w procesie uczenia się. Identyfi-kuje i rozwiązuje pro-blem przy nieznacznej pomocy nauczyciela.

Pracuje samodzielnie, wykazuje chęć pogłę-biania wiedzy. Roz-wija swą inicjatywę, krytyczne myślenie i potrzebę doskonalenia zawodowego.

Kryterium 2 Umiejętność wyko-rzystania informacji źródłowych

Nie potrafi wyszukać podstawowych infor-macji odnośnie anali-zowanych zagadnień fizycznych.

W podstawowym za-kresie korzysta z mię-dzynarodowych wy-dawnictw oraz Inter-netu.

Samodzielnie wyko-rzystuje międzynaro-dowe wydawnictwa i inne zasoby informa-cyjne w tym elektro-niczne wersje przeka-zu danych.

Swobodnie , w pogłę-bionym zakresie wy-korzystuje międzyna-rodowe wydawnictwa i inne zasoby infor-macyjne .

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR I FIZYKA AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Układ inercjalny, kinematyka punktu materialnego, zasady dynamiki Newtona, równania ruchu Newtona, ruch w jednorodnym polu grawitacyjnym, jednostki siły.

2. Prawo powszechnego ciążenia. 3. Dynamika układu punktów materialnych, równania ruchu Newtona, środek masy, twierdzenie o ruchu środka ma-

sy. 4. Zasada zachowania pędu. 5. Moment siły i moment pędu, zasada zachowania momentu pędu dla układu punktów materialnych, siły centralne. 6. Prawa Keplera. 7. Energia kinetyczna i potencjalna, praca mechaniczna, siły konserwatywne, zasada zachowania energii mechanicz-

nej. 8. Dynamika ciała sztywnego, prędkość kątowa i przyspieszenie kątowe, moment pędu bryły w ruchu obrotowym,

moment bezwładności, twierdzenie Steinera, energia kinetyczna ruchu obrotowego, teoria żyroskopu, zasady dy-namiki Newtona w odniesieniu do bryły sztywnej.

9. Drganie harmoniczne proste, definicja geometryczna, matematyczna i fizyczna, pojęcie siły sprężystej, całkowita energia w ruchu drgającym, składanie drgań równoległych i prostopadłych.

10. Ruch drgający tłumiony. 11. Drgania wymuszone, rezonans mechaniczny. 12. Ruch falowy, fala mechaniczna podłużna i poprzeczna, fala harmoniczna płaska, równanie falowe, parametry opi-

sujące fale, zasada Huygensa i zasada superpozycji, źródła koherentne i zjawisko interferencji fal, interferencja na dwóch szczelinach, fala stojąca.

13. Podstawy akustyki.



68

14. Ciecz doskonała, ciecz rzeczywista, lepkość cieczy, hydrostatyka, dynamika cieczy, równanie Bernoulli’ego, jed-nostki ciśnienia.

15. Kinetyczno-molekularna teoria gazów, gaz doskonały i rzeczywisty, podstawowe związki między parametrami makro- i mikroskopowymi, prawo Bunsena, rozkład prędkości Maxwella.

16. I zasada termodynamiki, energia wewnętrzna, praca, ciepło, mechaniczny równoważnik ciepła, ciepło właściwe ga-zów doskonałych, przemiana adiabatyczna.

17. II zasada termodynamiki, procesy odwracalne i nieodwracalne, ilustracja II zasady termodynamiki w oparciu o cykl Carnota.

18. Elektryczność i magnetyzm, elektrostatyka, ładunki elektryczne, prawo Coulomba, natężenie pola elektrycznego, materia w polu elektrycznym, wektor indukcji elektrycznej, strumień indukcji i prawo Gaussa dla ładunków elek-trycznych, napięcie i potencjał elektryczny, prąd elektryczny, siła elektromotoryczna, prawo Ohma, prawa Kir-chhoffa, pole magnetyczne, prawo Lorentza i reguła Ampera, definicja indukcji magnetycznej i natężenia pola ma-gnetycznego, uogólnione prawo Ampera, magnetostatyka, SEM indukcji i uogólnione prawo Faradaya, fale elek-tromagnetyczne.

19. Szczególna teoria względności, układ inercjalny, zasada względności, transformacja Galileusza, doświadczenie Mi-chelsona – Morleya, postulat o stałości prędkości światła, transformacja Lorentza, dylatacja czasu i kontrakcja dłu-gości, doświadczenia potwierdzające teorię względności, paradoksy i zagadki.

20. Wybrane zagadnienia fizyki kwantowej i jądrowej, hipoteza Plancka, promieniowanie termiczne ciał. SEMESTR I FIZYKA ĆWICZENIOWE 12 GODZ.

1. Elementy rachunku wektorowego. 2. Kinematyka punktu materialnego. 3. Ruch prostoliniowy jed¬nostajny i zmienny. 4. Ruch krzywoliniowy. 5. Dynamika punktu materialnego. 6. Siły bezwładności, siła Coriolisa. 7. Zasady zachowania energii i pędu. 8. Przemiany energii mechanicznej na równi pochyłej 9. Zasady dynamiki ruchu obrotowego. Energia ruchu obrotowego. 10. Drgania harmoniczne swobodne- przemiany energetyczne 11. Równanie Bernoulliego – przykłady i zastosowania 12. Prawo Archimedesa – warunki pływania ciał

SEMESTR I FIZYKA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego przy pomocy wahadła rewersyjnego. 2. Wyznaczanie ciepła topnienia i parowania. 3. Badania drgań własnych struny metodą rezonansu. 4. Wyznaczanie modułu sztywności przy pomocy wahadła torsyjnego. 5. Wyznaczanie momentu bezwładności żyroskopu. 6. Wyznaczanie stosunku cp/cV. 7. Wyznaczanie logarytmicznego dekrementu tłumienia. 8. Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu. 9. Pomiar lepkości dynamicznej oraz zależność lepkości od temperatury. 10. Badanie zależności oporu metalu i półprzewodnika od temperatury. 11. Wyznaczanie siły elektromotorycznej i oporu wewnętrznego ogniwa metodą kompensacji. 12. Sprawdzanie twierdzenia Steinera. 13. Wyznaczanie logarytmicznego dekrementu tłumienia przy pomocy wahadła fizycznego. 14. Sprawdzanie prawa Ohma dla obwodów prądu stałego 15. Przemiany energii mechanicznej na równi pochyłej.


36


4


45

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 149 7



69

Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 64 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 115 4 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Bobrowski Cz., Fizyka - krótki kurs, WNT 2004. 2. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Cz. II pod redakcją J. Kirkiewicza, WSM Szczecin, Szczecin 2003. 3. Jezierski K., Kołodka B., Sierański K., Zadania z rozwiązaniami – skrypt do ćwiczeń z fizyki dla studentów I roku Wyż-

szych Uczelni, Część I i II, Oficyna Wydawnicza Scripta, Wrocław 2000. 4. Kirkiewicz J., Chrzanowski J., Bieg B., Pikuła R., Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Cz. I, WSM Szczecin, Szczecin

2001. V. Literatura uzupełniająca 1. Dryński T., Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, wyd. VII, PWN, Warszawa 1977. 2. Halliday D., Resnick R., Walker J., Podstawy fizyki. Zbiór zadań, PWN 2005. 3. Massalski J., Massalska M., Fizyka dla inżynierów. Cz. I, WNT 2005. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr Janusz Chrzanowski j.chrzanowski KF Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



70

12. Przedmiot: IN/IM2012/23/12/EL

ELEKTRONIKA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1 1 12 12 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych praw elektrotechniki i elektroniki oraz zasad działania podstawowych urządzeń i systemów elektrotechnicznych i elektronicznych stanowiących podstawę dla późniejszych przed-miotów zawodowych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr III Kierunkowe

EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie pojęć, praw z zakresu elektrotechniki i elektroniki. K_W03

EK2 Posiada umiejętność wykorzystania podstawowych praw elektrotechniki i elektroniki do analizy rachunkowej podstawowych elementów i obwodów elektrycznych i elektronicz-nych.

K_U08; K_U09

EK3 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie struktury, przetwarzania, transmisji i pomiarów sygnałów elektrycznych.

K_W03

EK4 Posiada umiejętności pomiarów, analizy i przetwarzania sygnałów elektrycznych. K_U08

EK5 Ma podstawową wiedzę w zakresie zasad działania, budowy, eksploatacji podstawowych obwodów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych.

K_W19

EK6 Posiada umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania charakte-rystyk podstawowych obwodów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych.

K_U08


EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie pojęć, praw z zakresu elektrotechniki i elektroniki.

Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze;

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza w zakresie pojęć i definicji elek-trotechnicznych i elektronicznych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza w zakresie po-jęć i definicji elektro-technicznych i elek-tronicznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie pojęć i definicji elektrotechnicznych i elektronicznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia pojęć i definicji elektro-technicznych i elek-tronicznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia pojęć i definicji elektro-technicznych i elek-tronicznych oraz umiejętność wskaza-nia możliwości ich wykorzystania w praktyce.

Kryterium 2 Wiedza w zakresie praw elektrotechniki i elektroniki.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza w zakresie praw elektrotechniki i elektroniki.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie praw elektro-techniki i elektroniki.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia praw elek-trotechniki i elektro-niki.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia praw elek-trotechniki i elektro-niki oraz umiejętność wskazania możliwo-ści ich wykorzystania w praktyce.

EK 2 Posiada umiejętność wykorzystania podstawowych praw elektrotechniki i elektroniki do analizy rachunkowej podstawowych elementów i obwodów elektrycznych i elektronicznych.




71

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Umiejętność wyko-rzystania podstawo-wych praw elektro-techniki i elektroniki do analizy rachunko-wej podstawowych elementów elektrycz-nych i elektronicz-nych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie wykorzystania praw elektrotechniki i elektroniki do analizy rachunkowej podsta-wowych elementów elektrycznych i elek-tronicznych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność wykorzystania praw związanych z analizą rachunkową podsta-wowych elementów elektrycznych i elek-tronicznych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność wykorzystania praw związanych z analizą rachunkową podsta-wowych elementów elektrycznych i elek-tronicznych oraz umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników.

Opanowana podsta-wowa umiejętność wykorzystania praw związanych z analizą rachunkową podsta-wowych elementów elektrycznych i elek-tronicznych występu-jących w praktyce oraz umiejętność in-terpretacji otrzyma-nych wyników.

Kryterium 2 Umiejętność wyko-rzystania podstawo-wych praw elektro-techniki i elektroniki do analizy rachunko-wej podstawowych obwodów elektrycz-nych i elektronicz-nych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie wykorzystania praw elektrotechniki i elektroniki do analizy rachunkowej podsta-wowych obwodów elektrycznych i elek-tronicznych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność wykorzystania praw związanych z analizą rachunkową podsta-wowych obwodów elektrycznych i elek-tronicznych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność wykorzystania praw związanych z analizą rachunkową podsta-wowych obwodów elektrycznych i elek-tronicznych oraz umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników.

Opanowana podsta-wowa umiejętność wykorzystania praw związanych z analizą rachunkową podsta-wowych obwodów elektrycznych i elek-tronicznych występu-jących w praktyce oraz umiejętność in-terpretacji otrzyma-nych wyników.

EK 3 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie struktury, przetwarzania, transmisji i pomiarów sygnałów elektrycznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Podstawowa wiedza teoretyczna w zakre-sie struktury, prze-twarzania i transmi-sji. sygnałów elek-trycznych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza w zakresie struktury, przetwarza-nia i transmisji sygna-łów elektrycznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie struktury, prze-twarzania i transmisji sygnałów elektrycz-nych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia struktury, przetwarzania i transmisji sygnałów elektrycznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia struktury, przetwarzania i transmisji i sygna-łów występujących w praktyce.

Kryterium 2 Podstawowa wiedza teoretyczna w zakre-sie pomiarów sygna-łów elektrycznych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza w zakresie pomiarów sygnałów elektrycznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie pomiarów sy-gnałów elektrycz-nych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia pomiarów sygnałów elektrycznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia pomiarów sygnałów występują-cych w praktyce.

EK 4 Posiada umiejętności pomiarów, analizy i przetwarzania sygnałów elektrycznych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,

prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze; Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5

Kryterium 1 Umiejętności, anali-zy, przetwarzania i pomiarów sygnałów elektrycznych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie analizy, przetwa-rzania i pomiarów sy-gnałów elektrycznych.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy, przetwarzania i po-miarów sygnałów elektrycznych.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy, przetwarzania i po-miarów sygnałów elektrycznych oraz umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy, przetwarzania i po-miarów sygnałów elektrycznych wystę-pujących w praktyce oraz umiejętność in-terpretacji otrzyma-nych wyników.

EK 5 Ma podstawową wiedzę w zakresie zasad działania, budowy, eksploatacji podstawowych obwo-dów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych.




72

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza w zakresie zasad działania, bu-dowy, eksploatacji podstawowych ob-wodów i urządzeń elektrycznych i elek-tronicznych..

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza w zakresie za-sad działania, budo-wy, eksploatacji pod-stawowych obwodów i urządzeń elektrycz-nych i elektronicz-nych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie zasad działania, budowy, eksploatacji podstawowych obwo-dów i urządzeń elek-trycznych i elektro-nicznych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia zasad działania, budowy, eksploatacji podsta-wowych obwodów i urządzeń elektrycz-nych i elektronicz-nych.

Opanowana podsta-wowa wiedza oraz umiejętności scharak-teryzowania lub omówienia zasad działania, budowy, eksploatacji podsta-wowych obwodów i urządzeń elektrycz-nych i elektronicz-nych występujących w praktyce.

EK 6 Posiada umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania charakterystyk podstawowych obwodów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wy-znaczania charaktery-styk podstawowych obwodów i urządzeń elektrycznych i elek-tronicznych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawo-wa umiejętność w za-kresie analizy działa-nia, pomiaru parame-trów oraz wyznacza-nia charakterystyk podstawowych obwo-dów i urządzeń elek-trycznych i elektro-nicznych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność w zakresie analizy dzia-łania, pomiaru para-metrów oraz wyzna-czania charakterystyk podstawowych obwo-dów i urządzeń elek-trycznych i elektro-nicznych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność w zakresie analizy dzia-łania, pomiaru para-metrów oraz wyzna-czania charakterystyk podstawowych obwo-dów i urządzeń elek-trycznych i elektro-nicznych oraz umie-jętność interpretacji otrzymanych wyni-ków.

Opanowana podsta-wowa umiejętność w zakresie analizy dzia-łania, pomiaru para-metrów oraz wyzna-czania charakterystyk podstawowych obwo-dów i urządzeń elek-trycznych i elektro-nicznych występują-cych w praktyce oraz umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III ELEKTRONIKA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Podstawowe wielkości elektryczne oraz ich jednostki. 2. Podstawowe elementy elektroniczne. 3. Podstawy analizy obwodów elektrycznych. 4. Analiza stałoprądowa i zmiennoprądowa układów RLC. 5. Sygnały elektryczne. 6. Budowa, parametry, charakterystyki i zastosowanie podstawowych elementów półprzewodnikowych. 7. Filtry bierne i aktywne. 8. Miernictwo elektryczne– podstawowe zasady. 9. Pomiar wielkości elektrycznych i nieelektrycznych. 10. Układy zasilające. 11. Wzmacniacze. 12. Wzmacniacze operacyjne. 13. Generatory drgań sinusoidalnych i niesinusoidalnych. 14. Pętle sprzężenia fazowego. 15. Modulacja i detekcja. 16. Fala elektromagnetyczna.

SEMESTR III ELEKTRONIKA LABORATORYJNE 12 GODZ.

1. Pomiary wielkości elektronicznych miernikami i oscyloskopami. 2. Układy RLC. 3. Elementy półprzewodnikowe. 4. Zasilacze. 5. Wzmacniacze. 6. Wzmacniacze operacyjne. 7. Generatory. 8. Filtry. 9. Modulacja i detekcja.



73

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze III Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

12


1


76

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu x Łączny nakład pracy 111 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 25 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 81 2 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Analogowe układy scalone, Nadachowski M, Kulka Z., Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985. 2. Elektrotechnika i elektronika dla nieelektryków WNT 2004

3. Elementy i układy elektroniczne w pytaniach i odpowiedziach, M. Rusek, J. Pasierbiński, WNT 2005

4. Podstawy elektroniki i energoelektroniki, J. Jaczewski, A. Opolski, J. Stolz, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1981. 5. Układy elektroniczne analogowe i cyfrowe, A. Filipkowski WNT 2006

6. Układy półprzewodnikowe, Tietze U., Schenk Ch., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1987. V. Literatura uzupełniająca 1. Fizyczne podstawy elektrotechniki, Pilawski M., Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne 1987. 2. Podstawy elektroniki, Rusek A., Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne 1996. VII. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Piotr Majzner [email protected] ZKTM dr inż. Marcin Mąka [email protected] ZKTM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



74

13. Przedmiot: IN/IM2012/35/13/AUC

AUTOMATYKA I UKŁADY CYFROWE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1 1 12 12 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z automatyki i technika cyfrowej pozwalającej na identyfikację, dobór cyfrowych i analogowych sterowania i układów regulacji automatycznej. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie działanie przetworników analogowo-cyfrowych (AC) i cyfrowo-analogowych (CA); podstawowych systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

K_W03

EK2 Posiada umiejętność wykorzystania działanie przetworników analogowo-cyfrowych (AC) i cyfrowo-analogowych (CA); podstaw systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

K_U08; K_U09

EK3 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie działanie układów cyfrowych K_W03

EK4 Posiada umiejętności z zakresu analizy i syntezy działanie układów cyfrowych K_U11

EK5 Ma podstawową wiedzę z zakresu matematyki dotyczącej modelowania układów sterowa-nia oraz podstawowa wiedzę dotycząca automatyki.

K_W01;

EK6 Posiada umiejętności modelowania układów sterowania K_U09; K_U12

EK7 Posiada umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania charaktery-styk podstawowych obwodów i urządzeń automatyki.

K_U08


EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie działanie przetworników analogowo-cyfrowych (AC) i cyfro-wo-analogowych (CA); podstawowych systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zakres wierzy i jej rozumienie.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza z zakresu dzia-łanie przetworników AC i (CA);

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie działania prze-tworników AC i CA;

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie działania prze-tworników AC i CA, oraz umiejętności ich omówienia i scharak-teryzowania.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie działania prze-tworników AC i CA, oraz umiejętności ich scharakteryzowania i omówienia oraz umiejętność wskaza-nia możliwości ich wykorzystania w praktyce.

Kryterium 2 Zakres wierzy i jej rozumienie.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza z zakresu pod-staw systemów licz-bowych i kodów cy-frowych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie podstaw syste-mów liczbowych i kodów cyfrowych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie podstaw syste-mów liczbowych i kodów cyfrowych oraz umiejętności ich omówienia i scharak-teryzowania.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie podstaw syste-mów liczbowych i kodów cyfrowych oraz umiejętności ich scharakteryzowania i omówienia oraz umiejętność wskaza-nia możliwości ich wykorzystania w praktyce.

EK 2 Posiada umiejętność wykorzystania działanie przetworników analogowo-cyfrowych (AC) i cyfro-wo-analogowych (CA); podstaw systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,



75

prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5

Kryterium 1 Umiejętność wyko-rzystania działanie przetworników ana-logowo-cyfrowych (AC) i cyfrowo-analogowych (CA); podstaw systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie wykorzystania przetworników AC i CA;

Opanowana podsta-wowa umiejętność za-stosowania przetwor-ników AC i CA .

Opanowana podsta-wowa umiejętność za-stosowania przetwor-ników AC i CA oraz umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników pracy ukła-dów.

Opanowana podsta-wowa umiejętność za-stosowania przetwor-ników AC i CA, umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników pracy ukła-dów oraz umiejętność analizy przykładów w praktyce.

Kryterium 2 Umiejętność wyko-rzystania podstaw systemów liczbo-wych i kodów cyfro-wych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie wykorzystania podstaw systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność za-stosowania podsta-wowych systemów liczbowych i kodów cyfrowych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność za-stosowania podstaw systemów liczbowych i kodów cyfrowych oraz umiejętność in-terpretacji otrzyma-nych wyników.

Opanowana podsta-wowa umiejętność za-stosowania podstaw systemów liczbowych i kodów cyfrowych, umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników oraz umie-jętność analizy przy-kładów w praktyce.

EK 3 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie działanie układów cyfrowych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Podstawowa wiedza teoretyczna w zakre-sie działanie podsta-wowych układów cy-frowych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza z zakresu dzia-łanie układów cyfro-wych..

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie działanie ukła-dów cyfrowych.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie działania ukła-dów cyfrowych oraz umiejętności ich omówienia i scharak-teryzowania.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie działania ukła-dów cyfrowych, umiejętność ich omówienia i scharak-teryzowania oraz umiejętność wskaza-nia możliwości ich wykorzystania w praktyce.

EK 4 Posiada umiejętności z zakresu analizy i syntezy działanie układów cyfrowych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Umiejętności z zakre-su analizy i syntezy podstawowych ukła-dów cyfrowych.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie analizy i syntezy układów cyfrowych.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy i syn-tezy układów cyfro-wych.

Opanowana podsta-wowa umiejętność analizy i syntezy układów cyfrowych oraz umiejętność in-terpretacji otrzyma-nych wyników pracy układów.

Opanowana podsta-wowa umiejętność analizy i syntezy układów cyfrowych oraz umiejętność in-terpretacji otrzyma-nych wyników pracy układów oraz umie-jętność analizy przy-kładów praktycznych.

EK 5 Ma podstawową wiedzę z zakresu matematyki dotyczącej modelowania układów sterowania oraz podstawowa wiedzę dotycząca automatyki..


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza podstawowa z zakresu matematyki dotyczącej modelo-wania układów ste-rowania.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza z zakresu mo-delowania układów sterowania.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie modelowania matematycznego układów sterowania.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie modelowania matematycznego układów sterowania oraz umiejętności ich omówienia i scharak-teryzowania.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie modelowania matematycznego układów sterowania, umiejętności ich omówienia i scharak-teryzowania oraz



76

umiejętność wskaza-nia możliwości ich wykorzystania w praktyce.

Kryterium 2 Zakres wiedzy i jej rozumienie.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa wiedza dotycząca au-tomatyki.

Opanowana podsta-wowa wiedza doty-cząca automatyki.

Opanowana podsta-wowa wiedza doty-cząca automatyki oraz umiejętności omó-wienia i scharaktery-zowania problemów automatyki.

Opanowana podsta-wowa wiedza doty-cząca automatyki, umiejętności omó-wienia i scharaktery-zowania problemów automatyki oraz umiejętność wskaza-nia możliwości ich wykorzystania opa-nowanej wiedzy w praktyce.

EK 6 Posiada umiejętności modelowania układów sterowania. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Umiejętność analizy działania układów sterowania.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie analizy działania układów sterowania.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy działania układów ste-rowania.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy działania układów ste-rowania oraz umiejęt-ność interpretacji otrzymanych wyni-ków.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy działania układów ste-rowania, umiejętność interpretacji otrzyma-nych wyników oraz umiejętność analizy przykładów w prakty-ce.

EK 7 Posiada umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania charakterystyk pod-stawowych obwodów i urządzeń automatyki.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wy-znaczania charaktery-styk podstawowych obwodów i urządzeń automatyki.

Brak lub opanowana w stopniu niewystar-czającym podstawowa umiejętność w zakre-sie analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania cha-rakterystyk podsta-wowych obwodów i urządzeń automatyki.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy działania, pomiaru pa-rametrów oraz wy-znaczania charaktery-styk podstawowych obwodów i urządzeń automatyki.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy działania, pomiaru pa-rametrów oraz wy-znaczania charaktery-styk podstawowych obwodów i urządzeń automatyki oraz umiejętność interpre-tacji otrzymanych wyników.

Opanowane podsta-wowe umiejętności w zakresie analizy działania, pomiaru pa-rametrów oraz wy-znaczania charaktery-styk podstawowych obwodów i urządzeń automatyki, umiejęt-ność interpretacji otrzymanych wyni-ków oraz umiejętność analizy przykładów w praktyce.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V AUTOMATYKA I UKŁADY CYFROWE AUDYTORYJNE 12GODZ.

1. Przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowo-analogowe. 2. Systemy liczbowe i kody cyfrowe. 3. Podstawowe funkcje logiczne, funktory układów logicznych. 4. Przerzutniki synchroniczne i asynchroniczne. 5. Synteza układów cyfrowych – realizacja funkcji logicznych, układów sekwencyjnych synchronicznych, układów

asynchronicznych. 6. złożone układy cyfrowe. 7. Teoria sterowani i regulacji – pojęcia podstawowe. 8. Równania stanu. 9. Stabilność układów automatyki. 10. Podstawowe modele obiektów sterowania. 11. Regulatory.



77

SEMESTR V AUTOMATYKA I UKŁADY CYFROWE LABORATORYJNE 12 GODZ.

1. Podstawowe układy logiczne. 2. Realizacja funkcji logicznych, minimalizacja funkcji logicznych 3. Układy synchroniczne. 4. Układy asynchroniczne. 5. Identyfikacja obiektów automatyki. 6. Badanie charakterystyk podstawowych obiektów automatyki. 7. Podstawowe układy regulacji automatycznej. 8. Regulatory PID.


12


4


66

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu x Łączny nakład pracy 104 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 28 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 74 2 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa

1. Synteza układów logicznych. Podręcznik, T. Łuba, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2005. 2. Synteza układów cyfrowych, T. Łuba (red.), Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2003. 3. Logic Synthesis and Verification, S. Hassoun, T. Sasao, R. Brayton (ed.), Kluwer Academic Publishers, 2002. 4. Systemy komputerowe automatyki przemysłowej, Niederliński A.,WNT, Warszawa 1985. 5. Automatyka układy liniowe, Laminet, T. WNT 1985. 6. Komputerowe układy automatyki, Orłowski H., WNT, Warszawa 1987,

V. Literatura uzupełniająca

1. Układy scalone TTL w systemach cyfrowych, Pieńkos J. Turczyński J, WKiŁ, 1986. 2. Teoria sterowania i systemów, Kaczorek T. Wydawnictwo Naukowe PWN 1999.

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Piotr Majzner [email protected] ZKTM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia dr inż. Marcin Mąka [email protected] ZKTM



78

14. Przedmiot: IN/IM2012/11/14/WP

WSTĘP DO PROGRAMOWANIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

I 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy związanej z pojęciami algorytmu i programu oraz wykształcenie umiejętności projektowania, zapisywania, dowodzenia poprawności i uwzględniania złożoności algorytmów a także konstruowanie, zapi-sywanie i uruchamianie prostych programów w języku programowania imperatywnego. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie pojęć dotyczących algorytmów, potrafi dowodzić ich poprawności i dokonywać oceny ich złożoności.

K_W14

EK2 Posiada umiejętność wykorzystania pojęcia algorytmu do konstruowania algorytmów, do-bierając typ algorytmu: prosty, z rozwidleniem lub z pętlą, szacując i interpretując jego zło-żoność poprzez liczbę wykonywanych iteracji.

K_W14

EK3 Ma podstawową wiedzę dotyczącą imperatywnego języka programowania w zakresie repre-zentacji liczb, deklaracji, pojęcia zmiennej prostej i złożonej, struktury języka, procedur i funkcji, pozwalającą oceniać różnice w doborze tych pojęć.

K_W14

EK4

Posiada umiejętność zapisu prostych algorytmów w formie programu komputerowego świadomie dobierając odpowiednie typy zmiennych i ich deklaracje, analizując i właściwie dobierając instrukcje języka, świadomie dokonując segmentacji programu poprzez stosowa-nie procedur i funkcji.

K_U15

EK5 Ma podstawową wiedzę w zakresie obsługi komputera dotyczącej środowiska programi-stycznego, oceny jego wad i zalet, wprowadzania, edycji, debuggowania i uruchamiania programów.

K_W05

EK6 Posiada umiejętność praktycznego wprowadzania programu do komputera, rozróżniania błędów formalnych od merytorycznych, umiejętność sprawnej edycji programu, wykorzy-stania śledzenia programu do wyszukiwania i korekty błędów.

K_U22


EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie pojęć dotyczących algorytmów, potrafi dowodzić ich po-prawności i dokonywać oceny ich złożoności.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symula-torów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Poprawność algoryt-mów.

Brak lub niewystar-czająca wiedza w za-kresie pojęć dotyczą-cych algorytmów, dowodzenie ich po-prawności.

Potrafi posługiwać się pojęciami dotyczą-cych prostych algo-rytmów, dowodze-niem ich poprawno-ści.

Potrafi posługiwać się pojęciami dotyczą-cych złożonych algo-rytmów, dowodze-niem ich poprawno-ści.

Potrafi formułować i oceniać różne typy algorytmów tego sa-mego problemu, do-wodzić ich popraw-ności.

Kryterium 2 Złożoność algoryt-mów.

Brak lub niewystar-czająca wiedza w za-kresie pojęć dotyczą-cych algorytmów, oceny ich złożoności.

Potrafi posługiwać się pojęciami dotyczą-cych prostych algo-rytmów i oceną ich złożoności.

Potrafi posługiwać się pojęciami dotyczą-cych złożonych algo-rytmów i oceną ich złożoności.

Potrafi formułować i oceniać różne typy algorytmów tego sa-mego problemu, do-konywać oceny ich złożoności.

EK 2 Posiada umiejętność wykorzystania pojęcia algorytmu do konstruowania algorytmów, dobierając typ algorytmu: prosty, z rozwidleniem lub z pętlą, szacując i interpretując jego złożoność po-przez liczbę wykonywanych iteracji.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Brak umiejętności Posiada umiejętność Posiada umiejętność Posiada umiejętność



79

Konstruowanie algo-rytmów prostych i z rozwidleniem.

konstruowania algo-rytmów prostych i z rozwidleniem za-danych w formie ma-tematycznej.

konstruowania algo-rytmów prostych i z rozwidleniem pro-stych problemów za-danych w formie ma-tematycznej.

konstruowania złożo-nych algorytmów bez pętli, zadanych w formie matema-tycznej oraz proble-mów formułowanych bez ich opisu mate-matycznego, prze-prowadzić przybliżo-ną analizę jego złożo-ności.

konstruowania złożo-nych algorytmów bez pętli, formułowanych bez ich opisu mate-matycznego, potrafi przeprowadzić anali-zę jego złożoności, rozważyć alternatyw-ne formy algorytmu.

Kryterium 2 Konstruowanie algo-rytmów z pętlą

Brak umiejętności konstruowania algo-rytmów z pętlą pro-stych problemów za-danych w formie ma-tematycznej

Posiada umiejętność konstruowania algo-rytmów z pętlą pro-stych problemów za-danych w formie ma-tematycznej

Posiada umiejętność konstruowania złożo-nych algorytmów a pętlą, zadanych w formie matematycz-nej oraz problemów formułowanych bez ich opisu matema-tycznego, przeprowa-dzić przybliżoną ana-lizę jego złożoności

Posiada umiejętność konstruowania złożo-nych algorytmów z pętlą, formułowanych bez ich opisu mate-matycznego, potrafi przeprowadzić anali-zę jego złożoności, rozważyć alternatyw-ne formy algorytmu

EK 3 Ma podstawową wiedzę dotyczącą imperatywnego języka programowania w zakresie reprezen-tacji liczb, deklaracji, pojęcia zmiennej prostej i złożonej, struktury języka, procedur i funkcji, pozwalającą oceniać różnice w doborze tych pojęć.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Reprezentacja liczb, zmienne.

Brak umiejętności definiowania pojęć w zakresie reprezen-tacji liczb, deklaracji, pojęcia zmiennej prostej i złożonej.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie reprezen-tacji liczb, deklaracji, pojęcia zmiennej pro-stej i złożonej.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie impera-tywnego języka pro-gramowania, dokona-nia podstawowej ana-lizy i właściwego do-boru zmiennych, i ich typów.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie impera-tywnego języka pro-gramowania, dokona-nia złożonej analizy i właściwego doboru zmiennych i ich ty-pów.

Kryterium 2 Struktura programu.

Brak umiejętności definiowania pojęć w zakresie struktury programu.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie reprezentacji liczb, deklaracji, po-jęcia zmiennej prostej i złożonej.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie imperatyw-nego języka progra-mowania, dokonania podstawowej analizy i właściwego doboru struktury programu.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie imperatyw-nego języka progra-mowania, dokonania złożonej analizy i właściwego doboru struktury programu i uzasadnienia jej naj-korzystniejszego wa-riantu.

Kryterium 3 Segmentacja progra-mu.

Brak umiejętności definiowania pojęć w zakresie segmen-tacji programu.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie segmenta-cji programu, rozróż-nia pojęcia funkcji i procedury.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie impera-tywnego języka pro-gramowania, dokona-nia podstawowej ana-lizy i właściwego do-boru funkcji i proce-dur.

Posiada umiejętność definiowania pojęć w zakresie impera-tywnego języka pro-gramowania, dokona-nia złożonej analizy, umiejętność segmen-tacji programu i uza-sadnienia jej najko-rzystniejszego wa-riantu.

EK 4 Posiada umiejętność zapisu prostych algorytmów w formie programu komputerowego świado-mie dobierając odpowiednie typy zmiennych i ich deklaracje, analizując i właściwie dobierając instrukcje języka, świadomie dokonując segmentacji programu poprzez stosowanie procedur i funkcji.




80

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Instrukcje języka.

Brak umiejętności zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych z wykorzystaniem in-strukcji języka pro-gramowania.

Posiada umiejętność zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych z wykorzystaniem in-strukcji języka pro-gramowania.

Posiada umiejętność zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych, dokonuje analizy i poprawnego doboru instrukcji języka, po-trafi zaproponować alternatywne warian-ty.

Posiada umiejętność zapisu złożonych al-gorytmów w formie programu kompute-rowego bez błędów formalnych i meryto-rycznych, dokonuje analizy i poprawnego doboru instrukcji ję-zyka, potrafi zapro-ponować alternatyw-ne warianty.

Kryterium 2 Deklaracje, zmienne.

Brak umiejętności zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych z wykorzystaniem po-jęcia zmiennej oraz deklaracji zmien-nych.

Posiada umiejętność zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych z wykorzystaniem po-jęcia zmiennej oraz deklaracji zmiennych.

Posiada umiejętność zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych, dokonuje analizy i poprawnego doboru typów zmiennych i ich deklaracji, potra-fi zaproponować al-ternatywne warianty.

Posiada umiejętność zapisu złożonych al-gorytmów w formie programu kompute-rowego bez błędów formalnych i meryto-rycznych, dokonuje analizy i poprawnego doboru typów zmien-nych i ich deklaracji, potrafi zaproponować alternatywne warian-ty.

Kryterium 3 Funkcje, procedury.

Brak umiejętności zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych z wykorzystaniem po-jęcia funkcji i proce-dury.

Posiada umiejętność zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych z wykorzystaniem po-jęcia funkcji i proce-dury.

Posiada umiejętność zapisu algorytmów w formie programu komputerowego bez błędów formalnych i merytorycznych, dokonuje analizy i poprawnego doboru funkcji i procedur, potrafi zaproponować alternatywne warian-ty.

Posiada umiejętność zapisu złożonych al-gorytmów w formie programu kompute-rowego bez błędów formalnych i meryto-rycznych, dokonuje analizy i poprawnego doboru funkcji i pro-cedur, potrafi zapro-ponować alternatyw-ne warianty.

EK 5 Ma podstawową wiedzę w zakresie obsługi komputera dotyczącej środowiska programistyczne-go, oceny jego wad i zalet, wprowadzania, edycji, debuggowania i uruchamiania programów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Podstawowa wiedza w zakresie obsługi środowiska programi-stycznego, oceny jego wad i zalet, wprowa-dzania, edycji, debu-ggowania i urucha-miania programów.

Brak podstawowej wiedzy w zakresie obsługi środowiska programistycznego, oceny jego wad i za-let, wprowadzania, edycji i uruchamiania programów.

Posiada podstawową wiedzę w zakresie obsługi środowiska programistycznego, wprowadzania, edycji i uruchamiania pro-gramów.

Posiada podstawową wiedzę w zakresie obsługi środowiska programistycznego, oceny jego wad i za-let, wprowadzania, edycji, debuggowania i uruchamiania pro-gramów.

Posiada podstawową wiedzę w zakresie obsługi środowiska programistycznego, potrafi dobierać różne metody operowania w środowisku programi-sty, wykorzystać za-awansowane metody debuggowania i uru-chamiania progra-mów.

EK 6 Posiada umiejętność praktycznego wprowadzania programu do komputera, rozróżniania błędów formalnych od merytorycznych, umiejętność sprawnej edycji programu, wykorzystania śledzenia programu do wyszukiwania i korekty błędów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wprowadzanie i edy-cja programu.

Brak lub niewystar-czająca umiejętność wprowadzania pro-gramu do komputera,

Posiad podstawową umiejętność wprowa-dzania programu do komputera, rozróż-

Posiada umiejętność sprawnego wprowa-dzania programu do komputera, łatwo

Posiada umiejętność sprawnego wprowa-dzania programu do komputera, nie po-



81

rozróżniania błędów formalnych od mery-torycznych, umiejęt-ność sprawnej edycji programu.

niania błędów for-malnych od meryto-rycznych, umiejęt-ność edycji programu.

identyfikuje błędy formalne i meryto-ryczne, dokonuje sprawnej edycji pro-gramu.

pełnia błędów for-malnych, od meryto-rycznych, programu, posiada umiejętność zaawansowanego wykorzystania róż-nych opcji śledzenia programu do wyszu-kiwania i korekty błędów merytorycz-nych.

Kryterium 2 Debuggowanie i uru-chamianie programu.

Brak lub niewystar-czająca umiejętność rozróżniania błędów formalnych od mery-torycznych, nie po-trafi scharakteryzo-wać celowości debu-gowania programu, nie potrafi urucha-miać programu.

Posiada podstawową umiejętność rozróż-niania błędów for-malnych od meryto-rycznych, potrafi scharakteryzować ce-lowość debugowania programu, potrafi uruchamiać program.

Posiada umiejętność oceny miejsc w pro-gramie, w których za-stosowanie opcji de-buggera będzie sku-teczne, potrafi wła-ściwie dobrać opcje debuggera do błędów w programie.

Posiada umiejętność sprawnej oceny miejsc w programie, w których zastosowa-nie opcji debuggera będzie maksymalnie skuteczne, potrafi optymalnie dobrać opcje debuggera sto-sownie do rodzaju błędu w programie.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR I WSTĘP DO PROGRAMOWANIA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Algorytmy (pojęcie algorytmu, algorytmy liniowe, algorytmy z pętlą, miary złożoności algorytmów). 2. Języki formalne (alfabet, składnia i semantyka, gramatyki). 3. Reprezentacja danych w komputerze (stałe całkowite i rzeczywiste, reprezentacje binarne stało- i zmiennopozycyj-

ne, systemy znak-moduł i uzupełnieniowy, rachunek zmiennopozycyjny — pojęcie zakresu i błędu zaokrągleń). 4. Zmienne i wyrażenia (typ zmiennej i wartościowanie zmiennych, wyrażenia arytmetyczne i logiczne: składnia i

semantyka). 5. Instrukcje programowe (pusta, przypisania, warunkowa, iteracji, wyboru, czytania, pisania, wywołania procedury,

obliczenia skończone i nieskończone, błędy obliczeń). 6. Asercje w programach i niezmienniki pętli 7. Typy danych (tablice, rekordy, zbiory, pliki, typy wyliczeniowe i okrojone, typy wskaźnikowe). 8. Pliki (pliki o dostępie bezpośrednim, pliki tekstowe). 9. Funkcje i procedury (składnia i semantyka, sposoby przekazywania parametrów: przez wartość, przez zmienną,

przez adres, widoczność zmiennych w zagnieżdżonych procedurach). 10. Kompilacja, preprocesor, biblioteki 11. Rekurencja.

SEMESTR I WSTĘP DO PROGRAMOWANIA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Algorytmy proste i z rozwidleniem. 2. Algorytmy z pętlą , algorytmy rekurencyjne. 3. Środowisko Visual Studio. 4. Struktura programu. 5. Debuggowanie programu. 6. Stałe, zmienne, wyrażenia. 7. Typy proste, typy złożone. 8. Instrukcje warunkowe. 9. Instrukcje pętli. 10. Funkcje i procedury. 11. Operacje na plikach.


24


4



82


34

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 40 Łączny nakład pracy 124 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 90 3

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Banachowski L., Kreczmar A., Elementy analizy algorytmów, Wydawnictwa Naukowo - Techniczne 1987. 2. Wirth N., Wstęp do programowania systematycznego, Wydawnictwa Naukowo - Techniczne 1999. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl 4. Allen S.,Modelowanie danych. 2006. 5. Koleśnik K.,Wstęp do programowania z przykładami w Turbo Pascalu. 1999. V. Literatura uzupełniająca 1. Alagić S., Arbib M., Projektowanie programów poprawnych i dobrze zbudowanych, Wydawnictwa Naukowo - Tech-

niczne 1982. 2. Buczek B.,Algorytmy. Ćwiczenia. 2008. 3. Kingsley-Hughes A., Kingsley-Hughes K.,Programowanie. Od podstaw. 2005. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr hab. inż. Waldemar Uchacz [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



83

15. Przedmiot: IN/IM2012/12/15/MP

METODY PROGRAMOWANIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych struktur danych i technik programistycznych wykorzy-stywanych podczas projektowania algorytmów i pisania programów rozwiązujących proste problemy. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Znać podstawowe struktury danych i techniki programistyczne wykorzystywane podczas pisania programów.

K_W14

EK2 Potrafić zaprojektować i napisać program realizujący wyznaczone zadanie, wykorzystują-cy poznane struktury danych i techniki programistyczne.

K_U15; K_U21 K_U22


EK 1 Znać podstawowe struktury danych i techniki programistyczne wykorzystywane podczas pisania programów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Struktury danych.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy z za-kresu struktur danych, nie jest w stanie przy-toczyć przykładów nawet po uzyskaniu pomocy.

Posiada podstawową wiedzę o najważniej-szych strukturach da-nych.

Posiada podstawową wiedzę o wszystkich przedstawionych w trakcie zajęć struktu-rach danych, potrafi je scharakteryzować.

Posiada wiedzę o przedstawionych w trakcie zajęć techni-kach programistycz-nych, potrafi je scha-rakteryzować oraz wskazać najlepsze do realizacji przedsta-wionych problemów.

Kryterium2 Techniki programi-styczne.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy o po-wszechnie stosowa-nych technikach pro-gramistycznych, nie jest w stanie przyto-czyć przykładów na-wet po uzyskaniu po-mocy.

Posiada podstawową wiedzę o najważniej-szych technikach pro-gramistycznych.

Posiada podstawową wiedzę o wszystkich przedstawionych w trakcie zajęć techni-kach programistycz-nych, potrafi je scha-rakteryzować

Posiada wiedzę o przedstawionych w trakcie zajęć techni-kach programistycz-nych, potrafi je scha-rakteryzować oraz wskazać najlepsze do realizacji przedsta-wionych problemów

EK 2 Potrafić zaprojektować i napisać program realizujący wyznaczone zadanie, wykorzystujący po-znane struktury danych i techniki programistyczne.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Algorytmizacja.

Popełnia znaczne błę-dy przy tworzeniu najprostszych algo-rytmów, nawet z pomocą nie potrafi wskazać metod pro-gramistycznych po-tencjalnie użytecznych do rozwiązania przed-stawionego problemu.

Potrafi tworzyć algo-rytmy wykorzystujące wskazane struktury danych i metody pro-gramistyczne, może popełniać drobne błę-dy.

Potrafi samodzielnie tworzyć poprawne al-gorytmy wykorzystu-jące poznane struktu-ry danych i metody programistyczne, mo-że popełniać drobne błędy.

Potrafi samodzielnie i swobodnie projekto-wać i tworzyć algo-rytmy wykorzystujące dowolne użyteczne struktury danych i metody programi-styczne, potrafi uza-sadnić trafność wybo-ru.

Kryterium2 Nie potrafi wykorzy- Potrafi pisać proste Potrafi samodzielnie Potrafi samodzielnie i



84

Programowanie stać żadnego z dostępnych środo-wisk programistycz-nych do napisania najprostszego progra-mu, nawet z pomocą prowadzącego zajęcia.

programy w jednym z dostępnych środo-wisk programistycz-nych, wykorzystujące wskazane algorytmy i struktury danych, może popełniać drob-ne błędy.

pisać programy wyko-rzystujące poznane algorytmy, struktury danych i metody pro-gramistyczne, może popełniać drobne błę-dy.

swobodnie projekto-wać i tworzyć pro-gramy wykorzystują-ce dowolne użyteczne algorytmy, struktury danych i metody pro-gramistyczne, potrafi uzasadnić trafność wyboru.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II METODY PROGRAMOWANIA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Rekurencja:

1.1. rekurencyjne wyrażanie pojęć 1.2. zastosowania i implementacja 1.3. dowodzenie poprawności procedur rekurencyjnych

2. Programowanie z nawrotami: 2.1. przeszukiwanie pełnej przestrzeni stanów 2.2. ucinanie rekursji

3. Metoda dziel i rządź: 3.1. metoda inkrementacyjna 3.2. podział binarny

4. Dynamiczne struktury danych: 4.1. typy wskaźnikowe 4.2. wskaźnikowa realizacja list 4.3. podstawowe operacje na listach 4.4. listy jednokierunkowe, dwukierunkowe i cykliczne 4.5. atrapy i strażnicy

5. Liniowe struktury danych: stosy i kolejki: 5.1. implementacja tablicowa i listowa 5.2. implementacja grafu za pomocą list sąsiedztwa 5.3. algorytmy DFS i BFS

6. Drzewa: 6.1. implementacja drzew dowolnego rzędu 6.2. drzewa binarne 6.3. obiegi drzew 6.4. konwersja wyrażeń z postaci infiksowej na prefiksową i postfiksową (ONP)

7. Programowanie zachłanne: 7.1. algorytm Huffmana

8. Metoda spamiętywania: 8.1. programowanie dynamiczne 8.2. problem plecakowy 8.3. optymalne mnożenie wielu macierzy

SEMESTR II METODY PROGRAMOWANIA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Wykorzystanie rekurencji do rozwiązywania problemów algorytmicznych 2. Programowanie z nawrotami na przykładzie "problemu hetmanów" 3. Metoda dziel i zwyciężaj na przykładzie wyszukiwania przez podział binarny oraz algorytmu QuickSort 4. Praktyczna implementacja list jedno i dwukierunkowych oraz cyklicznych 5. Implementacja liniowych struktur danych: stosy i kolejki 6. Implementacja liniowych struktur danych: grafy 7. Implementacja i zastosowanie drzew dowolnego rzędu 8. Obiegi drzew i przykłady ich zastosowania 9. Programowanie zachłanne na przykładzie algorytmu Huffmana 10. Programowanie dynamiczne: problem plecakowy, optymalne mnożenie wielu macierzy


24



85


4


44

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 124 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 90 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Cormen T.H., Leiserson C., Rivest R.L., Wprowadzenie do algorytmiki, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2004. 2. Wirth N., Algorytmy+Struktury danych=Programy, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2001. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl V. Literatura uzupełniająca 1. Knuth D.E., Sztuka programowania komputerów, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2002. 2. Spolsky J.,Sztuka pisania oprogramowania. Wybór i redakcja Joel Spolsky. 2007. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Paweł Banaś [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



86

16. Przedmiot: IN/IM2012/12/16/ASK

ARCHITEKTURA SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

II 12 2E 2 24 24 7 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest wykształcenie praktycznych umiejętności w zakresie wykorzystania narzędzi informatycznych, w szczególności architektury systemów komputerowych w różnych dziedzinach działalności człowieka z uwzględnieniem go-spodarki morskiej. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie wykorzystania narzędzi informatycznych. K_W05

EK2 Posiada umiejętność wykorzystania systemów komputerowych. K_U07

EK3 Posiada umiejętność wykorzystania architektury systemów z uwzględnieniem gospodarki morskiej.

K_U07


EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie wykorzystania narzędzi informatycznych.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Posiada wiedzę o podstawowych zaso-bach systemów kom-puterowych

Mimo wskazówek eg-zaminującego w od-powiedziach na pyta-nia teoretyczne poja-wiają się znaczne błę-dy

Odpowiedzi na pyta-nie egzaminującego ogólne, przy próbie sprecyzowania odpo-wiedzi pojawiają się błędy

Odpowiedzi na pyta-nie egzaminującego zawierają pełną wie-dzę o podstawowych zasobach systemów komputerowych

Odpowiedzi na pyta-nie egzaminującego zawierają pełną wie-dzę o podstawowych zasobach systemów komputerowych oraz zawierają wiedzę o zasadach funkcjono-wania tych zasobów

EK 2 Posiada umiejętność wykorzystania systemów komputerowych. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-

rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5

Kryterium1 Metody wykorzysta-nia systemów kompu-terowych.

Mimo wskazówek prowadzącego przy wykorzystaniu metod wykorzystania syste-mów komputerowych pojawiają się znaczne błędy.

Wykorzystywanie systemów kompute-rowych określonymi ogólnymi przepisami o sposobach ich uży-cia.

Wykorzystywanie systemów kompute-rowych z uwzględ-nieniem gospodarki morskiej.

Wykorzystywanie systemów kompute-rowych z uwzględ-nieniem możliwości rozszerzenia ich funk-cji.

Kryterium2 Prezentacje.

Prezentacja metod wykorzystania syste-mów komputerowych przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu zawiera znaczne błędy.

Prezentacja metod wykorzystania syste-mów komputerowych przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu zawiera ogólną ilustrację ich funkcjo-nowania .

Prezentacja metod wykorzystania syste-mów komputerowych przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu zawiera uwzględ-nienie szczególnych możliwości, które po-siada wybrany środek.

Prezentacja metod wykorzystania syste-mów komputerowych przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu dodatkowo zawie-ra rozszerzenie moż-liwości wybranego zasobu.

EK 3 Posiada umiejętność wykorzystania architektury systemów z uwzględnieniem gospodarki mor-skiej.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-



87

rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5

Kryterium1 Metody tworzenia systemów kompute-rowych.

Mimo wskazówek prowadzącego, stwo-rzone opisanie syste-mów komputerowych zawiera znaczne błę-dy.

Opisanie systemów komputerowych nie uwzględnia wszyst-kich niezbędnych komponentów.

Opisanie systemów komputerowych uwzględnia wszystkie niezbędne komponen-ty.

Opisanie systemów komputerowych uwzględnia wszystkie niezbędne komponen-ty i rozszerzone.

Kryterium2 Metody formułowa-nia paramietrów optymalizacji syste-mów komputero-wych.

Mimo wskazówek prowadzącego, stwo-rzone opisanie syste-mów komputerowych zawiera znaczne błę-dy.

Stworzone opisanie systemów kompute-rowych zawiera kom-ponenty systemu wy-brane według przed-stawionego wzorca bez uwzględnienia niezbędnych szczegó-łów.

Stworzone opisanie systemów kompute-rowych zawiera wszystkie niezbędne komponenty.

Stworzone opisanie systemów kompute-rowych zawiera wszystkie niezbędne komponenty oraz wy-korzystuje dodatkowe zasoby dla zwiększe-nia wydajności sys-temu.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR II ARCHITEKTURA SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Wprowadzenie — pojęcie komputera, taksonomie architektur komputerowych, pojęcie hierarchii pamięci. Maszyna

von Neumanna, architektury Harvard, Princeton, Harvard-Princeton. 2. Dane — typy, reprezentacje, organizacja i adresowanie pamięci. Konwencje Big-Endian i Little-Endian. Wyrów-

nanie naturalne. Dane wektorowe. 3. Synteza aplikacyjnego modelu programowego na podstawie wymagań języka wysokiego poziomu. 4. Budowa modelu programowego — rejestry, tryby adresowania, model operacji warunkowych, lista instrukcji. Kon-

strukcja modelu programowego w podejściu CISC i RISC. 5. Przykłady modeli programowych RISC (MIPS) i CISC (x86). Jednostki zmiennopozycyjne i wektorowe. 6. Synteza jednocyklowej jednostki wykonawczej. Jednostki wielocyklowe. Przejście od jednostki jednocyklowej do

potokowej. 7. Struktura potoku. Problemy synchronizacji i opóźnienia w prostym potoku. Superpotok. 8. Jednostki wielopotokowe (superskalarne) — zasady działania, hazardy i opóźnienia. 9. Kieszenie jako warstwa hierarchii pamięci. Organizacja i zasady działania. Model wydajności. Reakcja na zapis

danych. Wielopoziomowe systemy kieszeni. 10. Metody redukcji opóźnień w procesorach superpotokowych i superskalarnych. Przewidywanie skoków. Sposoby

redukcji opóźnienia danych. 11. Wymagania wieloprocesowego systemu operacyjnego. Zasady ochrony zasobów komputera. Funkcje systemu za-

rządzania pamięcią. 12. Implementacja zarządzania pamięcią — prosta relokacja, segmentacja, stronicowanie. Podstawy realizacji systemu

pamięci wirtualnej. Optymalizacja stronicowania. 13. Wyjątki — definicja, klasyfikacja. Obsługa wyjątków. 14. Podstawy organizacji wejścia wyjścia. Obsługa urządzeń zewnętrznych przy użyciu aktywnego oczekiwania, prze-

rwań i DMA. 15. Struktura komputera jednoprocesorowego i jej ewolucja od lat 60 XX w. do współczesności.

SEMESTR II ARCHITEKTURA SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Wstęp do architektury komputerów

1.1. ALU, IR, RM, MM, PC, DB, AB, CB, HD, … 1.2. Asemblery 1.3. Symulatory mikroprocesorów

1.3.1. SimpSim 1.3.2. Intel 8080/8085 1.3.3. Intel 8086

2. Architektura mikroprocesora, Asembler i Symulator SimpSim. 2.1. Arytmetyka liczb naturalnych - Unsigned Integer {0 ≤ B ≤ 255}. 2.2. Arytmetyka liczb całkowitych - Integer {-128 ≤ B ≤ 127}. 2.3. Arytmetyka liczb zmiennoprzecinkowych - Float {z[ppp.][.mmmm]} 2.4. Arytmetyka liczb zmiennoprzecinkowych - Float {z[ppp.][mmmm.]} 2.5. Arytmetyka liczb zmiennoprzecinkowych Float {z[ppp.][mm.mm]}



88

2.6. Arytmetyka liczb zmiennoprzecinkowych - Float {z[ppp(BIAS).][.mmmm]} 2.7. Wykonywanie operacji logicznych 2.8. Wykonywanie pętli programowych

3. Architektura mikroprocesora, Asembler i Symulator Intel 8080/8085 3.1. Projektowanie systemu sterowania światła drogowego 3.2. Projektowanie termostatu 3.3. Projektowanie sterownika windy 3.4. Projektowanie systemu sterowania silnikiem krokowym

4. Architektura mikroprocesora Intel 8086, Asembler i Symulator Emu8086. 4.1. Arytmetyka liczb typy Unsigned Integer w formacie 3 bajt {0 ≤ B ≤ 16 777 215}. 4.2. Projektowanie systemu sterowania światła drogowego. 4.3. Projektowanie termostatu. 4.4. Projektowanie systemu sterowania silnikiem krokowym. 4.5. Projektowanie robota.


24


4


52

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 40 Łączny nakład pracy 164 7 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 52 4 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 115 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Biernat J., Arytmetyka komputerów, Wydawnictwo Naukowe PWN 1996. 2. Patterson D., Hennessy J., Computer Organization and design, Elsevier 2005. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl 4. Zieliński B.,Układy mikroprocesorowe. Przykłady rozwiązań. 2002. V. Literatura uzupełniająca 1. Materiały firmowe - dokumenty techniczne dostępne w sieci WWW - MIPS, Intel, AMD. 2. Specyfikacje Application Binary Interface. 3. Metzger P.,Anatomia PC. Kompendium. Wydanie IV. 2008. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu prof. dr hab. inż. Evgeny Ochin [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



89

17. Przedmiot: IN/IM2012/23/17/ASD

ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu metod projektowania i analizy algorytmów oraz przedstawienie pod-stawowych algorytmów i struktur danych wykorzystywanych podczas pisania programów. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Znać najważniejsze algorytmy realizujące podstawowe problemy z zakresu programowania oraz struktury danych, znać podstawowe pojęcia i metody z zakresu analizy algorytmów.

K_W14

EK2 Potrafić przeprowadzić analizę zadanych algorytmów pod względem ich poprawności i złożo-ności (obliczeniowej i pamięciowej) oraz dokonać wyboru rozwiązania najlepszego w danym momencie.

K_U10; K_U13


EK 1 Znać najważniejsze algorytmy realizujące podstawowe problemy z zakresu programowania oraz struktury danych, znać podstawowe pojęcia i metody z zakresu analizy algorytmów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Algorytmy i struktury danych.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy z zakresu algorytmów i struktur danych, nie jest w stanie przyto-czyć przykładów na-wet po uzyskaniu po-mocy.

Posiada podstawową wiedzę o najważniej-szych algorytmach i strukturach danych.

Posiada podstawową wiedzę o algorytmach i strukturach danych, potrafi je scharaktery-zować.

Posiada wiedzę o al-gorytmach i struktu-rach danych, potrafi je scharakteryzować oraz wskazać najlep-sze do realizacji przedstawionych pro-blemów.

Kryterium2 Algorytmika.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy z algorytmiki, nie jest w stanie wyjaśnić podstawowych pojęć nawet po uzyskaniu pomocy.

Posiada wiedzę o podstawowych poję-ciach algorytmiki.

Posiada podstawową wiedzę o algorytmice, potrafi scharaktery-zować jej podstawo-we pojęcia.

Posiada podstawową wiedzę o algorytmice, potrafi objaśnić pod-stawowe pojęcia oraz wskazać.

EK 2 Potrafić przeprowadzić analizę zadanych algorytmów pod względem ich poprawności i złożoności (obliczeniowej i pamięciowej) oraz dokonać wyboru rozwiązania najlepszego w danym momencie.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Algorytmika.

Nie potrafi przepro-wadzić analizy naj-prostszych algoryt-mów lub popełnia bardzo znaczące błę-dy, nawet po uzyska-niu pomocy.

Potrafi przeprowadzić analizę prostego algo-rytmu pod względem jego poprawności i złożoności, może popełniać drobne błę-dy.

Potrafi przeprowadzić prawidłową analizę zadanego algorytmu pod względem jego poprawności i złożo-ności.

Potrafi przeprowadzić prawidłową analizę dowolnego zadanego algorytmu pod wzglę-dem jego poprawno-ści i złożoności, po-trafi zaproponować usprawnienia popra-wiające działanie al-gorytmu.

Kryterium2 Zastosowanie algo-rytmów i struktur da-

Nie potrafi wybrać ja-kiegokolwiek algo-rytmu nadającego się

Potrafi dobrać jaki-kolwiek algorytm rozwiązujący zadany

Potrafi dobrać algo-rytm rozwiązujący zadany problem

Potrafi samodzielnie dobrać optymalny al-gorytm rozwiązujący



90

nych. do rozwiązania zada-nego problemu.

problem. w sposób zbliżony do optymalnego.

zadany problem, a nawet dokonać od-powiednich zmian poprawiających wy-dajność.

Kryterium3 Dostosowanie algo-rytmów i struktur da-nych.

Nie potrafi zastoso-wać do rozwiązania problemu żadnego ze wskazanych algoryt-mów i struktur danych rozwiązujących ana-logiczne zadania z bardzo zbliżonej lub tej samej dziedziny.

Potrafi zastosować do rozwiązania zadanego problemu wskazany algorytm i struktury danych rozwiązujące problem pokrewny.

Potrafi samodzielnie dobrać i dostosować algorytm i struktury danych rozwiązujące zadany problem, a w przypadku braku takiego, potrafi dosto-sować algorytm roz-wiązujący problem pokrewny.

Potrafi samodzielnie dobrać i dostosować algorytm i struktury danych rozwiązujące zadany problem, na-wet jeśli nie istnieje gotowe rozwiązanie problemu pokrewne-go, potrafi wykorzy-stać wiedzę z innych dziedzin do tworzenia nowych algorytmów.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Podstawowe zasady analizy algorytmów:

1.1. poprawność 1.2. złożoność obliczeniowa algorytmu (pesymistyczna, oczekiwana) 1.3. koszt zamortyzowany: metoda potencjału

2. Podstawowe techniki i struktury: 2.1. metoda dziel i zwyciężaj 2.2. metoda zachłanna 2.3. programowanie dynamiczne 2.4. transformacyjna konstrukcja algorytmu 2.5. elementarne struktury danych: stosy, kolejki, listy

3. Sortowanie: 3.1. sortowanie przez porównania (InsertionSort, QuickSort, MergeSort) 3.2. proste kolejki priorytetowe: kopce binarne 3.3. HeapSort 3.4. sortowanie pozycyjne 3.5. złożoność problemu sortowania

4. Selekcja: 4.1. algorytm Hoare'a 4.2. algorytm magicznych piątek 4.3. Wyszukiwanie i proste słowniki: 4.4. wyszukiwanie liniowe i binarne 4.5. prosty słownik: drzewa poszukiwań binarnych 4.6. haszowanie

5. Efektywne implementacje słownika: 5.1. drzewa AVL 5.2. drzewa typu splay 5.3. B-drzewa

6. Złożone struktury danych: 6.1. wzmocnione kolejki priorytetowe: kolejki dwumianowe, kopce Fibonacciego 6.2. efektywne sumowanie zbiorów rozłącznych

7. Algorytmy grafowe: 7.1. DFS i jego zastosowania 7.2. problemy ścieżkowe -- Algorytm Dijkstry 7.3. minimalne drzewo rozpinające

8. Wyszukiwanie wzorca w tekstach: 8.1. prefikso-sufiksy 8.2. algorytm Knutha-Morisa-Pratta

9. Tekstowe struktury danych: 9.1. tablice sufiksowe 9.2. drzewa sufiksowe

10. NP-zupełność: 10.1. klasa NP. 10.2. problemy NP-trudne i NP-zupełne.



91

SEMESTR III ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Analiza poprawności i złożoności algorytmów na przygotowanych przykładach. 2. Zapoznanie się z podstawowymi technikami i strukturami danych. 3. Implementacja i analiza porównawcza wybranych algorytmów sortowania. 4. Implementacja i analiza porównawcza algorytmów selekcji. 5. Implementacja słowników za pomocą różnych rodzajów drzew. 6. Implementacja kolejek priorytetowych. 7. Algorytmy grafowe. 9. Algorytmy i struktury danych do obsługi tekstów.


24


4


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 144 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 60 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 110 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.

IV. Literatura podstawowa 1. Harel D., Rzecz o istocie informatyki – Algorytmika, WNT 2000. 2. Wirth N., Algorytmy + Struktury danych = Programy, WNT 1999. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl 4. Wróblewski P.,Algorytmy, struktury danych i techniki programowania. Wydanie III. 2003. V. Literatura uzupełniająca 1. Kierzkowski A., Turbo Pascal . Ćwiczenia praktyczne, Wydawnictwo Helion 2006. 2. Stephens R., Algorytmy i struktury danych z przykładami w Delphi, Wydawnictwo Helion 2000. 3. Aho A. V.,. Hopcroft J. E, Ullman J. D.,Algorytmy i struktury danych. 2003. 4. Roszkowski J.,Analiza i projektowanie strukturalne. Wydanie III. 2004. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Paweł Banaś [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



92

18. Przedmiot: IN/IM2012/23/18/SO

SYSTEMY OPERACYJNE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest wykształcenie praktycznych umiejętności w zakresie pracy z najbardziej popularnymi systemami ope-racyjnymi takimi jak Windows, Linux oraz Unix. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK 1 Znajomość podstawowych pojęć związanych z systemami operacyjnymi. K_W06

EK 2 Nabycie podstawowej wiedzy z zakresu wieloprogramowości, wielozadaniowości, pracy współbieżnej oraz zarządzania procesami.

K_W06; K_W19

EK 3 Znajomość mechanizmów zarządzania pamięcią (pamięć operacyjna, wirtualna, pomocnicza). K_U19

EK 4 Znajomość organizacji pracy z urządzeniami zewnętrznymi. K_U09

EK 5 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się – podnoszenia kompetencji zawodowych i osobi-stych

K_K01


EK 1 Znajomość podstawowych pojęć związanych z systemami operacyjnymi.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Podstawowe pojęcia.

Brak znajomości pod-stawowych pojęć.

Znajomość większości podstawowych pojęć.

Znajomość podsta-wowych pojęć.

Znajomość podsta-wowych pojęć, umie-jętność wyciągania wniosków i formuło-wania nowych pro-blemów.

EK 2 Nabycie podstawowej wiedzy z zakresu wieloprogramowości, wielozadaniowości, pracy współ-bieżnej oraz zarządzania procesami.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wieloprogramowość, wielozadaniowość, praca współbieżna

Brak wiedzy, niezna-jomość zagadnień związanych z tematem.

Wiedza podstawowa, zrozumienie idei pro-blemu.

Duża wiedza, rozu-mienie podstawowych problemów i ich roz-wiązywanie.

Duża wiedza, rozu-mienie problemów, formułowanie nowych i ich rozwiązywanie.

Kryterium2 Zarządzanie proce-sami.

Brak podstawowej wiedzy.

Wiedza podstawowa. Duża wiedza. Umie-jętność szeregowania procesów według znanych algorytmów.

Duża wiedza. Umie-jętność szeregowania procesów na podsta-wie znanych algoryt-mów. Tworzenie nie-szablonowych roz-wiązań.

EK 3 Znajomość mechanizmów zarządzania pamięcią (pamięć operacyjna, wirtualna, pomocnicza). Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,


Kryterium1 Zarządzanie pamięcią operacyjną

Podstawowe braki w wiedzy.

Wiedza podstawowa, rozumienie mechani-zmów zarządzania pamięcią.

Duża wiedza, rozu-mienie mechanizmów zarządzania pamięcią, umiejętność rozwią-

Duża wiedza, rozu-mienie mechanizmów zarządzania pamięcią, umiejętność rozwią-



93

zywania podstawo-wych problemów.

zywania podstawo-wych problemów i formułowania no-wych.

Kryterium1 Zarządzanie pamięcią pomocniczą


Wiedza podstawowa, rozumienie mechani-zmów zarządzania pamięcią pomocniczą.

Duża wiedza, rozu-mienie mechanizmów zarządzania pamięcią pomocniczą, umiejęt-ność rozwiązywania podstawowych pro-blemów.

Duża wiedza, rozu-mienie mechanizmów zarządzania pamięcią pomocniczą, umiejęt-ność rozwiązywania podstawowych pro-blemów i formułowa-nia nowych.

EK 4 Znajomość organizacji pracy z urządzeniami zewnętrznymi. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,


Kryterium1 Instalacja urządzeń zewnętrznych


Wiedza podstawowa na temat instalacji urządzeń zewnętrz-nych.

Duża wiedza. Umie-jętność prawidłowej instalacji większości urządzeń zewnętrz-nych.

Duża wiedza. Umie-jętność instalacji większości urządzeń zewnętrznych. Urzą-dzania zewnętrzne ja-ko zasoby sieciowe.

Kryterium2 Praca z urządzeniami zewnętrznymi.


Wiedza podstawowa na temat pracy z urządzeniami ze-wnętrznymi.

Duża wiedza, umie-jętność rozwiązywa-nia podstawowych problemów.

Duża wiedza, umie-jętność rozwiązywa-nia podstawowych problemów i formu-łowania nowych.

EK 5 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się – podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów,


Kryterium1

Nie rozumie potrzeby dokształcania się.

Słabo rozumie potrze-bę dokształcania się.

Poprawnie rozumie potrzebę podnoszenia kwalifikacji.

Poprawnie rozumie potrzebę dokształca-nia się i podnoszenia kwalifikacji związaną z systemami opera-cyjnymi.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III SYSTEMY OPERACYJNE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Rola i zadania systemu operacyjnego. 2. Klasyfikacja systemów operacyjnych. 3. Szeregowanie zadań. 4. Zarządzanie pamięcią. 5. Zarządzanie urządzeniami wejścia-wyjścia. 6. System plików. 7. Przetwarzanie współbieżne i synchronizacja procesów. 8. Zakleszczenie.

SEMESTR III SYSTEMY OPERACYJNE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Zadanie administracji w systemie operacyjnym. 2. Operacje na plikach. 3. Obsługa procesów w systemie operacyjnym. 4. Przetwarzanie potokowe. 5. Skrypty powłoki. 6. Tworzenie i obsługa wątków. 7. Semafory. 8. Kolejki komunikatów. 9. Pamięć współdzielona.



94


24


4


44

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 114 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 54 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Nutt G., Operating Systems. A Modern Perspective, Addison Wesley Longman 2002. 2. Silberschatz A., Peterson J.L., Gagne G., Podstawy systemów operacyjnych, WNT 2005. 3. Stallings W., Systemy operacyjne, Robomatic 2004. 4. Tanenbaum A.S., Modern Operating Systems, Prentice-Hall 2001. 5. http://wazniak.mimuw.edu.pl 6. Morimoto R., Noel M., Droubi O., Mistry R., Amaris C.,Windows Server 2008 PL. Księga eksperta. 2009. 7. Tomaszewska-Adamarek A.,Windows XP PL. Ilustrowany przewodnik. 2005. 8. Fusco J.,Linux. Niezbędnik programisty. 2009. 9. Granneman S.,Linux. Rozmówki. 2006. V. Literatura uzupełniająca 1. Ray D. S., Ray E. J.,Po prostu UNIX. 2000. 2. Czarny P.,Linux. Kurs. 2004. 3. Czarny P.,Linux. Kurs. Wydanie II. 2007. 4. Love R.,Linux. Programowanie systemowe. 2008. 5. Matthew N., Stones R.,Zaawansowane programowanie w systemie Linux. 2002. 6. Bach M.J., Budowa systemu operacyjnego Unix, WNT 1995. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Mariusz Dramski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



95

19a. Przedmiot: IN/IM2012/24/19A/PN

PROGRAMOWANIE NISKOPOZIOMOWE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 1 1 12 12 2 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu zasad programowania asemblerowego i hybrydowego oraz narzędzi do tego służących. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma uporządkowaną wiedzę związaną z budową i architekturą procesorów oraz urządzeń pe-ryferyjnych komputera.

K_W11

EK2 Ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych komputerów oraz urządzeń peryferyjnych K_W18

EK3 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, dokumentacji technicznej dotyczącą specyfikacji technicznej wybranych procesorów, urządzeń peryferyjnych oraz interfejsów komunikacyj-nych.

K_U01

EK4 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich (pro-gramowanie funkcji/procedur, sterowników, programowanie operacji we/wy). K_U03; K_U12

EK5 Potrafi – zgodnie z zadaną specyfikacją zaprojektować oraz zrealizować prosty program asemblerowy.

K_U19

EK6 Zna normy i standardy transmisji danych. K_W04

EK7 Posiada umiejętność rozumienia potrzeby kształcenia ustawicznego w rozwoju zawodowym, ze zdolnością skutecznego wykorzystywania zasobów informacyjnych.

K_K01


EK 1 Ma uporządkowaną wiedzę związaną z budową i architekturą procesorów oraz urządzeń peryfe-ryjnych komputera.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Budowa.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi opisać budowę i działanie procesora.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi opisać budowę i dzia-łanie procesora.

Samodzielnie potrafi opisać budowę i dzia-łanie jeden typ proce-sora. Inne z pomocą prowadzącego.

Samodzielnie potrafi opisać budowę i dzia-łanie wielu typów procesorów. Możliwe wskazówki prowa-dzącego.

Kryterium 2 Urządzenia ze-wnętrzne.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi opisać budowę i działania urządzenia peryferyjnego.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi opisać budowę i dzia-łania urządzenia pery-feryjnego.

Samodzielnie potrafi opisać budowę i dzia-łania urządzenia pery-feryjnego.

Samodzielnie potrafi opisać budowę i dzia-łania urządzenia pery-feryjnego.

Kryterium 3 Identyfikacja urzą-dzenia.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi rozpoznać i iden-tyfikować elementy ze-stawu komputerowego.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi rozpoznać i identyfi-kować elementy ze-stawu komputerowe-go.

Samodzielnie potrafi rozpoznać i identyfi-kować kilka elemen-tów zestawu kompu-terowego.

Samodzielnie potrafi rozpoznać i identyfi-kować elementy ze-stawu komputerowe-go.

EK 1 Ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych komputerów oraz urządzeń peryferyjnych Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Budowa.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-

Po wskazówkach prowadzącego potrafi

Samodzielnie potrafi wymienić i opisać

Samodzielnie potrafi wymienić i opisać



96

trafi wymienić i opisać elementów typowego zestawu komputero-wego

wymienić i opisać elementów typowego zestawu komputero-wego.

elementów typowego zestawu komputero-wego.

elementów typowego zestawu komputero-wego oraz podać ich parametry techniczne

Kryterium 2 Producenci.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi wymienić produ-centów sprzętu kompu-terowego oraz urzą-dzeń peryferyjnych.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi wymienić producen-tów sprzętu kompute-rowego oraz urządzeń peryferyjnych oraz niektóre ich wyroby

Samodzielnie potrafi wymienić kilku pro-ducentów sprzętu komputerowego oraz urządzeń peryferyj-nych a także niektóre ich wyroby.

Samodzielnie potrafi wymienić wielu pro-ducentów sprzętu komputerowego oraz urządzeń peryferyj-nych a także wiele ich wyrobów.

Kryterium 3 Tendencje rozwojo-we.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi wskazać tendencji rozwojowych sprzętu oraz oprogramowania komputerowego.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi wskazać i opisać ten-dencje rozwojowe wybranych elemen-tów zestawu kompu-terowego.

Samodzielnie potrafi wskazać i opisać ten-dencje rozwojowe wielu elementów ze-stawu komputerowe-go.

Samodzielnie potrafi wskazać i opisać ten-dencje rozwojowe wielu elementów ze-stawu komputerowe-go. Potrafi powie-dzieć o rozwoju tech-nologii wykorzysty-wanych w informaty-ce.

EK 3 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, dokumentacji technicznej dotyczącą specyfikacji tech-nicznej wybranych procesorów, urządzeń peryferyjnych oraz interfejsów komunikacyjnych


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Dokumentacja.

Mimo wskazówek prowadzącego dobór dokumentacji i jej in-terpretacja nie umożli-wia rozwiązanie po-stawionego zadania.

Drobne błędy w do-borze i interpretacji dokumentacji nie-zbędnej do realizacji postawionego zada-nia, możliwe wska-zówki prowadzącego.

Właściwy dobór do-kumentacji. Możliwe wskazówki prowa-dzącego dotyczące jej interpretacji.

Właściwy dobór do-kumentacji i jej inter-pretacja. Możliwe wskazówki prowa-dzącego dotyczące al-ternatywnych rozwią-zań zadania.

EK 4 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich (progra-mowanie funkcji/procedur, sterowników, programowanie operacji we/wy).


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Algorytmika.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi sformułować algo-rytmu umożliwiające-go rozwiązanie posta-wionego zadania.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi sformułować algo-rytmu umożliwiające rozwiązanie posta-wionego zadania.

Potrafi samodzielnie przedstawić algoryt-my rozwiązujące pro-ste zadania oblicze-niowe.

Potrafi samodzielnie sprawnie, przedstawić algorytm rozwiązują-cy trudniejsze zada-nia. Możliwe drobne błędy.

Kryterium 2 Implementacja

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi zaimplementować algorytmu w asemble-rze.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi zaimplementować al-gorytmu w asemble-rze.

Potrafi samodzielnie zaimplementować ty-powe algorytmy asemblerze. Możliwe wskazówki prowa-dzącego.

Potrafi samodzielnie zaimplementować al-gorytmy asemblerze i realizować wstawki asemblerowe w języ-ka wysokiego pozio-mu.

EK 5 Potrafi – zgodnie z zadaną specyfikacją zaprojektować oraz zrealizować prosty program asemble-rowy.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Implementacja.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi zaprojektować i zaimplementować w asemblerze zgodnie ze specyfikacją wzor-cowych problemów obliczeniowych.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi zaprojektować i za-implementować w asemblerze wzor-cowy problem obli-czeniowy.

Potrafi samodzielnie zaprojektować i za-implementować w asemblerze prosty problem obliczenio-wy. Możliwe wska-zówki prowadzącego.

Potrafi samodzielnie zaprojektować i za-implementować w asemblerze pro-blem obliczeniowy zgodnie ze specyfika-cją. Możliwe wska-zówki prowadzącego.



97

EK 6 Zna normy i standardy transmisji danych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,

prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze Kryterium 1 Dokumentacja.

Mimo wskazówek prowadzącego dobór dokumentacji i jej in-terpretacja nie umożli-wia rozwiązanie po-stawionego zadania.

Drobne błędy w do-borze i interpretacji dokumentacji nie-zbędnej do realizacji postawionego zada-nia, możliwe wska-zówki prowadzącego.

Właściwy dobór do-kumentacji. Możliwe wskazówki prowa-dzącego dotyczące jej interpretacji.

Właściwy dobór do-kumentacji i jej inter-pretacja. Możliwe wskazówki prowa-dzącego dotyczące al-ternatywnych rozwią-zań zadania.

Kryterium 2 Implementacja.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi zaprojektować i zaimplementować w asemblerze progra-mu wykorzystującego transmisję danych.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi zaprojektować i za-implementować w asemblerze pro-gramu wykorzystują-cego transmisję da-nych.

Potrafi samodzielnie zaprojektować i za-implementować w asemblerze pro-gramu wykorzystują-cego transmisję da-nych Możliwe wska-zówki prowadzącego dotyczące konfigura-cji parametrów transmisji.

Potrafi samodzielnie zaprojektować i za-implementować w asemblerze pro-gramu wykorzystują-cego transmisję da-nych w rożnych stan-dardach komunika-cyjnych. Możliwe wskazówki prowa-dzącego dotyczące konfiguracji parame-trów transmisji.

EK 7 Posiada umiejętność rozumienia potrzeby kształcenia ustawicznego w rozwoju zawodowym, ze zdolnością skutecznego wykorzystywania zasobów informacyjnych



Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi znaleźć rozwiąza-nia typowych zadań z wykorzystaniem zaso-bów informacyjnych (literatura, internet).

Po wskazówkach prowadzącego potrafi znaleźć rozwiązania typowych zadań z wykorzystaniem za-sobów informacyj-nych.

Samodzielnie potrafi znaleźć rozwiązania typowych zadań z wykorzystaniem za-sobów informacyj-nych.

Samodzielnie potrafi znaleźć rozwiązania zadań z wykorzysta-niem zasobów infor-macyjnych. Po wska-zówkach prowadzą-cego potrafi adopto-wać inne rozwiązania do swoich potrzeb.

Kryterium 2 Zastosowanie.

Mimo wskazówek prowadzącego nie po-trafi podać przykładów zastosowania progra-mowania niskopozio-mowego.

Po wskazówkach prowadzącego potrafi podać przykładów za-stosowania progra-mowania niskopo-ziomowego.

Samodzielnie potrafi podać kilka przykła-dów zastosowania programowania ni-skopoziomowego.

Samodzielnie potrafi podać wiele przykła-dów zastosowania programowania ni-skopoziomowego. (w tym po kilka w tej samej dziedzinie go-spodarki).

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV PROGRAMOWANIE NISKOPOZIOMOWE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Wprowadzenie mdash; zastosowanie programowania asemblerowego i hybrydowego, środowisko pracy programu w systemie operacyjnym i bez niego. Proces tworzenia programu — kompilacja, łączenie. Oprogramowanie narzę-dziowe — kompilator, asembler, konsolidator. Biblioteki. Tworzenie programu wielomodułowego.

2. Programowanie asemblerowe w środowisku systemu operacyjnego — sekcje, deklaracje danych, ładowanie i start programu, korzystanie z funkcji systemowych.

3. Wywoływanie procedur. Konwencje wołania. Standardy ABI — analiza kilku wybranych konwencji dla proceso-rów RISC (MIPS, ARM) i CISC (x86, AMD64). Tworzenie oprogramowania hybrydowego. Notacja Intel i AT&T.

4. Podstawy budowy kompilatorów, analiza leksykalna, analiza semantyczna, analiza syntaktyczna, optymalizatory kodu.

5. Postać przejściowa ( odwrotna notacja polska, notacja czwórkowa) 6. Budowa i funkcjonowanie maszyny wirtualnej.



98

SEMESTR IV PROGRAMOWANIE NISKOPOZIOMOWE LABORATORYJNE 12 GODZ.

1. Struktura programu COM i EXE, programowanie z użyciem przerwań. 2. Procedury i makrodefinicje, zmienne, operacje bitowe i arytmetyczne. 3. Wstawki asemblerowe w językach wysokiego poziomu, składnia Intel oraz AT&T. 4. Dostęp do urządzeń peryferyjnych. 5. Programowanie kompilatora z C do ASM. 6. Programowanie maszyny wirtualnej.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze IV Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

12


4


26

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych x Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 5 Łączny nakład pracy 59 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 28 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 44 1

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Biernat J., Arytmetyka komputerów, Wydawnictwo Naukowe PWN 1996. 2. Materiały firmowe - dokumenty techniczne dostępne w sieci WWW - MIPS, Intel, AMD. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl V. Literatura uzupełniająca 1. Specyfikacje Application Binary Interface. 2. M., Gawrylczyk Efekty graficzne w asemblerze. 1996. 3. Hyde R.,Profesjonalne programowanie. Część 2. Myśl niskopoziomowo, pisz wysokopoziomowo. 2006. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Janusz Magaj [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



99

19b. Przedmiot: IN/IM2012/24/19B/TM

TECHNOLOGIE MULTIMEDIALNE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 15 1 1 12 12 2 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych technik przetwarzania różnych typów mediów w zakre-sie grafiki rastrowej i wektorowej, animacji trójwymiarowej, dźwięku cyfrowego oraz animacji, a także metod ich obróbki. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr IV Kierunkowe

EK1 Znać podstawy percepcji obrazu i dźwięku przez ludzkie systemy wzroku i słuchu. K_W15

EK2 Znać podstawowe narzędzia pozyskiwania i obróbki danych multimedialnych, w tym metod i formatów zapisu różnych typów mediów.

K_U12; K_U23 K_U24


EK 1 Znać podstawy percepcji obrazu i dźwięku przez ludzkie systemy wzroku i słuchu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Percepcja obrazu i dźwięku.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy na te-mat percepcji ludzkie-go wzroku i słuchu, nie jest w stanie ich omówić nawet po uzyskaniu pomocy.

Posiada podstawową wiedzę na temat sys-temu percepcji obrazu i dźwięku przez czło-wieka, może popeł-niać błędy.

Posiada podstawową wiedzę o wszystkich przedstawionych w trakcie zajęć za-gadnieniach postrze-gania obrazu i dźwię-ku przez systemy per-cepcji ludzkiej, w tym scharakteryzować pa-rametry widzenia i słyszenia, może po-pełniać proste błędy.

Posiada wiedzę o przedstawionych w trakcie zajęć parame-trach ludzkiego sys-temu percepcji obrazu i dźwięku, zna i ro-zumie jego działanie i jest w stanie inter-pretować parametry prezentowanych pli-ków graficznych i dźwiękowych.

EK 2 Znać podstawowe narzędzia pozyskiwania i obróbki danych multimedialnych, w tym metod i for-matów zapisu różnych typów mediów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Narzędzia pozyski-wania danych multi-medialnych

Nie posiada podsta-wowej wiedzy na te-mat systemów pozy-skiwania danych mul-timedialnych.

Posiada podstawową wiedzę na temat na-rzędzi pozyskiwania danych multimedial-nych, rozróżnia ich rodzaje, budowę oraz zasady działania, po-trafi używać wskaza-nych narzędzi, może popełniać drobne błę-dy.

Posiada podstawową wiedzę na temat na-rzędzi pozyskiwania danych multimedial-nych, zna budowę i działanie, potrafi do-konywać ich wyboru tych narzędzi i tech-nik, może popełniać drobne błędy.

Potrafi samodzielnie dokonywać doboru narzędzi pozyskiwa-nia danych multime-dialnych dla uzyski-wania pożądanych efektów, w tym sa-modzielnie dobierać parametry ich pracy.

Kryterium2 Grafika i dźwięk

Nie posiada wiedzy pozwalającej na prze-twarzanie multime-diów ani nie zna pod-stawowych pojęć z tym związanych .

Posiada podstawową wiedzę na temat bu-dowy scen multime-dialnych, potrafi prze-twarzać multimedia przy użyciu wskaza-nych technik i narzę-

Posiada podstawową wiedzę na temat na-rzędzi budowania scen multimedial-nych, potrafi samo-dzielnie je tworzyć, potrafi stosować me-

Potrafi samodzielnie projektować i tworzyć scenerie multimedial-ne wykorzystując do-wolne użyteczne algo-rytmy i narzędzia, po-trafi uzasadnić traf-



100

dzi, może popełniać drobne błędy.

tody kompresji i prze-twarzania multime-diów, popełnia drobne błędy.

ność wyboru.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV TECHNOLOGIE MULTIMEDIALNE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Wprowadzenie do dziedziny, fizyczna natura światła, dźwięku oraz ruchu, percepcja mediów. 2. Urządzenia przetwarzania danych multimedialnych, budowa i działanie urządzeń rejestrujących i przetwarzających

dane oraz urządzeń komunikacyjnych. 3. Grafika rastrowa, modele barw, formaty zapisu obrazu, podstawy przetwarzania. 4. Grafika wektorowa, metody zapisu, metody transformacji obrazów rastrowych do wektorowych, metody transfor-

macji odwrotnej, krzywe Beziera, algorytmy wektorowego rysowania figur, supersampling. 5. Grafika trójwymiarowa, etapy budowania scenerii, modele szkieletowe, triangulacja, metody renderowania po-

wierzchni, modelowanie oświetlenia. 6. Dźwięk cyfrowy, parametry dźwięku, digitalizacja, synteza dźwięku i jej metody, kompresja i formaty plików

dźwiękowych. 7. Wideo i jego percepcja oka, właściwości obrazu ruchomego, kompresja i metody przetwarzania filmów.

SEMESTR IV TECHNOLOGIE MULTIMEDIALNE LABORATORYJNE 12 GODZ.

1. Wstęp do Środowiska Matlab. 2. Percepcja obrazu i dźwięku systemów ludzkiej percepcji, badanie czułości systemów ludzkiej percepcji. 3. Pozyskiwanie danych multimedialnych. 4. Grafika rastrowa i wektorowy, formaty zapisu oraz podstawowe operacje przekształceń. 5. Podstawy budowania scenerii 3D z wykorzystaniem programowania OpenGL 6. Parametry i zapis plików dźwiękowych. 7. Kompresja i przetwarzanie obrazu ruchomego.


12


4


16


Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. J. Foley, A. van Dam, S. Feiner, J. Hughes, R. Phillips: Wprowadzenie do grafiki komputerowej. WNT, Warszawa

2001. 2. Jeremy Birn: Cyfrowe oświetlenie i rendering. Helion 2007 3. George Maestri: Animacja cyfrowych postaci. Helion 2000 4. Danowski B., Komputerowy montaż wideo. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice 2006



101

V. Literatura uzupełniająca 1. Kołodziej P., Komputerowe studio muzyczne i nie tylko. Przewodnik. Helion, Gliwice 2007 2. Peter Kirn: Real World Digital Audio. Edycja polska. Helion 2007 3. Kamil Kuklo, Jarosław Kolmaga: Blender. Kompendium. Helion 2007

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



102

20. Przedmiot: IN/IM2012/24/20/PO

PROGRAMOWANIE OBIEKTOWE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych pojęć i zagadnień występujących w programowaniu obiektowym a w szczególności: klasy, obiektu, enkapsulacji, dziedziczenia i polimorfizmu. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK 1 Potrafi definiować klasy, oraz używać mechanizmu enkapsułkowania. K_U10; K_U14; K_U15; K_U22

EK 2 Potrafi inicjalizować obiekty klas oraz poprawnie je niszczyć. K_U22

EK 3 Potrafi stosować mechanizmy dziedziczenia i polimorfizmu. K_U21

EK 4 Potrafi stosować typy uogólnione i kolekcje. K_U22

EK 5 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu stosowania UML. K_W17;K_W05; K_W12 K_U03


EK 1 Potrafi definiować klasy oraz używać mechanizmu enkapsułkowania. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Klasy.

Błędnie definiuje kla-sy.

Definiuje i wyjaśnia pojęcie klasy. Umie deklarować klasy w kodzie programu.

Używa poprawnie de-finicji klas.

Porównuje mecha-nizm klas do mecha-nizmów programo-wania klasycznego.

Kryterium2 Mechanizm enkap-sułkowania.

Błędnie definiuje me-chanizm kapsułkowa-nia.

Definiuje i wyjaśnia pojęcie klasy i me-chanizm kapsułkowa-nia. Opisuje i wyja-śnia reguły składni związane z kapsułkowaniem.

Projektuje klasy (z użyciem kapsułkowa-nia) – także bez uży-cia komputera.

Uzasadnia na przy-kładach zalety me-chanizmu kapsułko-wania.

EK 2 Potrafi inicjalizować obiekty klas, oraz poprawnie je niszczyć. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Inicjalizacja obiek-tów klasy.

Nie potrafi wyjaśnić ani opisać w kodzie tworzenia obiektu kla-sy.

Definiuje i wyjaśnia proces tworzenia obiektów wszystkimi dostępnymi metoda-mi.

Opisuje i wyjaśnia reguły składni zwią-zane z obiektów klas. Używa poprawnie mechanizmów two-rzenia obiektów.

Wyjaśnia wpływ pro-jektowania obiektów i klas na ich implemen-tację. Uzasadnia wy-powiedź.

Kryterium2 Niszczenie obiektów klasy

Nie potrafi wyjaśnić ani opisać w kodzie niszczenia obiektu kla-sy.

Definiuje i wyjaśnia proces niszczenia obiektów wszystkimi dostępnymi metoda-mi.

Opisuje i wyjaśnia reguły składni zwią-zane niszczeniem obiektów klas. Używa poprawnie mechani-zmów niszczenia obiektów.

Potrafi wyjaśniać problem wycieków pamięci (menory leaks). Wskazuje praktyczne sposoby zapobiegania.

EK 3 Potrafi stosować mechanizmy dziedziczenia i polimorfizmu. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-



103


Kryterium1 Dziedziczenie

Nie potrafi wyjaśnić dziedziczenia ani go poprawnie zadeklaro-wać w kodzie.

Definiuje i wyjaśnia pojęcie dziedziczenia.

Umie poprawnie de-klarować w kodzie mechanizmy dziedzi-czenia.

Wyjaśnia dlaczego dziedziczenie pozwa-la pogodzić dwie sprzeczne tendencje w programowaniu: otwartość i zamknię-tość.

Kryterium2 Polimorfizm.

Nie potrafi wyjaśnić polimorfizmu ani go poprawnie opisać w kodzie.

Definiuje i wyjaśnia pojęcie polimorfizmu.

Umie deklarować i stosować w praktyce funkcje wirtualne.

Potrafi zademonstro-wać sytuacje, w któ-rych należy zastoso-wać funkcje wirtualne (mechanizm polimor-fizmu).

EK 4 Potrafi stosować typy uogólnione i kolekcje Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Typy uogólnione.

Błędnie definiuje i wy-jaśnia typy uogólnione.

Definiuje i wyjaśnia pojęcia typu uogól-nionego.

Umie poprawnie de-klarować w kodzie typy uogólnione. Wy-jaśnia znaczenie typu uogólnionego w pro-gramowaniu obiek-towym.

Porównuje mecha-nizm typów uogól-nionych w odniesie-niu do mechanizmów programowania kla-sycznego. Uzasadnia zalety i wady.

Kryterium2 Kolekcje.

Błędnie definiuje i wy-jaśnia kolekcje.

Definiuje i wyjaśnia pojęcia kolekcji. Zna biblioteki i funk-cje korzystające z kolekcji danych.

Umie poprawnie de-klarować w kodzie kolekcje. Wyjaśnia znaczenie kolekcji danych w programo-waniu obiektowym.

Porównuje mecha-nizm kolekcji w od-niesieniu do mechani-zmów programowa-nia klasycznego. Uza-sadnia zalety i wady.

EK 5 Ma podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu stosowania UML. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Zastosowanie UML.

Nie potrafi definiować UML, nie zna jego za-stosowania ani zasad użycia.

Definiuje i opisuje ję-zyk formalny UML. Przedstawia jego za-stosowanie.

Klasyfikuje diagramy UML. Potrafi dobie-rać narzędzia UML. Uzasadnia wybór.

Umie przedstawić dziedzinę problemu w UML. Uzasadnia wykorzystanie UML w procesie tworzenia oprogramowania. Przedstawia na przy-kładach zalety i wady zastosowania UML.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV PROGRAMOWANIE OBIEKTOWE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Obiektowe modelowanie dziedziny. 2. Wprowadzenie do programowania obiektowego. 3. Ochrona danych, inkapsulacja. 4. Klasy, klasy abstrakcyjne. 5. Funkcje wirtualne. 6. Wprowadzenie do UMLa. 7. Tworzenie, inicjalizacja i niszczenie obiektów. 8. Dziedziczenie i polimorfizm. 9. Interfejsy. 10. Wyjątki. 11. Typy uogólnione i kolekcje. 12. Strumienie, serializacja. 13. Wzorce projektowe. 14. Graficzny interfejs użytkownika.



104

SEMESTR IV PROGRAMOWANIE OBIEKTOWE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Paradygmaty obiektowości, wprowadzenie. 2. Nauka wykorzystania klas i obiektów. 3. Konstruktor, destruktor i konstruktor kopiujący 4. Podstawy dziedziczenia, polimorfizmu, przeładowywania operatorów. 5. Obsługa plików i strumieni 6. Przeciążanie operatorów 7. Tworzenie i wykorzystanie interfejsów, wyrażenia lambda 8. Stosowanie wyjątków. 9. Wprowadzenie do stosowania wzorców projektowych. 10. Programowanie modułowe 11. Serializacja 12. Zasady budowania GUI 13. Wprowadzenie do C# 14. Interfejs użytkownika w języku C# 15. Programowanie wielowątkowe w C#


24


4


54


Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Booch G., Rumbaugh J., Jacobson I., UML przewodnik użytkownika, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2002. 2. Gamma E., Helm R., Johnson R., Vlissides J., Wzorce projektowe. Elementy oprogramowania obiektowego wielokrot-

nego użytku, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2005. 3. Gosling J., Joy B., Steele G., Bracha G., Java Language Specification, Addison-Wesley Professional 2005. 4. http://wazniak.mimuw.edu.pl 5. Lis M.,Java. Ćwiczenia praktyczne. Wydanie II. 2006. V. Literatura uzupełniająca 1. Java Horstmann C. S., Cornell G.,. Podstawy. Wydanie VIII. 2008. 2. Smart J. F.,Java. Praktyczne narzędzia. 2009. 3. Lis M.,Java. Leksykon kieszonkowy. Wydanie II. 2007. 4. Schildt H.,Java. Kompendium programisty. 2005. 5. MacDonald M.,Visual Basic 2005. Wprowadzenie do programowania w .NET. 2007. 6. Eckel B., Thinking in Java, Prentice Hall 2006. 7. Larman C., Applying UML and Patterns, Prentice Hall 2005. 8. Lis M.,Praktyczny kurs Java. Wydanie II. 2007.



105

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



106

21. Przedmiot: IN/IM2012/24/21/BD

BAZY DANYCH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 1 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu teorii baz danych oraz umiejętności praktycznych w zakresie wykorzy-stania i projektowania relacyjnych baz danych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Zna podstawową terminologię oraz zasady działania komputerowych systemów baz danych. K_W08

EK2 Zna klasyczne i nowoczesne metodologie projektowania baz danych dla systemów informa-tycznych.

K_W08; K_W20

EK3 Umie obsługiwać programy przeznaczone do zarządzania bazami danych, wyszukiwać oraz modyfikować informacje w istniejących bazach danych.

K_U01; K_U18

EK4 Potrafi zaprojektować i stworzyć indywidualną bazę danych na podstawie istniejącego mo-delu.

K_U07; K_U17


EK 1 Zna podstawową terminologię oraz zasady działania komputerowych systemów baz danych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Podstawowa termino-logia.

Nie posiada podsta-wowej terminologii z zakresu baz danych, nie potrafi udzielić poprawnych odpowie-dzi nawet z pomocą egzaminatora.

Zna podstawową ter-minologię z zakresu baz danych, może po-pełniać błędy.

Zna podstawową ter-minologię z zakresu baz danych i struktur danych, sporadycznie popełnia błędy.

Swobodnie posługuje się podstawową ter-minologią z zakresu baz danych.

Kryterium 2 Zasady działania.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy w za-kresie funkcjonowania baz danych.

Posiada podstawową ogólną wiedzę w za-kresie funkcjonowa-nia baz danych, może popełniać błędy

Posiada podstawą wiedzę w zakresie funkcjonowania baz danych oraz ich struk-tur wewnętrznych, może popełniać drob-ne błędy.

Posiada podstawą wiedzę w zakresie funkcjonowania baz danych oraz ich struk-tur wewnętrznych, potrafi wyjaśnić nie-które zależności.

Kryterium 3 Systemy zarządzania bazami danych.

Nie potrafi przytoczyć przykładów współcze-snych systemów za-rządzania bazami da-nych, nawet po uzy-skaniu pomocy.

Potrafi wymienić kil-ka przykładów współ-czesnych systemów zarządzania bazami danych i określić ich podstawowe właści-wości

Potrafi wymienić przykłady współcze-snych systemów za-rządzania bazami da-nych, określić ich pa-rametry, możliwości i wskazać obszary za-stosowań.

Potrafi przeprowadzić porównanie różnych systemów baz danych i wyciągnąć wnioski co do możliwości ich zastosowania w róż-nych dziedzinach.

EK 2 Zna klasyczne i nowoczesne metodologie projektowania baz danych dla systemów informatycz-nych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Modelowanie.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy z za-kresu modelowania danych, nie jest w sta-

Posiada podstawową wiedzę na temat naj-ważniejszych, pod-stawowych sposobów

Posiada podstawową wiedzę na temat głównych sposobów modelowania danych

Posiada podstawową wiedzę na temat głównych sposobów modelowania danych



107

nie przytoczyć przy-kładów nawet po uzy-skaniu pomocy.

modelowania danych, może popełniać błę-dy.

i obiektów. i obiektów, potrafi wykazać ich wady i zalety w różnych zastosowaniach.

Kryterium 2 Projektowanie.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy z za-kresu projektowania baz danych, nie jest w stanie przytoczyć przykładów nawet po uzyskaniu pomocy.

Posiada podstawową wiedzę na temat naj-ważniejszych, pod-stawowych metodo-logii projektowania baz danych, może po-pełniać błędy.

Posiada podstawową wiedzę na temat głównych metodolo-gii projektowania baz danych.

Posiada podstawową wiedzę na temat głównych metodolo-gii projektowania baz danych, potrafi wyka-zać ich wady i zalety w różnych zastoso-waniach.

EK 3 Umie obsługiwać programy przeznaczone do zarządzania bazami danych, wyszukiwać oraz mody-fikować informacje w istniejących bazach danych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Tworzenie bazy da-nych.

Znaczne błędy w two-rzeniu baz danych analogicznych ze wzorcowymi.

Tworzenie baz da-nych analogicznych ze wzorcowymi, moż-liwe drobne błędy.

Tworzenie baz da-nych, które odbiegają od przykładów wzor-cowych, możliwe drobne błędy.

Wprawne tworzenie baz danych, które od-biegają od przykła-dów wzorcowych.

Kryterium 2 Zapytania.

Znaczne błędy w for-mułowaniu zapytań analogicznych ze wzorcowymi

Formułowanie zapy-tań analogicznych ze wzorcowymi, możli-we drobne błędy

Formułowanie zapy-tań, które odbiegają od przykładów wzor-cowych, możliwe drobne błędy

Wprawne formuło-wanie zapytań, które odbiegają od przykła-dów wzorcowych.

Kryterium 3 Formularze i raporty.

Znaczne błędy w two-rzeniu formularzy i raportów analogicz-nych ze wzorcowymi.

Tworzenie formularzy i raportów analogicz-nych ze wzorcowymi, możliwe drobne błę-dy.

Tworzenie formularzy i raportów, które od-biegają od przykła-dów wzorcowych, możliwe drobne błę-dy.

Wprawne tworzenie formularzy i rapor-tów, które odbiegają od przykładów wzor-cowych

EK 4 Potrafi zaprojektować i stworzyć indywidualną bazę danych na podstawie istniejącego modelu. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium 1 Projektowanie.

Nie potrafi przekształ-cić najprostszych mo-deli do postaci sche-matu bazy danych, nawet po uzyskaniu pomocy prowadzące-go.

Potrafi przekształcić proste modele do po-staci schematu bazy danych.

Wprawnie przekształ-ca proste modele do postaci schematu bazy danych, rozumie pro-ces normalizacji.

Wprawnie przekształ-ca średnio skompli-kowane modele do postaci schematu bazy danych.

Kryterium 2 Implementacja.

Nie potrafi stworzyć prostej bazy danych według zadanego mo-delu, nawet przy wy-datnej pomocy pro-wadzącego.

Tworzy schematy baz danych według zada-nego modelu, może popełniać drobne błę-dy.

Tworzy schematy baz danych według zada-nego modelu, prze-prowadza prostą optymalizację i nor-malizację, może po-pełniać drobne błędy.

Wprawnie tworzy schematy baz danych wykraczające poza proste przedstawienie zadanego modelu, uzupełnia je własnymi rozwiązaniami, prze-prowadza optymali-zację i normalizację.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV BAZY DANYCH AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Wprowadzenie do problematyki baz danych. 2. Relacyjny model baz danych. 3. Modelowanie schematów pojęciowych i schematów implementacyjnych w modelu relacyjnym. 4. Fizyczna organizacja danych. 5. Zarządzanie transakcjami w bazie danych. 6. Mechanizmy odtwarzania bazy danych po awarii.



108

7. Problemy wykonywania i optymalizacji zapytań w systemach baz danych. 8. Obiektowe bazy danych 9. Bazy danych nieSQLowe

SEMESTR IV BAZY DANYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Wprowadzenie do języka SQL. 2. Funkcje w SQL. 3. Łączenie tabel. 4. Podzapytania. 5. Język manipulowania danych (DML). 6. Język definiowania danych (DDL). 7. Mechanizm zarządzania współbieżnym wykonywaniem transakcji, opierający się na blokowaniu. 8. Język PL/SQL. 9. Mechanizmy autoryzacji dostępu do bazy danych. 10. Obiektowy SQL. 11. Implementacja dostępu do baz danych w aplikacjach.


24


4


44

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 5 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 40 Łączny nakład pracy 129 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 95 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Garcia-Molina H., Ullman J.D., Widom J., Implementacja systemów baz danych, WNT 2003. 2. Gnybek J., Oracle - łatwiejszy niż przypuszczasz, Wydawnictwo Helion 2005. 3. Ullman J.D., Widom J., Podstawowy wykład z systemów baz danych, WNT 2000. 4. http://wazniak.mimuw.edu.pl 5. PHP6 i MySQL 5. Dynamiczne strony WWW. Szybki start. 2009/ Larry Ullman 6. McLaughlin M.,Oracle Database 11g. Programowanie w języku PL/SQL. 2009. 7. Lis M.,PostgreSQL. Leksykon kieszonkowy. 2007. V. Literatura uzupełniająca 1. Lis M.,PHP i MySQL. Dla każdego. 2005. 2. Bazy Dudek W.,danych SQL. Teoria i praktyka. 2006. 3. Price J.,Oracle Database 11g i SQL. Programowanie. 2009. 4. Gnybek J.,Oracle - łatwiejszy niż przypuszczasz. Wydanie III. 2005. 5. Pribyl B., Feuerstein S.,Oracle PL/SQL. Wprowadzenie. 2002. 6. Elmasri R., Navathe S., Wprowadzenie do systemów baz danych, Wyd. Helion 2005. 7. Szeliga M., ABC języka SQL, Helion 2000 8. Wilton P., Colby J., SQL od podstaw, Wydawnictwo Helion 2005.



109

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż.. Paweł Banaś [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



110

22. Przedmiot: IN/IM2012/24/22/SK

SIECI KOMPUTEROWE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 1E 2 12 24 7 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu sieci komputerowych oraz nauczenia projektowania tego typu sieci. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Poznanie podstawowych pojęć z zakresu sieci komputerowych. K_W06; K_W10

EK2 Media transmisyjne, topologie sieci. K_W04; K_U16

EK3 Znajomość protokołu TCP/IP. K_W04; K_U16

EK4 Routing w sieciach IP, sieci bezprzewodowe. K_U11

EK5 Urządzenia sieci komputerowych. K_W19

EK6 Zagadnienia bezpieczeństwa w sieciach komputerowych. K_W09


EK 1 Poznanie podstawowych pojęć z zakresu sieci komputerowych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Podstawowe pojęcia

Brak znajomości pod-stawowych pojęć z za-kresu sieci kompute-rowych.

Znajomość większo-ści pojęć z zakresu sieci komputerowych.

Znajomość podsta-wowych pojęć z za-kresu sieci kompute-rowych. Rozeznanie w obecnych trendach rozwojowych sieci.

Znajomość podsta-wowych pojęć z za-kresu sieci kompute-rowych. Rozeznanie w obecnych trendach rozwojowych, umie-jętność stawiania no-wych problemów i ich rozwiązywania.

EK 2 Media transmisyjne, topologie sieci. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Media, topologie sieci.

Podstawowe braki w wiedzy z zakresu me-diów transmisyjnych i topologii sieci.

Podstawowa wiedza z zakresu mediów transmisyjnych i to-pologii sieci.

Wiedza z zakresu mediów transmisyj-nych i topologii sieci. Rozwiązywanie pro-blemów wzorcowych.

Wiedza z zakresu mediów transmisyj-nych i topologii sieci. Rozwiązywanie nie-szablonowych pro-blemów.

Kryterium2 Projektowanie sieci komputerowych

Nie zna podstaw pro-jektowania sieci, nie potrafi wskazać ich za-stosowania

Potrafi zaprojektować prostą sieć kompute-rową do zastosowania w domu lub małym biurze.

Potrafi odpowiednio dobrać strukturę sieci komputerowej w na-wiązaniu do struktury organizacji w której ta sieć ma pracować.

Potrafi odpowiednio dobrać strukturę sieci w każdej organizacji. Posiada umiejętność rozwiązywania nie-szablonowych pro-blemów.

EK 3 Znajomość protokołu TCP/IP. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Nie potrafi pracować Posiada podstawową Posiada dużą wiedzę Posiada dużą wiedzę



111

Praca w Internecie z siecią Internet. wiedzę z zakresu użytkowania sieci In-ternet.

z zakresu użytkowa-nia sieci Internet. Umie wyszukać po-żądane informacje w zasobach sieciowych.

z zakresu użytkowa-nia sieci Internet. Umie wyszukać po-żądane informacje w zasobach sieciowych. Rozwiązuje nietypo-we problemy.

Kryterium2 Protokół TCP/IP


Podstawowa wiedza z zakresu protokołu TCP/IP.

Szczegółowa wiedza z zakresu protokołu TCP/IP. Rozwiązy-wanie problemów wzorcowych.

Szczegółowa wiedza z zakresu protokołu TCP/IP. Rozwiązy-wanie nieszablono-wych problemów.

EK 4 Routing w sieciach IP, sieci bezprzewodowe. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Protokoły routingu


Nabycie wiedzy pod-stawowej z zakresu.

Szeroka wiedza z za-kresu. Rozwiązywa-nie problemów wzor-cowych.

Szeroka wiedza z za-kresu. Rozwiązywa-nie nieszablonowych problemów.

Kryterium2 Sieci bezprzewodo-we


Nabycie wiedzy pod-stawowej z zakresu.



EK 5 Urządzenia sieci komputerowych. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Urządzenia sieci komputerowych


Nabycie podstawowej wiedzy z zakresu.



EK 6 Zagadnienia bezpieczeństwa w sieciach komputerowych. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Bezpieczeństwo w sieciach komputero-wych


Opanowanie podsta-wowej wiedzy z za-kresu.

Szeroka wiedza za zakresu. Rozwiązy-wanie problemów wzorcowych.


Kryterium2 Czynnik ludzki w bezpieczeństwie sie-ci komputerowych


Opanowanie podsta-wowej wiedzy z za-kresu.

Szeroka wiedza za zakresu. Rozwiązy-wanie problemów wzorcowych.


Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV SIECI KOMPUTEROWE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Wprowadzenie: historia sieci komputerowych, model ISO-OSI, rodzaje i topologie sieci. 2. Media transmisyjne i ich parametry, rodzaje okablowania. 3. Rozwój standardu Ethernet: podstawy funkcjonowania sieci Ethernet, standardy: Fast Ethernet, Gigabit Ethernet i

10 Gigabit Ethernet, STP. 4. WAN - Sieci Frame Relay: budowa sieci, urządzenia komunikacyjne, protokół transmisjiSieci ATM: budowa ko-

mórki, rodzaje połączeń (PVC, SVC), klasy ruchu, sygnalizacja, model odniesienia, ILMI, LANE. 5. Protokoły z rodziny TCP/IP: IP, ICMP, IGMP. 6. Adresacja w sieciach IP. 7. Uzyskiwanie adresu IP: statyczne, ARP/RARP, BOOTP, DHCP. 8. Protokoły warstwy transportowej stosu protokołów TCP/IP: UDP,TCP. 9. DNS. 10. Routing w sieciach IP: zasady wyboru trasy, tablica routingu, protokoły routingu dynamicznego (RIP/RIP2, OSPF,

BGP). 11. Sieci bezprzewodowe WLAN.



112

12. Podstawowe usługi sieciowe: poczta elektroniczna (SMTP, IMAP, POPS, autoryzacja, zabezpieczenia), transmisja danych (FTP, SCP), zdalny dostęp (telnet, SSH, usługi terminalowe), serwisy informacyjne (HTTP).

13. Ochrona danych w sieci: metody projektowania sieci bezpiecznych, analiza ruchu, firewall, VPN, IDS. 14. Wprowadzenie do Cloud Computing.

SEMESTR IV SIECI KOMPUTEROWE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Diagnostyka sieci komputerowych. 2. Adresacja IP. 3. Konfiguracja przełącznika. 4. Sieci wirtualne. 5. Routing statyczny i dynamiczny. 6. Konfiguracja routera. 7. Sieci bezprzewodowe. 8. Diagnostyka sieci bezprzewodowych. 9. Aplikacje sieciowe. 10. Aplikacje sieciowe. 11. Praktyczna implementacja protokołu sieciowego na przykładzie klienta poczty. 12. Implementacja architektury klient-serwer w modelu wyzwanie/odpowiedź. 13. Wykorzystanie MPI dla systemów rozproszonych.


24


4


64

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 6 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 140 7 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 110 4 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Derfler F., Freed L., Okablowanie sieciowe w praktyce. Księga eksperta, Helion 2000. 2. Haugdaht J., Diagnozowanie i utrzymanie sieci. Księga eksperta, Helion 2000. 3. Krysiak K., Sieci komputerowe – Kompendium, Helion 2005. 4. Odom W., Knott T., Akademia Cisco CCNA semestr 1 Podstawy działania sieci, PWN 2007. 5. Mueller S., Ogletree T. W., Soper M. E.,Rozbudowa i naprawa sieci. Wydanie V. 2006. 6. Józefiok A., Budowa sieci komputerowych na przełącznikach i routerach Cisco. 2009. V. Literatura uzupełniająca 1. Rak T., Tworzenie sieci komputerowej. Ćwiczenia praktyczne, Helion 2006. 2. Siyan K.S., Parker T., TCP/IP. Księga eksperta, Helion 2002. 3. Sportack M., Sieci komputerowe – księga eksperta, Helion 1999. 4. Krysiak K.,Sieci komputerowe. Kompendium. Wydanie II. 2005. 5. Rak T.,Tworzenie sieci komputerowej. Ćwiczenia praktyczne. 2006. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu prof. dr hab. inż. Evgeny Ochin [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



113

23 Przedmiot: IN/IM2012/35/23/GK

GRAFIKA KOMPUTEROWA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu podstaw grafiki komputerowej oraz z najczęściej stosowanymi algo-rytmami wizualizacji. Wykształcenie umiejętności stosowania grafiki komputerowej do prezentacji wyników badań oraz bu-dowania interfejsów graficznych programów. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr V Kierunkowe

EK1 Posiada wiedzę z zakresu zastosowania grafiki komputerowej, rastrowej i wektorowej oraz trójwymiarowej. Zna podstawowe operacje rastrowe, posiada wiedzę na temat interpolowa-nia obrazu cyfrowego, filtracji obrazów, zna podstawy dotyczące rozpoznawania obrazu.

K_W15; K_W17

EK2 Umiejętność efektywnego wykorzystania przekształceń w przestrzeniach 2D i 3D modelo-wanych scen

K_W17; K_U21 K_U23

EK3 Umiejętność efektywnego renderowania i tworzenia scenerii K_W17 K_U21;

K_U23

EK4 Umiejętność efektywnego budowania animacji komputerowej K_W15; K_W17

K_U23

EK5 Umiejętność wykonania na podstawie zdobytej wiedzy, interfejsu programu/aplikacji w celu realizacji komunikacji człowiek-komputer

K_U21; K_U23


EK 1 Posiada wiedzę z zakresu zastosowania grafiki komputerowej, rastrowej i wektorowej oraz trój-wymiarowej. Zna podstawowe operacje rastrowe, posiada wiedzę na temat interpolowania obrazu cyfrowego, filtracji obrazów, zna podstawy dotyczące rozpoznawania obrazu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza.

Nie posiada podsta-wowej wiedzy doty-czącej grafiki kompu-terowej, rastrowej, wektorowej i trójwy-miarowej.

Ma podstawową wie-dzy dotyczącą grafiki komputerowej, ra-strowej, wektorowej i trójwymiarowej.

Ma wiedzę z zakresu zastosowania grafiki komputerowej, ra-strowej, wektorowej i trójwymiarowej.. Zna podstawowe ope-racje rastrowe, posia-da wiedzę na temat interpolowania obrazu cyfrowego, filtracji obrazów.

Ma wiedzę z zakresu zastosowania grafiki komputerowej, ra-strowej, wektorowej i trójwymiarowej. Zna podstawowe operacje rastrowe, posiada wiedzę na temat in-terpolowania obrazu cyfrowego, filtracji obrazów, zna podsta-wy dotyczące rozpo-znawania obrazu.

EK 2 Umiejętność efektywnego wykorzystania przekształceń w przestrzeniach 2D i 3D modelowanych scen


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Dokumenty.

Nie posiada umiejęt-ności z zakresu stoso-wania przekształceń grafiki.

Potrafi wykonywać proste przekształcenia w scenerii 2D oraz 3D z wykorzystaniem wzorców.

Potrafi wykonywać zaawansowane prze-kształcenia scenerii 2D i 3D z wspomaga-jąc ten proces wzor-cowymi instrukcjami.

Potrafi samodzielnie, bez dodatkowych pomocy wykonywać zaawansowane prze-kształcenia scenerii 2D i 3D..

EK 3 Umiejętność efektywnego renderowania i tworzenia scenerii



114


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Obliczenia.

Popełnia znaczne błę-dy w przy wykorzy-staniu podstawowych technik tworzenia i renderowania scene-rii pomimo instrukcji wzorcowych.

Potrafi tworzyć proste scenerie graficzne z wykorzystaniem in-strukcji wzorcowych.

Potrafi samodzielnie tworzyć złożone sce-nerie graficzne z wy-korzystaniem materia-łów pomocniczych w postaci instrukcji wzorcowych.

Potrafi samodzielnie tworzyć złożone sce-nerie graficzne bez wykorzystania mate-riałów pomocniczych, umie dobierać odpo-wiednie narzędzia do realizowanego zada-nia.

EK 4 Umiejętność efektywnego budowania animacji komputerowej Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Wykorzystanie na-rzędzi.

Nie potrafi budować animacji komputero-wej mimo dostarczo-nej pomocy.

Potrafi budować pro-ste animacje kompu-terowe z wykorzysta-niem instrukcji wzor-cowych.

Potrafi budować zło-żone animacje kom-puterowe z wykorzy-staniem instrukcji wzorcowych.

Potrafi samodzielnie budować złożone animacje komputero-we, zna i dobiera me-tody potrzebne do re-alizacji postawionego zadania.

EK 5 Umiejętność wykonania na podstawie zdobytej wiedzy, interfejsu programu/aplikacji w celu reali-zacji komunikacji człowiek-komputer


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Implementacja.

Popełnia znaczne błę-dy w przygotowaniu prostego interfejsu programu/aplikacji.

Potrafi wykonać pro-sty interfejs programu opierając się o wzor-cowe instrukcje pro-wadzącego.

Potrafi wykonać zło-żony interfejs pro-gramu realizujący komunikację czło-wiek-komputer.

Potrafi samodzielnie wykonać interfejs programu zawierający rozszerzone elementy wykraczające poza wzorcowe instrukcje prowadzącego, potrafi go omówić podać je-go wady i zalety oraz pełną specyfikację funkcjonalności, sa-modzielnie dobiera metody budowania in-terfejsu użytkownika.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V GRAFIKA KOMPUTEROWA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Historia i zastosowania grafiki komputerowej. Grafika rastrowa i wektorowa. Sprzęt dla potrzeb grafiki kompute-

rowej. 2. Podstawowe operacje rastrowe. 3. Współrzędne jednorodne. Opis macierzowy przekształceń dwuwymiarowych i trójwymiarowych. 4. Reprezentacja przestrzeni trójwymiarowej na płaszczyźnie. Rzutowanie, kamera i wirtualne studio. 5. Modelowanie brył. Modelowanie krzywych i powierzchni. 6. Eliminacja elementów zasłoniętych. 7. Światło i barwa w grafice komputerowej. 8. Modelowanie oświetlenia. Cieniowanie. 9. Oświetlenie globalne. Metoda śledzenia promieni. Metoda energetyczna. 10. Dążenie do realizmu w grafice komputerowej. Animacja. 11. Komunikacja człowiek-komputer.

SEMESTR V GRAFIKA KOMPUTEROWA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Wprowadzenie do zagadnień tworzenia scenerii 2D i 3D, podstawowe przekształcenia 2. Modelowanie brył i powierzchni



115

3. Renderowanie scenerii 3D, modele oświetlenia oraz usuwanie elementów zasłoniętych 4. Tworzenie animacji komputerowej 5. Budowa sprzęgów informacyjnych. 6. Programowanie w OpenCL 7. Projekt praktyczny – zespołowy 8. Podstawy silników gier 9. Fizyka gier


24


2


54


Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Jankowski M., Elementy grafiki komputerowej, WNT 1990. 2. Zabrodzki J., Grafika komputerowa, metody i narzędzia, WNT 1994. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl 4. Zimek R.,CorelDRAW X4 PL. Ćwiczenia praktyczne. 2008. 5. Makar J., Patterson D.,Macromedia Flash 8 ActionScript. Oficjalny podręcznik. 6. Owczarz-Dadan A.,Adobe Photoshop Elements 7 PL. Obróbka zdjęć cyfrowych. 2009. V. Literatura uzupełniająca 1. Peters K., Tan M., MacDonald J.,Flash. Akademia matematycznych sztuczek. Wydanie II. 2007. 2. Ulrich K.,Flash 8. Klatka po klatce. 2006. 3. Green T., Chilcott J. L.,Macromedia Flash 8 Professional. Oficjalny podręcznik. 2006. 4. Pasek K.,Flash 8. Ćwiczenia praktyczne. 2006. 5. Murdock K. L.,3D Studio MAX 3.x. Techniki i narzędzia animacyjne. Biblia. 2001. 6. Foley J.D., Computer Graphics, Principles and Practice, Addison-Wesley Publ.Co. 1996. 7. Hearn D., Baker P., Computer Graphics, Prentice Hall 1997. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



116

24. Przedmiot: IN/IM2012/35/24/IO

INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1E 2 12 24 6 I. Cel kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy i wykształcenie umiejętności praktycznych w zakresie tworzenia, wdrażania i eksploatacji systemów informatycznych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.

III. Efekty Kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw.


EK1 Ma wiedzę w zakresie podstaw informatyki niezbędną do formułowania i rozwiązywania typowych problemów obliczeniowych z wykorzystaniem sprzętu i oprogramowania komputerowego.

K_W05; K_W18

EK2

Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie struktur danych, algorytmizacji obliczeń, pro-gramowania strukturalnego i obiektowego, programowania równoległego i sieciowego, metod analizy i projektowania systemów informatycznych, narzędzi komputerowego wspomagania tworzenia oprogramowania CASE oraz zagadnień wdrażania i eksploatacji systemów informatycznych.

K_W12;

EK3 Zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane w procesie tworzenia opro-gramowania oraz w trakcie testowania, wdrażania i eksploatacji systemów informatycz-nych.

K_W12; K_W20

EK4 Posiada umiejętność efektywnego wykorzystywania metod, technik i narzędzi tworzenia oprogramowania w procesie tworzenia systemów informatycznych..

K_U10; K_U15 K_U17; K_U18

EK5 Potrafi pracować indywidualnie i w zespole przy tworzeniu systemów informatycznych. K_U02; K_K03

EK6 Potrafi dostrzegać przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań ich aspekty systemowe i pozatechniczne.

K_U16

EK7 Posiada umiejętność formułowania i rozwiązywania problemów inżynierskich w zakre-sie analizy, projektowania i implementacji oprogramowania komputerowego.

K_U03; K_U19


EK 1 Ma wiedzę w zakresie podstaw informatyki niezbędną do formułowania i rozwiązywania typo-wych problemów obliczeniowych z wykorzystaniem sprzętu i oprogramowania komputerowego.

Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-rów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze.

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Ma wiedzę z proble-matyki wykładu.

Ma fragmentaryczną wiedzę lub nie ma wiedzy z wykładane-go przedmiotu.

Posiada podstawowe wiadomości z wykła-danego zakresu.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną i faktogra-ficzną.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną i faktogra-ficzną pogłębioną o treści z lektury i in-nych źródeł w języku polskim i obcym (np. angielskim).

Kryterium2 Zna adekwatną ter-minologię z zakresu wykładanych treści.

Nie zna podstawo-wych pojęć i określeń z zakresu problematy-ki wykładu.

Zna terminologię z zakresu problematyki wykładu, ale nie po-trafi poprawnie zdefi-niować znaczenia kluczowych pojęć.

Zna terminologię z zakresu problematyki wykładu, potrafi po-prawnie zdefiniować znaczenia większości kluczowych pojęć w języku polskim.

Zna terminologię z zakresu problematyki wykładu, potrafi po-prawnie zdefiniować znaczenia wszystkich kluczowych pojęć w języku polskim (oraz w odniesieniu do za-wodowych wykła-dów) zna ich zakres znaczeniowy w języ-ku angielskim.



117

EK 2 Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie struktur danych, algorytmizacji obliczeń, programowania strukturalnego i obiektowego, programowania równoległego i sieciowego, metod analizy i projek-towania systemów informatycznych, narzędzi komputerowego wspomagania tworzenia oprogra-mowania CASE oraz zagadnień wdrażania i eksploatacji systemów informatycznych.







Kryterium2 Zna adekwatną ter-minologię z zakresu wykładanych treści.

Nie zna podstawo-wych pojęć i określeń z zakresu problematy-ki wykładu.



Zna terminologię z zakresu problematyki wykładu, potrafi po-prawnie zdefiniować znaczenia wszystkich kluczowych pojęć w języku polskim (oraz w odniesieniu do zawodowych wy-kładów) zna ich za-kres znaczeniowy w języku angielskim.

Kryterium3 Zna i rozumie relacje wykładanych treści z innymi obszarami wiedzy zawodowej (w wymiarze werty-kalnym i horyzontal-nym).

Nie zna i nie rozumie relacji wykładanych treści z innymi obsza-rami wiedzy zawodo-wej (w wymiarze wer-tykalnym i horyzon-talnym). Ma zatomi-zowaną wizję przed-miotu.

Zna ale nie potrafi uargumentować rela-cji wykładanych treści z innymi obszarami wiedzy zawodowej (w wymiarze wertykal-nym i horyzontal-nym).

Zna i potrafi zdro-worozsądkowo uar-gumentować relacje wykładanych treści z innymi obszarami wiedzy zawodowej (w wymiarze wertykal-nym i horyzontal-nym).

Zna i potrafi logicz-nie i merytorycznie uargumentować rela-cje wykładanych tre-ści z innymi obszara-mi wiedzy zawodowej (w wymiarze werty-kalnym i horyzontal-nym).

EK 3 Zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane w procesie tworzenia oprogramowania oraz w trakcie testowania, wdrażania i eksploatacji systemów informatycznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Analiza i projekto-wanie.

Brak znajomości pod-stawowych metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie analizy i projektowa-nia oprogramowania.

Znajomości podsta-wowych metod, tech-nik i narzędzi stoso-wanych w procesie analizy i projektowa-nia oprogramowania, możliwe drobne błę-dy.

Znajomości metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie analizy i projektowa-nia oprogramowania do rozwiązywania za-dań odbiegających od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Wprawna analiza i projektowanie opro-gramowania dla za-dań, które odbiegają od przykładów wzor-cowych.

Kryterium2 Implementacja.

Brak znajomości pod-stawowych metod, technik i narzędzi sto-sowanych przy im-plementacji algoryt-mów i modeli przy tworzeniu oprogra-mowania.

Znajomość podsta-wowych metod, tech-nik i narzędzi stoso-wanych w procesie implementacji algo-rytmów i modeli przy tworzeniu oprogra-mowania analogicz-nego do wzorcowego, możliwe drobne błę-dy, znaczne błędy w doborze implementa-cji analogicznych ze wzorcowymi proble-

Znajomość metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie implementacji algo-rytmów i modeli przy tworzeniu oprogra-mowania które odbie-ga od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Znajomość metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie implementacji algo-rytmów i modeli przy tworzeniu oprogra-mowania które odbie-ga od przykładów wzorcowych.



118

mów obliczeniowych. Kryterium3 Testowanie

Brak znajomości pod-stawowych metod, technik i narzędzi sto-sowanych przy testo-waniu oprogramowa-nia.

Znajomość podsta-wowych metod, tech-nik i narzędzi stoso-wanych w procesie testowania oprogra-mowania, analogicz-nego do wzorcowego, możliwe drobne błę-dy, znaczne błędy w doborze implementa-cji analogicznych ze wzorcowymi proble-mów obliczeniowych.

Znajomość metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie testowania oprogra-mowania, które od-biega od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Znajomość metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie testowania oprogra-mowania, które od-biega od przykładów wzorcowych.

EK 4 Posiada umiejętność efektywnego wykorzystywania metod, technik i narzędzi tworzenia oprogra-mowania w procesie tworzenia systemów informatycznych..


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Analiza i projekto-wanie.

Znaczne błędy w ana-lizie i projektowaniu analogicznych ze wzorcowymi zadań tworzenia oprogra-mowania.

Analiza i projekto-wanie analogicznych ze wzorcowymi zadań tworzenia oprogra-mowania, możliwe drobne błędy.

Analiza i projekto-wanie zadań tworze-nia oprogramowania, które odbiegają od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Wprawna analiza i projektowanie zadań tworzenia oprogra-mowania, które od-biegają od przykła-dów wzorcowych.

Kryterium2 Implementacja.

Znaczne błędy w im-plementacji analo-gicznych ze wzorco-wymi problemów ob-liczeniowych.

Implementacja ana-logicznych ze wzor-cowymi problemów obliczeniowych, moż-liwe drobne błędy.

Implementacja pro-blemów obliczenio-wych, które odbiegają od przykładów wzor-cowych, możliwe drobne błędy.

Wprawna implemen-tacja problemów obli-czeniowych, które odbiegają od przykła-dów wzorcowych.

Kryterium3 Dokumentacja.

Znaczne błędy w tworzeniu dokumenta-cji dla problemów analogicznych ze wzorcowymi.

Poprawne tworzenie dokumentacji dla pro-blemów analogicz-nych ze wzorcowymi.

Poprawne tworzenie dokumentacji dla pro-blemów, które odbie-gają od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Poprawne tworzenie dokumentacji dla pro-blemów, które odbie-gają od przykładów wzorcowych.

EK 5 Potrafi pracować indywidualnie i w zespole przy tworzeniu systemów informatycznych. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 potrafi pracować in-dywidualnie.

Nie potrafi rozwiązy-wać zadań indywidu-alnych analogicznych do wzorcowych.

Potrafi rozwiązywać zadania indywidualne analogiczne do wzor-cowych, drobne błę-dy.

Potrafi rozwiązywać zadania indywidualne, które odbiegają od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Potrafi rozwiązywać zadania indywidualne, które odbiegają od przykładów wzorco-wych.

Kryterium2 Potrafi pracować w zespole.

Nie podejmuje działań w zespole.

Sporadycznie podej-muje pracę w grupie, wyłącznie jako czło-nek, wypełnia ele-mentarne obowiązki.

Aktywnie często uczestniczy w pracach zespołu, okazjonalnie pełni różne funkcje w zespole organizatora Odpowiedzialnie pre-zentuje wyniki swojej pracy w zespole.

Aktywnie uczestniczy w pracach zespołu,

często jest inicjato-rem, organizatorem i koordynatorem pracy zespołowej. Odpo-wiedzialnie prezentu-je wyniki pracy całe-go zespołu.

EK 6 Potrafi dostrzegać przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań ich aspekty systemowe i pozatech-niczne.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Aspekty systemowe

Znaczne błędy w iden-tyfikacji systemu i

Identyfikacja systemu i otoczenia systemu





119

w formułowaniu i rozwiązywaniu za-dań.

otoczenia systemu in-formatycznego dla za-dań wzorcowych.

informatycznego dla zadań wzorcowych, możliwe drobne błę-dy.

informatycznego dla zadań, które odbiega-ją od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

informatycznego dla zadań, które odbiega-ją od przykładów wzorcowych.

Kryterium2 Aspekty pozatech-niczne w formułowa-niu i rozwiązywaniu zadań.

Znaczne błędy w iden-tyfikacji aspektów so-cjotechnicznych sys-temu informatycznego i jego otoczenia dla zadań wzorcowych.

Identyfikacja aspek-tów socjotechnicz-nych systemu infor-matycznego i jego otoczenia dla zadań wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Identyfikacja aspek-tów socjotechnicz-nych systemu infor-matycznego i jego otoczenia informa-tycznego dla zadań, które odbiegają od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Identyfikacja aspek-tów socjotechnicz-nych systemu infor-matycznego i jego otoczenia informa-tycznego dla zadań, które odbiegają od przykładów wzorco-wych.

EK 7 Posiada umiejętność formułowania i rozwiązywania problemów inżynierskich w zakresie analizy, projektowania i implementacji oprogramowania komputerowego.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Algorytmizacja.

Znaczne błędy w algo-rytmizacji analogicz-nych ze wzorcowymi problemów oblicze-niowych.

Algorytmizacja ana-logicznych ze wzor-cowymi problemów obliczeniowych, moż-liwe drobne błędy.

Algorytmizacja pro-blemów obliczenio-wych, które odbiegają od przykładów wzor-cowych, możliwe drobne błędy.

Wprawna algorytmi-zacja problemów ob-liczeniowych, które odbiegają od przykła-dów wzorcowych.

Kryterium2 umiejętność formu-łowania i rozwiązy-wania problemów in-żynierskich w zakre-sie analizy, projekto-wania i implementa-cji oprogramowania komputerowego.

Znaczne błędy w for-mułowaniu i rozwią-zywaniu problemów inżynierskich w za-kresie analizy, projek-towania i implementa-cji oprogramowania komputerowego.

Umiejętność formu-łowania i rozwiązy-wania problemów in-żynierskich w zakre-sie analizy, projekto-wania i implementacji oprogramowania komputerowego dla zadań wzorcowych.

Umiejętność formu-łowania i rozwiązy-wania problemów in-żynierskich w zakre-sie analizy, projekto-wania i implementacji oprogramowania komputerowego dla zadań, które odbiega-ją od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Umiejętność formu-łowania i rozwiązy-wania problemów in-żynierskich w zakre-sie analizy, projekto-wania i implementacji oprogramowania komputerowego dla zadań, które odbiega-ją od przykładów wzorcowych.

Kryterium3 Kompletność rozwią-zania.

Znaczne problemy ze sformułowaniem roz-wiązania dla zadań podobnych do wzor-cowych.

Propozycja jednego, najprostszego rozwią-zania problemu.

Rozpoznaje inne roz-wiązania niż jedno typowe. Możliwe błę-dy w realizacji w ich realizacji.

Całościowe rozpo-znanie tematu. Liczne propozycje rozwiąza-nia problemu.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Ogólna charakterystyka analitycznych metod projektowania systemów informatycznych i ich krótki przegląd. 2. Projektowanie strukturalne systemów informatycznych. 3. Projektowanie obiektowe systemów informatycznych. 4. Modele języka UML. 5. Konstruowanie relacyjnych modeli baz danych. 6. Metody zarządzania projektami informatycznymi – diagramy Gantta, model PERT/CPM. 7. Wybrane problemy konstrukcji i wdrażania systemów informatycznych. 8. Podstawy projektowania i realizacji systemów informatycznych – fazy realizacji projektu, etapy projektowania,

analizy przepływu informacji, projekt bazy danych, specyfikacja środowiska sprzętowego i oprogramowania, okre-ślenie wymagań kadrowych, projekty aplikacji systemu, określenie kosztów wykonania systemu, opracowanie harmonogramu tworzenia i wdrażania.

SEMESTR V INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Projektowanie w narzędziu MS Project, harmonogramowanie, diagramy Gantta, ścieżka krytyczna, analiza kosz-tów, praca grupowa (koszt dotyczy KRK KU14, który nie ma aktualnie pokrycia).

2. Narzędzia CASE, RAD.



120

3. Diagramy: (DFD), (ERD), (STC), (STD), słownik danych (DD). 4. Definiowanie obiektów. 5. Definiowanie klas i ich hierarchii. 6. Diagramy przypadków użycia. 7. Diagramy współpracy. 8. Diagramy stanów. 9. Projektowanie architektury systemów. 10. Projekt wybranego systemu informatycznego. 11. Dokumentacja i testowanie aplikacji.


24


2


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 6 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 128 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 38 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 96 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Beck K., Cynthia A., Wydajne programowanie – Extreme Programming, Mikom 2005. 2. Górski J., Inżynieria oprogramowania w projekcie informatycznym, Mikom 1999. 3. Sommerville, Inżynieria oprogramowania, WNT 2003. 4. Jaszkiewicz A.,Inżynieria oprogramowania. 1997. 5. Wrycza S., Marcinkowski B., Wyrzykowski K.,Język UML 2.0 w modelowaniu systemów informatycznych. 2006. V. Literatura uzupełniająca 1. Booch G., Rumbaugh J., Jacobson I., UML przewodnik użytkownika, WNT 2002. 2. Fowler M., Scott K., UML w kropelce, LTP 2002. 3. Wrycza S., Marcinkowski B., Wyrzykowski K., Język UML 2.0 w modelowaniu systemów informatycznych, Helion

2005. 4. Miles R., Hamilton K.,UML 2.0. Wprowadzenie. 2007. 5. Wrycza S., (praca zbiorowa)UML 2.1. Ćwiczenia. 2007. 6. Pilone D., Pitman N.,UML 2.0. Almanach. 2007. 7. Stevens P.,UML. Inżynieria oprogramowania. Wydanie II. 2007. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



121

25. Przedmiot: IN/IM2012/35/25/PP

PARADYGMATY PROGRAMOWANIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu paradygmatów programowania oraz ich praktycznego zastosowania. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma wiedzę z zakresu programowania imperatywnego. K_W17

EK2 Ma umiejętności z zakresu programowania funkcyjnego. K_U20; K_U22


EK 1 Ma wiedzę z zakresu programowania imperatywnego.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie.


Opanowanie podsta-wowej wiedzy teore-tycznej.

Opanowanie wiedzy teoretycznej. Podsta-wowe opanowanie wiedzy praktycznej.

Opanowanie wiedzy teoretycznej i prak-tycznej.

Kryterium 2 Znajomość języka imperatywnego (np. C).

Nie zna danego języka programowania..

Umie pisać proste programy w języku programowania.

Umie pisać skompli-kowane programy w języku programowa-nia.

Umie pisać skompli-kowane programy w języku programowa-nia i rozwiązywać nieszablonowe pro-blemy.

EK 2 Ma umiejętności z zakresu programowania funkcyjnego. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium 1 Zakres wiedzy i jej rozumienie.


Opanowanie podsta-wowej wiedzy teore-tycznej.

Opanowanie wiedzy teoretycznej. Podsta-wowe opanowanie wiedzy praktycznej.

Opanowanie wiedzy teoretycznej i prak-tycznej.

Kryterium 2 Znajomość języka LISP.

Nie zna danego języka programowania.

Umie pisać proste programy w języku programowania.

Umie pisać skompli-kowane programy w języku programowa-nia.

Umie pisać skompli-kowane programy w języku programowa-nia i rozwiązywać nieszablonowe pro-blemy.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V PARADYGMATY PROGRAMOWANIA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Pojęcia ogólne: 1.1. opis składni i semantyki języków programowania 1.2. typy 1.3. przekazywanie parametrów do podprogramów 1.4. abstrakcyjne typy danych 1.5. przeciążanie operatorów i podprogramów 1.6. polimorfizm

2. Programowanie imperatywne:



122

2.1. Zmienne 2.2. struktura blokowa 2.3. wiązanie statyczne i dynamiczne 2.4. organizacja wywołań podprogramów 2.5. przydział pamięci na stosie i na stercie

3. Programowanie obiektowe: 3.1. klasy jako abstrakcyjne typy danych 3.2. dziedziczenie 3.3. późne (dynamiczne) wiązanie wywołań 3.4. polimorfizm 3.5. szablony i klasy rodzajowe

4. Programowanie funkcyjne: 4.1. funkcje jako model programowania 4.2. rachunek lambda 4.3. dopasowywanie wzorca 4.4. nadawanie typów 4.5. rekursja 4.6. leniwa ewaluacja 4.7. funkcje wyższego rzędu

5. Programowanie w logice: 5.1. rachunek predykatów w Prologu 5.2. rezolucja 5.3. listy

SEMESTR V PARADYGMATY PROGRAMOWANIA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Obsługa typów. 2. Przekazywanie parametrów. 3. Dziedziczenie. 4. Abstrakcja. 5. Wiązania dynamiczne. 6. Rachunek lambda. 7. Język programowania funkcyjnego Haskell. 8. Rachunek predykatów. 9. Programowanie w logice.


24


4


84


Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV.Literatura podstawowa 1. Kluźniak F., Szpakowicz S., Prolog, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1983. 2. Moczurad M., Wybrane zagadnienia z teorii rekursji, Wydawnictwo UJ 2002. 3. Sebesta R., Concepts of Programming Languages, Addison Wesley 2005. 4. http://wazniak.mimuw.edu.pl



123

V. Literatura uzupełniająca 1. Arnold K., Gosling J., The Java Programming Language, Addison Wesley 2005. 2. Bird R., Introduction to Functional Programming using Haskell, Prentice Hall 1988. 3. Clocksin W. F., Mellish C. S.,Prolog. Programowanie. 2000. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Mariusz Dramski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



124

26. Przedmiot: IN/IM2012/36/26/AW

APLIKACJE WWW Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VI 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy z zakresu metod budowania/implementacji aplikacji internetowych oraz szczegó-łowej analizy różnorakich aplikacji, interfejsów użytkownika, znajomość technologii implementacji logiki prezentacji i logiki biznesowej, oraz zagrożeń bezpieczeństwa. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr VI Kierunkowe

EK1

Ma wiedzę z zakresu podstawowych składników architektury www, zna podstawowe tech-nologie implementacji interfejsu użytkownika, technologie implementacji logiki prezentacji, technologii implementacji logiki biznesowej, zna zagrożenia bezpieczeństwa aplikacji www oraz metody ochrony przed nimi.

K_W09; K_W16

EK2 Umiejętność wykorzystania dostępnych OpenSource’owych aplikacji instalacja i podstawo-wa konfiguracja.

K_W10; K_W16 K_U07; K_U24

EK3 Umiejętność dogrywania i rozbudowywania aplikacji o różnorakie moduły, konfiguracja modułów i dostosowywanie wyglądu do własnego projektu.

K_U07; K_U23

EK4 Umiejętność wdrożenia własnego interfejsu, konfiguracji aplikacji oraz modułów zgodnie z tym interfejsem. Zbudowanie w pełni funkcjonalnego interfejsu aplikacji na zadany temat.

K_U07; K_U18

EK5 Umiejętność budowania aplikacji internetowych, zgodnie z wytycznymi obecnych standar-dów webowych, oraz zna metody atakowania aplikacji WWW oraz mechanizmy ochrony przed nimi.

K_W09; K_W10 K_U24


EK 1 Ma wiedzę z zakresu podstawowych składników architektury www, zna podstawowe technologie implementacji interfejsu użytkownika, technologie implementacji logiki prezentacji, technologii implementacji logiki biznesowej, zna zagrożenia bezpieczeństwa aplikacji www oraz metody ochrony przed nimi.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wiedza.

Nie posiada wiedzy dotyczącej historii technologii www i podstawowych skład-ników architektury WWW.

Ma wiedzę dotyczą historii technologii www i podstawowych składników architek-tury www, podsta-wowych technologii implementacji.

Posiada wiedzę doty-czą historii technolo-gii www i podstawo-wych składników ar-chitektury www, pod-stawowych technolo-gii implementacji, technologii imple-mentacji logiki pre-zentacji, oraz techno-logii implementacji logiki biznesowej.

Potrafi na podstawie zdobytej wiedzy opi-sać przykłady aplika-cji www ( wykorzy-stujące podstawowe składniki architektury www, oraz podsta-wowe technologie implementacji) oraz zna zagrożenia bez-pieczeństwa aplikacji www oraz metody przed nimi.

EK 2 Umiejętność wykorzystania dostępnych OpenSource’owych aplikacji instalacja i podstawowa kon-figuracja.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Instalacja.

Mimo instrukcji wzorcowych prowa-dzącego ma problem z instalacją wybra-

Potrafi z instrukcjami wzorcowymi prowa-dzącego wykonać podstawową instalację

Potrafi wykonać in-stalację wybranych aplikacji poza wzor-cowymi które są pre-

Potrafi wykonać in-stalację wybranych aplikacji poza wzor-cowymi które są pre-



125

nych aplikacji wyko-rzystywanych na za-jęciach.

wybranych aplikacji wykorzystywanych na zajęciach.

zentowane zajęciach. zentowane zajęciach potrafi je wstępnie przebudować według wytycznych przed-stawionych przez prowadzącego.

Kryterium2 Konfiguracja

Mimo instrukcji wzorcowych prowa-dzącego ma problem z konfiguracji wybra-nych aplikacji wyko-rzystywanych na za-jęciach.

Potrafi z instrukcjami wzorcowymi prowa-dzącego wykonać podstawową instalację wybranych aplikacji wykorzystywanych na zajęciach.

Potrafi wykonać kon-figurację wybranych aplikacji poza wzor-cowymi które są pre-zentowane zajęciach.

EK 3 Umiejętność dogrywania i rozbudowywania aplikacji o różnorakie moduły, konfiguracja modułów i dostosowywanie wyglądu do własnego projektu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Instalacja.

Mimo instrukcji wzorcowych prowa-dzącego ma problem z instalacją wybra-nych modułów wyko-rzystywanych na za-jęciach.

Potrafi z instrukcjami wzorcowymi prowa-dzącego wykonać podstawową instalację wybranych modułów wykorzystywanych na zajęciach.

Potrafi wykonać in-stalację wybranych modułów poza wzor-cowymi które są pre-zentowane zajęciach.

Potrafi wykonać in-stalację wybranych modułów i poza wzorcowymi które są prezentowane zaję-ciach potrafi je wstępnie przebudo-wać według wytycz-nych przedstawionych przez prowadzącego.

Kryterium2 Konfiguracja.

Mimo instrukcji wzorcowych prowa-dzącego ma problem z konfiguracją wybra-nych modułów wyko-rzystywanych na za-jęciach.

Potrafi z instrukcjami wzorcowymi prowa-dzącego wykonać podstawową konfigu-rację wybranych modułów wykorzy-stywanych na zaję-ciach.

Potrafi wykonać kon-figurację wybranych modułów poza wzor-cowymi które są pre-zentowane zajęciach.

EK 4 Umiejętność wdrożenia własnego interfejsu, konfiguracji aplikacji oraz modułów zgodnie z tym interfejsem. Zbudowanie w pełni funkcjonalnego interfejsu aplikacji na zadany temat.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Przygotowanie.

Nie potrafi przygoto-wać własnego inter-fejsu popełnia znacz-ne błędy ze wzorco-wymi elementami przygotowanymi przez prowadzącego.

Przygotowuje własny interfejs aplikacji in-ternetowej, zgodnie z elementami wzor-cowymi.

Przygotowuje inter-fejs wykraczający po-za elementy wzorco-we.

Potrafi przygotować interfejs wykraczający poza elementy wzor-cowe zgodnie z wiedzą logiki bizne-sowej i logiki prezen-tacji

Kryterium2 Wdrożenie.

Nie potrafi wdrożyć interfejsu popełnia znaczne błędy mimo instrukcji przygoto-wanych przez prowa-dzącego.

Wdraża własny inter-fejs aplikacji interne-towej, zgodnie z ele-mentami wzorcowy-mi.

Wdraża interfejs wy-kraczający poza ele-menty wzorcowe.

Potrafi wdrożyć inter-fejs wykraczający po-za elementy wzorco-we zgodnie z wiedzą logiki biznesowej i logiki prezentacji, wykorzystując do te-go elementy techno-logii nieomówionej na zajęciach.

EK 5 Umiejętność budowania aplikacji internetowych, zgodnie z wytycznymi obecnych standardów webowych, oraz zna metody atakowania aplikacji WWW oraz mechanizmy ochrony przed nimi.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Przygotowanie.

Nie potrafi przygoto-wać własnej aplikacji popełnia znaczne błę-dy ze wzorcowymi elementami przygo-towanymi przez pro-wadzącego.

Przygotowuje własną aplikację internetową, zgodnie z elementami wzorcowymi.

Przygotowuje aplika-cje www, która nie została omówiona na zajęciach, potrafi ją opisać wymienić wa-dy i zalety.

Potrafi przygotować aplikację wykraczają-cy poza elementy wzorcowe zgodnie z wiedzą logiki bizne-sowej i logiki prezen-tacji, mając na wzglę-



126

dzie elementy bezpie-czeństwa.

Kryterium2 Wdrożenie.

Nie potrafi wdrożyć aplikacji popełnia znaczne błędy mimo instrukcji przygoto-wanych przez prowa-dzącego.

Wdraża własną apli-kacje internetowa, zgodnie z elementami wzorcowymi.

Wdraża aplikacje www, która nie zosta-ła omówiona na zaję-ciach, potrafi ją zain-stalować i skonfigu-rować.

Potrafi wdrożyć apli-kację www wykracza-jącą poza elementy wzorcowe zgodnie z wiedzą logiki bizne-sowej i logiki prezen-tacji, wykorzystując do tego elementy technologii nieomó-wionej na zajęciach

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VI APLIKACJE WWW AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Wprowadzenie do architektury www i problematyki aplikacji. 2. Interfejs użytkownika aplikacji WWW. 3. Przegląd własności funkcjonalnych serwerów. 4. Technologie implementacji logiki prezentacji. 5. Mechanizmy dostępu do baz danych w najpopularniejszych technologiach do tworzenia aplikacji www. 6. Metody atakowania aplikacji www oraz mechanizmy ochrony przed nimi.

SEMESTR VI APLIKACJE WWW LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Podstawy tworzenia stron internetowych w języku HTML4 i HTML5, JavaScript. 2. Podstawy programowania z wykorzystaniem PHP. 3. Poznanie zagadnień dostępu do baz danych z poziomu aplikacji WWW. 4. Wprowadzenie do obiektowego PHP 5. Implementacja prostego CMS z systemem logowania, użyciem Cookie, systemem zarządzania wpisami,

dostępem warunkowym. 6. Poznanie popularnych systemów CMS 7. Konfiguracja i zarządzanie serwerami VPS LAMP 8. Budowa i zastosowania XML + XSLT

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VI Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

24


4


104

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10 Łączny nakład pracy 164 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 130 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Deitel H.M., Deitel P.J., Nieto T.R., Internet & World Wide Web. How to program, Deitel & Associates Inc 2001. 2. http://wazniak.mimuw.edu.pl 3. McGovern G., Zabójczo skuteczne treści internetowe. Jak przykuć uwagę internauty?. 2009.



127

4. Thurow S.,Pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych. Wydanie II. 2008. 5. Moncur M.,JavaScript dla każdego. Wydanie IV. 2007. V. Literatura uzupełniająca 1. Tomaszewska-Adamarek A.,Tworzenie stron WWW. Ilustrowany przewodnik. 2007. 2. Souders S.,Wydajne witryny internetowe. Przyspieszanie działania serwisów WWW. 2008. 3. Castro E.,Po prostu XML. 2001. 4. Webster S.,Flash i PHP. Podstawy. 2002. 5. Powers S.,Grafika w Internecie. 2009. 6. Naik D.C., Internet Standards and Protocols, Microsoft Press 1998. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



128

27. Przedmiot: IN/IM2012/36/27/BSK

BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VI 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu bezpieczeństwa systemów informacyjnych i zdobycie umiejętności wy-korzystania podstawowych środków bezpieczeństwa informacji. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie bezpieczeństwa systemów komputerowych. K_W09

EK2 Posiada umiejętność wykorzystania podstawowych środków bezpieczeństwa systemów komputerowych.

K_U16

EK3 Potrafi indywidualnie projektować bezpieczne aplikacje. K_U02; K_U17; K_U19


EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie bezpieczeństwa systemów komputerowych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Posiada wiedzę o podstawowych zaso-bach bezpieczeństwa w systemach kompu-terowych.

mimo wskazówek eg-zaminującego w od-powiedziach na pyta-nia teoretyczne poja-wiają się znaczne błę-dy.

Odpowiedzi na pyta-nie egzaminującego ogólne, przy próbie sprecyzowania odpo-wiedzi pojawiają się błędy.

Odpowiedzi na pyta-nie egzaminującego zawierają pełną wie-dzę o podstawowych zasobach bezpieczeń-stwa w systemach komputerowych.

Odpowiedzi na pyta-nie egzaminującego zawierają pełną wie-dzę o podstawowych zasobach bezpieczeń-stwa w systemach komputerowych oraz zawierają wiedzę o zasadach funkcjono-wania tych zasobów.

EK 2 Posiada umiejętność wykorzystania podstawowych środków bezpieczeństwa systemów kompute-rowych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Metody wykorzysta-nia środków bezpie-czeństwa.

Mimo wskazówek prowadzącego przy wykorzystaniu metod środków bezpieczeń-stwa pojawiają się znaczne błędy.

Wykorzystywanie metod środków bez-pieczeństwa określo-nymi ogólnymi prze-pisami o sposobach ich użycia.

Wykorzystywanie metod środków bez-pieczeństwa z uwzględnieniem szczegółowych moż-liwości.

Wykorzystywanie metod środków bez-pieczeństwa w syste-mach komputerowych z uwzględnieniem możliwości rozsze-rzenia ich funkcji.

Kryterium 2 Prezentacje.

Prezentacja metod wykorzystania środ-ków bezpieczeństwa przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu zawiera znaczne błędy.

Prezentacja metod wykorzystania środ-ków bezpieczeństwa przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu zawiera ogólną ilustrację ich funkcjo-nowania.

Prezentacja metod wykorzystania środ-ków bezpieczeństwa przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu zawiera uwzględ-nienie szczególnych możliwości, które po-siada wybrany środek.

Prezentacja metod wykorzystania środ-ków bezpieczeństwa przeprowadzona na opracowanym modelu odpowiedniego zaso-bu dodatkowo zawie-ra rozszerzenie moż-liwości wybranego zasobu.

EK 3 Potrafi indywidualnie projektować bezpieczne aplikacje.



129


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Metody tworzenia polityki bezpieczeń-stwa dla wybranego systemu komputero-wego.

Mimo wskazówek prowadzącego, stwo-rzona polityka bezpie-czeństwa zawiera znaczne błędy.

Stworzona polityka bezpieczeństwa, nie uwzględnia wszyst-kich niezbędnych komponentów.

Stworzona polityka bezpieczeństwa, uwzględnia wszystkie niezbędne komponen-ty.

Stworzona polityka bezpieczeństwa, uwzględnia wszystkie niezbędne komponen-ty i rozszerzone, co doprowadza do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa sys-temu komputerowego.

Kryterium 2 Metody formułowa-nia systemu bezpie-czeństwa dla wybra-nej aplikacji.

Mimo wskazówek prowadzącego, stwo-rzony projekt bezpie-czeństwa dla wybranej aplikacji zawiera znaczne błędy.

Stworzony projekt bezpieczeństwa dla wybranej aplikacji zawiera komponenty systemu wybrane we-dług przedstawione-go wzorca bez uwzględnienia nie-zbędnych szczegółów.

Stworzony projekt bezpieczeństwa dla wybranej aplikacji zawiera wszystkie niezbędne komponen-ty.

Stworzony projekt bezpieczeństwa dla wybranej aplikacji zawiera wszystkie niezbędne komponen-ty oraz wykorzystuje dodatkowe zasoby dla zwiększenia bezpie-czeństwa systemu.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VI BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Podstawowe problemy bezpieczeństwa:

1.1. przestępstwa komputerowe 1.2. polityka bezpieczeństwa 1.3. normy i zalecenia 1.4. klasy bezpieczeństwa systemów komputerowych 1.5. podstawowe środki ostrożności i mechanizmy ochrony 1.6. mechanizmy uwierzytelniania (m.in. uwierzytelnianie jednostronne, dwustronne, z zaufaną stroną trzecią, single

sign-on, one-time passwords) 1.7. uwierzytelnianie biometryczne 1.8. strategie autoryzacji i kontroli dostępu (m.in. uznaniowa i ścisła kontrola dostępu, listy ACL) 1.9. ograniczanie podsłuchu 1.10. mechanizmy podnoszenia stopnia dostępności informacji (redundancja komponentów, archiwizacja i kopie zapa-

sowe) 2. Elementy kryptografii:

2.1. szyfry symetryczne 2.2. szyfry asymetryczne 2.3. zarządzanie kluczami (PKI) 2.4. funkcje skrótu i podpis cyfrowy 2.5. uwierzytelnianie kryptograficzne 2.6. narzędzia 2.7. prawne aspekty wykorzystania kryptografii

3. Bezpieczeństwo systemów operacyjnych: 3.1. typowe naruszenia bezpieczeństwa 3.2. problemy uwierzytelniania i kontroli dostępu współczesnych systemów operacyjnych 3.3. wirusy, konie trojańskie i in. 3.4. zamaskowane kanały komunikacyjne 3.5. ograniczone środowiska wykonania 3.6. delegacja uprawnień administracyjnych

4. Bezpieczeństwo infrastruktury sieciowej: 4.1. bezpieczeństwo podstawowych protokołów i urządzeń sieciowych w poszczególnych warstwach modelu OSI 4.2. narzędzia podnoszące poziom bezpieczeństwa sieci 4.3. tunele VPN i protokół IPsec 4.4. zapory sieciowe (firewall) 4.5. bezpieczeństwo infrastruktury sieci bezprzewodowych i urządzeń mobilnych (WiFi, Bluetooth) 4.6. bezpieczeństwo usług VoIP

5. Bezpieczeństwo aplikacji użytkowych i usług: 5.1. bezpieczne środowisko aplikacyjne 5.2. problemy ochrony popularnych usług aplikacyjnych (WWW, poczta elektroniczna, komunikatory internetowe) 5.3. ochrona na poziomie warstwy sesji (protokół SSL/TLS)



130

5.4. zagrożenia technologii aplikacji internetowych 5.5. bezpieczne protokoły aplikacyjne (X.400, PEM, PGP)

6. Bezpieczne programowanie: 6.1. krytyczne błędy programistyczne (np. przepełnienie bufora) 6.2. ochrona przed błędami 6.3. bezpieczna kompilacja 6.4. bezpieczne biblioteki 6.5. sztuka tworzenia bezpiecznego kodu

7. Środowiska o podwyższonym bezpieczeństwie: 7.1. interfejs usług bezpieczeństwa 7.2. kerberos 7.3. GSSAPI 7.4. SASL 7.5. PAM 7.6. bazy danych o podwyższonym bezpieczeństwie

8. Zarządzanie bezpieczeństwem: 8.1. monitorowanie zabezpieczeń, przynęty i pułapki, kamuflaż, detekcja intruzów (IDS/IPS) 8.2. narzędzia analizy zabezpieczeń (dzienniki zdarzeń, gromadzenie statystyk, rejestry lokalne i centralne) 8.3. procedury reagowania, dokumentowanie incydentów 8.4. aktualizacja systemów operacyjnych i aplikacji

SEMESTR VI BEZPIECZEŃSTWO SYSTEMÓW KOMPUTEROWYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Konstrukcja urzędu certyfikacji, tworzenie kluczy i certyfikatów w systemie Linuks Knoppix. 2. Implementacja w Win32API/C# szyfrowania z wykorzystaniem bibliotek. 3. Implementacja funkcji skrótu z rodziny SHA. 4. Implementacja algorytmu 3DES. 5. Kryptoanaliza prostych systemów szyfrowania dla przykładowego algorytmu afinicznego. 6. Szyfrowanie i podpisywanie wiadomości w klientach poczty. 7. Podstawy dobrych praktyk programistycznych, zabezpieczenie przed błędem przepełnienia bufora. 8. Implementacja prostej zapory sieciowej z blokowaniem adresów, pakietów itp. 9. Podsłuch sieci z wykorzystaniem sniffera. 10. Analiza ryzyka z wykorzystaniem dostępnych metod.


24


4


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 124 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 90 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Cheswick W.R., Firewalle i bezpieczeństwo w sieci, Helion 2003. 2. Ferguson N., Schneier B., Kryptografia w praktyce., Helion 2004. 3. Stokłosa J., Bliski T., Pankowski T., Bezpieczeństwo danych w systemach informatycznych, PWN 2001. 4. http://wazniak.mimuw.edu.pl 5. Szeliga M.,Bezpieczeństwo w sieciach Windows. 2003.



131

V. Literatura uzupełniająca 1. Schetina E., Green K., Carlson J.,Bezpieczeństwo w sieci. 2002. 2. Matulewski J., Ratkowski J.,Firewall. Szybki start. 2005. 3. Garfinkel S., Spafford G., Bezpieczeństwo w Unixie i Internecie, Wyd. RM 1997. 4. Stallings W., Network Security Essentials, Prentice Hall 2003. 5. Serafin M., Sieci VPN. Zdalna praca i bezpieczeństwo danych. 2008. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu prof. zwycz. dr hab. inź. Jury Korostil [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



132

28. Przedmiot: IN/IM2012/36/28/SW

SYSTEMY WBUDOWANE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VI 12 1 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy i wykształcenie umiejętności projektowania, programowania, wykorzystania sys-temów mikroprocesorowych do regulacji i sterowania procesów przemysłowych oraz obiektów automatyki. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie struktury, parametrów i programowania komputerowych systemów sterowania.

K_W13

EK2 Ma podstawową wiedzę w zakresie architektury, zasady działania i języków programowa-nia mikrokontrolerów oraz programowalnych sterowników logicznych.

K_W11; K_W13

EK3 Ma podstawową wiedzę w zakresie protokołów i transmisji danych w systemach wbudo-wanych.

K_W04; K_W13

EK4 Posiada umiejętność programowania mikrokontrolerów w językach asembler i/lub C. K_U21; K_U22

EK5 Posiada umiejętność programowania układów PLC z wykorzystaniem języków LAD (lad-der diagram), FBD (function block diagram), IL (instruction list).

K_U21; K_U22

EK6 Posiada umiejętność teoretycznego zaprojektowania systemu sterowania procesem przemy-słowym oraz obiektem automatyki, a także praktycznej realizacji zaprojektowanego systemu.

K_U13; K_U17


EK 1 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie struktury, parametrów i programowania komputero-wych systemów sterowania.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 wiedza w zakresie struktury i parame-trów komputero-wych systemów sterowania (KSS).

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie pojęć i definicji związanych z tema-tem.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie pojęć i definicji związanych z tema-tem.

Zna i potrafi scharakte-ryzować/omówić poję-cia, definicje, wymaga-nia oraz parametry KSS.

Zna pojęcia, definicje, potrafi przeanalizować parametry i wymaga-nia oraz teoretycznie dobrać parametry i wskazać możliwości wykorzystania KSS.

Kryterium2 wiedza w zakresie programowania komputerowych systemów sterowa-nia (KSS).

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie pojęć i definicji związanych z tema-tem oraz umiejętno-ści programowania KSS.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie pojęć i definicji związanych z tema-tem, umiejętność na-pisania i uruchomie-nia prostych progra-mów z niewielką po-mocą prowadzącego zajęcia.

Opanowana w stopniu dobrym wiedza w za-kresie: pojęć i definicji związanych z tematem, umiejętność samodziel-nego napisania i uru-chomienia programów.

Bardzo dobrze opano-wana wiedza w zakre-sie pojęć i definicji związanych z tematem, umiejętność samo-dzielnego napisania i uruchomienia rozbu-dowanych programów.

EK 2 Ma podstawową wiedzę w zakresie architektury, zasady działania i języków programowania mikro-kontrolerów oraz programowalnych sterowników logicznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 wiedzę w zakresie architektury, zasad działania mikro-

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie pojęć i definicji

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie: pojęć i defini-cji związanych z te-

Zna i potrafi scharakte-ryzować, dokładnie omówić i przeanalizo-wać pojęcia oraz defini-

Zna, potrafi przeanali-zować oraz teoretycz-nie dobrać parametry i wskazać możliwości



133

kontrolerów oraz PLC.

związanych z tema-tem.

matem, oraz architek-tury i zasad działania mikrokontrolerów oraz PLC.

cje związane z tematem, a także architekturę za-sady działania mikro-kontrolerów oraz PLC.

wykorzystania mikro-kontrolerów oraz PLC do zadanego układu sterowania.

Kryterium2 wiedzę w zakresie języków progra-mowania mikro-kontrolerów oraz PLC.


Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie: języków pro-gramowania mikro-kontrolerów oraz PLC.

Zna i potrafi scharakte-ryzować, dokładnie omówić i przeanalizo-wać pojęcia, definicje i polecenia wykorzysty-wane w językach pro-gramowania mikrokon-trolerów oraz PLC.

Zna, potrafi przeanali-zować oraz teoretycz-nie dobrać parametry i oprogramować mi-krokontroler oraz ste-rownik PLC do zada-nego układu sterowa-nia.

EK 3 Ma podstawową wiedzę w zakresie protokołów i transmisji danych w systemach wbudowanych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium1 Ma podstawową wiedzę w zakresie protokołów trans-misji danych wyko-rzystywanych w systemach wbudo-wanych..



Zna i potrafi scharakte-ryzować/omówić poję-cia, definicje, wymaga-nia oraz parametry pro-tokołów transmisji da-nych.

Zna, potrafi przeanali-zować oraz teoretycz-nie dobrać parametry i wskazać możliwości wykorzystania proto-kołów transmisji da-nych.

Kryterium2 Ma podstawową wiedzę w zakresie systemów transmi-sji danych w sys-temach wbudowa-nych..



Zna i potrafi scharakte-ryzować/omówić poję-cia, definicje, wymaga-nia oraz parametry sys-temów transmisji da-nych.

Zna, potrafi przeanali-zować oraz teoretycz-nie dobrać parametry i wskazać możliwości wykorzystania syste-mów transmisji da-nych.

EK 4 Posiada umiejętność programowania mikrokontrolerów w językach asembler i/lub C. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium1 Posiada umiejęt-ność programowa-nia mikrokontrole-rów w języku C.

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie pojęć i definicji związanych z tema-tem oraz umiejętno-ści programowania mikrokontrolerów.


Opanowana wiedza w zakresie pojęć i definicji związanych z tematem, umiejętność samodziel-nego napisania i uru-chomienia prostych programów, umiejęt-ność napisania i uru-chomienia rozbudowa-nych programów z nie-wielką pomocą prowa-dzącego zajęcia.


Kryterium2 Posiada umiejęt-ność programowa-nia mikrokontrole-rów w języku asembler.

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie pojęć i definicji związanych z tema-tem oraz umiejętno-ści programowania mikrokontrolerów.




EK 5 Posiada umiejętność programowania układów PLC z wykorzystaniem języków LAD (ladder dia-gram), FBD (function block diagram), IL (instruction list).


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5



134

Kryterium1 Posiada umiejęt-ność programowa-nia układów PLC z wykorzystaniem ję-zyka LAD.

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie pojęć i definicji związanych z tema-tem oraz umiejętno-ści programowania PLC.




Kryterium2 Posiada umiejęt-ność programowa-nia układów PLC z wykorzystaniem ję-zyka FBD.





Kryterium3 Posiada umiejęt-ność programowa-nia układów PLC z wykorzystaniem IL.





EK 6 Posiada umiejętność teoretycznego zaprojektowania systemu sterowania procesem przemysłowym oraz obiektem automatyki, a także praktycznej realizacji zaprojektowanego systemu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 umiejętność teore-tycznego zaprojek-towania systemu sterowania proce-sem przemysłowym oraz obiektem au-tomatyki.

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie: pojęć i definicji związanych z tema-tem.

Umiejętność teore-tycznego zaprojekto-wania prostego ukła-du sterowania z po-mocą prowadzącego.

Umiejętność samo-dzielnego, teoretyczne-go zaprojektowania prostego układu stero-wania, umiejętność teo-retycznego zaprojekto-wania rozbudowanego układu sterowania z pomocą prowadzącego.

Umiejętność samo-dzielnego, teoretycz-nego zaprojektowania rozbudowanego układu sterowania.

Kryterium2 umiejętność prak-tycznej realizacji zaprojektowanego systemu sterowa-nia.

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza w zakresie: pojęć i definicji związanych z tema-tem.

Umiejętność prak-tycznej realizacji pro-stego układu sterowa-nia z pomocą prowa-dzącego.

Umiejętność samo-dzielnej, praktycznej re-alizacji prostego układu sterowania, umiejętność praktycznej realizacji rozbudowanego układu sterowania z pomocą prowadzącego.

Umiejętność samo-dzielnej, praktycznej realizacji rozbudowa-nego układu sterowa-nia.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VI SYSTEMY WBUDOWANE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Problematyka sterowania i regulacji. 2. Komputerowe systemy sterowania (KSS).



135

3. Wymagania w zakresie oprogramowania komputerowego systemów sterujących. 4. Programowalne sterowniki logiczne (PLC). 5. Mikrokontrolery. 6. Systemy uruchomieniowe. 7. Protokoły stosowane w systemach wbudowanych. 8. Projektowanie niezawodnych systemów sterujących. 9. Wybrane przykłady zastosowań systemów wbudowanych.

SEMESTR VI SYSTEMY WBUDOWANE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - wprowadzenie do programowania. 2. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - języki programowania: LAD, FBD, asembler, C. 3. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - układy wejścia/wyjścia. 4. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - projektowanie i implementacja układów kombinacyjnych. 5. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - układy czasowe. 6. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - układy przerzutnikowe. 7. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - układy z wejściami analogowymi. 8. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - liczniki. 9. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - obsługa przerwań. 10. Programowanie sterowników PLC/mikrokontrolerów - rejestry.


24


4


74

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 16 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu x Łączny nakład pracy 130 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 96 3

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Daca W., Mikrokontrolery – od układów 8-bitowych do 32-bitowych, MIKOM 2000. 2. Dorf R.C., Bishop R.H., Modern control systems, Addison Wesley 1995. 3. Marwedel P., Embedded System Design, Kluwer Academic Publishers 2003. 4. Mikulczycki T., Samsonowicz J., Automatyzacja dyskretnych procesów produkcyjnych: układy modelowania procesów

dyskretnych i programowania PLC, WNT 1997. V. Literatura uzupełniająca 1. Niederliński A., Systemy komputerowe automatyki przemysłowej, WNT 1985. 2. Orłowski H., Komputerowe układy automatyki, WNT 1987. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl 4. Kaczorek T., Teoria sterowania, PWN 1996. 5. Pełka R., Mikrokontrolery – architektura, programowanie, zastosowania, WKŁ 2000. 6. Urbaniak A., Podstawy automatyki, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej 2004.



136

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Marcin Mąka [email protected] ZKTM dr inż. Piotr Majzner [email protected] ZKTM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



137

29. Przedmiot: IN/IM2012/36/29/SI

SZTUCZNA INTELIGENCJA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VI 12 1E 2 12 24 6 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy i wykształcenie umiejętności praktycznych w zakresie wykorzystania metod i na-rzędzi sztucznej inteligencji w różnych dziedzinach działalności człowieka z uwzględnieniem gospodarki morskiej, w szcze-gólności sposobów reprezentacji wiedzy i metod wnioskowania. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma wiedzę w zakresie matematyki, informatyki i automatyki niezbędną do formułowania i rozwiązywania typowych prostych zadań z zakresu zastosowań sztucznej inteligencji.

K_W01

EK2 Ma uporządkowaną wiedzę ogólną obejmującą przedmiot, metody i narzędzia sztucznej in-teligencji.

K_W07

EK3 Zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu prostych za-dań inżynierskich w zakresie zastosowań sztucznej inteligencji.

K_W07; K_W20

EK4 Umiejętność efektywnego wykorzystywania metod, technik i narzędzi sztucznej inteligencji do pozyskiwania, reprezentacji i wykorzystania wiedzy.

K_U12

EK5 Umiejętność efektywnego wykorzystywania metod, technik i narzędzi sztucznej inteligencji przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich w zakresie zastosowań sztucznej inteligencji.

K_U12


EK 1 Ma wiedzę w zakresie matematyki, informatyki i automatyki niezbędną do formułowania i roz-wiązywania typowych prostych zadań z zakresu zastosowań sztucznej inteligencji.







Kryterium2 Zna adekwatną termi-nologię z zakresu wy-kładanych treści.

Nie zna podstawo-wych pojęć i okre-śleń z zakresu pro-blematyki wykładu.

Zna terminologię z zakresu problematyki wykładu, ale nie po-trafi poprawnie zdefi-niować znaczenia kluczowych pojęć



EK 2 ma uporządkowaną wiedzę ogólną obejmującą przedmiot, metody i narzędzia sztucznej inteli-gencji.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Ma wiedzę z proble-

Ma fragmentaryczną wiedzę lub nie ma

Posiada podstawowe wiadomości z wykła-

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-



138

matyki wykładu wiedzy z wykładane-go przedmiotu.

danego zakresu. tyczną i faktogra-ficzną.

tyczną i faktogra-ficzną pogłębioną o treści z lektury i in-nych źródeł w języku polskim i obcym (np. Angielskim).

Kryterium2 Zna adekwatną termi-nologię z zakresu wy-kładanych treści





EK 3 zna podstawowe metody, techniki i narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań in-żynierskich w zakresie zastosowań sztucznej inteligencji.






Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną i faktogra-ficzną pogłębioną o treści z lektury i in-nych źródeł w języku polskim i obcym (np. Angielskim).

Kryterium2 Zna adekwatną termi-nologię z zakresu wy-kładanych treści.





EK 4 Umiejętność efektywnego wykorzystywania metod, technik i narzędzi sztucznej inteligencji do pozyskiwania, reprezentacji i wykorzystania wiedzy


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Metody, techniki i na-rzędzia sztucznej inte-ligencji do pozyski-wania i reprezentacji wiedzy.

Brak znajomości podstawowych me-tod, technik i narzę-dzi stosowanych w procesie pozyskiwa-nia i reprezentacji wiedzy.

Znajomości podsta-wowych metod, tech-nik i narzędzi stoso-wanych w procesie pozyskiwania i repre-zentacji wiedzy, moż-liwe drobne błędy.

Znajomości metod, technik i narzędzi sto-sowanych w procesie pozyskiwania i repre-zentacji wiedzy do rozwiązywania zadań odbiegających od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Wprawna stosowanie metod, technik i na-rzędzi pozyskiwania i reprezentacji wiedzy dla zadań, które od-biegają od przykła-dów wzorcowych.

Kryterium2 Implementacja wiedzy w systemach informa-tycznych.

Nie potrafi zaimple-mentować analo-gicznych do wzor-cowych przykładów systemów inteligent-nych.

Potrafi zaimplemen-tować analogiczne do wzorcowych przykła-dy systemów inteli-gentnych, możliwe drobne błędy.

Potrafi zaimplemen-tować systemy inte-ligentne, które odbie-gają od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Potrafi zaimplemen-tować systemy inte-ligentne, które odbie-gają od przykładów wzorcowych.

EK 5 Umiejętność efektywnego wykorzystywania metod, technik i narzędzi sztucznej inteligencji przy



139

rozwiązywaniu zadań inżynierskich w zakresie zastosowań sztucznej inteligencji. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium1 Sztuczne sieci neuro-nowe.

Brak umiejętności w praktycznym zasto-sowaniu sztucznych sieci neuronowych w zadaniach analogicz-nych do wzorco-wych.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia sztucznych sieci neuronowych w za-daniach analogicz-nych do wzorcowych, możliwe drobne błę-dy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia sztucznych sieci neuronowych w za-daniach odbiegają-cych od przykładów wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia sztucznych sieci neuronowych w za-daniach odbiegają-cych od przykładów wzorcowych

Kryterium2 Systemy rozmyte.

Brak umiejętności w praktycznym zasto-sowaniu systemów rozmytych w zada-niach analogicznych do wzorcowych.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia systemów rozmy-tych w zadaniach ana-logicznych do wzor-cowych, możliwe drobne błędy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia systemów rozmy-tych w zadaniach od-biegających od przy-kładów wzorcowych, możliwe drobne błę-dy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia systemów rozmy-tych w zadaniach od-biegających od przy-kładów wzorcowych.

Kryterium3 Algorytmy genetycz-ne.

Brak umiejętności w praktycznym zasto-sowaniu algorytmów genetycznych w za-daniach analogicz-nych do wzorcowych

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia algorytmów gene-tycznych w zadaniach analogicznych do wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia algorytmów gene-tycznych w zadaniach odbiegających od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia algorytmów gene-tycznych w zadaniach odbiegających od przykładów wzorco-wych.

Kryterium4 Systemy ekspertowe.

Brak umiejętności w praktycznym zasto-sowaniu systemów ekspertowych w za-daniach analogicz-nych do wzorco-wych.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia systemów eksper-towych w zadaniach analogicznych do wzorcowych, możli-we drobne błędy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia systemów eksper-towych w zadaniach odbiegających od przykładów wzorco-wych, możliwe drob-ne błędy.

Umiejętność prak-tycznego zastosowa-nia systemów eksper-towych w zadaniach odbiegających od przykładów wzorco-wych.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VI SZTUCZNA INTELIGENCJA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Znaczenie inteligencji, inteligencja naturalna i sztuczna, zakres badań nad sztuczną inteligencją. 2. Wnioskowanie - sformułowanie zadania, składnia i semantyka języka logiki, budowa systemu automatycznego

wnioskowania. 3. Rola niedoskonałej wiedzy we wnioskowaniu - wnioskowanie Bayesowskie, logika rozmyta. 4. Wnioskowanie jako zadanie przeszukiwania przestrzeni, strategie przeszukiwania w głąb i wszerz. 5. Metoda przeszukiwania przestrzeni najpierw najlepszy, rola i pożądane właściwości funkcji oceniającej i funkcji

heurystycznej. 6. Przegląd wybranych strategii przeszukiwania przestrzeni - metoda wzrostu, błądzenia przypadkowego symulowa-

nego wyżarzania. 7. Strategie gier dwuosobowych, algorytm MINMAX i przycinanie alfa-beta. 8. Zadanie wnioskowania indukcyjnego, dyskusja właściwości atrybutów warunkowych, zasada uczenia z nauczycie-

lem, pojęcie funkcji błędu, problem generalizacji, rola zbioru trenującego i testowego. 9. Metody konstrukcji drzew decyzyjnych. 10. Regresja liniowa i nieliniowa, reguła delta. 11. Sieci neuronowe, problem uczenia perceptronu wielowarstwowego. 12. Uczenie ze wzmocnieniem - sformułowanie zadania, dyskusja funkcji wartości, uczenie ze wzmocnieniem jako

metoda aproksymacji funkcji wartości. SEMESTR VI SZTUCZNA INTELIGENCJA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Środowisko programowania w logice. Programowanie w logice. 2. Systemy rozmyte 3. Sieci neuronowe.



140

4. Algorytmy genetyczne 5. Systemy eksperckie.


24


4


44


Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Cichosz P., Systemy uczące się, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2000. 2. Osowski S., Sieci neuronowe w ujęciu algorytmicznym, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 1999. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl V. Literatura uzupełniająca 1. Arabas J., Wykłady z algorytmów ewolucyjnych, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2001. 2. Kasperski M.Sztuczna Inteligencja. 2003 VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr hab inż. Zbigniew Pietrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia mgr inż. Janusz Magaj [email protected] ZITM



141

30. Przedmiot: IN/IM2012/47/30/PSZI

PROBLEMY SPOŁECZNE I ZAWODOWE INFORMATYKI Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VII 15 2E 24 2 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy związanej z podstawowymi zagadnieniami etycznymi, prawnymi i ekonomicz-nymi związanymi z wykonywaniem zawodu informatyka. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr VII Kierunkowe

EK1 Ma podstawowe umiejętności oraz reprezentuje postawy etyczne związane z zawodem in-formatyka.

K_U05; K_K02 K_K04; K_K05; K_K06

EK2 Ma podstawową wiedzę oraz umiejętności w zakresie zagadnień prawnych związanych z zawodem informatyka.

K_W23 K_U13

EK3 Ma podstawową wiedzę oraz umiejętności w zakresie reprezentowania postaw ekonomicz-nych związanych z zawodem informatyka.

K_W24 K_U14


EK 1 Ma podstawowe umiejętności oraz reprezentuje postawy etyczne związane z zawodem informaty-ka.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Podstawowa wiedza w zakresie zagad-nień etycznych związanych z zawo-dem informatyka.

Nie potrafi scharakte-ryzować problemów etycznych związanych z zawodem Informaty-ka, niewłaściwie inter-pretuje zagrożenia etyczne.

Potrafi scharaktery-zować podstawowe problemy etyczne, pobieżnie charaktery-zuje uzależnienia od Internetu, zagrożenia dla dzieci.

Potrafi scharaktery-zować problemy etyczne, precyzyjnie charakteryzuje uza-leżnienia od Internetu, zagrożenia dla dzieci, pobieżnie etykę wy-twarzania oprogra-mowania, zna pro-blemy przestępstw komputerowych.

Ma wiedzę o uzależ-nieniach od Internetu, zagrożeniach dla dzieci, ma pogłębioną wiedzę o etyce wy-twarzania oprogra-mowania, zgłębił pro-blemy przestępstw komputerowych.

EK 2 Ma podstawową wiedzę oraz umiejętności w zakresie zagadnień prawnych związanych z zawodem informatyka.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Podstawowa wiedza w zakresie zagad-nień prawnych zwią-zanych z zawodem informatyka.

Nie potrafi odnieść się do obowiązujących ak-tów prawnych, nie do-strzega odpowiedzial-ności prawnej zawodu informatyka.

Potrafi scharaktery-zować obowiązujące akty prawne, pobież-nie ocenia odpowie-dzialność prawną za-wodu informatyka.

Pobieżnie charaktery-zuje aspekty prawne zawodu: - przestęp-czość komputerową, - ochronę danych oso-bowych, - ochronę własności intelektual-nej, - odpowiedzial-ność za błędy opro-gramowania.

Potrafi wnioskować na tematy prawne i proponować działa-nia zapobiegające związane z: - prze-stępczością kompute-rową, - ochroną da-nych osobowych, - ochroną własności in-telektualnej, - odpo-wiedzialnością za błędy oprogramowa-nia.

EK 3 Ma podstawową wiedzę oraz umiejętności w zakresie reprezentowania postaw ekonomicznych związanych z zawodem informatyka.



142


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Podstawowa wiedza w zakresie zagad-nień ekonomicznych związanych z zawo-dem informatyka.

Nie potrafi scharakte-ryzować aspektów ekonomicznych zawo-du informatyka.

Ma wiedzę o aspek-tach ekonomicznych zawodu Informatyka: - technologicznych, - ergonomii pracy, - kwalifikacjach w za-wodzie.

Ma wiedzę o aspek-tach ekonomicznych zawodu Informatyka, ma rozeznanie w po-trzebach rynku pracy.

Ma pogłębioną wie-dzę o aspektach eko-nomicznych zawodu Informatyka, ma sze-rokie rozeznanie w potrzebach rynku pra-cy, potrafi ocenić zwrot inwestycji w in-formatykę.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VII PROBLEMY SPOŁECZNE I ZAWODOWE INFORMATYKI AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Rozwój informatyki. 2. Społeczny kontekst informatyki. 3. Problemy Internetu. 4. Ochrona danych osobowych. 5. Zawody informatyczne i edukacja informatyków. 6. Etyka w informatyce. 7. Ryzyko przedsięwzięć informatycznych. 8. Ochrona prawna własności intelektualnej. 9. Poszukiwanie pracy. 10. Efektywne zarządzanie czasem. 11. Wybrane akty prawne. 12. Zarządzanie zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie informatycznym.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VII Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 24 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

0


4


x

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych x Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 26 Łączny nakład pracy 54 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 28 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X

Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Cieciura M., Wybrane problemy społeczne i zawodowe informatyki, Vizja Press&IT 2009. 2. Cieciura M., Podstawy technologii informacyjnych z przykładami zastosowań, Vizja Press&IT 2006. 3. http://wazniak.mimuw.edu.pl V. Literatura uzupełniająca 1. Adams A., McCrindle R., Social and Professional Issues of the Information Age, John Wiley & Sons Ltd, Chichester

2008. 2. Dziuba D., Gospodarki nasycone informacją i wiedzą, Nowy Dziennik sp. z o.o. i Katedra Informatyki Gospodarczej i

Analiz Ekonomicznych 2000.



143

3. Goban-Klas T., Sienkiewicz P., Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Fundacja Postępu Teleko-munikacji 1999.

4. Grzenia J., Komunikacja językowa w Internecie, Wydawnictwo Naukowe PWN 2006. 5. Grzywacz Jacek (red.), Bezpieczeństwo systemów informatycznych w bankach w Polsce, Szkoła Główna Handlowa w

Warszawie 2003. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr hab. inż. Waldemar Uchacz [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



144

31. Przedmiot: IN/IM2012/24/31/SD1

SEMINARIUM DYPLOMOWE – moduł 1 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 1 12 1 VII 12 1 12 0

I. Cele kształcenia Wykształcenie umiejętności pisania inżynierskiej pracy dyplomowej w oparciu o wiedzę z przedmiotów zawodowych, zna-jomość procedury jej pisania oraz stosowania metod badań naukowych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Metody i kryteria oceny EK1 Zna i rozumie procedury i metody badań naukowych. Metody oceny Sprawdziany i prace kontrolne w semestrze, udział w dyskusji na seminarium Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Znajomość i rozu-mienie metod badań naukowych.

Nie zna metod badań naukowych.

Ma fragmentaryczną wiedzę na temat me-tod badawczych.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną z metodologii badań naukowych.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną, pogłębioną o treści z literatury kra-jowej i zagranicznej.

Kryterium 2 Określenie kryteriów doboru metod ba-dawczych.

Nie zna kryteriów do-boru metod badaw-czych.

Zna kryteria doboru metod badawczych w ograniczonym zakre-sie badań empirycz-nych.

Zna kryteria doboru metod badawczych w zakresie badań rze-czywistych i modelo-wych.

Zna kryteria doboru metod badawczych rzeczywistych i mode-lowych, w rozszerzo-nym ujęciu systemo-wym.

Kryterium 3 Znajomość termino-logii naukowej.

Nie zna podstawowych pojęć i określeń z zakresu procedur i metod badawczych.

Zna terminologię z zakresu procedur i metod naukowych; nie potrafi zdefiniować znaczenia kluczowych pojęć.

Zna terminologię z zakresu procedur i metod naukowych; potrafi zdefiniować większość kluczo-wych pojęć w języku polskim.

Zna terminologię z zakresu procedur i metod naukowych; potrafi zdefiniować znaczenia wszystkich pojęć w języku pol-skim oraz zna ich za-kres znaczeniowy w języku angielskim.

EK2 Umie formułować problemy i hipotezy badawcze. Potrafi opracować plan badawczy odpowiedni do problemu.

Metody oceny Projekt, prezentacja. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5

Efekty kształcenia – semestr VI Kierunkowe

EK1 Zna i rozumie procedury i metody badań naukowych. K_U23

EK2 Umie formułować problemy i hipotezy badawcze. Potrafi opracować plan badawczy odpo-wiedni do problemu.

K_U01; K_U03 K_U04

EK3 Szanuje poglądy innych uczestników seminarium, jest zdyscyplinowany i odpowiedzialny w wyrażaniu swego stanowiska; przestrzega prawo autorskie.

K_W23; K_K03; K_K04; K_K06



145

Kryterium 1 Umiejętność pozy-skiwania informacji i wiedzy z zakresu procedur i metod ba-dawczych.

Nie umie korzystać ze źródeł pozyskiwania informacji z zakresu procedur i metod ba-dawczych.

Potrafi samodzielnie lub w zespole korzy-stać z elementarnych (obligatoryjnych) źró-deł informacji z zakresu procedur i metod badawczych.

Potrafi samodzielnie lub w zespole korzy-stać z polskich źródeł informacji z zakresu procedur i metod ba-dawczych.

Umie korzystać z wyspecjalizowanych, aktualnych źródeł informacji z zakresu procedur i metod ba-dawczych w języku polskim oraz językach obcych.

Kryterium 2 Umiejętność: doko-nywania analizy i syntezy pozyskanych informacji oraz for-mułowania krytycz-nych sądów i logicz-nych, rzeczowych wniosków.

Nie umie analizować i syntezować pozyska-nych informacji ani formułować krytycz-nych opinii oraz wy-ciągać logicznych wniosków.

Umie analizować i syntezować pozyska-ne informacje, ale nie umie formułować rze-czowych wniosków.

Umie analizować i syntezować informa-cje z procedur i metod badawczych z różnych polskich źródeł oraz formułować rzeczowe wnioski.

Umie analizować i syntezować informa-cje dotyczące proce-dur i metod badaw-czych z polskich i obcych źródeł oraz formułować krytyczne sądy i rzeczowe wnio-ski.

Kryterium 3 Umiejętność opisy-wania źródła pozy-skiwanych informacji (przypisy).

Nie umie opisywać źródeł pozyskiwanych informacji.

Umie opisywać źródła prezentowanych tabel i rysunków lecz nie umie podać przypisów prezentowanych tre-ści.

Umie opisywać źródła wszystkich stosowa-nych form pozyski-wanych informacji.

Umie opisywać źródła wszystkich stosowa-nych form pozyski-wanych informacji za-równo w języku pol-skim jak i językach obcych.

Kryterium 4 Umiejętność stoso-wania procedur i me-tod naukowych do rozwiązywania pro-blemów badawczych.

Nie umie stosować procedur i metod na-ukowych do rozwią-zywania problemów badawczych.

Umie stosować tylko kilka poznanych pro-cedur i metod do roz-wiązywania proble-mów badawczych.

Umie trafnie dobrać i zastosować poznane procedur y i metody do rozwiązywania problemów badaw-czych.

Umie trafnie dobrać procedur y i metody naukowe, uargumen-tować ich zastosowa-nie oraz zapropono-wać innowacyjne rozwiązania proble-mów badawczych.

Kryterium 5 Umiejętność uczenia się w procesie pracy badawczej.

Nie ma umiejętności samodzielnego uczenia się.

Podejmuje samo-kształcenie pod kie-runkiem prowadzące-go zajęcia.

Posiada umiejętność samokształcenia w wybranym obszarze.

Posiada umiejętność samokształcenia w szerokim zakresie.

EK3 Szanuje poglądy innych uczestników seminarium, jest zdyscyplinowany i odpowiedzialny w wyra-żaniu swego stanowiska; przestrzega prawo autorskie.

Metody oceny Ocena uczestnictwa i postawy studenta na zajęciach. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Postawa, dyscyplina, punktualność.

Przeszkadza w czasie seminarium, nie prze-strzega dyscypliny za-jęć, nie jest punktual-ny.

Przestrzega porządku i dyscypliny na semina-rium, sporadycznie spóźnia się na zajęcia, z opóźnieniem wyko-nuje zadania.

Przestrzega porządku i dyscypliny na semina-rium, sporadycznie spóźnia się na zajęcia, punktualnie wykonuje zadania.

Odpowiedzialnie trak-tuje obowiązki studen-ta, sumiennie i punk-tualnie wykonuje wymagane prace.

Kryterium 2 Uczestnictwo w dys-kusji, umiejętność wyrażania opinii.

Nie bierze udziału w dyskusji. Nie stawia pytań, nie wyraża swo-jej opinii.

Sporadycznie zabiera głos w dyskusji. Za-chęcony stawia pyta-nie, powstrzymuje sie przed publicznym wy-rażaniem swego sta-nowiska.

Aktywny podczas dyskusji. Stawia pyta-nia, zachęcony wyraża swoje opinie . Słucha wypowiedzi innych uczestników dyskusji z szacunkiem i uwagą.

Bardzo aktywny pod-czas dyskusji; inspira-tor rozwiązań proble-mów. Stawia pytania, wyraża swoją opinię, uwzględnia zdanie in-nych osób.

Kryterium 3 Odniesienie do cu-dzej własności inte-lektualnej.

Dopuszcza sie plagia-towania i ściągania.

Okazjonalnie pod-szywa się pod cudze sukcesy i przypisuje sobie sukcesy zespołu.

Szanuje efekty pracy innych, nie przypisuje sobie sukcesów in-nych osób.

Sumiennie i dokładnie podaje źródła infor-macji i podkreśla wkład własnej pracy.

Kryterium 4 Współpraca w zespo-le.

Nie podejmuje pracy w zespole.

Sporadycznie podej-muje pracę w grupie, wyłącznie jako jej członek.

Często uczestniczy w pracach zespołu, oka-zjonalnie pełni rolę li-dera.

Często jest inicjato-rem i organizatorem pracy zespołowej; z pełną odpowiedzial-nością prezentuje wy-niki pracy zespołu.



146

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV SEMINARIUM DYPLOMOWE ĆWICZENIOWE 12 GODZ. METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH I ZASADY PISANIA PRACY INŻYNIERSKIEJ 1. Podstawowe pojęcia metodologii badań naukowych: metodologia, metoda, metodyka, nauka, badania naukowe, wiedza. 2. Metody badań naukowych: eksperyment, obserwacja, metoda konstrukcyjna, metoda statystyczna, metoda studyjna. 3. Planowanie badań. 4. Gromadzenie materiału badawczego. 5. Etyczne standardy badań naukowych, ochrona własności intelektualnej. 6. Przetwarzanie materiałów: analiza i synteza, indukcja i dedukcja. Syntezowanie materiałów: wyjaśnianie, wnioskowa-

nie, dowodzenie. 7. Metodologia opracowania i prezentowania wyników wiedzy w zakresie tematyki badań. 8. Procedury pisania pracy dyplomowej. 9. Koncepcja pracy dyplomowej. Dyskusja nad referowanymi koncepcjami prac dyplomowych, studenci oceniają pod nad-

zorem prowadzącego wystąpienia innych prelegentów.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze IV Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

12


5


8

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 0 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 0 Łączny nakład pracy 25 1 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 17 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 10




147

31. Przedmiot: IN/IM2012/47/31/SD2

SEMINARIUM DYPLOMOWE – moduł 2 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 1 12 1 VII 12 1 12 0


Metody i kryteria oceny EK1 Potrafi, zgodnie z otrzymanymi zaleceniami, samodzielnie napisać pracę inżynierską. Metody oceny Ocena sumująca dyplomanta. Kryteria/ Ocena 2 3 3,5 - 4 4,5 - 5 Kryterium 1 Ocena sumująca wie-dzy metodologicznej, umiejętności po-znawczych i prak-tycznych oraz po-staw.

Nie ma wiedzy teore-tycznej ani umiejętno-ści praktycznych do przygotowania inży-nierskiej pracy dyplo-mowej. Nie zna pod-stawowych pojęć i de-finicji naukowych oraz procedury badawczej. Nie umie formułować celów badawczych, przedstawić koncepcji i planu pracy dyplo-mowej. Nie umie ko-rzystać z literatury i stosować specjali-styczną terminologię zawodową i naukową. Uchyla się od odpo-wiedzialności za wła-sną pracę i zachowa-nie.

Ma rozproszoną wie-dzę teoretyczną z metodologii nauki. Umie analizować i syntetyzować zebra-ne informacje a nie umie formułować rze-czowych wniosków. Posiada ograniczony zasób słownictwa spe-cjalistycznego (zawo-dowego, naukowe-go).Niepewny w pre-zentowaniu swoich opinii. Posiada trud-ności w samodziel-nym opracowaniu koncepcji i planu pra-cy dyplomowej. Dość punktualnie wykonuje zadania.

Ma usystematyzowa-ną wiedzę teoretycz-ną, zna kryteria dobo-ru metod w zakresie badań rzeczywistych i modelowych. Umie opracować i sprecy-zować swoją koncep-cję i plan pracy dy-plomowej z właściwym użyciem terminologii naukowej i zawodowej. Angażu-je się, jest aktywny w dyskusjach, zachęco-ny prezentuje swoje opinie. Systematycz-nie wykonuje obo-wiązkowe zadania.

Ma usystematyzowa-ną i wykraczającą po-za programowe treści tematów seminaryj-nych. Dociekliwy, umie analizować i syntetyzować infor-macje ze źródeł kra-jowych i zagranicz-nych oraz formułować krytyczne sądy i opi-nie; przedstawiać rze-czowe wnioski; umie trafnie dobierać pro-cedury i metody, ar-gumentować ich za-stosowanie oraz pro-ponować innowacyjne rozwiązania zadań; potrafi interesująco prezentować swoje koncepcje i plan ba-dań, z zastosowaniem specjalistycznego słownictwa.

Szczegółowy program kształcenia SEMESTR VII SEMINARIUM DYPLOMOWE LABORATORYJNE 12 GODZ.

INŻYNIERSKA PRACA DYPLOMOWA - INDYWIDUALNA PRACA PROMOTORA Z DYPLOMANTEM

1. Koncepcja pracy dyplomowej. 2. Znajomość literatury dotyczącej tematu pracy. 3. Przyjęcie metody i procedury badawczej. 4. Sformułowanie problemów i hipotez (głównych i szczegółowych). 5. Plan pracy, prezentowanie treści merytorycznych z prowadzonych badań. 6. Analiza i opracowanie wyników badań. 7. Wyprowadzenie wniosków. 8. Schemat pracy dyplomowej w zakresie wymagań formalnych i edytorskich. 9. Aktualizacja i poszerzanie programowej wiedzy studenta w zakresie tematyki pracy dyplomowej.


EK1 Potrafi, zgodnie z otrzymanymi zaleceniami, samodzielnie napisać pracę inżynierską. K_U03; K_U04



148

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VII Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

12


5


Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych * Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu Łączny nakład pracy 17 * Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 17 X Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: X X

* Bilans nakładu pracy studenta związany z przygotowaniem pracy dyplomowej oraz przyznanie liczby punktów ECTS przed-stawione zostały w karcie przedmiotu: Praca dyplomowa.


IV. Literatura podstawowa 1. Campel Cz., Jak pisać i publikować pracę naukową, Politechnika Poznańska, Poznań 1984. 2. Krajewski M., Praca dyplomowa z elementami edytorstwa, WSHE, Włocławek 1998. 3. Pytkowski W., Organizacja badań i ocena prac naukowych, PWN, Warszawa 1985. 4. Rawa T., Metodyka wykonywania inżynierskich i magisterskich prac dyplomowych, Wyd. Art. Olsztyn 1999. 5. Walczak A., Seminarium i praca dyplomowa z nawigacji, Wyd. WSM, Szczecin 1974. 6. Walczak A., Zarys metodologii badań naukowych w nawigacji morskiej, Wyd. Zapol, Szczecin 2005.

V. Literatura uzupełniająca 1. Kamiński S., Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Towarzystwo Naukowe KUL Lublin, 1992. 2. Pabis S., Metodologia i metody nauk empirycznych, PWN, Warszawa 1985. 3. Pieter J., Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław 1967. 7. Wójcicki R., Wykłady z metodologii nauk PWN, Warszawa 1982. 8. Walczak A., Rola seminarium dyplomowego w uczelniach morskich, Wyd. AM, Szczecin 2007.

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr hab inż. Zbigniew Pietrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



149

32. Przedmiot: IN/IM2012/23/32/MN

METODY NUMERYCZNE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1 1 12 12 4

I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych metod budowy algorytmów i procedur obliczeniowych potrzebnych do rozwiązywania typowych zadań numerycznych występujących w praktyce inżynierskiej oraz uwypuklenie zalet i wad rozwiązań numerycznych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Teoretyczne analiza i umiejętność budowy podstawowych algorytmów dla zadań oblicze-niowych umieszczonych w programie kształcenia (np. numeryczne rozwiązywanie równań nieliniowych, różniczkowych zwyczajnych etc.).

K_U10; K_U15

EK2 Analityczna zdolność oceny zalet (lub wad) danej metody numerycznej w stosunku do po-stawionego zadania obliczeniowego (szybkość zbieżności, odporność na błędy zaokrągleń, stabilność i uwarunkowanie algorytmu etc.).

K_U10; K_U16

EK3 Znajomość wybranego języka programowania (np. Matlaba) na poziomie wystarczającym do sprawnego programowania i testowania prostych algorytmów, umiejętność korzystania z go-towych bibliotek programów dotyczących omawianych problemów.

K_U22


EK 1 Teoretyczne analiza i umiejętność budowy podstawowych algorytmów dla zadań obliczeniowych umieszczonych w programie kształcenia (np. numeryczne rozwiązywanie równań nieliniowych, różniczkowych zwyczajnych etc.).


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Budowa algorytmów zadań obliczenio-wych.

Mimo wyjaśnień i wskazówek prowa-dzącego brak postę-pów w rozwiązywaniu znacznej większości postawionych zadań budowy algorytmu

Zrozumienie mini-mum kilku z zada-nych problemów al-gorytmizacji i rozwią-zanie ich przy nie-znacznej pomocy prowadzącego

Opanowanie i samo-dzielne rozwiązanie trudniejszych zadań algorytmizacji

Biegłe poruszanie się w tematyce, twórcze oryginalne koncepcje rozwiązań dla posta-wionych zadań

EK 2 Analityczna zdolność oceny zalet (lub wad) danej metody numerycznej w stosunku do postawio-nego zadania obliczeniowego (szybkość zbieżności, odporność na błędy zaokrągleń, stabilność i uwarunkowanie algorytmu etc.).


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 zdolność oceny efek-tywności algorytmu.

Niewłaściwy dobór algorytmu do zadania prowadzący do znacz-nych błędów oblicze-niowych

Pewna ilość mniej istotnych błędów oce-ny doboru metody i algorytmu

Niewielkie błędy w ocenie doboru algo-rytmu

Wprawna ocena efek-tywności algorytmu uwypuklenie jego za-let i wad rozwiązań numerycznych

EK 3 Znajomość wybranego języka programowania (np. Matlaba) na poziomie wystarczającym do sprawnego programowania i testowania prostych algorytmów, umiejętność korzystania z goto-wych bibliotek programów dotyczących omawianych problemów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Język programowa-nia.

Brak znajomości pod-stawowych elementów języka programowania

Wystarczająca zna-jomość języka dla pi-sania prostych pro-

Programowanie bar-dziej złożonych algo-rytmów

Biegłe opanowanie elementów języka wystarczające dla



150

umożliwiających im-plementację najprost-szych algorytmów

gramów rozwiązywania za-awansowanych zadań programistycznych

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III METODY NUMERYCZNE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Arytmetyka zmiennoprzecinkowa 2. Uwarunkowanie zadania, numeryczna poprawność algorytmu 3. Równania nieliniowe 4. Wybrane zadania algebry liniowej:

4.1. układy równań liniowych 4.2. liniowe zadanie najmniejszych kwadratów 4.3. zagadnienie własne

5. Interpolacja i aproksymacja: 4.4. wielomianowa 4.5. splajnowa 4.6. trygonometryczna 4.7. szybka transformacja Fouriera

6. Całkowanie i różniczkowanie 7. Środowisko obliczeń numerycznych:

4.8. języki programowania 4.9. wybrane specjalistyczne biblioteki i techniki optymalizacyjne

SEMESTR III METODY NUMERYCZNE LABORATORYJNE 12 GODZ.

1. Obliczenie znaczenia wielomianu metodą Gornera. 2. Numeryczne obliczenie znaczeń funkcji analitycznych na podstawie wykorzystania szeregów Tejlora 3. Graficzne metody przybliżonego obliczania znaczeń funkcji. 4. Przybliżone metody rozwiązywania systemów równań liniowych. 5. Wielomianowe metody interpolacji funkcji zadanych w postaci tablic. 6. Metody numerycznego całkowania i różniczkowania. 7. Optymalizacja liniowa.


12


4


16

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych x Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10 Łączny nakład pracy 54 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 28 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 39 2 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Björck A., Dahlquist G., Metody numeryczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1987. 2. http://wazniak.mimuw.edu.pl V. Literatura uzupełniająca 1. Kincaid D., Cheney W., Analiza numeryczna, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2006. 2. Baron B.,Metody numeryczne w Delphi 4. 1999.



151

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu prof. dr hab. Jury Korostil [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



152

33a. Przedmiot: IN/IM2012/23/33A/SIP

SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu działania, eksploatacji i efektywnego wykorzystania systemów informa-cji geograficznej. Znajomość systemów GIS umożliwia zarządzanie, tworzenie oraz analizowanie danych geograficznych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK 1 Zna zasady i metody korzystania z systemów GIS stosowanych w nawigacji. K_W05; K_U12

EK 2 Zna proces tworzenia systemów geoinformatycznych, w tym m.in. sposoby pozyskiwania danych przestrzennych oraz oprogramowanie stosowane w systemach informacji prze-strzennej.

W_W20; K_U17

EK 3 Potrafi przeprowadzać proste analizy przestrzenne z wykorzystaniem oprogramowania geoinformatycznego.

K_U07

EK 4 Rozumie jaki wpływ na środowisko mają podejmowane na podstawie analiz przestrzen-nych decyzje.

K_K02


EK 1 Zna zasady i metody korzystania z systemów GIS stosowanych w nawigacji.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Zasady korzystania z systemów GIS.

Nie zna zasad korzy-stania z systemów GIS stosowanych w nawigacji.

Zna podstawy funk-cjonowania systemów GIS

Rozumie istotę funk-cjonowania systemów GIS.

Potrafi wskazać sys-temy GIS wykorzy-stywane w nawigacji.

Kryterium2 Metody korzysta-nia z systemów GIS.

Nie zna metod korzy-stania z systemów GIS stosowanych w nawigacji.

Zna podstawy funk-cjonowania systemów GIS.

Zna obszary zastoso-wań, GIS w nawiga-cji.

Zna metody korzy-stania z systemów GIS stosowanych w nawigacji.

EK 2 Zna proces tworzenia systemów geoinformatycznych, w tym m.in. sposoby pozyskiwania danych przestrzennych oraz oprogramowanie stosowane w systemach informacji przestrzennej.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Opracowywanie systemów geoin-formatycznych.

Nie zna procesu two-rzenia systemów geo-informatycznych.

Potrafi wymienić i krótko scharaktery-zować etapy tworze-nia systemów geoin-formatycznych.

Rozumie ciąg logicz-ny w procesie two-rzenia systemów geo-infromatycznych.

Zna oprogramowanie stosowane w syste-mach informacji prze-strzennej.

Kryterium2 Sposoby pozyski-wania danych prze-strzennych.

Nie zna sposobów po-zyskiwania danych przestrzennych.

Potrafi wymienić i krótko scharaktery-zować sposoby pozy-skiwania danych przestrzennych.

Zna sposoby pozy-skiwania danych przestrzennych.

Zna podstawowe me-tody przetwarzania danych przestrzen-nych.

EK 3 Potrafi przeprowadzać proste analizy przestrzenne z wykorzystaniem oprogramowania geoinfor-matycznego.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Analizy przestrzen-

Nie potrafi przeprowa-dzać prostych analiz

Potrafi wskazać w ArcGIS narzędzia do

Rozumie istotę dzia-łania poszczególnych

Potrafi przeprowadzić analizy z wykorzysta-



153

ne. przestrzennych z wy-korzystaniem opro-gramowania ArcGis.

realizacji podstawo-wych analiz.

narzędzi analiz. Po-trafi przygotować da-ne przestrzenne dla potrzeb analiz..

niem ustawień do-myślnych Potrafi świadomie przygoto-wać dane i przepro-wadzić proste analizy przestrzenne w Arc-GIS

EK 4 Rozumie jaki wpływ na środowisko mają podejmowane na podstawie analiz przestrzennych decy-zje.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium1 Wpływ podejmo-wanych decyzji na środowisko.

Nie rozumie wpływu podejmowanych decy-zji na środowisko.

Rozumie wpływ po-dejmowanych decyzji na środowisko w pod-stawowym zakresie.

Rozumie wpływ po-dejmowanych decyzji na środowisko w sze-rokim zakresie.

Rozumie wpływ po-dejmowanych decyzji na środowisko w peł-nym zakresie.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Istota systemów informacji przestrzennej. Podstawowe pojęcia, standardy i bazy danych GIS. 2. Zasady i przykłady zastosowania GIS w nawigacji. 3. Projektowanie systemów geoinformatycznych. 4. Modele danych GIS: rastrowe i wektorowe. Warstwy, obiekty, atrybuty. 5. Sposoby pozyskiwania i selekcji informacji. Digitalizacja i ocena jakościowa danych. 6. Analizy przestrzenne. Generalizacja i wizualizacja. Regulacje prawne i normy techniczne. 7. Oprogramowanie stosowane w GIS – kategorie programów GIS, rodzaje systemów GIS, rodzaje programów

wspomagających GIS, cechy charakterystyczne pakietów GIS, przyszłość oprogramowania GIS, przegląd pakietów oprogramowania GIS.

SEMESTR III SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Zapoznanie się z podstawowymi narzędziami programu ArcGIS – krótki kurs początkowy. 2. Tworzenie map numerycznych. 3. Dołączanie danych tabelarycznych do mapy. 4. Adresy i inne sposoby określania położenia na mapie. 5. Prezentacja danych przy użyciu symboli graficznych. 6. Opisywanie map przy użyciu tekstu i grafik. 7. Prezentacja danych za pomocą wykresów. 8. Wybór odwzorowania. Komponowanie mapy.


24


4


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu x Łączny nakład pracy 114 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 84 1




154

IV. Literatura podstawowa 1. Bielecka E., Systemy informacji geograficznej. Teoria i zastosowania, Wydawnictwo PJWSTK, Warszawa 2006. 2. Burrough P., McDonnell A., Principles of Geographical Information Systems, Oxford University Press, New York

2004. 3. Davis D., GIS dla każdego, Wydawnictwo MICON, Warszawa 2004. 4. Eckes K., Modele i analizy w systemach informacji przestrzennej, Wydawnictwa AGH, Kraków 2006. 5. El-Sheimy N., Valeo C., Habib A., Digital Terrain Modelling. Acquisition, manipulation, and applications, Artech

House, Boston 2005. V. Literatura uzupełniająca 1. Gaździcki J., Leksykon Geomatyczny, Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa 2003. 2. Kraak M., Ormeling F., Kartografia, wizualizacja danych przestrzennych, PWN, 1998. 3. Kwiecień J., Systemy informacji geograficznej. Podstawy, Wydawnictwo ATR w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2004. 4. Li Z., Zhu Q., Gold Ch., Digital Terrain Modeling. Principles and methodology, CRC PRESS, Boca Raton 2005. 5. Litwin L., Myrda G., Systemy Informacji Geograficznej. Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS. Wy-

dawnictwo HELION, 2005. 6. Longley P., Goodchil M., Maguire D., Hind. D., GIS teoria i praktyka, PWN Warszawa 2006. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Piotr Wołejsza [email protected] KG Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



155

33b. Przedmiot: IN/IM2012/23/33B/PSG

PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW GEOINFORMATYCZNYCH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu projektowania systemów geoinformatycznych, struktury systemów GIS oraz metod implementacji GIS, a także wykształcenie umiejętności projektowania i wdrażania systemów GIS. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Zna ogólne zasady projektowania systemów informacyjnych, oraz cechy projektowania sys-temów geoinformatycznych.

K_W20

EK2 Potrafi przygotować dokumentację związaną z projektowaniem i wdrażaniem systemów GIS (w tym specyfikację systemu, studium wykonalności, program funkcjonalno-użytkowy).

K_W03

EK3 Zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i oprogramowanie stosowane przy projektowaniu systemów GIS.

K_W05

EK4 Potrafi przeprowadzić analizę problemu oraz przygotować projekt koncepcyjny i techniczny systemu GIS do jego rozwiązania.

K_U12

EK5 Potrafi opracować indywidualny projekt systemu geoinformatycznego zgodnie z zadaną specy-fikacją.

K_U19

EK6 Potrafi współpracować nad opracowaniem projektu systemu geoinformatycznego, jako czło-nek lub kierownik zespołu ludzkiego.

K_U02; K_K03


EK 1 Zna ogólne zasady projektowania systemów informacyjnych, oraz cechy projektowania systemów geoinformatycznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Zasady projektowa-nia systemów geoin-formatycznych.

Nie zna ogólnych za-sad projektowania systemów informacyj-nych.

Zna ogólne zasady projektowania syste-mów informacyjnych.

Zna ogólne zasady projektowania syste-mów informacyjnych, oraz potrafi wskazać cechy projektowania systemów geoinfor-matycznych.

Zna ogólne zasady projektowania syste-mów informacyj-nych, oraz rozumie specyfikę projekto-wania systemów geoinformatycznych.

EK 2 Potrafi przygotować dokumentację związaną z projektowaniem i wdrażaniem systemów GIS, (w tym specyfikację systemu, studium wykonalności, program funkcjonalno-użytkowy).



Nie potrafi wskazać kluczowych dokumen-tów związanych z pro-jektowaniem i wdra-żaniem systemów GIS.

Ma ogólną wiedzę w zakresie dokumentacji związanej z projekto-waniem i wdrażaniem systemów GIS.



Kryterium 2 Specyfikacja

Nie zna elementów specyfikacji ogólnej i szczegółowej syste-mu GIS.

Ma ogólną wiedzę w zakresie specyfikacji związanej z projekto-waniem i wdrażaniem systemów GIS.

Zna w sposób dobry elementy specyfikacji ogólnej i szczegóło-wej systemu GIS.

Zna w sposób za-awansowany elemen-ty specyfikacji ogól-nej i szczegółowej systemu GIS.

Kryterium 3 Studium wykonalno-ści.

Nie zna elementów studium wykonalności projektu.

Ma ogólną wiedzę w zakresie studium wy-konalności projektu.

Zna w sposób dobry elementy studium wykonalności projek-

Zna w sposób za-awansowany elemen-ty studium wykonal-



156

tu. ności projektu. EK 3 Zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i oprogramowanie stosowane przy projektowaniu

systemów GIS. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Projektowanie syste-mów GIS.

Nie zna podstawo-wych metod stosowa-nych przy projekto-waniu systemów GIS.

Zna podstawowe me-tody, stosowane przy projektowaniu syste-mów GIS.

Zna podstawowe me-tody, stosowane przy projektowaniu syste-mów GIS.

Zna podstawowe me-tody, techniki, narzę-dzia i oprogramowa-nie stosowane przy projektowaniu syste-mów GIS.

Kryterium 2 Projektowanie kom-ponentów.

Nie zna podstawo-wych metod stosowa-nych przy projekto-waniu komponentów GIS.

Zna podstawowe me-tody, stosowane przy projektowaniu kom-ponentów GIS.

Zna podstawowe me-tody i techniki, sto-sowane przy projek-towaniu poszczegól-nych komponentów GIS.

Zna podstawowe me-tody i techniki, sto-sowane przy projek-towaniu poszczegól-nych komponentów GIS.

Kryterium 3 Oprogramowanie.

Nie zna podstawowe oprogramowanie do projektowania syste-mów GIS.

Zna w sposób dosta-teczny podstawowe oprogramowanie do projektowania syste-mów GIS.

Zna w sposób dobry podstawowe opro-gramowanie do pro-jektowania systemów GIS.

Zna w sposób za-awansowany podsta-wowe oprogramowa-nie do projektowania systemów GIS.

EK 4 Potrafi przeprowadzić analizę problemu oraz przygotować projekt koncepcyjny i techniczny sys-temu GIS do jego rozwiązania.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1

Nie potrafi przepro-wadzić analizy pro-blemu pod kątem pro-jektowania GIS.

Potrafi przeprowadzić analizę problemu oraz pod kątem projekto-wania GIS.



EK 5 Potrafi opracować indywidualny projekt systemu geoinformatycznego zgodnie z zadaną specyfi-kacją.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Opracowanie indy-widualnego projektu.

Nie potrafi opracować indywidualnego pro-jektu systemu geoin-formatycznego zgod-nie z zadaną specyfi-kacją.

Potrafi opracować in-dywidualny projekt systemu geoinforma-tycznego, zawierający podstawowe funkcje, zgodnie z zadaną spe-cyfikacją, z wykorzy-staniem podstawo-wych metod i narzę-dzi.

Potrafi opracować in-dywidualny projekt systemu geoinforma-tycznego, zawierający zaawansowane funk-cje, zgodnie z zadaną specyfikacją, z wyko-rzystaniem podsta-wowych metod i na-rzędzi.

Potrafi opracować wyróżniający indywi-dualny projekt syste-mu geoinformatycz-nego zgodnie z zada-ną specyfikacją, za-wierający zaawanso-wane funkcje, z wykorzystaniem zaawansowanych metod.

EK 6 Potrafi współpracować nad opracowaniem projektu systemu geoinformatycznego, jako członek lub kierownik zespołu ludzkiego.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Praca w zespole.

Nie potrafi współpra-cować z członkami zespołu nad opraco-waniem projektu sys-temu geoinformatycz-nego.

Potrafi biernie współ-pracować nad opra-cowaniem projektu systemu geoinforma-tycznego, jako czło-nek zespołu.

Potrafi aktywnie (kre-atynie)współpracować nad opracowaniem projektu systemu geo-informatycznego, jako członek zespołu.

Potrafi kierować ze-społem opracowują-cym projekt systemu geoinformatycznego.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW GEOINFORMATYCZNYCH AUDYTORYJNE 12 GODZ.



157

1. Zakres projektowania. Ogólne zasady projektowania systemów informacyjnych, cechy projektowania systemów geoinformatycznych.

2. Definiowanie projektu. 3. Planowanie przedsięwzięcia. 4. Studium wykonalności i jego elementy. 5. Zakres niezbędnych analiz zależnie od rodzaju przedsięwzięcia. Personel i zarządzanie. 6. Projektowanie. Narzędzia projektowania. Tematyka naukowa i techniczna w dziedzinie geoinformacji. 7. Projektowanie bazy danych przestrzennych: pojęciowe, logiczne i fizyczne. 8. Projektowanie procesów oraz ich realizacji. 9. Projektowanie aplikacji geoinformacyjnych. 10. Implementacja projektu. Wykonanie. Testowanie. Wdrożenie. Eksploatacja i rozwój.

SEMESTR III PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW GEOINFORMATYCZNYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Planowanie projektu: analiza potrzeb użytkowników i wdrożenia systemu. 2. Analiza problemu: zdefiniowanie celu projektu, zakres projektu, sposób realizacji, analiza ekonomiczna. 3. Projekt koncepcyjny i techniczny systemu. 4. Analiza źródeł, rodzaj danych wykorzystywanych w projekcie. 5. Projekt baz danych. 6. Opracowanie projektu pilotowego. 7. Testowanie projektu.


24


4


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu X Łączny nakład pracy 104 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 74 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Bielecka E., Systemy informacji geograficznej. Teoria i zastosowania. Wydawnictwo PJWSTK 2006. 2. Kraak M., Ormeling F., Kartografia, wizualizacja danych przestrzennych, PWN 1998. 3. Litwin L., Myrda G., Systemy Informacji Geograficznej, Wydawnictwo HELION 2005. 4. Magnuszewski A., GIS w geografii fizycznej, PWN 1999. V. Literatura uzupełniająca 1. Główny Geodeta Kraju – Instrukcje techniczne. 2. Materiały konferencyjne w tym konferencji PTIP. 3. Normy ISO z serii 19100. 4. Podręczniki elektroniczne do wybranego oprogramowania GIS. 5. Portale geoinformacyjne. 6. Strony internetowe producentów oprogramowania GIS.



158

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Witold Kazimierski [email protected] KG Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



159

34a Przedmiot: IN/IM2012/23/34A/MSII

MORSKIE SYSTEMY INFORMATYCZNE I Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1E 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu morskich systemów informatycznych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma wiedzę w zakresie podstawowej terminologii i narzędzi morskich systemów informatycz-nych.

K_W03

EK2 Posiada umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bez-pieczeństwa związane z pracą na morzu.

K_U13

EK3 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich, o cha-rakterze praktycznym, typowych dla pracy na morzu.

K_U12

EK4 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się – podnoszenia kompetencji zawodowych i osobi-stych.

K_K01


EK 1 Ma wiedzę w zakresie podstawowej terminologii i narzędzi morskich systemów informatycznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium: Podstawowa termino-logia

Nie ma elementarnej wiedzy w zakresie terminologii morskich systemów informa-tycznych

Posiada elementarną wiedzę w zakresie terminologii morskich systemów informa-tycznych

Poprawnie stosuje terminologię z zakre-su obszaru morskich systemów informa-tycznych.

Poprawnie stosuje terminologię z zakre-su obszaru morskich systemów informa-tycznych. Posiada wiedzę na temat na-rzędzi i ich zastoso-wania, funkcje i ogra-niczenia.

EK 2 Posiada umiejętności niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym oraz zna zasady bezpie-czeństwa związane z pracą na morzu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium: Informatyczne śro-dowisko morskie

Nie ma umiejętności pracy w środowisku morskim.

Rozróżnia umiejętno-ści pracy w środowi-sku morskim.

Posiada umiejętności niezbędne do pracy w środowisku morskim.

Posiada poprawne umiejętności niezbęd-ne do pracy w środo-wisku morskim, zna i właściwie rozumie zasady bezpieczeń-stwa pracy na morzu.

EK 3 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich, o charak-terze praktycznym, typowych dla pracy na morzu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium: Praktyczne zadania pracy na morzu

Nie potrafi rozpoznać zadania praktyczne pracy na morzu.

Rozróżnia zadania praktyczne pracy na morzu.

Poprawnie interpretu-je zadania praktyczne pracy na morzu.

Poprawnie interpretu-je zadania praktyczne pracy na morzu. Zna specyfikę systemów wspomagających te



160

zadania. EK 4 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się – podnoszenia kompetencji zawodowych i osobi-

stych. Metody oceny egzamin pisemny, egzamin ustny, zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulato-


Kryterium: Kształcenie usta-wiczne

Nie rozumie potrzeby dokształcania się

Słabo rozumie po-trzebę dokształcania się.

Poprawnie rozumie potrzebę podnoszenia kwalifikacji

Poprawnie rozumie potrzebę dokształca-nia się i podnoszenia kwalifikacji związaną z automatyzacją na-wigacji i postępem technologicznym.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III MORSKIE SYSTEMY INFORMATYCZNE I AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Systemy informatyczne na statkach. 2. Systemy nadzoru eksploatacyjno-technicznego. 3. Systemy diagnostyczne. 4. Systemy bookingowe/systemy preplanerskie. 5. Systemy załadunkowe. 6. systemy map elektronicznych. 7. System automatycznej identyfikacji statków. 8. Systemy kontroli i nadzoru ruchu statków VTS. 9. Systemy osłony pogodowej. 10. Systemy wspomagania decyzji nawigacyjnych.

SEMESTR III MORSKIE SYSTEMY INFORMATYCZNE I LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. System nadzoru eksploatacyjno-technicznego. 2. System załadunkowy. 3. System map elektronicznych. 4. System VTS. 5. System osłony pogodowej. 6. System wspomagania decyzji nawigacyjnych. 7. Projekt wybranego systemu wsparcia logistycznego.


24


4


44

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10 Łączny nakład pracy 104 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 70 2 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa



161

1. Jagniszczak I., Systemy sterowania i zarządzania ruchem statków i barek na wodach przybrzeżnych i śródlądowych, Wyd. WSM w Szczecinie, Szczecin, 2003.

2. Jagniszczak I., Systemy sterowania i zarządzania ruchem statków, Wyd. WSM w Szczecinie, Szczecin, 2001. 3. Stateczny A. (red.), Metody nawigacji porównawczej, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2004. 4. Stateczny A., Nawigacja porównawcza, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2001. V. Literatura uzupełniająca 1. Materiały konferencyjne w tym konferencji PTIP. 2. Normy ISO z serii 19100. 3. Publikacje Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), instytucji klasyfikacyjnych i innych, dotyczące systemów in-

formatycznych na statkach. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Janusz Uriasz [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



162

34b. Przedmiot: IN/IM2012/23/34B/IN

INFORMATYZACJA W NAWIGACJI Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

III 12 1E 2 12 24 4 I. Cel kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu problematyki zadań przetwarzania informacji w nawigacji morskiej. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.

III. Efekty Kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw.

Efekty kształcenia semestr III Kierunkowe EK1 Ma wiedzę w zakresie przetwarzania i prezentacji informacji w nawigacji morskiej. K_W15

EK2 Posiada umiejętności niezbędne do pracy w przemyśle morskim oraz zna zasady prezenta-cji i przetwarzania informacji w nawigacji morskiej.

K_U13; K_K02

EK3 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich przetwarzania informacji, o charakterze praktycznym, typowych dla pracy na morzu.

K_U11

EK4 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się – podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych.

K_U05; K_K01


EK 1 Ma wiedzę w zakresie przetwarzania i prezentacji informacji w nawigacji morskiej.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium Przetwarzanie infor-macji

Nie ma wiedzy w za-kresie przetwarzania i prezentacji informa-cji w nawigacji mor-skiej.

Posiada podstawową wiedzę w zakresie przetwarzania i pre-zentacji informacji w nawigacji morskiej.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę w za-kresie przetwarzania i prezentacji informa-cji w nawigacji mor-skiej, zna problema-tykę i ograniczenia prezentacji.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę w za-kresie przetwarzania i prezentacji informa-cji w nawigacji mor-skiej, zna problema-tykę i ograniczenia prezentacji. Zna for-my wykorzystania i przeznaczenie infor-macji.

EK 2 Posiada umiejętności niezbędne do pracy w przemyśle morskim oraz zna zasady prezentacji i prze-twarzania informacji w nawigacji morskiej


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium Umiejętności infor-matyczne

Nie ma umiejętności informatycznych do pracy w przemyśle morskim.

Posiada słabe umie-jętności informatyczni niezbędne do prezen-tacji i przetwarzania informacji w nawiga-cji morskiej

Posiada prawidłowe umiejętności informa-tyczni niezbędne do prezentacji i przetwa-rzania informacji w nawigacji morskiej

Posiada prawidłowe umiejętności informa-tyczni niezbędne do weryfikacji, analizy prawidłowości pre-zentacji i przetwarza-nia informacji w na-wigacji morskiej

EK 3 Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich przetwa-rzania informacji, o charakterze praktycznym, typowych dla pracy na morzu.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium Praktyczne przetwa-rzanie informacji

Nie potrafi rozpoznać zadania praktyczne przetwarzania infor-macji w pracy na

Słabo potrafi wyróż-nić zadania praktycz-ne przetwarzania in-formacji w pracy na

Poprawnie wykonuje zadania praktyczne przetwarzania infor-macji w pracy na

Poprawnie wykonuje zadania praktyczne przetwarzania infor-macji w pracy na mo-



163

morzu. morzu. morzu. rzu. Zna ograniczenia systemów prezentacji informacji nawiga-cyjnej. Umie prawi-dłowo wykorzystać dostępne informacje.

EK 4 Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się – podnoszenia kompetencji zawodowych i osobi-stych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium Kształcenie usta-wiczne

Nie rozumie potrzeby dokształcania się.

Słabo rozumie po-trzebę dokształcania się.

Poprawnie rozumie potrzebę podnoszenia kwalifikacji.

Poprawnie rozumie potrzebę dokształca-nia się i podnoszenia kwalifikacji związaną z automatyzacją na-wigacji i postępem technologicznym.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR III INFORMATYZACJA W NAWIGACJI AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Obszary informatyzacji w nawigacji. 2. Źródła informacji nawigacyjnej. 3. Przetwarzanie i prezentacja informacji nawigacyjnej. 4. Wyznaczanie parametrów pozycyjnych. 5. Transformacja, przenoszenie, zliczenie pozycji. 6. Estymacja parametrów nawigacyjnych. 7. Informatyzacja w zadaniach antykolizyjnych. 8. Informatyzacja w monitoringu przewozu ładunków. 9. Informatyzacja w ochronie środowiska morskiego.

SEMESTR III INFORMATYZACJA W NAWIGACJI LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Przygotowanie nawigacyjnych danych do celów informatyzacji. 2. Sposoby prezentacji informacji nawigacyjnej. 3. Obliczanie parametrów pozycji statku. 4. Transformacja i przenoszenie współrzędnych. 5. Wykonanie obliczeń zliczenia pozycji. 6. Zadania estymacji parametrów ruchu. 7. Rozwiązywanie sytuacji kolizyjnych. 8. Przygotowanie danych dla systemów monitoringu przewozu ładunków. 9. Zadania modelowania zanieczyszczeń wód morskich.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze III Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 12

Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

24


4


44

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10

Łączny nakład pracy 104 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 70 2 Zaliczenie przedmiotu



164

Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Banachowicz A., Urbański J., Obliczenia nawigacyjne, AMW 1987. 2. Urbański J., Czapczyk M., Podstawy kartografii i geodezji nawigacyjnej, WSM 1988. 3. Using MATLAB Version 7.0. The Math Works Inc. V. Literatura uzupełniająca 1. Brzózka J., Dorobczyński L., Matlab. Środowisko obliczeń naukowo technicznych, MIKOM 2005. 2. Osada E., Geodezja, Politechnika Wrocławska 2002. 3. Rogers R., Applied Mathematics in Integrated Navigational Systems, AIAA 2003. 4. Śmierzchalski R., Synteza metod i algorytmów wspomagania decyzji nawigatora w sytuacji kolizyjnej na morzu, WSM

1998. 5. Wawruch R., ARPA, zasada działania i wykorzystani, WSM 1998. 6. Zwierzewicz Z., Methods of mathematical control theory and their applications to some optimization problems of mod-

ern marine navigation, WSM 1994. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Janusz Uriasz [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



165

35a. Przedmiot: IN/IM2012/24/35A/SM1

SYMULATORY MORSKIE – moduł 1 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 2 2 24 24 5 VI 12 2 24 2

I. Cele kształcenia Przekazanie wiedzy z zakresu morskich systemów zintegrowanych (MSZ), a tym systemów mostka zintegrowanego (ang. Integrated Bridge System) – IBS. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Definiuje algorytm działania symulatora w tym: modelu hydrodynamicznego, układu ste-rownia, Algorytmizuje metody wizualizacji, instrumentów nawigacyjnych, układów siłowni, holowników i innych elementów symulatora.

K_W01; K_W14; K_U15

EK2 Opisuje i metody generowania scenerii 2D i 3D, Funkcjonalnie przedstawia metody używa-nia map elektronicznych.

K_W15; K_U23

EK3 Charakteryzuje zasady funkcjonowania warstw sprzętowych komunikacji sprzętu, Potrafi używać klas obsługi sprzętu w symulacji, Umie zaprogramować własne klasy związane z komunikacja i metodami numerycznymi w programowaniu symulatorów.

K_W04; K_U09


EK 1 Definiuje algorytm działania symulatora w tym: modelu hydrodynamicznego, układu sterownia, Algorytmizuje metody wizualizacji, instrumentów nawigacyjnych, układów siłowni, holowników i innych elementów symulatora.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Definicje.

Nie definiuje. Definiuje podstawo-we metody.

Definiuje i dobiera podstawowe metody do problemów. Defi-niuje i dobiera alter-natywne metody do problemów.

Definiuje i dobiera metody do proble-mów analizując ich optymalność. Definiu-je i dobiera metody do problemów po wielo-kryterialnej analizie.

Kryterium 2 Algorytmy.

Nie potrafi tworzyć algorytmów.

Tworzy jedynie proste algorytmy.

Tworzy proste algo-rytmy i wie jak je rozwijać. Tworzy zło-żone algorytmy ale nie implantuje ich.

Tworzy złożone algo-rytmy i wie jak je im-plantować. Tworzy złożone algorytmy o niestandardowych metodach i wie jak je implantować

EK 2 Opisuje i metody generowania scenerii 2D i 3D, Funkcjonalnie przedstawia metody używania map elektronicznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Opis 2D i 3D.

Nie opisuje. Opisuje proste syste-my.

Opisuje złożone sys-temy. Opisuje syste-my w języku progra-mowania.

Opisuje systemy w języku programowa-nia niskiego poziomu. Opisuje systemy w języku programowa-nia z własnymi algo-rytmami.

Kryterium 2 Nie rozumie funkcjo- Rozumie funkcjono- Przedstawia funkcjo- Przedstawia funkcjo-



166

Mapy Elektroniczne. nowania i nie przed-stawia jego modelu.

wanie w podstawowy sposób.

nowanie i metody z tym związane. Przedstawia funkcjo-nowanie i tworzy pro-ste metody własne.

nowanie i tworzy złożone metody. Przedstawia funkcjo-nowanie i tworzy złożone metody o nie-standardowych algo-rytmach.

EK 3 Charakteryzuje zasady funkcjonowania warstw sprzętowych komunikacji sprzętu, Potrafi używać klas obsługi sprzętu w symulacji, Umie zaprogramować własne klasy związane z komunikacja i metodami numerycznymi w programowaniu symulatorów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Warstwy komunika-cyjne.

Nie charakteryzuje warstw.

Charakteryzuje pod-stawowe pojęcia warstw.

Charakteryzuje poję-cia komunikacyjne. Charakteryzuje poję-cia i podstawowe problemy.

Charakteryzuje poję-cia i problemy. Cha-rakteryzuje pojęcia i problemy z elementami innowa-cji.

Kryterium 2 Użycie klas sprzętu.

Nie potrafi używać. Używa jedynie proste algorytmy.

Używa proste klasy i wie jak je rozwijać. Używa złożone klasy ale nie implantuje ich.

Używa złożone klasy i wie jak je implanto-wać. Używa złożone klasy o niestandardo-wych metodach i wie jak je implantować.

Kryterium 3 Umiejętność progra-mowania klas.

Nie umie zaprogra-mować.

Umie jedynie w pod-stawowy sposób w UML.

Umie w ograniczony sposób w językach typu C. Umie w spo-sób zaawansowany w językach typu C.

Umie w sposób za-awansowany w języ-kach typu C a także łączy je z UML. Umie w nieszablonowy spo-sób wykraczający po-za tematykę omawia-ną na zajęciach.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV SYMULATORY MORSKIE AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Metody symulacji systemów. 2. Ogólna klasyfikacja i podział systemów symulacyjnych. 3. Symulatory morskie, definicje, systematyka. 4. Wymagania formalno prawne stawiane przez IMO morskim systemom symulowanym. 5. Historia morskich badań symulacyjnych, rozwój metod i narzędzi. 6. Podstawy budowy symulatorów. 7. Modele matematyczne używane w symulacjach. 8. Zjawiska fizyczne wykorzystywane w symulatorach morskich. 9. Modelowanie ruchu jednostek pływających. 10. Modelowanie obiektów offshore. 11. Metody transmisji w symulatorach morskich. 12. Układy automatyki sterującej symulatorów.

SEMESTR IV SYMULATORY MORSKIE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Symulator mapy elektronicznej ECDIS – budowa i konfiguracja. 2. Symulator systemu łączności GMDSS – budowa i konfiguracja. 3. Symulator morski 3D oparty na komputerze PC – budowa i konfiguracja. 4. Symulator morski 3D mostek nawigacyjny – budowa i konfiguracja. 5. Symulator morski 2D Inżynierii Ruchu Morskiego – budowa i konfiguracja. 6. Symulator pilotowego system nawigacyjnego – budowa i konfiguracja.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze IV Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady 24 Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: 24



167

ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: udział w konsultacjach, zaliczeniach / eg-zaminach poza godz. zajęć dydaktycznych

4


72




168

35a. Przedmiot: IN/IM2012/36/35A/SM2

SYMULATORY MORSKIE – moduł 2 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 2 2 24 24 6 VI 12 2 24 2


Efekty kształcenia, kryteria i metody oceny zdefiniowane zostały w odniesieniu do całego przedmiotu i umieszczone są w module 1. Szczegółowe treści kształcenia

SEMESTR VI SYMULATORY MORSKIE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Układy siłowni – sterownie maszyną. 2. Tworzenie scenerii i elementów symulacji w narzędziach komercyjnych – MultiGen. 3. Budowa modelu hydrodynamicznego w narzędziach komercyjnych – MultiGen. 4. Budowa elementów 3D w AutoCAD dla potrzeb symulatora morskiego. 5. Synchronizacja obrazów radarowych i ECDIS w symulatorze mostka nawigacyjnego. 6. Metody i systemy transmisji obrazów 3D w symulatorze mostka. 7. Metody obróbki danych statystycznych z przejazdów symulacyjnych. 8. Metody łącznia wielu symulatorów – kontrola instruktora. 9. Transmisja danych z i do symulatora wizyjnego – sieci Ethernet, RS485 i inne.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VI Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

24


2


46

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 5 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 5 Łączny nakład pracy 82 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 28 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 82 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Babiuch M., Autocad 2007, Helion 2007. 2. Baron B., Algorytmy numeryczne w Delphi, Helion, 2007. 3. David M., Fizyka dla programistów gier, Helion 2003. 4. Gucma L., Modelowanie czynników ryzyka zderzenia jednostek pływających z konstrukcjami portowymi i pełnomorski-

mi, AM Szczecin 2005. 5. Pang T., Metody obliczeniowe w fizyce, PWN 2001. V. Literatura uzupełniająca 1. Perry S., C# I .NET, Helion 2007. 2. Rosłoniec S., Wybrane metody numeryczne, Oficyna PW 2002. 3. Sharp J., Visual c#2005, Microsoft 2006.



169

4. Podreczniki Multigen (multimedia) 5. Gucma S., Inżynieria Ruchu Morskiego, Okrętownictwo i Żegluga 2001. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Maciej Gucma [email protected] ZUN Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



170

35b Przedmiot: IN/IM2012/24/35B/PMSN1

PROGRAMOWANIE MORSKICH SYMULATORÓW NAWIGACYJNYCH - moduł 1 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 2 2 24 24 5 VI 12 2 24 2

I. Cele kształcenia Przedmiot ma na celu wykształcenie umiejętności programowania symulatorów nawigacyjnych z użyciem języków wysokiego poziomu. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1

Definiuje budowę i zasadę działania symulatora morskiego, równania ruchu i metody ich rozwiązywania, zagadnienie formalne związane z budową symulatora ruchu statku, zjawiska fizyczne związane z ruchem statku, Implementuje metody numeryczne stosowne w symula-cjach komputerowych, metody implementacji modeli matematycznych w środowiskach pro-gramistycznych.

K_W01; K_W14; K_W17; K_U15; K_U17;

EK2 Opisuje i potrafi budować scenerie 2D i 3D, Potrafi używać map elektronicznych w postaci bibliotek i komponentów,

K_W15; K_U23

EK3

Potrafi zbudować algorytm działania symulatora w tym: modelu hydrodynamicznego, ukła-du sterownia, wizualizacji, instrumentów nawigacyjnych, układów siłowni, holowników i innych elementów symulatora; Opisuje interakcje człowiek – komputer otocznie w postaci numerycznej. Umie programować w sposób obiektowy w kontekście budowy symulatora

K_W14; K_W17; K_U09; K_U15; K_U17; K_U22


EK 1 Definiuje budowę i zasadę działania symulatora morskiego, równania ruchu i metody ich rozwią-zywania, zagadnienie formalne związane z budową symulatora ruchu statku, zjawiska fizyczne związane z ruchem statku, Implementuje metody numeryczne stosowne w symulacjach komputerowych, metody implemen-tacji modeli matematycznych w środowiskach programistycznych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Działania systemu symulacyjnego.

Nie definiuje. Definiuje podstawo-we metody.

Definiuje i dobiera podstawowe metody do problemów. Defi-niuje i dobiera alter-natywne metody do problemów

Definiuje i dobiera metody do proble-mów analizując ich optymalność. Definiu-je i dobiera metody do problemów po wielo-kryterialnej analizie

Użycie metod nume-rycznych.

Nie implementuje. Implementuje cudze funkcje przy wska-zówkach prowadzą-cego.

Implementuje funkcje podstawowe. Imple-mentuje funkcje zło-żone tworzy metody

Implementuje funkcje złożone tworzy meto-dy i klasy. Implemen-tuje funkcje złożone tworzy metody i kla-sy, i biblioteki

EK 2 Opisuje i potrafi budować scenerie 2D i 3D, Potrafi używać map elektronicznych w postaci bibliotek i komponentów,


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Wirtualny świat 2D i 3D.


Opisuje złożone sys-temy . Opisuje syste-my w języku progra-mowania

Opisuje systemy w języku programo-wania niskiego po-ziomu. Opisuje sys-



171

temy w języku pro-gramowania z wła-snymi algorytmami.

Programowanie map elektronicznych.

Nie potrafi. Potrafi w podstawowy sposób z użyciem ję-zyków C#.

Potrafi z użyciem ję-zyka c++, c# . Potrafi w dowolnym języku wysokiego poziomu z średnim poziomem złożoności.

Potrafi w dowolnym języku wysokiego po-ziomu z dużym po-ziomem złożoności. Potrafi w dowolnym języku wysokiego po-ziomu z dużym po-ziomem złożoności oraz przedstawia wła-sne funkcje.

EK 3 Potrafi zbudować algorytm działania symulatora w tym: modelu hydrodynamicznego, układu ste-rownia, wizualizacji, instrumentów nawigacyjnych, układów siłowni, holowników i innych ele-mentów symulatora; Opisuje interakcje człowiek – komputer otocznie w postaci numerycznej. Umie programować w sposób obiektowy w kontekście budowy symulatora


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Implementacja algo-rytmów.

Nie potrafi. Potrafi w podstawowy sposób z użyciem ję-zyków C#.

Potrafi z użyciem ję-zyka c++. Potrafi w dowolnym języku wysokiego poziomu z średnim poziomem złożoności

Potrafi w dowolnym języku wysokiego po-ziomu z dużym po-ziomem złożoności. Potrafi w dowolnym języku wysokiego po-ziomu z dużym po-ziomem złożoności oraz przedstawia wła-sne funkcje

Interakcja człowiek otocznie.


Opisuje złożone sys-temy. Opisuje syste-my w języku progra-mowania

Opisuje systemy w języku programo-wania niskiego po-ziomu. Opisuje sys-temy w języku pro-gramowania z wła-snymi algorytmami

Programowanie obiektowe.

Nie potrafi progra-mować obiektowo.

Programuje obiekto-wo – tworząc proste klasy.

Programuje obiekto-wo – tworząc klasy, pola i metody w do-wolnym języku typu C. Używa hermetyza-cji dziedziczenia w kontekście progra-mowania symulatora

Umie budować za-awansowane klasy wykorzystując wszystkie poznane technika. Umie bu-dować zaawansowane klasy wykorzystując inne nie omawiane techniki poznane technika

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR IV PROGRAMOWANIE MORSKICH SYMULATORÓW NAWIGACYJNYCH AUDYTORYJNE 24 GODZ.

1. Zapoznanie się ze środowiskiem Microsoft Visual Studio 2005 wykorzystywanym w projektowaniu aplikacji sy-

mulacyjnych. 2. Zapoznanie się ze sposobem przechowywania danych. 3. Stworzenie przykładowej aplikacji symulatora morskiego – prezentacja z przykładami. 4. Podstawowe sposoby przechowywania danych geograficznych stosowane w symulatorach morskich. 5. Wczytywanie danych z odbiornika GPS w standardzie NMEA-0183 biblioteki geod. 6. Aplikacje wizualizujące wektorowe dane przestrzenne. 7. Zaawansowane model hydrodynamiczne wykorzystywane w symulatorach. 8. Interfejs użytkownika w symulatorze 3D i 2D.

SEMESTR IV PROGRAMOWANIE MORSKICH SYMULATORÓW NAWIGACYJNYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.



172

1. Wprowadzenie do systemów symulowanych – symulator ruchu statku. 2. Praktyczne aspekty i wymogi stawiane symulatorom – na przykładzie symulatora dynamicznego. 3. Język UML w prostym symulatorze hydrodynamicznym. 4. Metody numeryczne stosowane w symulatorach. 5. Rodzaje modeli matematycznych – proste modele ruchu statku. 6. Rodzaje modeli matematycznych – złożone modele ruchu statku. 7. Modele matematyczne jednostek offshore i lądowych. 8. Implementacja modelu ruchu w postaci algorytmu. 9. Implementacja autopilota i sterownia PID i adaptacyjnego w postaci algorytmu. 10. Implementacja instrumentów nawigacyjnych w postaci algorytmu. 11. Implementacja układów siłowni okrętowej w postaci algorytmu. 12. Implementacja holowników nawigacyjnych w postaci algorytmu. 13. Implementacja urządzeń odbojowych i cumowniczych nawigacyjnych w postaci algorytmu.


24


4


92




173

35b. Przedmiot: IN/IM2012/36/35B/PMSN2

PROGRAMOWANIE MORSKICH SYMULATORÓW NAWIGACYJNYCH - moduł 2 Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 12 2 2 24 24 6 VI 12 2 24 2


Efekty kształcenia, kryteria i metody oceny zdefiniowane zostały w odniesieniu do całego przedmiotu i umieszczone są w module 1. Szczegółowe treści kształcenia

SEMESTR VI PROGRAMOWANIE MORSKICH SYMULATORÓW NAWIGACYJNYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Programowanie obiektowe C# modeli matematycznych ruchu statku. 2. Sterowanie ruchem w symulatorze w języku C#. 3. Elementy kontrolne w symulatorze w języku C#. 4. Wizualizacja 2D w symulatorze w języku C#. 5. Wizualizacja 3D w symulatorze w języku C# implementacja klasy OpenGL. 6. Mapy elektroniczne – implementacja OpenECDIS w C++ i C#. 7. Mapy elektroniczne – implementacja C-Map w C#. 8. Modelownie obiektów wizualizacji 2D. 9. Budowa własnych map w systemach GIS i ECDIS. 10. Sterownie czasem symulacji.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VI Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

24


2


26

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10

Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10

Łączny nakład pracy 72 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 26 1 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 60 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV .Literatura podstawowa 1. Babiuch M., Autocad 2007, Helion 2007. 2. Baron B., Algorytmy numeryczne w Delphi, Helion, 2007. 3. David M., Fizyka dla programistów gier, Helion 2003. 4. Gucma L., Modelowanie czynników ryzyka zderzenia jednostek pływających z konstrukcjami portowymi i pełnomorski-

mi, AM Szczecin 2005. 5. Pang T., Metody obliczeniowe w fizyce, PWN 2001. V. Literatura uzupełniająca



174

1. Gucma S., Inżynieria Ruchu Morskiego, Okrętownictwo i Żegluga 2001. 2. Perry S., C# I .NET, Helion 2007. 3. Rosłoniec S., Wybrane metody numeryczne, Oficyna PW 2002. 4. Sharp J., Visual c#2005, Microsoft 2006. 5. Podreczniki Multigen (multimedia) VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Maciej Gucma [email protected] ZUN Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



175

36a Przedmiot: IN/IM2012/35/36A/ST

SYSTEMY TELEKOMUNIKACJI Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu działania systemów telekomunikacyjnych oraz wykształcenie umiejęt-ności przeprowadzenia analizy działania i pomiarów właściwości wybranych systemów. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie pojęć i praw z teorii telekomunikacji w tym z teorii sygnałów, przetwarzania sygnałów, modulacji analogowych, impulsowych i cyfro-wych

K_W04

EK2 Posiada umiejętność wykorzystania praw teorii telekomunikacji do przeprowadzenia analizy rachunkowej, identyfikacji, klasyfikacji i pomiarów parametrów sygnałów.

K_W04; K_W19

EK3 Ma podstawową wiedzę z zakresu zasady działania, budowy i eksploatacji oraz parametrów systemów telekomunikacyjnych.

K_U16

EK4 Posiada umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania charaktery-styk i właściwości systemów telekomunikacyjnych.

K_U16


EK 1 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie pojęć i praw z teorii telekomunikacji w tym z teo-rii sygnałów, przetwarzania sygnałów, modulacji analogowych, impulsowych i cyfrowych


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza z zakresu teorii telekomunikacji

Brak lub niewystar-czająca podstawowa wiedza.

Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie pojęć i definicji związanych z tema-tem

Zna i potrafi scharak-teryzować podstawo-we pojęcia i prawa.

Potrafi przeanalizo-wać i wskazać zasto-sowania w praktyce

Kryterium 2 Dostrzega i rozumie zwiazki przyczyno-wo-skutkowe w za-kresie teorii teleko-munikacji

Nie dostrzega i nie ro-zumie związków przyczynowo-skutkowych

Dostrzega związki przyczynowo-skutkowych w zakre-sie teorii telekomuni-kacji

Dostrzega związki przyczynowo-skutkowych w zakre-sie teorii telekomuni-kacji i potrafi je zin-terpretować

Dostrzega związki przyczynowo-skutkowych w zakre-sie teorii telekomuni-kacji i potrafi je zin-terpretować i uargu-mentować

EK 2 Posiada umiejętność wykorzystania praw teorii telekomunikacji do przeprowadzenia analizy ra-chunkowej, identyfikacji, klasyfikacji i pomiarów parametrów sygnałów.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Umiejętność prze-prowadzenia analizy rachunkowej na pod-stawie znajomości praw telekomunikacji

Brak umiejętności Opanowane podsta-wowe umiejętności i realizacja pod nad-zorem prowadzącego

Umiejętność samo-dzielnego wykonania zadań na podstawie instrukcji ze wska-zówkami prowadzą-cego

Biegła i samodzielna umiejętność wykona-nia zadań, wyciągania wniosków i rozwią-zywania pojawiają-cych się problemów.

Kryterium 2 Umiejętność identy-fikacji, klasyfikacji i pomiarów parame-trów sygnałów






176

EK 3 Ma podstawową wiedzę z zakresu zasady działania, budowy i eksploatacji oraz parametrów sys-temów telekomunikacyjnych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza z zakresu działania systemów telekomunikacyjnych



Zna i potrafi scharak-teryzować działanie systemów telekomu-nikacyjnych

Potrafi przeanalizo-wać działanie syste-mu, wskazać wady i zalety.

Kryterium 2 Wiedza z zakresu systemów budowy i eksploatacji syste-mów telekomunika-cyjnych



Zna i potrafi scharak-teryzować budowę i zasady eksplantacji systemów telekomu-nikacyjnych.

Potrafi przeanalizo-wać budowę systemu, wskazać wady i zalety i określić zastosowa-nia praktyczne.

EK 3 Posiada umiejętność analizy działania, pomiaru parametrów oraz wyznaczania charakterystyk i właściwości systemów telekomunikacyjnych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Umiejętność analizy działania systemów telekomunikacyjnych




Kryterium 2 Umiejętność wyko-nywania pomiaru pa-rametrów oraz wy-znaczania charaktery-styk i systemów tele-komunikacyjnych.

Brak umiejętności Opanowane podsta-wowe umiejętności i realizacja pod nadzo-rem prowadzącego



Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V SYSTEMY TELEKOMUNIKACJI AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Klasyfikacja sygnałów. Przestrzenie sygnałów. 2. Analiza częstotliwościowa sygnałów analogowych i dyskretnych. 3. Próbkowanie sygnałów. 4. Przetwarzanie sygnałów przez układy LS. 5. Modulacje analogowe amplitudy i kąta. 6. Modulacje impulsowe i cyfrowe. 7. Kanał telekomunikacyjny i jego właściwości. 8. Szumy, zakłócenia, zaniki i zniekształcenia. 9. Nowoczesne systemy telekomunikacyjne. 10. Miernictwo telekomunikacyjne.

SEMESTR V SYSTEMY TELEKOMUNIKACJI LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Programy symulacji komputerowej. Środowisko pracy. 2. Analiza Fouriera sygnałów, pomiar widma. 3. Badanie układów modulacji analogowej. 4. Badanie układów modulacji cyfrowej. 5. Badanie interferencji i zakłóceń w systemie telekomunikacyjnym. 6. Pomiar wybranych parametrów systemów telekomunikacyjnych.



177


24


4


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 134 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 80 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Hołubowicz W., Płóciennik P., Różański A., Systemy łączności bezprzewodowej, Warszawa 1998. 2. Lyons R. G., Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów, WKŁ 2003. 3. Miller B., Bisdikian C., Bluetooth, Helion 2003. 4. Wesołowski K., Systemy radiokomunikacji ruchomej, WKŁ 2003. 5. Zieliński T. P., Od teorii do cyfrowego przetwarzania sygnałów, WKŁ 2002. V. Literatura uzupełniająca 1. Chustecki J., Vademecum teleinformatyka, Warszawa 2002. 2. Oppermann I., UWB Theory and Applications, John Wiley & Sons 2004. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Jarosław Chomski [email protected] ZKTM mgr inż. Ryszard Bober [email protected] ZKTM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



178

36b. Przedmiot: IN/IM2012/35/36B/M

METROLOGIA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu podstawowych definicji i pojęć metrologii, metod pomiarowych i zasa-dy działania aparatury pomiarowej wykorzystywanej do pomiarów wielkości elektrycznych i nieelektrycznych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie definicji, pojęć metrologii oraz metod pomia-rowych.

K_W03

EK2 Posiada umiejętność przeprowadzenia analizy rachunkowej, identyfikacji i klasyfikacji błędów.

K_U11

EK3 Ma podstawową wiedzę z zakresu zasady działania, budowy i eksploatacji oraz parametrów urządzeń pomiarowych.

K_W03

EK4 Posiada umiejętność zaplanowania i przeprowadzenia pomiarów i dokonania obróbki danych. K_U08


EK 1 Ma podstawową wiedzę teoretyczną w zakresie definicji, pojęć metrologii oraz metod pomiaro-wych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza z zakresu podstaw metrologii



Zna i potrafi scharak-teryzować podstawo-we pojęcia i prawa.

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną pogłębioną o treści z lektury źródeł

Kryterium 2 Wiedza z zakresu metod pomiarowych


Opanowana podsta-wowa wiedza w za-kresie metod pomia-rowych

Zna i potrafi scharak-teryzować podstawo-we metody pomiaru

Posiada usystematy-zowaną wiedzę teore-tyczną pogłębioną o treści z lektury źródeł

EK 2 Posiada umiejętność przeprowadzenia analizy rachunkowej, identyfikacji i klasyfikacji błędów. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Umiejętność prze-prowadzenia analizy rachunkowej




Kryterium 2 Umiejętność identy-fikacji, szacowania i klasyfikacji błędów




EK 3 Ma podstawową wiedzę z zakresu zasady działania, budowy i eksploatacji oraz parametrów urzą-dzeń pomiarowych.





179

Kryterium 1 Wiedza z zakresu budowy i działania urządzeń pomiaro-wych


Opanowana podsta-wowa wiedza

Zna i potrafi scharak-teryzować urządzenia pomiarowe.

Potrafi przeanalizo-wać działanie, wska-zać wady i zalety

Kryterium 2 Wiedza o eksploatacji urządzeń pomiaro-wych i przeprowa-dzaniu pomiarów


Opanowana podsta-wowa wiedza.

Ma usystematyzowa-ną wiedzę o eksplo-atacji urządzeń i za-sadach przeprowa-dzania pomiarów

Ma usystematyzowa-ną wiedzę o eksplo-atacji urządzeń i za-sadach przeprowa-dzania pomiarów po-głębiona o treści z lektury źródeł

EK 4 Posiada umiejętność zaplanowania i przeprowadzenia pomiarów i dokonania obróbki danych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Umiejętność zapla-nowania, przepro-wadzenia pomiaru




Kryterium 2 Umiejętność obróbki danych




Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V METROLOGIA AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Podstawowe definicje i pojęcia metrologiczne. 2. Metody i procedury prowadzenia pomiarów. 3. Statystyka w metrologii. 4. Źródła błędów. 5. Zasada działania urządzeń pomiarowych. 6. Pomiary z zastosowaniem oscyloskopów analogowych i cyfrowych. 7. Pomiary cyfrowe okresu i częstotliwości. 8. Analogowe i cyfrowe pomiary napięcia prądu i rezystancji. 9. Właściwości metrologiczne nowoczesnej aparatury pomiarowej. 10. Wybrane metody pomiarów analogowych i cyfrowych. 11. Pomiary wielkości nieelektrycznych. 12. Podzespoły systemów rejestracji danych. 13. Interfejsy pomiarowe.

SEMESTR V METROLOGIA LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Obsługa urządzeń pomiarowych. 2. Statystyczna analiza wyników pomiarów z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania. 3. Pomiary wielkości elektrycznych. 4. Pomiary elementów elektronicznych biernych. 5. Pomiary elementów elektronicznych czynnych. 6. Pomiary wielkości nieelektrycznych.


24


4

Własna praca studenta, w tym: przygotowanie do ćwiczeń, laboratoriów, symulatorów, w tym 64



180

wykonanie sprawozdań, zadań Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 144 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 90 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 2003. 2. Podręcznik metrologii, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności 1990. 3. Rydzewski J., Pomiary oscyloskopowe, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 1999. V. Literatura uzupełniająca 1. Sydenham P.H., Handbbook of Measurement Science, Wiley Interscience Publication 1982. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Jarosław Chomski [email protected] ZKTM mgr inż. Ryszard Bober [email protected] ZKTM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



181

37a. Przedmiot: IN/IM2012/35/37A/SR

SYSTEMY RADIOKOMUNIKACJI Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Przekazanie wiedzy teoretycznej i praktycznej na temat systemów radiokomunikacji naziemnej i satelitarnej. Wykształcenie umiejętności wykorzystywania i obsługi urządzeń systemów radiokomunikacyjnych II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Wiedza o systemach radiokomunikacji ruchomej. K_W04

EK2 Wiedza o urządzeniach radiokomunikacyjnych. K_W04; K_W19

EK3 Projektowanie układów radiokomunikacyjnych. K_U16

EK4 Pomiary parametrów sygnałów radiokomunikacyjnych. K_U16


EK 1 Wiedza o systemach radiokomunikacji ruchomej.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Systemy radiokomu-nikacyjne.

Mimo wskazówek prowadzącego nie zna podstawowych funkcji systemów radiokomu-nikacyjnych.

Zna źródła wiedzy o systemach radioko-munikacyjnych ale nie potrafi z nich sko-rzystać.

Zna ogólne funkcje systemów radioko-munikacyjnych i po-trafi je zastosować.

Zna szczegółowo funkcje systemów ra-diokomunikacyjnych.

Propagacja fal i an-teny.

Mimo wskazówek prowadzącego nie zna zasad propagacji fal i systemów anteno-wych.

Zna źródła wiedzy o propagacji al i syste-mach antenowych ale nie potrafi z nich sko-rzystać.

Zna ogólne zasady propagacji al i syste-mów antenowych i potrafi je zastoso-wać.

Zna szczegółowo za-sady propagacji fal i systemów anteno-wych.

EK 2 Wiedza o urządzeniach radiokomunikacyjnych Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Urządzenia radio-komunikacyjne.

Nie zna podstawowych funkcje i parametrów urządzeń radiokomu-nikacyjnych.

Zna podstawowe funkcje i parametry urządzeń.

Zna ogólne funkcje i parametry urządzeń.

Zna szczegółowo funkcje i parametry urządzeń II.

Kompatybilność sys-temów radiokomu-nikacyjnych.

Nie posiada wiedzy o kompatybilności sys-temów radiokomuni-kacyjnych.

Zna niektóre zasady kompatybilności.

Posiada ogólną wie-dzę o kompatybilno-ści.

Posiada szczegółową wiedzę o kompatybil-ności.

EK 3 Projektowanie układów radiokomunikacyjnych. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Projektowanie sys-temów radiowych.

Nie zna podstawowych zasad projektowania systemów radiowych.

Zna podstawowe za-sady zasad projekto-wania systemów ra-diowych ale nie potra-fi ich zastosować w praktyce.

Zna podstawowe za-sady zasad projekto-wania systemów ra-diowych i potrafi je wykorzystać w prak-tyce.

Zna szczegółowo za-sady projektowania systemów radiowych i wykorzystania w praktyce.

Projektowanie urzą- Nie zna podstawowych Zna podstawowe za- Zna podstawowe za- Zna szczegółowo za-



182

dzeń radiowych. zasad projektowania urządzeń radiowych.

sady zasad projekto-wania urządzeń ra-diowych ale nie potra-fi ich zastosować w praktyce.

sady zasad projekto-wania urządzeń ra-diowych i potrafi je wykorzystać w prak-tyce.

sady projektowania urządzeń radiowych i wykorzystania w praktyce.

EK 4 Pomiary parametrów sygnałów radiokomunikacyjnych Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Pomiary sygnałów radiowych naziem-nych.

Nie zna podstawowych zasad pomiarów para-metrów systemów ra-diowych naziemnych.

Zna źródlą wiedzy o pomiarach parame-trów systemów ra-diowych naziemnych.

Zna ogólne zasady pomiarach parame-trów systemów ra-diowych naziemnych i potrafi je zastoso-wać.

Zna szczegółowo po-miarach parametrów systemów radiowych naziemnych i potrafi je zastosować.

Pomiary sygnałów satelitarnych.

Nie zna podstawowych zasad pomiarów para-metrów systemów sa-telitarnych.

Zna źródlą wiedzy o pomiarach parame-trów systemów sate-litarnych.

Zna ogólne zasady pomiarach parame-trów systemów sateli-tarnych i potrafi je za-stosować.

Zna szczegółowo po-miarach parametrów systemów satelitar-nych i potrafi je za-stosować.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V SYSTEMY RADIOKOMUNIKACJI AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Propagacja fal radiowych 2. Modulacja i demodulacja sygnałów. 3. Systemy radiokomunikacji ruchomej lądowej i morskiej. 4. Sieci i systemy radiokomunikacji komórkowej GSM i UMTS. 5. Technika nadawania i odbioru sygnałów. 6. Cyfrowa technika transmisji i odbioru radiowego i telewizyjnego. 7. Systemy i technika antenowa. 8. Urządzenia radiokomunikacyjne. 9. Podstawy projektowania układów radiokomunikacyjnych. 10. Komputerowe projektowanie sieci radiokomunikacyjnych i komórkowych. 11. Systemy radiofonii cyfrowej. 12. Podstawy konstrukcji urządzeń nadawczych i odbiorczych. 13. Elementy miernictwa radiokomunikacyjnego. 14. Kompatybilność systemów radiokomunikacyjnych. 15. Metody wyznaczanie zasięgów nadajników radiowych i telewizyjnych. 16. Systemy radiokomunikacji satelitarnej.

SEMESTR V SYSTEMY RADIOKOMUNIKACJI LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Projektowanie układów radiokomunikacyjnych. 2. Projektowanie anten radiokomunikacyjnych. 3. Symulacja i projektowanie sieci radiokomunikacji komórkowej. 4. Pomiar parametrów sygnałów i kanałów radiowych analogowych i cyfrowych. 5. Pomiary rozchodzenia się fal radiowych. 6. Badanie nadajników i odbiorników radiowych. 7. Projektowanie lokalizacja terminali ruchomych w sieciach komórkowych. 8. Odbiór i pomiary sygnałów łączności satelitarnej. 9. Obsługa urządzeń radiokomunikacyjnych-laboratoria własne i zewnętrzne systemy radiowe. 10. Pomiary parametrów sygnałów radiokomunikacji satelitarnej.


24


4



183


64

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10 Łączny nakład pracy 124 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 90 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Hołubowicz W., Płóciennik P., Różański A., Systemy łączności bezprzewodowej, Warszawa 1998. 2. Lyons R. G., Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów, WKŁ 2003. 3. Miller B., Bisdikian C., Bluetooth, Helion 2003. 4. Wesołowski K., Systemy radiokomunikacji ruchomej, WKŁ 2003. 5. Zieliński T. P., Od teorii do cyfrowego przetwarzania sygnałów, WKŁ 2002. V. Literatura uzupełniająca 1. Chustecki J., Vademecum teleinformatyka, Warszawa 2002. 2. Oppermann I., UWB Theory and Applications, John Wiley & Sons 2004. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Andrzej Lisaj [email protected] ZKTM mgr inż. kpt. ż.w. Wiesław Salmonowicz [email protected] ZKTM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



184

37b. Przedmiot: IN/IM2012/35/37B/POC

PRZETWARZANIE OBRAZÓW CYFROWYCH Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

V 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu przetwarzania obrazów w następujących obszarach: akwizycja (pozy-skiwanie obrazu), przetwarzanie wstępne, filtracja, detekcja krawędzi i elementy segmentacji, reprezentacja obrazów i ich kompresja, analiza i rozpoznanie obrazu, tworzenie obrazów, modelowanie koloru. Wykład nastawiony jest na zrozumienie i przyswojenie podstawowych pojęć i metod, głównie ze względu na ich wykorzystanie w praktyce. Laboratorium kompute-rowe ukierunkowano na nabycie i doskonalenie umiejętności praktycznego wykorzystania istniejących programów przetwa-rzania i tworzenia obrazów. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma wiedzę z zakresu przetwarzania obrazów, w podstawowym zakresie, pozwalającym na przetwarzanie wstępne, filtracje i detekcje krawędzi.

K_W15; K_W16 K_W17

EK2 Umiejętność efektywnego interpolowania obrazu cyfrowego, interpolowania przez powiela-nie, pokrycie, dwulinie, przekształcenia afiniczne obrazów cyfrowych.

K_U11

EK3 Umiejętność efektywnego wykorzystywania metody filtracji obrazów, filtrów dolno i górno przepustowych, filtrów nieliniowych. Filtry morfologiczne - mediana, minimum, maximum.

K_U21

EK4 Umiejętność efektywnego wykorzystywania algorytmów krawędzi, filtrów kombinowa-nych, algorytmów opartych na operatorze Gaussa.

K_U21; K_U23

EK5 Umiejętność rozpoznawania obrazów, klasyfikacji metod rozpoznawania, metody mini-malno odległościowe, metody aproksymacyjne probabilistyczne, metody ciągowe.

K_U21; K_U23


EK 1 Ma wiedzę z zakresu przetwarzania obrazów, w podstawowym zakresie, pozwalającym na przetwa-rzanie wstępne, filtracje i detekcje krawędzi.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wiedza.

Nie posiada wiedzy z zakresu przetwarza-nia obrazów w pod-stawowym zakresie.

Posiada wiedzę z zakresu przetwarza-nia obrazów w pod-stawowym zakresie.

Posiada wiedzę z zakresu przetwarza-nia obrazów, pozwa-lającym na przetwa-rzanie wstępne, filtra-cje i detekcje krawę-dzi, zna różne metody filtracji.

Posiada biegłą wiedzę z zakresu przetwarza-nia obrazów, pozwa-lającym na przetwa-rzanie wstępne, filtra-cje i detekcje krawę-dzi, zna różne metody filtracji oraz posiada umiejętność rozpo-znawania obrazów i klasyfikacji metod.

EK 2 Umiejętność efektywnego interpolowania obrazu cyfrowego, interpolowania przez powielanie, po-krycie, dwulinie, przekształcenia afiniczne obrazów cyfrowych


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Interpolowanie obra-zów.

Znaczne błędy w inter-polowaniu obrazów poprzez wzorcowe in-strukcje prowadzącego.

Poprawna interpolacja obrazów z wykorzy-staniem wzorcowe elementów składo-wych z popełnieniem drobnych błędów.

Interpolowanie obra-zów z elementami składowymi wykra-czającymi poza el. Wzorcowe z popełnieniem drob-nych błędów.

Biegłe interpolowanie obrazów wykraczają-ce poza elementy wzorcowe bez popeł-niania błędów



185

Kryterium 2 Przekształcanie ob-razów.

Znaczne błędy w prze-kształcanie obrazów poprzez wzorcowe in-strukcje prowadzącego.

Poprawne przetwa-rzanie obrazów z wy-korzystaniem wzor-cowych elementów składowych z popełnieniem drob-nych błędów

Przetwarzanie obra-zów z elementami składowymi wykra-czającymi poza el. Wzorcowe z popełnieniem drob-nych błędów.

Biegłe przekształca-nie obrazów wykra-czające poza elementy wzorcowe bez popeł-niania błędów.

EK 3 Umiejętność efektywnego wykorzystywania metody filtracji obrazów, filtrów dolno i górno prze-pustowych, filtrów nieliniowych. Filtry morfologiczne - mediana, minimum, maximum.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Prezentacja obrazów.

Znaczne błędy w prze-twarzaniu obrazów z wykorzystaniem fil-trów wzorcowych.

Poprawne przetwa-rzanie obrazów z wy-korzystaniem filtrów wzorcowych z błęda-mi.

Przetwarzanie obra-zów z wykorzysta-niem filtrów wykra-czających poza wzor-ce, możliwe drobne błędy.

Biegłe przetwarzanie obrazów z wykorzy-staniem filtrów wy-kraczających poza wzorce.

Kryterium 2 Filtracja.

Znaczne błędy w fil-tracji mimo wzorco-wych instrukcji prowa-dzącego.

Poprawna filtracja z wykorzystaniem wzorcowych przykła-dów z popełnieniem drobnych błędów.

Bezbłędna filtracja z wykorzystaniem wzorcowych przykła-dów.

Biegła filtracja poza wzorcowymi przykła-dami.

EK 4 Umiejętność efektywnego wykorzystywania algorytmów krawędzi, filtrów kombinowanych, algo-rytmów opartych na operatorze Gaussa.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Prezentacja obrazów.

Znaczne błędy w prze-twarzaniu obrazów z wykorzystaniem al-gorytmów wzorco-wych.

Poprawne przetwa-rzanie obrazów z wy-korzystaniem algo-rytmów wzorcowych z błędami.

Przetwarzanie obra-zów z wykorzysta-niem algorytmów wykraczających poza wzorce, możliwe drobne błędy.

Biegłe przetwarzanie obrazów z wykorzy-staniem algorytmów wykraczających poza wzorce.

Kryterium 2 Algorytmizacja.

Znaczne błędy w algo-rytmizacji mimo wzor-cowych instrukcji pro-wadzącego

Poprawna algorytmi-zacja z wykorzysta-niem wzorcowych ob-liczeń z popełnieniem drob-nych błędów.

Algorytmizacja z wy-korzystaniem obli-czeń poza wzorco-wymi przykładami z popełnieniem drob-nych błędów.

Biegła algorytmizacja z wykorzystaniem ob-liczeń poza wzorco-wymi przykładami .

EK 5 Umiejętność rozpoznawania obrazów, klasyfikacji metod rozpoznawania, metody minimalno od-ległościowe, metody aproksymacyjne probabilistyczne, metody ciągowe.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Metodyka rozpo-znawania.

Znaczne błędy w roz-poznawaniu obrazów i znajomości klasyfika-cji metod rozpoznawa-nia mimo wzorcowych instrukcji prowadzące-go.

Poprawnie rozpoznaje obrazy oraz posiada znajomości klasyfika-cji metod rozpozna-wania według wzor-cowych instrukcji prowadzącego.

Poprawnie rozpoznaje obrazy oraz posiada znajomości klasyfika-cji metod rozpozna-wania, metod mini-malno odległościo-wych które realizuje bez wzorcowych in-strukcji prowadzące-go.

Poprawnie rozpoznaje obrazy oraz posiada znajomości klasyfika-cji metod rozpozna-wania, metod mini-malno odległościo-wych, metod ciągo-wych, metod proksy-macyjnoprobabili-stycznych, które re-alizuje bez wzorco-wych instrukcji pro-wadzącego.

Kryterium 2 Wiedza.

Znaczne błędy w kla-syfikacji metod rozpo-znawania obrazów.

Posiada wiedzę doty-czącą klasyfikacji me-tod rozpoznawania obrazów.

Posiada wiedzę doty-czącą klasyfikacji me-tod rozpoznawania obrazów, metod mi-nimalno odległościo-wych, metod ciągo-

Biegle posługuje się wiedzą dotyczącą kla-syfikacji metod roz-poznawania obrazów, metod minimalno od-ległościowych, metod



186

wych, metod proksy-macyjnoprobabili-stycznych.

ciągowych, metod proksymacyjno-probabilistycznych, potrafi wykorzystać te metody do klasyfika-cji obrazów.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR V PRZETWARZANIE OBRAZÓW CYFROWYCH AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Modelowanie obrazów cyfrowych, modele pikseli, notacja algorytmiczna dla pikseli i dla przeglądu obrazu, miary bliskości obrazów cyfrowych.

2. Dyskretne transformaty Fouriera, Dyskretna transformata Cosinusowa. 3. Interpolacja obrazu cyfrowego, zagadnienie interpolacji obrazu cyfrowego, interpolacja przez powielanie, pokry-

ciowa, dwuliniowa, przekształcenie afiniczne obrazów cyfrowych. 4. Binaryzacja obrazów cyfrowych, metoda tablic progowych, metody dyfuzji błędu. 5. Metody filtracji obrazów, filtry dolno i górnoprzepustowe, filtry nieliniowe. 6. Algorytmy wykrywania krawędzi, filtry kombinowane, algorytmy oparte na operatorze Gaussa. 7. Metody rozpoznawania obrazów, klasyfikacja metod rozpoznania, metody minimalnoodległościowe, metody

aproksymacyjne, metody probabilistyczne, metody ciągowe. SEMESTR V PRZETWARZANIE OBRAZÓW CYFROWYCH LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Wprowadzenie do postrzegania obrazów cyfrowych przez człowieka. 2. Reprezentacja obrazów cyfrowych w dziedzinie transformaty i dziedzinie przestrzennej. 3. Przekształcenia geometryczne obrazów oraz interpolacja obrazów cyfrowych. 4. Metody filtracji obrazów poprzez binaryzację oraz filtrowanie górno- i dolnoprzepustowe. 5. Segmentacja obrazów cyfrowych.


24


2


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 134 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 100 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Kuchariew G., Przetwarzanie i analiza obrazów cyfrowych, Politechnika Szczecińska 1998. 2. Malina W., Smiatacz M., Metody cyfrowego przetwarzania obrazów, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ 2005. 3. Pavlidis T., Grafika i przetwarzanie obrazów, WNT 1987. 4. Schafer W., Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, WKiL 1979. 5. Skarbek W., Metody reprezentacji obrazów cyfrowych, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ 1993. 6. Tadeusiewicz R., Flasinski M, Rozpoznawanie obrazów, PWN 1991. V. Literatura uzupełniająca 1. Ostrowski M. (red.), Informacja obrazowa, WNT 1992.



187

2. Rosenfeld A., Kak A., Digital Picture Processing, Academic Press 1982. 3. Long B.,Fotografia cyfrowa. Wydanie III. 2006. 4. Oberlan Ł.,Fotografia cyfrowa. Ćwiczenia praktyczne. 2003. VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu mgr inż. Łukasz Nozdrzykowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



188

38a Przedmiot: IN/IM2012/36/38A/MSIII MORSKIE SYSTEMY INFORMATYCZNE II

Semestr Liczba tygodni w semestrze

Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze ECTS

A C L A C L VI 12 1 2 12 24 4

I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest wykształcenie umiejętności efektywnego wykorzystania informacji pochodzących z urządzeń i syste-mów nawigacyjnych zainstalowanych w zintegrowanym mostku nawigacyjnym ze zwróceniem uwagi na metody wymiany danych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę w zakresie funkcjonalności zintegrowanego mostka nawigacyjnego. K_W19

EK3 Ma wiedzę w zakresie metod wymiany informacji między urządzeniami i systemami należą-cymi do zintegrowanego mostka nawigacyjnego, korekcji błędów transmisji oraz protokołów transmisji.

K_W04

EK5 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł, integrować je, dokonywać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski i formułować opinie dotyczące efektyw-nego wykorzystania urządzeń działających w zintegrowanym mostku nawigacyjnym.

K_U01

Metody i kryteria oceny EK 1 Ma podstawową wiedzę w zakresie funkcjonalności zintegrowanego mostka nawigacyjnego.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Posiada wiedzę w za-kresie funkcjonalno-ści zintegrowanego mostka nawigacyjne-go

Nie posiada wiedzy w sposób dostateczny

Posiada wiedzy w sposób dostateczny

Posiada wiedzy w sposób dobry.

Posiada wiedzy w sposób zaawanso-wany

EK 2 Ma wiedzę w zakresie metod wymiany informacji między urządzeniami i systemami należącymi do zintegrowanego mostka nawigacyjnego, korekcji błędów transmisji oraz protokołów transmisji.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Posiada wiedzę w zakresie: metod wy-miany danych między urządzeniami i sys-temami wchodzącymi w skład zintegrowa-nego mostka nawiga-cyjnego

Nie posiada wiedzy w sposób dostateczny

Posiada wiedzy w sposób dostateczny

Posiada wiedzy w sposób dobry.

Posiada wiedzy w sposób zaawanso-wany

EK 3 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł, integrować je, dokony-wać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski i formułować opinie dotyczące efektywnego wykorzy-stania urządzeń działających w zintegrowanym mostku nawigacyjnym.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wykorzystanie pu-blikacji, dokumenta-cji dotyczących urzą-

Nie posiada umiejęt-ności w sposób dosta-teczny

Posiada umiejętności w sposób dostateczny

Posiada umiejętności w sposób dobry.

Posiada umiejętności w sposób zaawanso-wany



189

dzeń i systemów wchodzących w skład zintegrowanego mostka nawigacyjne-go.

Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VI MORSKIE SYSTEMY INFORMATYCZNE II AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Podstawy teoretyczne systemów zintegrowanych. 2. Protokół transmisji szeregowej NMEA. 3. Wybrane firmowe protokoły transmisji producentów sprzętu i oprogramowania nawigacyjnego. 4. Struktura raportu identyfikacyjnego AIS, schemat komunikacji radiowej STDMA. 5. Struktura depeszy różnicowej i depeszy RTK GNSS, protokoły komunikacji radiowej RTCM i CMR. 6. Analiza błędów transmisji danych i metody korekcji. 7. Protokoły rejestracji danych GNSS – RINEX. 8. Zasady konfiguracji transmisji danych w urządzeniach nawigacyjnych oraz aplikacjach ENC, ECDIS. 9. Integracja informacji, błędy oraz standardy symboliki w ARPA, AIS i ECDIS.

SEMESTR VI MORSKIE SYSTEMY INFORMATYCZNE II LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Podłączenie urządzeń nawigacyjnych do komputera zarządzającego z ENC, ECDIS. 2. Konfiguracja urządzeń i aplikacji nawigacyjnych do pracy zintegrowanej – odbiornik systemu nawigacyjnego

(GNSS, Loran-C), zestaw AIS, radar, ARPA, aplikacja ENC-ECDIS. 3. Rejestracja danych w protokole NMEA, RINEX i protokołach firmowych. 4. Porównanie informacji dostępnej w ARPA, AIS, ECDIS. 5. Rejestracja i obróbka obrazu radarowego.


24


4


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 20 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 20 Łączny nakład pracy 134 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 80 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Narkiewicz J., GPS i inne satelitarne systemy nawigacyjne, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności , 2007. 2. Januszewski J., Systemy satelitarne GPS Galileo i inne, PWN , 2007. 3. System nawigacyjny GALILEO Aspekty strategiczne, naukowe i techniczne, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności ,

Luty 2006. 4. Osterloh H., TCP/IP. Szkoła programowania, Wydawnictwo Helion , 2006. V. Literatura uzupełniająca 1. Chodorek A., Dystrybucja danych w sieci. Internet, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2007. 2. Gook M., Interfejsy sprzętowe komputerów PC, Wydawnictwo Helion , Styczeń 2005.



190

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Stefan Jankowski [email protected] ZUN Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



191

38b. Przedmiot: IN/IM2012/36/38B/ESN

ELEKTRONICZNE SYSTEMY NAWIGACYJNE Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VI 12 1 2 12 24 4 I. Cele kształcenia Celem kształcenia jest przekazanie wiedzy z zakresu zasad działania, eksploatacji i efektywnego wykorzystania urządzeń i systemów nawigacyjnych ze zwróceniem uwagi na metody wymiany i prezentacji danych. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Ma podstawową wiedzę oraz umiejętności w zakresie wykorzystania, obsługi i konfiguracji odbiorników elektronicznych systemów nawigacyjnych.

K_W04; K_W19; K_U12

EK2 Ma wiedzę w zakresie standardów i norm technicznych związanych z wykorzystaniem elek-tronicznych systemów nawigacyjnych.

K_W19

EK3 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł, integrować je, dokonywać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski i formułować opinie dotyczące efektyw-nego wykorzystania systemów nawigacyjnych w praktyce.

K_U01


EK 1 Ma podstawową wiedzę oraz umiejętności w zakresie wykorzystania, obsługi i konfiguracji od-biorników elektronicznych systemów nawigacyjnych.

Metody oceny zadanie domowe,: zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja,: sprawdziany i prace kontrolne w semestrze

Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wykorzystanie od-biorników systemów nawigacyjnych.

Nie potrafi korzystać z odbiorników syste-mów nawigacyjnych.

Potrafi korzystać z odbiorników syste-mów nawigacyjnych w stopniu podstawo-wym.

Potrafi korzystać z odbiorników syste-mów nawigacyjnych w stopniu zaawanso-wanym.

Potrafi w pełni wyko-rzystać możliwości odbiorników syste-mów nawigacyjnych.

EK 2 Ma wiedzę w zakresie standardów i norm technicznych związanych z wykorzystaniem elektro-nicznych systemów nawigacyjnych.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Posiada wiedzę w za-kresie standardów, dokładności i ograni-czeń systemów nawi-gacyjnych.

Nie posiada wiedzy w zakresie standardów, dokładności i ograni-czeń systemów nawi-gacyjnych.

Posiada wiedzę w za-kresie standardów, i dokładności syste-mów nawigacyjnych.

Posiada wiedzę w za-kresie ograniczeń sys-temów nawigacyj-nych.

Posiada wiedzę w za-kresie standardów, dokładności i ograni-czeń systemów nawi-gacyjnych.

EK 3 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł, integrować je, dokony-wać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski i formułować opinie dotyczące efektywnego wykorzy-stania systemów nawigacyjnych w praktyce.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wykorzystanie pu-blikacji, dokumenta-cji dotyczących sys-temów nawigacyj-nych.

Nie potrafi pozyskać i zinterpretować pod-stawowych informacji dotyczących wymagań i wykorzystania urzą-dzeń systemów nawi-gacyjnych.

Potrafi samodzielnie zinterpretować infor-macje zawarte w in-strukcjach obsługi urządzeń systemów nawigacyjnych w celu prawidłowej ich eks-ploatacji.

Potrafi samodzielnie zinterpretować infor-macje zawarte w in-strukcjach obsługi urządzeń systemów nawigacyjnych w celu prawidłowej ich eks-ploatacji oraz doko-nać ich porównania z

Swobodnie korzysta z pozyskanych publi-kacji i dokumentacji również w języku an-gielskim właściwie ją interpretując dla za-pewnienia bezpiecz-nej eksploatacji urzą-dzeń systemów nawi-



192

wymaganiami tech-nicznymi opracowa-nymi dla tych urzą-dzeń, również w języ-ku angielskim.

gacyjnych.

Szczegółowe treści kształcenia PROGRAM ZAJĘĆ SEMESTR VI ELEKTRONICZNE SYSTEMY NAWIGACYJNE AUDYTORYJNE 12 GODZ.

1. Protokół transmisji szeregowej NMEA. 2. Wybrane firmowe protokoły transmisji producentów sprzętu i oprogramowania nawigacyjnego. 3. Struktura depeszy różnicowej i depeszy RTK GNSS, protokoły komunikacji radiowej RTCM i CMR. 4. Analiza błędów transmisji danych i metody korekcji. 5. Zasady konfiguracji transmisji danych w urządzeniach nawigacyjnych oraz aplikacjach ENC, ECDIS. 6. Integracja informacji, błędy oraz standardy symboliki w różnych systemach nawigacyjnych. 7. Wykorzystanie telefonii GSM w nawigacji. 8. Transmisja depeszy różnicowej za pomocą aplikacji internetowych. 9. Monitoring wykorzystujący techniki satelitarne.

SEMESTR VI ELEKTRONICZNE SYSTEMY NAWIGACYJNE LABORATORYJNE 24 GODZ.

1. Podłączenie urządzeń nawigacyjnych do komputera zarządzającego z ENC, ECDIS. 2. Konfiguracja urządzeń i aplikacji nawigacyjnych do pracy zintegrowanej. 3. Rejestracja danych w protokole NMEA, RINEX i protokołach firmowych. 4. Transmisja depeszy różnicowej za pomocą Internetu oraz telefonii komórkowej. 5. Lokalizatory wykorzystujące techniki satelitarnego pozycjonowania.


24


4


34

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 30 Łączny nakład pracy 104 4 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 40 3 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 70 1 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Januszewski J., Systemy satelitarne GPS Galileo i inne, PWN 2007. 2. Narkiewicz J., GPS i inne satelitarne systemy nawigacyjne, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności , 2007. 3. Osterloh H., TCP/IP. Szkoła programowania, Wydawnictwo Helion 2006. 4. System nawigacyjny GALILEO Aspekty strategiczne, naukowe i techniczne, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności

2006. V. Literatura uzupełniająca 1. Chodorek A., Dystrybucja danych w sieci. Internet, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności 2007. 2. Gook M., Interfejsy sprzętowe komputerów PC, Wydawnictwo Helion 2005.



193

VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr inż. Stefan Jankowski [email protected] ZUN Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



194

39 Przedmiot: IN/IM2012/47/39/PI

PROJEKT INDYWIDUALNY Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VII 12 3 36 5 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest weryfikacja dojrzałości zawodowej i postawy przyszłego absolwenta kierunku Informatyka poprzez indywidualne wykonanie projektu informatycznego. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.


Efekty kształcenia semestr VII Kierunkowe

EK1 Umiejętność wykonania prostego projektu informatycznego. K_W20; K_U17 K_U18; K_U19

EK2 Umiejętność przygotowania dokumentacji technicznej projektu. K_U03; K_U06


EK 1 Umiejętność wykonania prostego projektu informatycznego.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Wykonanie projektu projekt wyraźnie nie

spełnia specyfikacji wymagań

projekt spełnia zdecy-dowaną większość wymagań zawartych w specyfikacji

projekt jest w pełni zgodny ze specyfika-cją wymagań, wła-ściwie dobrano meto-dy i narzędzia

projekt jest w pełni zgodny ze specyfika-cją wymagań, wła-ściwie dobrano meto-dy i narzędzia, stopień złożoności projektu jest wysoki

Terminowość złoże-nia projektu

nie dostarczenie pro-jektu

projekt złożony po terminie

projekt złożony w terminie


EK 2 Umiejętność przygotowania dokumentacji technicznej projektu. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Treść dokumentacji technicznej

dokumentacja tech-niczna zawiera wy-raźne braki i/lub błę-dy, nie jest zrozumiała dla użytkownika zna-jącego się w temacie projektu

dokumentacja tech-niczna zawiera drobne braki i/lub błędy, jest zrozumiała dla użyt-kownika znającego się w temacie projek-tu

dokumentacja tech-niczna opisuje w pełni zrealizowany projekt, może zawierać drobne braki i/lub zbędne tre-ści, jest zrozumiała dla przeciętnego użytkownika

dokumentacja tech-niczna opisuje w pełni zrealizowany projekt, nie zawiera zbędnych treści, jest w pełni zrozumiała dla prze-ciętnego użytkownika

Terminowość złoże-nia dokumentacji

nie dostarczenie do-kumentacji

dokumentacja złożona po terminie

dokumentacja złożona w terminie


Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VII PROJEKT INDYWIDUALNY LABORATORYJNE 36 GODZ.

1. W ramach tego przedmiotu studenci wykonują indywidualne projekty, których tematyka jest ustalana wspólnie ze

studentami, wskazane jest aby dotyczyła ona pracy dyplomowej. Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VII Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: 36



195

ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: udział w konsultacjach, zaliczeniach / eg-zaminach poza godz. zajęć dydaktycznych

2


54

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 50 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10 Łączny nakład pracy 152 5 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 38 2 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 150 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa 1. Specyficzna dla danego projektu (dotycząca tak samej dziedziny projektu, jak i stosowanych narzędzi). V. Literatura uzupełniająca 1. Specyficzna dla danego projektu (dotycząca tak samej dziedziny projektu, jak i stosowanych narzędzi). VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr Piotr Borkowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



196

40 Przedmiot: IN/IM2012/47/40/PZ

PROJEKT ZESPOŁOWY Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VII 12 5 60 7 I. Cele kształcenia Celem przedmiotu jest weryfikacja dojrzałości zawodowej i postawy przyszłego absolwenta kierunku Informatyka poprzez zespołowe wykonanie złożonego projektu informatycznego. II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej.



EK1 Umiejętność pracy zespołowej. K_U02; K_K03

EK2 Umiejętność wykonania złożonego projektu informatycznego. K_U17; K_U18 K_U19; K_U20

EK3 Umiejętność przygotowania dokumentacji technicznej projektu. K_U03; K_U06


EK 1 Umiejętność pracy zespołowej.


Kryteria/Ocena 2 3 3,5-4 4,5-5 Kryterium 1 Wkład pracy

wnoszenie negatyw-nego wkładu w pracę zespołu, wykazywanie się małym zaintere-sowaniem pracami ze-społu

wnoszenie przecięt-nego wkładu w pracę zespołu, wykazywa-nie się zainteresowa-niem pracami zespołu

wnoszenie dużego wkładu w pracę ze-społu, częste przej-mowanie roli nadzo-rującej

wnoszenie bardzo du-żego wkładu w pracę zespołu, dawanie siły napędowej, podno-szenie poziomu grupy

Kryterium 2 Predyspozycje do pracy w zespole

wykazywanie się małą komunikatywnością, nie okazywanie sza-cunku pozostałym członkom zespołu

wykazywanie się ko-munikatywnością, okazywanie szacunku pozostałym członkom zespołu

wykazywanie się dużą komunikatywnością, przedsiębiorczością i konsekwencją, oka-zywanie szacunku po-zostałym członkom zespołu

wykazywanie się dużą komunikatywnością, przedsiębiorczością i konsekwencją, słu-żenie pomocą pozo-stałym członkom ze-społu, wywieranie pozytywnego wpływu na pozostałych człon-ków zespołu

EK 2 Umiejętność wykonania złożonego projektu informatycznego. Metody oceny zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt,


Kryterium 1 Wykonanie projektu

projekt wyraźnie nie spełnia specyfikacji wymagań

projekt spełnia zdecy-dowaną większość wymagań zawartych w specyfikacji

projekt jest w pełni zgodny ze specyfika-cją wymagań, wła-ściwie dobrano meto-dy i narzędzia

projekt jest w pełni zgodny ze specyfika-cją wymagań, wła-ściwie dobrano meto-dy i narzędzia, stopień złożoności projektu jest wysoki

Kryterium 2 Terminowość złoże-nia projektu

nie dostarczenie pro-jektu

projekt złożony po terminie



EK 3 Umiejętność przygotowania dokumentacji technicznej projektu. Kryterium 1 Metody oceny

zadanie domowe, zaliczenie ćwiczeń, laboratoriów/ symulatorów, sprawozdanie/ raport, projekt, prezentacja, sprawdziany i prace kontrolne w semestrze




197

Kryterium 1 Treść dokumentacji technicznej

dokumentacja tech-niczna zawiera wy-raźne braki i/lub błę-dy, nie jest zrozumiała dla użytkownika zna-jącego się w temacie projektu

dokumentacja tech-niczna zawiera drobne braki i/lub błędy, jest zrozumiała dla użyt-kownika znającego się w temacie projek-tu

dokumentacja tech-niczna opisuje w pełni zrealizowany projekt, może zawierać drobne braki i/lub zbędne tre-ści, jest zrozumiała dla przeciętnego użytkownika

dokumentacja tech-niczna opisuje w pełni zrealizowany projekt, nie zawiera zbędnych treści, jest w pełni zrozumiała dla prze-ciętnego użytkownika

Kryterium 2 Terminowość złoże-nia dokumentacji

nie dostarczenie do-kumentacji

dokumentacja złożona po terminie



Szczegółowe treści kształcenia SEMESTR VII PROJEKT ZESPOŁOWY LABORATORYJNE 60. GODZ.

1. Przeznaczeniem przedmiotu jest opracowanie złożonego projektu końcowego, którego pomyślne i terminowe wy-konanie stanowi test dojrzałości zawodowej przyszłego absolwenta kierunku informatyki. Zaleca się, by studenci w trakcie prac nad projektem poznawali (sami) nowe technologie konieczne do realizacji zadania. Faza pozyskiwania specyfikacji powinna być jak najbardziej zbliżona do rzeczywistości (tzn. studenci nie powinni dostawać gotowej specyfikacji wymagań, lecz stworzyć ją na podstawie rozmów z prowadzącym zajęcia — pełniącym wówczas rolę klienta). Przy ocenie projektu uwzględnia się oprócz treści merytorycznych inicjatywę i samodzielność studenta. Opracowany projekt powinien zostać złożony w postaci drukowanej, nadającej się do recenzji. Tematyka projek-tów jest ustalana indywidualnie i uwzględnia program studiów.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze V Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

60


2


60

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 10 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu 10 Łączny nakład pracy 142 6 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: 62 4 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 140 3 Zaliczenie przedmiotu Wszystkie rodzaje zajęć z danego przedmiotu, odbywane w jednym semestrze, podlegają łącznemu zaliczeniu. Ocena z przedmiotu wynika z oceny poszczególnych zajęć, i oceny ewentualnego egzaminu i jest obliczana zgodnie z podanymi za-sadami (średnia ważona): A/(E) 40%, C 30% L 30%; A/ (E) 40%, L 60%; A/(E) 40%, C 20%, L 20%, P 20%. Ocena niedostateczna z zaliczenia którejkolwiek formy przedmiotu w semestrze powoduje niezaliczenie przedmiotu. Zaliczenie przedmiotu w semestrze powoduje przyznanie studentowi liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi. IV. Literatura podstawowa Specyficzna dla danego projektu (dotycząca tak samej dziedziny projektu, jak i stosowanych narzędzi). V. Literatura uzupełniająca Specyficzna dla danego projektu (dotycząca tak samej dziedziny projektu, jak i stosowanych narzędzi). VI. Prowadzący przedmiot Koordynator przedmiotu dr Piotr Borkowski p.borkowski [email protected] ZITM Pozostałe osoby prowadzące zajęcia



198

41 Przedmiot: IN/IM2012/24/41/PP

PRAKTYKA PROGRAMOWA wg harmonogramu Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

IV 2 I. Cele kształcenia Celem praktyki jest weryfikacja wiedzy teoretycznej zdobytej w czasie studiów oraz zapoznanie z praktycznymi zastosowa-niami nabytych umiejętności analitycznych, projektowych, programistycznych. Poznanie podstawowych metod, form oraz narzędzi pracy, sposobu prowadzenia dokumentacji przez zakład pracy. Zapoznanie się z planowaniem pracy, prowadzeniem dokumentacji.

II. Wymagania wstępne Zakres szkoły średniej. Wstęp do programowania. Metody programowania. Algorytmy i struktury danych. Sieci komputero-we. Elektronika. Podstawy ekonomii.

III. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, ukazane są dla całego przedmiotu i nie obejmują podziału na semestry nauki.


EK1 Ma wiedzę w zakresie zadań i struktury organizacyjnej jednostki w której przeprowa-dzana jest praktyka, infrastruktury IT jednostki, informacji i sposobów jej wymiany w jednostce, kompetencji, obiegu dokumentacji, zasad przygotowania prac dokumentacyj-nych i projektowych, procesu podejmowania decyzji w zakresie projektowania opro-gramowania lub rozwiązań sprzętowo-programowych, specyficznego sprzętu i oprogra-mowania oraz obróbki danych wykorzystywanych w jednostce, sprawozdawczości jed-nostki, aktów prawnych na podstawie których działa jednostka, prac projektowych i wy-konawczych związanych z testowaniem, dokonywaniem samodzielnych napraw i mon-tażem sprzętu IT, zarządzaniem sieciami komputerowymi lub systemami oprogramowa-nia, funkcjonowaniem systemów IT, projektowaniem, tworzeniem i diagnostyką opro-gramowania lub rozwiązań sprzętowo-programowych.

K_W06, K_W09, K_W11, K_W18, K_W23, K_K02,

K_K04

EK2 Potrafi zaplanować i zrealizować zadania związane z: - testowaniem, dokonywaniem napraw i montażem sprzętu IT, - zarządzeniem sieciami komputerowymi lub systemami oprogramowania, - projektowaniem oprogramowania lub rozwiązań sprzętowo-programowych, - diagnostyką oprogramowania lub rozwiązań sprzętowo-programowych, - tworzeniem oprogramowania lub rozwiązań sprzętowo-programowych, - prowadzeniem dokumentacji inżynierskiej, - kontaktem z klientami korzystającymi z usług jednostki,

K_U02, K_U03, K_U12, K_U14, K_U18, K_U20, K_K03, K_K04,

K_K05

Ogólne założenia prowadzonych praktyk Praktyki trwają cztery tygodnie. Praktyki przeprowadzanie będą w następujących rodzajach firm i organizacji: 1. Firmy informatyczne zajmujące się projektowaniem, wykonaniem, testowaniem i wdrażaniem szeroko pojętego opro-

gramowania, a w szczególności systemów informatycznych; 2. Firmy zajmujące się projektowaniem, wykonaniem i wdrażaniem rozwiązań sprzętowo-programowych; 3. Fnne firmy i instytucje, pod warunkiem, że praktyki będą odbywać się w dziale zajmującym się obsługą IT. Skierowanie na praktykę odbywa się na podstawie porozumienia między Akademią Morską w Szczecinie, a jednostką w któ-rej realizowana będzie praktyka. Jeżeli Uczelnia dysponuje ofertami praktyk, student może skorzystać z praktyki w przedsię-biorstwie wskazanym przez Uczelnię. Pozostali studenci wybierają samodzielnie zakład pracy w którym odbędą praktykę. Jedynym kryterium wyboru jednostki jest umożliwienie w jak najszerszym zakresie realizację zagadnień praktyki. Po wska-zaniu przez studenta jednostki wybranej do realizacji praktyki, Dziekan lub osoba do tego upoważniona zatwierdza jej zgod-ność z programem studiów. Decyzję o skierowaniu studenta na praktykę podejmuje Dziekan Wydziału. Ramowy program praktyk, na podstawie którego budowany jest szczegółowy program praktyk lub program indywidualny 1. Określenie miejsca praktyki. 2. Określenie szczegółowych celów praktyki. 3. Określenie zakresu tematycznego praktyki 4. Określenie zasad odbywania praktyki i jej zaliczania



199

Sprawozdanie z praktyki Zawartość sprawozdania będzie zależeć od charakteru przedsiębiorstwa oraz rodzaju wykonywanych czynności. Ogólną za-wartość sprawozdania przedstawiono poniżej: 1. Opis ogólny przedsiębiorstwa ( status formalnoprawny, przedmiot działalności, zarys struktury organizacyjnej – główne

stanowiska kierownicze, wielkość zatrudnienia). 2. Specjalizacja podmiotu gospodarczego. Asortyment produkcji i/lub rodzaj świadczonych usług, struktura informacyjna

przedsiębiorstwa ( obieg informacji w przedsiębiorstwie), charakter i zasady współpracy poszczególnych działów i pra-cowników, charakter przygotowania zawodowego pracowników.

3. Opis wykorzystywanego sprzętu komputerowego i oprogramowania użytkowego. 4. Charakterystyka zadań podejmowanych w ramach praktyki i stopień wykorzystania wiedzy informatycznej (samodziel-

nej i we współpracy z pracownikami). 5. Problematyka jakości w przedsiębiorstwie. 6. Ocena możliwości wykorzystania uzyskanego doświadczenia w ramach praktyki na potrzeby realizowanej pracy dy-

plomowej oraz przyszłej pracy zawodowej. 7. Wnioski na temat zapotrzebowania na absolwentów kierunku Informatyka (oczekiwane umiejętności przez pracodaw-

cę). Bilans nakładu pracy studenta w semestrze V Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady X Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe

X


X


X

Własna praca studenta: realizacja zadań projektowych 160 Własna praca studenta: przygotowanie do zaliczenia, egzaminu X Łączny nakład pracy 160 2 Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli: X X Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 160 2



200

42 Przedmiot: IN/IM2012/47/42/PD

PRACA DYPLOMOWA Semestr Liczba tygodni


ECTS A C L A C L

VII 12 15 I. Cele kształcenia Celem jest rozwinięcie umiejętności samodzielnego pisania pracy dyplomowej spełniającej wymagania stawiane przed pracą o charakterze inżynierskim, pod kierunkiem wyznaczonego nauczyciela akademickiego, z jednoczesnym wykorzystaniem wiedzy i umiejętności zdobytych w trakcie studiów. II. Wymagania wstępne EK realizowane na kierunku informatyka. III. Efekty kształcenia i szczegółowe treści kształcenia Efekty kształcenia, jakie student osiągnie po ukończeniu przedmiotu opisane są w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw.

PRACA DYPLOMOWA INŻYNIERSKA 1. Obowiązkowym elementem programu studiów kierunku i specjalności jest wykonanie pracy dyplomowej inżynierskiej

lub projektu inżynierskiego. 2. Dopuszcza się realizację pracy dyplomowej przez więcej niż jednego studenta na zasadach określonych przez dziekana

z podaniem udziału w pracy każdego ze studentów. 3. Praca dyplomowa oraz projekt inżynierski stanowi dzieło, które jest przedmiotem prawa autorskiego

i podlega ochronie prawnej. 4. Akademii przysługuje pierwszeństwo w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli Akademia nie opublikowała

pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student, który ją przygotował, może ją opublikować, chyba że praca dyplomowa jest częścią utworu zbiorowego.

5. Przy oddawaniu pracy inżynierskiej student składa w formie pisemnej oświadczenie, że praca (a w przypadku pracy grupowej – jej część) została sporządzona samodzielnie, tj. poza niezbędnymi konsultacjami nie korzystano z pomocy osób trzecich, a w szczególności nie zlecano opracowania pracy lub jej części innym osobom, jak również wszystkie wykorzystane podczas pisania pracy źródła literaturowe zostały podane do wiadomości.

6. Praca dyplomowa może być napisana w innym języku niż język polski zgodnie z zapisem określonym w regulaminie studiów.

PROMOTOR, TEMAT I OCENA PRACY DYPLOMOWEJ INŻYNIERSKIEJ 1. Pracę dyplomową inżynierską student przygotowuje pod kierunkiem upoważnionego nauczyciela

akademickiego, który posiada co najmniej tytuł zawodowy magistra. 2. Pracę dyplomową student może przygotować pod kierunkiem osoby spoza Akademii, będącej specjalistą

z dziedziny, która jest przedmiotem pracy i posiadającej co najmniej stopień naukowy doktora. 3. Student może wykonać pracę dyplomową poza Akademią w ramach wymiany międzyuczelnianej. W takim przypadku

promotorem pracy dyplomowej może być osoba wyznaczona przez właściwy organ uczelni partnerskiej za zgodą dziekana.

4. W trakcie przygotowywania pracy dyplomowej student odbywa obowiązkowe konsultacje z promotorem na zasadzie indywidualnie przeprowadzanych seminariów w liczbie nie mniejszej niż 10 godzin dydaktycznych.


EK1 Ma podstawową wiedzę z dziedzin nauk technicznych, ekonomicznych i prawnych niezbędną do poznania podstawowych uwarunkowań funkcjonowania nowoczesnej informatyki. K_W18;

EK2 Potrafi pozyskiwać niezbędną do pisania pracy informację ze wszelkich dostępnych źródeł, zarówno w języku polskim jak i angielskim, integrować wiedzę z różnych dziedzin, dokony-wać jej analizy, wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać własne opinie.

K_U01; K_U04;

EK3 Ma podstawową wiedzę z zakresu ochrony własności intelektualnej oraz prawa patentowego. K_W23

EK4 Ma umiejętność samokształcenia się oraz podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych, ma-jąc świadomość konieczności kształcenia ustawicznego wynikającego z rozwoju technologii i stosowanych standardów.

K_U05; K_K01;

EK5 Potrafi właściwie opracować i zaprezentować dokumentację związaną z realizacją tematu pracy dyplomowej. K_U03;

EK6 Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej i wynikającej z tego koniecz-ności właściwej, jasnej i zrozumiałej prezentacji technicznych aspektów rozwoju społeczeń-stwa.

K_K06;



201

5. Osoby uprawnione do prowadzenia prac dyplomowych zgłaszają proponowane tematy prac do dyrektora instytutu lub kierownika katedry. Rada instytutu lub katedry dokonuje weryfikacji zgłoszonych tematów i ich zatwierdzenia w ramach limitu ustalanego corocznie przez dziekana.

6. Nauczyciele akademiccy zatrudnieni w Akademii poza wydziałem, na którym studiuje student, mogą zgłaszać tematy prac dyplomowych dziekanowi w ramach obowiązującego programu nauczania. Dziekan przekazuje akceptowane przez siebie tematy do właściwej rady instytutu lub katedry albo nie wyraża na nie zgody.

7. Studentowi przysługuje prawo wyboru tematu pracy dyplomowej i promotora pracy dyplomowej. Jeżeli student nie mo-że uzyskać zgody żadnego nauczyciela akademickiego na przygotowanie pracy pod jego kierunkiem, promotora wyznacza dziekan. Temat pracy dyplomowej uważa się za ustalony z chwilą uzyskania przez studenta pisemnej zgody promotora.

8. Temat pracy dyplomowej powinien być ustalony nie później niż na rok przed ukończeniem studiów. 9. Na zmianę promotora i tematu pracy dyplomowej na inny zatwierdzony temat zgodę wyraża Dziekan. Na zgłoszenie

nowego tematu lub korektę zatwierdzonego zgodę wyraża Dziekan po uzyskaniu opinii rady instytutu lub katedry.

10. W przypadku dłuższej nieobecności promotora pracy dyplomowej, która może wpłynąć na opóźnienie terminu wykonania i złożenia pracy, student może wystąpić o wyznaczenie promotora zastępczego, którego wyznacza dziekan po zasięgnięciu opinii dyrektora instytutu lub kierownika katedry, w których realizowana jest praca.

11. Zmiana promotora, dokonana w okresie ostatnich 6 miesięcy przed terminem planowanego złożenia pracy dyplomowej, może stanowić podstawę do przedłużenia terminu złożenia pracy na zasadach określonych w regulaminie studiów.

12. Oceny pracy dyplomowej dokonuje promotor oraz jeden recenzent wyznaczony przez dziekana. W przypadku rozbieżności ocen dziekan może zasięgnąć opinii drugiego recenzenta i na jej podstawie podjąć decyzję o dopuszczeniu studenta do egzaminu inżynierskiego.

13. Przy ocenie prac inżynierskich stosuje się skalę ocen podaną w regulaminie studiów. 14. Recenzentem pracy inżynierskiej może być nauczyciel akademicki lub specjalista spoza Akademii,

posiadający co najmniej tytuł zawodowy magistra. 15. W przypadku gdy student otrzymuje stypendium fundowane, zawarł umowę przedwstępną z zakładem

pracy lub jest studiującym pracownikiem, przy ustalaniu tematu pracy dyplomowej można uwzględnić ewentualne po-trzeby danego zakładu pracy.

FORMA I TERMIN SKŁADANIA PRACY 1. Student składa pracę dyplomową w dwóch egzemplarzach w formie pisemnej (wydruk dwustronny,

w formacie A4, twarda oprawa) oraz w dwóch egzemplarzach na opisanych nośnikach elektronicznych. 2. Załącznikiem do pracy dyplomowej może być program komputerowy, model, projekt, urządzenie itp. 3. Student studiów pierwszego stopnia obowiązany jest złożyć pracę inżynierską, w terminie określonym

w organizacji roku akademickiego. 4. Dziekan, na wniosek promotora pracy dyplomowej lub na wniosek studenta, może przesunąć termin

złożenia pracy inżynierskiej w przypadku: 1) długotrwałej choroby studenta, potwierdzonej zaświadczeniem właściwej komisji lekarskiej; 2) ważnych i odpowiednio udokumentowanych okoliczności losowych; 3) innych istotnych okoliczności.

5. Nie złożenie pracy dyplomowej w wyznaczonym terminie jest podstawą do skreślenia studenta z listy studentów. Decyzję w tej sprawie podejmuje dziekan.

NIE ZALICZENIE PRACY DYPLOMOWEJ 1. Student, którego praca dyplomowa uzyskała ocenę niedostateczną, może ubiegać się o przyznanie

dodatkowych trzech miesięcy na jej poprawienie. Decyzję w tej sprawie podejmuje dziekan po zasięgnięciu opinii re-cenzenta.

2. Brak zgody dziekana, o której mowa w pkt. 1, lub ponowna negatywna ocena pracy dyplomowej może powodować skreślenie z listy studentów.

PUNKTY ECTS Student otrzymuje 15 punktów ECTS za przygotowanie pracy dyplomowej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego.

EGZAMIN DYPLOMOWY INŻYNIERSKI WARUNKI DOPUSZCZENIA DO EGZAMINU INŻYNIERSKIEGO I TERMIN EGZAMINU 1. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu inżynierskiego jest:

1) uzyskanie wszystkich zaliczeń przewidzianych w planie studiów i w programie nauczania; 2) uzyskanie pozytywnych opinii promotora pracy inżynierskiej i jej recenzenta, potwierdzających

spełnienie wymagań merytorycznych i formalnych stawianych pracom inżynierskim; 3) uiszczenie wszystkich opłat związanych z tokiem studiów.

2. Termin egzaminu inżynierskiego wyznacza dziekan. 3. Dziekan może ustalić indywidualny termin egzaminu inżynierskiego dla studenta, który złożył pracę

dyplomową przed upływem obowiązującego terminu.



202

ZŁOŻENIE EGZAMINU INŻYNIERSKIEGO 1. Egzamin inżynierski jest egzaminem ustnym, w trakcie którego komisja egzaminacyjna pod przewodnictwem dziekana

lub osoby przez niego powołanej, sprawdza stopień przygotowania studenta do wykonywania zawodu w specjalności stanowiącej przedmiot studiów.

2. W skład komisji powołanej przez dziekana wchodzą: przewodniczący i co najmniej dwaj nauczyciele akademiccy re-prezentujący podstawowe przedmioty zawodowe danego kierunku. Jeżeli praca dyplomowa wykonana jest dla potrzeb określonego zakładu pracy, w skład komisji może wejść również jego przedstawiciel.

3. Dziekan może zarządzić udział w komisji lub obecność na egzaminie promotora i recenzenta. 4. W składzie komisji egzaminu inżynierskiego dla kierunków lub specjalności objętych certyfikatem uznania za zgod-

ność z wymaganiami Konwencji STCW co najmniej jedna osoba musi posiadać najwyższy dyplom morski w odpo-wiednim dziale.

5. Komisja może zwolnić studenta z obowiązku odpowiedzi na pytania dotyczące pracy dyplomowej, jeżeli jego praca, zarówno przez promotora, jak i recenzenta, została oceniona na ocenę co najmniej dobrą.

6. Przy ocenie wyników egzaminu stosuje się skalę ocen określoną w regulaminie studiów. 7. Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z egzaminu jest brak ocen niedostatecznych z poszczególnych tematów refe-

rowanych przez studenta i stanowiących przedmiot egzaminu.

POWTÓRNY EGZAMIN INŻYNIERSKI 1. W przypadku nie zdania przez studenta egzaminu inżynierskiego lub nieusprawiedliwionego nie przystąpienia do tego

egzaminu w ustalonym terminie dziekan wyznacza powtórny termin, który jest terminem ostatecznym. Powtórny eg-zamin inżynierski musi odbyć się w ciągu 3 miesięcy od daty pierwszego terminu, ale nie wcześniej niż po upływie miesiąca.

2. W przypadku nie zdania egzaminu inżynierskiego w drugim terminie dziekan podejmuje decyzję o zezwoleniu na po-wtórzenie ostatniego roku lub semestru studiów albo decyzję o skreśleniu z listy studentów.

3. Student powtarzający semestr z powodu nie zdania egzaminu inżynierskiego nie musi ponownie pisać pracy dyplomo-wej inżynierskiej.

UKOŃCZENIE STUDIÓW 1. Ukończenie studiów I stopnia następuje po złożeniu egzaminu dyplomowego inżynierskiego.

Bilans nakładu pracy studenta w semestrze VIII Godziny ECTS Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela: wykłady Godziny zajęć z bezpośrednim udziałem nauczyciela, o charakterze praktycznym: ćwiczenia, laboratoria, symulatory, zajęcia projektowe


10


150


Documents

Program kształcenia 2012