Slayt 1

Prof.Dr. Nihat AKINSelcuk niversitesi, Ziraat FakltesiGda Mhendislii Blm. Kamps/Konya

Hastalklarn oundan kendimizi ve etrafmzdaki insanlar korumak iin en etkili yollardan biri HJYENdir. Hijyenin anlam basit olarak, zellikle ellerinizin ykanmasdr. Fakat ayn zamanda vcudunuzun dier ksmlarnnda ykanmas anlamna gelir. Bu durum, gdalar tadnzda veya depoladnzda dikkatli olmanz anlamnada gelir. Ayrca buna ilave olarak, dier arkadalarnzn zerine ksrmemek, haprmamak iinde dikkatli olmanz gerekir, dokunduunuz yzeyleri temizlemek temizlikte kullandnz kat mendiller veya slak mendilleri saa sola srmeden uzaklatrmanz gerekir. nk bunlar mikroplar ierebilir. Bunlar enfeksiyon riski tayabilir. Onun iin bunlara dokunurken eldiven kullanmanz gerekebilir. yibir personel hijyeni gda zehirlenme riskini nlemede nemlidir.

HJYENKiisel hijyen uygulamalarn etkileyen faktrler:KltrnalarevreGelime seviyesiSalk ve enerjiKiisel tercihler

Yanl Kiisel Hijyen Yanl bireysel alkanlklarBurnunuzla veya kulanzn iiyle oynamanzAznzn iine parmanz sokmanzGzlerinizi elinizle ovalamanzEtrafa rastgele tkrme

Ellerimizi ne zaman ykanmalyz? Gdalara temas etmeden Yemek yemeden nce ve sonraTedavi amacyla ilala temastan nce Ellerin kirli olduu hissedildiinde Tuvalet kullanldktan sonra Vcut svlar (rnein smk ya az salyas gibi) ile temasda bulunulduktan sonra Kirli olduu kabul edilen veya dnlen bir yzeyle veya madde ile temas edildiinde Oyun oynama yerinde oyun oynadktan sonra Oyuncaklarla temas, kedi kpek veya onlarn barnma yerleriyle temas ettikten sonraEllerimizi ykarken neler yanl olabilir? Sv sabun kutusu hatal olabilir Sv sabun kutusu sabun iermeyebilir Sv sabun kutusu ierisinde seyreltilmi veya doru formle edilmemi sabun olabilir Doru olmayan ykama teknii kullanm olabilirsiniz Sabunla ykama esnasnda yeterli temas sresi uygulanmam olabilir Kirli veya mikroplarla bulam havlu kullanyor olabilirsiniz Lavabolar kullanm amac dnda baka amalarla kullanlm olabilirMake Hygiene part of your daily routine

DER HJYENDerimiz, kalp, akcier gibi bir organmzdr. Deri ayn zamanda vcudun en geni bir organdr.Tm derinin yzeyi l hcrelerle kapldr. Canl hcreler yzeyin altnda bulunur.Derinin yzeyinde doal olarak bulunan mikroplar terle birlikte istenilmeyen kokular oluturabilirler. Dolays ile sk sk bunlar ykanmaldr.Yani temiz tutulmaldr.Vcutta dvme veya percing gibi eylerden kanlmaldr.DER BAKIMIDzenli bir ekilde yzmz ykamalyzDzenli bir ekilde banyo ve du almalyzDerinizden yal salarnz uzak tutunuzDerideki sivilcelerinizi skmaynzTemiz elbiseler giyiniz

D TEMZL

DLERNZ VE TEMZLSalkl diler iini;Yemeinizi doru ineyinizDoru konuunuzSert eyleri ineyinizDilerin bakm iin gnlk olarak dileri iki kez fralaynz. Fralama, eer mmknse yemek yedikten sonra yapmalsnz. Fralamada kullandnz fralar yumak olmaldr.Di fralarnz her ayda bir veya hastalktan sonra deitirmeniz tavsiye edilmektedir.Eer dierinizi yemek yedikten sonra fralayamazsanz aznz veya dilerinizi lk suyla alkalaynz. Bylece dileriniz arasnda kalan yemek artklarn uzaklatrmak mmkn olur.Fralama iin uygun di macunu kullanmalsnzDilerinizin salkl olmas iin yourt, st, meyve sebze yemelisiniz. eker ve benzeri gdalarn tketimini snrlandrmalsnz.Dilerinizi fralamazsanz mikroorganizmalar dileriniz zerinde plak denilen tabaka oluturur. Sonra mikroorganizmalar bunlarn ierisinde saklanrlar ve dilerinizin rmesine veya di hastalklarna neden olabilirler.

SALAR VE TEMZLSalar l hcrelerden olumutur.Salar nemlidir. nk salar derinin yzeyine ya tar.Salar arasnda hava tabakasn tutarlar. Bylece, vcudun scakln korurlar. Sa bakm:Salarn salkl olmas iin gnlk olarak fralanmal. nk fralama ile yalar salarn kknden ucuna kadar yaylr.Salar dzenli olarak ykanmaldr.Ykama iin salarnza uygun ampuan uygun srelerde uygulanmal ve sonra ampuan uzaklancaya kadar durulanmaldr.Salarnz taramalsnz ve taranz bakalarnn kullanmna izin vermemelisiniz.

Uzun salarn arkaya balanmasBunun iin: Uzun salar yemek yerken yemein ierisine girebilir. Bunun hijyen asndan nlenmesi gerekir; uzun salar balanarak etrafa skmalar nlenebilir;Sanz banza uygun bir eyler giyerek koruyabilirsiniz! Food a fact of life 2013

15

AYAKLAR VE AYAKKABILARAyaklarda ok fazla ter bezi bulunmaktadr. Bunun iin ayaklar gnde en az birkez ykanmaldr.Ykama ileminden sonra, zellikle parmak aralar dikkatlice kurulanmaldr.Ter bezlerinden salglanan ter ayakkablarn slanmasna neden olur. Bu ortamlar mikroplar ok sever. Bunun iin bir ift ayakkabs olanlar eve gidince hemen ayakkablarn karp gece boyunca kurumasn ve havalanmasn salamaldr.

TEMZ ELBSELERELBSELERElbiseler lekelenebilir veya kirlenebilir. Bunun iin sk sk elbiseler deitirilmelidir. amarlar derinizle direk temas eder. Bunun iin lmi deri hcreleri, ter ve muhtemel dier bahsedilmeyen lekeler tayabilir. Sk deitirilmeyen i amarlar zerinde mikroplar gelierek istenilmeyen kokularn olumasna neden olabilir.D aldktan sonra i amarlarnz deitirmelisiniz. Kirli elbiselerinizi kirli vcudunuza giymemelisiniz.

SONUPersonel hijyeni iyibir vcut bakm ve salktr.Balang temizlik iin genel bilgidir.Hibir zaman farknda olamadmz problemlerin ortaya kmasn nler.Vcudun d ksmnn her bir paras dzenli olarak temel hijyen kurallarna uygun olarak bakm yaplmaldr.

TEEKRLER

22www.schoolofeducators.com

BEN DNLEDNZ N TEEKRLER

El YkamaOlas enfeksiyonlarn ou, zellikle souk alnl ve sindirim sistemi hastalklar,ellerimiz kirli iken bunlar azmza aldmz zamandr.Baz hastalklar bakalarnn eli kirli iken bizimle temas etmesi veya kirli elleriyle ortak kullanlan yerlere temas etmesiyle gerekleir. Eer bunlar bir gda ise bunlar bilmeyerek tkettiimizde hasta oluruz. Bunun iin mmkn olduu kada ellerimizi temiz tutmamz ok nemlidir. Bu durum eer yemek yediimiz veya yemek hazrlanan yerler ise ok daha nemli hal almaktadr. Washing handsUse clean water and soap (or alternative) over your hands and wrists.Use a brush to get under nails if they are dirty as well.Use something clean to dry hands, such as paper, towel or a hot air dryer (a tea towel is not a good idea as germs cold pass onto pots and pans).