28
Prof Dr Davut Albayrak Ondokuz mayıs üniversitesi Tıp Fakültesi Kan merkezi Ve çocuk hematoloji BD -Samsun

Prof Dr Davut Albayrak Ondokuz may1s üniversitesi T1p ... · 0nd0rekt coombs test0 ant0kor aranan plazma %5 l0k yikanmi^ kirmizi kan hÜcres0 ekle + fab u˙lari ant0jene ba˚li,

Embed Size (px)

Citation preview

Prof Dr Davut AlbayrakOndokuz mayıs üniversitesiTıp Fakültesi Kan merkezi

Ve çocuk hematoloji BD -Samsun

İNDİREKT COOMBS TESTİ

ANTİKOR ARANANPLAZMA

%5 LİK YIKANMIŞKIRMIZI KANHÜCRESİ EKLE

+

FAB UÇLARI ANTİJENE BAĞLI,KÜMELENME YOK

AHG EKLE

PLAZMADAKİANTİKOR

ALTGRUPLARIBİLİNENKKH

AHG PLAZMADAKİANTİKOR

AHG

AHG KKH ÜZERİNDEKİ ANTİKORLARABAĞLANDI, KÖPRÜ YAPTI

KÜMELENME +

Ig M ile Hemagglutination

ANTİ-HUMAN GLOBULİN ÜRETİMİ POLİKLONAL:Tavşan, keçi veya koyuna saflaştırılmış

Ig G ve veya kompleman iv verilir. Antikor cevabı yeterli titreye gelince plazma toplanır. MONOKLONAL:1-Antikor cevabı oluşan tavşanının

dalak B hücreleri myeloma ile hibridize edilir.Antikora özgül ve güçlü bağlanan hibridoma klonugenişletilir. Bu hücrelerin kültür ortamına salgıladığıantikor saflaştırılır.

2-Bu klonun Ig geni bakteriye recombinasyon yöntemiile nakledilir. Recombinant teknoloji ile monoklonalantikor elde edilir.

POLİKLONAL:Tavşan, keçi veya koyuna saflaştırılmışIg G ve veya kompleman iv verilir.

Antikor cevabı yeterli titreye gelince plazma toplanır. MONOKLONAL:1-Antikor cevabı oluşan tavşanının

dalak B hücreleri myeloma ile hibridize edilir.Antikora özgül ve güçlü bağlanan hibridoma klonugenişletilir. Bu hücrelerin kültür ortamına salgıladığıantikor saflaştırılır.

2-Bu klonun Ig geni bakteriye recombinasyon yöntemiile nakledilir. Recombinant teknoloji ile monoklonalantikor elde edilir.

İNDİREKT ANTİGLOBULİN TESTİ Plazmada kırmızı kan hücresi antijenlerine

bağlanabilen antikor varlığını araştırır. Elüsyon ile kırmızı kan hücresi yüzeyinden sökülen ve

süpernatana geçen antikorun varlığını araştırır

Plazmada kırmızı kan hücresi antijenlerinebağlanabilen antikor varlığını araştırır.

Elüsyon ile kırmızı kan hücresi yüzeyinden sökülen vesüpernatana geçen antikorun varlığını araştırır

AHG TÜRLERİ 1-Polispesifik –çoklu özgül Ig G +C3d 2.Monospesifik-birine özgül Ig G veya C3d, C3b 1-Polispesifik –çoklu özgül Ig G +C3d 2.Monospesifik-birine özgül Ig G veya C3d, C3b

İNDİREKT ANTİGLOBULİNTESTİNİN YAPILIŞI

1. TÜPE 2-3 DAMLA PLAZMA KOY (EDTA LI)2. 1 DAMLA %3-5 LİK ERİTROSİT SÜSPANYİONU

KOY, KARIŞTIR: KAN GRUBU O VE ALT GRUBUBİLİNEN

3. 37°C DE 30-40 DAKİKA BEKLET.4. 1000 DEVİR/DAKİ KADA 1 DAKİKA SANTRİFÜJ

ET5. KÜMELEŞMEYİ GÖZLE: TAM ANTİKOR Ig M

1. TÜPE 2-3 DAMLA PLAZMA KOY (EDTA LI)2. 1 DAMLA %3-5 LİK ERİTROSİT SÜSPANYİONU

KOY, KARIŞTIR: KAN GRUBU O VE ALT GRUBUBİLİNEN

3. 37°C DE 30-40 DAKİKA BEKLET.4. 1000 DEVİR/DAKİ KADA 1 DAKİKA SANTRİFÜJ

ET5. KÜMELEŞMEYİ GÖZLE: TAM ANTİKOR Ig M

6.KÜMELEŞME YOK İSE : İZOTONİK NaCL İLE ÜÇDEFA YIKA-SANTRİFÜJ ET

7.ÜSTTEKİ SIVIYI AT 8. YIKANMIZ ERİTROSİTE 2 DAMLA AHG DAMLAT 1000 DEVİRDE 1 DAKİKA SANTRİFÜJ ET KÜMELEŞMEYİ GÖZLE POZİTİF KONTROL:NEGATİF TESTE IgG

BAĞLANMIŞ HÜCRE SÜSPANSİYONU (COOMBSHÜCRESİ) İLE KÜMELEŞME

6.KÜMELEŞME YOK İSE : İZOTONİK NaCL İLE ÜÇDEFA YIKA-SANTRİFÜJ ET

7.ÜSTTEKİ SIVIYI AT 8. YIKANMIZ ERİTROSİTE 2 DAMLA AHG DAMLAT 1000 DEVİRDE 1 DAKİKA SANTRİFÜJ ET KÜMELEŞMEYİ GÖZLE POZİTİF KONTROL:NEGATİF TESTE IgG

BAĞLANMIŞ HÜCRE SÜSPANSİYONU (COOMBSHÜCRESİ) İLE KÜMELEŞME

ANTİKOR VE EPİTOP NEDİR? Antikor, B lenfositler ve plazma hücreleri tarafından

üretilen immunglobulin (AGME) yapısındakiproteinlerdir.

Her antikor kendisinin üretilmesine yol açan antijenepitopu ile seçici ve güçlü olarak bağlanır.

Antikor, B lenfositler ve plazma hücreleri tarafındanüretilen immunglobulin (AGME) yapısındakiproteinlerdir.

Her antikor kendisinin üretilmesine yol açan antijenepitopu ile seçici ve güçlü olarak bağlanır.

EPİTOP Epitop antijen molekülünün antikor üretimini

uyarabilen her bir parçasının adıdır. Bir antijen birden çok epitopu olabilir. Epitoplar genellikle peptit parçalardır. Bunun anlamı her Anti D antikorunun aynı

olmayacağıdır. Monoklonal antikorlar tek epitopa karşıdır.

Epitop antijen molekülünün antikor üretiminiuyarabilen her bir parçasının adıdır.

Bir antijen birden çok epitopu olabilir. Epitoplar genellikle peptit parçalardır. Bunun anlamı her Anti D antikorunun aynı

olmayacağıdır. Monoklonal antikorlar tek epitopa karşıdır.

Ig G PARÇALARI Ig G ANTİKORUN İKİ FAB VE BİR FC BACAĞI

VARDIR. Ig G “Y” ŞEKLİNDEDİR. ANTİKOR ANTİJENE FAB (FRAGMENT ANTİBODY)

UCU İLE ÖZGÜL OLARAK BAĞLANIR

Ig G ANTİKORUN İKİ FAB VE BİR FC BACAĞIVARDIR. Ig G “Y” ŞEKLİNDEDİR.

ANTİKOR ANTİJENE FAB (FRAGMENT ANTİBODY)UCU İLE ÖZGÜL OLARAK BAĞLANIR

YANLIŞ NEGATİFSERUM VEYA KIRMIZI KAN HÜCRELERİ ETKİNLİĞİNİ KAYBETMİŞANTİ (anti-Jka, -Jkb) TESBİTİ İÇİN AKTİF KOMPLEMAN

GEREKİR. EDTA lı kan ile tesbit edilemeyebilir.SICAKLIK VE BEKLETME SÜRESİ ANTİKOR-KOMPLEMAN

BAĞLANMA SÜRELERİNİ ETKİLEYEBİLİR.ORAN OPTİMAL OLMAYABİLİR.OPTİMAL SERUM/HÜCRE 2-3 DAMLA PLAZMA/1 DAMLA %5

KKH DİR.AŞIRI ÇALKALAMAAnti JKa ve JKb antikorları, polispesifik AHG ve komplemanı

korun muş kan ile daha iyi tespit edilir.

SERUM VEYA KIRMIZI KAN HÜCRELERİ ETKİNLİĞİNİ KAYBETMİŞANTİ (anti-Jka, -Jkb) TESBİTİ İÇİN AKTİF KOMPLEMAN

GEREKİR. EDTA lı kan ile tesbit edilemeyebilir.SICAKLIK VE BEKLETME SÜRESİ ANTİKOR-KOMPLEMAN

BAĞLANMA SÜRELERİNİ ETKİLEYEBİLİR.ORAN OPTİMAL OLMAYABİLİR.OPTİMAL SERUM/HÜCRE 2-3 DAMLA PLAZMA/1 DAMLA %5

KKH DİR.AŞIRI ÇALKALAMAAnti JKa ve JKb antikorları, polispesifik AHG ve komplemanı

korun muş kan ile daha iyi tespit edilir.

İNDİRET ANTİGLOBULİN NEGATİFTRANSFÜZYON ETKİSİ AZALMIŞ

AMNESTİK REAKSİYON UNUTULMUŞ CEVAPLAR 3. GÜNDE HIZLI ANTİKOR

ARTIŞI YAPAR İAT + LEŞİR

AMNESTİK REAKSİYON UNUTULMUŞ CEVAPLAR 3. GÜNDE HIZLI ANTİKOR

ARTIŞI YAPAR İAT + LEŞİR

YANLIŞ POZİTİF KULLANILAN HÜCRE DAT + DIR SOĞUK AGLUTİNİN AHG ÖNCESİ POZİTİF VERİR. AŞIRI SANTRİFÜJ POZİTİF SONUÇ VEREBİLİR. KİRLİ CAM YÜZEYİ KKH KÜMELENDİREBİLİR.

KULLANILAN HÜCRE DAT + DIR SOĞUK AGLUTİNİN AHG ÖNCESİ POZİTİF VERİR. AŞIRI SANTRİFÜJ POZİTİF SONUÇ VEREBİLİR. KİRLİ CAM YÜZEYİ KKH KÜMELENDİREBİLİR.

KLİNİK ÖRNEKLER BEBEK PLAZMASI ANNE PLAZMASINDAN GEÇEN

ANTİKORLARIN SEROLOJİSİNİ GÖSTERİR. BEBEKTE D COOMBS + İSE ANNE PLAZMASINDA

ANTİKOR TARAMA YAPILIR. AKUT HEMOLİTİK REAKSİYON OTO-ALLO İMMUN HEMOLİZ.

BEBEK PLAZMASI ANNE PLAZMASINDAN GEÇENANTİKORLARIN SEROLOJİSİNİ GÖSTERİR.

BEBEKTE D COOMBS + İSE ANNE PLAZMASINDAANTİKOR TARAMA YAPILIR.

AKUT HEMOLİTİK REAKSİYON OTO-ALLO İMMUN HEMOLİZ.

ANNEDE ANTİ D VE KELL ÖNEMLİAnti D ANTİKOR POZİTİFLİĞİD+ KAN VERİLMESİD+ GEBELİKD+ DÜŞÜK

GEBE ANNEDE 1:32 ANTİ D ÖNEMLİ. BEYİN ORTA ARTERKAN AKIMI—İNTRA UTERİN TRANSFÜZYON

K POZİTİFLİĞİGEBE ANNEDE 1:8 ANTİ KELL ÖNEMLİ.

Anti D ANTİKOR POZİTİFLİĞİD+ KAN VERİLMESİD+ GEBELİKD+ DÜŞÜK

GEBE ANNEDE 1:32 ANTİ D ÖNEMLİ. BEYİN ORTA ARTERKAN AKIMI—İNTRA UTERİN TRANSFÜZYON

K POZİTİFLİĞİGEBE ANNEDE 1:8 ANTİ KELL ÖNEMLİ.

İNDİREKT AHG KULLANIMI İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ D+ VEYA K+ KOCASI OLAN GEBE TRANSFÜZYON ÖNCESİ UYGUNLUK TESTİ

MODELİ-SONRA İMMEDİATE ELÜSYONLA ANTİKOR ARANMASI

İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ D+ VEYA K+ KOCASI OLAN GEBE TRANSFÜZYON ÖNCESİ UYGUNLUK TESTİ

MODELİ-SONRA İMMEDİATE ELÜSYONLA ANTİKOR ARANMASI

SUB GRUP SUTÜNLARINDANBAZILARI D,C,E,c,e, K,k, M,N,S,s, Lea, Leb, Fya, Fyb, Jka, Jkb , Xg P1,

D,C,E,c,e, K,k, M,N,S,s, Lea, Leb, Fya, Fyb, Jka, Jkb , Xg P1,

37 °C’de invitro saptanan klinikolarak anlamlı antikorlar Her zaman klinik olarak potansiyel anlamlı kabul edilen antikorlar ABO Duffy Rh Kidd Kell SsU Bazen anlamlı reaksiyona yol acabilen antikorlar Lewis Lutheran MNS Cartwright P Cok nadiren klinik olarak anlamlı reaksiyona neden olan antikorlar Leb Xga Chido/Rodgers Bg York HTLA

Her zaman klinik olarak potansiyel anlamlı kabul edilen antikorlar ABO Duffy Rh Kidd Kell SsU Bazen anlamlı reaksiyona yol acabilen antikorlar Lewis Lutheran MNS Cartwright P Cok nadiren klinik olarak anlamlı reaksiyona neden olan antikorlar Leb Xga Chido/Rodgers Bg York HTLA

sık karşılaşılan antikorlar

anti-D, anti-E, anti-K, anti- Fya

Antikoru bulduysan onun klinik bilgi tablosuna bak Tarama hücresinde bakılmış olması zorunlu en az

antijenler C;Cw;c;D;E;e;K;k;Kpa;Fya;Fyb;Jka;Jkb;S;s;Lea;Leb;M;N;P1

ve Lua.

anti-D, anti-E, anti-K, anti- Fya

Antikoru bulduysan onun klinik bilgi tablosuna bak Tarama hücresinde bakılmış olması zorunlu en az

antijenler C;Cw;c;D;E;e;K;k;Kpa;Fya;Fyb;Jka;Jkb;S;s;Lea;Leb;M;N;P1

ve Lua.

ANTİKOR TANIMLAMA ÖRNEĞİ5 VERİCİ

TABLOLARIN DEĞERLENDİRİLMESİNDEDİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER 1.ADIM +3 VE +4 VE NEGATİF VERİCİLERİ

DEĞERLENDİR. ŞÜPHEDEN UZAK 2. ADIM +2 VE +1 LERİ AL, KALAN İŞARETLİ

SÜTÜNLARLA DEVAM ET 3. ADIM. ENZİM Lİ HÜCRE İLE TESTİ TEKRARLA.

ENZİMLE POZİTİFLİĞİ KAYBOLANLARA BAK DOĞRULAMA:BULUNAN SUBGRUP NEGATİF KAN

İLE UYGUN ÇAPRAZ SONUCU

1.ADIM +3 VE +4 VE NEGATİF VERİCİLERİDEĞERLENDİR. ŞÜPHEDEN UZAK

2. ADIM +2 VE +1 LERİ AL, KALAN İŞARETLİSÜTÜNLARLA DEVAM ET

3. ADIM. ENZİM Lİ HÜCRE İLE TESTİ TEKRARLA.ENZİMLE POZİTİFLİĞİ KAYBOLANLARA BAK

DOĞRULAMA:BULUNAN SUBGRUP NEGATİF KANİLE UYGUN ÇAPRAZ SONUCU

Antikor bulundu Antikorun Antijenini taşımayan kan torbası taraması-

Sub grup tayinleri Çapraz tam uygun torba taraması (antijen sıklıklarının

çarpımı kadar torba) Çapraz en az reaksiyon veren torba AHG siz çapraz uygun kan ABO ve D uygun uyumsuz kan Tüpte hemolizle bitmeyen çapraz uygunsuzluğu Biyolojik uyum testi :10-15 ml yetersiz uyumlu kan ver,

bekle, damar içi hemoliz için kan örneği al.

Antikorun Antijenini taşımayan kan torbası taraması-Sub grup tayinleri

Çapraz tam uygun torba taraması (antijen sıklıklarınınçarpımı kadar torba)

Çapraz en az reaksiyon veren torba AHG siz çapraz uygun kan ABO ve D uygun uyumsuz kan Tüpte hemolizle bitmeyen çapraz uygunsuzluğu Biyolojik uyum testi :10-15 ml yetersiz uyumlu kan ver,

bekle, damar içi hemoliz için kan örneği al.