Gwers 1 / Lesson 1

Ffynonellau a phethau sy'n adlewyrchu goleuni Mae ffynhonnell yn gwneud ei goleuni ei hun. Mae goleuni'n dod o amrywiaeth o ffynonellau, gan gynnwys yr Haul. Gallwn gymharu

disgleirdeb goleuadau. Mae'r Haul a sêr eraill, metel poeth iawn a thanau yn ffynonellau goleuni. Dydy'r Lleuad ddim yn ffynhonnell oleuni. Mae'n adlewyrchu goleuni o'r Haul. Dydy'r planedau ddim yn cynhyrchu eu goleuni eu hunain. Maen nhw'n adlewyrchu goleuni

o'r Haul.

Mae'r rhan fwyaf o'r goleuni sy'n syrthio ar arwynebau sgleiniog a drychau yn cael ei adlewyrchu. Wrth yrru gyda'r nos mae 'llygaid cathod' ar y ffordd yn adlewyrchu goleuni o briflampau'r

car. Fydd adlewyrchydd goleuni, fel drych, ddim i'w weld mewn ystafell cwbl dywyll. Rydyn ni'n gweld gwrthrychau oherwydd bod y goleuni sy'n syrthio arnyn nhw yn cael ei

adlewyrchu. Gweld ffynhonnell oleuni Mae goleuni'n teithio oddi wrth ffynhonnell. Rydyn ni'n gweld ffynhonnell oleuni pan fydd golau o'r ffynhonnell yn mynd i mewn i'n

llygaid. Perygl! Peidiwch byth ag edrych yn uniongyrchol ar yr Haul. Bydd yr holl oleuni sy'n

teithio oddi wrtho yn niweidio eich llygaid yn gyflym iawn.

Mae pryfed tân a magïod y golau yn gwneud eu goleuni eu hunain i ddenu cymar.

Cysgodion Mae goleuni yn gallu teithio drwy rai deunyddiau tryloyw fel y gallwch weld ffynhonnell y goleuni yn glir. Mae goleuni yn gallu teithio drwy rai deunyddiau tryleu, ond fydd ffynhonnell y goleuni

ddim i'w gweld yn glir. Dydy goleuni ddim yn gallu teithio drwy ddeunyddiau didraidd. Mae'r goleuni yn cael ei

rwystro.

Mae cysgod yn cael ei ffurfio pan fydd goleuni yn cael ei rwystro.

Wrth symud y gwrthrych yn nes at y ffynhonnell oleuni, bydd y cysgod yn mynd yn fwy.

Goleuni

Read the following information in

order to answer the questions in

the quiz.

(A man is walking in the jungle on a moonless night carrying a torch. In the light of the torch he sees two red eyes! How can he see them?)

(A boy makes a picture of a cardboard tube shadow standing on his desk. What’s wrong

with the shadow?)

Mae dyn yn cerdded mewn jyngl ar noson heb leuad gan

gario tortsh. Yng ngolau’r tortsh

mae’n gweld dau lygad coch! Sut

Mae bachgen yn gwneud llun o gysgod tiwb

cardbord sy’n sefyll ar ei ddesg. Beth sydd o’i le ar

Gwers 2 / Lesson 2

Ymchwiliwch ddatganiadau am yr haul gan ddefnyddio wefannau gwahanol. Nodwch y gwefannau ac unrhyw cywiriadau yn y trydydd golofn.Research the following statements using various websites. Note websites used and any corrections to the statements in the third column.

DatganiadStatement

CywirTrue

AnghywirFalse

Gwybodaeth o’r testun

Knowledge of the text

Mae’r Haul yn seren sydd yng nghanol Cysawd yr Haul. (The Sun is a star at the heart of the Solar System.)

   

Mae disgyrchiant yr Haul yn cadw’r planedau dan glo mewn cylchdro o’i gwmpas. (The gravity of the Sun keeps the planets locked in rotation around it.)

   

Mae’r gair ‘Heulol’ yn golygu; yn ymwneud â Heliwm. (The word ‘Solar’ means; relating to Helium.)

   

Yr Haul a’r Lleuad sy’n rhoi’r holl egni sydd angen arnom i fyw ar y Ddaear. (The Sun and the Moon give us all the energy we

   

Pa un o’r canlynol sy’n

dangos yn gywir y ffordd mae goleuni yn

teithio o fflam

(Which of the following correctly illustrates the way light travels from the candle flame to our eyes?)

Grid Rhagfynegi - Yr Haul

need to live on Earth.)

Tymheredd arwyneb yr Haul ydy 5505˚C. (The surface temperature of the Sun is 5505˚C.)

   

Ni fydd tymheredd y Ddaear yn newid yn y dyfodol. (The temperature of the Earth will not change in the future.)

   

Mae gofodwyr wedi darganfod planed arall er mwyn i bobl byw yn y dyfodol. (Astronauts have discovered another planet for future human habitation.)

   

Gwers 3 / Lesson 3

Mewn byd ôl-COVID-19 mae rhannu syniadau ac ysbrydoliaeth am sut i greu  cymuned fyd-eang fwy heddychlon, cynaliadwy a chydweithredol yn fwy pwysig byth. 

Er na chynhelir Eisteddfod Llangollen eleni, mae’r Gwobrau Heddychwyr Ifanc, a drefnir ar y cyd rhwng Canolfan Materion Rhyngwladol Cymru (y WCIA) a’r Eisteddfod Ryngwladol yn dal yn fyw!  Rydym wedi cael gwahoddiad i gyfrannu – ysgrifennu creadigol a beirniadol, gwaith celf, perfformiadau, ffilm, cyflwyniadau ar weithredu i greu newid – ar lein.  Mae sawl categori yn addas i blant a phobl ifanc weithio arnynt oddi cartre’, gyda chefnogaeth rhieni

Danfonwch eich gwaith i Mrs Davies - Daviesc1036@hwbcymru.net neu cldavies@tirdeunaw.com erbyn dydd Gwener 19eg o Fehefin.

Mae syniadau ar gyfer prosiectau y gallwch eu gwneud gartref ar gael yma https://www.wcia.org.uk/global-learning/resources/homelearning-resources/

Dyma categoriau:

Gwobrau Heddychwyr Ifanc, 2020

Dyma rai geiriau a delweddau allweddolna all gefnogi’ch gwaith:

Heddwch

Holocost

Diwrnod VEcyfeillg

arwchrhyfel

caredigrwydd

cwrteisi cyfrifold

eb

Heddwch ydy rhannu.

Heddwch ydy gwrando.

Heddwch ydy rhoi.

Heddwch ydy chwarae gyda’n gilydd.

Heddwch ydy cysuro.

Heddwch ydy adeiladu gyda’n gilydd.

Heddwch ydy helpu eraill.

Heddwch ydy bod yn ffrind.

Heddwch ydy cyd-weithio.