TADEUSZ KOŚCIUSZKO1746-1817

Był bohaterem wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych i przywódcą pierwszego powstania o wolność Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Mimo klęski stał się wzorem

dla kolejnych pokoleń walczących z zaborcą. Doskonały inżynier i strateg, dobrze wiedział, że szansa na zwycięstwo tkwi w woli walki, odwadze i jedności. Dążył do

wolności całego narodu – polskiego, a także białoruskiego.

Mereczowszczyzna

Folwark w Mereczowszczyźnie – ilustracja z XIX w.

Zrekonstruowany na początku XXI w. dworek. Obecnie Muzeum Kościuszki.

Metryka urodzenia Kościuszki

Drzewo genealogiczne rodziny Kościuszków

Kościuszko w wieku dziecięcym

Kościuszko jako generał lejtnant wojsk koronnych w czasie wojny polsko-rosyjskiej

1792

Urna z sercem Tadeusza Kościuszki

na Zamku Królewskim w

Warszawie

Pomnik T. Kościuszki w Waszyngtonie

INSUREKCJA

Przysięga Kościuszki na rynku krakowskim 

24 marca 1794 Jakub JasińskiDowódca powstania na Litwie i Białorusi

Woźmiem kosy dy janczarki

Pójdziem hordyja hnuć karki.

Niechaj Maskal ustupajeNiechaj Białorusau znaje.

 Pójdziem żywa da

KasciuszkiRubać budziem Moskali!

Weźmiem kosy i janczurki

Pójdziem dumnie zginać karki.

Niech Moskal uciekaNiech Białorusinów zna.

 Pójdziem żwawo do

KościuszkiRąbać będziemy

Moskali!

Bitwa pod Maciejowicami

kosynierzy

HISTORIOGRAFIA

POLSKA• W historiografii polskiej legenda

Tadeusz Kościuszki jest głęboko zakorzeniona.

• Zauważalne jest również to, iż Kościuszko był także bohaterem Stanów Zjednoczonych.

• Kojarzony jest także ze staraniami, aby insurekcja objęła wszystkie warstwy społeczne i grupy religijne, a przede wszystkim chłopów.

• Marginalizuje się fakt, iż Tadeusz Kościuszko miał białoruskie korzenie.

BIAŁORUSKA• W historiografii białoruskiej Tadeusz

Kościuszko uważany jest za bohatera białoruskiego jak i Polskiego oraz Stanów Zjednoczonych.

• Białorusini podkreślają to, że Kościuszko pochodził ze starego białoruskiego rodu

• Jego postać utożsamiana jest z ideą walk niepodległościowych, jednak na pierwszym miejscu częściej pojawia się Konstanty Kalinowski – bohater powstania styczniowego.

• Oficjalna historiografia na temat Kościuszki jest zależna od aktualnej polityki prezydenta.

Ulice Kościuszki w Polsce

Białystok

Poznań

Rzeszów

Ulice Kościuszki na Białorusi

Grodno

I w a c e w i c z e

N i e s w i e ż

Kościuszko w podręcznikach szkolnych

POLSKA• Kościuszko polskim

bohaterem narodowym,• przywódca insurekcji,• walczył też za sprawę

chłopów, wydał uniwersał połaniecki.

• Wspomina się także, że był bohaterem wojny o niepodległość USA.

BIAŁORUŚ• podkreśla się białoruskie

korzenie T. Kościuszki, • Więcej przy insurekcji pisze

się o Jakubie Jasińskim.• Dużo więcej miejsca

poświęcano również powstaniu styczniowemu i postaci Konstantego Kalinowskiego.

PomnikiKraków

Łódź Wawel

Racławice

Mińsk

Ankieta• W badaniu udział wzięło 146 respondentów.

• PYTANIA:– Czy uważa Pan/Pani T. Kościuszko za polskiego bohatera

narodowego?– Czy uważa Pan/Pani T. Kościuszko za białoruskiego

bohatera narodowego?– Gdzie według Pana/Pani urodził się T. Kościuszko?– Z jakim wydarzeniem/wydarzeniami łączy Pan/Pani T.

Kościuszko?– Czy uważa Pan/Pani T. Kościuszkę za pozytywną postać w

historii Pana/Pani narodu?– Czy w szkole uczył się Pan/Pani o T. Kościuszce?

mężczyźni45%kobiety

55%

PŁEĆ

87%

11% 1%1%

WIEK19-25

26-35

36-45

powyżej45

średnie34%

wyższe66%

WYKSZTAŁCENIE

94%

6%

NARODOWOŚĆ

polskabiałoruska

Czy uważa Pan/Pani T. Kościuszko za polskiego bohatera narodowego?

90%

3% 7%

taknienie wiem

Czy uważa Pan/Pani T. Kościuszko za białoruskiego bohatera narodowego?

13%

77%

10%

taknienie wiem

Gdzie według Pana/Pani urodził się T. Kościuszko?

Białoruś

Polsk

aRON

WKL

Rzeczpo

spolita

Mereczo

wszczyz

naPo

lesie

Kresy

nie wiem

18

43

12

5 4 4 2 1

47

Z jakim wydarzeniem/wydarzeniami łączy Pan/Pani T. Kościuszko?

insure

kcja

wojna o

niepo

dległo

ść USA

bitwa p

od Racł

awica

mi

powsta

nie

uniwers

ał po

łaniec

ki

wojna p

olsko-

rosyjs

ka z 1

792r.

bitwa p

od Maci

ejowica

mi

Powsta

nie sty

czniow

e

budo

wa fort

u West

Point

bitwa p

od Ziele

ńcami

bitwa p

od Sa

ratog

ą

order

Virtutu

Militari

przysi

ęga n

a Rynk

u w Kr

akowie

walka z

zabo

rcami

wojna s

ecesyj

na inne

nie wiem

100

36

10 8 4 4 4 4 3 3 2 2 2 2 2 9 16

Czy uważa Pan/Pani T. Kościuszko za pozytywną postać w historii Pana/Pani narodu?

90%

1% 10%

tak nie nie mam zdania

Czy w szkole uczył się Pan/Pani o T. Kościuszko?

90%

3% 7%

tak nie nie wiem

Gdzie według Pana/Pani urodził się T. Kościuszko?

Białoruś Polesie na Białorusi

Wielkie Księstwo Litewskie

6

1

3

Z jakim wydarzeniem/wydarzenia

mi łączy Pan/Pani T. Kościuszko?

insure

kcja

wojna o

niepo

dległo

ść USA

wojna p

olsko-

rosyjs

ka 17

72r.

rewolu

cja/po

wstanie

86

1 1

Wspólna historia, której częścią jest Tadeusz Kościuszko, dziś daje nam dużo możliwości, przede wszystkim

możliwość porozumienia oraz budowania wzajemnych relacji i

stosunków. Dzięki takim spotkaniom możemy zbudować wspólną wizję

naszej historii, a także naszej przyszłości.