Wisława Szymborska

Kilka słów o poetce… • urodzona 2 lipca 1923 na Prowencie

(obecnie część Kórnika)

• zmarła 1 lutego 2012 w Krakowie

• polska poetka, eseistka, krytyczka

literacka, tłumaczka, felietonistka

• laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie

literatury w 1996 roku

Kilka słów o poetce…

„Zwierzanie się publiczne to jest jakieś

gubienie własnej duszy. Coś trzeba

zachować dla siebie. Nie można tak

wszystkiego rozsiewać.”

Kilka słów o poetce… Tu leży staroświecka jak przecinek

autorka paru wierszy. Wieczny odpoczynek

raczyła dać jej ziemia, pomimo że trup

nie należał do żadnej z literackich grup.

Ale też nic lepszego nie ma na mogile

oprócz tej rymowanki, łopianu i sowy.

Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy

i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę.

Nagrobek

Nobel – przed i po „W Wisławie Szymborskiej Szwedzka

Akademia chce uhonorować

przedstawicielkę niezwykłej czystości i siły

poetyckiego spojrzenia. Poezji jako

odpowiedzi na życie, sposobu na życie, pracy

nad słowem jako myślą i wrażliwością.

Wiersze Wisławy Szymborskiej to perfekcja

słowa, wysoce wycyzelowane obrazy,

myślowe allegro ma non troppo, jak nazywa

się jeden z jej wierszy. Jednak ciemności,

której nie ulegają one bezpośrednio,

wyczuwa się w nich tak, jak ruch krwi pod

skórą.„

(fragment laudacji noblowskiej)

Nobel – przed i po Żadnej wątpliwości nie ulega fakt, że

Szymborska była poetką wielką, a jej

wiersze były wybitnymi dziełami.

Jednak literacka Nagroda Nobla zmieniła

w życiu poetki wiele, w jej mniemaniu

niekoniecznie na lepsze.

O tym, jak bardzo przytłoczyło

Szymborską to odznaczenie może

znaczyć fakt, że przez dwa lata po jego

otrzymaniu nie napisała żadnego

wiersza.

Nobel – przed i po Sama Szymborska twierdziła, że

największym wyzwaniem po

otrzymaniu nagrody tak wielkiej rangi

jest pozostanie osobą, a nie

osobistością.

Uważała, że jest to ogromny

zaszczyt, jednakże z tym zaszczytem

trzeba pozostać normalnym

pisarzem, który nadal pisze to, co

jeszcze ma do przekazania.

Nobel – przed i po Szymborska nie przywiązywała się

do nagród i odznaczeń, co

potwierdza chociażby

niewiarygodna sytuacja:

w jej mieszkaniu zagubił się medal

noblowski…

Wydarzenie to staje się bardziej

zrozumiałe, gdy dowiemy się, że w

mieszkaniu Szymborskiej

znajdowało się około…

600 szuflad!

Idole Szymborskiej

Szymborska również miała swoich idoli. Byli nimi Václav Havel, Woody Allen oraz Jane Goodall.

Marzyła, by poznać ich osobiście. Tym większą przyjemność sprawiły jej nagrane specjalnie dla niej krótkie wywiadyz wymienionymi osobami. Każda z nich chyliła czoła nad twórczością poetki.

Woody Allen twierdził ponadto, że Wisława góruje nad nim nie tylko poczuciem humoru, lecz także życiowa mądrością.

Poetycka łobuzerka czyli limeryk

Szymborska pisała utwory wielkie i wybitnie, ale mało kto wie, że

była też mistrzynią w tworzeniu rzeczy mniej poważnych, czasami

nawet frywolnych, a mianowicie limeryków.

Limeryk jest krótkim, wierszowanym utworem pięciowersowym,

w którym rymują się wersy pierwszy z drugim oraz piątym, natomiast

trzeci z czwartym. Ponadto, pierwszy wers zazwyczaj kończy się

nazwą miejscowości.

Poetycka łobuzerka czyli limeryk

W miejscowości Corleone

Można dostać cios w przeponę.

Skłonność do tych czynów dziatki

Wysysają z mlekiem matki,

Czyli mają to wpojone.

Poetycka łobuzerka czyli limeryk

Pewien kanonik w Moherze

Rzekł: Kasiu, ja w Boga nie wierzę!

Lecz pod wpływem zbożowej kawy

Przestaję być taki niemrawy,

I do Ciebie klepię pacierze.

Poetka w wolnych chwilach

Kolejną słabością poetki były

własnoręcznie robione wycinanki.

Podchodziła do nich z wielką ambicją:

by nic się nie pomarszczyło, nie

odkleiło…

Wręczała je nie tylko przyjaciołom, lecz

także znanym osobistościom, między

innymi Woody’emu Allenowi czy

Leszkowi Balcerowiczowi.

Poetka w wolnych chwilach

Wśród przyjaciół Szymborska słynęła

również ze słabości do kiczu. Podczas

każdej ze swoich podróży w pierwszej

kolejności kierowała swe kroki do

sklepiku z tandetnymi pamiątkami,

którymi po powrocie obdarowywała

swoich znajomych. Jeden z jej

przyjaciół, pisarz Jerzy Pilch, uważał ten

zwyczaj za „pożałowania godne

wybryki”.

Poetka w wolnych chwilach

Wisława Szymborska miała prawo

do wszystkiego, nawet do

upodobania dla kiczu. Swoją

miłością starała się zarażać swoich

przyjaciół, organizując podczas

spotkań we własnym mieszkaniu

tzw. „loteryjki”, podczas których

obdarowywała zebranych mniej lub

bardziej upiornymi bibelotami.

Z miłości do Andrzeja Gołoty

Ostatnią, najbardziej abstrakcyjną

anegdotką, jaką można opowiedzieć

o naszej noblistce jest historia jej

uwielbienia dla Andrzeja Gołoty.

Zawsze chciała mieć z nim zdjęcie –

marzenie to udało się poniekąd

zrealizować, a dowód przedstawiony

jest obok.

Podsumowując…Mamy nadzieję, że udało nam się przedstawić Wisławę Szymborską nie tylko

jako znamienitą poetkę i laureatkę Nagrody Nobla, lecz również jak zwykłego

człowieka, niezwykle pogodnego, otwartego, wiernego swoim przyjaciołom,

a także posiadającego swoje słabości.

Jako patronka naszej szkoły mogłaby stać się dla nas oraz naszych uczniów

źródłem wielu życiowych lekcji, także tej o skromności w obliczu ogromnego

talentu.

W tym roku, w październiku, będziemy obchodzić 20. rocznicę uhonorowania

poetki Nagrodą Nobla. Czyż można znaleźć lepszy moment na obranie jej na

patronkę?

Dziękujemy za uwagę!

Dziękujemy za uwagę!

W prezentacji wykorzystano zdjęcia z filmu „Chwilami życie bywa

znośne” (2009) w reżyserii Katarzyny Kolendy – Zaleskiej.

Zachęcamy do obejrzenia filmu w całości, a także do lektury biografii

Wisławy Szymborskiej „Pamiątkowe rupiecie” autorstwa pań Joanny

Szczęsnej oraz Anny Bikont.

autorzy: Magdalena Wiatrowska

Katarzyna Linkaluty 2016