Praktika juridike 2.pdf

7/27/2019 Praktika juridike 2.pdf

1/19

HETIMET N PROCEDURN PENALEMr.sc. Bashkim Hyseni

M 11 mars 2013Fakulteti Juridik - Universiteti AAB - Dega n

FerizajHETIMETFazat e procedurs penale:HetimetNgritja e aktakuzs dhe deklarimiShqyrtimi gjyqsorMjetit juridikHetimi sht faz e procedurs penale;Faza e pare e procedures penale;

Parimet e hetimeve

prokurori mon jo vetm rrethanat fajsuese por

edhe ato shfajsuese, dhe siguron marrjen e

provave te cilat mund te mos jen t mundshmen shqyrimin gjyqsor.Qllimi i hetimeve,


2/19

Disa nga Parimet Themelore t Veprimtaris

PolicoreTrajtimi i barabart dhe i drejt i t gjithve

personave;Respektimi i te drejtave t njeriut dhe lirive

themelore;Paanshmria dhe neutraliteti lidhur me bindjet

dhe pikpamjet politike;Integriteti, ndershmria dhe prgjegjsia n

shrbimin publik;Transparenca- ofrimi i informatave pr qytetaret

dhe t qenit t hapur ndaj publikut;Legjitimiteti, prshtatshmria dheproporcionalitetBaza ligjore e veprimtaris policoreZyrtart policor ushtrojn veprimtarin e tyre

dhe kryejn detyrat n mnyr t ligjshme, t

bazuara n :Kushtetut;Ligjet e tjera n fuqi;


3/19

Kodin e Etiks t hartuar nga Policia e

Republiks s Kosovs dhe t miratuara nga

Ministria e punve t BrendshmeDetyrat dhe autorizimet e prgjithshme t

policis:mbroj jetn e njerzve dhe t ofroj siguri pr t

gjith personat;parandaloj rrezikun ndaj qytetarve dhe ta

mbaj rendin dhe sigurin publike;parandaloj dhe ti zbuloj veprat penale dhe

kryesit e tyrehetoj veprat penale dhe kryesit e tyre;mbikqyr dhe kontrollon sigurin n

komunikacion;

menaxhon dhe kontrolloj kufirin shtetrorofroj ndihm gjat fatkeqsive natyrore dhe n

raste t tjera emergjente;kryej detyra t tjera t parapara me ligjin n fuqiPrshtatshmria dhe proporcionalitetikur ndrmerren masat parandaluse pr takufizuar lirin zyrtari policor duhet t ketparasysh :


4/19

maturin, shkalln e rrezikut dhe seriozitetin e

kryerjes s veprs penale n at situat pr ta

prcaktuar shkalln e kufizimit t liris s

personit n pajtim me ligjinAutorizimet e Policis ushtrohen vetm atherkur sht e domosdoshme, dhe vetm deri n

at nivel q nevojitet pr ti arritur objektivatligjore t policis, me pasoja sa m pak t

dmshme dhe pr koh sa ma t shkurtr tmundshmePOLICIA DHE ROLI I SAJ N PROCEDURNPENALEDetyra pr ti zbatuar : urdhrat e ligjshm ;

pr ti refuzuar urdhrat e paligjshm; Zyrtari policor nuk do t shkaktoj,nxis,

mbshtes ose toleroj asnj akt t torturs,

degradimit ose trajtimit njerzore n fardo

rrethanash, ndrsa rrethanat e jashtzakonshmeapo urdhri i lshuar nuk do t arsyetoj veprime

t tilla.


5/19

Kodi i Procedurs Penale i cili ka hyr n fuqi

m 1 janar 2013prcakton autorizime policis n zbulimin dhe

hetimin e veprave penale;fuqizon rolin e policis n ushtrimin e ktyrekompetencaveNenet 69-83;Procedurs penale i paraprijn veprimet

fillestare t policis;Procedura penale ka katr faza:a) hetimet, b) ngritja e aktakuzs dhe deklarimi,c) shqyrtimi gjyqsor, d) faza e mjetit juridikMASAT PR SIGURIMINE E T PANDEHURIT N

PROCEDURN PENALE

Mr.sc. Bashkim Hyseni

M 3 prill 2013Fakulteti Juridik - Universiteti AAB - Dega n

Ferizaj

KUPTIMI I MASAVE PER SIGURIMIN E TEPANDEHURITMasat jan mjetet me cilat sigurohet prezenca e

t pandehurit n procedurn penale.


6/19

Pr shkak t natyrs s procedurs penale t

pandehurit shpesh vullnetarisht nuk i prgjigjen

ftesave t organeve t drejtsis.

Me aplikimin e masave kufizohen disa t drejta

dhe pr kt arsye paraqesin kufizim tdrejtave t personave t cilt gjat

procedurs penale konsiderohet si tpafajshm

Kto masa gjithmon caktohen nn riskun q nfund mund t tregohen si panevojshme.

Pr t zvogluar rrezikun e e till krkohet q paracaktimit t masave t sigurimit t ekzistojn:Rreziku i cili arsyeton zbatimin e masaveDyshimi i bazuar se personi i caktuar ka kryerveprn penale q ndiqet sipas detyrs zyrtare.PARIMI I PROPORCIONALITETITMasa m e rnd nuk do t aplikohet nse

qllimi mund t arrihet me masn m t but.Masa do t hiqet posa t ken pushuar arsyet prt cilat sht caktuar, respektivisht do t

zvendsohet me mas m t but kur pr tkrijohen kushtet.


7/19

CILAT JAN MASAT PER SIGURIMIN E TPANDEHURIT

ThirrjaUrdhrarrestiPremtimi i t pandehurit se nuk do ta braktisvendqndriminNdalimi pr t iu ofruar vendit ose personit tecaktuarParaqitja n stacionin policorDorzaniaArresti shtpiakDiversioniParaburgimiMASAT PER SIGURIMIN E PREZENCS S TPANDEHURIT N PROCEDURN PENALEPrania e t pandehurit n procedurn penale

sigurohet prmes thirrjesMasat e tjera vijn n shprehje vetm kur nuk

mund t sigurohet i pandehuri prmes ksajmaseNDJEKJA PENALE DHE PARAQITJA E AKTAKUZSMr.sc. Bashkim Hyseni


8/19

M 3 prill 2013Fakulteti Juridik KOLEGJI AAB - Dega n Ferizaj

KUPTIMI I NDJEKJES PENALEFunksioni themelor i Prokuroris sShtetit sht ndjekja penale e kryesve t veprave

penale.Pas prfundimit t hetimit ose kur prokurorimon se disponon prova t mjaftueshme mund t

filloj ndjekjen penale.NDJEKJA PENALE, PARAQITJA E AKTAKUZS DHEDEKLARIMI I TE PANDEHURITNdjekja penale bhet prmes paraqitjes s aktit

akuzues aktakuzs, n aktakuz krkohet q

personi caktuar t shpallet fajtor pr veprn ecaktuar penale dhe ti shqiptohet sanksioni penal

i parapar me ligjKur mund t ngritet nj aktakuz- aktakuza nuk

duhet t ngritet pa u prgaditur dhe pa menduar

gjer e gjat, dhe duhet t bazohet mbi prova tpranueshme dmth prova q trupi gjykues mund

t marr parasysh pr prcaktimin e t vrtets


9/19

objektive, prcaktimin e fajsis ose t pafajsis

s t pandehurit.AKTAKUZADisa aktakuza paraqiten pa prgaditje t duhur

dhe pa pasur prova t mjaftueshme ose tpranueshme.Nse dika e till ndodh rezultati do t jet qgjykata do ta hudh kt aktakuz

Pasojat e tjera :Cenojn emrin e mir profesional t prokuroritShfrytzim jo racional i burimeve t paktaprokuroriale dhe profesionaleShkaktojn rrezik publikut kur i pandehuri lirohet

pa u gjykuar

Pr pasoj hetimi duhet t jet i plot dhe

aktakuza t shkruhet me ligjin n mendje,

sidomos lidhhur me kushtet e nevojshme dhe

parakushtet pr ngritjen e aktakuzs, dhe nevojn

pr prova t rndsishme q do t jen tpranueshme n gjykatN ciln stad duhet t ngritet aktakuza?A ka prfunduar hetimi i filluar ?


10/19

A jan marr n pyetje t gjith dshmitart q

kan prova relevante ?A jan marr n pyetje t gjith dshmitart?Q d t mund t na dergonin drejt marrjes s

provave relevante nga ana PSH (Prokurorit tShtetit) ose policis?

A sht marr n pyetje i pandehuri nga PSH osePolicia? Preferohet q PSH ta marr n pyetje t

pandehurinA jan konsideruar t gjitha procedurat hetimore

pr t prcaktuar nse mund t na drgojndrejt provave relevante?Per shembull : masa t fshehta ose teknike t

hetimit, urdhr kontrolli, zhvarrosje dhe autopsi,marrvesje me dshmitart q bashkpunojn,

masa pr mbrojtjen e dshmitarve, revizione

kontabl t llogarive dhe revizion i rrjedhs s

parave.A sht br krkes t gjyqtari i procedursparaprake lidhur me procedurat hetimore?


11/19

A ka prova t mjaftueshme pr t mbshtetur

dyshimin e bazuar mir se i pandehuri ka kryer

veprn penale?Dyshimi i bazuar mir sht standard m i lart

se dyshimi i bazuar i cili nevojitet pr caktimin eparaburgimi?Dyshimi i bazuar mir sht standard m i lartprove se sa dyshimi i arsyeshm i cili nevojitet

pr t filluar hetimin?Provat duhet t jen t pranueshme mbi bazn e

s cils mund t mbshtet dyshimi i bazuar mir.Prova e marr nga policia q merr deklarimet e

dshmitarit, jo n prani t mbrojtjes, mund t

konsiderohet e pranueshme nse sht earsyeshme se gjat shqyrtimit gjyqsor mbrojtja

do ta ket t mundsin pr ta ekzaminuar

dshmitarin.Nse ishte e ditur se dshmitari do t jet i

padisponueshm n shqyrtimin gjyqsor duhet takishin ftuar mbrojtjen q t merrte pjes n

marrjen n pyetje t dshmitarit nga ana e


12/19

prokurorit pr t shmangur probleme

pranueshmrie.Nse dshmitari sht kritik, duhet t kishin

marr n konsiderat krkesn te gjyqtari i

procedurs paraprake pr t mbajtur nj mundsihetuese t jashtzakonshme.

Prmbajtja e aktakuzsPrcaktimin e gjykates se ku do t mbahet

shqyrtimi gjyqsor.Emrin dhe mbiemrin e t pandehuzrit dhe t

gjitha t dhnat e tij personale.T dhnat nse sht shqiptar paraburgimi dhe

sa koh kan zgjatur ose masate urhdruara

kundr t pandehurit pr sigurimin e pranis stij, nse ai ndodhet n liri para ngritjes s

aktakuzs, sa sht mbajtur n paraburgim. Kohn dhe vendin e kryerjes s veprs penale,

objektin n t ciln sht kryer dhe mjetin me

t cilin sht kryer vepra penale, si dherrethanat e tjera t nevojshme pr t

prcaktuar me saktsi veprn penale.


13/19

Emrtimin ligjor t veprs penale duke ju

referuar dispozitave t Kodit Penal .Rekomandimin pr provat q duhet t

prezentohen n shqyrtimin gjyqsor s bashku

me emrat e dshmitarve dhe ekspertve,shkresat q duhet lexuar dhe sendet q duhen

marr si prov.Shpjegimin e arsyeve pr ngritjen e aktakuzs

bazuar n rezultatet e hetimit dhe provat qvrtetojn faktet kryesore.Nse sht zbatuar mundsi e veant hetuese,duhet t ceken emrat e gjyqtarve q kan

drejtuar mundsin hetuese t veantAktakuza prcakton me saktsi do ndrtes,pasuri t paluajtshme, pasuri t luajtshme, fonde

apo pasuri t tjera q mund ti nnshtrohen

konfiskimit.Aktakuza po ashtu prshkruan provat e

nevojshme q krkohen pr t arsyetuarkonfiskimin nga Kapitulli XVIII t KPPK-s.Nse i pandehuri gjendet n liri, prokurori i shtetitn aktakuz mund t propozoj q t jepet urdhri


14/19

pr paraburgim, e kur i pandehuri gjendet n

paraburgim, prokurori i shtetit mund t propozoj

q t lirohet.Nj aktakuz mund t ngritet pr disa vepra ose

ndaj disa personave vetm kur n pajtim menenin 35 t KPPK-s( komptenca lidhur me

bashkimine procedurave) mund t zbatohetprocedur e prbashkt.POLICIA DHE ROLI I SAJ N PROCEDURNPENALEMr.sc. Bashkim HyseniM 4 mars 2013Fakulteti Juridik - Universiteti AAB - Dega n

FerizajPOLICIA DHE ROLI I SAJ N PROCEDURNPENALEPolicia sht shrbim publik n kuadr t

fushveprimit t Ministris s Punve t

Brendshme;Policia funksionon nn autoritetin e Ministris sPunve t Brendshme. Autoriteti i ministrit nukprfshin menaxhimin operacional t policis.


15/19

Policia zbaton urdhrat dhe udhzimet e lshuara

nga prokurori i shtetit ose gjyqtari kompetentPolicia bashkpunon dhe i raporton Zyrs s

Prokurorit t Shtetit kompetent pr informatat

lidhur akuzat pr aktivitet e dyshimta kriminale,pr t cilat policia sht njoftuar n pajtim me

ligjin e aplikueshmPolicia sht person juridikPolicia vepron nprmjet zingjirit t unifikuarkomandues n tr territorin e Republiks s

KosovsDisa nga Parimet Themelore t Veprimtaris

PolicoreTrajtimi i barabart dhe i drejt i t gjithvepersonave;Respektimi i te drejtave t njeriut dhe lirive

themelore;Paanshmria dhe neutraliteti lidhur me bindjet

dhe pikpamjet politike;Disa nga parimet themelore t veprimtarispolicore :


16/19

Integriteti, ndershmria dhe prgjegjsia n

shrbimin publik;Transparenca- ofrimi i informatave pr qytetaret

dhe t qenit t hapur ndaj publikut;Legjitimiteti, prshtatshmria dheproporcionalitetBaza ligjore e veprimtaris policoreZyrtart policor ushtrojn veprimtarin e tyre

dhe kryejn detyrat n mnyr t ligjshme, tbazuara n :Kushtetut;Ligjet e tjera n fuqi;Kodin e Etiks t hartuar nga Policia e Republiks

s Kosovs dhe t miratuara nga Ministria epunve t BrendshmeDetyrat dhe autorizimet e prgjithshme t

policis:mbroj jetn e njerzve dhe t ofroj siguri pr t

gjith personat;parandaloj rrezikun ndaj qytetarve dhe tambaj rendin dhe sigurin publike;


17/19

parandaloj dhe ti zbuloj veprat penale dhe

kryesit e tyrehetoj veprat penale dhe kryesit e tyre;mbikqyr dhe kontrollon sigurin n

komunikacion;menaxhon dhe kontrolloj kufirin shtetrorofroj ndihm gjat fatkeqsive natyrore dhe nraste t tjera emergjente;kryej detyra t tjera t parapara me ligjin n fuqiPrshtatshmria dhe proporcionalitetikur ndrmerren masat parandaluse pr takufizuar lirin zyrtari policor duhet t ket

parasysh :maturin, shkalln e rrezikut dhe seriozitetin ekryerjes s veprs penale n at situat pr ta

prcaktuar shkalln e kufizimit t liris s

personit n pajtim me ligjinPrshtatshmria dhe proporcionalitetiAutorizimet e Policis ushtrohen vetm atherkur sht e domosdoshme, dhe vetm deri n

at nivel q nevojitet pr ti arritur objektivatligjore t policis, me pasoja sa m pak t


18/19

dmshme dhe pr koh sa ma t shkurtr t

mundshmeDetyra pr ti zbatuar :urdhrat e ligjshm ;pr ti refuzuar urdhrat e paligjshm;Zyrtari policor nuk do t shkaktoj,nxis, mbshtes

ose toleroj asnj akt t torturs, degradimit osetrajtimit njerzore n fardo rrethanash, ndrsa

rrethanat e jashtzakonshme apo urdhri ilshuar nuk do t arsyetoj veprime t tilla.Kodi i Procedurs Penale i cili ka hyr n fuqi m

1 janar 2013prcakton autorizime policis n zbulimin dhe

hetimin e veprave penale;

fuqizon rolin e policis n ushtrimin e ktyre

kompetencaveNenet 69-83;Procedurs penale i paraprijn veprimet

fillestare t policis;Procedura penale ka katr faza:a) hetimet, b) ngritja e aktakuzs dhe deklarimi,c) shqyrtimi gjyqsor, d) faza e mjetit juridik


19/19

Documents

Praktika juridike 2.pdf