Pozycjonowanie - Polskie Stowarzyszenie Techników ...pste.pl/images/pdf/Pozycjonowanie.pdf · Pozycjonowanie i rodzaje ułożeń piersi Projekcja „zrotowana” służy do wykluczenia

Pozycjonowanie

i rodzaje ułożeń piersi

Elżbieta Łuczyńska

Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej

Centrum Onkologii Instytut im Marii Skłodowskiej Curie Oddział Kraków

Pozycjonowanie


Badanie mammograficzne – metoda radiologiczna badania

piersi,

prowadzenie mammograficznego skryningu

obniża umieralność z powodu raka piersi,

mammografia badanie skryningowe musi podlegać surowym wymaganiom jakościowym,

wymagana jest wysoka jakość zdjęć mammograficznych,

rola technika ma podstawowe znaczenie.

Pozycjonowanie


Prawidłowe badanie mmammograficzne -

każda pierś w dwóch projekcjach:

- skośna: przyśrodkowo- boczna (MLO),

- projekcja kraniokaudalna (CC).

Pozycjonowanie


Projekcja skośna:

- kąt lampy ustawiony w zakresie od 40

do 60 stopni w zależności od budowy

pacjentki,

- kasetę ustawiamy równolegle do mięśnia

piersiowego i do tyłu od linii pachowej

przedniej,

- róg kasety umieszcza się niezbyt głęboko

w dole pachowym,

- kobieta stoi przodem do aparatu z ręką

swobodnie opartą na uchwycie.

Pozycjonowanie


Pozycja przyśrodkowo – boczna (MLO)

Pozycjonowanie


Pozycja przyśrodkowo- boczna (MLO)

Pozycjonowanie


Pozycja przyśrodkowo- boczna (MLO).

Projekcja skośna:

trzeba sprawdzić:

- czy skóra gruczołu piersiowego nie tworzy

fałdów, które mogą imitować zmianę

ogniskową,

- czy pod płytką znajduje się niewielki

fragment tkanki podsutkowej,

- czy na gruczoł piersiowy nie nakładają się

inne części ciała (obojczyk, ramię, brzuch).

Pozycjonowanie


Pozycjonowanie


Projekcja skośna uwidacznia:

- cały gruczoł piersiowy,

- mięsień piersiowy w kształcie

trójkąta widoczny do

poziomu brodawki sutkowej,

- brodawka sutkowa prawidłowo

wyprofilowana,

- fałd podsutkowy.

Pozycjonowanie


Projekcja skośna:

zdjęcia obu piersi muszą być symetrycznie

wykonane ( bez zagięć skóry, dołów

pachowych).

Pozycjonowanie

i rodzaje ułożeń piersi Kaseta ułożona zbyt wysoko,

zbyt dużo mięśnia piersiowego,

nieadekwatnie mało gruczołu piersiowego,

brak fałdu podsutkowego.

Pozycjonowanie


Kaseta ułożona zbyt nisko,

górna część piersi jest pominięta.

Pozycjonowanie


Bark i mięsień piersiowy nie są zrelaksowane,

na zdjęciach zupełny brak mięśnia piersiowego.

Pozycjonowanie


Nieprawidłowe ułożenie powoduje obcięcie gruczołu

piersiowego, dołu pachowego i fałdu podsutkowego

Pozycjonowanie


Brak kontaktu ściany klatki piersiowej z kasetą

Pozycja skośna - błędy

Pozycja skośna - błędy

Pozycjonowanie


Projekcja kraniokaudalna:

- uzupełnienie do projekcji skośnej,

- dobrze obrazuje część centralną i przyśrodkową

gruczołu piersiowego,

Pozycjonowanie



- cały gruczoł piersiowy,

- wyrzutowaną, ułożoną

pośrodkowo brodawką

sutkową,

- idealne zdjęcie powinno

uwidocznić niewielki

fragment mięśnia piersiowego,

Pozycjonowanie



zdjęcia powinny być symetrycznie wykonane.

Projekcja kraniokaudalna

zdjęcia powinny być symetrycznie wykonane

Pozycja brodawki

Pozycjonowanie


Zbyt wysokie lub zbyt niskie ułożenie piersi.

Pozycjonowanie

i rodzaje ułożeń piersi Zbyt wysokie ułożenie piersi:

• Zagięcie piersi w części bocznej,

• brak wyprojektowania brodawki sutkowej.

Pozycjonowanie


Znacznik:

w projekcji kraniokaudalnej na kwadrant

zewnętrzny,

w projekcji skośnej na kwadrant górny,

Odległość brodawki od mięśnia

piersiowego

Odległość brodawki od mięśnia

piersiowego

Złe wyprofilowanie brodawki sutkowej

Pozycjonowanie


Projekcje dodatkowe

Najczęściej stosowane projekcje

dodatkowe to:

- zdjęcie celowane lub celowane

z powiększeniem,

- zdjęcie boczne.

Pozycjonowanie


Projekcje dodatkowe:

Zdjęcie celowane i powiększone:

Zdjęcie celowane: zastosowanie

punktowego ucisku na małym obszarze

gruczołu piersiowego.

Pozycjonowanie



zdjęcie celowane :

1. dobrze oddziela struktury gruczołu,

2. pozwala na różnicowanie zmian

utworzonych przez nakładanie się

prawidłowych struktur od prawdziwych

zmian ogniskowych.

Pozycjonowanie



zdjęcie powiększone:

- zwiększa odległość pomiędzy obiektem ( pierś)

i detektorem ( film),

- stosuje się powiększenia 1,5 do 2 krotnych,

- zastosowanie mikroogniska wielkości 0,1 mm.

Pozycjonowanie



zdjęcie powiększone

poprawa rozdzielczości dzięki czemu:

1. małe zmiany lepiej widoczne,

2. ocena zarysów zmian bardziej wiarygodna.

Pozycjonowanie



- zdjęcie celowane i powiększone:

1. ocena mikrozwapnień, analiza morfologii

i dystrybucji mikrozwapnień,

2. ocena zarysów zmiany ogniskowej,

3. ocena niejednoznacznych zagęszczeń-

różnicowanie pomiędzy zmianą

„ pozorną” i zmianą ogniskową.


zdjęcie celowane i powiększone

Pozycjonowanie i rodzaje ułożeń piersi

Pozycjonowanie

i rodzaje ułożeń piersi Projekcje dodatkowe:

- projekcja boczna:

1. ocena charakteru mikrozwapnień - jedynie

w tej projekcji widoczny jest poziom

mleczka wapiennego ( efekt „ tea cup”),

2. dla określenia prawdziwego położenia

zmiany,

3. pomaga w określeniu charakteru

niejednoznacznych, asymetrycznych

zagęszczeń.

Pozycjonowanie



- projekcja boczna:

obejmuje cały gruczoł piersiowy z niewielkim

fragmentem mięśnia piersiowego oraz

fragmentem tkanki podsutkowej.

Pozycjonowanie


Pozycjonowanie


Projekcje dodatkowe rzadziej stosowane:

- rozszerzona projekcja kraniokaudalna,

- projekcja „ zrotowana”,

- projekcja styczna,

- projekcja „dolinowa”,

- projekcja „Kleopatry,”

- projekcja kaudo- kranialna.

Pozycjonowanie

i rodzaje ułożeń piersi Projekcja kraniokaudalna rozszerzona bocznie:

służy do uwidocznienia na zdjęciu osiowym zmian w

zewnętrznych częściach piersi oraz w ogonie Spence’a,

wykonywana jest w przypadku

- klinicznie wyczuwalnych zmian w piersiach w tym

obszarze,

- podejrzanych zmian widocznych jedynie na zdjęciu

skośnym,

lampa ustawiona jak do projekcji kraniokaudalnej,

pacjentka stoi tak aby zewnętrzna część piersi była na kasecie i mogła być uciśnięta.

Pozycjonowanie


Projekcja kraniokaudalna rozszerzona

przyśrodkowo:

- służy do oceny zmian w przyśrodkowych

kwadrantach piersi,

lampa ustawiona jak do projekcji

kraniokaudalnej,

przyśrodkowa część piersi jest ułożona na

kasecie kosztem pozostałych obszarów piersi.

Pozycjonowanie


Projekcja styczna:

- służy do oceny zmian skórnych i podskórnych,

- do oceny zmian wyczuwalnych przesłoniętych

przez miąższ gruczołu piersiowego,

wykonujemy jeśli badanie USG nie może być

wykonane lub jest ujemne.

Pozycjonowanie

i rodzaje ułożeń piersi Projekcja „zrotowana” służy do wykluczenia

zmian powstałych przez nakładanie się

prawidłowych struktur. - w ułożeniu jak do projekcji kranio-kaudalnej rotuje

się pierś: część górna przyśrodkowo a część dolna

bocznie,

- jeśli zmiana na wykonanym zdjęciu przesunie

się przyśrodkowo, to znaczy, że znajduje się w górnych

kwadrantach piersi, a jeśli zewnętrznie to znajduje się

w dolnych kwadrantach.

Pozycjonowanie


Projekcja „dolinowa”

umożliwia dobre obrazowanie części

przyśrodkowej piersi położonej blisko ściany klatki

piersiowej.

Pozycjonowanie


Projekcje dodatkowe rzadziej stosowane: projekcja „Kleopatry,”

- rzadko wykorzystywana projekcja do obrazowania dolnego piętra pachy,

- ramię aparatu ustawione jest pod katem 30 stopni,

- pacjentka powinna się pochylić do przodu i w bok (trudne dla kobiet starszych).

Pozycjonowanie


Projekcje dodatkowe rzadziej stosowane:

projekcja kaudo- kranialna:

- u pacjentek z wadami postawy (kyfoza),

- zmiany położone na granicy górnych

kwadrantów, blisko ściany klatki

piersiowej ,

- przy badaniu mammograficznym mężczyzn.

Dziękuję za uwagę

Documents

Pozycjonowanie - Polskie Stowarzyszenie Techników ...pste.pl/images/pdf/Pozycjonowanie.pdf · Pozycjonowanie i rodzaje ułożeń piersi Projekcja „zrotowana” służy do wykluczenia