Uczestnicy powstania warszawskiego

Antoni Szczęsny Godlewski (ur.11 I 1923 zm. 8 VIII 1944 – w Warszawie)- syn Franciszka i Anieli. Przed wybuchem II wojny światowej uczęszczał do gim. W. Górskiego, a następnie w czasach okupacji studiował na tajnych kompletach Politechniki Warszawskiej oraz zapisał się do AK. W dniu wybuchu powstania Antoni miał 21 lat. Walczył w szeregach batalionu ,, Sokół”, a dzięki posiadanemu ,, rozpylaczowi” ( pistolet maszynowy), zyskał miano ,, Antka Rozpylacza”. Zmarł 8 sierpnia na rogu ul. Brackej i Alej Jerozolimskich i pochowano go przy Brackiej 5.

________________________________________________________________________________ Krystyna Krahelska (ur. 24 III 1914 w Mazurkach, zm. 2 VIII 1944 w Warszawie)- poetka, harcerka, etnografka, żołnierz Armii Krajowej. Córka Jana i Janiny, siostra Haliny. Od 1928 była uczestniczką ZHP, w latach 1929-1932 prowadziła gromadę zuchów. W 1932 studiowała geografię oraz historię , a następnie etnografię na Wydziale Humanistycznym UW. Kilkakrotnie śpiewała w Polskim Radiu w Wilnie oraz Warszawie. W 1939 roku zdała egzamin dyplomowy. W powstaniu warszawskim sanitariuszka 1108. plutonu w 3. szwadronie 1. dywizjonu "Jeleń" 7. Pułku Ułanów Lubelskich AK pod pseudonimem "Danuta". Podczas ataku na Dom Prasy został ranny kolega Krystyny. Ratując go na Polu Mokotowskim została zraniona w wyniku czego zmarła 2 VIII 1944. Pochowano ją przy ul. Polnej 46. Twórczość: od 1928 pisała wiersze oraz piosenki. Najsłynniejszą z nich jest ,,Hej, chłopcy, bagnet na broń", którą napisała dla żołnierzy ,,Baszty”. Stała się ona najpopularniejszą piosenką żołnierską Polski Walczącej i powstania warszawskiego. W czasach okupacji śpiewano również jej 2 piosenki ,, Kołysanka’’ i ,, Kujawiak”. Znane także były wiersze ,, Polska”, ,, Modlitwa” i ,,Wiersz o Tobruk’’. Po wojnie wydano ,,Smutna rzeka’’ i ,,Wiersze’’.

W latach 1936-1937 pozowała Ludwice Nitschowej, autorce pomnika warszawskiej Syrenki.

__________________________________________________________________________

Jan Nowak-Jeziorański ( ur. 3 X 1914 w Berlinie, zm. 20 I 2005 w Warszawie)- polityk, politolog, polski patriota, działacz społeczny, dziennikarz i żołnierz AK znany też jako ,,Kurier z Warszawy’’. Zdał maturę w gim. im. Adama Mickiewicza, później studiował ekonomię na Uniwersytecie Poznańskim pod opieką naukową prof. Edwarda Taylora, a w 1937 ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego. Gdy do Polski wkroczyły oddziały hitlerowskie został wzięty do niewoli jako podchorąży, z które uciekł pod Krakowem. Został żołnierzem Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, gdzie organizował kolportażu materiałów na terenach wcielonych do III Rzeszy oraz częściowo w samej Rzeszy. Granica Generalnej Guberni była przez niego wielokrotnie przekraczana dzięki posiadanym fałszywym dokumentom, mundurom niemieckiego kolejarza. Pływał na statkach szlakami kurierskimi na szlakach m.in. Warszawa- Sztokholm/Londyn. Przed jednym z takich wypraw przyjął pseudonim Jan Nowak. W radiu Błyskawica redagował audycje w języku angielskim. Podczas trwania walk powstańczych był cały czas obecny w Warszawie. W dniu 7 września wziął ślub z łączniczką z AK Gretą. Gdy powstanie warszawskie skapitulowało wyjechał do Londynu jako emisariusz komendanta Bora. Pierwszą relację z powstania zdał w Szwajcarii i Anglii, przemierzając pociągiem ziemie niemieckie. W latach 1948-2002 przebywał poza granicami Polski m.in. w Londynie i USA. W tym czasie był redaktorem Polskiej Sekcji BBC, zakładał Rozgłośnię Polską Radia Wolna Europa, włączył się w działalność Kongresu Polonii Amerykańskiej, był doradcą do spraw Europy Wschodniej w Departamencie Stanu USA. W 1989 odwiedził rodzinne ziemie na zaproszenie Lecha Wałęsy. 21 lipca 2002 powrócił do kraju na stałe. 31 lipca 2003 roku otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Warszawy. Zmarł 20 stycznia 2005 r. w szpitalu im. prof. Orłowskiego w Warszawie. Pochowano go w trumnie która pierwotnie była przeznaczona dla ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego, na Cmentarzu Powązkowskim. Twórczość: * 63 Days. The Story of the Warsaw Rising (pod pseudonimem J. Zych, Londyn 1945) * Rosja wobec powstania warszawskiego (Londyn 1947) * Polska droga ku wolności, 1952-1974 (Londyn 1974) * Wojna w eterze. Wspomnienia 1948-1956 (Londyn 1986) * Polska z oddali. Wspomnienia 1956-1976 (Londyn 1988) * W poszukiwaniu nadziei (Warszawa 1993) * Rozmowy o Polsce (Warszawa 1995) * Polska wczoraj, dziś i jutro (Warszawa 1999) * Fakty, wydarzenia, opinie (Warszawa 2001) * Polska z bliska(Kraków 2003)

_________________________________________________________________________ Arseniusz Romanowicz (ur. 30 sierpnia 1910 w Hrubieszowie, zm. 9 lutego 2008 w Warszawie) – polski architekt, znany przede wszystkim jako twórca budynków stacji kolei średnicowej i dworca Centralnego w Warszawie. W 1936 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Brał udział w różnych konkursach nawet w czasie studiów. Został wyróżniony w konkursie na projekt meczetu w Warszawie i Yacht Clubu w Gdyni. Otrzymał pierwsze miejsce za projekt restauracji na Gubałówce i wystawy pawilonu polskiego na Wystawę Światową. W latach okupacji zatrudniono go w Ostbahndirekzion, gdzie opracowywał budowę Dworca Głównego. Po powstaniu musiał opuścić Warszawę. Po powrocie do kraju zajął się architekturą. Został zatrudniony w Warszawskiej Dyrekcji Odbudowy, następnie w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Kolejowego. Współpracował przy wystroju plastycznym Dworca Śródmieście a w 1964 zaprojektował Warszawę Wschodnią. Jego projekty porządkujące układ lokali handlowo-usługowych wkroczyły w przestrzeń dworca. Do końca życia mieszkał przy ul. Asfaltowej. Zmarł 9 lutego 2008 roku. Pochowano go 18 lutego w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim.

___________________________________________________________________________ Witold Janusz Rudowski (ur. 17 lipca 1918, zm. 10 września 2001) – profesor doktor habilitowany nauk medycznych, wybitny chirurg, transfuzjolog, specjalista w zakresie chirurgii ogólnej i onkologii, laureat wielu honorowych tytułów, dostojeństw i członkostw. Był przewodniczącym Światowego Kolegium Towarzystw Chirurgicznych i Wiceprzewodniczącym Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Humanista i erudyta, żołnierz Armii Krajowej ze środowiska batalionu "Parasol".

Zdobył dyplom lekarza na Uniwersytecie Warszawskim w 1943 roku, doktorat zrobił w 1947 roku, habilitację w 1954, profesorem nadzwyczajnym został w 1961, a profesorem zwyczajnym w 1970. W latach 1964-1988 był dyrektorem Instytutu Hematologii przy ul. Chocimskiej 5. Od 1995 r. Honorowy Obywatel Miasta Piotrkowa Trybunalskiego. ___________________________________________________________________________ Stanisław Wycech (27.06.1902 w Sadolesiu- 12.02.2008 w Warszawie) polski żołnierz, do 2008 najstarszy żyjący weteran I wojny światowej i bitwy warszawskiej, uczestnik obrony Warszawy 1939 i powstania warszawskiego. Urodził się pod Węgrowem na Mazowszu w 1902 r. W wieku 15. lat wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 został żołnierzem 22. pułku piechoty w Siedlcach, a następnie 15. pułku piechoty, gdy odzyskano niepodległość uczestniczył w rozbrajaniu Niemców. W 1920 był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej i bitwy warszawskiej w IX Dywizji. Po apelu Stefana Starzyńskiewgo, ówczesnego prezydenta miasta, pozostał w stolicy i zajął się kolportażem prasy podziemnej i przewożeniem broni do powiatu węgrowskiego dla placówek AK. W powstaniu warszawskim walczył na Dolnym Mokotowie i Czerniakowie pełniąc funkcję Komendanta Obrony Cywilnej. Po kapitulacji Mokotowa był w obozie w Pruszkowie i Wolbromiu. Po wojnie współdziałał z organizatorami Polskiego Stronnictwa Ludowego w Warszawie, nadzorował kolportaż ,,Gazety Ludowej”. Został wystawiony w kampanii przedwyborczej do Sejmu. Dlatego też

był represjonowany, a dwa dni po wynikach trafił do więzienia. Skazano go na śmierć jednak został zwolniony dzięki interwencji stryjecznego brata. Zmarł na Woli a jego pogrzeb odbył się 25 stycznia 2008 roku. Pochowano go na Cmentarzu Powązkowskim. ___________________________________________________________________________ Leopold Okulicki, ps. Niedźwiadek, Biedronka, Bronka, Jan, Jan Mrówka, Jan Ogór, Kobra, Konrad, Kula, Miller, Mrówka, Stary Boba , Osa, Pan Jan, Sęp, Termit (ur. 12 listopada 1898, zm. 24 grudnia 1946 w radzieckim więzieniu na Łubiance w Moskwie) – generał brygady Wojska Polskiego, współtwórca SZP-ZWZ-AK, ostatni komendant główny Armii Krajowej.

___________________________________________________________________________ Tadeusz Walenty Pełczyński ps. "Grzegorz", "Adam", "Wolf", "Robak" (ur. 14 lutego 1892 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1985 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego.

___________________________________________________________________________ Antoni Chruściel ps. Monter, Sokół, Cięciwa, Dozorca, Konar, Madej, Nurt, Ryż, Kaliński, Rzeczyca, Andrzej Smalawski, Adam (ur. 16 czerwca 1895 w Gniewczynie Łańcuckiej, zm. 30 listopada 1960 w Waszyngtonie) – polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego, komendant Okręgu Warszawa ZWZ.

___________________________________________________________________________ Tadeusz Bór-Komorowski, ps. Bór, Znicz, Lawina (ur. 1 czerwca 1895 w Chorobrowie w pow. Brzeżany, zm. 24 sierpnia 1966 w Buckley w Anglii) – generał dywizji Wojska Polskiego, dowódca Armii Krajowej.Podjął decyzję o wybuchu powstania warszawskiego:

ŻOŁNIERZE STOLICY! Wydałem dziś upragniony przez Was rozkaz do jawnej walki z odwiecznym wrogiem Polski, najeźdźcą niemieckim. Po pięciu blisko latach nieprzerwanej walki, prowadzonej w podziemiach konspiracji, stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku, by ojczyźnie przywrócić wolność i wymierzyć zbrodniarzom niemieckim przykładną karę za terror i zbrodnie dokonane na ziemiach Polskich.

___________________________________________________________________________ Hanna Gąsiorowska zajmowała się wtedy pomaganiu bezdomnym. Roman Lipiec, mieszkaniec warszawskiego Powiśla w dniu wybuchu powstania miał 19 lat. Jego walka o wolność rozpoczęła się jednak dużo wcześniej, kiedy kolega wprowadził go Armii Krajowej. Antoni Bieniaszewski dowódca III plutonu VIII kompanii batalionu. Tymoteusz Duchowski. Ks. prałat Wacław Karłowicz. ___________________________________________________________________________ Wielu uczestników powstania warszawskiego, które miało miejsce w 1944 roku pozostaje

nieznanych. Niektórzy z nich zmarli w trakcie walk a inni po.

Pomoce: http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,page,2,title,Pokolenie-44-opowiada-WP-o-Powstaniu-Warszawskim,wid,9069175,wiadomosc.htmlhttp://warszawa.wikia.com/wiki/Kategoria:Uczestnicy_powstania_warszawskiego www.google.pl www.wikipedia.pl