Poszukujac

siebie Zbiórki wedrownicze

pwd. Anna Kamela

Wędrownicy to grupa, w której jedną z ważnych cech jest indywidualność każdego

z członków. Nie lada wyzwaniem jest więc dla drużynowego sprostać wymaganiom jakie

stają przed nim, gdy rozpoczyna pracę z często bardzo różniącymi się, prawie w pełni

ukształtowanymi ludźmi. Celem instruktora działającego z pionem wędrowniczym jest

przewodzenie, bycie „pierwszym pośród równych”, umożliwianie młodym ludziom rozwoju

w takim kierunku , w jakim zmierzają ich zainteresowania. Wędrownik ma dążyć do tego,

aby stać się specjalistą w danej dziedzinie. Nie obawiaj się więc i pokazuj mu możliwości

wybrania ścieżek jakimi może podążać poprzez zbiórki prowadzone przez gości- specjalistów

w wybranych dziedzinach.

Jest wiele form pracy z wędrownikami. Wiemy, że obok rajdów, obozów i kuźnic

znajdują się także zbiórki tematyczne, które często wydają się być mniej ciekawą alternatywą

dla tych wspomnianych wcześniej. Mam nadzieję, że ten krótki zbiór pozwoli nam

stwierdzić, że zbiórka może być równie ciekawa i rozwijająca jak rajd rowerowy czy piesza

wycieczka.

„Tak rózni, a tak podobni”

Cele:

rozwój duchowy,

uwrażliwienie na różnice kulturowe, etniczne i religijne, prowadzące do większego

poczucia tolerancji religijnej i rasowej,

poszerzenie horyzontów,

uświadomienie istoty podejmowania rozważań nad sprawami natury moralnej i etycznej.

Zamierzenia:

harcerz umie nazwać główne religie świata i wskazać regiony, w których one dominują,

wędrownik potrafi wymienić elementy charakterystyczne dla wybranych wyznań,

wskazać różnice między nimi,

harcerz potrafi stworzyć własny system moralny i podejmować dalsze rozważania w celu

jego doskonalenia.

1. Zbiórkę przeprowadzają dziewczyna i chłopak. Pierwszy etap rozpoczyna się przed salą.

Mężczyzna niemym gestem nakłania kobiety do zdjęcia butów i wejścia na miejsce

zbiórki. Chłopcy wchodzą w butach. Następnie wszyscy siadają w kręgu, dziewczyny

nakłonione są do tego, aby usiąść na ziemi, chłopcy na krzesłach. Następnie prowadząca

zbiórkę kobieta wstaje , podaje mężczyznom miskę z wodą i gestami zachęca do obmycia

rąk. Następnie karmi obecnych mężczyzn ciastkami, które wcześniej leżały w misce.

Dziewczęta namawiane są do tego, aby same poczęstowały się jedzeniem.

2. Przeprowadźcie dyskusję. Jak się czuliście? Czy rozumieliście wykonywane gesty? Kto był

ważniejszy w waszej grupie?

3. Wytłumaczcie zasady działania przedstawionej przez was grupy:

Ziemia jest święta,

kobiety zdejmują buty, bo tylko one mogą dotykać Ziemi, która jest Matką tak jak

i potencjalne matkami są one same,

kobiety siedzą na podłodze, ponieważ tylko one mogą bezpośrednio dotykać

Ziemi,

kobiety nie muszą się myć, bo z natury są czyste,

mężczyźni są karmieni przez kobietę, ponieważ oni sami nie mogą dotykać darów

Matki Ziemi, może to robić jedynie kobieta.

4. Zaznaczcie różnice jakie pojawiły się między waszymi spostrzeżeniami a tym, co

przedstawili prowadzący. Wyjaśnijcie powody tych różnic.

5. Podzielcie się swoimi doświadczeniami. Czy już kiedyś spotkaliście się z obcą kulturą? Jak

się wtedy czuliście? Jak się zachowywaliście?

6. Na tablicy wypiszcie nazwy religii, które znacie. Następnie zaznaczcie pętlą, które z nich

są powszechnie uważane za wiodące religie świata. Na mapie Świata (przygotowanej

wcześniej na brystolu) zaznaczcie miejsca ich występowania.

7. Zastanówcie się nad doktrynami głównych religii świata. Pomyślcie nad zasadniczymi

różnicami między nimi i wypiszcie je na kartonie.

8. Podzielcie się na 3 grupy. Na ziemi połóżcie dwie chusty- zieloną (prawda) i czerwoną

(fałsz). Prowadzący czyta zdania, które zawierają w sobie informacje o danych religiach.

Zadaniem drużyn jest podjąć wspólne stanowisko i zdecydować o prawdziwości

przeczytanych tez. Drużyna, która uzyska najwięcej punktów wygrywa.

Tezy:

1. W hinduizmie najpowszechniejszy jest kult Wisznu (w tym jego Awatarów)

i Śiwy oraz Dewi (P)

2. W judaizmie dziewczynkę od 12 roku życia, a chłopca od 13 uważa się za dorosłych,

tzn. nałożony jest na nich obowiązek przestrzegania halachy. W odniesieniu do

chłopców zewnętrznym wyrazem tego faktu jest uroczystość zwana bar micwą, w

czasie której młody żyd ma obowiązek wyrecytować w synagodze przypadający na

dany tydzień fragment Tory, a często też wygłasza przygotowany

uprzedniodrasz (komentarz); środowiska związane z postępowymi nurtami judaizmu

obchodzą także żeński odpowiednik bar micwy – bat micwę– analogiczny obrzęd,

związany z wejściem dziewczynki w okres dorosłości. (P)

3. Hinduiści wierzą, że Bóg lub bogowie zstępują na Ziemię co kilka tysięcy lat

jako awatara, aby wypełnić ważną misję – uratować świat przed upadkiem moralnym

(np. Rama lub Kryszna) (P)

4. W hinduizmie awatar Kurma występuje pod postacią dzika (F, żółwia)

5. W judaizmie żywność dozwolona do spożycia jest określana jako koszerna (kaszer).

Natomiast nieczyste, trefne pożywienie obejmuje: mięso zwierząt

parzystokopytnych (wielbłądy) lub nieprzeżuwających (świnie). Można spożywać

mięso stworzeń wodnych nie posiadających płetw i łusek

(kraby, raki, węgorze), owadów (z wyjątkiem niektórych latających, np. szarańczy)

irobaków, większości ptaków, a także mleko i jaja pochodzących od takich zwierząt.

Można spożywać pokarm z owoców z drzew mających nie więcej niż trzy lata. Nie

wolno jeść mięsa zwierząt, które nie zostały zabite w sposób rytualny (szechita) przez

wykwalifikowanego rzezaka (czyliszojcheta), albo które padły i których wnętrzności

nie zostały skrupulatnie sprawdzone. (F, 2 zdania zaczynające się od „może”).

6. Szabat to judaistyczny obowiązek święcenia soboty. W tym dniu każdy żyd dostaje od

Boga drugą duszę. Szabat zaczyna się w piątek wieczorem (gdyż religijna sobota

rozpoczyna się ze zmierzchem) zapaleniem dwóch świec przez panią domu i

odmówieniem przez pana domu błogosławieństwa kidusz nad czarą wina. W trakcie

szabatu żydowska rodzina spożywa dwa posiłki świąteczne: w wieczór piątkowy oraz

w sobotnie południe, w trakcie których śpiewa się hymny szabatowe. (P)

7. Słowo islam w języku arabskim oznacza poddanie się Bogu. (P)

8. Islam ma wspólne korzenie z judaizmem i buddyzmem. (F,

judaizmem i chrześcijaństwem. )

9. Właściwym symbolem islamu jest szahada napisana czerwonymi literami na białym

tle lub białymi literami na czerwonym tle. (F, kolory są czarno-białe)

10. Aby zostać muzułmaninem, czyli „poddanym Allahowi”, należy posiadać intencję oraz

wypowiedzieć wyznanie wiary tzw. szahadę, która brzmi: „(Oświadczam, że) nie ma

bóstwa prócz Boga (Allaha) i oświadczam, że Mahomet (Muhammad) jest

wysłannikiem Boga”. Zasadniczo powinno się to odbyć w obecności świadków, ale

istnieją też interpretacje, według których ich obecność nie jest konieczna, gdyż

świadkiem jest sam Allah. (P)

11. Dogmaty Islamu (P)

Wiara w Allaha – jednego Boga, który nie posiada potomstwa (tawhid –

jedynobóstwo; według muzułmanów odróżnia ono islam

i judaizm od chrześcijaństwa i religii animistycznych)

w Jego Anioły – np. anioła Dżibrila (Gabriela) lub Michaila (Michała)

w Jego Księgi – w Koran (także Torę i Ewangelię – choć nie oznaczają one dokładnie

tego samego, co dla żydów i chrześcijan– według muzułmanów zostały zafałszowane

przez wyznawców tych religii)

w Jego Proroków – np. w proroka Mahometa, Jezusa, Mojżesza, Adama itd...;

Mahomet jest „pieczęcią proroków”- ostatnim z nich i tym który przyniósł ostateczne

objawienie (inaczej jest u lahorich, odłamu Ahmadiji)

w Dzień Ostatni – czyli Dzień Sądu Ostatecznego, w którym ludzie będą osądzeni

przez Boga

w Przeznaczenie – czyli, że wszystko dobro i zło, które przydarza się człowiekowi,

przydarza się za wolą Boga

12. Pisownia: słowo "Budda" pisane wielką litera oznacza Sidhatthę Gotamę – twórcę

buddyzmu, natomiast "budda" pisane małą literą oznacza jakiegokolwiek innego

Przebudzonego/Arahanta. (P)

13. Współcześnie buddyzm dzieli się na trzy

tradycje: Theravāda (sanskr. Sthaviravāda), Mahāyāna i Wadżrajana, przy czym ta

ostatnia jest częścią mahajany

9. Przeprowadźcie dyskusję na temat istoty znajomości różnic kulturowych. Zakończcie

zbiórkę żegnając się ze sobą w wybrany przez was sposób.

„COOLtulranie”

Zadbaj o rozwój kulturalny swoich wędrowników. Zabierz ich do kina, teatru, galerii

sztuki, muzeum. Pamiętaj, że zbiórka nie zawsze musi odbywać się w harcówce. Co więcej!

Jeżeli zorganizujesz ją poza miejscem zwyczajowych spotkań na pewno zapadnie na dłużej w

ich pamięci.

Jeśli jednak chcesz ograniczyć się do formy tradycyjnej zbiórki nadal możesz być

COOLturalny. Wraz z drużyną zorganizuj seans filmowy. Pamiętaj! Nie rób wszystkiego sam!

Stwórzcie wspólnie odpowiedni zespół zadaniowy, który przygotuje film o wybranej przez

drużynę tematyce.

Pamiętajcie o:

odpowiednim doborze filmu (w tym celu warto skorzystać z podpowiedzi i

zajrzeć na: http://www.filmweb.pl/

http://www.nhef.pl/

lub zasięgnąć rady na: http://www.zapytaj.zhp.pl/

stworzeniu atmosfery dostosowanej do tematyki filmu- działajcie na inne

zmysły poprzez zapewnienie wygodnych miejsc do siedzenia lub leżenia,

przekąsek, zapachów (np. dla filmu „Czekolada” przygotujcie czekoladowe

smakołyki),

zapoznajcie się wcześniej z obsadą filmu oraz z nazwiskami jego twórców,

zaproście znawcę tematyki filmowej, który po obejrzeniu filmu pomoże wam

przeanalizować go pod kątem technicznym,

podsumujcie film dyskusją o waszych wrażeniach i przemyśleniach: Co wam

się podobało? Co było według was zbędne? Który aktor wykreował według

was najciekawszą postać? Kto musiał wykazać się największym kunsztem

aktorskim? Czy odpowiadała wam muzyka dobrana do filmu? Z którą postacią

utożsamiacie się najbardziej?

Podzielcie się na patrole zadaniowe. Niech każda z grup w ciągu 2 tygodniu zmontuje film

nawiązujący lub rozwijający treści przekazane w obejrzanym przez was filmie. Swoje prace

zaprezentujcie na zbiórce.

„Wyginam smialo cialo”

Taniec towarzyski to forma ruchowa od od walca angielskiego, poprzez sambę,

American Smooth, charlestona, mambo aż do twista. Postarajmy się przedstawić harcerzom

10 standardowych propozycji, a w nauce skupić się na podstawowych krokach do 3 z nich.

Cele:

rozwój fizyczny i kulturalny,

integracja harcerzy,

przełamanie wstydu przed prezentowaniem własnych umiejętności.

Zamierzenia:

harcerz umie scharakteryzować poszczególne rodzaje tańców klasycznych,

wędrownik potrafi zaprezentować podstawowe kroki dwóch wybranych tańców,

1. Przygotuj odpowiedni materiał muzyczny, w którym będą zawarte zarówno utwory

szybkie, energiczne, jak i spokojniejsze. Zaproś wszystkie osoby do wspólnego tańca

zmieniając muzykę w trakcie jego trwania. Obserwuj harcerzy. Po 5 minutach wyłącz

muzykę i rozpocznijcie dyskusję. Jak czuliście się tańcząc do tak zmiennej muzyki? Które

fragmenty najbardziej odpowiadały waszym upodobaniom? Dlaczego?

2. Na dużym kartonie narysuj tabelę wyglądającą następująco:

Tańce Standardowe możemy nazwać nawet salonowymi, tańczone w kamizelce, marynarce lub fraku. Dystyngowane, tańczone blisko

siebie.

Tańce Latynoamerykańskie jak sama nazwa wskazuje wywodzą się z

terenów Ameryki Łacińskiej. Żywsze, pełne energii, różniące się technika wykonywania

ruchów. Również w strojach bardziej otwarte na wenę tancerzy.

Nazwa tańca Nr filmu Nazwa tańca Nr filmu

Zadaniem harcerzy będzie obejrzeć odpowiednio numerowane fragmenty filmów

przedstawiających tańce, dopasować do nich nazwy, a następnie przypisać do właściwej

kategorii.

Tańce standardowe:

Walc Angielski

Tango

Walc Wiedeński

Slow Foxtrot

Quickstep

Tańce latynoamerykańskie:

Samba

Cha-cha

Rumba

Pasodoble

Jive

3. Przedstaw krótką historię powstania tańca i jego roli w życiu ludzi. Wybierz 2 tańce,

których będziecie się uczyć podczas zbiórki. Poproś o wymienienie elementów

charakterystycznych dla tych tańców i zweryfikuj przedstawione treści.

4. Dobierzcie się w pary. Z pomocą instruktora, korzystając z własnej wiedzy i umiejętności

lub z filmów instruktarzowych zacznijcie naukę podstawowych kroków dla dwóch

wybranych tańców (wskazane, żeby były to tańce z dwóch różnych grup). Wybór tańców

należy do ciebie. Warto dokonać go odpowiednio wcześnie, aby harcerze mogli przynieść

ze sobą elementy charakterystyczne lub (aby wzmocnić efekt) ubrać się elegancko, np.

do walca wiedeńskiego

5. Stańcie w rozsypce i z zamkniętymi oczami spróbujcie stworzyć z siebie trójkąt. Każdy z

boków trójkąta będzie osobną grupą. Każda grupa dostaje balon, w którym jest

zamieszczona karteczka z tematem zadania. Po przekłuciu balonu i przeczytaniu treści

zadania każda z grup ma 10 minut na przygotowanie układu choreograficznego, w

którym przedstawią temat zawarty w poleceniu. Przykładowe tematy:

zazdrość o ukochanego,

spacer w słoneczny dzień,

szalony bieg,

radość ze zdanego egzaminu.

Zadaniem pozostałych grup jest odgadnięcie tematu.

6. Tanecznym krokiem zawiążcie krok.

„Walczac o przetrwanie”

Wędrownicy oczekują wyzwań. Możesz dostarczyć im tej formy rozrywki połączonej z

nauką poprzez zorganizowanie zbiórki o tematyce survivalowej.

Cele:

zapoznanie z podstawowymi technikami przetrwania,

wykształcenie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych oraz umiejętności

planowania i przewidywania,

pielęgnowanie takich cech jak cierpliwość, wytrwałość, dokładność i sumienność

poprzez zlecenie odpowiednio dobranych zadań.

Zamierzenia:

harcerze potrafią współpracować,

wędrownicy znają zasady zachowania się w trudnych warunkach i podstawy technik

przetrwania,

uczestnicy potrafią odróżniać rośliny jadalne od niejadalnych.

1. Rozpocznij zbiórkę w dużej odległości od miejsca docelowego (100m). Poprowadź

„ścieżkę węchu” poprzez ułożenie na drodze do celu przedmiotów, przypraw, perfum o

specyficznym zapachu. Wędrownicy z zawiązanymi oczami będą musieli ostrożnie

dotrzeć na miejsce zbiórki, gdzie kierując się dotykiem znajdą dogodne dla siebie miejsce

(dla utrudnienia można ustawiać przeszkody na drodze).

2. Rozwiążcie krzyżówkę, której hasłem jest PRZETRWANIE.

1. H I P O T E R M I A

2. T R A W A

3. A Z Y M U T

4. L E K K I E

5. N A M I O T

6. K R Z E S I W O

7. W O D A

8. K O M P A S

9. N Ó Ż

10. O G N I S K O

11. P I O N I E R K A

1. Wyziębienie organizmu.

2. Jest naturalnym i najłatwiej dostępnym źródłem witamin A, B i C.

3. Kąt między kierunkiem północnym, a kierunkiem marszu.

4. Jakie powinny być przede wszystkim racje żywnościowe, które ze sobą zabierzesz.

5. Najczęściej wykorzystywane schronienie podczas wędrówek,

6. Nim rozniecisz ogień.

7. Bez niej jesteś skazany na śmierć.

8. Wskazuje kierunek północny.

9. Najbardziej przydatne narzędzie na wyprawie.

10. Źródło ciepła i światła.

11. Technika harcerska bazująca na budowaniu elementów z drewna.

3. Zastanówcie się wspólnie w jakiej sytuacji potrzebna wam będzie znajomość technik

przetrwania? Jakie cechy kształtuje u was wykorzystywanie tej wiedzy?

4. Podzielcie się na 2 zespołu. Rozsyp na ziemi nazwy roślin oraz ich zdjęcia (10 zestawów

dla każdej z grup, 6 roślin trujących, 4 jadalne) występujących powszechnie w waszym

środowisku. Udostępniając harcerzom podręczniki o tematyce survivalowej, botanice,

ogrodnictwie itd. zleć im dopasowanie nazw do fotografii oraz zapamiętanie opisów

roślin. Czas wykonania zadania to 15 minut. Po upływie wyznaczonego czasu schowaj

książki oraz zdjęcia, pozostaw jedynie nazwy, które harcerze będą mogli utrwalać w

trakcie trwania zbiórki.

5. Quiz. Każdy z zespołów podaje jedną zasadę prawidłowego poruszania i zachowywania

się w lesie. Zasady zapisujemy na kartce. Grupa, która jako ostatnia poda zasadę dostaje

punkt bonusowy.

6. Drużyny otrzymują zadanie: organizują biwak. Mają stworzyć listę rzeczy, które według

nich powinny znaleźć się w plecaku. Warunek konieczny – plecak nie może ważyć więcej

niż 9kg.

W następnym etapie drużyny postanawiają zrobić pieszą, jednodniową wycieczkę po

lesie. Część rzeczy mogą zostawić w stanicy, gdzie zostaną przypilnowane przez

pozostałych harcerzy. Mają zdecydować co zabrać ze sobą. Warunek konieczny- plecak

nie może ważyć więcej niż 4kg.

Drużyny zgubiły w lesie szlak. Jest sierpień, godzina 20:30, a do bazy zostało nie mniej niż

10 km. Mają w grupie jedną osobę, która czuje się bardzo słabo. Muszą podjąć decyzję co

dalej robić. Jeżeli drużyna zdecyduje się biwakować musza zbudować szałas z rzeczy

znajdujących się pobliżu. Jeżeli chcą gotować (wieczorem lub rano) do dyspozycji mają

rośliny, których nazwy i charakterystykę zapamiętywali wcześniej.

7. Za każde działanie drużynowy przydziela odpowiednią liczbę punktów. Na koniec

wskazuje błędy i przedstawia wyniki. Drużyna zwycięska otrzymuje nagrodę (np. bukiet

marchewek ).

8. Każdy przygotowuje swój zestaw nieprzemakalnych zapałek. Zapałki należy zamoczyć w

roztopionym wosku, pozostawić do wyschnięcia i zapakować w odpowiednie, szczelne

pudełko.

9. Stwórzcie wspólną listę rzeczy niezbędnych, które każdy z was będzie ze sobą zabierał na

biwaki.

„W zdrowym ciele…”

Harcerzom w wieku wędrowniczym przyświeca hasło służby. W działaniu zgodnym z

metodyką wędrowniczą możemy stosować między innymi znaki służb, w tym znak służbie

zdrowiu. Aby to zrobić należy zrealizować jasno określone wymagania. W ich wykonaniu

pomóc nam może zbiórka, której konspekt przedstawiam poniżej. Zbiórkę należy

przeprowadzić w formie warsztatowej.

Cele:

kształtowanie w harcerzach poczucia odpowiedzialności, pewności siebie,

umiejętności interpersonalnych,

poszerzanie wiedzy z zakresu pierwszej pomocy i ratownictwa,

uczulanie na potrzeby innych.

Zamierzenia:

harcerze utrwalą zdobytą wcześniej i posiądą nową wiedzę z zakresu pierwszej

pomocy i ratownictwa,

wędrownicy podejmą kolejne pola działania oparte na pomocy innym, m. in. wpisanie

do ogólnoświatowego rejestru dawców szpiku kostnego i komórek macierzystych, a

także zaangażują się w akcje honorowego krwiodawstwa.

1. Dyskusja na temat „Jak wędrownik rozumie służbę zdrowiu?”.

2. Przypomnienie podstaw, które zostały nabyte wcześniej np. na lekcjach Przysposobienia

Obronnego:

a) Numery kontaktowe,

b) Łańcuch życia/ratowniczy,

c) Postępowanie przy wypadku:

Poszkodowany przytomny,

Poszkodowany nieprzytomny,

d) „ja” jako zarządzający akcją.

3. Rozwój podstawowych umiejętności:

a) Co robić kiedy nie mamy apteczni? Wykorzystujemy do tego celu to, co mamy na

sobie, np. koszulka, pasek. Demonstracja i ćwiczenia w grupach. Pozorujemy rany

ramienia, złamania, krwotoki dając drugiej osobie możliwość przećwiczenia swoich

umiejętności.

b) Kontrola nas poszkodowanymi- ich komfort psychiczny i moje opanowanie. Element

zbiórki prezentowany jest przez 2 osoby: jedna z nich jest poszkodowanym i

przedstawia typowe dla pokrzywdzonego zachowanie (panika, szok, krzyk, wyrywanie

się), a druga ratownikiem (opanowanie, postawa uspokajająca).

4. Ciało dla ciała. Odpowiedzcie na pytanie „Jak moje ciało może pomóc innym?”. W formie

prezentacji multimedialnej i omówienia przez osoby dobrze zaznajomione z tematem

zaprezentuj następujące zagadnienia:

a) Honorowy dawca krwi:

Kto może oddawać krew?

Jak często można oddawać krew?

Jak zacząć?

Po co to robić?

b) Potencjalny dawca szpiku kostnego i komórek macierzystych:

Czym jest szpik?

Jak się go pobiera?

Komu jest potrzebny?

Kto może zostać dawcą?

Jak zostać dawcą?

c) Pośmiertny dawca organów:

Polskie prawo oddawania narządów,

Po co oddawać narządy?

Kto może je oddawać?

Jak zostać dawcą?

5. Język pomocy- co robić gdy poszkodowanym jest osoba niepełnosprawna? W sali zostają

3 osoby. Pierwsza to osoba jest niesłysząca (muszą włożyć korki do uszu i nałożyć

słuchawki), druga to niewidzący (z zasłoniętymi oczami), a trzecia jest niemową. Przed

wcieleniem się w role otrzymują instrukcję co do obrażeń, które mają pozorować. Po

rozpoczęciu pozoracji grupa ratowników ma za zadanie przeprowadzić wywiad z

poszkodowanymi. Po pozoracji dzielą się z resztą drużyny informacjami, które udało im

się uzyskać. Wspólnie wypracujcie elementy i cechy, które trzeba uwzględnić w

komunikacji z niepełnosprawnymi. Uwzględnijcie także niepełnosprawność umysłową, a

także inne rodzaje dysfunkcji.

6. Podsumowanie zbiórki: Czy działania wolontariacie i charytatywne mają sens?