Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2016
Poczucie bezpieczeństwa w Metrze Warszawskim
Agnieszka Tercjak
Paweł Nowak
Wiktor Chojecki
Łukasz Damętka
Rafał Dynek
Joanna Rak
1
Spis treści
1. Zagadnienia wstępne ................................................................................................. 2
1.1. Zagadnienia prawne ........................................................................................... 2
1.2. Poczucie bezpieczeństwa ................................................................................... 4
2. Metoda badawcza ...................................................................................................... 7
2.1. Cel badań ............................................................................................................ 7
2.2. Problem badawczy ............................................................................................. 7
2.3. Hipotezy, zmienne, wskaźniki ........................................................................... 7
2.4. Metody badawcze, techniki i narzędzia badawcze, ........................................... 8
2.5. Organizacja badań. ............................................................................................. 8
3. Opracowanie wyników badań ................................................................................... 9
3.1. Opis próby .......................................................................................................... 9
4.2. Struktura odpowiedzi respondentów ................................................................ 12
4. Wnioski końcowe .................................................................................................... 39
Załącznik 1 .................................................................................................................. 43
2
1. Zagadnienia wstępne
Metro Warszawskie to system podziemnej kolei metropolitalnej. Składa się
z dwóch linii:
M1 biegnącej spod Lasu Kabackiego do Huty Warszawa,
M2 łączącej Rondo Daszyńskiego z Dworcem Wileńskim.
Budowa linii M1 rozpoczęła się 15 kwietnia 1983 roku a zakończyła
25 października 2008 roku. Do tego czasu wraz z wykonaniem kolejnych odcinków od
8 kwietnia 1995 roku do zakończenia budowy odcinka bielańskiego systematycznie
wzrastała długość eksploatowanego szlaku.
Budowa linii M2 rozpoczęła się 30 września 2010 roku a oficjalnie zakończyła
30 września 2014 roku, jednakże przedłużające się odbiory, jak i prace wykończeniowe
nie pozwoliły na przekazanie do eksploatacji centralnego odcinka II linii metra przed
8 marca 2015 roku.
1.1. Zagadnienia prawne
Jednym z podstawowych aktów prawnych wpływających na bezpieczeństwo
w metrze jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2011 roku
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane
metra i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 144 poz. 859). Owo rozporządzenie zostało
opracowane i wydane na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo
budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.). W związku z tym, iż obie
linie metra zostały wybudowane lub pozwolenie na budowę zostało wydane przed
wejściem w życie rozporządzenia, przepisy przejściowe i końcowe wskazują na
konkretne paragrafy, które dotyczą tych obiektów.
Zasadniczą zmianą wprowadzoną przez to rozporządzenie, a jednocześnie
mającą wpływ na bezpieczeństwo szczególnie osób niewidomych jest dotykowe
oznaczenie strefy zagrożonej peronu pasażerskiego rozpoczynającej się od krawędzi
peronu po stronie toru szlakowego. Powodem wprowadzenia tej zmiany przepisów był
wypadek na stacji A13 Centrum, do którego doszło w dniu 17.09.2008 roku, w wyniku
którego w torowisku przed nadjeżdżającym pociągiem znalazła się osoba niewidoma,
3
która za pomocą laski dla osób niewidomych nie wyczuła krawędzi peronu1. Od
tamtego momentu Metro Warszawskie Sp. z o. o. podjęło czynności mające na celu
zapobieżenie podobnym zdarzeniom. Na stacjach linii M1 prace modernizacyjne trwają
do dzisiaj, jednak zasadnicza część (oznaczenie strefy zagrożenia peronu pasażerskiego)
została wykonana natychmiast po wejściu w życie rozporządzenia, w którym zostały
zawarte konkretne wytyczne co do kształtu i wymiarów dotykowych elementów
ostrzegawczych. W tej chwili na stacjach pierwszej linii metra trwają prace mające na
celu wytyczenie i oznakowanie drogi wolnej od przeszkód w celu ułatwienia poruszania
się po obiektach Metra Warszawskiego osobom niewidomym.
W rozporządzeniu mowa jest o parametrach, jakie powinny spełniać elementy
szklane zamontowane na stacjach metra. Są to szczególnie ważne elementy w czasie
ewakuacji, bowiem wyjścia ewakuacyjne z peronu na halę odpraw (antresolę)
wykonane są ze szkła. Rozporządzenie jednoznacznie wskazuje, aby owe elementy były
„wykonane ze szkła o podwyższonym stopniu wytrzymałości, tłukącego się na drobne,
nieostre odłamki2”. W praktyce wygląda to w taki sposób, iż bramki ewakuacyjne oraz
drzwi szklane wykonane są ze szkła warstwowego. Rozwiązanie to jest o tyle
praktyczne, iż tłucze się jedynie wewnętrzna warstwa, natomiast warstwy zewnętrzne
pozostają w całości, niedopuszczając przez to do rozsypania się drobnych, szklanych
elementów na posadzkę.
Kolejnym istotnym elementem jest posadzka, choć jakby się wydawało ona nie
powinna mieć wpływu na bezpieczeństwo. Nic bardziej mylnego. Powinna być ona
wykonana z materiałów o właściwościach przeciwpoślizgowych3. Na drugiej linii metra
nie ma z tym problemu, gdyż wejścia do hal odpraw są zadaszone, natomiast na
pierwszej linii metra znajdują się niezadaszone zejścia, na których szczególnie zimą
można się poślizgnąć i spaść. Co prawda został już wybrany wygląd zadaszeń, jednak
do tej pory nie pojawiło się ogłoszenie o zamówieniu, gdyż oczekujemy na wykonanie
1 Na podstawie postanowienia prokuratury o umorzeniu śledztwa w sprawie wypadku komunikacyjnego
mającego miejsce w dniu 17.09.2008 r. na stacji Metro Centrum (dokument online:
http://www.metro.waw.pl/pliki/mw1/postanowienie_o_umorzeniu__ledztwa1.pdf, dostęp w dn.
09.02.2016 r.).
2 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2011 r. w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane metra i ich usytuowanie (Dz. U. 2011 Nr 144 poz. 859).
3 tamże
4
projektu budowlanego oraz wycenę prac. Jak przekonuje Zarząd Transportu Miejskiego
jeżeli tylko znajdą się środki to jest możliwe, że prace rozpoczną się w 2015 roku.
Na chwilę obecną wiadomo, iż zadaszenia zostaną zbudowane w bliżej
nieokreślonej przyszłości, gdyż obecnie jako priorytet Zarząd Transportu Miejskiego
skupia się na dostosowaniu ursynowskiego odcinka linii M1 dla potrzeb osób
niepełnosprawnych oraz matek z dziećmi, poprzez budowanie brakujących dźwigów
osobowych4.
1.2. Poczucie bezpieczeństwa
Pojęcie bezpieczeństwa to jedno z kryteriów służących do oceny poziomu
odczuwania psychologicznie rozumianego bezpieczeństwa. Poczucie to efekt
zaspokajania potrzeb oraz realizacji wartości. Potrzeba i wartość to pojęcia, które wiążą
się z dynamiką oraz działaniem, natomiast poczucie odnosi się do stanu odczuwania,
a także doświadczenia. Według Słownika Języka Polskiego poczucie rozumiane jest
jako zdawanie sobie sprawy z pewnych faktów, zjawisk, zachodzących w otaczającym
świecie, stanów wewnętrznych; świadomość; uczucie; wrażenie5.
Zatem poczucie bezpieczeństwa możemy zdefiniować jako stan doświadczania
spokoju, pewności, odczuwania braku zagrożenia, a także przekonania o dysponowaniu
wystarczającymi zasobami do podjęcia niezbędnych działań. Jest to stan przeżywania
satysfakcji, zadowolenia wynikającego z posiadania odpowiedniego poziomu
bezpieczeństwa6.
Stan ten tworzony jest przez pewne działania, które pozwalają nam na
zaspokajanie naszych potrzeb związanych z bezpieczeństwem oraz na realizację
wartości. Ponadto stanowi jeden z efektów oceny sytuacji (zarówno społecznej,
gospodarczej jak i politycznej), w której człowiek aktualnie się znajduje. Bardzo ważne
jest, aby warunki zewnętrzne, które są tłem dla odbioru sytuacji, na które mogą mieć
wpływ np. władza albo przełożony, pozwalały jak największej grupie ludzi osiągnąć
stan poczucia bezpieczeństwa. Jednak ocena danej sytuacji przez człowieka jest zawsze
subiektywna, a na jej wynik bardzo często największy wpływ mają sposoby
4 http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,19836175,metro-warszawa-nie-bedzie-daszkow-przy-
wejsciach-do-metra.html (dostęp 06.06.2016)
5 R. Klamut, Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej
Nr 286
6 tamże
5
przeżywania oraz wartościowania danego zdarzenia. W takich sytuacjach możemy
spotkać się z problemem braku adekwatności oceniania i odczuwania poczucia
bezpieczeństwa7.
Każda sytuacja może być inaczej odbierana przez różne osoby. Zależy to od
czynników psychologicznych oraz od informacji które ona posiada podczas analizy
napotkanego zdarzenia. W efekcie można doświadczać poczucie bezpieczeństwa
w sytuacji zagrożenia lub odczuwać brak poczucia zagrożenia w warunkach spokoju
społecznego. Możliwa jest również adekwatna ocena, w momencie kiedy człowiek
dostrzega wszelkie właściwe przesłanki oraz nadaje im odpowiednie znaczenie, dzięki
czemu jest w stanie stworzyć poprawny obraz zaistniałej sytuacji8.
Wpływ na naszą analizę sytuacji mogą mieć również różne czynniki psychiczne
do których możemy zaliczyć9:
• wyposażenie osobowościowe (poziom energii, stabilność emocjonalna,
poziom niepokoju, poziom optymizmu);
• posiadane zasoby psychiczne;
• sposób oceny otoczenia społecznego;
• postawy i przekonania względem otoczenia;
• poziom nadziei podstawowej;
• poziom podmiotowości;
• nastrój;
• sytuacje życiowe.
Drugi czynnik mający wpływ na tworzenie adekwatnej oceny stanowią wszelkie
informacje odbierane przez człowieka. Do stworzenia odpowiedniej oceny sytuacji,
a w efekcie do wytworzenia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa dla zaistniałych
okoliczności niezbędny jest odpowiedni i wystarczający przekaz informacji,
dotyczących danej sprawy, a także podjęcie pewnego wysiłku, którego celem jest
przyjęcie, a następnie przetworzenie uzyskanych danych. Każdy z tych warunków jest
trudny do spełnienia. Dzieje się tak z powodu utrudnionego dostępu do rzetelnych
i wystarczających informacji, a ilość przyjmowanych przez człowieka danych jest zbyt
7 R. Klamut, Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej
Nr 286
8 tamże
9 tamże
6
duża, przez co samoczynnie organizm uruchamia mechanizmy których celem jest
znaczące uproszczenie strategii poznawczych. W efekcie człowiek zatrzymuje się
jedynie na najogólniejszych informacjach, przez co nie jest w stanie odnaleźć wszelkich
wad oraz zalet analizowanej sytuacji10
.
Poczucie bezpieczeństwa jest określane jako najistotniejszy kontekst rozumienia
bezpieczeństwa w perspektywie psychologicznej. Rozumiane jest ono jako subiektywny
stan doświadczania spokoju, pewności, odczuwania i braku zagrożeń. Jest podstawą
efektywnego funkcjonowania jednostki oraz stanowi pewien punkt odniesienia do
działań, które podejmowane są przez ludzi. Jest to efekt końcowy pewnego procesu,
którego celem jest osiągnięcie bezpieczeństwa11
.
Centrum Badania Opinii Społecznej w swych badaniach na temat roli Policji
i innych służb w zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego poczucie
bezpieczeństwa definiuje w kategoriach fizycznego bezpieczeństwa osobistego oraz
bezpieczeństwa mienia. Czuć się bezpiecznie to znaczy nie obawiać się napadu, pobicia,
okradzenia. Według badanych największe znaczenie dla poziomu poczucia
bezpieczeństwa mają sytuacje odbywające się w okolicach miejsca zamieszkania12
.
Maslow tworząc swoją piramidę potrzeb, umieścił potrzeby człowieka w swego
rodzaju hierarchii. Aby móc zaspokoić potrzeby wyższego stopnia, człowiek musi
zaspokoić potrzeby niższego stopnia. Według Maslowa potrzeby fizjologiczne
i potrzeby bezpieczeństwa są dwoma pierwszymi, podstawowymi stopniami piramidy.
Oznacza to że człowiek nie będzie dążył do afiliacji, uznania czy samorealizacji dopóki
nie będzie miał zaspokojonych potrzeb fizjologicznych i nie będzie czuł się
bezpiecznie. Bezpieczeństwo jest tutaj pojęciem o bardzo szerokim znaczeniu.
Sprowadza się ono w dużej mierze do pragnienia zapewnienia sobie i swoim bliskim
bezpiecznego bytu.
10
R. Klamut, Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej
Nr 286
11 tamże
12 Rola policji i innych służb w zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego, Wizerunek
funkcjonariuszy wybranych służb Policji; Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2008
7
2. Metoda badawcza
2.1. Cel badań
Głównym celem badania było zbadanie poczucia bezpieczeństwa w Metrze
Warszawskim przez jego użytkowników.
Cele szczegółowe dotyczyły analizy poczucia bezpieczeństwa w I i II linii
metra, oraz związku sytuacji kryzysowych z subiektywnym odczuwaniem
bezpieczeństwa. Poszukiwano różnych przesłanek mogących różnicować poczucie
bezpieczeństwa. Staraliśmy się wskazać od czego zależy poczucie bezpieczeństwa
użytkowników Metra Warszawskiego. Interesowały nas również sugestie
użytkowników metra odnoszące się do kwestii bezpieczeństwa.
2.2. Problem badawczy
Problem badawczy naszego projektu brzmi: Jakie czynniki oddziałują na
poczucie bezpieczeństwa w metrze przez jego użytkowników?
Postanowiliśmy zweryfikować czy poczucie bezpieczeństwa jest związane z
doświadczeniami z podróży metrem. Badania pozwalają przeanalizować czynniki
wpływające na poczucie bezpieczeństwa pasażerów.
2.3. Hipotezy, zmienne, wskaźniki
Hipoteza główna postawiona w badaniu to:
Uczestnictwo w sytuacjach kryzysowych oddziałuje na poczucie
bezpieczeństwa w metrze.
W celu zweryfikowania hipotezy wykonaliśmy konceptualizacje problematyki
badawczej.
Głównymi zmiennymi są:
Zmienna niezależna: sytuacje kryzysowe – obejmująca uczestnictwo
respondentów we wszelkich nieprzewidzianych awariach i zdarzeniach
podczas podróży metrem,
Zmienna zależna: poczucie bezpieczeństwa – opisująca subiektywne
poczucie bezpieczeństwa w Metrze Warszawskim .
8
Konceptualizacja zmiennych pozwoliła przeanalizować wyniki badań
i zweryfikować hipotezę badawczą.
Tabela 1. Operacjonalizacja zmiennych.
Zmienna Opis wskaźnik pytanie
Zmienna
niezależna
Sytuacje
kryzysowe
Uczestnictwo w
sytuacji
kryzysowej
Pyt. 10
Rodzaj sytuacji
kryzysowej
Pyt. 11
Interwencja służb
ochrony metra
Pyt.
Pyt. 13
Ewakuacja z metra Pyt. 14, Pyt.15,
Pyt. 16, Pyt. 17,
Pyt. 18
Zmienna zależna Poczucie
bezpieczeństwa
Subiektywne
poczucie
bezpieczeństwa
Pyt. 21
Pyt. 22
Pyt. 23
Źródło: opracowanie własne
Wyodrębnione też zostały czynniki wpływające na zmienną zależną: współpasażerowi,
poradnia, warunki atmosferyczne, wydarzenia w Warszawie oraz imprezy masowe.
2.4. Metody badawcze, techniki i narzędzia badawcze,
Badania przeprowadzone zostały w formie ankiety. Ankieta on-line została
umieszczona w formie elektronicznej na stronie internetowej
https://docs.google.com/forms/d/12X_Wmm1EV8lrYjiniLQGEi6fC0CHvY68qXViFbi
qmUo/viewform.
Ankieta znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego raportu.
2.5. Organizacja badań.
Badania zostały przeprowadzone w od 2 listopada 2015 do 22 stycznia 2016.
W badaniu wzięła udział próba 188 respondentów. Analiza i opracowywanie
odpowiedzi trwało od lutego do maja 2016 roku.
9
3. Opracowanie wyników badań
3.1. Opis próby
W przeprowadzonym przez nas badaniu wzięło udział 188 osób. Próba miała
charakter losowy. W badaniu wzięło udział 91 kobiet i 97 mężczyzn. 153 osoby jako
miejsce zamieszkania wskazały Warszawę. Struktura wykształcenia został
przedstawiona na wykresie 1.
Wykres 1. Struktura wykształcenia respondentów.
Źródło: opracowanie własne
10
Szczegółowe dane dotyczące wieku badanych ilustruje wykres 2.
Wykres 2. Struktura wieku respondentów.
Źródło: opracowanie własne
Tabela 2. Wiek badanych respondentów.
15 - 19 lat 42
20 - 24 lata 83
25 - 29 lat 20
30 - 34 lata 26
35 - 39 lat 13
40 - 44 lata 4
45 - 49 lat 1
Źródło: opracowanie własne
Tabela 3. Badani wg płci.
kobieta 91
mężczyzna 98
Źródło: opracowanie własne
11
Dzielnie w jakich mieszkają ankietowani zostały zaznaczone na wykresie 3.
Wykres 3. Badani wg miejsca zamieszkania.
Źródło: opracowanie własne
Najwięcej badanych mieszka wokół I linii metra: Ursynów, Mokotów, Bielany,
Żoliborz i Śródmieście.
Wszyscy badani odpowiadali na ankietę poprzez stronę internetową.
12
4.2. Struktura odpowiedzi respondentów
Ankieta składała się z 34 pytań. % pytań stanowiła metryczka. Struktura
odpowiedzi na zadane pytania wygląda następująco:
1. Czy kiedykolwiek skorzystał/a Pan/i z Metra w Warszawie?
Wszyscy badani udzieli twierdzącej odpowiedzi na to pytanie, to znaczy, że
podróżowali metrem w Warszawie
2. Czy kiedykolwiek podróżował/a Pan/i I linią Metra w Warszawie?
187 badanych zadeklarowało, że podróżowało pierwszą linią metra.
3. Czy kiedykolwiek podróżował/a Pan/i II linią Metra w Warszawie?
Spośród wszystkich badanych 170 udzieliło odpowiedzi tak, a 16 odpowiedzi
nie. Na podstawie pierwszych trzech pytań możemy przyjąć, ze wszyscy badani mieli
doświadczenia z korzystaniem z metra w Warszawie.
13
6. Jak często korzysta Pan/i z Metra w Warszawie?
Rozkład odpowiedzi otrzymanych na przedstawione powyżej pytanie kształtuje
się w następujący sposób: Odpowiedź „Codziennie” została wybrana przez 69 osób. 61
respondentów zadeklarowało, że korzysta z Metra Warszawskiego kilka razy
w tygodniu. „Raz w tygodniu” to odpowiedź zaznaczona przez 10 ankietowanych,
natomiast „Kilka razy w miesiącu” wystąpiła w 33 otrzymanych ankietach. Tylko jedna
osoba stwierdziła, że korzysta z analizowanego środka transportu raz w miesiącu, a 15
z badanych odpowiedziało „Rzadziej niż raz w miesiącu”. Należy zwrócić uwagę, że
odpowiedzi respondentów nie są zróżnicowane pod względem płci. Poniżej
zamieszczono graficzne przedstawienie rozkładu otrzymanych odpowiedzi.
Wykres 4. Częstotliwość korzystania z Metra.
Źródło: opracowanie własne
14
7. W jakich porach dnia korzysta Pan/i z Metra w Warszawie?
W tym pytaniu respondenci mieli możliwość wybrania kilku pasujących im
odpowiedzi spośród 6 możliwości. Od przebadanych 189 osób otrzymano 584
odpowiedzi których rozkład przedstawia się następująco:
5:00 – 6:59 – 22 odpowiedzi,
7:00 – 8:59 – 105 odpowiedzi,
9:00 – 14:29 – 97 odpowiedzi,
14:30 – 18:59 – 164 odpowiedzi,
19:00 – 20:59 – 120 odpowiedzi,
21:00 – 0:12 – 76 odpowiedzi.
Analiza rozkładu odpowiedzi nie krystalizuje konkretnego przedziału
godzinowego w którym ankietowani preferują korzystanie z Metra Warszawskiego.
Poniżej przedstawiono wykres przedstawiający w sposób graficzny rozkład odpowiedzi
na zadane pytanie.
22
105
97
164
120
76
Pory korzystania z Metra
5:00 - 6:59
7:00 - 8:59
9:00 - 14:29
14:30 - 18:59
19:00 - 20:59
21:00 - 0:12
Wykres 5. Pory korzystania z Metra.
Źródło: opracowanie własne
15
8. W jakie dni tygodnia korzysta Pan/i z Metra w Warszawie?
Na powyżej przedstawione pytanie ankietowani mieli możliwość udzielenia
kilku odpowiedzi. Od 189 przebadanych respondentów otrzymano 402 odpowiedzi,
których rozkład przedstawia się w następująco. Aż 181 osób zadeklarowało, że korzysta
z Metra Warszawskiego w dni powszednie, z czego 62 ankietowanych używa tego
środka transportu tylko i wyłącznie w te dni. 120 respondentów przyznało, że korzysta
z metra w soboty. W tym przypadku warto zauważyć, że wśród przebadanych osób nie
znalazł się ktoś kto podróżowałby tym środkiem komunikacji tylko i wyłącznie
w soboty. Odpowiedź „Niedziele i święta” została udzielona przez 101 ankietowanych.
Poniżej przedstawiono wykres przedstawiający w sposób graficzny rozkład odpowiedzi
na zadane pytanie.
181
120
101
Korzystanie z metra w zależności od dnia
tygodnia
dni powszednie
soboty
niedziele i święta
Wykres 6. Korzystanie z metra w zależności od dnia tygodnia
Źródło: opracowanie własne
Analizując rozkład odpowiedzi, które otrzymano do przedstawionych powyżej
trzech pytań, możemy zauważyć, że Metro Warszawskie jest często używanym
środkiem lokomocji wśród przebadanych osób. Według otrzymanych odpowiedzi pora
dnia nie ma znaczącego wpływu na ilość podróżujących, lecz należy podkreślić, że
wzmożony ruch obserwujemy od godziny 7:00 do około godziny 21:00. Ponadto warto
wspomnieć, że metro jest popularnym środkiem komunikacji miejskiej zarówno wśród
kobiet jak i mężczyzn. Zdecydowana większość respondentów korzysta metra w dni
16
powszednie, co może być spowodowane koniecznością dojazdu do miejsca pracy bądź
szkoły. W weekendy i święta obserwujemy zmniejszone zapotrzebowanie na badaną
usługę. Mimo wszystko nawet w te dni z Metra Warszawskiego korzysta około 60%
ankietowanych.
Pytanie 9. Dlaczego Pan/i korzysta z metra, jako środka transportu?
Odpowiadając na powyższe pytanie, ankietowani mieli możliwość zaznaczenia
kilku powodów, przez które korzystają z metra. Struktura otrzymanych odpowiedzi
kształtuje się w następujący sposób: 166 respondentów stwierdziło, że korzysta z metra
gdyż jest to najszybszy środek transportu w Warszawie. Dla 89 przebadanych osób
Metro Warszawskie jest najwygodniejszym środkiem transportu. 43 osoby podróżują
analizowanym środkiem transportu ze względu na dobry stan czystości. "Jest
bezpiecznie" było odpowiedzią wybieraną 41 razy. 21 osób zaznaczyło odpowiedź
"Inne". Ankietowani, którzy postanowili zaznaczyć właśnie tą odpowiedź najczęściej
zwracali uwagę na dobre usytuowanie stacji, które pozwala im na dojazd do
potrzebnych miejsc (14 osób). Poniżej przedstawiono wykres, który ilustruje nam
rozkład otrzymanych odpowiedzi na przedstawione powyżej pytanie.
Wykres 7. Przyczyny korzystania z metra.
Źródło: opracowanie własne
17
10. Czy Pan/i był/a świadkiem zdarzenia awaryjnego w Metrze Warszawskim?
Na powyższe pytanie ankietowani mieli do wyboru odpowiedzi przeczące bądź
twierdzące. 144 respondentów nie była świadkiem awaryjnego zdarzenia w Matrze
Warszawskim. Odpowiedź „tak” podało 45 osób, co stanowi powyżej 20% badanych.
11. Jakie to było zdarzenie.
Pytanie miało formę otwartą, respondenci formułowali różne odpowiedzi.
Podczas opracowywania pytania skategoryzowano je w kilka grup. Na podstawie
doświadczeń ankietowanych można stwierdzić iż najczęstszymi zdarzeniami
awaryjnymi w Metrze Warszawskim są awarie składów metra. Z tego typu problemem
spotkało się 16 respondentów. 11 ankietowanych odpowiedziało że było świadkiem
incydentu związanego z podróżnymi (np. bójki, omdlenia próby samobójcze). Inne
awarie, takie jak wyciek gazu lub pożar spotkało 11 badanych osób. 6 ankietowanych
uczestniczyło w nieplanowanym postoju pociągu.
12. Czy Pan/i był/a świadkiem interwencji służb mundurowych w Metrze
Warszawskim?
Pytanie miało formę zamkniętą, respondenci mieli do wyboru odpowiedź „tak”
lub „nie”. Struktura odpowiedzi przedstawia się następująco: 27 osób, co stanowi 14%
badanych zaznaczyło odpowiedź twierdzącą, 162 zaznaczyło odpowiedź „nie”.
13. Jaką interwencję podejmowały służby mundurowe w Metrze Warszawskim?
Pytanie miało formę otwartą. Otrzymano 27 odpowiedzi. Respondenci opisywali
różnego rodzaju zdarzenia. Podczas opracowywania ankiet przyjęto cztery kategorie
główne według których podzielono opisywane zjawiska. Struktura odpowiedzi
przedstawia się tak: 10 osób napisało że miało styczność z czynnościami dotyczącymi
wypisywania mandatu, taka sama liczba badanych opisuje sytuacje wyprowadzania ze
składów metra osób będących pod wpływem środków odurzających. 5 było świadkiem
lub uczestnikiem ewakuacji, a 2 osoby obserwowały akcje ratownicze w wykonaniu
służb mundurowych.
18
14. Czy Pan/i był/a uczestnikiem ewakuacji w Metrze Warszawskim?
Spośród wszystkich badanych zaledwie 10 osób udzieliło odpowiedzi
twierdzącej, a 178 odpowiedzi przeczącej.
15. Z jakiego powodu została wydana komenda o ewakuacji?
Respondenci podali następujące przyczyny ewakuacji:
Z powodu pożaru pociągu Inspiro
To była chyba informacja o bombie, która okazała się fałszywą.
Zadymienie peronu
zadymienie na stacji politechnika
podejrzenie (w końcu rozwiane) wycieku gazu na stacji centrum
ktoś popełnił samobójstwo.
Wypadek
Podobny wyciek gazu na stacji metro Racławicka. ze stacji ewakuowano
wszystkich pasażerów.
Z powodu podejrzenia bomby, jak i pożaru.
Powódź.
Wykrycia gazu
Na podstawie powyższych odpowiedzi można stwierdzić, iż ewakuacja stacji
prowadzona jest w przypadku zdarzeń zagrażających życiu (zadymienie, pożar, wyciek
substancji drażniących lub łatwopalnych, powódź), związanych z terroryzmem
(podejrzenie podłożenia ładunku wybuchowego) oraz ze zdarzeniami mającymi wpływ
na ruch pociągów (wypadek, samobójstwo).
16. Czy ewakuacja przebiegała sprawnie?
Wszyscy respondenci, którzy byli uczestnikami ewakuacji stwierdzili, iż
ewakuacja przebiegała sprawnie.
17. Czy w czasie ewakuacji byli widoczni pracownicy Metra Warszawskim?
Spośród respondentów, którzy brali udział w ewakuacji 8 udzieliło odpowiedzi
tak, natomiast 2 udzieliło odpowiedzi nie.
19
18. Czy w czasie ewakuacji podawane komendy były wyraźne?
Wszyscy respondenci będący uczestnikami ewakuacji udzielili odpowiedzi tak.
19. Czy pracownicy Metra Warszawskiego są widoczni i rozpoznawalni?
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 75 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 86 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 15 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 5 udzielonych odpowiedzi
brak opinii: 8 udzielonych odpowiedzi
Wykres 8. Rozpoznawalność pracowników metra
Źródło: opracowanie własne
20
20. Czy zmiana umundurowania pracowników Metra Warszawskiego poprawiła
ich widoczność oraz rozpoznawalność na peronach?
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 34 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 53 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 21 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 7 udzielonych odpowiedzi
brak opinii: 74 udzielonych odpowiedzi
Wykres 9. Zmiana umundurowania a rozpoznawalność pracowników metra
Źródło: opracowanie własne
Na podstawie powyższych dwóch pytań można stwierdzić, iż pracownicy Metra
Warszawskiego są widoczni i rozpoznawalni. Jako przyczynę tej rozpoznawalności
można uznać zmianę umundurowania, jaką przeprowadzono po incydencie z pociągiem
Inspiro, mianowicie dodanie do mundurów naszywek z logiem metra.
21
21. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując Metrem Warszawskim?
Ponad połowa badanych na wyżej wymienione pytanie udzieliła odpowiedzi
„raczej tak”, a niemalże co trzeci badany odpowiedział, że zdecydowanie czuje się
bezpiecznie. Oznacza to, że zdecydowana większość badanych czuje się bezpiecznie
podróżując Metrem Warszawskim.
Tabela 4. Poczucie bezpieczeństwa wg płci.
21. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując
Metrem Warszawskim? kobieta mężczyzna
Suma
końcowa
brak opinii 2 1 3
raczej nie 4 2 6
raczej tak 64 54 118
zdecydowanie nie 2 1 3
zdecydowanie tak 18 40 58
(puste) 1
1
Suma końcowa 91 98 189
Źródło: opracowanie własne
Tabela 5. Poczucie bezpieczeństwa a uczestnictwo w sytuacji kryzysowej.
Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując Metrem Warszawskim?
Czy Pan/i był/a
świadkiem
zdarzenia
awaryjnego w
Metrze
Warszawskim? brak opinii
raczej
nie
raczej
tak zdecydowanie nie
zdecydowanie
tak
nie - proszę przejść
do pytania nr 12 3 3 92 3 43
tak
3 26
15
Suma końcowa 3 6 118 3 58
Źródło: opracowanie własne
22
Tabela 6. Poczucie bezpieczeństwa a interwencja służb mundurowych.
Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując Metrem Warszawskim?
Czy Pan/i był/a
świadkiem
interwencji służb
mundurowych w
Metrze
Warszawskim?
brak opinii raczej
nie
raczej
tak zdecydowanie nie
zdecydowanie
tak
nie - proszę przejść
do pytania nr 14 3 5 102 3 47
tak
1 15
11
(puste)
1
Suma końcowa 3 6 118 3 58
Źródło: opracowanie własne
Tabela 7. Poczucie bezpieczeństwa a uczestnictwo w ewakuacji
Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując
Metrem Warszawskim?
Czy Pan/i był/a uczestnikiem ewakuacji w
Metrze Warszawskim?
brak
opinii
raczej
nie
raczej
tak
zdecydowa
nie nie
zdecydowa
nie tak
nie - proszę przejść do pytania nr 19 3 4 115 3 54
tak
2 3
4
Suma końcowa 3 6 118 3 58
Źródło: opracowanie własne
Tabela 8. Poczucie bezpieczeństwa a miejsce zamieszkania
21. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując Metrem
Warszawskim? gm
iny o
ście
nn
e
Wars
zaw
a
(pu
ste)
Su
ma k
oń
cow
a
brak opinii 1 2
3
raczej nie
6
6
raczej tak 22 96
118
zdecydowanie nie 1 2
3
zdecydowanie tak 10 47 1 58
(puste)
1
1
Suma końcowa 34 154 1 189
Źródło: opracowanie własne
23
Wykres 10. Rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie nr 21.
Źródło: opracowanie własne
24
22. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując I linią Metra?
Na to pytanie 114 badanych odpowiedziało, że raczej czuje się bezpiecznie,
natomiast 58 osób udzieliło odpowiedzi „zdecydowanie tak”. Oznacza to, iż około 90%
osób podróżujących I linią metra czuje się tam bezpiecznie.
Wykres 11. Rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie nr 22.
Źródło: opracowanie własne
25
23. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując II linią Metra?
Na wyżej wymienione pytanie mniej niż połowa badanych udzieliła odpowiedzi
„raczej tak”, ale ponad 30% odpowiedziało „zdecydowanie tak”. Stosunkowo spory
odsetek (11%) badanych nie miało opinii.
Wykres 12. Rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie nr 23.
Źródło: opracowanie własne
24. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra?
Zdecydowana większość respondentów pozytywnie ocenia prace
funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra (SOM) 118 badanych (w tym 85 raczej dobrze,
a 33 zdecydowanie dobrze). 612 nie wyraziło opinii. Z pośród ankietowanych 6 ocenia
pracę funkcjonariuszy źle (4 raczej źle, a 2 zdecydowanie źle).
26
Tabela 9. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM a wykształcenie.
24. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy
Służby Ochrony Metra?
gim
nazj
aln
e
pod
staw
ow
e
śred
nie
wyżs
ze
sum
a
koń
cow
a
brak opinii 4
22 35 61
raczej dobrze 7
33 45 85
raczej źle
2 2 4
zdecydowanie dobrze 8 2 12 11 33
zdecydowanie źle
1 1 2
(puste) 1
1 2 4
Suma końcowa 20 2 71 96 189
Źródło: opracowanie własne
Tabela 10. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM a płeć.
kobieta 91
brak opinii 36
raczej dobrze 43
raczej źle 1
zdecydowanie dobrze 7
zdecydowanie źle 1
(puste) 3
mężczyzna 98
brak opinii 25
raczej dobrze 42
raczej źle 3
zdecydowanie dobrze 26
zdecydowanie źle 1
(puste) 1
Suma końcowa 189
Źródło: opracowanie własne
Badani mężczyźni częściej oceniają prace SOM zdecydowanie dobrze w stosunku do
ankietowanych kobiet.
27
Tabela 11. Wiek a ocena pracy SOM.
24. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy
Służby Ochrony Metra?
15 -
19 l
at
20 -
24 l
ata
25 -
29 l
at
30 -
34 l
ata
35 -
39 l
at
40 -
44 l
ata
45 -
49 l
at
Su
ma k
oń
cow
a
brak opinii 12 23 7 10 7 2
61
raczej dobrze 15 40 10 12 5 2 1 85
raczej źle
2
1 1
4
zdecydowanie dobrze 13 15 2 3
33
zdecydowanie źle 1 1
2
(puste) 1 2 1
4
Suma końcowa 42 83 20 26 13 4 1 189
Źródło: opracowanie własne
Tabela 12. Ocena pracy SOM a miejsce zamieszkania.
24. Jak Pan/i ocenia pracę
funkcjonariuszy Służby Ochrony
Metra
gminy
ościenne Warszawa (puste)
Suma
końcowa
brak opinii 11 50
61
raczej dobrze 15 69 1 85
raczej źle
4
4
zdecydowanie dobrze 6 27
33
zdecydowanie źle 1 1
2
(puste) 1 3
4
Suma końcowa 34 154 1 189
Źródło: opracowanie własne
28
25. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra na I linii
Metra?
Respondenci podobnie oceniają pracę funkcjonariuszy SOM I linii Metra. 116
badanych dobrze ocenia ich pracę (86 raczej dobrze, a 30 zdecydowanie dobrze). 60
osób nie przedstawiło opinii respondentów ocenia prace SOM I linii metra negatywnie
(6 raczej źle, a 2 zdecydowanie źle).
Wykres 13. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM na I linii metra.
Źródło: opracowanie własne
29
26. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra II linii Metra?
Na to pytanie ankietowani odpowiedzieli, wskazując pozytywna ocenę pracy
funkcjonariuszy SOM II linii metra - 112 (z czego 77 ocenia raczej dobrze, a 35
zdecydowanie dobrze). Negatywna ocenę wyraziło 4 badanych ( w tym 1 zdecydowanie
negatywną, a 3 raczej źle ocenia prace funkcjonariuszy SOM II linii metra. Aż 70
badanych wstrzymało się od wyrażenia opinii.
Wykres 14. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM na II linii metra.
Źródło: opracowanie własne
Pytania 24-26 wskazują, że respondenci pozytywnie oceniają prace
funkcjonariuszy SOM. Spośród 188 osób 62,75% (118) wyraziło dobra opinię na temat
tej służby. Jednak interesujące jest, że aż 1/3 badanych czyli 61 osób (32, 44% ) nie
ma zdania na temat pracy funkcjonariuszy SOM. Może to wskazywać, że pośród
respondentów SOM ma słaby wizerunek lub jest niedostrzegalna ?
30
27. Co by Pan/i zmienił/a, aby poczuć się bezpieczniej w Metrze Warszawskim?
Respondenci podali następujące zmiany, jakie według nich poprawiły by poczucie
bezpieczeństwa w metrze:
przebudował Świętokrzyską na II linii,
awaryjne powiadomienie maszynisty w pociągach rosyjskich,
więcej funkcjonariuszy SOM. Jest ich stanowczo za mało, żeby poczuć się
jednoznacznie bezpiecznie.
ładniejsze (bardziej estetyczne) mundury pracowników SOM-u. Podobne do
takich http://www.dystynkcje.pl/SM/2002/Pliki/m3.jpg,
wyłapywać więcej osób pijących alkohol w wagonach,
więcej informacji dotyczących możliwości zgłaszania zdarzeń (poprzez
przyciski w wagonach, żółte telefony, taka akcja była raz przeprowadzona ale
dawno temu i przez krótki okres czasu),
przydałaby się wzmożona kontrola stacji i pociągu w godzinach wieczornych
i nocnych, szczególnie od czwartku do soboty,
na niektórych stacjach można by zacząć powoli myśleć o szklanych przesłonach
na peronach, oddzielających tory od ludzi (głównie na Świętokrzyskiej gdzie
w godzinach szczytu już potrafi być dość ciasno, a będzie tylko gorzej wraz
z rozbudową M2),
zdyscyplinowałbym służbę ochrony metra, która na stacjach metra, zamiast
pracować, leni się (nie przeganiają żebraków, pijaków, nie interweniują
w pojedynkę, siedzą sobie na ławkach, rozmawiają przez telefon),
zamknięcie peronów od strony torów, umieszczenie drzwi otwieranych
synchronicznie z drzwiami pociągu.
Na podstawie powyższych odpowiedzi można stwierdzić, iż zmian jakie można
byłoby wprowadzić należy upatrywać w kilku dziedzinach.
Pierwszą dziedziną są służby mundurowe. Wśród respondentów padły
stwierdzenia odnośnie skierowania funkcjonariuszy do wypraszania bezdomnych
z pociągów, prowadzenia wzmożonej kontroli stacji oraz pociągów w godzinach
wieczornych i nocnych, a także zwiększeniu liczby funkcjonariuszy, gdyż jest ich zbyt
mało oraz zdyscyplinowaniu ich, aby szybciej podejmowali interwencje, oraz aby
wymienić umundurowanie funkcjonariuszy.
31
Kolejną dziedziną jest tabor. Wśród ankietowanych padły stwierdzenia, aby
poprawić komunikację awaryjną w pociągach rosyjskich oraz wymiana pociągów na
nowocześniejsze.
Respondenci zwrócili również uwagę na przeprowadzenie kampanii
informacyjnej związanej z alarmowaniem w sytuacjach nadzwyczajnych (kampania
związana z żółtym telefonem alarmowym).
Według badanych należałoby również rozpatrzyć zmiany infrastrukturalne,
chociażby montaż szklanych przesłon oddzielających torowisko od peronu oraz
naprawę szyn.
32
28. Moje poczucie bezpieczeństwa w Metrze Warszawskim zależy od:
[współpasażerów]
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 97 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 65 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 13 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 4 udzielone odpowiedzi
brak opinii: 7 udzielonych odpowiedzi
Wykres 15. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od współpasażerów.
Źródło: opracowanie własne
33
[pory dnia]
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 40 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 55 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 51 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 25 udzielonych odpowiedzi
brak opinii: 8 udzielonych odpowiedzi
40
55
51
25
8
Poczucie bezpieczeństwa w metrze w
zależności od pory dnia
zdecydowanie tak
raczej tak
raczej nie
zdecydowanie nie
brak opinii
Wykres 16. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od pory dnia.
Źródło: opracowanie własne
34
[warunków atmosferycznych]
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 9 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 7 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 59 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 91 udzielonych odpowiedzi
brak opinii: 11 udzielonych odpowiedzi
Wykres 17. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od warunków atmosferycznych.
Źródło: opracowanie własne
35
[wydarzeń w Warszawie]
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 50 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 84 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 25 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 14 udzielonych odpowiedzi
brak opinii: 10 udzielonych odpowiedzi
Wykres 18. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od wydarzeń w Warszawie.
Źródło: opracowanie własne
36
[imprez masowych]
Odpowiedzi respondentów na to pytania kształtowały się następująco:
zdecydowanie tak: 73 udzielonych odpowiedzi
raczej tak: 67 udzielonych odpowiedzi
raczej nie: 23 udzielonych odpowiedzi
zdecydowanie nie: 6 udzielonych odpowiedzi
brak opinii: 9 udzielonych odpowiedzi
Wykres 19. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od imprez masowych.
Źródło: opracowanie własne
37
29. Dlaczego Pan/i nie korzysta z metra, jako środka transportu?
W podanym powyżej pytaniu respondenci mieli możliwość zaznaczenia więcej
niż jednego powodu oraz dopisania własnych argumentów, przez które nie korzystają
z metra warszawskiego. Na podany problem otrzymano 39 odpowiedzi, które zostały
udzielone przez 34 osoby. Ankietowani wymienili 8 różnych powodów dla których nie
korzystają z metra. Według przebadanych osób metro warszawskie jest bardzo
popularnym środkiem transportu, co prowadzi często do dużej ilości pasażerów na
stacjach i składach. Dyskomfort z tym związany jest głównym czynnikiem niechęci
odpowiadających na to pytanie. Odpowiedź „Jest tłoczno” padła 21 razy. Drugi
najczęściej wymieniany argument „Trasa nie pokrywa się z potrzebami” został podany
przez 5 respondentów. Kolejny wymieniany powód to „Najmniej wygodny środek
transportu w Warszawie”. Takiej odpowiedzi udzieliło 3 osoby. Taka sama liczba
ankietowanych zauważyła, że niechęć do podróży tym środkiem transportu może być
spowodowana obawą o szeroko rozumiane bezpieczeństwo. Poniżej przedstawiono
wykres kołowy, który obrazuje nam rozkład odpowiedzi na analizowane pytanie.
Wykres 20. Przyczyny niekorzystania z metra.
Źródło: opracowanie własne
38
Analizując rozkład odpowiedzi na podane powyżej pytanie, możemy zauważyć,
że poczucie bezpieczeństwa ma znikome znaczenie przy wyborze tego środka
transportu. Warto zauważyć, że zdecydowana większość ankietowanych poruszyła
problem zatłoczenia w metrze, co powinno skłonić przedsiębiorstwo do przyjrzenia się
temu problemowi.
39
4. Wnioski końcowe
Bezpieczeństwo jest pojęciem subiektywnym i można je rozpatrywać w różnych
aspektach. Zatem definicja tego pojęcia zależy od tego w jakim kontekście będziemy go
używać. W powyższych badaniach sprawdzane było poczucie bezpieczeństwa w Metrze
Warszawskim wśród osób korzystających z tego środka transportu.
Postawione pytania miały na celu sprawdzenie czy pasażerowie czują się
bezpiecznie podróżując Metrem Warszawskim oraz od czego może to zależeć, zarówno
w I jak i II linii. Wyniki przeprowadzonych badań pokazują, iż zdecydowana większość
przebadanych osób czuje się bezpiecznie w wyżej wymienionym środku transportu.
Ponad połowa przebadanych osób podróżuje Metrem Warszawskim co najmniej raz w
tygodniu, najczęściej w dni powszednie. W związku z tym można wywnioskować, iż
osoby te podróżują nim do pracy lub do szkoły.
Na pytanie o przyczyny niekorzystania z metra, skierowane do osób, które
zadeklarowały, iż nim nie jeżdżą, stosunkowo niewielki odsetek odpowiedzi dotyczył
tego, że w metrze jest niebezpiecznie. Główną przyczyną pozostał fakt, iż jest to dość
zatłoczony środek transportu lub jego trasa nie odpowiada ich potrzebom.
Z badań wynika, że wpływ na poczucie bezpieczeństwa wśród pasażerów mogą
mieć różne czynniki, m.in. takie jak: współpasażerowie lub wydarzenia mające miejsce
w Warszawie, szczególnie imprezy masowe, które wiążą się ze zwiększoną liczbą
pasażerów w metrze w konkretnych godzinach.
Analiza odpowiedzi respondentów pokazuje też, że niektóre czynniki nie mają
wpływu na ich poczucie bezpieczeństwa w metrze. Przykładem mogą być warunki
atmosferyczne lub pora dnia. Interesujący jest fakt, iż nie odnotowano wpływu na
poczucie bezpieczeństwa tego, że badana osoba była świadkiem sytuacji kryzysowej lub
interwencji służb mundurowych w metrze.
Badani mieli także możliwość wypowiedzenia się na temat tego, co zmieniliby
żeby poczuć się w metrze bezpieczniej. Odpowiedzi były różne, aczkolwiek szczególnie
dotyczyły one zmian technicznych np. przebudowy peronów lub zmian
w funkcjonowaniu Służby Ochrony Metra.
Na początku badania postawiono pytanie: Jakie czynniki oddziałują na
poczucie bezpieczeństwa w metrze przez jego użytkowników. Analiza wyników
ankiety pokazała, że najczęściej powtarzającymi się czynnikami, które oddziałują na
40
poczucie bezpieczeństwa w metrze, są: współpasażerowie, imprezy masowe
odbywające się w Warszawie oraz inne wydarzenia, które wiążą się ze zwiększoną
liczbą osób korzystających z metra w konkretnych godzinach.
Główną hipotezą postawioną w badaniu było: Uczestnictwo w sytuacjach
kryzysowych oddziałuje na poczucie bezpieczeństwa w metrze. Przeprowadzone
badanie nie potwierdziło wstępnej hipotezy. Analiza odpowiedzi respondentów
pokazała, że sytuacje kryzysowe, takie jak: interwencja służb mundurowych, wypadek,
ewakuacja w metrze, nie wpłynęły na poczucie bezpieczeństwa wśród pasażerów metra.
Tabela 13. Podsumowanie wyników badań empirycznych
Cele: zbadanie poczucia w Metrze Warszawskim oraz związku sytuacji kryzysowych z
subiektywnym odczuwaniem bezpieczeństwa
Hipoteza: Uczestnictwo w sytuacjach kryzysowych oddziałuje na poczucie
bezpieczeństwa w metrze.
Poczucie bezpieczeństwa w metrze zależy
od:
występowania sytuacji kryzysowej -
interwencji służb mundurowych -
przeprowadzania ewakuacji -
współpasażerów +
pory dnia +
warunków atmosferycznych -
wydarzeń w Warszawie +
imprez masowych +
Źródło: opracowanie własne na podstawie badan empirycznych
Czynniki, które oddziałują na bezpieczeństwo to: współpasażerowie, pora dnia i
imprezy masowe oraz wydarzenia w Warszawie.
Reasumując, przeprowadzone badania wykazały, że poczucie bezpieczeństwa
respondentów jest związane z czynnikami społecznymi. Bycie świadkiem sytuacji
kryzysowej nie wpływa na poczucie bezpieczeństwa badanych osób w metrze
warszawskim.
41
Spis tabel
Tabela 1. Operacjonalizacja zmiennych. .......................................................................... 8
Tabela 2. Wiek badanych respondentów. ....................................................................... 10
Tabela 3. Badani wg płci. ............................................................................................... 10
Tabela 4. Poczucie bezpieczeństwa wg płci. .................................................................. 21
Tabela 5. Poczucie bezpieczeństwa a uczestnictwo w sytuacji kryzysowej. .................. 21
Tabela 6. Poczucie bezpieczeństwa a interwencja służb mundurowych. ....................... 22
Tabela 7. Poczucie bezpieczeństwa a uczestnictwo w ewakuacji .................................. 22
Tabela 8. Poczucie bezpieczeństwa a miejsce zamieszkania ......................................... 22
Tabela 9. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM a wykształcenie. ..................................... 26
Tabela 10. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM a płeć. ................................................... 26
Tabela 11. Wiek a ocena pracy SOM. ............................................................................ 27
Tabela 12. Ocena pracy SOM a miejsce zamieszkania. ................................................. 27
Tabela 13. Podsumowanie wyników badań empirycznych ............................................ 40
42
Spis wykresów
Wykres 1. Struktura wykształcenia respondentów. .......................................................... 9
Wykres 2. Struktura wieku respondentów. ..................................................................... 10
Wykres 3. Badani wg miejsca zamieszkania. ................................................................. 11
Wykres 4. Częstotliwość korzystania z Metra. ............................................................... 13
Wykres 5. Pory korzystania z Metra. .............................................................................. 14
Wykres 6. Korzystanie z metra w zależności od dnia tygodnia ..................................... 15
Wykres 7. Przyczyny korzystania z metra. ..................................................................... 16
Wykres 8. Rozpoznawalność pracowników metra ......................................................... 19
Wykres 9. Zmiana umundurowania a rozpoznawalność pracowników metra ............... 20
Wykres 10. Rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie nr 21. .................................... 23
Wykres 11. Rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie nr 22. .................................... 24
Wykres 12. Rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie nr 23. .................................... 25
Wykres 13. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM na I linii metra. ................................... 28
Wykres 14. Ocena pracy funkcjonariuszy SOM na II linii metra. ................................. 29
Wykres 15. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od współpasażerów. ...... 32
Wykres 16. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od pory dnia. ................. 33
Wykres 17. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od warunków
atmosferycznych. ............................................................................................................ 34
Wykres 18. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od wydarzeń w
Warszawie. ...................................................................................................................... 35
Wykres 19. Poczucie bezpieczeństwa w metrze w zależności od imprez masowych. ... 36
Wykres 20. Przyczyny niekorzystania z metra. .............................................................. 37
43
Załącznik 1
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA W METRZE WARSZAWSKIM
SKN Progres z Wydziału Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej
przeprowadza badanie dotyczące poczucia bezpieczeństwa w Metrze Warszawskim.
Celem ankiety jest sprawdzenie, na ile pasażerowie Metra czują się bezpiecznie, a także
wskazanie elementów, które wymagają poprawy, aby poczuć się bezpiecznie.
Zapewniamy, iż ankieta jest anonimowa.
Ankieta składa się z 34 pytań jedno i wielokrotnego wyboru oraz pytań, w których
należy udzielić krótkiej odpowiedzi. Pytania wielokrotnego wyboru są opisane jako
pytania, w których można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi.
1. Czy kiedykolwiek Pan/i skorzystał/a z Metra?
a. tak
b. nie - proszę przejść do pytania nr 29
2. Czy kiedykolwiek Pan/i podróżował/a I linią Metra?
a. tak
b. nie
3. Czy kiedykolwiek Pan/i podróżował/a II linią Metra?
a. tak
b. nie
4. Czy nadal korzysta Pan/i z Metra?
a. tak
b. nie
5. Kiedy po raz ostatni skorzystał/a Pan/i z Metra?
Prosimy o udzielanie odpowiedzi typu: "dzisiaj", "wczoraj", "przedwczoraj",
"w zeszłym tygodniu", itp.
……………………………………………………………………………………
44
6. Jak często korzysta Pan/i z Metra?
a. bardzo często
b. raczej często
c. często
d. raczej rzadko
e. bardzo rzadko
f. brak opinii
7. W jakich porach dnia korzysta Pan/i z Metra w Warszawie?
Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
a. 5:00 - 6:59
b. 7:00 - 8:59
c. 9:00 - 14:29
d. 14:30 - 18:59
e. 19:00 - 20:59
f. 21:00 - 00:12
8. W jakie dni tygodnia korzysta Pan/i z Metra w Warszawie?
a. dni powszednie
b. soboty
c. niedziele i święta
9. Dlaczego Pan/i korzysta z metra, jako środka transportu?
Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
a. Jest to najszybszy środek transportu w Warszawie.
b. Jest najwygodniejszym środkiem transportu w Warszawie.
c. Jest czysto.
d. Jest bezpiecznie.
e. Inne: ……………………………………………………..
10. Czy Pan/i był/a świadkiem zdarzenia awaryjnego w Metrze Warszawskim?
a. tak
b. nie - proszę przejść do pytania nr 12
11. Jakie to było zdarzenie?
……………………………………………………………………………………
45
12. Czy Pan/i był/a świadkiem interwencji służb mundurowych w Metrze
Warszawskim?
a. tak
b. nie - proszę przejść do pytania nr 14
13. Jaką interwencję podejmowały służby mundurowe w Metrze Warszawskim?
……………………………………………………………………………………
14. Czy Pan/i był/a uczestnikiem ewakuacji w Metrze Warszawskim?
a. tak
b. nie - proszę przejść do pytania nr 19
15. Z jakiego powodu została wydana komenda o ewakuacji?
……………………………………………………………………………………
16. Czy ewakuacja przebiegała sprawnie?
a. tak
b. nie
17. Czy w czasie ewakuacji byli widoczni pracownicy Metra Warszawskim?
a. tak
b. nie
18. Czy w czasie ewakuacji podawane komendy były wyraźne?
a. tak
b. nie
19. Czy pracownicy Metra Warszawskiego są widoczni i rozpoznawalni?
a. zdecydowanie tak
b. raczej tak
c. raczej nie
d. zdecydowanie nie
e. brak opinii
46
20. Czy zmiana umundurowania pracowników Metra Warszawskiego poprawiła ich
widoczność oraz rozpoznawalność na peronach?
Od 8 marca 2015 roku maszyniści, dyżurni stacji oraz dyżurni ruchu i stacji
mają nowe umundurowanie.
a. zdecydowanie tak
b. raczej tak
c. raczej nie
d. zdecydowanie nie
e. brak opinii
21. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując Metrem Warszawskim?
a. zdecydowanie tak
b. raczej tak
c. raczej nie
d. zdecydowanie nie
e. brak opinii
22. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując I linią Metra?
a. zdecydowanie tak
b. raczej tak
c. raczej nie
d. zdecydowanie nie
e. brak opinii
23. Czy Pan/i czuje się bezpiecznie podróżując II linią Metra?
a. zdecydowanie tak
b. raczej tak
c. raczej nie
d. zdecydowanie nie
e. brak opinii
47
24. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra?
a. zdecydowanie dobrze
b. raczej dobrze
c. raczej źle
d. zdecydowanie źle
e. brak opinii
25. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra na I linii Metra?
a. zdecydowanie dobrze
b. raczej dobrze
c. raczej źle
d. zdecydowanie źle
e. brak opinii
26. Jak Pan/i ocenia pracę funkcjonariuszy Służby Ochrony Metra II linii Metra?
a. zdecydowanie dobrze
b. raczej dobrze
c. raczej źle
d. zdecydowanie źle
e. brak opinii
27. Co by Pan/i zmienił/a, aby poczuć się bezpieczniej w Metrze Warszawskim?
……………………………………………………………………………………
28. Moje poczucie bezpieczeństwa w Metrze Warszawskim zależy od:
Po udzieleniu odpowiedzi na to pytanie proszę przejść do pytania nr 30.
zdecydowanie
tak
raczej
tak
raczej
nie
zdecydowanie
nie
brak
opinii
współpasażerów
pory dnia
warunków
atmosferycznych
wydarzenia w
Warszawie
imprez masowych
48
29. Dlaczego Pan/i nie korzysta z metra, jako środka transportu?
Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
a. Jest to wolny środek transportu w Warszawie.
b. Jest to najmniej wygodny środek transportu w Warszawie.
c. Jest brudno.
d. Uważam metro za niebezpieczny środek transportu.
e. Jest tłoczno.
f. Inne: ………………………………………………………………………
30. Wiek:
a. 15 - 19 lat
b. 20 - 24 lata
c. 25 - 29 lat
d. 30 - 34 lata
e. 35 - 39 lat
f. 40 - 44 lata
g. 45 - 49 lat
h. 50 - 54 lata
i. 55 - 59 lat
j. 60 - 64 lata
k. 65 - 69 lat
l. 70 - 74 lata
m. 75 lat i więcej
31. Płeć
a. Kobieta
b. Mężczyzna
32. Miejsce zamieszkania:
a. Warszawa
b. gminy ościenne - proszę przejść do pytania nr 34
49
33. Dzielnica
a. Bemowo
b. Białołęka
c. Bielany
d. Mokotów
e. Ochota
f. Praga Południe
g. Praga Północ
h. Rembertów
i. Śródmieście
j. Targówek
k. Ursus
l. Ursynów
m. Wawer
n. Wesoła
o. Wilanów
p. Włochy
q. Wola
r. Żoliborz
34. Wykształcenie
a. wyższe
b. średnie
c. zasadnicze zawodowe
d. gimnazjalne
e. podstawowe
Dziękujemy za wypełnienie ankiety.