BIOFUELS

วารส

าร P

ETRO

MAT

Tod

ay ป

ท 1

ฉบบท

2002

คณะทปรกษารศ. ดร. ปราโมช รงสรรควจตร

ผศ. ดร. ศรพร จงผาตวฒ

บรรณาธการแกวใจ คำาวลยศกด

ผชวยบรรณาธการฤทธเดช แววนกล

กองบรรณาธการชญานศค ศรวงศนภา

พรพมล ชมแจม

ธรยา เชาวขนทด

กำากบศลปจาตรนต คงหน

จดทำาโดยศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยปโตรเคมและวสด

อาคารวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคมฯ

ชน 8 หอง 804 ซ.จฬาฯ 12 ถ.พญาไท

เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทร : 0-2218-4141-2

แฟกซ : 0-2611-7619

Email: ppam@chula.ac.th

วารสาร PETROMAT Today ฉบบนเปนฉบบท 2 แลว กอน

อนทาง Editor ตองขอแสดงความยนดกบผโชคดทไดรบรางวลจากการรวมเลน

เกมสชงรางวลเสอโปโลสวย ๆ จาก PETRO-MAT ทานผอานทานใดทสนใจจะ

รวมชงรางวลกบ PETROMAT Today สามารถรวมเลนเกมสไดในทายเลมของ

ฉบบน สำาหรบวารสาร PETROMAT Today ฉบบนจะกลาวถงเชอเพลงชวภาพ

(Biofuels) วาคออะไร ผลตมาจากอะไรไดบาง ตองผานกระบวนการใด ถงจะได

เชอเพลงชวภาพในรปแบบตาง ๆ รวมไปถงแนวทางการวจยดาน Biofuels รวม

ทงการทำางานวจยรวมกบภาคอตสาหกรรม และประโยชนของเชอเพลงชวภาพ

ทสามารถเปนพลงงานหมนเวยน (Renewable Energy) ผลตทดแทนไดเรอย ๆ

มความยงยน (Sustainable) และเหมาะสมกบประเทศไทยทมศกยภาพดาน

การเกษตร สามารถทจะชวยเศรษฐกจของประเทศในยคนำามนแพงได ทงนทม

งาน PETROMAT Today ไดรบโอกาสจาก รศ. ดร. ธราพงษ วทตศานต ในการ

ไปเยยมชมโครงการสงเสรมศกยภาพการใชชวภาพและชวมวล ท อ. แกงคอย

จ. สระบร ซงเปนโรงงานตนแบบทใชเชอเพลงจากชวมวลผลตเปนไฟฟาเพอใชใน

โรงงาน และชมชนใกลเคยง อกทงยงชวยพฒนาชมชนดวยการนำาผลตผลทางการ

เกษตร เชน ขาว ขาวโพดมาผาน Fluidized Bed เพออบแหงกอนบรรจเปน

ผลตภณฑเพ อขายในทองตลาดตอไป นบวาโรงงานตนแบบแหงน นอกจาก

จะเปนโรงงานตนแบบใหนสต/นกศกษาไดทดลองทำางานวจยแลวยงชวย

พฒนาชมชนอกทางหนงดวย

PETROMAT’s Editor Corner

แกวใจ คำาวลยศกดkeawjai.k@chula.ac.th

BIOFUELS

ปจจบนคงปฏเสธไมไดวาราคานำามนทเพมขนสงอยางตอเนองนนสงผลกระทบตอคาใชจายในการดำารงชวตของเราทงทางตรงและทางออม ราคานำามนท

สงขนไดสงผลกระทบโดยตรงตอการขนสงและสงผลกระทบทางออมตอราคาอาหาร ราคาสงของเครองใช และคาสาธารณปโภคตาง ๆ อกดวย จากสถตประเทศไทยนำาเขา

นำามนดบโดยเฉลยประมาณ 47,000 ลานลตร/ป และจากราคานำามนดบตลาดโลกทเพมสงขนจากปจจยตาง ๆ เชน ปญหาเศรษฐกจ ปญหาการเมอง ภยธรรมชาต ฯลฯ

ทำาใหราคานำามนดบในตลาดโลกสงขนและสงผลใหมลคาการนำาเขานำามนดบของประเทศไทยในป 2554 สงกวา ป 2553 ถงกวา 2 แสนลานบาท!!! ทงทปรมาณการนำาเขา

นำามนดบในป 2554 นอยกวาป 2553 ถง 1,300 ลานลตร สำาหรบป 2555 น มลคาการนำาเขานำามนดบของไทยยงมแนวโนมทจะสงขนอก โดยไตรมาสแรกของปนประเทศไทย

นำาเขานำามนดบเปนมลคา 1 ใน 3 ของปทแลว ดงแสดงในตารางขางลาง

นำามนปโตรเลยมเปนเชอเพลงฟอสซล (fossil fuel) ทตองใชเวลาหลายรอยลานปในการแปรสภาพจากซากพชและสตว จงไม

สามารถเกดทดแทนเพยงพอกบการใชงานทกวนน ปรมาณนำามนปโตรเลยมสำารองจงลดลงเรอย ๆ ถงแมวาเทคโนโลยการสำารวจและขด

เจาะนำามนปโตรเลยมในปจจบนจะสามารถหาแหลงนำามนปโตรเลยมใหม ๆ ไดมากขน แตการลงทนในเทคโนโลยใหม ๆ นนกยงถอวาสง

อย ดงนน ราคานำามนจงมแนวโนมทจะเพมขนตอไป

สำาหรบประเทศไทยทตองนำาเขานำามนดบปละเกอบลานลานบาท การหาพลงงานทดแทนนำามนปโตรเลยมจงจำาเปนอยาง

ยงตอเสถยรภาพทางเศรษฐกจ ในฐานะทประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม การใชเชอเพลงชวภาพ (Biofuels) จงเปน

พลงงานทางเลอกทมศกยภาพในการพฒนาเปนพลงงานยงยนของประเทศ

เชอเพลงชวภาพคออะไร? เชอเพลงชวภาพคอเชอเพลงทไดจากชวมวล (Biomass) ทผลตใหมได เพอใชทดแทนเชอเพลงฟอสซลทใชแลว

หมดไป ทมาของเชอเพลงชวภาพสามารถอธบายไดตามรปภาพขางลาง เรมจากการทพชสรางอาหารดวยการ

สงเคราะหแสง (Photosynthesis) โดยใชพลงงานแสงอาทตยและกาซคารบอนไดออกไซดในอากาศเปนหลก พช

จะสะสมอาหารในรปของสารอนทรย เม อคนหรอสตวบรโภคพชกจะนำาสารอนทรยของพชไปใชประโยชน

อกตอและเกดสารอนทรยขนมาใหม เราเรยกสารอนทรยหรอสสารจากสงมชวตทงหลายวาชวมวล เชน พชผลทางการ

เกษตร ไม ขเลอย ฟางขาว แกลบ นำามนจากพชและสตว มลสตว ของเหลอใชหรอขยะจากการเกษตร ฯลฯ

ชวมวลเหลานถามแปงเปนสวนประกอบสงเราสามารถนำามาผานกระบวนการหมก (Fermentation) เพอให

ไดแอลกอฮอลหรอเอทานอลและนำาไปเปนเชอเพลงหรอนำาไปผสมเปนนำามนแกสโซฮอล (Gasohol) ได

สำาหรบชวมวลทเปนของแขงและไมเหมาะกบการนำาไปหมกสามารถนำาไปผานกระบวนการ Pyrolysis ซงคอการ

เผาดวยความรอนสงในทไมมอากาศ เพอใหไดกาซเชอเพลงและนำามน ในสวนของนำามนจากพช ไขมนจากสตว

นำามนทผานการปรงอาหาร ทอยในรปของเหลว เราสามารถใชกระบวนการ Transesterification เพอใหได

ไบโอดเซล (Biodiesel) นอกจากนยงมกาซทเกดจากกระบวนการยอยสลายของชวมวลในทขาดออกซเจน เรยกวา

กาซชวภาพ (Biogas) ซงสวนใหญคอกาซมเทนอกดวย สำาหรบชวมวลทไมเหมาะกบการยอยสลายดวยจลชพสามารถ

ใชกระบวนการ Gasification เพอใหไดกาซสงเคราะห (Syngas) ไดอกทาง และ Syngas ทไดเมอนำาไปผานกระบวนการ

Fischer-Tropsch กจะไดนำามนเชอเพลงสงเคราะห โดยรวมคอเราสามารถใชกระบวนการตาง ๆ เปลยนชวมวลใหกลาย

เปนเชอเพลงชวภาพได เมอเรานำาเชอเพลงชวภาพไปใชกจะเกดการเผาไหมไดกาซคารบอนไดออกไซดเขาสอากาศและถก

พชนำาไปสงเคราะหแสงตอไป

จากวฏจกรชวตของเชอเพลงชวภาพ จะเหนไดวา เชอเพลงชวภาพตางจากพลงงานจาก

ปโตรเลยม โดยเชอเพลงชวภาพเปนพลงงานหมนเวยน (Renewable Energy) สามารถ

ผลตทดแทนไดเรอย ๆ มความยงยน (Sustainable) และเหมาะสมกบประเทศไทยทม

ศกยภาพดานการเกษตร สามารถทจะชวยเศรษฐกจของประเทศในยคนำามนแพงได

ป พ.ศ. ปรมาณการนำาเขานำามนดบ

(ลานลตร)

มลคาการนำาเขานำามนดบ

(ลานบาท)

ราคาเฉลย (บาท/ลตร)

2553 47,365.252 753,630.053 15.91

2554 46,089.832 976,788.546 21.19

2555 (ม.ค. – ม.ค.) 13,672.412 317,787.822 23.24

อางองจาก : กรมธรกจพลงงาน กระทรวงพลงงาน

BIOFUELS เชอเพลงชวภาพพลงงานยงยนเพอประเทศไทย

โดย ฤทธเดช แววนกล

1

The 3rd Research Symposium on Petrochemical and Materials Technology

andThe 18th PPC Symposium on Petroleum, Petrochemicals,

and Polymers

ในเดอนเมษายนของทกป ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยปโตรเคม

และวสดรวมกบวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม จฬาลงกรณมหาวทยาลย จะเปนเจาภาพ

จดการประชมวชาการเพอเปนเวทใหนสต/นกศกษาของสถาบนรวมของศนยฯ นำา

เสนอผลงานวจย เปนประสบการณทดสำาหรบการสรางนกวจยของประเทศ

และเปนการถายทอดเทคโนโลยสประชาชน ในปนใชช องานประชมวา “The

3rd Research Symposium on Petrochemical and Materials Technology

and The 18th PPC Symposium on Petroleum, Petrochemicals, and

Polymers” มสถานทจดงาน ณ หองบอลรม ศนยประชมแหงชาตสรกต เมอวน

องคารท 24 เมษายน 2555 ทผานมา ซงศนยฯ จดงาน Symposium นตอเนองมา

เปนปท 3 แลว และในปนยงมสภาอตสาหกรรมมารวมเปนเจาภาพเพมอกดวย

ศนยฯ ไดรบเกยรตจากศาสตราจารยกตตคณ ดร. คณหญงสชาดา

กระนนทน นายกสภาจฬาลงกรณมหาวทยาลย มาเปนประธานในพธเปดงาน โดย

ทานไดกลาวถงศนยฯ วาเปนโครงการพเศษภายใตสำานกพฒนาบณฑตศกษาและ

วจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สบว.) กระทรวงศกษาธการ ซงเกดจาก

ความรวมมอของ 4 มหาวทยาลย ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลย

เกษตรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร และมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ซงได

รวมกนสรางผลงานวจยทมคณภาพ เปนประโยชนสำาคญตอประเทศ รวมทงผลต

บคลากรทมคณภาพและมความเชยวชาญในดานปโตรเลยม ปโตรเคม และวสด

ศาสตร เพอทจะรองรบความตองการในภาคการศกษาและภาคอตสาหกรรม และ

แสดงความยนดกบนสต/นกศกษาทไดมานำาเสนอผลงานวจยในครงน นบเปนความ

สำาเรจในการทำางานวจย

หลงจากนนเปนการบรรยายพเศษเรอง “Energy Outlook-A View

2040” โดย Mr. Z. John Atanas ประธานและกรรมการผจดการ บรษท เอส

โซ (ประเทศไทย) จำากด (มหาชน) โดยใหมมมองเกยวกบพลงงานในป ค.ศ. 2040

วาการเจรญเตบโตของประชากรและเศรษฐกจจะเปนตวขบเคลอนความตองการ

ดานพลงงานของโลกโดยเฉพาะประเทศนอกกลม OECD (non-OECD) ทมการ

BIOFUELS2

NEWS

สำานกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(สบว. : PERDO ) ไดจดสมมนาประจำาป 2555 เรอง “โครงสรางระบบการวจย

สบว.” ระหวางวนท 24-26 พฤษภาคม 2555 ณ ระยองรสอรท จ. ระยอง โดย

มวตถประสงคหลกเพอใหบคลากรทกระดบมความเขาใจในโครงสรางระบบการ

วจยภายใตการบรหารจดการของสบว. สำาหรบการดำาเนนงานในระยะท 3 อกทงยง

เปนการสรางวฒนธรรมความรวมมอระหวางองคกรทด และสรางความสามคคของ

บคลากรภายในองคกร ซงจะนำาไปสการเพมประสทธภาพของการทำางานรวมกน

ระหวางศนยความเปนเลศตาง ๆ และสบว. ตอไป

ในสวนของศนย PETRO-MAT มผเขารวมสมมนาทงสน 14 คน ประกอบ

ดวย ผอำานวยการ รองผอำานวยการ คณาจารยจากโปรแกรมวจยตาง ๆ ภายใต

ศนยฯ ผจดการและเจาหนาททกคน

ในวนท 2 ของการสมมนา ไดมการจดกฬาสานสมพนธของบคลากรจาก

ทกศนยฯ เพอเปนการสรางความสามคคของบคลากรภายในองคกรอกดวย

เจรญเตบโตอยางรวดเรว เชน จน อนเดย ประเทศในทวปอเมรกาใต เอเชยกลาง

แอฟรกา ฯลฯ จะมความตองการพลงงานเพมขนสงมาก ในขณะทประเทศใน

กลม OECD เชน สหรฐอเมรกา และกลมประเทศในทวปยโรป จะมความตองการ

พลงงานคอนขางคงท อยางไรกตามจะมการใชเทคโนโลยเพอใหเกดประสทธภาพ

ในการใชพลงงานมากขน เชน รถยนตจะประหยดพลงงานและมขนาดเลกลง

และมการใชพลงงานนวเคลยรและพลงงานหมนเวยน (Renewable Energy)

เชน พลงงานแสงอาทตย พลงงานลม และเชอเพลงชวภาพมากขน

นอกจากนทางศนยฯ ยงไดจดนทรรศการแสดงงานวจยของศนยฯ ใน

หวขอเชอเพลงชวภาพ แสดงวฏจกรชวตของเชอเพลงชวภาพ แสดงกระบวนการ

ผลต Biodiesel และ Biojet ตวอยางชวมวลตาง ๆ เชน หญาเนเปยร เมลดสบดำา

ปาลมนำามน ฟางขาว แกลบ กระถนยกษ รวมถงตวอยางเชอเพลงชวภาพตาง ๆ ท

นกวจยของศนยฯ ผลตขนมา ทงนบทของศนยฯ ไดรบการตอบรบเปนอยางดจาก

ผเขารวมงานประชมทงจากภาคการศกษาและภาคอตสาหกรรม

3

INTERVIEW

โครงการสงเสรมศกยภาพการใชชวภาพและชวมวลในการผลตเชอเพลงและเคมภณฑเพอพฒนาขดความสามารถในการผลตเชงอตสาหกรรมและเพอการสงออกเทคโนโลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย ดร. ธราพงษ วทตศานต

BIOFUELS4

ปจจบนมการวจยดานเชอเพลงชวภาพและชวมวลอยาง

แพรหลาย และประสบความสำาเรจในระดบ Lab scale เปนอยางด อยางไร

กตามการจะนำาองคความรจากงานวจยไปตอยอดในภาคการผลตเพอใหเกด

ประโยชนเชงพาณชยนน จำาเปนตองมการวจยในระดบ Pilot scale ขนไป

รวมถงการประเมนทางเศรษฐศาสตรเพอหาจดคมทนและความเปนไปไดใน

การผลต เปนททราบกนดอยวามหาวทยาลยหลายแหงในประเทศไทยมขอ

จำากดเรองพนทใชสอย ทำาใหงานวจยทจะทำารวมกบภาคอตสาหกรรมไมเกด

ขนมากเทาทควร โครงการสงเสรมศกยภาพการใชชวภาพและชวมวลใน

การผลตเชอเพลงและเคมภณฑเพอพฒนาขดความสามารถในการผลต

เชงอตสาหกรรมและเพอการสงออกเทคโนโลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

นบเปนโครงการตนแบบหนงในสามโครงการมคณะวทยาศาสตรและคณะ

วศวกรรมศาสตร จฬาฯ เปนผรบผดชอบโครงการฯ ทจะแกปญหาเรองน ดวย

เงนลงทนจากโครงการไทยเขมแขงทสนบสนนจฬาลงกรณมหาวทยาลย

450 ลานบาท โดยโครงการฯ ตงอยบนเนอท 4,711 ไร ท อ. แกงคอย

จ. สระบร ทำาใหมความพรอมในการเปนศนยวจยระดบ Large Pilot Plant

เพอการเรยนและเสรมความรในการผลตเชอเพลงทงของเหลว แกสและ

ของแขงในระดบอตสาหกรรม นอกจากนยงชวยผลตนกวจยระดบปรญญาโท

และเอก และยกระดบการวจยในมหาวทยาลยสภาคอตสาหกรรมอยางเตม

รปแบบ และทสำาคญทสดหวหนาโครงการนคอ รศ. ดร. ธราพงษ วทตศานต

พรอมดวยทมงานจากภาควชาเคมเทคนค คณะวทยาศาสตร จฬาฯ (CU-CT)

ซงเปนสถาบนรวมของ PETRO-MAT โดย รศ. ดร. ธราพงษ ทานไดรวมงาน

กบ PETRO-MAT มาตงแตสมยเรมตน และมสวนชวยในดานบรหารและวจย

ของ PETRO-MAT เปนอยางมาก ปจจบนทานยงรวมงานกบ PETRO-MAT

ในตำาแหนงหวหนารวมโปรแกรมวจยดานวสดสำาหรบพลงงานในอนาคต

(Research Program on Materials for Future Energy ; MFE) อกดวย

สำาหรบวารสารฉบบนทมงาน PETRO-MAT ไดรบความอนเคราะหจาก

รศ. ดร. ธราพงษ ในการเขาเยยมชมโครงการฯ พรอมทงเปนวทยากรนำาเสนอ

ขอมลตาง ๆ อยางอบอนและเปนกนเอง

โรงปฏบตการผลตไบโอแกสดวยการหมก 2 ขนตอน

งานวจยมงเนนการใชวสดเหลอทงทางเกษตร ขยะอนทรยทไดจากการแยก

ขยะชมชน และใชขยะจากโครงการนวตกรรมอาหารเปนวตถดบ ขนาดบอ

หมก 500 ลกบาศกเมตร โดยไบโอแกสทไดจะนำาไปผลตไฟฟา ขนาด 100

กโลวตต เพอใชในโครงการฯ นอกจากนมผลพลอยไดเปนปยเมดและปยนำา

พรอมหวเชอทใชในการหมกซงเปนทสนใจของภาคอตสาหกรรมอยางมาก

โรงปฏบตการผลตกาซสงเคราะห (Syngas) จากชวมวลโดยแกซฟเคชน

(Gasification)

ใชวสดเหลอทงจากการเกษตรเปนวตถดบ ระบบนสามารถรองรบวตถดบ

ไดวนละ 2.5 ตน โดยกาซสงเคราะหทไดจะเปนคารบอนมอนนอกไซด (CO)

และไฮโดรเจน (H2) เปนหลก โดยมกาซมเทน (CH4) ออกมานอยมาก สำาหรบ

สวนทไมตองการคอ Tar สามารถทำาใหลดลงไดดวยตวเรงปฏกรยาทพฒนา

ขนมาเอง กาซสงเคราะหท ไดจากกระบวนการแกซฟเคชนจะนำาไปเปน

สารตงตนในการผลตไฟไฟฟาไดขนาด 100 kW ใชผลตเปนนำามนดเซลดวย

กระบวนการฟสเชอรทรอปส (Fischer-Tropsch synthesis) 100 ลตร

ตอวน และใชผลตเปนเมทานอล (Methanol synthesis) ขนาด 50 ลตรตอ

วน ซงเปนการเพมมลคาใหวสดเหลอทงจากการเกษตรเปนอยางมาก ปจจบน

ระบบแกซฟเคชนนเปนไดรบความสนใจจากภาคอตสาหกรรมทเกยวของกบ

การผลตไฟฟาเปนอยางมากและไดมการทำาสญญาเพอทำาวจยรวมกนแลว

5 โครงการ

หอกลนนำามนจากกระบวนการไพโรไลซส (Pyrolysis)

เปนหอกลน 12 ชน ใชกลนนำามนจากกระบวนการไพโรไลซสขยะพลาสตก

สามารถผลตนำากลนเชอเพลงเหลวไดวนละ 2,000 ลตร ไดผลตภณฑออก

มาเปน แนฟทา เคโรซน และ ดเซล

5

INTERVIEW

โรงปฏบตการผลตเชอเพลงเหลวจากชวมวลโดยไพโรไลซส

แบงเปนระบบ Pyrolysis ธรรมดา หรอเรยกวา Slow pyrolysis และระบบ

Fast pyrolysis โดยระบบ Slow pyrolysis จะใชวตถดบขนาด 5 มลลเมตร

และไดเชอเพลงเหลวประมาณ 40% โดยมวล สำาหรบระบบ Fast pyrolysis จะ

ตองใชวตถดบทเปนผง ขนาดประมาณ 1-2 มลลเมตร โดยใหความรอนผาน

ลกเหลก ระบบนจะไดนำามนเชอเพลงเหลวประมาณ 60 - 70% โดยมวล

โดย รศ. ดร. ธราพงษ ไดแนวความคดจากการไปดงานทประเทศเยอรมนแลว

เหนวาระบบ Fast pyrolysis เปนแนวคดทด จงกลบมาออกแบบโดยไดรบ

การสนบสนนจากโครงการมหาวทยาลยวจย นอกจากนยงมเครองผลตนำามน

จากขยะพลาสตกซงออกแบบเปนระบบตอเนอง โดยสามารถผลตนำามนไดวน

ละ 1,000 ลตร

หองควบคม

มเครอง Gas Chromatograph ตอ Online กบทงระบบเพอวเคราะหสารตง

ตนผลตภณฑทเปนผลไดอยางละเอยดและตอเนอง

การวจยเปลยนนำามนพชใชแลวเปนดเซลโดยตรงโดยไมตองใชเมทานอลได

รบทนสนบสนนการวจย 43 ลานบาท จาก JICA ประเทศญปน ปจจบนได

Yield ของนำามนประมาณ 70% โดยมวล

โรงปฏบตการผลตถานกมมนตและอดแทง : สามารถผลตถานกมมนตได

1,000 กโลกรมตอวน และผลตถานอดแทงได 2,000 กโลกรมตอวน โดยวตถดบ

มาจากถานทเปนผลพลอยไดจากกระบวนการแกซฟเคชนและไพโรไลซส

BIOFUELS6

? Get to know

PETRO-MAT : โครงการของอาจารยมหนวยปฏบตการหลายอยาง เรยกได

วาครบวงจร แตอาจารยเนนเทคโนโลยตวไหนเปนพเศษครบ

รศ. ดร. ธราพงษ : กระบวนการผลตเคมภณฑและเชอเพลงชวมวลจากวสด

เหลอทงทางการเกษตรหรอวสดชวมวลซงมหลายวธ แตวธทมประสทธภาพ

สงสดในการใชงาน คอกระบวนการไพโรไลซส-แกซฟเคชน เพราะเปน

กระบวนการทสามารถนำาคารบอนจากวสดเหลอทงทางการเกษตรมาแปรรป

ใชงานไดเกอบทงหมด และมประสทธภาพในการใชงานมากกวารอยละ 70

เมอเปรยบเทยบกบเทคโนโลยประเภทอน ๆ ซงมการใชกนอยในปจจบน

สวนมากจะมประสทธภาพนอยกวารอยละ 50 โดยกาซสงเคราะหทไดจาก

กระบวนการไพโรไลซส-แกซฟเคชนสามารถนำาไปแปรรปเปนผลตภณฑทาง

เคมหรอเชอเพลงทมมลคาสงขนไดดวยกระบวนการทางปฏกรยาเคม โดยใช

ตวเรงปฏกรยาเปนตวควบคมการเกดปฏกรยา กระบวนการดงกลาวสามารถ

เลอกใหเกดปฏกรยาได 2 รปแบบ คอ 1. การสงเคราะหเปนเมทานอลหรอท

มชอเรยกวา Methanol synthesis และ 2. การผลตนำามนดเซล หรอทมชอ

เรยกวา Fischer - Tropsch synthesis นอกจากนยงสามารถนำามาผลตสาร

เคมตาง ๆ ทมมลคาเพมทสงขนโดยเรมตนจากวสดเหลอทงจากการเกษตร

PETRO-MAT : การศกษากระบวนการไพโรไลซส-แกซฟเคชนจะมสวนชวย

ในการยกระดบการวจยไดอยางไรครบ

รศ. ดร. ธราพงษ : เนองจากเทคโนโลยดานไพโรไลซส-แกซฟเคชน ผนวกกบ

เทคโนโลย Fischer - Tropsch synthesis และ Methanol synthesis เปน

เทคโนโลยดานเชอเพลงชวมวลรนท 2 ( 2nd Generation of Biofuel

Technology) ทมความกาวหนาระดบสงและทนสมยมากในปจจบน ดง

นนการดำาเนนการวจยและพฒนารวมกนระหวางนกวจยของประเทศไทย

และตางประเทศจะชวยใหนกวจยของไทยไดมโอกาสศกษาเชงลกเกยวกบ

เทคโนโลยดงกลาว และทำาใหสามารถพฒนาไปส ความสามารถในการ

ออกแบบเชงวศวกรรมของโรงงานตนแบบขนาด 1,000 ลตรตอวนของการ

ผลตเมทานอลหรอนำามนดเซลได ซงในอนาคตจะชวยทำาใหกลมนกวจยของ

ไทยและภาคเอกชนสามารถพฒนาโรงงานผลตเชอเพลงชวมวลทมกำาลงการ

ผลตในขนาดอตสาหกรรมตอไป

PETRO-MAT : ปจจบนมภาคอตสาหกรรมใหความสนใจหรอตดตอมาบาง

หรอไมครบ

รศ. ดร. ธราพงษ : มภาคอตสาหกรรมหลายแหงทสนใจเทคโนโลยแกซฟเคชน

เพอผลตพลงงานไฟฟาโดยใชไมยคาลปตสและกระถนยกษ นอกจากนเรายง

พรอมใหคำาปรกษาทางวชาการแกผลงทนในการทจะผลตเชอเพลงชวภาพ

ในเชงพาณชย รวมทงใหบรการการวเคราะห ทดสอบ วตถดบทจะนำามา

เปนสารตงตนและผลตภณฑเคมและนำามนทไดเพอนำาขอมลมาออกแบบ

กระบวนการการผลต

PETRO-MAT : นอกจากงานบรการทจะชวยภาคอตสาหกรรมแลว ดาน

ชมชนและภาคการศกษามโครงการอะไรรองรบบางครบ

รศ. ดร. ธราพงษ : มโครงการการถายทอดเทคโนโลยการผลตเชอเพลง

ชวภาพใหชมชนเพอใหประชาชนเหลานนทราบถงการแปรรปชวมวลทเปน

ของเหลอทงทปรากฏอยทวไปสามารถแปรเปลยนเปนเชอเพลงไดซงเปนทง

ในรปของแขงทเปนถานชนดตาง ๆ ของเหลวทเปนพวกไบโอดเซล หรอไบโอ

ออยและพวกกาซทไดจากการหมกชวมวลสดทวไป ทำาใหชมชนกำาจดของเสย

เหลานอยางถกวธไมกอใหเกดมลภาวะตอสงแวดลอม เกดการสรางงานเพม

ขนและเปนการสรางรายไดแกชมชน สำาหรบภาคการศกษานอกจากจะทำาให

เกดการวจยรวมกบภาคอตสาหกรรมแลว ยงใหบรการการฝกอบรมวศวกร

และชางเทคนคทขาดประสบการณเฉพาะดาน ใหบคลากรเหลานมความ

เชยวชาญ ลดความเสยหายของการปฏบตงานในโรงงานอตสาหกรรม และ

วศวกรและชางเทคนคเหลานสามารถเกดความคดในการสรางสรรคงานทจะ

ประยกตใหงานทไดรบมอบหมายมการทำางานอยางมประสทธภาพ

PETRO-MAT : สดทายอยากใหอาจารยฝากอะไรถงผทสนใจดานเชอเพลง

ชวภาพ

รศ. ดร. ธราพงษ : กยนดตอนรบทกทานนะครบ ไมวาทางภาคอตสาหกรรม

มปญหาตองการพฒนาเชอเพลงชวภาพในระดบ Pilot scale อยากไดคำา

แนะนำากยนด หรอทางมหาวทยาลยตาง ๆ อยากจะเขามาดการวจยหรอจะ

ฝากนสต/นกศกษามาฝกงาน ดงานกยนด ทางสถาบนรวมของ PETRO-MAT

จะมาขอใชเครองมอกตดตอมาไดครบ

การเขาเยยมชมโครงการสงเสรมศกยภาพการใชชวภาพและ

ชวมวลในการผลตเชอเพลงและเคมภณฑเพอพฒนาขดความสามารถ

ในการผลตเชงอตสาหกรรมและเพอการสงออกเทคโนโลย จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย ครงน นบวาไดความรเพมเตมอยางมาก PETRO-MAT ขอ

ขอบคณ รศ. ดร. ธราพงษ วทตศานต ทใหความอนเคราะหและสละเวลา

อนมคามาเปนวทยากรเพอใหความรในครงนดวย สดทายน หากผอาน

ตองการขอมลเพมเตมสามารถตดตอผานมายง PETRO-MAT ไดอกทางครบ

กาซ NGV (Natural gas for vehicles) หรอทสากลเรยกวา CNG (Compressed natural gas)

เปนกาซมเทนทแยกมาจากธรรมชาต มแหลงทมาจากการทบถมซากฟอสซล เชนเดยวกบนำามน

ปโตรเลยมจงไมถอวาเปน Biofuels ในขณะท Biofuels มแหลงทมาจากสงมชวต เชน พช หรอ

สตว กาซทเขาขายกลม Biofuels ไดแก กาซมเทนทเกดจากการหมกของสงปฏกล เชน มลสตวจาก

ฟารมเพาะเลยง และกาซไฮโดรเจน ทเกดจากกระบวนการหมกสารออแกนกส เชน คารโบไฮเดรต

แอลกอฮอล โดยใชแบคทเรยทเหมาะสม

กาซ NGV คอ Biofuel หรอไม?

7

INTERVIEW

ไบโอดเซล – ไบโอเจท เชอเพลงชวภาพสำ�หรบอนาคต

PETRO-MAT : ไบโอดเซลทขายตามสถานบรการนำามนเปน B2 และ B5 คอ

อะไรครบ

ผศ. ดร. ศรพร : ไบโอดเซลทใชทวไปเปนชนดเอสเตอรทไดจากกระบวนการ

Transesterification ซงมคณสมบตคลายกบนำามนดเซล เรยกวา ไบโอดเซล

B100 สามารถใชไดกบเครองยนตดเซลรอบตำา สำาหรบการใชในเครองยนต

ดเซลรอบสงจะนำา B100 มาผสมกบนำามนดเซลทไดจากปโตรเลยมในปรมาณ

2% และ 5% เรยกวา ไบโอดเซล B2 และ B5 ตามลำาดบ ทงนการผสมไบโอ

ดเซลเพอใชในเครองยนตดเซลรอบสงตามเกณฑจะผสมไมเกน 5% เนองจาก

นำามนไบโอดเซลมความเสถยรตอออกซเจนในอากาศตำาและคายรถยนตยงไม

ยอมรบ

PETRO-MAT : งานวจยของอาจารย เนนเชอเพลงชวภาพชนดไหน เพราะ

อะไรครบ

ผศ. ดร. ศรพร : เนนวจยเกยวกบไบโอดเซล ชนด Hydrogenated Biodiesel

(HBD) และ Biojet เนองจากมความสนใจการพฒนาตวเรงปฏกรยาโดย

เนนกระบวนการ Hydrotreating จงใชความรดานนมาประยกตทำางานวจย

ประกอบกบกระแสพลงงานทางเลอกมาแรงและประเทศไทยมศกยภาพ

ดานการปลกพชนำามน ดงนนจงเนนไปทไบโอดเซลประสทธภาพสงและไบโอเจท

โดย HBD เปนไบโอดเซลแบบใหมทมคณสมบตเหมอนกบนำามนดเซล

ทมาจากปโตรเลยมทกประการ ปจจบนไดทำาวจยรวมกบสถาบนวจยและ

เทคโนโลย ปตท. สามารถผลต HBD ไดในระดบ Pilot scale ตนทนการผลต

ตอลตรของ HBD สงกวาไบโอดเซล แตถาคดเปนตอหนวยพลงงานจะใกล

เคยงกน คอ HBD กบไบโอดเซลในปรมาตรเทากน เครองยนตทใช HBD จะ

วงไดระยะทางมากกวา อยางไรกตาม HBD ใชการลงทนและเทคโนโลยสงกวา

เหมาะกบการผลตในระดบอตสาหกรรม ไมเหมาะกบการผลตในชมชน

PETRO-MAT : ไบโอดเซลทไดจากพชและไขมนสตวแตกตางกนอยางไร และ

งานของอาจารยใชชวมวลตวไหนบางครบ

ผศ. ดร. ศรพร : นำามนจากพชและไขสตวแตละชนดตางกเปน Triglyceride

อาจแตกตางกนทนำาหนกโมเลกลและจำานวนพนธะค ซงบอกถงความไมอม

ตว โดยทวไป Triglyceride จากไขสตวจะมความอมตวมากกวา สำาหรบงาน

วจยของอาจารยไดทดลองกบชวมวลหลายชนดทงทไดจากพชและสตว โดย

ปจจบนมงเนนมาวจยเกยวกบสบดำา (Jatropha) เนองจากสามารถปลกไดใน

หลายภมภาคซ งแตกตางจากปาลมน ำามนท ปลกไดดเฉพาะภาคใต และ

จากการทสบดำาเปนพชทมพษ รบประทานไมได การใชสบดำาในการผลต

ไบโอดเซลจงไมกระทบตอ Food Chain ถอไดวาสบดำาเปนชวมวลชนด

Second Generation

PETRO-MAT : ขอถาม ดร. สชาดา บางครบ งานวจยเกยวกบเชอเพลง

ชวภาพของ ปตท. มอะไรบางครบ

ดร. สชาดา : งานตอนนกจะเนนในสวนของ Feedstock เชน Oil seed,

Sugar และสาหราย รวมถงงานดาน Logistic ดวย เชน ฟางขาว จะตอง

จดเกบอยางไร ขนสงอยางไร ในสวนของกระบวนการทเปลยนชวมวลเปน

น ำามนพชหรอไขสตวนอกจากจะนำามาใชผลตเปนไบโอดเซลทใชกนอยางแพรหลายแลว ยงสามารถใชเปนวตถดบในการผลตนำามนเครองบน

หรอ Biojet ไดอกดวย ทมงาน PETROMAT Today ไดรบเกยรตจาก ผศ. ดร. ศรพร จงผาตวฒ ทนอกจากจะรวมงานกบ PETRO-MAT ในตำาแหนง

รองผอำานวยการแลว ยงเปนนกวจยทเชยวชาญดานเชอเพลงทางเลอกสงกดวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม จฬาฯ (CU-PPC) มาใหความรเกยวกบ

ไบโอดเซล – ไบโอเจท และเลาถงประสบการณในงานวจยเพอเปนประโยชนตอนอง ๆ นกวจยทสนใจจะทำางานดานวจยและพฒนาในดานน และทพเศษ

สดสำาหรบ PETROMAT Interview ฉบบน ศนยฯ ไดรบเกยรตจาก ดร. สชาดา บตรนาค จากสถาบนวจยและเทคโนโลย ปตท. มาชวยใหมมมองดาน

งานวจยจากภาคอตสาหกรรมเพมเตมอกดวย

ผศ. ดร. ศรพร จงผาตวฒ

ดร. สชาดา บตรนาค

BIOFUELS8

เชอเพลงชวภาพจะทำา 2 กระบวนการ คอ Thermochemical เปนการวจย

เกยวกบตวเรงปฏกรยา และ Biochemical เปนการวจยเกยวกบการหมก

ผลตภณฑทไดจะมทงดานพลงงานและผลตภณฑรวมอน ๆ ทมราคาสง พวก

Intermediate นำามาตอยอดผลตภณฑปโตรเคม เรยกไดวาเปน Biorefinery

กได

PETRO-MAT : ดร. สชาดา ไดมารวมงานวจยกบ ผศ. ดร. ศรพร ไดอยางไร

ครบ

ดร. สชาดา : ประมาณตนป 2550 ปตท. เรมโครงการวจยเรอง HBD และ

เลอก CU-PPC เปนทแรกเพราะมความพรอมดาน Facilities และมบคลากร

ทมความสามารถ ตอนนนตองการความรเรอง Reactor และไดหาขอมลใน

เวบไซตของ CU-PPC พบวา ผศ. ดร. ศรพร วจยเรองนอยจงตดตอไปคะ

PETRO-MAT : อยากให ผศ. ดร. ศรพร เลาประสบการณการวจยกวาจะมา

เปน Biojet

ผศ. ดร. ศรพร : ตามท ดร. สชาดาเลาใหฟง อาจารยไดทำาการวจยรวมกบ

ปตท. มา 5 ป เกยวกบการใช Triglyceride เพอผลตเปนไบโอดเซลและ HBD

โดยเรมตนจากปแรก ทดลองใชกรดไขมนอสระ (Free Fatty Acid) มาผลต

ไบโอดเซลซงไดผลดมาก ในปท 2 จงไดทำาการวจยใชนำามนปาลมมาผลตเปน

HBD ซงใหผลเปนทนาพอใจและ ปตท. สามารถนำาไปตอยอดผลตในระดบ

Pilot Scale ได จากนนมขาววาสหภาพยโรปจะนำาหลกเกณฑ Carbon

Credit มาใชในเดอนมกราคม 2555 โดยเชอเพลงทใชจะตองมสวนผสมของ

ชวมวล ดงนน ปตท. จงตองการศกษาการผลต Biojet เลยนำางานวจยเกยว

กบ HBD มาตอยอดเพอพฒนาตงเรงปฏกรยาทเหมาะสม งานสวนหนงท

ใชไขสตวเปนสารตงตนไดการสนบสนนทนวจยจาก PETRO-MAT และพบ

ตวเรงปฏกรยาทมศกยภาพในการนำาไปใชงานและมความเสถยรในระยะยาว

PETRO-MAT : อยากใหพดถงขอดและขอเสยในการทำาวจยรวมกบภาค

อตสาหกรรม

ผศ. ดร. ศรพร : ขอดในการทำางานวจยรวมกบภาคอตฯ คอ งานวจยจะม

โจทยทชดเจน มศกยภาพในการนำาไปใชงานจรง นกวจยจะมแรงจงใจในการ

ทำาวจยและพฒนามากขน ไดมมมองของภาคอตฯ ผลลพธเหนชด มจดรวม

เดยวกน ในสวนของขอเสย คอ งานวจยจะมกำาหนดเวลาชดเจนแตนสต/

นกศกษาททำาวจยจะมภาระการศกษาดวย และพอไดผลการวจยแลวทาง

ภาคอตฯ จะมการตอยอดงานวจยเพมเรอย ๆ แตจดนสวนตวอาจารยเหน

เปนแงทดนะคะ

PETRO-MAT : แลวสำาหรบ ปตท. มงานวจยอะไรบางททำารวมกบภาคการ

ศกษา รวมถงขอดและขอเสยดวยครบ

ดร. สชาดา : นอกจาก HBD และ Biojet ททำาวจยรวมกบ CU-PPC แลว ของ

จฬาฯ ยงมภาควชาเคมเทคนค (CU-CT) ททำารวมกบ รศ. ดร. ธราพงษ วฑตศานต

ส ำาหร บ ม. เกษตรฯ จะเปนการว จ ยด าน Feedstock ทำาร วมกบ

รศ. ดร. เพญจตร ศรนพคณ ภาควชาวศวกรรมเคม (KU-ChE)

ผศ. ดร. ศรพร : ทง CU-CT และ KU-ChE กเปนสถาบนรวมของศนยฯ

ดร. สชาดา : ใชคะ นอกจากนกยงมการทำาวจยรวมกบมหาวทยาลย

ธรรมศาสตรดวย สำาหรบกลมททำาเรองสาหราย จะมมหาวทยาลยมหดล ศนย

ความเปนเลศดานเทคโนโลยพลงงานและสงแวดลอม (JGSEE) สถาบนวจย

วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) BIOTEC และคณะ

วศวกรรมศาสตร จฬาฯ การทำาวจยรวมกบมหาวทยาลยมขอดหลายดาน

แรกสดกคอมหาวทยาลยมบคลากรชนเยยม มความพรอมดานเครองมอใน

ระดบ Lab Scale ทไดมาตรฐาน มการศกษาและวจยทคอนขางลกซงตาม

ทฤษฎ ขอมลทใชนาเชอถอ นสต/นกศกษามความเสยสละ ทมเทใหการวจย

สวนงานวจยของ ปตท. จะมระดบ Scale ทใหญขน เปนการนำางานวจยของ

มหาวยาลยมาตอยอด แตยงมปญหาเรองการขาดแคลนบคลากร

PETRO-MAT : ปจจบนมงานวจยเกยวกบเชอเพลงชวภาพเรองไหนทนำามา

ใชเชงพาณชยแลวบางครบ

ดร. สชาดา : ปจจบนยงไมมงานวจยทนำามาใชประโยชนเชงพาณชยจรง ๆ

ตอนนงานวจยดานเชอเพลงชวภาพประสบความสำาเรจในระดบ Pilot scale

แลว คอไมมปญหาทางเทคนค ยกตวอยางเชน นำามนปาลมหรอนำามนพชใช

แลว 100% สามารถนำามาผลตเปนไบโอดเซลได 90% หรอนำามาผลตเปน

HBD ได 80% แตปญหาททำาใหไมสามารถนำางานวจยมาใชประโยชนเชง

พาณชยไดอยท Feedstock และการขนสง ทำาใหเกดปญหาดานตนทนทสง

การทำาผลตภณฑดานพลงงานจะไมคมเทากบดานเคม

PETRO-MAT : มอะไรจะฝากถงนอง ๆ ทกำาลงจะจบและคดอยากจะเปน

นกวจยทางดานนบางครบ

ผศ. ดร. ศรพร : ทงทประเทศไทยมศกยภาพในการทำาวจยเรองเชอเพลง

ชวภาพ แตยงตองซอเทคโนโลยจากตางประเทศจำานวนมาก จงตองการกำาลง

คนดานวจยและพฒนามาชวยกน โดยสวนตวอาจารยมความเชอวาคนไทยทำา

เองได ถารวมมอกนและตงใจจรงทงภาครฐและภาคการผลต จดเรมตนอาจ

ยากสกหนอยแตเมอทำาไดแลว เรากสามารถพฒนาตอไดอยางยงยนแบบไร

ขดจำากด ปจจบนภาคอตฯ ตระหนกถงความสำาคญของการทำาวจยเปนอยาง

มาก ทมงบประมาณในการสรางพนกงานดาน R&D มการจดการ Career

Path ของนกวจยทชดเจน นบเปนโอกาสทดสำาหรบนอง ๆ ทสนใจจะเปนนก

วจยคะ

ดร. สชาดา : ปจจบนผบรหารของ ปตท. ใหความสำาคญกบการวจยและ

พฒนา (R&D) มาก เพราะทผานมา ปตท. ตองซอเทคโนโลยจำานวนมาก ถา

สามารถคดเองทำาเองไดกจะเกดความยงยน อยากใหทกคนมาชวยกน นำา

ความรทมอยแลวมาตอยอดใหเปนประโยชน

9

RESEARCH

การผลตเอทานอลและบวทานอล

จากซงขาวโพด

งานวจยททำาในขณะนทเกยวของกบ

เช อเพลงชวภาพ ไดแก การผลต

ไบโอด เซลโดยใชตว เร งปฏกรยา

ววธพนธ การปรบปรงคณสมบตของ

ไบโอดเซลโดยใชตวเรงปฏกรยา และ

การผลตเอทานอลและบวทานอล

จากซงขาวโพด เนองจากในปจจบน

ประเทศไทยมวสดเหลอทงทางการ

เกษตรเปนปรมาณมาก และโดยปกต

จะใชวธการเผาเพอกำาจดวสดเหลอทงทางการเกษตรเหลานนสงผลใหเกด

ปญหาหมอกควนและมลพษในอากาศ การใชวสดเหลอทงทางการเกษตรมา

ผลตเชอเพลงชวภาพนอกจากจะชวยลดปรมาณการนำาเขาปโตรเลยมจาก

ตางประเทศแลว ยงชวยเพมคณภาพของอากาศและลดปรมาณสารพษทำาให

คณภาพชวตดขนดวย

การผลตนำามนจากสาหราย

สาหรายมศกยภาพในการผลตนำามน

สง ใหผลผลตนำามนตอพนทการเพาะ

เล ยงหรอ เพาะปลกสงกวาพชนำามน

ชนดอน โดยเฉพาะสาหร ายขนาด

เลก (Microalgae) ดงนนการผลตเชอ

เพลงชวภาพจากสาหรายเพอทดแทน

การใชทรพยากรปโตรเลยมจงเปนเรอง

ทนาสนใจ ยงไปกวานนสาหรายยงใช

กาซคารบอนไดออกไซดในกระบวนการ

สงเคราะหแสงอกดวย เทากบวาสาหราย

ชวยลดกาซคารบอนไดออกไซดหรอกาซ

เรอนกระจกน นเอง จากการประเมน

วฏจกรชวตการผลตไบโอด เซลจาก

สาหรายนำาจดขนาดเลก พบการขาดดล

พลงงานทมสาเหตมาจากความตองการ

ทางพลงงานทสงในชวงการเพาะเลยงสาหราย อยางไรกตามพบวาการดดซบ

กาซคารบอนไดออกไซดในกระบวนการเพาะเลยงสาหรายสามารถชวยลด

ผลกระทบดานภาวะโลกรอนไดด

การผล ต ไบ โอด เซลและการ ใช

ประโยชนจากกลเซอรอล

งานวจยเนนการพฒนากระบวนการ

ผลตไบโอดเซลและการใชประโยชน

จากกลเซอรอลซงเปนผลตภณฑขาง

เคยงโดยใชเทคโนโลยตวเรงปฏกรยา

ววธพนธและตวเรงปฏกรยาถายโอน

วฏภาคเพอลดขนตอนการผลตและลด

ปญหาสงแวดลอมของกระบวนการทใชในปจจบน ไบโอดเซลและกลเซอรอล ท

ไดยงสามารถใชเปนสารต งตนในการผลต Oleochemicals อนอกหลาย

ชนด ผลตภณฑเพมมลคาเหลานชวยเพมความคมคาทางเศรษฐศาสตรและ

ความยงยนของอตสาหกรรมผลตไบโอดเซลในประเทศไทยได

ไฮโดรดออกซจเนชนเชงเรงปฏกรยาของน ำามนชวภาพทไดจากการ

ไพโรไลซสของชวมวล

การแปรรปชวมวลใหเปนแหลงพลงงานทมประสทธภาพ สามารถทำาไดโดย

กระบวนการไพโรไลซส (Pyrolysis)

เปนการใหความรอนในภาวะทไมม

อากาศ และไดผลตภณฑในรปแกส

นำามน และถานชาร ของเหลวทไดจาก

ไพโรไลซสของชวมวลเรยกวา “นำามน

ชวภาพ (Biooil)” แตน ำาม นช วภาพ

นยงไมสามารถนำาไปใชเปนนำามนเชอ

เพลงโดยตรงเพราะมสารประกอบ

ออกซเจน ทำาใหนำามนชวภาพมความ

ไมเสถยร มคาความหนดเพมขนตลอด

ระยะเวลาในการเกบ และมคาความ

รอนต ำา ดงน นจงจำาเปนตองกำาจด

สารประกอบออกซเจนออกจากนำามน

ชวภาพเพอปรบปรงคณภาพกอนนำาไปใช

งาน กระบวนการทนาสนใจคอ ไฮโดรดออกซจเนชน (Hydrodeoxygenation)

ซงเปนกระบวนการกำาจดสารประกอบออกซเจนออกมาอยในรปของนำา

ปฏกรยาจะเกดขนบนตวเรงปฏกรยาทมความวองไวสง เชน แพลตนม

พาลาเดยม รทเนยม และนกเกล เปนตน

Research on

Biofuels

ผชวยศาสตราจารย ดร. นพดา หญชระนนทนภาควชาเคมเทคนค จฬาฯ (CU-CT)

นางสาวภาระว วบลย นกวจยระดบ ป.โท ทไดรบทนโครงการวจยเชงบรณาการดาน Climate Change จาก PETRO-MAT โดยม ผชวยศาสตราจารย ดร. ปมทอง มาลากล ณ อยธยา เปน

หวหนาโครงการ (CU-PPC)

ผชวยศาสตราจารย ดร. ชวลต งามจรสศรวชยภาควชาเคมเทคนค จฬาฯ (CU-CT)

รองศาสตราจารย ดร. อาภาณ เหลองนฤมตชยวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม จฬาฯ (CU-PPC)

BIOFUELS10

การผลตกาซสงเคราะหจากชวมวล

แกซฟเคชน (Gasification) เปนกระบวนการทางเคมความรอนสำาหรบ

แปรรปเชอเพลงในสถานะของแขงเปนเชอเพลงในสถานะกาซ ในอดตนยม

ใชแปรรปถานหนเปนกาซเช อเพลง ป จจ บ นม การน ำากระบวนการ

แกซฟเคชนมาประยกตใชกบชวมวลทเปนแหลงพลงงานหมนเวยนและ

ชวยลดการปลดปลอยคารบอนไดออกไซดทเปนกาซเรอนกระจก นอกจากน

กาซทผลตไดสามารถนำาไปใชเปนกาซสงเคราะหสำาหรบกระบวนในการผลต

เคมภณฑตาง ๆ เชน ไดเมทลอเทอร (DME) เมทานอล และนำามนสงเคราะห

เปนตน อยางไรกตามปญหาสำาคญทพบ คอ นำามนทาร ซงจะพบมากเมอใช

เชอเพลงแขงทมองคประกอบของสารระเหยสง กลมวจยจงไดมการวจยและ

พฒนาเพอลดปญหา ทงแบบแกทปลายเหตโดยการพฒนาตวเรงปฏกรยา

เพอเปลยนนำามนทารเปนกาซสงเคราะหไดมากขน และแบบแกทตนเหตคอ

ปรบภาวะในเตาใหไดทารทลดลง นอกจากนทางกลมวจยยงไดมความรวมมอ

กบทงภาครฐและเอกชนใน

การพฒนาเตาผลตกาซแบบ

ใหมทมประสทธภาพสงขน

อกดวย

เชอเพลงสงเคราะห

เชอเพลงสงเคราะห (Synthetic Fuel) ทรจกแพรหลายในปจจบน เชน นำามน

ดเซลสงเคราะห นำามนเบนซนสงเคราะห เมทานอล DME เปนตน ผลตไดจาก

กาซสงเคราะห (Syngas) โดยนำาชวมวลมาผานกระบวนการแกสฟเคชน เพอ

เปลยนชวมวลเปนกาซสงเคราะห จากนนนำากาซสงเคราะหมาผานกระบวน

การฟชเชอร-ทรอปช (Fischer-Tropsch) เพอเปลยนกาซสงเคราะหเปนเชอ

เพลงสงเคราะหตาง ๆ ซงมตวเรงปฏกรยาเปนหวใจสำาคญในกระบวนการ

ภาควชาเคมเทคนคไดดำาเนนการวจยและพฒนาในดานตวเรงปฏกรยา

สำาหรบกระบวนการฟชเชอร-ทรอปช ตวเรงปฏกรยาการสงเคราะหเมทานอล

และตวเรงปฏกรยาการสงเคราะห DME โดยไดรวมวจยกบนกวจยชาวญปน

และนกวจยจากสถาบนวจย

และเทคโนโลย ปตท. มง

เนนการพฒนาสการใชงาน

เชงพาณชยทสอดคลองกบ

นโยบายพลงงานทดแทน

ของประเทศ

ผชวยศาสตราจารย ดร. ประพนธ คชลธาราภาควชาเคมเทคนค จฬาฯ (CU-CT)

ผชวยศาสตราจารย ดร. ประเสรฐ เรยบรอยเจรญภาควชาเคมเทคนค จฬาฯ (CU-CT)

? Everyday PETRO-MAT

เตาผงดไซนลำาสมย ออกแบบโดย Bio Factory ผลตจากวสดกนความรอน

นอกจากรปลกษณทเตะตา จดเดนทเหนอกวาเตาผงทวไป คอใชเชอเพลง Ethanol ซงไมกอให

เกดควน จงสามารถเคลอนยายไปไดทวทกจดของหอง โดย Ethanol เพยง 1 ลตร สามารถให

ความอบอนไดถง 1 ชวโมงครง ถง 2 ชวโมงครง ขนอยกบขนาดของหอง

ทมา www.furnituresides.com

จากเตาผงถงตะเกยงไฟ ดไซนสวย ใชเชอเพลง Ethanol แทนตะเกยงและเตาผง

ขนาดเลก เคลอนยายสะดวก ทสำาคญยงเหมาะแกการตบแตงหองใหดเกไก และเปนมตรกบสง

แวดลอมไปในตว

ทมา http://www.nabuzz.com

โปรเจคงานออกแบบของหนมองกฤษ Maximo Riadigos สำาหรบเศรษฐกจพอ

เพยงตามครวเรอน ดวยเครองหมกปยคอกทสามารถกกเกบกาซชวภาพเพ อทำาความรอน

ในเรอนกระจก โดยเมอนำาเศษอาหาร หรอขยะอนทรยใสลงไปหมก ปลองดานบนจะสงขน

ตามระดบของกาซทได และเมอจดไฟทปลองดานขาง กจะไดคบไฟขนาดเลก ทจะชวยใหความ

อบอนในเรอนกระจก ระหวางทผใชทำางานอยภายใน นอกจากจะไดปยและความอบอนแลว ยง

มกอกสำาหรบเปดใหนำาหมกชวภาพไหลออกมาเพอนำาไปใชเปนอาหารเสรมใหกบพชไดอกดวย

ทมา www.maximoriadigos.com

11

GAMES

นำาคำาศพทมาแบงกลมตามประเภทดงน กลมวตถดบ กลมกระบวนการ และกลมผลตภณฑ

ยนดดวยนะคะสำาหรบผโชคดทง 5 ทานทไดรบรางวลเสอโปโลของศนยฯ

สำาหรบผทพลาดโอกาสกอยาเพงนอยใจไป เพราะ PETROMAT Today ฉบบน ยงเปด

โอกาสใหรวมสนกกบเกมสทง 2 ขอ เพอชงโชคและมสทธลนรบเสออก 5 ทาน เพยงสง

คำาตอบเขามาชงรางวลทางไปรษณย หรออเมลล ภายในวนท 31 สงหาคม ศกน ซงทาง

ทมงานจะทำาการจบรางวลอกครง และแจงผลใหทราบทางโทรศพท และประกาศรายชอ

ผโชคดทง 5 ทาน ทางวารสารฉบบตอไป ขอใหโชคดทกทานคะ

PETRO-MAT มชอเตมๆ วาอะไร ?

..........................................................

ชอ-นามสกล : .........................................................................................................................................

ทอย : ......................................................................................................................................................

เบอรโทรศพท : ........................................................................................................................................

Email : ....................................................................................................................................................

ไดรบวารสารผานทาง ไปรษณย www. .......................... หนวยงาน ...........................

Algae Biodiesel Biojet Biooil Cassava

Ethanol Fermentation Gasification Hydrogenated biodiesel Hydrogenation

Jatropha Lard Palm Pyrolysis Transesterification

2

1

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

.........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

.........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

.........................................................................

Biomass Feedstock Process Biofuel Product

รวมสนกกบ PETROMAT Today มโอกาสไดรบ

เสอโปโลสวย ๆ มลคา 300 บาท ฟร 5 ทาน !!

ประกาศรายชอผโชคดไดรบรางวลเสอโปโลของศนยฯ จากการเขารวมตอบปญหาชงรางวล ประจำาฉบบท 1 ปท 1 มดงน

1. คณทวศกด ภชย2. คณภานวฒน ภกดโชต3. คณรชนก วโรจนจระพฒน4. คณจตตร พละกล5. คณสกญจนวรชญ พรมด

ผโชคดบางสวนทมารบรางวลดวยตวเอง สวนผโชคดทเหลอ

ไดจดสงทางไปรษณยตามทอยทใหไว

BIOFUELS12

ACTIVITIES

หลายคนอาจจะกำาลงปวดหวกบราคานำามน คดอยาก

จะลองทำาไวใชเอง หรออาจจะเคยทราบขาวการผลตไบโอดเซลของกลม

ชมชนตางๆ แตกยงไมรกระบวนการผลตเลยไมกลาทจะทำา PETROMAT

Today ฉบบน จงขอเสนอวธการทำาไบโอดเซลอยางงายๆ แตใชไดจรง

โดยเฉพาะเครองจกรในการเกษตร ทจะชวยประหยดตนทนไดเปนอยางด

อปกรณ1. นำามนพช หรอนำามนใชแลว 1 ลตร

2. โซดาไฟ 5 กรม

3. เมทลแอลกอฮอล หรอ เอทลแอลกอฮอล 250 มลลลตร

4. ผาขาวบาง สำาหรบกรองนำามนใชแลว

5. บกเกอร ขนาด 1 ลตร

6. ขวดแกลลอนพลาสตก ขนาด 1-3 ลตร

7. แทงคนสาร

8. ถงมอ และแวนตานรภย เพอปองกนสารสมผสรางกาย

9. หมอสำาหรบตมนำามน

10. เทอรโมมเตอรสำาหรบหมอตม

11. กรวย

12. นำาสะอาด

ขนตอนการทำาสวมถงมอและแวนตานรภย นำาโซดาไฟ 5 กรม มาผสมกบ เมทลแอลกอฮอล

หรอ เอทลแอลกอฮอล 250 มลลลตร ในบกเกอร ระวงอยาใหกระเดนเขา

ตาโดยเดดขาด จากนนคนใหเขากนประมาณ 5 นาท แลวพกไว

เตรยมนำามนพช (หรอนำามนใชแลว ทผานการกรองดวยผาขาวบาง 2

รอบและทงไวใหตกตะกอน) ปรมาณ 1 ลตร เทลงในหมอ แลวตมจนได

อณหภม 60 องศาเซลเซยส

เทนำามนลงขวดแกลลอนพลาสตกโดยใชกรวย ตามดวยสวนผสมในขนตน

จากนนปดฝา แลวเขยาอยางแรงประมาณ 5 นาท แลวพกไว

จากนนครงชวโมง สของสวนผสมจะเปลยนเปนใสขน โดยมตะกอนดาน

ลางเปนสเขม สวนนนคอกลเซอรน เมอทงไวอก 1 วน สารจะแยกชนกน

อยางเหนไดชด จากนนกเท ไบโอดเซล ซงเปนสวนทใสอยดานบนออกใส

อกขวด ซงกลเซอรนทไดจากการผลตไบโอดเซล สามารถนำามาเปนสวน

ผสมของสบไดอกดวย

ลางไบโอดเซลดวยนำาสะอาด เพอแยกสบทอาจเกาะเปนคราบถานำาไปใช

งานเลย โดยการเตมนำาเปลาในขวด คอยๆหมนขวดไปมาชาๆ ประมาณ 2

นาท วางขวดกลบดาน แลวจงเปดฝาขวดเพอใหนำาสบทแยกชนกบนำามน

มาอยดานลางออกไป ทำาซำาขนตอนน 2-3 ครง เพอใหสบออกไปกบนำาให

มากทสด

สดทายจงเปดฝาขวดทงไวใหนำาทเหลอระเหยออก ประมาณ 1-2 วน กจะ

ไดไบโอดเซล ทสามารถใชงานไดกบรถยนตทวไป ซงหากใครเพงทดลอง

ทำา ยงไมแนใจกนำาไปใชกบเครองยนตรอบตำาได

? D.I.Y. ไบโอดเซลทำ�งาย ใครว �ย�ก

1 2 3

4 5 6

http://www.youtube.com/watch?v=TC9h78b2RM4

1.

2.

3.

4.

5.

6.

ขอแสดงความยนดกบ ผชวยศาสตราจารย ดร.ธนากร วาสนาเพยรพงศ ทได

รบรางวลชมเชย จากงานประกวดสงประดษฐ “นวตกรรมไทย สภยนำาทวม” ซงจด

โดย สวทช. เมอวนท 28 มนาคม พ.ศ. 2555 ทผานมา ดวยผลงานการประดษฐ

“หลอดดดเซรามกกรองนำาดมฉกเฉน (Emergency Drinking Water Ceramic Filter

Straw)” ทผลตจากเซรามกเมมเบรนทมความพรนตวสง ซงจะมประโยชนอยางมาก

ในกรณของอทกภยในถนทรกนดารทการชวยเหลอและการสงมอบนำาดมเขาถงได

ยาก ซงนำาทจะนำามาดมจะตองเปนนำาดบทไมเนาเสย ไมมสารเคมมพษ เพราะไม

อาจกรองสารละลายทมพษบางชนดได

13