41
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.) περίοδος Β’ • Τεύχος 19 • Μάρτιος - Aπρίλιος - Μάιος 2011 4o Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.) με θέμα: «Μνημόνιο και Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί» Θεσσαλονίκη | 17-19 Ιουνίου 2011 | ξενοδοχείο ΤΗΕ ΜΕΤ

Pefni t19 March May 2011

  • Upload
    pefni

  • View
    764

  • Download
    4

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Δελτίο Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής, τεύχος Μαρτίου - Μαϊου 2011

Citation preview

Page 1: Pefni t19 March May 2011

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.)περίοδος Β’ • Τεύχος 19 • Μάρτιος - Aπρίλιος - Μάιος 2011

4o Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Πανελλήνιας Ένωσης ΦαρμακοποιώνΝοσηλευτικών Ιδρυμάτων (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.) με θέμα:

«Μνημόνιο και Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί»Θεσσαλονίκη | 17-19 Ιουνίου 2011 | ξενοδοχείο ΤΗΕ ΜΕΤ

Page 2: Pefni t19 March May 2011

περιεχόμενα

Ι ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Ι

Ι ΓΡΑΦΕΙΑ Π.Ε.Φ.Ν.Ι. ΙΜιχαλακοπούλου 99, 115 27 Αθήνα τηλ./fax: 210 7753104 e-mail: pefni@ ath.forthnet.gr http://www.pefni.gr

Ι ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ Ι Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων

Ι ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Ι

Πρόεδρος: Τσικαλάκη Ειρήνη / Ν. “Α. Συγγρός” Αντιπρόεδρος: Τσιατά Αικατερίνη / Π.Γ.Ν. “Πατρών - Ρίο”Γεν. Γραμματέας: Μακριδάκη Δέσποινα / Γ.Ν. “Σισμανόγλειο”Ταμίας: Βαϊόπουλος Απόστολος / Γ.Ν. “Βόλου”Μέλη: Αυγερινός Νίκος / Γ.Ν. “Κέρκυρας”, Γεννηματά Δήμητρα / Γ.Ν. “Σωτηρία”, Περίκος Νίκος / Γ.Ν. “Χίου

Ι ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ι Τσικαλάκη Ειρήνη

Ι ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ι Αυγερινός Νίκος, Βαϊόπουλος Απόστολος, Γεννηματά Δήμητρα, Γούλας Βασίλης, Δέδε Ζωή, Διαμαντοπούλου Γλυκερία, Ιωακειμίδου Άννυ, Λάκκας Νίκος, Μακριδάκη Δέσποινα, Περλαντίδης Ευριπίδης, Τσιατά Αικατερίνη, Τσικαλάκη Ειρήνη, Τζίμης Λεωνίδας

Ι ΕΚΤΥΠΩΣΗ Ι Βιβλιοσυνεργατική Α.Ε.Π.Ε.Ε.

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.)

περίοδος Β’ • Τεύχος 19 • Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2011

ΕditorialΝόμοι - ΕγκύκλιοιΣυγκρότηση Ενδεκαμελούς Επιτροπής Τιμών ΦαρμάκωνΣυγκρότηση Επιτροπής για πρόταση Π.Δ.Το σχέδιο για την αναδιάρθρωση και τις συγχωνεύσεις μονάδων της 2ης Υ.ΠΕ.Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑΕφαρμογή της νοσοκομειακής συσκευασίαςΟδηγίες από το ΙΚΑ: Οδηγίες που αφορούν στην εφαρμογή των διατάξεων του ν.3918/2011 Μη αποζημίωση φαρμάκων των οποίων οι ενδείξεις δεν καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση Έλλειψη φαρμάκων που χορηγούνται κατά τη διάρκεια βραχείας νοσηλείαςΘέσεις - παρεμβάσεις:Έλλειψη φαρμάκων ΙΚΑΠροβλήματα στην προμήθεια φαρμακευτικού υλικού και στη διαδικασία Α.Δ.Α.Απάντηση σε δελτίο τύπου του Φ.Σ.Α.Επιστολή προς τον Πρόεδρο του Ε.Ο.Φ.Εφημερίες ΦαρμακοποιώνΑρνητική Λίστα Ε.Ο.Φ. και οικονομικά αδύνατοι πολίτες/πολιτικοί πρόσφυγεςΑποτελέσματα Γενικής ΣυνέλευσηςΤα νέα από την ΕυρώπηΠρόσκληση της συντακτικής ομάδας του European Journal Of Hospital PharmacistsΠροτάσεις συναδέλφων - μελών επιτροπώνΠροτάσεις για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα νοσοκομείαΔιενέργεια διαγωνισμών για την προμήθεια των φαρμάκωνΣυνοπτική πρόταση τροποποίησης του συστήματος προμήθειας φαρμάκων στα Δημόσια ΝοσοκομείαΕπιστημονικά άρθρα συναδέλφωνΘεραπευτικά εμβόλια και ανοσοθεραπεία του καρκίνουΟ Τύπος έγραψε για μαςΚούρεμα σε τιμές 12.000 φαρμάκων («ΗΜΕΡΗΣΙΑ»)Εκδηλώσεις Π.Ε.Φ.Ν.Ι.Ο Εορτασμός της «Ημέρας της Γυναίκας»Θεατρική Παράσταση «Οι εκατομμυριούχοι της Νάπολης»

Page 3: Pefni t19 March May 2011

editorial

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών είναι μία κοινότητα των Εθνικών Ενώσεων των Νοσοκομειακών Φαρμα-κοποιών. Ως μέλη της συμμετέχουν εκπρόσωποι από όλα σχε-δόν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και επιπλέον από την Ελβετία, τη Νορβηγία, τη Σερβία, την Τουρκία, την Κροα-τία, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Η σύνθεσή της αυξάνεται κάθε χρόνο και, προς το παρόν, η EAHP εκπροσωπεί τα συμφέροντα των πάνω από 21.000 νοσοκομεια-κών φαρμακοποιών σε 31 χώρες όλης της Ευρώπης.

Πώς έχει αναπτυχθεί η EAHP; Σε ένα επιστημονικό συνέδριο στο Στρασβούργο μια σειρά νοσοκομειακών φαρμακοποιών από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες αποφάσισαν ότι θα πρέπει να δημιουργήσουν μια νέα ευρωπαϊκή ένωση για την εκπρο-σώπηση των κοινών συμφερόντων τους. Έτσι το 1969, οι σπόροι της EAHP σπάρθηκαν. Στις 6 Μαρτίου 1972, οι εκ-πρόσωποι από έξι ευρωπαϊκές χώρες υπέγραψαν το πρώτο καταστατικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νοσοκομειακών Φαρ-μακοποιών στη Χάγη της Ολλανδίας. Ο πρώτος πρόεδρος της EAHP ήταν ο Marcel Lebas από τη Γαλλία.Οι πρώτες χώρες-μέλη ήταν το Βέλγιο, η Βρετανία, η Δανία, η Γαλλία, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Ολ-λανδία. Το 1973, η Ιρλανδία και η Ισπανία εντάχθηκαν στην EAHP, σύντομα ακολουθούμενες από τις Νορβηγία, Ελλάδα, Αυστρία, Σουηδία και Ελβετία. Στη δεκαετία του 1990 προσχώ-ρησαν η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο, η Φινλανδία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Τσεχική Δημοκρατία. Πρόσφατα, η Βουλγαρία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη έγιναν μέλη της EAHP. Η EAHP είναι ανοιχτή στις χώρες μέλη του Συμβουλί-ου της Ευρώπης.

Ποιοι είναι οι στόχοι της EAHP; Να αναπτύξει τη νοσοκο-μειακή φαρμακευτική και να δημιουργήσει μια κοινή πολιτική στο φαρμακευτικό τομέα της Ευρώπης. Να εργαστεί για την προώθηση της θέσης και του ρόλου των φαρμακοποιών στα νοσοκομεία. Να προασπίζεται τα συμφέροντα των νοσοκομει-ακών φαρμακοποιών στα κράτη-μέλη της Ένωσης με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να προωθεί τη συνεργασία με άλλες επαγγελματικές οργανώσεις.

Το νέο slogan της ΕΑΗΡ: «Οι Νοσοκομειακοί Φαρμακοποι-οί κάνουν τη διαφορά στη χρήση των φαρμάκων» («Hospital Pharmacists making the difference in medication use»).

Η Νοσοκομειακή Φαρμακευτική στην Ευρώπη: Κατά την εξέταση των πληθυσμών στις 26 χώρες-μέλη της EAHP, έξι –Ισπανία, Πολωνία, Γερμανία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία– αντιπροσωπεύουν το 75% του συνολικού πλη-θυσμού της Ευρώπης, αλλά αντιπροσωπεύουν το 85% του συνολικού αριθμού των νοσοκομειακών φαρμακοποιών, ενώ το υπόλοιπο 15% αντιπροσωπεύει τις 20 χώρες που απαρτί-ζουν το 25% του πληθυσμού. Έτσι φαίνεται ότι δεν υπάρχει ίση κατανομή του δυναμικού της νοσοκομειακής φαρμακευ-τικής στην Ευρώπη. Ο μέσος αριθμός των εν ενεργεία νοσοκομειακών φαρμακο-ποιών ανά 1.000 κατοίκους στα κράτη-μέλη είναι 0,047, αλλά υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε αναλογία νοσοκομειακών φαρμακοποιών ανά 1.000 κατοίκους από χώρα σε χώρα: από 0,020 στη Γερμανία σε 0,090 στη Φινλανδία.Η Εσθονία έχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ανά 100 κλίνες. Στην Ελβετία αναλογεί 1 φαρμακοποιός για κάθε 100 κλίνες, ακολουθούμενη από τη Νορβηγία με 1 φαρμακοποιό να είναι υπεύθυνος για 305 κλίνες και τη Γερμανία με 1 φαρμακοποιός ανά 319 κλίνες. Ο μέσος αριθμός των νοσοκομειακών φαρμα-κοποιών ανά 100 κρεβάτια στα κράτη-μέλη είναι περίπου 1 (ακριβής: 0,932). Αυτό καθιστά κατανοητό ότι ποικίλουν σημα-ντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη.Μερικές από αυτές τις διαφορές οφείλονται στη διάρθρωση των συστημάτων υγείας στις διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομέ-νων των αντίστοιχων ρόλων του νοσοκομείου και της κοινότη-τας των φαρμακοποιών και τους ρόλους των άλλων μελών της νοσοκομειακής ομάδας υγειονομικής περίθαλψης. Κατά τη σύγκριση των στατιστικών μεταξύ των ευρωπαϊκών χω-ρών, όλα τα δεδομένα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, επειδή οι στατιστικές μπορεί να είναι παραπλανητικές. Η Γαλλία, για παρά-δειγμα, έχει 1,5 φαρμακοποιούς ανά νοσοκομείο περισσότερο από ό,τι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Γαλλία έχει υψηλότερο συνολικό αριθμό νοσοκομείων. Επίσης, όπως δείχνουν δεδομένα από τον Οργανισμό για την Οικονομι-κή Συνεργασία και Ανάπτυξη (Ο.Ο.Σ.Α.), υπάρχουν μεγάλες δια-φορές του αριθμού των νοσοκομείων στις χώρες-μέλη του.

Με αφορμή τη σύνοδο της ΕΑΗΡ στο Δουβλίνο θεώρησα ότι ως editorial θα πρέπει να παραθέσω μερικά στοιχεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών.

Τσικαλάκη Ειρήνη, Πρόεδρος Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

EAHP (Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών)

Από το περιοδικό: EJHPPractice, vol. 12 2006/4WORKFORCE OF EU HOSPITALS AND PHARMACY SERVICES:

A DIRECT PATIENT SAFETY ISSUEΣυγγραφείς: Jacqueline Surugue, EAHP President, Professor Arnold G Vulto,

EAHP Director of Education, Science and Research - Publication

Page 4: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Πρόσφατο Δελτίο Τιμών φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης είναι διαθέσιμο από το Υ.Υ.Κ.Α., στην ιστοσελίδα του Yπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (www.yyka.gr), το οποίο έχει πλέον την ευθύνη συγκρότησης και έκδοσής του.

Συγκρότηση Ενδεκαμελούς Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΑθήνα, 11.04.2011

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑYΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΙΚ. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥΤΜΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝΤαχ. Δ/νση: Αριστοτέλους 19, Ταχ. Κώδικας: 101 87Πληροφορίες: Σ. ΣαλάχαΤηλέφωνο: 210-5232821-9 (εσωτ.: 359)Fax: 210-8821333

Αριθμ. Πρωτ.: ΔΥ1δ/οικ.35997Σχετ.: 33441, 33683, 32730, 33735, 32839

ΘΕΜΑ: Συγκρότηση Ενδεκαμελούς Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων

ΑΠΟΦΑΣΗΟ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Έχοντας υπόψη:1. Τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν.3918/2011 (ΦΕΚ 31 Α΄)

«Διαρθρωτικές Αλλαγές στο Σύστημα Υγείας και άλλες διατάξεις»

2. Τις αρμοδίως υποβληθείσες προτάσεις.3. Την με αριθμ. (3-4)/Γ.Π.οικ.139649/9.11.2010,(Φ.Ε.Κ.1765

Β΄), απόφαση με θέμα: «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και του δικαιώματος υπογραφής εγγράφων «Με εντολή Υπουργού» στους Γενικούς Γραμματείς του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης»

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Ι. Συγκροτούμε την προβλεπόμενη από το άρθρο 39 του ν.3918/2011 Ενδεκαμελή Επιτροπή Τιμών Φαρμάκων και διορίζουμε μέλη της τα κατωτέρω πρόσωπα:

1. Δέδε-Πανούση Ζωή, Φαρμακοποιό ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή της το Βασιλάκη Παναγιώτη, Β΄ Αντιπρό-εδρο του Ε.Ο.Φ.

2. Ράνο Κωνσταντίνο, Οικονομολόγο, μέλος του Διοικητι-κού Συμβουλίου της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας, με αναπληρώτριά του τη Λίτσα Παναγιώτα, Διευθύντρια Φαρμακευτικού Τμήματος του ΙΚΑ.

3. Οικονόμου Όλγα, Φαρμακοποιό, με αναπληρώτριά της την Κορέλα Γεωργία, Νομικό που υπηρετεί στο γραφείο του Υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Ρόβλια.

4. Λάκκα Νικόλαο, Διευθυντή του Φαρμακευτικού Τμήμα-τος του Γενικού Νοσοκομείου «ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ», με αναπληρώτριά του την Τσακάλου Αλίκη, Διευθύντρια Φαρμακευτικού Τμήματος του Πανεπιστημιακού Γενι-κού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Α.Χ.Ε.Π.Α».

5. Χαριτωνίδου Όλγα, υπάλληλο του κλάδου Δ.Ε. Εφορια-κών που υπηρετεί στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουρ-γείου Οικονομικών ως εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών, με αναπληρώτρια την Γκότση Αθηνά, υπάλληλο του κλάδου Π.Ε. Εφοριακών, ομοίως.

6. Κούσουλου Φωτεινή, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Ασφάλισης Ασθένειας και Μητρότητας στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, εκπρόσωπο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με αναπληρώτριά της την Αργύρη Σωτηρία, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Περιφέρειας Αττικής, ομοίως.

7. Σκουρολιάκου Μαρία, Α΄ Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Φ.

8. Αμπατζόγλου Θεόδωρο, Πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, με αναπληρωτή του τον Θε-οδοσιάδη Κυριάκο Αντιπρόεδρο, ομοίως.

9. Αποστολίδη Πασχάλη, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Abbott Laboratories Ελλάς ΑΒΕΕ, ως εκπρόσωπο του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχει-ρήσεων Ελλάδος, με αναπληρωτή του τον Κατζουρά-κη Γιώργο, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της GlaxoSmithKline ΑΒΕΕ, ομοίως.

10. Κωλέτη Πολυχρόνη-Θεόδωρο, Πρόεδρο Πανελλήνι-ας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, ως εκπρόσωπο της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, με ανα-πληρωτή του τον Τρύφωνα Θεόδωρο, Αντιπρόεδρο, ομοίως.

Page 5: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

11. Γιαννακόπουλο Παύλο, Πρόεδρο της ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε., ως εκπρόσωπο του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρ-μακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων, με αναπληρωτή του τον Τσάκαλο Ευστράτιο, Πρόεδρο της Κ.Ι.Τ.Ε. Ελ-λάς Α.Ε., ομοίως.

ΙΙ. Γραμματέα της Επιτροπής ορίζουμε τον Μαριόλη Κυρι-άκο, υπάλληλο του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κλάδου Δ.Ε. Διοικητικού/Λογιστικού που υπηρετεί στη Διεύθυνση Φαρμάκων και Φαρμακείων, με αναπληρώτριά του τη Βλάχου Μαργαρίτα, υπάλληλο κλά-

δου Δ.Ε. Διοικητικού/Λογιστικού που υπηρετεί στο γρα-φείο του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Υγείας, ομοίως.

ΙΙΙ. Έργο της Επιτροπής είναι η διατύπωση γνώμης για θέ-ματα που αφορούν τις τιμές πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων αρμοδιότητας Ε.Ο.Φ. των εδαφίων β΄ έως θ΄ της παρ. 2 του ν. 1316/1983 (ΦΕΚ 3 Α΄) όπως τροποποι-ήθηκε και ισχύει.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Νικόλαος Πολύζος

Συγκρότηση Επιτροπής για πρόταση Π.Δ.

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΑρ. Πρωτ.: ΔΥ1δ/οικ. 61768

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΙΚ. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ &ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥΤΜΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝΤαχ. Δ/νση: Αριστοτέλους 19, Ταχ. Κώδικας: 101 87Πληροφορίες: Φ. ΝικολαΐδουΤηλ.: 210-5232821-9 (εσωτ.: 359), Fax: 210-8221149

ΘΕΜΑ: Συγκρότηση Επιτροπής για πρόταση Π.Δ. στο Εθνικό Σύστημα Υγείας εκ του ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α’) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης».

ΑΠΟΦΑΣΗΟ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Έχοντας υπόψη:1. Τις διατάξεις:

α. των άρθρων 26, 42 και 128 του Π.Δ. 95/2000 (ΦΕΚ 76 Α΄) «Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοι-ας», όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα.

β. του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α’) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης».

γ. των άρθρων 13, 14 και 15 του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ 196 Α’) «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις».

2. Την υπ΄ αριθμ. ΔΥ(3-4)/Γ.Π.οικ.139649/09.11.2010 (ΦΕΚ 1765 Β’) απόφαση μεταβίβασης αρμοδιοτήτων και του δικαιώματος υπογραφής εγγράφων «Με εντολή Υπουρ-γού» στους Γενικούς Γραμματείς του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης».

3. Το απόσπασμα πρακτικών της 9ης Συνεδρίασης του Κεντρικού Συμβουλίου Υγειονομικών Περιφερειών που πραγματοποιήθηκε στις 20.05.2011.

4. Το από 01.06.2011 έγγραφο του γραφείου του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλλη-λεγγύης.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Ι. Συγκροτούμε Επιτροπή για πρόταση Π.Δ. στο Εθνικό Σύ-στημα Υγείας εκ του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α’) και διορί-ζουμε μέλη της τα κατωτέρω πρόσωπα:1. Εμμανουήλ Φραγκιαδουλάκη, Διοικητή της Διοίκησης

7ης Υγειονομικής Περιφέρειας Κρήτης, ως Συντονιστή και Πρόεδρο.

2. Δέσποινα Τσαγδή, Προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυν-σης Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με αναπληρωτή της τον Νικόλαο Μπρα-βάκο, Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Προσωπικού Νο-μικών Προσώπων του ίδιου Υπουργείου.

Page 6: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

3. Ιωάννη Τασσόπουλο, Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με αναπληρώτριά του τη Δήμητρα Μπατζή, Προϊσταμένη Τμήματος στην ίδια Διεύθυνση του Υπουργείου.

4. Παρασκευή Παρασκευοπούλου, Προϊσταμένη Τμήμα-τος στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με αναπληρώτριά της την Ελένη Ρομποτή-Γράψα, Προ-ϊσταμένη Τμήματος στην ίδια Διεύθυνση του Υπουρ-γείου.

5. Σωτήρη Ζώτο, Υποδιοικητή της Διοίκησης 2ης Υγειο-νομικής Περιφέρειας Πειραιώς και Αιγαίου, με αναπλη-ρωτή του τον Χαράλαμπο Πλάτση, Υποδιοικητή της ίδιας Υγειονομικής Περιφέρειας.

6. Παναγιώτη Νάνο, Υποδιοικητή της Διοίκησης 3ης Υγει-ονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας, με αναπληρώτριά του την Αικατερίνη Αποστόλου, Υποδιοικήτρια της Δι-οίκησης 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας Αττικής.

ΙΙ. Έργο της Επιτροπής θα είναι η επεξεργασία, σε τεχνι-κό επίπεδο, του περιεχομένου των Σχεδίων Προεδρι-κών Διαταγμάτων, κατ’ εφαρμογή του ν.3852/2010.Η επιτροπή θα παραδώσει έκθεση τεκμηρίωσης, σχέδιο Π.Δ. και οικονομοτεχνική μελέτη έως 30.09.2011.

ΙΙΙ. Γραμματέα της Επιτροπής ορίζουμε τη Νικολέττα Νικήτα, υπάλληλο του κλάδου Π.Ε. Διοικητικού, που υπηρετεί στο γραφείο του Γενικού Γραμματέα Υ.Κ.Α., με αναπληρώτριά της τη Χρυσή Καρπαθιωτάκη, υπάλληλο του ίδιου κλάδου, που υπηρετεί στη Διεύθυνση Ποιότητας και Αποδοτικότητας.

ΙV. Η θητεία των ανωτέρω διοριζομένων λήγει στις 30.09.2011.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Νικόλαος Πολύζος

ΚΟΙΝ.: 1. Γραφείο Υπουργού | 2. Γραφείο Υφυπουργού Υγείας | 3. Γραφείο Γενικού Γραμματέα | 4. Γραφεία Προϊσταμένων Γενικών Διευθύνσεων | 5. Δ/νση Προσωπικού

– Τμήμα Δ’ (6) | 6. Αναφερόμενους στην απόφαση

Ανακοινώθηκαν διάφορες προτάσεις - εισηγήσεις για συνενώσεις νοσοκομείων, οι οποίες προβλέπεται να εφαρμοστούν στο άμεσο μέλλον, χωρίς όμως να έχει αποσαφηνιστεί ακόμα ο τρόπος υλοποίησής τους. Η πεποίθησή μας είναι ότι η συμβολή του κλάδου μπορεί να είναι σημαντική για την επίτευξη ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού υγειονομικού χάρτη της χώρας. Σας παραθέτουμε ενδεικτικά τη σχετική πρόταση της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας.

Το σχέδιο για την αναδιάρθρωση και τις συγχωνεύσεις μονάδων της 2ης Υ.ΠΕ.

24.05.2011

Το Σχέδιο προτάσεων για τις συνενώσεις και τη λειτουρ-γική αναδιάρθρωση των νοσοκομείων, των κλινικών, των εργαστηρίων και των υπηρεσιών των νοσοκομείων του Πειραιά, της Δυτικής Αττικής και του Αιγαίου, ανακοίνω-σαν η διοικήτρια της 2ης Υ.ΠΕ. Χριστίνα Παπανικολάου και οι υποδιοικητές Σ. Ζώτος και Χ. Πλάτσης.Η διοίκηση της 2ης Υ.ΠΕ. αναφέρει στην εισήγησή της ότι η χωροταξική κατανομή και τα μεγέθη των Νοσοκομειακών Μονάδων της 2ης Υ.ΠΕ. δεν επιτρέπουν τη Διοικητική τους ενοποίηση, δηλαδή την ενιαία Διοίκηση δύο ή περισσότε-

ρων Νοσοκομείων σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τα Νοσοκο-μεία του Πειραιά και της Δυτικής Αττικής.Ωστόσο, θεωρείται απολύτως εφικτή και αναγκαία η λει-τουργική ομαδοποίηση ανά κατηγορίες Νοσοκομείων και κυρίως η ενοποίηση ορισμένων υπηρεσιών και λειτουργιών.

Πρόταση για ανάπτυξη Γενικού Νοσοκομείου Ανατολικής ΑττικήςΤα μέλη της διοίκησης της 2ης Υ.ΠΕ. προτείνουν στο υπουρ-γείο Υγείας την ανάπτυξη τουλάχιστον ενός Γενικού Νοσο-κομείου στην Ανατολική Αττική, της οποίας ο πληθυσμός έχει ραγδαία πολλαπλασιασθεί την τελευταία πενταετία, τη

Page 7: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

στιγμή που η χωροταξική κατανομή των νοσοκομείων της μεγάλης αυτής περιοχής εμφανίζει ευρύτατη γεωγραφική διασπορά.

Το νοσοκομείο «Αγ. Βαρβάρα»Σε ό,τι αφορά το νοσοκομείο «Αγία Βαρβάρα» η διοίκηση της 2ης Υ.ΠΕ. προτείνει την μετατροπή του σε πρότυπο Δημόσιο Διαγνωστικό Κέντρο και Κέντρο παροχής ΠΦΥ με πιλοτική εφαρμογή του σχεδίου ενοποίησης του Πρω-τοβάθμιου χώρου παροχής υπηρεσιών, μέσω του ΕΟΠΥΥ. Το νοσοκομείο Αγία Βαρβάρα έχει μέση πληρότητα 39%, 150 νοσηλευτές και περίπου 100 γιατρούς, στοιχεία που δείχνουν ότι το συγκεκριμένο νοσοκομείο αποτελεί αρ-νητικό παράδειγμα κατασπατάλησης οικονομικών και αν-θρώπινων πόρων.

Τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία: ΨΝΑ «Δαφνί» και ΨΝΑ «Δρομοκαΐτειο»Για τα δύο Ψυχιατρικά νοσοκομεία προτείνεται η λειτουργι-κή αναδιάρθρωση αυτού του υγειονομικού συμπλέγματος και των εκατοντάδων δομών εξωνοσοκομειακής περίθαλ-ψης και φιλοξενίας που διαθέτει.Συγκεκριμένα προτείνονται:α. Η δημιουργία τμημάτων Ψυχιατρικής εξειδίκευσης: Ψυ-

χοδικαστικό, Οξείας Νοσηλείας, περίθαλψης χρόνιων ορ-γανικών ψυχοσυνδρόμων (π.χ. άνοια, Alzheimer), μέσης διάρκειας Νοσηλείας κτλ.

β. Η δραστική μείωση των κλινών.γ. Η φιλοξενία μονάδας του ΟΚΑΝΑ στο ΨΝΑ «Δρομοκαΐ-

τειο».δ. Η επαναξιολόγηση των δραστηριοτήτων και της αποτελε-

σματικότητας όλων των εξωνοσοκομειακών δομών περί-θαλψης και φιλοξενίας (Κ.Ψ.Υ., ξενώνες κτλ.).

Ειδικά Νοσοκομεία: Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Μεταξά»Προτείνεται η επιστημονική και λειτουργική διασύνδεση του Ν. «Μεταξά» με τα άλλα δύο ογκολογικά Νοσοκομεία του λεκανοπεδίου («Άγιος Σάββας» και «Άγιοι Ανάργυροι»), μέσω κοινού ογκολογικού Συμβουλίου/Επιτροπής.

Ενοποίηση υπηρεσιών – κοινή χρήση εξειδικευμένης τεχνολογίαςΗ διοίκηση της 2ης Υ.ΠΕ. κρίνει ότι θα πρέπει να γίνεται κοι-νή χρήση της εξειδικευμένης ιατρικής τεχνολογίας ανάμεσα στις μονάδες υγείας της 2ης Υ.ΠΕ. και προτείνει επίσης την ενοποίηση:

της τεχνικής υπηρεσίας ανά ομάδα νοσοκομείων, της υπηρεσίας εστίασης και παραγωγής και διανομής γευ-

μάτων, εγκατεστημένης στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του «Αττικόν» Νοσοκομείου με παράλληλη ανάπτυξη δικτύ-ου διανομής για τα υπόλοιπα νοσοκομεία της 2ης Υ.ΠΕ.

της υπηρεσίας καθαρισμού ιματισμού (πλυντηρίων) επί-σης εγκατεστημένης στο «Αττικόν», με ανάλογο δίκτυο συλλογής και διανομής για την εξυπηρέτηση του συνόλου των νοσοκομείων του Πειραιά.

Διασπορά τμημάτων και κλινικών – Συνενώσεις και ΜεταφορέςΜε βάση τα διεθνή και Ευρωπαϊκά standards, η λειτουργία ορισμένων μονάδων υψηλής εξειδίκευσης (π.χ. Νευροχει-ρουργικά ή Καρδιοχειρουργικά τμήματα), Μονάδες απο-κατάστασης εγκαυμάτων, Μονάδες εξειδίκευσης σε μικρο-χειρουργικές επεμβάσεις, Μονάδες Μεταμοσχεύσεων κτλ.) ακολουθεί τα ποσοστά νοσηρότητας του πληθυσμού, είναι δηλαδή συνάρτηση της συχνότητας και της βαρύτητας των περιστατικών.Σε αντίθεση με τα παραπάνω, η ανάπτυξη τέτοιου είδους μονάδων στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου βρίσκεται και ο μεγαλύτερος αριθμός κλινών και Νοσοκομείων παρουσιάζει απόλυτη αναντιστοιχία με τις πραγματικές ανάγκες του πλη-θυσμού.Ενώ, αποδεδειγμένα απαιτούνται π.χ. περισσότερες κλίνες ΜΕΘ, διαθέτουμε αντιθέτως μεγάλο αριθμό Νευροχειρουρ-γικών και Καρδιοχειρουργικών κλινών. Στη 2η Υ.ΠΕ. π.χ., και τα 4 γενικά νοσοκομεία διαθέτουν Νευροχειρουργικές κλι-νικές, ενώ μία 5η Νευροχειρουργική Κλινική πρόκειται να αναπτυχθεί στο Π.Γ.Ν. «Αττικόν» για πληθυσμό περίπου ενός εκατομμυρίου.Επομένως η οποιαδήποτε λειτουργική αναδιάρθρωση θα πρέπει να στοχεύει και στο χωροταξικό και λειτουργικό εξορθολογισμό των υπερεξειδικευμένων τμημάτων, μέσω της δημιουργίας ειδικών κέντρων υψηλής εξειδίκευσης ανά ομάδα Νοσοκομείων, λαμβάνοντας υπόψη πληθυσμιακά κριτήρια.

Συνενώσεις ομοειδών κλινικών στο ίδιο νοσοκομείο – Μεταφορά κλινικών μεταξύ των Νοσοκομείων της ίδιας ή άλλης Υ.ΠΕ.Σε αντίθεση με τα παραπάνω, στη 2η Υ.ΠΕ. παρατηρείται έλ-λειψη κλινών Πνευμονολογικής, με συνέπεια τη δυσλειτουρ-γία των δύο κλινικών τόσο του Γ.Ν. «Νίκαιας» όσο και του Π.Γ.Ν «Αττικόν», όπου παρατηρούνται προβλήματα υπερσυ-

Page 8: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

γκέντρωσης περιστατικών, ιδιαίτερα μετά την εφημερία.Η διατήρηση επίσης μεγάλου αριθμού Ορθοπεδικών κλινικών στο «Ασκληπιείο Βούλας» θα πρέπει να επαναξιολογηθεί.

Νησιωτική περιοχή του ΑιγαίουΗ βιωσιμότητα και η βελτίωση της λειτουργίας του αποτελεί ζήτημα μείζονος Εθνικής και Κοινωνικής σημασίας σε ό,τι αφορά την κάλυψη σε υπηρεσίες Υγείας των κατοίκων των παραμεθορίων και απομακρυσμένων αυτών περιοχών αλλά και των πολυάριθμων εποχικών επισκεπτών τους.Με αυτό το σκεπτικό η 2η Υ.ΠΕ. θεωρεί αναγκαία:1. Τη διατήρηση ενιαίας περιφερειακής Διοίκησης για το Αι-

γαίο και κοινής εποπτεύουσας Αρχής (2η Υ.ΠΕ.), ώστε να είναι εφικτή η διαρκής τροφοδότησή του με οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους. Η αναγκαία αυτή διασύνδεση μπορεί να ενισχυθεί και να καταμεριστεί λειτουργικά στις Μεγάλες Νοσοκομειακές Μονάδες της 2ης Υ.ΠΕ. (ή και άλ-λων Υ.ΠΕ.).

2. Την οργανωτική επιμέρους ανασυγκρότηση των Μονά-δων ΠΦΥ του Αιγαίου (ΚΥ και ΠΠΙ), βάσει του υπάρχο-ντος σχεδιασμού, με τη λειτουργία σχετικής επιτροπής για την προτύπωση λειτουργιών, υπηρεσιών και διακο-μιδών.

3. Την ανάπτυξη μηχανισμών αυτοτροφοδότησης του Υγει-ονομικού Συστήματος στο Αιγαίο, με πόρους που μπορεί να προέλθουν από την ανάπτυξη ιατρικού τουρισμού και γενικότερα την παροχή Υπηρεσιών Υγείας σε Ευρωπαίους πολίτες ή πολίτες τρίτων χωρών.

Η πλήρης εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης, μετά την ολοκλήρωση και ψήφιση του σχετικού Νομοθετήματος, μπορεί να ολοκληρωθεί εντός 6 μηνών, όπως αναφέρουν τα μέλη της 2ης Υ.ΠΕ. Η εφαρμογή εξαρτάται από την ταχύτητα έκδοσης των αναγκαίων διοικητικών πράξεων και αποφάσε-ων και από το ρυθμό διεκπεραίωσης ενδεχόμενων παρεμ-βάσεων σε επίπεδο υποδομών.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.2dype.gr/index.php/diafania/2011-05-23-11-34-32

Τονίζεται ότι η εφαρμογή της παρακάτω εγκυκλίου προαπαιτεί την ολοκληρωμένη μηχανογράφηση των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και την εκπαίδευση του προσωπικού που θα την εφαρμόσει. Περιμένουμε και τα δικά σας σχόλια.

Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΑθήνα, 25.05.2011

Αρ.πρωτ.Υ4α/οικ.58848

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣΔ/ΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΟΝ. ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝΤηλ. 210 5231107Πληροφορίες: Β. Τσιονάκη

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΘΕΜΑ: «Εφαρμογή Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης στα Εξωτερικά Ιατρεία των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ»

Με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγεί-ας στους πολίτες και τον εξορθολογισμό των διαδικασιών συνταγογράφησης και κατόπιν απόφασης του ΚΕΣΥΠΕ [9η Συνεδρίαση/20.05.2011 (θέμα 6ο)], καθορίζεται η εφαρμογή από 1η Ιουνίου 2011 της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ στα εξωτερικά ιατρεία των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ.Για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα χρησιμοποιηθεί η διαδικτυακή (web) έκδοση τύπου ΟΑΕΕ (https://www.esyntagografisi.gr/epre/Index.iface), η οποία αναπτύσσεται από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνι-κής Ασφάλισης Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α.). Για τη χρήση της εφαρμογής προτείνεται ως κατάλληλος εξοπλισμός: ηλεκτρονικός υπολογιστής (Desktop) τελευταίας 5ετίας, με λειτουργικό σύστημα MS Windows XP ή Vista ή Win7

Page 9: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

πρόγραμμα πλοήγησης στο internet ή web browser (Internet Explorer, έκδοση 7 ή την πιο πρόσφατη 8 ή Mozilla Firefox ή Opera ή Google Chrome κλπ)

σύνδεση με το διαδίκτυο (ADSL) εκτυπωτής InkJet/Laser με δυνατότητα εκτύπωσης τουλά-

χιστον στα 300dpi εγκατάσταση δωρεάν λογισμικού Adobe Acrobat Reader.Δεν απαιτείται η προμήθεια ειδικού λογισμικού. Η εφαρ-μογή Ηλεκτρονικής Καταχώρισης και Εκτέλεσης Συνταγών (Η.Κ.Ε.Σ.) είναι διαδικτυακή και η πρόσβαση σε αυτήν επι-τυγχάνεται μέσω οποιουδήποτε προγράμματος πλοήγη-σης στο internet. Πρόσβαση στην εφαρμογή έχουν μόνο πιστοποιημένοι χρήστες (γιατροί Ε.Σ.Υ.) σε εγκεκριμένους από το Διοικητή χώρους των ΤΕΙ-ΤΕΠ.Η λειτουργία της εφαρμογής για τον γιατρό απαιτεί την πληκτρολόγηση του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφά-λισης (ΑΜΚΑ) του ασθενή, τη διάγνωση, το φάρμακο που χρειάζεται για την αγωγή, την ποσότητα, τη δοσολογία και το ποσοστό συμμετοχής του ασθενή και στη συνέχεια καταχωρεί τη συνταγή. Ο ασθενής λαμβάνει μια εκτύπω-ση που περιλαμβάνει ένα μοναδικό κωδικό barcode.Η λειτουργία της εφαρμογής για το φαρμακοποιό απαιτεί την πληκτρολόγηση του μοναδικού κωδικού της συνταγής, «σαρώνει» τη συνταγή (διαβάζει αυτόματα τα κουπόνια των φαρμάκων που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός) και δίνει τα φάρμακα στον ασθενή, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.Οι Διοικήσεις των Υ.ΠΕ. σε συνεργασία με τους Διοικητές των Νοσοκομείων θα πρέπει να εξασφαλίσουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό προκειμένου να αναπτυχθούν 1-2 θέσεις για τη συνταγογράφηση των ασφαλισμένων του ΟΓΑ στα εξωτε-ρικά ιατρεία (ή/και ΤΕΠ) των νοσοκομείων τους ή, εφόσον υπάρχει επάρκεια εξοπλισμού, από μία θέση σε κάθε εξωτε-ρικό ιατρείο.Η Δ/νση Πληροφορικής, το αυτοτελές τμήμα Οργάνωσης και Πληροφορικής ή κάθε συναφής υπηρεσία του νοσοκομείου θα έχει την ευθύνη της τεχνικής υποστήριξης της εφαρμο-γής. Η λειτουργική υποστήριξη της εφαρμογής θα παρέχε-ται μέσω του Helpdesk της Η.ΔΙ.Κ.Α., με τη συνεργασία της οποίας θα γίνει η εκπαίδευση των ιατρών και η παραγωγή σχετικού εκπαιδευτικού υλικού.Για την πιστοποίηση των χρηστών, με τη χορήγηση κωδικού πρόσβασης, απαιτείται η καταγραφή των παρακάτω στοιχεί-ων των ιατρών που συνταγογραφούν: το όνομα του για-

Δημοσιεύθηκε από το Υ.Υ.Κ.Α. η απόφαση για την κατανομή των ποσών

για τις Εφημερίες των μη ιατρών επιστημόνων της Ιατρικής Υπηρεσίας για το 2011 με αρ. πρ. Υ10β/ΓΠ14943/28.02.2011.

τρού, όπως αναγράφεται στην αστυνομική ταυτότητα το επώνυμο του γιατρού, όπως αναγράφεται στην αστυνομική ταυτότητα το όνομα πατρός του γιατρού, όπως αναγράφε-ται στην αστυνομική ταυτότητα ο Α.Μ. ΕΤΑΑ (ΤΣΑΥ) του γιατρού ο ΑΜΚΑ του γιατρού.Τα στοιχεία αυτά θα συγκεντρωθούν με ευθύνη των Διοική-σεων των Νοσοκομείων και θα αποσταλούν στις Διοικήσεις των Υ.ΠΕ., προκειμένου να διαβιβαστούν στην Η.ΔΙ.Κ.Α. για την πιστοποίηση των χρηστών, έως 31.05.2011.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Νικόλαος Πολύζος

Page 10: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Το Υ.Υ.Κ.Α. δημοσίευσε την ακόλουθη απόφαση με την οποία καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής νοσοκομειακής συσκευασίας για τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά Ιδρύματα.

Εφαρμογή της νοσοκομειακής συσκευασίας

ΕΠΕΙΓΟΝΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΑΘΗΝΑ, 10.05.2011Αρ.Πρωτ.:ΔΥΓ3α/οικ.52376

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ | ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ | ΤΜΗΜΑ Α’Ταχ. Διεύθυνση: Αριστοτέλους 17, Ταχ. Κώδικας: 101 87

ΑΠΟΦΑΣΗΟ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Έχοντας υπόψη τις διατάξεις:1) Του Π.Δ.95/2000 (ΦΕΚ Α 76) «Οργανισμός του Υπουργείου

Υγείας και Πρόνοιας».2) Του ν.3172/2003 (ΦΕΚ 197/Α/03) «Οργάνωση και εκσυγ-

χρονισμός των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και άλλες δι-ατάξεις», του ν.3370/2005 (ΦΕΚ 176/Α/2005) «Οργάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και λοιπές διατάξεις» και του άρθρου 51 του ν.3918/2011 (ΦΕΚ 31/Α/2011) «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις».

3) Του άρθρου 24 παρ.5 του ν.3846/2010 (Α΄66) «Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις».

4) Του μέρους V της ΚΥΑ ΔΥΓ3(α)/83657/2006 (Β’ 59) «Εναρ-μόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς αντίστοιχη κοι-νοτική στον τομέα της παραγωγής και της κυκλοφορίας φαρμάκων που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση, σε συμμόρφωση της υπ’ αριθμ. 2001/1983/ΕΚ Οδηγίας «περί κοινοτικού κώδικα για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση», όπως τροποποιήθηκε από τις υπ’ αριθμ. 2004/27/ΕΚ, 2004/24/ΕΚ Οδηγίες για τα παραδοσι-ακά φάρμακα φυτικής προέλευσης και το άρθρο 31 της υπ’ αρ. 2002/1998/ΕΚ Οδηγίας για τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη συλλογή, τον έλεγχο, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή ανθρώπι-νου αίματος και συστατικών αίματος».

5) Της ΚΥΑ ΔΥΓ3α/οικ.14801/2011 (ΦΕΚ 317/Β) «Προμήθεια φαρμάκων φορέων Εποπτευομένων από το Υπουργείο

Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και καθιέρωση νοσο-κομειακής συσκευασίας».

6) Τα πρακτικά της 3ης/07.02.2011 και 4ης/14.02.2011 Συνε-δρίασης της Επιτροπής για την αξιολόγηση στόχων Υ.Υ.Κ.Α. και Μνημονίου (2011) για το νοσοκομειακό φάρμακο.

7) Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη σε βάρος του Κρατι-κού Προϋπολογισμού.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Σε συνέχεια του άρθρου 24 παρ. 5 εδάφιο γ’ του ν.3846/10 καθώς και το σχετικό 4, καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρ-μογής της νοσοκομειακής συσκευασίας για τα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα.α. Τα εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα στερεής μορ-

φής, όπως δισκία, κάψουλες, υπόθετα, διατίθενται στα Δημόσια και Ιδιωτικά Νοσηλευτικά ιδρύματα σε νοσοκο-μειακές μεγάλες συσκευασίες, πολλαπλάσιες των εγκε-κριμένων της μηνιαίας θεραπείας και από εξήντα (60) έως εξακοσίων (600) μονάδων δόσεων.Οι στοιχειώδεις συσκευασίες αυτών, όπως ορίζονται στην παρ. 24 του άρθρου 2 της απόφασης υπ’ αριθμ. ΔΥ-Γ3α/83657/06 (Β’ 59), προσαρμόζονται με το άρθρο 72 της εν λόγω Απόφασης, ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις ασφάλειας, δεδομένου ότι η εσωτερική διάθεση του φαρ-μακευτικού σκευάσματος εντός των δημοσίων και ιδιωτι-κών νοσηλευτικών ιδρυμάτων γίνεται σε μονάδες-δόσεις.

β. Κατά την πρώτη εφαρμογή και για ένα έτος από την ισχύ της παρούσης, γίνεται αποδεκτή για αποκλειστική διάθε-ση στα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα η με-γάλη συσκευασία για νοσοκομειακή χρήση, που αποτελεί-ται από πολλαπλάσιες όμοιες (lot, ημ. λήξης) εγκεκριμένες συσκευασίες, εξήντα (60) έως εξακοσίων (600) μονάδων δόσεων, που δύναται να παρέχονται με μειούμενη τιμή ανά μονάδα δόσης.

γ. Οι φαρμακευτικές εταιρείες υποχρεούνται να προσαρ-μοστούν με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης για να μπορούν να διαθέτουν φαρμακευτικά προϊόντα σε Δημό-σια και Ιδιωτικά Νοσηλευτικά Ιδρύματα.

ΜΕ Ε. Υ.Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ

Αντώνης Δημόπουλος

Page 11: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Οδηγίες που αφορούν στην εφαρμογή των διατάξεων του ν.3918/2011

Page 12: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 13: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 14: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Φ. (www.eof.gr) αναρτήθηκαν οι πίνακες πρωτοτύπων γενοσήμων φαρμάκων (07.04.2011 & 05.05.2011),

από τους οποίους οι συνάδελφοι μπορούν να ενημερώνονται.

Page 15: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Σχετικά με τη μη αποζημίωση φαρμάκων των οποίων οι ενδείξεις δεν καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση.

Page 16: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 17: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 18: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 19: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 20: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Με αφορμή την έλλειψη που παρατηρείται σε φάρμακα που χορηγούνται κατά τη διάρκεια Βραχείας Νοσηλείας σε Κρατικά Νοσοκομεία, το ΙΚΑ εξέδωσε την εγκύκλιο που ακολουθεί:

Page 21: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 22: Pefni t19 March May 2011

νόμοι - εγκύκλιοι

Page 23: Pefni t19 March May 2011

θέσεις - παρεμβάσεις

Παρατίθεται έγγραφο της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. προς τη Φαρμακευτική Διεύθυνση Υπηρεσιών Υγείας του ΙΚΑ για την απόφαση του ΙΚΑ με αρ. πρωτ. Γ55/837/21.03.2011 (για την απόφαση, ανατρέξατε στην ενότητα Εγκύκλιοι-Αποφάσεις του παρόντος Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής).

Έλλειψη φαρμάκων ΙΚΑ

Αθήνα 15.04.2011Αρ. πρωτ.: 301

Προς: Γενική Διεύθυνση Υπηρεσιών ΥγείαςΔιεύθυνση Φαρμακευτική (Υπόψη κας Π. Λίτσα)

ΘΕΜΑ: «Σχετικά με την έλλειψη φαρμάκων που χορηγούνται κατά τη διάρκεια βραχείας νοσηλείας σε Κρατικά Νοσοκομεία»

Σχετικά: Έγγραφο ΙΚΑ με αρ. πρωτ. : Γ55/837/21.03.2011

Σε συνέχεια του ανωτέρω εγγράφου σας, θέλουμε να σας ενημερώσουμε τα εξής: Τα φαρμακευτικά τμήματα των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. κα-

ταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσουν επάρκεια σε όλα τα απαραίτητα φάρμακα των νοσηλευό-μενων και μη ασθενών τους.

Στις περιπτώσεις που παρατηρούνται ελλείψεις σε ανα-γκαία φάρμακα, αυτό προκύπτει κυρίως από μη εκτέλε-ση παραγγελιών από τις προμηθεύτριες εταιρείες λόγω

οικονομικών εκκρεμοτήτων που έχουν με τα Νοσοκο-μεία του Ε.Σ.Υ.

Δεδομένου του κλειστού προϋπολογισμού που αφορά τη φαρμακευτική δαπάνη για κάθε Νοσοκομείο, πιστεύουμε ότι το κόστος για την αγορά των ακριβών φαρμάκων (89 φάρμακα, AIDS, κλπ.) θα πρέπει να εξαιρείται του κλειστού προϋπολογισμού, ώστε να μπορεί να γίνεται ομαλά η προ-μήθεια των φαρμάκων αυτών για την εξυπηρέτηση των ασθενών μας.

Εξίσου σημαντική είναι η άμεση καταβολή της σχετικής δαπάνης από τους ασφαλιστικούς φορείς προς τα Κρατικά Νοσοκομεία (ΦΕΚ Β΄ 2326/27.08.2011), προς αποφυγή οι-κονομικής αιμορραγίας αυτών.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Αριθμός Διαδικτυακής Ανάρτησης κι όποιος αντέξει...Διευκρινίσεις και απαντήσεις αρμοδίων ακόμη αναμένονται...

Προβλήματα στην προμήθεια φαρμακευτικού υλικού και στη διαδικασία Α.Δ.Α.

Αθήνα, 11.03.2011 Αρ. πρωτ.: 290

Προς: τον Υφυπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Κ. Τιμοσίδη

Θέμα: Εκτέλεση παραγγελιών – χρήση Α.Δ.Α.

Κε Γενικέ,Το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται σημαντικά προ-

βλήματα στην προμήθεια των νοσοκομείων σε φαρμα-κευτικό υλικό (φάρμακα-αντιδραστήρια-υγειονομικό) και στην εκτέλεση των παραγγελιών λόγω της χρήσης Α.Δ.Α. (Αριθμός Δικτυακής Ανάρτησης).Με στόχο την ομαδοποίηση των προβλημάτων και επει-δή η διαδικασία συνολικά, όπως έχει, είναι χρονοβόρα και τα τμήματα στα νοσοκομεία υποστελεχωμένα, προ-τείνουμε: Να διερευνηθεί η δυνατότητα χρήσης ομαδικού Α.Δ.Α. ανά

Page 24: Pefni t19 March May 2011

θέσεις - παρεμβάσεις

κατηγορία Κ.Α.Ε. σε ημερήσια βάση, εβδομαδιαία ή και μη-νιαία βάση.

Η όλη διαδικασία Α.Δ.Α. να ολοκληρώνεται στα αρμόδια τμήματα του νοσοκομείου (γρ. προμηθειών, μηχανογρά-φησης).

Να ληφθεί μέριμνα, ώστε οι παραγγελίες να εκτελούνται άμεσα για να μη δημιουργούνται προβλήματα στη φαρμα-κευτική περίθαλψη των ασθενών.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Όταν άλλοι μιλάνε για λογαριασμό μας...Σε δελτίο τύπου του Φ.Σ.Α. είδαμε να εκφέρονται απόψεις για το φάρμακο, τα Δημόσια Φαρμακεία και την εξυπηρέτηση των ασθενών από τα φαρμακεία Ε.Σ.Υ. Η παρέμβασή μας επί του θέματος αποτυπώνεται στο Δελτίο Τύπου που ακολουθεί.

Απάντηση σε δελτίο τύπου του Φ.Σ.Α.

Αθήνα 18.03.2011

Αρ. πρωτ.: 292

Δελτίο τύπου

Με έκπληξη διαβάσαμε το Δελτίο Τύπου του Φαρμακευ-τικού Συλλόγου Αττικής της 14ης Μαρτίου 2011, αλλά και την επιστολή του προέδρου του κ. Κ. Λουράντου της 17ης Μαρτίου προς τον Υπουργό Υγείας, σχετικά με την επάρκεια των φαρμακευτικών τμημάτων των Δημοσίων νοσοκομείων και τη δυνατότητά τους να εξυπηρετούν τους ασθενείς. Για μια ακόμη φορά ο κ. Πρόεδρος του Φ.Σ.Α. υπερέβη τα εσκαμμένα! Οι συναλλαγές και τα συνεπακόλουθα προβλήματα των ιδιωτικών φαρμακείων με τα ασφαλιστικά ταμεία είναι ένα θέμα ξένο προς τα νοσοκομεία και σε καμία περί-πτωση δεν είναι ηθικό και τίμιο να συσχετίζεται με τη λει-τουργία των φαρμακευτικών τμημάτων των Δημόσιων νοσοκομείων. Και ακόμη περισσότερο να αξιοποιείται πολιτικά για την εξυπηρέτηση συνδικαλιστικών σκοπών.

Αλλά και επί της ουσίας ο Πρόεδρος του Φ.Σ.Α. έχει από-λυτο άδικο, όταν συσχετίζει τη διακοπή από όλα τα φαρ-μακεία της Αττικής της επί πιστώσει χορήγησης 12.000 φαρμάκων στους ασφαλισμένους των ταμείων, με τη χο-ρήγηση μόνο των «89» φαρμάκων υψηλού κόστους από τα Δημόσια νοσοκομεία στους ασθενείς. Αξιοποιεί δηλα-δή μια περιορισμένη κατηγορία ασθενών που μπορούν να απευθυνθούν τόσο στα Δημόσια νοσοκομεία όσο και στα ιδιωτικά φαρμακεία, και αγνοεί επιδεικτικά δεκάδες χιλιάδες ασθενείς με σοβαρές παθήσεις που πρέπει να «ξενιτευτούν» σε διπλανούς νομούς για να πάρουν τα φάρμακά τους, εξαργυρώνοντας τη συνταγή του ταμεί-ου τους, αντί να καταβάλουν το αντίτιμο του μισθού ή της σύνταξής τους στα φαρμακεία της Αττικής.

Και αυτό λέγεται συνέπεια προς τον ασθενή!

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Page 25: Pefni t19 March May 2011

θέσεις - παρεμβάσεις

Ενημερωμένοι πολίτες, ενεργοί και όχι παθητικοί ασθενείς. Οι Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί ενδιαφέρονται και το αποδεικνύουν έμπρακτα αρχής γενομένης με το παρακάτω έγγραφο. Η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. προετοιμάζεται και σύντομα θα υπάρξουν νέα.

Επιστολή προς τον Πρόεδρο του Ε.Ο.Φ.

Αθήνα, 07.04.2011Αρ. πρωτ.: 295

Προς: τον κ. Πρόεδρο του Ε.Ο.Φ.

Αξιότιμε κύριε,

Στο πλαίσιο των γενικότερων αλλαγών στο χώρο της υγείας πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητη μια ενημερωτική εκστρα-

τεία για τον εξειδικευμένο και ουσιαστικό ρόλο του Νοσοκο-μειακού Φαρμακοποιού.Θεωρούμε ότι η συμβολή σας στην ενέργεια αυτή θα είναι καθοριστική.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Για τη σύγχυση που προκλήθηκε από τους αρμόδιους φορείς με την έκδοση των αποφάσεων με αρ. πρωτ. Υ10β/ΓΠ155687/10/24.01.2011 και Υ10β/ΓΠ14943/28.02.2011 η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. προχώρησε άμεσα σε διορθωτικές ενέργειες σχετικά με τις εφημερίες των μη ιατρών επιστημόνων της Ιατρικής Υπηρεσίας των Νοσοκομείων.Για πρώτη φορά με παρέμβαση της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. προκλήθηκε συνάντηση εκπροσώπων όλων των Δ.Σ. των μη ιατρών επιστημόνων της Ιατρικής Υπηρεσίας των Νοσοκομείων με το γενικό γραμματέα του Υ.Υ.Κ.Α. κύριο Ν. Πολύζο και αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες. Ακολουθεί αναλυτική ενημέρωση.

Εφημερίες Φαρμακοποιών

Αθήνα, 15.04.2011Αρ. πρωτ.: 299

Προς: Διοικητή (Νοσοκομείου)

Θέμα: Εφημερίες Φαρμακοποιών

Σχετικά: 1. Απόφαση Υ10β/ΓΠ 155687/10/24.01.20112. Απόφαση Υ10β/ΓΠ 14943/28.02.20113. Αρ. πρ. ΔΥ5α/οικ.39405/06.04.20114. Αρ. πρ. ΔΥ5α/οικ.39409/06.04.2011

Κε Διοικητά,

Με αφορμή τα ανωτέρω σχετικά θα θέλαμε να σας επι-σημάνουμε τα εξής:Οι υπουργικές αποφάσεις (1 & 2) που αφορούν στις εφη-μερίες λοιπών –πλην ιατρών– επιστημόνων της ιατρι-κής υπηρεσίας αναφέρονται σε συγκεκριμένα ποσά και απευθύνονται σε συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων

(φαρμακοποιοί, βιοχημικοί, βιολόγοι χημικοί, ακτινοφυ-σικοί, ψυχολόγοι).Τυχούσα παρερμηνεία ή συμψηφισμός ή άλλος τρόπος υπολογισμού της κατανομής των εφημεριών μας πρέπει να αποφευχθεί.Η σχετική απόφαση είναι ρητή και αφορά επιστήμονες που καλύπτουν εφημερίες.

Με αφορμή την παρούσα επιστολή μας, θα θέλαμε να επισημάνουμε τη σημαντική συμβολή των Νοσοκομει-ακών φαρμακοποιών στην εξοικονόμηση δαπανών, η οποία είναι πέραν κάθε αμφισβήτησης.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας

Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Page 26: Pefni t19 March May 2011

θέσεις - παρεμβάσεις

Αθήνα 04.05.2011Αρ.πρωτ.: 304

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ

Στις 03.05.2011 το Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Ένωσης οργάνωσε συνάντηση στο Υ.Υ.Κ.Α. με πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες.Εκτός από εμάς, στη συνάντηση προσήλθαν εκπρόσω-ποι από τους συλλόγους των Χημικών, Ψυχολόγων, Ακτι-νοφυσικών.Το θέμα που συζητήσαμε με τον Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας και με τον Γ.Γ. του Υπουργείου Υγείας ήταν οι εφημερίες. Από

τον Γ.Γ. κο Ν. Πολύζο πήραμε τη διαβεβαίωση ότι οι εφη-μερίες θα πληρωθούν χωρίς περικοπές το αργότερο μέ-χρι 13 Μαΐου για το πρώτο τρίμηνο του έτους.Πιστεύουμε ότι η σοβαρότητα της κατάστασης έγινε αντιληπτή από όλους και η υπόσχεση δε θα μείνει μόνο στα λόγια.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας

Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Εκδόθηκε η ΔΥΓ3α/οικ.32294 στο ΦΕΚ559/08.04.2011 «Αρνητική λίστα». Τα φάρμακα που εμπεριέχονται σε αυτή χορηγούνται με ιατρική συνταγή, η οποία δεν αποζημιώνεται από τα Ασφαλιστικά Ταμεία.Με αφορμή τα ανωτέρω η Π.Ε.Φ.Ν.Ι. ζήτησε διευκρίνιση για την κάλυψη των άπορων ασθενών.

Αρνητική Λίστα Ε.Ο.Φ. και οικονομικά αδύνατοι πολίτες/πολιτικοί πρόσφυγες

Αθήνα 12.05.2011Αρ. πρωτ.: 307

Προς: Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας κ. Δημόπουλο

ΘΕΜΑ: Ζητούνται διευκρινίσεις για την εφαρμογή Υπουργικής Απόφασης

Κύριε Γενικέ,

Πρόσφατα δημοσιεύθηκε η υπ’ αρ. ΔΥΓ 3 α/οικ 32294 (ΦΕΚ 559/08.04.2011) που αφορά τον κατάλογο φαρμα-κευτικών ιδιοσκευασμάτων, τα οποία χορηγούνται με ιατρική συνταγή, αλλά από 02.05.2011 δεν αποζημιώνο-νται από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, δηλ. η «αρ-νητική λίστα Ε.Ο.Φ.».Από τα φαρμακεία των νοσοκομείων, όπως γνωρίζετε, εξυπηρετούνται οι οικονομικά αδύνατοι και οι πολιτικοί πρόσφυγες.Παρακαλούμε όπως μας διευκρινίσετε αν η παραπάνω απόφαση αφορά και αυτήν την κατηγορία των ασθενών.Δεδομένου του «κλειστού» προϋπολογισμού των Κρατι-κών Νοσοκομείων για το 2011 και επειδή προς το παρόν το σχετικό κόστος επιβαρύνει το Ε.Σ.Υ., αναμένουμε άμε-σα την απάντησή σας.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Page 27: Pefni t19 March May 2011

θέσεις - παρεμβάσεις

Αποτελέσματα Γενικής Συνέλευσης

τα νέα από την Ευρώπη

Πρόσκληση της συντακτικής ομάδαςτου European Journal Of Hospital Pharmacists

Η ελληνική συμμετοχή στο 16ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νοσο-κομειακών Φαρμακοποιών στη Βιέννη στις 27-29.03.2011 ήταν αθρόα. Μεταξύ των συμμετεχόντων, υπήρξαν λίγες αλλά σημαντικές παρουσιάσεις της Νοσοκομειακής Φαρμα-κευτικής, είτε με τη μορφή ελεύθερων παρουσιάσεων είτε με τη μορφή πόστερ. Είναι σίγουρο ότι τα περισσότερα νοσοκομειακά φαρμα-κεία στη χώρα έχουν να δείξουν σημαντικό έργο μέσα από μεμονωμένες ή συλλογικές επιστημονικές εργασίες. Καλούνται όλοι οι συνάδελφοι να υποβάλλουν εργασίες και άρθρα τόσο στο «Δ.Ν.Φ.» όσο και στο περιοδικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών.Η συντακτική επιτροπή του «Δελτίου Νοσοκομειακής Φαρ-μακευτικής» είναι στη διάθεση κάθε συναδέλφου για υπο-στήριξη (διευκρινίσεις, ερωτήματα κλπ.). Είναι σημαντικό να προβληθεί στην Ευρώπη το έργο των φαρμακοποιών στα

νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας μας. Περιμένουμε από τους συναδέλφους που παρουσίασαν εργασίες στη Βιέννη, να ανοίξουν το δρόμο και να υποβάλλουν τα άρθρα τους.

Αθήνα, 01.03.2011Αρ. πρωτ.: 288

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣτις 26.02.2011, στο πλαίσιο της εκδήλωσης για την κοπή πίτας, πραγματοποιήθηκε Γενική Συνέλευση των μελών της Π.Ε.Φ.Ν.Ι.-Ένωσης. Η συμμετοχή των συναδέλφων ήταν ικα-νοποιητική (περίπου 90 άτομα). Πραγματοποιήθηκε ενημέ-ρωση για τα τρέχοντα θέματα και τις ενέργειες που έχουν γίνει και ακολούθησαν ερωτήσεις και τοποθετήσεις.Η Γενική Συνέλευση εξουσιοδότησε το Δ.Σ. να εστιάσει στις ακόλουθες αποφάσεις: 1. Απαίτηση από το Υ.Υ.Κ.Α. για την άμεση αναβάθμιση τον ΟΠΣΥ και άμεση δέσμευση των εται-ρειών που υποστηρίζουν αυτά τα ΟΠΣΥ στα νοσοκομεία για τη δημιουργία των απαραίτητων πλαισίων, ώστε να είναι

δυνατή η έκδοση στοιχείων που διαρκώς απαιτούνται από την ΕΠΥ και το ESY.net. 2. Επιτάχυνση έκδοσης καταλόγου πρωτοτύπων - γενοσήμων από τον Ε.Ο.Φ. 3. Αποσαφήνιση της διαδικασίας προμηθειών των φαρμάκων στα νοσοκο-μεία. 4. Άμεση ολοκλήρωση της διαδικασίας πρόσληψης επι-κουρικών φαρμακοποιών και βοηθών φαρμακείου σε όλες τις Υ.ΠΕ. της χώρας. 5. Άμεση τροποποίηση του Π.Δ. 108/93. 6. Επικαιροποίηση καταστατικού της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. 7. Οργάνωση εκπαιδευτικού σεμιναρίου τον Ιούνιο 2011 στη Θεσσαλονίκη.

Με τιμή

Για το Δ.Σ. Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας Ειρήνη Τσικαλάκη MSc Δέσποινα Μακριδάκη MSc

Στις 2-5 Ιουνίου 2011 θα πραγματοποιηθεί στο Δουβλίνο η καθιερωμένη ετήσια σύνοδος εκπροσώπων από τα 10 κράτη-μέλη της ΕΑΗΡ. Η Ελλάδα, που κάθε χρόνο εκπρο-σωπείται δυναμικά από το συνάδελφο Λεωνίδα Τζίμη, φέ-τος θα συμμετέχει με τριμελή αντιπροσωπεία αποτελού-μενη από την πρόεδρο της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Ειρήνη Τσικαλάκη, τη Γενική Γραμματέα της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. Δέσποινα Μακριδάκη και τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό μας Λεωνίδα Τζίμη.

Σύνοδος μελών European Association of Hospital Pharmacists

Page 28: Pefni t19 March May 2011

προτάσεις συναδέλφων-μελών επιτροπών

Προτάσεις για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα νοσοκομεία

1. Σε πολλά νοσοκομεία τα τμήματα Μηχανογράφησης μπορούν να προσφέρουν μόνο απλές εφαρμογές και είναι δύσκολο να στηριχτεί το Υπουργείο στα υπάρχοντα προ-γράμματα για την ολοκληρωμένη εφαρμογή του ενιαίου δι-πλογραφικού συστήματος και ενός ολοκληρωμένου συστή-ματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Ως ελάχιστες όμως απαιτήσεις σε πρώτο στάδιο, πρέπει να είναι η κατάρτιση των προϋπολογισμών, των ισολογισμών, η έκδοση μηνιαίων ισοζυγίων, η εκτύπωση ανά κατηγορία των εξόδων και ιδι-αίτερα των φαρμακευτικών δαπανών ανά κλινική και αριθ-μό ασθενών και η μεταφορά τους ανά μήνα με ηλεκτρονικό τρόπο στις κεντρικές υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. Επί-σης η μερική έστω εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης με τη μεταφορά με ηλεκτρονικό τρόπο των συνταγών από τις κλινικές στα φαρμακεία και η κατα-γραφή των στοιχείων συνταγογράφησης ανά φάρμακο, ανά κλινική, ανά γιατρό και ασθενή.Για τα νοσοκομεία που είναι απαραίτητο να ανανεώσουν το μηχανογραφικό και πληροφοριακό τους σύστημα για να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις, να αγοραστεί ένα ενι-αίο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα (ΟΠΣΥ) και να προσαρμοστούν σε αυτό και τα υπόλοιπα νοσοκομεία. Με αυτόν τον τρόπο θα αντιμετωπισθεί η διαφορετικότητα των πληροφοριακών συστημάτων που υπάρχουν. Ο σχεδιασμός της βασικής εφαρμογής του να γίνει από κεντρική επιτροπή μηχανοργάνωσης, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες πα-ρακολούθησης και επεξεργασίας στοιχείων από τις υπηρεσί-ες του Υπουργείου Υγείας.Λόγω του υψηλού κόστους που έχουν τα ΟΠΣΥ μπορεί να αποτελέσουν επιβράβευση από την πολιτεία προς τα νο-σοκομεία που θα πετυχαίνουν την υλοποίηση των εγκεκρι-μένων προϋπολογισμών και να χρηματοδοτούνται από τη μείωση των δαπανών. Να δοθεί προτεραιότητα στα νοσοκο-μεία που παρακολουθεί η τρόικα.

2. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα νοσοκομεία πρέπει να αποτελέσει επέκταση του υπάρχοντος συστήματος των

Ασφαλιστικών Ταμείων, ώστε να τροφοδοτείται με τις απα-ραίτητες πληροφορίες από τον Ε.Ο.Φ. και τις υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας (αλλαγές τιμών, αποτελέσματα διαγω-νισμών, θεραπευτικά πρωτόκολλα, φάρμακα που συνταγο-γραφούνται για μη παρεμβατικές κλινικές μελέτες κτλ.).

3. Η Η.Σ. πρέπει να παράσχει, με όλες τις δικλείδες ασφαλεί-ας προσωπικών δεδομένων, τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς με τον κωδικό ΑΜΚΑ και άλλα απαραίτητα προ-σωπικά στοιχεία, το ιατρικό ιστορικό και πρόσβαση στην προηγούμενη συνταγογράφηση.

4. Ο σχεδιασμός της να συμβάλει στην ασφαλή χορήγηση των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων, με την ένταξη στο μηχανογραφικό σύστημα των εγκεκριμένων ενδείξεων ανά φάρμακο, των αντενδείξεων και της δοσολογίας και εάν εί-ναι δυνατόν, εκτός από την πληροφόρηση που θα παρέχει, αυτόματα να απορρίπτει κάθε συνταγογράφηση εκτός των εγκεκριμένων ενδείξεων.

5. Να περιέχει το Νοσοκομειακό Συνταγολόγιο με τους κω-δικούς του Ε.Ο.Φ. για τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα, την ταξινόμηση και τους κωδικούς ανά φάρμακο (δραστική ου-σία), σύμφωνα με το σύστημα ATC του Π.Ο.Υ, τις τιμές αγο-ράς ανά φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα, τη διάκρισή τους σε προστατευόμενα ή μη από διπλώματα ευρεσιτεχνίας, τη διά-κρισή τους σε φάρμακα εντός ή εκτός κλειστού νοσηλίου και να δίνει τη δυνατότητα συνταγογράφησης μόνο για τα φαρ-μακευτικά ιδιοσκευάσματα που υπάρχουν ως απόθεμα στο φαρμακείο και έχουν επιλεγεί μετά από διαπραγματεύσεις, διαγωνισμούς και αποφάσεις των Δ.Σ. των νοσοκομείων.6. Η συνταγογράφηση των φαρμάκων να επιτρέπεται μόνο με τη δραστική ουσία. Η προσθήκη των εμπορικών ονομασι-ών να γίνεται αυτόματα από το μηχανογραφικό σύστημα. Σε περίπτωση που στο νοσοκομειακό φαρμακείο διατηρούνται ως απόθεμα για την ίδια δραστική ουσία περισσότερα του ενός φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα για λόγους κάλυψης ει-δικών περιπτώσεων ασθενών με αλλεργίες, τότε αυτόματα

Σε συνέχεια της πρόσκλησης του Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. για ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας προς τους συναδέλφους μέλη επιτροπών και ομάδων εργασιών, παραθέτουμε αυτούσια τα κείμενα των συναδέλφων Αλίκης Τσακάλου και Νίκου Λάκκα, που εμπεριέχουν προτάσεις για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τη διενέργεια διαγωνισμών και τις ηλεκτρονικές προσφορές φαρμάκων. Το περιοδικό μας είναι ανοικτό σε όλους τους συναδέλφους για την κατάθεση προτάσεων τους.

Page 29: Pefni t19 March May 2011

προτάσεις συναδέλφων-μελών επιτροπών

να επιλέγεται από το μηχανογραφικό σύστημα για χορήγη-ση η φθηνότερη εμπορική ονομασία ανά δραστική ουσία.7. Το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης να πα-ρέχει αναλυτικά στοιχεία κόστους συνταγογράφησης ανά γι-ατρό και δυνατότητα κάθε στατιστικής επεξεργασίας όπως: τις ιατρικές συνταγές για επιλεγμένο χρονικό διάστημα ανά φάρμακο και κατηγορία φαρμάκων τις ιατρικές συνταγές ανά γιατρό, ανά κλινική και ανά ασθενή. Να επεξεργάζεται και να εμφανίζει ενδείξεις προκλητής συνταγογράφησης.8. Να σχεδιαστεί η αυτοματοποιημένη ηλεκτρονική ροή της ιατρικής συνταγής από τους γιατρούς ανά κλινική προς το φαρμακείο για εκτέλεση. Οι οδηγίες των γιατρών ανά ασθενή με όλα τα απαραίτητα στοιχεία, ΑΜΚΑ, αιτιολογία χορήγησης του κάθε φαρμάκου και όχι απλώς η διάγνωση εισόδου του ασθενούς στο νοσο-κομείο, να μεταφέρονται ηλεκτρονικά από τους γιατρούς στις γραμματείες των κλινικών για την εξάλειψη των λαθών από κακογραμμένες συνταγές. Στη γραμματεία της κλινικής, μέσω προγράμματος, αυτό-ματα να ξεχωρίζουν από τις οδηγίες ανά ασθενή οι συνταγές με τα φάρμακα εκτός κλειστού νοσηλίου, να εκτυπώνονται και να υπογράφονται από το θεράποντα γιατρό. Οι ατομικές συνταγές εκτός κλειστού νοσηλίου να μεταφέρονται και ηλε-κτρονικά στο φαρμακείο. Να ελέγχονται από τους φαρμακοποιούς και να παραδίδο-νται ανά συνταγή στην υπεύθυνη νοσηλεύτρια κάθε κλινικής με τις απαιτούμενες υπογραφές για την παράδοση και την παραλαβή. Οι ατομικές συνταγές με φάρμακα εντός κλειστού νοσηλί-ου να μεταφέρονται μόνο ηλεκτρονικά στο φαρμακείο. Να ελέγχονται για την ορθότητά τους από τον υπεύθυνο φαρ-μακοποιό και να δίνεται εντολή εκτύπωσης του συγκεντρω-τικού συνταγολογίου ανά κλινική. Στο συγκεντρωτικό συ-νταγολόγιο να υπάρχει στρογγυλοποίηση των ποσοτήτων για την κάλυψή τους με υποσυσκευασίες και το πλεόνασμα να συνυπολογίζεται στις επόμενες παραδόσεις. Ο έλεγχος όλων των ατομικών συνταγών από τους φαρμακο-ποιούς με τα σημερινά δεδομένα είναι στόχος μη ρεαλιστικός για την πλειοψηφία των νοσοκομείων. Πρέπει να συνδυαστεί με την πρόσληψη νέων φαρμακοποιών, την αναβάθμιση του επιστημονικού ρόλου τους και την απαλλαγή τους από καθή-κοντα που ανήκουν στο γνωστικό αντικείμενο των λογιστών, των αποθηκάριων και των υπαλλήλων της μηχανοργάνωσης. Η ενίσχυση των Νοσοκομειακών Φαρμακείων και η αναβάθ-μιση του επιστημονικού ρόλου των φαρμακοποιών θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών.

Ο τρόπος συγκέντρωσης των φαρμάκων για την παρά-δοσή τους στις κλινικές είναι θέμα επιλογής ανά Νοσοκο-μειακό Φαρμακείο, αλλά ως στόχος είναι χρήσιμο να τεθεί η λειτουργία συστημάτων ηλεκτρονικής αναγνώρισης των φαρμάκων και καταχώρησής τους στα αντίστοιχα παραστατικά μέσω της λειτουργίας scanners, γραμμωτού κώδικα και LOT. Μετά την εκτέλεση των συνταγών να γίνονται οι απαραί-τητες ηλεκτρονικές ενημερώσεις της καρτέλας και του φα-κέλου των ασθενών και ενημέρωση στα νοσήλια για την οι-κονομική τακτοποίηση των συνταγών από τα Ασφαλιστικά Ταμεία.9. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την επίτευξη των ποιοτικών στόχων που θέτει η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας σχετικά με το θέμα των φαρμακευτικών δαπανών και της ασφαλούς χορήγησης των φαρμάκων στα νοσοκομεία. Για να φέρει όμως τα αναμενό-μενα αποτελέσματα πρέπει να θεσμοθετηθούν ειδικές επι-τροπές που θα κάνουν χρήση και επεξεργασία των στοιχεί-ων που θα παρέχει.10. Είναι επιτακτική ανάγκη η απόλυτη ελευθερία συνταγογράφησης ανεξαρτήτου κόστους να αντι-κατασταθεί σταδιακά από τη συλλογική ευθύνη επι-τροπών υψηλού επιστημονικού επιπέδου σε όλες τις βαθμίδες του Ε.Σ.Υ., που με τη βοήθεια των στοιχείων που θα παρέχονται από την ηλεκτρονική συνταγογρά-φηση: α) θα αποφασίζουν σχετικά με τα θεραπευτικά πρωτόκολλα δίνοντας συγκεκριμένες οδηγίες για τη συνταγογράφηση φαρμάκων ιδιαίτερα για τις ακριβές φαρμακοθεραπείες β) θα εξετάζουν τη σχέση τιμής και απο-τελεσματικότητας για κάθε φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα γ) θα διαπραγματεύονται χαμηλότερες τιμές για την προ-μήθεια των φαρμάκων και των υλικών μέσω διαγωνισμών στο Ε.Σ.Υ. και δ) θα εφαρμόζουν πολιτικές συγκράτησης των δαπανών ανά κλινική στα νοσοκομεία.11. Το κόστος του ενιαίου μηχανογραφικού συστήματος και της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης μπορεί να κα-λυφτεί από την άμεση εφαρμογή της νοσοκομειακής συ-σκευασίας των φαρμάκων και τα σημαντικά οικονομικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει στο Ε.Σ.Υ. συγχρόνως με τη διενέργεια διαγωνισμών για την προμήθεια των φαρ-μάκων στα Νοσοκομεία.

Με εκτίμηση,

Τσακάλου ΑλίκηΔιευθύντρια του φαρμακείου του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ

Page 30: Pefni t19 March May 2011

προτάσεις συναδέλφων-μελών επιτροπών

Διενέργεια διαγωνισμών για την προμήθεια των φαρμάκων

Μετά τη θετική απόφαση της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας και τη δημοσίευση του νόμου για τη διενέργεια των διαγωνισμών για την προμήθεια των φαρμάκων ΔΥΓ 3α/14801 ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 317/25 Φεβρουαρίου 2011, καταθέτω αναλυτικά τις σκέψεις μου με στόχο την άμεση έναρξη της διενέργειας διαγωνισμών για την προμήθεια των φαρμάκων στο Ε.Σ.Υ. σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

1. Οι διαγωνισμοί πρέπει να είναι διεθνείς, να προκηρύσ-σονται για κατηγορίες δραστικών ουσιών σε επίπεδο 2 ή 3 της κατηγοροποίησης ATC και να αφορούν όλες τις δραστικές ουσίες ανά θεραπευτική κατηγορία ή τις υπο-κατηγορίες τους. Ο ανταγωνισμός που θα αναπτυχτεί δεν πρέπει να περιλαμβάνει μόνο τα φαρμακευτικά ιδιοσκευ-άσματα όμοιας δραστικής ουσίας αλλά και τα αντίστοιχα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα με πρωτότυπα που προ-στατεύονται από διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Πρέπει να δο-θεί η δυνατότητα τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα που προστατεύονται από διπλώματα ευρεσιτεχνίας, συμμετέ-χοντας στις διαγωνιστικές διαδικασίες, να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές ώστε να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα από τα αντίστοιχά τους.

Η προκήρυξη να είναι ανά κατηγορίες δραστικών, αλλά το αποτέλεσμα των διαγωνισμών να είναι ο μειοδότης ανά δραστική ουσία.

Συγχρόνως με τα επιστημονικά κριτήρια τα αποτελέ-σματα των διαγωνισμών για όλες τις δραστικές ουσίες ανά θεραπευτική φαρμακολογική κατηγορία πρέπει να λαμβάνονται υπ΄ όψιν στη δημιουργία των θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Η συμμετοχή των φαρμακευτικών εταιρειών στους δια-γωνισμούς που θα προκηρυχτούν από τις αρμόδιες υπη-ρεσίες του Υπουργείου Υγείας πρέπει να είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να συμπεριληφθούν τα φαρμακευτικά τους ιδιοσκευάσματα (πρωτότυπα ή γενόσημα) στα Νο-σοκομειακά Συνταγολόγια. Τα φαρμακευτικά προϊόντα που θα ενταχθούν στη διαγωνιστική διαδικασία, εφόσον η τιμή με την οποία θα κατακυρωθούν στο διαγωνισμό είναι μικρότερη από τη Νοσοκομειακή Τιμή μείον 5%, απαλλάσσονται από την υποχρέωση του REBATE που έχει προβλεφθεί από το νόμο 3918 ΦΕΚ 2/3/2011.

2. Οι φαρμακευτικές εταιρείες να καταθέτουν τις προ-σφορές τους εντός συγκεκριμένης ημερομηνίας σε ξεχω-ριστούς φακέλους ανά δραστική ουσία και θεραπευτική - φαρμακολογική κατηγορία με τα απαιτούμενα δικαιολο-γητικά μέχρι την οργάνωση αξιόπιστου ηλεκτρονικού συ-στήματος διενέργειας των διαγωνισμών, το οποίο θα έχει την γενική αποδοχή όλων των ενδιαφερόμενων. Να παρ-θούν όλα τα μέτρα έτσι ώστε κανείς να μην αμφισβητήσει το αδιάβλητο των διαγωνισμών.

3. Να καθοριστούν οι προϋποθέσεις συμμετοχής (εγγυη-τικές επιστολές ανάλογα με το ποσό, άδεια κυκλοφορίας από ΕΜΕΑ ή από Ε.Ο.Φ. μίας χώρας ή πολλών, δυνατότη-τες νοσοκομειακής συσκευασίας, διάρκεια κυκλοφορίας στην αγορά του φαρμάκου, ιστορικό της εταιρείας που να αποδεικνύει την αξιοπιστία της) και με σεβασμό στην Ευρωπαϊκή Νομοθεσία να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατό-τητες για την πριμοδότηση της Ελληνικής Φαρμακοβιο-μηχανίας.

4. Υπεύθυνοι φορείς για την οργάνωση των διαγωνισμών προτείνω να είναι: α) Η ΕΠΥ για τις δραστικές ουσίες των ανατομικών κατη-γοριών που κατέχουν το υψηλότερο ποσοστό των φαρμα-κευτικών δαπανών, όπως τα φάρμακα παθήσεων κυκλο-φορικού συστήματος, τα φάρμακα κατά των λοιμώξεων, τα αντινεοπλασματικά-ανοσοκατασταλτικά, τα φάρμακα παθήσεων πεπτικού συστήματος, τα φάρμακα παθήσεων κεντρικού νευρικού συστήματος και τα φάρμακα υψηλού κόστους β) Οι υπόλοιπες δραστικές ουσίες, που περιέχονται στις υπόλοιπες 12 ανατομικές κατηγορίες, να μοιραστούν ανά ανατομική κατηγορία στις επτά Υ.ΠΕ. Κάθε Υ.ΠΕ να οργα-νώσει διαγωνισμούς και για τις υπόλοιπες Υ.ΠΕ. (δηλαδή για τις συνολικές ανάγκες) ανά θεραπευτική κατηγορίαγ) Τα νοσοκομεία θα μπορούν να διενεργήσουν διαγωνι-σμούς για δραστικές ουσίες που τυχόν δεν θα έχουν συ-μπεριληφθεί στο πρόγραμμα.

5. Οι διαγωνισμοί πρέπει να αναφέρουν χρονική διάρκεια ισχύος ενός έτους, την αιτούμενη ετήσια ποσότητα σε φαρμακευτικές μονάδες και την αρχική τιμή που θα ορίζε-ται από τον πολλαπλασιασμό των καθορισμένων φαρμα-κευτικών μονάδων επί την ανώτατη τιμή που θα ορίζει το

Page 31: Pefni t19 March May 2011

προτάσεις συναδέλφων-μελών επιτροπών

τελευταίο δελτίο τιμών των φαρμάκων. Επειδή το δελτίο τιμών περιέχει συνήθως τις τιμές ανά συσκευασία, να γίνε-ται μετατροπή της τιμής ανά φαρμακευτική μονάδα.

6. Η χρονική διάρκεια ενός έτους για τους διαγωνισμούς να ισχύει υπό την αίρεση ότι από τη μετέπειτα ανακοί-νωση των δελτίων τιμών κατά τη διάρκεια του έτους δεν θα προκύψουν νέες τιμές που θα είναι χαμηλότερες από την κατακυρωθείσα τιμή του φαρμακευτικού ιδιοσκευά-σματος από το διαγωνισμό. Σε αυτήν την περίπτωση, για τη διατήρηση της ισχύος του διαγωνισμού, να απαιτείται συμφωνία νέας τιμής μειωμένης κατά 5% τουλάχιστον

από τη νέα νοσοκομειακή τιμή. Σε περίπτωση μη συμφω-νίας να κηρύσσεται νέος διαγωνισμός.

7. Οι διαγωνισμοί πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα με στοιχεία που θα δώσουν τα νοσοκομεία για τις αναγκαίες ετήσιες πο-σότητες. Οι συνθήκες της περιόδου που διανύουμε επιβάλ-λουν την άμεση έναρξη των διαγωνισμών και την ολοκλή-ρωσή τους σε σύντομο χρονικό διάστημα, ανεξάρτητα εάν δεν καταφέρουμε στην αρχή να καλυφτούν όλα τα φάρμακα και το σύνολο των αναγκών ή ξεκινήσουν με τον παραδοσια-κό τρόπο των διαγωνισμών και όχι τον ηλεκτρονικό.

8. Η παράδοση των φαρμάκων από τις φαρμακευτικές εται-ρείες που θα κερδίσουν στους διαγωνισμούς να γίνεται ανά νοσοκομείο, σύμφωνα με τις παραγγελίες που θα λαμβάνουν από τα φαρμακεία των νοσοκομείων. Μέσω του διπλογραφι-κού συστήματος, να υπάρχει παρακολούθηση από την ΕΠΥ των παραγγελιών των φαρμακείων και στατιστική ανάλυση των στοιχείων.

9. Οι διαγωνισμοί πρέπει να αποτελούν πλέον συνήθη καθημερινή δραστηριότητα των αρμόδιων υπηρεσιών. Είναι ένα σημαντικό όπλο μαζί με άλλα αναγκαία, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, το διπλογραφικό σύστη-μα και η ενιαία κωδικοποίηση, η συνταγογράφηση με τη δραστική ουσία, η δημιουργία θεραπευτικών πρωτο-κόλλων τουλάχιστον για τις βασικές ασθένειες, η εθνική πολιτική για την προώθηση των γενόσημων φαρμάκων, η αντιμετώπιση της παραπλανητικής προπαγάνδας που παρουσιάζουν τα γενόσημα ως μειωμένης αποτελεσμα-τικότητας, τα αναγκαία μέτρα για να σταματήσει η δια-πλοκή των στελεχών του ιατρικού τομέα με τις φαρμα-κευτικές εταιρείες, οι νοσοκομειακές συσκευασίες και η εφαρμογή της νομοθεσίας για τις τιμές των φαρμάκων, μέτρα που αποτελούν βασικά στοιχεία της νέας φαρμα-κευτικής πολιτικής και θα συμβάλουν καθοριστικά στη σωστή διαχείριση των οικονομικών πόρων που διατί-θενται από τον κρατικό προϋπολογισμό στον τομέα της Υγείας.

10. Η διενέργεια διαγωνισμών είναι το πιο σημαντικό μέ-τρο για να εκπληρώσουμε το καθήκον μας: να προμηθευ-όμαστε τα φάρμακα που έχουν άδεια κυκλοφορίας και ελέγχονται για την ποιότητά τους από τα αρμόδια επιστη-μονικά όργανα της Ε.Ε. στις όσο το δυνατόν χαμηλότερες τιμές, ώστε να εξασφαλίζουμε, με τις σημερινές οικονο-μικές δυνατότητες, όλες τις αναγκαίες φαρμακοθεραπείες για τους ασθενείς. Σε ποιο κατώτερο σημείο μπορούν να φτάσουν οι τιμές μόνο ο υγιής ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών θα το αποφασίσει και υποχρέωσή μας είναι να αναπτυχθεί ελεύ-θερα, με πλήρη διαφάνεια και αδιάβλητες διαδικασίες.

Με εκτίμηση,

Τσακάλου ΑλίκηΔιευθύντρια του φαρμακείου του Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ

Page 32: Pefni t19 March May 2011

προτάσεις συναδέλφων-μελών επιτροπών

Συνοπτική πρόταση τροποποίησης του συστήματος προμήθειας φαρμάκων στα Δημόσια Νοσοκομεία

Η προμήθεια φαρμάκων στα δημόσια νοσοκομεία γίνεται με την εμπορική ονομασία του φαρμάκου (αφορά συγκεκριμένο κωδικό Ε.Ο.Φ. που παραπέμπει σε εμπορικό όνομα δραστικής ουσίας, συγκεκριμένης μορφής και ορισμένης περιεκτικότη-τας φαρμάκου), σε καθορισμένη νοσοκομειακή τιμή (Ν.Τ.), όπως αυτή ορίζεται από το εκάστοτε ισχύον δελτίο τιμών φαρμάκων (Δ.Τ.Φ.)Με βάση το εξής:

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν εκπτώσεις προς τα νοσοκομεία, ο ανταγωνισμός μεταξύ των προμηθευτών είναι ανύπαρκτος λόγω σταθερών Ν.Τ. και περιορίζεται μόνο στο πεδίο των «πα-ροχών» προς τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία μπορούν να επη-ρεάσουν την κατανάλωση φαρμάκων.

Σύστημα Ηλεκτρονικών Προσφορών Φαρμάκων

Η έκπτωση επί της Ν.Τ. από τους προμηθευτές φαρμάκων προς τους φορείς τους εποπτευόμενους από το Υπουργείο Υγείας προβλέπεται από την ανωτέρω αγορανομική διάταξη.

Προϋποθέσεις Η ύπαρξη κατάλληλου λογισμικού για την εισαγωγή των προσφορών, για την κατάταξη των προσφορών κατά φθίνου-σα τιμή και για την επικύρωση των παραγγελιών.

Κωδικός πρόσβασης του προμηθευτή (υπάρχει και χορηγεί-ται από τον Ε.Ο.Φ. μετά την αξιολόγηση του προμηθευτή). Κωδικός πρόσβασης του φορέα – νοσοκομείο – φαρμακείο. Άδεια κυκλοφορίας φαρμάκου από τον Ε.Ο.Φ. ή ΕΜΕΑ.

Περιγραφή

Το σύστημα λειτουργεί ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου.Με ανακοίνωση - πρόσκληση το Υπουργείο Υγείας καλεί κάθε προμηθευτή φαρμάκων, ο οποίος διαθέτει τον κωδικό πρόσβασης στο σύστημα, να καταθέσει την προσφορά του για συγκεκριμένη δραστική ουσία, συγκεκριμένης μορφής και περιεκτικότητας. Η προσφορά εισάγεται στο σύστημα μόνο εάν έχει τιμή μικρότερη από τη Νοσοκομειακή Τιμή (Ν.Τ.) και σε όποια ποσότητα έχει τη δυνατότητα (μονάδες δόσης) να προσφέρει ο προμηθευτής. Όλες οι προσφορές που αντιστοιχούν στην ίδια δραστική ουσία, ίδια μορφή και περιεκτικότητα (π.χ. CIPROFLOXACIN SOL.IV.INF. 200ml 400mg) κατατάσσονται σε στήλη κατά φθίνουσα τιμή και με την αντίστοιχη διαθέσιμη ποσότητα σε διπλανή στήλη. Το σύνολο των προσφορών, οι οποίες εμφανίζονται στο σύστη-μα, έχουν την εξής μορφή:

Ο εξουσιοδοτημένος φαρμακοποιός του φορέα βλέπει τη διαθεσιμότητα που υπάρχει στο συγκεκριμένο φάρμακο (δραστική ουσία – μορφή – περιεκτικότητα) και είναι υπο-χρεωμένος πλέον να παραγγείλει μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος, το οποίο επικυρώνει την παραγγελία μόνο στη χαμηλότερη τιμή με την οποία διατίθεται το φάρμα-κο την εκάστοτε στιγμή. Το σύστημα είναι ανοικτό και ανά πάσα στιγμή είναι δυ-νατή η προσθήκη προσφορών και η αλλαγή της σειράς κατάταξης. Μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος η επικύ-

«ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ | Αρ. Φύλλου 3801 Απριλίου 2010

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Περί τροποποιήσεως ορισμένων άρθρων του Κεφαλαίου 27 «ΦΑΡΜΑΚΑ» της Α.Δ. 7/09 και 8/09»

2. Οι παρασκευαστές, συσκευαστές και εισαγωγείς μπορούν να παρέχουν: α) πρόσθετη έκπτωση επί της νοσοκομειακής τιμής προς το Δημόσιο, τα Κρατικά Νοσηλευτικά Ιδρύματα, τα Ιδρύματα που εποπτεύονται από τα Υπουργεία Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και τις Ιδιωτικές Κλινικές β) πρόσθετη έκπτωση μέχρι 5% προς τους φαρμακεμπόρους, τα φαρμακεία και τους συνεταιρισμούς τους, επί της χονδρικής τιμής, με την προϋπόθεση αναγραφής της στο τιμολόγιο πώλησης».

CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 5000 20,55CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 10000 19,50CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 3000 19,00CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 30000 18,00CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 8000 15,30CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 2000 12,10CIPROFLOXACIN SOL IV INF 200ml 400mg 1500 10,35

ΕΙΔΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΙΜΗ ΚΩΔΙΚΟΣ

Page 33: Pefni t19 March May 2011

προτάσεις συναδέλφων-μελών επιτροπών

ρωση της παραγγελίας μπορεί να γίνει μόνο για το είδος με τη χαμηλότερη τιμή. Η προσφορά του προμηθευτή είναι δεσμευτική για τιμή και ποσότητα για ορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. 15 ημέρες) και δεν μπορεί να αποσυρθεί. Μετά την παρέλευση του χρο-νικού διαστήματος, μπορεί να αποσύρει την προσφορά του εφόσον επιθυμεί και να επανέλθει με νέα (εάν δεν μπορεί να πουλήσει, μπορεί να χαμηλώσει την τιμή). Ο προμηθευτής δεσμεύεται από εγγυήσεις και ρήτρες για την εκτέλεση της προμήθειας.

Εκτίμηση – πρόβλεψη Το σύστημα είναι ταχύ, ευέλικτο, δυναμικό και μπορεί να επεκταθεί καθολικά σε όλες τις δραστικές ουσίες και σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία. Ενισχύει τον ανταγωνισμό και έτσι θα υπάρχει σημαντική μείωση τιμών και το όφελος θα είναι άμεσο. Θα υπάρχει άμεση καταγραφή και επεξεργασία όλων των στοιχείων για τις αγορές, οι οποίες γίνονται μέσω ηλεκτρονι-κού συστήματος. Δεν χρειάζεται να γίνουν αλλαγές στο νομικό πλαίσιο και οι διαδικασίες είναι απλές. Πρόκειται για πρόσκληση προσφο-ράς εκπτώσεων επί της Νοσοκομειακής Τιμής, όπως προ-βλέπεται από την αγορανομική διάταξη. Δεν προκύπτει σε καμία περίπτωση θέμα ενστάσεων (όπως στην κλασική διαγωνιστική διαδικασία).

Δεν υπάρχει θέμα δεσμεύσεων για αγορά συγκεκριμένων ποσοτήτων εκ μέρους των νοσοκομείων.ΑΝΤΙΘΕΤΑ, η προσφυγή στη διαδικασία των κλασικών δια-γωνισμών έχει τα εξής μειονεκτήματα: Το θεσμικό-νομικό πλαίσιο δεν είναι ευέλικτο και θα οδη-γήσει σε πλήθος ενστάσεων με αποτέλεσμα μεγάλες καθυ-στερήσεις. Οι διαγωνισμοί θα αφορούν ένα μεγάλο αριθμό δραστικών ουσιών (1000) και θα προκύπτει ένας πολύ μεγάλος αριθμός συνδυασμών περιεκτικότητας – μορφής – συσκευασίας. Η καθολική του εφαρμογή θα απαιτήσει μεγάλο χρονικό διάστημα (χρόνια).

Παρατήρηση 1

Η επιλογή της διαδικασίας του rebate για εξοικονόμηση πό-ρων και μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης νομιμοποιεί το υπάρχον σύστημα διακίνησης φαρμάκων, με ό,τι συνεπάγε-ται. Έτσι εξηγείται γιατί απέναντι σε κάθε διαγωνιστική δια-δικασία, οι προμηθευτές –και διάφοροι άλλοι παράγοντες– αντιτάσσουν το rebate.

Παρατήρηση 2

Οι σημαντικότερες εγχώριες βιομηχανίες φαρμάκων μετέ-χουν σε διεθνείς διαγωνισμούς και έχουν πολύ ικανοποιητι-κά αποτελέσματα.

Ν. Λάκκας09.04.2011

ENHMEΡΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΡΟΣΕΧΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κλινικής Νευροψυχοφαρμακολογίας | 13-15 Οκτωβρίου, ξενοδοχείο «Royal Olympic», Αθήνα Πληροφορίες: PRC Congress & Travel: τηλ.: +30 210 7711673, e-mail: [email protected]

«Μαστός, το αρχαιότερο σύμβολο της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο του διαδικτύου» | 22 Οκτωβρίου 2011, «Αίγλη» Ζαππείου | Πληροφορίες: PRC Congress & Travel: τηλ: +30 210 7711673, e-mail: [email protected]

«Θερινό» εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, με θεματικές στο πεδίο της Αξιολόγησης της Τεχνολογίας Υγείας και τίτλο: «Οικονομικά της Υγείας και Αξιολόγηση της Τεχνολογίας Υγείας (HE & HTA)».Το σεμινάριο σκοπεύει στο συνδυασμό της θεωρητικής γνώσης που έχει διεθνώς συσσωρευτεί στα παραπάνω επιστημονικά πεδία. Διάρκεια: 25-30 ώρες (8 διαλέξεις 3-4 ωρών, Παρασκευή και Σάββατο, από 10.00 μέχρι 18.00), στις 24-25.06.2011 και 1-2.07.2011. Διοργάνωση: Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Κόρινθος, http://www.uop.gr

«UK Society for Social Medicine - 55th Annual Scientific Meeting» | Healthy Communities Promote Healthy Minds & Bodies | September 14-16 2011, University of Warwick, EnglandΠληροφορίες: http://www.socsocmed.org.uk/meetings.htm

Page 34: Pefni t19 March May 2011

επιστημονικά άρθρα συναδέλφων

Θεραπευτικά εμβόλια και ανοσοθεραπεία του καρκίνουΚωνσταντίνα Νίκου, Pharm.D., Ph.D., Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία»

Η ανοσολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη εμβολίων με το χειρισμό της ανοσολογικής απόκρισης. Η σύγχρο-νη ανοσολογία προήλθε από τις αρχικές επιτυχίες των Jenner και Pasteur με τον εμβολιασμό. Πολλά εμβόλια έχουν δη-μιουργηθεί ακολουθώντας αυτούς τους αρχικούς θριάμβους κατά της ευλογιάς και της λύσσας. Όμως, ενώ αυτά τα εμ-βόλια έχουν πραγματικά απομακρύνει ένα μεγάλο αριθμό νόσων, οι σπάνιες βλαβερές επιπτώσεις τους έχουν οδηγή-σει σε έρευνα για καλύτερους τρόπους εμβολιασμού κατά παρόμοιων νόσων. Επιπλέον, παραμένει μεγάλη πρόκληση η ανάπτυξη εμβολίων κατά πολλών νό-σων, για τις οποίες δεν υπάρχει εμβόλιο, συμπεριλαμβανομένης της ελονοσίας και του AIDS. Το πρό-σφατο άλμα της γνώσης για το ανοσολογικό σύστημα και την αλληλεπίδρασή του με τα παθογόνα έχει καταστήσει την ανάπτυξη των εμβολίων μια πολύ ελκυστική προσέγγιση για τον έλεγχο της ασθένειας. Η τεχνολογία του ανασυνδυασμέ-νου DNA έχει ανοίξει νέους ορίζοντες για τη μελέτη μικρο-βιακών γονιδιωμάτων και έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει ση¬μαντικά τα εμβόλια. Αυτό, σε συνδυασμό με μια προοδευ-τική αντίληψη της ανάγκης για εμβόλια που προλαμβάνουν τις επικρατέστερες νόσους στις αναπτυσσόμενες χώρες ή αυ-τές που έχουν πρόσφατα περιγραφεί, όπως είναι το AIDS και αρκετές ζωονόσοι, έχει δημιουργήσει ένα νέο ενδιαφέρον σε αυτό το γνωστικό αντικείμενο.Ο εμβολιασμός χρησιμοποιείται από πολλά χρόνια για την επίτευξη επίκτητης ανοσίας έναντι συγκεκριμένων νοσημά-των που προκαλούνται από μικροοργανισμούς. Παρά την επιτυχή εφαρμογή των παραδοσιακών εμβολίων, είναι απα-ραίτητη η ανάπτυξη εναλλακτικών προσεγγίσεων, για πολ-λούς λόγους, σημαντικότερος εκ των οποίων είναι η ασφά-λεια των εμβολίων. Τα τελευταία χρόνια προέκυψαν μερικές νέες προσεγγίσεις στην ανάπτυξη εμβολίων, τα οποία ανα-μένεται να δώσουν λύση σε κάποια προβλήματα. Αυτές οι προσεγγίσεις περιλαμβάνουν: Ανασυνδυασμένες υπομονάδες εμβολίων βασισμένων σε

πρωτεΐνες, που παράγονται σε κύττα-ρα θηλαστικών, ζύμη, βακτήρια ή βα-κιλοϊούς. Συνθετικά πεπτίδια που αντιπροσω-πεύουν σημαντικούς επιτόπους παθο-γόνων. Συζευγμένα εμβόλια, βασισμένα σε βακτηριακούς πολυσακχαρίτες συζευγ-μένους με πρωτεΐνες-φορείς. DNA εμβόλια, στα οποία τα γονίδια που κωδικοποιούν τα αντιγόνα παθογό-νων χορηγούνται άμεσα.Οι νέες προσεγγίσεις ανάπτυξης εμβο-λίων, σε συνδυασμό με την εξέλιξη που έχει παρουσιαστεί στον τομέα των ανο-σοενισχυτικών και των συστημάτων χορήγησης, οδηγούν στην ανάπτυξη

νέων κατηγοριών εμβολίων, όπως εμβόλια για εφήβους (π.χ. HIV, HSV, HPV), εμβόλια για ηλικιωμένους (π.χ. Influenza, VZV), ταξιδιωτικά εμβόλια (π.χ. ETEC, V. Cholerae, S. typhi, Shigella), συνδυαστικά εμβόλια (π.χ. DtaP/Hib, DtaP/Hib/IPV) και τέλος συστήματα χορήγησης μέσω βλεννογόνων (π.χ. μικροσωματίδια).Για την πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων ενός ανασυνδυ-ασμένου ή συνθετικού πεπτιδικού αντιγόνου χρειάζονται ανοσοενισχυτικά που να επάγουν κατάλληλη ανοσολογική απόκριση. Για το σχεδιασμό εμβολίων είναι απαραίτητη η γνώση του τύπου της ανοσολογικής απόκρισης που θέλουμε να επιτευχθεί, δηλαδή, να γνωρίζουμε αν απλά η παραγωγή αντισωμάτων είναι αρκετή ή χρειάζονται συγκεκριμένοι ισό-τυποι αντισωμάτων. Τα δυο ανοσοενισχυτικά, για τα οποία υπάρχουν πολλά πειραματικά δεδομένα μετά τη χρήση τους σε πειραματόζωα, είναι το alum (με βάση οξείδιο του αργυλί-ου) και τα ανοσοενισχυτικά του Freund. Ως ανοσοενισχυτικά έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία αρκετές κυτοκίνες, όπως η ΙL-2, ο GM-CSF, η IL-12 και η IL-4. Πρόσφατα δείχθηκε ότι ισχυ-ρή ανοσοενισχυτική δραστικότητα έχει το βακτηριακό DNA, εξαιτίας της παρουσίας σε αυτό μη μεθυλιωμένων δινου-κλεοτιδίων τύπου CpG. Τέλος, έχουν αναπτυχθεί σωματιδια-κά συστήματα χορήγησης αντιγόνων (π.χ. μικροσωματίδια, ανοσοδιεγερτικά συμπλέγματα (ISCOMS), λιποσώματα,

Page 35: Pefni t19 March May 2011

επιστημονικά άρθρα συναδέλφων

γαλακτώματα και πολυμερικές μικροσφαίρες), τα οποία μπο-ρούν να παρασκευασθούν σε εύρος μεγέθους που έχουν τα φυσικά συναντώμενα παθογόνα (20nm ως 2μm) και φαγο-κυτταρώνονται ικανοποιητικά από τα μακροφάγα και άλλα λεμφοκύτταρα (Eldridge et al., 1991; O’Hagan et al. 1993). Με-γάλος είναι ο αριθμός των φυσικών και συνθετικών πολυμε-ρών που χρησιμοποιήθηκαν για τη χορήγηση πρωτεϊνών και πεπτιδίων (Gombotz and Pettit, 1995), αλλά τα πλέον χρησι-μοποιημένα είναι τα πολυμερή πολυ(γαλακτικού-γλυκολικού) οξέος (PLGA). Η σημασία της ανάπτυξης εμβολίων με βάση τα PLA/PLGA πολυμερή φάνηκε από το ειδικό πρόγραμμα που χρηματοδότησε ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας στα τέλη της δεκαετίας του 1980 (Bloom B.R., 1989), η δε χορήγηση αντι-γόνων προσροφημένων στην επιφάνεια σωματιδίων έχει ως αποτέλεσμα το χάσιμο της ελεγχόμενης αποδέσμευσης που παρατηρείται κατά τον εγκλεισμό, αυτό όμως δεν αποτελεί εμπόδιο για τη χρήση τους στην ανοσοθεραπεία διαφόρων μορφών καρκίνου.Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 βρέθηκε ότι ενδομυϊκή χο-ρήγηση πλασμιδιακού DNA, που κωδικοποιεί αντιγόνο, οδηγεί στην παραγωγή αντισωμάτων και στην επαγωγή κυτταρικών ανοσολογικών αποκρίσεων και κατά συνέπεια σε προστατευ-τική ανοσία (Donnelly et al., 1997). Η χρήση του DNA για ανο-σοποίηση δίνει μεγάλες δυνατότητες στην ανάπτυξη εμβολί-ων. Τέτοια DNA εμβόλια είναι πολύ σταθερά και η παραγωγή τους εύκολη και οικονομική. Οδηγούν στην επαγωγή ισχυρών κυτταροτοξικών T κυτταρικών αποκρίσεων, λόγω του ότι τα αντιγόνα παράγονται εντός των κυττάρων-ξενιστών. Επιπλέ-ον, μπορεί να επιτευχθεί η ταυτόχρονη χορήγηση περισσό-τερων του ενός αντιγόνων. Η DNA ανοσοποίηση είναι, ίσως, η πιο ασφαλής προσέγγιση στην ανάπτυξη εμβολίων έναντι επικίνδυνων παθογόνων (π.χ. Ebola virus), επειδή οι ερευνητές δεν χρειάζεται να ασχοληθούν απευθείας με το παθογόνο. Τελευταία η ανοσοποίηση μέσω DNA έχει δείξει αποτελεσμα-τικότητα και τα δείγματα είναι ελπιδοφόρα για την ανάπτυξη DNA εμβολίων. DNA εμβόλια βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές για διάφορες μορφές καρκίνου, όπως μελάνωμα, λευχαιμία, καρκίνος του προστάτη και καρκίνος κεφαλής και τραχήλου.Ένας χώρος με σημαντικές δυνατότητες για ανάπτυξη εμβολί-ων αφορά στη χρήση των εμβολίων ως θεραπευτικών παρα-γόντων ή φαρμάκων. Αντί να χρησιμοποιηθούν εμβόλια για την προστασία από κάποια νόσο, οι προσπάθειες στρέφονται στην ανάπτυξη ανοσοθεραπευτικών εμβολίων με σκοπό την πλήρη ή μερική ίαση από μια ασθένεια, συμπεριλαμβανομέ-νων και χρόνιων μολυσματικών ασθενειών. Οι καταστάσεις

νόσησης, για τις οποίες φαίνεται ότι θεραπευτικά εμβόλια θα μπορέσουν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο, είναι: Χρόνιες μολύνσεις, π.χ. αυτές που προκαλούνται από HSV, HIV, HCV, HBV, HPV. Αντικαρκινικά εμβόλια έναντι διαφόρων μορφών καρκίνου. Εμβόλια κατά αλλεργιών και κατά αυτοάνοσων νοσημάτων.Προκαταρκτικές μελέτες έδειξαν ότι οι ικανότητες νέων ανο-σοενισχυτικών (π.χ. γαλάκτωμα MF59) μπορούν να ευνοή-σουν την ανάπτυξη θεραπευτικών εμβολίων έναντι χρόνιων μολυσματικών ασθενειών. Επιπλέον, η πρόοδος που έγινε στην κατανόηση του πολύπλοκου μηχανισμού της ανοσολο-γικής απόκρισης μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη αποτε-λεσματικών ανοσολογικών προσεγγίσεων για τον έλεγχο και την ελάττωση των όγκων (Williams, 1996). Προκλινικές μελέ-τες σε μοντέλα ζώων έδειξαν ότι η από του στόματος χορή-γηση αντιγόνων υπεύθυνων για αυτοάνοσα νοσήματα μπο-ρεί να οδηγήσει στη βελτίωση της θεραπείας των ασθενειών (Weiner, 1997). Επίσης, η ρύθμιση του τύπου της ανοσοαπόκρισης σε Th1 (T βοηθητικό τύπου 1) ή Th2 (T βοηθητικό τύπου 2) μπορεί να φανεί χρήσιμη στην αντιμετώπιση διαφόρων λοιμώξεων. Λοι-μώξεις, όπως είναι αυτή από το ενδοκυττάριο μακροφαγικό παράσιτο Leishmania major, μπορούν να καταπολεμηθούν μέσω μιας τύπου Th1 απόκρισης, και σε καμία περίπτωση μέσω μιας Th2 απόκρισης. Το αντίθετο συμβαίνει στην περί-πτωση του παρασίτου του εντέρου Trichuris muris. Και στις δυο περιπτώσεις ο χειρισμός των κυτοκινών τύπου Th1 και Th2 μπορεί να αλλάξει τον τύπο της ανοσοαπόκρισης και να έχουμε έτσι ίαση. Για παράδειγμα, in vivo θεραπεία με αντίσω-μα έναντι της IFN-γ έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή του τύπου της ανοσοαπόκρισης από μια προϋπάρχουσα θεραπευτική Th1 ανοσοαπόκριση έναντι του L. major, σε μια ανενεργή Th2, ενώ μπορεί και να αλλάξει μια προϋπάρχουσα Th1 ανοσοα-πόκριση έναντι του T. muris σε θεραπευτική Th2 (Belosevic et al., 1989; Else et al., 1994). Από αυτό φαίνεται πόσο στενά συνδεμένες είναι οι κυτοκίνες με την επιτυχία ή την αποτυχία των ανοσολογικών αποκρίσεων και ότι κάθε απόκριση είναι κατάλληλη για διαφορετικά παθογόνα.

Ανοσοθεραπεία του καρκίνου

Παρά τις προόδους των κλασικών θεραπευτικών στρατηγικών για τον καρκίνο, η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών υποτροπι-άζει και καταλήγει. Η ανάγκη για την αντιμετώπιση της νόσου με εναλλακτικό τρόπο οδήγησε στην ανάπτυξη ανοσοθερα-πευτικών μεθόδων. Η ιδέα της ανοσοθεραπείας του καρκίνου

Page 36: Pefni t19 March May 2011

επιστημονικά άρθρα συναδέλφων

έγινε γνωστή στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ο William Coley χρησιμοποίησε ζωντανά στελέχη του πυογενούς βακτηρίου Streptococcus erysipelas με σκοπό τη δημιουργία γενικευμέ-νης ανοσολογικής απάντησης, μέρος της οποίας είναι να κατευθυνθεί ενάντια σε όγκους σαρκώματος. Οι σποραδικές θετικές αποκρίσεις που παρατήρησε οφείλονταν κατά πάσα πιθανότητα σε ενίσχυση της ανοσολογικής απάντησης από τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις που προκάλεσαν τα βακτήρια. Για να επαχθεί όμως ειδική ανοσολογική απάντηση ενάντια σε όγκους απαιτείται να χαρακτηριστούν στα καρκινικά κύτταρα συγκεκριμένα αντιγόνα, ώστε να δύναται το ανοσολογικό σύστημα να τα αναγνωρίσει ως στόχους. Συνεπώς, το πρώ-το βήμα στην προσπάθεια για ανοσοθεραπεία του καρκίνου είναι η απομόνωση αντιγόνων που εκφράζουν τα καρκινικά κύτταρα, τα οποία κατά προτίμηση δεν πρέπει να εκφράζο-νται από τους φυσιολογικούς ιστούς, ώστε να αποφευχθεί η αυτοάνοση απάντηση.

Τα βήματα που οδήγησαν στην ανοσοθεραπεία του καρκίνου

Η ανακάλυψη μορίων-δεικτών σε ανθρώπινα καρκινικά κύτ-ταρα από τους Gold και Freedman ήταν ο ακρογωνιαίος λί-θος στην πορεία για την ανοσοθεραπεία του καρκίνου. Τα αντιγόνα που απομόνωσαν, γνωστά ως καρκινικά αντιγόνα (TAA), εκφράζονταν σε ποικίλα καρκινώματα γαστρεντερικής προέλευσης (Gold et al., 1965). Η ταυτοποίηση κοινών για διά-φορες νεοπλασίες αντιγόνων, τα οποία δεν εκφράζονταν από φυσιολογικά κύτταρα έθεσαν τη βάση για αντιγονο-ειδική ανοσοθεραπεία του καρκίνου.

Καρκινικά αντιγόνα αναγνωριζόμενα από τα Τ λεμφοκύτταρα

Η προσέγγιση της ανοσοθεραπείας του καρκίνου, που στηρί-ζεται στη δημιουργία ανοσολογικής απάντησης ενάντια στα καρκινικά αντιγόνα, βασίστηκε στη διαπίστωση ότι τα καρκι-νικά κύτταρα παρουσιάζουν διαφορές στην έκφραση γονιδί-ων ή/και μοριακές διαφοροποιήσεις συγκρινόμενα με τα αντί-στοιχα φυσιολογικά κύτταρα (Moingeon, 2001). Τα καρκινικά αντιγόνα μπορούν να προκύψουν από φυσιολογικά αντιγόνα που εκφράζονται σε λάθος ιστό, λάθος αναπτυξιακό στάδιο ή λάθος ποσότητα (γονιδιακή ενίσχυση), από σημειακές με-ταλλάξεις ή χρωμοσωμικές ανωμαλίες και από λάθος μετα-μεταφραστικό έλεγχο έκφρασης ή μεταβολής του πλαισίου ανάγνωσης (Rosenberg, 2001).Μέχρι πρόσφατα, δεδομένου ότι η κύρια προσέγγιση της ανοσοθεραπείας του καρκίνου βασιζόταν στο ρόλο των CD8

κυτταροτοξικών Τ λεμφοκυττάρων, τα καρκινικά αντιγόνα που είχαν αναγνωριστεί αφορούσαν σε πεπτίδια με ικανότητα σύνδεσης σε μόρια του μείζονος συστήματος ιστοσυμβατό-τητας (MHC) τάξης Ι, που αναγνωρίζουν τα κύτταρα αυτά. Τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα είναι ικανά να καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα και να μειώνουν τη μάζα του όγκου τόσο στα πειραματόζωα όσο και σε κλινικές δοκιμές. Μόλις τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να δίνεται προσοχή στα βο-ηθητικά CD4 λεμφοκύτταρα, με συνέπεια την προσπάθεια ταυτοποίησης αντιγόνων αναγνωριζόμενων από αυτά, δεδο-μένου ότι έχει πλέον αποδειχθεί ο σημαντικός ρόλος των CD4 λεμφοκυττάρων στην ευαισθητοποίηση και τη διατήρηση της ανοσολογικής απόκρισης, ακόμα και σε όγκους που δεν εκ-φράζουν μόρια του MHC τάξης ΙΙ.Τα χαρακτηριστικά ενός ιδανικού καρκινικού αντιγόνου, υπο-ψηφίου για χρήση σε εμβόλια κατά του καρκίνου, παρουσιά-ζονται στο σχήμα 1 (Schultze et al, 2001):

Σύγχρονες μέθοδοι ανοσοθεραπείας του καρκίνου που βασίζονται στη χρήση καρκινικών αντιγόνων

Είναι πλέον δεδομένο ότι οι σχέση ανάμεσα στον καρκίνο και το ανοσολογικό σύστημα διέπεται από τους γενικούς νόμους της ανοσολογίας. Παρ’ όλα αυτά, η κατάταξη των αντιδράσεων του ανοσολογικού συστήματος είναι ασαφής. Μια αντίδραση έναντι των καρκινικών κυττάρων δύναται να αντιμετωπισθεί σαν αντίδραση ενάντια σε εαυτά μόρια, σε μη εαυτά αντιγόνα, σε πρώην εαυτά αντιγόνα ή σε συνδυ-ασμό των προαναφερθέντων (Topalian, 2001). Εξάλλου, σε αντίθεση με την απάντηση ενάντια σε παθογόνους μικροορ-

Σχήμα 1: Διάγραμμα χαρακτηριστικών του ιδανικού καρκινικού αντιγόνου

Ευρεία χρήση Όχι αυτοανοσία

Έκφραση στουςπερισσότερουςτύπους καρκίνου

Αποκλειστικήέκφραση στον όγκο

Ύπαρξη επιτόπων γιαμόρια ΜΣΙ τάξης Ι και ΙΙ

Κλινική απόκρισηΌχι διαφυγή μέσω απώλειαςέκφρασης του αντιγόνου

Σημαντικός ρόλοςστον όγκο

Πρόκληση ανοσολογικήςαπάντησης που οδηγεί σεμείωση του όγκου

Όχι έκφρασηστον ενήλικαοργανισμό

Όχι ανάγκη

να ξεπεραστείη αυτο-ανοχήΕπ

αγω

γή τω

ν CD

4 κα

ι τω

ν CD8

κυ

ττάρ

ων

«Ιδανικό»καρκινικό αντιγόνο

Page 37: Pefni t19 March May 2011

επιστημονικά άρθρα συναδέλφων

γανισμούς, όπου το ανοσολογικό σύστημα αντιδρά ενάντια σε νέα παθογόνα, στην περίπτωση της ανοσοθεραπείας του καρκίνου, καλείται να αντιμετωπίσει εκ νέου ένα αντιγόνο στο οποίο έχει ήδη εκτεθεί (Pardoll, 1998).Εστιάζοντας στην ανάπτυξη ανοσοθεραπευτικών μεθόδων που εμπλέκουν καρκινικά αντιγόνα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η απάντηση του ανοσολογικού συστήματος, όταν συναντή-σει ένα αντιγόνο, διαφέρει κατά περίπτωση. Μπορεί να επαχθεί έναρξη ανοσολογικής απόκρισης με συνέπεια την καταστροφή του παθογόνου παράγοντα που το φέρει, μπορεί όμως και να επαχθεί ανοχή λόγω ανέργειας, αγνόησης (ignorance) ή φυσικής κατάργησης του κλώνου (physical deletion). Η κατεύθυνση της αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος εξαρτάται από το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναγνωρίζεται το αντιγόνο. Για το λόγο αυτό, έχουν προταθεί ποικίλες προσεγγίσεις της βασιζόμε-νης στα καρκινικά αντιγόνα ανοσοθεραπείας του καρκίνου, με διαφορετικούς τρόπους παρουσίασης των αντιγόνων (Pardoll, 1998).

Χρήση αντισωμάτων στην ανοσοθεραπεία του καρκίνου

Η αναζήτηση αντισωμάτων που αναγνωρίζουν καρκινικά αντιγόνα άρχισε το 1960, με κύριο πρόβλημα την πολυ-κλωνικότητα των προϊόντων και συνεπώς τη δράση τους ενάντια σε υγιείς ιστούς, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα. Η ανάπτυξη της τεχνογνωσίας και η τεχνική της δημιουρ-

γίας υβριδωμάτων από τους Kohler και Milstein επέτρεψε το χαρακτηρισμό πολλών καρκινικών αντιγόνων που δυ-νητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως στόχοι αντισω-μάτων στην ανοσοθεραπεία του καρκίνου.

Τα κυριότερα αντισώματα που έχουν χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές για την ανοσοθεραπεία του καρκίνου συ-νοψίζονται στον πίνακα 2 (βλ. διπλανή σελίδα) (Carter et al, 2001).Υπάρχουν και πολλά άλλα μονοκλωνικά αντισώματα, κά-ποια εκ των οποίων είναι ή θα μπουν σε κλινικές μελέτες.Μελλοντικές μελέτες, όσον αφορά στην ανάπτυξη εμβο-λίων, θα πρέπει να ασχοληθούν με τη δυνατότητα ελέγ-χου και χειρισμού της ανοσολογικής απόκρισης σε μεγα-λύτερη έκταση από ό,τι σήμερα. Ο ειδικός χειρισμός της ανοσολογικής απόκρισης μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ανάπτυξης νέων ανοσοενισχυτικών και συστημάτων χο-ρήγησης.Είναι αρκετά τα εμβόλια έναντι του καρκίνου τα οποία βρίσκονται πλέον σε κλινικές μελέτες, όπως: MyVax, εξα-τομικευμένη ανοσοθεραπεία για non-Hodgkin’s λέμφωμα και χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία (Genitope Corp), Onyvax-P για ορμονοάντοχο καρκίνο του προστάτη (Onyvax Limited), Oncophage για καρκίνο των νεφρών και μελάνωμα (Antigenics Inc.), GRNVAC1 για καρκίνο του προστάτη και για οξεία μυελογενή λευχαιμία (Geron Corporation), FavId για non-Hodgkin’s λέμφωμα (Favrille Inc), Provenge για καρκίνο του προστάτη (Dendreon Corp), GVAX για καρκίνο του πνεύμονα, παγκρεατικό καρκίνο, λευ-χαιμία και μυέλωμα (Cell Genesys Inc), Lovaxin C (Advaxis Inc), BiovaxID για non-Hodgkin’s λέμφωμα (Accentia Biopharmaceuticals), GMXX (GeneMax Corp), NeuVax για καρκίνο του μαστού (Apthera Inc), CEA-TRICOM για καρκί-νους εντέρου και παγκρέατος (NCI / Therion), PANVAC για καρκίνο του παγκρέατος (NCI / Therion), TroVax για καρκί-νο των νεφρών (Oxford BioMedica), OncoVax για καρκίνο του εντέρου (Vaccinogen), DCVax για καρκίνο προστάτη και καρκίνο εγκεφάλου (Northwest Biotherapeutics), M-Vax για μελάνωμα (AVAX Technologies, Inc), O-Vax για καρκίνο του μαστού (AVAX Technologies, Inc), L-Vax για οξεία μυελογενή λευχαιμία (AVAX Technologies, Inc). Στην Ελλάδα επίσης γίνονται πολλές κλινικές μελέτες για εμβόλια έναντι του καρκίνου. Περιληπτικά αναφέρουμε δύο. Κρυπτικά εμβόλια με τη χρήση πεπτιδίου hp572Y1 βρίσκονται σε κλινικές μελέτες στην Κρήτη υπό την επί-βλεψη του κ. Κοσματόπουλου (Institute Gustave Royssy)

Ανοσοποίηση με:1. Απομονωμένο ολόκληρο αντιγόνο σε πρωτεϊνική μορφή.2. Ανοσογονικό πεπτίδιο (φυσικό ή τροποποιημένο).3. APC «φορτωμένα» με το αντιγόνο ή πεπτίδια αυτού ή γενετικά τροποποιημένα με το γονίδιο που κωδικοποιεί το αντιγόνο.4. Ανασυνδυασμένοι ιοί που κωδικοποιούν το αντιγόνο.5. «Γυμνό» DNA, που κωδικοποιεί το αντιγόνο.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

1. Έγχυση κυττάρων in vitro ευαισθητοποιημένων με το αντιγόνο (ολικός πληθυσμός ή προκύπτων κλώνος).2. Έγχυση δραστικών κυττάρων γενετικά τροποποιημένων με γονίδια που κωδικοποιούν TCR ειδικά για το αντιγόνο ή κυτοκίνες.

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ («Επίκτητη ανοσοθεραπεία»)

Πίνακας 1: Προσεγγίσεις για την ανοσοθεραπεία του καρκίνου βασιζόμενες σε καρκινικά αντιγόνα

Page 38: Pefni t19 March May 2011

επιστημονικά άρθρα συναδέλφων

και δεν σχετίζονται με μία μόνο συγκεκριμένη μορφή καρκίνου. Τρία εμβόλια κατά του καρκίνου έχουν αρχίσει να δοκιμάζονται πειραματικά σε Έλληνες ασθενείς στο νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» και εφαρμόζονται σε καρκι-νοπαθείς που βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, επιδι-ώκοντας να ενεργοποιήσουν την ανοσολογική «μηχανή» τους. Καθένα από τα εμβόλια αυτά στοχεύει να πολεμήσει διαφορετικές μορφές καρκίνου (κακοήθειες του πνεύμο-να, καρκίνο του προστάτη), ενώ το τρίτο λειτουργεί προ-ληπτικά, προλαμβάνοντας πιθανή υποτροπή ή μετάσταση σε γυναίκες που «χτυπήθηκαν» από καρκίνο του μαστού.Γενικότερα αυτήν την εποχή βρίσκονται σε κλινικές μελέ-τες για τη θεραπεία του καρκίνου διάφοροι τύποι εμβο-λίων. Εμβόλια που χρησιμοποιούν κύτταρα όγκου (tumor cell vaccines) βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές για μελάνω-μα, καρκίνο των νεφρών, καρκίνο των ωοθηκών, καρκίνο

του μαστού, καρκίνο του παχέος εντέρου, καρκίνο του πνεύμονα, καρκίνο του προστάτη, non-Hodgkin λέμφω-μα και λευχαιμία. Εμβόλια που χρησιμοποιούν αντιγόνα είναι υπό εξέταση έναντι μορφών καρκίνου, όπως ο καρ-κίνος του μαστού, ο καρκίνος του προστάτη, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ο καρκίνος των ωοθηκών, το μελά-νωμα, ο καρκίνος των νεφρών, ο παγκρεατικός καρκίνος και το πολλαπλό μυέλωμα. Εμβόλια, στα οποία χρησιμο-ποιούνται δενδριτικά κύτταρα, έχουν δώσει ενθαρρυντι-κά αποτελέσματα σε πειραματόζωα και σε αρχικές μελέ-τες σε ανθρώπους. Αυτά τα εμβόλια είναι διαθέσιμα μόνο μέσω κλινικών δοκιμών σε αυτό το στάδιο για καρκίνους όπως ο καρκίνος του προστάτη, το μελάνωμα, ο καρκίνος των νεφρών, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του μαστού, η λευχαιμία και το non-Hodgkin λέμφωμα.

Πίνακας 2: Αντισώματα που έχουν χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές (ορισμένα κυκλοφορούν στο εμπόριο ως εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα)

Εμπορικό όνομα (δραστ. ουσία) Αντιγονικός στόχος Τύπος αντισώματος Στόχευση όγκου Εμπορική εταιρεία (έγκριση)

Avastin (bevacizumab) VEGF hu IgG1 μεταστατικό CRC, Genentech/Roche μεταστατικό NSCLC, μετα- (2004, 2006, 2008) στατικός καρκίνος μαστούBEC2 (mitumomab) Αντι-ιδιοτυπικό mAb, μιμητής GD3 γαγγλιοσιδίου mu IgG SCLC, κακόηθες μελάνωμα ImClone Systems / Merck KGaABexxar (tositumomab) CD20 mu IgG2a NHL, θυλακώδες λέμφωμα Corixa / GlaxoSmithKline (2003)Campath (alemtuzumab) CD52 hu IgG1 CLL B κυττάρων Millennium και ILEX Partners (2001)CeaVac Αντι-ιδιοτυπικό mAb, mu IgG CRC, NSCLC Titan Pharmaceutcals μιμητής CEA

Herceptin (trastuzumab) ERBB2 hu IgG1 Μεταστατικός καρκίνος μαστού Genentech / Roche (1998) υπερεκφράζων ERBB2

Erbitux (cetuximab) EGRF ch IgG CRC, τοπικά προχωρημένος ή ImClone και Bristol-Myers Squibb μεταστατικός καρκίνος κεφαλής (2004, 2006) και αυχένα

LymphoCide epratuzumab) CD22 hu IgG NHL Immunomedics

MDX-210 ERBB2 X CD64 (FcγRI) mu F(ab)΄2 καρκίνος των ωοθηκών Medarex, Immuno Designed υπερεκφράζων ERBB2 Molecules

Mylotarg (gemtuzumab ozogamicin) CD33 hu IgG4 AML Wyeth (2000)

Panorex (edrecolomab) EpCam mu IgG2a Dukes’C CRC GlaxoSmithKline, Centocor

Removab (catumaxomab) EpCam, CD3 θεραπεία του κακοήθους ασκίτη, Fresenius Biotech GmbH γαστρικός καρκίνος

Rituxan και MabThera (rituximab) CD20 ch IgG1 NHL Genentech / Roche (1997)

Page 39: Pefni t19 March May 2011

επιστημονικά άρθρα συναδέλφων

Πίνακας 2: Αντισώματα που έχουν χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές (ορισμένα κυκλοφορούν στο εμπόριο ως εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα)

Εμπορικό όνομα (δραστ. ουσία) Αντιγονικός στόχος Τύπος αντισώματος Στόχευση όγκου Εμπορική εταιρεία (έγκριση)

Theragyn (pemtumomab) PEM mu IgG1 καρκίνος των ωοθηκών και Antisoma / Abbott γαστρικός καρκίνος

Vectibix (panitumumab) EGFR hu IgG2 Μεταστατικό ορθοκολικό Amgen (2004) καρκίνωμα

Zamyl (lintuzumab) CD33 hu IgG1 AML Protein Design Labs Seattle Genetics

Zevalin (ibritumomab tiuxetan) CD20 mu IgG1 NHL IDEC Pharmaceuticals / Bayer Schering Pharma (2002)

lumiliximab CD23 ch IgG1κ CLL Biogen Idec Limited

milatuzumab CD74 hu πολλαπλό μυέλωμα, CLL Immunomedics GmbH

naptumomab estafenatox 5T4 Fab mu νεφροκυτταρικό καρκίνωμα Active Biotech Research AB

nimotuzumab EGFR hu IgG1 καρκίνος του παγκρέατος Oncoscience AG

Arzerra (ofatumumab) CD20 hu CLL Glaxo Group Limited

OvaRex (oregovomab) CA125 mu IgG1k καρκίνος των ωοθηκών Dorian Regulatory Affairs, ViRexx International Corp. Limited

siplizumab CD2 hu IgG1 νεοπλάσματα από Τ και ΝΚ MedImmune Oncology κύτταρα

HuMax-CD4 (zanolimumab) CD4 hu IgG1κ λέμφωμα περιφερικών T Serono Europe Limited κυττάρων

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Eldridge et al., 1991, Infect Immun 59: 2978-2986 O’Hagan et al., 1993, Vaccine 11(9): 965-9 O’Hagan et al., 1993, Vaccine 11: 149-154 Gombotz et al., 1995, Bioconj Chem 6: 332-351 Bloom et al., 1989, Nature 342: 115-120 Donnelly et al., 1997, Life Sci 60: 163-172 Williams, N., 1996, Science 272: 28-30 Weiner, H.L., 1997, Immunol Today 19: 335-343 Belosevic et al., 1989, J Immunol 143: 266-274 Else et al., 1994, J Exp Med 179: 347-351 Gold et al., 1965, J Exp Med 122(3): 467-81 Moingeon P., 2001, Vaccine 19(11-12): 1305-26 Rosenberg SA., 2001, J Intern Med 250(6): 462-75 Schultze et al., 2001, Vox Sang 80(2): 81-9 Schultze et al., 2001, Trends Immunol 22(9): 516-23, (Erratum in: Trends

Immunol 22(10): 581) Topalian et al., 2001, Mol. Cell. Biol. 21(16): 5614-23 Pardoll et al., 1998, Curr Opin Immunol 10: 588-594 Carter P., 2001, Nat Rev Cancer 1(2): 118-29

Page 40: Pefni t19 March May 2011

ο Τύπος έγραψε για μας

| Από την εφημερίδα «ΗΜΕΡΗΣΙΑ»|

Κούρεμα σε τιμές 12.000 φαρμάκων

Δημοσίευση: Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

«Πόλεμο» με τις φαρμακοβιομηχανίες ανοίγει το υπουργείο Υγείας, προχωρώντας σε ανακοστολόγηση-μαμούθ όλων των φαρμάκων (τουλάχιστον 12.000 σκευασμάτων) που κυκλο-φορούν στην ελληνική αγορά. Μετά τις συνεχείς παρεμβάσεις στις τιμές –με πιο επιθετική την οριζόντια μείωση περίπου κατά 25% τον περασμένο Μάιο– και τις έντονες αντιδράσεις της φαρμακοβιομηχανίας, που σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησε ακόμη και σε αποσύρσεις φαρμάκων από την ελ-ληνική αγορά, η νέα ανατιμολόγηση «έρχεται» το πρώτο δε-καπενθήμερο του Απριλίου. Εκτιμάται δε ότι θα οδηγήσει σε σημαντικές μειώσεις τιμών και έτσι σε φθηνότερα φάρμακα, ενώ θα «ανανεώνεται» τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο.Μάλιστα, το υπουργείο Υγείας, που αναλαμβάνει από 1ης Απριλίου συνολικά την πολιτική φαρμάκου –ακόμη και τον προσδιορισμό της τιμής–, προχωρεί στην εφαρμογή συστή-ματος ελέγχου των τιμών, χωρίς τη «συνδρομή» των φαρμα-κευτικών εταιρειών, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.Τιμοκατάλογος: Μέχρι σήμερα, προκειμένου να καθοριστεί η τιμή του φαρμάκου, η φαρμακοβιομηχανία έδινε τον τιμο-κατάλογό της, χωρίς όμως να υπάρχει δυνατότητα ελέγχου από την πολιτεία. Με το νέο σύστημα, το υπουργείο Υγείας αφενός δεν χρειάζεται να ενημερωθεί από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους και αφετέρου μπορεί να προχωρήσει σε διασταυρώσεις των τιμών σε όλες τις χώρες. Σύμφωνα με το γενικό γραμματέα του υπουργείου Υγείας, κ. Αντώνη Δημό-πουλο, το νέο σύστημα ελέγχου των τιμών θα οδηγήσει σε μειώσεις και σε φθηνότερα φάρμακα. Ο προσδιορισμός της τιμής των φαρμάκων θα προκύπτει –όπως και σήμερα– από το μέσο όρο των χαμηλότερων τιμών σε τρεις χώρες της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, το υπουργείο Υγείας με το νέο σύστημα αυστηρής παρακολούθησης της εξέλιξης των τιμών σε όλες τις χώρες θα μπορεί να παρεμβαίνει άμεσα και να... διορθώνει τις τιμές. Το νέο σύστημα, το οποίο επεξεργά-στηκε η γενική γραμματεία Εμπορίου και «κληρονομεί» το υπουργείο Υγείας, στηρίζεται σε μια βάση δεδομένων για τις τιμές των φαρμάκων (σύμφωνα με τους επίσημους τι-μοκαταλόγους που διαθέτουν τα αρμόδια υπουργεία) σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, σε πραγματικό χρόνο. Πα-ράλληλα, το σύστημα αυτό θα είναι συνδεδεμένο και θα συνεργάζεται με Διεθνείς Οργανισμούς, εξειδικευμένους σε θέματα φαρμάκου (όπως PPRI και OBIG).Επεξεργασία: Η επεξεργασία των στοιχείων θα γίνεται αυτό-ματα, ώστε το υπουργείο Υγείας να παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών στις άλλες χώρες, αφού και η Ελλάδα αποτελεί χώρα αναφοράς για άλλες χώρες (σε ό,τι αφορά τον προσδιορισμό

των τιμών των φαρμάκων). Μετά την πιστοποίηση των τιμών, το υπουργείο Υγείας θα προχωρεί σε έγκυρη και χωρίς καθυ-στερήσεις τιμολόγηση των σκευασμάτων. Σταδιακά, με το νέο σύστημα θα μπορούν να συνδεθούν και άλλοι φορείς, όπως δημόσια νοσοκομεία και ασφαλιστικά ταμεία, ώστε να ελέγ-χουν και να προσαρμόζουν τις τιμές των φαρμάκων. Ήδη για το λόγο αυτό «τρέχει» διαγωνισμός, ύψους 500.000 (από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου), για το σχετικό πρόγραμμα πλη-ροφορικής που εξασφαλίζει τη διασύνδεση με όλες τις βάσεις δεδομένων.

Παρεμβάσεις: Εκτός από τις παρεμβάσεις στις τιμές των φαρ-μάκων, το υπουργείο Υγείας προωθεί μέτρα που αφορούν στην κατανάλωση και συνταγογράφησή τους. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δημόπουλος, «δεν μπορούν να γίνουν άλλες παρεμβάσεις στις τιμές των φαρμάκων. Αντίθετα, μπο-ρούμε να ελέγξουμε τη συνταγογράφηση, βάζοντας τέλος στην υπερβολική κατανάλωση και κατάχρηση φαρμάκων». Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ο κ. Δημόπουλος, αναβαθμίζεται ο ρόλος του Ε.Ο.Φ., ο οποίος αναλαμβάνει ελεγκτικές και επο-πτικές αρμοδιότητες.

Θα συνταγογραφούν ουσίες - όχι εμπορικά σήματα: Το με-γάλο «στοίχημα» είναι η εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλ-λων –αρχικά στα δημόσια νοσοκομεία και στη συνέχεια στα ασφαλιστικά ταμεία– ώστε να ελέγχεται ουσιαστικά η χρήση και κατανάλωση των φαρμάκων. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα όπου ο γιατρός διαθέτει το προνόμιο της απόλυτης επι-λογής φαρμάκου. Αυτό σημαίνει ότι, όσο και αν συμπιεστούν οι τιμές των φαρμάκων, η φαρμακευτική δαπάνη δεν θα μειω-θεί, αφού εξαρτάται κυρίως από την κατανάλωση.

Παράδειγμα: Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ογκολο-γικού φαρμάκου, το οποίο μάλιστα παρουσιάζει το τελευταίο διάστημα έλλειψη στα δημόσια νοσοκομεία. Πρόκειται για ακριβό φάρμακο, το οποίο μάλιστα προστατεύεται από πατέ-ντα και θεωρείται, κατά συνέπεια, μοναδικό. Το συγκεκριμένο ογκολογικό φάρμακο πουλάει στην Ελλάδα περισσότερα από 90.000 κουτιά. Ο αντίστοιχος αριθμός στη Γαλλία είναι μόλις 220 κουτιά και στο Βέλγιο δεν ξεπερνά τα 100.Στην Ελλάδα δεν έχουμε περισσότερους ογκολογικούς ασθε-νείς, αλλά έχουμε γιατρούς που συνταγογραφούν ελεύθερα.Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα ελέγχουν τη συνταγογράφηση, αφού παρέχουν συγκεκριμένες οδηγίες στους γιατρούς για το θεραπευτικό σχήμα που θα ακολουθήσουν κατά περίπτω-ση. Ήδη το υπουργείο Υγείας έχει δημιουργήσει ογκολογικά πρωτόκολλα, τα οποία όμως «απεταξάμην» οι γιατροί. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρώτη παρουσίαση που έγινε πριν από λίγες ημέρες στο ιατρικό σώμα, στην Εθνική Σχολή Δημό-σιας Υγείας, οι γιατροί εξεδήλωσαν αρνητικές διαθέσεις στα σχέδια του υπουργείου.

Ελένη Πετροπούλου

Page 41: Pefni t19 March May 2011

εκδηλώσεις Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

Φέτος ο εορτασμός της «Ημέρας της Γυναίκας» αντιστάθηκε στο Μνημόνιο και επέστρεψε, έστω και… αιφνιδιαστικά, στην Αθήνα, συνέπεσε όμως με την πιο κρύα ημέρα του χειμώνα. Ενώ έξω χιόνιζε, γυναίκες της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. από την Αττική ζεστάθηκαν με γλυκό κρασί, δοκίμασαν νηστίσιμους μεζέδες και απόλαυσαν ζωντανή μουσική.

Ο Εορτασμός της«Ημέρας της Γυναίκας»

Κάτι διαφορετικό!!!

Μέσα στην καταχνιά που μας περιβάλει, μια ομάδα φαρμακοποιών (όχι απαραίτητα νοσοκομειακών) αποφάσισε να κάνει κάτι δημιουργικό και διασκεδαστικό και μας προσκάλεσε.Η πρόσκληση αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Π.Ε.Φ.Ν.Ι. και κάποιοι δελεάστηκαν, παρακολούθησαν την παράσταση και μας μετέφεραν τις εντυπώσεις τους. Τα σχόλια ήταν κάτι παραπάνω από θετικά και η κριτική ξεπέρασε κάθε προσδοκία των συντελεστών της θεατρικής παράστασης. Οι σύγχρονοι εραστές της τέχνης (δηλ. ερασιτέχνες) του θεάτρου - φαρμακοποιοί μίλησαν στις ψυχές των θεατών, δίνοντας τις δικές τους ψυχές στο «σανίδι» και απέδειξαν, για άλλη μια φορά, την αγάπη τους για τον άνθρωπο. Ας είναι πάντα καλά!

Θεατρική Παράσταση «Οι εκατομμυριούχοι της Νάπολης»

Ο θίασος της Θεατρικής Ομάδας Φαρμακοποιών Αθήνας-Πειραιά «ΨΥΧΗΣ ΙΑΜΑ». Διακρίνονται όρθιοι (από τα αριστερά προς τα δεξιά) οι άνδρες συνάδελφοι: Τάσος Παππάς,

Ηλίας Καϊναδάς, Γιώργος Γαβριήλ, Αρσένης Αθανασίου, Βασίλης Παπαπέτρου, Παναγιώτης Μαραβέλιας, Ευθύμης Παπαευθυμίου, Θοδωρής Κωνσταντινίδης και Ηλίας Σαρρής.

Καθιστές διακρίνουμε (από αριστερά προς τα δεξιά) τις συναδέλφους: Έφη Καλλέργη-Βραχλιώτη, Τόνια Καμπανάρου, Ματίλντα Κοτζιά, Κλαίρη Παπαντωνίου, Τόνια Μάνεση

(ηθοποιός-σκηνοθέτης), Φλωρέτα Μαργιώλη, Ελίνα Καραμπινίδη και Ελένη Κωστοπούλου (από τη φωτογραφία απουσιάζει η Άννα Σωτηροπούλου).