PAZARLAMA AÇISINDAN SOSYAL SINIFLARaykancandemir.org/yayinlar/ses.pdf · 2018-08-31 · Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama 1. En üst (A Sosyo-Ekonomik Statü): Sosyal

Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama

PAZARLAMA AÇISINDAN SOSYAL SINIFLAR


SOSYAL SINIF BELİRLEME YÖNTEMLERİ

Hedef kitleyi oluşturan bireylerin hangi sosyal sınıfa dahil olduklarının belirlenmesi gerekir. Bireylerin ait oldukları sosyal sınıfın belirlenmesinde 3 yöntem kullanılmaktadır.

1.Subjektif (Öznel) Ölçüm Yöntemi: Bu yöntemde kişinin toplum içinde kendi yerini nasıl değerlendiridiği nasıl algıladığı dikkate alınmaktadır.


2. Tanınmışlığa Göre Ölçüm Yöntemi: Bu yöntemde ise kişinin toplum içindeki tanınmışlık, ün, şöhret ve itibar dereceleri dikkate alınarak bir sınıflandırmaya gidilir. Kişinin kendini nasıl algıladığı değil, diğer kişilerin onu nasıl algıladığı dikkate alınmaktadır.

3. Objektif (Nesnel) Ölçüm Yöntemi: Objektif ölçüm yönteminde bir ya da birden fazla değişkenler dikkate alınrak sınıflandırma yapılmaktadır.


• “Statü Özellikleri İndeksi”ne göre genel olarak dikkate alınan değişkenler aşağıda belirtilmiştir. · Meslek · Eğitim · Gelir seviyesi · Gelirin kaynağı · Yaşanılan evin tipi · Yaşanılan çevrenin yapısı (yaşanılan semt) · Sahip olunun mal, mülk (ev, yazlık, otomobil, elektronik

eşya)

• Görüldüğü gibi bu yönteme göre kişinin sadece iyi bir geliri olması onun üst sınıfta yer almasına imkan vermemektedir. İyi bir gelir yanında iyi bir eğitim, yaşanılan evin yeri ve servette önem kazanmaktadır.

• Objektif yöntem diğer iki yönteme göre daha pratik ve daha tutarlı bir yöntem olarak en çok tercih edilen yöntemdir. Pazarlama araştırmalarındada bu yönteme kullanılmaktadır.


SOSYAL SINIF KATEGORİLERİ

Genel olarak sosyal sınıflar 6 kategoriye ayrılmaktadır. Bu kategoriler üstten alta şu şekilde sıralanmaktadır.


1. En üst (A Sosyo-Ekonomik Statü): Sosyal elit tabaka, soylu aileler, serveti en az 2-3 nesilden gelenler, büyük sanayiciler, üst düzey yöneticiler ve ünlü serbest meslek sahiplerinden (doktor, avukat) oluşan bu grubun genel özellikleri şunlardır; · Az sayıdaki köklü ailelerde söz konusudur. · Sosyal kulüplere üyedirler. · Varlığa, refaha alışıklardır, ancak gösteriş için harcama yapmazlar. · Marka bağımlılıkları vardır. Kendi markaların ya da kendileri vurgulayacak markaları tercih ederler. · Çeşitli sosyal etkinliklerin sponsorluğunu gerçekleştirirler. · Genelde kredi kartı kullanırlar. · Çocuklarına genelde bakıcısı vardır ve yabancı dil öğrenmesi için yabancı bakıcı tutarlar. Yurt dışında öğrenimi tercih ederler.


2. Üstün altı (B Sosyo-Ekonomik Statü): Yeni zengin olan bu grup, özel sektör yöneticileri, gazeteci, yazar, kamu üst düzey yöneticileri ve orta-büyük esnaftan oluşmaktadır. Bu grubun özellikleri şunlardır;

· En üst sınıf tarafından kabul edilmemiştir. · Yeni varlıkları, değerleri temsil ederler. · Başarılı yöneticiler örnek verilebilir. · Yeni varlıkları gösteriş amaçlı kullanırlar. · Büyük alışveriş merkezlerinde alışveriş etmeyi severler. · Tatillerini genelde yazlıklarında ve tatil köyleride geçirirler. · Laik ve batıya yönelik değerlere sahiptirler. · Tasarrufları konuta yöneliktir.


3. Ortanın üstü (C1 Sosyo-Ekonomik Statü): Profesyonel meslek sahipleri ve yöneticilerinden oluşan bu grup C2 ile beraber ülke genelinin büyük bir bölümünü oluştururlar. Bu grubun özellikleri şunlardır; · Ne aile statüsüne ne de olağanüstü varlığa sahiptirler. · Kariyer yönlüdürler. · Çoğunlukla üniversite mezunudurlar. · Çevrede ve sosyal etkinliklerde aktiftirler. · Genç, başarılı, profesyonel ve iş sahibi kişiler örnek verilebilir. · Genelde yerli ve ekonomik markaları tercih ederler.


4. Ortanın altı (C2 Sosyo-Ekonomik Statü): Beyaz yakalı çalışanlar (memurlar ve işçiler) ve küçük iş sahiplerinden (esnaf) oluşmaktadır. Bu grubun özellikleri şunlardır; · Saygı ve kabul görmeyi arzularlar, iyi vatandaş olarak görülmek isterler. · Dine önem verirler ancak dini bir hayat tarzını onaylamazlar. · Kazançlarını genelde tüketim yönlü kullanırlar. · Ev, araba, tatil sıralamasına önem verirler. · Promosyona duyarlıdırlar. Semt pazarları alışveriş mekanlarıdır.


5.Altın üstü (D Sosyo-Ekonomik Statü): Mavi yakalı çalışanlar, kalifiye ve yarı kalifiye işçilerden oluşmaktadır. Bu grubun özellikleri şunlardır; · En büyük sosyal sınıftır. · Güvenlik içinde olmaya, sigortaya ve sendikaya önem verirler. · En büyük hayalleri bir ev satın almaktır. · En büyük eğlenceleri televizyondur. · Çocuklarının okumaların arzu ederler.


6. Altın altı (E Sosyo-Ekonomik Statü): Kalifiye olmayan işçiler, vücutları ile çalışanlar (tarım işçileri, hamallar vb.), küçük esnaflar ve işsizlerden oluşmaktadır. Gelir ve eğitim seviyesi en düşük olan gruptur. Bu grubun özellikleri şunlardır; · Dini inanışları en yüksek olan gruptur. · Ucuz ve taksitle satış yapan mağzalara giderler. · Evde baba mutlak söz sahibidir.


SOSYAL SINIFIN PAZARLAMA STRATEJİLERİNDE KULLANIMI

Pazar bölümlemesinde çalışmalarında kullanılan sosyal sınıf kavramı, tüketicinin aşağıda sayılan unsurlarının belirlenmesinde önem kazanmaktadır.


1. Tüketim yapıları, 2. Satın alma tercihleri, 3. Harcama ve tasarruf yapıları, 4. Yaşam tarzları (eğlence, tatil, vb.), 5. Marka bağımlılıkları, 6. Medya alışmanlıkları ve kullanışları, 7. Bilgi elde etme şekli ve kaynakları.


Pazarlama bölümlemesi, tüketici davranışlarının belirlenmesi gibi konularda önemli bir unsur olan sosyal sınıf kavramı, pazarlama çalışmalarının önemli bir değişkenidir.


Türkiye’de Sosyal Sınıflar

Sosyal sınıflar Hanehalkıyıllık geliri ($)

Hane sayısı

A En üst29.458 3.000.000B1+B2 Üstün altı

C1 Ortanın üstü 10.215 3.000.000

C2 Orta 6.769 3.000.000

D Ortanın altı 4.632 3.000.000

E En alt 2.609 3.000.000

Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama16

2012

Ceylan Intercontinental 03 Mayıs 2012

LANSMAN TOPLANTISI

Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern PazarlamaTüad www.tuad.org.tr

Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern PazarlamaTüad www.tuad.org.tr

Önce, bu coğrafyanın bazı gerçekleri...

İstihdam Oranları % (2011) - TÜİKEğitim oranları % (2011) - TÜİK

Hane Geliri Dağılımı % (2010) - TÜİK

Ortaokul ve aşağısı: %64 (Kadınlarda %71)


Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama(+)


(+)


Baz: 5000 örneklemli Türkiye geneli saha çalışması – ağırlıklandırılmış olarak.

2012 SES Dağılımı

ABC1 Total A B C1 C2 D E

34% Base 4% 9% 22% 29% 28% 9%

39% KENT 5% 10% 24% 31% 22% 8%

14% KIR 1% 2% 11% 22% 52% 12%


AGG, Eşi - Eğitim & Çalışma Durumu

AGG - Asıl Geliri Getiren Kişi

Tüad www.tuad.org.tr

AGG Eşi – Çalışma oranı

AGG EşiEğitim

%82


AGG - Meslek Dağılımı...AGG - Asıl Geliri Getiren Kişi



MESLEK ODAKLILIK- Gelir endeksi...



Gelir Dağılımı


Kaynak: TR geneli SES çalışması (n=5000)Kaynak: TÜİK, Hane Gelir Dağılımı


ÜST ORTA SINIF ALT ORTA SINIF ....


Ortalama gelir Endeksi (A=100)

Not: 2006 SES ve 2012 SES örtüşme oranı %75’dir.

Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama28

Peki kim bu A, B, C..ler?


A SES Grubu• % Hemen hepsi Üniversite mezunu,

%30 dolayında lisansüstü...• Yarıya yakın kısmı ücretli çalışan nitelikli

uzman (Avukat, Doktor, Mühendis vb). • % 10‘a yakın 20'den fazla çalışanı olan

beyaz yakalı; • ¼’ü irili ufaklı İşyeri sahibi (bunların

yarıya yakınının yanında çalışanı yok)• Eşi olanların AGG’lerin %40’a yakınının

eşi çalışıyor.• Hanelerin %20’si para biriktiriyor.• %30’u tatillini tatil köyü/otele giderek

değerlendiriyor.• Hanelerin yarısına yakınında

kitaplık/kütüphane var.


B SES Grubu• Üniversite /lisansüstü oranı %60’larda…

%35 civarında 2 yıllık veya Lise mezunu.

• % 60’ı memur, teknik personel, uzman(yönetici olmayan)

• %15’i irili ufaklı İşyeri sahibi (bunların çoğunun yanında 1-5 arası çalışanı var)

• Eşi olanların AGG’lerin %30’unun eşi çalışıyor.

• Hanelerin %13’ü para biriktiriyor.• %20’si tatillini tatil köyü/otele giderek

değerlendiriyor.• Hanelerin %30’unda kitaplık/kütüphane

var.


C1 SES Grubu• %60’ı Lise mezunu (bunun içinde

%20 Meslek Lisesi); %10’u Yüksekokul ve üstü.

• %40’ı esnaf, dükkan sahibi; %30’u kalifiye işçi (Lise eğitimli)

• %15’e yakın memur, teknik eleman.

• %15’e yakını emekli• Eşi olanların AGG’lerin %13’ünün

eşi çalışıyor.• Hanelerin %5’i para biriktiriyor.• %20’si tatillini tatil köyü/otele

giderek, %40’a yakını yakınlarını ziyaret ederek değerlendiriyor.

• Hanelerin %20’ye yakınında kitaplık/kütüphane var.


C2 SES Grubu• %20’ye yakını lise mezunu…

Ortaokul ve daha düşük eğitimlioranı %80..

• Çoğunlukla ilkokul mezunu, düzenli çalışan işçi (%60’lar dolayında)

• %10 kadarı tek başına seyyar olarakçalışıyor

• %20’si emekli, çalışmıyor• Eşi olanların AGG’lerin eşinin

çalışma oranı %10’un altında.• %70’i tatile çıkmıyor, çıkanlar

yakınlarını ziyaret etmek için memlekete gidiyorlar (%25)

• Hanelerin %10’unda kitaplık/kütüphane var.


D SES Grubu• %70’in üzerinde ilkokul mezunu

veya illkokul terk, gerisi ortaokul.• %30 kadar emekli, çalışmıyor• %20’nin üzerinde işçi (çoğunlukla

parça-başı çaışan), • %30’u küçük çaplı çiftçi• %10’a yakını ev kadını• %80’i tatile çıkmıyor, gerisi

memlekete gidiyor.


E SES Grubu• %95’I ilkokul mezunu veya

ilkokul terk• %30’a yakını işsiz (ve çoğu

yardımla geçiniyor)• %40’ı emekli, çalışmıyor;

%30’u emekli, işçi olarak çalışıyor.

• Geri alan %20’nin üzerinde hanede AGG ev-kadını (düzenli geliri olmayanyardımla geçinen)


BİRAZ DAHA YAKINDAN TANIYALIM...


İngilizce Çevirmen Aliİstanbul Üniversitesi

İngilizce İşletme

Piyano öğretmeni NilgünJuliard

Piano Degree


Çiftçi, traktör kullanıcısı Hüsnü Ulukışla Ortaokulu

Organik tarım yapan çiftçi Burakİstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

Ziraat Mühendisi


İrad sahibi Mehmetİstanbul Üniversitesi,İktisat Fakültesi

Ekonometri

Ev hanımı SibelNafaka ile geçiniyor

Açık Öğretim


Müşteri Temsilcisi NazlıOrtadoğu Teknik Üniversitesi

İşletme Fakültesi

Müşteri Grup Müdürü NazlıOrtadoğu Teknik Üniversitesi

İşletme Fakültesi

6 yıl ve 2 çocuksonra...


Uzman Çavuş Mehmet Albay OsmanOrtaokul Mezunu Harp Akademileri Mezunu


Muhasebeci AtillaRize Ticaret Meslek Lisesi

Yıldız Teknik Ünivesitesiİktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisat Bölümü

Serbest Mali Müşavir Murat


Başkasının taksisinde şöförlük yapan SelamiKendi arabasında taksi şöförü Arif

Kastamonu Merkez Ortaokulu Sarıyer Lisesi


Emekli memur HulkiÇalışıyor

Eskişehir Anadolu ÜniversitesiAçık Öğretim

Emekli memur AhmetÇalışmıyor

Eskişehir Anadolu ÜnivesritesiAçık Öğretim


Documents

PAZARLAMA AÇISINDAN SOSYAL SINIFLARaykancandemir.org/yayinlar/ses.pdf · 2018-08-31 · Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama 1. En üst (A Sosyo-Ekonomik Statü): Sosyal