PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZARA GİRİŞ DESTEĞİ · Uluslararası ve úehirlerarası ulaımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve otobüs bileti ücretleri ile günlük

PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZARA GİRİŞ DESTEĞİ

DESTEK UYGULAMA KILAVUZU

İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KOBİ VE KÜMELENME DESTEKLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI

OCAK 2014

PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZARA GİRİŞ DESTEĞİ UYGULAMA KILAVUZU

1

SIKÇA SORULAN SORULAR YURT DIŞI PAZAR ARAŞTIRMASI DESTEĞİ ......................................... 5

Desteğin Amacı Nedir? ............................................................................................................. 5

Kimler Yararlanabilir? ............................................................................................................ 5

Destek Kapsamındaki Harcamalar Nelerdir? ........................................................................... 5

Destek Oran ve Limiti Nedir? ................................................................................................... 5

Bir Şirket En Fazla Kaç Yurt Dışı Pazar Araştırması Gezisi İçin Destek Alabilir? .................. 5

Kaç Kişinin Harcamaları Desteklenir? ..................................................................................... 5

Bir Seyahat Kapsamında En Fazla Kaç Ülkeye Gidilebilir? ..................................................... 5

Birden Çok Ülkeye Gidilmesi Durumunda Başvuru Nasıl Yapılmalıdır? ................................. 6

Seyahat Birden Fazla Ülkede Gerçekleştirildiğinde Kaç Pazar Araştırması Değerlendirme

Raporu Hazırlanmalıdır? ......................................................................................................... 6

Pazar Araştırması Kapsamında Yapılacak Görüşmelerle İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Nelerdir? .................................................................................................................................. 6

Yapılacak Görüşmelere Yönelik Olarak Ne Tür Belgelerin Sunulması Gerekmektedir? .......... 6

Yurt Dışı Pazar Araştırması Gezisi İçin Süre Sınırı Var mıdır? ............................................... 6

Araştırma Süresi 10 Günü Geçebilir mi? .................................................................................. 6

Araştırma Yapılacak Ülkeye Başka Bir Ülkeden Geçiş Yapılabilir mi? .................................... 6

Ödemeler Nasıl Yapılmalıdır? .................................................................................................. 7

Hangi Faaliyetler Destek Kapsamı Dışındadır? ........................................................................ 7

Fuar Ziyaretleri Destek Kapsamında mıdır? ............................................................................ 7

First/Business/Comfort Uçuşlar Desteklenir mi? ...................................................................... 7

Uçuşlara Ait Harcamaların Desteklenebilmesi İçin Hangi Belgelerin İbraz Edilmesi

Gerekmektedir? ....................................................................................................................... 7

Biniş Kartlarının Eksik Olması Durumunda Uçak Biletleri Desteklenir mi? ............................ 7

Araç Kiralama Harcamasının Desteklenebilmesi İçin Hangi Belgelerin İbraz Edilmesi

Gerekmektedir? ....................................................................................................................... 7

Konaklama Harcamasının Desteklenebilmesi İçin Hangi Belgelerin İbraz Edilmesi

Gerekmektedir? ....................................................................................................................... 8

Yabancı Dilde Düzenlenen Belgelerin Tercüme Edilmesi Gerekli midir? ................................. 8

Ön Onay Aşaması Var mıdır? .................................................................................................. 8

Başvuru Ne Zaman Yapılır? ..................................................................................................... 8

Başvurular Nereye Yapılır? ...................................................................................................... 8

Başvuru Belgelerinde Eksiklik Söz Konusu Olursa Süreç Nasıl İşler? ...................................... 8

Eksik Belge Tamamlama Süresi Nedir? .................................................................................... 8


2

Destekten Faydalanabilmek İçin Bir Dosyada Olması Gereken Belgelerin Listesine Nereden

Ulaşılabilir? .............................................................................................................................. 8

RAPOR DESTEĞİ ............................................................................................ 9

Desteğin Amacı Nedir? ............................................................................................................. 9

Kimler Yararlanabilir? ............................................................................................................ 9

Destek Kapsamındaki Harcamalar Nelerdir? ........................................................................... 9

Destek Oran ve Limiti Nedir? ................................................................................................... 9

Satın Alınan Raporların Güncel Olması Konusunda Bir Sınırlama Mevcut mudur? ............... 9

Raporun Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Bir Sınırlama Mevcut mudur? .......................... 9

Raporun Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Listelere Nasıl Ulaşılabilir? ............................. 10

Ön Onay Aşaması Var mıdır? ................................................................................................ 10

Ön Onay Başvurusu Nasıl Yapılmaktadır?............................................................................. 10

Başvuru Ne Zaman Yapılır? ................................................................................................... 10

Başvurular Nereye Yapılır? .................................................................................................... 10

Ödemeler Nasıl Yapılmalıdır? ................................................................................................ 10

Yabancı Dilde Düzenlenen Belgelerin Tercüme Edilmesi Gerekli midir? ............................... 10

Başvuru Belgelerinde Eksiklik Söz Konusu Olursa Süreç Nasıl İşler? .................................... 10

Eksik Belge Tamamlama Süresi Nedir? .................................................................................. 11


Ulaşılabilir? ............................................................................................................................ 11

YABANCI ŞİRKET ALIMINA YÖNELİK DANIŞMANLIK DESTEĞİ 11

Desteğin Amacı Nedir? ........................................................................................................... 11

Kimler Yararlanabilir? .......................................................................................................... 11

Destek Kapsamındaki Harcamalar Nelerdir? ......................................................................... 11

Destek Oran ve Limiti Nedir? ................................................................................................. 11

Danışmanlık Hizmetinin Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Bir Sınırlama Mevcut mudur? 11

Danışmanlık Hizmetinin Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Listelere Nasıl Ulaşılabilir? ..... 12


Ön Onay Başvurusu Nasıl Yapılmaktadır?............................................................................. 12








3


Ulaşılabilir? ............................................................................................................................ 13

SEKTÖREL TİCARET HEYETİ VE ALIM HEYETİ DESTEĞİ ........... 13





Bir Organizatör Kuruluş En Fazla Kaç Sektörel Ticaret ve Alım Heyeti Programı İçin Destek

Alabilir? ................................................................................................................................. 14

Heyet Programlarına Katılacak Olan Firma Sayısında Sınır Var mıdır? ............................... 14


Ön Başvuru Ne Zaman ve Nasıl Yapılır? ................................................................................ 14

Katılımcı Firma Taleplerinin Toplanmasına Devam Edilmesi Nedeniyle Katılımcı Şirket Bilgi

Formları ile Talep Yazılarının İbraz Edilememesi Durumunda Yapılan Ön Başvuru

Değerlendirmeye Alınır mı? ................................................................................................... 15

Ön Onay Verilen Bir Heyet Programına Yeni Katılımcı Şirket Eklenmesi veya Çıkarılması

Mümkün Müdür? ................................................................................................................... 15

Faaliyet Sonrası Başvurular Ne Zaman ve Nasıl Yapılır? ....................................................... 15




Heyet Programı Kapsamında First/Business/Comfort Uçuşlar Desteklenir mi? ..................... 16


Gerekmektedir? ..................................................................................................................... 16

Biniş Kartlarının Eksik Olması Durumunda Uçak Biletleri Desteklenir mi? .......................... 16


Gerekmektedir? ..................................................................................................................... 16


Gerekmektedir? ..................................................................................................................... 16

Tanıtım ve Organizasyon Harcamalarının Desteklenebilmesi İçin Hangi Belgelerin İbraz Edilmesi

Gerekmektedir? ..................................................................................................................... 17



Ulaşılabilir? ............................................................................................................................ 17

E-TİCARET SİTELERİNE ÜYELİK DESTEĞİ........................................ 17


Destek Kapsamındaki E-Ticaret Sitesi Tanımı Nedir? ........................................................... 17


4

Nihai Tüketiciye Yönelik (B2C) E-Ticaret Sitelerine Üyelik Giderleri Destek Kapsamında mıdır?

............................................................................................................................................... 17




Herhangi Bir E-Ticaret Sitesine Üye Olunduğunda Destek Alınabilir mi? ............................. 18

Ön Onay Almış Bir E-Ticaret Sitesi İçin Üye Olunduktan Sonra mı Başvuru Yapılır? .......... 18

Ön Onay Almamış Bir E-Ticaret Sitesine Üye Olunması Durumunda Destek Alınabilir mi? . 18

Destekle İlgili Süre ve Sayı Limiti Mevcut mudur? ................................................................. 18

Destek Başvurusu En Fazla Bir Yıllık Üyelik İçin mi Yapılabilir? .......................................... 18

Destekten Yararlanabilmek İçin Şirketin Yabancı Dilde Yayımlanan İnternet Sitesi Olması

Zorunlu mudur? ..................................................................................................................... 18







Üye Olunmak İstenilen E-Ticaret Sitesi Ön Onay Almamış İse Sitenin Ön Onay Alması İçin Kim

Başvuru Yapabilir? ................................................................................................................ 19

E-Ticaret Sitesinin Ön Onay Alması İçin Nasıl ve Nereye Başvuru Yapılır? .......................... 19

Ön Onay Alabilmek İçin Bir E-Ticaret Sitesinin Taşıması Gereken Özellikler Nelerdir? ....... 20


Ulaşılabilir? ............................................................................................................................ 20


5

YURT DIŞI PAZAR ARAŞTIRMASI DESTEĞİ

Desteğin Amacı Nedir?

Yeni ihraç pazarları yaratılması ve varolan/geleneksel pazarlarda pazar payımızın artırılması için

Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan şirketlerin yurt dışı pazarlar hakkında bilgi

sağlaması ve potansiyel alıcılarla iş görüşmeleri yapması amacıyla yurt dışında gerçekleştirdikleri

araştırma gezisine ilişkin giderlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.

Kimler Yararlanabilir?

Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan, Türk Ticaret Kanunu’nun 124 üncü maddesinde

belirtilen kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketler destekten yararlanabilir.

Destek Kapsamındaki Harcamalar Nelerdir?

Yurt dışı pazar araştırması gezisi kapsamında ulaşım ve konaklama giderleri desteklenmekte olup,

desteklenen kalemler ve limitler aşağıdadır:

Uluslararası ve şehirlerarası ulaşımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve otobüs bileti

ücretleri ile günlük 50 ABD Dolarını, gezi başına da 500 ABD Dolarını aşmamak kaydıyla araç

kiralama giderleri.

Şirket başına günlük 300 ABD Dolarını geçmemek kaydıyla konaklama (oda+kahvaltı) giderleri.

Destek Oran ve Limiti Nedir?

Yurt dışı pazar araştırması gezilerine ilişkin belirtilen giderler %70 oranında ve gezi başına en fazla

7.500 ABD Dolarına kadar desteklenir.

Bir Şirket En Fazla Kaç Yurt Dışı Pazar Araştırması Gezisi İçin Destek Alabilir?

Bir şirket bir takvim yılı içerisinde gerçekleştirdiği en fazla 10 yurt dışı pazar araştırması gezisi için

destek alabilir. Bir takvim yılı içerisinde aynı ülkeye yönelik en fazla 2 yurt dışı pazar araştırması

gezisi desteklenir.

Kaç Kişinin Harcamaları Desteklenir?

Yurt dışı pazar araştırması gezisi yapan en fazla 2 şirket çalışanının harcamaları desteklenir. Burada

bahsi geçen şirket çalışanı şirket ortakları ya da personelini ifade eder.

Bir Seyahat Kapsamında En Fazla Kaç Ülkeye Gidilebilir?

Bir yurt dışı pazar araştırması gezisi tek bir ülkede yapılabileceği gibi, coğrafi konumu birbirine

yakın olmak kaydıyla en fazla 3 ülkede de yapılabilir. Eğer bir seyahat kapsamında 3’ten fazla

ülkede araştırma yapıldı ise ilk 3 ülkeye yönelik harcamalar ve Türkiye’ye dönüş gideri destek

kapsamında değerlendirilir.


6

Birden Çok Ülkeye Gidilmesi Durumunda Başvuru Nasıl Yapılmalıdır?

Birden fazla ülkeyi kapsayan yurt dışı pazar araştırması gezisi için tek bir başvuru yapmak

gerekmektedir.

Seyahat Birden Fazla Ülkede Gerçekleştirildiğinde Kaç Pazar Araştırması Değerlendirme

Raporu Hazırlanmalıdır?

Seyahat için hazırlanacak olan tek bir dosya içerisinde araştırma yapılan her bir ülke için Pazar

Araştırması Değerlendirme Raporunun (EK A-4) ayrı ayrı hazırlanması gerekmektedir.

Pazar Araştırması Kapsamında Yapılacak Görüşmelerle İlgili Dikkat Edilmesi Gereken

Hususlar Nelerdir?

Yurt dışı pazar araştırmasının her bir günü için birbirinden farklı en az bir kurum, kuruluş, şirket

veya aynı kurum, kuruluş, şirketin değişik birimleri ile görüşme yapılmalıdır. Yolculuk (seyahat

başlangıç günü) ve resmi tatil (hafta sonu tatil günü) günleri hariç olmak üzere, görüşme

yapılmayan günler için konaklama bedeli ve araç kiralama ücreti karşılanmaz.

Yapılacak Görüşmelere Yönelik Olarak Ne Tür Belgelerin Sunulması Gerekmektedir?

Yapılacak görüşmelere yönelik olarak Görüşme Yapılan Kurum/Kuruluş/Şirket Bilgi Formunun

(EK A 5) eksiksiz olarak doldurulması ve görüşmelerin içeriğine yönelik olarak detaylı bilgi

verilmesi gerekmektedir. Destekleyici belge olarak görüşme yapılan firmalara ait kartvizitlerin

eklenmesi faydalı olacaktır.

Yurt Dışı Pazar Araştırması Gezisi İçin Süre Sınırı Var mıdır?

Yurt dışı pazar araştırması gezisi için ayrılan süre en az 2, yol hariç en fazla 10 gün olabilir. Burada

bahsi geçen en az 2 günlük süre en az 2 gün araştırma yapılması zorunluluğunu ifade eder.

Pazar araştırması süresinin hesaplanmasında Türkiye’den çıkış ve Türkiye’ye dönüş tarihleri esas

alınır.

Araştırma Süresi 10 Günü Geçebilir mi?

10 (on) günü aşan bir yurt dışı pazar araştırması gezisinde araştırma süresinin makul bir süre olması

kaydıyla ulaşım ve konaklama giderlerinin ilk 10 (on) günlük kısmı ile Türkiye’ye dönüş gideri

desteklenir.

Araştırma Yapılacak Ülkeye Başka Bir Ülkeden Geçiş Yapılabilir mi?

Yurt dışı pazar araştırması gezisinin yapıldığı ülkeyle coğrafi yakınlık koşulunun sağlandığı

durumlar dışında görüşme yapılmayan ülkeye gidilmesi durumunda konaklama ve ulaşım bedelleri

desteklenmez.


7

Ödemeler Nasıl Yapılmalıdır?

Ödemelerin bankacılık kanalıyla yapılması gerekir. Banka onaylı EFT, SWIFT, havale dekontu ile

kredi kartı ekstresi aslı veya banka onaylı örneği ödeme belgesi olarak kabul edilir. Kredi kartı ile

yapılan ödemelerde şirket kredi kartı veya şirket ortaklarının kişisel kredi kartı kullanılabilir.

Yurt dışı pazar araştırması gezisi kapsamında uluslararası veya şehirlerarası ulaşımda yapılan tren,

gemi veya otobüs harcamaları için bankacılık kanalıyla ödeme yapıldığını gösteren belge aranmaz.

Hangi Faaliyetler Destek Kapsamı Dışındadır?

Pazar araştırmasının amaçlanmadığı yurt dışı gezileri,

Grup seyahati veya resmi ve/veya özel kurum ve/veya kuruluşlarca yabancı ülkelere yönelik

olarak gerçekleştirilen organizasyonlara katılım,

Yurt dışı pazar araştırması gezisi faaliyeti çerçevesinde pazar araştırması gezisinin

gerçekleştirildiği ülkede ve tarihlerde düzenlenen bir fuara stand ile iştirak edilmesi ve

2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin

Tebliğ kapsamında fuar katılım desteğinden yararlanma başvurusunda bulunulması,

Fuar Ziyaretleri Destek Kapsamında mıdır?

Sadece fuar ziyaretinin gerçekleştirildiği geziler destek kapsamı dışındadır. Ancak yurt dışı pazar

araştırması gezisi kapsamında pazar araştırmasına ilaveten fuar ziyareti gerçekleştirildiğinde ilgili

gezi desteklenir.

First/Business/Comfort Uçuşlar Desteklenir mi?

Ekonomi sınıfı uçak bilet bedelleri destek kapsamında olduğundan First/Business/Comfort class

bilet bedelleri desteklenmez. Uçak bileti üzerinde herhangi bir uçuş güzergahında uçuş sınıfının

First/Business/Comfort class olarak görülmesi halinde bilet tutarının tamamı destek kapsamı dışında

tutulur. Ancak, bilet üzerinde bütün uçuş güzergahlarının ekonomi sınıfı olduğu görülmekle birlikte

biniş kartlarında ekonomi sınıfı dışında bir uçuş tespit edilmesi durumunda (upgrade vb.

durumlarda) bilet üzerinde görülen ekonomi sınıfı bilet tutarının tamamı desteklenir.


Gerekmektedir?

Bilet koçanı veya elektronik bilet, biniş kartları, uçak biletlerinin seyahat acentesinden satın

alınması durumunda acentenin düzenlediği ayrıntılı fatura ve ödemenin bankacılık kanalıyla

yapıldığını gösteren belgenin ibraz edilmesi gerekmektedir.

Biniş Kartlarının Eksik Olması Durumunda Uçak Biletleri Desteklenir mi?

Biniş kartlarının ibraz edilememesi durumunda uçak biletleri destek kapsamında değerlendirilmez.

Ancak, ibraz edilemeyen biniş kartlarının yerine ilgili havayolu şirketinden uçuşların

gerçekleştirildiğine dair alınan yazının ibrazı halinde uçak biletleri destek kapsamında

değerlendirilir. Seyahat acentelerinden alınan yazılar kabul edilmemektedir.


Gerekmektedir?


8

Araç kiralama faturası ve faturaya ait ödemenin bankacılık kanalıyla yapıldığını gösteren belge

gerekmektedir.


Gerekmektedir?

Oda-kahvaltı tutarını gösteren ayrıntılı fatura ve faturaya ait ödemenin bankacılık kanalıyla

yapıldığını gösteren belgenin aslı ya da ilgili banka tarafından onaylanmış örneği gerekmektedir.

Konaklama faturası seyahat acentesinden alındı ise acentenin düzenlediği ayrıntılı fatura

(konaklayan kişi/kişiler, konaklanan otel ve tarih bilgileri ile gecelik konaklama bedelini gösteren),

yurt dışında kalınan otelden alınacak konaklayanların isimlerini ve konaklama tarihlerini içeren yazı

ve seyahat acentesine yapılan ödemenin bankacılık kanalıyla yapıldığını gösteren belge

gerekmektedir.

Yabancı Dilde Düzenlenen Belgelerin Tercüme Edilmesi Gerekli midir?

İngilizce düzenlenen belgelerin tercüme edilmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak, İngilizce

haricinde düzenlenen belgelerin yeminli tercüman tarafından Türkçe tercümelerinin yapılması

gerekir.

Ön Onay Aşaması Var mıdır?

Yurt dışı pazar araştırması desteğinden yararlanabilmek için ön onay alınmasına gerek yoktur.

Başvuru Ne Zaman Yapılır?

Araştırma sonrasında ilk ödeme belgesi tarihinden itibaren 6 ay içerisinde başvuru yapılması

gerekmektedir.

Başvurular Nereye Yapılır?

Başvurular, şirketlerin yerleşik oldukları şehire göre Ekonomi Bakanlığı’na (İhracat Genel

Müdürlüğü) ya da Bakanlığın (EK E)’de belirtilen Bölge Müdürlüklerine başvuru dilekçesi ile

birlikte yapılır.

Başvuru Belgelerinde Eksiklik Söz Konusu Olursa Süreç Nasıl İşler?

Başvuruda eksik bilgi ve belge tespit edilmesi durumunda ilgili şirkete eksik belge bildirimi yapılır.

Eksik Belge Tamamlama Süresi Nedir?

Eksik belge bildirim tarihinden itibaren en geç 3 ay içerisinde eksiklerin tamamlanması gerekir.

Eksikliklerin 3 ay içerisinde tamamlanmaması halinde destek başvurusu süresi içinde yapılmamış

kabul edilir. 3 aylık süre, eksik belge bildirim yazısının evrak çıkış tarihiyle başlar ve başvuru

sahiplerinin bildirim üzerine vereceği cevabın Ekonomi Bakanlığı’nın veya ilgili Bölge

Müdürlüğü’nün evrak kayıtlarına girdiği tarihte biter.


Ulaşılabilir?


9

Ekonomi Bakanlığı’nın internet sitesinde 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği

başlığı altında yer alan başvuru belgeleri listesi ve dikkat edilecek hususlar (EK-A) bölümünde

ilgili destek için dosyada bulunması gereken belgeler ve dikkat edilmesi gereken hususlar listesine

ulaşılabilir.

RAPOR DESTEĞİ


Pazara giriş stratejileri ve eylem planlarının oluşturulabilmesi için uluslararası kuruluşlara yaptırılan

ve satın alınan sektör, ülke, yabancı şirket veya marka odaklı raporlara ilişkin giderlerin

desteklenmesi amaçlanmaktadır.



belirtilen kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketler ile İşbirliği Kuruluşları

destekten yararlanabilir.


Sektör, ülke, yabancı şirket veya marka odaklı raporlara ilişkin giderler desteklenmektedir. Mali ve

hukuki raporlar da destek kapsamında değerlendirilmektedir.


Destek oranı şirketler için %60, İşbirliği Kuruluşları için %75 olarak uygulanmaktadır. Pazara Giriş

Desteği (Sektör, Ülke, Yabancı Şirket Veya Marka Odaklı Rapor Desteği + Yabancı Şirket Alımına

Yönelik Danışmanlık Desteği) kapsamında şirketler ile İşbirliği Kuruluşları yıllık en fazla 200.000

ABD Dolarına kadar desteklenmektedir.

Satın Alınan Raporların Güncel Olması Konusunda Bir Sınırlama Mevcut mudur?

Satın alınan raporların alım tarihi itibarıyla en fazla 2 (iki) yıllık olması gerekmektedir. Daha önceki

bir tarihe ait raporlar desteklenmemektedir.

Raporun Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Bir Sınırlama Mevcut mudur?

Raporlar, Ekonomi Bakanlığı tarafından 2006/4 sayılı “Türk Ürünlerinin Yurt Dışında

Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®

’nin Desteklenmesi

Hakkındaki Tebliğ”e ilişkin Uygulama Usul ve Esaslarının 51 inci maddesinin (b) bendine göre

yetkilendirilmiş 1 inci ve 2 nci grup danışmanlık firmaları ile daha önce uluslararası nitelikte benzer

raporlar hazırlamış olmak kaydıyla Bakanlığın uygun gördüğü kuruluşlardan satın alınabilir.


10

Raporun Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Listelere Nasıl Ulaşılabilir?

Türk Ürünlerinin Yurt Dışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve

TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkındaki Tebliğ”e ilişkin Uygulama Usul ve Esaslarının 51

inci maddesinin (b) bendine göre yetkilendirilmiş 1 inci ve 2 nci grup danışmanlık firmaları

listesine http://www.turquality.com sitesinden ulaşılabilir.

Ancak, daha önce uluslararası nitelikte benzer raporlar hazırlamış firmalara ilişkin bir liste

bulunmamaktadır.


Rapor desteğinden faydalanabilmek için rapor satın alınmadan önce satın alınacak rapor için

Ekonomi Bakanlığından ön onay alınması gerekmektedir.

Ön Onay Başvurusu Nasıl Yapılmaktadır?

Ön onay almak için Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne başvuru yapılması

gerekmektedir. Başvuru esnasında Rapor Desteği ön onay formu (kaşeli ve imzalı) ile birlikte

rapora ilişkin hizmet sağlayacak uluslararası kuruluşun daha önce benzer nitelikte hazırlamış

olduğu rapor örneği ve/veya hazırlanacak raporun taslağı ibraz edilmelidir. Ayrıca ön onay formu

(excel formatında) ve söz konusu taslaklar CD ile yazı ekine ilave edilmelidir. Raporlara ilişkin

Bakanlığın ön onayı alınmadan herhangi bir fatura kestirilmesi ya da ödeme dekontu sunulması

halinde söz konusu harcamalar desteklenmemektedir.


Ön onay verilmesini takiben rapor satın alındıktan sonra ilk ödeme belgesi tarihinden itibaren 6 ay

içerisinde başvuru yapılması gerekmektedir.


Başvurular, Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne yapılır.








gerekir.



http://www.turquality.com/


11





sahiplerinin bildirim üzerine vereceği cevabın Ekonomi Bakanlığı’nın evrak kayıtlarına girdiği

tarihte biter.


Ulaşılabilir?


başlığı altında yer alan başvuru belgeleri listesi ve dikkat edilecek hususlar (EK-BR) bölümünde


ulaşılabilir.

YABANCI ŞİRKET ALIMINA YÖNELİK DANIŞMANLIK DESTEĞİ


Pazara giriş stratejileri ve eylem planlarının oluşturulabilmesi için yabancı şirket alımlarına yönelik

danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderlerin desteklenmesi amaçlanmaktadır.



belirtilen kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketler ile İşbirliği Kuruluşları

destekten yararlanabilir.


Sadece yabancı şirket alımlarına yönelik olarak uluslararası kuruluşlardan alınacak danışmanlık

hizmetlerine ilişkin giderler desteklenmektedir. Mali ve hukuki danışmanlık hizmetleri de destek

kapsamında değerlendirilmektedir.


Destek oranı şirketler için %60, İşbirliği Kuruluşları için %75 olarak uygulanmaktadır. Pazara Giriş

Desteği (Sektör, Ülke, Yabancı Şirket Veya Marka Odaklı Rapor Desteği + Yabancı Şirket Alımına

Yönelik Danışmanlık Desteği) kapsamında şirketler ile İşbirliği Kuruluşları yıllık en fazla 200.000

ABD Dolarına kadar desteklenmektedir.

Danışmanlık Hizmetinin Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Bir Sınırlama Mevcut mudur?

Danışmanlık hizmeti, Ekonomi Bakanlığı tarafından 2006/4 sayılı “Türk Ürünlerinin Yurt Dışında

Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®

’nin Desteklenmesi

Hakkındaki Tebliğ”e ilişkin Uygulama Usul ve Esaslarının 51 inci maddesinin (b) bendine göre

yetkilendirilmiş 1 inci ve 2 nci grup danışmanlık firmaları ile yurt dışında yerleşik mali ve hukuki

danışmanlık hizmeti veren danışmanlık firmalarından satın alınabilir.


12

Danışmanlık Hizmetinin Satın Alınabileceği Firmalarla İlgili Listelere Nasıl Ulaşılabilir?

Türk Ürünlerinin Yurt Dışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve

TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkındaki Tebliğ”e ilişkin Uygulama Usul ve Esaslarının 51

inci maddesinin (b) bendine göre yetkilendirilmiş 1 inci ve 2 nci grup danışmanlık firmaları

listesine http://www.turquality.com sitesinden ulaşılabilir.

Ancak, yurt dışında yerleşik mali ve hukuki danışmanlık hizmeti veren danışmanlık firmalarına

ilişkin bir liste bulunmamaktadır.


Danışmanlık desteğinden faydalanabilmek için yabancı şirket alımına yönelik danışmanlık hizmeti

satın alınmadan önce satın alınacak hizmet için Ekonomi Bakanlığından ön onay alınması

gerekmektedir.

Ön Onay Başvurusu Nasıl Yapılmaktadır?

Ön onay almak için Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne başvuru yapılması

gerekmektedir. Başvuru esnasında danışmanlık desteği ön onay formunun ve söz konusu çalışmaya

ilişkin taslak rapor ibraz edilmesi gerekmektedir. Ayrıca ön onay formu (excel formatında) ve söz

konusu taslaklar CD ile yazı ekine ilave edilmelidir. Hizmete ilişkin Bakanlığın ön onayı alınmadan

herhangi bir fatura kestirilmesi ya da ödeme dekontu sunulması halinde söz konusu harcamalar

desteklenmemektedir.


Ön onay verilmesini takiben hizmet satın alındıktan sonra ilk ödeme belgesi tarihinden itibaren 6 ay

içerisinde başvuru yapılması gerekmektedir.


Başvurular, Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne yapılır.








gerekir.



http://www.turquality.com/


13






tarihte biter.


Ulaşılabilir?


başlığı altında yer alan başvuru belgeleri listesi ve dikkat edilecek hususlar (EK-BD) bölümünde


ulaşılabilir.

SEKTÖREL TİCARET HEYETİ VE ALIM HEYETİ DESTEĞİ


İhracatımızın artırılması, yeni pazarlar bulunması ve ülkemizin ekonomik ve ticari açıdan tanıtımı

amacıyla ülkemizde yerleşik aynı sektörde ve/veya alt sektörlerinde faaliyette bulunan şirketlere

yönelik olarak Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda Organizatör Kuruluşlar tarafından düzenlenen

sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti programları giderlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.


Sektörel Ticaret Heyeti veya Alım Heyeti organizasyonu yapan ve Organizatör Kuruluş olarak

tanımlanan İşbirliği Kuruluşları olarak Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye Odalar ve Borsalar

Birliği, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, İhracatçı Birlikleri, İl Ticaret ve/veya Sanayi Odaları, Sektör

Dernekleri ve Kuruluşları, Organize Sanayi Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ile

imalatçıların kurduğu dernek, birlik ve kooperatifleri destekten yararlanabilir.


Destek kapsamında Organizatör Kuruluş tarafından düzenlenen sektörel ticaret heyeti ve alım

heyeti programlarına ilişkin ulaşım, konaklama, tanıtım ve organizasyon giderleri desteklenmekte

olup, desteklenen kalemler ve limitler aşağıdadır:

Ulaşım:

- Sektörel ticaret heyetlerinde şirket başına, alım heyetlerinde davetli yabancı şirket, kurum veya

kuruluş başına en fazla 2 (iki) kişinin uluslararası ve/veya şehirlerarası ulaşımda kullanacağı

ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi, otobüs bileti ve araç kiralama giderleri.

- Organizatör Kuruluşun en fazla 2 (iki) çalışanının sektörel ticaret heyeti organizasyonuyla ilgili

koordinasyonu sağlamak üzere gerçekleştirileceği ön heyet ve/veya sektörel ticaret heyet

programı kapsamında uluslararası ve/veya şehirlerarası ulaşımda kullanacağı ekonomi sınıfı

uçak, tren, gemi, otobüs bileti ile araç kiralama giderleri.


14

Konaklama:

- Sektörel ticaret heyetlerinde şirket başına, alım heyetlerinde davetli yabancı şirket, kurum veya

kuruluş başına günlük 300 ABD Dolarını geçmemek kaydıyla otel konaklama (oda+kahvaltı)

giderleri.

Tanıtım ve Organizasyon:

- Tercümanlık giderleri,

- Seminer, konferans, toplantı ve ikili görüşme organizasyonlarının yapıldığı yerlerin kiralama

giderleri

- Görsel ve yazılı tanıtım ve reklam giderleri,

- Halkla ilişkiler hizmeti,

- Katalog, broşür, eşantiyon ve tanıtım malzemeleri giderleri.


Sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti programlarına ilişkin giderler %50 oranında ve program

başına en fazla 150.000 ABD Dolarına kadar desteklenir.

Bir Organizatör Kuruluş En Fazla Kaç Sektörel Ticaret ve Alım Heyeti Programı İçin Destek

Alabilir?

Bir Organizatör Kuruluş en fazla 5 sektörel ticaret heyeti ve 10 alım heyeti programı için destek

alabilir.

Heyet Programlarına Katılacak Olan Firma Sayısında Sınır Var mıdır?

Sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti programları destek başvurularının değerlendirmeye

alınabilmesi için heyet programına Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı (BROP)

illerinden en az 8 (sekiz) şirketin, diğer illerden en az 10 (on) şirketin katılım sağlaması gerekir.

Alım heyeti programlarında yurt dışından getirilecek firma sayısında bir sınırlama

bulunmamaktadır.


Sektörel ticaret heyeti veya alım heyeti programı düzenleyecek olan Organizatör Kuruluşların

destekten yararlanmaları için Ekonomi Bakanlığı’ndan ön onay almaları gerekir.

Ön Başvuru Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?

Organizatör Kuruluşlar, EK C’de belirtilen ön başvuru belgeleri ile birlikte program başlangıç

tarihinden en az 3 (üç) ay önce Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne ön başvuruda

bulunur. Ön başvuru dosyası aynı zamanda CD ile teslim edilir.

Sektörel ticaret heyeti programları için yapılan ön başvurularda ibraz edilmesi gereken belgeler

şunlardır:

- Sektörel Ticaret Heyeti Desteği Ön Başvuru Formu (EK C-1)

- Program Taslağı

- Tahmini Bütçe


15

- Katılımcı Şirket Bilgi Formu (EK C-2)

- Katılımcı Talep Yazıları (EK C-3)

Alım heyeti programları için yapılan ön başvurularda ibraz edilmesi gereken belgeler şunlardır:

- Alım Heyeti Desteği Ön Başvuru Formu (EK C-4)

- Program Taslağı

- Tahmini Bütçe

- Yabancı Katılımcı Bilgi Formu (EK C-5)

- Yerli Katılımcı Bilgi Formu (EK C-6)

Katılımcı Firma Taleplerinin Toplanmasına Devam Edilmesi Nedeniyle Katılımcı Şirket Bilgi

Formları ile Talep Yazılarının İbraz Edilememesi Durumunda Yapılan Ön Başvuru

Değerlendirmeye Alınır mı?

Sektörel ticaret heyeti programları ön başvuruları esnasında katılımcı şirket bilgi formu ile talep

yazılarının; alım heyeti programları ön başvuruları esnasında ise yabancı katılımcı bilgi formu ile

yerli katılımcı bilgi formlarının bulunmaması durumlarında yapılan ön başvuru değerlendirmeye

alınır; ancak söz konusu belgelerin program başlangıç tarihinden en az 15 (onbeş) gün önce

Ekonomi Bakanlığı’na ibraz edilmesi gerekir.

Ön Onay Verilen Bir Heyet Programına Yeni Katılımcı Şirket Eklenmesi veya Çıkarılması

Mümkün Müdür?

Organizatör Kuruluş program başlangıç tarihinden en az 15 (onbeş) gün öncesine kadar katılımcı

şirket eklenmesi veya çıkarılması talebinde bulunabilir. Bunun için ilgili formların güncellenmesi

ve Ekonomi Bakanlığına gönderilmesi gerekir.

Faaliyet Sonrası Başvurular Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?

Organizatör Kuruluşlar sektörel ticaret heyeti veya alım heyeti programlarının gerçekleşmesini

müteakip EK C’de (Başvuru Belgeleri Listesi) belirtilen faaliyet sonrası başvuru belgelerini ilk

ödeme belgesi tarihinden itibaren en geç 6 (altı) ay içerisinde doğrudan veya posta ile Bakanlığa

(İhracat Genel Müdürlüğü) ibraz etmeleri gerekir.


Başvuruda eksik bilgi ve belge tespit edilmesi durumunda ilgili Organizatör Kuruluşlara eksik belge

bildirimi yapılır.






tarihte biter.


16



kredi kartı ekstresi aslı veya banka onaylı örneği ödeme belgesi olarak kabul edilir.

Sektörel Ticaret Heyeti veya Alım Heyeti programı kapsamında uluslararası veya şehirlerarası

ulaşımda yapılan tren, gemi veya otobüs harcamaları dışında tüm ödemelerin bankacılık kanalıyla

yapılması gerekmektedir.

Heyet Programı Kapsamında First/Business/Comfort Uçuşlar Desteklenir mi?

Ekonomi sınıfı uçak bilet bedelleri destek kapsamında olduğundan First/Business/Comfort class

bilet bedelleri desteklenmez. Uçak bileti üzerinde herhangi bir uçuş güzergahında uçuş sınıfının

First/Business/Comfort class olarak görülmesi halinde bilet tutarının tamamı destek kapsamı dışında

tutulur. Ancak, bilet üzerinde bütün uçuş güzergahlarının ekonomi sınıfı olduğu görülmekle birlikte

biniş kartlarında ekonomi sınıfı dışında bir uçuş tespit edilmesi durumunda (upgrade vb.

durumlarda) bilet üzerinde görülen ekonomi sınıfı bilet tutarının tamamı desteklenir.


Gerekmektedir?

Bilet koçanı veya elektronik bilet, biniş kartları, uçak biletlerinin seyahat acentesinden satın

alınması durumunda acentenin düzenlediği ayrıntılı fatura ve ödemenin bankacılık kanalıyla

yapıldığını gösteren belgenin ibraz edilmesi gerekmektedir.

Biniş Kartlarının Eksik Olması Durumunda Uçak Biletleri Desteklenir mi?

Biniş kartlarının ibraz edilememesi durumunda uçak biletleri destek kapsamında değerlendirilmez.

Ancak, ibraz edilemeyen biniş kartlarının yerine ilgili havayolu şirketinden uçuşların

gerçekleştirildiğine dair alınan yazının ibrazı halinde uçak biletleri destek kapsamında

değerlendirilir. Seyahat acentelerinden alınan yazılar kabul edilmemektedir.


Gerekmektedir?

Araç kiralama faturası ve faturaya ait ödemenin bankacılık kanalıyla yapıldığını gösteren belge

gerekmektedir.


Gerekmektedir?

Oda-kahvaltı tutarını gösteren ayrıntılı fatura ve faturaya ait ödemenin bankacılık kanalıyla


Konaklama faturası seyahat acentesinden alındı ise acentenin düzenlediği ayrıntılı fatura

(konaklayan kişi/kişiler, konaklanan otel ve tarih bilgileri ile gecelik konaklama bedelini gösteren),

yurt dışında kalınan otelden alınacak konaklayanların isimlerini ve konaklama tarihlerini içeren yazı

ve seyahat acentesine yapılan ödemenin bankacılık kanalıyla yapıldığını gösteren belge

gerekmektedir.


17

Tanıtım ve Organizasyon Harcamalarının Desteklenebilmesi İçin Hangi Belgelerin İbraz

Edilmesi Gerekmektedir?

Alınan hizmet detaylarını gösteren ayrıntılı fatura ve faturaya ait ödemenin bankacılık kanalıyla


Yurt içinden temin edilen reklâm ve tanıtım malzemelerinin desteklenebilmesi için bedelsiz ihracat

yoluyla yurt dışına gönderilmesi gerekir. Bu ihracatlara ilişkin gümrük beyannameleri, detaylı bir

şekilde düzenlenmiş kurye, kargo faturaları, çeki listesi vb. belgelerin tevsik edilmesi gerekir.

Ayrıca 10.000 ABD Dolarının üstündeki tanıtım giderleri için faturaya ek olarak sözleşmelerin

ibraz edilmesi gerekmektedir. Tek bir tanıtım faaliyeti kapsamında 10.000 ABD Doları’nın altında

gerçekleştirilen faaliyetler için ayrıca sözleşme aranmaz.




gerekir.


Ulaşılabilir?


başlığı altında yer alan başvuru belgeleri listesi ve dikkat edilecek hususlar (EK-C) bölümünde


ulaşılabilir.

E-TİCARET SİTELERİNE ÜYELİK DESTEĞİ


Firmaların ihracat bağlantısı kurmalarını temin edecek e-ticaret sitelerinde yer almalarını teşvik

etmektir.

Destek Kapsamındaki E-Ticaret Sitesi Tanımı Nedir?

Tedarikçi ve alıcılara hizmet eden uluslararası ticarete yönelik (B2B-Business to Business)

elektronik ticaret sitelerini veya elektronik pazar yerlerini ifade etmektedir.

Nihai Tüketiciye Yönelik (B2C) E-Ticaret Sitelerine Üyelik Giderleri Destek Kapsamında

mıdır?

Nihai tüketiciye yönelik olan (B2C-Business to Consumer) e-ticaret sitelerine üyelik giderleri

destek kapsamında değildir.



belirtilen kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketler destekten yararlanabilir.


18


E-ticaret sitelerine üyelik gideri desteklenmekte olup, e-ticaret sitelerinde yer alan site içi reklam ve

reklam bandı (banner) giderleri destek kapsamı dışındadır.


E-ticaret sitelerine üyelik giderleri %70 oranında ve yıllık en fazla 10.000 ABD Dolarına kadar

desteklenir.

Herhangi Bir E-Ticaret Sitesine Üye Olunduğunda Destek Alınabilir mi?

Hayır. Şirketlerin üye olacakları e-ticaret sitelerinin ön onay almış e-ticaret sitesi olması

gerekmektedir. Ön onay almış olan e-ticaret sitelerinin listesine Bakanlığımız internet sitesinden

ulaşılabilir.

Ön onayı olmayan e-ticaret sitesine üye olunmak istendiğinde ise ilk önce bu site için ön onay

başvurusu yapılması gerekmektedir. İlgili site için Bakanlığımızca ön onay verildikten sonra bu

siteye üye olunabilir.

Ön Onay Almış Bir E-Ticaret Sitesi İçin Üye Olunduktan Sonra mı Başvuru Yapılır?

Evet. Ön onay alan siteler için siteye ait üyelik işlemleri gerçekleştirildikten sonra başvuru yapılır.

Ön Onay Almamış Bir E-Ticaret Sitesine Üye Olunması Durumunda Destek Alınabilir mi?

Hayır. Ön onay almamış bir e-ticaret sitesine üye olunması durumunda site daha sonra ön onay alsa

bile sitenin ön onay almasından önce gerçekleştirilen üyelikler için destek sağlanmamaktadır.

Destekle İlgili Süre ve Sayı Limiti Mevcut mudur?

Evet, bu destekten bir şirket toplamda en fazla 5 (beş) e-ticaret sitesi için ve her bir e-ticaret sitesi

başına en fazla 3 (üç) yıl için yararlanabilir. Söz konusu 3 (üç) yıl birbirini takip eden ya da etmeyen

dönemler halinde olabilir.

Destek Başvurusu En Fazla Bir Yıllık Üyelik İçin mi Yapılabilir?

Evet. Bu sebeple hizmet alınan e-ticaret siteleri tarafından düzenlenen faturalarda hizmet süresinin

en çok bir yıllık olacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

Destekten Yararlanabilmek İçin Şirketin Yabancı Dilde Yayımlanan İnternet Sitesi Olması

Zorunlu mudur?

Evet. Destekten yararlanmak isteyen şirketlerin en az bir tane yabancı dilde yayımlanan internet

sitesi olması zorunludur. Yabancı dilde yayımlanan bu sitenin şirketin ticari faaliyetiyle ilgili olması

gerekmektedir.



19







gerekir.


E-ticaret sitesine üye olunduktan sonra ilk ödeme belgesi tarihinden itibaren 6 ay içerisinde başvuru

yapılması gerekmektedir.


Başvurular, şirketlerin yerleşik oldukları şehire göre Ekonomi Bakanlığı’na (İhracat Genel

Müdürlüğü) ya da Bakanlığın (EK E)’de belirtilen Bölge Müdürlüklerine başvuru dilekçesi ile

birlikte yapılır.







sahiplerinin bildirim üzerine vereceği cevabın Ekonomi Bakanlığı’nın veya ilgili Bölge

Müdürlüğü’nün evrak kayıtlarına girdiği tarihte biter.

Üye Olunmak İstenilen E-Ticaret Sitesi Ön Onay Almamış İse Sitenin Ön Onay Alması İçin

Kim Başvuru Yapabilir?

Ön onay başvurusuna muhatap site Türkiye veya yurtdışı merkezli e-ticaret sitesi ise ön onay

başvurusu ilgili site ya da firma tarafından yapılır. Yurtdışı merkezli sitenin Türkiye’de temsilciliği

varsa başvuru sitenin Türkiye’de yerleşik temsilcisi tarafından da yapılabilir.

E-Ticaret Sitesinin Ön Onay Alması İçin Nasıl ve Nereye Başvuru Yapılır?

E-ticaret sitesi için ön onay alma başvurusu şirketler ya da e-ticaret sitesi tarafından yapılabilir.

Başvuruların EK D-4 (E-Ticaret Sitesi Ön Onay Formu) ile birlikte Ekonomi Bakanlığına (İhracat

Genel Müdürlüğü) yapılması gerekmektedir.


20

Ön Onay Alabilmek İçin Bir E-Ticaret Sitesinin Taşıması Gereken Özellikler Nelerdir?

E-Ticaret sitesinde yer alan linkler çalışır durumda olmalıdır.

Aynı arayüz üzerinde farklı dillerle hizmet veren tasarıma sahip siteler hariç yabancı dildeki

sayfalarda Türkçe bilgi/metin/başlık vb. olmamalıdır.

Site en az %99 oranında erişilebilir olmalıdır.

E-Ticaret sitesinde ülke/şehir, ürün-sektör (zorunlu), firma bazlı en az 1 sorgulama kriteri

bulunmalıdır.

E-Ticaret sitesinde ücretli üye firmaya ait (en az) aşağıdaki bilgiler bulundurulacaktır:

Üye firma unvanı,

Adresi,

Telefon/Faks numarası,

Web sitesi ve e-posta adresi veya e-ticaret sitesi üzerinden mesajlaşma aracı,

Firmanın Faaliyet Türü: Üretici, Üretici-İhracatçı, İhracatçı,

Ürün ve hizmetleri ile ilgili bilgi,

Var ise firmanın sertifikaları ve kalite belgeleri (ISO, CE, HACCP vb.)

Sitenin Google Pagerank’i en az 2 olmalıdır.

Sitenin Alexa.com dünya sıralaması en fazla 500.000 olmalıdır.

Ekonomi Bakanlığının gerekli görüldüğü durumlarda (sitenin Alexa verilerine göre en çok

Türkiye’den ziyaret edildiğinin tespiti vb.) söz konusu sitenin kullanmakta olduğu internet sitesi

trafik izleme programının raporlarının görüntülenebilmesi için; internet üzerinden erişimi mümkün

kılmak üzere Bakanlığa kullanıcı adı-şifre tanımlanmalı veya Google Analytics türü bir uygulama

kullanılıyor olması durumunda [email protected] hesabına yetki verilmelidir. Ziyaretçileri

detaylı incelenen sitelerde aylık ortalama en az 1000 tekil ziyaretçi ve toplam ziyaretçilerinin

%50’sinin yabancı kaynaklı olup olmadığı kontrolü de yapılır.


Ulaşılabilir?


başlığı altında yer alan başvuru belgeleri listesi ve dikkat edilecek hususlar (EK-D) bölümünde


ulaşılabilir.

https://webmail.dtm.gov.tr/owa/redir.aspx?C=b9c2fe09c00440bbbce3cbdf02387977&URL=mailto%3aekonomi.etd%40gmail.com

Documents

PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZARA GİRİŞ DESTEĞİ · Uluslararası ve úehirlerarası ulaımda kullanılan ekonomi sınıfı uçak, tren, gemi ve otobüs bileti ücretleri ile günlük