7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

1/28

Programimi dhe algoritmet Faton M. Berisha

fberisha@uni-pr.edu

Universiteti i PrishtinesFakulteti i Shkencave Matematikenatyrore

Kom uteret dhe ro ramimi f . 1

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

2/28

Kom uteret dhe ro ramimi f . 1

Kompjutert dhe programimi

Kom uteret dhe ro ramimi f . 2

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

3/28

Referencat

Web sajte:

http://fberisha.netfirms.com

Kom uteret dhe ro ramimi f . 3

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

4/28

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

5/28

Referencat

Web sajte:

http://fberisha.netfirms.com

http://www.cis.ksu.edu/santos/schmidt/ppj

http://java.sun.com

Kom uteret dhe ro ramimi f . 3

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

6/28

Referencat

Web sajte:

http://fberisha.netfirms.com

http://www.cis.ksu.edu/santos/schmidt/ppj

http://java.sun.com

Literatura:D. Schmidt,Programming principles in Java:

Architectures and Interfaces .

Kom uteret dhe ro ramimi f . 3

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

7/28

Referencat

Web sajte:

http://fberisha.netfirms.com

http://www.cis.ksu.edu/santos/schmidt/ppj

http://java.sun.com

Literatura:D. Schmidt,Programming principles in Java:

Architectures and Interfaces .I. Horton,Beginning Java 2 , Wrox Press, 2000.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 3

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

8/28

Kompjutert dhe programimi

Programimi kompjuterik sht nj proces n tre hapa:

disenjim arkitekture,

Kom uteret dhe ro ramimi f . 4

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

9/28

Kompjutert dhe programimi

Programimi kompjuterik sht nj proces n tre hapa:

disenjim arkitekture,denim i klasave t cilat e prbjn arkitekturn,

Kom uteret dhe ro ramimi f . 4

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

10/28

Kompjutert dhe programimi

Programimi kompjuterik sht nj proces n tre hapa:

disenjim arkitekture,denim i klasave t cilat e prbjn arkitekturn,

shkruarje e Java instruksioneve t cilat e realizojnseciln klas.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 4

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

11/28

sht kompjuteri?

Kompjuter : entitet i cili ekzekuton instruksione.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 5

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

12/28

sht kompjuteri?

Kompjuter : entitet i cili ekzekuton instruksione.

Procesor : pjesa e nj komjuteri elektronik e cila iekzekuton istruksionet.Memoria qendrore (RAM ): pjesa e nj komjuteri elektronike cila i ruan instruksionet dhe t dhnat t cilat procesori ilexon pr ta kryer punn e vet.Memoria periferike : pjest e nj komjuteri elektronik t cilatarkivojn instruksione dhe t dhna shtes. P.sh., disqet e

forta, disketat, CD-t.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 5

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

13/28

sht kompjuteri?

Kompjuter : entitet i cili ekzekuton instruksione.

Procesor : pjesa e nj komjuteri elektronik e cila iekzekuton istruksionet.Memoria qendrore (RAM ): pjesa e nj komjuteri elektronike cila i ruan instruksionet dhe t dhnat t cilat procesori ilexon pr ta kryer punn e vet.Memoria periferike : pjest e nj komjuteri elektronik t cilatarkivojn instruksione dhe t dhna shtes. P.sh., disqet e

forta, disketat, CD-t.Njsi hyrse : tastiera ose mausi, i cili i jep t dhnakompjuterit.

Njsi dalse : monitori pr ashim ose printeri, i cili iprezanton t dhna shfrytzuesit t kompjuterit.Kom uteret dhe ro ramimi f . 5

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

14/28

sht kompjuteri? Vazhdim

Fajl (le ): bashksi t dhnash t ngjashme, tipikisht e

ruajtur n memorien periferike.Folder : bashksi fajlash, tipikisht e ruajtur n memorienperiferike.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 6

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

15/28

sht kompjuteri? Vazhdim

Fajl (le ): bashksi t dhnash t ngjashme, tipikisht e

ruajtur n memorien periferike.Folder : bashksi fajlash, tipikisht e ruajtur n memorienperiferike.

T dhnat n kompjuter jan t koduara n vargje 0-shdhe 1-shesh.Bit : njsia themelore e informats nj 0 ose nj 1.

Kod binar : varg bitsh, i cili lexohet nga procesori siinstruksione ose t dhna.Gjuha e makins : formati specik i kodit binar i cili lexohet

nga procesori specik.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 6

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

16/28

Programimi kompjuterik

Programimi : aktiviteti i shkruarjes s instruksioneve t cilatmund ti ekzekutoj nj kompjuter.

Algoritm : varg i renditur hapash (instruksionesh ) tnjkuptimta, t ekzekutueshme, i cili prkuzon nj proces

t fundm.Program kompjuterik : algoritm i cili sht shkruar nmnyr specike pr tu ekzekutuar nga nj procesor.

Gjuh programuese : gjuh e disenjuar posarisht prshkruarjen e programeve kompjuterike.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 7

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

17/28

Programimi kompjuterik Vazhdim

Hapat e prkthimit t nj programi t shkruar n Java ngjuhn e makins:1. Kompilatori : programi i cili prkthen Java programet n

Java byte code .

2. Java interpretuesi (JVM ): programi i cili prkthen Javabyte code n gjuhn e makins.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 8

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

18/28

Programet jan objekte

AFISHIMI MEMORIA PERIFERIKE

SHFRYTZUESI PROGRAMI EKZEKUTIV (n memorien qendrore)

TASTIERA KOMPJUTERT TJER

Figura 1. Rrethina kompjuterike

Kom uteret dhe ro ramimi f . 9

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

19/28

Programet jan objekte

Objekt : instanc e klass n memorien qendrore. Njsithemelore e nj programi ekzekutiv.

Mesazh : komunikim t cilin nj objekt i drgon tjetrit.

Metod : aktivitet specik kompjuterik i cili mund taktivizohet kur i drgohet nj mesazh. Aftsi t ciln eposedon objekti.

Objekt klient (client): objekt i cili drgon mesazh.Objekt pranues (receiver): objekt i cili pranon mesazh.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 10

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

20/28

Programet jan objekte Vazhdim

Input (hyrja ): t dhnat t cilat i jepen programitkompjuterik pr llogaritje.

Output (dalja ): prgjegjja e llogaritur nga programi.

Hardware : komponentet zike t nj kompjuteri, p.sh.,procesori dhe memoria qendrore.

Software : programet kompjuterike.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 11

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

21/28

Sistemet operative dhe Windows

Sistemi operativ : programi kontrollues i cili llon tekzekutohet me ndezjen e kompjuterit.

Dritarja komanduese : pozit n displejin kompjuterik kushfrytzuesi mund t rradhis instruksione pr kompjuterin.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 12

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

22/28

Arkitektura e softuerit

Arkitektur e softuerit : disanji, plani i prgjithshm i njprogrami komjuterik.Hapat krucial gjat shkruarjes s nj programikompjuterik:

Specikimi i arkitekturs s programit me an tdiagramit t klasave ;

Kom uteret dhe ro ramimi f . 13

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

23/28

Arkitektura e softuerit

Arkitektur e softuerit : disanji, plani i prgjithshm i njprogrami komjuterik.Hapat krucial gjat shkruarjes s nj programikompjuterik:

Specikimi i arkitekturs s programit me an tdiagramit t klasave ;Disenjimi i secils klas si bashksi metodash;

Kom uteret dhe ro ramimi f . 13

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

24/28

Arkitektura e softuerit

Arkitektur e softuerit : disanji, plani i prgjithshm i njprogrami komjuterik.Hapat krucial gjat shkruarjes s nj programikompjuterik:

Specikimi i arkitekturs s programit me an tdiagramit t klasave ;Disenjimi i secils klas si bashksi metodash;

Shkruarja e secils metod si varg Javainstruksionesh.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 13

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

25/28

Arkitektura e softuerit

Arkitektur e softuerit : disanji, plani i prgjithshm i njprogrami komjuterik.Hapat krucial gjat shkruarjes s nj programikompjuterik:

Specikimi i arkitekturs s programit me an tdiagramit t klasave ;Disenjimi i secils klas si bashksi metodash;

Shkruarja e secils metod si varg Javainstruksionesh.

Me startimin e programit kompjuterik objektet n memorienqendrore krijohen nga klasat n memorien periferike, dukeformuar programin ekzekutiv.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 13

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

26/28

Arkitektura e softuerit Vazhdim

Gjat kursit do t mbshtetemi esencialisht n njarkitektur t posame:ModelViewController (MVC).

Komponentet e MVC arktiekturs:View objekti : paraqitja ndaj shfrytzuesit njeri;posedon metoda t cilat pranojn krkesa ngashfrytzuesi dhe ashojn rezultate.Controller objekti : posedon metoda t cilat kontrollojnbartjen e informatave duke drguar mesazhekomponenteve tjera.Model objekti : posedon metoda t cilat llogarisinpergjegjjet si reagim ndaj mesazheve t drguara atijnga controller objekti.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 14

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

27/28

Diagramet e klasave

Klasa : fajl i cili prmban nj komponent t programit.

Diagram i klasave : prezantim grak i klasave, metodavedhe mesazheve. Specikon arkitekturn e nj programi.

Kom uteret dhe ro ramimi f . 15

7/31/2019 Parimet e programimit n Java: Kompjutert dhe programimi

28/28

Diagramet e klasave Vazhdim

Controller

main

Input View

getRequest

getText

Model

insertText

deleteText

reformatLines

...

contentsOf

Output View

redisplayDocument

printDocument

Figura 2. Diagram klasash i nje tekst procesori