Parainflúensa

Kristín María

8. febrúar 2008

PIV

• Næstalgengasta ástæða NLS hjá börnum

• Ásamt RSV ein algengasta ástæða innlagna vegna öndunarfærasýkinga

• NLS aðalástæður dauða barna <6 ára í þróunarlöndum

Familían

• Paromyxoviridae fjölskyldan

• Paromyxovirinae undirfjölskylda– Paramyxovirus (PIV1 og 3 og Sendai)– Rubulavirus (PIV2 og 4 og hettusóttar)– Morbillivirus (mislinga)

• Hjúpaðir neg strand RNA vírusar

• Kóða fyrir 8 próteinum

• Fjórar serotýpur : PIV1-4

Uppbygging

Varnir

• Vessabundið ónæmissvar gegn HN og F próteinum

• Endursýkingar algengar en vægari

• Börn fædd með mótefni sem hverfur á 6 mánuðum.

• Móðurmjólk, góður næringastatus, lítil mengun...

Smit

• Snerti og úðasmit• MJÖG smitandi• Incubation 2-6 dagar• Víruseftirmyndun

hefst 24klst eftir sýkingu

• Seyting veiru í 3-16 daga eftir primer sýkingu.

Sýkingin

• Kólóníserar nef og nefkok

• Ræðst á epithelfrumur

• Veldur seytun á bólgumiðlandi cytokinum og chemokinum Slímhúðarbólga, nekrósa, epithelrof, bjúgur,

slímseytun, interstitial infiltröt Bólga í öndunarfærum Stridor

Serotypur

• PIV 1 – Sýkja larynx og

trachea Croup– Flest 5 ára börn hafa

mótefni

• PIV 2– Sama og 1 en vægari

• PIV 3 – Sýkir NLV

bronchiolitis og lungnabólga

– Flest 2 ára börn með mótefni

– Algengast

• PIV 4– Vægar ELS– Bronchiolitis og

lungnabólga

Hvenær

• PIV3 árlega að vori og sumri

• PIV4 okt-jan• PIV1 og 2 koma

annað hvert ár á haustin

Einkenni

• Misalvarlegar öndunarfærasýkingar• Mild kvefeinkenni alvarleg lungnabólga• ELS yfir helmingur PIV sýkinga• Croup

– Hiti, hor, pharyngitis, geltandi hósti, stridor, mæði, brjóstkassainndráttur, verri á nóttunni

• Bronchiolitis– Hiti, nefkvef, tachypnea, hósti, wheezing

• Lungnabólga

hóstagelt

Fylgikvillar

• Miðeyrnabólga fylgir 30-50% ELS

• Sinusitis

• Annað (meningitis, myocarditis, pericarditis, guillain-barré syndrome)

• Alvarlegri veikindi og fylgikvillar frekar hjá ónæmisbældum

Greining

• Klínísk greining. Er faraldur?• Status/diff væg lymphocytosa• Rtg. Pulm

– Steeple sign ef Croup– Íferðir ef lungnabólga– Hyperinflation ef bronchiolitis

• Staðfest með veiruleit– Ræktun, IF, ELISA, PCR– Útiloka aðrar sýkingar í alvarlega veikum

• Bakteríuræktun

Steeple sign

Meðferð

• Stuðningsmeðferð– Croup: sitja uppi, rólegt umhverfi, kalt rakt loft,

ef alvarlegt þá súrefni, micronephrin, sterar

• Sýklalyf ef sec sýking• Engin antiviral lyf til• Ekkert bóluefni til• Ábendingar fyrir innlögn:

– Andnauð, þurrkur, stridor þrátt fyrir meðhöndlun