ARALIN 26: PAGKILALA SA GROSS NATIONAL PRODUCT

Gross National Product(GNP)

Isa sa pinagbabatayan ng pag-unlad ng isang bansa ay ang economic performance. Sa pamamagitan nito matatanto kung ang lahat ng sektor ng ekonomiya ay lubusang ginampanan ang gawain at responsibilidad, isa sa mga aspetong binigyan pansin ng ating pamahalaan and GNP upang malaman kung lumago at sumulong ang ating ekonomiya.

Ang GNP o Gross National Product ay isang kabuuang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng isang bansa sa loob ng isang taon.

Ang market value ng isang produkto at serbisyo ang ginagamit sa pagsukat ng GNP.

Ang market value ay halaga ng produkto at serbisyo na umiiral sa pamilihan. Ang mga produktong handa nang ikonsumo ang isinama sa pagkuwenta ng GNP.

final goods - Ito ang mga produkto na hindi na kailangang iproseso upang maging yaring produkto tulad halimbawa ng:

- damit

- delata

- makinarya

- asukal

- tinapay

intermediate goods – ito ang mga produktong kailangang iproseso upang maging yaring produkto tulad ng:

- tubo

- arina

- sariwang isda (gagawing sardinas)

Ang mga intermediate goods ay hindi isinasama sa pagkukuwenta upang maiwasan ang double counting sa GNP na nagiging dahilan ng paglaki ng GNP.

Uri ng GNP

1. Potential GNP – ay ang kabuuang produksiyon ng bansa na tinatantiya ayon sa kakayahan at kapasidad ng mga salik (Actual GNP) gaya ng:

- manggagawa

- oras ng pag tatrabaho ng mga manggagawa

- teknolohiya

- makinarya

- likas na yaman

Kung ito ang pagbabatayan, ang ating bansa ay may kapasidad at may kakayahan na mag prodyus ng mataas na produksiyon dahil sa ating:

- likas na yaman

- pisikal na yaman

- yamang tao

Ito ang ang dapat matamo ng isang bansa sa loob ng isang taon.

Pagkatapos ng isang taon ay sinusukat ang kabuuang produksiyon na nagawa ng bansa matapos gamitin ang iba’t ibang salik na tinatawag na Actual GNP. Upang malaman kung episyente ang paggamit sa mga salik, binabawas ang Actual GNP sa Potential GNP. Ang resulta ay tinatawag na GNP Gap. Positive Gap kapag mas malaki ang Potential GNP kaysa Actual GNP, Ibig sabihin hindi lubusang napakinabangan ang mga salik na magbibigay ng full production sa bansa.

2. Nominal at Real GNP - Real GNP (GNP at constant prices) ay tumutukoy sa halaga ng kabuuang produksiyon ng bansa na ang batayan ay presyo ng base year. Samantala ang Nominal GNP(GNP at Current Prices) ay ang kabuuang produksiyon ng bansa na nababatay sa kasalukuyang presyo sa pamilihan. Ang paglago ng Real GNP ay higit na pinag-uukulan ng pansin dahil sa pagtaas nito ay nagpapakita ng pagtaas ng produksiyon ng produkto o serbisyo.

Ang presyo ng base year ay itinatakda ng NEDA(National Economic Development Authority) Ayon sa taon na mainam ang takbo ng ekonomiya. Ang GNP sa base year ay laging 100.

Sa pag-alam ng paglago ng Nominal at Real GNP ay gagamitin ang pormulang:

GNP ng kasalukuyan taon – GNP ng nakalipas na taon

Growth rate= GNP ng nakalipas na taon X 100

Halimbawa: GNP 2008 – GNP 2007 X 100

GNP at currencies= GNP 2007

= 651 685 – 1 484 809 X 100

1 484 809

= 166 849 x100 =11.23% 1 484 809

Pagkakaiba ng Gross National Product(GNP) at Gross Domestic Product(GDP)

- ang dalawa ay mahahalagang economic indicators ng bansa, inilalarawan ng dalawa ang kalagayan ng produksiyon ng ating bansa. Kung ang GNP ay kabuuang produksiyon na nagagawa ng mamamayan ng bansa sa loob at labas ng bansa sa loob ng isang taon, ang GDP naman ay tumutukoy sa mga produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng bansa sa loob ng isang taon. Ang kaibahan ng GNP sa GDP ay:

Gawa ng lahat ng mamamayang Pilipino kahit saang dako ng sila ng daigdig naroon, samantalang sa GDP ay produksiyon lamang sa loob ng bansa, kahit ang gumawa ay dayuhan ito ay isinasama sa pagkuwenta sa GDP.

Ang mga kinikita ng ating mga OFW(Overseas Filipino Workers) ay di-kabilang sa ating GDP ngunit isinasama sa GNP. Ang kita ng mga dayuhan na nagtatrabaho at namumuhunan sa loob ng ating bansa ay kabilang sa ating GDP at hindi sa GNP.

Sa kabuuan ang produksyon ng bawat mamamayang Pilipino sa loob ng Pilipinas ay parehong isinasama sa pagkuwenta ng GNP at GDP ng bansa.

Paglalarawan ng GNP at GDP

GNP at GDP, 2007 by quarter

Q1 Q2 Q3 Q4

GDPGNP

1 524.11 653.6

1 618.61 785.0

1 613.81 768.0

1 891.82 042.7

Makikita sa tsart na mas mataas ang GNP kaysa GDP sa ating bansa dahil sa Net Factor Income from Abroad (NFIA) na positibo dahil sa pagdala ng mga OFWs.

Salamat sa pakikinig

Gil Joseph G. LicotIV-MMM