Pages From Rev 2009 78dec

82

Íèéãýì, ýäèéí çàñãèéí áàéäëûí òóõàé òàíèëöóóëãà

Ýäèéí çàñãèéí ºñºëò, ò¿¿íèé á¿òýö

1. Ýäèéí çàñãèéí ºñºëò

Ýäèéí çàñãèéí ºñºëò íü óëñ îðíû õýìæýýíä òîäîðõîé õóãàöààíû òóðøèä ¿éëäâýðëýãäñýí á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé ººð÷ëºëòººð òîäîðõîéëîãäîíî. Ýäèéí çàñãèéí õºãæëèéã áîäèò ºñºëòººð õýìæäýã áºãººä ýíý íü èíôëÿöè áóþó ¿íèéí íºëººëëèéã àðèëãàñàí, á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé áèåò õýìæýýíèé ººð÷ëºëò þì.

¯éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿íèé òîî õýìæýý íýìýãäýýã¿é áàéõàä çºâõºí ¿íý ºññºíººñ øàëòãààëæ á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé õýìæýý ºññºí áàéæ áîëíî. Ýíý íü óëñ îðíû ýäèéí çàñãèéí àìüäðàëä ãàð÷ áàéãàà áîäèò ººð÷ëºëòèéã õàðóóëæ ÷àäàõã¿é. Èéìýýñ ýäèéí çàñãèéí áîäèò ºñºëòèéã çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð ¿íýëñýí äîòîîäûí íèéò á¿òýýãäýõ¿¿í (ÄÍÁ)-èé ººð÷ëºëòººð èëýðõèéëäýã.

Õ¿ñíýãò 1 ÄÍÁ-èé æèëèéí áîäèò ºñºëò, áóóðàëò, ýäèéí çàñãèéí

¿éë àæèëëàãààíû ñàëáàðààð Õóâèàð

Хºдºº аж ахуй, ан агнуур, ойн аж ахуй

Аж ¿йлдвэр

Барилга Худалдаа Тээвэр,

агуулахын аж ахуй, холбоо

Бусад ¿йлчилгээ ДНБ

1990 -1.3 1.3 -24.6 -1.4 -5.6 -6.0 -2.5 1991 -3.0 -7.0 -16.5 -12.2 -38.8 27.6 -5.7 1992 -2.1 -5.0 -40.7 -22.0 -17.8 5.5 -5.4

1993 -3.0 -9.0 -16.2 4.5 -4.7 -2.2 -4.3 1994 2.7 1.0 10.5 -0.01 -3.0 6.5 3.0 1990-1994 оны жилийн дундаж ºсºлт, бууралт

-1.4 -3.8 -18.1 -6.7 -15.1 5.7 -3.0

1995 6.0 1.5 10.6 0.2 -0.2 -0.4 4.2

1996 3.1 -0.1 2.6 0.1 2.7 5.2 2.8 1997 4.3 0.7 -2.7 16.0 4.5 -0.3 4.3 1998 6.7 3.8 -1.1 -2.0 6.7 1.4 4.8

1999 4.5 2.7 1.6 0.1 7.0 4.5 5.0 1995-1999 оны жилийн дундаж ºсºлт, бууралт

5.0 1.7 2.3 2.7 4.1 2.1 4.2

2000 -14.8 3.8 -14.6 20.1 17.0 1.5 1.3

2001 -17.9 12.7 13.3 7.1 15.3 3.3 3.0 2002 -10.1 0.4 24.2 28.0 19.5 8.8 4.7

2003 6.3 3.0 55.0 10.5 15.6 4.5 7.0

2004 15.8 20.5 -6.6 -4.9 8.1 0.4 10.6 2000-2004 оны жилийн дундаж ºсºлт, бууралт

-4.6 7.9 12.2 12.5 15.7 3.7 5.3

2005 10.7 4.5 15.6 2.5 22.5 4.7 7.3

2006 7.5 7.0 5.1 15.3 12.1 -2.1 8.6

2007 15.8 6.9 8.5 6.7 26.6 1.2 10.2

2008 5.8 -0.6 -12.8 16.2 20.5 13.0 8.9

2009* 1.5 1.2 -48.8 -26.6 12.1 9.4 -1.6 2005-2009 оны жилийн дундаж ºсºлт, бууралт

8.4 3.8 -9.6 1.5 19.9 5.1 6.7

*óðüä÷èëñàí ã¿éöýòãýë

Administrator

Highlight


83

Çàõ çýýëèéí ýäèéí çàñàãò øèëæñýí ýõíèé æèë¿¿äýä ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñàã óíàëòàíä îðæ, 1990-1994 îíä æèëä äóíäæààð 3.0 õóâèàð áóóðñàí. Ýíýõ¿¿ áóóðàëòàíä õºäºº àæ àõóé, àæ ¿éëäâýð, áàðèëãà çýðýã ýäèéí çàñãèéí ãîëëîõ ñàëáàðóóäûí íýìýãäýë ºðòºã áóóðñàí íü íºëººëºâ. ÄÍÁ-èé æèëèéí äóíäàæ ºñºëò 1995-1999 îíä 4.2 õóâü, 2000-2004 îíä 5.3 õóâüòàé áàéñàí áîë 2005-2009 îíä 6.7 áîëæ ºññºí áàéíà.

Ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñãèéí áàéäàëä 1994 îíîîñ íààøòàé õàíäëàãóóä ãàð÷, íýìýãäñýýð 2003 îíîîñ ýõëýí ýäèéí çàñãèéí ºñºëò òîãòâîðæñîí. Öàã àãààðûí õ¿íäðýë¿¿ä òîõèîëäñîí 2000-2003 îíä 11.0 ñàÿ ìàë õîðîãäîæ, õºäºº àæ àõóéí ñàëáàðûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé õýìæýý æèëä äóíäæààð 9.1 õóâèàð áóóðñàí íü ÄÍÁ-èé æèëèéí äóíäàæ ºñºëòºíä ñºðãººð íºëººëñºí õýäèé ÷ õºäºº àæ àõóéãààñ áóñàä ñàëáàðûí ºñºëò íýìýãäñýí þì.

Ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä áàéãàëèéí íººöèéí äýëõèéí çàõ çýýë äýýðõè ¿íý ºññºíòýé õîëáîãäîí ìàíàé óëñûí óóë óóðõàé, îëáîðëîõ ñàëáàðûí ¿éëäâýðëýë òîãòâîðòîé íýìýãäýæ áàéíà. Ýäèéí çàñãèéí 2005-2008 îíû ºñºëòºä íºëººëñºí õàìãèéí ãîë ç¿éë áîë ýêñïîðòûí ãîë á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿ä áîëîõ àëò, çýñ áîëîí áóñàä ìåòàëëûí äýëõèéí çàõ çýýëèéí ¿íý ºññºí ÿâäàë þì. Öààøäàà ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñàã óóë óóðõàéí ñàëáàðò òóëãóóðëàí õºãæèõººð áàéíà.

Çóðàã 1

ÄÍÁ-èé áîäèò ºñºëòèéã ñàëáàðààð õàðüöóóëáàë, õºäºº àæ àõóéí ñàëáàð 2005-2009 îíä æèëä äóíäæààð 8.4 õóâèéí ºñºëòòýé áàéñàí áºãººä öàã àãààðûí áàéäàë òààëàìæòàé áàéñàí íü õºäºº àæ àõóéí ñàëáàðûí ¿éëäâýðëýëä ýåðýãýýð íºëººëñºí. Ìàëûí òîî 2009 îíä 44.0 ñàÿä õ¿ð÷ 1990 îíûõîîñ 18.2 ñàÿ òîëãîéãîîð, 1995 îíûõîîñ 15.4 ñàÿ òîëãîéãîîð, 2000 îíûõîîñ 13.4 ñàÿ òîëãîéãîîð, 2005 îíûõîîñ 13.6 ñàÿ òîëãîéãîîð òóñ òóñ íýìýãäëýý.

¯éëäâýðëýëèéí ñàëáàð 2005-2009 îíä æèëä äóíäæààð 3.8 õóâèéí ºñºëòòýé ãàð÷, 2000-2004 îíûõîîñ 2.1 äàõèí áóóðñàí áàéíà. Óóë óóðõàéí ñàëáàðûí ¿éëäâýðëýë 2005 îíä 10.6 õóâü ºñ÷ áàéñàí ÷ 2006 îíû II õàãàñò áàòëàãäñàí “Çàðèì á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íèéí ºñºëòèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàðûí òóõàé” õóóëèéã õýðýãæ¿¿ëýõ àæèë õàíãàëòã¿é áàéñàíòàé õîëáîîòîéãîîð àëò îëáîðëîã÷ êîìïàíèóä òàòâàðààñ çóãàòààõ, Ìîíãîë áàíêèíä òóøààæ, áîðëóóëàõ àëòíû õýìæýý áàãàñàõ õàíäëàãà àæèãëàãäñàí.

Ìàíàé óëñûí õóâüä õ¿íñ, óíäàà, íýõìýë, õóâöàñ, òºìðèéí õ¿äðèéí ¿éëäâýðëýë íü áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðëýëèéí ñàëáàðò ãîëëîõ áàéð ýçýëæ áàéíà. Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí íýìýãäýë ºðòºã 2005 îíä 19.5 õóâèàð áóóðàõàä íýõìýë, õóâöàñ ¿éëäâýðëýë, ¿ñëýã àðüñ áîëîâñðóóëàõ ñàëáàðûí ¿éëäâýðëýëò áóóðñàí íü ãîëëîí íºëººëñºí.


84


ÀÍÓ-ààñ Ìîíãîë óëñàä ¿ç¿¿ëæ áàéñàí î¸ìîë, ñ¿ëæìýë á¿òýýãäýõ¿¿íèé õóäàëäààíû òààëàìæòàé íºõöºë 2005 îíû 1 ä¿ãýýð ñàðûí 1-íä äóóñãàâàð áîëñîíòîé õîëáîãäîí î¸ìîë, ñ¿ëæìýë á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë ýðõýëäýã ãàäààäûí õºðºíãº îðóóëàëòòàé êîìïàíèóäûí ¿éëäâýðëýëèéí õýìæýý áóóðñàí.

Õ¿ñíýãò 2

Õºäºº àæ àõóé, àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí ãîë íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë

Ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñãèéí ¿íäñýí ñàëáàðóóä áîëîõ õºäºº àæ àõóé, àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí çàðèì ãîë íýð òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë íýëýýä ºññºí. Òóõàéëáàë, 2005-2008 îíä æèëä äóíäæààð 19.8 ìÿí.ò àëò îëáîðëîñîí íü 1990-1994 îíû äóíäæààñ 22.5 äàõèí, 1995-1999 îíû äóíäæààñ 2.5 äàõèí, 2000-2004 îíû äóíäæààñ 1.5 äàõèí ºíäºð áàéíà. ßìààí ñ¿ðãèéí òîî ºñ÷, 2005-2008 îíä æèëä äóíäæààð 4.7 ìÿí.ò íîîëóóð áýëòãýñýí íü 1990-1994 îíû äóíäæààñ 12.1 äàõèí, 1995-1999 îíû äóíäæààñ 7.4 äàõèí, 2000-2004 îíû äóíäæààñ 6.6 äàõèí èë¿¿ áàéíà. Ãàçàð òàðèàëàíãèéí ãîë íýð òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿éëäâýðëýë ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ìýäýãäýõ¿éö íýìýãäñýí. Òóõàéëáàë, óëñûí õýìæýýãýýð 2009 îíû áàéäëààð 391.7 ìÿí.ò ¿ð òàðèà, 151.2 ìÿí.ò òºìñ õóðààñàí íü ºìíºõ îíîîñ õóðààñàí ¿ð òàðèà 84.0 õóâèàð, òºìñ 12.2, õóâèàð ºññºí áàéíà.

Íýã õ¿íä íîãäîõ ÄÍÁ-èé (2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð ¿íýëñýí) æèëèéí äóíäàæ õýìæýý 1990-1994 îíä 784.3 ìÿí.òºã, 1995-1999 îíä 800.9 ìÿí.òºã, 2000-2004 îíä 913.7 ìÿí.òºã áàéñàí áîë 2005-2009 îíä 1242.1 ìÿí.òºã-ò õ¿ðñýí áàéíà.

Á¿òýýãäýõ¿¿í 1990-1994

îíû æèëèéí äóíäàæ

1995-1999 îíû æèëèéí

äóíäàæ


äóíäàæ


äóíäàæ

Çýñèéí áàÿæìàë, 35%, ìÿí.òí

317.9 355.2 371.8 366.6

Ìîëèáäåíèé áàÿæìàë, 47%, òí

4 037.8 4 245.1 3 103.9 3 441.5

Õàéëóóð æîíøíû áàÿæìàë, ìÿí.òí

152.5 147.4 185.1 136.6

Í¿¿ðñ, ìÿí.òí 6 243.3 5 014.9 5 680.3 8 725.2

Àëò, êã 881.0 7 941.8 13 623.2 19 834.9

Öåìåíò, ìÿí.òí 193.6 107.8 106.2 175.5

Õèâñ, ìÿí.ì 2 1 218.0 624.5 641.4 677.0

Ñàìíàñàí íîîëóóð, òí 176.4 518.4 487.1 1 312.2 Ñ¿ëæìýë ýäëýë, ìÿí.øèðõýã

1 994.7 439.9 4 450.2 3 586.5

ð̄ òàðèà, ìÿí.òí 523.5 217.3 142.7 135.5

Òºìñ, ìÿí.òí 84.0 56.2 65.5 110.3

Õ¿íñíèé íîãîî, ìÿí.òí 25.3 34.0 47.4 72.4

Íîîëóóð,òí 1 640.6 2 662.2 3 020.7 4 679.7

Õîíèíû íîîñ, ìÿí.òí 20.8 19.7 17.8 17.9 Ìàõ, íÿäàëãààíû æèíãýýð, ìÿí.òí 240.3 253.9 219.8 194.6


85

Çóðàã 2 Íýã õ¿íä íîãäîõ ÄÍÁ, 2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð, ìÿí.òºã


Ìàíàé óëñûí áîäèò ÄÍÁ 1990-1995 îíä æèëä äóíäæààð 1.9 õóâèàð áóóðñàí áîë 1995-2000 îíä 3.7 õóâü ºñ÷, óëìààð 2000-2005 îíä 5.6 õóâü áîëæ íýìýãäñýí áàéíà. ÄÍÁ-èé áîäèò ºñºëò 2000-2005 îíä äýëõèéí äóíäæààñ 2.8 ïóíêòýýð, Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí äóíäæààñ 1.4 ïóíêòýýð òóñ òóñ äýýã¿¿ð áàéíà. Õàðèí ÄÍÁ-èé áîäèò ºñºëò 2006 áîëîí 2007 îíä ìýäýãäýõ¿éö íýìýãäñýí.

Õ¿ñíýãò 3 Äýëõèéí ýäèéí çàñãèéí äóíäàæ ºñºëòèéí õóâü

Ìàíàé óëñûí ÄÍÁ-èé áîäèò ºñºëò 2007 îíä 10.2 õóâüä õ¿ðñýí íü äýëõèéí äóíäæààñ 6.4 ïóíêòýýð, Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí äóíäæààñ 4.4 ïóíêòýýð äýýã¿¿ð áàéãàà òºäèéã¿é á¿ñ íóòãèéí óëñ îðíóóäûí äóíäæààñ ÷ íýëýýä äýýã¿¿ð ò¿âøèíä áàéíà.

2. Ýäèéí çàñãèéí á¿òýö

Àëèâàà óëñ îðíû õºãæèëä ýäèéí çàñãèéí á¿òýö èõýýõýí ÷óõàë. Ìàíàé îðíû õóâüä ýäèéí çàñãèéí ãîëëîõ ñàëáàð íü õºäºº àæ àõóé, óóë óóðõàé õýâýýð áàéíà.

ÄÍÁ-èé á¿òöèéã ýäèéí çàñãèéí ñàëáàðóóäààð õ¿ñíýãò 4-ò ¿ç¿¿ëýâ.

1990-1995 1995-2000 2000-2005 2006 2007 Ìîíãîë -1.9 3.7 5.6 8.6 10.2 Àçè, Íîìõîí äàëàéí îðíóóä 2.7 3.0 4.2 5.7 5.8

Áàãà îðëîãîòîé îðíóóä 2.8 3.6 6.3 8.5 6.3 Äóíäàæ îðëîãîòîé îðíóóä 3.4 5.2 7.3 8.5 9.1 ªíäºð îðëîãîòîé îðíóóä 2.3 1.7 2.0 3.3 2.9

Àôðèê 1.1 3.7 5.2 5.3 6.1 ªìíºä Àìåðèê áîëîí Êàðèáûí òýíãèñèéí îðíóóä 3.3 3.1 2.6 5.0 5.2 Õîéä Àìåðèê 2.4 4.1 2.3 3.4 2.2 Åâðîï 1.1 2.8 1.7 2.9 2.8 Äýëõèé 2.2 3.3 2.8 4.1 3.8

Ýõ ¿¿ñâýð: ÀÍÄÎÝÇÍÊ, Ñòàòèñòèêèéí ýìõòãýë 2007, 2008

86


Õ¿ñíýãò 4

1995-1999 îíû äóíäæààð ÄÍÁ-èé 35.0 õóâü íü ÕÀÀ-ä, 21.3 õóâü íü ¿éëäâýðëýëèéí ñàëáàðò, 43.7 õóâü íü ¿éë÷èëãýýíèé ñàëáàðò íîãäîæ áàéñàí áîë 2000-2004 îíä ÄÍÁ-èé 24.3 õóâü íü

ÕÀÀ-ä, 24.3 õóâü íü ¿éëäâýðëýëèéí ñàëáàðò, 51.3 õóâü íü ¿éë÷èëãýýíèé ñàëáàðò íîãäîæ ýäèéí çàñãèéí á¿òöýä òîäîðõîé ººð÷ëºëò ãàð÷ýý. Õàðèí 2005-2009 îíä ÄÍÁ-èé 20.9 õóâü íü ÕÀÀ-ä, 35.8 õóâü íü ¿éëäâýðëýëèéí ñàëáàðò, 43.3 õóâü íü ¿éë÷èëãýýíèé ñàëáàðò íîãäîæ áàéíà.

Ñàëáàðûí á¿òöýýñ àâ÷ ¿çâýë àíõäàã÷ ñàëáàð áóþó õºäºº àæ àõóé, óóë óóðõàéí ñàëáàð 2000 îí õ¿ðòýë ÄÍÁ-èé òàë îð÷èì õóâèéã ¿éëäâýðëýæ, 2000-2003 îíä õºäºº àæ àõóéí ñàëáàðò ó÷èðñàí áàéãàëèéí ãàìøãààñ ¿¿äýí ýíý ñàëáàðûí õóâèéí æèí áóóð÷, ¿éë÷èëãýýíèé ñàëáàðûí õóâèéí æèí ºñ÷ýý. Õàðèí 2005 îíîîñ õîéø ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí õóâèéí æèí ºññºí íü óóë óóðõàéí ñàëáàðûí ºñºëòòýé õîëáîîòîé áàéíà. Ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ìàíàé óëñàä óóë óóðõàéí ñàëáàðûí

¿̄íýýñ: ¿̄íýýñ:

Îí ÄÍÁ

Õºäºº àæ

àõóéí ñàëáàð

é̄ëäâýðëýëèéí ñàëáàð

Óóë óóðõàé,

îëáîðëîõ ¿éëäâýð

Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð

é̄ë÷èëãýýíèé ñàëáàð

Õóäàëäàà

1995 100.0 35.2 25.5 11.1 11.2 39.3 15.7

1996 100.0 40.1 19.5 9.5 5.4 40.4 15.3

1997 100.0 33.6 24.5 13.4 6.2 41.9 17.0

1998 100.0 33.4 18.4 7.5 5.2 48.2 18.7

1999 100.0 32.9 18.4 7.7 5.3 48.7 18.7 1995-1999

îíû äóíäàæ 35.0 21.3 9.8 6.7 43.7 17.1

2000 100.0 30.7 21.3 11.0 5.7 48.1 13.4

2001 100.0 27.2 21.8 9.0 7.3 51.0 14.4

2002 100.0 21.0 23.7 9.9 7.1 55.3 18.1

2003 100.0 20.7 25.7 11.7 7.0 53.6 18.1

2004 100.0 22.2 29.2 17.2 6.0 48.6 16.9 2000-2004

îíû äóíäàæ 24.3 24.3 11.8 6.6 51.3 16.2

2005 100.0 21.9 33.5 22.1 5.8 44.6 14.9

2006 100.0 19.5 40.4 30.0 5.5 40.1 14.1

2007 100.0 20.5 40.1 29.5 6.1 39.4 13.6

2008 100.0 21.6 32.9 22.5 6.2 45.5 15.0

2009* 100.0 21.2 32.1 22.5 5.9 46.7 12.2 2005-2009

оны дундаж 20.9 35.8 25.3 5.9 43.3 14.0


87

¿éëäâýðëýë ìýäýãäýõ¿éö ºñ÷ áàéãààãààñ óóë óóðõàé, îëáîðëîõ ¿éëäâýðëýëèéí ñàëáàðûí õóâèéí æèí íýìýãäñýýð áàéíà.

ÄÍÁ-ä óóë óóðõàéí ñàëáàðûí ýçëýõ õóâèéí æèí 1995-1999 îíä äóíäæààð 9.8 õóâü áàéñàí áîë 2000-2004 îíä 11.8 õóâü, õàðèí 2005-2009 îíä 25.3 õóâü áîëæ, ìýäýãäýõ¿éö íýìýãäëýý.

Õàðèí óëñ îðíû õºãæëèéí íàéäâàðòàé ñóóðü áîëäîã áîëîâñðóóëàõ ñàëáàðûí ÄÍÁ-ä ýçëýõ æèí 1995-1999 îíä äóíäæààð 6.7 õóâü áàéñàí áîë 2000-2004 îíä 6.6 õóâü, õàðèí 2005-2009 îíä 5.9 õóâü áîëæ ¿íäñýíäýý ººð÷ëºãäººã¿é, òîãòâîðòîé ò¿âøèíä áàéíà.

3. Ýäèéí çàñàãò õóâèéí õýâøëèéí ýçëýõ õóâèéí æèí

Ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñàãò õóâèéí õýâøëèéí ýçëýõ õóâèéí æèí õàðüöàíãóé ºíäºð áàéíà. ÄÍÁ-ä õóâèéí õýâøëèéí ýçëýõ õóâèéí æèíã õ¿ñíýãò 5-ä õàðóóëàâ.

Õ¿ñíýãò 5

Õóâèéí õýâøèëä á¿òýýãäñýí íýìýãäýë ºðòãèéí ÄÍÁ-ä ýçëýõ õóâèéí æèí õºäºº àæ àõóé, áººíèé áîëîí æèæèãëýí õóäàëäàà, çî÷èä áóóäàë, çîîãèéí ãàçðûí ñàëáàð, ¿ë õºäëºõ õºðºíãº, ñàíõ¿¿ãèéí ã¿éëãýý õèéõ ¿éë àæèëëàãààíû ñàëáàðò 90.0-100.0 õóâèéã òóñ òóñ ýçýëæ áàéãàà íü áóñàä ñàëáàðóóäûíõààñ ºíäºð áàéíà.

4. Ýäèéí çàñãèéí ºñºëòºä íºëººëñºí õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ, àæèëëàã÷äûí òîîíû íºëºº

ÄÍÁ-èé ºñºëò, áóóðàëòàä ¿éëäâýðëýëèéí ãîë õ¿÷èí ç¿éëñ áîëîõ õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ, àæèëëàã÷äûí òîîíû ººð÷ëºëòèéí íºëººëëèéã òîîöîæ Õ¿ñíýãò 6-ä õàðóóëàâ.

Õóâèàð 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

ÕÀÀ, àí àãíóóð, îéí àæ àõóé, çàãàñ áàðèëò

96.4 98.0 98.3 98.4 91.1 95.9 100.0 100.0 100.0 100.0

Óóë óóðõàé, îëáîðëîõ ¿éëäâýð 56.0 56.6 74.9 64.2 61.7 69.0 45.9 43.0 37.1 35.6 Áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð 75.0 78.7 94.9 87.8 86.2 86.4 85.0 85.1 87.9 88.1 Öàõèëãààí, äóëààíû ¿éëäâýðëýë, óñàí õàíãàìæ

3.1 3.2 3.2 6.9 6.9 7.1 7.2

Áàðèëãà 89.1 89.2 89.5 93.1 94.2 94.0 77.9 85.2 90.8 91.1 Áººíèé áîëîí æèæèãëýí õóäàëäàà, ãýð àõóéí áàðààíû çàñâàðëàõ ¿éë÷èëãýý

80.3 88.8 90.0 98.2 99.9 99.9 99.8 99.9 99.8 99.8

Çî÷èä áóóäàë, çîîãèéí ãàçàð 84.3 91.7 94.6 100.0 100.0 100.0 99.3 96.7 98.4 98.4 Òýýâýð, àãóóëàõûí àæ àõóé, õîëáîî 41.1 57.7 58.0 60.1 59.7 62.9 57.2 58.9 65.6 65.7 Ñàíõ¿¿ãèéí ã¿éëãýý õèéõ ¿éë àæèëëàãàà

28.0 31.4 30.6 59.9 77.7 77.8 87.8 85.8 86.2 85.9

ë̄ õºäëºõ õºðºíãº, ò¿ðýýñ, áèçíåñèéí áóñàä ¿éë àæèëëàãàà

77.6 82.6 78.5 86.0 91.0 91.4 96.1 94.3 93.2 89.6

Áîëîâñðîë 12.9 11.0 8.2 9.5 11.9 14.5 14.2 16.3 14.2 10.1 Ýð¿¿ë ìýíä, íèéãìèéí õàëàìæ 5.5 6.3 6.5 9.0 11.4 12.1 12.1 15.7 18.3 20.2 Íèéãýì, áèå õ¿íä ¿ç¿¿ëýõ áóñàä ¿éë÷èëãýý

41.1 45.9 48.4 48.5 40.7 40.6 74.8 70.2 66.7 60.3

Íèéò ä¿íä ýçëýõ õóâü 70.3 72.2 75.0 74.5 73.0 76.0 71.9 67.9 66.6 64.4


88


Õ¿ñíýãò 6

2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð ¿íýëñýí ÄÍÁ-èé 1990-2008 îíû íèéò àáñîëþò ºñºëòèéí 56.6 õóâü íü õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéí ºñºëòººð, õàðèí 43.4 õóâü íü àæèëëàã÷äûí òîîíû ºñºëòººð õàíãàãäñàí áàéíà. ̄ ¿íýýñ õàðàõàä ìàíàé îðíû ýäèéí çàñàãò ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëò áîëîõ õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéí õ¿÷èí ç¿éë íýìýãäýõ õàíäëàãàòàé áàéíà. Çàõ çýýëèéí ýäèéí çàñãèéí òîãòîëöîîíä øèëæñýí ýõíèé æèë¿¿äèéí ýäèéí çàñãèéí óíàëò íü õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèä íºëººëñºí áàéíà.

Ä¿ãíýëò

Ìàíàé îðíû ýäèéí çàñàã 2005-2008 îíä ãàäààä îð÷íû òààëàìæòàé íºõöëººñ øàëòãààëàí õóðäàöòàé ºñ÷ áàéñàí õýäèé ÷ 2009 îíû óðüä÷èëñàí ã¿éöýòãýëýýð 1.6 õóâèàð áóóðëàà. Ýíýõ¿¿ áóóðàëòàä áººíèé áîëîí æèæèãëýí õóäàëäààíû ñàëáàðûí íýìýãäýë ºðòºã ºíãºðñºí îíûõîîñ 26.6 õóâü, ñàíõ¿¿ãèéí ã¿éëãýý õèéõ ¿éë àæèëëàãààíû ñàëáàðûíõ 20.4 õóâü, áàðèëãûí ñàëáàðûíõ 48.8 õóâü, á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé òàòâàðûí íèéò õýìæýý 16.6 õóâèàð òóñ òóñ áóóðñàí íü ãîëëîí íºëººëëºº. Öººí òîîíû ýðäýñ á¿òýýãäýõ¿¿íèé ýêñïîðòîîñ õàìààðàëòàé, æèæèã, íýýëòòýé ýäèéí çàñàãòàé ìàíàé îðíû õóâüä ýäèéí çàñãèéí 2009 îíû áóóðàëòàä äýëõèéí ñàíõ¿¿, ýäèéí çàñãèéí õÿìðàëààñ ¿¿äñýí ñàëáàðóóäûí ¿éëäâýðëýëèéí ãàäààä áîëîí äîòîîä ýðýëòèéí áóóðàëò íºëººëëºº.

Ìàíàé ýäèéí çàñàã àíõäàã÷ ñàëáàð áîëîõ óóë óóðõàé, õºäºº àæ àõóéí ñàëáàðààñ õàðààò õýâýýð áàéíà. Ýäãýýð ñàëáàð ìàíàé ýäèéí çàñãèéí áàðàã òàâü øàõàì õóâèéã ýçýëæ áàéíà. Áàéãàëèéí íººöèéí òýð äóíäàà àëò, çýñèéí

Íºëººëºë, ñàÿ òºãðºã

Îí

ÄÍÁ, 2005 îíû çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð, ñàÿ

òºãðºã

Àæèëëàã÷äûí äóíäàæ òîî, ìÿíãàí õ¿í

Õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ, ìÿíãàí

òºãðºã

ÄÍÁ-èé ººð÷ëºëò,

çýðýãö¿¿ëýõ ¿íýýð, ñàÿ

òºãðºã

Àæèëëàã÷äûí òîîíû

ººð÷ëºëòººñ

Õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéí ººð÷ëºëòººñ

1990 1 855 585.0 783.6 2 368.0 -46 389.6 48 538.8 -94 928.4 1991 1 750 556.5 795.7 2 200.0 -105 028.5 28 653.1 -133 681.6 1992 1 655 501.5 806.0 2 054.0 -95 055.0 22 660.2 -117 715.3 1993 1 584 155.7 765.4 2 069.7 -71 345.8 -83 391.3 12 045.4 1994 1 631 338.3 759.8 2 147.1 47 182.6 -11 590.4 58 773.0 1995 1 699 160.6 767.6 2 213.6 67 822.3 16 747.1 51 075.2 1996 1 747 007.7 769.6 2 270.0 47 847.0 4 427.2 43 419.8 1997 1 822 383.3 765.1 2 381.9 75 375.6 -10 215.1 85 590.7 1998 1 909 739.4 792.6 2 409.6 87 356.1 65 501.9 21 854.1 1999 2 004 471.4 813.6 2 463.8 94 732.0 50 598.7 44 133.3 2000 2 030 430.2 809.0 2 509.8 25 958.8 -11 333.0 37 291.8 2001 2 090 382.9 832.3 2 511.5 59 952.7 58 478.4 1 474.3 2002 2 189 320.3 870.8 2 514.2 98 937.4 96 695.6 2 241.8 2003 2 342 674.1 926.5 2 528.4 153 353.9 140 038.1 13 315.8 2004 2 591 592.8 950.5 2 726.6 248 918.6 60 684.5 188 234.1 2005 2 779 578.3 968.3 2 870.5 187 985.5 48 532.7 139 452.8 2006 3 017 425.8 1 009.9 2 987.8 237 847.5 119 415.9 118 431.6 2007 3 325 892.6 1 024.1 3 247.8 308 466.7 42 298.9 266 167.8 2008 3 622 670.5 1 042.4 3 475.5 296 777.9 59 434.6 237 343.3 Д¿н 1 720 695.9 746 176.0 974 519.9


89

äýëõèéí çàõ çýýëèéí ¿íý ºññºíººñ ìàíàé óëñûí óóë óóðõàé, îëáîðëîõ ¿éëäâýðëýëä ýåðýãýýð íºëººëñºí. Öààøäàà ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñãèéí õºãæëèéí èðýýä¿éí åðºíõèé ÷èã õàíäëàãà íü óóë óóðõàéí ñàëáàðûí ýêñïîðòîä òóëãóóðëàí õºãæèõººð áàéíà. Õàðèí óëñ îðíû õºãæëèéí íàéäâàðòàé ñóóðü áîëîõ áîëîâñðóóëàõ ñàëáàðûí ÄÍÁ-ä ýçëýõ æèí ¿íäñýíäýý ººð÷ëºãäººã¿é áàéíà.

Ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñàãò õóâèéí õýâøëèéí ýçëýõ õóâèéí æèí õàðüöàíãóé ºíäºð áàéíà. Ò¿¿í÷ëýí, ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëò áîëîõ õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéí õ¿÷èí ç¿éë ìàíàé îðíû ýäèéí çàñàãò íýìýãäýõ õàíäëàãàòàé áàéíà. Ýäèéí çàñãèéí ºñºëòèéí ¿ð ä¿íä øèíýýð áèé áîëñîí õºðºíãèéí ýõ ¿¿ñâýðèéã ç¿é çîõèñòîé àøèãëàæ áàéãàëèéí íººöºä òóëãóóðëàñàí ýäèéí çàñãèéí á¿òöýýñ ¿éëäâýðëýë, õýðýãëýýíä ò¿øèãëýñýí ýäèéí çàñàãò øèëæèõ íü ÷óõàë áàéíà.

À.Äýìáýðýë Æ.Òýðáèø

Documents

Pages From Rev 2009 78dec