Original Article (Thai Article) Burnnig Mouth Syndrome in ...dt.mahidol.ac.th/th/wp-content/uploads/2019/01/08-Burning-Mouth-Syndrome.pdfBurnnig Mouth Syndrome in a Paetint with Lymphoprolfei

Original Article

Correspondence author: Nis okumaDepartment of Oral Medicine and Periodontics, Faculty of Dentistry, Mahidol University6 Yothi Road, Ratchathewi, Bangkok 10400Tel: 0-2200-7841, E-mail: [email protected] : 10 August 2018 Accepted : 24 December 2018

pISSN, eISSN 0125-5614M Dent J 2018; 38 (3) : 267-277

Burning Mouth Syndrome in a Patient with Lymphoproliferative Disorder

Nis okuma1, Saowanee maipanich2

1 Department of Oral Medicine and Periodontics, Faculty of Dentistry, Mahidol university2 Amnatcharoen hospital, Amnatcharoen

Burning mouth syndrome is characterized by the presence of burning sensation in oral cavity without sign of mucosal alteration. Because of the absence of clinical lesion, diagnosis of this abnormality is not straightforward and required combination of several information, including history, physical finding, and laboratory investigation. This article presents a case of patient with a burning sensation and numbness in the tongue. The diagnosis of secondary burning mouth syndrome was suspected. She has been suffering from lymphoproliferative disorder. Laboratory evaluation revealed abnormalities of blood cell production, as well as folate deficiency, which are the factors that cause or predispose to oral burning sensation. One month after taking vitamin supplements, improvement of symptom was achieved.

Key words: Burning mouth syndrome, folate deficiency, lymphoproliferative disorder

How to cite: Okuma N, Maipanich S. Buring mouth syndrome in a patient with lymphoproliferative disorder. M Dent J 2018; 38: 267-277.

(Thai Article)

Original Article pISSN, eISSN 0125-5614M Dent J 2018; 38 (3) : 267-277

กลมอาการแสบรอนชองปาก ในผปวยโรคระบบน�า

เหลองเจรญผดปกต

นษณ โอกมา1, เสาวนย ไมพานช2

1 พ.บ.,วท.ม. (เวชศาสตรชองปาก), ภาควชาเวชศาสตรชองปากและปรทนตวทยา คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดล2 ท.บ., ว.ท. (วทยาการวนจฉยโรคชองปาก), โรงพยาบาลอ�านาจเจรญ อ.เมอง จ.อ�านาจเจรญ

กลมอาการแสบรอนชองปากเปนความผดปกตทท�าใหเกดอาการแสบในชองปากโดยไมสมพนธกบลกษณะของ

เยอเมอกทตรวจพบและเนองจากการตรวจไมพบรอยโรคของเยอเมอกทชดเจนนเองจงท�าใหการวนจฉยมความซบซอนและ

ตองอาศยขอมลหลายอยางประกอบกนบทความนไดรายงานถงผ ปวยทมารบการรกษาดวยอาการแสบและชาบรเวณลน

ซงเขาไดกบการวนจฉยกลมอาการแสบรอนชองปากทตยภมผ ปวยมโรคทางระบบทเกยวของกบมะเรงโลหตวทยาคอ

โรคระบบน�าเหลองเจรญผดปกตการตรวจทางหองปฏบตการพบความผดปกตของการสรางเมดเลอดรวมถงภาวะพรองโฟเลต

ซงลวนเปนปจจยทเปนสาเหตหรอสงเสรมการเกดอาการแสบรอนในชองปากภายหลงการรกษาดวยวตามนเสรมประมาณ

1เดอนผ ปวยมอาการดขนเปนล�าดบ

ค�าส�าคญ:กลมอาการแสบรอนชองปาก,ภาวะพรองโฟเลต,โรคระบบน�าเหลองเจรญผดปกต

การอางอง:นษณโอกมา,เสาวนยไมพานช.กลมอาการแสบรอนชองปากในผ ปวยโรคระบบน�าเหลองเจรญผดปกต.

วทนตะมหดล2561;38:267-277.

(Thai Article)

ตดตอเกยวกบบทความ: นษณโอกมา

ภาควชาเวชศาสตรชองปากและปรทนตวทยาคณะทนตแพทยศาสตรมหาวทยาลยมหดล,

6ถ.โยธแขวงทงพญาไทเขตราชเทวกรงเทพฯ10400,

หมายเลขโทรศพท0-2200-7841,E-mail:[email protected]วนรบเรอง: 10สงหาคม2561 วนยอมรบการตพมพ: 24ธนวาคม2561

บทน�า (Introduction)

อาการแสบในชองปากเปนอาการทพบไดบอย

ในคลนกเวชศาสตรชองปากมสาเหตทหลากหลาย

ทงทเกดจากโรคทมการเปลยนแปลงของเยอเมอกและ

ความผดปกตอนทไมท�าใหเกดการเปลยนแปลงทางคลนก

เชนอาการปวดเหตพยาธประสาท(neuropathy)และ

กลมอาการแสบรอนชองปาก(burningmouthsyndrome)

กลมอาการแสบรอนชองปาก เปนหนงใน

ความผดปกตทท�าใหเกดความเจบปวดในชองปาก

อยางเรอรงซงผ ปวยจะมการรบความรสกทเปลยนไป

โดยเฉพาะอาการแสบรอนแตไมพบการเปลยนแปลง

ของเยอเมอกทางคลนก โรคนพบมากในเพศหญง

วยกลางคนถงสงอาย โดยมความชกรอยละ12-18

ในผหญงวยหมดประจ�าเดอน[2]ความผดปกตในกลมน

แบงไดเปน2ประเภทคอกลมอาการแสบรอนชองปาก

ปฐมภม (primaryburningmouthsyndrome)ซง

ไมเกยวของกบโรคหรอความผดปกตในชองปากและ

ระบบอนและกลมอาการแสบรอนชองปากทตยภม

(secondaryburningmouthsyndrome)อนเปนผล

จากปจจยทางระบบปจจยเฉพาะทหรอปจจยทาง

จตวทยาโดยปจจยทางระบบทเกยวของกบกลมอาการ

น เชนโรคของตอมไรทอภาวะโลหตจาง(anemia)

ภาวะพรองโภชนาการ(malnutrition)ซงวตามนและ

แรธาตทสมพนธกบอาการแสบรอนชองปากไดแก

ธาตเหลก(iron)กลมของวตามนบ(vitaminB)โฟเลต

(folate)และสงกะส(zinc)[1,2]


http://www.dt.mahidol.ac.th/division/th_Academic_Journal_Unit 269

ภาวะพรองโฟเลต(folatedeficiency)เปนหนง

ในปญหาทางโภชนาการทสงผลตอรางกายโดยรวม

ไมเพยงแตเปนสาเหตส�าคญของภาวะโลหตจางแตยง

เพมความเสยงของโรคหวใจและหลอดเลอดรวมถง

การเกดมะเรงบางชนดอกดวย[3]ส�าหรบการศกษา

ถงขอมลการพรองโฟเลตในผสงอายไทยพบวารอยละ

38.8มระดบของโฟเลตต�ากวาคาปกต[4]ซงสาเหต

ทส�าคญของการขาดโฟเลตคอการไดรบสารอาหาร

ไมเพยงพอ[5]รวมถงการรบประทานยาทมผลรบกวน

การดดซมและเมตาบอลซมของโฟเลตเชนยาคมก�าเนด

ยาปฏชวนะยากนชกยาเมโธเทรกเซท(methotrexate)[6]

นอกจากนยงมรายงานการพบภาวะพรองโฟเลตรวมกบ

ภาวะโลหตจางในโรคมะเรงโลหตวทยา(hematologic

malignancy)หลายโรค เชนมะเรงเมดเลอดขาว

(leukemia)มะเรงตอมน�าเหลอง(lymphoma)[7,8]

เนองอกไขกระดกหลายต�าแหนง(multiplemyeloma)[9]

เปนตน

โ ร ค ร ะ บ บ น� า เ ห ล อ ง เ จ ร ญ ผ ด ป ก ต

(lymphoproliferativedisorder) เปนความผดปกต

ทเกดจากการสญเสยกลไกควบคมการแบงตวของ

ลมโฟไซต (lymphocyte)ซงสาเหตอาจแบงไดเปน

กลมของมะเรงไดแกมะเรงเมดเลอดขาวมะเรงตอม

น�าเหลองและภาวะโกลบลนโคลนเดยว(monoclonal

gammopathy)[10,11]และกลมทไมใชมะเรงอนเปน

การตอบสนองตอการตดเชอและการอกเสบเรอรง

ซงนอกจากการเจรญทมากผดปกตของเมดเลอดขาว

แลวยงอาจพบรวมกบภาวะโลหตจางจากสาเหตตางๆ

รวมถงภาวะพรองโภชนาการโดยทการขาดธาตเหลก

เปนความผดปกตทพบมากทสดรองลงมาคอภาวะ

ขาดวตามนบ12(vitaminB12deficiency)และโฟเลต

ตามล�าดบ[12]

รายงานฉบบนไดน�าเสนอผปวยโรคระบบน�าเหลอง

เจรญผดปกตทมารบการตรวจดวยอาการชาและแสบ

ในชองปากซงเขาไดกบการวนจฉยกลมอาการแสบรอน

ชองปาก โดยทการตรวจเพมเตมพบความผดปกต

ทสนบสนนการวนจฉยโรคระบบน�าเหลองเจรญผดปกต

รวมถงการมภาวะแทรกซอนของโรคอนไดแกภาวะ

โลหตจางและการพรองโฟเลตซงเปนสาเหตของอาการ

แสบรอนชองปากในผ ปวยรายน

รายงานผปวย (Case report)

ขอมลผปวย (Patient profile) ผปวยเพศหญงอาย

59ปสถานภาพสมรสภมล�าเนาจงหวดสมทรปราการ

อาการส�าคญและอาการเจบปวยปจจบน

(Chief complaint and present illness) มอาการ

ชาและแสบลนประมาณ3-4เดอนกอนมารบการตรวจ

ผ ปวยใหประวตวามความรสกชาดานบนของลนและ

รสกวาลนแหงๆ รวมกบรสกถงการรบรสเปลยนไป

อาการเปนตลอดเวลาตงแตชวงเชา หลงจากนน

เรมรสกวามอาการแสบรวมดวยโดยอาการแสบเปน

นอยในตอนเชาและเปนมากขนระหวางวนโดยเฉพาะ

เมอรบประทานอาหารรสเผดหรอเคมผ ปวยไดไปรบ

การตรวจกบทนตแพทยไดรบยาทาแผลในชองปาก

มาใชอาการดขนเลกนอย

ประวตทางการแพทย (Medical history) ผปวย

ไดรบการวนจฉยวาเปนโรคระบบน�าเหลองเจรญผดปกต

โดยผลการตรวจเนอเยอจากไขกระดกรวมกบการยอม

ดวยอมมโนฮสโตเคม(immunohistochemistry)แสดง

ลกษณะของมะเรงตอมน�าเหลองชนดมารจนลเซลล

(marginal cell lymphoma) ผ ปวยปฏเสธการรกษา

ดวยเคมบ�าบด ปจจบน ตดตามการด�าเนนโรคท

โรงพยาบาลเอกชนแหงหนงโดยแพทยนดตรวจทก3เดอน

รบประทานวตามนรวม(multivitamin),วตามนบ,

วตามนอ(vitaminE),ยาสมนไพรจนนอกจากนผ ปวย

เคยไดรบการตรวจชองทองดวยคลนเสยงความถสง

(ultrasonogram)พบวามมามโต (splenomegaly)

และเนองอกกลามเนอมดลก (myoma uteri) ขนาดใหญ

ประวตสวนตว (Personal history) ปฏเสธการดม

เครองดมแอลกอฮอลและสบบหรเคยรบประทานยา

สมนไพรและอาหารเสรมหลายชนด ทงประเภท

แผนปจจบนและแผนโบราณประวตดานโภชนาการ

270 M Dent J 2018 December 38 (3): xxx-xxx

Nis okuma, et al

ผ ปวยรบประทานปลาผก ขาวกลอง/ขาวไรซเบอรร

ไมรบประทานเนอหม/วว ดานการพกผอน ผ ปวย

นอนวนละ5-7ชวโมง(23:00-7:00)นอนหลบสนทด

ประวตดานอนๆไมมประจ�าเดอนตงแตอาย52ป

ลกษณะทางคลนก (Clinical findings)

การตรวจบรเวณศรษะ ใบหนา และล�าคอ

ใบหนามความสมมาตรไมพบลกษณะผดรปรางของ

อวยวะหรอโครงสรางใบหนาตรวจพบเยอบตาซด

(paleconjunctiva)เลกนอยการตรวจตอมน�าเหลอง

บรเวณศรษะและล�าคอคล�าไมพบ

การตรวจชองปาก การตรวจฟนและอวยวะ

ปรทนต พบสะพานฟนและครอบฟนโดยทวไปซงม

สภาพคอนขางดไมพบการรวของขอบครอบฟนและ

ไมพบการสกกรอนของวสดอดฟนพบหนน�าลายเลกนอย

บรเวณคอฟนมการอกเสบของเหงอกระดบเลกนอย

ไมพบรองลกปรทนต เยอเมอกชองปากทวไปไมพบ

ความผดปกตของเยอเมอกชองปากนอกจากลกษณะแหง

ลนพบลกษณะลนยนรว(fissuredtongue)สวนบรเวณ

ทมอาการชาและแสบไมพบความผดปกตไมพบการ

ฝอลบของป มบนลนการตรวจการรบความรสกแหลมคม

(pin-prick sensation) และสมผสเบา (light touch

sensation)ใหผลปกต

การวนจฉยแยกโรค (Differential diagnosis)

จากการทผ ปวยมความรสกทผดปกตบรเวณลน คอ

อาการชาและแสบและรสกลนแหง รวมกบการรบ

รสชาตอาหารลดลงโดยทตรวจไมพบความผดปกต

ทเปนสาเหตของอาการจงใหการวนจฉยแยกโรคดงน

1. กลมอาการแสบรอนชองปากทตยภมซงอาจ

มเกยวของกบปจจยเฉพาะทและทางระบบ ไดแก

การตดเชอราแคนดดาแบบไมแสดงอาการ(subclinical

candidiasis),ภาวะโลหตจาง,และภาวะพรองโภชนาการ

2. กลมอาการแสบรอนชองปากปฐมภม

การตรวจ เพ ม เตม (Supp l emen t a r y

investigation) ไดท�าการตรวจเพมเตมในผ ปวยรายน

ไดแกการเพาะเชอราแคนดดา (candida culture)

โดยการปายกวาด(swab)จากบรเวณทผ ปวยมอาการ

และสงเพาะเชอราแคนดดาซงผลการตรวจไมพบการ

เจรญของเชอราแคนดดาจากสงสงตรวจการตรวจนบ

เมดเลอดอยางสมบรณ (complete blood count,

CBC) ไดผลดงนคอเมดเลอดขาว มจ�านวนมากกวา

ปกตคอ43,400เซลลตอลกบาศกมลลเมตร(คาปกต

5,500-10,000)มสดสวนของนวโทรฟล(neutrophil)

รอยละ 14 (คาปกต รอยละ 45-74) ลมโฟไซต

(lymphocyte) รอยละ64(คาปกต รอยละ16-45)

และพบลมโฟบลาสต (lymphoblast) รอยละ 20

สวนเมดเลอดแดง มจ�านวนลดลงขนาดเมดเลอดปกต

และมความกวางของการกระจายขนาดเมดเลอดแดง

(redcelldistributionwidth,RDW)ทสงกวาปกต

ระดบฮโมโกลบน (hemoglobin, Hb) และปรมาตรเมด

เลอดแดงในเลอด (hematocrit, Hct) มระดบต�ากวา

ปกต โดยมการรายงานผลท 7.9 กรมตอเดซลตร

(คาปกต12-16)และรอยละ26.7(คาปกต37-47)

ตามล�าดบและสวนของเกลดเลอด มจ�านวนต�ากวา

ปกตคอมจ�านวน112,000เซลลตอลกบาศกมลลเมตร

(คาปกต150,000-450,000)

การตรวจภาวะโภชนาการซงไดท�าการสงตรวจ

ธาตเหลก (iron study) โดยท�าการตรวจระดบธาตเหลก

ในเลอด(serumiron)ความสามารถในการจบเหลก

ไดทงหมด(totalironbindingcapacity,TIBC)และ

ความอมตวของทรานสเฟอรรน(transferrinsaturation)

ไดผลดงนระดบธาตเหลก16ไมโครกรมตอลกบาศก

เดซลตร(คาปกต33-193)ความสามารถในการจบเหลก

ไดทงหมด217ไมโครกรมตอลกบาศกเดซลตร(คาปกต

250-460)และความอมตวของทรานสเฟอรรนรอยละ7.4

(คาปกต16-45)สวนการตรวจระดบเฟอรรทนในเลอด

(serum ferritin) ผลการตรวจอยในเกณฑปกตคอ76.7

นาโนกรมตอลกบาศกเดซลตร (คาปกต 13-150)

ส�าหรบการตรวจระดบวตามนบ12 ในเลอด (serum

vitamin B12) ผลตรวจพบระดบของวตามนนสงมาก

คอมากกวา2,000พโคกรมตอมลลลตร(คาปกต197-771)



และระดบโฟเลต พบวามระดบโฟเลตในเลอด(serum

folate)32.63นาโนกรมตอมลลลตร(คาปกต5-24)

และระดบโฟเลตในเมดเลอดแดง(redcellfolate)68

นาโนกรมตอมลลลตร(คาปกต221-1113)

การวนจฉยสดทาย (final diagnosis) จาก

อาการของผ ปวยการตรวจทางคลนกทไมพบความ

ผดปกตทเปนสาเหตของอาการและผลการตรวจทาง

หองปฏบตการเขาไดกบการวนจฉยกลมอาการแสบ

รอนชองปากทตยภมมากทสด เนองจากมความ

สมพนธกบภาวะโลหตจางซงอาจเกดจากภาวะโลหตจาง

จากโรคเรอรง(anemiaofchronicdisease)รวมกบ

ภาวะพรองโฟเลต

การรกษา (treatment) เมอทราบถงสาเหตท

เกยวของจงไดสงปรกษาอายรแพทยทางโลหตวทยา

เพอพจารณาการรกษาความผดปกตทตรวจพบและ

โรคทางระบบของผ ปวยโดยแพทยไดสงจายกรดโฟลก

(folicacid)ขนาด800ไมโครกรมรบประทานครงละ

1เมดวนละ3เวลาหลงอาหารธาตเหลกไบโอตน

(biotin)สงกะส วตามนด3(vitaminD3)โอเมกา3

(omega-3) ซลเนยม (selenium)และวตามนรวม

สวนโรคมะเรงตอมน�าเหลองผ ปวยยงคงปฏเสธการ

รกษาดวยเคมบ�าบดเชนเดม

ภายหลงการไดรบวตามนและแรธาตเสรมผ ปวย

มการลดลงของอาการแสบและชาจากการประเมนดวย

มาตรวดความเจบปวดแบบตวเลข(numericalrating

scale)โดยในครงแรกผ ปวยระบความเจบปวดในระดบ

8-9จาก10และลดลงเหลอ4จาก10ใน1เดอนแรก

ของการรกษาสวนอาการลนแหงยงคงมอยเลกนอย

หลงจากไดรบวตามนเสรม 3 และ 6 เดอน

พจารณาการสงตรวจระดบของวตามนและแรธาตซ�า

โดยไดผลการตรวจดงตอไปน(ตารางท 1)

ส�าหรบการตรวจนบเมดเลอดอยางสมบรณพบ

การเพมขนของจ�านวนเมดเลอดขาวและลมโฟบลาสต

ทคอยๆเพมมากขนซงสวนทางกบจ�านวนเมดเลอดแดง

ระดบฮโมโกลบนปรมาตรเมดเลอดแดงในเลอดและ

จ�านวนเกลดเลอดทคอยๆนอยลงโดยผลการตรวจ

มการเปลยนแปลงดงน(ตารางท 2)

นอกจากนยงไดแนะน�าใหผ ปวยบวนปากดวย

น�าลายเทยมและเนนย�าการดแลอนามยชองปากใหด

ซงจากการตดตามการรกษาผ ปวยมอาการในชองปาก

ทดขนเปนล�าดบซงจากการตดตามการรกษานาน4ป

ปจจบนไมมอาการแสบและชาแลวแตยงคงมความ

รสกแหงบนลนอยบางสวนอาการทางระบบโดยทวไป

แขงแรงด ไมมอาการออนเพลยไมมอาการบงชถง

การตดเชอ และยงคงตดตามการรกษาจากแพทย

อยอยางสม�าเสมอ

ตารางท 1 แสดงผลการตรวจระดบวตามนและแรธาตกอนและภายหลงการไดรบการรกษา

กอนการรกษา ตดตามการรกษา 3 เดอน ตดตามการรกษา 6 เดอน

Serum iron 16 19 21 TIBC 217 197 232 Transferrin saturation 7.4 9.6 9.1 Serum ferritin 76.7 - -

Folate (serum) 32.63 19.27 22.31 Folate (Red blood cell) 68 231 440 Serum vitamin B12 > 2,000 - 764

หมายเหต ผลการตรวจมระดบต�ากวาคาปกต ผลการตรวจอยในเกณฑปกต

ผลการตรวจมระดบเกนคาปกต


Nis okuma, et al

บทวจารณ (Discussion)

อาการแสบในชองปากเปนหนงในอาการส�าคญ

ทพบไดบอยในคลนกเวชศาสตรชองปากซงมสาเหตท

เกยวของอยมากมายทงปจจยเฉพาะทเชนแผลบาดเจบ

(traumaticulcer)การตดเชอราแคนดดา(candidiasis)

โรคไลเคนแพลนสชองปาก(orallichenplanus)และ

ปจจยทางระบบเชนการขาดวตามนและแรธาตรวมถง

ความผดปกตของฮอรโมนจากตอมไรทอ[13]นอกจาก

สาเหตทตรวจพบไดดงกลาวแลว อาการแสบใน

ชองปากยงอาจเกดจากความผดปกตทไมเกยวของ

กบการเปลยนแปลงของเยอเมอกชองปากหรอความ

ผดปกตทางระบบอนใดกเปนได

จากค�าจ�ากดความโดยสมาคมเพอการศกษา

เรองความเจบปวดสากล(Internationalassociation

forthestudyofpain)กลาวถงกลมอาการแสบรอน

ชองปากวาเปนอาการแสบรอนทเกดขนกบลนหรอเยอ

เมอกชองปากอนๆซงสมพนธกบอาการแสดงและ

ผลการตรวจทางหองปฏบตการทไมพบความผดปกต

เปนเวลาอยางนอย4-6 เดอน[2,13]โดยอาจพบ

รวมกบการรบรสทผดปกตและภาวะปากแหงได [1]

จากการจดกลมความผดปกตของกลมอาการนโดย

Scala และคณะ [1] แบงกลมอาการแสบรอนใน

ชองปากออกเปน2กลม คอกลมอาการแสบรอน

ชองปากปฐมภม ซงเปนความผดปกตทไมมความ

เกยวของกบทงปจจยเฉพาะทและปจจยทางระบบและ

กลมอาการแสบรอนชองปากทตยภม ซงมความ

เกยวของกบปจจยเฉพาะทหรอปจจยทางระบบรวมถง

ปจจยดานจตวทยา

ผ ปวยรายน มประวตของอาการชาและแสบ

บนลนรวมกบความรสกแหงและมความผดปกตของ

การรบรสโดยมอาการมานาน3-4เดอนจากการตรวจ

นอกชองปากพบเยอบตาซดซงบงชถงภาวะโลหตจาง[14]

การตรวจในชองปากพบลกษณะของเยอบชองปาก

คอนขางแหงและไมพบความผดปกตอนเปนสาเหต

ของอาการของผ ปวยจงเขาไดกบการวนจฉยกลม

อาการแสบรอนชองปากแตเนองจากผ ปวยรายน

มโรคทางระบบคอโรคระบบน�าเหลองเจรญผดปกต

ซงไดรบการวนจฉยสดทายวาเปนโรคมะเรงตอมน�าเหลอง

ชนดมารจนลเซลลในไขกระดกจงจ�าเปนตองน�าปจจย

ทางระบบของผ ปวยรายนมารวมพจารณาในการให

การวนจฉยและการตรวจเพมเตมดวยการวนจฉย

กลมอาการแสบรอนชองปากทตยภมจงเปนความ

ผดปกตทเปนไปไดมากทสดโดยทการตดเชอราแคนดดา

แบบไมแสดงอาการเปนปจจยเฉพาะททอาจพบไดในผปวย

รายนเนองจากปจจยเสยงหลายประการรวมกน[15]

นอกจากนเนองจากโรคทางระบบของผ ปวยทมความ

เกยวของกบไขกระดกจงตองค�านงถงภาวะแทรกซอน

ทเกดขนจากความผดปกตของการสรางเมดเลอดรวม

ถงความเปนไปไดของภาวะพรองโภชนาการเนองจาก

มรายงานการตรวจพบการลดลงของระดบวตามนบ12

และโฟเลตในผ ปวยทมโรคมะเรงโลหตวทยาหลาย

ตารางท 2 แสดงผลการตรวจนบเมดเลอดอยางสมบรณกอนการรกษาและระหวางตดตามการรกษา

กอนการรกษา หลงการรกษา 9 เดอน หลงการรกษา 2 ป

White blood cell (cell/mm3) 43,400 49,300 53,600

Lymphocytes (%) 64 17 62

Lymphoblasts (%) 20 79 30

Redbloodcell(x106 cell/mm3) 3.18 2.97 2.59

Hemoglobin (g/dl) 7.9 7.5 6.8

Hematocrit (%) 26.7 24.9 22.5

Platelet count (/mm3) 112,000 134,000 95,000



กลมโรค[7-9]โดยมหลายสมมตฐานทอธบายถงสาเหต

ของการลดลงของระดบวตามนดงกลาว เชนการท

เซลลมะเรงเมดเลอดขาวสามารถสะสมธาตโฟเลต

ไดมากกวาเซลลเมดเลอดปกตการลดลงของการดดซม

แรธาตจากล�าไสในผ ปวยโรคมะเรงเมดเลอดขาวและ

มะเรงตอมน�าเหลองเรอรง[7]การทโฟเลตถกใชใน

ปรมาณมากกวาปกตเพอสรางเซลลมะเรงเมดเลอด[9]

รวมถงภาวะพหสณฐาน(polymorphism)ของยน

บางกลมทเ กยวของกบการท�างานของโฟเลต [9]

เปนตนนอกจากนยงมการรายงานถงภาวะพรอง

ธาตเหลกทเปนหนงในสาเหตของภาวะโลหตจางทพบ

ไดทงในมะเรงโลหตวทยาและมะเรงชนดกอน(solid

tumor)[12,16,17]ซงความผดปกตของวตามนและ

แรธาตดงกลาวกมความสมพนธกบอาการแสบใน

ชองปากดวยเชนกน[1,13]

ดวยเหตทกลมอาการแสบรอนชองปากมปจจย

ทเกยวของและอาการทหลากหลายจงมการแบงกลม

ของความผดปกตนตามรปแบบของอาการออกเปน

3กลม[1,2]ไดแกกลม1ผ ปวยในกลมนจะไมมอาการ

แสบหลงจากตนนอนแตอาการจะเรมเปนตงแตชวงสาย

และคอยๆเปนมากขนสวนผ ปวยในกลม2จะเรมม

อาการแสบตงแตตนนอนและอาการเปนอยตลอด

ทงวนและกลม3เปนกลมทมอาการแสบเปนๆหายๆ

ระหวางวน[1,2]ส�าหรบผ ปวยรายนจากประวตของ

อาการแสบทเปนนอยในตอนเชาและอาการคอยๆ

เปนมากขนระหวางวนจงเขาไดกบกลมท1ของความ

ผดปกตนซงมรายงานความสมพนธกบความผดปกตทาง

ระบบเชนภาวะพรองโภชนาการหรอโรคเบาหวาน[1,2]

เพอหาสาเหตหรอปจจยทเกยวของกบอาการ

ผดปกตดงทไดกลาวไปแลวจ�าเปนตองท�าการตรวจ

ทางหองปฏบตการเนองจากขอมลทไดจากประวตและ

การตรวจทางคลนกไมเพยงพอส�าหรบการวนจฉย

ความผดปกตในผ ปวยรายนโดยการสงตรวจเพมเตม

อนประกอบดวย

การเพาะเชอราแคนดดาโดยเกบตวอยางดวย

วธการปายกวาดซงแมวาจะไมใชวธการเกบตวอยาง

ส�าหรบการเพาะเชอราแคนดดาทดนกในกรณทไมเหน

รอยโรคทชดเจน[15,18-19]แตเนองจากเปนวธทงาย

และไมเสยเวลาจงพจารณาใชในผ ปวยรายนโดยการ

ปายกวาดจากต�าแหนงทผ ปวยใหประวตของอาการ

ผดปกตอยางทวถงซงจากผลทไมพบการเจรญของ

เชอราแคนดดาจากสงสงตรวจจงมความเปนไปไดนอย

ทการตดเชอราแคนดดาแบบไมแสดงอาการจะเปน

ปจจยทเปนสาเหตของอาการของผ ปวย

การตรวจ นบ เมด เ ลอดอ ยางสมบรณ

เนองจากความผดปกตในการท�างานของไขกระดกจาก

โรคทางระบบของผ ปวยรวมถงการตรวจรางกายทาง

คลนกทบงชถงภาวะโลหตจางจงสนบสนนความเปน

ไปไดของความบกพรองในกระบวนการสรางเมดเลอด

การตรวจนจงมความส�าคญไมเพยงแตในแงของการ

วนจฉยอาการเจบปวยปจจบนแตยงรวมถงการยนยน

โรคทางระบบของผ ปวยดวย ซงจากผลการตรวจ

พบเมดเลอดขาวในระดบทสงมาก โดยทสวนใหญ

เปนลมโฟไซตและพบลมโฟบลาสตซงเปนเซลลตวออน

โดยการพบเซลลชนดนในสเมยรเลอด(bloodsmear)

เปนการบงชถงโรคมะเรงเมดเลอดขาว[20]นอกจากน

ยงพบการลดลงของจ�านวนเมดเลอดแดงระดบฮโมโกลบน

ปรมาตรเมดเลอดแดงในเลอดและเกลดเลอดรวมดวย

ซงอาจเปนผลจากการรบกวนการสรางเมดเลอดใน

ไขกระดก [20] ทเกดจากโรคระบบน�าเหลองเจรญ

ผดปกตหรอเกดจากภาวะพรองโภชนาการโดยเฉพาะ

การขาดวตามนบ12และธาตเหลกรวมถงภาวะตบแขง

และภาวะมามท�างานมากเกน(hyperslpenism)[21]

ซงสนบสนนจากการตรวจชองทองดวยคลนเสยง

ความถสงทพบมมามโต นอกจากนผลจากการตรวจนบ

เมดเลอดอยางสมบรณยงอาจบงชถงปจจยทางระบบ

ทเปนสาเหตของอาการแสบรอนชองปากในผ ปวยรายน

คอภาวะโลหตจางซงเปนโลหตจางชนดเมดเลอดแดง

ขนาดปกต (normocytic anemia)

การตรวจธาตเหลกและระดบเฟอรรทนใน

เลอด เปนทยอมรบกนโดยทวไปวาการตรวจระดบ

เฟอรรทนเปนการตรวจทใชในการคดกรองภาวะพรอง


Nis okuma, et al

ธาตเหลก[22]แตเนองจากเปนโปรตนทตอบสนอง

ตอการอกเสบในรางกายดงนนความนาเชอถอในการ

วนจฉยภาวะพรองธาตเหลกโดยการประเมนจากระดบ

เฟอรรทนเพยงอยางเดยวจงไมเพยงพอในผ ปวยทม

ภาวะรางกายทผดปกต [17,22]ดงเชนผ ปวยรายน

การวนจฉยจงตองพจารณารวมกบผลตรวจอนๆซง

การอมตวของทรานสเฟอรรนและความสามารถในการ

จบเหลกไดทงหมดเปนคาการตรวจทสะทอนถงสภาวะ

ธาตเหลกในรางกายไดดกวาซงจากการตรวจทพบ

การลดลงของการอมตวของทรานสเฟอรรนและความ

สามารถในการจบเหลกไดทงหมดไมสอดคลองกบ

ภาวะพรองธาตเหลกแตเปนลกษณะทพบไดในภาวะ

โลหตจางจากโรคเรอรง[23,24]โดยทพยาธก�าเนด

ของโรคมความเกยวของกบการลดลงของระดบ

ฮอรโมนอรโทรพอยเอทน(erythropoietin)อนเปนผล

จากไซโตไคน (cytokine) ทสรางจากกระบวนการ

อกเสบรวมกบการเปลยนแปลงของเมตาบอลซมของ

ธาตเหลก[24,25]จงท�าใหมการลดลงของระดบธาต

เหลกในเลอดและการสรางโปรตนทรานสเฟอรรน

นอกจากนเมอพจารณาจากขนาดของเมดเลอดแดง

และปรมาตรเมดเลอดแดงเฉลย(meancorpuscular

volume,MCV)ทมคาในเกณฑปกตกชวยสนบสนน

การวนจฉยภาวะโลหตจางจากโรคเรอรงนเชนกน

ซงจากการศกษาของGhoseและคณะ[12]พบวา

โลหตจางชนดนเปนสาเหตทพบไดบอยทสดของภาวะ

โลหตจางในผ ปวยโรคมะเรงตอมน�าเหลอง

การตรวจระดบวตามนบ12จากการศกษา

ทพบวามการลดลงของระดบวตามนบ12ในผ ปวย

โรคมะเรง8,12 และความสมพนธของการพรองวตามนน

กบอาการแสบรอนในชองปาก[1,2,13,30,31]จง

พจารณาสงตรวจระดบวตามนบ12ในเลอดซงจากผล

การตรวจทพบวาผ ปวยมระดบวตามนบ12สงกวา

2,000พโคกรมตอมลลลตรจงประเมนวาไมนาจะม

ภาวะพรองวตามนบ12อยางไรกตามการตรวจพบ

ระดบวตามนชนดนในเลอดทสงกวา1,000พโคโมล

ตอลตร(เทยบเทากบ1,355.37พโคกรมตอมลลลตร)

เปนภาวะทพบไดไมบอยนกโดยอาจมความเกยวของ

กบการเพมขนของโปรตนแฮปโตคอรรน(haptocorrin)

ซงเปนโปรตนขนสงวตามนบ12โดยทการเพมขนของ

โปรตนนเปนการเปลยนแปลงหนงทพบไดในโรคมะเรง

บางชนดเชนโรคมะเรงเมดเลอดขาวเรอรงและมะเรง

ชนดกอนบางโรค[27]

การตรวจระดบโฟเลตการลดลงของระดบ

โฟเลตเปนการเปลยนแปลงหนงทมรายงานการตรวจ

พบทงในโรคมะเรงเมดเลอดและอาการแสบรอนใน

ชองปาก[1,2,7-9,13,32]จงพจารณาสงตรวจใน

ผ ปวยรายนซงการประเมนระดบโฟเลตในรางกาย

สามารถท�าไดหลายวธเชนการตรวจระดบโฟเลตใน

เลอดการตรวจระดบโฟเลตในเมดเลอดแดงทงนระดบ

โฟเลตในเลอดอาจมการเปลยนแปลงไดตามอาหาร

หรอการไดรบโฟเลตเสรมการสะสมของโฟเลตใน

เมดเลอดแดงจงสะทอนถงภาวะพรองโฟเลตในระยะ

เวลาทนานกวาจงเปนตวชวดทนาเชอถอในกรณทไมม

ภาวะพรองวตามนบ12รวมดวย[27,28]ซงการตรวจ

ในผ ปวยรายนพบวามระดบโฟเลตในเมดเลอดแดง

ต�ากวาคาปกตจงใหการวนจฉยภาวะพรองโฟเลต

จากขอมลดงกลาวขางตนใหการวนจฉยสดทาย

วาเปนกลมอาการแสบรอนชองปากทตยภมซงม

ความสมพนธกบภาวะโลหตจางจากโรคเรอรงรวมกบ

ภาวะพรองโฟเลตโดยทมรายงานการศกษาทพบวาผปวย

กลมอาการแสบรอนชองปากมระดบของฮโมโกลบน

ทต�ากวากลมตวอยางอยางมนยส�าคญ[1,29]และม

การลดลงของระดบวตามนและแรธาตในเลอดอนไดแก

เหลก[1,2,13,29]วตามนบ12[1,2,13,29,30]

สงกะส[1,13,31]โฟเลต[1,2,13,32]

นอกจากความผดปกตดงกลาวขางตนแลวยงม

ปจจยอนทสมพนธกบกลมอาการแสบรอนชองปาก

เชนการเปลยนแปลงของฮอรโมนและสภาวะความ

ผดปกตทางจตใจโดยพบความสมพนธระหวางกลม

อาการแสบรอนชองปากกบการลดลงของระดบของ

ฮอรโมนเอสตราไดออล(estradiol)[2]รวมกบการพบ

ความชกของโรคทสงในผหญงวยใกลหมดและวยหมด



ประจ�าเดอน(peri-/post-menopause) [1]จงเปน

การสนบสนนอทธพลของฮอรโมนในการเกดความ

ผดปกตน ซงผ ปวยรายน เ นองจากอยในวยหมด

ประจ�าเดอน การเปลยนแปลงนจงอาจเปนหนง

ในปจจยทเปนสาเหตของอาการของผ ปวยไดเชนกน

ส�าหรบภาวะทางจตวทยาแมวาจะมการรายงานถง

ความผดปกตทางอารมณ(mooddisorder)อนไดแก

ภาวะซมเศรา(depression)และวตกกงวล(anxiety)

รวมถงโรคบคลกภาพผดปกต(personalitydisorder)

ในผ ปวยกลมอาการแสบรอนชองปาก[1,2]แตจาก

ขอมลในปจจบนยงคงไมสามารถระบไดชดเจนวา

ภาวะดงกลาวเปนสาเหตหรอผลของการมอาการ

เจบปวดเรอรง[1]ส�าหรบผ ปวยรายนแมวาจะไมได

ท�าการประเมนภาวะซมเศราหรอความวตกกงวลโดย

การใชแบบสอบถามมาตรฐานแตจากการตดตาม

การรกษารวมกบการใชค�าถามคดกรองภาวะซมเศรา[34]

ซงเปนการถามค�าถาม2ขอทเกยวกบอารมณและการ

มภาวะสนยนด(anhedonia)ไมพบวาผ ปวยมความผด

ปกตทบงชถงภาวะซมเศราความผดปกตของสภาวะ

จตใจจงอาจจะไมใชปจจยหลกทสงผลตอการเกดหรอ

ด�าเนนโรคในผ ปวยรายน

การรกษากลมอาการแสบรอนชองปากทตยภม

มวตถประสงคเพอตรวจหาและก�าจดหรอแกไขปจจย

ทเกยวของซงในกรณทมความสมพนธกบภาวะพรอง

โภชนาการนนมรายงานการลดลงของอาการแสบรอน

ความรสกแหง อาการชาของลน และการรบรสท

เปลยนแปลงไปภายหลงการไดรบการรกษาดวย

วตามนบ/ซรวมกบวตามนหรอแรธาตอนทพรองไป[35]

ซงผ ปวยรายนจากการตรวจพบภาวะพรองโฟเลต

แพทยจงใหการรกษาดวยโฟเลตเสรม รวมกบการสง

จายวตามนหลายชนดโดยจากแนวทางการรกษาภาวะ

พรองโฟเลต[36]แนะน�าใหใชกรดโฟลกขนาด0.8

มลลกรมตอวนหรอมากกวาส�าหรบการรกษาภาวะ

พรองโฟเลตและวนละ5มลลกรมในผ ปวยทมภาวะ

โลหตจางจากการพรองโฟเลตซงผ ปวยรายนไดรบกรด

โฟลกวนละ800ไมโครกรมจากแพทยในชวงแรกอาจ

เปนเพราะการพจารณาวาภาวะโลหตจางไมไดเปนผล

จากการลดลงของวตามนนอยางไรกตามจากค�าแนะน�า

การใหกรดโฟลกเสรมในผ ปวยทมภาวะการท�าลาย

เมดเลอดแดงมากกวาปกตอยางเรอรงแนะน�าใหใช

กรดโฟลกขนาด5มลลกรมตอวน[36]เชนเดยวกบ

การรกษากลมอาการแสบรอนชองปากทสมพนธกบ

การพรองโฟเลต35จงพจารณาวาการไดรบกรดโฟลก

ในขนาด5มลลกรมมความเหมาะสมกบผ ปวยรายน

มากกวา

ภายหลงการไดรบการรกษาดวยกรดโฟลกและ

วตามนเสรมอนๆผ ปวยมอาการดขนโดยทอาการแสบ

และชาคอยๆลดลงและเมอตดตามระดบโฟเลตพบวา

มระดบเปนปกตท3และ6เดอนภายหลงการรกษาแต

แมวาจะมระดบทปกตแลวแตเนองจากโรคทเปนสาเหต

ของภาวะนยงไมไดรบการรกษาจงพจารณาสงจาย

กรดโฟลกขนาด5มลลกรมใหผ ปวยรบประทานตอเพอ

ปองกนการกลบเปนซ�าของภาวะพรองโฟเลต

ส�าหรบภาวะโลหตจางจากการตดตามการตรวจ

นบเมดเลอดอยางสมบรณพบจ�านวนเมดเลอดแดง

ระดบฮโมโกลบนและเกลดเลอดคอยๆลดลงโดย

สมพนธกบจ�านวนเมดเลอดขาวสดสวนของลมโฟไซต

และลมโฟบลาสตทสงขนซงอาจเปนการบงชถงการ

ด�าเนนโรคในไขกระดกและเนองจากผ ปวยปฏเสธการ

รกษาดวยเคมบ�าบดภาวะโลหตจางจงมแนวโนมทจะ

แยลงตามการลกลามของโรคซงไดอธบายถงผลกระทบ

จากการด�าเนนโรคและขอจ�ากดในการรกษาความผด

ปกตทงทางรางกายและอาการในชองปากหากไมไดรบ

เคมบ�าบด

ส�าหรบการคงสภาพภายในชองปากไดแนะน�าให

ผ ปวยใชน�าลายเทยมบวนปากเพอลดความไมสบาย

ในชองปากรวมถงปองกนภาวะแทรกซอนทเกดจาก

การมภาวะปากแหงไดแกฟนผโรคเหงอกและปรทนต

อกเสบการตดเชอราแคนดดาและแผลบาดเจบ[37]

นอกจากนยงไดเนนย�าถงความส�าคญของการรกษา

อนามยในชองปากเพอลดความเสยงของการตดเชอ

อนอาจสงผลกระทบตอรางกายนอกเหนอจากชองปากได


Nis okuma, et al

สรป

กลมอาการแสบรอนชองปากเปนกลมอาการท

ท�าใหเกดอาการเจบปวดบรเวณชองปากและใบหนา

อยางเรอรงโดยไมพบความผดปกตของเยอเมอกจาก

การตรวจทางคลนกการใหการวนจฉยกลมอาการน

มความซบซอนและตองอาศยการตรวจทางหองปฏบต

การเพอการคนหาปจจยทอาจเปนสาเหตอกทงผ ปวย

บางรายอาจมปจจยทเกยวของหลายปจจยจงท�าให

การวนจฉยมความยงยากซบซอนมากขนซงความส�าเรจ

ของการรกษาขนอยกบการก�าจดหรอแกไขปจจย

ดงกลาวไดมากนอยเพยงใดนอกจากนการรกษา

กลมอาการแสบรอนชองปากทมความสมพนธกบปจจย

ทางระบบจ�าเปนตองไดรบความรวมมอจากแพทย

ในการรวมดแลผ ปวยเพอใหการรกษาเปนไปอยางม

ประสทธภาพมากยงขน

เอกสารอางอง

1. Scala A, Checchi L, MontevecchiM, Marini I,

GiamberardinoMA. Update on burningmouth

syndrome:overviewandpatientmanagement.Crit

Rev Oral Biol Med. 2003;14:275-91.

2. SunA,WuKM,WangYP,LinHP,ChenHM,et al.

Burning mouth syndrome: a review and update.

J Oral Pathol Med. 2013;42:649-55.

3. McLean E, de Benoist B, Allen LH. Review of the

magnitude of folate and vitamin B12 deficiencies

worldwide. Food Nutr Bull. 2008;29:38-51.

4. Assantachai P, Lekhakula S. Epidemiological survey

of vitamin deficiencies in older Thai adults:

implications for national policy planning. Public

Health Nutr. 2005;10:65-70.

5. AllenLH.CausesofvitaminB12 and folate dericiency.

Food Nutr Bull. 2008;29:20-34.

6. Drazen JM. Drug-induced megaloblastic anemia.

N Engl J Med. 2015;373:1649-58.

7. Rose DP. Folic acid deficiency in leukemia and

lymphoma.JCLinPath.1966;19:29-32.

8. Tandon S, Singh K, Ruban A, Singh B, Mahdi AA,

et al. Estimate of serum folate and vitamin B12 levels

inchildrenwithhematologicmalignancies.Gomal

JMedSci [Internet].2014[cited2018July23];12.

Available from:http://link.galegroup.com/apps/doc/

A387773138.

9. WongrakpanichS,GeorgeG,ChaiwatcharayutW,

CandelarioN,MittalV,et al. The frequency of folate

deficiency in multiple myeloma patients. Blood.

2015;126:5302.

10. Degar BA, Ber l iner N. In t roduct ion to the

lymphoproliferative disorders. In: Warrell DA,

Cox TM, Firth JD, editors. Oxford Textbook of

Medeicine:OxfordUniversityPress [Internet];2013

[cited2018July24].Available from:http://www.

oxfordmedicine.com.

11. Moticka EJ. Lymphoproliferative diseases. In: Moticka

EJ, editor. A Historical Perspective on Evidence-

Based Immunology: Elsevier Inc; 2015. P.309-16.

12. GhoshJ,SinghRK,SaxenaR,GuptaR,VivekanandanS,

et al. Prevalence and aetiology of anaemia in lymphoid

malignancy. Natl Med J India. 2013;16:79-81.

13. FellerL,FourieJ,BouckaertM,KhammissaRAG,

Ballyram R, et al . Burning mouth syndrome:

aetiopathogenesis and principles of management.

PainResManag[Internet].2017[cited2018July24].

Available from: http://doi.org/10.1155/2017/1926269.

14. ReginaD,RajS,RaoR.Correlationofpallorwith

hemoglobin levels and clinical profile of anemia in

primary and middle school children of rural Telangana.

IntJContempPediatr.2016;3:872-7.

15. Lewis MAO, Williams DW. Diagnosis and management

of oral candidosis. BDJ. 2017;223:675-81.

16. Županić-Krmek D, Lang N, Jurčić D, Ljubić N, Bilić A.

Analysis of the influence of various factors on anemia

inpatientswith lymphoidmalignancies.ActaClin

Croat.2011;50:495-500.

17. Naoum FA. Iron deficiency in cancer patients. Rev

Bras Hematol Hemater. 2016;38:325-30.



18. Raju SB, Rajappa S. Isolation and identification of

Candida fromtheoralcavity. ISRNDent [Internet].

2011[cited2018July24].Availablefrom:http://doi/

10.5402/2011/487921.

19. Tooyama H, Matsumoto T, Hauashi K, Kurashina K,

Kurita H, et al. Candida concentrations determined

following concentrated oral rinse culture reflect

clinicaloralsigns.BMCOralHealth[Internet].2015

[cited2018July24];15.Available from:http://doi/

10.1186/s12903-015-0138-z.

20. DavisAS,VieraAJ,MeadMD.Leukemia:anoverview

for primary care. Am Fam Physician. 2014;89:731-8.

21. Singh A, Hungund B, Kumar L, Pattanshetti M.

Clinico-haematological profile of patients with

bicytopenia. Haematology. 2018;50:540-8.

22. KillipS,BennettJM,ChambersMD. Irondeficiency

anemia. Am Fam Physician. 2007;75:671-8.

23. Wians FH, Urban JE, Keffer JH, Kroft SH. Discrimination

between iron deficiency anemia and anemia of

chronic disease using traditional indices of iron status

vs transferrin receptor concentration.AmJClin

Pathol. 2001;115:112-8.

24. Spivak JL. Iron and the anemia of chronic disease.

2002; Oncology;16:25-33.

25. Adamson JW. The anemia of inflammation/malignancy:

mechanisms and management. Hematology. 2008:

159-65.

26. Harrington DJ. Laboratory assessment of vitamin B12

status.JClinPathol.2017;70:168-73.

27. KleeGG.Cobalaminandfolateevaluation:measurement

of methylmalonic acid and homocysteine vs vitamin

B12andfolate.ClinChem.2000;46:1277-83.

28. WHO. Serum and red blood cell folate concentrations

forassessingfolatestatusinpopulations.Vitaminand

MineralNutrition InformationSystem [Internet].

Geneva,WorldHealthOrganization.2012[cited2018

July 29].Available from:http://apps.who.int/iris/

bitstream/10665/75584/1/WHO_NMH_NHD_EPG_

12.1_eng/pdf

29. LinHP,WangYP,ChenHM,KuoYS,LangMJ.et al.

Significant association of hematinic deficiencies and

high blood homocysteine levels with burning mouth

syndrome. J Formos Med Assoc. 2013;112:319-25.

30. Vucicevic-BorasV,TopicB,Cekic-ArambasinA,

Zadro R, Stavljenic-Rukavina A. Lack of association

between burning mouth syndrome and hematinic

deficiencies. Eur J Med Res. 2001;6:409-12.

31. VerenzuelaCSM,DavisMDP,BruceAJ,Torgerson

RR. Burning mouth syndrome: results of screening

tests for vitamin and mineral deficiencies, thyroid

hormone,andglucose levels-experienceatMayo

Clinicoveradecade.IntJDermatol.2017;56:952-6.

32. KrastevaA, KisselovaA,Dineva V, IvanovaA,

Krastev Z. Folic acid and vitamin B12 levels in

Bulgarian patients with burning mouth syndrome.

J of IMAB. 2013;19:422-5.

33. TeraiH,ShimaharaM.Glossodynia fromCandida-

associated lesions, burning mouth syndrome, or

mixedcauses.PainMed.2010;11:856-60.

34. Maurer DM. Screening for depression. Am Fam

Physician. 2012;85:139-44.

35. SunA,LinHP,WangYP,ChenHM,ChengSJ,et al.

Significant reduction of serum homocysteine level

and oral symptoms after different vitamin-supplement

treatments in patients with burning mouth syndrome.

J Oral Pathol Med. 2013;42:474-9.

36. DevaliaV,HamiltonMS,MolloyAM.Guidelines for

the diagnosis and treatment of cobalamin and folate

disorders. Br J Haematol. 2014;166:496-513.

37. TurnerMD.Hyposalivationandxerostomia;etiology,

complications,andmedicalmanagement.DentClin

N Am. 2016;60:435-43.

Documents

Original Article (Thai Article) Burnnig Mouth Syndrome in ...dt.mahidol.ac.th/th/wp-content/uploads/2019/01/08-Burning-Mouth-Syndrome.pdfBurnnig Mouth Syndrome in a Paetint with Lymphoprolfei