10
2010 Alterfin cvba Haachtsesteenweg 159 B-1030 Brussel, België Tel: +32 2 538 58 62 Fax: +32 2 538 37 90 [email protected] www.alterfin.be

Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

2010

Alterfin cvba

Haachtsesteenweg 159

B-1030 Brussel, België

Tel: +32 2 538 58 62

Fax: +32 2 538 37 90 [email protected]

www.alterfin.be

Page 2: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 2

Over Alterfin

De coöperatieve vennootschap ALTERFIN cvba werd in 1994 opgericht en is een

samenwerkingsverband tussen Noord-Zuid organisaties, financiële instellingen, sociale

organisaties, enkele bedrijven en meer dan 1.800 particulieren. De structuur van de

vennootschap is hieronder afgebeeld:

Alterfin wil bijdragen tot meer menselijke waardigheid in ontwikkelingslanden door het

promoten van individuele en collectieve economische activiteiten, die lokaal worden

opgestart en die bijdragen tot een duurzame ontwikkeling.

Alterfin wil meewerken aan de uitbouw van een financiëel netwerk in het Zuiden dat

toegankelijk is voor kleine ondernemers en boeren. Daartoe investeert Alterfin in twee

soorten organisaties:

Microfinancieringsinstellingen (MFIs)

Fair trade producentenverenigingen

Page 3: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 3

Inleiding

2010 was een absoluut groei-jaar voor Alterfin:

Het kapitaal steeg met 35% (+3,6 miljoen EUR)

Een aandeelhoudersgroei van 30% (+413 aandeelhouders)

Een stijging van het portfolio met 55% (+4,6 miljoen EUR)

Het aantal werknemers nam toe met 4 personen (totaal van 10 werknemers op

balansdatum)

In oktober 2010 ontving Alterfin van de federale overheid als eerste in België haar erkenning

als ontwikkelingsfonds. Door de erkenning krijgen particuliere investeerders een fiscaal

voordeel van 5% op het in Alterfin geïnvesteerd kapitaal1. Anticiperend op de kapitaalgroei

heeft Alterfin in december 2010, na goedkeuring van de CBFA (Commissie voor het Bank-,

Financie- en Assurantiewezen), een prospectus gepubliceerd 2.

Het aandeel van de portefeuille van Alterfin rechtstreeks geïnvesteerd in landbouw nam met

4% toe tot 48%. Dit was vooral het gevolg van de investeringen in FOPEPRO: fonds

opgericht in 2009 door Alterfin en haar partners (SIDI, FOGAL) om middelen te verzamelen

ter financiering van de kleine boeren in Latijns-Amerika. Het grootste gedeelte van de

investeringen in landbouw gebeurt in het fair trade kanaal.

Het gestegen aandeel van landbouw in de portefeuille wordt ondersteund door de

vaststelling dat investeringen in de landbouw en ondersteuning van de kleine boer(in) een

belangrijke strategie vormen tegen de armoede. Deze oriëntatie naar de landbouw impliceert

niet dat Alterfin microfinancieringsinstellingen links laat liggen. 52% van onze portefeuille

wordt geïnvesteerd in microfinancieringsinstellingen die (vooral) actief zijn in rurale gebieden

waar armen voor het grootste gedeelte van hun inkomen afhankelijk zijn van de landbouw

De problemen die de micro-financieringssector in Zuid-India in 2010 heeft gekend ten

gevolge van een verregaande commercialisering, heeft de sector in zijn geheel

reputatieschade bezorgd. Naar aanleiding hiervan is er een debat op gang gekomen over de

spanning tussen de commercialisering van de microfinanciering en de sociale impact van de

sector. Alterfin heeft zich op dit vlak meermaals kritisch geuit in de pers en is informatief

opgetreden.

Alterfin sluit het jaar af met een mooi financieel resultaat en is hierdoor in staat om enerzijds

haar aandeelhouders een interessante vergoeding te geven en anderzijds haar reserves aan

te vullen.

1 Zie www.alterfin.be voor meer informatie over de belastingvermindering.

2 Zie www.alterfin.be voor een kopie van het prospectus (Nederlands) en samenvattingen (engels, frans en

nederlands).

Page 4: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 4

Aandelenkapitaal

Alterfin mobiliseert kapitaal in het Noorden via de verkoop van aandelen. Deze middelen

worden vervolgens via onze partners in het Zuiden ingezet ter financiering van arme(re)

bevolkingsgroepen ter plaatse. Het aandelenkapitaal vormt de financiële basis van waaruit

Alterfin haar investeringen realiseert.

De volgende grafiek toont de evolutie van het kapitaal van Alterfin en het aantal vennoten:

Particulieren vertegenwoordigen het grootste gedeelte van het kapitaal van Alterfin: 78% van

het totaal kapitaal is in handen van de particulieren en samen vertegenwoordigen ze 92%

van het totaal aantal aandeelhouders.3

Aandelenkapitaal: 13.937.750 EUR

Aantal aandeelhouders: 1.804

3 De aandelen van Alterfin bestaan in twee types, afhankelijk van wie de aandelen onderschrijft: rechtspersonen kunnen enkel

intekenen op aandelen van 250,00 EUR per aandeel; particuliere personen en gelijkgestelden kunnen aandelen onderschrijven

van 62,50 EUR per aandeel. Er is geen beperking op het maximumbedrag ten belope waarvan op aandelen kan worden

ingeschreven noch zijn er kosten verbonden aan de inschrijving.

0

500

1.000

1.500

2.000

0

2.000.000

4.000.000

6.000.000

8.000.000

10.000.000

12.000.000

14.000.000

16.000.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Aan

tal v

enn

ote

n

Kap

itaa

l

Kapitaal: groei van 35% in 2010Aantal vennoten: groei van 30% in 2010

Kapitaal Aantal vennoten

Page 5: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 5

Portefeuille Alterfin

Als sociale financier investeert Alterfin in microkredietinstellingen en

producentenverenigingen in het Zuiden met als doel kleine ondernemers en boeren toegang

te geven tot krediet. De verwezenlijking van die missie uit zich voornamelijk in de grootte en

de samenstelling van

de portefeuille van

investeringen in het

Zuiden. De grafiek

toont de evolutie van

het kapitaal van

Alterfin en het aantal

vennoten. Eind 2010

bedroeg de

portefeuille 13 miljoen

EUR. Dit is een

stijging van 55% in

vergelijking met 2009.

Geografische verdeling

Op balansdatum is de portefeuille van Alterfin verdeeld over 76 partnerorganisaties waarvan:

59 in Latijns-Amerika, 11 in Afrika, 3 in Azië, 2 internationaal (SIDI en MFX) en 1 in het

Midden-Oosten.

80% van de portefeuille van Alterfin is geïnvesteerd in Latijns-Amerika met Peru als

koploper. Ten opzichte van 2009 is het aandeel van Peru gedaald omdat Alterfin haar

portefeuille beter wil spreiden over meerdere landen. Verder is ook het aandeel van

‘Internationaal’ gestegen, voornamelijk door de investering in Fopepro.

0

20

40

60

80

100

0

2.000.000

4.000.000

6.000.000

8.000.000

10.000.000

12.000.000

14.000.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Aan

tal a

ctie

ve p

artn

ers

EUR

Evolutie portefeuille Alterfin & aantal actieve partners: portefeuille +55%, partners +26%

Kapitaal Portefeuille Aantal Actieve partners

Page 6: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 6

Verdeling per sector

Eind 2010 bestond de portefeuille van Alterfin uit 52% investeringen in microfinanciering en

48% financiering van landbouw (fair trade). Koffie blijft het eerlijke handel product bij uitstek,

al is het aandeel in de portefeuille licht gedaald. Olijfolie en cashew zijn nieuwe producten in

de portefeuille samen met de investering in de landbouwketen (Fopepro en Acerola).

Doordat sommige microkredietinstellingen (vooral) actief zijn in rurale gebieden waar armen

voor het grootste gedeelte van hun inkomen afhankelijk zijn van de landbouw zit in de micro-

financieringsportefeuille ook een gedeelte landbouw verweven. De gedetailleerde informatie

hierover kan teruggevonden worden in het social performance rapport dat beschikbaar zal

zijn in het tweede kwartaal van 2011.

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

Per

u

Ho

nd

ura

s

El S

alva

do

r

Bo

livia

Inte

rnat

ion

aal

Nic

arag

ua

Ecu

ado

r

Ch

ili

Co

sta

Ric

a

Cam

bo

dja

Ivo

ork

ust

Lao

s

Nig

er

Oeg

and

a

Ken

ia

Togo

Ben

in

Pal

esti

na

Gu

atem

ala

Co

lom

bia

15%12%

11%11%9% 8%7%

4% 4% 3% 3% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1%

Alterfin portefeuille: verdeling per land

2009

2010

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0% 52%

30%

7% 5%2% 2% 1% 0,5% 0,5% 0,4%

Portefeuille Alterfin: verdeling per sector

2009

2010

Page 7: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 7

Verdeling per type financiering

Wat betreft het type financieringen

werkt Alterfin voornamelijk via

kredietverlening (90% van de

portefeuille), zij het onder de vorm

van leningen voor MFI’s of

kredietlijnen voor fair trade partners.

De participaties zijn gestegen als

gevolg van de deelnemingen in

Acerola, Fopepro en MFX. Alterfin

hanteert daarnaast de garantie als

financieringsinstrument zodat het

valutarisico in Afrika vermeden

wordt.

Verdeling per munt

Het merendeel van de financieringen gebeurt in US dollar (82%). Verder wordt ook de

EUR gebruikt (7,5%). Sinds juli 2010 is Alterfin aandeelhouder van MFX Microfinance

Currency Risk Solutions en heeft op deze wijze toegang tot indekkingsmogelijkheden van het

wisselrisico van financieringen in lokale valuta. In 2010 bedroeg de totale financiering in

lokale valuta 10,6% (vs. 6,6% in 2009) van de portefeuille.

Page 8: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 8

Fondsen van derden

Alterfin heeft meerdere jaren ervaring met kredietverlening aan microkredietinstellingen en

boerenorganisaties in ontwikkelingslanden. Deze ervaring wordt sinds enkele jaren aan

fondsbeheerders ter beschikking gesteld die in deze sectoren willen investeren.

responsAbility Social Investment Services AG is de eerste organisatie die in die zin een

akkoord gesloten heeft met Alterfin, in februari 2005.

Op het einde van december 2010 bedroeg de portefeuille van responsAbility 29,1 miljoen

EUR (+31%) gespreid over 24 partners van Alterfin. 91% van de portefuille wordt

geïnvesteerd in Latijns-Amerika, de overige 9% in Azië. Microfinanciering vertegenwoordigt

68% van de portefeuille, de rest (32%) wordt geinvesteerd in fair trade.

Algemeen overzicht

Het volgende schema vat de gehele financieringstroom samen:

Page 9: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 9

Fondsontwikkeling: FOPEPRO & FEFISOL

FOPEPRO: Ondersteuning van kleine boeren in Latijns-Amerika

FOPEPRO werd opgericht einde 2009 door SIDI, Alterfin en FOGAL (Le Fonds de Garanties

Amérique Latine opgericht door SOS Faim), ter financiering van de kleine boeren in de

Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua,

Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns Amerika een

beheersmaatschappij opgericht om dit fonds te beheren. Deze beheersmaatschappij, met de

naam ACEROLA, werd opgericht in samenwerking met FOROLAC: het netwerk voor rurale

financiering in Latijns Amerika. FOPEPRO en ACEROLA zijn een goede illustratie van de

visie van Alterfin die gericht is op het creëren van lokale capaciteit voor een duurzame

financiering van de landbouwontwikkeling. De portefeuille blijft voorlopig nog bescheiden

doch kent een positieve groei. Het fonds kijkt uit naar de participaties van IDB (Inter-

Amerikaanse Ontwikkelingsbank) en DID (Développement International Desjardins) die in

het tweede kwartaal van 2011 zullen gerealiseerd worden.

FEFISOL: Een innovatief fonds voor Afrika

Alterfin, SIDI (Frankrijk) en ETIMOS (Italië) zijn drie sociale

investeerders die bezig zijn met het oprichten van een fonds

FEFISOL, een SICAV naar Luxemburgs recht. Het fonds is

specifiek gericht op rurale financiering in Afrika en wordt

ondersteund door institutionele en private investeerders. Het

doel is om te starten met 15 miljoen EUR dat uitgebreid zal

worden tot 30 miljoen EUR na drie jaar.

FEFISOL zal volledig gewijd zijn aan het Afrikaanse

continent: minstens 75% van de portefeuille van FEFISOL

zal geïnvesteerd worden in Sub-Sahara Afrika. De overige

25% zal worden geïnvesteerd in Noord-Afrika.

In 2010 werden de laatste belangrijke vorderingen gemaakt

met betrekking tot het mobiliseren van fondsen dankzij een

toezegging van 5 miljoen EUR door de Europese

Investeringsbank (EIB). Andere investeerders zijn het Franse

Agentschap voor Ontwikkeling (AFD), PROPARCO, Crédit

Coopératif (Frankrijk), Développement International

Desjardins (DID/Canada), Société européenne de finance

éthique et alternative (SEFEA/Italië) en Fondation CARITAS

France. Er wordt beoogd te starten met het fonds in het

tweede kwartaal van 2011.

Page 10: Organisation jaarverslag... · Andes-landen (Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia) en Midden-Amerika (Nicaragua, Guatemala, Honduras en El Salvador). Tegelijkertijd werd in Latijns

A l t e r f i n

Pagina 10

Financieel resultaat

In 2010 bedroeg het financiële resultaat 499.250 EUR. Het resultaat van 2009 lag beduidend

hoger ten gevolge van het uitzonderlijk resultaat dat werd opgenomen in 2009. Het bruto

operationeel resultaat, dat een betere evaluatie is van de activiteiten van Alterfin, lag 0,7%

hoger in 2010. Dankzij de positieve resultaten is Alterfin in staat om haar aandeelhouders te

vergoeden met een dividend van 3,5%.

Sociale prestatie

Alterfin is een sociaal investeerder, wat betekent dat ze een mix van financiële en sociale

doelstellingen nastreeft. Het kredietcomité evalueert een financieringsaanvraag aan de hand

van twee soorten criteria. Eerst en vooral, sociale of ontwikkelingscriteria, waaruit duidelijk

moet blijken dat de instelling werkt ten voordele van mensen die leven in armoede.

Daarnaast, worden de financiële of bedrijfseconomische criteria geëvalueerd.

Rapporteren over sociale performantie is daarom een integraal onderdeel van onze jaarlijkse

verslaggeving. De gegevens zullen beschikbaar zijn in het tweede kwartaal van 2011.

0,00%

0,50%

1,00%

1,50%

2,00%

2,50%

3,00%

3,50%

4,00%

4,50%

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Div

iden

d

Res

ult

aat

EUR

Evolutie resultaat Alterfin

Resultaat in Euro Dividend in %