Onderzoek digibord gebruik

Samenvatting

Het doel van mijn onderzoek was het in kaart brengen van het digibord gebruik binnen mijn stageschool. Ik wilde graag gaan onderzoeken hoe het digibord wordt gebruikt en wat de leerkrachten eventueel nog zouden willen leren over het digibord. De meeste leerkrachten geven van zichzelf aan dat ze nog niet zo vaardig zijn met het digibord (66%) en dat ze het bord voornamelijk inzetten als een groot tv-scherm waarop je filmpjes kan kijken (100%). Iedereen geeft wel aan dat ze positief (66%) dan wel zeer positief (33%) tegenover extra informatie over het digibord gebruik staat. Wel opvallend was dat de leerkrachten veel zouden willen leren over het inzetten van het digibord en dan voornamelijk tijdens de zaakvakken, maar in de enquête aangeven wel het digibord te gebruiken bij deze vakken. Verder kan je duidelijk merken welke leerkrachten enthousiast zijn over het digibord en graag er meer over zouden willen weten en welke leerkrachten het gewoon gebruiken omdat het bord er toch is.

Inleiding

Op mijn stageschool, de Burghtschool Amsterdam, hebben alle leerkrachten in de midden- en bovenbouw een digitaalschoolbord (digibord) in de klas hangen. Het digibord wat er hangt is een soort beamerprojector wat het beeld van de computer die ernaast staat projecteert op een whiteboard. Met een speciale magnetische pen kan je dan schrijven en dingen aanklikken op het digibord. Doordat het beeld alleen maar geprojecteerd wordt op een whiteboard, kun je ook nog gewoon met een whiteboardstift schrijven op het bord. Ik heb bij mijn stagebegeleider gemerkt dat hij het digibord voornamelijk inzet om schooltv op te kijken, hij gaf zelf ook aan dat hij niet zou weten welke mogelijkheden er nog meer zijn voor het digibord. Naar aanleiding van deze opmerking ben ik nog meer geïnteresseerd geraakt in het onderwerp. Mijn onderzoek heeft als doel, erachter te komen welke mogelijkheden er zijn voor het digibord en hoe deze kunnen worden toegepast bij de verschillende vakgebieden.

Onderzoeksvragen

Hoofdvraag:Welke mogelijkheden heeft een digitaalschoolbord binnen de klas en hoe kunnen deze worden ingezet binnen de verschillende vakgebieden?

Deelvragen:Hoe wordt het digibord nu in de lessen ingezet?Welke mogelijkheden zijn er bij de leerkrachten bekend?Waarmee willen de leerkrachten hun lessen op het digibord uitbreiden?

Hypothese

Na wat ik tot nu toe heb gezien en gehoord over het gebruik van het digibord in de klas, ga ik ervan uit dat de meeste leerkrachten nog niet op de hoogte zijn van de mogelijkheden van het bord en het voornamelijk zullen gebruiken als een groot tv-scherm waarop je schooltv kan kijken en filmpjes kan laten zien bij de verschillende lessen. Ik vermoed dat de meeste leerkrachten ook wel bereid zullen zijn om nieuwe dingen te leren over het gebruik van het digibord, ik weet alleen niet of ze ook bereid zijn om er extra tijd in te steken. Het kost wel wat tijd om vaardiger te worden met het digibord, het is namelijk wel van belang dat je een goede voorbereiding hebt voordat je het bord effectief gaat inzetten in de klas.

Materiaal

Voor dit onderzoek heb ik niet heel veel materialen gebruikt. Voornamelijk de computer en het digibord heb ik nodig gehad om op zoek te gaan naar informatie en het uitproberen van de mogelijkheden van het digibord zoals dat op mijn stageschool aanwezig is. Zelf ben ik gedurende het onderzoek ook meer gebruik gaan maken van het digibord tijdens mijn lessen. En dan niet zo zeer als een tv-scherm waarop ik makkelijk filmpjes kan laten zien, maar vooral ook de kinderen zelf er mee aan de slag te laten gaan. Om de gegevens te verwerken in grafieken en diagrammen heb ik op internet een programma opgezocht wat mij daarmee kan helpen.

Methode

Om te onderzoeken hoe de leerkrachten op mijn stageschool gebruik maken van het digibord heb ik een vragenlijst opgesteld (zie bijlage). Deze vragenlijst heb ik naar alle leerkrachten van de midden- en bovenbouw gemaild, totaal negen leerkrachten. Ik heb eerst een aantal algemene vragen gesteld om erachter te komen hoelang de leerkrachten al in het onderwijs zitten, in welke bouw ze les geven en of het mannen of vrouwen zijn. Vervolgens heb ik de vragen gespecificeerd naar het digibord, de ervaring ermee en hoe ze het inzetten tijdens de lessen. De laatste vragen gaan over of de leerkrachten bereid zijn om nieuwe ding te leren van het digibord en wat ze dan graag zouden willen leren. Alle verzamelde gegevens ga ik verwerken in grafieken en diagrammen.

Resultaat

Van de negen leerkrachten die les geven in de midden- en bovenbouw, heb ik van zes een ingevulde vragenlijst terug gekregen. Onder de leerkrachten was er één man en vijf vrouwen. Twee leerkrachten staan voor de middenbouw en vier leerkrachten geven in de bovenbouw les.

In de midden- bovenbouw staan er drie leerkrachten tussen de 0-5 voor de klas, twee tussen de 6-10 jaar en één al langer dan 10 jaar. Als de leerkrachten zichzelf moeten inschatten op de ervarenheid met het digibord, noemen vier leerkrachten zich beginner en twee zich ervaren met het gebruik.

Als we dan kijken naar de vakgebieden waarin de leerkrachten gebruik maken van het digibord, zien we dat deze vooral gebruikt wordt tijdens de taallessen en de lessen wereld oriëntatie. Twee leerkrachten geven aan dat ze elke dag het Jeugdjournaal kijken op het digibord (zie: ‘overig’ in de grafiek ‘vakgebieden’). Één van de leerkrachten gaf aan dat ze de methodes uit het boek inscant en deze dan projecteert op het digibord, op deze manier maakt ze de les inzichtelijker voor zichzelf en voor de leerlingen. Ze geeft aan dat de ingescande lessen in het netwerk van de school worden opgeslagen zodat alle leerkrachten er gebruik van kunnen maken (zie: ‘overig in de grafiek ‘inzet van het digibord’). Toch valt mij op dat iedereen het digibord gebruikt als groot tv-scherm waarop filmpjes gekeken kunnen worden.

Als grootste voordeel van het digibord wordt het visueel maken van de les veel genoemd. Ook geeft een van de leerkrachten aan dat je op het internet op zoek kan gaan naar actuele informatie bij de les.

Conclusie en Advies

Welke mogelijkheden heeft een digitaalschoolbord binnen de klas en hoe kunnen deze worden ingezet binnen de verschillende vakgebieden?Een digitaalschoolbord kan op verschillende manier worden ingezet in de klas. Binnen alle vakgebieden kan je gebruik maken van handige tools zoals een stoplicht, een timetimer en dergelijke. Op de website www.schoolbordportaal.nl kun je deze tools vinden. Deze zelfde website staat vol met handige mogelijkheden die je kunt gebruiken tijdens de lessen. Per vakgebied staan er diverse educatieve spelletjes of bij de lessen wereld oriëntatie staan er schoolplaten en kaarten op de site die je kan aanklikken en zo doorverwezen wordt naar een andere pagina waarop je gebruik kan maken van de tool. Daarnaast bieden tegenwoordig steeds meer methodes ook de mogelijkheid om extra lesmateriaal digitaal te krijgen. Deze bevatten extra informatie

http://www.schoolbordportaal.nl/

voor de leerkrachten en ook lessuggesties en spelletjes die je in de klas tijdens de les kan inzetten. Hoe wordt het digibord nu in de lessen ingezet?Het digitale schoolbord wordt voornamelijk ingezet om filmpjes en afbeeldingen op te bekijken (100%) daarnaast maken de meeste leerkrachten ook gebruik van tools (83%) zoals een timetimer en een stoplicht om de leerlingen structuur te geven tijdens alle lessen. Welke mogelijkheden zijn er bij de leerkrachten bekend?De verschillende mogelijkheden zijn nog niet bij alle leerkrachten bekend. Vaak weten ze wel de verschillende websites met handige filmpjes of tools te vinden, maar hebben nog niet de tijd genomen om uitgebreid de mogelijkheden te bekijken en te beoordelen op geschiktheid. Waarmee willen de leerkrachten hun lessen op het digibord uitbreiden?Een aantal leerkrachten geeft toch aan dat ze graag meer zouden willen weten over de verschillende software mogelijkheden voor het digibord, en dan voornamelijk software die aansluit bij de gebruikte methodes. Verder geven de leerkrachten aan dat ze meer gebruik van het digibord willen maken in de toekomst, maar dan voornamelijk wanneer ze meer op de hoogte zijn van de mogelijkheden. Één van de leerkrachten geeft een nadeel aan bij het gebruik van het digibord: ‘Wel stimuleert het digibord het ‘frontaal’ lesgeven, en minder het gedifferentieerd lesgeven op verschillende niveaus binnen de klas. Dat vind ik wel een nadeel. Daarom hoop ik eigenlijk dat er goed geïnvesteerd wordt in computers, liever nog dan extra lessen in digibord gebruik etc. Met computers kun je aanbod op verschillende niveaus brengen en uit laten voeren. Computers nu zijn te traag, er zit te weinig bruikbare software op, het zijn er vooral ook veel te weinig. In mijn klas hebben we veel last van zonlicht: op sommige dagen kan je afbeeldingen op digibord niet goed zien.’Een terechte opmerking waarmee de school hopelijk wat aan kan gaan veranderen.

Het zou voor de leerkrachten op mijn stageschool goed zijn om nog een cursus te volgen. In deze cursus zal dan voornamelijk gericht zijn op het ontwerpen van lessen met gebruik van het digibord. De leerkrachten geven dat toch wel aan als struikelblok waar ze meer over zouden willen leren.

Bronvermelding

De websites:www.schoolbordportaal.nlwww.grafiektool.nl

Bijlage

De vragenlijsten ingevuld door de leerkrachten.

http://www.grafiektool.nl/

http://www.schoolbordportaal.nl/

Vragenlijst over het gebruik van het digibord in de klas 1Geslacht:- Man - Vrouw

Bouw:- Onderbouw- Middenbouw- Bovenbouw

Hoeveel jaar leservaring heb je al?- 0 – 5 jaar- 6 – 10 jaar- Meer dan 10 jaar

Hoe vaardig ben jij met het digibord?- Beginner- Ervaren - Expert

Bij welke les maak je gebruik van het digibord?- Taal- Rekenen- Schrijven- Wereldvakken- BevoAnders namelijk:

Op welke manier zet je het digibord in?- Voor het bekijken van filmpjes/ afbeeldingen- Voor het projecteren van handige tools (denk aan stoplicht, timetimer, schrijflijnen

e.d.)- Het spelen van educatieve spelletjesAnders namelijk:

Welke voordelen ondervind je hieraan?Ik gebruik zelf altijd het stoplicht en de timetimer en ik merkt dat de kinderen een houvast hebben om op het bord te zien wat er van ze verwacht wordt in een bepaalde tijd. Daarnaast schrijf ik altijd op wat de kinderen kunnen doen als ze klaar zijn met hun werk, zo hebben de kinderen in één oogopslag duidelijk wat ze kunnen doen, hoelang ze daarvoor hebben en hoe er verwacht wordt dat ze werken.

Hoe sta jij tegenover extra digibordlessen voor de leerkrachten?- Zeer positief- Positief- Negatief- Zeer negatief

Wat zou je nog willen leren over het digibord? Hoe de kinderen zelfstandig aan de slag kunnen tijdens een circuit met het digibord

Wil je in de toekomst meer gebruik van het digibord maken? Leg je antwoord uitIk wil in de toekomst zeker meer gebruik maken van het digibord, ik wil dan graag mijn manier van werken uitbreiden met het door de methode opgestelde digibord lessen. Deze sluiten namelijk heel goed aan bij het boek en werkboek van de kinderen en is vaak een stuk interactiever en dus leuker voor de kinderen.

Vragenlijst over het gebruik van het digibord in de klas 2Geslacht:- Man X Vrouw

Bouw:- OnderbouwX Middenbouw- Bovenbouw

Hoeveel jaar leservaring heb je al?- 0 – 5 jaar- 6 – 10 jaarX Meer dan 10 jaar

Hoe vaardig ben jij met het digibord?X Beginner- Ervaren - Expert

Bij welke les maak je gebruik van het digibord?xTaalxRekenenxSchrijvenxWereldvakken

- Bevo- Anders namelijk: …kijk iedere dag het jeugdjournaal.

Op welke manier zet je het digibord in?xVoor het bekijken van filmpjes/ afbeeldingenxVoor het projecteren van handige tools (denk aan stoplicht, timetimer, schrijflijnen e.d.)

- Het spelen van educatieve spelletjesxAnders namelijk: …..gebruik ingescande methodes

Welke voordelen ondervind je hieraan?Veel dingen zijn voor kinderen visueel inzichtelijker te maken en ik sla daar vaak dingen op die ik het volgend jaar weer kan gebruiken

Hoe sta jij tegenover extra digibordlessen voor de leerkrachten?- Zeer positief

xPositief als het inhoudelijk goede lessen zijn. Tot nu toe vond ik het niveau erg slecht!

- Negatief- Zeer negatief

Wat zou je nog willen leren over het digibord? Hoe ik het nog meer en efficiënter kan gebruiken dan nu.

Wil je in de toekomst meer gebruik van het digibord maken? Leg je antwoord uitIk doe al veel, maar dat heb ik bijna allemaal zelf uitgevonden/bedacht. Misschien is er nog veel meer handige software

Vragenlijst over het gebruik van het digibord in de klas 3Geslacht:- Man ja- Vrouw

Bouw:- Onderbouw- Middenbouw- Bovenbouw ja

Hoeveel jaar leservaring heb je al?- 0 – 5 jaar- 6 – 10 jaar ja- Meer dan 10 jaar

Hoe vaardig ben jij met het digibord?- Beginner ja- Ervaren - Expert

Bij welke les maak je gebruik van het digibord?- Taal ja- Rekenen ja- Schrijven- Wereldvakken ja- Bevo jaAnders namelijk:

Op welke manier zet je het digibord in?- Voor het bekijken van filmpjes/ afbeeldingen ja- Voor het projecteren van handige tools (denk aan stoplicht, timetimer, schrijflijnen

e.d.) ja- Het spelen van educatieve spelletjes Anders namelijk:

Welke voordelen ondervind je hieraan? Grote aandacht van de kinderen, visueel uitleggen

Hoe sta jij tegenover extra digibordlessen voor de leerkrachten?- Zeer positief ja- Positief- Negatief- Zeer negatief

Wat zou je nog willen leren over het digibord? Werken met een goed programma speciaal voor digibord

Wil je in de toekomst meer gebruik van het digibord maken? Leg je antwoord uitJazeker met name voor de zaakvakken en rekenen.






Op welke manier zet je het digibord in?- Voor het bekijken van filmpjes/ afbeeldingen- Voor het projecteren van handige tools (denk aan stoplicht, timetimer,

schrijflijnen e.d.)- Het spelen van educatieve spelletjes

Anders namelijk:

Welke voordelen ondervind je hieraan? Je kunt op het web heel leuk materiaal vinden, dat je via het digibord de klas

in kunt zenden. Het digibord wordt door kinderen leuk gevonden en ze geven het aandacht Je kunt heel actueel materiaal vinden en inspelen op het nieuws


Wat zou je nog willen leren over het digibord? -Ik zou heel graag willen weten hoe ik het optimaal kan inzetten bij taal, spelling en rekenlessen

Wil je in de toekomst meer gebruik van het digibord maken? Leg je antwoord uit- Ja, aan de ene kant wel: het kan heel erg zinvol zijn om instructie te

verlevendigen- Wel stimuleert het digibord het ‘frontaal’ lesgeven, en minder het gedifferentieerd

lesgeven op verschillende niveaus binnen de klas. Dat vind ik wel een nadeel. Daarom hoop ik eigenlijk dat er goed geïnvesteerd wordt in computers, liever nog dan extra lessen in digibord gebruik etc. Met computers kun je aanbod op verschillende niveaus brengen en uit laten voeren. Computers nu zijn te traag, er zit te weinig bruikbare software op, het zijn er vooral ook veel te weinig.In mijn klas hebben we veel last van zonlicht: op sommige dagen kan je afbeeldingen op digibord niet goed zien.




Hoe vaardig ben jij met het digibord?- Beginner- Ervaren

- Expert




Welke voordelen ondervind je hieraan?Je kunt de lln door middel van het bdigibord veel extra informatie geven, of voorbeelden laten zien van dingen waar je in je lessen tegenaan bent gelopen.


Wat zou je nog willen leren over het digibord? Ik zou willen weten welke mogelijkheden er zijn naast datgene wat ik al doe.

Wil je in de toekomst meer gebruik van het digibord maken? Leg je antwoord uitOp dit moment vind ik dat ik het digibord zo voldoende gebruik, maar als ik er meer over zou leren zou dat ik wellicht toepassen in de praktijk.





Bij welke les maak je gebruik van het digibord?- Taal- Rekenen- Schrijven- Wereldvakken- Bevo- Anders namelijk: Televisie, Jeugdjournaal kijken



Welke voordelen ondervind je hieraan?…………………………………………………………………………………………………..


Wat zou je nog willen leren over het digibord? …………………………………………………………………………………………………..

Wil je in de toekomst meer gebruik van het digibord maken? Leg je antwoord uitJa, maar dan echt als hulpmiddel niet als doel

Documents

Onderzoek digibord gebruik