OHM Vani 3e kwartaal 2001

INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S

7e jaargang nr. 3 • juli / september 2001 • prijs ƒ 7,50 (€ 3,41)

• Indiase Diaspora

• Bhagavad Gita

• God is klank

• Ganesh Chaturthi

• Indiase Diaspora

• Bhagavad Gita

• God is klank

• Ganesh Chaturthi

OHM Vani 3e kwart. 2001 09-08-2005 23:20 Pagina 1

DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:[email protected]

ERCO REIZEN IS LID

VAN

DUS..,DUS..,U REIST OPU REIST OP ZEKERZEKER

vrvraag aag onzeonze

brobrochure me

chure mett

speciale speciale

ttarievenarieven !!

AANBIEDINGEN OP:

www.ercotravels.com

www.ercoreizen.nl

In onze winkIn onze winkel origineel handvel origineel handvaaraardig klederdig klederdrdracacht en kadoartikht en kadoartikelen uit India,elen uit India,

• Traditionele kleding zoals: de sari, ghagra, salwaar, kurta’s• Moderne avondjurken• Allerlei geschenkartikelen en nog veel meer• gezichtsbehandeling oosterse wijze

Ook bemiddelen wij voor de verhuur van trouwstoelen, maro’s etc.En niet te vergeten indien u een uitstapje wilt maken naar het Verre Oosten o.a. India, kunt u door een deskundige uw reis laten samenstellen.

Indian Light• Toegankelijk voor een ieder• Betaalbare prijzen• Oosterse & Westerse mode• Makkelijk bereikbaar zowel openbaar als eigen vervoer• Werkt aan klant tevredenheid• Warme sfeer van echtheid

K o r t o m I n d i a n L i g h t i s wK o r t o m I n d i a n L i g h t i s w e r ke r k e l i j k e e n l i ce l i j k e e n l i c h t i n d e d u i s t e r n i s ! !h t i n d e d u i s t e r n i s ! !

Openingstijden: Adres: Ma t/m Vr : 10.00-18.00 uur Burgemeester v.Leeuwenlaan 47Zaterdag: 10.00-17.00 uur 1064 KK Amsterdm Donderdag koopavond Tel:020-4114782 Fax: 020 - 4116774

juli / september 2001

KLM / SLM tickets naar Suriname gegarandeerd de goedkoopste!21 daagse retourticket Paramaribo vanaf ƒl. 1.525,-

VERZORGDE RONDREIZEN:8 DAGEN DUBAI MET KLM voor ƒl. 1.225,-

(verblijf in luxe appartamenten in Dubai)Vertrek: juli, aug., sept. en oktober

15 DAGEN NAAR INDIA MET AIR INDIA voor ƒl. 1.995,-(Bombay, Delhi, Agra, Mathura, Jahpur e.d.)Vertrek: 21 juli, 4 aug., 9 sept., 13 okt., 3 nov.

15 DAGEN NAAR MAURITIUS MET MAURITIUS AIR voor ƒl. 1.995,-(Verblijf in appartament en tours en tranfers)Vertrek: Om de twee weken.

21 dagen SINGAPORE, MALEISIE, THAILAND ƒl. 2.950,-21 dagen INDIA / Varanasi, Sangam e.d. ƒl. 2.495,-22 dagen INDIA / Zuid en Noord India ƒl. 2,950,-22 dagen INDIA / THAILAND ƒl. 2,795,-

SPECIALE AYURVEDIC BEHANDELINGEN

in Delhi of Kerela, Yogo-tour Rishikesh,Roots reizen, Meditatiereizen,Culturele rondreizen (max. 8 deelnemers per reisleider).

D E I N D I A S P E C I A L I S T E I G E N K A N T O O R I N I N D I A


C O L O F O N

OHM-Vani is een uitgave van de StichtingOrganisatie voor Hindoe Media. OHM-Vanigeeft achtergrondinformatie over de pro-gramma’s van OHM en maakt melding vanrelevante ontwikkelingen in de Hindoege-meenschap. Wij nodigen u uit opmerkin-gen of commentaar op onze programma’sof op dit blad te zenden aan StichtingOHM.

De redactie behoudt zich het recht voor omingezonden stukken in te korten, te redi-geren of niet te plaatsen. Geplaatste stuk-ken geven niet altijd de visie van de OHMweer.

Een jaarabonnement kost Fl. 20,-. Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor hetverstrijken van dat jaar schriftelijk plaats tevinden.

Niets uit deze uitgave mag worden overge-nomen zonder voorafgaande schriftelijketoestemming van

Stichting OHMEindredacteur: Perdiep Ramesar

De volgende personen hebben bijgedragen aan dit nummer:

S. Badloe, D. Gangaram Panday, S. Balla, C. Mathura, S. Biere,

B. Lalbahadoersing, C. Morssink, R.S. Persaud, J. Eylers, B. Citroen,

Navien, A. Bierdja.

Coverfoto: Krishna Art ISBN 1-886069-15-8

Grafische verzorging:NOS-Omroepdrukkerij

Adri Segaar

Stg. OHM (redactie OHM-Vani)

Koninginneweg 81217 KX Hilversum

Telefoon 035 - 6260920

Fax: 035 - 6280843E-mail: [email protected]

ABN-Amro: 44.09.38.694

II NN HH OO UU DD


• Redactioneel 4.

• TV 6.

• TV Hindi 11.

• Radio zaterdag 12.

• Radio Hindi 15.

• Radio Maandag 16.

• Terugkijken om vooruit te komen 21.

• Mijn eerste kennismakingmet de Bhagavad Gita 23.

• Nada Brahma: God is klank 27.

• Ganesh, de personificatie van Aum 30.

• Shri Krishna 33.

• Mantra Yoga: Klank als sneltaxi naar je essentie 35.

• Opzet instituut Indiase Diaspora 39.

• Ayurveda en het eten van ijsjes 42.

• Hindoe Raad Nederland, officieel erkend 44.

• Het spirituele web 45.


R E D A CBeste lezer,

Hier ligt ze dan voor u, mijn eerstezelfstandig geproduceerde OHM-Vani. Na het vertrek van Ger Rolsmaheb ik zijn eindredactietaak overge-nomen. Het is een moeilijke taakom zijn OHM-Vani die hij in zesjaren heeft opgebouwd zo goedmogelijk te handhaven. Ik doe mijnuiterste best en ik hoop dat u ookvindt dat het ditmaal aardig isgelukt. Uiteraard is altijd alles voorverbetering vatbaar. Daarom zal ikde komende periode werken aan denieuwe OHM-Vani.

Het blad zal helemaal gerestyledworden. Het is de bedoeling dat hetblad in full colour zal uitkomen.Ook zullen er vaste rubrieken gede-finieerd worden. Daarnaast zullende oude bekende rubrieken verfristworden en zullen er nieuwe rubrie-ken bij komen. Uiteraard zijn sug-gesties en adviezen altijd welkom,omdat het vooral ook een blad vooru, de lezer, zal moeten blijven. Quainhoud zal er niet veel gesleuteldworden aan de formule, maar welzal er gekeken worden naar eenfrissere presentatie van OHM-Vani.Niet alleen ter verbetering van hetblad, maar ook door de snelle ver-

Mr Drs T. BissessurADVOCAAT & PROCUREUR

• Strafzaken• Echtscheidingen• Kort Gedingen• WAO-zaken• Verblijfsvergunningen• Letselschade• Ontslagzaken• Schadeprocedures

Grotewaard 1 • 2716 XPGrotewaard 1 • 2716 XP ZoetermeerZoetermeerTTel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82el: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82

Noord, Oost, Zuid, WestSurinam Air Travel The Best!!

De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a.Azië, Mauritius, Suriname,

Dubai, Zuid Afrika,Turkye enz.

voor meer informatie:Telefoon: 030-2321516

Fax: 030-2322500Amsterdamsestraatweg 91

3513 AC Utrecht

Elke maand groepsreizen naar Mauritius!

Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319

Surinam Air TravelV O O R A L U W R E I Z E N


4


A C T I O N E E Landeringen op de bladenmarkt zul-len we moeten restylen. Maar, wemoeten niet vergeten dat ook na derestyling de kracht van spiritualiteitin het blad gehandhaafd moet wor-den. De eerste gerestylede OHM-Vani zal hoogstwaarschijnlijk einddit jaar uitkomen.

In dit nummer is er onder andereaandacht voor Nada Brahma, ofte-wel Goddelijke klank, door JohnEylers, de man die reeds vijfentwin-tig jaar bekendheid geniet met hetorganiseren van Indiase klassiekemuziekconcerten. Ook staan er arti-kelen in over Ganesh en Krishna,twee bekende Hindoegoden.Sharmila Badloe heeft in dit num-

mer geschreven waar-om het nuttig is

om terug te kij-ken in het ver-leden.Ayurveda iseen item datin ieder num-mer terug-komt. Dit keer

gaat het overhet eten van ijs.

De zomer komteraan en er zal weer

veel ijs worden gegeten.

Ja, de zomer komt eraan. Ik hoopdat u dit blad ook in het mooieweer ter hand zult nemen. Enmocht het onverhoopt toch slechtweer worden, dan heeft u in elkgeval een alternatief: het lezen vanOHM-Vani.

Met vriendelijke groet,

Perdiep Ramesar


5


6

TVderde Kwartaal 2001op Nederland 1

13.00 - 13.30 uur!

Deepak Chopra deel 2 (herhaling)

Kinderen van contracten deel 1 - Terug in de tijdNa de afschaffing van de slavernij in Suriname kwamen Brits-Indische con-tractarbeiders op de plantages te werken. Het allereerste zeilschip met aanboord 399 mensen heette de ‘Lalla Rookh’ en bereikte de Surinaamse kustop 5 juni 1873. In totaal immigreerden ongeveer 35.000 Hindoestanen. Hetgrootste gedeelte ervan kwam met de bedoeling na een tijdelijk verblijfterug te keren naar India. De geschiedenis pakte echter anders uit. DeSurinaamse historicus Andre Loor blikt samen met een Hindoestaans kindterug op deze bewogen geschiedenis. (herhaling)

Kinderen van contractanten deel 2 - Terug in de tijdOm welke redenen dan ook huis en haard verlaten en je vestigen in eenander land brengt heel wat teweeg. Cultuur, tradities en gebruiken moetenworden ingepast, aangepast en vernieuwd aan de omstandigheden die wor-den aangetroffen in het land waar men terechtkomt. Dit wil niet zeggendat men het verleden moet vergeten. Integendeel, want zonder verledenbestaat er geen toekomst. Op een tocht terug in de tijd neemt historicusAndre Loor een Hindoestaans kind mee naar enkele plaatsen die in hetleven van haar voorouders een belangrijke rol hebben gespeeld. (herhaling)

Tirth Yatra: pelgrimageEen mens kan zich op verschillende manieren richten tot het Goddelijke. Zokun je fruit en bloemen offeren, wierook aansteken, een vuuroffer verrich-ten of bidden. Een andere populaire manier van godsdienstbeleving bijdiverse Hindoestromingen is de pelgrimage of bedevaart naar heilige plaat-sen; de Tirth Yatra. Vaak met als motief een gunst af te smeken of als boete-doening. In dit programma maken we kennis met een aantal pelgrims en deachtergronden van hun motieven om deze tocht te ondernemen. (herhaling)

Zondag 1 juli 2001 13.00 – 13.30 uur herhaling:7 juli om 10.30 uur

Zondag 8 juli 2001 13.00 – 13.30 uur herhaling: 14 juli om 10.30 uur





7

Baithak Gana deel 1In de culturele bagage van de Indiase contractarbeiders die naar Surinameimmigreerden, zat een flinke dosis kunst en cultuur. Eén van de cultuuruitin-

gen die nog steeds erg populair is onderHindoestanen is de Baithak Ganamuziek. Baithak betekent ‘zitting’ enGana betekent ‘zang’. Oorspronkelijkging het dan ook om het maken vanmuziek door tenminste drie personen,die in een kring op de grond zitten. Deechte Surinaamse Baithak Gana-muziek isqua stijl nauw verbonden met de volks-liederen van de Indiase deelstaten Biharen Uttar Pradesh. De teksten en vooralde melodie waren immers uit de con-tracttijd uit India meegenomen. In een

tweedelige documentaire zal het ontstaan en de verdere ontwikkeling vande Baithak Gana worden onderzocht. Enkele bekende Baithak Gana-zangersen muzikanten passeren de revue. (herhaling)

Baithak Gana deel 2

In het tweede deel van deze documentaire ziet u datBaithak Gana-muziek niet van het podium weg tedenken valt. Op bijna alle feesten treden BaithakGana-groepen op. Verschillende liederen worden doormoderne muziekgroepen overgenomen en aangepastaan de Westerse vraag van het publiek. Toen dezemuziekstijl nog in de kinderschoenen stond, was deinhoud van de teksten vooral religieus van aard.Liederen hadden een duidelijke moraal. Ook werd deliefde bezongen: de liefde tussen mens en God en tus-sen mensen onderling. Het huidige Baithak Gana-repertoire kenmerkt zich inhoudelijk door ernst,humor en erotiek. Had de Baithak Gana vroeger hetdoel om mensen tot bezinning te bewegen; nu voertamusement de boventoon. (herhaling)

Zondag 29 juli 2001 13.00 – 13.30 herhaling:4 augustus om 10.30 uur

Zondag 5 aug. 2001 13.00 – 13.30 herhaling: 11 augustus om 10.30 uur



Hindoes op Bali deel 1 & 2

Tegenwoordig is het allang niet meer vanzelfsprekend dat de plek waar jegeboren wordt, ook de plek is waar je je laatste adem uitblaast. De wereldis onder allerlei invloeden een ‘global village’: een wereldwijd dorp.Migratie speelt hier een rol in. Evenals in de Hindoegemeenschap over dehele wereld. Deze is namelijk een diasporagemeenschap. Zo vind je Hindoes,behalve in India, ook in Suriname, Mauritius, Amerika, Guyana, Fiji en Bali.Hoe zijn Hindoes terechtgekomen op Bali en hoe heeft het Hindoeisme zichdaar ontwikkeld? In een tweedelige documentaire nemen wij u mee naarBali op zoek naar deze en andere antwoorden. (herhaling)

Rabindranath Tagore deel 1

‘He, nieuwe dag. Opnieuw ben ik getuige van hetgelukzalige moment van jouw geboorte. Komtevoorschijn uit de mist, zoals ook de zon steedsdoorbreekt. Ontsnap uit de kooi van wazigheid enlaat jezelf weer zien. Laat zien dat het leven over-wint.’ Een gedeelte uit het gedicht ‘He, nieuwe dag’van Rabindranath Tagore. Als eerste Aziaat ontvinghij in 1913 de Nobelprijs voor literatuur. Tagore waseen veelzijdig mens; naast literatuur hield hij zicho.a. bezig met schilderen, filosofie en muziek. Zijnblik was even veelzijdig en niet beperkt tot India. Zo correspondeerde hijonder meer levendig met Albert Einstein. (herhaling)

Rabindranath Tagore deel 2Precies 100 jaar geleden stichtte Rabindranath Tagore zijn opleidingsinsti-tuut Shantiniketan: ‘Oord van de Vrede’. Hier besteedde hij aandacht aanzowel de spirituele als de kunstzinnige ontwikkeling van de mens. Zijn tijd-genoot Jawaharlal Nehru (vader van Indira Gandhi) was één van de velebewonderaars van Tagore’s onderwijsmethoden. Waar Mahatma Gandhi depolitieke strijd om onafhankelijkheid leidde, droeg Tagore bij aan eennieuw zelfbewustzijn in cultureel opzicht. Rabindranath Tagore overleed in1941. (herhaling)

8


Zondag 12 en 19 aug. 2001 13.00 – 13.30 herh:18 en 25 aug. om 10.30 uur

Zondag 26 aug. 2001 13.00 – 13.30 herhaling: 1 september om 10.30 uur

Zondag 2 sept. 2001 13.00 – 13.30 herhaling: 8 september om 10.30 uur


9



Bhagavad Gita deel 12 De Kenner van het VeldIn vier nieuwe delen neemt mysticus Mansukh Patel u weer mee naar dewereld van de Bhagavad Gita; één van de belangrijkste Hindoegeschriften.De Gita is in bijna alle Westerse talen vertaald en daardoor waarschijnlijkhet meest bekende Indiase geschrift. Wanneer Arjuna zijn neven moetbevechten op het slagveld van Kurukshetra raakt hij in verwarring. Zijnwagenmenner Shri Krishna geeft antwoorden op zijn vragen en brengt hel-derheid. Deze dialoog tussen Shri Krishna en Arjuna staat in de BhagavadGita. In deze aflevering gaat Mansukh Patel onder andere in op prakirtioftewel de materiële wereld. Dat is de bestaansvorm waarvan we zelf deeluitmaken en die we om ons heen waarnemen. We worden uitgenodigd inons leven te kijken naar iedere gelegenheid om goed te doen aan degenendie je kwaad berokkenen, om vriendelijk te zijn tegen mensen die jouhaten. Dit waarmaken in iedere relatie, iedere dag kan een groot verschiluitmaken. (nieuw)

Bhagavad Gita deel 13 De Kosmische Dansers

Shri Krishna zegt: “Ik heb je niet op deze aarde gezet om de tijd en dood tebedwingen, want dat kun je niet. Gebruik je menszijn optimaal om dat deelin jezelf te ontdekken dat tijdloos is.” Uit prakirti komen de drie gunasvoort; sattva, rajas en tamas. En door deze te begrijpen, zoals Shri Krishnaaan Arjuna uitlegt, geeft Hij ons de meest belangrijke geheimen en sleutelsdie een mens nodig heeft om voorbij de strijd van verdriet, voorbij de angsten pijn te komen. Zolang we deze drie gunas niet begrijpen kunnen we deillusoire wereld niet overstijgen. (nieuw)

Bhagavad Gita deel 14 De Levensboom

Het is de taak van een leraar, dus ook van Shri Krishna, om mensen uit teleggen wat de hoogste ondefinieerbare werkelijkheid is. Hiervoor gebruiktShri Krishna het beeld van een boom; een levende manifestatie van levens-kracht, want zonder bomen kan het leven op aarde niet voortgaan. De beel-dende beschrijving van de boom, in hoofdstuk 15 van de Bhagavad Gita,verbindt hemel en aarde: het Goddelijke en het menselijke. (nieuw)




Bhagavad Gita deel 15 Licht en DuisternisDe oevers van de levensstroom kennen een lichte kant met de Goddelijkekwaliteiten en de donkere kant met de niet-Goddelijke kwaliteiten. Onsdoel is, zoals Shri Krishna in hoofdstuk 2 van de Gita uitlegt, herkenning. Enhet maakt niet uit of je op de donkere of lichte oever staat. Herken om tebeginnen waar je staat en leer vanaf iedere kant de waarheid in je op tenemen. (nieuw)

Magazine

Aandacht voor actuele gebeurtenissen binnen de Hindoegemeenschap opsociaal-maatschappelijk, spiritueel en cultureel gebied. (nieuw)

10


Zondag 30 sept. 2001 13.00 – 13.30 herhaling: 6 oktober om 10.30 uur

Zondag 7 okt. 2001 13.00 – 13.30 herhaling: 12 oktober om 10.30 uur

• Doku / Drama• Doku / Drama

• Producent van film en video producties• Producent van film en video producties

• Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit• Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit

FILMS INTERNAFILMS INTERNATIONALTIONAL

Laan van Meerdervoort 316 • 2563 AM Den HaagTe l e f o o n : 0 7 0 - 3 6 5 8 2 1 8 • F a x : 0 7 0 - 3 6 5 3 7 1 6

e - m a i l : r f i f i l m s @ c a s e m a . n e t

Laan van Meerdervoort 316 • 2563 AM Den HaagTe l e f o o n : 0 7 0 - 3 6 5 8 2 1 8 • F a x : 0 7 0 - 3 6 5 3 7 1 6

e - m a i l : r f i f i l m s @ c a s e m a . n e t


11


(Vertaling A. Bierdja)


12

In alle godsdiensten en culturen worden er bovennatuurlijke kwali-teiten aan geluid toegeschreven. De meeste scheppingsverhalenbeginnen met geluid, het Woord. Ook zou alles om ons heen uitgeluid bestaan. Hoewel we het meestal niet kunnen horen, produ-ceert alles om ons heen geluid. Wanneer we ons bewust zijn vandeze en andere feiten van geluid dan kunnen we geluid niet andersdan een mysterie noemen. In de Hindoefilosofie wordt geluid zelfsde allerhoogste goddelijke vorm genoemd, Nada Brahma. In demaand juli zendt De Lotusvijver een vierdelige serie over NadaBrahma uit. Hierbij zal de nadruk vooral op stem en muziek wordengelegd.

Zaterdag 7 juli Nada Brahma deel 1Zaterdag 14 juli Nada Brahma deel 2Zaterdag 21 juli Nada Brahma deel 3Zaterdag 28 juli Nada Brahma deel 4

Studie van spiritualiteitSpiritualiteit is een steeds vaker voorkomende term in deze tijd.Spiritualiteit is een breed begrip. Vraag maar aan tien mensen watspiritualiteit voor hen inhoudt en je zal waarschijnlijk tien verschil-lende dingen horen. Welke van de tien is dan juist? Is spiritualiteitwel te vangen in één enkele definitie? Een wetenschappelijke bena-dering van de spiritualiteit zou hier een antwoord op kunnen geven.Immers het doel van de wetenschap is te komen tot een waarheidbetreffende het bestudeerde onderwerp. Rijst de vraag die in dezeuitzending centraal staat: kan spiritualiteit op een objectief weten-schappelijke manier bestudeerd worden?

Mythen en verhalen in de religieWie heeft het niet meegemaakt? Als klein jongetje of meisje in eenkring, terwijl de juf een sprookje vertelt. Vaak had zo’n sprookje een

Zaterdag 4 augustus 12.00 – 13.00


Zaterdag van 12.00-13.00 uur op Radio 747 AM en via de kabel:Den Haag 88.1 ◆ A’dam 96,6 FM ◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabel-exploitant naar de juiste frequentie in uw regio.



13

moraal, dat wisten we toen niet als zodanig te benoemen maar in elkgeval voelde je als kind aan waar het om draaide. Naast de sprookjeskunnen we ons natuurlijk ook de Bijbelse verhalen herinneren of alsu Hindoe bent de verhalen van Shri Ram of Shri Krishna. Zonder datwij het eigenlijk beseffen spelen deze verhalen een hele belangrijkerol in ons leven. Wij ontlenen veel van ons cultuurbesef aan deze ver-halen. Immers normen en waarden worden vanuit deze verhalen opons overgedragen. Waarom spelen deze verhalen zo een belangrijkerol in de overdracht van cultuur en religie? En hebben ze nog steedsdeze functie?

Krishna Janam AshthamiOp 12 augustus wordt de geboortedag van Shri Krishna gevierd.Op deze dag staat de baby of peuter Krishna centraal. Kleine Krishnawordt in een wiegje geplaatst en liefdevol heen en weer geschom-meld. Hindoes en Krishnadevoten over de hele wereld vieren dezefeestelijke dag uitgebreid met gebeden en zoetigheden. DeLotusvijver besteedt vandaag aandacht aan de festiviteiten rondomde geboorte van God Krishna.

Ganesh, Ganapati of Vighneshwara?Ganapati Bappa Moriya! Zo klinkt het door de straten van India tij-dens de festiviteiten rondom Ganesh Chaturthi. Ganesh is een veelgeziene en zeer geliefde God bij veel Hindoes. Met zijn vriendelijkeuitstraling, zijn innemende verschijning en zijn menselijk karakter isGanesh populair bij jong en oud. Hij wordt bij elk gebed als eersteaangeroepen. Hij verwijdert obstakels van de weg. En Hem wordt omzegen gevraagd wanneer men aan iets nieuws gaat beginnen.Vandaag in De Lotusvijver staat deze populaire Godheid centraal.

Mantra YogaEr zijn verschillende vormen van Yoga zoals Raja Yoga, Bhakti Yoga,Karma Yoga en Jnana Yoga. Al deze vormen van yoga proberen opeen specifieke manier een balans tussen lichaam, geest en ziel tebewerkstelligen. Tegenwoordig is de Mantra Yoga erg populair.Hierbij wordt er gebruik gemaakt van de eeuwenoude Hindoeman-tras. Het herhalende aspect bij mantras leidt vanzelf al tot een medi-tatieve geestestoestand. En aangezien het uitspreken van deze mant-




Zaterdag 1 september 12.00 - 13.00 uur


14

ras een krachtige uitwerking hebben, voelen mensen zich prettig bijdeze yogamethodiek. Op zaterdag 1 september zal De Lotusvijveringaan op wat Mantra Yoga precies is.

Europees Yoga CongresJaarlijks wordt er in Zinal (Zwitserland) het Europese yogacongresgehouden. Het thema van dit jaar is “Yoga en Shakti”.Yoga is in

wezen “Eenheid”. Het woord yoga onthult dezebetekenis. Maar het EEN manifesteert zich in duali-teit. Dit wordt in het Tantrisme door Shiva en Shaktigesymboliseerd. Voor ons persoonlijk betekent ditdat ieder van ons een mannelijk en een vrouwelijkdeel in zich heeft. Hoe zijn zij in ons aanwezig?Welke antwoorden geeft de yoga om de eenheid tus-sen Shiva en Shakti te realiseren? In deze uitzendinghoort u de adviezen die op het congres zijn gegeven.

Gebed en genezingZowel in het Hindoeïsme als in andere religieuze tradities wordtgebed ervaren als een belangrijk onderdeel van het genezingsproces.Door zich tot het Goddelijke te wenden, krijgt de patiënt kracht ensteun. Door de kracht van het gebed, kan een innerlijke balans her-wonnen worden, dat leidt tot genezing. Terwijl wij ons vroeger directtot God wendden, lijkt dat nu de laatste optie te zijn. Wil dit zeggendat wij nu meer in de medische praktijk geloven? Of zijn we op eenandere manier gaan geloven? Geloven wij eigenlijk nog wel in gene-zing door gebed? De Lotusvijver spreekt in de programma’s van 15 en22 september met enkele patiënten en critici over hun ervaringenmet gebed en genezing.

Leven en doodVan 28 tot en met 30 september houdt de Nederlandse verenigingvan yogaleerkrachten een driedaags congres over leven en dood inhet perspectief van yoga. De Lotusvijver brengt op de tweede dageen rechtstreeks verslag van dit congres.


Zaterdag 15 en 22 september 12.00 - 13.00 uur




15

(Vertaling A. Bierdja)




16

MAANDAG van 21.00-22.00 uur op Radio 747 AM en via de kabel:Den Haag 88.1◆ A’dam 96,6 FM◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelex-ploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

maandag 21.00-22.00

Het is alom bekend dat de belevingswereld van de persoon groteinvloed heeft op de waarneming van de werkelijkheid. Op welkemanier geldt deze stelling voor de Hindoestaanse vrouw? Hoe beleeftde Hindoestaanse vrouw haar werkelijkheid op een andere manierdan de vaak dominante Hindoestaanse man? In een poging om eenantwoord op deze vraag te geven maakte OHM-Radio een serie por-tretten van vijf Hindoestaanse vrouwen die een vooraanstaande posi-tie in de culturele wereld hebben vervuld. Zij blikken terug op dehoogte en dieptepunten in hun leven en reconstrueren op een eigenmanier de geschiedenis van de Hindoestaanse cultuur in Nederlanden Suriname. Een boeiende serie met een nieuwe kijk op deHindoestaanse cultuur!

Kamla SukulSchrijfster en toneelregisseuse Kamla Sukul vertelt over haar passievoor de Bollywoodfilms en de strijd die ze heeft moeten leverenvoordat zij de kansen kreeg om haar artistieke talenten te uiten.

Annie C. BodhaBaithak Gana-zangeres Annie Bodha blikt vanuit haar appartement inGroningen terug op haar snelle zangcarrière en hoe een hagelschothaar in de rolstoel deed belanden.

De Hindoestaanse cultuur door vrouwen bezien

Maandag 2 juli

Maandag 9 juli



17

Chandra SoekhaiDanseres Chandra Soekhai heeft jaren geleden te maken gehad meteen mannenwereld die haar danscarrière wilde frustreren. Inmiddelsis ze door haar optredens en grote schare leerlingen, een gevestigdenaam in de wereld van de Indiase klassieke dans. Samen met OHM-Radio haalt ze de herinneringen op uit een strijdbaar verleden.

Indradevi DjwalapersadEx-parlementsvoorzitter van het Nationale Assemblée in Surinameheeft onder de Hindoestaanse vrouwen waarschijnlijk het hoogsteambt behaald. Dit resultaat is door een ingewikkeld politiek procesbereikt. Anno 2001 lijkt haar rol in de politiek uitgespeeld te zijn.OHM-Radio sprak met haar ongeveer een jaar na de verkiezingsne-derlaag van 25 mei 2000.

Kanta AdhinIn de jaren ‘80, na de dramatische gebeurtenissen in Suriname,kwam ze met haar kind naar Nederland. Sindsdien heeft ze zich alsbestuurslid van enkele stichtingen, maar ook privé, ingezet voor deHindoestaanse gemeenschap. Tegenwoordig doet ze dat als hoofdre-dactrice van het blad Hindorama. In ons programma gaan wij opzoek naar de drijfveren en motivatie van Kanta Adhin om dit alles tekunnen doen.

Bharata Natyam als gebedDe Zuid-Indiase klassieke dansstijl BharataNatyam is enorm populair onder deHindoestaanse meisjes. Dit is onder andere afte lezen aan het grote aantal dansscholen enBharata Natyam optredens, die zowel profes-sioneel als recreatief van aard kunnen zijn.Critici vinden deze popularisering te ver gaan.Deze dans wordt op die manier uit de heilige

Maandag 16 juli

Maandag 23 juli

Maandag 30 juli

Maandag 6 augustus


18

omgeving van de tempels gehaald en tot podiumkunst gemaakt,waarvan het uiteindelijke doel puur amusement is. Men vindt dat erna een periode van verbreding nu ook behoefte is aan verdieping. Indeze uitzending vertellen enkele Bharata Natyam leraressen over hunpogingen om diepgang in de Bharata Natyam danskunst te brengen.

Krishna Janam AshtamiTer gelegenheid van de geboortedag van Shri Krishna brengt OHM-Radio verslagen van uitgebreide vieringen van dit feest.

Amateurkunst voor cultuurbehoudVergeleken met andere bevolkingsgroepen in Nederland zijn eronder Hindoestanen weinig professionele kunstenaars. Soms wordter wel beweerd dat de Hindoestanen nog altijd voor financiële zeker-heid kiezen als het gaat om beroep en opleiding. Uiteraard verklaart

dit niet alles. Aan de anderekant kent de Hindoestaansegemeenschap een grote groepamateurkunstenaars. Men isactief op uiteenlopende terrei-nen zoals zang, dans, toneel enschrijven. Het resultaat hiervanwordt voornamelijk opHindoestaanse culturele bijeen-komsten gepresenteerd. Op dezemanier wordt er bijgedragen aanhet behoud van de eigen cultuur.OHM-Radio zal in twee program-ma’s de wereld van deHindoestaase amateurkunstbehandelen. Hierbij staat deinspiratie van de amateurkunste-naar centraal. Ook wordt onder-zocht in hoeverre de amateur-

kunstenaar, die vooral op de traditie is gericht, een obstakel is voorverdere culturele ontwikkelingen.

Maandag 25 en 27 augustus

Maandag 13 augustus



De pandit door de geschiedenis heenDe pandit staat tegenwoordig onder zware kritiek. Hij zou niet vol-doen aan de eisen die de moderne samenleving aan een geestelijkestelt. Dit is echter niet altijd het geval geweest. Na de komst van de

Indiase contractarbeiders in Surinameaan het eind van de negentiendeeeuw, waren het vooral de panditsdie het culturele leven van deHindoes hebben vormgegeven.Sindsdien was de priesterklasse deaangewezen en geaccepteerde groepdie aan het hoofd stond van hetHindoeisme in Suriname. Deze situ-atie staat in schril contrast met de

huidige positie van de pandit. Hoe is de respectabele leider van wel-eer het mikpunt van kritiek geworden? En hoe zien we de rol van depandit in de geschiedenis van het Hindoeisme in Suriname?

Hindi, aap kaise hai?Op 15 september organiseerde de Hindi Parishad Nederland de lan-delijke Hindidag in Utrecht. Op deze dag komen Hindi-vrienden ensympathisanten uit het hele land bijeen om elkaar te informerenover de verschillende Hindi-activiteiten. OHM-Radio maakte een ver-slag over de stand van zaken van het Hindi in Nederland.

Er was eens….De Hindoecultuur kent een gigantische rijkdom aan verhalen.Voorbeelden zijn de bekende geschriften de Purana’s, deMahabharat en de Ramayan. Deze literatuur is een indicatie van derijke vertelcultuur van de Hindoestanen, die momenteel dreigt uit testerven. Daarom organiseerde Saraswati Arts uit Amsterdam eenworkshop voor aankomende Hindoestaanse vertellers. OHM-Radiomaakte een verslag van de workshop.

19

Maandag 17 september

Maandag 24 september


Maandag 3 en 10 september


20

"DAT JE VERLEDENJE ZO IN DE WEG

KAN ZITTEN"

REGRESSIEREGRESSIEREÏNCARNAREÏNCARNATIETHERAPIETIETHERAPIE

Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapiedat geschikt is voor werken met een breedscala aan klachten, problemen en levens-thema's, waarvoor inzicht, verandering of

meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht.

Totale gezichts- en lichaamsverzorging

Voor inlichtingen:Savita D. HarpalTel. 035 - 6214405’s-Gravenlandseweg 152 a1217 GA Hilversum

Lees 'India Nu'

Het enige Nederlandstalige tijdschrift over India!

• Cultuur en Religie• Politiek en Economie• Samenleving en Milieu

Recent verschenen specials over o.m. vrouwen,gezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport enmilieu India. India Nu is een tweemaandelijks blad.Een jaarabonnement kost ƒ 35,- , losse nummers ƒ 7,-

India Nu wordt uitgegeven door de LandelijkeIndia Werkgroep, een organisatie die vanuit

Nederland wil bijdragen aan een menswaardigbestaan van (kans)armen in India.

Voor meer informatie:Tel: 030-2321340, www.indianet.nl


Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs

Parmessar & Tjon A TenAccountants en Belastingadviseurs

T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit:• Tewarie Accountants en Belastingadviseurs• Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs• Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf.

T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengesteldepraktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten.Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening.

Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij kortecommunicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen.

Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorgontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines.

Nederland: Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam.Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272

Suriname: Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo.Tel: 474452 • Fax: 474643 enOranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979

K.B. Tewarie RA

P. Parmessar FB

M.L.J. Braspenning AA

Mr. L. Krokke-Toffoli

Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE


EEr wonen ongeveer 15 miljoenmensen met een Indiase achter-

grond buiten India. De grootsteHindoestaanse gemeenschappenvindt men in Amerika (2 miljoen),Maleisië (1,9 miljoen), Zuid-Afrika(1,5 miljoen) en Engeland (1,3 mil-joen). In Nederland en in Surinamewonen ongeveer hetzelfde aantal;150 duizend. Deze ontwikkelingheeft natuurlijkzijn sporen ach-tergelaten. Wanthoe houd je cul-tuur, waarden ennormen, traditiesen gebruiken,taal, rituelen ennog veel meer instand binnen eenvreemde omge-ving, waar je alsgroep de minder-heid vormt,zowel cultureel

als politiek als numeriek. De vraagdie zich dan onmiddellijk aandient,is of we wel alles in stand moetenhouden. Is het krampachtig vast-houden aan een cultuur van langvervlogen tijden de ideale strategieom de jongere generatie mee op tevoeden? Ik denk het niet, want iscultuur zelf niet dynamisch, past hetzich niet aan, aan tijd en plaats?

Eigenlijk bestaater niet eens zoietsals dé Hindoe-staanse cultuur. InAmerika ziet heter anders uit danin Zuid-Afrika enSuriname is niethetzelfde alsMauritius. Onderinvloed van degemeenschapwaar de Hindoe-stanen in terecht-kwamen, heeft

21

Terugkijken omvooruit te komenDe plek waar je geboren wordt, hoeft tegenwoordig niet meer de plek tezijn waar je je laatste adem uitblaast. Onder invloed van verschillende ont-wikkelingen is de wereld een groot dorp geworden; een ‘global village’.Eén van die ontwikkelingen is migratie. De Hindoestaanse gemeenschap inNederland komt uit een diasporagemeenschap en wordt dus hierdoorgekenmerkt. Wat voor invloed heeft migratie op cultuur en moet je alsgemeenschap ten allen tijde en onder alle omstandigheden je cultuurbehouden zoals je die hebt meegenomen?

SHARMILA BADLOE



zich dus een geheel eigen vorm ont-wikkeld van de Hindoestaanse cul-tuur. Niet alleen de vorm verschilt,maar ook de inhoud. En eigenlijk isdit niet zo vreemd, het gebeurde alin India. Ook de Indiase maatschap-pij is in de loop der tijd veranderden samen met haar ook de cultuur.Zo kwam de hervormer SwamiDayanand bijvoorbeeld op voor depositie van de vrouw en legde hij debasis voor een groot aantal veran-deringen. Het denken over de rol enpositie van de vrouw, ook in religi-eus opzicht, stelde hij hierdoor terdiscussie. Hiermee wil ik aangevendat wat wij heden ten dage als van-zelfsprekend ervaren, niet altijd zois geweest. Nu niet, vroeger niet enin de toekomst ook niet. Dit wil niet

zeggen dat het belang van terugkij-ken naar het verleden nutteloos is.Integendeel, het is van essentieelbelang. Het nut van terugkijkennaar het verleden ligt in het bewustworden van je eigen geschiedenis,van je wortels en van je eigen iden-titeit. Als wortels goed ingebed zijn,betekent dat de basis voor iemandsidentiteit en alleen dan kun je totgrote hoogten komen. Kennis van jeeigen achtergrond stelt je in staatom beter te functioneren in deNederlandse samenleving. Als eenkind op school niet aan zijn of haarvriendjes kan uitleggen wat Divali isof wat Holi betekent, dan heeft datinvloed op de identiteitsbeleving endat laat absoluut zijn sporen na.Kennis en informatie over de eigencultuur is dus voor een gemeen-schap die zo divers over de wereld isverspreid van heel grote waarde. Inde meeste landen krijgt een kind opschool niet alleen de wereldgeschie-denis mee, maar tegelijkertijd ookzijn eigen specifieke geschiedenis.Voor kinderen uit een diasporage-meenschap, die een minderheid vor-men in het land waar ze wonen, ishet belang van hun eigen geschie-denis niet minder, wellicht zelfs veelgroter. De wijze lessen die degeschiedenis ons leert, moeten wedaarom niet zomaar opzij zetten alsonbetekenend, maar koesteren alsleidraad in ons leven. En wortels vind je niet aan deoppervlakte, daarvoor moet je gra-ven, graven in je eigen geschiede-nis. ❖

22



TTijdens een van mijn weinigebezoekuren vertelde mijn

vriendin dat een producent vanOHM mij wilde bezoeken. Hij wildemet het oog op een mogelijk televi-sieprogramma iets meer weten hoehet hier binnen aan toegaat, maarvooral hoe een Hindoejongen hierterechtkomt, wat er in hem omgaaten hoe hij zijn dagen doorbrengt.Althans dat had mijn vriendin zobegrepen. Na enige aarzeling stem-de ik toe.Na een week kwam die bewustemeneer bij mij langs. Ons gesprekbegon aanvankelijk met oppervlak-kige dingen, zoals: is het hier heelerg streng, hoe vaak mag je naarbuiten, wat doe je de hele dag, ishet eten lekker. Op de vraag watdoe je de hele dag zei ik dat ik nuna lange tijd weer tijd weer begon-nen ben met lezen. Ik vertelde hemdat ik vooral amusante, populairetijdschriften las. Maar dat ik vooralveel nadacht over hoe ik hierna ver-

der moet met mijn leven!Mijn bezoeker keek me nogal indrin-gend aan en zei: ‘ik denk dat ik hieriets heb wat je kan helpen bij debeantwoording van de vraag: hoeverder hierna?’Hij haalde een met een doorzichtig

23

“Mijn eerste kennismaking metde Bhagavad Gita”Mijn eerste kennismaking met de Bhagavad Gita was in de gevangenis.Ik zat ruim tien dagen vast en ik had nog zo'n 40 dagen te gaan.Ik was veroordeeld voor frauduleuze handelingen, zeg maar witteboorden-criminaliteit.

NAVIEN



papier ingepakt boekje tevoor-schijn. Meer mocht ik niet meene-men zij hij en overhandigde mij hetboekje.Het is de Bhagavad Gita. Ik had datboekje tot dan nog nooit in mijnhanden gehad.Ik nam het aan en legde het naastme. En we spraken verder. Hij vroegme honderduit. Over van alles ennog wat. Hij was heel erg geïnteres-

seerd in hoe we, alle Hindoegede-tineerden, het Holifeest hier bin-nen de muren hebben gevierd.Maar helaas, ik was daar de enigeHindoe. Hindoes zijn volgens mij,behalve ikzelf natuurlijk, hele bravemensen. De gevangenis zit vol metTurkse en Marokkaanse jongeren.

Uren nadat hij was vertrokken deedik het boekje achteloos open enbegon te lezen. Niet op blz. 1 zoalsieder normaal mens het wellichtgedaan zou hebben, maar op blz.707.Ik begreep er bar weinig van.Onbekende namen, lange zinnen eneen schrijfstijl die helemaal nietovereenkwam met die van de bou-levardbladen die ik bij me had.

Ik legde het op een gegevenmoment naast me neer en deed detelevisie aan. Na helemaal verdoofdte zijn door Amerikaanse humor engeweld, deed ik uren later de televi-sie uit en wilde gaan slapen, toenmijn oog op het nog altijd geopen-de boekje viel.

24



Ik pakte het weer op en las verder.Hoe meer ik las hoe meer ikbegreep dat ik de hoofdpersoon inhet boekje was. Want die bladzijdenhadden het allemaal over mij. Overiemand die heel erg veel van mate-rie houdt, die het graag goed heeft,die er veel voor wil doen, zelfs cre-atief boekhouden en die door zijnomgeving gerespecteerd wil wor-den, die makkelijk met geld omgaatomdat hij het heeft, die veel op reisgaat, die zich niet alleen een villamaar ook een dure auto kan per-mitteren. Kortom, ik, die het ideaal-beeld van een succesvolle zoon wilzijn, ik werd in dit boekje als eensoort achterlijke diersoortbeschouwd, voor wie de kwalifica-ties hartstochtelijk en onwetend-heid van toepassing zijn.Ik vond het wel een raar boekje.Voor ik hier binnenkwam keek mijnomgeving tegen mij op. Ik was eenvoorbeeld voor anderen. Een iederdie ik ken zou mijn plaats willeninnemen. Ik wist dat mijn moederheimelijk meer om mij gaf dan ommijn broers en zussen die het nietzo ver hebben geschopt als ik. Ennu wordt mijn succes en alles waarvoor ik ga, door een of ander onbe-kende mafkees beschreven als ietsdat bij een onwetende diersoortthuishoort.Ik was behoorlijk pissig. Maar goed,boekje weg, televisie aan. De dagen die daarop volgden las ikdat boekje vaker. Telkens weer voorkorte tijd. Want je moet je behoor-lijk inspannen. Het is niet makkelijk.

Maar dan niet op blz. 707 maargewoon vanaf blz. 1. Mijn straf isbijna voorbij. En gaandewegbegreep ik dat ik niet alleen nu,maar mijn hele leven al in de gevan-genis zit. De gevangenis van ver-wachtingen van mij voor de buiten-wereld; de gevangenis van mijneigen drive om die verwachtingenwaar te maken en de kick daarvante ervaren. De gevangenis van eenvirtueel profiel van mij, die dooranderen was samengesteld. Degevangenis van een leefstijl die mijmaakte wat andere leeftijdgenotenniet waren; namelijk slim, succesvol,rijk, uitzonderlijk, maar vooral beterdan mijn vrienden en familie.

Ik denk dat ik hier als een andermens uit kom, dat ik veel familie envrienden zal verliezen, omdat ze meniet meer zullen herkennen. Ik beneen beetje bang en onzeker. Watzal er gebeuren als mijn vriendin mijniet meer als de oude her-kent……………? ❖

(Om privacyredenen wil de auteuralleen bij zijn voornaam genoemdworden, red.)

25



26


Traditionele gezondheidsleer

AyurvedaLezingen, opleidingen en behandelingen

Ayurveda Health Center- gevestigd in DE HORIZON Ottersum -

o.l.v. vaidya R.H. Swami Persaud

Postbus 463, 6600 AL Wijchen,tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16

● zeer nauwkeurige constitutiebepaling● Ayurvedische behandelingen● beroepsopleiding● lezingen in het hele land● www.ayurveda-center.com

spir i tueel en Actueel

Stg. OHM (redact ie OHM-Vani)

Koninginneweg 81217 KX Hilversum

Telefoon 035 - 6260920

Fax: 035 - 6280843E-mai l : [email protected]


E

27

Eenvoudig gezegd: de Nadayogileert zijn hele wezen tot klank

(nada) te maken om zo tot God(Brahma) te komen. Hij oefent omzo te zingen dat zijn hele wezen,tot in de puntjes van zijn tenen,liefdevolle klank uitdrukt. Dezeklanktrillingen openen alle energie-banen en -centra (chakra’s) in zijnlichaam, waardoor al zijn liefde, alzijn vreugde en verdriet, naar bui-ten kan stromen, ruimte makendvoor de helende energie uit de kos-mos. Zijn lichaam wordt klankkastén klankbord tegelijk, hij wordt éénmet God. Niet alleen in India, maar wereld-wijd speelt zang in godsdienstenaltijd een belangrijke rol. Zingendverbindt men zich met hogeremachten en samen zingend brengtmen saamhorigheid met de ander

tot stand: muziek houdt groepen,culturen bijeen. Ook bij genezingenwerd in veel culturen zang enmuziek gebruikt. Bekend is bijvoor-beeld het magisch en helende zin-gen van sjamanen in Centraal Aziëen het bijbelverhaal over de gene-zende harpklanken voor koningDavid. Meer dan in andere culturenontwikkelde India rond muziek eenverfijnd en uitgebreid systeem dateeuwen achtereen mondeling, ofbeter gezegd: ‘zingend’, werd door-gegeven. Indiaas’ heilige boek heeftook een toepasselijke naam:‘Bhagavad Gita’, ‘Lied van God’ enveel Hindoegoden zijn altijd aan hetmusiceren: Krishna op zijn bamboef-luit, Saraswati op de veena en Shivaopgaand in zijn eeuwige kosmischedans.

Nada Brahma:God is klankIn de vorige eeuw ontdekten natuurkundigen dat ondeelbaar geachte ato-men waren opgebouwd uit veel kleinere deeltjes -protonen, neutronen enelektronen- die op hun beurt weer bleken te bestaan uit quarks, ondefi-nieerbare dimensies van energie en trilling. Drieduizend jaar geleden schre-ven Indiase rishi’s dat de zichtbare werkelijkheid voortkomt uit klanken: Godis klank, muziek, Nada Brahma. Yoga en meditatie had hun intuïtieve wetengevoelig gemaakt voor de diepere dimensies van de werkelijkheid. Terwijl dewetenschap verder onderzoekt, met complexe technieken, wat deze raadsel-achtige quarks precies zijn, geeft OHM-Radio in vier programma’s met menin-gen en muziek aandacht aan Nada Brahma en in het verlengde daarvan:Nada Yoga, de weg van de klank. Wat is daar over te zeggen?

JOHN EYLERS



28

‘Zo boven, zo beneden’ menen deIndiërs en geven muziek (en ookmusici) in hun dagelijks en gods-dienstige leven een belangrijkeplaats. Het respect voor musicibetreft ook hun rol in deze oudemuziektraditie. Een traditie vol ver-halen, meestal een mix van mytho-logie en ware geschiedenis, diemorele codes bevatten hoe de musi-cus behoort te leven en met zijnmuziek omgaan, om zo de oer-kracht van muziek te bewaren.Dichter-filosoof RabindranathTagore wist deze mentaliteit mooite verwoorden: “Laat mijn leveneenvoudig enrecht zijn, alseen bamboefluit,om door U metmuziek gevuld teworden.”

Klassieke musicizien het als hunplicht om huntraditie in standte houden tegenondermijnendekrachten van detijd in, want zijmenen dat methun muziek ookde Indiase cultuur verloren zal gaan.Een opvatting die ook in hetWesten opgang maakt, namelijk datde kwaliteit van veel hedendaagsemuziek duidt op een teloorgangvan de Westerse cultuur. In elk gevalkan gezegd worden dat muzikaleveranderingen invloed uitoefenen

op een cultuur. Al ongeveer driedui-zend jaar geleden had de keizer vanhet Chinese rijk aan het hof eenminister voor muziek om harmonieen vrede in het rijk te bewaken.Regelmatig zond hij medewerkers(vaak blinden met uitzonderlijkgeoefend gehoor) naar de provin-cies om aan de hand van de muziekter plekke te beoordelen hoe hetmet welvaart en welzijn van datgebied was gesteld. De muzikaleexpressie in het rijk was geheelondergeschikt aan de maatstaf vande keizer. Mao’s maatregel tijdensde culturele revolutie om alle

Chinezen eenuniform te latendragen (en eruniforme ideeënop na te houden)kwam dus over-een met de uni-forme muziekop-vattingen van deoude keizers.

Deze machtsposi-tie van hetChinese hof isvergelijkbaar metdie van Rome.Daar werd eeu-

wenlang voorgeschreven hoe in allekerkprovincies van de RoomsKatholieke kerk het Gregoriaansprecies gezongen moest worden,om eenheid (van zingen en denken)binnen de kerk te bewaren. De rela-tie tussen muziek en cultuur vindenwe ook terug in opvattingen dat de



29

culturele veranderingen in de wes-terse wereld van de jaren zestigwerden ingeluid door de nieuwesound van de Beatles. Wat het eerstveranderde is moeilijk na te gaan,maar dat muziek kracht heeft is dui-delijk. Muziek verbindt met genera-ties vroeger en met medemensennu, met werelds gezag en met god.En nieuwe klanken kunnen oudebanden doorbreken.

Muziek vormt een schakel met hetverleden van een cultuur. Normenen waarden, fijngevoeligheid voormelodie en maat, zijn in de muzika-le traditie van een cultuur terug tehoren. Het belang dat Indiasemuziek aan traditie toekent houdtniet in dat de muziek eeuwig enaltijd dezelfde moet blijven. God isweliswaar eeuwig, maar verandertwel steeds van gedaante; dag ennacht, jaargetijden en culturele ont-wikkelingen wisselen elkaar telkensaf. En daarom zalde muziek zichsteeds weer moe-ten aanpassen omGod en mens opelkaar af te stem-men. Daartoe kentIndiase muziekeen complex sys-teem op basiswaarvan de artiestop elk tijdstip vande dag, in elk sei-zoen en in alle tij-den, zich steedsweer improvise-

rend leert af te stemmen op deklank, de melodie van god op datmoment. Daarom zijn er raga’s(melodieën) voor ochtend en avond,voor lente en regentijd. En in deloop der tijd passen ook de regelsvoor de raga’s zich geleidelijk aan.Een wisselwerking tussen cultuur enmuziek om continuïteit en harmo-nie te bewaren.

Deze traditie, die een ver verledenverbindt met het heden, lijkt op eenrivier, afkomstig uit hoge bergenmet de toppen in de hemel, die zijnbedding in het landschap aftekent,met musici als voelsprieten om dezeeeuwige stroom van klanken zijnverdere loop te geven. Hoe dit pro-ces precies verloopt ligt verborgenin het hart van de musicus, alsonderdeel van een raadselachtigmysterie, het scheppingsverhaal vande artiest, van de mens. Zich oefe-nend in beheersing (van instrument

en van zichzelf) enin toewijding (aanzijn muziek en aanGod), tracht hij dediepste trillingen inzijn hart te voelenom deze in klankenen melodieën uit tedrukken. Als hemdat lukt, al is hetsoms maar even,dan weet hij: ‘datwas God’. Muziekuit de hemel die demens vorm geeft. ❖



G

30


Ganesh verwijdert namelijkobstakels van het pad door de

grote kracht van een olifant die hijbezit. Hij beschikt over de intelli-gentie van een mens en over hetvermogen om kleine ruimtes bin-nen te dringen zoals zijn met-gezel de muis. Zijn vier armenstaan voor de vier ele-menten. Zijn grotehoofd staat voor grotekennis. Zijn groteoren staan voor zijnvermogen om goed tekunnen horen. Zijnkleine ogen staanvoor zijn vermogenin de toekomst tekunnen kijken. Enzijn grote neus staatvoor het vermogen om goeden kwaad in een persoon vanverre te onderscheiden. Zijn rijdier iseen muis die garant staat voor snel-heid. Symbolisch staat de muis voorgedachten en hoop die alle richtin-gen kunnen uitrennen. Wij moeten

trachten deze in bedwang te hou-den, net zoals de zware Ganesh dekleine beweeglijke muis in bedwanghoudt.

Ganesh is niet geboren met een oli-fantenhoofd maar heeft deze tedanken aan de woede van zijn

vader. Het verhaal gaat alsvolgt. Toen Shiva terug-keerde van meditatie

wist hij nog niet dathij een zoon had

gekregen. Ganesh opzijn beurt wist niet dat

Shiva zijn vader wasen weigerde hemtoegang tot hethuis. Zijn moeder

Parvati was namelijkbezig een bad te

nemen. Hierop werd Shiva zoboos dat hij met zijn drietand hethoofd van zijn zoon eraf hakte ennaar binnen ging. Toen Parvati haarechtgenoot zag staan met debebloede trishul bekroop haar een

Ganesh, de personificatie van AumRijdend op een muis, met grote oren, een lange slurf, een dikke ronde buiken vier armen is Ganesh, Ganapati of zoals hij in Zuid-India wordt genoemdVinayaka, een olijke verschijning. Als zoon van Shiva en Parvati wordt hijaanbeden zowel in Noord- als in Zuid India. Als er iets leuks gaat gebeurenen bij het nemen van een nieuwe stap wordt eerst om de zegen van Ganeshgevraagd.

SHARDA BALLA


31


angstig gevoel. Shiva vertelde haarover de brutale jongen die buitenstond en hem belette zijn eigen huiste betreden. Daarop begon Parvatite huilen en zij vertelde dat hij zijneigen zoon om het leven hadgebracht. Geschrokken beloofdeShiva voor een nieuw hoofd te zul-len zorgen. Het hoofd van het eer-ste levende wezen dat hij tegen-kwam zou hij zijn zoon schenken.Het eerste wezen dat zijnpad kruiste was een oli-fant en zodoendeheeft Ganesh een oli-fantenhoofd gekre-gen.Maar zijn moederParvati was ergboos op haar echt-genoot dat hij nueen olifantenhoofdhad want nu zou nie-mand hem alsGodheid accepteren enaanbidden. Daarop heeftShiva besloten dat bij elkevorm van aanbidding, voordat alleGoden zouden worden aanbeden,eerst de naam van Ganesh genoemdgaat worden. En nu wordt bij elkepooja (gebedsdienst), feest ofhuwelijk allereerst de naam vanGanesh genoemd. Hij is de personi-ficatie van het Aum, de hoofdman-tra. Niets kan worden ondernomenzonder eerst Aum aan te roepen enhiermee dus Ganesh aan te roepen.Zijn hoofd is het enige in de natuurdat de vorm van het Aum-tekenbenadert. Hij is nu bekend als de

God van onderwijs, kennis, wijsheid,kunst en literatuur.

Ook kent Ganesh zijn eigen festival,de Ganesh Chaturthi. In heel Indiawordt deze geboortedag vanGanesh tien dagen lang uitbundiggevierd. Ganesh Chaturthi valt opde vierde dag van Bhadrapada(augustus-september) volgens deHindoekalender. Op die dag worden

Ganesh-figuren van klei inhuis gebracht en twee

dagen lang aanbeden,Ganapati BappaMoriya, zingend. Elkeochtend en avondwordt een specialepuja voor hemgehouden zolang hetbeeld in huis staat.Ook maakt men zoete

lekkernijen voorGanesh waar Hij dol op

is en offeren deze aanHem. Na anderhalve dag,

vijf, zeven of tien dagen wordtde Ganesh Visarjan uitgevoerd,waarbij het Ganeshbeeld te waterwordt gelaten.

Vrijheidsstrijder Lokmanya Tilak isbegonnen met een publiek festival‘Sarvajanik Ganeshotsav’ inMaharashtra tijdens de Britse over-heersing. Het doel was mensen dich-ter bij elkaar te brengen. Vanaf dietijd wordt Ganesh Chaturthi in elkestraat, huis en buurt in Maharashtragevierd. ❖


32



33


D Ik voelde me als kind ook heel ergtot Krishna aangetrokken, omdat hijzo’n gewone jongen was. Ook hijhield van lekker snoepen. Hij wasgek op de lekkere boter en als hijhet niet kreeg, dan ging hij ersamen met zijn vriendjes op af,klom op hun rug om bij de hoogopgeslagen boter te komen, en stal

de boter. Natuurlijk werd hijbetrapt, waarna hij bij zijn

moeder moest verschij-nen. Met zijn honing-zoete kinderstemmetjezei hij dan, maarmama, ik ben nog zoklein, hoe kan ik daar

zo hoog komen om deboter te stelen? Ja, daar

kan geen moeder tegenop.

Dat Krishna ook erg populair wasbij de meisjes, daar heb ik veel ver-halen over gehoord.Zo’n knappe jongen die al op heeljonge leeftijd de harten van bijnaalle dorpsmeisjes wist te beroeren.Niet allemaal, want Radha deedalsof ze hem niet interessant vond.En dat was voor Krishna een extra

De verhalen over Shri Krishnawerden mij verteld toen ik nog

heel klein was. Ik herinner me dat ikervan smulde. Leuker dan alle ande-re sprookjes die ik toen hoorde. Heteerste verhaaltje over Shri Krishna,was dat van zijn geboorte. Dat zijnoom (moeders broer), die eenwrede koning was, had gehoord datzijn zusters kind hem zou straffenvoor zijn slechte daden. Omdat te voorkomen dooddede wrede koning allepasgeboren baby’s vanzijn zus. Op wonderlijkewijze werd de babyKrishna gered. Uiteraardmet de hulp van God, diede bewakers van de gevan-genis, waar Krishna geborenwerd, in slaap liet vallen, de deurenliet openen en zo de vader vanKrishna de kans gaf zijn kindje teredden, door te vluchten. Toen ikals kind meespeelde in een KrishnaLila toneelstuk en daar de rol hadvan gevangenisbewaker, ja, toenviel ik op het moment suprème metalle overtuiging op het podium inslaap, net zoals het hoorde.

Shri KrishnaToen mij laatst gevraagd werd wat het eerste was waar ik aan dacht bij denaam Krishna, vertelde ik meteen dat ik moest denken aan die vrolijke, stra-lende, bijdehande jongeman, die aan de ene kant met zijn vriendjes boterstal waarmee hij de moeders van het dorp tot wanhoop dreef en aan deandere kant die vrolijke jongen die met zijn uitstraling en zijn prachtige fluit-spel de meisjes in vervoering wist te brengen.

DHIREN GANGARAM PANDAY


34


stimulans om zijn best te doen.Want van alle meisjes voelde hij zichtoch het meeste tot Radha aange-trokken. Toen ze op een dag opeensprachtige fluitmuziek hoorde, smoltze van binnen en ze was direct ver-kocht. Krishna en Radha hoordengewoon bij elkaar.

Behalve deze leuke verhalen zijnnatuurlijk ook de heldhaftige dadenvan Krishna een graag gebruiktonderwerp in de vele verhalen. Zijnheldhaftige gevecht op hele jongeleeftijd met de demonische veelkop-pige slang, die niemand eerder hadkunnen verslaan. Krishna ging hetgevecht aan en overwon met eenglimlach. Natuurlijk over Krishna alswagenmenner van Arjun, leider vande Pandava’s in de strijd tegen hunneven, de Kaurava’s. De toen uitge-sproken levenslessen die zijn opge-tekend in de Bhagavad Gita. Overgoed en kwaad, waarden en nor-men, levenen dood.Een belang-rijke levens-wijzer voorveleHindoes.Kortom ShriKrishna is de leidraadvoor eengoed levenen nietalleen vooreen Krishna-bewonde-raar als ik. ❖

Statenlaan 78 * 2582 GR Den Haag

Tel. 070 - 3586187

AAKHRI BIDAAIAAKHRI BIDAAIuitvaartverzorging

VVoor de melding van een sterfgeval oor de melding van een sterfgeval zijn wij dag en nacht bereikbaarzijn wij dag en nacht bereikbaar..

Aakhri BidaaiAakhri Bidaaiis een uitvaartonderneming

voor allochtonen.

Aakhri BidaaiAakhri Bidaairegelt uitvaarten volgens

uw geloof,cultuur en ook inuw eigen taal.

Andre’s CaribbeanTravel

PARAMARIBO!KLM/SLM/AIRFRANCE

Singel 240(hoek Raadhuisstraat

tegenover het postkantoor)1016 AB AMSTERDAM-Centrum

Tel: 020-6833840Robin PremdhaniDirecteur


35


Dzo massief waren zoals ze voor zo’nlange tijd geleken hadden en ikging me afvragen hoe onze directegevoelservaring gevormd werd.Door welke factoren werd dezeervaring veroorzaakt? Wat was de

invloed van de stemmen, deklanken uit het verleden

en zou het echt moge-lijk zijn om met“nieuwe” klankenhun invloed in tedammen of tetransformeren?Wat was de invloed

van het denken? Konhet denken mijn

gevoelsleven beïnvloe-den of zelfs bepalen?

Terwijl ik door de mantrarecitatiesgelouterd werd van alles wat nietnatuurlijk bij me hoort, kreeg ikantwoord op al deze vragen en ditproces zet zich voort tot op de dagvan vandaag. Door de tientallen jaren heen werdhet mij duidelijk, welke factoren de

Dat was het moment dat ik inaanraking kwam met een vorm

van Mantra Yoga. Ik werd geïni-tieerd in een mantra en dit had eenonmiddellijk effect. Er volgde licha-melijke en geestelijke ontspanningen het leek alsof ik tijdensdeze mantrameditatieshet grote reservoirvan energie aanraak-te, wat me steedsweer oplaadde.Bovendien kwamendaar vaak ookgevoelens van diepgeluk en innerlijkevrede bij. Het was indeze periode dat mijninteresse in het innerlijkmysterie definitief gewekt werd. Ik vroeg me af, hoe het kon dat ersimpelweg door een combinatie vanklinkers en medeklinkers na slechtsvijftig minuten zo’n dramatischeffect kon worden bewerkstelligd.Wat ik ook opmerkte was dat dienare gevoelens kennelijk toch niet

Mantra Yoga: klank als sneltaxi naar je essentieHet is al zo oud als de mensheid: het verlangen naar éénwording, diepeinnerlijke vrede en eeuwig durend geluk. Er komt een moment, bij de eenvroeger dan bij de ander, dat je er schoon genoeg van hebt om in stress enonvrede (afgescheidenheid) te leven. Zo gebeurde dat ook met mij. In 1976, toen ik nog maar net twintig was,werd ik zo gedomineerd door deze versluierende ervaringen, dat ik eigenlijkweinig zin had om zo verder te leven. Alles leek zinloos, maar gelukkig wistik wel intuïtief dat er een andere wereld zou moeten bestaan.

BANSI CITROEN


36


MBO- en HBO-opleidingen

Ayurvedischegeneeswijze

Voor opleidingen en consulten:AGN Ayurvedisch Gezondheidscentrum NederlandThijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag, tel.: 070-3192546/3993605

In samenwerking met de stichting EISRA, de World Ayurvedic Health OrganisationWAHO en universiteiten in India verzorgt ICAU een 2-jarige MBO-opleiding totAyurvedic Technician en een 4-jarige HBO-opleiding tot Ayurvedic Practitioner.De opleiding is in handen van het AGN Den Haag.

De opleiding zal de vakgebieden van Ashtanga (achtvoudige) Ayurveda behandelen.Hoofddocent is de heer Dr. A.K. Mehta die tevens auteur is van diverse vakliteratuurpublicaties op dit gebied: Ayurveda in de praktijk, Gezond met Ayurveda, Genezen metmagneten, Acupuncture for everyone, Acupuncture & Magnet Therapy en Pancha Karma.

Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

Health and Training Center

Ayurvedische behandelingen:pancha karma, masage, kruidentherapie

Acupuntuur, Prana-therapie en levende Analyse

Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics,

QiGong/Yoga/Meditatie

Ayurvedische leef- en voedingsadviezen

Workshops/Opleidingen: Ayurvedische massage, Oosterse masage

Prana-Therapie, Qigong en meditatie

Import en distributie van Arjuna Ayurvedische kruiden

Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uurGratis diagnose en Prana-behandelingen

Chan Makhan: Chinese Ayurvedisch Doctor Frieda de Putter: Acupuncturiste en

Ayurvedic Practitioner

Adelaarstraat 13, 3514 CA UtrechtTel.: 030 - 2734171

www.jade-health.com

J J A D EA D E

Rembrandtplein 17 • 1017 CT AmsterdamTel.: 020-5353535 • Fax: 020-6384001

E-mail: [email protected]: www.mtvamsterdam.nl

STICHTINGmigranten televisie

AMSTERDAM

•• video post produkties

•• video registraties

•• documentaires

•• bedrijfsfilms

•• commercials

•• clips

STICHTINGmigranten televisie

AMSTERDAM


37


dat er iets anders in gegoten kanworden. Het juiste metrum, uitspraak en decorrecte melodielijn. Het is verba-zingwekkend hoe ritme en melodieop je hele gesteldheid inwerken.Van het ene ritme raak je verstoord,terwijl het andere je heel blijmaakt. Met melodieën is dat precieszo. Mantra Yoga is al zo oud, datmen door de eeuwen heen in vele

culturen daar veelonderzoek naar heeftkunnen doen. Menhield en houdt zichbezig met het fascine-rende vraagstuk hoebepaalde klanken enritmes inwerken op deverschillende fysieke enmeer fijnere energiel-agen van de mens. Hetis dan ook niet verwon-derlijk dat door eenjuist metrum, uitspraaken melodielijn er heelspecifiek gewerkt kan

worden aan bijvoorbeeld. stressver-laging, het oproepen van vreugdeen geluk, concentratieverhoging enaan het versnellen van genezingvan diverse kwalen. De mate van concentratie. Als jemet je gedachten bij de aanbiedin-gen van de supermarkt bent, terwijlde mantra gereciteerd wordt, ver-liest de mantra aan directe kracht.De aandacht dient zo gebundeldmogelijk te zijn. Elk uitstapje van degeest is een lek van energie. Jouw

kracht van de mantra bepalen. Ditzijn ook de elementen waarmee wijwerken in onze workshops en trai-ningen. Ik noem er een aantal:De Shakti van de Goeroe. Zomaareen mantra zingen, die je uit eenboek haalt heeft zeker effect. Maarwordt deze mantra je ingefluisterddoor een gerealiseerde Meester, dankrijgt de mantra een energetischelading mee, die we de Shakti van deMeester of linie vanleermeesters noemen.Zo mocht ik o.a. deberoemde GayatriMantra op dezemanier ontvangen. Je gevoel van ditmoment in de mantraleggen. Mantra’s zin-gen geeft je de moge-lijkheid van expressievan alles wat jeberoert. Je hoeft hele-maal niet eerst in eenbepaalde sfeer tekomen, je heel vredigen sereen te voelen. Je kunt jeklachten, je ongeduld, irritatie,stress, verlangens, liefde, vreugde,boosheid, opwinding, kortom hethele spectrum van menselijkegevoelens in de mantra kwijt. Endoor dit te doen glijd je vanzelf afnaar de essentie van de mantra engaat de mantra haar diepe gehei-men blootgeven. Zowel de leer-meesters van het westen als van hetoosten zeggen, dat je namelijk eerstleeg moet worden van binnen voor-


38


intentie, concentratie en kracht zijnuiteindelijk beslissend voor heteffect van de mantra.De intentie. Intentie is bedoeling.Met klank kun je een zware vloekover iemand uitspreken en metklank kun je door lieve woorden jegeliefde in een diepe ontspanningtoveren. Mijn leermeester SriShantiMayi zegt hierover in haarboek over de Gayatri Mantra: “…Het is verbazingwekkend dat weons niet realiseren dat onze woor-den door ons hart gaan, door hetcentrum van ons wezen. Zelfs onzebloedstroom voert de vibraties vanonze woorden met zich mee.Daarom wordt iedere cel van onslichaam beinvloed door ieder woorddat we spreken. Wanneer je woor-den spreekt van integriteit, woor-den die eenheid en oprechte liefdeteweegbrengen, dan straalt hethart. Wanneer je woorden vanonwetendheid en afscheidingspreekt, woorden die schadelijk zijn,verschrompelt het hart als eenbloem die voortijdig sterft. Het hartgaat door zoveel pijn als je woor-

Om Bhur Bhuvah SvahOm Bhur Bhuvah Svah

TTat Savitur Vat Savitur Varar enyamenyam

BharBhar go Devasya Dhimahigo Devasya Dhimahi

Dhiyo YDhiyo Yonah Prachodayatonah Prachodayat

Door alle ervaringsgebiedenheen is “Die”

wezenlijke natuurdie het bestaan verlicht,

de aanbiddelijkeEne

Moge alle wezensdoor verfijnd en meditatief

intellectde prachtige schittering

van het verlichte bewustzijngewaar worden*

*Vertaling uit het Sanskriet

door Sri ShantiMayi

den ongevoelig en verdeeldheidzaaiend zijn. Het hart is in diepevrede wanneer de taal die doorhaar heen stroomt liefdevol enzorgzaam is …”

Ik eindig deze korte inleiding overMantra Yoga met één van mijnfavoriete mantra’s, de GayatriMantra. Deze moeder van allemantra’s is zo krachtig voor onsgeestelijk en lichamelijk welzijn alsde zon voor onze planeet. ❖


39


W Wilt u een kopje thee?’, vraagtprofessor Janak Pandey toen

ik ging zitten op de bank in zijneenvoudige hotelkamer. Hij zet zelfthee in zijn kleine keukentje in hethotelkamertje waar hij de laatsteweek van mei logeert. De professorheeft zijn koffers al inge-pakt. Hij gaat diezelfdemiddag weer terug naarIndia. Een drukke weekwas het voor hem metdagelijks meerdere bezoe-ken aan Hindoestaanseorganisaties en instellin-gen. Professor Pandey isheel ‘down-to-earth’, eenman van de wetenschap,geen overdaad aan dure hebbedin-gen. De man was goed voorbereidop het interview, hem hoefde haastgeen vragen gesteld te worden, hij

gaf zijn eigen college aan de handvan zijn eigen doelstelling: deoprichting van een kenniscentrumgespecialiseerd in de IndiaseDiaspora van de staten UttarPradesh en Bihar.

‘Ik heb psychologie gestu-deerd. Mijn masterstitel hebik gehaald aan de PatnaUniversity in India, waarnaik mijn doctoraat psycholo-gie behaalde aan de KansasState University in deVerenigde Staten’, verteltPandey, ‘ik werk al meerdan dertig jaar in de weten-schap en het onderwijs’.

Professor Pandey heeft gedoceerdin de Verenigde Staten, Canada, deIndian Institute of Technology inKanpur, India, en nu is hij directeur

‘Een mens uit zijn cultuur is hetzelfde als een vis uit het water’

Opzet instituutIndiase Diaspora Voor een week was hij in Nederland. Overgekomen uit India om hetNederlandse deel van de Indiase Diaspora te bezoeken. De Hindi- enEngelssprekende professor Janak Pandey, een kalende grijze man die al eenlang wetenschappelijk leven achter de rug heeft. Hij is professor in de ‘crosscultural psychology’, hetgeen zoiets betekent als ‘interculturele psychologie’.Pandey onderzoekt het gedrag van mensen binnen (verschillende) culturen.Hij is directeur van de Govind Ballabh Pant Social Science Institute inAllahabad, India. Een interview met een wetenschapper met een speciaaldoel.

PERDIEP RAMESAR

‘



40

aan een gerenommeerd instituutvoor sociale wetenschappen inAllahabad.

Professor Pandey onderzoekt hetgedrag van mensen die zich in eenandere cultuur bewegen. ‘Het isinteressant te zien hoe men leeft ineen andere cultuur. Een mens kanniet zonder cultuur. Cultuur is over-al in de wereld. Wat mijn interessewekt? Een mens uit zijn eigen cul-tuur halen is hetzelfde als een visuit het water halen. Er is echter eengroot verschil, een vis maakt geenwater, maar de mensheid maakt welhaar cultuur. Dat vind ik interes-sant’, legt de hoogleraar uit. ‘Ookvind ik fascinerend dat ik een bandvoel met mensen van Fiji en dat ter-wijl ik die mensen helemaal nietken. Overal waar de Hindoestanenin de Diaspora zijn verspreid, heb-ben ze de neiging contacten metelkaar te leggen en de banden aante halen’.Professor Janak Pandey heeft uitzijn onderzoek naar migratie en degevolgen daarvan veel kennis opge-daan. Zo heeft hij ook zijn theo-rieën over de migratiegeschiedenis.‘De migratiegeschiedenis kun je ver-delen in drie perioden. De oude tijd,waarin de monniken overal in Aziëkloosters oprichtten. Een bewijshiervan is dat de Ramayan in veelverschillende soorten verkrijgbaar is,bijvoorbeeld in het Vietnamees,Indonesisch, Indiaas, etc. Hierdoor isde bekendheid van het Hindoeïsmeflink uitgebreid, immers kennen

praktisch alle Aziatische landen debeeltenissen van Shiva en Ganesh.De tweede periode is de kolonialeperiode. In deze periode hadden deEuropeanen koloniën overal in dewereld, bijvoorbeeld India,Suriname en de Guyana’s. De moe-der van het koloniale regime wasEngeland. Omdat die tijd vooral eenagrarische periode was, hadden dekolonisten arbeiders nodig. Zo wer-den slaven uit Afrika naar Noord-en Zuid-Amerika gehaald. DoordatEngeland het parlement kendezorgde de democratie ervoor dat deslavernij werd afgeschaft, maar nade afschaffing bleven de arbeidersnodig. Daarom werden er contrac-tanten naar de koloniën gebracht.De kolonisten zorgden ervoor datde arbeiders naar gebieden gingenwaar ze makkelijk konden acclimati-seren. Het klimaat in Uttar Pradeshen Bihar kwam overeen met het kli-maat in Suriname, dus vandaar datze de Indiërs meelokten naarSuriname’. Uit Bengalen kwamengeen arbeiders die naar Surinamegingen. De mensen uit dat gebiedgenoten onderwijs en daarom wer-den ze geronseld voor kantoorwerk-zaamheden. Uit Bihar en UttarPradesh kwamen de Koelies.‘Koelies zijn bagagedragers. Zedroegen flinke bepakkingen op hunhoofd. Vandaar dat Indiërs eldersnog steeds schertsend Koelies wor-den genoemd. De Koelies werdengerekruteerd en door deNederlanders naar Surinamegebracht. Eenderde is weer terugge-


41


gaan naar India nadat hun contractwas afgelopen, maar de kolonistenkwamen erachter dat het vertrekvan hun arbeiders economisch niethandig was, vandaar dat ze stukkenland ruilden voor arbeid’.Ondertussen was er amper commu-nicatie mogelijk tussen Suriname enthuisland India. De banden werdensteeds minder hecht. Pas na 1975kwam een volgende golf van migra-tie op, namelijk die naar Nederland.‘De derde grote migratieperiodeduurt nu voort. Dat is de migratiedie constant plaatsvindt. Door deontwikkelingen op economisch entechnologisch gebied worden deafstanden korter en gaat mensteeds sneller weg van hun stekje’,verklaart professor Janak Pandey,die zelf nooit in Suriname isgeweest.

Zoals eerder beschreven heeft deprofessor een groot doel voor ogen,namelijk het opzetten van eengroot academisch kenniscentrum terbestudering van de IndiaseDiaspora. ‘Het gaat hier niet om devolledige Indiase Diaspora, maar omde kleine Diaspora, de BhojpuriDiaspora, vanuit Uttar Pradesh enBihar. Ik kom er zelf ook vandaan,ik bestudeer eigenlijk mijn eigenwortels, mijn eigen roots, maar ookdie van miljoenen andereHindoestanen’, zegt Pandey. ‘Wehebben een plek nodig om demigratiegeschiedenis te presente-ren. Een museum is er al, het jaar-lijkse Bhojpuricongres is er ook al,

maar er moet een groot documen-tatiecentrum komen met al het his-torisch materiaal dat gevonden kanworden met de steun van de gast-landen. Daar moeten literatuur,filmmateriaal, enzovoorts liggen datvoor iedereen toegankelijk is’. Nietalleen op geschiedkundig gebied,maar ook op sociaal-wetenschappe-lijk gebied moet er veel te lerenzijn, volgens de geleerde. Voor datgedeelte is er een Indo-Dutch Pro-gramme on Alternatives of Develop-ment (IDPAD). Zij zorgt ervoor dater op sociaal-maatschappelijkgebied gewerkt kan worden. HetIDPAD kijkt naar de resultaten vanmigratie en het proces van accultu-ralisatie. Zo worden de banden aan-gehaald tussen het thuisland en deverschillende gastlanden, of zoalsde professor het beter formuleert:‘We moeten linken met de BhojpuriDiaspora!’

Professor Janak Pandey komt eindjuli weer terug om verdere onder-zoeken te doen naar mogelijkhedenvoor samenwerking tussenNederland en India op het gebiedvan migratie en de Indiase Diaspora.Hij zoekt vooral middelen voorsamenwerking en onderzoek.Professor Janak Pandey zegt hier-over: ‘Ik zal niet vragen om geld,maar samenwerking is nog belang-rijker’. Maar, of hij het lang zonder geldvolhoudt is nog maar de vraag. ❖


42


Over de relatie tussen het eten vanijsjes en de voedingsleer derAyurveda doen allerlei verhalen deronde. Het zou je agni vernietigen,je vata opstuwen, en ga zo maardoor. Het is goed dat er daarom eenkeer een wat meer genuan-ceerd beeld komt over ijsjes.

Nu de zomer in aantocht islopen we vaak weer mas-saal naar de ijscowagen omeen heerlijk ijsje te nutti-gen. Maar is dat wel vooriedereen goed? Wat doeteen ijsje met onze constitutie?Wat zegt de Ayurvedische voe-dingsleer hiervan?

In de eerste plaats leert deAyurveda ons dat alle voedingmet een aangename smaakgezond voor ons is. Immers, ietswat niet smaakt wordt onvoldoen-de in onze mond met speekselbewerkt waardoor onze maag extraveel zuren moet aanmaken om hetalsnog verteerbaar te maken. De

Ayurveda leert ons echter ook datniet alle voeding met een lekkeresmaak ‘dus’ goed is voor iedereen.Daarom staat de constitutieleer aande basis van de Ayurveda, iets watik al eerder in mijn artikelen heb

behandeld.

Heel even ter herinnering:globaal deelt de Ayurvedade mens in in drie typen:vata, pitta en kapha. Nuheeft de vata een koudeguna (eigenschap), net als

de kapha. De pitta daaren-tegen heeft een warme

guna. Niemand is alléénvata, pitta of kapha. Een

goede Ayurvedische vaidya(dokter) zou je kunnen vertel-

len hoe het zit met je persoonlij-ke type-indeling. Stel nu dat je

vata behoorlijk hoog is en je eetijs, dan kun je verwachten dat jevata nog hoger gaat stijgen. Dankan het ook ten koste gaan van jespijsverteringsvuur (agni). Je gaat jevoeding minder goed verteren. Dus

Ayurveda en het eten van ijsjesDe zomer komt er weer aan en er zijn al heel wat mooie, warme dagengeweest. Heerlijk weer om een ijsje te eten. In deze tijd wordt er heel veel ijsgegeten, maar waar staat het eten van ijs eigenlijk in de Ayurvedische voe-dingsleer?

ROBERT SWAMI PERSAUD


43


met het eten van ijsjes. Bij hen zijner zelfs twee nadelige gevolgen:hun kapha kan gaan stijgen met alseventueel gevolg bronchiale proble-men én hun gewicht kan te sneltoenemen. Niet alleen de koudetemperatuur is nadelig voor dekapha, ook de zoete smaak is nietgoed voor hen.Voor de mens met een dominantepitta heeft het eten van ijsjes weertwee voordelen: zowel de koudheidvan het ijsje als haar zoete smaakkalmeren het ‘vuur’ van de pitta. Jezou dus kunnen zeggen dat mensenmet een pitta-type juist baat heb-ben bij het eten van ijsjes, alhoewelook hierbij weer de matigheid hetbeste is. ❖

vata: ben je lekker uit eten gegaanneem dan géén ijsje als toetje wantje eten wordt dan onvoldoende ver-werkt met alle gevolgen van dien.Betekent dit dat de vata nooit eenijsje mag eten? Gelukkig mag devata dat wel omdat ijsjes ook eenzoete of zoetzure smaak (rasa envipaka) hebben. Die zoetheid, diewe in de Ayurveda madhura noe-men, heeft weer een kalmerendeffect op de vata. Toch moet ermatigheid betracht worden vanwe-ge de koude temperatuur (sita-virya) van het ijs. Als de verleidingniet weerstaan kan worden, kan devata zijn ijsje het beste nuttigen tus-sen 10.00 en 14.00 uur, maar nooitvlak voor of na de maaltijden!De kapha’s moeten ook uitkijken

Round Marquise Pearl Emerald Oval Heart

RR OO T T E R DT T E R D A M D I A M O N D C E N T E RA M D I A M O N D C E N T E R

Biedt u exclusieve briljantsieraden en diamanten uit eigen productie, ofrechtstreeks van de Internationale Diamantbeurzen, met speciale kortingen.

BezBezoek onzoek onze shoe showrwroom.oom.Geopend: ma. t/m za. van 09.30 - 17.30 uur

RotterRotterdam Diamond Centerdam Diamond CenterKipstraat 7 b, 3011 RR RotterdamTel.: 010 - 4134551, Fax: 010 - 4045111

Lid Antwerpse Diamantbeurs


44


len bekend over het aantalSurinaamse Hindoes in Nederland.Zoals in de Nederlandse media is

bekendgemaakt zijn er onge-veer 85.000 Surinaamse

Hindoes in Nederland.Dat is een omstreden

getal, want binnende Hindoege-meen-schap denkt mendat er nog veelmeer SurinaamseHindoes zijn.

In de volgendeOHM-Vani zal er uit-

gebreid aandacht zijnvoor de rol en het ont-

staan van de Hindoe RaadNederland. ❖

De HRN zal de belangenbehartigerzijn van de Hindoes op sociaal-maatschappelijk gebied. De HRNzal namens alle Hindoe-organisaties overlegvoeren met de over-heid. Minister vanIntegratiebeleidheeft de HindoeRaad Nederlandofficieel erkendals gespreks-partner.

Nederland telteen Hindoe-gemeenschap vanongeveer 300.000leden. Deze groepbestaat niet alleen uitSurinaamse Hindoes, maar ook uitIndiase Hindoes, Srilankese Hindoes,Hindoes uit andere delen van Aziëen ook uit autochtone NederlandseHindoes. Er zijn geen officiele getal-

Hindoe Raad Nederlandofficieel erkenddoor minister Van BoxtelIn Den Haag werd de Hindoe Raad Nederland (HRN) officieel gepresenteerdaan publiek en politiek op dinsdag 5 juni. De Nederlandse Hindoe Raad ver-tegenwoordigt een Hindoegemeenschap bestaande uit verschillende stro-mingen die niet altijd even makkelijk verenigbaar waren in het verleden. Dieonenigheden schijnen nu de wereld uit te zijn en de HRN kon officieel geïn-stalleerd en erkend worden door de Nederlandse overheid.

PERDIEP RAMESAR


45


Vrindavan Music Collegewww.vrindavan-music.comDe officiële website van hetVrindavan Muziekcollege. Dit colle-ge is een trainingscentrum datwerkt met mantra’s. Mantra Yoga iseen van de principes waarmee ditinstituut werkt. Op deze website iste lezen wat voor workshops er zijnen wat voor soorten cursussen.Bansi Citroen is de iniatiefnemervan dit Vrindavan Muziekcollege.

Bhagavad Gitawww.bhagavad-gita.orgDe website over de Bhagavad Gita,een van de bekendste heiligeHindoegeschriften.Op deze website staat de BhagavadGita vertaald in maar liefst veertientalen. Ook in het Nederlands, zelfsin het Hebreeuws, Japans enRussisch. Tevens kan er geluisterdworden naar recitaties uit deBhagavad Gita. Voor een ieder diegeïnteresseerd is in deHindoegeschriften is dit een aan-winst voor zijn of haar favorieten.

The Bhagavad Gita As It Iswww.asitis.comEen Bhagavad Gita-website met eenHare Krishna-invalshoek. De auteurvan deze versie van het heiligegeschrift is de bekende A.C.Bhaktivedanta Swami Prabhupada.Hij meent de Bhagavad Gita zoalshet is te hebben beschreven. Opdeze site staan recensies, verklarin-gen, uitleg en u kunt er het boekzelfs downloaden.

Hare Krishnawww.krishna.orgDe Hare Krishna beweging heeftvele websites. Dit is een van debekendste. Dit is de site van hetheuse Hare Krishna News Network.Met nieuws, links, verhalen, actuali-teiten en andere wetenswaardighe-den.


46


Shree Ganeshwww.shreeganesh.comDit is de website van de ShreeGanesh Temple in de VerenigdeStaten. Op de site kunt u zelfs eenShree Ganesh-emailadres krijgen.Maar erg bijzonder op deze websiteis wel de virtuele mandir van ShreeGanesh. Daar kunt u op een moder-ne virtuele manier de HindoegodGanesh vereren. Verder is het eensobere site.

Sree Vinayaka Mandirwww.vinayaka.orgEngelstalige website van deVinayaka Mandir in New-Delhi. DeVinayaka Mandir staat vooral in hetteken van Ganesh, de Hindoegodmet een olifantenhoofd. De siteheeft foto’s, een message board,een kalender en uitleg over deVinayaka Mandir en het Hindoeismedat daar beleden wordt.

Hindustani.netwww.hindustani.netEen van de eerste Hindoestaansewebsites in Nederland. Het is vooralbedoeld als portalsite met links.Speciaal zijn toch de Hindu Dharma-links, met links naar Hindoesites,mandirs en Hindoe-organisaties.Wat de meeste bezoekers aantrektzijn de zogenaamde meetingpoints,een twaalftal open boxen, waar eenieder een bericht kan plaatsen, vooreen ieder wat wils en over de meestuiteenlopende onderwerpen.Hindustani.net is vooral bekendonder de internettendeHindoestaanse jongeren. ❖


Kervelstraat 30-34 • Telefoon: (31) 55 366.46.667322 PW Apeldoorn • Telefax: (31) 55 366.85.97

Nederland • E-mail: [email protected]

Digital International Tv Standards ConversionVideo Duplication, TV-Postproduction Facility

TV-PostproductieWij verzorgen: op Lineair en op Non-Lineair Digitale normen de verwerkingen van TV-programma's,Commercials en Bedrijfsfilms.Wij produceren van script tot eindmontage van: TV-Documentaires, Corporate-Video en Commercials.Wij maken Computer-Animaties van logo's tot productie-processen.Wij hebben ENG-Production-crews.

Digital Video-normvertalenWij kunnen video omzetten van en naar verschillende videosystemen: NTSC, PAL SECAM.(ook Braziliaans PAL-M en Argentijns PAL-N).Wij werken met een HIGH BAND BROADCAST QUALITY Converter Compleet van en naar elke videomastertape:Digital D3, Digital Betacam, 1"C-Format Betacam-SP, Mll, BVU, U-matic, S-VHS, DV, Hi-8.

Video - duplicerenWij werken met kwaliteits VHS-video dupliceermachines.Wij kunnen dupliceren in elke gewenste hoeveelheid, alles in real time.Wij dupliceren op hoogwaardige TAVS videocassettes en op videocassettes naarkeuze: BASF, SONY.Wij zorgen voor een professionele videoband-presentatie d.m.v. bedrukte stickers, diverse videoboxen en colour inlay.



Documents

OHM Vani 3e kwartaal 2001