11
« Όνειρο μ εσοκαλοκαιρινής νύχτας » Ουίλιαμ Σαίξπηρ (γράφτηκε το1655 με 1660) Μετάφραση Βασίλης Ρώτας(εκδόσεις Ίκαρος) Σύνοψη των Εικόνων και των Πράξεων Επιμέλεια Νίκος Γκόβας Οι χαρακτήρες Η Αυλή στην Αθήνα Θησέας, δούκας της Αθήνας Ιππολύτη, βασίλισσα των Αμαζόνων, αρραβωνιαστικιά του Θησέα Αιγαίας, ένας Πρίγκιπας, πατέρας της Ερμίας Φιλόστρατος, τελετάρχης στην Αυλή Οι εραστές Ερμία, κόρη του Αιγαία, ερωτευμένη με Λύσανδρο Ελένη, ερωτευμένη με ∆ημήτριο Λύσανδρος, ερωτευμένος με Ερμία ∆ημήτριος, τον έχει επιλέξει ο Αιγαίας για την Ερμία Οι Αθηναίοι Μαστόροι Κυδώνης, Μαραγκός (Αρχιμάστορας) Peter Quince carpenter- Πρόλογος Πάτος (ή Στημόνης), Υφαντής Nick Bottom the weaver - Πύραμος Βελόνης, Ράφτης (Robin Starvelling tailor)- Φεγγάρι Ροκάνης, Λεπτουργός Snug joiner - Λιοντάρι Φυσούνης, Γύφτος (Francis Flute bellows-mender)- Θίσβη Καζάνης, Γανωτής Tom Snout tinker- Τοίχος Τα Ξωτικά Πουκ, δαιμόνιο Puck, Robin Goodfellow Όμπερον, βασιλιάς των ξωτικών Τιτάνια, βασίλισσα των ξωτικών Μπιζελάνθη, ξωτικό Peaseblossom Αραχνοφάδι, ξωτικό Cobweb Αγανό, ξωτικό Σιναπόσπορος, ξωτικό Mustardseed Τόπος: στο Παλάτι στην Αθήνα, στο σπίτι των Μαστόρων στο δάσος έξω από την Αθήνα ΣΥΝΟΨΗ Ο Θησέας, δούκας της Αθήνας, ετοιμάζει τους γάμους του με την βασίλισσα των Αμαζόνων Ιππολύτη. Τις ετοιμασίες αναλαμβάνει ο τελετάρχης Φιλόστρατος. Ο πρίγκιπας Αιγέας φέρνει τη κόρη του Ερμία στο Θησέα, γιατί είναι ερωτευμένη με τον Λύσανδρο και όχι με τον ∆ημήτριο που αυτός προτιμά. Ο δούκας Θησέας διατάζει την Ερμία να υπακούσει στον πατέρα της ή να κλειστεί σε μοναστήρι (ή να θανατωθεί). Όμως, η Ερμία και ο Λύσανδρος αποφασίζουν να το σκάσουν τη νύχτα στο γειτονικό δάσος και εκμυστηρεύονται το σχέδιο τους στην Ελένη, φίλη της Ερμίας. Η Ελένη είναι ερωτευμένη με τον ∆ημήτριο, ο οποίος όμως την αποστρέφεται. Η Ελένη προδίδει το σχέδιο της Ερμίας και του Λύσανδρου στον ∆ημήτριο. ριος την Ερμία. Έξι Μαστόροι συναντιούνται για να ετοιμάσουν ένα θεατρικό έργο για τους γάμους του ∆ούκα. Το έργο που διαλέγουν είναι το δράμα του «Πύραμου και της Θίσβης». Ο βασιλιάς των ξωτικών Όμπερον φιλονικεί με τη βασίλισσα Τιτάνια, γιατί αυτή αρνείται να του επιστρέψει ένα αγόρι. Ο Όμπερον διατάσει το δαιμόνιο Πουκ να του φέρει το φυτό με τη μαγική ιδιότητα: όταν στάξει μερικές σταγόνες στα μάτια κάποιου που κοιμάται, αυτός θα ερωτευτεί το πρώτο πλάσμα που θα αντικρίσει όταν ξυπνήσει. Ο Όμπερον χρησιμοποιεί το φυτό στην Τιτάνια και διατάσσει τον Πουκ να το χρησιμοποιήσει και στον ∆ημήτριο, ώστε να αγαπήσει την Ελένη. Όμως καθώς όλα τα ζευγάρια βρίσκονται τώρα στο δάσος, ο Πουκ κάνει λάθος και το χρησιμοποιεί στον Λύσανδρο ο οποίος μόλις ξυπνά βλέπει την Ελένη και την ερωτεύεται. Έτσι τώρα η Ερμία αγαπά τον Λύσανδρο, ο Λύσανδρος την Ελένη, η Ελένη τον ∆ημήτριο και ο ∆ημήτ Το βράδυ οι Μαστόροι συναντιούνται στο δάσος για να κάνουν πρόβα το έργο τους. Ο Πουκ μεταμορφώνει τον Πάτο σε γάιδαρο, τον οποίο και ερωτεύεται η Τιτάνια, καθώς είναι και το πρώτο πράγμα που αντικρίζει όταν ξυπνάει. Ο Όμπερον απολαμβάνει το πάθημα της Τιτάνια αλλά θέλει να 44

Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

«Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλιαµ Σαίξπηρ

(γράφτηκε το1655 µε 1660) Μετάφραση Βασίλης Ρώτας(εκδόσεις Ίκαρος)

Σύνοψη των Εικόνων και των Πράξεων

Επιµέλεια Νίκος Γκόβας

Οι χαρακτήρες Η Αυλή στην Αθήνα Θησέας, δούκας της Αθήνας Ιππολύτη, βασίλισσα των Αµαζόνων, αρραβωνιαστικιά του Θησέα Αιγαίας, ένας Πρίγκιπας, πατέρας της Ερµίας Φιλόστρατος, τελετάρχης στην Αυλή

Οι εραστές Ερµία, κόρη του Αιγαία, ερωτευµένη µε Λύσανδρο Ελένη, ερωτευµένη µε ∆ηµήτριο Λύσανδρος, ερωτευµένος µε Ερµία ∆ηµήτριος, τον έχει επιλέξει ο Αιγαίας για την Ερµία

Οι Αθηναίοι Μαστόροι Κυδώνης, Μαραγκός (Αρχιµάστορας) Peter Quince carpenter- Πρόλογος Πάτος (ή Στηµόνης), Υφαντής Nick Bottom the weaver - Πύραµος Βελόνης, Ράφτης (Robin Starvelling tailor)- Φεγγάρι Ροκάνης, Λεπτουργός Snug joiner - Λιοντάρι Φυσούνης, Γύφτος (Francis Flute bellows-mender)- Θίσβη Καζάνης, Γανωτής Tom Snout tinker- Τοίχος

Τα Ξωτικά

Πουκ, δαιµόνιο Puck, Robin Goodfellow Όµπερον, βασιλιάς των ξωτικών Τιτάνια, βασίλισσα των ξωτικών Μπιζελάνθη, ξωτικό Peaseblossom Αραχνοφάδι, ξωτικό Cobweb Αγανό, ξωτικό Σιναπόσπορος, ξωτικό Mustardseed

Τόπος: στο Παλάτι στην Αθήνα, στο σπίτι των Μαστόρων στο δάσος έξω από την Αθήνα

ΣΥΝΟΨΗ

Ο Θησέας, δούκας της Αθήνας, ετοιµάζει τους γάµους του µε την βασίλισσα των Αµαζόνων Ιππολύτη. Τις ετοιµασίες αναλαµβάνει ο τελετάρχης Φιλόστρατος. Ο πρίγκιπας Αιγέας φέρνει τη κόρη του Ερµία στο Θησέα, γιατί είναι ερωτευµένη µε τον Λύσανδρο και όχι µε τον ∆ηµήτριο που αυτός προτιµά. Ο δούκας Θησέας διατάζει την Ερµία να υπακούσει στον πατέρα της ή να κλειστεί σε µοναστήρι (ή να θανατωθεί). Όµως, η Ερµία και ο Λύσανδρος αποφασίζουν να το σκάσουν τη νύχτα στο γειτονικό δάσος και εκµυστηρεύονται το σχέδιο τους στην Ελένη, φίλη της Ερµίας. Η Ελένη είναι ερωτευµένη µε τον ∆ηµήτριο, ο οποίος όµως την αποστρέφεται. Η Ελένη προδίδει το σχέδιο της Ερµίας και του Λύσανδρου στον ∆ηµήτριο.

ριος την Ερµία.

Έξι Μαστόροι συναντιούνται για να ετοιµάσουν ένα θεατρικό έργο για τους γάµους του ∆ούκα. Το έργο που διαλέγουν είναι το δράµα του «Πύραµου και της Θίσβης». Ο βασιλιάς των ξωτικών Όµπερον φιλονικεί µε τη βασίλισσα Τιτάνια, γιατί αυτή αρνείται να του επιστρέψει ένα αγόρι. Ο Όµπερον διατάσει το δαιµόνιο Πουκ να του φέρει το φυτό µε τη µαγική ιδιότητα: όταν στάξει µερικές σταγόνες στα µάτια κάποιου που κοιµάται, αυτός θα ερωτευτεί το πρώτο πλάσµα που θα αντικρίσει όταν ξυπνήσει. Ο Όµπερον χρησιµοποιεί το φυτό στην Τιτάνια και διατάσσει τον Πουκ να το χρησιµοποιήσει και στον ∆ηµήτριο, ώστε να αγαπήσει την Ελένη. Όµως καθώς όλα τα ζευγάρια βρίσκονται τώρα στο δάσος, ο Πουκ κάνει λάθος και το χρησιµοποιεί στον Λύσανδρο ο οποίος µόλις ξυπνά βλέπει την Ελένη και την ερωτεύεται. Έτσι τώρα η Ερµία αγαπά τον Λύσανδρο, ο Λύσανδρος την Ελένη, η Ελένη τον ∆ηµήτριο και ο ∆ηµήτ Το βράδυ οι Μαστόροι συναντιούνται στο δάσος για να κάνουν πρόβα το έργο τους. Ο Πουκ µεταµορφώνει τον Πάτο σε γάιδαρο, τον οποίο και ερωτεύεται η Τιτάνια, καθώς είναι και το πρώτο πράγµα που αντικρίζει όταν ξυπνάει. Ο Όµπερον απολαµβάνει το πάθηµα της Τιτάνια αλλά θέλει να

44

Page 2: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

αποκαταστήσει και τους τέσσερις νέους. Ο Πουκ χρησιµοποιεί το µαγικό φυτό στον ∆ηµήτριο, οπότε τώρα και αυτός µαζί µε τον Λύσανδρο είναι ερωτευµένοι µε την Ελένη. Οι δύο κοπέλες νοµίζουν ότι οι δύο νέοι τις κοροϊδεύουν. Ο Πουκ εφαρµόζει πάλι το µαγικό φυτό στον Λύσανδρο, ο οποίος επιστρέφει στην αγαπηµένη του Ερµία και έτσι τα δύο ζευγάρια τακτοποιούνται και δέχονται τις ευλογίες του ∆ούκα. Τα µάγια επίσης βγαίνουν και από την Τιτάνια, η οποία συµφιλιώνεται µε τον Όµπερον. Ο Πάτος ξανανταµώνει µε τους άλλους Μαστόρους, οι οποίοι παρουσιάζουν το έργο τους στους γάµους του Θησέα µε την Ιππολύτη καθώς και των τεσσάρων νέων.

ΠΡΑΞΗ 1

Σκηνή 1.1:Στο παλάτι της Αθήνας

Συνοµιλία του Θησέα, ∆ούκα της Αθήνας, µε την ππολύτη, Βασίλισσα των Αµαζόνων, για τον επικείµενο γάµο τους. ησέας παραπονιέται ότι ο χρόνος περνάει αργά, αλλά η Ιππολύτη λέει ότι οι τέσσερις µέρες δεν θα αργήσουν να περάσουν. Ο Θησέας διατάσσει τον Φιλόστρατο να αρχίσει τις ετοιµασίες. (Στίχοι 1-20)

Ι

Ο Θ

ς

δικαστεί σε θάνατο. (Στίχοι 21-45)

∆ Ερµία φεύγουν.

(Στίχοι 180-227)

Ε

ύψει το σχέδιο φυγής των άλλων. (Στίχοι 228-254)

Στο νη

ης (δηµοφιλής λαϊκή παλάντα). (Στίχοι 255-296)

παίξει και το ρόλο της Θίσβης. (Στίχοι 297-321)

του ταιριάζει ο ρόλος Πύραµου. (Στίχοι 22-347)

ν το βράδυ στο δάσος για πρόβες. (Στίχοι 348-369)

Είσοδος του Αιγαία, της Ερµίας –

κόρης του Αιγαία-, του Λύσανδρου και του ∆ηµήτριου. Ο Αιγαίας εξηγεί ότι επιθυµία του είναι η κόρη του Ερµία να παντρευτεί τον ∆ηµήτριο αλλά αυτή θέλει τον Λύσανδρο, ο οποίος φέρεται να έχει κερδίσει την εύνοιά τη µε µάγια. Ο Αιγαίας επικαλείται έναν παλιό νόµο που λέει ότι η κοπέλα πρέπει να παντρευτεί αυτόν που αυτός ορίζει ή να κατα

Ο Θησέας υπενθυµίζει στην Ερµία το χρέος της προς τον πατέρα της. Η Ερµία οµολογεί τον έρωτά της για το Λύσανδρο. Ο Θησέας επιβεβαιώνει τις επιλογές της Ερµίας: γάµος µε ∆ηµήτριο ή καλόγρια σε µοναστήρι ή θάνατος. (Στίχοι 46-91)

Λογοµαχία του ∆ηµήτριου µε το Λύσανδρο για το ποιος πρέπει να παντρευτεί την Ερµία. Ο Λύσανδρος υπενθυµίζει ότι ο ∆ηµήτριος παλιά αγαπούσε την Ελένη. (Στίχοι 92-111)

Ο Θησέας, η Ιππολύτη, ο Αιγαίας και ο ∆ηµήτριος βγαίνουν για να συζητήσουν. Η Ερµία και ο Λύσανδρος µένουν µόνοι για να αναθεωρήσουν τη κατάσταση τους. (Στίχοι 112-155)

Ο Λύσανδρος προτείνει να φύγουν σε µία θεία του, έξω από την Αθήνα και να παντρευτούν άµεσα µια και εκεί δεν ισχύει ο νόµος της Αθήνας. Η Ερµία συµφωνεί πρόθυµα και δίνουν ραντεβού για το βράδυ, στο δάσος έξω από την πόλη. (Στίχοι 156-179)

Μπαίνει η Ελένη. Παραπονιέται ότι ο ∆ηµήτριος δεν την βρίσκει όµορφη, δεν ανταποκρίνεται και προτιµά την Ερµία. Ερµία και Λύσανδρος την συµπονούν και της αποκαλύπτουν το σχέδιο φυγής τους λέγοντας ότι έτσι θα µπορούσε η Ελένη να ξανακερδίσει το ηµήτριο. Λύσανδρος και

Η λένη αναπολεί την εποχή

που ο ∆ηµήτριος την έβρισκε όµορφη. Σκέφτεται πόσο άστατος µπορεί να είναι ο έρωτας και πόσο εύκολα εξαπατά τους ανθρώπους. Αποφασίζει ότι για να κερδίσει το ∆ηµήτριο θα του αποκαλ

Σκηνή 1.2 σπίτι του Μαστρο-Κυδώ(αρχιµάστορας-Μαραγκός)

Μια παρέα µαστόρων συγκεντρώνονται για να ετοιµάσουν ένα έργο για να το παίξουν στους βασιλικούς γάµους. Το έργο µιλάει για τον έρωτα του Πύραµου και της Θίσβµ

Ο Πάτος περηφανεύεται ότι θα παίξει το ρόλο του Πύραµου µε πολύ πάθος, αλλά µετά σκέφτεται ότι θέλει να

Μοιράζονται οι ρόλοι στους υπόλοιπους

Μαστόρους. Ο Πάτος τώρα θέλει να παίξει και το Λιοντάρι αλλά ο Μαστρο-Κυδώνης τον πείθει ότι καλύτερα 3

Ο Πάτος συµφωνεί και συζητούν για το χρώµα της γενειάδας. Συµφωνούν να ξαναβρεθού

45

Page 3: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

ΠΡΑΞΗ 2

Σκηνή 2.1 Στο δάσος κοντά στην Αθήνα

46

Ένα ξωτικό µιλά µε τον Πουκ. Ο Πουκ του λέει ότι το αφεντικό του ο Όµπερον θα έρθει πολύ θυµωµένος µε την βασίλισσα των ξωτικών Τιτάνια, γιατί αυτή αρνήθηκε να του παραδώσει το µικρό αγόρι (ινδός). Κι αυτό τροφοδοτεί τις έτσι κι αλλιώς πολλές προστριβές τους. (Στίχοι 370-402)

α

π

νια. (Στίχοι 403-431)

τον γεννούσε) υπήρξε λάτρης της Τιτάνια. (Στίχοι 491-522)

η. υµάτ

µ

Ο Όµπερον ετοι-

σιµ

Ο Όµπερον θυµώνει µε τον ∆ηµήτριο για τον πο το

Σκηνή 2.2 Σε άλλο σηµείο του δάσους

χυµό στα βλέφαρά της και φεύγει. (Στίχοι 646-86)

ια τη ύχτα. Πέφτουν να κοιµηθούν. (Στίχοι 687-718)

αµέσως φήνοντας την Ελένη µόνη. (Στίχοι 719-740)

ερωτευµένος είναι µαζί της.. (Στίχοι 741-75)

η τρέχει στο δάσος για να τον βρει. (Στίχοι 776-808)

Το ξωτικό παντά

λέγοντας τι έχει ακούσει για τις γκάφες και τις σκανδαλιές του Πουκ και αυτός αρουσιάζει µερικές από αυτές. Μπαίνουν Όµπερον και Τιτά

Η Τιτάνια και ο Όµπερον αλληλοκατηγορούνται για συµπάθεια προς τους θνητούς: Ο Όµπερον προς την Ιππολύτη και η Τιτάνια προς τον Θησέα. (Στίχοι 432-452)

Η Τιτάνια διαµαρτύρεται γιατί ο Όµπερον συχνά χαλάει τους χορούς των ξωτικών ή ανατρέπει τις εποχές και το κλίµα. (Στίχοι 453-490).

Ο Όµπερον της προτείνει ανακωχή αν αυτή του παραδώσει το αγόρι. Η Τιτάνια αρνείται και υπενθυµίζει ότι η µάνα του Όµπερον (πέθανε καθώς

Η Τιτάνια φεύγει και ο Όµπερον σχεδιάζει εκδίκησΘ αι ένα λουλούδι που χτυπήθηκε από βέλος του Έρωτα (Cupid Λατινικά) και ζητάει από τον Πουκ να το φέρει. Ο χυµός του λουλουδιού (lone-in-idleness) έχει τη δύνα η να κάνει κάποιον να ερωτευθεί το πρώτο πλάσµα που θα αντικρίσει.(Στίχοι 523-551)

µάζεται να το χρη οποιήσει στη Τιτάνια καθώς θα κοιµάται ώστε αυτή να ερωτευθεί κανένα παράξενο πλάσµα και αυτός να της κλέψει το αγόρι. Ακούγονται ανθρώπινες οµιλίες και ο Όµπερον γίνεται αόρατος για να κρυφακούσει τον ∆ηµήτριο που προσπαθεί µε θυµό και άσχηµο τρόπο να διώξει την Ελένη που τον κυνηγά. (Στίχοι 552-621)

τρό υ και ορκίζεται να τον κάνει να παρακαλάει την Ελένη. Ο Πούκ επιστέφει µε το λουλούδι και ο Όµπερον σχεδιάζει να το ρίξει στην Τιτάνια. Ζητάει από τον Πουκ να το ρίξει επίσης και στον νέο (∆ηµήτριο) όταν η κόρη (Ελένη) θα είναι κάπου κοντά.(Στίχοι622-645)

Σε άλλο σηµείο του δάσους η Τιτάνια και τα

ξωτικά ετοιµάζονται να κοιµηθούν στο σύνηθες µέρος τους. Τα ξωτικά τραγουδούν. Ο Όµπερον µπαίνει, ρίχνει

Μπαίνει ο Πουκ και νοµίζοντας ότι αυτοί

είναι οι δύο νέοι που του είπε ο Όµπερον, ρίχνει το λουλούδι στον Λύσανδρο. Μπαίνει ο ∆ηµήτριος και η Ελένη κυνηγώντας τον. Ο ∆ηµήτριος βγαίνει

6

Μπαίνουν Λύσανδρος και Ερµία ξεθεωµένοι από το τρέξιµο. Η Ερµία αρνείται τις «προθέσεις» του Λύσανδρου και αποφασίζουν να µείνουν εκεί γν

α

Η Ελένη σκοντάφτει στον Λύσανδρο ο οποίος ξυπνάει και υπό την επήρεια του χυµού της λέει πόσο7

Αυτή νοµίζει ότι την κοροϊδεύει και φεύγει τρέχοντας. Ο Λύσανδρος αποχαιρετά την κοιµισµένη Ερµία και φεύγει πίσω από την Ελένη. Η Ερµία ξυπνάει από ένα εφιάλτη και φοβισµέν

Page 4: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

Πράξη 3 Σκηνή 3.1 Στο δάσος

Οι Μαστόροι αποφασίζουν να κάνουν πρόβα στο ξέφωτο που κοιµάται η Τιτάνια. Ο Πάτος ανησυχεί που ο θάνατος του Πύραµου θα τροµάξει τις κυρίες της αυλής και προτείνει αλλαγές. Ο Μαστρο-Κυδώνης αποφασίζει να γράψει έναν πρόλογο. (Στίχοι 809-857)

Οι Μαστόροι συζητούν πώς να παραστήσουν το φεγγάρι και το τοίχο και αποφασίζουν ότι ένας ηθοποιός µπορεί να το κάνει. Επίσης αποφασίζουν ότι αυτός που θα παίξει το Λιοντάρι θα πρέπει να εξηγήσει ότι στην πραγµατικότητα δεν είναι Λιοντάρι αλλά ο Μάστορας. (Στίχοι 858-889)

Ξεκινούν πρόβα και µπαίνει ο Πουκ. Ο Πάτος βγαίνει µετά από ένα µονόλογο και ο Πουκ του δίνει το κεφάλι ενός γαιδάρου. Καθώς ξαναµπαίνει οι άλλοι τροµάζουν και φεύγουν τρέχοντας. (Στίχοι 890-919)

Ο Πάτος νοµίζει ότι οι άλλοι παίζουν παιχνίδια και προσπαθούν να τον τροµάξουν. Αρχίζει το τραγούδι για να καταπολεµήσει το φόβο του. (Στίχοι 920-939)

Η Τιτάνια ξυπνά και του δηλώνει τον έρωτά της. (Στίχοι 940-978)

Η Τιτάνια καλεί 4 ξωτικά και τα διατάζει να φροντίσουν το αγαπηµένο της. Αυτός συστήνεται και µαθαίνει τα ονόµατά τους. Η Τιτάνια διατάσει να τον οδηγήσουν στο γιατάκι της. (Στίχοι 979-1021)

Σκηνή 3.2 Ο Όµπερον αναρωτιέται τι θα δει η Τιτάνια

όταν ξυπνήσει. Ο Πουκ τι συνέβη µε Μαστόρους, την Τιτάνια και τους νέους. (Στίχοι 1022-1062)

Μπαίνει η Ερµία κυνηγηµένη από ∆ηµήτριο. Ο Πουκ παραδέχεται ότι η γυναίκα είναι η ίδια αλλά ο νέος όχι! Η Ερµία κατηγορεί τον ∆ηµήτριο ότι σκότωσε το Λύσανδρο και φεύγει θυµωµένη. Ο ∆ηµήτριος κουρασµένος πέφτει να κοιµηθεί. (Στίχοι 1063-1115)

Ο Όµπερον µαλώνει τον Πουκ για το λάθος και τον διατάσσει να βρει την Ελένη. Ο Όµπερον ρίχνει χυµό στον ∆ηµήτριο για να αγαπήσει την Ελένη. (Στίχοι 116-1137)

Μπαίνει ξανά ο Πουκ καθώς και η Ελένη και ο Λύσανδρος που τώρα την αγαπάει! Ο Λύσανδρος φλερτάρει ανεπιτυχώς την Ελένη η οποία νοµίζει ότι την κοροϊδεύει. (Στίχοι 1138-1166)

Ο ∆ηµήτριος ξυπνά, βλέπει την Ελένη και της δηλώνει µε υπερβολικά λόγια τον έρωτά του. Αυτή πιστεύει ότι τώρα και οι δύο την κοροϊδεύουν. Λύσανδρος και ∆ηµήτριος τσακώνονται για την Ελένη. (Στίχοι 1167-1210)

Μπαίνει η Ερµία που δεν καταλαβαίνει γιατί ο Λύσανδρος την άφησε µόνη στο δάσος. Αυτός της λέει ότι την µισεί. Η Ελένη πιστεύει ότι και η Ερµία είναι στο «κόλπο» της κοροϊδίας. (Στίχοι 1211-1225)

Η Ελένη θυµίζει στην Ερµία πόσο φίλες ήταν κάποτε και πόσο θύµωσε που τώρα συµµάχησε µε τους άνδρες για να την κοροϊδεύουν. (Στίχοι 1226-1254)

Η Ελένη ζητάει από τη Ερµία να την λυπηθεί και προσπαθεί να φύγει αλλά την σταµατούν ο ∆ηµήτριος και ο Λύσανδρος που εξακολουθούν να δηλώνουν τον έρωτά τους και έτοιµοι να µονοµαχήσουν. (Στίχοι 1255-1296)

Η Ερµία κρεµιέται από Λύσανδρο. Αυτός την προσβάλει, την διώχνει και της λέει ότι αγαπάει την Ελένη. (Στίχοι 1297-1330)

Η Ερµία γυρίζει στην Ελένη και την κατηγορεί ότι της έκλεψε τον Λύσανδρο. Οι δύο κοπέλες τσακώνονται. (Στίχοι 1331-1373)

Οι δύο νέες ανταλλάσσουν βρισιές για το ύψος, πιάνονται στα χέρια. Η Ερµία δεν αντέχει άλλο να την λένε «κοντή» και επιτίθεται στην Ελένη που φεύγει τρέχοντας. Οι δύο άντρες βγαίνουν να λύσουν τις διαφορές τους. Η Ερµία µένει µόνη και σε λίγο φεύγει. (Στίχοι 1374-1405)

Ο Όµπερον στέλνει τον Πουκ να παραπλανήσει τους δύο άνδρες (µιµούµενος τις φωνές τους) ώστε να µη συναντηθούν. Παρ’ όλο που τα ξωτικά ζούνε και την ηµέρα τον διατάσει να βιαστεί γιατί ξηµερώνει. (Στίχοι 1406-1467)

Ο Πουκ τους κρατάει χωριστά µε διάφορα τεχνάσµατα (µιµείται τις φωνές τους κλπ.) µέχρι που οι δυο άνδρες κουρασµένοι φτάνουν στο ξέφωτο και κουρασµένοι πέφτουν για ύπνο. (Στίχοι 1468-1505)

Η Ελένη µπαίνει κουρασµένη και πέφτει να κοιµηθεί. Το ίδιο και η Ερµία. Ο Πουκ ρίχνει το αντίδοτο στο Λύσανδρο ώστε να ερωτευτεί πάλι την Ερµία. (Στίχοι 1506-1541)

47

Page 5: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

ΠΡΑΞΗ 4

Σκηνή 4.1 Στο δάσος

Η Τιτάνια φέρνει µέσα τον Πάτο, τον χαϊδεύει µαζί µε τα ξωτικά. Αυτός δίνει κάποιες οδηγίες στα ξωτικά και το ρίχνει στον ύπνο. Το ίδιο και η Τιτάνια. (Στίχοι 1542-1586).

Ο Όµπερον λέει στον Πουκ ότι τελικά πήρε από την Τιτάνια το αγόρι. Της αφαιρεί τα µάγια και τη ξυπνά. Όλα τα ξωτικά είναι πια αγαπηµένοι. Ο Πουκ βγάζει τη γαιδουροκεφαλή από τον Πάτο και υπενθυµίζει ότι έρχεται η αυγή. Τα ξωτικά φεύγουν. Μένουν µόνο οι εραστές και ο Πάτος. (Στίχοι 1587-1651)

Μπαίνουν ο Θησέας, η Ιππολύτη και ο Αιγέας. Έχουν βγει για κυνήγι. Κάνουν φασαρία (Στίχοι 1652-1698) Ο Θησέας βλέπει τους 4 εραστές να κοιµούνται και τους ξυπνάει. Είναι η ηµέρα που η Ερµία πρέπει να πάρει την απόφασή της. Ο Λύσανδρος προσπαθεί να εξηγήσει τι συνέβη και παραδέχεται ότι ετοιµάζοντας να το σκάσουµε µε την Ερµία. Ο Αιγέας ζητάει να τιµωρηθούν. (Στίχοι 1699-1719)

Ο ∆ηµήτριος δηλώνει ότι τώρα είναι ερωτευµένος µε την Ελένη. Ο Θησέας αποφασίζει ότι τα δύο ζευγάρια µπορούν να παντρευτούν αµέσως µετά τους δικούς του γάµους. (Στίχοι 1720-1747)

Οι τέσσερις νέοι µένουν µόνοι. Αναρωτιόνται αν όσα έζησαν ήταν όνειρο. Ακολουθούν τους άλλους στην Αθήνα. (Στίχοι 1748-1765)

Ξυπνάει και ο Πάτος και θυµάται το παράξενο όνειρο που είδε. (Στίχοι 1766-1787) Σκηνή 4.2 Στο σπίτι του Μαστρο-Κυδώνη

Οι Μαστόροι ανησυχούν µε την απουσία του Πάτου και τα λεφτά που θα χάσουν άµα δεν παίξουν στους γάµους. Μπαίνει ο Πάτος. ∆εν τους λέει τίποτα για την εµπειρία του, αλλά τους παροτρύνει για πρόβες µιας και το έργο τους προκρίθηκε να παιχτεί στους γάµους. (Στίχοι 1788-1833)

ΠΡΑΞΗ 5

Σκηνή 5.1 Στο παλάτι του Θησέα στην Αθήνα

Ο Θησέας και η Ιππολύτη συζητούν την ιστορία των 4 νέων (δεν την πολυπιστεύουν) και συγκρίνουν τη δύναµη της φαντασίας στον έρωτα µε εκείνη των ποιητών και των τρελών καθώς όλοι βλέπουν πράγµατα που δεν υπάρχουν. (Στίχοι 1834-1863)

Είναι η νύχτα του γάµου και ο τελετάρχης Φιλόστρατος δείχνει στον Θησέα µια λίστα µε πιθανούς διασκεδαστές. Αυτός διαλέγει το έργο των Μαστόρων παρόλο που ο Φιλόστρατος του λέει ότι είναι µάλλον ..απαίσιο. (Στίχοι 1864-1933)

Ο Θησέας εξηγεί γιατί διάλεξε τους µαστόρους. (Στίχοι 1934-1958) Αρχίζει η παράσταση των Μαστόρων: Ο Κυδώνης κοµπιάζει στον πρόλογο. Ενώ µπαίνουν οι

άλλοι ντυµένοι ως Πύραµος, Θίσβη, Τοίχος, Φεγγάρι και Λιοντάρι. Τους παρουσιάζει ο Πρόλογος και λέει εν συντοµία την ιστορία. Μένει µόνο ο Τοίχος που εξηγεί ποιος είναι και γιατί. (Στίχοι 1959-2023)

Ο Πύραµος πλησιάζει τον Τοίχο και κοιτά από την τρύπα για τη Θίσβη. ∆εν την βλέπει και τον καταριέται. Ταυτόχρονα εξηγεί και στο κοινό τι πρόκειται να συµβεί. (Στίχοι 2024-2043)

Μπαίνει η Θίσβη. Και συνοµιλεί µε τον Πύραµο πίσω από τον Τοίχο. Υπόσχονται αιώνια αγάπη, δίνουν ραντεβού για αργότερα και φεύγουν, µαζί τους και ο Τοίχος. (Στίχοι 2044-2062)

Το κοινό (η Αυλή) σχολιάζει τα … χαριτωµένα και µπαίνει το Λιοντάρι το οποίο εξηγεί ότι δεν είναι πραγµατικό λιοντάρι. Το Φεγγάρι προσπαθεί να εξηγήσει ποιος είναι αλλά διακόπτεται. (Στίχοι 2063-2123)

Μπαίνει η Θίσβη. Το Λιοντάρι βρυχάται. Η Θίσβη βγαίνει φοβισµένη και µπαίνει ο Πύραµος. Βλέπει τα αίµατα στο µαντήλι, θεωρεί ότι η Θίσβη είναι νεκρή και βγάζει έναν συγκινητικό µονόλογο. (Στίχοι 2124-2158)

Ο Πύραµος τραβάει το σπαθί του και αυτοκτονεί. Το κοινό σχολιάζει την υποκριτική του. Η Θίσβη ξαναµπαίνει για να διαπιστώσει ότι ο αγαπηµένος της Πύραµος δεν κοιµάται αλλά είναι νεκρός. Αυτοκτονεί κι αυτή µε το ίδιο σπαθί. (Στίχοι 2159-2230)

Ο Πάτος σηκώνεται για τον επίλογο αλλά ο Θησέας εξηγεί ότι δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Έτσι οι Μαστόροι τελειώνουν µε ένα χορό (Bergomask) και µετά ακούγεται το χτύπηµα της καµπάνας για τα µεσάνυχτα. Ο Θησέας καλεί όλους να πάνε στα κρεβάτια τους. (Στίχοι 2231-2252)

Μπαίνει ο Πουκ και µιλάει για τη νύχτα και τα ξωτικά της. (Στίχοι 2253-2278) Μπαίνουν και Όµπερον, Τιτάνια, ξωτικά. Τα ξωτικά καλούντα να ευλογήσουν τους γάµους

των 3 ζευγαριών και όλοι αποχωρούν. (Στίχοι 2279-2318) Μένει µόνο ο Πουκ που ζητάει από το κοινό να σκεφτούν το έργο σαν δικό τους όνειρο.

Τέλος ζητάει επιείκεια.(Στίχοι 2319- 2334)

48

Page 6: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

∆ραστηριότητες

«Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλιαµ Σαίξπηρ

Μετάφραση Βασίλης Ρώτας(εκδόσεις Ίκαρος)

Επιµέλεια Νίκος Γκόβας [email protected]

ΘΕΜΑΤΑ για διερεύνηση

Φτιάχνετε µια λίστα µε όλα τα «θέµατα» που νοµίζετε ότι παρουσιάζονται στο «Όνειρο».

Π.χ. έρωτας, τάξη-αταξία, όνειρα, θεατρικές µεταµορφώσεις (illusions).

Γράφετε πώς αναπτύσσεται κάθε ένα από αυτά κατά τη διάρκεια του έργου.

Συνοδεύετε µε λέξεις ή φράσεις κλειδιά.

Πώς συνεισφέρουν στην εξέλιξη του όλου έργου;

Ο έρωτας • Σκηνή 1.1, Θησέας – Ιππολύτη: Αυτοσχεδιασµοί σε ζεύγη: ανυπόµονος Θησέας-υποµονετική Ιππολύτη.

Άλλες εκδοχές;

• Σκηνή 1.1, Αιγέας: Στιχ. 29: «της έδινες στιχάκια» κωµικό στοιχείο στο λόγο του Θησέα, Στιχ. 39-45:

απειλητικό στοιχείο στο λόγο του Αιγέα.

• Σκηνή 1.1, Στιχ. 234-244: Μονόλογος της Ελένης για τον έρωτα. Ποια τα κύρια σηµεία του µονολόγου; Γιατί

ο Έρως έχει πάντα τα µάτια δεµένα; Γράψτε ένα ποίηµα όπου κάθε στίχος θα αρχίζει µε το «η αγάπη µπορεί να

…» σύµφωνα µε την Ελένη.

• Γράψτε µια απάντηση για τη στήλη «αγαπηµένη µου Μιράντα» γνωστού νεανικού περιοδικού στο οποίο η

Ελένη έστειλε τα προβλήµατά της, εξηγώντας ότι η αγάπη δεν είναι ποτέ εύκολη. Τα επιχειρήµατα να

βασίζονται στη Πράξη 1, πχ δυσκολίες που αντιµετωπίζουν ο Λύσανδρος και η Ερµία, χωρισµοί διάσηµων

ζευγαριών, λαϊκές ιστορίες ή θρύλους, το ζευγάρι Πύραµος-Θίσβη κά.

• Σκηνή 2.2, Στιχ. 687-718: Ο Λύσανδρος, εδώ, φαίνεται να θέλει κάτι περισσότερο από όσα η Ερµία.

Σηµειώστε τις κρυφές σκέψεις καθενός κατά τη διάρκεια του διάλογου τους. Τι δεν τολµάνε να πουν;

∆οκιµάστε την άσκηση µε τις «εσωτερικές φωνές».

• Πράξεις 1 & 2: Άνδρες – Γυναίκες – Ισχύς. Πού φαίνεται ότι ο άνδρας ασκεί εξουσία στη γυναίκα; Γράψτε

ένα θεατρικό διάλογο Αιγέα-Ιππολύτης όπου αυτός ισχυρίζεται ότι έχει κάθε δικαίωµα επί της Ερµίας ενώ η

Ιππολύτη ισχυρίζεται το αντίθετο.

• Τι κατά τη γνώµη σας κάνει το έργο;

α) καταδικάζει την εξουσία των ανδρών και τους επιτίθεται;

β) µας κάνει να πιστεύουµε ότι έτσι είναι τα πράγµατα και δεν µπορούν να αλλάξουν;

γ) υποδηλώνει ότι είναι δίκαιο να ασκούν εξουσία οι άνδρες επί των γυναικών;

49

Page 7: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

• Υπάρχουν ενδείξεις στο έργο που να δηλώνουν ότι οι ερωτευµένοι δεν χρησιµοποιούν τη λογική;

Πχ. Σκηνή 3.1, Στιχ. 954, Πάτος: «λογική και έρωτας δεν κάνουν πολλή παρέα τη σήµερον ηµέρα / reason and

love keep little company together nowadays». Είναι ο χυµός από το λουλούδι που κάνει τους ανθρώπους να

χάνουν την λογική τους;

• Πράξη 3: Με το αντίδοτο του Πουκ στον Λύσανδρο το ζεύγος ξανασµίγει, ενώ ο ∆ηµήτριος παραµένει υπό

την επίδραση του χυµού. Μήπως αυτό σηµαίνει ότι ο αληθινός έρωτας υπάρχει µόνο κάτω από την επίδραση

των διαφόρων «µαγικών» ή µπορούµε να υποθέσουµε ότι το όλο µπέρδεµα αλλά και η επίλυσή του θα

µπορούσαν να συµβούν από µόνα τους; Και αν ναι, τότε τι ρόλο έπαιξαν τα ξωτικά;

• Σκηνή 4.1, Στιχ. 1652-1681: Θησέας και Ιππολύτη µιλούν για το κυνήγι. Αυτοσχεδιασµοί σε ζεύγη σε

διάφορες εκδοχές.

• Πράξη 4: Γράψε µια λίστα µε τα ονόµατα όλων των «εραστών» και τις δυσκολίες που καθένας πρέπει να

ξεπεράσει µέχρι να παντρευτεί. Βρείτε σηµεία , παραδείγµατα ή συµπεριφορές όπου να υποδηλώνουν α)

αγάπη, β) παθιασµένο έρωτα γ) αγάπη που δεν θα διαρκέσει πολύ.

• Πόσο επιτυχηµένοι νοµίζεται θα είναι οι τρεις γάµοι;

• Φτιάξτε «δυναµικές εικόνες» πώς θα είναι τα ζεύγη σε 10 χρόνια. Συζητήστε.

• Πράξη 4: Σε οµάδες των 7 ως Πάτος, Αιγέας, Λύσανδρος, Ερµία, ∆ηµήτριος, Ελένη, Ρεπόρτερ των

«Αθηναϊκών Νέων». Συνεντεύξεις µε κύριο θέµα τι πραγµατικά έγινε στο δάσος. Από τις παραπάνω

συνεντεύξεις γράψτε για τις στήλες µε τίτλο: «η εµπειρία των εραστών», «Η εµπειρία του Πάτου», «ένας

πατέρας αγωνιά!», «ξαφνική βελτίωση του καιρού», «οι επερχόµενοι τριπλοί γάµοι».

• Συγκεντρώστε όλες τις φράσεις ή λέξεις «κλειδιά» για τον έρωτα. Φτιάξτε ένα κολάζ που να δείχνει πώς

εξελίχθηκε αυτό το θέµα.

Φεγγάρι Σκηνή 1.1: Ποια η σηµασία του για τη γη; Ποια η σχέση του µε το ηµερολόγιο;

Πώς συνδέεται µε «παράξενες συµπεριφορές»; Αναφέρατε τραγούδια µε θέµα το φεγγάρι.

Ερµία Σκηνή 1.1: Πώς αναµένει ο Θησέας την Ερµία να αντιδράσει;

Τι µας ξαφνιάζει α) στην άρνηση της Ερµίας; β) στον τρόπο απάντησης προς το Θησέα;

Έχει διλήµµατα;

Σκηνή 2.2, Στιχ. 797-808: Ζωγραφίστε το όνειρο της Ερµίας. Πώς το εξηγείτε;

Σκηνή 4.1: Τι απάντηση έχει να δώσει σήµερα η Ερµία; Γράψτε τις σκέψεις της Ερµίας από τη στιγµή που ξυπνά

από τον εφιάλτη (Σκηνή 2.2) µέχρι και µετά τα λόγια του Αιγέα. (Στιχ. 1713)

50

Page 8: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

Ελένη Σκηνή 1.1, τιχ.181-

194: ∆οκιµάστε ο

(πρώτο) µονόλογο της

Ελένης µε ιάφορους

τρόπους. ίναι

θυµωµένη, ικρόχολη,

σκληρή, ζηλιάρα …;

Σ

τ

δ

Ε

π

τ

ς ί

της Ερµίας;

Σκηνή 1.1: Ποια α

προβλήµατα της

Ελένης; Γράψτε ένα

γράµµα, ως Ελένη, σε µια φίλη για την αγάπη

σας προς το ∆ηµήτριο, τη στάση του, την

οµορφιά σα σε σχέση µε εκείνη της Ερµ ας.

Ποια τα συναισθήµατα της Ελένης για το

∆ηµήτριο και για την οµορφιά

Πράξη 1: Γράψε στο ηµερολόγιό σου (ως

Ελένη) τις σκέψεις σου όταν αποφάσισες να

προδώσεις στο ∆ηµήτριο το µυστικό της

Ερµίας και του Λύσανδρου. Τι φαντάζεσαι να

πετύχεις;

Πράξη 1: Πώς κρίνετε την απόφαση της

Ελένης; Ποια η δική σας προσωπική στάση

στα γεγονότα µέχρι στιγµής; Ποια νοµίζετε ότι

είναι η θέση της Ελένης ως προς τον έρωτα;

Σκηνή 2.2, Στίχ. 741-786: ∆ιερευνήστε τα

συναισθήµατα της Ελένης σε αυτό το σηµείο

µε τη βοήθεια της «ανακριτικής καρέκλας» πχ

τι νοιώθεις για την Ερµία, τι εικόνα έχεις για

τον εαυτό σου, πώς νοιώθεις από την

απόρριψη του ∆ηµήτριου, τι νοµίζεις για το

Λύσανδρου που σου δηλώνει την αγάπη του,

τι απορίες έχεις;

Σκηνή 3.2, Στιχ. 1226-1254:

Συζητήστε αν η Ελένη σε αυτό το

µονόλογο φαίνεται να περνάει από

πολλά συναισθήµατα: δυσάρεστη

έκπληξη ή ανακάλυψη, θυµός,

απογοήτευση, νοσταλγία, απειλή.

∆οκιµάστε άλλες διαφορετικές

εξελίξεις συναισθηµάτων κατά τη

διάρκεια του µονολόγου.

Θησέας Σκηνή 1.1: Συµφωνεί ο Θησέας µε τη γνώµη

του Αιγέα για την Ερµία; Συµφωνεί µε το

νόµο των Αθηνών; Αυτοσχεδιασµοί σε ζεύγη

«Θησέας-Ερµία»:

α) Ο Θησέας συµφωνεί µε Αιγέα και απειλεί

την Ερµία,

β) Ο Θησέας συµφωνεί µε Αιγέα αλλά

προσπαθεί να συνετίσει την Ερµία,

γ) Ο Θησέας δεν συµφωνεί µε τον Αιγέα και

διπλωµατικά κρύβει την συµπάθειά του για

την Ερµία,

δ) Ο Θησέας δεν συµφωνεί µε τον Αιγέα και

σταδιακά το φανερώνει.

Σκηνή 4.1, Στιχ. 1739-1747: Αυτοσχεδιασµός

«Θησέας-Αιγέας»: Ο Θησέας εξηγεί στον

Αιγέα γιατί απέρριψε τις προτάσεις του. Ο

Αιγέας εξακολουθεί να υπερασπίζεται τις

απόψεις του.

Σκηνή 5.1, Στιχ. 1964: Τι προσπαθεί να πει ο

Θησέας για τον εαυτό του αναφέροντας

«τρανοί σοφοί»;

Σκηνή 5.1, Στιχ. 1940-1943: Τι εννοεί ο

Θησέας µε το «Μεις θα βαλθούµε να

εξηγήσουµε ….όχι σαν αξία»;

51

Page 9: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

Ιππολύτη

ου.

Σκηνή 1.1, Στιχ.112-126: Τι κάνει; Πώς αντιδρά στα λόγια του

Θησέα; Αυτοσχεδιασµός «Θησέας-Ιππολύτη»

Σκηνή 4.1: Γράψε στο ηµερολόγιό σου, ως Ιππολύτη, τα

συναισθήµατά σου την ηµέρα που ανακάλυψες τους τέσσερις

νέους να κοιµούνται στο δάσος: σκέψου πώς αισθάνθηκες κατά

τη συζήτηση µε το Θησέα για τα κυνηγητικά σκυλιά, πώς

αισθάνθηκες από την απόρριψη της πρότασης του Αιγέα για

τιµωρία των νέων, αν είσαι ευχαριστηµένη από την µαταίωση

του κυνηγιού, αν χαίρεσαι για τον επικείµενο γάµο σου, αν η γνώµη σου για τον Θησέα έχει αλλάξει

στη εξέλιξη του έργ

Θησέας – Ιππολύτη Σκηνή 5.1, Στιχ.1834-1863: Συζητήστε ποια η γνώµη του Θησέα και ποια της Ιππολύτης για τα όσα

λένε ότι έζησαν οι τέσσερις νέοι. Γιατί νοµίζετε ότι ο Σαίξπηρ δίνει διαφορετικές απόψεις σε αυτούς

τους δύο χαρακτήρες; Αυτοσχεδιάστε µια συνοµιλία «Θησέας-Ιππολύτη» µε αυτό το θέµα.

Σκηνή 5.1, Στιχ.1934-1956: Γιατί η Ιππολύτη δεν φαίνεται πρόθυµη να δει το έργο «Πύραµος-

Θίσβη»;

Σκηνή 5.1, Στιχ.2063-2076: Η δύναµη της φαντασίας: Τι εννοεί ο Θησέας

«Το καλύτερο µέρος σε αυτό είναι µόνο ο ίσκιος..»; Πόσο σηµαντική

είναι η δύναµη της φαντασίας για το θεατή του Ονείρου; Πόσο για τους

ηθοποιούς;

Θησέας – Αιγέας - ∆ηµήτριος Σκηνή 1.1, Στιχ. 113 Αυτοσχεδιασµός σε τριάδες «Τι µπορεί να συζητούν

όταν φεύγουν από τη σκηνή;»

Οι Μαστόροι Σκηνή 1.2: Ο Πουκ τους αποκαλεί «σκληρούς εργάτες». Πώς είναι στην όψη; Τι εικόνα έχει ο κόσµος

για αυτούς; Πώς µιλούν;

Σκηνή 1.2: Ποια η κοινωνική θέση τους; Ποια τα προβλήµατά και οι ανησυχίες τους; Ποια τα

ενδιαφέροντά τους; Ποιες οι αντιθέσεις ανάµεσα στους Μαστόρους και την Αυλή;

Σκηνή 1.2: «Άντρες σε γυναικείους ρόλους»: Συζήτηση σε οµάδες για το πώς θα προετοιµάζονταν οι

Μαστόροι, για να παίξουν τους γυναικείους ρόλους π.χ. χειρονοµίες, φωνή, ψυχολογία. Ανάποδα:

«γυναίκες σε αντρικούς ρόλους»; (από το 1660 γυναίκες έπαιζαν τους γυναικείους ρόλους

µεταµφιεσµένοι σε άνδρες!)

52

Page 10: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

Πράξη 1: Έχουν προηγούµενη υποκριτική ή άλλη θεατρική εµπειρία; Ο Μαστρο-Κυδώνης δηλώνει

ότι έχει βασίσει το «Πύραµος-Θίσβη» σε άλλα έργα που έχει δει. Έχουν δει θέατρο και αν ναι τι;

Ποιους «τύπους» ή «καρικατούρες» έχει υπόψη του ο Πάτος και από πού; Από πού φαίνεται ότι ο

Πάτος εντυπωσιάζεται από το «υπερβολικό παίξιµο» των δραµατικών έργων; Τι καταλαβαίνουµε από

το διάλογό τους για το «Λιοντάρι»;

Πράξη 1: Σε ζεύγη: Φτιάξτε τα βιογραφικά των µαστόρων: όνοµα, επάγγελµα, γνωστές ιδιότητες ή

λεπτοµέρειες της ζωής τους, ηλικία, φωνή-προφορά, εµφάνιση, µανιέρα, στοιχεία προσωπικότητας

κ.ά. Ποιες οι διαφορές των χαρακτήρων των Μαστόρων;

Πράξη 1: Σε οµάδες των έξι συζητήστε τα µέχρι τώρα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για τους

Μαστόρους, αποφασίστε για τις µανιέρες και δοκιµάστε τη σκηνή.

Πράξη 3: Αυτοσχεδιάστε µια σκηνή, όπου οι Μαστόροι εκτός Πάτου συζητούν στο σπίτι του Κυδώνη

για το τι έγινε στο δάσος, για το πώς µπορεί να χάθηκε ο Πάτος και τι µπορούν τώρα να κάνουν.

Πράξη 4.2, Στιχ.1788-1812: Σε οµάδες των έξι δοκιµάστε τη σκηνή τονίζοντας την αλλαγή

συναισθηµάτων από την απογοήτευση στο πρώτο µισό της σκηνής στη χαρά και ενθουσιασµό όταν

παρουσιάζεται ο Πάτος;

Πράξη 4: Αυτοσχεδιασµός σε οµάδες των έξι: Οι Μαστόροι συναντιούνται για να κανονίσουν τις

τελευταίες λεπτοµέρειες και τα αναγκαία για την παράστασή τους.

Κυδώνης Σκηνή 1.2: Αυτοσχεδιασµός σε ζεύγη: Ένας δηµοσιογράφος από τα «Αθηναϊκά Νέα» παίρνει

συνέντευξη από το Κυδώνη µε αφορµή το νέο έργο που γράφει: τι λέει το έργο, ποιοι οι χαρακτήρες

του, ποιοι οι ηθοποιοί της παράστασης, ποιες οι µέχρι τώρα αντιδράσεις, τι ελπίζουν να πετύχουν, πότε

και που κάνουν πρόβες κ.ά. Τι τίτλο θα έχει το άρθρο στην εφηµερίδα; Εναλλακτικά ο

αυτοσχεδιασµός µπορεί να είναι και σαν τηλεοπτική συνέντευξη σε πρωινή ζώνη.

Πράξη 4, Στιχ. 1778: Γράψτε ένα µονόλογο για τον Κυδώνη που προσπαθεί να εξηγήσει τη

µεταµόρφωση του Πάτου, µπερδεύοντας τα λόγια του όπως ο Πάτος µπερδεύει τις αισθήσεις

Πάτος Σκηνή 1.2: Συζητήστε σε οµάδες τι ξέρετε για τον Πάτο µέχρι στιγµής. Κρίνετε

από όσα λέει στον Αρχι-Μάστορα, την αντίδρασή του όταν παίρνει το ρόλο του

Πύραµου, το αγαπηµένο του είδος θεάτρου, τις αγαπηµένες του ατάκες κ.ά.

Σκηνή 1.2, Στιχ. 369: Πάτος: «Είπαµε, ο κόσµος να χαλάσει». Σκεφτείτε τρόπους

για να ειπωθεί αυτή η ατάκα ανάλογα αν θέλετε να πετύχετε χιούµορ,

εντυπωσιακή έξοδο κ.ά. (Σε παράσταση RSC 1999 ειπώθηκε ως “James Bond”)

Σκηνή 3.1: Πώς θα ήταν ο πρόλογος αν τον είχε γράψει ο Πάτος; Προσπαθήστε

να γράψετε έναν σε στιχάκια αλλά µε τη γλώσσα που χρησιµοποιούσε ο Πάτος. Το

µέτρο 8χ8 που αναφέρεται ίσως είναι α) εναλλαγή γραµµών µε οκτώ και έξι

συλλαβών (συνήθης µπαλάντα ), ή β) εναλλαγή στροφών µε οκτώ ή έξι γραµµές (σονέτο).

53

Page 11: Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας µ γράφτηκε το1655 µε 1660 ... · «Όνειρο µεσοκαλοκαιρινής νύχτας» Ουίλια

Σκηνή 3.1, Στιχ.916-875: Τι να σκέφτεται και πώς να αισθάνεται ο Πάτος σε αυτό το διάστηµα;

Σκηνή 3.1, Πώς παίζονται µε χιούµορ ή µε κάποιο άλλο νόηµα, τα σχόλια του Πάτου για τα ονόµατα

των ξωτικών;

Πράξη 3: Σηµειώστε στοιχεία του χαρακτήρα του Πάτου

αφού πρώτα θυµηθείτε α) τα σχόλια και τις υποδείξεις

του για το έργο «Πύραµος-Θίσβη», β) πώς αντιδρά όταν

οι άλλοι Μαστόροι τρέχουν µακριά όταν τον βλέπουν µε

γαϊδουροκεφαλή, γ) πώς αντιδρά στη εµφάνιση της

Τιτάνια, δ) τα σχόλιά του προς τα ξωτικά

Πράξη 3: Αυτοσχεδιασµός: Συνέντευξη στην τηλεόραση

ή στο ραδιόφωνο µε τον Μαστρο-Κυδώνη µε θέµα την εξαφάνιση του Πάτου Η συνέντευξη θα

περιλαµβάνει ποιος είναι ο Πάτος, τι δουλειά κάνει, πόσων χρόνων είναι, πώς µοιάζει, στοιχεία του

χαρακτήρα του, αλλά και πότε εξαφανίστηκε, τι ακριβώς συνέβη στο δάσος, ποιοι φόβοι εκφράζονται,

γιατί πρέπει να βρεθεί άµεσα κ.ά

Πράξη 3-4: Συζητήστε σε οµάδες ποια θα είναι η όψη του Πάτου µετά την µεταµόρφωσή του σε

γάιδαρο. Θα έχει όλο το κεφάλι µε µορφή γαϊδάρου, ή θα αφήνει και στοιχεία της ανθρώπινης µορφής

του; Θα αλλάξει ο τρόπος οµιλίας και κίνησης του;

Σκηνή 4.1, Στιχ.1778: Τι να θέλει να πει ο Πάτος µπερδεύοντας τα λόγια του «…µάτι ..δεν

άκουσε…αυτί ..δεν είδε…»

Σκηνή 4.2, Στιχ.1819: Συζητήστε γιατί ο Πάτος έχει αρνηθεί να εξηγήσει στους υπόλοιπους τι του

συνέβη. Παρ’ όλο που ξεκινάει να µιλήσει, σταµατά

γιατί α) θέλει να εγείρει την περιέργειά τους, β) δεν

µπορεί να βρει τις κατάλληλες λέξεις ή δεν θυµάται

(ακόµα κάτω από επίδραση του µαγικού φυτού;), γ)

άλλος λόγος;

Πάτος-Τιτάνια Σκηνή 3.1: Πώς τραγουδά ο Πάτος; Πώς αντιδρά µόλις ακούει τη φωνή της Τιτάνια; Πώς στα πρώτα

λόγια αγάπης που του λέει; Η Τιτάνια συνοδεύει την εξοµολόγησή της µε χειρονοµίες ή του προσφέρει

κάτι; Πόσο σεξουαλική και µε σωµατική επαφή µπορεί να γίνει; Υπάρχει διπλή ερµηνεία στη φράση

της «..όταν σηκώνεται απ’ τον ύπνο»; (Στιχ 989). Πώς αντιδρά ο Πάτος στην τελευταία ατάκα της

Τιτάνια «τη γλώσσα δέστε του, βουβά να µου τον φέρνετε» (Στιχ 1021)

54

Ξωτικά Σκηνή 3.1, Στιχ. 1003: Ο Πάτος αποκαλεί τα ξωτικά «ευγενέστατε κύριε». Τα ξωτικά παίζονται από

άνδρες ή γυναίκες από νέους ή γέρους;