ÇOCUKLUKTA KAYNAŞTIRMA: OKUL ÖNCESİ KAYNAŞTIRMA 2018.pdf · KAYNAŞTIRMA Gereklilik mi zorunluluk mu? Dr. Şeyda DEMİR Sucuoğlu, Bakkaloğlu & Demir ICECI 2018 30.03.2018

ERKEN

ÇOCUKLUKTA

KAYNAŞTIRMA:

OKUL ÖNCESİ

KAYNAŞTIRMA

UYGULAMALARININ

SONUÇLARI BİZE NE

SÖYLÜYOR?

Prof. Dr. Bülbin SUCUOĞLU

Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Arş. Gör. Dr. Şeyda DEMİR

TÜBİTAK SOBAG 1001 - Proje No: 114K649

KAYNAŞTIRMA

Gereklilik mi zorunluluk mu?

Dr. Şeyda DEMİR

30.03.2018Sucuoğlu, Bakkaloğlu & Demir ICECI 2018

– Birlikte eğitim?

– Kaynaştırma?

– Bütünleştirme?

Bütünleştirme Birlikte eğitimKaynaştırma

Dışlama Ayrıştırma


Kaynaştırma

YasalarYasa ve

yönetmelikler

Araştırmalar

Özel gereksinimli çocuk

Normal gelişim gösteren çocuk

Aileler

Öğretmenler


YASALAR…

– ÖG küçük çocukların okul öncesi eğitimi zorunlu

– Mümkünse kaynaştırma uygulamaları çerçevesinde

yapılması gerekiyor (573 sayılı KHK, 1997; ÖE Hizmetleri Yönetmeliği, 2006)


30.03.2018 Sucuoğlu, Bakkaloğlu, & Demir ICECI 2018

0100020003000400050006000700080009000

100001100012000130001400015000160001700018000190002000021000220002300024000250002600027000280002900030000310003200033000340003500036000370003800039000400004100042000430004400045000

2014-2015 2015-2016 2016-2017

İstatistikler

Toplam ÖG çocuk sayısı %3 ÖE'deki öğrenci sayısı OÖ Kaynaştırma'daki çocuk sayısı

KAYNAŞTIRMANIN YARARLARI

Akranlarla etkileşim (Odom et al., 2004; Kwon et al., 2011)

Matematik, dil, okuryazarlık, bilişsel beceriler ve sosyal duygusal gelişim (Phillips & Meloy, 2012;

Green et al., 2014; Nahmias et al., 2014; Holohan & Costenbader, 2000)

ÖG Olan Çocuk

ÖG olan bireylere karşı olumlu tutum (Diamond & Huang, 2005; Yu et al., 2012)

Duyguları anlama ↑ (Diamond, 2001)

ÖG Olmayan

ÇocukÖG olan çocuk aileleri: Daha az soyutlanmaÖG olmayan çocuk aileleriyle etkileşim ↑ÖG olmayan çocuk aileleri: bireysel farklılıkları ve bunlara saygı duymayı çocuklarına

öğretir (Stoneman, 2001; Erwin et al., 2001)

Aile

Farklı özellikleri olan çocuklara öğretim yapabilme becerisi ↑, Tüm öğrencilere olumlurol model olduğunun bilincine varma, Öğretmenlik becerilerine güven ↑Etkili iletişim ve işbirliği becerileri ↑ Kendilerini geliştirebildiklerine ilişkin inançları ↑ (Salend & Duhaney, 1999)

Öğretmen

ÖG olmayan çocukların ÖG olan çocuklarla etkileşimi artar, daha sonra bu çocukların olumsuz önyargıları büyüdüklerinde daha az olacak daha toleranslı bir topluluk oluşturacaklardır. Kaynaştırmanın maliyeti özel eğitim okullarının maliyetinden azdır.

Toplum


ETKİLİ KAYNAŞTIRMADAN

BEKLENEN SONUÇLAR…

Tüm çocuklar için

aidiyet ve üyelik

olumlu sosyal ilişkiler ve arkadaşlık

tam potansiyeline ulaşmak için gelişim ve öğrenmeAyrıcalığı/Farklılığı Olan Çocuklar Konseyi-Erken Çocukluk Bölümü Council for Exceptional Children-Division for Early Childhood

(CEC-DEC)&

Ulusal Küçük Çocukların Gelişimi Birliği-National Association for the Education of Young Children(NAEYC)


KAYNAŞTIRMANIN YARARLARINA

ULAŞABİLMEK İÇİN…

EŞİTLİK ADALET30.03.2018Sucuoğlu, Bakkaloğlu & Demir ICECI 2018

OKUL ÖNCESİ KAYNAŞTIRMANIN

BAŞARILI OLMASI İÇİN…

– Erişim

Öğrenme fırsatlarına, etkinliklere, ortam ve çevreye ulaşabilme

– Katılım

Ek bireyselleştirilmiş uyarlama ve destekler ile öğrenme etkinlikleri ve oyunlara dahil olma

– Destek

Çocuklar ve ailelerine bilgi, beceri ve alt yapı kazandırma


YURTDIŞI ALANYAZIN BİZE NE

SÖYLÜYOR?

– Yasal düzenlemeler güncel araştırma verilerine dayalı olarak gerçekleştiriliyor.

– Okul öncesinde kaynaştırma uygulamalarına katılan çocuk oranı ABD’de 750 bin, oranı %38... İspanya’da GG olan çocukların %91’i orta ve ağır düzeyde yetersizliği olan çocukların yaklaşık %80’i kaynaştırma sınıflarında…


- Birinci nesil araştırmalar- Kaynaştırma etkili mi?

• İkinci nesil araştırmalar• Kaynaştırmanın başarısını etkileyen etmenler

• ÖG olan ve olmayan çocuklar için en iyi çıktıları sağlayacak kaynaştırma modelleri

• Farklı yetersizlikleri olan çocuklar için etkili

• Hafif ve ağır düzeyde yetersizlikleri olan çocuklar için etkili, ayrıştırılmış ortamlardan daha etkili!

• Nitelikli okul öncesi sınıfları

• Gelişimsel açıdan uygun uygulamalar

• Bireyselleştirilmiş öğretim

• Aileler, öğretmenler ve uzmanlar arasında işbirliği

• Öğretmen eğitimi (Guralnick & Bruder, 2016; Guralnick ve diğ., 1996; Hanline, 1993; Hundert ve diğ., 1998; Odom, 2000; Odom ve diğ., 2004; Odom ve diğ., 2011)


YURTİÇİ ALANYAZIN BİZE NE

SÖYLÜYOR?

Yasal düzenlemeler…

Giderek artan sayıda çocuk kaynaştırma

uygulamalarında…

Türkiye


• Birinci nesil araştırmalar• okul öncesi kaynaştırmaya yönelik görüş,

tutum belirleme (Akalın vd., 2014; Altun & Gülben, 2009; Bakkaloğlu, 2013; Dikici Sığırtmaç vd., 2011; Akalın vd., 2014; Gök & Erbaş, 2011; Küçük-Doğaroğlu & Bapoğlu-Dümenci, 2015; Varlıer & Vuran, 2006),

• öğretmen eğitiminin etkileri (Özaydın & Çolak, 2011;

Seçer, 2010; Sucuoğlu ve diğ., 2015),

• çocukların özellikleri (Demirkaya & Bakkaloğlu, 2015; Metin ve

diğ., 2015; Seçer ve diğ., 2010)

• Tutumlar genellikle olumlu, ancak öğretmenlerin OÖK’ye yönelik bilgi, deneyim ve desteklere gereksinimleri var

• Kısa ve uzun süreli eğitimler tutum ve bilgi düzeyinde olumlu etkilere yol açıyor ancak davranışlarda istendik düzeyde etki yok

• ÖG çocukların öğretmenleriyle ilişkileri daha çatışmalı ve yakınlıkları daha az

Türkiye


• İkinci nesil araştırmalar ???

• Türkiye’de okul öncesi kaynaştırmanın ÖG olan ve olmayan çocukların gelişimleri üzerindeki etkilerini inceleyen çalışma yok….

Türkiye



ARAŞTIRMANIN GEREKÇESİ

• Kaynaştırmanın etkililiği, kaynaştırma uygulamalarının hem ÖG hem ÖG olmayan çocukların gelişimi üzerindeki etkilerini inceleyen çalışmalar bulunmamaktadır.

• Kaynaştırma uygulamalarına devam eden ÖG olan ve olmayan çocuk çıktılarının incelenmesi ve çocukların gelişimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi kaynaştırmanın iyileştirilmesi açısından önem taşımaktadır.

• Bu çalışma, Türkiye’de kaynaştırma uygulamalarına devam eden ÖG olan ve olmayan çocukların gelişimlerini boylamsal olarak inceleyen ilk çalışmadır.

OKGEP PROJESİ

Doç. Dr. Hatice

BAKKALOĞLU


SUNU İÇERİĞİ

Proje bilgileri

Projenin amacı

Çalışma takvimi

Çalışma grubu

Veri toplama araçları

Veri toplama süreci

Verilerin analizi

Proje sürecinde yaşanan problemler ve çözümleri


TÜBİTAK SOBAG 1001

Proje No: 111K649

Okul ÖncesindeKaynaştırma

Eğitimine DevamEden Özel

Gereksinimli Olan ve OlmayanÇocukların

GelişimlerininBoylamsal Analizi

Okul ÖncesiKaynaştırmanın

ÇocuklarınGelişimine Etkisi

Projesi

(OKGEP)

PROJE BİLGİLERİ


OKGEP’İN AMACI

Okul öncesinde ÖG olan ve olmayan

çocukların gelişimlerini boylamsal olarak

incelemek ve gelişimi yordayan değişkenleri

belirlemek

ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde gelişimleri arasında

(grup içi ve gruplar arası) fark var mıdır?

ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde sınıflarının niteliği

ve ebeveynleri ile öğretmenlerinin ilişkisi arasında

fark var mıdır?

ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde sosyal beceri,

problem davranış, akran kabulü, okul uyumu, öğrenci-öğretmen ilişkisi, yeterlik puanı, ev ortamı değerlendirme puanları (grup içi ve gruplar arası) arasında

fark var mıdır?

ÖG olan ve olmayan çocukların gelişimini yordayan değişkenler

nelerdir?


ÇALIŞMA TAKVİMİ

İŞ PAKETLERİ07 201509 2015

10 201501 2016

02 201605 2016

06 201601 2017

02 201705 2017

06 201706 2018

HAZIRLIK ÇALIŞMALARIAlanyazın taramasıPsikometrik özellikleri incelenmiş olan veri toplama araçlarının hazırlanmasıPsikometrik özellikleri incelenmemiş olan veri toplama araçlarının hazırlanmasıDeğerlendiricilerin eğitimi (GEÇDA, EODA, SDÖ)Proje web sayfasının hazırlanmasıÇalışma grubunun belirlenmesi

X

1. ÖLÇÜMLER1. ölçüm verilerinin toplanması1. ölçüm verilerinin SPSS’e aktarılması X

2. ÖLÇÜMLER2. ölçüm verilerinin toplanması2. ölçüm verilerinin SPSS’e aktarılması X

1. ve 2. ÖLÇÜMLERİN ANALİZİ1. ve 2. ölçüm verilerinin analiziAra raporların yazılmasıMakalelerin yazılması

X3. ÖLÇÜMLER

3. ölçüm verilerinin toplanması3. ölçüm verilerinin SPSS’e aktarılması X

TÜM ÖLÇÜMLERİN ANALİZİ VE RAPOR YAZIMI1., 2. ve 3. ölçüm verilerinin analiziFinal raporunun yazılmasıMakalelerin yazılması

X30.03.2018Sucuoğlu, Bakkaloğlu & Demir ICECI 2018

ÇALIŞMA GRUBU

1. Ö

lçü

mle

r *13 MEB Bağımsız

anaokulu

*53 Sınıf

*53 Öğretmen

*61 ÖG olan ve 61 ÖG

olmayan çocuk


olmayan çocuk ebeveyni

2. Ö

lçü

mle


anaokulu

*52 Sınıf

*52 Öğretmen


olmayan çocuk



3. Ö

lçü

mle


Anaokulu

*41 Sınıf

*41 Öğretmen


olmayan çocuk




ÖG Olan Çocuk ÖG Olmayan Çocuk

Değişkenler n % n %

Çocuk CinsiyetKızErkekToplam

204161

32.867.2

100.0

204161

34.465.6

100.0

Çocuk Yaş

3 yaş4 yaş5 yaşToplam

13435

61

21.370.58.2

100.0

14425

61

22.968.98.2

100.0

Zihinsel Engel n=16 (%26.2)Dil-Konuşma Bozukluğu n=15 (%24.6)Fiziksel/Sağlık Problemleri n=12 (%19.7)Otizm n=13 (%21.3)İşitme Engeli n=5 (%8.2)

ÇALIŞMA GRUBU

(1. Ölçümler için)

Çalışma grubunda 3. ölçümdeki kayıp

veri probleminin çözümlenmesi...

Kayıp verilerin random

(seçkisiz) olması

• Kayıp verilerin çocukların özel gereksinim durumu, cinsiyetleri, yaşları, ebeveynlerinin eğitim süresi, çalışma durumları ve medeni durumlarından bağımsız olduğu bulunmuştur.

• Dolayısıyla kayıp verilerin bu ilişkili değişkenler düzeyinde seçkisiz bir şekilde oluştuğu görülmüştür.

Kayıp verilerin tamamlanması

• Bu durumda en etkili çözümlerden birisi olarak değerlendirilen Beklenti-Maksimizasyon Algoritması Yöntemi ile kayıp veri ataması yapılmasına karar verilmiştir.

• 3. Ölçümlerde her bir analiz için ayrı ayrı kayıp veri ataması yapılmıştır (Bkz. Verilerin analizi)


VERİ TOPLAMA ARAÇLARI

Dolaylı

Öğretmen

• Okul Öncesi ve Anasınıfı Davranış Ölçekleri (Fazlıoğlu ve diğ., 2011)

• Okula Uyum Öğretmen Derecelendirme Ölçeği-Kısa Formu (Bakkaloğlu & Sucuoğlu, 2018)

• Öğrenci-Öğretmen İlişki Ölçeği-Kısa Formu (Şahin & Ocak Karabay, 2015)

• Ebeveyn-Öğretmen İlişkisinin Niteliği Ölçeği-Öğretmen Formu (Sucuoğlu & Bakkaloğlu, 2016)

• Kaynaştırmaya İlişkin Görüşler Ölçeği (Kırcaali-İftar, 1996)

• Yeterlilik İndeksi (Sucuoğlu & Demir, 2018)

Ebeveyn

• Ebeveyn-Öğretmen İlişkisinin Niteliği Ölçeği-Ebeveyn Formu (Sucuoğlu & Bakkaloğlu, 2016)

• Yeterlilik İndeksi (Sucuoğlu & Demir, 2018)

• Ev Ortamı Değerlendirme Aracı (Kesiktaş ve diğ., 2009)

Doğrudan

Proje Ekibi

• Gazi Erken Çocukluk Değerlendirme Aracı (Temel ve diğ., 2005)

• Sosyometrik Dereceleme Ölçeği (Asher ve diğ., 1979)

• Kaynaştırma Sınıf Profili (Yılmaz, 2014)


VERİ TOPLAMA SÜRECİ

1. ÖLÇÜMLER

10-2015 / 01-2016

Dolaylı ve doğrudan veri toplama araçları

2. ÖLÇÜMLER

02-2016 / 05-2016


3. ÖLÇÜMLER

02-2017 / 05-2017



VERİLERİN ANALİZİ•Ön kontrol ve düzenlemeler (uç değerler, normallik testleri ve kayıp verilerin tamamlanması)

•41 ÖG olan ve 47 ÖG olmayan çocuk

•ÖG olan ve olmayan çocukların gelişimlerindeki boylamsal değişime “tekrarlı ölçümler için MANOVA”ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde

gelişimleri arasında (grup içi ve gruplar arası) fark var mıdır?

•Ön kontrol ve düzenlemeler (uç değerler, normallik testleri ve kayıp verilerin tamamlanması)


•Ebeveyn-öğretmen ilişkisindeki boylamsal değişime “tekrarlı ölçümler MANOVA”


•1. ve 2. ölçüm 53 sınıf, 3. ölçüm 50 sınıf

•Kaynaştırma sınıflarının niteliğindeki boylamsal değişime “tekrarlı ölçümler ANOVA”

ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde ebeveynleri ile öğretmenlerinin ilişkisi ve

sınıflarının niteliği arasında fark var mıdır?



•Sosyal beceri, problem davranış, akran kabulü, okul uyumu, öğrenci-öğretmen ilişkisi, yeterlik puanı, ev ortamı değerlendirme puanlarındaki (grup içi ve gruplar arası) boylamsal değişime “tekrarlı ölçümler için MANOVA”

ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde sosyal beceri, problem davranış, akran kabulü, okul uyumu, öğrenci-öğretmen ilişkisi, yeterlik puanı, ev ortamı puanları arasında (gup içi ve

gruplar arası) fark var mıdır?


•37 ÖG ve 39 ÖG olmayan çocuk

•ÖG olan ve olmayan çocukların gelişimlerini yordayan değişkenlere “kanonik korelasyon analizi”

•Kanonik modelde yer alan Kanonik Y (psikomotor, bilişsel, dil ve sosyal-duygusal gelişim alanları) ve Kanonik X (sosyal beceriler, problem davranışlar, okula uyum, akran kabulü, öğrenci-öğretmen ilişkisi, ebeveyn-öğretmen ilişkisi, ev ortamının kalitesi) değişkenleri arasındaki ilişki

ÖG olan ve olmayan çocukların gelişimini yordayan değişkenler nelerdir?


PROJE SÜRECİNDE YAŞANAN

PROBLEMLER VE ÇÖZÜMLERİ…PROJE BAŞVURU SÜRECİ

• Önerilen bütçede kesinti yapılması

• Yardımcı personel sağlanmaması

• Değerlendirmeci sayısının azaltılmış olması

VERİ TOPLAMA ARAÇLARI

• Uygun veri toplama araçlarının olmaması

• Var olan veri toplama araçlarına ilişkin yaşanan sorunlar

ÇALIŞMA GRUBUNUN BELİRLENMESİ

• Yasal izin alma sürecindeki güçlükler

• Anaokulları, öğretmenler ve ebeveynlerin projeye katılımını sağlamada güçlükVERİ TOPLAMA SÜRECİ

• 15 Temmuz 2016 nedeniyle denek kaybı

• Öğretmenlerin zaman sınırlılığı

• Randevulara uyulmaması nedeniyle zaman kaybı

• Öğretmenlerin gözlenmekten kaçınması

• Uygun değerlendirme ortamlarının yokluğu

• Bahar döneminde veri toplama güçlüğü

VERİLERİN ANALİZİ

• Veri kaybına ilişikin analizler

• Veri kayıpları nedeniyle proje önerisinde belirtilen analizlerin hepsinin yapılamaması

DİĞER

• Öğretmenlerin proje kapsamıdışında kalan talepleri (eğitimihtiyacı, sınıftaki problemleminçözümü vb.)

• Okullara ulaşım güçlüğü


PROJE BULGULARI

Prof. Dr. Bülbin

SUCUOĞLU


PROJE BULGULARI

– Ölçeklere ilişkin çalışmalar

– ÖG olan ve olmayan çocukların karşılaştırılması

– Yordayıcı değişkenler


Ölçeklere ilişkin

çalışmalar

Etkili değişkenler


ÖLÇEKLER

GEÇDA

Yeterlilik İndeksi

Anasınıfı Ebeveyn-Öğretmen İlişki Ölçeği

Okula Uyum Öğretmen Derecelendirme Ölçeği

Öğretmen-Öğrenci İlişki Ölçeği

Ev Ortamı Değerlendirme Aracı

Kaynaştırma Sınıf Profili


ETKİLİ DEĞİŞKENLER

Çocuk özellikleri (yaş, cinsiyet, gelişimsel işlevler)

Ebeveyn özellikleri (anne yaş + eğitim + iş + çalışma)

Öğretmen özellikleri (yaş + deneyim + eğitim)

Örnekler

Kızların okula uyumları daha fazla

Kızların sosyal kabulleri daha iyi

Annelerin eğitimi ve gelir düzeyi ev ortamlarını etkiliyor

Öğretmenlerin kaynaştırma konusundaki eğitimleri sınıf kalitesinde yordayıcı

Çalışan anneler öğretmenle ilişkilerini daha olumlu algılıyor

Öğretmen özellikleri ebeveyn-öğretmen ilişkisi ile ilişkili bir faktör değil


ÖG Olan ve Olmayan

Çocukların

Karşılaştırılması

Üç Değerlendirme Sonuçları


ÖG olan ve olmayan çocukların üç ölçümde

gelişimleri arasında (grup içi ve gruplar

arası) fark var mıdır?

Psikomotor Gelişim Bilişsel Gelişim Dil Gelişimi Sosyal-Duygusal Gelişim


– ÖG olan ve olmayan çocukların okulöncesi kurumlarda geçirdikleri iki yılda

GECDA puanları istendik yönde arttı

– Gelişimin dört alanında da üç ölçüm arasında boylamsal değişiklik fark var.

– GECDA ölçümlerinde hem gruplar arası hem gruplar içi etkiler istatistiksel olarak

manidar, bu farklar özel gereksinimli olmayan çocuklar lehine

– Özel gereksinimi olan çocuklardaki gelişim, olmayanlara göre daha hızlıdır

– İlk analizlere göre gelişimsel kazançlar ÖG çocukların lehine anlamlı farklı


Üç ölçümde okul öncesi sınıflarının kalitesi

ve ÖG olan ve olmayan çocukların ebeveyn-

öğretmen ilişkisi arasında fark var mıdır?

Sınıf Kalitesi Ebeveyn-Öğretmen İlişkisi (EF) Ebeveyn-Öğretmen İlişkisi (ÖF)


– Kaynaştırma sınıf profillerinde boylamsal olarak bir değişim yok (KSP ortalama

puanları her üç ölçümde de 2/7)

– Özel gereksinimli olan çocuklarda ebeveyn-öğretmen ilişki düzeyi, özel

gereksinimli olmayan çocuklara göre manidar şekilde daha az

– Ebeveyn görüşlerine göre, ÖG olmayan çocuklarda ebeveyn-öğretmen ilişkileri

kısmi azalmakta,

– Öğretmen görüşlerine göre ebeveyn-öğretmen ilişkisi düzeyleri benzer

boylamsal değişim gösteriyor


Üç ölçümde ÖG olan ve olmayan çocukların

sosyal beceri, problem davranış, akran

kabulü arasında fark var mı?

Problem DavranışlarSosyal Beceriler


– Özel gereksinimli olan ve olmayan çocukların sosyal beceri, problem davranış,

akran kabulü arasında anlamlı fark var

– Sosyal beceri, akran kabulü düzeyleri açısından iki grupta benzer düzeyde ve

yönde değişim var, problem davranışlarda değişim yok.

– ÖG çocukların sosyal beceri ve akran kabulleri her ölçümde de ÖG olmayan

akranlarından daha az, problem davranışları ise anlamlı düzeyde fazla.

– ÖG çocukların akran uyumlarında düşüş var

– Akran kabulü üçüncü ölçümlerde veri kaybı


Üç ölçümde ÖG olan ve olmayan çocukların

okul uyumları, öğrenci-öğretmen ilişkisi, ev

ortamları arasında fark var mıdır?

Ev OrtamıÖğrenci-Öğretmen İlişkisiOkul Uyumu


– Okul uyumu, öğretmen öğrenci ilişkisi ve ev ortamları puanları açısından ÖG çocuklar aleyhine anlamlı fark var

– Okul uyumu açısından özel gereksinimli olan ve olmayan çocuklarda farklı boylamsal değişimler var

– Özel gereksinimli çocuklarda okul uyumu düzeyi genel olarak arttı

– Öğretmen öğrenci ilişkileri açısından hem özel gereksinimli olan hem olmayan çocuklarda boylamsal olarak manidar bir değişim yok

– ÖG çocukların ev ortamlarının kalitesi üç ölçümde de arttı

– Okul öncesi kaynaştırma ortamlarının ÖG olan çocukların ev ortamları üzerinde olumlu etkisi var.


ÖG Olan ve Olmayan

Çocukların Gelişimi…

Yordayıcı Değişkenler


KANONİK KORELASYON ANALİZİ

– Birinci grup değişkenler (Kanonik Y): Psikomotor, bilişsel, dil ve sosyal-duygusal

gelişim

– İkinci grup değişkenler (Kanonik X): Sosyal beceriler, problem davranışlar, okula

uyum, öğretmen-öğrenci ilişkisi, ebeveyn-öğretmen ilişkisi, ev ortamının kalitesi

– Üçüncü ölçümlerde özel gereksinimli olmayan çocuklar için sosyometrik

ölçümler yapılamadığı için, analizlerde akran kabulü değişkeni ihmal edildi,

sadece özel gereksinimli olan çocuklar için kullanıldı


– Kanonik modelde yer alan Kanonik Y ve Kanonik X değişkenleri arasında, hem ÖG olan hem olmayan çocuklarda mükemmele yakın ilşki vardır.

– Kanonik Y (GEÇDA alt ölçekler) ile en yüksek ilişki gösteren / en yüksek açıklayıcıolan özellik, özel gereksinimli çocuklarda dil gelişimi iken özel gereksinimli olmayan çocuklarda bilişsel gelişim; özel gereksinimli olan ve olmayan çocukların profillerini tanımlamada en etkili olan değişkenler belirgin şekilde farklılaşmakta

– Kanonik X (diğer değişkenler) ile en yüksek ilişki özel gereksinimli çocuklar için ilk sosyal beceriler, ikinci olarak öğretmen-ebeveyn ilişkisi yüksek düzeyde ilişki, özel gereksinimli olmayan çocuklar için ilk problem davranışlar, ikinci olarak sosyal beceriler ilişkili


SONUÇ

Gelişim ile diğer değişkenler arasında yüksek ilişki

Sosyal kabulProblem davranışlar yordayıcı

Ev ortamıÖG çocukların ev ortamı

kalitesinde artış

Ebeveyn-öğretmen ilişkisiÖG çocukların

ebeveynlerine göre az

Gelişimsel kazançlarÖG çocukların gelişimsel

kazançları fazla

Sınıf kalitesiYetersiz

Öğretmen eğitimi yordayıcı

Öğretmen-öğrenci ilişkisiÖG çocuklarla daha az ilişki

Öğretmen eğitiminin

önemi30.03.2018Sucuoğlu, Bakkaloğlu & Demir ICECI 2018

Kalite ve başarıda temel eleman öğretmen (bilgi, beceri, tutumlar ve beklentiler) (Avramidis ve ark., 2000; Burke & Shutherland, 2004; Odom, 2000; Wolery & Wilbers, 1994).

Konuya ilişkin bilgi ve becerilere göre öğretmen kaynaştırmanın kalite göstergelerinden birisi (Bredekamp ve Copple, 1997; Werts ve ark., 1996).

Öğretmenlerin bilgi, beceri ve deneyim sınırlılığı başarılı kaynaştırmanın önünde en büyük engel (Pivic, McComas ve Laflamme, 2002; Soodak, Erwin, Winton, Brotherson, Turnbull ve Hanson, 2002).

Bilgi ve beceri sınırlılığı kaynaştırmaya yönelik olumsuz tutumlar ve isteksizliğe yol açıyor (Avramidis, Bayliss, & Burden, 2000; Gemmel-Crosby & Hanzlik, 1994; Huang & Diamond, 2009).

Öğretmenlerin yeni bilgi ve becerilere gereksinim var (Dinnebeil, McInnerey, Fox ve Juchardz-

Pendry, 1998; Wesley, Buysse ve Tyndall, 1997; Odom ve Bailey, 2001; Huang ve Diamond, 2009; Crane-Mitchell ve Hadge, 2007; Werts, Wolery, Snyder ve Caldwell, 1996).

ULUSLARARASI ALANYAZIN


Okul öncesi sınıfların kalitesinin arttırılması

Yapısal kalite: çocuk / öğretmen oranı, öğretmen eğitimi, öğretmen

maaşları, sınıf mevcutlarıSüreç kalitesi: Çocukların sınıfta

öğretmen, akran ve materyallerle ilişkisi

Genel Kalite: Yapısal + süreç kalitesi

OÖ öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimi

Öğretmenlerin gereksinimleri+

Öğretmen yetiştiren programlarHizmet içi kurslarİş başı eğitim (Mentorluk sistemi)

UYGULAMA


SON SÖZ…

OÖ sınıflar ÖG çocukların gelişimleri üzerinde etkili ise

Nitelik artırma

Hesap verebilirlik

Yaygınlaştırma


Diamond, K. E. (2001). Relationships among young children’s ideas, emotional understanding, and social contact with classmates with disabilities. Topics in Early Childhood Special Education, 21, 104-113.

Diamond, K. E. & Huang, H. H. (2005). Preschoolers’ ideas about disabilities. Infants and Young Children, 18, 37-46.Erwin, E. J., Soodak, L. C., Winton, P. J., & Turnbull, A. (2001). «I wish it wouldn’t all depend on me»: Research on families and early chilhood inclusion. In M. J. Guralnick,

Earlu Childhood Inclusion: Focus on Change (pp. 127-158). Maryland: Paul H. Brookes. Green, K. B., Terry, N., & Gallagher, P. (2014). Progress in language and literacy skills among children with disabilities in inclusive Early Reading First classrooms. Topics in

Early Childhood Special Education, 33, 249-259.Holahan, A., & Costenbader, V. (2000). A comparison of developmental gains for preschool children with disabilities in inclusive and self-contained classrooms. Topics in

Early Childhood Special Education, 20, 224-235.Kwon, K., Elicker, J., & Kontos, S. (2011). Social IEP objectives, teacher talk, and peer interaction in inclusive and segregated preschool settings. Early Childhood Education

Journal, 39, 267-277.Nahmias, A. S., Kase, C., & Mandell, D. S. (2014) Comparing cognitive outcomes among children with autism spectrum disorders receiving community-based early

intervention in one of three placements. Autism, 18, 311-320.Odom, S. L. Viztum, J., Wolery, R. A., Lieber, J., Sandall, S. R., Hanson, M., Beckman, P. J., Schwartz, I., & Horn, E. (2004). Preschool inclusion in the United States: A review

of research from an ecological systems perspective. Journal of Research in Special Educational Needs, 4, 17-49.Phillips, D. A., & Meloy, M. (2012). High-quality school-based pre-k can boost early learning for children with special needs. Exceptional Children, 78, 471-490.Salend, S. J., & Garrick Duhaney, L. M. (1999). The Impact of inclusion on students with and without disabilities and their educators. Remedial and Special Education,

20(2), 114-126. doi: 10.1177/074193259902000209Stoneman, Z. (1999). Attitudes and beliefs of parents of typically developing children: Effects on early childhood inclusion. In M. J. Guralnick (Ed.), Early Childhood

Inclusion (pp. 101-126). Maryland: Paul H. Brookes.Yu, S., Ostrosky, M., & Fowler, S. A. (2012). Measuring young children’s attitudes toward peers with disabilities: Highlights from the research. Topics in Early Childhood

Special Education, 32, 132-142.

BAŞLICA KAYNAKLAR…


OKGEP’İ TAKİP EDEBİLİRSİNİZ…

Web• http://www.okgep.hacettepe.edu.tr

Twitter• https://twitter.com/okgep

Facebook• https://www.facebook.com/114k649


PROJE EKİBİMİZ ADINA TEŞEKKÜRLER…


OKGEP’TEN ÜRETİLEN ÇALIŞMALAR…


Documents

ÇOCUKLUKTA KAYNAŞTIRMA: OKUL ÖNCESİ KAYNAŞTIRMA 2018.pdf · KAYNAŞTIRMA Gereklilik mi zorunluluk mu? Dr. Şeyda DEMİR Sucuoğlu, Bakkaloğlu & Demir ICECI 2018 30.03.2018