Embed Size (px)
Citation preview
Sevgi Pekcan
Ccedilocuklarda İnhalasyon Tedavisi
İnhalasyon Tedavisi
İlaccedilların vuumlcutta etkili olabilmeleri iccedilin etki goumlstermeleri
istenen organ ya da dokuda belli bir konsantrasyona
ulaşmaları gereklidir İlacın etkilemesi istenen doku vuumlcut
yuumlzeyinde ya da dışarıdan ulaşılabilecek bir konumdaysa ilaccedil
direkt olarak o boumllgeye lokal olarak uygulanabilir
İnhalasyon Tedavisi
Akciğerlerin buumlyuumlk boumlluumlmuumlnde alveol epitel kalınlığı 01-
02 mikron (μm) arasındadır Bunun sonucu olarak epitel
yuumlzeyi ile alveol ccedilevresindeki kılcal damarlar arasındaki
mesafe sadece 05-10 μmrsquodir
Bu mesafe bronşlarda 30-40 μm
Barsaklarda ise 40-100 μm
ilacların emilimi acısından onemli bir avantajdır
İnhalasyon Tedavisi
Aerosol partikuumlluumln buumlyuumlkluumlğuuml akciğerlerde birikim oranı ve
tedavi etkinliğini belirler
Lokal etki goumlsteren ilaccedillar iccedilin partikuumlllerin akciğerlerde
etki goumlstermesi istenen boumllgede toplanması amaccedillanır
Sistemik etki amacıyla uygulamada ilaccedil partikuumlllerinin
alveollere ulaştırılması ve kapiller damarlar aracılığıyla
sistemik dolaşıma yeterli derecede geccedilmesi gereklidir
İnhalasyon Tedavisi Buumlyuumlk partikuumlller (gt10 μm) kuumlmeleşme etkisiyle burunda veveya
orofarenkste takılır
5-10 μm arasındaki partikuumlller alt solunum yollarının proksimal
boumlluumlmlerine
1-5 μm boyutlarındakiler akciğerlerin periferine ulaşır
Ccedilok kuumlccediluumlk partikuumlller (lt05 μm) soluk verme ile atılır
Akciğer periferine ulaşabilme ve alveollerde birikebilme
kapasitesine sahip partikuumlller 1-5 μm ccedilapındaki partikuumlllerdir
lsquoFine particule rsquo
İnhalasyon yolu ile ilaccedil kullanmak Lokal ve hızlı etki
Sistemik yan etkilerinin azlığı Noninvaziv olması
Kısa etkili bronkodilatoumlrlerde hızlı etkinin başlamasının sağlaması
İnhaler antibiyotik kullanımında daha duumlşuumlk dozlarda etkili olması
İnhale kortikosteroid kullanımında oral veya parenteralyolla aynı etkiyi yapması
İnjeksiyona bağlı ağrının olmaması avantajlarıdır
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhalasyon Tedavisi
İlaccedilların vuumlcutta etkili olabilmeleri iccedilin etki goumlstermeleri
istenen organ ya da dokuda belli bir konsantrasyona
ulaşmaları gereklidir İlacın etkilemesi istenen doku vuumlcut
yuumlzeyinde ya da dışarıdan ulaşılabilecek bir konumdaysa ilaccedil
direkt olarak o boumllgeye lokal olarak uygulanabilir
İnhalasyon Tedavisi
Akciğerlerin buumlyuumlk boumlluumlmuumlnde alveol epitel kalınlığı 01-
02 mikron (μm) arasındadır Bunun sonucu olarak epitel
yuumlzeyi ile alveol ccedilevresindeki kılcal damarlar arasındaki
mesafe sadece 05-10 μmrsquodir
Bu mesafe bronşlarda 30-40 μm
Barsaklarda ise 40-100 μm
ilacların emilimi acısından onemli bir avantajdır
İnhalasyon Tedavisi
Aerosol partikuumlluumln buumlyuumlkluumlğuuml akciğerlerde birikim oranı ve
tedavi etkinliğini belirler
Lokal etki goumlsteren ilaccedillar iccedilin partikuumlllerin akciğerlerde
etki goumlstermesi istenen boumllgede toplanması amaccedillanır
Sistemik etki amacıyla uygulamada ilaccedil partikuumlllerinin
alveollere ulaştırılması ve kapiller damarlar aracılığıyla
sistemik dolaşıma yeterli derecede geccedilmesi gereklidir
İnhalasyon Tedavisi Buumlyuumlk partikuumlller (gt10 μm) kuumlmeleşme etkisiyle burunda veveya
orofarenkste takılır
5-10 μm arasındaki partikuumlller alt solunum yollarının proksimal
boumlluumlmlerine
1-5 μm boyutlarındakiler akciğerlerin periferine ulaşır
Ccedilok kuumlccediluumlk partikuumlller (lt05 μm) soluk verme ile atılır
Akciğer periferine ulaşabilme ve alveollerde birikebilme
kapasitesine sahip partikuumlller 1-5 μm ccedilapındaki partikuumlllerdir
lsquoFine particule rsquo
İnhalasyon yolu ile ilaccedil kullanmak Lokal ve hızlı etki
Sistemik yan etkilerinin azlığı Noninvaziv olması
Kısa etkili bronkodilatoumlrlerde hızlı etkinin başlamasının sağlaması
İnhaler antibiyotik kullanımında daha duumlşuumlk dozlarda etkili olması
İnhale kortikosteroid kullanımında oral veya parenteralyolla aynı etkiyi yapması
İnjeksiyona bağlı ağrının olmaması avantajlarıdır
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhalasyon Tedavisi
Akciğerlerin buumlyuumlk boumlluumlmuumlnde alveol epitel kalınlığı 01-
02 mikron (μm) arasındadır Bunun sonucu olarak epitel
yuumlzeyi ile alveol ccedilevresindeki kılcal damarlar arasındaki
mesafe sadece 05-10 μmrsquodir
Bu mesafe bronşlarda 30-40 μm
Barsaklarda ise 40-100 μm
ilacların emilimi acısından onemli bir avantajdır
İnhalasyon Tedavisi
Aerosol partikuumlluumln buumlyuumlkluumlğuuml akciğerlerde birikim oranı ve
tedavi etkinliğini belirler
Lokal etki goumlsteren ilaccedillar iccedilin partikuumlllerin akciğerlerde
etki goumlstermesi istenen boumllgede toplanması amaccedillanır
Sistemik etki amacıyla uygulamada ilaccedil partikuumlllerinin
alveollere ulaştırılması ve kapiller damarlar aracılığıyla
sistemik dolaşıma yeterli derecede geccedilmesi gereklidir
İnhalasyon Tedavisi Buumlyuumlk partikuumlller (gt10 μm) kuumlmeleşme etkisiyle burunda veveya
orofarenkste takılır
5-10 μm arasındaki partikuumlller alt solunum yollarının proksimal
boumlluumlmlerine
1-5 μm boyutlarındakiler akciğerlerin periferine ulaşır
Ccedilok kuumlccediluumlk partikuumlller (lt05 μm) soluk verme ile atılır
Akciğer periferine ulaşabilme ve alveollerde birikebilme
kapasitesine sahip partikuumlller 1-5 μm ccedilapındaki partikuumlllerdir
lsquoFine particule rsquo
İnhalasyon yolu ile ilaccedil kullanmak Lokal ve hızlı etki
Sistemik yan etkilerinin azlığı Noninvaziv olması
Kısa etkili bronkodilatoumlrlerde hızlı etkinin başlamasının sağlaması
İnhaler antibiyotik kullanımında daha duumlşuumlk dozlarda etkili olması
İnhale kortikosteroid kullanımında oral veya parenteralyolla aynı etkiyi yapması
İnjeksiyona bağlı ağrının olmaması avantajlarıdır
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhalasyon Tedavisi
Aerosol partikuumlluumln buumlyuumlkluumlğuuml akciğerlerde birikim oranı ve
tedavi etkinliğini belirler
Lokal etki goumlsteren ilaccedillar iccedilin partikuumlllerin akciğerlerde
etki goumlstermesi istenen boumllgede toplanması amaccedillanır
Sistemik etki amacıyla uygulamada ilaccedil partikuumlllerinin
alveollere ulaştırılması ve kapiller damarlar aracılığıyla
sistemik dolaşıma yeterli derecede geccedilmesi gereklidir
İnhalasyon Tedavisi Buumlyuumlk partikuumlller (gt10 μm) kuumlmeleşme etkisiyle burunda veveya
orofarenkste takılır
5-10 μm arasındaki partikuumlller alt solunum yollarının proksimal
boumlluumlmlerine
1-5 μm boyutlarındakiler akciğerlerin periferine ulaşır
Ccedilok kuumlccediluumlk partikuumlller (lt05 μm) soluk verme ile atılır
Akciğer periferine ulaşabilme ve alveollerde birikebilme
kapasitesine sahip partikuumlller 1-5 μm ccedilapındaki partikuumlllerdir
lsquoFine particule rsquo
İnhalasyon yolu ile ilaccedil kullanmak Lokal ve hızlı etki
Sistemik yan etkilerinin azlığı Noninvaziv olması
Kısa etkili bronkodilatoumlrlerde hızlı etkinin başlamasının sağlaması
İnhaler antibiyotik kullanımında daha duumlşuumlk dozlarda etkili olması
İnhale kortikosteroid kullanımında oral veya parenteralyolla aynı etkiyi yapması
İnjeksiyona bağlı ağrının olmaması avantajlarıdır
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhalasyon Tedavisi Buumlyuumlk partikuumlller (gt10 μm) kuumlmeleşme etkisiyle burunda veveya
orofarenkste takılır
5-10 μm arasındaki partikuumlller alt solunum yollarının proksimal
boumlluumlmlerine
1-5 μm boyutlarındakiler akciğerlerin periferine ulaşır
Ccedilok kuumlccediluumlk partikuumlller (lt05 μm) soluk verme ile atılır
Akciğer periferine ulaşabilme ve alveollerde birikebilme
kapasitesine sahip partikuumlller 1-5 μm ccedilapındaki partikuumlllerdir
lsquoFine particule rsquo
İnhalasyon yolu ile ilaccedil kullanmak Lokal ve hızlı etki
Sistemik yan etkilerinin azlığı Noninvaziv olması
Kısa etkili bronkodilatoumlrlerde hızlı etkinin başlamasının sağlaması
İnhaler antibiyotik kullanımında daha duumlşuumlk dozlarda etkili olması
İnhale kortikosteroid kullanımında oral veya parenteralyolla aynı etkiyi yapması
İnjeksiyona bağlı ağrının olmaması avantajlarıdır
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhalasyon yolu ile ilaccedil kullanmak Lokal ve hızlı etki
Sistemik yan etkilerinin azlığı Noninvaziv olması
Kısa etkili bronkodilatoumlrlerde hızlı etkinin başlamasının sağlaması
İnhaler antibiyotik kullanımında daha duumlşuumlk dozlarda etkili olması
İnhale kortikosteroid kullanımında oral veya parenteralyolla aynı etkiyi yapması
İnjeksiyona bağlı ağrının olmaması avantajlarıdır
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhaler tedavide amaccedil
Semptomları kontrol altına almak ve suumlrduumlrmek
Egzersiz dahil normal aktiviteyi suumlrduumlrmek
Solunum fonksiyonlarını olabildiğince normale
yakındeğerlerde tutmak
Hastalıkla ilgili hastaneye ve acile başvuruyu azaltmak
İlaccedil yan etkilerini en aza indirmek
Hastalığa bağlı mortaliteyi azaltmak
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuklarda inhalasyon
Depolanma
İmpaction pd2Q D3
Sedimentasyon pd2DL Q
Difuumlzyon L Qd
Philip Chi Lip Kwok Hak-Kim Chan Advanced
Drug Delivery Reviews 2014
P partikuumll dansitesi d partikuumll ccedilapı D solunum ccedilapı L solunum yolununun uzunluğu D akım
hızı
Depolanmada solunum yolu boyutunun etkisi
Ccedilocuk
Yetişkin
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Ccedilocuklar erişkinlerin kopyası değildidir
Anatomik yapı farklı
Uyum farklı
Herzaman kendileri yapamayabilir
Ebeveyn faktoumlruuml işin iccediline girer
Ccedilocuklar nefesini TUTAMAZ
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuklarda Akciğer Depolanması
Anatomik yapı farklı
Buumlyuumlk baş kısa boyun geniş art kafa
Buumlyuumlk dil
Larinks yuumlksek ve oumlnde C3-C4 seviyesinde
Epiglot dik buumlyuumlk U şeklinde arkaya duumlşer
Yenidoğanlar burundan nefes alır ve burun sekresyonla kolayca kapanır
Havayolu krikoid kıkırdağın duumlzeyinde hunişeklinde ve dardır
Solunum yolunda travma kolaylıkla oumldeme yol accedilar ve ccedilocukta 1mm oumldem solunum yolunu 60 daraltır
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Solunum PaterniKuumlccediluumlk ccedilocuklarda
solunum
Solunum sıklığı arttıkccedila
depolanma azalır
Solunum sayısı
Nefes tutmama
Depolanma iccedilin zamanı
azaltır
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol
Med 2005
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yuumlksek solunum hızı Sedimentasyon zamanını azaltır
Kuumlccediluumlk tidal voluumlm mevcut
İlave oumlluuml boşluğu kompanze etmek gerekir
İnspiratuar akımın yuumlksek ekstra torasik depolanmaya
neden olur
Tal A J Pediatr 1996
Schuepp KG J Aerosol Med 2005
Carrigy NB J Aerosol Med Pulm Drug
Deliv 2014 Jun27(3)149-69
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuklarda inhalasyon
Yaşla beraber akciğerde depolanma artar orofaringeal
birikim azalır
Kuumlccediluumlk ccedilocuklardaki akciğer depolanmasının az olması
kuumlccediluumlk solunum yolu anatomisi ve hızlı solunum
paternine bağlıdır
Okul oumlncesi ccedilocuklarda inhalasyon tedavisinde uygun
MMD muhtemelen 3 microm den daha azdır
Janssens HM Chest 2003
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Aerosol ilaccedil ve cihaz seccedilimi
Hastanın yaşına uygun olması doğru kullanılması
Fiziksel oumlzellikleri ve yetenekleri
Kognitif yetenekleri
Tolerans ve seccedilim
Cihazı kabul etmesi
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İnhalasyon tedavi seccediliminde goumlz oumlnuumlne alınması gereken
unsurlar
İlaccedil formuumlluuml
Cihazın oumlzelliği Aerosol inhalasyonu
Hava yolu
geometrisi
Aerosol
depozisyonuTEDAVİ UYUMU
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocukta tedavi uyumunda oumlzellikler
Anlama ve kavrama
Beceri
Mekanizmayı algılama
Ccedilocuk ve uyum
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
İlaccedil Seccedilimiİlacı belirledikten sonra
İlaccedil tek formda
Farklı formda
Ccedilocuğun yaşına uygun ilaccedil formu
Hastanın ilacın cihazını tolare edip etmediği
Ebeveynin tercihi
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Mevcut Cihazlar
Guumlnuumlmuumlzde ilaccedillar 4 şekilde inhalasyon yolu ile ccedilocuklara verilebilir
1 Nebuumllizer
2 Oumllccediluumlluuml doz inhaler
3 Ara cihaz (spacer) ile birlikte oumllccediluumlluuml doz inhaleri
4 Kuru toz inhaler
a) aerolizer b)turbohaler c)diskus d)handihaler
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuk
İnhalasyon ağız yoluyla
Muumlmkuumln değilse (lt4 yaş)İnhalasyon ağız yoluyla muumlmkuumlnse
(gt4 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz (maske)
Veya
Nebuumllizer + maske
İnspiratuar akım yeterli ise
(gt7-8 yaş)
İnspiratuar akım yetersiz ise
(lt 7-8 yaş)
OumlDİ+ ara cihaz
KTİ
Veya
Nebuumllizer
OumlDİ+ ara cihaz
Veya
Nebuumllizer
İnhaler tedavi
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Yaş
Doğum-4 yaş 4-12 yaş 12 yaş uumlstuuml
Aerosol cihazı Nebuumllizer
Veya
Ara cihaz ile OumlDİ
Nebulizer
OumlDİ + ara cihaz KTİ
Nefes ile aktive OumlDİ
nefes ile aktive Neb
Tuumlm cihazlar
Ara cihazMaske hood veya
yuumlksek akım nazal
kanuumll
Maske veya ağızlık Ağızlık veya maske
Ari A amp Fink JB Expert Reviews of Respiratory Medicine 2011 5(4) 561-572
Yaşa goumlre inhaler cihaz seccedilimi
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
OumlDİ
Basınccedillı aerosoller silindir şeklinde birkaccedil cm ccedilaplı metalik bir kutu (inhalatoumlr) iccedilinde bulunurlar
Parmakla basıldığında accedilılan valf duumlzeneği ve ağıza ilacı puumlskuumlrtmeye yarayan ağızlık (boru) kısmını iccedilerirler
İtici olarak sıvılaştırılmış gaz bulunur İlk kullanılan freon(kloroflorokarbon CFC) ozon tabakasına hasar vermesi nedeniyle yasaklanmış hidrofloroalkan(HFA) yerini almıştır
HFA duumlnyada iki tip solvent olarak kullanımdadır
a) Suumlspansiyon formu
b) Soluumlsyon formu
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
OumlDİ
Oumllccediluumlluuml Doz İnhalerrsquoler (OumlDİ) her basışta sabit dozda ilaccedil
puumlskuumlrtuumlrler
Oumlzellikle suumlspansiyon formlarında oumlnemli bir sorun inhale
edilen aerosol iccedilindeki ilaccedil partikuumlllerinin 90rsquodan fazlasının
orofarenks ve larenks mukozasına ccedilarparak orada ccediloumlkme
olasılığıdır
Yavaş derin inspirasyon yapılmalıdır
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Yavaş inspiratuar akım ile
akciğerde daha iyi periferal depolanma
80 litredakika 30 litredakika
B Laube JACI 199289510-8
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
OumlDİ
kullanım zorlukları
En sık goumlruumllen yan etki ağız iccedilinde pamukcuk
İnhalasyon işlemi tamamlandıktan sonra ağız suyla
ccedilalkalanmalı ve gargara yapılmalı
Ağzını ccedilalkalayamayan ccedilocuklarda tuumllbent veya sargı bezi ile
ağız bol suyla silinmeli
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
OumlDİ + ara cihaz Ara parccedila ile aerosol hızını yavaşlatan ilave hacim elde
edilmiş ve partikuumll boyutu kuumlccediluumllmuumlş olur
Aerosol tutulması ve iletilen doz miktarı ara parccedilanın
boyutuna şekline ve ara parccedilanın iccedil yuumlzeyinin elektrostatik yuumlkuumlne bağlıdır
Ara parccedilalar orofarengeal birikimi azaltır ancak solunum-el koordinasyonunun zayıf olduğu durumlarda sınırlı bir koruma sağlar
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ara cihaz Hazne spacer da denir Tasarım oumlzelliklerine goumlre ldquoara parccedilardquo ve ldquovalfli haznerdquo
Ara parccedila hastanın ağzı ile OumlDİ arasına bir boşluk sağlayan bir cihazdır Aerosol bulutunu tutmak iccedilin valfiyoktur
Valfli hazne ilaccedil inhale edilene kadar aerosoluuml tutan ve solunum ile verilen havayı hazneden uzaklaştıran tek youmlnluuml valfi olan bir cihazdır Solunum-el koordinasyon bozukluğundan kaynaklanan aerosol kaybını azaltır
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Aracı cihaz
İdeal aracı cihaz voluumlmuuml 100 ndash 700 mlrsquodir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklarda 5 ndash 6 tidal soluk aracı cihazdaki
aerosoluuml almak iccedilin yeterlidir
2 ndash 7 yaş arası ccedilocuklarda kuumlccediluumlk voluumlmluuml cihazlarda 2
buumlyuumlk voluumlmluuml cihazlarda 3 tidal soluğun yeterli
olacağı goumlruumllmuumlştuumlr
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Valfli hazneler
Aerosol partikuumlllerinin hazne iccedilinde kalmasını sağlayan duumlşuumlk direnccedilli tek youmlnluuml bir valf (kapakccedilık) vardır Bu tek youmlnluuml valf inhaleedilinceye kadar partikuumlllerin hazne dışına ccedilıkmasını oumlnlemektedir
Optimal dozun alınabilmesi iccedilin OumlDİrsquoye basıldıktan hemen sonra ya da basma ile aynı zamanda inhalasyona başlanması gereklidir Gecikme hazneden inhale edilen ilaccedil miktarını azaltır
Tek youmlnluuml valfin direnci minimal bir inspiratuar efor ile accedilılabilecek kadar duumlşuumlk olmalıdır Valf aynı zamanda orofarengeal birikimi azaltan bir impaksiyon noktası olarak goumlrev yapmaktadır
İdeal olan valfin inspirasyon hızı yuumlksek olduğunda uyarı vermesidir
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Lung
deposition
Wildhaber Pediatr Pulmonol 2000 29 389-393
Aracı cihaz ile OumlDİ kullanıldığında uygulanan ilacın akciğerde
depolanması yaşa goumlre değişiklik goumlsterir
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ara cihaz- Hazneler
Ccedilocuklardaki hazne ccedileşitleri
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ara cihaz
Hazne iccediline her seferinde sadece 1 DOZ ilaccedil uygulanmalıdır
Birden fazla dozun uygulanması halinde hazne iccedilinde ilaccedil molekuumllleri birleşir Akciğer ve hava yollarına iletilmesi guumlccedil parccedilacıklar oluşur İlacın oumlnemli bir kısmı orofaringeal boumllgede tutulur
İki doz ilaccedil uygulamak gerekiyorsa oumlnce birinci dozun sonra aynı işlemler tekrar edilerek ikinci dozun uygulanması gereklidir
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ara cihaz
Hazne her kullanım sonrası yıkanmamalıdır Plastik olduğundan elektrostatik yuumlklenmeye elverişlidir Hazne iccediline sıkılan ilacın bir kısmı ccedileperlere yapışır dozda kayıp olur
Birkaccedil kullanım sonrasında ise haznenin iccedil yuumlzeyi ilaccedil tabakasıyla kaplanır ilacın yapışacağı yuumlzey kalmaz ve akciğerlere iletilen ilaccedil miktarı artar
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Maske
Hastanın yaşı ne olursa olsun ağızlığı
rahat kullanamadığı suumlrece kullanır
Maske seccediliminde anatomik kontuumlrler oumlnemli
Maske fleksible olmalı hafif ve oumlluuml boşluğun kuumlccediluumlk olması maskenin iyi kullanımında oumlnemli
Yuumlz ve maske arasında kaccedilağın olmaması gerekiyor
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Maske mi ağızlık mı
Lung
deposition
mask
mask
mouthpiece
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Amirav I Arch Dis Child 2003
Yaşa goumlre inhaler ara cihaz seccedilimi
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ağızlık
Kullanabildiği zaman ccedilocuk ağızlık kullanırsa inhaler
tedavinin etkinliği artar
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Sakin nefes alan bebeklerde emzik donanımlı maske emip burun
solunumu ile inhalasyon sırasında akciğerde aerosol birikimi
geleneksel maske kullanımına benzerdir
Bebeklerde aerosol tedavi sırasında emzik kullanma emzik
olmaksızın konvansiyonel tedavi kadar verimli olabilir
Duumlzelmiş Uyum
Amiray I Arch Dis Child 2012
Aynı zamanda maske
korkusunu azaltır
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
JE Esposito-Festen J Aerosol Med 200417(1)1-6
Maskedeki kaccedilak arttıkccedila akciğere ulaşan doz azalır
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
A B
C D
A Konvensiyonel jet nebuumllizer ile maskenin yuumlze tam oturmadığı durumda 01 (MMD 45microm
B Ccedilocuk ağlarken ve nefes verirken 1
C Ccedilocuk sakin ve maske yuumlze tam oturduğunda 8
D Sakin maske yuumlze tam oturduğunda ve mesh nebuumllizer ile 36 MMD 25 microm
Schuepp KG 2004
Janssens HM Chest 2003
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Uzaktan aerosol uygulanması
kesinlikle etkisiz
DGF 8 Lminute Vt=50 mL Everard ML et al Arch Dis Child 1992 67586-91
Yuumlzden uzaklık
İnhale edilen doz (mg)
85 daha az
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
3 D Kamera Kullanarak Yapılan Ccedilocuklar İccedilin
Yeni İnhalasyon Maskeleri
270 ccedilocukta yapılan ccedilalışmada
3 D kullanılarak ccedilocukların yuumlzuuml oumllccediluumlluumlp oumlluuml
mesafe en aza indirilip ccedilocuğun yuumlzuumlne en
uygun maske yapılır
Amiray I Arch Dis Child 2012
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Janssens HM et al JAM 2003
Akciğerdeki aerosol miktarı
uykuda verildiğinde 74 daha fazla
p = 0004
Model bebekte
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ağlamak ccedilocuğun aldığı aerosol miktarını belirgin
olarak azaltır
Iles R et al Arch Dis Child 199981163ndash165
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ağlamayan Ağlayan
Ağlamanın ilacın akciğerde depolanması uumlzerine etkisi
G Murakami Ann Allergy 199064383-7
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocukların yaşlarına ve burundan ya da ağızdan nefes
almalarına goumlre akciğerde depolanan miktar değişir
Burundan nefes alan
bebekler
Burundan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Ağızdan nefes alan
buumlyuumlk ccedilocuklar
Chua Eur Respir J 1994 7 2185-2191
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Kuru Toz İnhaler
Ara cihaz gerektirmediği iccedilin taşınmaları kolaydır Oumllccediluumlluuml
doz inhaler ilaccedillardan farklı olarak itici gaz (freon gazı) ve
diğer katkı maddeleri iccedilermezler
Nebuumllizatoumlrlerin ve OumlDİnin tersine Kuru toz inhalerler
hızlı soluk almayı gerektirir
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
KTİ Kuru toz inhalerler (KTİ) inspiratuar akım ile akciğerlere kuru toz
bileşenlerin iletildiği kuumlccediluumlk ve taşınabilir cihazlardır
KTİ itici gaz iccedilermez ve nefes ile aktive olurlar
Hastanın inspiratuar guumlcuuml ilacın hem inspiratuar akış oranı hem de inhale
edilen ilaccedil oranı buumlyuumlk hacimli ilaccedil parccedilalarının kuumlccediluumlk parccedilacıklara
doumlnuumlşmesi ve bu parccedilacıkların aerosol olarak cihazdan salınması iccedilin
gereken enerjiyi yaratır
KTİrsquoler inhalasyon yoluyla ilaccedil salınımı sağlar
KTİrsquoler oumllccediluumlluuml doz inhalerrsquolerinin kullanımında ortaya ccedilıkan zorlukların
uumlstesinden gelmek amacıyla tasarlanmış ve kullanıcı memnuniyetiyle
beraber tedavide istenen sonuca ulaşma hedefi guumlduumllmuumlştuumlr
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Kuru Toz İnhaler (KTİ)
bullCihazda ilacın inhalasyonu iccedilin yeterli inspirasyon akışının olması
gereklidir
bullHastanın inspirasyon akımı kuru parccedilacıkları dağıtır ve bunları
cihazdan ccedilekip alt hava yollarına iletir
bullİnhaler iccedilin yeterli inspiratuar akım sağlayamayan oumlzellikle RDS li ve gt
4 yaş hastalar iccedilin KTİ kullanımı guumlvenilir değildir
bullgt4 yaş hastalar cihazı nasıl etkin kullanacağını biliyor ve cihaz iccedilin
yeterli inspiratuar akımı oluşturabiliyorsa KTİrsquoi kullanabilir
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizatoumlrler
Sıvı formuumllasyonların inhaler uygulanması iccedilin
tasarlanmıştır Nebuumllizatoumlr tedavi inhalasyonla uygulanan
ilaccedil soluumlsyonlarının nebuumllizatoumlr olarak adlandırılan ve
ilacı aerosol haline getirip bir maske ya da ağızlık
aracılığıyla uygulanmasıdır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizerler oumlzellikle akut ve yoğun tedavi isteyen
durumlarda tıbbi aerosol tedavisinin temelini
oluştururlar
Aynı zamanda bebekler kuumlccediluumlk ccedilocuklar ve diğer inhaler
cihazları kullanma ve uygulamada koordinasyon zorluğu
ccedileken yaşlı hastalarda tercih edilen cihazlardır
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizatoumlrler
Nebuumllizatoumlr tedavisinde amaccedil bir ilacın terapoumltik dozunun
solunabilir partikuumlller şeklinde bir aerosol olarak muumlmkuumln
olduğunca kısa suumlrede genellikle 5-10 dakika iccedilinde
akciğerlere ulaştırılmasıdır
Nebuumllizatoumlr ile kullanılmak uumlzere hazırlanmış oumlzel ilaccedil
formları vardır Bunlara nebuumll adı verilmektedir
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebulizatoumlr tedavi uygulanması gerektiren durumlar
doumlrt yaş altında inhaler tedavi alması gereken ccedilocuklar
oumllccediluumlluuml doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda
akut astım atağı sırasında
ağır astımı olan hastalarda
anormal sekresyonların varlığında
bronkoprovakasyon testi uygulamasında
yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
solunum yoluna youmlnelik antibiyotik mukolitik anestezik spesifik tedavilerde
hastanın başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlarda kullanılır
kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
yenidoğan doumlneminde bronkopulmoner displazide inhalasyon tedavi youmlntemi
olarak nebuumllizatoumlr tercih edilir
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Ultrasonik nebuumllizatoumlrler bir aerosol iccedileren kendinden elektrikli cihazlardır ve iccedilindeki sıvıyı titreştirerek kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırır
Sıvıyı kuumlccediluumlk partikuumlllere ayırmak iccedilin ccedilok yuumlksek frekanslı ultrasonik vibrasyon kullanılır
İccedileri alınan havanın hızı ve voluumlmuuml aerosoluuml hazne dışına taşımaya yetecek duumlzeye erişince kuumlccediluumlk partikuumlller nebuumllizatoumlruuml terk eder buumlyuumlkler ise iccedileride kalarak işleme yeniden doumlnerler
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Yuumlksek frekanslı ses dalgaları oluşturarak kristal uumlzerindeki sıvının
yuumlzeyinden aeresol haline gelen damlalar oluşturur
İccedili su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin
vibrasyonu ile yuumlksek frekanslı (08-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur
Frekans arttıkccedila partikuumll ccedilapı kuumlccediluumllmektedir
Frekans 5 MHzrsquoden fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz
etkileyebilir
Kabın uumlst kısımında suyla temas halinde bulunan boumlluumlm iccedilindeki terapoumltik
soluumlsyonda ultrasonik dalgaların etkisiyle tuumlrbuumllans oluşur bu da sıvının
yuumlzeyinde 03 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluşturur
Buraya dolan hava akımı bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dışarı taşır
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ultrasonic nebuumllizatoumlrler
Elektrikli transduserden yayılan titreşimler ne kadar sıksa o
kadar kuumlccediluumlk partikuumlller (aerosolizasyon) ne kadar seyrekse
o kadar buumlyuumlk partikuumlller (huumlmidifikasyon) oluşur
Buumlyuumlk voluumlmluuml
balgam induumlksiyonu iccedilin hipertonik tuzlu su vermek iccedilin
Kuumlccediluumlk voluumlmluuml
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Jet nebuumllizer
Sıvıyı hastanın soluyabileceği partikuumlllere ayırmak uumlzere
sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle ccedilalışır
Ccedilalışma mekanizmasında sıkıştırılmış gaz iccedilerisindeki ilaccedil
ccediloumlzeltisini bir delik iccedilerisinden geccedilirerek negatif basınccedillı bir
alan yaratır
Tasarımlarına uygun bir kompresoumlr ya da gaz kaynağıyla
ccedilalıştırılmalıdır
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Jet nebuumllizer
Nebuumllizatoumlre gelen hava akımı artıkccedila nebuumllizer outputrsquou artar damla ccedilapı kuumlccediluumlluumlr nebuumllizasyon zamanı kısalır ve nebuumllizer iccedilindeki sıvının buharlaşma miktarı artar
İlacın ccedilıkış şekline goumlre 4 tip jet nebuumllizatoumlr vardır
1-Konvansiyonel jet nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak ekspirasyon sırasında ilaccedil kayıpları olur
2-Solunum asiste nebuumllizatoumlr Devamlı ilaccedil ccedilıkışı vardır ancak inspirasyon sırasında daha fazla ilaccedil ccedilıkışı vardır
3-Solunum senkronize jet nebuumllizatoumlr Sadece inspirasyon sırasında ilaccedil verir
4-Adaptif ilaccedil veren nebuumllizatoumlr Sadece seccedililen inspirasyonlarda ve oumlnceden belirlenmiş miktarlarda ilaccedil verir
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Jet Nebuumllizer
Jet nebuumllizer sıkıştırılmış gaz kaynağıyla
guumlccedillendirilmiştirİlaccedil nebuumllizer rezervuarından bir kapiller
tuumlple ccedilıkıyor ve suumlrekli aerosol parccedilacıkları şeklinde dağılıyor
4 tip jet nebuumllizer var
Rezervuar tuumlpluuml jet nebuumllizer (Konvansiyonel )
Collection bagrsquo li jet nebuumllizer
Solunumun aktive ettiği jet nebuumllizer
Solunumun artırdığı jet nebuumllizer
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Konvansiyonel jet nebuumllizer
Bu en ucuz ve en yaygın kullanılan nebuumllizatoumlr cihazıdır
İnhalasyon ekshalasyon ve soluk tutma sırasında devamlı aerosol ccedilıkışı vardır
Aerosoluumln yalnızca 10-20rsquosi inhale edilir
İlaccedil kaybını azaltmak veya inhale edilen miktarı artırmak iccedilin nebuumllizatoumlruumln
ekspiryum tarafına T parccedilası ve geniş ccedilaplı tuumlp eklenmelidir
Hastaya ulaşan ilaccedil dozunun oranı duumlşuumlk olması nedeniyle bu tip
nebuumllizatoumlrlerin verimsiz oldukları duumlşuumlnuumllmektedir
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Solunum asiste nebuumllizatoumlr
Aerosoluuml bir rezervuar iccedilerisine toplayıp suumlrekli aerosol
oluştururlar
Hasta tek youmlnluuml inhalasyon valfi ile rezervuar iccedilerisinden
aerosol ilacı almaktadır
Aynı tek youmlnluuml inhalasyon valfi ve ağızlığın arasında yer alan
ekshalasyon accedilıklığından atmosfere nefesini vermektedir
Westmed Tucson bu tip nebuumllizatoumlrlerdir
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Solunum ile ilaccedil buharı veren (breath-enhanced) jet
nebuumllizatoumlr
Solunumla verimi artan nebuumllizatoumlrlerdir
Aerosoluumln ccedilevreye kaybını oumlnlemek iccedilin iki youmlnluuml valfler
kullanırlar
Hasta nefes aldığı zaman valf accedilılır ve nebuumllizatoumlr iccedilerisinden
gaz gelir
Ekshalasyonla verilen solunum havası ağızlıkta
yerleştirilmiş bir ccedilıkış valfinden ccedilıkar
PARI LCreg Plus (PARI Midlothian VA) NebuTechreg (Salter Labs Arvin CA) ve
Ventstreamreg Pro (Philips Respironics Murrysville PA) bu gruptandır
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Solunum ile ilaccedil buharı oluşturan (breath-actuated) jet
nebuumllizatoumlr
İlaccedil salınımının solunum yolu ile gerccedilekleştiği nebuumllizer
cihazlardır
Sadece nefes alma sırasında aerosol oluşturulmasıyla hastanın
aerosol ilaccedil verimini artırmak uumlzere geliştirilmiştir
Bu şekilde ekspirasyon sırasında ilaccedil kaybı buumlyuumlk oumllccediluumlde
azalmaktadır
Solunum yolu kullanılarak buhar oluşturulması inhale edilen
dozu 3 kattan daha fazla artırabilmektedir ve bu etki yalnızca
dozlama zamanındaki artışla sağlanır
AeroEclipse bu gruptandır
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Mesh Nebuumllizatoumlrler
Elektrik enerjisi kullanılarak titreşim oluşturulan
bir piezoyu (yaklaşık 128 KHzrsquode) aerosol oluşturmak
iccedilin kullanırlar
Piezo titreşimleri ile sıvı haldeki ilaccedil karışımları ince bir mesh
iccedilerisinden ilerletilerek aerosol oluşturulur
Mesh ya da accedilıklığın ccedilapı oluşturulan partikuumlluumln ccedilapını
belirlemektedir Mesh nebuumllizatoumlrler ccedilok etkili olup haznede
kalan miktar (01-05 mL reziduuml) ccedilok azdır
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Pasif Mesh
Bu nebuumllizatoumlr tipi bir mesh iccedilerisinden sıvıyı itmek
iccedilin ultrasonik bir boynuz kullanmaktadır
I-nebreg AADreg (Philips Respironics) ve NE-U22 (Omron
Healthcare) pasif mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
Kuumlccediluumlk boyutlu batarya enerjisi ile ccedilalışan hafif ve sessiz ilaccedil
verilmesini sağlarlar
Bu sistemde aerosol pasif mesh ile oluşturulur ve inhalasyonun
başlamasıyla solunuma verilir
İlacın dozu belirli bir oumllccedilek haznesi ile kontrol edilir Oumllccedilek
haznesi 025-14 mL aralığında hazırlanmış bir voluumlmuuml
yaklaşık 01 mLrsquolik reziduumlel voluumlmle verebilir
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Aktif Vibrating Mesh
Aktif Vibrating Mesh plaka accedilıklığının ccedilevrelediği bir piezo-seramik yapı
sayesinde titreşen 1000-4000 huni şeklinde delikleri olan tabak
şeklinde bir accedilıklığa sahiptir
Aeronebreg Go ve Solo (Aerogen Galway İrlanda) Akita II (Inamed Almanya) ve
eFlow (PARI Midlothian VA) aktif vibrating mesh nebuumllizatoumlr modelleridir
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
A Jet nebulizer with reservoir tube B Nebulizer with aerosol collection bag
C Breath-enhanced nebulizer D Breath-actuated nebulizer
Jet Nebuumllizer tipleri
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Mesh Nebuumllizer
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebulizer tedavi
İki yaş altındaki
Solunum yolları darlığı Anormal sekresyon
Yuumlksek dozda inhaler bronkodilatoumlr ihtiyacında
Kronik akciğer hastalığında oumllccediluumlluuml doz inhaler ( OumlDİ) etkili değilse
Bronkopulmoner displazide
rhDNAse - inhaler antibiyotik kullanımı
Ccedilocuğun başka inhaler youmlntemleri kullanamadığı durumlar
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Yemeklerden oumlnce
Hasta oturur pozisyonda
Hava akım hızı 6-8 ltdk
Uygulama maksimum 10 dakika
Delikli yuumlz maskesi veya 3 yaşından buumlyuumlk uyum
sağlayan ccedilocuklarda ağızlık ile
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
İlaccedillar vuumlcut ısısına yakın sıcaklıkta
İlaccedil miktarı 2 mlrsquoden az ise 2-4 ml olacak şekilde 09 NaCl ile
sulandırılmalı
Antibiyotik uygulanacaksa hasta ayrı bir odaya alınmalı
Partikuumlllerin atmosfere dağılımını oumlnlemek amacıyla oumlzel
filtreler kullanılmalı
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizasyon Uygulama Prensipleri
Verilecek ilaccedillar kullanılmadan hemen oumlnce hazırlanmalı bekletilmemeli
Enjektoumlrler her kullanım sonrası değiştirilmeli
Nebuumllize edilecek ilaccedillar ışıktan korunmalı
Cızırtı sesi duyulmaya başladıktan yaklaşık 1 dakika sonra işlem sonlandırılmalı
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Ccedilocuklarda Yanlış Nebuumllizatoumlr Uygulamaları
Etkin faydalanım iccedilin etkin ve uygun kullanım şarttır
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Nebuumllizatoumlrlerin avantajları
Nebuumllizatoumlrlerin dezavantajları
Birccedilok ilaccedil soluumlsyonunu aerosolize edebilir
Birbiriyle uyumlu ilaccedilları karısım halinde
aerosolize edebilir
Minimal hasta uyumu veya yardımı gerektirir
Kuumlccediluumlk ccedilocuklar yaşlı duumlşkuumln ya da durumu
ağır hastalar iccedilin kullanışlıdır
İlaccedil konsantrasyon ve dozunda değişiklik
yapılabilir
Normal solunum ile kullanılabilir etkinlik
iccedilin nefes tutma gerekli değildir
Ilaccedil uygulama suumlresi 5 - 25 dakika
arasındadır
Gerekli donatım buumlyuumlk ve tasıması zordur
Guumlccedil kaynağına ihtiyaccedil gerektirir (elektrik pil
veya basınccedillı hava)
Yuumlz maskesi ile uygulamada ilacın goumlzlere
temas ihtimali vardır
Farklı model ve markalarda performans
oumlzellikleri değişir
Her uygulamada parccedila birleştirme ve temizlik
gereklidir
İlaccedil hazırlarken hijyen koşullarına uymamak
veya cihazın yetersiz temizliği
kontaminasyona neden olabilir
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
Tedavide Karşılaşılan Sorunlar
Ccedilocuklardaki inhalasyon tedavi zorluklarının ccediloğu eğitim
kaynaklıdır ve tedavinin başarılı olabilmesi iccedilin eğitimin
suumlrekliliği ve pekiştirilmesi gerekmektedir
TEŞEKKUumlRLERhellip
TEŞEKKUumlRLERhellip
