Oahppoofelaš 1516

samas.no

15Sisdoallu

16

Sámi allaskuvlla Oahppoofelaš 2014/2015Doaimmaheapmi: Oahppohálddahus. Hábmen ja bordin: Gunnlaug Ballovarre ja Johan Isak Siri.

Govat: John Anders Sikku, Iris Egilsdatter, Sergey Gavrilov, Kenneth Hætta, Ánte Siri, Johan Mathis ”Proffen” Gaup, Gunnlaug Ballovarre, Sámi ofelaččat, Sámi allaskuvlla studeanttaid govat ja Sámi allaskuvlla vuorkágovat. Deaddileapmi: Fagtrykk Idé a.s.

Ođastuvvon njukčamánu 31. b. 2015.

Oahput 2015–2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3

Studier 2015–2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4

Manne boahtit Sámi allaskuvlii? . . . . . . . . . .6

Boađe Sámi allaskuvlii! . . . . . . . . . . . . . . . . . .8

Sámi ja internášunála . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

Nordsamisk i praktisk læringssituasjon . 10

Sámi mánáidgárdeoahpaheaddje- oahppu bargosajis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

Sámi mánáidgárde oahpaheaddje- oahppu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

Praktihkalaš pedagogalaš oahppu . . . . . .14

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa bachelor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa doavttirgrádaprográmma . . . . . . . . . . . . . .17

Boazodoallooahpuid bachelor . . . . . . . . . 18

Árbediehtu - Tradisjonell kunnskap . . . . 20

Oahppoovttadagat 2015 čavčča . . . . . . . . . 23

Oahppoovttadagat 2016 giđa . . . . . . . . . . 26

Geasseallaskuvla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Jahkeovttadagat 2015–2016 . . . . . . . . . . . . . . 29

Mo ohcat Sámi allaskuvlla oahpuide . . . 30

Dehálaš áigemearit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Studeantan Sámi allaskuvllas . . . . . . . . . . 33

Buorre diehtit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Šatta sámi ofelažžan! . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Bli samisk veiviser! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Verdde- University Center of Mobility in Indigenous Education . . . . . . . . . . . . . . 38

Sámi allaskuvla – riikkaidgaskasaš biras! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Eamiálbmotásahusat barget ovttas . . . . 40

Indigenous Education Networks . . . . . . . 40

Doarjjaortnegat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41

Guovdu Sámi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Diehtosiida . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Sámi oahpponeavvoportála – njealji gillii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Sámi lohkanguovddáš . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

2

MASTER- JA BACHELOROAHPUT ČAKČAT 2015 Oahppo- čuoggát Oahpahusgiella Ohcan

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa doavttirgrádaprográmma 180 Davvisámegiella 15.4.2015Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa bachelor 180 Davvisámegiella 15.4.2015Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu 180 Davvisámegiella 15.4.2015Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu bargosajis 180 Davvisámegiella 15.4.2015Boazodoallooahpuid bachelor 180 Davvisámegiella 15.4.2015

JAHKEOvTTAdAT 2015 Oahppo- čuoggát Oahpahusgiella Ohcan

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa jahkeovttadat 60 Davvisámegiella 15.4.2015

OAHPPOOvTTAdAGAT ČAKČALOHKANBAJIS 2015 Oahppo- čuoggát Oahpahusgiella Ohcan

Boazodoallooahppu, vuođđokursa – metoda 10 Davvisámegiella 15.4.2015

Árbediehtu – tradisjonell kunnskap 30 Davvisáme-, dáro-

ja eŋgelasgiella 15.4.2015

Eamiálbmotfilosofiija 10 Davvisámegiella 15.4.2015Sámi kultur- ja servodatdiehtu 1 & 2 15+15 Dárogiella 15.4.2015Álgoálbmot našunála mediain 5 Davvisámegiella 15.4.2015Guorahalli journalistihkka 10 Davvisámegiella 15.4.2015Journalistihka giellagáhtten 5 5 Davvisámegiella 15.4.2015Muitaleapmi - álgoálbmogiid njálmmálaš árbevierru 10 Davvisámegiella 15.4.2015Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 1 30 Davvisámegiella 15.4.2015Gielladieđa ja fonetihkka 10 Davvisámegiella 15.4.2015Davvisámegiella praktihkalaš dilis - álgooahppu 1. oassi 15 Dárogiella 15.4.2015Davvisámegiella praktihkalaš dilis - álgooahppu 2. oassi 15 Dárogiella 15.4.2015Praktihkalaš pedagogalaš oahppu 60 Davvisámegiella 15.4.2015Duddjon ja lávdelágidanhábmen 30 Davvisámegiella 15.4.2015Dieđalaš čállin ja guorahallan 10/30 Davvisámegiella 15.4.2015

OAHPPOOvTTAdAGAT GIĐĐALOHKANBAJIS 2016 Oahppo- čuoggát Oahpahusgiella Ohcan

Eamiálbmot-design 15 Davvisámegiella 1.12.2015Duodji ja ovdánahttin 15 Davvisámegiella 1.12.2015Samisk språk og litteratur 2 30 Davvisámegiella 1.12.2015Davvisámegiela lohkanbadjeoahppu 30 Davvisámegiella 1.12.2015Eŋgelasgiella álgoálbmot perspektiivvas 10 Eŋgelasgiella 1.12.2015Álgoálbmotjournalistihka ja minoritehtamediaid vuođđoprinsihpat 10 Davvisámegiella 1.12.2015Álgoálbmot ja sámi almmolašvuohta 5 Davvisámegiella 1.12.2015Journalistihka bachelorbargu 15 Davvisámegiella 1.12.2015Guohtumuš, guohtun ja guođoheapmi: Guohtunšattuid ja guohtuma máhttu 10 Davvisámegiella 1.12.2015Boazu ja bohcco ávki/birgejupmi 20 Davvisámegiella 1.12.2015

Oahput álggahuvvet jus leat doarvái ohccit, ruhtadeapmi ja fágalaš resurssat. Sámi allaskuvlla ruovttusiiddus, www.samas.no, gávnnat álo ođđaseamos dieđuid oahppofálaldagaid birra.

Oahput 2015–2016

3

MASTER- OG BACHELOR HØSTEN 2015 MASTER ANd BACHELOR AUTUMN 2015 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Doktorgradsprogram i samisk språk og litteratur PHD Program in Sámi Language and Sámi Literature 180 Nordsamisk/Northern Sami language 15.4.2015Bachelor i samisk språk og litteratur Bachelor of Sámi Language and Literature 180 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk barnehagelærerutdanning Bachelor in Reindeer Husbandry and Herding 180 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk arbeidsplassbasert barnehagelærerutdanning Workplace Based Sámi Early Childhood Teacher Training Programme, bachelor 180 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Bachelor i reindrift 180

ÅRSENHET HØSTEN 2015 yEAR UNIT 2015 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Årsenhet i samisk språk og litteratur One-Year Program in Sámi Language and Literature 60 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015

STUdIER HØSTEN 2015 STUdIES AUTUMN 2015 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Innføring i metode for reindriftsfag Introductory Course in Methods for Studies in Reindeer Husbandry 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015

Árbediehtu – tradisjonell kunnskap Traditional Knowledge 30 Nordsamisk, norsk og engelsk / Northern Sámi Language, Norwegian and English 15.4.2015

Urfolksfilosofi Indigenous Philosophy 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk kultur- og samfunnskunnskap 1 & 2 Sámi Culture and Society 1 & 2 15+15 Norsk/Norwegian 15.4.2015Urfolk i nasjonale medier Indigenous People in National Media 5 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Undersøkende journalistikk Investigative Journalism 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Språkrøkt 5 Language Planning 5 5 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Fortelling – urfolks muntlige tradisjon Story telling – Indigenous Peoples Oral Tradition 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk språk og litteratur 1 Sámi Language and Literature 1 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Språkvitenskap og fonetikk Linguistics and Phonetics 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Nordsamisk i praktisk læringssituasjon - Innføringsstudium 1. del North Sámi Language in a Practical Learning Situation – Introductory study part 1 and 2 15 Norsk/Norwegian 15.4.2015Nordsamisk i praktisk læringssituasjon - Innføringsstudium 2. del North Sámi Language in a Practical Learning Situation – Introductory study part 2 15 Norsk/Norwegian 15.4.2015Praktisk pedagogisk utdanning Programme in Educational Theory and Practice 60 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Håndverk og scenografi Handicraft and Scenography 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Vitenskapelig skriving og undersøkelse Scientific Writing and Researching 10/30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015

STUdIER vÅREN 2016 STUdIES SPRING 2016 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Urfolksdesign Indigenous Design 15 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Duodji og utvikling Handicraft and Development 15 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Samisk språk og litteratur 2 Sámi Language and Literature 2 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Nordsamisk semesteremne Semester Course in North Sámi 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Engelsk I urfolksperspektiv English with an Indigenous Perspective 10 Engelsk/English 1.12.2015De grunnleggende prinsippene for urfolksjournalistikk og minoritetsmedier The Basic Principles for Indigenous Journalism and Minority Media 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Urfolk og samisk offentlighet Indigenous and Sámi Public Sphere 5 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Bachelorarbeid i journalistikk Bachelor Thesis in Journalism 15 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Beite, beitetilgang og gjeting Pasture, Pasture Availability and Herding 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Rein og reinen som ressurs Reindeer and Reindeer as Resource 20 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015

Utdanningene starter hvis det er nok søkere, finansiering og faglige ressurser. På Samisk høgskoles nettside, samas.no, finnes siste oppdaterte informasjon om utdanningstilbudene.

Studier 2015–2016

4

MASTER- OG BACHELOR HØSTEN 2015 MASTER ANd BACHELOR AUTUMN 2015 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Doktorgradsprogram i samisk språk og litteratur PHD Program in Sámi Language and Sámi Literature 180 Nordsamisk/Northern Sami language 15.4.2015Bachelor i samisk språk og litteratur Bachelor of Sámi Language and Literature 180 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk barnehagelærerutdanning Bachelor in Reindeer Husbandry and Herding 180 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk arbeidsplassbasert barnehagelærerutdanning Workplace Based Sámi Early Childhood Teacher Training Programme, bachelor 180 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Bachelor i reindrift 180

ÅRSENHET HØSTEN 2015 yEAR UNIT 2015 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Årsenhet i samisk språk og litteratur One-Year Program in Sámi Language and Literature 60 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015

STUdIER HØSTEN 2015 STUdIES AUTUMN 2015 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Innføring i metode for reindriftsfag Introductory Course in Methods for Studies in Reindeer Husbandry 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015

Árbediehtu – tradisjonell kunnskap Traditional Knowledge 30 Nordsamisk, norsk og engelsk / Northern Sámi Language, Norwegian and English 15.4.2015

Urfolksfilosofi Indigenous Philosophy 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk kultur- og samfunnskunnskap 1 & 2 Sámi Culture and Society 1 & 2 15+15 Norsk/Norwegian 15.4.2015Urfolk i nasjonale medier Indigenous People in National Media 5 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Undersøkende journalistikk Investigative Journalism 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Språkrøkt 5 Language Planning 5 5 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Fortelling – urfolks muntlige tradisjon Story telling – Indigenous Peoples Oral Tradition 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Samisk språk og litteratur 1 Sámi Language and Literature 1 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Språkvitenskap og fonetikk Linguistics and Phonetics 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Nordsamisk i praktisk læringssituasjon - Innføringsstudium 1. del North Sámi Language in a Practical Learning Situation – Introductory study part 1 and 2 15 Norsk/Norwegian 15.4.2015Nordsamisk i praktisk læringssituasjon - Innføringsstudium 2. del North Sámi Language in a Practical Learning Situation – Introductory study part 2 15 Norsk/Norwegian 15.4.2015Praktisk pedagogisk utdanning Programme in Educational Theory and Practice 60 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Håndverk og scenografi Handicraft and Scenography 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015Vitenskapelig skriving og undersøkelse Scientific Writing and Researching 10/30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 15.4.2015

STUdIER vÅREN 2016 STUdIES SPRING 2016 Studiepoeng/ECTS Undervisningsspråk/ Teaching language Ohcan

Urfolksdesign Indigenous Design 15 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Duodji og utvikling Handicraft and Development 15 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Samisk språk og litteratur 2 Sámi Language and Literature 2 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Nordsamisk semesteremne Semester Course in North Sámi 30 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Engelsk I urfolksperspektiv English with an Indigenous Perspective 10 Engelsk/English 1.12.2015De grunnleggende prinsippene for urfolksjournalistikk og minoritetsmedier The Basic Principles for Indigenous Journalism and Minority Media 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Urfolk og samisk offentlighet Indigenous and Sámi Public Sphere 5 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Bachelorarbeid i journalistikk Bachelor Thesis in Journalism 15 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Beite, beitetilgang og gjeting Pasture, Pasture Availability and Herding 10 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015Rein og reinen som ressurs Reindeer and Reindeer as Resource 20 Nordsamisk/Northern Sámi Language 1.12.2015

The studies start if there is enough applicants, funding and professional resources. Look for updated information at the Sámi University College homepage, samas.no.

5

Manne boahtit Sámi allaskuvlii?

Sámi allaskuvlaBuot min oahpuin lea sámi ja eamiálbmot perspektiiva dat mearkkaša ahte don oaččut earenoamáš gelbbolašvuođa bargat sámi servodagas ja oaččut máŋggakultuvrralaš ipmár-dusa. Sámi allaskuvlla studeanttaid kvalitehtamearka lea ahte sis lea nanu sámegiella, miehtá sámi ipmárdus ja buorre áddejupmi árbevirolaš máhtus. Stuora oahppoásahusain lea dávjá stuora gaska fágabargiid ja studeanttaid gaskkas ja eatnasat eai leat goasse humadan iežaset logaldalliin. Min luhtte šaddá baicca váttis gávdnat studeanttaid geat eai leat hupman fágabarg iin. Dáppe leage nu ahte min oahpaheddjiin lea uksa álo rabas boahtit digaštallat vaikko makkár áššiid.

Golbma váldooahpposuorggiSámi allaskuvllas leat golbma váldooahpposuorggi, mat leat juhkkon golmma fágagoahtái: gielladieđagoahti, servodatdieđagoahti ja duodje-, ealáhus- ja luonddudieđagoahti.

Mis lea sámegiella váldogiellan ja eanas oahput lágiduvvojit davvisámegillii. Mis leat oktiibuot sullii 70 oahppofálaldaga ja jahkásaččat fállo-juvvojit sullii 20 oahpu. Sámi allaskuvllasstudeanttat ja bargit bohtet miehtá Sámi. Dáppe leat sullii 200 studeantta ja 100 bargi.

Jus dus lea miella lohkat ealli sámi birrasis, gos maiddái oahpásmuvat eará sámi guovllu olbmui­guin, boađe máilmmi áidna sámegielat alit oahppo ásahussii – Sámi allaskuvlii!

Dáppe leat oahppofálaldagat mat leat dutnje heive-huvvon ja dáppe lea movttiidahtti ja hástaleaddji oahppobiras gos duođai beasat ovddidit iežat dáiddu ja gelbbolašvuođa.

Sámi allaskuvllas don beasat 9 oahppat sámegillii ealli sámi birrasis, 9 oažžut sámi ja álgoálbmot perspektiivva buot

oahpahusain, 9 vásihit buori oahpahusa ja lagasvuođa

oahpaheddjiiguin, 9 geavahit Diehtosiidda ođđaáigásaš teknihkalaš

rusttegiid, 9 ávkkástallat ođastuvvon studeantaviesu, 9 oahpásmuvvat eará álgoálbmogiiguin, 9 vuolgit lonohallamii olgoriikii.”

SáMi

ja álgO-

álbMOt

perSpek-

tiiva

buOt

Oahpuin

“

6

“

”

váSit buOri OahpahuSa ja lagaSvuOđa

Oahpaheddjiide!

vuOlgge MátkkOštit!

Studeanta- eallin

Stipeanda-vejOlašvuOđat

Ođđa OahppanvuOgit

7

Alitoahppu min luhtte lea sámegillii. Dat rahpá dutnje bálgá gelddolaš bargguide miehtá Sámi. Sámegiella fágaolbmuide lea dárbu juohke suorggis servodagas.

Leago allaskuvllas oahppu mii heive dutnje? Sáhtát ohcat prográmma-oahpuide dahje smávit oahppo fálaldagaide, maid sáhtát váldit sierra dahje ovttastahttit eará oahpuiguin. Čuovvovaš oahput álget 2015 čavčča:

9 Sámegiella dahje sámi girjjálašvuohta: – bachelor oahppu mii bistá 3 jagi – jahkeovttadat – doavttergrádaoahppu (eaktun lea Norgga oahpa- – huseiseválddiid dohkkeheapmi)

9 Mánáidgárdeoahppu: – 3 jagi ollesáigge oahppu neahta ja deaivvademiid

bokte – bargosadjái heivehuvvon geabbilis oahppu mánáid-

gárdebargiide oasseáiggis 9 Praktihkalaš pedagogalaš oahppu: oahpahan gelbbo laš-

vuođa lokten dan fágasuorggis mas leat ovdal váldán alit oahpu

9 Boazodoallu: bachelor oahppu mii bistá 3 jagi dahje ovttaskas fágaoahput boazodoalus

9 Sámi ja eamitálbmot journalistihkka: allaskuvllas lea jođus masterprográmma, mas sáhtát ohcat beassat ovttaskas oahpuide

9 Oanehut oahput árbedieđus, historjjás, duojis ja hábmemis (design).

Sámegiella, árbediehtu, eamiálbmot vásáhusat ja ođđaseamos dutkangávdnosat leat vuođđun min oahpuide. Modearna Diehtosiiddas leat ođđa teknologiijat maid mii atnit oahpa-husas.

Allaskuvla doarju studeantabirrasa. Studeantan dus leat buorit vejolašvuođat váikkuhit allaskuvlla doaimmaide.

Allaskuvlla studeantan don beasat hukset ja viiddidit iežat fierpmádaga miehtá Sámi, eamiálbmotmáilmmis ja riikkaid-gaskasaččat. Mátkkošteapmi ja gulahallan eará guovlluid olbmuiguin nannejit du fágamáhtu.

Guovdageainnu duottarluondu, festiválat ja kulturdáhpáhusat addet dutnje vejolašvuođaid gelddolaš doaimmaide birra jagi.

Mii sávvat ahte allaskuvla lea geasuheaddji ja hástaleaddji báiki, gos don ovdánat fágalaččat ja loavttát áiggi.

Dearvvuođaiguin

Jelena Porsanger, rektor

boađe Sámi allaskuvlii!

8

Sámi allaskuvla fállá oahpuid oalle viidát, sihke ollesáigge- oahpuid ja oasseáiggeoahpuid. Dus lea vejolašvuohta šaddat sámi oahpaheaddjin, journalistan, dutkin, ja nu ain viidásit.

Lea dehálaš deattuhit ahte Sámi allaskuvla lea namalassii sámi skuvla, gos sámegiella ja sámi kultuvra leat dehálaččat. Sámi árbevirolaš máhttu lea deattuhuvvon earret eará árbedieđu, boazodoalu ja duoji bokte. Jus álggát Sámi allaskuvlii de dus lea vejolašvuohta dutkat sámegiela, duoji, árbedieđu, boazo-doalu ja ollu eará.

Nuppi dáfus de ii leat Sámi allaskuvla dušše sámi skuvla, muhto lea maiddái internašunála alitoahppoásahus, mas lea buorre ja nana ovttasbargu eará eamiálbmotásahusaiguin. Dus lea vejolašvuohta mannat lonohallamii eará eamiálbmotguovlluide ja oahpásmuvvat sin kultuvrii. Lean ieš leamaš lonohallamis ja lean galledan Even-álbmoga, Sakha republihkas Ruoššas ja lean dál čállimin bachelorbarggu, mas guorahalan movt sin gielladilli lea.

Sámi allaskuvla lea hui vuogas studerenbáiki go dáppe beasat studeret ealli sámi birrasis, gos oaččut veahki ja bagadallama sámegillii ja gos sámivuohta duođaidge čájehuvvo ja lea čeavlin. Ávžžuhan buohkaid finadit Sámi allaskuvlla neahtta-siiddus geahččamin Sámi allaskuvlla oahppofálaldagaid.

Lean ieš dál leamaš sámi allaskuvllas fargga njeallje jagi ja lean gal maid bures loaktán áiggi dáppe. Vuosttaš jagi doibmen sámi ofelažžan ja ledjen oasseáiggestudeantan Sámi allaskuvllas. Dál váccán sámi vuođđoskuvlaoahpaheaddjioahpu ja lean dán rádjái duođaid duđavaš skuvllain ja oahpuin.

Dearvvuođaiguin

Mikkel Rasmus LogjeStudeantastivrra jođiheaddji

Sámi ja internášunála

9

Lær deg samisk på 1­2­3 Følg denne 3 stegs prosessen og du vil i løpet av et år ha grunn leggende samiskkunnskaper og du vil være i stand til å følge undervisning på høgskolenivå. Innføringsstudiene gjen-nomføres på to studiesteder: i Kautokeino og Alta (i samarbeid med Alta språksenter og UiT Norges arktiske universitet). Søkere må velge studiested i SøknadsWeb.

Studiene «Nordsamisk i praktisk læringssituasjon 1 og 2» er beregnet for de som ikke behersker samisk, men vil lære språket fra grunnen av. Studiet er lagt opp til at du gjennom praktisk arbeid skal lære språket. Studiene gir deg et godt grunnlag for å snakke samisk og for videre læring. Semester-emnet tilbyr vi på vår semesteret. Det gir deg økte kunnskaper og ferdigheter innen språk, litteratur og kultur, og fokuserer spesielt på skriving. Etter å ha gjennomført innføringskursene og samisk semesteremne skal du kunne snakke og skrive samisk og du er kvalifisert til videre studier ved Samisk høgskole.

Studiested: Kautokeino og Alta Places of study: Kautokeino and Alta

Learn North Sámi in 3 steps Follow this 3-step process for one year, get basic North Sámi language skills, and be able to follow tuitions on University College level. The introductory courses are offered in Kautokeino and Alta (in cooperation with Alta Sámi Language Centre and UiT the Arctic University of Norway). When applying, choose study place in SøknadsWeb.

Sámi University College offers intensive introductory studies for learning the North Sámi language. These studies are offered in the fall semester. The Sámi language centres around the coun-try arrange introductory studies, in collaboration with us. The studies “North Sámi in a Practical Learning Situation 1 and 2” are intended for those who do not speak any Sámi, but want to learn the language as beginners. The studies aim to teach the language through practical work. The studies provide a good basis to speak Sámi, and for further learning. The Semester Course that we offer in the spring semester gives you greater knowledge and skills in language, literature and culture, focus-ing particularly on writing. After completing these studies, you should be able to speak and write Sámi and you are eligible for further studies at Sámi University College.

nordsamisk i praktisk læringssituasjon

9 Nordsamisk i praktisk læringssituasjon – innføringsstudium 1. del (15 stp). Begynnerkurs hvor du lærer å snakke samisk.

9 Nordsamisk i praktisk læringssituasjon – innføringsstudium 2. del (15 stp). Andre del av begynnerkurset. Her lærer du språket enda mer, og kurset fokuserer også mer på skriving.

9 Nordsamisk semesteremne (30 stp). Lær deg å skrive på samisk. dette kurset bygger på begynnerkursene 1 og 2. 30 studiepoeng.

9 North Sámi Language in a Practical Learning Situation – Introductory study part 1, 15 ECTS. 5-week intensive course where you learn to speak North Sámi.

9 North Sámi Language in a Practical Learning Situation – Introductory study part 2, 15 ECTS. Second part of the beginning course. Improves your skills and focuses more on writing.

9 Semester Course in North Sámi, 30 ECTS Learn to write Sámi. Continuing to the introductory courses.

10

“fOr thOSe

whO dO

nOt Speak

any SáMi,

and want

tO Study

at SáMi

univerSity

COllege

”

123

Foto/Govven: Kenneth Hætta 11

Barggat go don mánáidgárddis veahkkebargin dahje fágabargin ja háliidat viiddidit gelbbolašvuođa seammás go barggat? Dál lea dus vejolašvuohta ovttastahttit oahpu ja barggu.

9 Bacheloroahppu: njealji jagis, oasseáiggis 9 180 oahppočuoggá 9 Hárjehallanáigodat miehtá Sámi: Norggas, Ruoŧas ja Suomas 9 Sisaváldingáibádusat: Eaktun lea ahte leat barggus mánáidgárddis, unnimusat 40 % virggis ja eanemusat 60 % virggis. Oppalaš lohkangelbbolašvuohta dahje reálagelbbolašvuohta ja sámegielladuogáš.

Sisdoallu Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu ráhkkanahttá bargui otná ja boahtteáiggi mánáidgárdái. Oahpus deattuhuvvo pedagogalaš jođiheapmi ja mánáidgárdi sierra profešuvdnan. Fágasisdoallu lea čohkkejuvvon fáttáid mielde. Oahpahus lea sámegillii. Sisdoalu vuođđun lea sámi kultuvra ja servodat, mas sámi oahppan- ja luondduáddejupmi vuolggahuvvo sámi árbevirolaš máhtus.

ČiekŋudanvejolašvuođatSámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu lea bachelor-oahppu ja addá vuođu joatkit masteroahpuin.

BargovejolašvuođatSámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu addá gelbbolašvuođa vuosttažettiin bargui mánáidgárdái. Dainna oahpuin dus lea sihkkaris boahtteáigi. Olles Sámis dárbbašuvvojit oahppan

baCh

elO

r

Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu bargosajis

oahpaheaddjit mánáidgárddiin. Oahpaheaddjeoahppu lea anolaš maiddái eará virggiin, gos dárbbašuvvo servodatmáhttu ja máhttu bargat olbmuiguin.

StipeandavejolašvuođatSámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahpus leat vejolašvuođat oažžut liigestipeanddaid. Norgga loatnakássas oažžu sihkko-juvvot gitta 50 000 ruvnno loanas, go lohká sámegiela 60 oč oassin oahpaheaddjeohppui. Oahpaheaddjeoahpuin sáhttá ohcat stipeandda Sámedikkis ja Seminarii Laponici -foanddas.

12

Háliidat go erenoamáš bargobeivviid gos lea sihke stoahkan, muitaleapmi, pedagogalaš ovdánahttinbargu ja mánáid­ ja rávisolbmuid ovttasbargu?

9 Bacheloroahppu: golbma jagi ollesáiggis 9 180 oahppočuoggá 9 Hárjehallanáigodat miehtá Sámi: Norggas, Ruoŧas

ja Suomas 9 Sisaváldingáibádusat: Oppalaš lohkangelbbolaš-

vuohta dahje reálagelbbolašvuohta ja sámegiella duogáš.

Sisdoallu Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu ráhkkanahttá bargui otná ja boahtteáiggi mánáidgárdái. Oahpus deattu-huvvo pedagogalaš jođiheapmi ja mánáidgárdi sierra profešuvdnan. Fágasisdoallu lea čohkkejuvvon fáttáid mielde. Oahpahus lea sámegillii. Sisdoalu vuođđun lea sámi kultuvra ja servodat, mas sámi oahppan- ja luondduád-dejupmi vuolggahuvvo sámi árbevirolaš máhtus.

ČiekŋudanvejolašvuođatSámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu lea bachelor-oahppu ja addá vuođu joatkit masteroahpuin.

BargovejolašvuođatSámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahppu addá gelbbolašvuođa vuosttažettiin bargui mánáidgárdái. Dainna oahpuin dus lea sihkkaris boahtteáigi. Olles Sámis dárbbašuvvojit oahppan oahpaheaddjit mánáidgárddiin. Oahpaheaddjeoahppu lea anolaš maiddái eará virggiin, gos dárbbašuvvo servodatmáhttu ja máhttu bargat olbmuiguin.

StipeandavejolašvuođatSámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahpus leat vejolašvuođat oažžut liigestipeanddaid. Norgga loatnakássas oažžu sihkko-juvvot gitta 50 000 ruvnno loanas, go lohká sámegiela 60 oč oassin oahpaheaddjeohppui. Oahpaheaddjioahpuin sáhttá ohcat stipeandda Sámedikkis ja Seminarii Laponici -foanddas.

Oktavuođadieđut: Inger-Ellen-Eira.Gaup@samiskhs.no

Sámi mánáidgárde oahpaheaddjeoahppu

baCh

elO

r13

praktihkalaš pedagogalaš oahppu

Oa

SSeá

iggi

Leat go don lohkan skuvla­ dahje ámmátfágaid, mat leat skuvlla vuođđooahpahusas? Jus háliidat oahpa­hit daid, ja dus váilu pedagogihka ja fágadidaktihka gelbbolašvuohta, de váldde praktihkalaš pedagogalaš oahpu.

9 Oasseáiggis 2 jagi 9 60 oahppočuoggá 9 Fága- ja fidnodidaktihka fállat sámegielas ja girjjálašvuođas, boazodoalus (luonddufágas) ja duojis 9 Hárjehallanáigodat miehtá Sámi: Norggas, Ruoŧas ja Suomas 9 Sisaváldingáibádusat: Sisabeassaneaktun lea okta dain oahppoduogážiin:

– golmma jahkásaš universitehta- dahje allaskuvla- oahppu. Unnimus 60 oahppočuoggá čiekŋu- deapmi sámegielas ja girjjálašvuođas, boazodoalus dahje duojis.

– golmma jahkásaš profešuvdnii heivehuvvon bachelorgráda ja unnimus guokte jagi ámmáhii relevánta praksis.

– fága-/svennereive dahje eará golmma jahkásaš fidnooahppu joatkkaskuvladásis, dábálaš oahppo-gelbbolašvuohta, guokte jagi relevánta fidno-teorehtalaš oahppu joatkkaskuvlla maŋŋá ja njeallje jagi fidnopraksis.

Sámegiela máhttu galgá leat vuosttaš- dahje nubbingiellan joatkkaskuvllas dahje vástideaddji (omd. sámegiela lohkan-badjeoahppu). Studeanttas lea vejolašvuohta duođaštit iežas sámegiela lohkangelbbolašvuođa sierra giellageahččaleami bokte. Muđui čujuhit universitehtaid ja allaskuvllaid oktasaš sisaváldinnjuolggadusaide.

Praktihkalaš pedagogalaš oahppu (PPO) addá oahpahangelbbolašvuođa dan fágasuorggis, mas leat ovdal váldán alit oahpu. Oahpahus lágiduvvo nu, ahte leat deaivvadeamit ja bargohárjehallan skuvllain.

Oahppanteoriijain ja bargohárjehallamiin oahpat plánet, čađahit ja árvvoštallat oahpahusa nuoraide ja rávesolbmuide.

BargovejolašvuođatDáinna oahpuin sáhtát bargat oahpaheaddjin joatkkaskuvllas ja vuođđoskuvllas 5. luohkás bajás. Oaččut maiddái gelbbolašvuođa bargat rávesolbmooahpa-husain dahje eará ásahusain, gos fága didaktihkka-gelbbolašvuohta adno.

14

“Oahpat

plánet,

čađahit

ja árvvO-

štallat

OahpahuSa

nuOraide

ja ráviS-

OlbMuide.

”

15

Bacheloroahppu mas beasat ovddidit sámegiela!

9 Golbma jagi ollesáiggis 9 180 oahppočuoggá 9 Sisabeassangáibádusat: Oppalaš lohkangelbbolaš- vuohta dahje reálagelbbolašvuohta ja sámegiella duogáš

Sisdoallu Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa bachelorgráda addá govda teorehtalaš ja geavatlaš máhtu. Sámegiela ja sámi girjjálaš-vuođa oahput addet dáidduid ja dieđuid sámegiela ja girjjálaš vuođa historjjás, gielalaš diliin, girjjálašvuođa šlájain ja teorehtalaš čuolbmaásahemiin erenoamážit eamiálbmot-perspektiivvas. Oahpuin studeanta beassá hárjehallat ja nannet sámegiela njálmmálaš ja čálalaš giellageavaheami, ja oahppu duddjo buriid gálggaid sihke gielas, girjjálašvuođas, stilistihkas ja retorihkas.

Čiekŋudanvejolašvuođat Bachelorgrádaprográmma kvalifisere sámegiela ja sámi girjjálaš vuođa mastergráda oahpuide.

Bargovejolašvuođat Oahppoprográmma čađaheami maŋŋá sáhttá bargat earret eará • giella- ja teakstakonsuleantan • giellabagadallin• girjjálašvuođa áššedovdin• kulturbargin• girječállin• sámegiela oahpaheaddjin Norgga vuođđo- ja

joatkkaskuvllas (jus dus lea Praktihkalaš pedagogalaš oahppu)

• muđui sámi dieđalaš ja akademalaš birrasis.

StipeandavejolašvuođatSámediggi juolluda stipeandda studeanttaide geat váldet sámegiela alitoahppun.

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa bachelor

baCh

elO

r

16

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa doavttirgrádaprográmma

9 Golbma jagi ollesáiggis 9 180 oahppočuoggá 9 Oahppooassi lea 30 oahppočuoggá.

Oahppu álggahuvvo čakčat 2015 dainna eavttuin, ahte Norgga alitoahpu eiseválddit dohkkehit prográmma. Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa doavttirgrádaprográmma addá dieđalaš dutkan- ja bargogealbbu sámegiela ja sámi girjjálašvuođa suorggis ja vástideaddji surggiin, main alladásat gielalaš ja kultuvrralaš gealbu dárbbašuvvo. Oahppu fátmmasta gielladutkama, sosio-lingvistihka, báikenammadutkama ja eamiálbmotgirjjálašvuođa dutkama.

Geatnegahtton oasit buohkaide:• SAM 400 Dieđateoriija (5 oč)• SAM 401 Etihkka, eamiálbmotdiehtu ja -metodo logiija

(10 oč)• SAM 402 Akademalaš čállin sámegillii (5 oč)

Molssaevttolaš čiekŋudanoasit:SAM 403 Sámegiela dutkama teorehtalaš ja geavatlaš perspektiivvat (10 oč)SAM 404 Unnitálbmotgielaide guoski sosiolingvisttalaš teoriijat ja metodat (10 oč)SAM 405 Sámi nammadutkan oassin eamiálbmot- onomastihkas (10 oč)SAM 405 Sámi nammadutkan oassin eamiálbmot- onomastihkas (10 oč)

Dutkanoassi lea 150 oahppočuogga.

Oahpu ráhkadus: Dutkanoasi boađusin lea nákkosgirji.

dOav

ttir

grá

da

Sisdoallu Doavttirgrádaprográmma váldooahpahus- ja dutkangiellan lea sámegiella, vuosttažettiin davvisámegiella. Doavtter-grádaprográmmas sámegiella lea sihke fágasuorggi ja dutkan oahpu giella. Dát ovttastahttin addá doavttir -grádahasaide čiekŋalis máhtu sámegiela ja sámi girjjálaš-vuođa surggiin, nanne ja ovddida sámegiela dieđagiellan. Go olahat doavttirgráda dán prográmmas, de bastat vuđolaččat analyseret, čilget ja ovddidit gillii ja girjjálašvuhtii guoski fenomenaid sihke báikkálaš ja máilmmiviidosaš, unnitlogu gielaid ja eamiálbmotgielaid konteavsttain.

17

baCh

elO

r

boazodoallooahpuid bachelor

Oahppu mas boazodoallu lea guovddážis ja ráhkkanahttá du dustet hástalusaid!

9 Bacheloroahppu – ollesáiggeoahppu 3 jagi 9 180 oahppočuoggá 9 Sisaváldingáibádusat: Oppalaš lohkangelbbolašvuohta dahje reálagelbbolašvuohta ja sámegiellamáhttu

SisdoalluBoazodoallooahpuid bachelor lea golmma jagi oahppu (180 oahppočuoggá) Sámi allaskuvllas mas studeanta čiekŋuda fáttáide mat leat guoskevaččat boazodollui ja loahpaha oahpu bachelorbargguin ieš válljejuvvon fáttás.

Oahppu oahpásmahttá dieđalaš bargo- ja ovdanbuktinvugiide. Das oahpat ahte árbevirolaš sámi boazobargo- ja siiddastallan-máhttu lea dehálaš máhttovuogádat ja geahčastanvuohki. Oahppu maid addá vejolašvuođa čiekŋudit lahkoneami iešguđet fágasurggiid vehkiin. Olahuvvon gelbbolašvuohta lea jurddahuvvon deavdit dan saji mii lea nuppi bealde sámi boazo bargovugiid, ealáhuslágiid ja siiddastallama ja nuppi bealde almmolaš boazodoallohálddašeami, eiseválddi stivrema ja eará olggobeali doaimmaid gaskka.

ČiekŋudanvejolašvuođatBachelorgrádaprográmma kvalifisere dihto mastergráda oahpuide ja maiddái boazodoallomastergrádaohppui mii lea plánema vuolde.

Bargovejolašvuođat• Hálddahussurggiin gos dárbbašuvvo boazodoallo máhttu,

meahccehálddašanmáhttu, servodatmáhttu dahje sámi dahje eamiálbmotperspektiiva.

• Boazodoallobagadallin, guorahallin ja áššedovdin, kultur-bargin, boazodoalloorohagaide/stivrraide čállin, ja maiddái dutkin ja eará bargguin.

• Birrasiin gos boazodoalloáššit gieđahallojit ja meannu-duvvojit ja maiddái sámi dieđalaš ja akademalaš birrasis.

• Jus Norggas lohká lassin Praktihkalaš pedagogalaš oahpu (PPO), de dat addá gelbbolašvuođa oahpahit boazodoallo-fága vuođđoskuvllas ja joatkkaskuvllas.

18

baCh

elO

r19

árbediehtu - tradisjonell kunnskap

Lea go dus beroštupmi oahppat movt bargat fáttáiguin mat gullet árbevirolaš máhttui?

Sámi allaskuvla fállá oasseáiggeoahpu Árbedieđus. Dán oahpus leat deaivvadeamit ja neahttaoahpahus. Oahpahusgiella lea sámegiella/dárogiella/eŋgelasgiella (gielalaš heivehusat/vejolaš dulkon).

Oahppu «Árbevirolaš máhttu; teoriija, metoda» (15 oč) ja «Árbevirolaš máhttu vuođđun hálddašit resurssaid» addá vuođu árbevirolaš máhttui oppalaččat ja sámi árbevirolaš máhttui earenoamážit. Studeanta oahppá árvvu birra mii árbedieđuin lea sihke dál ja boahtteáiggis. Árbevirolaš máhtu fágalaš lahkoneamit deattuhuvvojit, ja dasa gullet

doku men terenvuogit ja movt árbevirolaš máhttu sáhttá leat mielde nanneme báikegottiid ja eamiálbmotealáhusaid. Guhkesáigge ulbmil lea ahte árbevirolaš máhttu lea dokumen-tere juvvon nu ahte dan lea vejolaš geavahit vuođđun almmolaš mearridanproseassain.

Dát lea formála oahppu árbevirolaš máhtu dokumentašuvnnas ja gaskkusteamis. Oahppu lea Árbediehtu prošeavtta boađus.

Oahppu lea guovtti oasis ja čađahuvvo ná:1. oassi: Teorehtalaš lahkoneamit árbevirolaš máhttui ja me-

todaide movt dokumenteret ja gaskkustit árbevirolaš máhtu, 15 oahppočuoggá.

2. oassi: Árbevirolaš máhtu vuođđun hálddašit resurssaid davvi guovlluin, 15 oahppočuoggá.

Oahppu addá 30 oahppočuoggá. 15+15oč, 2015 čavčča/2016 giđa.

Har du lyst til å lære hvordan arbeide med temaer knyttet til tradisjonell kunnskap?

Høsten 2015/våren 2016 tilbyr Samisk høgskole deltidsstudie i tradisjonell kunnskap Árbediehtu. Studiet er ett deltids studium med samlinger og som kombineres med nett undervisning. Undervisnings-språket er samisk/norsk/engelsk (med språklig tilpasning/mulig oversettelse).

Studiet «Tradisjonell kunnskap; teori, metode og tradisjonell kunnskap som grunnlag for forvaltning av ressurser» skal gi en grunnleggende innføring om tradisjonell kunnskap generelt og samisk tradisjonell kunnskap spesielt, og om verdien av denne både i dag i fremtiden. Det legges vekt på faglige tilnærminger til denne kunnskapen, herunder dokumentasjonsmetoder, og hvordan tradisjonell kunnskap kan være med på å bidra til styr-king av lokalsamfunn og urfolks næringer. Et langsiktig mål er at tradisjonell kunnskap skal være dokumentert, slik at den kan inngå i grunnlaget for offentlige beslutningsprosesser.

Dette er en formell utdanning i dokumentasjon og formidling av tradisjonell kunnskap, og er et resultat av Árbediehtu-prosjektet.

Studiet består av 2 deler, og er bygget opp som følger:Del 1: Teoretisk tilnærming til tradisjonell kunnskap og meto-der for dokumentering og formidling av tradisjonell kunnskap, 15 studiepoeng.Del 2: Tradisjonell kunnskap som grunnlag for forvaltning av ressurs i nordområdene, 15 studiepoeng

Dette er et deltidsstudie og gir tilsammen 30 studiepoeng.

Oa

SSeá

iggi

20

delt

idSS

tudi

e21

Gealboovdáneapmi veahkkebargiide ja fágabargiide mánáidgárddis – oahppanprográmma mas deattuhuvvo oahppan vásáhusaid bokte ja bargobáiki lea oahppanarena.

9 Fállo juogo 15 oahppočuoggá oahppaovttadahkan dahje kursan, ovtta semestera badjel, čakčalohkan - bajis 2015. 9 Oahpahusgiella: Davvi sámegiella. 9 Ohcanáigemearri: 15.4.2015.

Sisdoallu:Oahppovuogit leat guokte fysalaš deaivvadeamit ja okta neahtta deaivvadeapmi. Muđui hárjehallan bargosajis ja bargobihtáid bargat.

Kompass

gea

lbO

lOk

ten Máhttoviidodaga fáttát leat máná ovdáneapmi, guovttegielat-

vuohta ja stoahkan. Oahpus vuodjut máná ahtanuššamii ja gielalaš ja kultuvrraš ovdáneapmái, main deattuhuvvojit sámemánáid bajás-geassima earenoamášvuođat ja sámi oainnu. Oahpus guoskka hit maiddái mánáidgárdde stivrendokumeanttat. Máhttoviidodaga geahččanguovlun leat sámi mánáidgárddiid ulbmi-lat ja doaimmat.

Eaktun álgit ohppui lea ahte oassálastit leat barggus mánáid gárddis ja ahte mánaidgárddis, gos oasálastti bargá, lea iežas bagadalli.

22

Oahppoovttadagat 2015 čavčča

Mis leat olu oahppoovttadagat (10–60 oč.) maid sáhtát čatnat eará oahpuide dahje hukset bachelorgráda. Loga ovdamearkka dihte osiid sámegielas ja girjjálašvuođas, nanne iežat máhtu duojis ja designas, oahpa boazodoalu hálddašeami dahje oahpa gieđa­hallat árbevirolašmáhtu.

Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 1

30 oahppočuoggáOahpu addá vuođđodieđuid ja -dáidduid sámegielas ja sámi girjjá laš vuođas. Don oahpat sámegiela teoriija vuođu ja fága-perspektiivva, mii viiddida áddejumi gielas ja ieš guđet lágan teavsttain. Oahpus deattuhuvvo ere noamá žit čálalaš ja njálmmá-laš giellageavaheapmi. Oahppu juhkko juvvo 3 fáddájovkui maid guđege sáhttá lohkat sierra:

SAM 102 Davvisámegiela morfologiija ja cealkkaoahppa, 10 oahppočuoggá.SAM 106 Sámi girjjálašvuohta, 10 oahppočuoggá.SAM 108 Davvisámegiela fonetihkka, fonologiija ja čállin- giella, 10 oahppočuoggá.

Álgoálbmot našunála mediain

5 oahppočuoggáOahppu čájeha makkár áššiid našunála mediat muitalit álgo-álbmogiid birra. Oahppu dahká studeantta diđolažžan ahte álgoálbmogiid stereotypiijat ja muitalanvuogit galget fuomá-šahttojuvvot. Oahppu galgá maid čájehit makkár sadji álgo-álbmotáššiin leat máilmmiviidosaš mediagovas. Dan bokte

galgá fuomášuvvot manne lea dárbu álgoálbmotmediaide, ja manne lea dehálaš ahte sii hálddašit álgoálbmogiid sátnefriddjavuođa.

Boazodoallooahppu Vuođđokursa –metoda

10 oahppočuoggáDan oahpus oahpat dutkamiid guorahallat. Dieđalaš vuođa ságastallamis geavahuvvojit sierra doahpagat, mat leat oassin dieđateoriijas. Dán oahpus beasat oahpás muv vat dieđateoriija doahpagiidda. Oahpus oahpat mii lea metoda, metodologiija, kvalitatiiva- ja kvantitatiiva metoda ja váldoearut daid gaskkas.

Dieđalaš čállin ja guorahallan

10 oahppočuoggáOahpus oahpásmuvat eamiálbmogiid ja sámi filosofiijaide, dieđuide, máilmmigovaide ja jurddašeapmái. Oahppu guora-hallá kritihkalaččat dieđu ja diehtaga iešguđet beliid eami -álbmot perspektiivvain. Oahpus guorahallojuvvo maid dái mo eamiálbmogiid filosofiijat, máilmmigovat ja diehto ortnegat leat jaskkodahtton váldoservodaga oahppo ásahusain.

Guorahalli journalistihkka

10 oahppočuoggáStudeanttat ohppet hálddašit guorahalli journalistihkka bargo vugiid. Guorahalli journalistihkas oahppá journa listtalaš

23

bargo vugiid mat leat áige- ja resursa gáibideaddjit. Dás oahppa mo sáhttá váldit čielgasa mohkkás áššiin ja makkár erenoamáš gáibádusat dákkár áššiin leat gáldogeavaheamis ja gáldokritihkas.

Journalistihka giellagáhtten 5

5 oahppočuoggáOahppu lea maŋemus oassi journalistihka bachelora giella-gáhttenoahpus. Sisabeassaneaktun lea ahte leat čađahan giellagáhtten 4 dahje vástideaddji oahpu. Eanet dieđut biddjojit min ruovttusiidui 2015 giđa.

Duddjon ja lávdelágidanhábmen

30 oahppočuoggáHáliidatgo čiekŋudit iežat duddjonmáhtu dipmaduojis ja oahppat hábmet iešguđetlágan lávddiide, dego ovda mearkka dihte drámá ja musihka ovdanbuktimiidda?

Oahppu fállá praktihkalaš ja teorehtalaš máhtuid ja dieđuid, mainna studeanta čiekŋuda ja viiddida iežas duodje čehppo-daga. Oahpahusas vuodjut árbevirolaš duoji lassin sierra lávde-ovdanbuktimiidda. Oahpus deattuhit earenoamážit duddjoma prošeavttaid oktavuođas. Oahppu addá reaidduid suokkar-dallat, mo árbevirolaš duodji addá vuođu ovdánahttimii.

Oahppoovttadagat 2015 čavčča

24

Muitaleapmi ­ álgoálbmogiid njálmmálaš árbevierru

10 oahppočuoggáOahppu gieđahallá sihke árbevirolaš ja dánáigásaš muita lusaid, álgoálbmogiid vuolggasajis. Olmmoš-vuoigat vuođat celket demokratiija huksema ja friddjasáni nanne ma dehálažžan álgoálbmogiidda. Álgoálbmogiid muita lusat leat dehálaš gáldut álgoálbmogiid eallimii ja árbe vieruide. Dán gáldus fertejit álgo álbmot journa list tat máhttit viežžat dieđuid, jos galget gieđahallat álgo álbmo-giid eallima ja birgejumi.

Dieđalaš čállin ja guorahallan

30 oahppočuoggáHáliidat go buoridit dutkan- ja akademalaš čállindáidduid?

Dieđalaš čállimii gullá hábmet čállosiid vissis formála gáibá dusaid mielde: earret eará mo hábmet sisdoalu, sihkka rastit čállosa siskkáldas konsisteanssa, dárkkistit čuju husaid ja gálduid gaskavuođa, ja hábmet čállosa nu ahte lea vejolaš earáide iskat čállosa luohtehahttivuođa ja doallevašvuođa.

Oahppu lea geatnegahtton oassi buot Sámi allaskuvlla bacheloroahpuin, muhto heive maid buohkaide geat háliidit oahppat čađahit dutkanbargguid.

Samisk kultur­ og samfunnskunnskap 1 & 2

Studiet er på norsk. 15 + 15 studiepoengEr du opptatt av samisk kultur, samfunn, historie og formidling av disse temaer?

Da er dette studiet for deg. Studiet er spesielt tilrettelagt for Samisk høgskoles “Ofelaččat”, men er også egnet for andre som har lyst til å søke. I studiet gis det også innføringer i ulike samiske kulturelle og samfunnsmessige forhold og i samisk fortellerkunst og tradisjonsbaserte kulturuttrykk.• Samisk kultur og samfunnskunnskap 1:

5 ukers intensiv kurs høsten 2015.• Samisk kultur- og samfunnskunnskap 2: våren 2016.

Sámi kultur­ ja servodatdiehtu 1 & 2

Oahpahus lea dárogillii. 15+15 oahppočuoggaBeroštatgo sámi kultuvrras, servodagas, historjjás ja daid gaskkusteamis?

De lea dát oahppu dutnje. Oahppu lea erenoamážit heive-huvvon Sámi allaskuvlla “Ofelaččaide”, muhto heive maid earáide. Oahpus oaččut sisafievrrideami iešguđetlágan sámi kultuvrralaš ja servodatlaš oktavuođaide ja sámi muitalan dáidui. • Sámi kultur- ja servodatdiehtu 1:

5 vahkkosaš intensiiva kursa 2015 čavčča.• Sámi kultur- ja servodatdiehtu 2: Joatkkaoahppu 2016 giđa.

Oahppoovttadagat 2015 čavčča

25

Oahppoovttadagat 2016 giđa

Davvisámegiela lohkanbadjeoahppu

30 oahppočuoggáHága nu buori davvisámegielat máhtu ahte sáhtát álgit alit oahpu gazzat davvisámegillii.

Davvisámegiela lohkanbadjeoahpus oahpásmuvat sáme -giela giellaoahpa vuođđoáššiide ja sámi girjjá laš vuođa váldoáššiide. Don oahpásmuvat sámi čáppa girjjá laš vuhtii ja áššeteavsttaide, ja nannet iežat praktihkalaš ja teorehtalaš giellamáhtu. Geavat laš giella geava heapmi lea maid oassin oahpus. Go gearggat oahpuin, de máhtát atnit sámegiela

máŋggalágan diliin sihke njálm má laččat ja čálalaččat, ja ipmir-dat máŋgga lágan njálmmá laš ja čálalaš teavsttaid.

Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 2

30 oahppočuoggáSámegiella 2 viiddida sámegillii guoski teoriijavuođu ja fága-pers pektiivva, nu ahte čiekŋuda dieđuidis sihke gielas ja teavst tain. Oahpásnuvat sierralágan gielladutkan- ja girjjálaš-vuođa teoriijaide. • Sámegiella njálmmálaš ja čálalaš giellan, 10 oč.• Davvisámegiela cealkkaoahppa, 10 oč.• Sámi girjjálaš muitalanárbi ja dan oktavuohta teáhterii ja

filbmii, 10 oč.

English with an Indigenous perspective

10 or 30 ECTSThe course has two main quantifiable goals: • To familiarize students with writing by indigenous

languages, both traditional and modern.• To assist students to improve their knowledge of

written and oral English.

Goals of the courseThe overriding personal and subjective goal of the course is to cause the students to reflect on their own sense of identity and to help them consolidate their opinions and feelings by broadening their understanding of the struggles and experiences of other indigenous people.• Recognise the major conventions of English grammar.• Write sentences clearly and directly.• Articulate in English what it means to be indigenous.

Entrance requirementsHigher Education Entrance Qualification or prior learning and work experience.

26

Álgoálbmotjournalistihka ja minoritehta­ mediaid vuođđoprinsihpat

10 oahppočuoggáOahppu oahpásmahttá álgoálbmot- ja minoritehtamediaide ja galgá gieđahallat identitehta ja kulturpolitihka álgo álbmot- ja minoritehtagažaldagain. Álgoálbmot- ja minori tehta-mediaid birgejupmi ja eaiggátvuođat fuomá šuvvojit maid. Dás lea maid sáhka etihkkahásta lusaid birra smávva ja čađačuovgi servo-dagas. Álgo álbmot journa listarolla ja journalisttaid bargodilli lea guovd dážis.

Álgoálbmot ja sámi almmolašvuohta

5 oahppočuoggáOahpus gieđahallat. sihke álgoálbmogiid iežaset mediaid ja stuoraservodaga mediaid, mii guoská almmo laš vuhtii. Erenoamáš fokus biddjo sámi mediaide ja sámi almmo laš vuhtii. Oahpus fuopmášahttit mediaid guovddáš rolla almmo laš ságas tallama arenas, ja ahte vejolaš vuohta olahit media kanálaid addá guovd dáš ja kollek tiivva laš vuoigat vuođa demo kráhta-laš servodagas. Dás guora hallo man muddui mediat doibmet rabas digaštallanforuman.

Boazu ja bohcco ávki/birgejupmi

20 oahppočuoggáOahpu áigumuš lea guorahallat bohcco sihke boazosámi máhtto vuođu ja iešguđet fágasurggiid lahkonanvuogi bokte, ja maiddái dan movt boazu lea addán ja dán áiggi addá valljo-

dat váriid ja birgenlági. Dát oahppu heive bures olbmuide geain lea juogo boazodoalloduogáš dahje boazodoalu vuođđooahppu ja earáide geat barget boazodoalloáššiiguin.

Guohtumuš, guohtun ja guođoheapmi: Guohtunšattuid ja guohtuma máhttu

10 oahppočuoggáOahpu áigumuš lea guorahallat bohcco guohtumuša, guohtu ma ja guođoheami sihke boazosámi máhttovuođu ja ieš guđet fága surggiid lahko nan vuogi bokte. Oahpat e.e. dovdat bohcco váldoguohtun šattuid, árvvoštallat ja čilget guohtun dilálaš vuođaid ja dás maiddái muohtadiliid sihke boazo-sámi ipmár dusa ja luonddu diehtagiid dieđuid vuođul, oaidnit movt guohtun dilit sáhttet váikku hit bohccui ja ellui.

Journalistihka bachelorbargu

15 oahppočuoggáBachelorbarggus studeanta buvttada journalistihkalaš buktaga oktan metodaraporttain. Oahpahusa oassin lea geatne gahtton metodakursa. Lea vejolašvuohta válljet guđe mediašlájain bargá. Dasa lassin lea vejolaš válljet makkár šáŋŋeriin bargá. Sáhttá leat filbma dahje video, rádioprográmma, stuorát aviisa- ja/dahje govvareportáša.

Oahppoovttadagat 2016 giđa

27

geasseallaskuvla Sámi musihkka ja juoigan (geassekursa)

5 oahppočuoggá• Lávdaduvvon oahpahus• Oahpahusgiella davvisámegiella

Háliidat go viiddidit ja nannet sámimusihka– ja/dahje juoiganmáhtu?

Sámimusihkka- ja juoiganoahppu sisttisdoallá sámi musihka oahpás muvvama ja hárjehallama. Lahkonit luođi jietnahárje-husaiguin ja oahpásnuvvat iešguđetlágan juoigansuopma-niidda. Oahpásnuvvat maid musihkkára bargui lávddi alde ja lávddi duohkin

Geavat geasi gazzat oahpu.Sámi allaskuvla lágida maiddái geassekurssaid iešguđet fáttáin. Kurssat almmuhuvvojit min ruovttusiiddu ja eará sosiála mediaid bokte.

Čuovo mielde: www.samas.nowww.fb.com/samiallaskuvla www.twitter.com/samiallaskuvla

Eamiálbmot­design

15 oahppočuoggáHáliidatgo duddjot ja hábmet árkatalaš eamiálbmogiid árvvuid ja jurdagiid vuođul ja searvat seammás globála bistevašvuođa digaštallamii?

Oahppu fállá dieđuid árktalaš eamiálbmogiid duddjomis ja designemis. Oahpahusas vuodjut árktalaš eamiálbmogiid duddjoma ja hábmema vugiide, teknihkaide, reaidduide ja ávdnasiidda. Oahpus hásttuhuvvo gávdnat duddjonvugiid, maiguin sáhttá váikkuhit birrasii, kultuvrii ja ekonomiijai.

Oahpahusas digaštallat árktalaš eamiálbmogiid duodjeárbe-vieru sajádaga globála bistevašvuođa diskurssas.

Oahppoovtta dagat 2016 giđa

Duodji ja ovdánahttin

15 oahppočuoggáLeat go beroštuvvan ođđa teknologiija ávkin atnimis duddjomis? Jus leat, de dá lea fálaldat dutnje!

Oahppu fállá studeanttaide reaidduid, maiguin viiddidit ja ovdánahttit iežaset duodje- ja hábmema čehppodaga. Oahpahusas suokkardit duoji etihkalaš gažaldagaid, dego bistevašvuođa ja immateriálalaš vuoigatvuođaid. Oahppu deattuha duoji, designema ja ođđa teknologalaš reaidduid.

28

jahkeovttadagat 2015/2016

Sámegiela ja sámi girjjálašvuohta

60 oahppočuoggáOahpahusbáiki: Sámi allaskuvllas, deaivvademiid ja neahta bokte.

Loga sámegiela ovtta jagi. Oahppu sáhttá leat oassin eará grádain dahje lassioahppun. Jahkeovttadagas leat guokte oasi:• Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 1, čakčat 2015• Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 2, giđđat 2016

Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 1

Oahpu addá vuođđodieđuid ja -dáidduid sámegielas ja sámi girjjálašvuođas. Don oahpat sámegiela teoriijavuođu ja fága-perspektiiva, mii viiddida áddejumi gielas ja iešguđetlágan teavsttain. Oahpus deattuhuvvo erenoamážit čálalaš ja njálmmá-laš giellageavaheapmi. Oahppu juhkkojuvvo 3 fáddá jovkui maid guđege sáhttá lohkat sierra:• Davvisámegiela morfologiija ja cealkkaoahppa, 10 oč.• Sámi girjjálašvuohta, 10 oč.• Davvisámegiela fonetihkka, fonologiija ja čállingiella, 10 oč.

Sámegiella ja sámi girjjálašvuohta 2

Oahppu viiddiida sámegillii guoski teoriijavuođu ja fága-perspektiivva, nu ahte studeanta čiekŋuda dieđuidis sihke gielas ja teavsttain. Studeanta oahpasnuvvá sierralágan giella dutkan- ja girjjálašvuođateoriijaide:• Sámegiella njálmmálaš ja čálalaš giellan, 10 oč.• Davvisámegiela cealkkaoahppa, 10 oč.• Sámi girjjálaš muitalanárbi ja dan oktavuohta teáhterii

ja filbmii, 10 oč.

Čiekŋudanvejolašvuođat• Joatkit Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa bacheloroahpuin.• Oahpu sáhtát maid čađahit lassi- dahje joatkkaoahppun.

BargovejolašvuođatSámi servodagas dárbbašuvvojit olbmot geat máhttet sáme-giela sihke njálmmálaččat ja čálalaččat.

StipeandavejolašvuođatSámediggi juolluda stipeandda studeanttaide geat váldet sámegiela alitoahppun. Dát oahppu addá vuođu oažžut 15 000 ru stipeandda lohkanbajis.

29

“OahppO-

jagi 2015-2016

leat buOt

guhkitáigge

OahppOprO-

gráMMat

alMMuhuv-

vOn OktaSaš

SiSaváldiMa

bOkte

”

Oktasaš sisaváldin / Samordna opptak Oahppojagi 2015-2016 leat buot Sámi allaskuvlla guhkit áigge prográmmat almmuhuvvon Oktasaš sisaváldima bokte. Dáidda almmuhuvvon oahpuide sáddejuvvo ohcan Oktasaš sisa-váldimii.

Ohcan lea dušše vejolaš interneahta bokte ja sihke Norgga ja olgo riikka ohccit ohcet www.samordnaopptak.no bokte. Ohccit geain lea Norgga persovdnanummar fertejit registreret iežaset elektrovnnalaš ID:in. Dan dihte lea dehálaš háhkat alcce-sis elek trovn nalaš ID buori áiggis ovdal ohcanáigemeari. Ohccit geain ii leat Norgga persovdnanummar čuvvot sierra láidehusa. Dát gávdno Oktasaš sisaváldima ruovttusiidduin. Ohcanrávva-giid ja ohcciidgiehtagirjji (Søkerhandboka) oažžu dáro- ja sáme gillii seamma ruovttusiiddus, www.samordnaopptak.no. Oahppo duođaštusaid, bargoduođaštusaid dahje sullasaččaid it galgga sáddet ohcanskovi mielde.

Báikkálaš sisaváldinEará oahpuide, mat eai leat almmuhuvvon Oktasaš sisaváldima bokte, nu go ovttaskas oahpuide ja masteroahpuide, galgá ohcat báikkálaš sisaváldima bokte. Báikkálaš sisaváldimii ozat elek trovnnalaččat Sámi allaskuvlla SøknadsWeba bokte. Geahča min ruovttusiiddu www.samas.no. Ohcanrávva-giid sáhtát maid oažžut jus válddát oktavuođa Sámi allaskuvlla oahppohálddahusain, oahppohalddahus@samiskhs.no čujuhusa bokte. SøknadsWebii galggat elektrovnna-laččat bidjat mielddu sin duođaštuvvon máŋgosiid oahppoduođaštusain, bargoduođaš-tusain jna. Vaikko dus lea alit oahppu, de mii bivdit maiddái joatkkaskuvlla bidjat duođaštusaid mielddusin ohcamii.

SisaváldingáibádusatOppalaš lohkangelbbolašvuohta dahje reála gelb-bolašvuohta lea gáibádussan beassat studean-tan Sámi allaskuvlii. Lassin gáibiduvvo dihto sáme giella máhttu vuođđooahpuide ja eanaš eará oahppofálaldagaide. Muhtin oahppo-fálaldagain sáhttet leat erenoamáš gáibá dusat, mat čilge juv vojit sierra ieš guđet oahppo-fálaldagas.

Oppalaš lohkangelbbolašvuohtaOppalaš lohkangelbbolašvuođa oažžu go ceavzá joatkkaskuvlla/logahaga/ gymnása dahje go lea fágareive dahje svennereive ja vuolimus gáibádusfágat, dahje deavdá 23 jagi sisaváldin jagi ja unnimus 5-jagáš bargo-/ oahppo duogáš ja vuolimus gáibádusfágat.

Vuolimus gáibádusfágatAllaskuvlaoahpuin gáibiduvvojit vihtta nu gohčo-duvvon geatnegahtton fága, mat duddjojit vuoli mus fágagáibádusa. Bákkolaš fágat leat: dáro giella 14 vahkko diimmu/ 393 diimmu dahje 11 vahkko diimmu / 309 diimmu ohppiide geat leat maid lohkan sámegiella 11 vahkkodiimmu/ 309 diimmu (sámegiella 1. giellan dahje 2. giellan), dahje suomagiella 11 vahkkodiimmu/ 309 diimmu. Eŋgelas-giella 5 vahkko diimmu/ 84 diimmu, servodatfága 6 vahkko-diimmu/ 84 diimmu + 140 diimmu historjá*, luonddufága 5 vahkko diimmu/ 140 diimmu ja matematihkka 5 vahkkodiimmu/ 224 diimmu. Dárogiellagáibádusa sáhttá gokčat ruoŧagielain/

Mo ohcat Sámi allaskuvlla oahpuide

30

”

suoma gielain/ dánskkagielain/ ruoná-eatnangielain/islándda-gielain/ færsullo gielain jus ohcci lea eará Davviriikkas eret.* Ohppiin geain leat 309 diimmu dárogielas + 309 diimmu sámegielas/

suomagielas gáibiduvvo dušše 113 diimmu historjjás.

SámegiellaSámi allaskuvlla vuođđooahpuin ja eanaš eará oahppofálal-dagain gáibiduvvo dihto dási sámegiella máhttu. Sámegiela máhtolašvuhtii guoskevaš vuolimus gáibádusat leat;(1) Norgga bealde ohcciin gáibiduvvo sámegiella vuosttaš dahje nubbingiellan, Suoma ja Ruoŧa bealde ohcciin gáibiduvvo vástideaddji oahppu, (2) sámegiella lohkanbadjeoahppu dahje vástideaddji oahppu, maid Sámi allaskuvla dohkkeha,(3) giellageahččaleapmi maid Sámi allaskuvla lágida.

ReálagelbbolašvuohtaLea vejolaš ohcat oahpuide reálagelbbolašvuođa vuođul. Sisa-váldin lávdegoddi árvvoštallá ohcci bargo- ja oahppoduogáža individuálalaččat oahppofálaldaga gáibádusaid ektui. Gáibá-dussan lea ahte ohcci galgá deavdit 25 jagi dan oahppojagi go álgá ohppui ja ahte sus galgá leat unnimusat vihtta jagi bargo- ja oahppovásáhus ja persovnnalaš heivvolašvuohta ohppui. Eambbo dieđuid Váldde oktavuođa Sámi allaskuvlla oahppo-hálddahusain, jus dárbbašat veahki.

Oahppohálddahus (sisaváldin, ohcan) Telefuvdna: +47 78 44 84 00Fáksa: +47 78 44 84 02E-boasta: studieadm@samiskhs.no oahppohalddahus@samiskhs.noRuovttusiidu: www.samas.no

31

dehálaš áigemearit

1.3.Árrasisaváldima ohcanáigi Oktasaš sisaváldimii (Samordna opptak) jus dus lea;

9 dárbu ovdagihtii lohpádussii. Ovdagihtii lohpá dusa oahpposaji oažžumis fidne duođaštuvvon dárbbu vuođul,

9 joatkkaskuvlaoahppu olggobealde Davviriikkaid, reálagelbbolašvuohta.

15.4. 9 Ohcanáigemearri buot eará ohcciide. 9 Ohcanáigemearri báikkálaš sisaváldimis oahpuide

mat álget geasse- dahje čakčalohkanbajis.

1.12.Ohcanáigemearri Sámi allaskuvlla oahpuide mat álget giđđalohkanbajis.

Oktasaš sisaváldimii (Samordna opptak) dehálaš áige meriid gávnnat ohccigiehtagirjjis 2015 dahje čujuhusas www.samordnaopptak.no.

OhcanáigemearriOhcanskovi galggat sáddet interneahta bokte ovdal maŋe-mustá ohcanáigemeari maŋemus beaivvi. Oktasaš sisa-váldimii maŋimusat ohcanáiggi áigemearis, dahje báikkálaš sisa váldimis interneahta bokte SøknadsWebii almmu huvvon ohcanáigemeari siskkobealde.

32

Studeantan Sámi allaskuvllas

bureS bOahtin

SáMi allaSkuvlii!“”

Studeantan Sámi allaskuvllas láhččojuvvo dutnje dilli nu ahte du oahppodilli galgá leat nu buorre go vejolaš. Mis leat Diehto-siiddas studeanttaide lohkanlanjat ja joavkolanjat mat leat

maiddái eahkediid rabas. Min girjerájus ovttasbargá viidát, nu ahte dutnje galgá leat álki gávdnat fágagirjjálašvuođa. Studeanttain lea maid vejolašvuohta luoikkahit filbma-kámeraid, govvenrusttegiid, sabetvuoidanbeavddi, tuvra-rusttegiid, nu movt kanohtaid (kanuid), lávuid jnv. Dasa lassin lea mis maid sierra studeantaviessu, maid

studeant tat sáhttet nuvttá geavahit suohtas talla-miidda, biljárda speallamii jna. Studeanttat lágidit maid gelddolaš doaluid, nugo konsearttaid ja

quiz-eahkediid.

StudeantaváikkuheapmiStudeanttain lea stuora váikkuhan vejolaš vuohta Sámi allaskuvllas ja sii leat mielde eanaš stivr-rain ja lávdegottiin. Studeanta stivra ovddasta studeanttaid beroštumiid Sámi allaskuvllas ja studeanttain lea váikkuhanvejolašvuohta oahppo dillái studeantastivrra bokte. Studeanta-stivra ovddida áššiid mat gusket studeant-taid čálgofálaldagaide ja studeantadillái.

Studeanta stivra árvala studeantaáirasiid allaskuvlla iešguđege lávdegottiide.

StudeantačálguSis-Finnmárkku studeanta ovttastusas

(SSO) lea ovddasvástádus fállát Sámi al-laskuvlla studeanttaide čálgo-fálaldagaid

sin beroštumiid ja dárbbuid mielde. SSO lea studeanttaid miellahttoorganisašuvdna

Sis-Finnmárkkus. Dat fállá orrun sajiid, mánáidgárde sajiid ja doaimmaha kantiinna ja faláštallanfálaldagaid.

ÁsodagatSis-Finnmárkku studeanta-ovttastusas (SSO) leat bearaš ásodagat ja orrunlanjat (hybela). Dáid sii láigohit studeant taide vuoliduvvon haddái.

MánáidgárdiStudeantaovttastusas lea mánáidgárdi. Studeanttaid mánáide lea vuoruhuvvon mánáidgárdesadji olles studeren áigodahkii. Mánáidgárddis leat guokte ossodaga mánáide geat leat ovcci mánus gitta 5-jahkásažžan. Sámi doaimmat leat mielde mánáidgárddi árgabeaivvis. SSO vástida gažaldagaide mánáid-gárdesaji ohcama, sajádaga ja mávssu birra.

KantiidnaStudeantaovttastus doaimmaha kantiinna Diehtosiiddas. Dáppe beasat oastit hálbbes biepmu, earret eará sámi biepmu ja biepmu masa geavahuvvojit sámi biebmo ávdnasat. Kantiidna lea rabas mánnodagas bearjadahkii dii. 09.00–15.00.

33

“davviSáMegiella lea SáMi allaSkuvlla

váldOgiella!

”

34

GrádavuogádatBachelorgráda lea vuolit dási oahppu allaskuvlla/universitehta vuogádagas. Bachelorgráda lohkanáigi lea golbma jagi ja addá juogo ámmátgelbbolašvuođa dahje teorehtalaš vuođu master-grádii. Bachelorgráda sáhttá máŋgga ládje olahit. Sáhttá čađahit friddja bachelor oahpu maid studeanta ieš hukse dahje čuovvu dihto suorggi 3-jagáš bachelorprográmma.

Sámi allaskuvllas lea vejolaš váldit bacheloroahpu ja profešuvdnaoahpu dáin surggiin:

9 Duojis 9 Sámegielas ja sámi girjjálašvuođas 9 Boazodoalooahpuin 9 Sámi journalistihkas 9 Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjeoahpus 9 Sámi vuođđoskuvlaoahpaheaddjeoahpus

Mastergráda lea alit dási oahppu allaskuvlla/ universitehta vuogádagas. Normerejuvvon lohkanáigi masteroahpus lea guokte jagi, bachelorgrádii lassin. Sámi allaskuvllas lea vejolaš čađahit masteroahpu dáin surggiin:

9 Eamiálbmotjournalistihkas 9 Duojis 9 Sámegielas ja sámi girjjálašvuođas 9 Boazodoalooahpuin

ECTS – oahppočuoggát (oč)Oahppofálaldagaid viidodat meroštallojuvvo oahppočuoggáid mielde. Oahppojagi viidodat lea 60 oahppočuoggá jus studeanta lohká ollesáiggis.

ProgrešuvdnašiehtadusStudeanttat, geat áigot lohkat Sámi allaskuvllas guhkit go jagi, ráhkadit progrešuvdnašiehtadusa allaskuvllain.

Oahpuid sisaheiveheapmiSámi allaskuvla sáhttá dohkkehit oahpuid maid studeanta lea čađahan eará alit oahppoásahusain bachelorgráda oassin dahje oahpaheaddjeoahpuid oassin. Sámi allaskuvlla dutkan ja oahppo-stivra meannuda dákkár sisaheivehanohcamiid.

Oahppo­ ja fágaplána Dárkilit dieđut oahpuid ja fágaid birra gávdnojit fága- ja oahppoplánain. Fága- ja oahppoplánat ođasmahttojuvvojit dárbbu mielde. Sámi allaskuvlla oahpuid ráhkadus, lágideapmi ja sisdoallu sáhttá rievdat.

OahpahusgiellaSámi allaskuvlla oahpahusgiella lea davvisámegiella. Muhtin oahpuin lea oahpahusgiella eará sámegiella, skandinávalaš giella dahje eŋgelasgiella.

OahppodivatStudeanttat mákset lohkanbadjedivada ja oahppodivada. Lea dehálaš máksit divadiid ovdal áigemeari vuoi it masse studeanta rivttiid. Muhtin oahpuin šaddet máksit divada ávdna-siid ja neavvuid ovddas. Sami allaskuvla fállá maiddái oahpuid mat ruhtaduvvojit sierra oahppodivadiin.

buorre diehtit

35

Ollugiin lea ain unnán máhttu sápmelaččaid ja sámi kultuvrra birra. Dál lea dus vejolašvuohta leat mielde rievdadeamen dan ja oahpa-hit ja movttiidahttit nuoraid miehtá riikka oahpásnuvvat sámi servo dahkii. Beroštatgo dás? Šatta Sámi ofelažžan!

Ofelažžan guossástat don skuvllain, organisašuvnnain ja joavkkuid luhtte miehtá Norgga ja gaskkustat sámi kultuvrra ja servodaga. Ofelašdoaimma ulbmilin lea eastadit ovdagáttuid mat bohtet diehtemeahttunvuođas.

Jus don válljejuvvot ofelažžan, de oaččut gitta 185 000 ruvnno rádjai stipeandda ja de šaddá diehtojuohkin váldoovddas-vástádussan ovtta jahkái. Jagis čađahat oahpu sámi kultuvrra ja servo daga gaskkusteamis (30 oahppočuoggá), mas hágat máhtu gaskkustit sámi servvodaga ja kultuvrra birra. Don galg-gat maid plánet guossástemiid ja eará gaskkustanbargguid.

Don oaččut maid vejolašvuođa oassálastit Ovttastuvvon nášuvnnaid eamiálbmotáššiid bistevaš forumis New Yorkas. Mii háliidit ohcciid davvi-, julev- ja máttasámi guovlluin ja hástalit nuorra sámiid miehtá Norgga ohcat. Mii deattuhit beroštumi, ovttasbargo- ja gaskkustandáiddu ja hutkáivuođa. Giella lea riggodat ja persovnnalaš heivvolašvuohta deattuhuv-vo maid. Don berret geargat joatkkaskuvllain dán giđa ja leat nuorat go 25 jagi. Njeallje ofelačča válljejuvvojit jahkásaččat. Ofelažžan fertet leat gearggus olu mátkkošteapmái. Ohcanáigemearri lea geassemánu 1. beaivvi 2015. Eambbo dieđuid gávnnat: www.samiskeveivisere.no

šatta sámi ofelažžan!

36

Fremdeles er det mange som har liten kunnskap om samer og samisk kultur. Du kan nå være med å informere og motivere ungdommer i hele landet til å øke kunnskapen om det samiske samfunnet. Er dette noe for deg? Bli samisk veiviser!

Som veiviser skal du reise til skoler, organisasjoner og grupper over hele Norge og informere om samisk kultur og samfunn. Tiltakets mål er å forebygge fordommer basert på uvitenhet.

Hvis du blir valgt ut som veiviser, får du inntil 185 000 kroner i stipend. Veiviserstipendet gis til samiske ungdommer som for-plikter seg til et år med informasjonsformidling som sitt hoved virke. Det året skal du gjennomføre kurset Formidling av samisk kultur og samfunn (30 studiepoeng). Kurset gir deg kunnskaper til formidling av det samiske samfunn og kultur. Du skal også planlegge reiser og andre informasjons besøk. I tillegg får du muligheten til å delta på FNs permanente forum for urfolk i New York.

Vi vil ha søkere fra nord-, lule- og sørsamiske områder og utfordrer unge samer i hele Norge til å søke. Vi vektlegger engasjement, samarbeids- og formidlings evner. Språk og personlig egnethet vektlegges også. Du bør bli ferdig med videre gående skole denne våren og du bør være yngre enn 25 år. Fire veivisere velges hvert år. De nye samiske veiviserne må være forberedt på høy reisevirksomhet.

Søknadsfrist er 1. juni 2015. Mer info finner du på www.samiskeveivisere.no

bli samisk veiviser!

37

Sámi allaskuvllas lea eamiálbmot- ja árktalaš guovlluid lono-hallan prográmma, Verdde. Verdde ja verddevuohta lea dehálaš oassi sámi kultuvrras. Verddet ledje sii geat dievasmahtte, veahke hedje ja muđui dahke eallima eanet máŋggageardánin. Verdde stallama nana iešvuođa háliidit alit oahpahussii fievrridit. Sámi allaskuvllas don oahpat sámegillii, sámi perspektiivvain ja kultuvrralaš vuođđooainnuin sámiide guoskevaš oahppoáššiid.Go vuolggát verddestallat de viiddidat perspektiivvaid, kultuvrra laččat ja gielalaččat – oaččut vásáhusaid, mat bohtet ávkin du studeanta- ja bargoeallimii. Váldde oktavuođa du oahpa heddjiiguin, sii dihtet makkár guovlluide Sámi allaskuvllas leat ovttasbargošiehtadusat.Dáid dieđuid gávnnat maid Internašunaliserema vuoldewww.samas.no. Oahppohálddahusas veahkehit stipeanda-ohcamiiguin/ juolludemiin.

Sámi University College has an Indigenous exchange program in circumpolar regions, Verdde. Verdde is a Sámi word meaning “a mutually beneficial exchange”. Verdde- and verd-devuohta are important aspects in Sámi culture. The Verddes had complemented ways of livelihood, and helped each oth-ers. At Sámi University College, you get educated in Sámi, with a Sámi perspective and cultural mentality about educational issues concerning Sami people.

Experiencing an exchange, Verddestallan, expands your per-spective – both at cultural and language level – this expandment will be a benefit for future study and employments.Contact the education staff at your study program, they know about Sámi University College’s cooperation agreements. These can also be found at www.samas.no under the folder Inter national. The study administration helps you with scho-larships.

Samisk høgskole har et urfolksutvekslingsprogram i arktiske strøk, Verdde. Verdde er et samisk ord som betyr gjensidig erfaringsutveksling. Verdde-og verddevuohta er viktige kultur-bærere i Sápmi.De Verdder man hadde var de som komplementerte, hjalp og gjorde ditt liv mer mangfoldig. På Samisk høgskole får du undervisning på samisk, med et samisk perspektiv og kulturelt grunnsyn om emner som berører oss samer. I forbindelse med utvekslinger, Verddestallan, får du utvidet ditt perspektiv kulturelt og språklig- komplementering som kommer studie- og arbeidslivet til gode.Kontakt de som har det faglige ansvaret for ditt studie, de vet hvilke områder Samisk høgskole har samarbeidsavtaler. Disse finner du også under Internasjonalisering på www.samas.no. Studieadministrasjonen hjelper deg med stipendsøknader/overføringer.

e-boasta/e-post/e-mail: verdde@samiskhs.no

verdde- university Center of Mobility in indigenous education

38

Sámi allaskuvllas lea riikkaidgaskasaš biras. Dáppe mii skuvlet sámi ambassa devrraid, fállat eamiálbmotoahpuid, oahppomátkkiid ja studeantalonohallama ee. Kanadai, Ruššii, Ruonáeatnamii ja USA:ii.

Eamiálbmotlogaldallit ja -studeantat, dutkit, dáiddárat ja eará eamiálbmot guossit ee. Aotearoas/ Ođđa Selánddas, Kalaallit Nunaatas/ Ruonáeatnamis, Austrálias, Kanadas, Ruoššas ja máŋga eará riikkas lávejit gálledit allaskuvlla.

Sámi allaskuvlla studeantan lea dus vejolašvuohta váldit oahpu dahje oahpa hallama eará riikkas. Sámi allaskuvllas leat North2North, Erasmus, Nord området/Davvi-guovllu ja BarentsPlus stipeandaprográmmat, maid bokte sáhtát oažžut lono hallan-stipeandda. Norgga stáhta loatnakássa fállá maiddái ruhtadeami lonohallamii. Sáhtát leat lono hallamis 6 vahkkus – 12 mánnui.

Loga eanet: • http://www.uarctic.org/bcs/• http://education.uarctic.org/mobility/about-north2north/• http://www.siu.no/Hoeyere-utdanning/

Erasmus-for-hoeyere-utdanning• http://www.siu.no/Hoeyere-utdanning/

Nord-Amerika-og- nordomraadene/ Nordomraadestipend

Sámi allaskuvla lea akkrediterejuvvon eamiálbmotásahus WINHEC fierpmádagas (World Indigenous Nations Higher Education Consortium) 2008 rájes. WINHEC miellahttoásahusat leat Austrálias, Aotearoas/Ođđa Selánddas, Kanadas, USAs, Hawaiis ja Taiwanas. WINHEC miellahttoásahusain galgá leat eamiálbmotperspektiiva oahpahusas ja dutkamis. WINHEC bokte lea vejolaš ordnet lonohallama ja hospiterema.

• http://win-hec.org/

Sámi allaskuvla – riikkaidgaskasaš biras!

39

WINHEC

Staff and students at Sámi University College are involved in international indigenous networks. World Indigenous Nations Higher Education Consortium (WINHEC) is a network of institutions, which work with indigenous issues in education.

WINHEC network covers different parts of the world: Canada, USA, Aotearoa/New Zealand, Australia, Taiwan, Hawaii, and Sápmi.

WINHECs vision: “We share the vision of Indigenous Peoples of the world united in the collective synergy of self determination through control of higher education.”

WINHEC member institutions are committed to building partner ships that restore and retain indigenous spirituality, cultures and languages, homelands, social systems, economic systems and self-determination.

WINHEC provides an international forum and support for Indigenous Peoples to pursue common goals through higher education.

WINU

WINU is The World Indigenous Nations University, created by WINHEC member institutions and alliances.

The concept of WINU is under develop-ment. WINU is the indigenous international

degree granting global virtual institution. It is an entity in its own right, founded upon and operating within the sovereignty of Indigenous peoples.

WINU is a part of WINHEC, founded by its members and opera-ting under the protection of the WINHEC constitution.

WINU seeks to build knowledge, understanding and skill for indigenous peoples across the world from their own indi-genous sovereignty and knowledge positions.

WINU aims to address the challenges faced by indigenous peoples across the globe by providing access to a system of higher education that is culturally and professionally suitable and aligned to a commitment to advance indigenous development through education.

For more information:• www.win-hec.org

eamiálbmotásahusat barget ovttas

indigenous education networks

WINHEC - ANNOUNCES WORLD INDIGENOUS UNIVERSITY - (WINU)

At - Navajo Technical University (NTU) – Crown Point NM USA

August 9 2013 "Celebrating International Day of the World Indigenous Peoples"

World Indigenous Nations Higher Education Consortium (WINHEC) conducted their Annual General Meeting at Crown Point, New Mexico. Hosted by the Navajo Nation and the Navajo Technical University, (NTU) a major transformation has been launched through the establishment of the WORLD INDIGENOUS NATIONS UNIVERSITY (WINU). The initiative was launched by WINHEC to empower indigenous member nations to transfer over many generations indigenous knowledge. A goal for ten years, and a focus for a global development team over the five years past WINU has been developed and accepted under the authority of WINHEC, and sanctioned in Taiwan in 2012. WINU is the first indigenous international degree granting global institution that holds in its charter the articles of the UN Declaration of the Rights of Indigenous Peoples. WINU has established their own governing council to ensure that the intent and purposes of WINHEC are foundational to new initiative; and the higher education success of native peoples on native lands. Four candidates received their Ph.D. from WINU; in a Navajo led conferral ceremony where Dr. Elmer Guy, President of NTU, Navajo Medicine man Raymond Redhorse and Carrie Billy, Executive Director, American Indian Higher Education Consortium conferred the Ph.D. on four professors from Aboriginal Australia. Dr Gary Thomas Sovereign Aboriginal Man of the Yui Nation; Dr Veronica Arbon Sovereign Aboriginal Woman of the Arabana Nation; Dr Berice Anning Sovereign Woman of the Bidjara Nation; Dr Boni Isobel (Kutharji) Robertson Sovereign Aboriginal Woman of the Kabi Kabi Nation. Their collaborative dissertation is entitled "Sustaining Indigenous Educational Leadership throughout the 21st Century." Their collaborative dissertation and thesis will be published for distribution by WINU.

40

Norgga Stáhta oahppoloatnakássaGo Norgga beale studeanttat lohket ollesáiggis dahje oasse-áiggis Sámi allaskuvllas, de sis lea vuoigatvuohta oažžut oahppodoarjaga Stáhta oahppoloatnakássas (Loatnakássas). Oahppodoarjaga sáhttá ohcat njuolga interneahta bokte. Stáhta loatnakássa ohcanáigemearit leat:

• 15.11. čakčalohkanbadjái • 15.3. giđđalohkanbadjái.

Norgga stáhta oahppoloatnakássa sáhttá addit stipeandda ja loana Ruošša ja eará Gaska- ja Nuorta-Eurohpá ja ovddidan-riikkaid studeanttaide. Oahppoprográmma galgá dábálaččat leat dohkkehuvvon oahppu, man vuođul lea vuoigatvuohta oažžut doarjaga Stáhta oahppoloatnakássas. Doarjaga sáhttá oažžut njealji jahkái. Ruošša studeanttat sáhttet maid oažžut iešguđege stipeanddaid jus bohtet lonohallamii Sámi allaskuvlii ovtta dahje guovtti lohkanbadjái, Davviguovllo-, Barentsplus-, ja north2north-stipeandaortnegiid bokte.

Doarjjaortnet Ruoŧa ja Suoma studeanttaideRuoŧa ja Suoma studeanttat galget ohcat oahppodoarjaga ruovtturiikkas. Jus leat registrerejuvvon ja orron Norggas guhkit go 2 jagi, de lea dus vejolaš ohcat loana ja stipeandda Norgga Stáhta oahppoloatnakássas.Ruoŧas: Centrala studiestödsnämnden, CSN: www.csn.se Suomas: KELA: www.kela.fi

Norgga Sámedikki stipeandaNorgga Sámediggi lea ásahan stipeandaortnega dihto alit oahpu fágasurggiide, ja dain leat iešguđege vuoruheamit juohke jagi. Sámediggi almmuha stipeanddaid jahkásaččat, ja eambbo dieđuid gávnnat Sámedikki ruovttusiidduin: www.samediggi.no

Seminarium Lapponici FoandaLea vejolaš ohcat stipeandda Seminarium Lapponici foanddas. Foandda ulbmilin lea addit ruhta- doarjaga studeanttaide geat lohket sámegiela oassin oahpaheaddjeoahpus. Eambbo dieđuid gávnnat Sámi allaskuvlla ruovttusiiddus.

Tove Kingren sámi duodjevuođđudusJuohke jagi sáhttet studeanttat gaskal 18–30 jagi geat leat sámegielagat, studerejit sámi duoji ja leat Finnmárkkus eret, ohcat Tove Kingren duodjestipeandda. Dát stipeanda lea stuorit stipeanda mii juhkkojuvvo ovtta duodjestudentii jahkásaččat. Eambbo dieđuid gávnnat Sámi allaskuvlla ruovttusiiddus ja www.tovekingren.no

Eará stipeandavejolašvuođatSihke suohkaniin ja fylkasuohkaniin leat sierra stipeandaortne-gat maid lea veara geahčastit. Legathåndbokenis almmuhuvvojit vejolaš legáhtat ja foanddat gos sáhtát doarjaga ohcat go gaccat oahpu. Eambbo dieđuid gávnnat www.legathandboken.no.

doarjjaortnegat

41

Guovdageaidnu mearkkaša earret eará “guovdu geainnu” ja lea doloža rájes leamašan guovdu Sámi. Otne čohkke Guovdageaidnu nuoraid, studeant-taid ja olbmuid miehtá Sámi ja eará eamiálbmotguovlluin.

Guovdageainnus lea ealli sámi biras. Sámi kultuvra oidno ja sámegiella gullo árgabeaivvis. Guovdageainnus lea valljugas ja girjás kultureallin. Earret eará lágiduvvojit Sámi beassášfestivála, Sámi Grand Prix, konsearttat, máilmmi-meašttirgilvvut heargevuodjimis, oaggungilvvut, skuhtercrossa, teáhter-čájálmasat, Nilut Cup, Sámi Ski Race ja olu eará. Beassážiid áigge leat maid konfirmašuvnnat ja árbevirolaččat máŋggas heajastallet ja risttašit mánáid.

Guovdageainnus lea maid hui doaimmalaš biras ja girjás kultur eallin. Guovdageainnus lea lávlunjoavku, teáhter ja máŋga ieš guđet lágan searvvi dego dánsunsearvi, musihkkariidsearvi, riiden searvi, risttalaš searvvit ja dihtor speallansearvi. Duodji lea maid guovd dážis Guovdageainnus ja dáppe leat buorit duddjon vejolaš vuođat, jus dan háliidat.

Guovdageainnus leat stuora vejolašvuođat meahcástit, ja luonddus vánddar dit, go olles Finnmárkku duottar lea juste viesso uvssa olggo-bealde.Suohkan lea Norgga stuorámus ja dus lea oktiibuot 9704 km² mii heive ere nomáš luondduvásáhusaide. Guovdageainnus ii leat guhkki eará guovl luide, nu movt Romsii, Supmii, Ruŧŧii ja muđui Finnmárkui vásihit vel eambbo.

Guovdageainnus lea nanu valáštallanbiras, ee. lea sisbandy, spábbačiekčan, čuoigan ja skutercrossa. Sámi allaskuvllas leat maid sierra hárjehallanáiggit Báktehárjji valáštallanhállas. Diehtosiiddas lea maiddái gievrudanhárje-hallanlatnja gos studeanttat besset hárjehallat.

Dáppe gávnnat eambbo dieđuid Guovdageainnu birra:• www.kautokeino.kommune.no

guovdu Sámi

42

“gOS

OahpahuS,

dutkan ja

luOhtu

deaivvadit

”

Diehtosiida lea riikkaidgaskasaš diehto-guovddáš sápmelaččaide ja álgoálbmo-giidda, gos árbevirolaš máhttu ja dieđalašvuohta deaivvadit. Diehtosiida čohkke Sámi allaskuvlla, Sis-Finnmárkku studeanttaid ovttastusa, Gáldu – eamiálbmotvuoigat-vuođa guovd dáža, Sámi arkiivva ja Sámedikki ovtta fágalaš ja dieđalaš birrasii. Dáppe lági duv vo jit dávjá internašunála konferánssat, čoahkkimat ja eará lágideamit, maidda studeanttat sáhttet oassálastit. Diehtosiida lea ođđaáigásaš gulahallan guovddáš ja dáppe leat buot ođđaáigásaš rusttegat maid dárbbašat.

Loga eanet: www.diehtosiida.no

diehtosiida

43

Sámi oahpponeavvoportála – njealji gillii

9 Ovttas.no lea oahpponeavvoportála mas gávnnat buot sámi oahpponeavvuid ja maiddái sámiid ja sámi áššiid birra oahpponeavvuid eará gielaide. Oahpponeavvoportála lea golmma oasis Mii leat čohkken govaid, girjjiid, filmmaid, jienaid, oahppo- reaidduid ja digitála resurssaid. Dasa lassin gávnnat artihkkaliid ja pedagogalaš rávvagiid. Oahpponeavvuid sáhttá luoikkahit portála bokte.

9 Juogadanarenas sáhtát ee. ráhkadit quiz:a ja juohkit iežat govaid, dokumeanttaid ja liŋkkaid. Sáhtát maid oaidnit ja ávkkástallat das maid earát leat juogadan.

9 Digitála oahpponeavvuid almmuhanreaidu lea ođđa reaidu mii lea ráhkaduvvon álkidan dihte sámi oahppo neavvuid buvttadeami.

Muđui sáhttet mánáidgárddit, skuvllat, giellaguovddážat ja eará berošteaddjit diŋgot ovttas.no doaimmahusmielbargiid čájehan dihte movt ávkkástallat ja geavahit uskkádaga. Fálaldatlea nuvttá.

Webdoaimmaheaddji:Lasse Wigeliustelefovdna/telefon +47 78 44 86 30lasse.wigelius@ovttas.no

aktan.no | aktesne.no | ovttas.no facebook.com/ovttas

44

Sámi lohkanguovddáš fállá kurssaid, ráđđeaddima ja bagadallama mii heivehuvvo mánáidgárde- ja vuođđoskuvladássái ja maiddái joatkkaoahpahussii.

Fáttát sáhttet leat áššit mat gusket oppalaččat sámegiela lohkan- ja čállinoahpahussii dahje čiekŋudit dihto áššiide mat gullet dása.

Eará guovddáš fáttát leat guovttegielalašvuohta ja giellaoahpahus. Váldde oktavuođa jus lea beroštupmi muhtin dáidda namu-huvvon kurssaide dahje jus leat eará kursasávaldagat.

Kurssat oahppojagi 2015/2016 9 Mánáid njálmmálaš giellaovdáneapmi 9 Ráhkkanit oahppat ja čállit

– Movt bargat mánáidgárddis ja skuvllas gielalaš diđolašvuođa ovddidit

9 Movt oahpahit sámegiela lohkat ja čállit smávvaskuvllas 9 Lohkanstrategiijat ja oahppanstrategiijat

– Movt ávkin atnit lohkan- ja čállinmáhtu oahpadettiin fágaid

9 Movt sáhttá bargat lohkamiin ja čállimiin bajit dásiin – Viidáseappot ovdánahttit lohkama ja čállima – Strategiijaid oahppat eambbo lohkat ja čállit

9 Movt oažžut movtta čállit sámegillii – Smávvaskuvlla dásis gitta bajit dásiide

9 AGOR/MAGE (TRAS) kursa mánáidgárddiide 9 Digitála oahpponeavvut ja resurssat

– Vejolaš vuogit ja čovdosat – Du prošeakta: movt bargat?

9 Giellalávgunmetodihkkakursa 9 Gáiddusoahpahusmetodihkka

lohkanguovddas@samiskhs.no+47 78 44 84 26www.samas.no

Sámi lohkanguovddáš

45

notáhtat

46

Sámi mánáidgárdeoahpaheaddjioahppu: Lise Karita Hætta

“hástalead-dji ja girjás

oahppu

”Árbediehtooahppu: Ann Maret Eira

“álgen vuoi

oahpan movt

seailluhit árbevirolaš

máhtu viidásit

”

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa jahkeovttadat: Kurage Kohji Ohhashi”

“álgen

sámegiela

jahkeovtta-

dahkii go

áigon

ovdánahttit

iežan sáme-

gielmáhtu

Sámegiela ja sámi girjjálašvuođa bacheloroahppu: Joret Mihkkal Bals

“

”

Olmmoš fuobmá

man nuorra čálalaš giella sámegiella

lea. dan botta go leat

lohkkame soaittát vel

fuobmát mii sápmelaš lea

47

Oahppoofelaš