Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
NNİİLLÜÜFER ELEKTROMANYETFER ELEKTROMANYETİİK K ALAN KALAN KİİRLRLİİLLİĞİİĞİ PROJESPROJESİİ
Evrim EkizEvrim EkizŞŞehir Plancehir Plancııssıı
NilNilüüfer Safer Sağğllııklklıı Kentler Proje KoordinatKentler Proje Koordinatöörrüüevrimekizevrimekiz@@nilufernilufer.bel.tr.bel.tr
ELEKTROMANYETELEKTROMANYETİİK ALAN ;K ALAN ;
• Elektrik alanlar
• Manyetik alanlar
• Elektrik alanından elektrik akımı geçerse manyetik alan ve ikisi bir araya gelince elektromanyetik alan
• Belli bir frekansta salınan ve birbirleri arasında belli bir mesafe olan bir dizi dalga
ÇÇok geniok genişş bir frekans aralbir frekans aralığıığı
•birkaç yüz metre dalga boyuna sahip alçak frekanslı elektrik ikmal hatları
•radyo ve görülebilir ışık frekansları
•boyu bir metrenin trilyonda biri ile ifade edilecek kadar kısa dalga boyuna sahip çok yüksek frekanslıtıbbi X ışınları
The electromagnetic spectrum can be expressed in terms of energy, wavelength, or frequency
Elektromanyetik RadyasyonElektromanyetik Radyasyon
•İyonize (300 GHz+)
•İyonize olmayan(0-300 GHz)-Maddeleri iyonlaştıracak kadar enerjisi olmayan-Kimyasal bağları çözmemekle birlikte ısı oluşumuna sebep
olabilen
EMA KAYNAKLARIEMA KAYNAKLARI
• DOĞAL-Güneş ışığı-Bazı yıldızlar-Yıldırım
• İNSAN YAPIMI-Elektrik iletim hatları-Yüksek gerilim hatları,trafolar-Elektrikli aletler-Radyo ve TV vericileri-Bilgisayar ekranı ve cep telefonu ( baz istasyonları)-Fluoresan ve halojen lambalar
ELEKTRELEKTRİİK K İİLETLETİİM HATLARIM HATLARI
•İKİ ÇEŞİT HAT-YÜKSEK GERİLİM HATTI (380 kV ve 154kV)-DAĞITIM HATTI•TRAFOLAR
•ELF (Çok düşük frekanslı)•ÇEVRELERİNDE EMA OLUŞUR
• Biyomoleküllerin (DNA, RNA ve protein) sentezi, • hücre bölünmesi, • kanser oluşumu, • hücre yüzeyine ait özellikler, • membrandan kalsiyum giriş-çıkışı ve bağlanması
Biyokimyasal ve fizyolojik olarak yine hücre ve dokularda;• hücresel solunumun azalması, hormonların etkilenmesi, • doku ve hücrelerin hormonal cevabının değişmesi, • karbonhidrat, nükleik asit ve protein metabolizmasının değişmesi, • yapısal değişiklikler, • farklı antijenlere karşı immun cevabın etkilenmesi
Doku ve hDoku ve hüücre sistemleri ile yapcre sistemleri ile yapıılan lan ççalalışışmalarda malarda ddüüşşüük k şşiddette EM alanlara maruz kalmaniddette EM alanlara maruz kalmanıın; n;
EMAEMA’’ıınn olasolasıı etkilerietkileri• İki ayrı inceleme
-ELF(çok düşük frekanslı) alan etkileriElektrikli aletlerYGHTrafolar
-RF / MW alan etkileriTV ve radyo vericileriCep telefonu ve baz istasyonuUydu antenleriMikrodalga fırınlar
Trafolar ve Yüksek Gerilim Hatları (YGH) yakınında yaşayanlar üzerinde yapılan
çalışmalarda:
• Bağışıklık sistemini etkilediği,
• Beyin ve merkezi sinir sisteminde güçlü hormonal mekanizmaları etkilediği,
• Anne karnında bulunan bebeğin gelişimini etkilediği,
• Genetik mekanizmaları etkilediği,
• Halusinasyon, baş ağrısı, depresyon oranlarında artışa neden olduğu,
• Melatonin sentezini yavaşlatarak uyku düzeninin bozulmasına neden olduğu elde edilmiştir.
NEMAPNEMAP(N(NİİLLÜÜFER ELEKTROMANYETFER ELEKTROMANYETİİK ALAN K ALAN
KKİİRLRLİİLLİĞİİĞİ PROJESPROJESİİ))• “yüksek kalitede temiz ve güvenli bir fiziksel çevre”• Duyarlılık ve bilinç• Yerel yönetim düzeyinde• Bilimsel ve kapsamlı içerik
Proje başlangıcı : Ekim 2006Proje Uygulayıcısı : Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Bölgesi Çevre Bürosu
Projenin Amacı :• Nilüfer’de elektromanyetik kirlilik düzeyini tespit etmek, • yapılan tespit ve ölçüm sonuçlarına göre risk değerlendirmesi yapmak, • elektromanyetik kirlilik düzeyini geriletecek önlemleri hayata geçirmek • ve uygulama sonuçlarını paylaşmak
Proje kapsamProje kapsamıında yapnda yapıılan lan ççalalışışmalarmalar• TUBİTAK-UME Saha Ölçümleri
• Sakarya Ünv. Elektronik Müh. Bölümü Saha Ölçümleri (2)
• Sakarya Ünv. Elektronik Müh. Bölümü + Nilüfer Belediyesi Ortak Basın Açıklaması ve Konferans
• Sakarya Ünv. Elektronik Müh. Bölümü Raporları
• Nilüfer Kent Sağlık Platformu Toplantısı
• İmza Kampanyası (Nilüfer Yerel Gündem 21 ortaklığıyla)
• İlgili kurum, kuruluş ve kişilerle yazışmaların sağlanması
• Risk Değerlendirmesi ve İzlenecek Yolun Belirlenmesi
Kentte Yüksek Gerilim Hatları
• 2006 yılı Ekim ayı, TUBİTAK –UME (Ulusal Metroloji Enstitüsü) baz istasyonlarından ve Yüksek Gerilim hatlarından Elektromanyetik Alan kirliliği ölçümleri
- 33 noktada baz istasyonu- 27 noktada YGH ölçümü
SonuSonuççlarlarıın den değğerlendirilmesi amacerlendirilmesi amacııyla,yla,• Sakarya Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’ne
başvuru ve ardından duyulan gereksinim üzerine,
• Yüksek Gerilim Hatları (YGH), trafolar ve baz istasyonları kaynaklıElektromanyetik Kirlilik (EMK) seviyesini belirlemek üzere 5-6 Mart 2007 tarihlerinde toplam 74 noktada ölçümler
• Belediye ile birlikte ortak basın açıklaması
• Ortaöğretim öğrencilerini bilinçlendirme amacıyla bir konferans
SSıınnıır der değğerler (ICNIRP)erler (ICNIRP)
EMK Kaynağı Elektrik Alan Şiddeti(V/m)
Manyetik Alan Şiddeti (A/m)
YGH ve Trafolar 5000 80
ICNIRP : ULUSLAR ARASI IYONLAŞTIRICI OLMAYAN RADYASYONDAN KORUNMA KOMİTESİ
GGüünde 24 saat maruz kalnde 24 saat maruz kalıındndığıığı varsayvarsayıılaraklarak
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar
Elektrik Alan Şiddeti(V/m)
Nilüfer Ataevler Spor Klübüönündeki otopark YGH 9100Ataevler mahallesiAta Çarşı önü YGH 6450Feriha Uyar Kız Meslek Lisesi Basket Sahası YGH 6180
Feriha Uyar K.M.L.Bahçedeki bankların yanında hattın altında YGH 6210
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan
Şiddeti(V/m)
Ataevler Mahallesi Karaman Parkı yürüyüşyolu üzeri
YGH 9170
Ataevler Mahallesi Karaman Parkı üst tarafı kavşak
YGH 6240
Basın Kültür Sarayı önücadde kenarı
YGH 7500
Basın Kültür Sarayıgiriş kapısı önü
YGH 6800
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan
Şiddeti(V/m)
Ataevler Mh. İlkbahar Sitesi karşısı iletim hattı altı tepe üstü
YGH 8400
Ataevler Mh.Nil Sk. iletim hattı altı
YGHTrafo Baz İst.
8310
Minareli ÇavuşMh.Mezra Sk. tarafındaki hattın altı
YGH 6000
Minareli ÇavuşMh.Manav Sk. Tarafındaki hattın altı
YGH 5000
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan
Şiddeti(V/m)
Minareli Çavuş Mh.iki iletim hattı arasında YGH 8900Minareli ÇavuşMh.Manav Sk. Açıldığıcadde kaldırımı
YGH 8000
Minareli Çavuş Mh. Manav Sk. Girişi köşede No:24 önünde
YGH 6000
Beşevler Mh.İletim hattı altı
YGH 10000
Beşevler Mh.Dervişevler karşıtarafı yol(hattın diğer tarafı)
YGH 5500
• baz istasyonlarından ve radyo-TV vericilerinden kaynaklanan EMR seviyesi limitlerin çok altında
• YGH kaynaklanan ve limitleri aşan radyasyon seviyesi
EMA Kirlilik dEMA Kirlilik düüzeyi zeyi ööllçüçümleri sonucunda,mleri sonucunda,
NilNilüüfer Safer Sağğllıık Platformu Toplantk Platformu Toplantııssıı2929--0505--20072007
• Ölçümlerin ardından, projeyi ve ölçüm sonuçlarınıpaylaşmak amaçlı Nilüfer Sağlık Platformu toplandı,
• Sonuçların kentliyle paylaşılması ve ortak çözüm yolu arayışları
• İlgili kurum, kuruluş, kişilerle yazışmaların yapılmasıkararı
• Toplantı sonunda başlatılan imza kampanyası
- YGH kaldırılması ya da yer altına alınması- Baz istasyonlarının sağlığı etkilemeyecek düzeye
getirilmesi- Trafoların yeniden gözden geçirilerek düzenlenmesi
YazYazıı YazYazıılan Kurum ve kilan Kurum ve kişşiler;iler;• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
• Sağlık Bakanlığı
• Siyasi Parti Başkanları ve Milletvekili Adayları
Bu sBu süürecin ardrecin ardıından,ndan,
• 13-14 Temmuz 2007 tarihinde II. Elektromanyetik kirlilik inceleme ve ölçüm programı
• I. Programda yüksek gerilim hatlarının güzergâhlarında yapılan genel ölçümlerin yanı sıra
• bu defa hem güzergâh hem de güzergâh civarında örnekleme ile seçilen konutların balkonlarında, gerektiğinde salon, mutfak ve çocuk odası gibi içmekânlarında
• 101 noktada ölçüm
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar
Elektrik Alan Şiddeti(V/m)
Adalet Caddesi-Sedir Sokak Kesişimi Yıldız Gıda Yanı
YGH 6240
Işıklar Sitesi No:18C-Blok 7 No’lu Daire Balkonu
YGH 6160
Ata Çarşı Önü Otopark Kenarı Kaldırım
YGH 10980
Ata Çarşı Yangın Merdiveni Önü
YGH 5330
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar
Elektrik Alan Şiddeti(V/m)
Futbol ve Tenis Sahaları YGH 5200
Özel Kültür Koleji Yanı,Sokak YGH 5560
İlkbahar Sitesi Karşı Köşesi Ağaçlık Alan, Yaya Kaldırımı
YGH 12610
C-Blok 16 No’lu Daire Köşedeki Yuvarlak Balkon
YGH 10580
Ölçüm YeriYakınındaki Kaynaklar
Elektrik Alan Şiddeti(V/m)
Gardenya Sokak GirişiYakapınar Sitesi Karşısı
YGH 6630
Nilüfer Sokak-Güven Sokak Kesişimi
YGH 7110
Güven Sokak-Güler Sokak Kesişimi, Yaya Kaldırımı
YGH 7670
Marka: HOLADAY
Model: HI-3604
Frekans aralığı:
30-2000 HzÖlçüm cihazının özellikleri
SINIR DESINIR DEĞĞER ER ÜÜZERZERİİNDEKNDEKİİ ÖÖLLÇÜÇÜMLERMLER
II. II. ÖÖllçüçümlerin sonucu;mlerin sonucu;
• 154 kV ve 380 kV gerilimli YGH çevresindeki EMK seviyesi genel olarak limitlerin altında kalsa da birçok noktada limitleri aşmakta veya limitlere yakın seviyelerde
• Ayrıca yapılan ilk çalışmanın sonuçlarına ek olarak EMK’in sadece YGH güzergahı boyunca olmadığı, özellikle bazı konut içlerinde de önemsenecek seviyede varlığı
Risk DeRisk Değğerlendirmesierlendirmesi• Elektromagnetik radyasyona karşı gerekli önlemler alınırsa, endişe
edilecek bir durum yok
• Elektromagnetik radyasyon yayan cihazların insan sağlığına zarar vermeme limitleri tespit edilmekte ve bu limitlere göre yasal düzenlemeler
• Ülkemizde elektromagnetik kirlilik tartışması sadece baz istasyonu odaklı olarak yapılmakta
• Yüksek gerilim hatları ve trafolar gibi düşük frekanslı radyasyon yayan üniteler için de yönetmelik çıkarılarak halkın bilinçsizce radyasyon altında yaşaması engellenmeli
TTÜÜRKRKİİYEYE’’DE YASAL DDE YASAL DÜÜZENLEMELERZENLEMELER• yüksek gerilim hatları ve trafolardan kaynaklanan EMR konusunda
herhangi bir yasal düzenleme yoktur
• Yüksek gerilim hatları ve diğer elektrik tesisleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 30.11.2000 Tarih ve 24246 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği”
• Yapılaşmada, EMR etkisinin gözönüne almadan hazırlanmış olması
• Elektrik tesislerinde çalışanların güvenliğine ilişkin maddelerde de EMR etkisini içeren bir madde bulunmaması
Ne yapmalNe yapmalıı??• Bu konuda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 30.11.2000 tarih
ve 24246 sayılı resmi gazetede yayınlanan yönetmeliği yüksek gerilim hatlarından yayılan radyasyondan korunmayı dikkate alacak şekilde değiştirilmeli
• Ve ilgili maddelere konut, cadde, park vs. gibi halkın isteyerek ve istem dışı kullandığı mekânların yüksek gerilim hatlarına minimum uzaklıklarını belirleyen eklemeler yapılmalı
SaSağğllııklklıı bir Nilbir Nilüüfer ifer iççin;in;(Proje kapsam(Proje kapsamıında dnda düüşşüünnüülenler, lenler,
planlananlar)planlananlar)• Kentsel bir politika belirlenmesi• Kentin elektromanyetik haritasının oluşturulması ve kent bilgi sisteminde
güncellenerek yer alması• EMA şiddetine göre değişik uyarı işaretlerinin belediyece konulması,
açık alandaki istasyonların çevresinin uyarı işaretleri ile sınırlandırılması• Yüksek gerilim hatlarının güzergâhlarının yerleşim alanları dışından
geçecek şekilde yeniden planlanması• YGH altında kalan yürüyüş yollarının ve spor alanlarının geçici olarak iptal
edilmesi, uyarı levhalarının takılması• Yeni yerleşim bölgelerinde EMR için gerekli planlama çalışmalarının
şimdiden yapılması
SaSağğllııklklıı bir Nilbir Nilüüfer ifer iççin;in;(Proje kapsam(Proje kapsamıında dnda düüşşüünnüülenler, lenler,
planlananlar)planlananlar)
• Baz istasyonlarının okul bahçeleri, kreş, hastane, park, cami, sitelerin çatı ve dış cepheleri gibi toplu yaşam ve kullanım alanlarına kurulmasının önlenmesi çalışmaları
• Tüketici hakları gözetilerek DSÖ tarafından belirtilen SAR değerinin (0.1 W/kg) üzerindeki cep telefonların kullanılmaması için halka uyarıda bulunulması
• Elektromanyetik radyasyona maruz kalan çalışanların işyeri hekimleri tarafından takibe alınması
• Gebeler ve çocuklar hedef kitle seçilerek, EMR insan sağlığına etkileri ve korunma yollarına dair bilinçlendirme eğitimleri yapılmasıdüşünülmektedir..
• İmza kampanyasının sonuçları (10 binin üzerinde imza)