Nieuwsbrief 2009_01

1

Hausdörfer-instituutV o o r N a t u u r l i j k S p r e k e nHausdörfer-instituutV o o r N a t u u r l i j k S p r e k e n

WEBVERSIE - UITGAVE HAUSDÖRFER INSTITUUT

NIEUWSBRIEF

Niet alleen een nieuwe naam, maar ook ons nieuwe logo is gepresen-teerd. Een prachtig vormgegeven,

oranje Hausdörfer huisje met de basis, de drie pilaren en het dak, dat vanuit een krachtige, uitdijende cirkel naar buiten toe ‘klankt’. Ook deze nieuw vormgegeven nieuwsbrief is een prachtig voorbeeld van een krachtige en wervende uitstraling.Allemaal aanpassingen waarvan wij verwachten dat ze de communicatie en aantrekkingskracht naar onze bestaande en potentieel nieuwe doelgroep zal verbeteren.

De kern, de methodiek en aanpak blijven natuurlijk hetzelfde.Die middag waarop ik aan het googlen was, was regenachtig en ik had alle tijd om door de vele sites heen te zappen. Wat een informatie, leuke filmpjes en anekdo-tes! Wat een rijkdom, maar ook een groot gevaar de weg kwijt te raken. De weten-schap is er duidelijk nog niet uit wat de exacte achtergronden zijn van stotteren. Wel misschien wat er links en rechts in je lichaam gebeurt, maar niet hoe het nu komt dat het links en rechts niet allemaal

samenwerkt. Je proeft dat ergens het vermoeden bestaat dat het te maken heeft met het ontbreken van spreekrust en het hebben van spreekangst. Dat is natuurlijk sterk individueel. Na zo’n uurtje googelen en “gegrasduind” te hebben, voel ik me bij Hausdörfer volmaakt op mijn plaats. Drie dingen zorgen daarvoor: Hausdörfer zorgt voor de “IK KAN”-overtuiging, de ondersteuning in de zelftherapiegroepen en –weekenden en het is van, voor en door stotteraars. Een volgende keer ga ik hier graag verder op in.

Mijn tweede “openingstukje”. De vorige keer heb ik me uitgebreid voorge-

steld en nu wil ik kort ingaan op een paar belevenissen van de afgelopen

maanden. De meest recente is het intypen van “stotteren” bij Google: meer

dan 100.000 resultaten. De nieuwe site van het “Hausdörfer-instituut Voor

Natuurlijk Spreken” staat – voor wie hiermee een beetje bekend is – in het

rechterrijtje op de derde plaats en is daarmee zeer goed herkenbaar.

Als je hierop klikt word je direct doorverwezen naar onze nieuwe site met

de nieuwe naam www.hausdorfer.eu. Een naam die direct verwijst naar de

“founding father”. Wij verwachten dat hier een krachtige en wervende uit-

straling van uit zal gaan.

Nummer 01 2009 - juni

1

Van de voorzitterWillem Raaymakers

INHOUDSOPGAVE

• Van de voorzitter

• Bestuurszaken

• De Sprong

• Ervaringen Dora

• Ervaringen Chantal

• Contactdag ZTGroepen

• ZTweekend Noordeloos

• Opfriscursus NS

• Kinderen

• Communicatietraining

• Colofon

www.hausdorfer.eu

2

Hausdörfer-instituutV o o r N a t u u r l i j k S p r e k e n

Naast het googlen heb ik de afgelo-pen periode ook actief deelgenomen aan de zelftherapiegroep Breda.

Dit is werkelijk een goede manier om actief bezig te blijven met hetgeen je leert in de therapiedagen. Het is een vertrouwde omgeving met mensen die in meer of min-dere mate dagelijks hetzelfde meemaken als jij, die begrip tonen en bereid zijn jou te ondersteunen.

Het is samenwerken aan natuurlijk spreken. Het is goed om te ondervinden dat je er niet altijd alleen voor staat. Cruciaal naast het tonen van begrip en het scheppen van een vertrouwd klimaat is elkander ook feed-back geven. Leren gaat immers met vallen en opstaan. De feedback die we elkander geven in Breda is stevig, maar eerlijk en recht door zee.

Na een avond heb je goed geoefend en ook weer geleerd. Zo hadden we het er laatst over dat veel stotteraars smoesjes

verzinnen waarom ze soms toch stotteren. De trein was te laat, het regende, feestje gehad, druk op het werk, etc…. Allemaal smoesjes om te verdoezelen dat je geen spreekrust hebt of onvoldoende lef. Het gaat nog steeds om het “doen” (nú en níet gisteren of morgen) en niet om het “denken” (wat als dan…etc.). Enfin, ik schrijf het weer gemakkelijk op en vergeet het morgen misschien weer. Maar wel met de wetenschap dat als ik dit regelmatig her-haal in de zelftherapiegroep, het bewustzijn groter wordt en de smoesjes kleiner en het spreken steeds natuurlijker wordt.

Sinds de laatste nieuwsbrief hebben we twee bestuursvergaderingen gehad. Ook dit zijn hele belevenissen. Aan de Herengracht in centrum Amsterdam met een prachtig uitzicht op historisch Amsterdam. Het zijn inspirerende bijeenkomsten waar gesproken wordt over wat onze doelstellingen zijn, hoe we deze willen bereiken, welke produc-ten hierbij passen en in welke samenstel-lingen we het beste kunnen werken. Grote

vragen met vaak eenvoudige, praktische antwoorden. De komende maanden gaan we hier verder aan werken. Met enkele vernieu-wingen, zoals de naamgeving en het logo, maar vooral ook doorgaan met sterke zaken als de zelftherapiegroepen en -weekenden.

Een laatste belevenis die ik hier wil noemen was het zelftherapieweekend in Noorde-loos. Dit was grandioos. Een grote groep deelnemers, op een prachtige locatie, met een gevarieerd programma. Ikzelf liep op de zondagochtend even rond en voelde een sfeer van verbondenheid en hard werken aan natuurlijk spreken. Zeer aanbevelings-waardig. Het volgende weekend is weer in Winterswijk. Zie voor de data de vernieuwde website www.hausdorfer.eu.En zo ben ik weer bij het begin. Er valt veel te beleven binnen ons Hausdörfer-instituut.

Iedereen die hieraan bijdraagt: hartelijk dank!

Van de voorzitterWillem Raaymakers

3


Het bestuur in vergadering bijeen

BestuurszakenLevina van Zee - Jongenelen

Levina stelt zich voor

Mijn naam is Levina van Zee-Jon-genelen, 41 jaar. Ik ben getrouwd met Krijn en samen hebben we 3

kinderen. Ik werk als apothekersassistente in een ziekenhuis. Ik ben begonnen met stotteren toen ik 7 jaar was, van de één op de andere dag, nadat ik strafwerk kreeg voor, jawel, praten! Ik heb veel gedaan om van het stotteren af te komen: logopedie bij verschillende mensen, groepslogopedie, Doetinchemse Methode, Del Ferro-methode en stottertherapie. Alle maniertjes om vloeiend te spreken heb ik geleerd en veelvuldig toegepast om tot de conclusie te komen dat het even helpt waarna je in een groot gat valt (en erger stottert dan voor-

heen). In februari 2008 ben ik begonnen met Natuurlijk Spreken (ik wilde nog 1 poging wagen op m’n 40ste) en het resultaat kunt u zien op www.natuurlijkspreken.hyves.nl. Ik wil graag iets bete-kenen voor andere stotteraars, hen wijzen op natuurlijk spreken. Daarom heb ik de functie voor-lichting in het bestuur van de stichting natuurlijk spreken op me genomen.

Dus heeft u vragen: [email protected]

4


De Sprong

Stotteren is geen spraakprobleem maar een gevoelsprobleem. Een natuurlijke spreker verkeert bij het spreken in

een neutrale gevoelstoestand. Deze wilde jij bereiken door zo vloeiend mogelijk te spreken waardoor de doelstelling ‘vloeiend spreken’ steeds meer centraal kwam te staan in jouw spraak. Omdat je de natuur-wet die voor spraak geldt niet kende, name-lijk dat het produceren van spraakgeluid het enige is wat je bewust moet doen als je wilt spreken, heb je allerlei andere zaken aandacht gegeven waardoor je de natuur-wet voor spraak ongewild hebt overtreden. Zo ontstond de zelfsuggestie ‘ik kan niet praten’ en door de angst om op te vallen met stotteren, door vloeiend te willen

spreken en door de ergernis als dat niet lukt, heb je een sensitieve gevoelstoestand op het gebied van spraak ontwikkeld. Dit is jouw eigenlijke probleem geworden.

Je kunt een neutrale gevoelstoestand bij het spreken bereiken door te streven naar een hoger gelegen doel omdat je rekening moet houden met de zwaartekracht = angst. Door te streven naar een flegma-tieke gevoelstoestand train je jezelf om ongevoeliger te worden op het gebied van spraak. Of je nou stottert of op een andere manier opvalt met jouw spraak: je wilt er totaal ongevoelig voor worden. Ga daarom geen enkele spreeksituatie uit de weg, laat het stotteren komen zoals het komt en kies - vooral op momenten waarop je goed kunt spreken - voor een opvallende manier

van spreken om je flegmatieke houding te trainen.

Terwijl het voor natuurlijke sprekers vrij gemakkelijk lijkt, is de sprong vanuit een sensitieve gevoelstoestand naar een flegmatieke hoger dan vanuit een neu-trale gevoelstoestand. Daarom slagen maar weinig niet-natuurlijke sprekers erin om deze te bereiken. Natuurlijke spre-kers houden zich hiermee in de regel niet bezig omdat zij geen last hebben van hun neutrale gevoelstoestand bij het spreken (behalve misschien wanneer zij bijv. in het openbaar moeten spreken).

Hausdörfer-inhoudelijkJan Heuvel

neutralegevoels-toestand

�egmatiekegevoels-toestand

sensitievegevoels-toestand

Overdreven klinken

Niet durven opvallen met stotteren

en/of klanksturen

Natuurlijk spreken

Niet-natuurlijk spreken (stotteren)

Springplank

De

spre

ekw

et �

ink

over

drijv

en

Moe

dA

ngst

RET, Coué, NLP,Communicatietraining,Stem- en Bewegings-

expressie

5


De springplank

Met de uitleg van natuurlijk spreken krijg je een springplank aange-reikt waarmee de sprong naar een

flegmatieke gevoelstoestand gemakkelijker wordt. Je leert de natuurwet kennen die voor spraak geldt en je bevestigt deze door je eigen spraakgeluid bewust te sturen. De doelstellingen, waarvan je inziet dat ze irrationeel zijn, vervang je door rationele doelstellingen en zo creëer je een basis voor de rationele zelfsuggestie ‘ik kan praten’. Dit geeft een gevoel van vertrou-wen en dat noemen wij ‘spreekrust’. Door nu de natuurlijke spreekwet overdreven toe te passen, versterk je je rationele zelfsug-gestie en je spreekrust en je traint jezelf tevens om ongevoeliger te worden voor wat anderen van jouw spraak denken. Zo ont-wikkel je een flegmatieke gevoelstoestand op het gebied van spraak. Uitsluitend door je te richten op een flegmatieke gevoels-toestand, zul je een neutrale gevoelstoe-stand kunnen bereiken waarvan natuurlijk spreken een logisch gevolg is. Deze ‘sprong’ wordt in het schema weergegeven met de grote, blauwe pijl.

Je neemt de springplank mee naar huis. Daar is het van belang dat je hem op dezelfde manier gebruikt. Dat betekent dat je je moet blijven richten op het hoger gelegen doel: een flegmatieke gevoels-toestand op het gebied van spraak in alle omstandigheden. Wees dus nooit tevreden met ‘normaal klinken zonder te stotteren’ maar doe er dan juist nog een schepje bovenop!

Maak de springplank of bepaalde onder-delen daarvan niet belangrijker dan de sprong. Als je je te veel op de springplank richt, belemmert je dat om de gewenste sprong te maken. Houd jezelf dus altijd

goed voor ogen waar je naar toe wilt: de flegmatieke gevoelstoestand op het gebied van spraak. Hindernissen kom je pas tegen als jij jouw doel uit het oog verliest!

Valkuilen

Tijdens een basistherapie slaag je erin om jezelf met behulp van de springplank zoda-nig omhoog te katapulteren dat je keurig op jouw pootjes in de neutrale gevoelstoe-stand terecht komt. In een ‘beschermde omgeving’ ben je dan in staat om zonder veel moeite vloeiend en zelfs normaal te klinken. Hiermee lijkt jouw hartenwens in vervulling te gaan en dit resultaat wil je natuurlijk graag vasthouden. Daardoor kan het gevolg van een neutrale gevoels-toestand (vloeiend en normaal klinken) al gauw een doelstelling worden terwijl jouw angsten, die een graverend bestanddeel zijn van jouw sensitieve gevoelstoestand, nog niet zijn overwonnen. Als jij je dit niet rea-liseert, zul je al snel weer spreekspanning opbouwen met ‘stotteren’ als gevolg. Het is dus nodig dat jij je nog enige tijd blijft richten op die flegmatieke gevoelstoestand waardoor je de neutrale zult bereiken.

Streven naar een neutrale gevoelstoestand betekent dat je nog bang bent om op te vallen. Zolang jij de angst nog een sturende rol laat spelen, kan de sensitieve gevoels-toestand zich nog handhaven. Deze situatie wordt weergegeven door de rode lijn. Je zult dan gedurende een langere periode ook met veel moeite de neutrale gevoels-toestand niet bereiken. Maak daarom gebruik van de springplank om een zo hoog mogelijke sprong te maken. Des te hoger de sprong, des te eerder ben je ‘VRIJ’.

Afdaling

Als je eenmaal over jouw angsten heen

bent, begint vanzelf de ‘afdaling’ naar de neutrale gevoelstoestand met natuurlijk spreken als logisch gevolg (de kleine, blauwe pijl). Daar hoef je niets voor te doen. Dat betekent dat je vanuit jouw vermeende flegmatieke gevoelstoestand nog steeds overdreven meent te klinken, maar in werkelijkheid klink je dan al natuurlijk en zit je al in jouw neutrale gevoelstoe-stand. Je moet dus zelf alleen nog wennen aan ‘het normale’ gevoel bij het spreken. Je hebt dan ontzettend veel plezier in het sturen van jouw spraakgeluid en de macht en de kracht die jou dit geeft. Je maakt geen onderscheid meer in situaties, je ergert je niet meer als je nog eens stottert en je geniet van dit alles met volle teugen. Je voelt je vrij en vol vertrouwen. Je bent alleen nog maar nieuwsgierig naar de reac-ties van anderen om steeds weer vast te stellen dat deze uitblijven. Door met deze machten en krachten te spelen, ontdek je dat ‘natuurlijk spreken’ steeds beter gaat voelen. Dan zit je in een opwaartse spiraal die leidt naar ‘VOLLEDIG VRIJ ZIJN’ van stotteren.

Ondersteunende, opwaartse krachten

De springplank is het meest efficiënte hulp-middel voor het maken van de gewenste sprong. Daarnaast kun je gebruik maken van bijv. de RET, NLP, Communicatie-training, Coué, Stem- en Bewegingsexpres-sie. Deze trainingen kunnen je helpen je schroom te overwinnen zodat je de speel-ruimte kunt creëren die nodig is om je aan de natuurlijke spreekwet te kunnen houden.

Hausdörfer-inhoudelijkJan Heuvel

6


Eindelijk resultaat!

Jarenlang heb ik therapieën gevolgd: het begon al op mijn 17e met de Doetinchemse Methode, later heb ik

nog Del Ferro gevolgd. Maar steeds met weinig tot geen resultaat. Het gaf juist nog meer frustraties erbij en nog meer teleur-stellingen. Voor mij was daarom het boek wel gesloten.

Door een ingezonden brief in de Libelle van Levina over haar ervaring met stotteren en therapieën werd ik geraakt en ben ik toch eens gaan kijken op de website van Natuur-lijk Spreken. Een totaal andere manier van aanpak wat stotteren betreft en ik werd erg nieuwsgierig. Informatie opgevraagd en het boek van Oscar Hausdörfer en reader van Jan besteld. Ik ben gaan lezen en ben blijven lezen. Verbaasd over de uitleg wat spreken is en wat stotteren is.

Er bestaan helemaal geen woorden en let-ters (!), alleen klanken. Spreken kun je wel, maar de angst is het probleem. Die moet je overwinnen. Verbijsterd was ik ook dat het boek al in 1905 is geschreven en dat dit nooit door therapeuten is opgepakt. Ik ben al die jaren op het verkeerde spoor gezet. Voor mij stond al direct vast dat ik hiermee aan de slag wilde gaan; ik kon bijna niet wachten om met de basiscursus te beginnen.

Het klanksturen is een touw waar ik houvast aan heb en waar ik ook een beetje mee kan spelen. Er is geen druk meer; ik hoef niet vloeiend te spreken. Lekker overdrijven, waardoor het me totaal niet meer raakt wat iedereen van me vindt.Ja, zelfs al na 3 dagen geeft dat een geweldig gevoel. Ik heb er alle vertrouwen in om vrij te worden.

Een maand na de basiscursus. Na een maand al zoveel resultaat. Het stotteren is er nog wel, maar veel minder en ik maak me er niet meer druk om. Waar ik me wel druk om maak is dat ik nog niet consequent overdrijf met het klanksturen. Doe ik dit wel, dan merk ik meteen dat de spreekrust toeneemt en daarbij de “ik kan”-suggestie. Dit geeft al zoveel vertrouwen, dat ik van mezelf niet begrijp waarom ik het nog te weinig doe.

Gistermiddag sprak ik met een collega over Hausdorfer en gebruikte het klanksturen. Haar reactie was dat ze het wel stoer vindt. O..., zo kan je het dus ook gaan bekijken! Want dat is toch waarom je (nog) niet wil opvallen: wat is de reactie van anderen. Er dus boven staan en het gewoon doen, waar dan ook en bij wie dan ook. Ik ga er abso-luut mee door en wil steeds meer ervaren hoe fijn het is om de regie in eigen hand te hebben; er van kunnen genieten.

Zoals vorige week, na een middag met een vriendin op een terrasje niet meer de kram-pen in mijn mond en lichaam te hoeven voelen. Ik kwam nu niet meer doodmoe thuis. De motivatie is er, nu nog meer lef om op te willen vallen.

Na 2 maanden

Ik ben nog steeds actief met Hausdorfer bezig, niet alleen bij de zelftherapiegroep. Dagelijks overtuig ik mezelf ervan om vooral te overdrijven met klanksturen: de heffer op de juiste plek leggen, iedere keer weer.

Inmiddels ben ik betrokken bij de stichting Hausdorfer als secretaris en actief met deze nieuwsbrief.

Ervaringen van Dora

7


De eerste week na de basis-

cursus

21 februari

Even een verhaaltje over mijn eerste aankomst thuis en de eerste dag in de “wei”. Gisteravond terug in

de auto heb ik mijn ouders gebeld om te vertellen dat ik naar een “stottercursus” ben geweest. Mijn ouders wisten niet dat ik blijkbaar zoveel moeite heb met praten dat ik hiervoor een cursus wilde volgen. Daar heb ik namelijk ook nooit met ze over gepraat. Het ging altijd wel z’n gangetje zonder dat het veel opviel dat ik niet uit m’n woorden kwam. Na enige uitleg begre-pen ze het en vonden ze dat ik voor het eerst eens een keer duidelijk te verstaan was aan de telefoon. Toch ook wel belang-rijk denk ik zo.Bij thuiskomst had ik erge hoofdpijn, waarschijnlijk door alle informatie en span-ning van die twee intensieve dagen. Mijn vriend was erg enthousiast en vond dat ik heerlijk rustig sprak, hij nam het zelfs al over. ‘s Avonds nog naar een vriendin geweest, daar rustig gesproken en verlengd en gespeeld met m’n klanken (moesten er beiden erg om lachen).Het valt je nu pas op dat héél veel mensen niet goed uit hun woorden komen. Mensen die te snel praten, zelfs mijn vriend hak-kelt soms (niet dat ik hem een probleem aanpraat hoor), het was hem zelf nog niet eens opgevallen.

Vandaag naar de Ikea geweest, bij verschil-lende medewerkers onzinvragen gesteld om mezelf op de proef te stellen, daarbij vooral de eerste woorden erg verlengd. En je kunt echt heel erg lang verlengen voordat mensen raar gaan kijken haha! En dan nog… er zijn ergere dingen in de wereld. Ik vind het eigenlijk wel grappig.

Die spanning (dat het mogelijk niet lukt om de eerste klank (woord) uit te brengen) zit er nog wel in mijn hoofd. Maar door te blij-ven proberen hoop ik steeds meer positieve ervaringen op te doen zodat dat langzaam weg gaat. Voor nu: ik heb zin om maandag naar m’n werk te gaan. Ik kan namelijk alles zeggen!!! HEERLIJK.

22 februari Vandaag een erg drukke dag gehad, van-ochtend al vroeg naar mijn ouders gegaan, daar ook mijn broertje voor het eerst na de cursus weer gezien. Hij wist nog niks van de cursus en ik heb gewoon rustig met hem gepraat, geluisterd naar mijn klanken en regelmatig verlengd en verhoogd in toon-hoogte. Later toen we samen alleen waren zei hij uit het niets..... “je hebt helemaal niet gestotterd, je klinkt echt heel rustig”. Toen heb ik hem verteld over de cursus, hij was ook erg enthousiast en nu blijkt dat hij ook een cursus ‘presentatie geven’ heeft gevolgd waarbij je ook om moet gaan met spanning. Het bleek erg veel overeen-komsten te hebben.‘s Middags had ik met de hele familie afgesproken, gedurende de hele middag heb ik gelet op mijn klanken. Ja super, meer kan ik niet zeggen, ik ga geen woord meer uit de weg en vertel gewoon alles wat ik wil zeggen. Mijn ooms en tantes hebben het niet eens gemerkt volgens mij, zelfs als ik verleng of van toonhoogte wissel dan krijg ik niet eens een reactie. Misschien moet ik het toch nog meer overdrijven. Ach, morgen weer een dag, ik weet wel dat ik me er super bij voel. 23 februariZo, vanochtend ben ik vol goede moed opgestaan. Gisteravond heb ik mezelf nog twintig keer verteld dat ik me niks

aan moet trekken van de eigenaren op m’n spreekuur en dat ik er niemand pijn mee doe als ik mijn klanken verleng. Vanochtend zoals beloofd 15 minuten eerder opgestaan en nogmaals m’n “mantra’s” doorgenomen. Dat voelde goed.Eenmaal op m’n werk ben ik meteen begonnen met verlengen, niemand van de assistentes wist er iets van en iedereen was vrolijk. Later tijdens de koffie heb ik wel iets verteld over mijn spraakcursus ipv “stottercursus” en met z’n allen hebben we lopen verlengen en “zingen” en flink erom gelachen.... Zo, dat ijs is gebroken.‘s Middags heb ik een vergadering met collega’s gehad, meestal zei ik de laatste maanden niet zoveel. Nu heb ik een felle discussie gehad met mijn collega en mijn spreekrust goed kunnen bewaren. Zo, dat voelt machtig! Ik liet me dit keer niet ondersneeuwen. Na de vergadering kwam één van mijn bazen naar mij toe en ze vond al meteen dat er duidelijk verschil te horen was. Dat vond ik tof om te horen.

Ervaringen van Chantal

8


Tijdens het spreekuur heb ik goed de tijd genomen en rustig mijn klanken verlengd. Het blijkt inderdaad dat

mensen minder vragen hebben omdat je veel duidelijker en zelfverzekerder over-komt. Weer leuk om te merken.Om mezelf nog meer op de proef te stellen, heb ik vandaag al mijn telefoontjes vanuit de administratie gebeld tussen al mijn col-lega’s. De laatste maanden deed ik dat niet, en sloot ik mijzelf op in de spreekkamer. Ook dit ging goed, met een enkele hapering dan.... maar ik kon daarna snel mijn spreek-rust weer terugkrijgen. Daarna kreeg ik zelfs een compliment van mijn andere baas, dat het praten goed gaat en dat ik voor het eerst sinds weken weer straal op de praktijk van enthousiasme.Al met al kost het nog wel veel energie om er continu aan te blijven denken. Daarnaast merk ik wel dat je in een bepaalde onthaas-tingsmodus terechtkomt en dat voelt wel heel ontspannen.

24 februariMmm, na een dag op de wolken te hebben gelopen (ik had echt het idee dat ik de hele wereld aan kon), heb ik (zoals ik ook wel een beetje verwachtte) vandaag niet zo’n goede dag gehad.Vandaag was het erg druk met spreekuur en ik merk dat ik dan snel weer begin te ratelen. Ik probeer wel tussen de zinnen door meer pauzes te nemen en soms mijn klanken te verlengen, maar meestal ging dat onvoldoende.Als ik merk dat mijn middenrif weer een eigen leven gaat leiden, heb ik soms moeite om mijn rust weer snel te herpakken. Na een langere pauze tussen de zinnen en enkele verlengingen, probeer ik het gevoel van spreekrust dan weer terug te krijgen. Echte stotteruithalen zijn er niet geweest. Ik weet het, dat is niet het doel! Maar toch wel fijn voor mezelf.

Het telefoneren gaat nog steeds goed, wat vroeger echt een probleem was. Ik heb vandaag zelfs een half uur voor assistente gespeeld en alle binnenkomende telefoon-tjes aangenomen. Gewoon om mezelf te testen. Ik krijg er zoveel lol in!!De assistentes helpen me wel door mij erop te wijzen dat ik moet verlengen en moet spelen met m’n klanken. Dat is een goede hulp voor me. Gelukkig kunnen we er met z’n allen goed om lachen.

7 aprilJa, met mij gaat het eigenlijk wel lekker. Ik merk als ik de neiging heb om te gaan stotteren dat het niet echt komt door ver-minderd flegma (ik zie geen woorden meer/maak me niet druk om m’n gesprekspartner/ maak me niet druk voor een gesprek), maar dat het er vooral mee te maken heeft dat ik zóveel in een kleine tijd wil vertellen, dat ik over mijn eigen woorden struikel. Mijn vriend merkt dat nog meer op dan ikzelf. Als ik dan m’n rust weer pak, gaat het eigenlijk vanzelf. Voor de vorm speel ik dan even met m’n klank en verleng ik of ga ik omhoog met m’n toonhoogte (om toch voor de zekerheid aan m’n flegma te werken) en ga daarna rustig door met mijn verhaal.De rest van de tijd ben er eigenlijk bijna niet meer mee bezig. Het rustig praten bevalt me zo goed, ik kan nu helder en rustig mijn spreekuur draaien en ben ‘s avonds niet meer zo moe. Ik slaap ook veel beter doordat ik me niet meer druk hoef te maken om m’n spraak. En daardoor heb ik weer plezier in mijn werk.Ik durf nu wel te zeggen dat bij mij de knop is omgegaan en vooral de IK KAN gedachte overheerst, omdat ik merk dat het ook echt zo is. Best grappig eigenlijk, ik had dat ook niet verwacht.

8 juniInmiddels zijn we alweer bijna 3,5 maand

verder. Wat gaat de tijd toch snel als je lol hebt. Ik had deze cursus veel eerder moeten doen!Langzaamaan begin ik het duiveltje op m’n schouder kwijt te raken. Hij legt het af tegen alle positieve ervaringen en m’n mantra’s die ik ‘s avonds tegen mezelf blijf herhalen: 1) IK KAN echt alles zeggen, dat blijkt de afgelopen maanden wel. 2) Ik beledig geen mensen als ik mijn klanken verleng en doe er niemand kwaad mee, en als laatste: 3) Mijn lot ligt in mijn eigen handen. En het blijkt te werken! Dat het eigenlijk al die jaren zo makkelijk geweest is…De basiscursus heeft mij een stuur in handen gegeven en dat geeft een heerlijk gevoel van controle.Natuurlijk heb ik nog wel eens mijn mindere momenten, dan laat ik me opjagen op mijn werk of door mijn collega’s. Ik merk als ik dan naar mijn eigen stemgeluid luister en goed de klanken articuleer, ik vanzelf het tempo van het gesprek ga bepalen, waar-door ik weer meer spreekrust ontwikkel.Het spreken in een andere taal heb ik vorige week mogen ondervinden. Dat blijft toch nog een lastig punt. Je visualiseert nou eenmaal de woorden die je wilt zeggen, maar ook daar heb ik geprobeerd mijn klanken te verlengen met wisselend succes. Achteraf kan ik er dan om lachen en weet ik de vinger op de zere plek te leggen, om het de keer erop gewoon weer opnieuw te proberen. Ach, vallen en opstaan.

Ik zie de toekomst hoopvol tegemoet! Ook ben ik vorige maand voor het eerst naar de ZTG Breda gegaan. Het was voor mij een zeer leerzame avond, aangezien iedereen toch weer een andere kijk op de zaak heeft. En ieder andere aandachtspunten heeft. Ik hoop de komende maanden daar nog veel positieve energie uit te halen. Succes allemaal en ALTIJD BLIJVEN LACHEN!!

Ervaringen van Chantal

9


Contactdag Hausdörfer

zelftherapiegroepen

Op 22 november 2008 heeft de jaar-lijkse contactdag van de zelfthe-rapiegroepen plaatsgevonden. Op

deze dag ontmoetten de afgevaardigden van de zelftherapiegroepen en leden van het zelftherapieteam van het Hausdörfer-instituut Voor Natuurlijk Spreken, regiospe-cialisten en een bestuurslid, elkaar in het dorphuis te Austerlitz. Met een gezelschap van twaalf mensen ging de contactdag rond 10.00 uur van start.

Naast het elkaar ontmoeten en leren kennen was het doel om gezamenlijk te evalueren hoe de zelftherapiegroepen func-tioneren. Onder leiding van ondergetekende werden ervaringen uitgewisseld, gediscus-

sieerd en adviezen gegeven.

Er werd serieus vergaderd en hard gewerkt, met als resultaat dat er een lijst met zinvolle aandacht- en verbeterpunten tot stand is gekomen. Een aantal van deze punten is meegenomen door de afgevaar-digden naar de zelftherapiegroepen. Een aantal punten komt terug in de nieuwste versie van het draaiboek zelftherapiegroe-pen dat komende maand wordt gedrukt en verspreid. Feedback op het functioneren van de regiospecialisten werd en wordt meegenomen in de evaluaties van het zelftherapieteam.

De contactdag 2008 is een geslaagde dag geweest. Men vond het erg leuk elkaar te ontmoeten. De evaluaties waren zeer relevant en hebben verbeterpunten opgele-verd. Rond 16.30 uur dankte de voorzitter

eenieder hartelijk voor de openheid en inzet, hopend elkaar in goede gezondheid op de contactdag 2009 weer te ontmoeten. Hierna werd er afgesloten met een drankje aan de bar in het dorpshuis.

Contactdag ZTgroepenNoël van Leeuwen - bestuurslid Zelftherapiegroepen

Gesignaleerd op de racebaan in Assen: de snelste Hausdörfer allertijden....!Het is de motor van Wim Ratering en de sticker is gemaakt door Erik Hartemink.

10


Bericht: Zelftherapie

weekend Noordeloos

Op 23 t/m 25 januari 2009 werd er voor de eerste keer een zelfthe-rapieweekend georganiseerd in

het Zuid-Hollandse Noordeloos. Na wat navigatiefoutjes en files was iedereen gelukkig op tijd aanwezig. Onder het genot van de nodige koppen koffie en glaasjes fris werden oude bekenden herenigd en werd kennis gemaakt met alle nieuwe gezichten.Na een voorstelronde in de kring, heeft Jan Heuvel uitleg gegeven over zijn nieuwe inzichten in de therapie. De zogeheten ‘weg van het sensibele temperament naar het flegmatieke temperament’. Na deze interes-sante uitleg werd er door sommigen nog wat nagesproken terwijl anderen alvast hun slaapplaats opzochten.

Het ontbijt stond voor zaterdagochtend alweer erg vroeg, om acht uur, gepland. De organisatie vond dit kennelijk ook want zij had zich verslapen. Rond half negen zat bijna iedereen, op een enkeling na, gezellig weer aan het ontbijt. Na het ontbijt werd de groep in tweeën gesplitst, dit naar aanleiding van de eerder ingevulde workshopvoorkeur. In de ochtend zijn twee workshopsessies gegeven. Voor dit weekend waren er twee speciale gasten uitgenodigd. De eerste was Christa Vis zij heeft twee keer een communicatie-workshop gegeven. Hierin werd vooral de nadruk gelegd op de grote invloed van non-verbale communicatie ten opzichte van ver-bale communicatie. Wist u dat non-verbale communicatie 70% uitmaakt van de totale communicatie en het spreken, dat wij alle-maal zo belangrijk maken, maar 10%. De andere workshops werden verzorgd door Noël van Leeuwen (G-schema’s) en Erik Hartemink (het wiel en de afgelegde weg).

Na de lunch was er tijd voor een heerlijke wandeling door de prachtige omgeving. Hierna was het alweer tijd voor de infor-matiemiddag. Door het ruim bekend maken van de informatiemiddag door de organisa-tie, was de opkomst erg hoog. Tijdens deze middag ontstonden er veel interessante discussies en gesprekken. Ook waren er nog een aantal mensen aanwezig die zorgden voor een interessante inbreng, waaronder een ex-cursist en een drietal logopediestu-denten. Dank hiervoor.Na de informatiemiddag was het alweer tijd voor wederom een perfect verzorgde maaltijd. Daarna was er nog even tijd om nog eens met de gehele groep naar de theorie achter de therapie te kijken. De avond werd verder gevuld met een spelletje, een hapje en een drankje en uiteraard een goed gesprek.

Na een verfrissende wandeling en een heerlijk ontbijt was op zondag Frank Loomans te gast. Frank heeft twee keer een workshop gegeven over self-exposure. In zijn workshop werd uitgelegd dat door het maken van een goed stappenplan mensen over hun angst heen kunnen komen. De andere workshops die dag werden verzorgd door Bernadet Hesselberth (Hausdörfer in de praktijk) en Steven Marges (workshop voor jongeren). Na de lunch was het alweer tijd voor de evaluatie van het weekend.

Iedereen was van mening dat het een erg mooie locatie was en dat de organisatie het allemaal erg goed had georganiseerd, van het eten tot de workshops en natuur-lijk niet te vergeten de geweldige opkomst tijdens de informatiemiddag. De workshops waren inhoudelijk erg interessant en leer-zaam.

Maar wat natuurlijk ook niet geheel onbe-langrijk is was de geweldige sfeer. Ik wil

hiervoor iedereen heel erg bedanken.

Ik wil graag alle workshopleiders, in het bijzonder Frank Loomans en Christa Vis, bedanken voor hun inzet tijdens dit week-end. Maar vooral wil ik, namens iedereen, Levina bedanken voor de geweldige organi-satie. Je hebt het hartstikke goed gedaan!

ZTweekend NoordeloosCasper van der Wal, Dieren, 29 januari

10 t/m 12 juli inWinterswijk

Voor meer informatie:zie blz. 14

VOLGEND ZT - WEEKEND:

11


ZTweekend NoordeloosCasper van der Wal, Dieren, 29 januari

Een Oscar voor Hausdörfer.Al wie het horen wil, kan het verhalen:ik kan weer spreken zonder tegenzin.Ik voel geen rem bij het verlengen van vocalenen alle stotters rijmen in een volle zin.Geen angst of stress kan mij nog overhalentot een blokkade of stotterend begin.Wel duizend woorden vallen samenals ik mijn spreekrust weer herwin.Dit nieuwe leven in ontspannen zijngeeft mij weer levenslust en moed.Ik kan voor mijzelf nu nooit meer falen,want deze kracht wint van elke tegenspoed !Bart Goslinga 2-1-2008

12


Opfriscursus voor Natuurlijk

Spreken

Wie besluit aan een opfriscursus deel te nemen, is na een basiscursus meestal al flink vooruit gegaan.

Dat wil zeggen dat je een dikkere huid hebt gekregen op het gebied van spraak, vooral omdat je nu weet hoe het zit, waardoor je meer vertrouwen hebt gekregen en geen ‘verkeerde’ dingen meer doet. Dit heeft je geholpen om je minder te ergeren aan jouw stotteren waardoor het ook niet meer ‘erger’ is geworden. Maar je bent nog niet ‘vrij’ geworden en dat wil je graag bereiken.

Nu je een ‘dikkere huid’ op het gebied van spraak hebt gekregen, begin je niet meer vanuit een sensitieve gevoelstoestand aan een opfriscursus maar je zit al een stuk(je) hoger, waardoor de sprong naar een flegmatieke gevoelstoestand minder hoog is. Dit is goed te merken in een opfriscursus: iedereen gaat in vergelijking met een eerste basiscursus meteen al een stuk gemakkelijker om met het klanksturen. Innerlijke weerstanden worden gemakkelij-ker overwonnen. Omdat je nu nog eens een goede springplank neerlegt en flink wordt gestimuleerd om die hoge sprong te maken, kun je een effect bereiken dat vergelijkbaar is met dat van een eerste basiscursus. Een belangrijk voordeel is nu dat je veel beter ziet waar het écht om gaat waardoor je niet meer zo gemakkelijk in de valkuilen trapt. Je bent bijv. minder euforisch omdat je zo ‘vloeiend kunt spreken’ en je bent ook minder angstig om dit weer kwijt te raken. Daardoor kan de ‘verkeerde’ doelstelling ‘vloeiend spreken’ er niet meer zo gemak-kelijk insluipen. Doordat je inzicht krijgt in de ‘fouten’ die je (bewust of onbewust) nog hebt gemaakt, maak je dezelfde ‘fouten’ niet zo snel nog eens.

Een opfriscursus betekent dus niet ‘opfris-sen van wat je al wist’. In de praktijk ga je pas zien welke betekenis alles wat je geleerd hebt werkelijk heeft. Omdat je al een stuk flegmatieker bent geworden, ga je hiermee gemakkelijker om dan vlak na een basiscursus. Een opfriscursus is daarom te zien als het maken van de sprong naar de flegmatieke gevoelstoestand op het gebied van spraak vanuit een betere positie.

Bericht van een opfriscursus

Door: Jeroen KampingaIn Augustus 2006 heb ik de basiscursus gevolgd en was hier erg tevreden over. Ik leerde goed naar mijn klanken te luisteren en hiermee te spelen. Hierdoor bouwde ik een spreekrust op. De maanden na de cursus ging het klanksturen goed, maar na verloop van tijd verwaterde het. Daarom besloot ik mezelf op te geven voor de

opfriscursus in januari. Inmiddels heb ik deze gevolgd en heb ik er erg veel aan gehad. Het is niet alleen herhaling maar er kwamen ook zeker dingen aan bod die ik nog niet wist of destijds niet had opge-slagen. Ik wil nu gaan werken naar een flegmatiek temperament. Vervolgens zakt dat vanzelf af naar het neutraal tempera-ment oftewel het ‘vrij’ zijn. Dit wil ik gaan bereiken door nog meer met mijn klanken te gaan spelen, en hierin een leuke manier te vinden.

Opfriscursus Natuurlijk SprekenJan Heuvel

13


Iris

In september 2008 begon onze 3 jaar oude dochter Iris wat te stotteren. Zorond haar verjaardag. Ik, als stotteraar,

schrok enorm en de doemscenario’sflitsen je door de kop. Ik had toen de the-rapie van Hausdörfer nog nietgevolgd en raakte een beetje in paniek. Het stotteren hield anderhalve maandaan en we hebben toen de dokter gebeld voor advies. Hier kwam uit dat kindjesvan haar leeftijd nog volop in ontwikkeling zijn wat spraak en taal betreften we hebben toen besloten om er geen aandacht aan te geven. Dit werkte enhet ging weer net zoals het kwam. Opluch-ting!

Enkele weekjes daarna kwam ze van haar peuterspeelzaal thuis met wathaperingen. De therapie, die ik inmiddels had gehad, had een techniekje endie hebben wij, in overleg met therapeut Jan Heuvel, toegepast. We zijnnaast haar gaan zitten en hebben haar verteld dat we een spelletje gaan doenmet onze stemmen en dat ze daar goed naar moest luisteren en dan vooral OOKnaar haar eigen stem als ze wilde meespe-len. Dit ging heel goed en na tweedagen was het stotteren weg.

Het stotteren bleef steeds na een bezoek aan haar schooltje terugkomen.Toen zijn we eens met de juffrouw gaan praten en wat bleek? Er zat nog eenmeisje in de klas die ook wel eens op een bepaalde letter haperde. Ze deedhaar dus gewoon na, raakte wat in de war en kon het contact met haar eigenstem niet meer vinden. Even wat verlengen waar ze bij is en het lek is weergedicht. Kinderen zijn zelftherapeutisch. Ze zijn nog niet zo heel erg bezig

met hoe en wat. Dit in tegenstelling tot haar vader.......:)

Iris wordt steeds stabieler en de weinige haperingen zijn vervangen doorverlengingen. Ontwikkeling van haar taal en spraakgeluid speelt hierin ookeen belangrijke rol denken wij. Wij hebben er veel vertrouwen in dat allesgoed komt ook al zou ze blijven stotteren

dan is dit geen enkel probleem.Stotteraars zijn niet minder of anders!

Inmiddels hebben wij contact met de moeder van het andere meisje gehad en deHausdörfersite en -therapie van harte aanbevolen.

KinderenTristan van Duijl

14


Nonverbale

Communicatietraining

Eind januari was er een zelfhulpthera-pieweekend in Noordeloos. Tijdens dat weekend waren er een aantal work-

shops, één daarvan ging over non-verbale communicatie. Deze werd gegeven door Christa Vis. Ze gaf al meteen aan dat ze te weinig tijd had in de anderhalf uur die ze had, om het helemaal uit te leggen. Dus zei ze dat ze bij voldoende aanmeldingen een hele trainingsdag wilde organiseren.

Dus zo waren we op 18 april met 11 mensen in het Dorpshuis in Austerlitz, en begon Christa aan de trainingsdag. Het was een hele interessante en boeiende dag. Het ochtendprogramma ging helemaal over het non-verbale, met veel oefeningen, terwijl de middag meer over assertiviteit ging. Er was ook nog een heerlijke, compleet verzorgde lunch.Als eerste moesten we onszelf voorstellen, dit ging in spelvorm. Christa gooide een

tennisballetje naar iemand, die zich dan moest voorstellen. Het ging zo het rondje door, tot iedereen alle namen wist. Daarna vertelde ze dat in de communicatie 70 procent lichaams-taal is, en maar 10 procent woor-den of eigenlijk klanken. Als stotteraar zijn woorden heel belangrijk, omdat je het goed wilt zeggen, en is lichaamstaal een ondergeschoven kindje. Maar tijdens deze dag werd duidelijk hoe belangrijk lichaamstaal is. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat je blij bent, terwijl je lichaam wat anders zegt. Dan gelooft degene met wie je spreekt echt niet dat je blij bent.Zo hebben we nog oefeningen gedaan, die je ervan bewust maakt hoe je loopt. Tijdens het middagprogramma hebben we

een situatie uitgespeeld over assertiviteit. Kortom, het was echt de moeite waard om deze dag bij te wonen. Ik heb er heel veel van geleerd. Ik kan het dan ook iedereen aanraden. Het maakt je meer bewust hoe je dingen kan aanpakken, en hoe je tegen situaties aan kunt kijken.

Nonverbale CommunicatieEdith Esmeijer

AGENDA:Zelftherapieweekend WinterswijkDatum: 10 t/m 12 juli 2009Locatie: Te Paske(www.tepaske-recreatie.nl) te Winterswijk (Gelderland).

De deelnamekosten bedragen €€ 75,00 voor donateurs/leden en € 95,00 voor niet-donateurs/leden van het Hausdörfer-instituut Voor Natuurlijk Spreken. Heb je de INS-basiscursus gevolgd en wil je dit gezellige en nuttige weekend niet missen, twijfel dan niet en geef je snel op via [email protected] oftelefonisch bij: Björn Wedding,tel: 06 4036 9407 (www.bjornwedding.nl)

15

Hausdörfer-instituutV o o r N a t u u r l i j k S p r e k e nHausdörfer-instituutV o o r N a t u u r l i j k S p r e k e n

WEBVERSIE - UITGAVE HAUSDÖRFER INSTITUUT

Colofon 1

Bestuur van de Stichting Natuurlijk SprekenVoorzitter:Willem RaaijmakersTel.: 076 581 [email protected]:Dora [email protected].: 06 3080 1386Penningmeester:Allard VerburgTel.: 017 541 5119 [email protected] zelftherapiegroepen:Noël van LeeuwenTel: 0341 428 [email protected] zelftherapieweekeinden:Björn WeddingTel.: 06 4036 [email protected] voorlichting:Levina van Zee-JongenelenTel.: 0184 601 [email protected]:Erica [email protected]:Ton KrabmanWebsitehttp//www.hausdorfer.euGirorekening7706022t.n.v. Stichting Natuurlijk SprekenLeiderdorpBij betalingen vanuit het buitenland heeft u de volgende gegevens nodig:IBAN: NL87 PSTB 0007 7060 22BIC: PSTBNL21Vaak zijn er geen of weinig kosten aan verbon-den. Informeer hiervoor bij uw bank.

• De Nieuwsbrief verschijnt in juni en december. De Nieuwsbrief wordt per mail verzonden aan alle donateurs en belangstellenden en kan worden gedownload van www.hausdorfer.eu

ContactpersonenZelftherapiegroepen

AlmeloAnouk [email protected]

AmsterdamMaarten JurrjensTel.: 0251 671 [email protected]

AssenArent BoonstraTel.: 0592 545 [email protected]

BredaPaul van DijkTel.: 0162 671 [email protected]

EindhovenBob Jakobs, Tel.: 077 4672 555 [email protected]

ErmeloNoel van LeeuwenTel.: 0341 881 [email protected]

LeidenPaul BlijboomTel.: 020 664 [email protected]

NijmegenRutger WilhelmTel.: 06 4439 [email protected]

UtrechtMichel van den BurgTel.: 0343 491 [email protected]

WinterswijkBjörn WeddingTel.: 06 4036 [email protected]

ZeelandPaul de JagherTel.: 0187 651 [email protected]

ZoetermeerMarcel BeekinkTel.: 079 363 [email protected]

Documents

Nieuwsbrief 2009_01