‘Nieuwe Politiek’ Over borrelpraat en sociologisch onderzoek Tweedaagse Sociologie 12 Oktober 2008 Roderick Sluiter

‘Nieuwe Politiek’Over borrelpraat en sociologisch onderzoek

Tweedaagse Sociologie12 Oktober 2008Roderick Sluiter

‘Nieuwe Politiek’

- Introductie ‘Nieuwe Politiek’- Nieuwe politiek en borrelpraat- Toetsing van de borrelpraat

Wat gaan we doen?


De Opkomst van Pim Fortuyn

http://player.nos.nl/index.php/media/play/tcmid/tcm:5-414456/













1998 2002 2003

PvdA 29,0 15,1 27,3

VVD 24,7 15,4 17,9

CDA 18,4 27,9 28,6

D’66 9,0 5,1 4,1

GroenLinks 7,3 7,0 5,1

SP 3,5 5,9 6,3

SGP 1,8 1,7 1,6

ChristenUnie 3,3 2,5 2,1

LN 0 1,6 0,4

LPF 0 17,0 5,7

Verkiezingsuitslag 1998-2003(% van de geldige stemmen)


De ‘Nieuwe Politiek’ na Fortuyn














2003 2006 vandaag

PvdA 27,3 21,2 14,5

VVD 17,9 14,7 10,6

CDA 28,6 26,5 24,3

D’66 4,1 2,0 6,3

GroenLinks 5,1 4,6 6,9

SP 6,3 16,6 12,8

SGP 1,6 1,6 1,7

ChristenUnie 2,1 4,0 5,0

PVV - 5,9 10,3

Fortuyn 5,7 (als LPF) 0,2 ?

Verdonk - - 5,1

Verkiezingsuitslag 2003-heden(% van de geldige stemmen)


“Pim Fortuyn heeft maar mooi al die niet-stemmers weer naar de stembus gekregen!”

“De ‘Nieuwe Politiek’ profiteert van de ontevredenheid met de regering en het gebrek aan vertrouwen in de politiek”

“De ‘Nieuwe Politiek’ trekt veel kiezers met zijn ferme woorden over buitenlanders”

Klopt dit eigenlijk wel??

Veelgehoorde uitspraken (Borrelpraat)


“Pim Fortuyn heeft maar mooi al die niet-stemmers weer naar de stembus gekregen!”

- Was de verkiezingsopkomst in ons land wel zo laag?

- Hoeveel niet-stemmers heeft Pim Fortuyn weer naar de stembus gekregen?

- In welke mate wijken niet-stemmers af van LPF-kiezers?



Australië 96 Spanje 71

België 91 Frankrijk 68

Luxemburg 87 Ierland 66

Denemarken 87 Finland 65

IJsland 84 Japan 63

Duitsland 82 Canada 63

Zweden 81 Israël 62

Italië 81 Groot-Brittannië 60

Nederland 79 Portugal 51

Noorwegen 75 Verenigde Staten 50

Griekenland 75 Zwitserland 43

Oostenrijk 74

Opkomst bij nationale verkiezingen in 23 landen rond 2000


Verkiezingsopkomst NL: 1965-2006


Waar komt de LPF-stemmer in 2002 vandaan?

Niet-stemmers26%

CDA9%

VVD37%

PvdA13%

Anders15%


Niet-stemmers

LPF-kiezers

Kiezers overige partijen

Totaal

Geïnteresseerd in politiek

35 64 71 63

Over sommige beslissingen moeten kiezers stemmen

85 92 82 84

Onderneemt niets als Tweede Kamer onrechtvaardige wet aanneemt

48 28 37 38

Niet-stemmers en LPF-kiezers vergeleken (december 2002)


Is de verkiezingsopkomst in ons land eigenlijk wel zo laag?

Hoeveel niet-stemmers heeft Pim Fortuyn weer naar de stembus gekregen?

In welke mate wijken niet-stemmers af van LPF-kiezers?

Niet-stemmers en LPF-stemmers


Is de verkiezingsopkomst in ons land eigenlijk wel zo laag?

Dat valt wel mee.

Hoeveel niet-stemmers heeft Pim Fortuyn weer naar de stembus gekregen?

Fortuyn heeft meer stemmen bij andere partijen weggehaald dan bij de niet-stemmers. De opkomst was in 2002 maar 6% hoger dan in 1998, en even hoog als in 1994. Slechts 26% van de LPF-stemmers geldt als niet-stemmer.

In welke mate wijken niet-stemmers af van LPF-kiezers?

Behoorlijk: LPF-kiezers zijn meer geïnteresseerd in politiek, vaker voorstander van politieke inspraak en meer actiebereid.

Niet-stemmers en LPF-stemmers


“De ‘Nieuwe Politiek’ profiteert van de ontevredenheid met de regering en het gebrek aan vertrouwen in de politiek”

- Is er eigenlijk wel ontevredenheid en gebrek aan vertrouwen in de politiek?

- Hoe zit dat in andere landen?




NJ1997

NJ 1999

VJ2001

NJ2001

VJ2002

VJ2003

NJ 2003

VJ2004

NJ 2004

De TK 66 65 65 71 61 53 43 45 50

De regering 68 66 64 73 64 45 38 40 38

Pol. Partijen 41 41 34 36 37 34 28 28 35

Vertrouwen in instituties, 1997-2004(% Heeft ‘eerder wel’ dan ‘eerder geen’ vertrouwen)


NL GB DE BE FR IT

(Nationale) parlement

66 37 46 44 37 36

(Nationale) regering

64 34 43 42 35 32

Overheidsinstellingen

54 49 51 50 50 30

Politieke partijen

34 16 18 18 12 13

Vertrouwen in instituties, 2001



1973 1977 1981 1985 1989 1993 1997 2000

Nederland 59 70 62 58 74 69 71 69

Groot- Brittannië 44 61 53 54 61 51 72 64

Denemarken 45 68 71 71 70 81 79 75

West-Duitsland 43 81 75 75 79 57 50 66

België 67 64 43 55 63 51 30 61

Frankrijk 47 50 61 48 57 43 49 63

Italië 27 12 20 25 27 12 32 35

Tevredenheid met de democratie



Was er eigenlijk wel ontevredenheid met de regering en gebrek aan vertrouwen in de politiek?

En: Hoe zit dat in andere landen?

Ontevreden burgers?


Was er eigenlijk wel ontevredenheid met de regering en gebrek aan vertrouwen in de politiek?

Een ruime meerderheid was voor de opkomst van de ‘Nieuwe Politiek’ tevreden. Na 2000 nam de ontevredenheid toe. Sinds 2006 lijkt de tevredenheid weer op het oude peil te zijn. De PVV van Wilders weet wel de ontevreden mensen naar zich toe te trekken

En: Hoe zit dat in andere landen?

Het vertrouwen in het parlement, de regering, de overheid en in de politieke partijen is in Nederland groter dan in andere landen. Ook tevredenheid met democratie is groter dan in andere landen.

Ontevreden burgers?


“De ‘Nieuwe Politiek’ trekt veel kiezers (met name arbeiders) met ferme woorden over buitenlanders”

- Is de opinie over buitenlanders eigenlijk wel veranderd?-Trekt de ‘Nieuwe Politiek’ veel kiezers met zijn ferme woorden over buitenlanders?



1975 1980 1986 1992 1997 2003

Amsterdam 6 11 16 27 32 34

Rotterdam 6 10 14 25 31 34

Den Haag 5 9 14 22 27 30

Utrecht 5 8 9 17 21 20

Nederland 2 3 4 7 9 10

Het aandeel niet-westerse allochtonen in de vier grote steden, 1975-2003 (in %)


1975 1980 1986 1992 1997 2003

Amsterdam 6 11 16 27 32 34

Rotterdam 6 10 14 25 31 34

Den Haag 5 9 14 22 27 30

Utrecht 5 8 9 17 21 20

Nederland 2 3 4 7 9 10

Het aandeel niet-westerse allochtonen in de vier grote steden, 1975-2003 (in %)



1997 1998 1999 2000 2001 2002

Toestroom asielzoekers moet volledig gestopt worden

19 15 17 16 17 16

Toelaten politieke vluchtelingen veel moeilijker maken

24 22 22 21 22 20

Minderheden moeten zich volledig aanpassen aan de Nederlandse cultuur

26 24 25 26 25 28

Opinies over minderheden, 1997-2001



Niet-stemmers

LPF-kiezers

Kiezers overige partijen

Totaal

Afgewezen asielzoekerdie enkele jaren in Nederland woont moet toch het land uit worden gezet

35 47 32 35

Imams mogen met beroep op hun geloof zeggen wat ze willen

35 22 32 31

LPF-kiezers en opinies over buitenlanders, december 2002



LPF VVD CDA D66 PvdA GL SP Totaal

Criminaliteit en

onveiligheid

65 67 58 45 50 26 38 53

Gezondheidszorg 38 28 44 43 41 44 44 38

Strenger asielbeleid 44 27 22 4 14 3 15 21

Normen en waarden 10 19 23 27 20 18 22 21

Kwaliteit onderwijs 4 12 13 25 16 32 25 15

Sociaal zwakkeren 5 2 8 8 12 26 22 10

N 82 118 168 51 125 62 55 788

Belangrijkste beleidsterreinen naar voorgenomen stemgedrag, 4/5 mei 2002 (in %)



CDA LPF VVD PvdA

Laag opgeleid

24 47 27 46

Midden opgeleid

34 35 34 27

Hoog opgeleid

42 18 39 27

Totaal 100 100 100 100

De achterban van de vier grootste partijen, verkiezingen 2002


CDA VVD PvdA ToN PVV

Laag

opgeleid

34 19 38 41 40

Midden

opgeleid

41 27 23 27 32

Hoog

opgeleid

26 54 39 32 28

Totaal 100 100 100 100 100

De achterban van de drie grootste partijen en de ‘Nieuwe Politiek’, 2007


Is de opinie over buitenlanders eigenlijk wel veranderd?

Trok de ‘Nieuwe Politiek’ veel kiezers met zijn ferme woorden over buitenlanders?

Waren het vooral arbeiders die op de ‘Nieuwe Politiek’ hebben gestemd?

‘Nieuwe Politiek’ en de allochtonen


Is de opinie over buitenlanders eigenlijk wel veranderd?

Vergeleken met 1998 nauwelijks.

Trok de ‘Nieuwe Politiek’ veel kiezers met zijn ferme woorden over buitenlanders?

Ja. Zowel het LPF- als het PVV-electoraat is aanzienlijk minder tolerant t.o.v. etnische minderheden dan de overige Nederlanders. Ook wordt er in wijken met meer allochtonen meer LPF gestemd.

Waren het vooral arbeiders die op de ‘Nieuwe Politiek’ hebben gestemd?

Waarschijnlijk wel.

‘Nieuwe Politiek’ en de allochtonen

Documents

‘Nieuwe Politiek’ Over borrelpraat en sociologisch onderzoek Tweedaagse Sociologie 12 Oktober 2008 Roderick Sluiter