NGUYÊN NHUNG thực hiệnNGUYÊN NHUNG thực hiện

NNăăm nay xuân về, Tết m nay xuân về, Tết đđến muộn, ến muộn, đđã bước qua tháng hai dương lịch nên tiết ã bước qua tháng hai dương lịch nên tiết trời thật là ấm áp, mùa xuân trời thật là ấm áp, mùa xuân đđã trải những vạt nắng hồng trên sân cỏ còn ướt ã trải những vạt nắng hồng trên sân cỏ còn ướt sương và bầy chim sương và bầy chim đđã líu lo trước nhà mỗi buổi bình minh.ã líu lo trước nhà mỗi buổi bình minh.Trước Tết Trước Tết đđộ nửa tháng, Nguyễn, chủ nhân cộ nửa tháng, Nguyễn, chủ nhân căăn chung cư có một hàng hiên n chung cư có một hàng hiên thoáng và rộng, thoáng và rộng, đđã dọn dẹp mớ cây cảnh trong những chiếc chậu sành tráng ã dọn dẹp mớ cây cảnh trong những chiếc chậu sành tráng men trước cửa nhà. Mỗi ngày khi men trước cửa nhà. Mỗi ngày khi đđi làm về, chi làm về, chăăm chút mấy cây cảnh cũng là m chút mấy cây cảnh cũng là thú vui của Nguyễn, thú vui của Nguyễn, đđỡ phải nghĩ ngợi chuyện ỡ phải nghĩ ngợi chuyện đđời vốn vui ít, buồn nhiều.ời vốn vui ít, buồn nhiều.Sống cảnh Sống cảnh đđời cô ời cô đđộc, không vợ không con, không họ hàng thân thích, lâu ộc, không vợ không con, không họ hàng thân thích, lâu ngày Nguyễn ngày Nguyễn đđã quen dần với cái yên lặng, tĩnh mịch của chính tâm hồn ã quen dần với cái yên lặng, tĩnh mịch của chính tâm hồn chàng. Có khi chàng tự chế riễu mình, " lòng mình còn không hiểu nổi, huống chàng. Có khi chàng tự chế riễu mình, " lòng mình còn không hiểu nổi, huống chi lòng người ". chi lòng người ". ĐâĐây là lối an ủi của kẻ sống mà không biết rằng mình y là lối an ủi của kẻ sống mà không biết rằng mình đđang ang sống, sống, đđau mà cố quên rằng lòng mình au mà cố quên rằng lòng mình đđang ang đđau.au.

truyện NGUYÊN NHUNGtruyện NGUYÊN NHUNG

NNăăm nay, tự nhiên Nguyễn có ý m nay, tự nhiên Nguyễn có ý đđịnh cần phải thay ịnh cần phải thay đđổi một cái gì khi nhìn ổi một cái gì khi nhìn mấy chậu cây chàng trồng trước cửa. Hai cây thông mấy chậu cây chàng trồng trước cửa. Hai cây thông đđất khoẻ mạnh tươi tốt, ất khoẻ mạnh tươi tốt, bất chấp sự thay bất chấp sự thay đđổi của thời tiết, mấy giò phong lan ổi của thời tiết, mấy giò phong lan đđã trổ hoa rất ã trổ hoa rất đđẹp dù ẹp dù không không đđược tưới tắm bao nhiêu, giống này rất lạ, không ưa nước, Nguyễn ược tưới tắm bao nhiêu, giống này rất lạ, không ưa nước, Nguyễn tưởng nó tưởng nó đđã chết khô vậy mà khi xuân về nó vẫn ã chết khô vậy mà khi xuân về nó vẫn đđơm hoa. Riêng cây quất ơm hoa. Riêng cây quất nom có vẻ cỗi, cách nom có vẻ cỗi, cách đâđây bốn ny bốn năăm cũng vào dịp xuân về, vợ chồng người bạn m cũng vào dịp xuân về, vợ chồng người bạn đđã tặng chàng với nhã ý ã tặng chàng với nhã ý đđem cái sung túc, xum xuê, tươi thắm của cây cỏ em cái sung túc, xum xuê, tươi thắm của cây cỏ đđể ể chàng khoả lấp phần nào nỗi hiu quạnh. Hai nchàng khoả lấp phần nào nỗi hiu quạnh. Hai năăm m đđầu chàng còn chầu chàng còn chăăm tưới m tưới bón, nhưng qua bón, nhưng qua đđến mùa xuân thứ ba chỉ còn lác ến mùa xuân thứ ba chỉ còn lác đáđác dc dăăm quả vàng óng trên m quả vàng óng trên cành cây xơ xác, nhìn rõ mà phát chán. Mùa cành cây xơ xác, nhìn rõ mà phát chán. Mùa ĐôĐông ng đđã cướp dần sinh lực của ã cướp dần sinh lực của cây, như người con gái chỉ vui có một mùa cưới, rồi thì cũng quắt quay với cây, như người con gái chỉ vui có một mùa cưới, rồi thì cũng quắt quay với những tất bật của những tất bật của đđời. ời.

Dạo này Nguyễn hay có những nỗi buồn vô cớ, Dạo này Nguyễn hay có những nỗi buồn vô cớ, đđến nỗi chểnh mảng cả ến nỗi chểnh mảng cả việc sviệc săăn sóc cây cỏ. Mỗi n sóc cây cỏ. Mỗi đđộ Xuân về, Nguyễn lại nghe lòng mình chìm ộ Xuân về, Nguyễn lại nghe lòng mình chìm ngập trong nỗi buồn không ngập trong nỗi buồn không đâđâu. Lắm khi chàng nhìn u. Lắm khi chàng nhìn đăđăm m đăđăm vào một m vào một chiếc lá xanh, nhìn chiếc lá xanh, nhìn đđể mà nhìn chứ hồn chàng ể mà nhìn chứ hồn chàng đđã gởi vào một nơi chốn ã gởi vào một nơi chốn rất xa xrất xa xăăm, có thể là một khoảnh m, có thể là một khoảnh đđời trong dĩ vãng. Lắm lúc chàng lại ời trong dĩ vãng. Lắm lúc chàng lại ngậm ngùi nhìn rõ mối tương quan giữa chàng và cây cỏ, mới ngày nào ngậm ngùi nhìn rõ mối tương quan giữa chàng và cây cỏ, mới ngày nào tóc còn xanh mà nay tóc còn xanh mà nay đđã sợi ã sợi đđen, sợi trắng, mắt en, sợi trắng, mắt đđã bớt phần tinh anh, ã bớt phần tinh anh, đđuôi mắt thì hệt như một chiếc lá héo. Không có gì chống chỏi nổi với uôi mắt thì hệt như một chiếc lá héo. Không có gì chống chỏi nổi với thời gian, sự luân chuyển của vũ trụ vẫn quay thời gian, sự luân chuyển của vũ trụ vẫn quay đđều, Nguyễn nghe như ều, Nguyễn nghe như đđời dần dần ngắn lại. ời dần dần ngắn lại.

ĐĐêm nay êm nay đđêm cuối nêm cuối năăm, dù chỉ có một mình nhưng Nguyễn vẫn có m, dù chỉ có một mình nhưng Nguyễn vẫn có thói quen bày biện chút bánh trái thói quen bày biện chút bánh trái đđể cúng ông bà, trên chiếc bàn con ể cúng ông bà, trên chiếc bàn con là tấm hình của cha mẹ chàng là tấm hình của cha mẹ chàng đđã ố vàng với thời gian. Tấm hình duy ã ố vàng với thời gian. Tấm hình duy nhất còn lại mà chàng nâng niu, gìn giữ từ lúc gom góp mớ hành nhất còn lại mà chàng nâng niu, gìn giữ từ lúc gom góp mớ hành trang xuống tàu quyết thoát ra miền quê hương khốn khổ. Trong cái trang xuống tàu quyết thoát ra miền quê hương khốn khổ. Trong cái đđêm ngày cùng tháng tận, mùi nhang khói lãng êm ngày cùng tháng tận, mùi nhang khói lãng đđãng trong không ãng trong không gian, lòng chàng chập chùng với biết bao kỉ niệm buồn vui, rất nhiều gian, lòng chàng chập chùng với biết bao kỉ niệm buồn vui, rất nhiều lần Nguyễn nghe như có tiếng sụt sùi của những giọt nước mắt chảy lần Nguyễn nghe như có tiếng sụt sùi của những giọt nước mắt chảy ngược vào tim, khiến chàng xúc ngược vào tim, khiến chàng xúc đđộng ộng đđến run rẩy.ến run rẩy.

Nguyễn mở hé cánh cửa kính, một làn hơi mát lạnh từ bên ngoài uà vào cNguyễn mở hé cánh cửa kính, một làn hơi mát lạnh từ bên ngoài uà vào căăn n phòng vắng, không phải thứ gió lạnh của phòng vắng, không phải thứ gió lạnh của đđêm xuân, mà nếu nghĩ ngợi thêm, êm xuân, mà nếu nghĩ ngợi thêm, chàng cứ ngỡ cái dịu dàng của dáng xuân chàng cứ ngỡ cái dịu dàng của dáng xuân đđang rón rén bước vào, quấn lấy ang rón rén bước vào, quấn lấy chàng trong một cảm giác kì thú. chàng trong một cảm giác kì thú. ĐĐêm dịu dàng vô cùng, tất cả êm dịu dàng vô cùng, tất cả đđều yên lặng, ều yên lặng, đđất trời và cây cỏ như ất trời và cây cỏ như đđang nín thở ang nín thở đđể tận hưởng cái êm ái của ể tận hưởng cái êm ái của đđêm giao êm giao mùa.mùa.Tự nhiên Nguyễn cảm thấy muốn nghe vài Tự nhiên Nguyễn cảm thấy muốn nghe vài đđiệu nhạc xuân, giữa một iệu nhạc xuân, giữa một đđêm êm tuyệt vời như tuyệt vời như đđêm nay. Chàng mở nhạc, lười biếng thả mình xuống chiếc êm nay. Chàng mở nhạc, lười biếng thả mình xuống chiếc "sofa", nhắm mắt lại "sofa", nhắm mắt lại đđể hồn lơ mơ tận hưởng những âm thanh dặt dìu trong ể hồn lơ mơ tận hưởng những âm thanh dặt dìu trong không gian im vắng.không gian im vắng.

Nghe như có tiếng bước chân ngoài hành lang, tiếng lá hoa rì rào từ mấy Nghe như có tiếng bước chân ngoài hành lang, tiếng lá hoa rì rào từ mấy chậu hoa, Nguyễn mơ màng nghe ai gọi tên mình, rồi bóng một phụ nữ xuất chậu hoa, Nguyễn mơ màng nghe ai gọi tên mình, rồi bóng một phụ nữ xuất hiện trước khung cửa. Nàng mặc chiếc áo vàng, màu vàng tươi thắm làm hiện trước khung cửa. Nàng mặc chiếc áo vàng, màu vàng tươi thắm làm khuôn mặt hơi ửng hồng, nụ cười rạng rỡ và từ nơi nàng toát ra một mùi khuôn mặt hơi ửng hồng, nụ cười rạng rỡ và từ nơi nàng toát ra một mùi hương của cây cỏ, rất thanh khiết. Chưa bao giờ Nguyễn thấy một vẻ hương của cây cỏ, rất thanh khiết. Chưa bao giờ Nguyễn thấy một vẻ đđẹp ẹp nào thanh lịch hơn, không phải nét ngây thơ, nũng nịu của một cô gái mới nào thanh lịch hơn, không phải nét ngây thơ, nũng nịu của một cô gái mới lớn, cũng không lả lơi mời gọi của ả giang hồ, từ nơi nàng toát ra một vẻ gì lớn, cũng không lả lơi mời gọi của ả giang hồ, từ nơi nàng toát ra một vẻ gì là lạ khiến chàng phải kính nể. Nàng lên tiếng, âm thanh cao và trong trẻo :là lạ khiến chàng phải kính nể. Nàng lên tiếng, âm thanh cao và trong trẻo :" " ĐĐêm xuân, êm xuân, đđến thến thăăm chủ nhân vào lúc này thật là m chủ nhân vào lúc này thật là đđường ường đđột , xin ông vui ột , xin ông vui lòng thứ lỗi. Gần gũi lòng thứ lỗi. Gần gũi đâđây mà mấy y mà mấy đđộ xuân về, ộ xuân về, đđã không chia xẻ ã không chia xẻ đđược nỗi ược nỗi niềm với người cùng quê, lòng thật là áy náy. Thôi thì mỗi nniềm với người cùng quê, lòng thật là áy náy. Thôi thì mỗi năăm có một mùa, m có một mùa, một mùa có một ngày như một mùa có một ngày như đđêm nay, ông cho phép thì tôi xin êm nay, ông cho phép thì tôi xin đđược vào ược vào đđàm àm đđạo mấy lời."ạo mấy lời."

Nguyễn thấy thật là lạ lùng, tuy vậy chàng vẫn lịch sự giơ tay mời khách, cố Nguyễn thấy thật là lạ lùng, tuy vậy chàng vẫn lịch sự giơ tay mời khách, cố moi óc moi óc đđể nhớ xem quanh ể nhớ xem quanh đâđây có ai giống nàng, mà nếu có thì chàng cũng y có ai giống nàng, mà nếu có thì chàng cũng chẳng biết, vì ngày nào cũng chẳng biết, vì ngày nào cũng đđi làm từ sáng tinh mơ, chiều về tưới cây qua quýt i làm từ sáng tinh mơ, chiều về tưới cây qua quýt rồi lại chúi rồi lại chúi đđầu vào ầu vào đđọc sách. Sự xuất hiện của người thiếu phụ áo vàng trong ọc sách. Sự xuất hiện của người thiếu phụ áo vàng trong đđêm nay làm chàng ngạc nhiên, vừa ngạc nhiên lại vừa thích thú. Hay nàng chỉ êm nay làm chàng ngạc nhiên, vừa ngạc nhiên lại vừa thích thú. Hay nàng chỉ là một hồn ma, sự gặp gỡ một bóng ma là một hồn ma, sự gặp gỡ một bóng ma đđẹp trong một ẹp trong một đđêm tuyệt vời như êm tuyệt vời như đđêm êm nay chẳng thích thú lắm sao. Nguyễn rót trà mời khách, bình trà cúng giao nay chẳng thích thú lắm sao. Nguyễn rót trà mời khách, bình trà cúng giao thừa vẫn còn ấm, chủ khách nhìn nhau bỡ ngỡ. Chàng khách sáo mở lời :thừa vẫn còn ấm, chủ khách nhìn nhau bỡ ngỡ. Chàng khách sáo mở lời :" Thật quí hoá quá, mấy n" Thật quí hoá quá, mấy năăm nhà cửa vắng vẻ vì chỉ có một mình, nay có m nhà cửa vắng vẻ vì chỉ có một mình, nay có khách khách đđến thến thăăm, lại là một giai nhân, nm, lại là một giai nhân, năăm nay chắc may nhiều hơn rủi."m nay chắc may nhiều hơn rủi."Thiếu phụ lại cười, sắc áo vàng như rạng rỡ theo nụ cười của nàng, trông thật Thiếu phụ lại cười, sắc áo vàng như rạng rỡ theo nụ cười của nàng, trông thật là kiều diễm và thanh thoát lạ lùng, khiến người là kiều diễm và thanh thoát lạ lùng, khiến người đđối diện không dám buông lời ối diện không dám buông lời bất nhã.bất nhã.

" Cám ơn ông " Cám ơn ông đđã quá khen. Trong phòng này ấm quá, nào nhang thơm, nào trà ã quá khen. Trong phòng này ấm quá, nào nhang thơm, nào trà ngon, chủ nhân thật là tươm tất. Mùa ngon, chủ nhân thật là tươm tất. Mùa đôđông ng đđã qua, nã qua, năăm nay xuân về tiết trời m nay xuân về tiết trời ấm áp, người người cây cỏ cùng rạo rực ấm áp, người người cây cỏ cùng rạo rực đóđón xuân sang, riêng chủ nhân sang n xuân sang, riêng chủ nhân sang nnăăm mới phải tìm một bóng hồng cho vui nhà vui cửa."m mới phải tìm một bóng hồng cho vui nhà vui cửa."Nói xong, nàng nhìn Nguyễn ý nhị, khiến chàng bỗng dưng nghe lòng mình xao Nói xong, nàng nhìn Nguyễn ý nhị, khiến chàng bỗng dưng nghe lòng mình xao xuyến.xuyến." Không dấu gì cô, từ ngày sang " Không dấu gì cô, từ ngày sang đâđây y đđời xất bất xang bang nên chưa dám nghĩ ời xất bất xang bang nên chưa dám nghĩ đđến chuyện vợ con, bây giờ ến chuyện vợ con, bây giờ đđã qua ã qua đđi tuổi ấy, ngoảnh lại thấy mình i tuổi ấy, ngoảnh lại thấy mình đđã già, cho ã già, cho nên lại càng không dám nghĩ. Thôi thì " lần lữa ngày qua tháng lại qua ", riêng nên lại càng không dám nghĩ. Thôi thì " lần lữa ngày qua tháng lại qua ", riêng tôi lại có nỗi niềm riêng, biết ai là người tri kỉ?"tôi lại có nỗi niềm riêng, biết ai là người tri kỉ?"

Thiếu phụ nâng tách trà, nhấp giọng, thanh âm lắng xuống bùi ngùi :Thiếu phụ nâng tách trà, nhấp giọng, thanh âm lắng xuống bùi ngùi :" Biết ông " Biết ông đđã mấy nã mấy năăm mà không chia xẻ m mà không chia xẻ đđược thật là ược thật là đáđáng tiếc. Chúng ta ng tiếc. Chúng ta cùng gốc gác trời Nam, cùng bỏ nước ra cùng gốc gác trời Nam, cùng bỏ nước ra đđi, mỗi người có một hoàn cảnh i, mỗi người có một hoàn cảnh khác nhau nhưng cũng khác nhau nhưng cũng đđồng cảnh ngộ. Lưu lạc nơi xứ lạ quê người, khác biệt ồng cảnh ngộ. Lưu lạc nơi xứ lạ quê người, khác biệt từ ngôn ngữ cho tới phong thổ, cây cỏ còn héo hắt huống chi con người. Sẵn từ ngôn ngữ cho tới phong thổ, cây cỏ còn héo hắt huống chi con người. Sẵn đâđây cũng kể ông nghe, tôi y cũng kể ông nghe, tôi đđược một người Việt Nam bất ược một người Việt Nam bất đđắc dĩ phải bỏ nước ắc dĩ phải bỏ nước ra ra đđi, mang theo làm bạn cho i, mang theo làm bạn cho đđỡ nhớ quê cha ỡ nhớ quê cha đđất tổ, tưởng ất tổ, tưởng đđã bỏ thây nơi ã bỏ thây nơi lòng lòng đđại dương, ại dương, đâđâu ngờ lại u ngờ lại đđến ến đđược bến bờ tự do. ược bến bờ tự do. ĐĐất nước quê người khác ất nước quê người khác đđất nước quê mình, từ cây cỏ cho ất nước quê mình, từ cây cỏ cho đđến phong thổ, chủ nhân tôi buồn rầu rồi ến phong thổ, chủ nhân tôi buồn rầu rồi chết, thân tôi lưu lạc bốn phương. Dù sao, vì vận nước mà phải nổi trôi chết, thân tôi lưu lạc bốn phương. Dù sao, vì vận nước mà phải nổi trôi đđến ến nơi này, có sao chnơi này, có sao chăăng nữa thì vẫn giữ nguyên cái tình chung thuỷ với nước ng nữa thì vẫn giữ nguyên cái tình chung thuỷ với nước non, cốt cho xứng là người dân nước Việt."non, cốt cho xứng là người dân nước Việt."

Nguyễn nghe lòng dạt dào xúc cảm, tâm sự người phụ nữ áo vàng cũng giống Nguyễn nghe lòng dạt dào xúc cảm, tâm sự người phụ nữ áo vàng cũng giống như tâm sự của chàng, ngoài chuyện tình cảm riêng tư thì cũng có một nỗi như tâm sự của chàng, ngoài chuyện tình cảm riêng tư thì cũng có một nỗi niềm chung, là những người mang kiếp sống tha hương nơi xứ lạ. Nguyễn thổ niềm chung, là những người mang kiếp sống tha hương nơi xứ lạ. Nguyễn thổ lộ, tự nhiên lộ, tự nhiên đđêm nay sao chàng lại êm nay sao chàng lại đđem nỗi lòng mình kể cho người khác nghe, em nỗi lòng mình kể cho người khác nghe, trong khi chàng vốn là người kín trong khi chàng vốn là người kín đáđáo .o ." Chẳng có ai muốn bỏ xứ sở mà " Chẳng có ai muốn bỏ xứ sở mà đđi, dù có phải vất vả vì miếng cơm manh áo. i, dù có phải vất vả vì miếng cơm manh áo. Sang bên này, tuy có Sang bên này, tuy có đđược hít thở không khí tự do, nhưng ược hít thở không khí tự do, nhưng đáđánh nh đđổi lại cũng ổi lại cũng mất mát khá nhiều. Tuổi thanh xuân và tình yêu của tôi mất mát khá nhiều. Tuổi thanh xuân và tình yêu của tôi đđã mất ã mất đđi vào những i vào những tháng ntháng năăm tù tội, rồi sau m tù tội, rồi sau đóđó thì dù ở trong hay ở ngoài vòng tù tội , tôi vẫn bị thì dù ở trong hay ở ngoài vòng tù tội , tôi vẫn bị ngột ngạt trong cái không khí nặng nề của sự nghi kị và lòng thù hận, hơn nữa ngột ngạt trong cái không khí nặng nề của sự nghi kị và lòng thù hận, hơn nữa vợ tôi. . ."vợ tôi. . ."

Nguyễn im lặng, chàng tự hỏi có nên tâm sự vội vã với một người mới quen Nguyễn im lặng, chàng tự hỏi có nên tâm sự vội vã với một người mới quen những những đđiều này không. Người iều này không. Người đđàn bà vẫn im lặng chờ chàng kể tiếp.àn bà vẫn im lặng chờ chàng kể tiếp." Nàng gần giống như cô, cũng màu áo vàng của những mùa xuân. Xin lỗi " Nàng gần giống như cô, cũng màu áo vàng của những mùa xuân. Xin lỗi cô nhé, cô nhé, đâđây chỉ là sự trùng hợp khi y chỉ là sự trùng hợp khi đđêm nay cô êm nay cô đđến ến đâđây với màu áo vàng y với màu áo vàng của nàng ncủa nàng năăm xưa. Nay coi như m xưa. Nay coi như đđã hết, có lẽ nàng ã hết, có lẽ nàng đđã thay mấy lần áo như ã thay mấy lần áo như hoa nở mấy lần hoa, nàng còn trẻ quá nên hoa nở mấy lần hoa, nàng còn trẻ quá nên đâđâu chờ u chờ đđợi ợi đđược. Tôi không hề ược. Tôi không hề trách nàng, chỉ buồn một ít lâu, có lẽ cái số mình vậy, không thay trách nàng, chỉ buồn một ít lâu, có lẽ cái số mình vậy, không thay đđổi ổi đđược. ược. Từ Từ đđấy tôi sống lêu bêu như cây cỏ, cuộc sống lại tối tấy tôi sống lêu bêu như cây cỏ, cuộc sống lại tối tăăm không lối thoát, m không lối thoát, muốn hoà nhập vào xã hội nhưng xã hội lại không chấp nhận mình, chỉ có muốn hoà nhập vào xã hội nhưng xã hội lại không chấp nhận mình, chỉ có một cách là thoát ra thôi cô ạ."một cách là thoát ra thôi cô ạ."Thiếu phụ cúi Thiếu phụ cúi đđầu lặng lẽ, nhưng trong mắt nàng rưng rưng hai hạt lệ:ầu lặng lẽ, nhưng trong mắt nàng rưng rưng hai hạt lệ:" Tội nghiệp ông, sao " Tội nghiệp ông, sao đđời buồn thế ông nhỉ? Bao nhiêu nời buồn thế ông nhỉ? Bao nhiêu năăm nhìn ông thui m nhìn ông thui thủi trong cthủi trong căăn nhà này, tôi nghĩ ông có tâm sự gì n nhà này, tôi nghĩ ông có tâm sự gì đóđó nhưng không tiện nhưng không tiện hỏi. . ."hỏi. . ."

Nguyễn gật Nguyễn gật đđầu, chàng rót thêm trà vào tách ầu, chàng rót thêm trà vào tách đđể nén xúc ể nén xúc đđộng:ộng:" Thế là tôi vượt biên, thôi thì sóng gió, " Thế là tôi vượt biên, thôi thì sóng gió, đóđói khát hằng bao nhiêu ngày trên biển, i khát hằng bao nhiêu ngày trên biển, cuối cùng cũng cuối cùng cũng đđến ến đđược nơi này. Mười nược nơi này. Mười năăm rồi chứ ít sao, vậy mà cũng chẳng m rồi chứ ít sao, vậy mà cũng chẳng làm làm đđược gì, cuộc ược gì, cuộc đđời thì chỉ những bon chen, ời thì chỉ những bon chen, đđố kị, lại mất mát nhiều quá, cho ố kị, lại mất mát nhiều quá, cho nên tôi nên tôi đâđâm co rút lại trong cái vỏ ốc cô m co rút lại trong cái vỏ ốc cô đđơn của mình, mãi rồi không muốn hoà ơn của mình, mãi rồi không muốn hoà nhập vào với bên ngoài, cho dù mình vẫn sống, vẫn nhập vào với bên ngoài, cho dù mình vẫn sống, vẫn ăăn, vẫn thở. n, vẫn thở. ĐĐêm nay, cô êm nay, cô đđã ã có lòng chia xẻ cái vui của ngày có lòng chia xẻ cái vui của ngày đđầu xuân, tôi xin phép ầu xuân, tôi xin phép đđược hỏi, chắc cô cũng ở ược hỏi, chắc cô cũng ở gần gần đâđâu u đâđây?"y?"Thiếu phụ áo vàng nở nụ cười kín Thiếu phụ áo vàng nở nụ cười kín đáđáo, vẻ bí mật :o, vẻ bí mật :" Vâng, thưa ông, rất gần nữa là khác, ông biết mà cũng như không biết, vì hồn " Vâng, thưa ông, rất gần nữa là khác, ông biết mà cũng như không biết, vì hồn ông ông đđã gởi tận ã gởi tận đâđâu u đâđâu. Tôi có cảm tưởng ông nhìn mà không nhìn, ông thờ ơ với u. Tôi có cảm tưởng ông nhìn mà không nhìn, ông thờ ơ với tất cả, ông làm cho có chuyện chứ chẳng thiết tha gì, bởi vậy dù có muốn chia xẻ tất cả, ông làm cho có chuyện chứ chẳng thiết tha gì, bởi vậy dù có muốn chia xẻ với nhau với nhau đđiều gì cũng ngại ngần không tỏ iều gì cũng ngại ngần không tỏ đđược."ược."Giọng nàng ra chiều hờn giỗi, còn Nguyễn lại ngạc nhiên quá sức :Giọng nàng ra chiều hờn giỗi, còn Nguyễn lại ngạc nhiên quá sức :" Thật thế hở cô? Lâu nay tôi cứ tưởng chẳng ai chú ý " Thật thế hở cô? Lâu nay tôi cứ tưởng chẳng ai chú ý đđến mình nữa, không ngờ ến mình nữa, không ngờ đđã phụ một tấm lòng, cô bỏ qua nhé!"ã phụ một tấm lòng, cô bỏ qua nhé!"

Giọng nàng thật dịu dàng, nghe nửa như trách móc, nửa như ủi an:Giọng nàng thật dịu dàng, nghe nửa như trách móc, nửa như ủi an:" Bởi vậy có những việc ông làm cho ai ông cũng không " Bởi vậy có những việc ông làm cho ai ông cũng không đđể ý xem làm như thế ể ý xem làm như thế đđể làm gì, ông không lắng nghe lời thì thầm giao cảm giữa ể làm gì, ông không lắng nghe lời thì thầm giao cảm giữa đôđôi bên i bên đđể thấy ể thấy đđược cái vui của người cho kẻ nhận. Lắm khi ông lại tạo cho mình rất nhiều ược cái vui của người cho kẻ nhận. Lắm khi ông lại tạo cho mình rất nhiều ngộ nhận, ích kỉ, vô tình, lãnh ngộ nhận, ích kỉ, vô tình, lãnh đđạm hay là một kẻ kiêu cạm hay là một kẻ kiêu căăng, lắm người ng, lắm người đđã nghĩ ã nghĩ về ông như thế. Riêng tôi thì tôi hiểu, bản thân ông là thiện, không hề làm hại về ông như thế. Riêng tôi thì tôi hiểu, bản thân ông là thiện, không hề làm hại ai, nhưng sao không mở tấm lòng mình ra cho ai, nhưng sao không mở tấm lòng mình ra cho đđời bớt khổ, mà cứ phong toả ời bớt khổ, mà cứ phong toả lấy mình lấy mình đđể chán ngán một mình."ể chán ngán một mình."Nghe những lời nàng nói, những nhận xét của nàng chính xác Nghe những lời nàng nói, những nhận xét của nàng chính xác đđến nỗi Nguyễn ến nỗi Nguyễn phải giật mình. Quái lạ, người phải giật mình. Quái lạ, người đđàn bà này là ai sao có thể hiểu rõ tâm hồn àn bà này là ai sao có thể hiểu rõ tâm hồn chàng cặn kẽ, thấu chàng cặn kẽ, thấu đáđáo o đđến thế, tự nhiên chàng có cái ao ước, giá mình có ến thế, tự nhiên chàng có cái ao ước, giá mình có một người bạn một người bạn đđường ường đáđáng yêu như vậy thì dẫu chết cũng ng yêu như vậy thì dẫu chết cũng đđành.ành.

Có Có đđến hai mươi nến hai mươi năăm rồi, từ lúc vợ chàng bỏ m rồi, từ lúc vợ chàng bỏ đđi, mới i, mới đđầu Nguyễn thấy lòng ầu Nguyễn thấy lòng mình mình đđau au đđớn, tái tê rồi lạnh lẽo hẳn. ớn, tái tê rồi lạnh lẽo hẳn. ĐĐối với chàng, ối với chàng, đđàn bà chỉ là sự àn bà chỉ là sự đđùa cợt, ùa cợt, là những thoáng vui cho bớt phần tẻ lạnh, không thể biểu hiện cho là những thoáng vui cho bớt phần tẻ lạnh, không thể biểu hiện cho đđiều gì cao iều gì cao cả. Sự xuất hiện cả. Sự xuất hiện đđột ngột của người thiếu phụ này ột ngột của người thiếu phụ này đđêm nay, khiến chàng hiểu êm nay, khiến chàng hiểu mình mình đđã khép kín lòng mình trong hoang tàn, ã khép kín lòng mình trong hoang tàn, đđổ nát và tối tổ nát và tối tăăm. Thiếu phụ lại m. Thiếu phụ lại tiếp tục nói:tiếp tục nói:" Ông Nguyễn ạ, có lẽ ông phải dẹp bỏ thành kiến với phụ nữ và cả với cuộc " Ông Nguyễn ạ, có lẽ ông phải dẹp bỏ thành kiến với phụ nữ và cả với cuộc đđời nữa. Tất cả mọi người ời nữa. Tất cả mọi người đđều có giá trị như nhau, mỗi người là một ều có giá trị như nhau, mỗi người là một đđơn vị ơn vị trong muôn vàn trong muôn vàn đđơn vị mà Thượng ơn vị mà Thượng đđế ế đđã tạo nên. Ta chẳng nên mặc cảm ã tạo nên. Ta chẳng nên mặc cảm mình là con số không, nếu không có số không làm sao một lại trở nên mười, mình là con số không, nếu không có số không làm sao một lại trở nên mười, cái này bổ khuyết cho cái kia là vậy. Ông nghĩ xem, nếu không có người cái này bổ khuyết cho cái kia là vậy. Ông nghĩ xem, nếu không có người đđổ ổ rác, làm gì có sự sạch sẽ rác, làm gì có sự sạch sẽ đđể tạo nên một môi sinh tốt ể tạo nên một môi sinh tốt đđẹp cho người khác ẹp cho người khác hưởng, ngay cả những triết thuyết của các bậc cao nhân sẽ trở thành số hưởng, ngay cả những triết thuyết của các bậc cao nhân sẽ trở thành số không, nếu nó không không, nếu nó không đđược cái ược cái đáđám m đôđông ở số không kia hưởng ứng. Chúng ta ng ở số không kia hưởng ứng. Chúng ta cứ lòng vòng ở những cái tầm thường nhất, cứ lòng vòng ở những cái tầm thường nhất, đđể thấy rằng chẳng có gì là tầm ể thấy rằng chẳng có gì là tầm thường cả, có phải vậy không?"thường cả, có phải vậy không?"

Nguyễn chỉ im lặng lắng nghe, khẽ liếc nhìn nàng chờ Nguyễn chỉ im lặng lắng nghe, khẽ liếc nhìn nàng chờ đđợi, dáng vẻ của nàng ợi, dáng vẻ của nàng trang trọng tuyệt vời :trang trọng tuyệt vời :" Tôi hiểu ông vì giữa ông và tôi " Tôi hiểu ông vì giữa ông và tôi đđã từng có những cảm nhận giống nhau, ã từng có những cảm nhận giống nhau, nhưng quan niệm nhưng quan niệm đđể sống thì có khác. Cây cỏ ở phương Nam ể sống thì có khác. Cây cỏ ở phương Nam đđem trồng trên em trồng trên đđất Bắc, làm sao mà tươi tốt cho ất Bắc, làm sao mà tươi tốt cho đđược. Con người cũng thế, nhưng nếu biết ược. Con người cũng thế, nhưng nếu biết thích nghi với hoàn cảnh, biết vượt qua những khó khthích nghi với hoàn cảnh, biết vượt qua những khó khăăn nhất thời thì cuộc sống n nhất thời thì cuộc sống sẽ trở nên ý nghĩa. Chúng ta vẫn phải làm một sẽ trở nên ý nghĩa. Chúng ta vẫn phải làm một đđiều gì có thể, dâng hiến cho iều gì có thể, dâng hiến cho đđời, chia cái ta có cho mọi người thì mới hoàn toàn hạnh phúc, ông có ời, chia cái ta có cho mọi người thì mới hoàn toàn hạnh phúc, ông có đđồng ý ồng ý vậy không?"vậy không?"Nguyễn ngạc nhiên Nguyễn ngạc nhiên đđến thán phục, những lời nàng vừa thốt ra có một sức ến thán phục, những lời nàng vừa thốt ra có một sức thuyết phục mạnh mẽ khiến chàng bỗng thấy mình cần phải thay thuyết phục mạnh mẽ khiến chàng bỗng thấy mình cần phải thay đđổi cách nhìn, ổi cách nhìn, cũng như những tư duy về cuộc sống xung quanh. Chàng tỏ vẻ bối rối :cũng như những tư duy về cuộc sống xung quanh. Chàng tỏ vẻ bối rối :" Vậy mà bấy lâu nay tôi " Vậy mà bấy lâu nay tôi đđã khổ sở với nỗi cô ã khổ sở với nỗi cô đđơn của mình, nếu không có cuộc ơn của mình, nếu không có cuộc gặp gỡ gặp gỡ đđêm nay, biết bao giờ tôi mới tìm lại êm nay, biết bao giờ tôi mới tìm lại đđược niềm vui cho tâm hồn. Không ược niềm vui cho tâm hồn. Không biết thì thôi, biết rồi thỉnh thoảng mời cô biết thì thôi, biết rồi thỉnh thoảng mời cô đđến ến đâđây cùng y cùng đđàm àm đđạo chuyện vạo chuyện văăn n chương, sách vở. . . . "chương, sách vở. . . . "

Nguyễn nói với tất cả tấm lòng chân thật của mình khiến người thiếu phụ cũng ngùi Nguyễn nói với tất cả tấm lòng chân thật của mình khiến người thiếu phụ cũng ngùi ngùi xúc ngùi xúc đđộng :ộng :" Tôi không biết nói với ông thế nào, nếu cơ duyên còn gặp lại thì " Tôi không biết nói với ông thế nào, nếu cơ duyên còn gặp lại thì đóđó là một là một đđiều iều vui, nhưng nếu không còn gặp nhau nữa, tôi vẫn luôn luôn nhớ vui, nhưng nếu không còn gặp nhau nữa, tôi vẫn luôn luôn nhớ đđến ông. Còn phải ến ông. Còn phải cảm ơn ông nữa là khác, như mặc chiếc áo cảm ơn ông nữa là khác, như mặc chiếc áo đđẹp phải cảm ơn người thợ dệt, người ẹp phải cảm ơn người thợ dệt, người này mang hạnh phúc này mang hạnh phúc đđến cho người kia, ến cho người kia, đóđó là chân lý của lẽ sống. Ngày nào còn là chân lý của lẽ sống. Ngày nào còn sống trên cõi sống trên cõi đđời, còn làm ời, còn làm đđược ược đđiều gì tốt iều gì tốt đđẹp ta cứ làm, không mặc cảm mình là ẹp ta cứ làm, không mặc cảm mình là người hèn kém hay thừa thãi trong xã hội. Giống như người hèn kém hay thừa thãi trong xã hội. Giống như đđêm nay, coi như chúng ta êm nay, coi như chúng ta chưa biết nhau, vậy mà tôi vẫn chưa biết nhau, vậy mà tôi vẫn đđến ến đâđây, y, đđể chúng ta ể chúng ta đđã có một ã có một đđêm xuân êm xuân đđầy ý ầy ý nghĩa."nghĩa."Nguyễn chỉ thấy ngỡ ngàng mà không hiểu nàng nói gì. Nàng Nguyễn chỉ thấy ngỡ ngàng mà không hiểu nàng nói gì. Nàng đđứng dậy, khoát một ứng dậy, khoát một cử chỉ tạ từ, giọng nàng lại cất lên trong vắt, cử chỉ tạ từ, giọng nàng lại cất lên trong vắt, đđầy những âm thanh tươi vui như tiếng ầy những âm thanh tươi vui như tiếng hót của một loài chim:hót của một loài chim:" Xuân về, mong ông tìm " Xuân về, mong ông tìm đđược niềm vui cho tâm hồn, nhớ chia ược niềm vui cho tâm hồn, nhớ chia đđều niềm vui ấy cho ều niềm vui ấy cho mọi người và mọi loài ông Nguyễn nhé!"mọi người và mọi loài ông Nguyễn nhé!"Nguyễn chưa kịp nói gì thì bóng nàng Nguyễn chưa kịp nói gì thì bóng nàng đđã thoắt ra cửa. Trời ưng ửng sáng,tiếng ã thoắt ra cửa. Trời ưng ửng sáng,tiếng chim hót ngoài hiên làm chàng tỉnh giấc, thì ra chàng vừa trải qua một giấc mộng. chim hót ngoài hiên làm chàng tỉnh giấc, thì ra chàng vừa trải qua một giấc mộng.

Nguyễn thấy tiếc ngẩn ngơ, dường như hương thơm của thiếu phụ áo vàng còn Nguyễn thấy tiếc ngẩn ngơ, dường như hương thơm của thiếu phụ áo vàng còn vướng vít vướng vít đâđâu u đâđây.y.Chàng mở cửa bước ra hiên, cây cỏ sau một Chàng mở cửa bước ra hiên, cây cỏ sau một đđêm xuân bừng bừng sức sống, êm xuân bừng bừng sức sống, nắng vàng nắng vàng đđã lóng lánh trên những giọt sương ã lóng lánh trên những giọt sương đđêm. Lạ thay, Nguyễn thấy êm. Lạ thay, Nguyễn thấy những chiếc lộc non những chiếc lộc non đđã ã đđơm ơm đđầy trên cành quất xác sơ, và bao nhiêu nụ trắng ầy trên cành quất xác sơ, và bao nhiêu nụ trắng xinh xinh xinh xinh đđang nở hoa, tỏa mùi thơm bát ngát. Chàng nâng nhẹ một nhánh cây, ang nở hoa, tỏa mùi thơm bát ngát. Chàng nâng nhẹ một nhánh cây, trên ấy còn sót lại một quả quất vàng từ mùa ntrên ấy còn sót lại một quả quất vàng từ mùa năăm trước, bỗng một làn gió xuân m trước, bỗng một làn gió xuân hây hẩy làm run nhẹ những chiếc lá non trong tay chàng. Trong một thoáng hây hẩy làm run nhẹ những chiếc lá non trong tay chàng. Trong một thoáng bâng khuâng, Nguyễn có cảm tưởng như người thiếu phụ áo vàng chính là hồn bâng khuâng, Nguyễn có cảm tưởng như người thiếu phụ áo vàng chính là hồn cây quất trời Nam, cây quất trời Nam, đđã ã đđến với chàng trong giấc mộng ến với chàng trong giấc mộng đđêm Xuân.êm Xuân.  ĐĐể cảm ơn tất cả những ân nhân trong ể cảm ơn tất cả những ân nhân trong đđời tôiời tôi

NGUYÊN NHUNGNGUYÊN NHUNG( Trích trong " Viết Giữa Mênh Mông" cuả NN)( Trích trong " Viết Giữa Mênh Mông" cuả NN)