4
Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAH ข่าวที่มีคนร้ายล่อลวงให้เหยื่อดื่มเครื่องดื่มผสมสารเคมีที่มีพิษ เมื่อเหยื่อสูญเสียชีวิตคนร้ายจะทำาการปลดหรือขโมย ทรัพย์สิน ข่าวที่มีการฆ่าตัวตายโดยดื่มสารพิษ ข่าวการวางยาสุนัขที่เฝ้าบ้าน หรือการวางยาเสือแล้วถลกหนังไปขายล้วนเป็นข่าวทีน่าสลดใจ แต่ในทางกลับกันเกษตรกรผู้ปลูกมะม่วงเพื่อการส่งออกกำาลังเดือดร้อน เนื่องจากสารเคมีชนิดนี้เริ่มขาดแคลนและราคาก็ ปรับสูงขึ้น สารเคมีที่ว่านี้คือ เมโทมิล มันดีหรือไม่อย่างไร เรามาทำาความรู้จักกันเถอะ คุณสมบัติทั่วไป เมโทมิล หรือที่รู้จักกันดี ในชื่อ Lannate ซึ่งเป็นชื่อการค้า นอกจากนี้ยังมีชื่ออื่นๆ ได้แก่ Mesomile, Methomex, Nudrin ชื่อเรียกตาม IUPAC ทางเคมีว่า (E,Z)-methyl N-{[(methylamino) carbonyl]oxy} ethanimidothioate มีสูตรโครงสร้าง เป็น C 5 H 10 N 2 O 2 S น้ำาหนักโมเลกุล 162.21 ลักษณะเป็นผลึก ไม่มีสี จุดหลอมเหลว ที่ 78-79 o C ละลายได้ดีในสารอินทรีย์ เช่น acetone, methanol สามารถละลายได้ในนำา 58 กรัมต่อลิตร เมื่ออยู่ในสภาวะเป็นด่าง จะแตกตัวได้เป็น S-methyl N-hydroxythio- acetimidate ester มีความคงตัวที่สภาวะเป็นกรด หรือ pH 5-7 ด้วยคุณสมบัติเป็นสารไม่มีสี จึงทำาให้เกิดความเข้าใจผิดพลาดใน การใช้ ผู้ผลิตบางรายจึงใส่สีเป็นสีฟ้าอมเขียว เพื่อให้เห็นเด่นชัดขึ้น ดังนั้นเราสามารถพบเห็นสารเมโทมิลได้ทั้งสองสี เมโทมิล เป็นสารกำาจัดแมลงชนิดหนึ่ง จัดอยู่ในกลุ่มคาร์บาเมทเช่นเดียวกับ คาร์โบฟูแรน (ฟูราดาน) คาร์บาริล (เซพวิน) โพรพ็อกเซอร์ (ไบกอน) ออกฤทธิ์ในการกำาจัดแมลงแบบสัมผัสตัวตาย และดูดซึมเข้าสู่ลำาต้นของพืช มีคุณสมบัติยับยั้งการทำางานของ เอนไซม์ Acetylcholinesterase เหมือนกับสารกลุ่มออร์กาโนฟอสฟอรัส ปฏิกิริยาที่เกิดเป็นแบบไม่ถาวรและสลายได้ง่าย

Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAHniah.dld.go.th/th/files/newsletter/2556/aug2013.pdf · 2014. 4. 21. · Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 4 NIAH จดหมายข่าวสถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAHniah.dld.go.th/th/files/newsletter/2556/aug2013.pdf · 2014. 4. 21. · Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 4 NIAH จดหมายข่าวสถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ

Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAH

ขาวทมคนรายลอลวงใหเหยอดมเครองดมผสมสารเคมทมพษ เมอเหยอสญเสยชวตคนรายจะทำาการปลดหรอขโมยทรพยสน ขาวทมการฆาตวตายโดยดมสารพษ ขาวการวางยาสนขทเฝาบาน หรอการวางยาเสอแลวถลกหนงไปขายลวนเปนขาวทนาสลดใจ แตในทางกลบกนเกษตรกรผปลกมะมวงเพอการสงออกกำาลงเดอดรอน เนองจากสารเคมชนดนเรมขาดแคลนและราคากปรบสงขนสารเคมทวานคอเมโทมลมนดหรอไมอยางไรเรามาทำาความรจกกนเถอะ

คณสมบตทวไป

เมโทมล หรอทรจกกนด ในชอ Lannate ซงเปนชอการคา นอกจากนยงมชออนๆ ไดแก Mesomile, Methomex,NudrinชอเรยกตามIUPACทางเคมวา(E,Z)-methylN-{[(methylamino)carbonyl]oxy}ethanimidothioateมสตรโครงสรางเปน C

5H

10N

2O

2Sนำาหนกโมเลกล162.21ลกษณะเปนผลกไมมสจดหลอมเหลวท78-79oCละลายไดดในสารอนทรยเชน

acetone,methanolสามารถละลายไดในนำา58กรมตอลตรเมออยในสภาวะเปนดางจะแตกตวไดเปนS-methylN-hydroxythio-acetimidateesterมความคงตวทสภาวะเปนกรดหรอpH5-7ดวยคณสมบตเปนสารไมมสจงทำาใหเกดความเขาใจผดพลาดในการใชผผลตบางรายจงใสสเปนสฟาอมเขยวเพอใหเหนเดนชดขนดงนนเราสามารถพบเหนสารเมโทมลไดทงสองส

เมโทมลเปนสารกำาจดแมลงชนดหนงจดอยในกลมคารบาเมทเชนเดยวกบคารโบฟแรน (ฟราดาน)คารบารล (เซพวน) โพรพอกเซอร (ไบกอน)ออกฤทธในการกำาจดแมลงแบบสมผสตวตายและดดซมเขาสลำาตนของพชมคณสมบตยบยงการทำางานของเอนไซมAcetylcholinesteraseเหมอนกบสารกลมออรกาโนฟอสฟอรสปฏกรยาทเกดเปนแบบไมถาวรและสลายไดงาย

Page 2: Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAHniah.dld.go.th/th/files/newsletter/2556/aug2013.pdf · 2014. 4. 21. · Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 4 NIAH จดหมายข่าวสถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ

Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 2 NIAH

การนำาไปใชประโยชน

เมโทมลเปนสารกำาจดแมลงทเกษตรกรนยมใชกนอยางแพรหลายในการเกษตรเพอใชกำาจดศตรพชหนอนผเสอเพลยออนกำาจดเพลยไฟมวนหนอนเจาะสมอฝายในการปลกผกผลไมเชนขาวโพดขาวฟางถวลสงถวฟกยาวกระหลำาปลแตงกวามะเขอเทศหอมแดงพรกเมลดฝายแตงโมมะมวงสมองนแอปเปลนอกจากนยงใชเปนสารกำาจดเหบหมดอกดวย

ความเปนพษ

เมโทมลเปนสารทสลายไดเรว จงไมคอยตกคางในสงแวดลอม แตมพษเฉยบพลนสง โดยมฤทธยบยงการทำางานของเอนไซม Acetylcholinesterase ทำาใหเกดการสะสมของAcetylcholine ทปลายประสาทเหมอนกบสารกลมออรกาโนฟอสฟอรสมความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนมนอยเนองจากปฏกรยาทเกดเปนแบบไมถาวรและสลายไดงายคาความเปนพษ LD

50โดยการกนของหนอยท17-24mg/kgLD

50โดยการ

กนของguineapigอยท15mg/kgคาความเปนพษในสตวปก เชน ไกอยท 28mg/kg นกกระทา 24.2mg/kg นกเปดนำา15.9mg/kg

อาการทพบ

คนหรอสตวทไดรบสารพษ จะมอาการคลายกน คอ มอาการคลนไส อาเจยน ทองเดน นำาตาไหล เหงอออก มานตาหด กลนอจจาระปสสาวะไมไดมการเกรงของหลอดลมมเสมหะมากหากไดรบพษสง หวใจเตนเรว การหายใจลมเหลว กลามเนอกระตก มอาการทางระบบประสาท ชกเกรง เปนอมพาต และตายในทสด

การรกษา

ในคนจะทำาการกำาจดพษโดยการลางทองใหactivatedcharcoalและatropinesulfateผใหญในขนาด2-4มลลกรมฉดเขาเสนเลอดดำา เดกใหขนาด 0.05 มลลกรม โดยใหทกๆ10-15นาท

ในสตวท ไดรบพษจากสารเมโทมล หรอสารกล ม คารบาเมทควรใหatropinesulfate0.5มลลกรมตอนำาหนกตว1กโลกรม ในสตวใหญแบง1/4ฉดเขาเสนเลอดทเหลอฉดเขากลามเนอหรอฉดเขาใตผวหนง

การตรวจวเคราะหในหองปฏบตการ

การสงตวอยางเมอสตวตายและสงสยวาสตวอาจไดรบสารพษ ทานสามารถเกบตวอยางอาหารในกระเพาะสตว ใสถงพลาสตก มดปากถงใหแนนแชแขง หรอแชเยน หรอเกบอาหารทสตวกนนำาสงหองปฏบตการสถาบนสขภาพสตวแหงชาตพรอมประวตสตว หากสตวยงมชวตอย ใหเจาะเลอด และแยกสวนทเปนซรมใสหลอดทดลองรบนำาสงหองปฏบตการทนทหรอแชเยนท4ocแลวนำาสงในวนรงขน

การตรวจวเคราะห สำาหรบตวอยางจากสตวทตายจะทำาการตรวจหาสารปนเปอน จากอาหารในกระเพาะสตว โดยเทคนคทนเลเยอรโครมาโตกราฟ (รปท1) และแกสโครมาโตกราฟแมสสเปคโตรเมทตร (รปท2) สวนตวอยางเลอดหรอซรม จะทำาการตรวจหาระดบของเอนไซม acetylchlorineesterase ดวยเทคนคสเปคโตรโฟโตเมทตร

จากผลการวเคราะหทางหองปฏบตการในชวงป 2551-2555มตวอยางสงตรวจรวม378ตวอยางทำาการตรวจเพอหาสาเหตการปวย-ตาย โดยไมทราบสาเหต พบสารเมโทมลในตวอยางอาหารในกระเพาะของสตวหลายชนดเชนเสอลายเสอโครงสนขแมวชางกวางโคเนอรวม10ตวอยางสวนใหญเปนการลกลอบวางยา

Standard methomyl

Sample

รปท1แสดงผลการวเคราะหMethomylดวยเทคนคThinlayerChromatography(TLC)

Page 3: Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAHniah.dld.go.th/th/files/newsletter/2556/aug2013.pdf · 2014. 4. 21. · Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 4 NIAH จดหมายข่าวสถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ

Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 3 NIAH

เมโทมลเปนหนงในสาร4ชนดทกรมวชาการเกษตรใหเฝาระวงเชนเดยวกบcarbofuranEPNและdicrotophosซงเกษตรกรยงมความตองการใชกำาจดแมลงในแปลงผกสวนผลไมเชนมะมวงองนโดยเกษตรกรมองวาเมโทมลเปนสารทสลายงายไมตกคาง และยงมความจำาเปนอย แตมการนำาไปใชผดวตถประสงค โดยลกลอบวางยาสตว หรอจงใจฆาตวตาย ทงนสารดงกลาวสามารถซอขายไดงาย มการวางจำาหนายในรานขายผลตภณฑการเกษตรทวไป ดงนนหนวยงานทเกยวของตองตระหนกถงอนตรายทอาจเกดขนและตองมมาตรการในการควบคมการซอขายสารเคมเหลานอยางเขมงวด

บรรณานกรม

ความปลอดภยดานอาหารกระทรวงสาธารณสข[Online].Available: http://www.fda.moph.go.th/project/foodsafety/tox1.htm. [4/06/13]มาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาตมกอช.9007-2548ขอกำาหนดดานความปลอดภยสนคาเกษตรและอาหารสำานกงาน มาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาตกระทรวงเกษตรและสหกรณ37หนาExtoxnet Methomyl. http://www.extoxnet.orst.edu/pips/methomyl.htm.[5/5/13]http://www.merckmanuals.com/vet/toxicology/insecticide_and_acaricide_organic_toxicity/carbamate_insecticides_ toxicity.html.[5/05/13]Inchem.Methomyl.http://www.inchem.org/documents/jmpr/jmpmono/v075pr29.htm.[14/07/13]

รปท2แสดงโครมาโตแกรมของผลการวเคราะหMethomylดวยเทคนคGasChramatogram/MassSpertrometry

methomyl

Page 4: Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 1 NIAHniah.dld.go.th/th/files/newsletter/2556/aug2013.pdf · 2014. 4. 21. · Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 4 NIAH จดหมายข่าวสถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ

Newsletter Vol.12/No.6 August-September 2013 4 NIAH

จดหมายขาวสถาบนสขภาพสตวแหงชาต ISSN 1685-2206

วตถประสงค เพอเผยแพรวชาการดานสขภาพสตวโดยเปนสอกลางแลกเปลยนขาวสารวชาการเสนอแนะแนวทาง

การแกปญหาดานสขภาพสตวและการเลยงสตว รวมทงการประชาสมพนธกจกรรมดานสขภาพสตว

สถาบนสขภาพสตวแหงชาต กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ

เกษตรกลาง เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900 โทร. 0-2579-8908-14 โทรสาร.0-2579-8918-19

นายสตวแพทยอภย สทธสงข รองอธบดกรมปศสตว

นายสตวแพทยปรชา วงษวจารณ ผอำานวยการสถาบนสขภาพสตวแหงชาต

หวหนากลม / สวน / ศนย /ฝาย สถาบนสขภาพสตวแหงชาต

นายสตวแพทยนพพร โตะม

นายสตวแพทยเจษฎา รตโณภาส

นายสตวแพทยบณฑต นวลศรฉาย

สตวแพทยหญงจนทรา วฒนะเมธานนท

สตวแพทยหญงธวลรตน เกยรตยงองศล

นางสาวพนม ใสยจตร

นางสาวลขณา รามรน

นายสมชาย ชางทอง

นางสาวปยะวรรณ เกดพนธ

นางสาวชนกพร บญศาสตร

นายพลกฤต มหานาม

สามารถหาขอมลเรองทลงจดหมายขาวปยอนหลงเพมเตมไดท http://www.dld.go.th/niah

ในราชการกรมปศสตว ชำาระคาฝากสงเปนรายเดอน

ใบอนญาตท 1/2521

ไปรษณยโทรเลขราชเทวสถาบนสขภาพสตวแหงชาต

กรมปศสตว จตจกร กทม. 10900

ท กษ 0609/พเศษ

จดพมพและเผยแพร

กองบรรณาธการ

สำานกงาน

กำาหนดออก

พมพท

ฝายถายทอดเทคโนโลย สวนบรหารจดการสขภาพสตว สถาบนสขภาพสตวแหงชาต

สวนบรหารจดการสขภาพสตว สถาบนสขภาพสตวแหงชาต เกษตรกลาง จตจกร กรงเทพฯ 10900

ปละ 6 ฉบบ ทกๆ 2 เดอน ฉบบละ 1,200 ชด

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

เจาของ

ทปรกษา