-
90
KULTURNO-
I NACIONALNI IDENTITET
stanje i uticaj kulturno-historijskog
danas u Bosni i Hercegovini bavimo nedovoljno organizirano i
odgovorno
odnosno politika u pit
* * *
Prije svega htio bih da se osvrnem na uticaj religija na
formiranje nacija na prostoru
Bugarima, pravoslavnim Albancima i drugim pravoslavnim narodima
da bi ovi postali Srbi. Taj
proces posrbljavanja bio je prisutan i u Bosni, npr. u Posavini
posrbljavanje Cincara (Zovik,
18
1918.), kada je veliki bro
Hrvate.19
20
je
bio veoma uzlazan proces kod ssrpske i hrvatske nacije. Kod
izgradnje nacionalnog identieta
18 Milenko Filipovi Srpska akademija nauka, Etnografski
institut, knj. 2, Zbornik radova XIV, Beograd 1951.19 Mihailo
Radovanovi , Evolucija etni kih odnosa u Bosni i Hercegovini,
Srpski knji evni glasnik, Beograd
1940, str. 286 289.20 Muhamed Had ijahi , Od tradicije do
identiteta (Geneza nacionalnog pitanja bosanskih Muslimana),
Sarajevo
1974, str. 83 116.
-
91
da religija postane prednost a ne hendikep u formiranju nacije.
I svi procesi koji su stanje u
vo Benjamina Kalaja (1882-
-muslimana. Imam utisak da ova vrlo ozbiljna
vrste i namjene.
* * *
Svaka ljudska zajednica i civilizacija, spontano ili
organizirano, sve u zavisnosti od
e materijalne i duhovne kulture koji
-
21
ju spoznaju njihovog
valjano utvrdi. Ovdje se pod spozanjom identitet
istine.
kulturno-
kakva je uostalom i Bosna i
Hercegovina.
manjkava i nedostatan te posebno malih naroda.22
UNESCO-
UNESCO-a (ICA,
21Vladimir Brguljan, Me unarodni sistem za tite kulturnih i
prirodnih dobara, Beograd Zagreb 1985., str. 9.22Azem K ar, Me
unarodni i nacionalni sistem za tite kulturnih dobara u ratnim
okolnostima, Zbornik radova
Filozofskog fakulteta Tuzla, Tuzla 1997, str. 19 24.
-
92
krajnjem manifestuju na brojna stradanja kulturnih dobara kako u
uvjetima mira, tako i
-a i
UNESCO-a, a mnoga pitanja njegove arhitektonike su ostala
otvorena. Sve t
neophodnost njegovih korijenitih promjena.23
zajednice (UN-a, UNESCO-
-his
-
ne ustavima i zakonima federalnih jedinica
-historijskog i prirodnog
-u, njihovu primjenjivost je
nisu svedeni, ipak su poznati neki osnovni
islamskih vjerskih objekata,24 25
originalnih dokumenata Orijentalnog instituta,26
un
-
dovoljno. Jer, ukratko, ne samo da se ne zanavljaju,
revitaliziraju, rekonstruiraju, konzerviraju,
iz ove oblasti, nije uspostavljen nadzor nad kulturnim dobrima
bar u smislu da se zaustave
procesi njihove dalje erozije. Centralne institucije kulture i
znanosti su na rubu propasti, nema
postoje, Komisija za spomenike uspostavljena po Dejtonskom
sporazumu se ponajmanje bavi
23Bernard Stullli, Za tita kulturnih dobara u slu aju oru anog
sukoba, Arhivski vjesnik br. 17 18, Zagreb 197475, str. 316 323; V.
Brguljan, nav. dj., str. 9 15.24Mevlida Serdarevi , Pravna za tita
kulturno-historijskog naslije a BiH-a (Nastajanje, o uvanje,
destrukcija),
Sarajevo 1997, str. 115 153.25Azem Ko ar, Sudbina arhivske gra e
Bosne i Hercegovine, u ratu (1992 1995) Slobod
1997, str. 45 50.26Lejla Gazi stituta u Sarajevu, Glasnik arhiva
i DAR BiH, br. 32, Sarajevo 1993, str.
23 25.
-
93
-
historijska osnova dovedena u pitanje, do i u toku agresije
svjesno, a od tada, rekao bih, i
* * *
Prije svega
pokazalo kontra produktivnim u toku agresije u BiH, tako da su
ona time bila demaskirana i
itd.
ta funkcionalnim. U suprotnom kriza njenog identiteta i
identiteta svih
Na tom planu treba prije svega sva pitanja brige o kulturno-
rekonstrukcija, uraditi novu valorizaciju kulturnih dobara i dr.
Nosioci tih poslova moraju biti
pitanjima bave neke ad-hoc komisije bilo kako da se zovu i bilo
ko da ih je formirao. Na tom
planu, mora se zaustaviti erozija centralnih institucija
kultu
Republike
Hrvatske i SR Jugoslavije. Iskust
koristiti.
oblikuju kako bi bila svrsishodnija. Samo kordiniranom i brzom
akcijom (minule agresije i
drugih brojnih ratova i elementarnih nepogoda) su veoma duboki,
tako da u ukupnom sivilu koje
