Upload
nekane
View
1.559
Download
10
Embed Size (px)
Citation preview
Nola eta zergatik babestu behar dugu gure ingurunea.
• Ekosistemak historian zehar haien kabuz eraldatu dira.
• Gaur egun gizakia da ekosistemak gehien aldatzen dituena.
• Honen arrazoia mugarik gabeko kontsumo eta kutsadura da.
Gizakiok etekina edo beharrak asetzeko naturatik hartzen duguna.
Ustiatu daiteken baliabideei erreserba deritzo.
Baliabide berriztagarriak: denborarekin berrizta daitezkeenak. Eguzki-energia, marea-energia, hidraulikoa …
Baliabide ez-berriztagarriak: berrizta ez daitezkeenak. Petrolioa, ikatza …
Gehiegizko ustiapena: Laborantza intentsiboa, gehiegizko arrantza …
Habitatak suntsitzea: kontrolik gabeko baso mozketak, kutsadura …
Espezie inbaditzaileaksartzea: artifizialki kanpoko espezieak sartzea ekosistemetan.
Gizakiaren jardueren ondorioz ematen diren aldaketei ingurumen inpaktu esaten zaie.
Inpaktu positiboak: Ingurunea hobetzen dutenak dira.
Naturari negatiboki eragiten dioten jarduerak dira. Motak:
Erregai fosilen erreketa (CO2 emisioak).
Prozesu industrialak. Aldaketak lurzoruaren
erabileran. Biologia-baliabideen
gehiegizko ustiapena
Ingurumena kontserbatzeko eta kudeatzeko tresna prebentiboa da. Faseak:
Ingurumen-inpaktuen azterketa.
Jendaurrean jartzea Ingurumen-inpaktuen
adierazpena.
Gaur egun naturaren etsairik handiena gizakia da.
Horregatik daukagun natura guneak eta ingurumena orokorrean babestu beharra dugu.
Giza ustiapenek edo okupazioak gutxi eraldatutako natur guneak dira. Bi mota:
Nazionalak: Babes maila handiagokoak, gizakiak gutxi eraldatuak.
Naturalak: Babes maila txikiagoa dute.
Babes berezia duten natur guneak dira naturaerreserbak.
Elementuak urriak, ahulak edo bitxiak direnean ematen da.
Autonomi batek arrazoi kulturalengatik babestutakoa da paisaiababestua.
Bitxitasun edo edertasun handiko natur gune edo elementuak dira
monumentu naturalak. Planetako gune
adierazgarriak dira biosferaerreserbak. Gizakiak eraldatu gabe edo berreskuratzeko beharra duten elementuek osatzen dute.
Armañongo parke naturala
Bizkaian kokatua dago. Baso, zelaiez eta
koniferazko landazioetaz osatua
dago.Erliebea arrokaz osatua dago eta 200
leize baino gehiago daude.
Inurritzako biotopo
babestua
Gipuzkoako kostaldean kokatua
dago. Fauna hegazti migratzailez eta tokiko
beste hegaztiez bereziki osatuta dago.
Flora, dunetako hareak eta lore endemiko
askok osatzen dute.
Itxinako biotopobabestua
Gorbeia mendigunean, hau da, Bizkaian dago.
Haitzen baldintza berezietara
moldatutako animalia espeziek osatzen dute.
Guardiako urmaelen
biotopo babestua
Arabako Errioxan dago. Fauna hegazti
migratzailez osatuta dago eta flora berriz
ureko landarez eta algez osatuta dago.
Leitzaran ibaiko biotopo babestua
Gipuzkoako ekialdean, Nafarroarekin muga
egiten du. Arrain ugari daude: aingirak,
amuarrainak, izokinkumeak...
Gaztelugatxe Donieneko
biotopo babestua
Bizkaiko kostaldean dago. Fauna 200
hegazti espezie baino gehiagoz osatua dago
eta arrain ugari bizitzen dira itsasoko
uretan
Urdaibaiko biosferaren
erreserba
Gernikako itsasadarraren
inguruko lurretan dago. Fauna, 318
ornodun esekiek osatzen dute, bestalde,
flora 615 landare espeziek osatzen dute.
Aiako harriko parke naturala
Gipuzkoako ekialdean dago kokatua. Fauna
170 animalia espezie ornodunek osatzen
dute. Horietako askok neguan etortzen diren
hegazti migratzailek dira. Flora basoez
osatuta dago.
Urkiolako parkenaturala
Araba eta Bizkaiaren artean kokatua dago
parke hau. Fauna 126 espezie ornodunez
osatuta dago,asko espezie mehatxatuak
dira eta besteak hegazti harrapariak.
Floran artadiak eta
haltzadiak dira nagusi.
Aralarko parkenaturala
Nafarroaren mendebaldean kokatua
dago. Faunaren inguruan esan beharra
dago espezie urritasuna dagoela.
Flora zelai eta soroz osatua dago baina
badaude artadi batzuk
hortik barna
Gorbeiako parkenaturala
Araba eta Bizkaiaren artean dago kokatua.
165 animalia espezie inbentariatu dira eta
horietako askok mehatxatuak daude.
Flora artadiez eta haltzadiez osatuta
dago.
Izkiko parkenaturala
Kokalekua Arabako erdialdean dauka.
Fauna 151 ornodun espeziez gain hegazti
migratzailez osatuta dago. Hosto zabaleko
basoek osatzen dute Izkiko flora.
Valderejoko parke naturala
Arabako mendebaldean dago.
EAE-ko kolonia handiena bizi da
faunari dagokienez. Magaletako
haltzadiak, artadiak eta pinudiak osatzen
dute flora.
- Aizkorri Arazko parke naturala
Gipuzkoako hegoaldean mugan
Arbako iparraldearekin dago.
Babesa behar duten animalien babesgunea
da, baso autoktono ugari kontserbatzen
dira.
Pagoetako parkenaturala
Gipuzkoako iparraldean kokatua dago. Fauna orein talde batez osatuta dago baina orain hasi dira faisaiak orkatzak eta erbiak agertzen. Flora 150 urte baino gehiago duten Eluyzaundiko haltzadiak eta Burnikurutzeko artadiez osatuta dago.
Bertizeko parkenaturala
Nafarroan kokatua dago. Fauna hegazti
ugariez usatuta dago, flora berriz landare
exotikoez.
Urbasako parke naturala eta
paisaia babestua
Nafarroaren erdialdean dago.Fauna bariatua
dago animalia espezie ezberdinetako
barietate asko bat daude. Flora
harkaitzez eta artadiez osatuta dago.
Bardeetako parke naturala eta biosfera erreserba
Nafarroako hegoaldean kokatuta
dago. Fauna animali ornodun eta ornodun-
gabeez osatuta dago, aipagarriak dira
berdeetako barakuiloak. Flora oso
eskasa da desertu bat
delakoz, baina sasiak dira nagusi.
Iratiko Ohiana( )paisaia babestua
Nafarroa Behera, Zuberoa eta Nafarroan kokatzen den paisaia da. Europako pagadirik handiena han dago. Faunari begira oreinak dira oihanean topa ditzakegun animaliarik handienak .Izeiak, pinuak, arteak eta flora aberatsa ditu.