Natura 2000 - up.poznan.plete1/pliki/do pobrania/Natura2000_WLKP.pdf · Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 w Wielkopolsce Kod Nazwa obszaru Pow. [ha] % pow. wojew

Natura 2000 kształtowanie proekologicznych

postaw

Warsztaty realizowane w ramach projektu pt.: „Kampania promocyjno-informacyjna: Moja Natura

2000, propagująca ochronę przyrody na terenie Województwa Wielkopolskiego”

realizowanego przez

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013

FUNDUSZE EUROPEJSKIE - DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI

Dyrektywa ptasia

Dyrektywa Siedliskowa

Obie formy ochrony

NATURA 2000 w Wielkopolsce

1. W Wielkopolsce występuje 19 obszarów specjalnej ochrony

ptaków,

2. większość z nich obejmuje wody powierzchniowe, tereny

podmokłe oraz doliny rzeczne

3. Wśród nich najcenniejsze to m.in.:

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)w Wielkopolsce

• Jezioro Zgierzynieckie - ostoja licznych ptaków

lęgowych i przelotnych,

• Nadnoteckie Łęgi - Ŝyje tu ponad 50 gatunków ptaków

wodno-błotnych,

• Pojezierze Sławskie - teren ten jest ostoją dla takich

gatunków ptaków jak bąk, bączek, podróŜniczek i

gęgawa.

Ostoja Zgierzyniecka

Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) NATURA 2000 w Wielkopolsce

Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)

Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Nadnoteckie Łęgi

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)NATURA 2000 w Wielkopolsce

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)

Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Pustułka

Orlik krzykliwyfot. http://pl.wikipedia.org

Pojezierze Sławskie



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Gęgawa

PodróŜniczekfot. http://pl.wikipedia.org

1. W Wielkopolsce występuje 28 specjalnych obszarów ochrony siedlisk (na razie będących na etapie obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty, ale już podlegających ochronie),

2. Kolejne 31 obszarów zostało zgłoszonych jako proponowane do utworzenia w 2009 roku i czeka na akceptację Komisji Europejskiej

3. Większość obszarów obejmuje wody powierzchniowe oraz tereny podmokłe,

4. Wśród nich najcenniejsze to m.in.:

• Bagno Chlebowo - Jedno z nielicznych torfowisk wysokich w

Wielkopolsce,

Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)w Wielkopolsce

Wielkopolsce,

• Barłożnia Wolsztyńska - najdalej wysuniętym na zachód

europejskim stanowiskiem strzebli błotnej,

• Dąbrowy Krotoszyńskie - głównym celem ostoi jest ochrona

największego w Europie zwartego kompleksu lasów dębowych,

• Fortyfikacje w Poznaniu - rozmieszczone głównie wśród terenów

zielonych Poznania i będące miejscem zimowania nietoperzy,

• Torfowisko Rzecińskie - Jezioro Rzecińskie wraz z przyległym,

rozległym torfowiskiem przejściowym, łąkami, szuwarami i

zaroślami łozowymi.

Bagno Chlebowo



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Barłożnia Wolsztyńska



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Dąbrowy Krotoszyńskie

Fortyfikacje w Poznaniu



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Torfowisko Rzecińskie



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 w Wielkopolsce

Kod Nazwa obszaru Pow. [ha] % pow. wojew.

PLB300007 Dąbrowy Krotoszyńskie 34245,3 1,1482

PLB020001 Dolina Baryczy 13243,0 0,4440

PLB300006 Dolina Małej Wełny pod Kiszkowem 1252,3 0,0420

PLB300013 Dolina Samicy 2391,0 0,0802

PLB300001 Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego

21180,5 0,7101

PLB300002 Dolina Środkowej Warty 52832,8 1,7714

PLB080005 Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry 6796,5 0,2279

PLB300009 Jezioro Zgierzynieckie 552,8 0,0185

PLB320016 Lasy Puszczy nad Drawą 15366,3 0,5152PLB320016 Lasy Puszczy nad Drawą 15366,3 0,5152

PLB300003 Nadnoteckie Łęgi 16058,1 0,5384

PLB040004 Ostoja Nadgoplańska 3191,7 0,1070

PLB300017 Ostoja Rogalińska 21763,1 0,7297

PLB300011 Pojezierze Sławskie 21884,1 0,7337

PLB100001 Pradolina Warszawsko-Berlińska 1443,5 0,0484

PLB300012 Puszcza nad Gwdą 50116,4 1,6803

PLB300015 Puszcza Notecka 136167,5 4,5654

PLB300004 Wielki Łęg Obrzański 23431,1 0,7856

PLB300005 Zbiornik Wonieść 2802,1 0,0939

PLB100002 Zbiornik Jeziorsko 615,7 0,0206

Razem 425333,8 14,2605








21180,5 0,7101















Razem 425333,8 14,2605

Dla kaŜdego obszaru Natura 2000 opracowana jest dokumentacja:* Standardowego Formularza Danych (SFD), w którym są zawarte najwaŜniejsze informacje o połoŜeniu i powierzchni obszaru, występujących typach siedlisk przyrodniczych i gatunkach „naturowych”, o ich liczebności lub reprezentatywności w skali kraju, wartości przyrodniczej i zagroŜeniach;* mapy wektorowej i GIS w skali 1:100 000.SDF i mapy będą aktualizowane w miarę postępu wiedzy o występowaniu zasobów przyrodniczych w obszarze Natura 2000.

Reprezentatywność - Ocena stopnia typowości siedliska przyrodniczegoA: doskonała, B: dobra, C: znacząca, D: nieistotna

Względna powierzchnia – pow. opisywanego obszaru pokryta przez naturalne siedlisko danego typu w stosunku do całkowitej powierzchni pokrytej przez ten typ siedliska w kraju. A: > 15 - 100 %; B: > 2 - 15 %; C: > 0 - 2 %

Stan zachowania -Jest to stopień zachowania struktury i funkcji

Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)Oznaczenie kodów:

Stan zachowania -Jest to stopień zachowania struktury i funkcji naturalnego siedliska danego typu oraz moŜliwość ich odtworzenia. A: doskonałe zachowanie B: dobre zachowanie C: zachowanie w średnim lub zuboŜałym stanie

Ocena ogólna (Wypełnia koordynator)- Globalna ocena wartości obszaru dla zachowania danego typu siedliska jest wypadkową w/w kryteriów, z uwzględnieniem znaczenia jakie poszczególne z nich mogą mieć dla tego siedliska Wartość ta oceniana jest w trzystopniowej skali:A - znakomita,B - dobra,C - znacząca.

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) NATURA 2000 w Wielkopolsce

Obszary Natura 2000 w regionie

Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Dolina Swędrni(SOO)

Dzięcioł czarny

Trznadel ortolan

fot. http://pl.wikipedia.org

Dolina Swędrni (powierzchnia 1290,7 ha).

• Obszar obejmuje fragment doliny Swędrni (ok. 11.5 km)

wraz z jej dopływem śabianką (ok. 3 km) oraz

przylegające tereny rozcinanej przez te rzeki Wysoczyzny

Kaliskiej.

• Wysoczyzna Kaliska cechuje się monotonną rzeźbą, stąd

dolina Swędrni jest wyraźnie zaznaczona w krajobrazie.


dolina Swędrni jest wyraźnie zaznaczona w krajobrazie.

• Dominują siedliska: NiŜowych i górskich świeŜych łąk

uŜytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)

(kod 6510) oraz Pomorski kwaśny las brzozowo-

dębowy (Betulo-Quercetum) (kod 9190)

• Obszar w całości połoŜony jest na terenie Obszaru

Chronionego Krajobrazu "Dolina rzeki Swędrni w

okolicach Kalisza", ustanowionego w 1991 roku i

zajmującego 6115,8 ha.

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) NATURA 2000 w Wielkopolsce


Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Dąbrowy Krotoszyńskie (OSO)+ (SOO)

Dzięcioł czarny

Trznadel ortolan


Dąbrowy Krotoszyńskie (powierzchnia 34.225 ha)

•Tworzą je trzy zespoły naturalnych, urozmaiconych dąbrów świetlistych ze starodrzewiem (dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy, grab zwyczajny, leszczyna pospolita, częściowo przemieszanych z nowymi nasadzeniami sosny i innych drzew),•głównym celem ostoi jest ochrona największego w Europie zwartego kompleksu lasów dębowych, w których tutejsze dęby osiągają 40 m wysokości, (jest to obszar o wybitnym

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)

osiągają 40 m wysokości, (jest to obszar o wybitnym znaczeniu dla Wspólnoty).


•Na omawianym obszarze stwierdzono dotychczas występowanie 12 typów siedlisk z Załącznika I tej dyrektywy, w tym 3 uznane za priorytetowe.•Obszar cechuje się dużym bogactwem florystycznym (ponad 850 taksonów) oraz występowaniem licznych roślin zagrożonych i ginących w skali kraju i regionu (ponad 80), m.in. populacja turzycy Buxbauma Carex buxbaumii - taksonu zagrożonego w Polsce i do niedawna uważanego za wymarły w Wielkopolsce

Dąbrowy Krotoszyńskie (powierzchnia 34.225 ha)

•wśród roślinności nieleśnej na szczególną uwagę zasługują zbiorowiska torfowisk niskich (szuwary) i przejściowych objętych ochroną w rezerwacie "Mszar Bogdaniec", a także zmiennowilgotne łąki trzęślicowe, spotykane w okolicach Chwaliszewa i Odolanowa.

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)

Chwaliszewa i Odolanowa.

•wśród ptaków występują tu m.in. bocian czarny, dzięcioł średni, dzięcioł czarny, ortolan, muchołówka białoszyja, muchołówka mała, Ŝuraw, bielik, gąsiorek, lerka, dzięcioł zielonosiwy oraz jarzębatka.

Bocian czarny

Dzięcioł średni fot. http://pl.wikipedia.org

Obszary Natura 2000 w regionieDąbrowy Krotoszyńskie

Zagrożenia:

�postępujące odwodnienie terenu na skutek niewłaściwie przeprowadzonych melioracji;

�dla zbiorowisk łąkowych – zaprzestanie ekstensywnego uŜytkowania (koszenia);

�trudności z odnawianiem drzewostanów dębowych.

Obszar powinien pozostać uŜytkowany w dotychczasowej formie.


Cyranka


Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Dolina Baryczy (OSO)

RoŜeniec

Kormoran czarny


Ostoja nad Baryczą (SOO)

Dolina Baryczy (powierzchnia 55.516,8 ha).

•Na jej terenie leŜy 130 stawów rybnych otoczonych łąkami,

polami, mokradłami i lasami.

•Dolina Baryczy to prawdziwe ptasie królestwo. AŜ dla 137

gatunków ptaków jest to coroczne miejsce lęgowe.

Najliczniejsze są gęgawy, ale są tu teŜ bardzo duŜe kolonie

mewy śmieszki.


Płaskonos

mewy śmieszki.

•Licznie występują łabędzie nieme, kaczki krzyŜówki,

głowienki, czernice, pogorzały, a trzcinowiska zamieszkują

Ŝurawie, bąki, błotniaki stawowe. Występują tu teŜ perkozy

zauszniki, rybitwy rzeczne i czarne, kormorany i czaple

siwe.

•Rejon ten jest takŜe miejscem odpoczynku i Ŝerowania

podczas przelotów dla płaskonosów, świstunów,

cyranek, gągołów, roŜeńców i gęsi zboŜowych.

•Występuje tu 37 gatunków ptaków z Załącznika II.

Świstun

Gągołfot. http://pl.wikipedia.org

Ostoja nad Baryczą (powierzchnia 82.026, 4 ha).

• Ostoja obejmuje rozległe, bagniste obniŜenie doliny

Baryczy i jej dopływów,

• w jej południowo-zachodniej części wznoszą się

zalesione, morenowe Wzgórza Twardogórskie,

• ostoja obejmuje łąki zalewowe, stawy rybne, pola

uprawne i lasy, a o jej specyfice decyduje bogata


uprawne i lasy, a o jej specyfice decyduje bogata

sieć hydrograficzna z licznymi kanałami,

strumieniami, rowami, stawami i mokradłami,

• w pobliŜu akwenów zachowały się cenne fragmenty

łęgów i olsów, a na wyŜej połoŜonych terenach - buczyny

i grądy. UboŜsze siedliska porastają bory sosnowe i bory

mieszane.








21180,5 0,7101















Razem 425333,8 14,2605

Puszcza nad Gwdą (OSO)



Bielik

{Ostoja Pilska (SOO)}

Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Bielik

Rybołów


Puszcza nad Gwdą (powierzchnia 77.679 ha). • Rozległy kompleks leśny obejmujący w większości bory sosnowe, a na dnie i zboczach dolin - lasy liściaste i mieszane. •Silnie urozmaicona rzeźba terenu przyczynia się do zróŜnicowania siedlisk. Wokół jezior utrzymują się rozległe torfowiska niskie, przejściowe i wysokie oraz tereny podmokłe. Jest to równieŜ obszar źródliskowy kilku rzek. • Na terenie ostoi zachowały się umocnienia Wału


lelek kozodój • Na terenie ostoi zachowały się umocnienia Wału Pomorskiego z lat 1934-1945 (Nadarzyce, Szwecja, Jastrowie) - potencjalne zimowiska nietoperzy.•Występuje wiele gatunków ptaków, w tym ponad 20 gat. ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej), 8 gat. ZagroŜonych (PCK), jest tu waŜna ostoja lęgowa bielika, lelka, i dzięcioła czarnego. W obszarze lęgowym obszar zasiedla równieŜ gągoł, lerka, kania ruda, nurogęś, puchacz i rybołów.

lelek kozodój

Lerka, skowronek borowy link

Zagrożenia:�Osuszanie terenu, �zanieczyszczenie i eutrofizacja wód, przede wszystkim pochodzenia rolniczego�potencjalna moŜliwość nadmiernego rozwoju turystyki, zwłaszcza wodnej, �wyrąb niektórych starodrzewi i drzew dziuplastych, �usuwanie martwego drewna z lasu. �Znaczne przekształcenia terenu wywołane budową


lelek kozodój

Puszcza nad Gwdą

�Znaczne przekształcenia terenu wywołane budową systemów stawów hodowlanych i zagroŜenie moŜliwością rozbudowy istniejących obiektów hydrotechnicznych,� techniczna zabudowa brzegów cieków i jezior, budowanie tam i zapór. �Zanikanie rolniczego uŜytkowania ziemi;�Zabudowywanie terenów niezabudowanych, �lokalizacja i eksploatacja składowisk odpadów komunalnych, �hałas, penetracja ludzi i zwierząt domowych.

lelek kozodój

Lerka, skowronek borowy

STATUS OCHRONNY

Występują następujące formy ochrony:Rezerwat Przyrody:•Golcowe Bagno (123,8 ha)•Diabli Stok (11,62 ha)•Smolary (143,11ha)•Kuźnik (97,70 ha)•Torfowisko Kaczory (32,77 ha)


lelek kozodój

Puszcza nad Gwdą

•Torfowisko Kaczory (32,77 ha)•Wielki Betyń (1826,6 ha)•Glinki (15,7ha)

Obszar Chronionego Krajobrazu:•Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy (61000 ha)•Dolina Noteci

lelek kozodój

Lerka, skowronek borowy

Dolina Środkowej Noteci … (OSO)



Dolina Noteci (SOO)

Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

PodróŜniczek

Słowik szary

Świstunfot. http://pl.wikipedia.org

Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego(powierzchnia 32.672 ha). • Znaczne części pradoliny zostały zmeliorowane, łąki są

uŜytkowane, a w kilku miejscach załoŜono stawy rybne, w których prowadzona jest intensywna hodowla ryb - stawy Antoniny, Smogulec, Ostrówek, Występ i Ślesin.Do najcenniejszych ptaków tu występujących naleŜą bielik, kania czarna, kania ruda, orlik krzykliwy i błotniak stawowy.


stawowy.• Bardziej zarośnięte fragmenty doliny są miejscami

lęgowymi ptaków śpiewających: strumieniówki, podróŜniczka, świerszczaka, słowika szarego, dziwonii.

• Ponadto w dolinie Noteci spotkać moŜna Ŝurawie, łabędzie nieme, wiele gatunków kaczek (w tym płaskonosy i jedną z najrzadszych krajowych kaczek –roŜeńca), a podczas wiosennych migracji najliczniej zatrzymują się tutaj m.in: gęsi zboŜowe i białoczelne, łabędzie czarnodziobe, świstuny, cyraneczki i kilka gatunków ptaków siewkowatych.

Kania czarna

Łabędź czarnodzioby


Dolina Noteci (powierzchnia 50.532 ha).• Liczne torfowiska niskie, z fragmentami zalewowych

łąk i trzcinowisk oraz z enklawami zakrzewień i zadrzewień, a takŜe intensywnie uŜytkowanymi



łąkami, • okolice Goraja, Pianówki, Góry oraz Ślesina porastają

buczyny i dąbrowy, w tym m. in. dąbrowy ciepłolubnej, • 4 rezerwaty: Czapliniec Kuźnicki (5,45 ha), Łąki

Ślesińskie (42 ha), Kruszyn (73 ha) oraz Skarpy Ślesińskie (14 ha)

Nadnoteckie Łęgi (OSO)



Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Pustułka

Orlik krzykliwyfot. http://pl.wikipedia.org

Nadnoteckie Łęgi (powierzchnia 16.058 ha). • Cenna ostoja ptasia ze względu na gniazdujące tu

derkacze i podróŜniczki oraz zatrzymujące się podczas wędrówek tysiące gęsi zboŜowych i białoczelnych.śyje tu ponad 50 gatunków ptaków wodno-błotnych, w tym największy europejski siewkowiec – kulik wielki, będący najbardziej charakterystycznym ptakiem tego rejonu.


Kulik wielki

ptakiem tego rejonu. • Ponadto spotkać tu moŜna rzadkie inne gatunki, takie jak:

kania czarna i ruda, dubelt, bączek, bąk, bielik, myszołów, błotniak łąkowy i stawowy, pustułka, orlik krzykliwy, podróŜniczek. Do ciekawych ptaków, które Ŝyją na nadnoteckich łęgach zaliczyć moŜna teŜ: Ŝurawia, dziwonię, remiza, rybitwy czarne i rzeczne, zimorodki, a takŜe wiele kaczek i perkozów.

Remiz

PodróŜniczek fot. http://pl.wikipedia.org

Lasy Puszczy nad Drawą



Puchacz

Dyrektywa ptasia


Obie formy ochrony

Puchacz

Włochatkafot. http://pl.wikipedia.org

Lasy Puszczy nad Drawą (powierzchnia 18.6840,7 ha).• Najcenniejszym przyrodniczo obszarem jest centralna

część ostoi, połoŜona w widłach Drawy i Płocicznej. Koryta obu rzek i ich doliny zachowały charakter zbliŜony do naturalnego.

• Spośród najceniejszych ptaków w Puszczy Drawskiej


• Spośród najceniejszych ptaków w Puszczy Drawskiej Ŝyją m.in.: bocian czarny, tracz nurogęś, kania czarna, kania ruda, bielik, orlik krzykliwy, rybołów, puchacz, włochatka. Bardzo ciekawa jest takŜe kolonia kormoranów na wyspie jeziora Ostrowiec.

Kania ruda

Tracz nurogęś fot. http://pl.wikipedia.org

Natura 2000 kształtowanie proekologicznych

postaw

Edukacja

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013

FUNDUSZE EUROPEJSKIE - DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI

* Zajęcia terenowe (wycieczka, reportaŜ, prezentacja)

* Zadania na mapie

* Zadania ze zdjęciami

* Metody aktywizujące

Documents

Natura 2000 - up.poznan.plete1/pliki/do pobrania/Natura2000_WLKP.pdf · Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 w Wielkopolsce Kod Nazwa obszaru Pow. [ha] % pow. wojew