1

Myśl globalnie - inwestuj lokalnie, czyli produkty ETP na GPW

Bartosz Świdziński, ETP Product Manager Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Akademia Tworzenia Kapitału, 2015

2

Plan Prezentacji

1. Czym są produkty strukturyzowane? • Definicja produktów strukturyzowanych

• Dlaczego warto inwestować w produkty strukturyzowane?

• Rozwój produktów strukturyzowanych w Polsce

• Zasady obrotu na rynku ETP

2. Rodzaje produktów strukturyzowanych • Klasyfikacja ze względu na poziom ryzyka

• Produkty inwestycyjne a produkty lewarowane

• Charakterystyka wybranych produktów (ETF, FAKTOR)

3. O czym powinien wiedzieć inwestor? • Ryzyko wynikające z inwestowania na rynku ETP

• Gdzie szukać informacji?

• Sposób wyboru właściwego certyfikatu

3

Czym są produkty strukturyzowane?

"Produkty strukturyzowane to instrumenty finansowe, których cena jest uzależniona od wartości instrumentu bazowego (np. cena akcji, surowca, wartość indeksu)"

"Produkt finansowy o charakterze inwestycyjnym lub spekulacyjnym stworzony dla Państwa przez emitenta, który pozwala zarobić w określonych warunkach rynkowych. Poziom straty możliwy do poniesienia przez inwestora różni się w zależności od typu instrumentu"

Produkty strukturyzowane często nazywane są także ETP (Exchange Traded Products), do tej kategorii produktowej zaliczane są : Exchange-traded funds (ETFs), Exchange-

traded notes (ETNs) oraz Exchange-traded certificates (ETCs).

Produkt strukturyzowany = strategia inwestycyjna przygotowana przez emitenta

4

Składnikami często są: • Opcje (10 gram) • Kontrakty Futures (0,5l) • Akcje (3 łyżki) • Depozyt (2 godziny) • Waluty (szczypta)

można tak… lub tak…

Tutaj „gotuje” dla nas emitent, którym zazwyczaj jest bank

Produkty strukturyzowane od kuchni …

5

• Bezpieczeństwo i przejrzystość obrotu, pełna informacja o produkcie i emitencie

• Różnorodność możliwych strategii, zarabianie zarówno na wzrostach jak i na spadkach, dostęp do nowych rynków, szeroka paleta instrumentów

• Elastyczność, możliwość sprzedaży instrumentu na rynku wtórnym i wycofanie się z inwestycji przed terminem wykupu przez emitenta

• Dostępność, wszystkie produkty giełdowe dostępne są za pośrednictwem rachunku inwestycyjnego w domu maklerskim

• Niskie koszty, niska prowizja GPW za zakup i sprzedaż giełdowych produktów strukturyzowanych

Dlaczego warto inwestować w ETP na GPW?

6

Przykładowe instrumenty bazowe

Surowce, złoto, srebro, ropa naftowa, gaz ziemny, itp.

Kursy walut

Stopy procentowe

Produkty rolne, pszenica, kukurydza, kakao, kawa, itp..

Kursy akcji i indeksy giełdowe

7

Polska Kazachstan

W ofercie GPW obecnie notowane są produkty oparte o instrumenty bazowe z różnych rynków globalnych. W tym produkty indeksowe lub oparte o akcje konkretnej spółki zagranicznej.

Dywersyfikacja geograficzna

8

Różnorodność strategii- profile wypłat (produkty)

Różnorodność strategii produktów ETP jest nieograniczona

Szeroka gama profili wypłaty pozwala zarabiać w czasach: hossy, bessy oraz trendu bocznego

9

Rynek ETP na GPW– wzrost obrotów

Źródło: GPW

10

Rynek ETP- dynamiczny wzrost liczby produktów

Źródło: GPW

2 12 46

69

147

299

414

622

824

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Liczba produktów ETP na koniec okresu

11

Rynek ETP- najbardziej popularne instrumenty bazowe

12

Zasady handlu na rynku ETP

Wszystkie produkty strukturyzowane notowane są w tzw. systemie animatora rynku na platformie UTP-W. Najważniejsze cechy systemu to:

• każdy produkt ma jednego animatora, którym zazwyczaj jest emitent;

• Animator- zapewnia płynność notowań instrumentów;

• wolumen ani wartość obrotu, w przypadku produktów ETP, nie jest dobrym miernikiem płynności;

• brak animatora powoduje zawieszenie instrumentu;

• inwestorzy mogą zawierać transakcje między sobą ale pod warunkiem, że jest aktywny animator w arkuszu.

Handel produktami ETP odbywa się w sposób analogiczny do handlu akcjami. Inwestor poza standardowym rachunkiem maklerskim nie potrzebuje żadnych dodatkowych kont czy uprawnień.

Handel odbywa się w minimalnie zmienionym okresie czasu niż handel akcjami. Faza notowań ciągłych trwa od 9:05 do 16:50

13

Emitenci ETP

14

• Klasyfikacja ze względu na poziom ryzyka

• Produkty inwestycyjne a produkty lewarowane

• Charakterystyka poszczególnych produktów strukturyzowanych

Rodzaje produktów strukturyzowanych

15

Klasyfikacja ze względu na poziom ryzyka

Niskie Umiarkowane Wysokie

Certyfikaty z

ochroną kapitału

Obligacje

strukturyzowane

Certyfikaty

TRACKER

Certyfikaty

dyskontowe

Certyfikaty

bonusowe

Certyfikaty

ekspresowe

Certyfikaty

TURBO

Certyfikaty

FAKTOR Warranty

16

100% OCHRONA kapitału

CZĘŚCIOWA ochrona kapitału

BEZ ochrony kapitału

BEZ knock-out’u Z Knock-out’em

PRODUKTY LEWAROWANE PRODUKTY INWESTYCYJNE

Produkty inwestycyjne a produkty lewarowane

Produkty lewarowane, działają na zasadzie wykorzystania tzw.

efektu dźwigni finansowej, która umożliwia osiąganie dodatkowych zysków przy użyciu kapitałów obcych.

17

• Cel: wierna replikacja określonego instrumentu bazowego

• Zarządzany pasywnie (fundusz nie stara się „pobić” indeksu)

• Posiada emitenta (ciągła kreacja i umarzanie jednostek)

• Notowany na giełdzie (podobnie jak akcje)

ETF – czyli jak kupić cały indeks

Pokonanie indeksu jest wyzwaniem

Exchange Traded Fund - otwarty fundusz indeksowy, którego celem jest wierne odzwierciedlenie zachowania określonego instrumentu bazowego.

Strategia polegająca na zróżnicowaniu inwestycji w ramach jednego portfela. Celem dywersyfikacji jest zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego.

18

Pośrednik finansowy

TFI Biuro

maklerskie

Biuro maklerskie

Zakup tradycyjnego funduszu akcji

Zakup ETF

Pan Zygmunt

Sprytna Zosia

ETF - synergia kosztowa

19

ETF-y dostępne na GPW

ETF na WIG20

ETF na DAX

ETF na S&P500

Emitent – LYXOR Asset Management

Notowanie walucie:

Opłaty za zarządzanie:

Wartość jednostki: 1/100 indeksu

w PLN

0,20% p.a.

1/100 indeksu

w PLN

0,15% p.a.

1/10 indeksu

w PLN

0,50% p.a.

ETF - moc pasywnego zarządzania

• Dywersyfikacja portfela

• Niskie koszty zarządzania

• Replika stopy zwrotu indeksu

• Gwarancja płynności

• Możliwość inwestowania on-line

• Znajomość bieżącego kursu

• Niski kapitał początkowy

Zalety funduszy ETF:

20

Produkty lewarowane

Turbo

Faktor

21

22

Jak działa Turbo Long

Wkład inwestora

140 130 120 110 100 90

Bariera 133 zł

Poziom finansowania 130 zł

•Pożyczka od emitenta •Wkład inwestora zabezpiecza kredyt •Bariera codziennie nieznacznie się podnosi – musimy płacić odsetki!

23

140 130 120 110 100 90 80

bariera

Jak działa Turbo Long

Poziom finans.

24

Jak zmieniają się poziomy strike i bariera

RCTLKGH002 15.12 16.12 19.12 20.12 21.12 22.12 23.12 27.12 28.12 29.12 30.12 02.01

Strike (poziom

finansowania) 97,36 97,38 97,44 97,45 97,47 97,49 97,51 97,58 97,60 97,61 97,63 97,68

bariera 102,36 102,38 102,44 102,45 102,47 102,49 102,51 102,58 102,60 102,61 102,63 102,68

strike% (w skali roku) -

finansowanie 7,10% 7,09% 6,61% 7,10% 6,59% 6,79% 6,46% 6,28% 6,08% 6,34% 6,08%

102,36 102,38 102,44 102,45 102,47 102,49 102,51

102,58 102,60 102,61 102,63 102,68

97,36 97,38 97,44 97,45 97,47 97,49 97,51

97,58 97,60 97,61 97,63 97,68

97,20

97,40

97,60

97,80

98,00

98,20

98,40

98,60

98,80

101,50

101,70

101,90

102,10

102,30

102,50

102,70

102,90

15.12 16.12 19.12 20.12 21.12 22.12 23.12 27.12 28.12 29.12 30.12 02.01

bariera

strike

25

Jak działa Turbo Short

140 130 120 110 100 90

Depozyt inwestora

•Krótka sprzedaż •Pożyczka papierów wartościowych •Depozyt inwestora zabezpiecza emitentowi odkup papierów •Bariera w przypadku turbo short podnosi się w górę – to my otrzymujemy oprocentowanie!

Bariera 137 zł

Poziom finansowania 140 zł

26

140 130 120 110 100 90 80

Jak działa Turbo Short

bariera

Poziom finans.

27

Poziom finansowania i bariera

Turbo Long

Turbo Short

28

Mnożnik – certyfikaty turbo

Instrument bazowy Mnożnik

Liczba certyfikatów dająca ekspozycję na jednostkę instrumentu bazowego*

WIG20 0,01 100 PEKAO 0,1 10 KGHM 0,1 10 PGE 0,1 lub 1** 10 lub 1**

PKN Orlen 0,1 lub 1** 10 lub 1** PKO BP 0,1 lub 1** 10 lub 1**

PZU 0,1 10 TPSA 0,1 lub 1** 10 lub 1**

PGNIG 1 1 Tauron PE 1 1

Złoto spot (gold) 0,1 10

Srebro spot (silver) 1 1

Brent Crude Oil Future 0,1 10

Pszenica furure (wheat) 1 1

Cukier future (sugar) 10 0,1

Kukurydza future (corn) 1 1

** wartości różnią się dla poszczególnych certyfikatów na te instrumenty bazowe

29

Turbo short – alternatywa krótkiej sprzedaży

Rynek pożyczek papierów wartościowych dla klienta indywidualnego jest w Polsce ciągle słabo rozwinięty Certyfikaty turbo to świetna alternatywa krótkiej sprzedaży Pośrednia pożyczka papierów – emitentowi znaczniej łatwiej pożyczyć papiery po atrakcyjnych cenach Koszt pożyczki jest często minimalny

30

TURBO- gdzie szukać poziomów

bariery i finansowania http://www.gpw.pl/certyfikaty-knockout-full

31

Certyfikaty FAKTOR (stała dźwignia)

Dźwignia finansowa

Certyfikaty FAKTOR dają możliwość zarabiania na zmianach cen z wybraną przez inwestora stałą

dźwignią finansową (lewarem). Faktory to certyfikaty typu „open-end”, czyli bez terminu zapadalności.

Dzięki konstrukcji dają szanse na ponadprzeciętne zyski lub mogą służyć jako zabezpieczenie portfela.

Wbudowana dźwignia powoduje, że zmiana ceny instrumentu bazowego o 1% powoduje automatycznie

zmianę ceny certyfikatu FAKTOR o 2% (dla dźwigni równej 2), 3% (dla dźwigni równej 3), 4% (dla

dźwigni równej 4) oraz -4% (dla dźwigni -4).

Dla certyfikatów typu FAKTOR nie ma znaczenia wyjściowy poziom ceny samego certyfikatu,

obserwować powinniśmy zmiany ceny instrumentu bazowego, które maja bezpośrednie przełożenie na

zmianę ceny certyfikatów.

Obecnie na GPW notowanych jest 97 certyfikatów faktor m.in. powiązanych z kursami akcji dużych spółek, indeksów i surowców. Zarówno krajowych jak i zagranicznych.

32

Certyfikaty FAKTOR (Faktor Long/Short)

Możliwość zarabiania na wzrostach cen instrumentów bazowych (certyfikaty FAKTOR LONG)

Cena certyfikatu FAKTOR LONG wzrasta gdy cena instrumentu bazowego rośnie.Cena tego certyfikatu

spada, gdy spada cena instrumentu bazowego. Dźwignia finansowa daje możliwość wyższych zysków

przy trendzie rosnącym, ale przy trendach spadkowych straty mogą być większe niż przy bezpośredniej

inwestycji w instrument bazowy.

Możliwość zarabiania na spadkach cen instrumentów bazowych (certyfikaty FAKTOR SHORT)

Każdy certyfikat dający możliwość zarabiania z dźwignią na wzrostach (certyfikat FAKTOR LONG) ma

swoje lustrzane odbicie – certyfikat FAKTOR SHORT, którego cena wzrasta wtedy gdy cena

instrumentu bazowego spada. Dźwignia finansowa daje możliwość wyższych zysków przy trendzie

spadkowym, ale inwestor traci gdy cena instrumentu bazowego rośnie.

33

Wartość poziomu ochrony

Na wypadek ekstremalnych zmian kursowych certyfikaty faktorowe mają wbudowany specjalny mechanizm ochronny. Wartość poziomu ochrony np. 40% oznacza, że w przypadku zmiany ceny instrumentu bazowego o 40% w ciągu jednej sesji (w kierunku powodującym straty inwestora) nastąpi automatycznie uruchomienie mechanizmu zabezpieczającego, który w praktyce skutkuje zmniejszeniem wartości dźwigni tak, aby „amortyzować” dalszy spadek ceny certyfikatu.

34

Certyfikat FAKTOR LONG

35

Certyfikat FAKTOR SHORT

36

Certyfikaty FAKTOR

Inwestor poprawnie przewidział zachowanie indeksu

Rynek „nie dojrzał” do decyzji inwestora

Przykład teoretyczny – WIG20

37

Przykład „ z życia wzięty” – KGHM

Inwestor kupił na GPW 2 czerwca certyfikat long faktor AT0000A12BJ9 powiązany z kursem akcji KGHM z dźwignią 3 za 62 PLN i zamknął pozycję 29 sierpnia sprzedając certyfikat za 107 PLN.

Certyfikaty FAKTOR

38

O czym powinien wiedzieć inwestor?

• Ryzyka wynikające z inwestowania na rynku ETP

• Gdzie szukać informacji?

• Sposób wyboru właściwego produktu

39

Ryzyka wynikające z inwestowania na rynku ETP

• Ryzyko płynności na rynku ETP

• Ryzyko dźwigni finansowej

• Ryzyko walutowe

• Ryzyko produktu, ryzyko rynkowe

• Ryzyko emitenta

40

Gdzie szukać informacji?

strona GPW:

https://www. gpw.pl/ lub strony emitentów:

https://www.rcb.at/pl/ http://www.ingturbo.pl/

41

Wyszukiwarka ETP

42

1. Wybór instrumentu bazowego

(spółki/indeksu /towaru)

2. Instrument bazowy -

wzrost/spadek?

3. Poziom ryzyka gwarancja kapitału?

dźwignia?

4. Czas inwestycji (termin

wygasania/open end)

5. Wybór właściwego rodzaju certyfikatu

6. Kupno wybranego certyfikatu

Sposób wyboru właściwego produktu

43

• Najróżniejsze aktywa na wzrost i spadek, a także trend boczny

• Szeroki wachlarz produktów i strategii

• Możliwość natychmiastowej sprzedaży

• Gwarantowana płynność

• Rynek głównie dla inwestorów indywidualnych

• Małe zaangażowanie kapitału

• Możliwość inwestowania w ramach IKE i IKZE

• Wszystko dostępne poprzez rachunek maklerski

Podsumowanie – SUPERMARKET PRODUKTÓW

44

Bartosz Świdziński

ETP Product Manager

Dział Rozwoju Sieci Biznesowej

Pion Rozwoju Rynku

etp@gpw.pl

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA

ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa