MOMENTUM OF MEMORY - ahmetgunestekin.comahmetgunestekin.com/kataloglar/en/momentum-of-memory.pdf · 1982-2012, PKK-Türkiye Arasındaki Savaş ... police officers in plain clothes

AHMET GÜNEŞTEKİNMOMENTUM OF MEMORY

29 March - 25 August 2013

www.ahmetgunestekin.com



Yayıncı / PublisherGSM (Güneştekin Sanat Merkezi)

Refik Saydam Caddesi, No. 28Şişhane Beyoğlu / İstanbulTEL: +90 212 2979586FAX: +90 212 2979587GSM: TEL: +90 549 [email protected]

Çeviriler / Translations (İtaliano, English, Türkçe, Kurdî)Michela FilippiniMehmet TantekinDaria StankiewiczFunda AltunCemil Oğuz Masum Elmas

Kitap Tasarımı / Book DesignVahit Tuna Design&Consultancy, İstanbul

Eser Fotoğrafları / Photographs of the ArtworksMasum ELMASDış İlişkiler / Foreign-External Affairs SpecialistMehmet Şükrü TANTEKİNKoordinatör / CoordinatörŞ. Yakup TARHANYapım Asistanları / Production AssistantsKerim KURULevent TAŞCIŞenay ŞAHİNUğur KOCAMANBülent GÜLERFirdevs YILMAZŞeref KILDIZEYavuz KILDIZEİlhan KILDIZESelçuk KILDIZEKemal ÇELİKAziz DEMİRCafer DEMİRAli HALICIÖztürk BURHANMurat BALKIÇ

Finans SorumlusuYusuf DURAN

Basım Yeri / Printing?

Baskı Adedi / Print Run?

Basım Tarihi / Printed inHaziran, 2013

5AHMET GÜNEŞTEKİN 4MOMENTUM OF MEMORY


“Recm” (Stone to death)

In this installation the artist analyzes the integration between nationalism and religion, which become forms of government and social organization to execute genocides towards the ethnic, linguistic and cultural minorities. The artist Ahmet Güneştekin observes the genocide in the Kurdish region among Turkey, Iran, Iraq and Syria comparing it with the “stone to death”, one of the punishments inflicted by the Islamic jurisprudence.

“Recm” (Lapidazione)

In questa installazione l’artista analizza l’integrazione del nazionalismo con la religione, che diventano forme di governo e organizzazione sociale per compiere genocidi nei confronti delle minoranze etniche, linguistiche e culturali. L’artista Ahmet Güneştekin osserva questi genocidi nel territorio curdo suddiviso tra Turchia, Iran, Iraq e Siria, confrontandolo con la lapidazione che è una delle pene inflitte dalla giurisprudenza islamica.

“Recm”

Bu enstalasyonda, milliyetçilik ile dinin birbirine entegre edilip hem yaşam hem de yönetim biçimlerine dönüştürüldüğü ülkelerde yaşanan kültürel jenosit ele alınıyor. Türkiye, İran, Irak ve Suriye gibi Kürdistan coğrafyasının içinde yer aldığı ülkelerde, Kürtler ile azınlık din ve halklara karşı uygulanan baskıları “Recm” ceza hukuku nezdinde sorguluyor Ahmet Güneştekin.

“Recm” (Bi lêdana keviran cezayê mirinê)

Enstalasyon (berhema têbicihkirin), meseleya li welatên ku di rêveberiya wan de hem neteweperestî û hem ol ketine nava hev û bûne sedema jenosîda çandî digire dest. Guneştekîn, li welatên wekî Tirkiye, Îran, Iraq û Sûriye ku erdnîgariya Kurdistanê di nav wan de ye, zordariya li ser Kurdan û kêmneteweyên din, di çarçoveya hiqûqa “Recm” de digire bin lêpirsînê.




“Yüzleşme” (Confrontation)

It is a great wall installation of 3 x 8 meter, structured with 2-sided panels reproducing 1.500 visual elements, photo and writings. Starting from the Kurdish massacre, occurred on 16 March 1988 in the city of Halabja, the artist wants to attract the attention on the massacres that still happen in the Middle East and in the world. As the title suggests, the installation puts “to comparison” the “war-project” caused by the world powers as “the man’s affront on human beings and nature”. During one of the many “war-projects”, that lasted 8 years, between Iran and lraq, 7.000 Kurdish were massacred with gas bombs and 10.000 were wounded, in the West indifference.

“Yüzleşme” (Il confronto)

E’ una grande installazione di 3m x 8m, strutturata con pannelli bifacciali sui quali si dispongono 1.500 elementi visivi, foto e scritte. Partendo dal massacro di curdi avvenuto il 16 marzo del 1988 ad Halabja, l’artista vuole attirare l’attenzione sui massacri che avvengono tutt’oggi nel Medioriente e nel mondo. Mette “a confronto” come suggerisce il titolo, le “guerre-progetto” scatenate come “‘affronto dell’uomo sull’uomo e sulla natura” dai Superpoteri mondiali. Nel confronto tra Medioriente e mondo occidentale, si in quest’ultimo si notano lo sbilanciamento tra guerra e miserie, pace e la ricchezza. In una delle tante guerre del “Progetto”, quella che durò 8 anni tra l’Iran e lrak, 7.000 curdi sono stai massacrati con bombe a gas e 10.000 sono stati feriti, nel silenzio dell’Occidente.

Yüzleşme

Ahmet Güneştekin bu eserinde, 8 yıl süren Fars İran ile Arap Irak arasındaki “Birinci Körfez Savaşı” sırasında 16 Mart 1988’de Saddam Hüseyin’in Kürt kenti Halepçe’ye yaptığı ve 7000 insanın katledilip on binlercesinin yaralandığı kimyasal katliam üzerinden, Ortadoğu ve dünyanın diğer bölgelerinde işlenen insanlık suçlarına dikkat çekmeyi hedefliyor. Farklı tasarımlarda 1500 parçadan oluşan interaktif eser 300x800 cm boyutlarında ve yaklaşık 2 ton ağırlığında.

“Yüzleşme” (Rûbirûbûn)

Di dema “Şerê Kendavê yê 1’emîn” ê di navbera Îran a Fars û Iraq a Ereb ku 8 salan dom kir de, Saddam Huseyîn di 16’ê Adara 1988’an de çekên kîmyevî avêt bajarê Kurdan, Helebçeyê; 7.000 insan hatin kuştin û bi 10.000’an jî birîndar ketin. Ahmet Guneştekîn di vê berhema xwe de ji ser Komkujiya Helepçe balê dikişîne ser bûyerên din ên li hemberî mirovahiyê ku li Rojhilata Navîn û li herêmên din ên dinyayê didomin. Ev berhema înteraktîf ku ji 1500 parçeyan cüda pêk tê, mezinahiya wê 300x800 cm ye û giraniya wê nêzî 2 ton e.



23AHMET GÜNEŞTEKİN 22MOMENTUM OF MEMORYLANGUAGE

“Bellek” (Memory)

Through the video-work Memory, with crucial dates of traumatic historical moments and sombre folk sounds, Ahmet Güneştekin interrogates the Turkish, as well as the worlds, collective memory. The tragic sequence begins in 1909 in the day of the massacre of the Armenian of Adana, and it continues till our days with striking pace.

1909, Adana “Armenian Massacre”

1914 – 1920, “Assyrian Massacre”

1915, “Armenian Massacre”

1920 -1926, ” Independence Court”

1921, “Koçgiri Rebellion”

1924, “Nestorian Massacre”

1925, “Sheikh Said” Rebellion

1925, “Takrir-i Sükûn” Law

1926, Ağrı Massacres”

1930, “Zîlan Massacre”

1937, “Dersim Massacre”

1943, “33 Bullets” Massacre

1955, 6th-7th September’s Events

1960, 27th May Revolution

1972, Execution of “Deniz Gezmiş”

1977, “1st May” Taksim Massacre

1978, “Bahçelievler” Massacre

1978, “Maraş” Massacre

1980, “Çorum” Massacre

1980, Coup D’état of 12 September

1980 – 2000, “Massacres in Prisons”

1984, The Act of “Eruh”

1988, 16th March Massacre of “Halabja” (Iraq)

1990 – 1999, “Death Squads”

1993, “33 Soldiers” Massacre

1992, Sivas “Madımak” Massacre

1993, Massacre of Başbağlar

1995, “Gazi” Events

1996, Massacre of Güçlükonak

1999, The facts of “Mavi Çarşı”

2000, “Back to Life” Massacre

2006, Massacre of “Bağlar”

2008, Massacre of “Yenişehir”

2008, Massacre of “Güngören”

2009, “Lice” Operation

2009, “Village of Bilge” Massacre

2011, “Silvan’s Provocation”

2011, Massacre of “Çukurca”

2011, Massacre of “Roboski”

“Bellek” (Memorie)

In questa proiezione su pavimento l’artista Ahmet Güneştekin interroga la memoria collettiva turca e mondiale proiettando una sequenza di date, accompagnate da suoni originali, che si riferiscono a specifici crimini sui diritti umani avvenuti nella data evidenziata. La tragica sequenza inizia nel 1909 nel giorno del massacro degli Armeni di Adana, e prosegue fino ai nostri giorni con impressionante cadenza.

1909, Adana “Armenian Massacre”

1914 – 1920, “Assyrian Massacre”

1915, “Armenian Massacre”

1920 -1926,” Independence Court”

1921, “Koçgiri Rebellion”

1924, “Nestorian Massacre”

1925, “Sheikh Said” Rebellion

1925, “Takrir-i Sükûn” Law

1926, Ağrı Massacres”

1930, “Zîlan Massacre”

1937, “Dersim Massacre”

1943, “33 Bullets” Massacre

1955, 6th-7th September’s Events

1960, 27th May Revolution

1972, Execution of “Deniz Gezmiş”

1977, “1st May” Taksim Massacre

1978, “Bahçelievler” Massacre

1978, “Maraş” Massacre

1980, “Çorum” Massacre

1980, Coup D’état of 12 September

1980 – 2000, “Massacres in Prisons”

1984, The Act of “Eruh”

1988, 16th March Massacre of “Halabja” (Iraq)

1990 – 1999, “Death Squads”

1993, “33 Soldiers” Massacre

1992, Sivas “Madımak” Massacre

1993, Massacre of Başbağlar

1995, “Gazi” Events

1996, Massacre of Güçlükonak

1999, The facts of “Mavi Çarşı”

2000, “Back to Life” Massacre

2006, Massacre of “Bağlar”

2008, Massacre of “Yenişehir”

2008, Massacre of “Güngören”

2009, “Lice” Operation

2009, “Village of Bilge” Massacre

2011, “Silvan’s Provocation”

2011, Massacre of “Çukurca”

2011, Massacre of “Roboski”

“Bellek”

Ahmet Güneştekin, 1909 Adana Ermeni olaylarından günümüze dek Türkiye’de işlenen insanlık suçlarını, gerçek sesleri ve tarihlerinin yer aldığı “Bellek” adlı video art çalışmasında toplumsal belleği sorguluyor.

1909, Adana “Ermeni Katliamı”

1914-1920, “Süryani Katliamı”

1915, “Ermeni Katliamı”

1920-1927, “İstiklal Mahkemeleri”

1921, “Koçgiri İsyanı”

1924, “Nasturi Katliamı”

1925, “Şeyh Sait İsyanı”

1925, “Takrir-i Sükûn”

1926, “Ağrı Katliamları”

1930, “Zîlan Katliamı”

1937, “Dersim Katliamı”

1942, “Varlık Vergisi”

1943, “33 Kurşun” Katliamı

1955, “6 -7 Eylül”olayları

1960, “27 Mayıs” Askeri Darbesi

1972, “Deniz Gezmiş” olayı

1977, Taksim “1 Mayıs” İşçi Bayramı Katliamı

1978, “Bahçelievler Katliamı”

1978, “Maraş” Katliamı

1980, “Çorum” Katliamı

1980, “12 Eylül” Askeri Darbesi

1980-2000, “Hapishane Katliamları”

1982-2012, PKK-Türkiye Arasındaki Savaş

1984, PKK’nin “Eruh” ve “Şemdinli” Baskınları

1988, 16 Mart “Halepçe Katliamı”

1990-1999, JİTEM “İnfaz ve Kayıp Mangaları”

1993, “33 Asker” Katliamı

1993, “Madımak” Oteli Katliamı

1993, “Başbağlar” Katliamı

1995, “Gazi Mahallesi” Katliamı

1996, “Güçlükonak” Katliamı

1999, “Mavi Çarşı” Katliamı

2000, “Hayata Dönüş Operasyonu” Katliamı

2006, “Bağlar” Katliamı

2008, “Yenişehir” Katliamı

2008, “Güngören” Katliamı

2009, “Lice” Operasyonu

2009, Mardin “Bilge Köyü” Katliamı

2011, Hakkâri “Çukurca” Katliamı

2011, Şırnak “Roboski” Katliamı

“Bellek” (Bîr)

Ahmet Guneştekîn, ji bûyerên li dij Ermeniyan yên ku di sala 1909 a li Edeneyê qewimîne heta roja me, sûcên li Tirkiyeyê hatine kirin, bi dengên rastîn û dîroka wan di vîdyo-huner a bi navê “Bîr” digire dest û bîra civakî digire bin lêpirsînê.

1909, Edene “Tevkujiya Ermeniyan”

1914-1920, “Tevkujiya Suryaniyan”

1915, “Tevkujiya Ermeniyan”

1920-1927, “Dadgehên Îstîklalê”

1921, “Serhildana Koçgirî”

1924, “Tevkujiya Nastûriyan”

1925, “Serhildana Şêx Seîd”

1925, “Dabînkirina Aramiyê / Takrîr-î Sukun”

1926, “Komkujiyên “Agirî”

1930, “Komkujiya “Zîlan”

1937, “Komkujiya “Dêrsim”

1942, Baca Hebûniyê (Varlık Vergisi)

1943, Komkujiya “33 Gule”

1955, Bûyerên “6 -7 Rezber”

1960, Derbeya Leşkerî ya “27 Gulan”

1972, Dardekirina “Denîz Gezmîş”

1977, Komkujiya “1 Gulan”a li Taksîmê

1978, Komkujiya “Bahçelîevler”

1978, Komkujiya “Meraş”

1980, Komkujiya “Çorûm”

1980, Derbeya Leşkerî ya “12 Rezber”

1980-2000, “Komkujiyên li Girtîgehê”

1982-2012, Şerê Di Navbera PKK-Komara Turkîye

25AHMET GÜNEŞTEKİN 24MOMENTUM OF MEMORYLANGUAGE

1984, Êrişên PKK Yên Li “Dihê” û “Şemzînan”

1988, Komkujiya “Halepçe” ya 16 Adarê

1990-1999, JÎTEM “Tîmên Înfaz û Windakirinan”

1993, Komkujiya “33 Leşker”

1993, Komkujiya li Otela “Madimak”

1993, Komkujiya “Başbaglar”

1995, Komkujiya li “Taxa Gazî”

1996, Komkujiya “Basan (Guçlukonak)”

1999, Komkujiya “Mavî Çarşî”

2000, Komkujiya “Operasyona Vegera li Jiyanê”

2006, Komkujiya “Baglar”

2008, Komkujiya “Yenîşehîr”

2008, Komkujiya “Gungoren”

2009, Provakasyona “Licê”

2009, Komkujiya “Gundê Bîlge”

2011, Komkujiya “Çelê”

2011, Komkujiya “Roboskî”




“Düdük” (Whistle)

In this video the artist reports the application of racist and prohibitionist laws to all the languages spoken in Turkey, except Turkish. The video satirically shows police officers in plain clothes that apply fines to people caught speaking Kurdish.

“Whoever speaks a language other than Turkish is to be regarded as opposing the laws of the government and the municipality and is to be penalized accordingly.” Was announced publicly by the running bellmen in each and every Eastern village of Turkey. The fine of speaking Kurdish was determined to be 50 Liras, which in those days almost equaled to a çivil cervant’s full month salary. Following the enforcement of the Turkish Alphabet Revolution in 1928, using the letters that were not in the new alphabet was conceived as a crime with a sentence of prison. As of 13 January 1928 the “Citizen! Speak Turkish!” campaign came into force. Then brutal defiances towards those who could not speak Turkish but used another native language were started.

“Düdük” (Il Fischietto)

In questo video viene denunciata l’applicazione di leggi razziste e proibizioniste che vengono applicate a tutte le altre lunghe parlate e conosciute in Turchia, ad eccezione di quella turca. In doppia scena accostata sono presentati satiricamente poliziotti in borghese che applicano multe a persone sorprese a parlare in curdo. Intanto scorrono scritte che ricordano le diverse leggi emanate dal governo fra il 1925 e il 1928 per imporre l’uso esclusivo della lingua turca anche in Anatolia. Le trasgressioni erano punite prima con multe, poi con il carcere. Con la campagna del 13 gennaio 1928 “ Cittadino parla Turco” fu proibito persino di leggere giornali stampati in altre lingue e iniziarono campagne di persecuzioni e pressioni sociali su persone o gruppi etnici che usavano per comunicare altri idiomi dal Turco.

“Düdük”

Çalışmada Türkiye’de Kürtçe başta olmak üzere Türkçe dışındaki dillere karşı uygulanan yasaklar ve ırkçı uygulamalar ele alınıyor.

“1925 Şark Islahat Fermanı’nın “Türkçeden başka dil konuşanlar, hükümet ve belediyenin emirlerine muhalefet etmek ve direnmek suçundan cezalandırılacaktır.” maddesi tellallar tarafından tüm doğu illeri köy köy dolaşılarak duyuruldu. Kürtçe

konuşanlara 50 Lira para cezası ön görülen bu yasa döneminde bir memur maaşı 50 Lira civarındaydı. 1928 “Türk Harfleri Kanunu” ile “Türk alfabesinde bulunmayan harfleri kullanana hapis cezası” getirildi. Türkçe konuşturma kampanyası “Dâr ül-Fünûn” Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyeti’nin 13 Ocak 1928’de “Vatandaş, Türkçe konuş!” sloganıyla başlatıldı. Kampanyayla birlikte, başka bir dilde gazete okuyanlara, Türkçe konuşamayanlara ve kendi aralarında anlaşabildikleri dilde konuşanlara karşı şiddet ve linç girişimlerinde bulunuldu.”

“Düdük” (Dûdik)

Di xebata bi navê “Dûdik” de, qedexe û hewldanên nijadperest ên di serî de li hemberî Kurdî û paşê jî li hemberî zimanên din digire dest.

“Zagona “Fermana Reformê” a sala 1925’an ya, “Kesên ji bilî zimanê Tirkî biaxive, di çarçoveya dijayetî-muxalefet û li berxwedana vê ya li hember emrên hikumet û şaredariyê ew dê bê cezakirin.” bi bangêran-tellal li her gund û bajarên Kurdistanê hate ilankirin. Di wê dema ku kesê bi Kurdî diaxivî ku bi “50 Lîra” dihate cezakirin mehaneya karmendekî li dor “50” Lîra bû. Bi dû de di sala 1928’an, bi “Zagona Tîpên Tirkî” jibo kesên ku tîpên di alfabeya Tirkî de tune be bikarbîne cezayê girtîgehê hate diyarkirin. Kampanyaya “Axaftandina bi Tirkî” 13’yê Çile yê sala 1928’an de ji aliye “Civaka Xwendekarên Fakulteya Hiqûqê ya ‘Dar ul-Funun’” bi slogana “Hemwelatî, bi Tirkî biaxive.” da destpêkirin. Bi destpêkirina vê kampanyayê li deverên cuda yê Tirkîye, li hember kesên bi zimanê xwe yê zikmakî ku ne bi Tirkî ye diaxivin, pirtûk, rojname herwekî din dixînin û bi zimanekî din jî nizanin, gelek êrişên nijadperest û li dijî-mirovahiyê da destpêkirin.”





LANGUAGE




DENIAL


“İnkâr” (Denial)

A video installation that compares the prohibition of the use of the Turkish language in Bulgaria in the 80s, and the prohibition of the use of the Kurdish language in Turkey. Two facing projections converse together. One projection shows various characters trying to write alphabets on blackboards, immediately cancelled; the opposite one shows Kurdish people pronouncing the denied letters. In this work of art, the artist questions the concept of “justice” by means of visitor’s empathy.

“İnkâr” (Negazione)

E’ un’installazione video che mette a confronto la proibizione della lingua turca in Bulgaria negli anni 80 con la proibizione di usare la lingua curda in Turchia. Due proiezioni dialogano parallele. Da un lato si alternano scene di personaggi che tentano di scrivere alfabeti su lavagne, subito cancellati, di fronte primi piani di persone di queste etnie che pronunciano le lettere negate. Segnalando i paradossali effetti di queste leggi, l’artista interroga il concetto di giustizia.

“İnkâr”

“İnkâr” videosunda, 1980’li yıllarda Bulgaristan Türklerine uygulanmış dil yasağı ile Türkiye Kürtlerine uygulanan dil yasağını yüzleştiriliyor. Çalışmada, izleyicisinin empati yetisinden hareketle adaletin eşitlik ilkesi sorgulanıyor.

“İnkâr” (Înkar)

Di vîdyoya “Înkar” de, “qedexeya ziman” a li hemberî Tirkên Bulgaristanê ya di salên 1980’yan de û ya li hemberî Kurdên Tirkiyeyê ya nêzî 100 salan e didome tê rûbirûkirin. Ahmet Guneştekîn di vê berhemê de ji empatiya temaşevan dikeve rê û rêgeza wekhevî ya edaletê digire bin lêpirsînê.



DENIAL



DENIAL


DENIAL


DENIAL


The current global socio-political, and neo-liberal economic affairs, the massive dissemination of technical communication tools and the media influence on everyday life are indicated as vectors that determine the common mental and spiritual processes of humanity. One of these manipulated processes is commonly named as the crisis of

loss of memory and recollection. Through these deforming interventions, history being one of the essential providers of identity and self-awareness is highly strained and distorted. While history is obstructed to fulfil its function to present a recollection of events in order to set new values and norms for the present and the future, the visual art enters into this critical epistemological realm as mediation and as a process of elucidation and awareness.

One of these decisive visual works, with high socio-political and cultural connotation in Turkey’s current domestic affairs, is being exhibited in Venice, on the occasion of 55.Venice Biennale, where the global art-people convene to witness the latest and seminal productions of global artists. Evidently, with all the cultural optimism, we expect that this mediation through these art works will be again an experience of an alternative recognition of global affairs. Moreover, attract the attention of the most heterogeneous public of Venice Biennale to the current internal affairs in Turkey.

Ahmet Güneştekin’s pivotal work installation Momentum

of Memory, consisting of a large scale wall relief, entitled Confrontation, an iron cage filled with wooden letters entitled Recm (stone killing) and a series of videos conveys a conviction, a message and a foresight based on an auto-biographical experience and a decisive political stand.

After his debut in 2003 with his body of work, consisting of large and colourful wooden paintings that reflect the abstracted nature, the mythological figures and religious symbols which have textual and symbolic references to a conceivable amelioration of a horrific past, Güneştekin

became one of the well-known and successful artists in the Istanbul art scene. After 10 years of meticulous production and numerous local and international exhibitions, the general public respects his grandiose art-making and his challenging attitude.

Güneştekin utilizes the decorative implications of abstract art and signs his paintings with colourful globes, as a reference to “sun” symbolising Anatolian and Mezopotamian sun and its myths. He employs the traditional arts and crafts techniques of Anatolia. These challenges have their auto-biographic reasons. He was born and raised in Batman, in Garzan workers camp to a family of many children. His father had to supply the whole family with his daily wages; but he was insightful enough to encourage his son to paint on the coarse paper of cement sacks he collected. He may have found his identity and his reason to be a dissident individual within the 20th century socio-political history of Turkey, through these first drawings; however later he had to pay for his dissidence in being prisoned in Diyarbakır Penitentary, now being debated to be transformed into a memorial museum.

Güneştekin very clearly defines the conceptual background of his work, by saying that there are two options to confront the

past and present realities and deeds: To continue to cry over it or

to start laughing. His experience of being a political dissident has taught him to think that it is against human nature to be

ready to make war; and the term “to be ready” has also politically

corrupt connotation as the “sensitiveness” frequently used by the

politicians. For him all of these are tools of unethical politics.

This works deviates from his series of enigmatic, mythology based, floral and ornamental abstractions. While the wall relief is as a reflecting surface of confrontation, presenting a mediation and clarification of distortive processes, the videos re-construct the detailed strategies of the process of homogenisation of culture. Here, we observe the artist’s strategy of creating a dichotomy between reconciliation (the abstract surface) and reaction (the cage and the video’s).

In the wall relief Güneştekin primarily reveals his interest in

MOMENTUM OF MEMORY*

expressing basic human emotions – tragedy, ecstasy, doom by installing a reflecting wall that when confronted by the viewer expected to generate the identical emotions and recollections. The secondary intention is his quest to reveal the truths within the distorted history, as it is being experienced in Turkey. He invites the viewer to a moment of quietude and courage to take the risk to enter into more a simple thought on “what has happened?” and “what is happening?” and “what can happen?”. It is an invitation to a way of thinking that is not distorted by the complex thoughts of the status quo’s of today.

The large shape of the work creates an unfamiliar space within the space of the gallery that intends to convey the power of the unmistakeable confrontation between the connotations of an art work and the appreciation of the viewer. The surface of this work consists of vertical slim carved plates depicting schematic Middle Eastern city silhouettes with religious symbols and mirrors. The basic material of the work, the wood is completely covered with petrol derivative materials. He juxtaposed the resisting tradition and the detrimental economy.

This typical large-scale format imparts a sense of crucial involvement to the experience. In front of this mighty bas-relief surface, the viewer might feel drawn on the multi-lined fragmentation and cannot effortlessly envision the intention of the artist. The intention is twofold: Using the potential of sublimation and indirect internalisation of the abstraction, he is manifesting his affinity to Modernist canon. Being an artist faithful to the traditional epic and mythological image realm, he is inclined to disguise rather than to display the depressive sense of the memory, most of the time full of horrific events.

The three-dimensional work, the iron cage filled with black wooden letters reveal his obsession with language in conjunction to the rupture that has forced the multi-cultural communities of Anatolia to a “one and only language” assimilation. This work is related to the videos entitled Whistle, Denial, and Memory which are references to the background story of the abstract wall-relief and to the psycho-sociological deformations of the homogeneous nation state ideology.

The video-work Memory, with crucial dates of traumatic historical moments and sombre folk songs is installed facing the abstract wall-relief as an associative link to the history of Kurds in Anatolia and Mezpotamia. In this history among many massacres the genocidal massacre against the Kurdish people that took place on March 16, 1988, during the closing days of the Iran--Iraq War, when chemical weapons were used by the Iraqi government forces in the Kurdish town of Halabja in Iraq is one of the moments that he wants to commemorate. In one of the interviews he expresses his sorrow as : We

cannot chose our mothers and fathers, we cannot chose the

earth we are born on, we cannot choose the race and the

language of the people who are living on the same territories.

Yet, when we have the power we question the people on their

race and language and convict them to torture and death.

Black, as witnessed in black letters and black board is the colour of subliminal memories of Güneştekin and the communities he is pointing to, in rigid contrast to his multi-coloured abstract paintings. In the videos the struggle of the individual in front of the blackboard, to resolve the incongruity or the gap between the mother language and the language of assimilation is being rendered with black-humour , but also displays the resistance of the people to assimilation.

The aesthetic gaze - even if it produces a fiction - to the concealed and denied history, to the unknown dark labyrinths of human civilisation has the power to slow down the unbearable flux of history for a moment and gives the individual the possibility to determine its controversial position in the historical continuing progress. The aesthetical instrument here helps the individual to release him from the undeniable sovereign existence of history.

Beral Madra, May, 2013



Gli attuali eventi socio politici ed economici neo-liberali, l’enorme diffusione dei mezzi di comunicazione e l’influenza dei media sulla vita di ogni giorno sono indicati come i vettori che determinano i processi mentali e spirituali dell’intera umanità. Uno di questi processi alterati è comunemente chiamato la

crisi della perdita di memoria e del ricordo. Attraverso questi interventi deformanti, la storia, intesa come uno dei principali mezzi che forniscono identità e consapevolezza di sé, risulta scorretta e fuorviante. Mentre la storia è costretta ad assolvere la sua funzione di fornire una memoria degli eventi per fissare nuovi valori e norme per il presente e il futuro, le arti visive intervengono in questo contesto critico ed epistemologico come una mediazione, fornendo un metodo di consapevolezza e una funzione chiarificatrice.

Una di queste opere visuali decisive, con una forte connotazione socio-politica e culturale nei fatti di attualità nazionale in Turchia, è esposta a Venezia, in occasione della 55.Esposizione Internazionale d’Arte, dove il pubblico globale dell’arte contemporanea si ritrova per assistere alle ultime e più influenti produzioni degli artisti internazionali. Chiaramente, con tutto il possibile ottimismo culturale, ci aspettiamo che attraverso queste opere d’arte sia ancora possibile prendere coscienza degli eventi mondiali diversamente. Auspichiamo inoltre di attirare l’attenzione di un pubblico così eterogeneo come quello della Biennale di Venezia sugli attuali eventi interni alla Turchia.

Il lavoro centrale di Ahmet Güneştekin’s, Momentum of

Memory, costituito da un’installazione a parete di grandi dimensioni dal titolo Confrontation (Confronto), da una scultura/gabbia di ferro che racchiude lettere di legno intitolata Recm (lapidazione in arabo) e da una serie di video, illustra una convinzione, un messaggio e una previsione basati su un’esperienza autobiografica e una ferma posizione politica.

Il debutto di Güneştekin sulla scena artistica avviene nel 2003 con un ciclo di dipinti su tavole di legno di grandi dimensioni caratterizzati da un’estetica che riflette la natura astratta, le

figure mitologiche e i simboli religiosi con un riferimento sia testuale sia simbolico a un possibile superamento di un orribile passato. Güneştekin è oggi uno degli artisti più famosi e affermati della scena artistica di Istanbul. Dopo dieci anni di meticolosa produzione e numerose esposizioni locali e internazionali, il pubblico ammira le sue opere grandiose e il suo atteggiamento propositivo.

Güneştekin utilizza le implicazioni decorative dell’arte astratta e firma i suoi dipinti con sfere colorate, che simboleggiano il “sole” dell’Anatolia e della Mesopotamia con i suoi miti. Utilizza le tecniche di arti e mestieri tradizionali dell’Anatolia. Questa scelta stilistica è dettata da ragioni autobiografiche. L’artista è nato e cresciuto a Batman, nei campi di lavoro di Garzan, da una famiglia numerosa. Il padre doveva provvedere al mantenimento dell’intera famiglia contando solo sul suo salario; ma era abbastanza lungimirante da incoraggiare il figlio a dipingere sulla carta ruvida e grezza dei sacchi di cemento che conservava per lui. Può darsi che l’artista abbia trovato la sua identità e la sua ragion d’essere un dissidente attraverso questi suoi primi disegni, nel corso degli eventi socio politici della Turchia del XX secolo. Successivamente egli dovrà pagare per la sua “diversità” con la reclusione nel penitenziario di Diyarbakır che oggi sta per essere trasformato in un museo commemorativo.

Güneştekin definisce molto chiaramente il contesto concettuale del suo lavoro, sostenendo che esistono due

possibilità per affrontare realtà ed eventi passati e presenti:

continuare a piangersi addosso o iniziare a ridere. La sua esperienza da dissidente politico gli ha insegnato che è contro

la natura umana essere pronti a fare la guerra; il termine stesso

“essere pronti” racchiude in sé una connotazione corrotta, allo

stesso modo della “sensibilità” frequentemente esibita dai politici.

Per lui sono tutti mezzi di una politica immorale.Questi lavori si discostano dalla sua serie su astrazioni

enigmatiche, mitologiche, floreali e ornamentali. Mentre l’installazione a parete è una superficie riflettente di confronto che presenta una mediazione e una spiegazione di processi distorti, i video ricostruiscono le dettagliate strategie del

MOMENTUM OF MEMORY*


processo di omogeneizzazione della cultura. Qui l’artista crea una dicotomia tra riconciliazione (la superficie astratta) e reazione (la gabbia e i video).

Nell’installazione a parete Güneştekin rivela essenzialmente il suo interesse nell’esprimere le emozioni umane basilari - tragedia, estasi, sventura - costruendo un muro riflettente che quando è fronteggiato dall’osservatore si suppone che generi le stesse emozioni e gli stessi ricordi. Il secondo intento è lo sforzo di rivelare la verità all’interno di una storia falsata, così com’è stata vissuta in Turchia. L’artista si rivolge al pubblico, lo invita a prendersi un momento di calma e lo incoraggia ad assumersi il rischio di approfondire “cosa è successo?” e “cosa sta succedendo?” e “cosa può succedere?”. E’ un invito a un modo di pensare non condizionato dal complesso sistema di pensieri dello status quo dei giorni nostri.

Le vaste dimensioni dell’opera creano uno spazio insolito all’interno dello spazio stesso della galleria, proponendosi di comunicare il potere dell’inconfondibile scontro tra la struttura dell’opera e il gradimento del pubblico. La superficie di questa installazione è costituita da dischi scolpiti verticali, esili, che raffigurano silhouette schematiche di città mediorientali, con simboli religiosi e specchi. Il materiale base dell’opera, il legno, è completamente ricoperto di sostanze derivate dal petrolio. L’artista mette a confronto la tradizione che sopravvive e l’economia nociva.

Questo caratteristico formato di grandi dimensioni si rivela molto coinvolgente per l’osservatore. Di fronte a questo potente bassorilievo, si corre il rischio di soffermarsi sulla frammentazione irregolare della superficie, non riuscendo facilmente a capire l’intenzione più profonda dell’artista. Questa intenzione è duplice: attraverso il potenziale della sublimazione e dell’interiorizzazione indiretta dell’astrazione, egli manifesta la sua affinità al canone modernista. In veste di artista fedele al campo dell’immaginario tradizionale epico e mitologico, egli preferisce mascherare piuttosto che ostentare il senso depressivo del ricordo, spesso colmo di eventi raccapriccianti.

L’opera tridimensionale, la gabbia di ferro riempita di lettere di legno nero, rivela l’ossessione di Güneştekin per il linguaggio, insieme al trauma che ha costretto le comunità multi-culturali

dell’Anatolia all’acquisizione di “un solo e unico linguaggio”. Quest’opera è collegata ai video intitolati Fischietto, Negazione, e Memorie che sono riferimenti al contesto storico della grande installazione a parete e alle deformazioni psico-sociologiche dell’ideologia uniforme dello stato-nazione.

La video installazione Memorie, con le date cruciali di momenti storici drammatici e le tetre musiche popolari, è posta di fronte all’astratta installazione a parete, a rappresentare un legame con la storia dei Curdi in Anatolia e in Mesopotamia. Tra le varie date dei massacri, questa video-installazione vuole commemorare il genocidio curdo che avvenne l’1 marzo 1988, durante l’ultimo giorno della guerra tra Iran e Iraq, quando le forze governative irachene usarono armi chimiche nella città curda di Halabja, in Iraq. In una delle interviste l’artista esprime la sua pena: non abbiamo potuto scegliere le nostre

madri e nostri padri, non abbiamo potuto scegliere la terra in

cui siamo nati, non abbiamo potuto scegliere la razza o la lingua

delle persone che vivono nello stesso territorio. Eppure, quando

abbiamo il potere, critichiamo le persone per la loro razza e la

loro lingua e le condanniamo alla tortura e alla morte.

Nero, come testimoniato dalle lettere nere e dalla lavagna nera, è il colore dei ricordi subliminali di Güneştekin e delle comunità che indica, in netto contrasto con i suoi variopinti dipinti astratti. Nei video la lotta dell’individuo di fronte alla lavagna, per risolvere l’incongruità o il divario tra la lingua madre e la lingua di assunzione, è rappresentata dall’umorismo nero, ma evidenzia anche la resistenza delle persone all’assimilazione.

Lo sguardo estetico alla storia nascosta e negata, agli oscuri e sconosciuti labirinti della civiltà umana, anche se produce una finzione, ha il potere di rallentare per un attimo l’insopportabile flusso della storia e dare all’individuo la possibilità di determinare la sua controversa posizione nel procedere continuo della storia. Gli strumenti estetici in questo caso aiutano l’individuo a liberarsi dall’indiscutibile sovrana esistenza della storia.

Beral Madra, Maggio, 2013



Günümüzdeki küresel toplumsal-siyasal ve neo-liberal ekonomik olaylar, teknik iletişim araçlarının kitlesel yayılımı ve medyanın günlük hayat üzerindeki etkileri, insanlığın genel zihinsel ve ruhsal süreçlerini belirleyen taşıyıcılar olarak görülmektedirler.

Bunun gibi kasten yönlendirilmiş süreçlerden biri, hafıza kaybı krizi ve anımsama olarak adlandırılır. Şekil bozukluğuna uğrayan bu müdahaleler yüzünden, kimlik ve farkındalığın temel sağlayıcısı olan tarih, güçlü bir şekilde gerilir ve bozunmaya uğrar. Tarihin, hem şimdiki zaman hem de gelecek için yeni değerler ve normlar belirlemek üzere olayları hatırlama işlevini yerine getirmesinin engellendiği esnada görsel sanat, bir aracı, bir aydınlatma ve bilinçlilik aşaması olarak bu kritik epistemolojik sahaya giriş yapar.

Türkiye’nin güncel iç meselelerine güçlü toplumsal-siyasal ve kültürel çağrışımlar yapan bu kararlı görsel eserlerden bir tanesi, küresel sanat toplumunun, dünya çapında sanatçıların en son ve çığır açan üretimlerine tanıklık etmek üzere bir araya geldiği 55. Venedik Bienali kapsamında Venedik’te sergilenmektedir. Bu sanat eserlerinin yaptığı aracılığın, küresel meselelerin tanınmasını sağlayan alternatif deneyimlerden biri olmasını açıkçası tüm kültürel iyimserliğimiz ile ümit ediyoruz. Bu eserlerin ayrıca, Venedik Bienali’nin en heterojen toplumunun dikkatlerini Türkiye’deki güncel iç olaylara da çekeceğini umuyoruz.

Ahmet Güneştekin’in, “Yüzleşme” başlıklı büyük ölçekli bir duvar kabartmasından, “Recm” başlıklı (taşlama anlamına gelen ve bir grup insanın, suçlu bulunan kişiyi ölünceye kadar taşlamalarından ibaret olan bir ceza için kullanılan Arapça söz…) ve içi tahta harflerle dolu demir bir kafesten ve video dizilerinden oluşan “Bellek İvmesi” adlı enstalasyonu, bir görüşü, otobiyografik bir deneyime ve kararlı bir politik duruşa dayanan bir mesajı, bir önseziyi aktarır.

Soyutlanmış doğayı, mitolojik figürleri ve dini sembolleri yansıtan ve korkunç bir geçmişin ıslah edilebileceğine dair

dokusal ve sembolik referanslar taşıyan büyük ve rengârenk tahta resimlerden oluşan işlerinin ortaya çıktığı 2003’ten sonra Güneştekin, İstanbul sanat sahnesinin tanınmış ve başarılı sanatçılarından biri haline gelmiştir. 10 yıllık titiz üretimlerin ve sayısız yerli ve uluslararası serginin ardından halk onun muhteşem sanat çalışmalarına ve zoru başaran tavırlarına saygı duymaktadır.

Güneştekin, soyut sanatın dekoratif anlatımlarından yararlanır ve resimlerini, hem Anadolu hem de Mezopotamya güneşini ve onların mitlerini sembolize eden “Güneş”i temsil eden rengârenk küreler ile imzalar. Anadolu’nun sanat ve zanaat tekniklerini kullanır. Bu meydan okumaların otobiyografik sebepleri vardır. Batman’da, Garzan işçi kampında, çok çocuklu bir ailenin çocuğu olarak doğmuş ve büyümüştür. Babasının, aldığı günlük yevmiye ile tüm aileye bakması gerekmektedir; ancak o, oğlunun, topladığı çimento çuvalları üzerine resim yapmasını yüreklendirecek kadar da anlayış sahibidir. Türkiye’nin 20. yüzyıl toplumsal-ekonomik tarihinde muhalif bir birey olmasının sebebini ve kimliğini bu ilk resimler sayesinde bulmuş olabilir; fakat daha sonra bunun bedelini, bugünlerde bir anma müzesine dönüştürülmesi düşünülen Diyarbakır Cezaevinde yatarak ödemiştir.

Güneştekin, “geçmiş ve günümüz gerçekleri ve eylemleri ile yüzleşmenin iki yolu vardır: bunlara ağlayıp durmak veya gülmeye başlamak” diyerek, işlerinin kavramsal arka planını çok açık bir şekilde anlatmaktadır. Siyasi bir muhalif olması ona, savaş yapmaya hazır olmanın insan doğasına aykırı olduğunu ve ayrıca, “hazır olma” teriminin, politikacılar tarafından sıkça kullanılan “duyarlılık” teriminin siyasi açıdan yozlaşmış bir ifade şekli olduğunu öğretmiştir. Ona göre bunların hepsi, etik dışı bir siyasetin uygulama araçlarıdır.

Bu işler, onun gizemli, mitolojik, bitki imgeli ve bezemeli soyutlamalarından oluşan serilerinden farklı bir doğrultuya yönelmiştir. Duvar kabartması, yüzleşmeyi yansıtan bir yüzey iken ve bozunma süreçlerinin arabuluculuğunu ve açıklamasını temsil ederken, videolar da, kültürün homojenleşme sürecinin detaylı stratejilerini yeniden kurgularlar. Burada sanatçının

BELLEK İVMESİ


uzlaşma (soyut yüzey) ile tepki (kafes ve videolar) arasında bir bölünme yaratma stratejisini görürüz.

Duvar kabartmasında Güneştekin öncelikle, - trajedi, coşku, yazgı gibi- temel insan duygularını ifade etmeye duyduğu ilgiyi ortaya koyar ve izleyici ile yüz yüze geldiğinde, özdeş duygu ve anılar üretmesi beklenen yansıtıcı bir duvar yerleştirir. İkinci amacı ise Türkiye’nin şahit olduğu bozunmuş tarihin gerçeklerini ortaya çıkarmaktır. “Ne oldu”, “ne oluyor” ve “ne olabilir” gibi sorular sorarak, çok daha basit düşüncelerin içine girme riskini alması için izleyiciyi bir sükûnet ve cesaret anına davet eder. Bu, bugünün mevcut durumlarının karmaşık düşünceleri tarafından henüz bozulmamış bir düşünce tarzına davettir. İşin büyük boyutları, galeri alanının içinde, bir sanat eserinin çağrışımları ile izleyicinin beğenisi arasındaki yanılmaz yüzleşmenin gücünü yansıtan alışılmadık bir alan yaratır. Bu işin yüzeyi, dini simgeler ve yansımaları ile Orta Doğu şehirlerinin şematik siluetlerini betimleyen dikey, ince, oyma plakalardan oluşur. İşin temel malzemesi olan tahta, petrol türevleri ile tamamen kaplanmıştır. Direnç gösteren gelenek ile zararlı ekonomiyi yan yana yerleştirmiştir.

Bu tipik büyük-boyut formatı, deneyime önemli bir katılım duygusunu beraberinde getirir. Bu güçlü alçak kabartmalı yüzeyin önünde izleyici çok-çizgili parçaların arasına çekildiğini hisseder ve çaba harcamadan sanatçının maksadını kavraması mümkün değildir. Maksat iki katmanlıdır: Soyutlamanın yüceltme ve dolaylı içselleştirme gizilgücünü kullanarak, Modernist düzene olan yakınlığını ilan eder. Geleneksel destana ve mitolojik imgeler dünyasına inanan bir sanatçı olarak, çoğunlukla korkunç olaylarla dolu belleğin kasvetli hissini göstermektense onu gizlemeye yönelir.

Siyah tahta harflerle dolu demir bir kafesten meydana gelen üç boyutlu yapıtı, Anadolu’nun çoğul kültürel topluluklarını “tek bir dil” adı altında sindirilmeye zorlayan kırılma ile bağlantılı olan dile karşı saplantısını ortaya çıkarır. Bu eser, duvar kabartmasının arka planındaki hikâyelerin ve homojen ulus devleti ideolojisinin psiko-sosyolojik deformasyonunun referansları olan “Düdük”, “İnkâr” ve “Bellek adlı videolar ile bağlantılıdır.

Örseleyici tarihi anların önemli tarihlerini ve hüzünlü halk türkülerini içeren “Bellek” isimli video eser, Anadolu ve Mezopotamya’daki Kürtlerin tarihine bir bağlantı olarak soyut duvar-kabartması resmin karşısına yerleştirilmiştir. Bu tarihin içerisinde gerçekleşen çok sayıda katliamdan biri olan, 16 Mart 1988’de İran-Irak Savaşı’nın son günlerinde Irak hükümetinin Kürt halkına karşı Irak’taki Kürt şehri Halabja’da kimyasal silah kullanma suretiyle gerçekleştirdiği soykırımsal katliam, sanatçının anmak istediği anlardan bir tanesidir. Röportajlarından birinde üzüntüsünü şu sözler ile dile getirir: Anne ve babalarımızı seçemeyiz, doğduğumuz toprakları

seçemeyiz, ırkımızı ve aynı topraklar üzerinde yaşayan

insanların dillerini seçemeyiz. Ve işte bu belirleyici unsurlardan

dolayı acımasız güç tarafından cezalandırılmışızdır.

Siyah harflerde ve siyah panoda görülen siyah, Güneştekin’in bilinçaltındaki anılarının ve dikkat çektiği toplulukların rengidir ve onun çok renkli soyut resimleri ile şiddetli bir zıtlık sergiler. Videoda, siyah panonun önünde duran kişinin, anadili ile asimilasyon dili arasındaki uyuşmazlığın veya farkın üstesinden gelmek için harcadığı çaba, kara mizah ile betimlenir ama aynı zamanda insanların asimilasyona karşı çıkışlarını da sergiler.

Estetik bakış, gizlenmiş ve inkâr edilmiş bir tarihe ve insan medeniyetlerinin bilinmeyen karanlık labirentlerine doğru bir hayal de üretiyor olsa-, tarihin dayanılmaz akışını bir anlığına yavaşlatma gücüne sahiptir ve kişiye, devam eden tarihi süreç içerisinde kendi ihtilaflı konumunu belirleme olanağı sunar. Buradaki estetik araç kişinin, tarihin inkâr edilemez egemen varlığından kendisini kurtarmasına yardım eder.

Beral Madrai Mayıs, 2013



Gli attuali eventi socio politici ed economici neo-liberali, l’enorme diffusione dei mezzi di comunicazione e l’influenza dei media sulla vita di ogni giorno sono indicati come i vettori che determinano i processi mentali e spirituali dell’intera umanità. Uno di questi processi alterati è comunemente chiamato la

crisi della perdita di memoria e del ricordo. Attraverso questi interventi deformanti, la storia, intesa come uno dei principali mezzi che forniscono identità e consapevolezza di sé, risulta scorretta e fuorviante. Mentre la storia è costretta ad assolvere la sua funzione di fornire una memoria degli eventi per fissare nuovi valori e norme per il presente e il futuro, le arti visive intervengono in questo contesto critico ed epistemologico come una mediazione, fornendo un metodo di consapevolezza e una funzione chiarificatrice.

Una di queste opere visuali decisive, con una forte connotazione socio-politica e culturale nei fatti di attualità nazionale in Turchia, è esposta a Venezia, in occasione della 55.Esposizione Internazionale d’Arte, dove il pubblico globale dell’arte contemporanea si ritrova per assistere alle ultime e più influenti produzioni degli artisti internazionali. Chiaramente, con tutto il possibile ottimismo culturale, ci aspettiamo che attraverso queste opere d’arte sia ancora possibile prendere coscienza degli eventi mondiali diversamente. Auspichiamo inoltre di attirare l’attenzione di un pubblico così eterogeneo come quello della Biennale di Venezia sugli attuali eventi interni alla Turchia.

Il lavoro centrale di Ahmet Güneştekin’s, Momentum of Memory,

costituito da un’installazione a parete di grandi dimensioni dal titolo Confrontation (Confronto), da una scultura/gabbia di ferro che racchiude lettere di legno intitolata Recm (lapidazione in arabo) e da una serie di video, illustra una convinzione, un messaggio e una previsione basati su un’esperienza autobiografica e una ferma posizione politica.

Il debutto di Güneştekin sulla scena artistica avviene nel 2003 con un ciclo di dipinti su tavole di legno di grandi dimensioni

caratterizzati da un’estetica che riflette la natura astratta, le figure mitologiche e i simboli religiosi con un riferimento sia testuale sia simbolico a un possibile superamento di un orribile passato. Güneştekin è oggi uno degli artisti più famosi e affermati della scena artistica di Istanbul. Dopo dieci anni di meticolosa produzione e numerose esposizioni locali e internazionali, il pubblico ammira le sue opere grandiose e il suo atteggiamento propositivo.

Güneştekin utilizza le implicazioni decorative dell’arte astratta e firma i suoi dipinti con sfere colorate, che simboleggiano il “sole” dell’Anatolia e della Mesopotamia con i suoi miti. Utilizza le tecniche di arti e mestieri tradizionali dell’Anatolia. Questa scelta stilistica è dettata da ragioni autobiografiche. L’artista è nato e cresciuto a Batman, nei campi di lavoro di Garzan, da una famiglia numerosa. Il padre doveva provvedere al mantenimento dell’intera famiglia contando solo sul suo salario; ma era abbastanza lungimirante da incoraggiare il figlio a dipingere sulla carta ruvida e grezza dei sacchi di cemento che conservava per lui. Può darsi che l’artista abbia trovato la sua identità e la sua ragion d’essere un dissidente attraverso questi suoi primi disegni, nel corso degli eventi socio politici della Turchia del XX secolo. Successivamente egli dovrà pagare per la sua “diversità” con la reclusione nel penitenziario di Diyarbakır che oggi sta per essere trasformato in un museo commemorativo.

Güneştekin definisce molto chiaramente il contesto concettuale del suo lavoro, sostenendo che esistono due

possibilità per affrontare realtà ed eventi passati e presenti:

continuare a piangersi addosso o iniziare a ridere. La sua esperienza da dissidente politico gli ha insegnato che è contro

la natura umana essere pronti a fare la guerra; il termine stesso

“essere pronti” racchiude in sé una connotazione corrotta, allo

stesso modo della “sensibilità” frequentemente esibita dai politici.

Per lui sono tutti mezzi di una politica immorale.

Questi lavori si discostano dalla sua serie su astrazioni enigmatiche, mitologiche, floreali e ornamentali. Mentre l’installazione a parete è una superficie riflettente di confronto che presenta una mediazione e una spiegazione di processi

MOMENTUM OF MEMORY*


distorti, i video ricostruiscono le dettagliate strategie del processo di omogeneizzazione della cultura. Qui l’artista crea una dicotomia tra riconciliazione (la superficie astratta) e reazione (la gabbia e i video).

Nell’installazione a parete Güneştekin rivela essenzialmente il suo interesse nell’esprimere le emozioni umane basilari - tragedia, estasi, sventura - costruendo un muro riflettente che quando è fronteggiato dall’osservatore si suppone che generi le stesse emozioni e gli stessi ricordi. Il secondo intento è lo sforzo di rivelare la verità all’interno di una storia falsata, così com’è stata vissuta in Turchia. L’artista si rivolge al pubblico, lo invita a prendersi un momento di calma e lo incoraggia ad assumersi il rischio di approfondire “cosa è successo?” e “cosa sta succedendo?” e “cosa può succedere?”. E’ un invito a un modo di pensare non condizionato dal complesso sistema di pensieri dello status quo dei giorni nostri.

Le vaste dimensioni dell’opera creano uno spazio insolito all’interno dello spazio stesso della galleria, proponendosi di comunicare il potere dell’inconfondibile scontro tra la struttura dell’opera e il gradimento del pubblico. La superficie di questa installazione è costituita da dischi scolpiti verticali, esili, che raffigurano silhouette schematiche di città mediorientali, con simboli religiosi e specchi. Il materiale base dell’opera, il legno, è completamente ricoperto di sostanze derivate dal petrolio. L’artista mette a confronto la tradizione che sopravvive e l’economia nociva.

Questo caratteristico formato di grandi dimensioni si rivela molto coinvolgente per l’osservatore. Di fronte a questo potente bassorilievo, si corre il rischio di soffermarsi sulla frammentazione irregolare della superficie, non riuscendo facilmente a capire l’intenzione più profonda dell’artista. Questa intenzione è duplice: attraverso il potenziale della sublimazione e dell’interiorizzazione indiretta dell’astrazione, egli manifesta la sua affinità al canone modernista. In veste di artista fedele al campo dell’immaginario tradizionale epico e mitologico, egli preferisce mascherare piuttosto che ostentare il senso depressivo del ricordo, spesso colmo di eventi raccapriccianti.

L’opera tridimensionale, la gabbia di ferro riempita di lettere di legno nero, rivela l’ossessione di Güneştekin per il linguaggio,

insieme al trauma che ha costretto le comunità multi-culturali dell’Anatolia all’acquisizione di “un solo e unico linguaggio”. Quest’opera è collegata ai video intitolati Fischietto, Negazione, e Memorie che sono riferimenti al contesto storico della grande installazione a parete e alle deformazioni psico-sociologiche dell’ideologia uniforme dello stato-nazione.

La video installazione Memorie, con le date cruciali di momenti storici drammatici e le tetre musiche popolari, è posta di fronte all’astratta installazione a parete, a rappresentare un legame con la storia dei Curdi in Anatolia e in Mesopotamia. Tra le varie date dei massacri, questa video-installazione vuole commemorare il genocidio curdo che avvenne l’1 marzo 1988, durante l’ultimo giorno della guerra tra Iran e Iraq, quando le forze governative irachene usarono armi chimiche nella città curda di Halabja, in Iraq. In una delle interviste l’artista esprime la sua pena: non

abbiamo potuto scegliere le nostre madri e nostri padri, non

abbiamo potuto scegliere la terra in cui siamo nati, non abbiamo

potuto scegliere la razza o la lingua delle persone che vivono nello

stesso territorio. Eppure, quando abbiamo il potere, critichiamo

le persone per la loro razza e la loro lingua e le condanniamo alla

tortura e alla morte.

Nero, come testimoniato dalle lettere nere e dalla lavagna nera, è il colore dei ricordi subliminali di Güneştekin e delle comunità che indica, in netto contrasto con i suoi variopinti dipinti astratti. Nei video la lotta dell’individuo di fronte alla lavagna, per risolvere l’incongruità o il divario tra la lingua madre e la lingua di assunzione, è rappresentata dall’umorismo nero, ma evidenzia anche la resistenza delle persone all’assimilazione.

Lo sguardo estetico alla storia nascosta e negata, agli oscuri e sconosciuti labirinti della civiltà umana, anche se produce una finzione, ha il potere di rallentare per un attimo l’insopportabile flusso della storia e dare all’individuo la possibilità di determinare la sua controversa posizione nel procedere continuo della storia. Gli strumenti estetici in questo caso aiutano l’individuo a liberarsi dall’indiscutibile sovrana esistenza della storia.

Beral Madra, Maggio, 2013


Di roja me de, bûyerên civakî-siyasî û neo-lîberalî, geşbûna girseyî ya amûrên ragihandinê, bandora çapemeniyê ya li ser jiyana me ya rojane, weke diyarkerên pêvajoyên bîr û rih ên giştî ya mirovahiyê tê dîtin.

Weke vê yek ji pêvajoyên bi taybetî hatiye beralîkirin, qeyrana windakirina bîrê û jibîrkirinê ye. Ji ber van mudaxaleyên ku şiklê wan xira bûye, dîroka ku peydekerê nasname û hayjêhebûnê ye bi awayekî xurt radikişe û xira dibe. Di dema ku têgeh û nirxên nû yên hem ji bo niha hem jibo pêşerojê dernexe holê astengî li dîrokê bê kirin de, hunera dîtbarî wekî navbeynkarek, wekî rênîşandarek û wekî gaveke bizanebûn derdikeve vê qada kîrîtîk a epîstemolojîk.

Yek ji van berhemên bi biryar ku di derheq pirsgirêkên rojevî yên Tirkiyeyê bibîrxistinên bihêz yên civakî-siyasî û çandî dike, di dema civaka hunerê ya gerdûnî, li Bînela 55’emîn ya Venedîkê, jibo şahidiyê li berhemên herî dawî û şiverê vedikin

yên hunermendê di çarçoveya dinyayê de ne bikin li Venedîkê tê pêşandan.

Bi hemû xweşîbîniya xwe ya çandî em hêvî dikin ku navbeynkariya ku ev berhem dikin, jibo dabîniya naskirina pirsgirêkên gerdûnî ji nav cerbên alternatîf bibe yek. Her wiha em hêvî dikin ku ev berhem, dê bala civaka herî heterojen a li Bîenala Venedîkê bikişîne ser pirsgirêkên navxweyî yên rojevî yên li Tirkiyeyê.

Ahmet Guneştîkîn bi berhemên ku enstalasyona-pêşangeha bi sernavê “Tevgera Bîrê” de cih digre; bi “make-berhem”a mezin a bi navê “Rûbûrûbûn (Yüzleşme)”, bi “Recm” (Peyveke bi Erebî

ye, tê wateya “bi keviran lêdanê”; cûreyeke cezayê ku komek

mirov, heta bimire bi keviran erîşî sûcdar dikin.) û bi qefeseke ji hesin ku hundirê wê tije textik in, û bi rêze-vîdyoyan, dîtinekê, peyameke ku pişta xwe dide ceribandineke otobiyografîk û helweseteke polîtîkî ya bibiryar û pêşhisînekê pêşkêş dike.

Guneştekîn; piştî sala 2003’yan ku wê demê berhemên ji resmên textîn ên rengîn û mezin ku xwezaya hatiye razberîkirin, şiklên mîtolojîk û sembolên olî nîşan dide û

referansên sembolîk û neqişkar ku derheq karîna îslehkirina

paşeroja tirsehêz veguhastiye, bûye kesayetiyeke ku li ser dika hunerê ya Stenbolê yek ji hunermendên serketî û tê nasîn. Gel li hember Ahmet Guneştekîn, bi dû hilberînên wî yên di nav

10 salan de derxistine holê û pêşangehên bêhejmar ku li welêt û derveyê welêt lidarxistiye û xebatên wî yên rewnaqdar û helwestên wî yên li hember dijwariyê biserketine rêzdar e.

Guneştekîn ji vegotina dekoratîf a hunera razber sûde digire û di wêneyên xwe de, îmzeya xwe diavêje ser giloverên ku “Roj”ê ku ew hem mîtên Mezopotamyayê hem jî mîtên Anadoluyê temsîl dike. Ew, teknîkên huner û zeneetê yên Anadoluyê bikar tîne. Sedemên otobiyokrafîk ên qubxwestinê hene. Li Batmanê, li qampa karkeran a Xerzanê, wekî zarokê malbateke pir-zarokî hatiye dinê û mezin bûye. Bavê wî bi heqdestê ku digirt divê li hemû malbatê binêriya; lê ew bav xwedî wê ferasetêbû ku zarokê wî yê Ahmet yê li ser torbeyên çîmentoyê wêneyan çêdike piştgirî bide wî û rê li ber veke. Di dîroka civakî-aborî ya muxalif a sedsala 20’emîn a Tirkiyeyê de wî, kesayetiya xwe û nasnameya xwe di van wêneyên pêşîn de dîtiye; lê paşê wî berdêla vê di Girtîgeha Amedê ku van deman dixwazin bikin muzeyê de daye.

Guneştekîn dibêje, “Du rê hene mirov bi rastiyên paşeroj û roja me de rû bi rû bên: mirov li hemberî van yekan hema her bigirî û yan jî dest bi kenê bike.” û bi van têgeya paşperdeya karên xwe tîne ziman. Nasnameya wî ya siyasî ya muxalif pê daye nîşandayîn ku amadebûna ji bo şer tiştek dijberî xwezaya mirov e û her wiha nasnameya wî pê daye fêmkirin ku têgeha “amadebûn”, têgeha “bihestiyarî tevgerîn” ya ku siyasetmedar her bikartînin, ji aliyê siyasî ve bûye têgeheke xurifî. Li gorî wî, ev hemû, amûrên siyaseteke li derveyî etîkê ne ku têne bikaranîn.

Ev kar, ji karên wî yên razber, mîtolojîk, yên bi nebatên razber cudatir bûye, ketiye rêyeke din. Berhema ser dîwar, di dema ku rûbereke rûbirûbûnê temsîl dike û navbeynkariya pêvajoya xirabûnê û dîsa anîna ziman a vê temsîl dike; di vîdyoyan de stratejiya pêvajoya homojenkirina çandê ji nû ve saz dike. Li vir hunermend, di navbera lihevkirin (aliyê rû yê razber) û reaksiyonê (qefes û vîdyo) de em dibînin stratejiya parçekirinê saz dike.

TEVGERA BÎRÊ*


Guneştekîn di neqişandina dîwar de pêşî –wekî trajedî, coş, qeder- hestên bingehîn ên mirovî wekî eleqeya anîna ziman a hestê radixe berçavan û dema bi temaşevan re tê hemberî hev, dîwareke ku hesta hevbeş û bîranîn nîşan dide bi cih

dike. Armanca wî ya duyemîn ew e ku rastiya dîroka xirabûyî ya ku Tirkiye bûye şahid derxe holê. Pirsên wekî “Çi bû?”, “Çi diqewime?” û “Dibe ku çi biqewime?” dipirse, ji temaşevan rîskê bigire û bikeve nav fikrên zêdetir hêsan, temaşevanan dikişîne nav sikûn û dilpolayiyê. Ev yek, vexwendina ji bo fikra ku ji aliyê fikrên tevlihev ên rewşa roja îro ve hê nehatiye xirakirin. Astên mezin ên kar, li nav qada galerî de, di nav awirvedana berhema hunerî û ecibandina temaşevan de qada hêza rûbirûbûna rastîn diafirîne. Aliyê vî karî yê dixuye, bi textikên ku dîk, narîn hatine çêkirin, sembolên olî û tiştên wisa yên bajarên Rojhilata Navîn nîşan didin. Texteyê ku amûrê bingehîn ê vî karî ye, bi cureyên neftê hatine pêçan. Kevneşopiya berxwedêrî nîşan dide û aboriya zirarê dide li kêleka hev hatiye bicihkirin.

Ev cureya forma mezin, hesta girîng a ku li ceribandinê bi xwe re tîne. Li pêşberî berhema nizm a vê rûyê xurt, temaşevan wisa hîs dike ku ber bi nava parçeyên pir-xêzîn ve tê kişandin û bêyî hewldanek bike dikare armanca hunermend fêm bike. Armanc du cureyî ye: Hêza razberîkirin a pîrozî û hêza veşarî ya

bêyî hay hebe dikişîne nava xwe bikar tîne, nêzîkbûna pergala li Modernîzmê radigihîne. Wekî hunermendekî bawerî bi sembolên mîtolojîk û destanên kevneşopî tîne, bi giştî ji dêvla bîra bi bûyerên trajîk tije nîşan bide wê vedişêre.

Berhema wî ya sê-qorzî ya ji texteya rexş a hindurê wê tije tîp e, li hemberî zordariya ku civaka pirçandî ya Anadoluyê “di bin yek ziman de” diçewisîne derdikeve holê. Ev berhem, bi vîdyoyên “Dûdik”, “Înkar”, û “Bîr” ve psîko-civakî yên dezenformasyona bîrdoziya netewe-dewletê referans digire re eleqedar e.

Berhema vîdyo ya “Bîr” dîrokên girîng ên dîroka hatiye

xeriqandin û stranên gel ên xembar ji xwe re bingeh digire, li ser

dîroka Kurdan a li Anadolu û Mezopotamyayê li hemberî wêneyê

nepixandî yê razber ê li dîwar hatiye bi cih kirin. Di nav vê dîrokê

de yek ji komkujiyên ku hatiye kirin jî di 16’ê Adara 1988’an, di

rojên dawî yên Şerê Iraq-Îranê de, Hikumeta Iraqê li bajarê kurdan

Helebçeyê bi çekên kîmyewî pêk anî. Ev yek ji demên ku hunermend

dixwaze bibîr bîne ye. Di hevpeyvîneke xwe de hunermend xemgîniya xwe wisa tîne ziman, “Em nikarin dê û bavên xwe hilbijêrin, axa em li ser dijîn nikarin hilbijêrin, em nijad û zimanên mirovên li ser wê axê nikarin hilbijêrin. Û vaye ji ber van, ji aliyê hêzên bêrehm ve em hatine cezakirin.”

Reş a ku bi tîpên reş û pûntoyên reş tê dîtin, bîranînên di bin hişê Guneştekîn de ne û rengê civaka ku balê dikişîne ye. Û ev reş bi berhemên wî yên pir rengîn re dijber e. Di vîdyoyê de kesê li pêşberî pûntoyên reş sekiniye li hemberî zimanê xwe yê zikmakî û asîmîlasyonê nelihevkirinê nîşan dide, ji bo vê nelihevkirinê saz bike hewl dide, vê helwdanê bi reş-mîzahek tîne ziman lê di heman demê de dijderketina mirovan a li hemberî asîmîlasyonê nîşan dide.

Her çiqas nêrîna estetîk, dîroka hatiye veşartin û înkarkirin, û ber bi labîrenta tarî ya şaristaniya mirovan ve xeyalek saz bike jî, xwedî wê hêzê ye ku herikîna dîrokê hinek hêdî bike û di nav dîroka diherike de derfetê dide mirov ku rewşa xwe ya nakokî diyar bike. Amûra estetîkî ya li vê derê ji bo mirov dibe alîkar ku mirov xwe ji desthilatdariya dîroka tê înkarkirin rizgar bike.

Beral Madra, 2013




www.ahmetgunestekin.com

Documents

MOMENTUM OF MEMORY - ahmetgunestekin.comahmetgunestekin.com/kataloglar/en/momentum-of-memory.pdf · 1982-2012, PKK-Türkiye Arasındaki Savaş ... police officers in plain clothes