Modeli ISLM

Modelet ISLM dhe AD-AS

Modeli ISLM Modeli AD-AS

Modeli ISLM

A – Ekuilibri i të ardhurave dhe normave të interesit në tregun e mallrave – Kurba IS

B - Ekuilibri i të ardhurave dhe normave të interesit në tregun e parasë – Kurba LM

C – Ekuilibri në tregjet e mallrave dhe parasë – Modeli ISLM

Kurba IS Të ardhurat e disponueshme Konsumi dhe shpenzimet e qeverisë Investimet Ekuilibri në tregun e mallrave (kurba IS) Zhvendosjet e kurbës IS

Të Ardhurat e Disponueshme

Të ardhurat e disponueshme (pas pagesës së taksave) jepen si më poshtë:

yd = y - t(y) ku: y janë të ardhurat reale, t janë taksat

si funksion i të ardhurave reale.

Konsumi dhe Shpenzimet e Qeverisë

Konsumi jepet si funksion rritës i të ardhurave të disponueshme si më poshtë:

c = c(y - t(y)) ku: c’ > 0.

Shpenzimet e Qeverisë (g) përfaqësojnë blerje mallrash e shërbimesh si edhe investime të saj. Supozohen se janë egzogjene.

Investimet (1) Kur vendos të financojë apo jo një projekt në

vitin ’t’, firma përdor konceptin e vlerës së tanishme të skontuar (VTSt) të kthimeve neto nga investimi që llogaritet:

Ku: Rt+i janë të ardhurat që sjell projekti sipas viteve, C është kosto e projektit, r është norma e interesit dhe n janë vitet sa zgjat projekti.

Investimet (2) Një firmë i rendit projektet e investimit sipas vlerës së VTSt

së tyre të llogaritur sipas ekuacionit (2). Skematikisht kjo jepet në grafikun e Figurës 1, me VTSt në boshtin vertikal dhe investimet në atë horizontal.

Figura 1

VTSt

.......

..

rt r0

VTSt për një normë interesi r0

VTSt për një normë interesi r1> r0

r1

Figura 2

i

r

i0

i1

r0 r1

i(r)

Ekuilibri në Tregun e MallraveKurba IS (1)

Për një ekonomi të mbyllur, të ardhurat në ekuilibër (y) përcaktohen si më poshtë:y = c( y - t(y)) + i(r) +g ku: c është konsumi real si funksion i të

ardhurave reale të disponueshme, t janë taksat si funksion i të ardhurave reale, i është kërkesa reale për investime si funksion i normës së interesit (r) dhe g janë shpenzimet reale (egzogjene) të qeverisë në mallra, shërbime dhe investime.

Ekuilibri në Tregun e MallraveKurba IS (2)

Grafikisht në sistemin (r, y) kurba IS jepet me pjerrësi negative si në Figurën 3

Figura 3

y

S

r

I

S1

I1

Ulje egzogjene e kërkesës për konsum

Rritja e shpenzimeve të qeverisë

S2

I2

Zhvendosjet e Kurbës IS Në sistemin (r, y) kurba IS zhvendoset kur ka

ndryshime të variablave egzogjene si në Figurën 3.

Figura 3

y

S

r

I

S1

I1

Ulje egzogjene e kërkesës për konsum

Rritja e shpenzimeve të qeverisë

S2

I2

Kurba LM

Kërkesa për para reale Oferta e parasë reale Ekuilibri në tregun e parasë ose

kurba LM

Kërkesa për Para Reale Kërkesa spekulative për para ≡ l(r)

ku: l’ < 0 Kërkesa për para për transaksione ≡ k(y) ku: k’ > 0 Kërkesa për para reale dhe interpretimi sipas

barazimit (6)

Oferta e Parasë Reale Përsa i përket ofertës së parasë

nominale do të supozojmë se ajo përcaktohet në mënyrë egzogjene nga Banka Qëndrore, si më poshtë

Ekuilibri në Tregun e ParasëKurba LM(1)

Nëse barazojmë kërkesën për para sipas (6) me ofertën reale të parasë, kemi kushtin e ekuilibrit në tregun e parasë, si më poshtë

Ekuilibri në Tregun e ParasëKurba LM(2)

Kurba LM jep çiftet (r,y) për të cilat tregu i parasë është në ekuilibër. Grafikisht kurba LM me pjerrësi pozitive jepet si më poshtë

y

r0

r1

y0 y1

M

L

Ekuilibri në Tregun e ParasëKurba LM(3)

Kurba LM kërcen djathtas – poshtë kur ka rritje të ofertës së parasë nominale dhe majtas – lart kur ka ulje (Pse?)

y

r0

r1

y0 y1

M

L

Ekuilibri në Tregjet e Mallrave dhe Parasë – Modeli ISLM (1) Kurbat IS dhe LM në të njëjtin sistem koordinativ

(r, y) aty ku priten na japin një çift (re, ye) për të

cilin të dy tregjet janë në ekuilibër

Y (prodhimi)

Norma e interesit

Yp = YM

LM

IS

rMM

Ekuilibri në Tregjet e Mallrave dhe Parasë – Modeli ISLM (2) Nëse ekuilibri prishet ai rivendoset përsëri në fillim në tregun e

parasë (Pse?) dhe më pas në tregun e mallrave.

Y (prodhimi)

Norma e interesit

Yp = YM

LM

IS

rMM

Modeli ISLM dhe Politikat Monetare e Fiskale - Faktorët Faktorët që ndikojnë pozicionin e

kurbës IS Konsumi i pavarur (c0) Investimet (i) Shpenzimet e qeverisë (g) Taksat (t) Eksportet neto (NX)

Faktorët që ndikojnë pozicionin e kurbës LM Oferta e parasë (M) Kërkesa autonome e parasë